Turkse vakbonden en arbeidsverhoudingen
3
IN HET OFFENSIEF uropa Solidariteit id Duurzaamhe
E Voor: Sociaal
Dit is een uitgave in een reeks opleidingsmodules die deel uitmaakt van een ambitieus Europees project: Dialoog met het maatschappelijk middenveld: Werknemers uit Turkije en de EU samenbrengen door een gezamenlijke arbeidscultuur. Het project heeft tot doel dat we elkaar beter leren kennen en begrijpen en dat we ons bewust worden van de uitdagingen en kansen die een toekomstige uitbreiding van de EU biedt.
HOE DEZE UITGAVE GEBRUIKEN De opleidingsmodules werden ontwikkeld om een korte, duidelijke inleiding te geven tot het onderwerp voor een vakbondspubliek. Ze zijn ook allemaal pedagogisch opgevat zodat ze kunnen worden gebruikt in een klas of met groepen van leden. Hieronder vindt u een lijst van alle uitgaven in deze reeks. Ze kunnen worden gedownload van de EVV-website www.etuc.org/r/557
UITGAVEN IN DEZE REEKS 1. Vakbonden op Europees niveau 2. Arbeidsverhoudingen op Europees niveau 3. Turkse vakbonden en arbeidsverhoudingen 4. Vakbonden en arbeidsverhoudingen in EU-landen 5. Vakbonden en vrouwen 6. Vakbonden en het maatschappelijk middenveld 7. Vakbonden en immigratie in de Europese Unie 8. Vakbonden en vrij verkeer van werknemers in de Europese Unie 9. Samenwerking
EVV-MANIFEST Tijdens zijn 11de congres in Sevilla (Spanje) in mei 2007 keurde het Europees Vakverbond (EVV) een Actiemanifest voor de volgende vier jaar goed. Dit manifest legt de nadruk op vijf belangrijke domeinen waarin het EVV ‘in het offensief’ wil gaan in naam van de Europese werknemers: • de Europese arbeidsmarkt • sociale dialoog, collectieve onderhandelingen en werknemersparticipatie • beter Europees economisch, sociaal en milieubeleid • een sterkere Europese Unie • sterkere vakbonden en een sterker EVV.
VOORWOORD Het Europees Vakverbond stemde tijdens het congres in 2007 voor de toetreding van Turkije tot de Europese Unie, ‘op voorwaarde dat het voldoet, in werkelijkheid en niet op papier, aan de lidmaatschapsvereisten van het EU-Grondrechtenhandvest. Tijdens het uitdagende onderhandelingsproces moet een transformatie van de Turkse samenleving met volwaardige rechten en vrijheden worden nagestreefd en voltooid’. Op basis daarvan besloot het EVV met zijn lidorganisaties in Turkije en de Europese Unie, om hun samenwerking uit te breiden en het ambitieuze project te lanceren Dialoog met het maatschappelijk middenveld: Werknemers uit Turkije en de EU samenbrengen door een gezamenlijke arbeidscultuur. Dat project heeft tot doel dat we elkaar beter leren kennen en begrijpen en dat we ons bewust worden van de uitdagingen en kansen die een toekomstige uitbreiding van de EU biedt. De kernpunten van dit project zijn: • 12 seminaries voor uitwisseling en wederzijds begrip, voor vakbondsmilitanten uit verschillende Turkse regio’s enerzijds en uit verschillende lidstaten van de Europese Unie anderzijds; • 9 opleidingsseminaries, in samenwerking met Europese sectororganisaties. Het project heeft ook deze reeks opleidingsmodules ontwikkeld, die een belangrijk hulpmiddel willen zijn om binnen het EVV vaardigheden te ontwikkelen door ook andere werknemers en vakbondsmilitanten zowel in de EU als in Turkije, de mogelijkheid te geven om te begrijpen welke uitdagingen voor ons liggen en ervoor te zorgen dat we onze culturele, sociale en politieke verschillen makkelijker kunnen aanvaarden.
Onze dank gaat uit naar: • EVV-lidorganisaties – Europese sectororganisaties en de nationale vakbondskoepelorganisaties in de EU en Turkije die dit project gedragen hebben; • werknemers en vakbondsmilitanten van de nationale vakbonden in Turkije en de EU die deelgenomen hebben aan de verschillende opleidingsactiviteiten; • docenten van de nationale vakbonden in Turkije en de EU, en Marcus Strohmeier (ÖGB) die de opleidingsactiviteiten coördineerde en die bijdroeg aan deze uitgaven; • Nigel Rees (Trade Union European Information Project) die verantwoordelijk was voor de uitwerking van de originele teksten voor deze pedagogische uitgaven en Kazim Ates die verantwoordelijk was voor de revisie; • Laura Fallavollita, Yücel Top en de andere leden van de projectcoördinatiecommissie (Osman Yildiz, Uğraş Gök en Kıvanç Eli Açık), die, onder leiding van Joël Decaillon en Jeff Bridgford, van dit project een succes hebben gemaakt. Ik raad deze opleidingsmodules aan voor vakbondsleden van de lidorganisaties van het EVV. Ik moedig jullie aan om ze te gebruiken zodat we allemaal sterker staan om de belangen van werknemers in Turkije en de Europese Unie te verdedigen. john monks Algemeen secretaris Europees Vakverbond
1
CONTEXT De ontwikkeling van vakbonden in Turkije is vrij parallel verlopen aan het patroon van andere Europese landen, maar elke fase trad ietwat later in. Als gevolg van het opkomen van de eerste werknemersbewegingen in de jaren 1870, werden de eerste vakbonden opgericht in de jaren 1890. Naar aanleiding van een aantal sociale en politieke ontwikkelingen vanaf 1908 groeiden de vakbonden en arbeidersbewegingen, maar zoals dit een aantal keren gebeurd is in de loop van de volgende honderd jaar, werden zij in 1925 afgeschaft. Het eerste arbeidswetboek van het Republikeinse tijdperk werd in 1936 afgekondigd op basis van het Franse model, maar erkende niet het recht tot vereniging of het recht op collectieve onderhandelingen. Bovendien werden alle ‘op klasse gebaseerde organisaties’ verboden door de Verenigingswet die twee jaar later werd goedgekeurd en die was geknipt op het patroon van de fascistische wetten van Italië. Dit verbod werd in 1946 opgeheven, maar de opkomende vakbonden werden kort daarna opnieuw verboden. De eerste vakbondswet van 1947 gaf de regering controle over de vakbonden, maar net zoals voorheen erkende deze wet niet het recht op collectieve onderhandelingen en het recht op staken. Dit heeft echter wel geleid tot de oprichting van de eerste gevestigde vakbonden in het begin van de jaren 1950 (hun aantal bedroeg 246 in 1952). De vakbonden streefden naar een nationaal en internationaal organisatieniveau en bonden uit diverse sectoren kwamen op 18 februari 1952 samen in Istanbul en legden daar de basis voor Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ). TÜRK-İŞ, de grootste confederatie in Turkije, werd opgericht op 31 juli 1952 door de vakbonden van Ankara, Bursa, Eskişehir-Sakarya, Adana, İstanbul, İzmir en het Zwarte Zeegebied en door de Federatie van Turkse Transportwerkers, de Federatie van Hotel, Restaurant- en Vrijetijdspersoneel en de Turkse Federatie voor Textielwerkers. De organisatie spitste zich toe op de economische basiskwesties, beschouwde zichzelf boven de politieke partijen, en maakte gebruik van lobbying en en onderhandeling. Ze had haar sterkte in de openbare dienst en, geografisch gezien, in de industriële gebieden zoals Istanbul, Izmir, Ankara en Adana. In 1954 telde TÜRK-İŞ bijna 120.000 leden uit 146 vakbonden.
2
Een militaire coup in 1960 luidde een nieuwe grondwet in maar ditmaal erkenden de vakbondswetten van 1963, ingevolge een referendum, het recht op staking en op het aangaan van collectieve onderhandelingen. Dit was het begin van een nieuwe periode waarin deze rechten vrij konden worden uitgeoefend. Hoewel de Vakbondswet en de wet op Collectieve Arbeidsovereenkomsten, staking en uitsluiting een aantal beperkingen inhielden op de vakbondsvrijheid, nam het aantal leden toe onder dit relatief liberaler stelsel en overschreed het de drempel van één miljoen in 1971. Een belangrijke ontwikkeling in deze periode was de oprichting, in 1967, van Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), een tweede vakbondsfederatie, nadat een staking in een glasfabriek had geleid tot een splitsing binnen TÜRK-İŞ. Deze nieuwe organisatie haalde haar leden voornamelijk uit de privésector en had een verschillende interpretatie van de vakbondsstrategie en benadrukte sociale verandering. De organisatie evolueerde snel tot in 1980, en werd toen opgeheven gedurende elf jaar als gevolg van een nieuwe militaire putsch. Dit vrij gunstig klimaat voor vakbonden verklaarde gedeeltelijk de redenen voor de militaire putsch. Gedurende deze periode werden alle stakingen verboden en voor alle andere vakbondsactiviteiten was voorafgaande toestemming vereist. Dit belette de vakbonden echter niet om zich te organiseren en zij kwamen langzamerhand terug op peil. Na de verkiezingen van 1973 werd een derde federatie opgericht in 1976, met name Türkiye Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (HAK-İŞ). De syndicale visie van deze confederatie was gebaseerd op de harmonie tussen werkgevers en werknemers.
Uit te zoeken Praat met Turkse collega’s of vrienden op uw werk of in uw vakbond. Hoe hebben zij het lidmaatschap bij een vakbond in Turkije ervaren? Vergelijk dit met uw eigen ervaring.
In 1980 volgde een nieuwe militaire putsch, waardoor de ontwikkeling van de vakbonden voor talrijke jaren werd stopgezet. De vakbondswetten werden herschreven, de vakbondsactiviteiten werden opgeschort en een aantal vakbonden werd opgedoekt. De vakbonden voelden zich ingekapseld door diverse beperkingen en vooral negatief getroffen door het economische beleid van privatisering en liberalisering van de nieuwe regering. De vakbonden verloren een groot aantal leden en veel van hun invloed door de opkomst van de informele economie met zwartwerkers.
Wettelijke achtergrond De Turkse Grondwet moet in theorie de rechten van de vakbonden waarborgen. De grondwet bevestigt het recht van de werknemers om ‘vakbonden op te richten … zonder voorafgaande toestemming’ en om ‘lid te worden van een vakbond’(Artikel 51). Artikel 34 bevestigt het recht tot het organiseren van ‘ongewapende en vreedzame bijeenkomsten en betogingen zonder voorafgaande toestemming’. De artikels 53 en 54 bekrachtigen het recht van werknemers om ‘collectieve overeenkomsten te onderhandelen en af te sluiten’ en om ‘over te gaan tot staking indien het collectief onderhandelingsproces leidt tot een geschil’. Deze vrijheden zijn echter omgeven met algemene uitzonderingen die voortdurend worden ingeroepen en toegepast. Volgens de grondwet kunnen de vrijheid van vereniging, het recht op het organiseren van bijeenkomsten, betogingen en marsen en het recht om aan te sluiten bij een vakbond worden beperkt door de wet om redenen van ‘nationale veiligheid en openbare orde, preventie van misdaad of ter bescherming van openbare zeden of volksgezondheid’. Artikel 54 stelt dat ‘het recht op staking … niet zal worden toegepast op enige wijze die tegenstrijdig is met het principe van welwillendheid, die nadelig is voor de samenleving en die enigszins de nationale rijkdom schaadt’. Bovendien ‘zijn stakingen met een politieke inslag …, stakingen uit solidariteit…, de bezetting van de werkplaats, de vertraging van het werk en andere vormen van belemmeringen verboden’. Deze beperkingen belemmeren de uitvoering van vakbondshandelingen in belangrijke mate.
Zoals ook het geval is met de recentste wetten die achtereenvolgens zijn goedgekeurd: • Vakbondswet voor overheidsambtenaren (nr. 4668), goedgekeurd in 2001 • Vakbondswet (nr. 2821), goedgekeurd in 1983 • Collectieve Arbeidsovereenkomst, Staking- en Uitsluitingwet (nr. 2822), goedgekeurd in 1983. Bovendien zijn er zware bekommernissen met betrekking tot de implementatie van de bestaande wetgeving. Turkije werd al vaak bekritiseerd omwille van ‘tegenspraak tussen de wetgeving en de praktijk enerzijds en de Conventie (IAO 87) anderzijds, betreffende het recht van de werknemers in de privéen openbare sector zonder enig onderscheid om vakbondsorganisaties naar keuze op te richten of er lid van te worden en het recht van de werknemersorganisaties om hun eigen oprichtingsakte en regels op te maken, hun vertegenwoordigers in alle vrijheid te kiezen en hun activiteiten te organiseren zonder tussenkomst van de overheid’. (Verslag van het Comité over de Toepassing van normen van de internationale arbeidsconferentie van de IAO – 98e zitting 2009). Het Internationale Vakverbond heeft gelijkaardige bekommernis uitgedrukt in het Jaarlijks overzicht van schendingen van vakbondsrechten. Er zijn plannen om deze drie wetten te wijzigen in het kader van de toetreding van Turkije tot de Europese Unie. De EU heeft een ambitieus criterium vastgelegd voor de aanvang van de onderhandelingen – ‘Om te waarborgen dat alle vakbondsrechten worden nageleefd in overeenstemming met de normen van de EU en de relevante IAO conventies, in het bijzonder met betrekking tot het recht op vereniging, het recht op staken en het recht op collectieve onderhandelingen. Turkije moet hiertoe de bestaande beperkingen opheffen en zowel in de privésector als in de openbare sector een volledig herziene wetgeving goedkeuren op dit vlak’. De toetreding van Turkije zal gedeeltelijk afhangen van het al dan niet beantwoorden aan dit criterium.
3
Arbeidsmarkt
Turkse Vakbonden
Volgens de Eurostat cijfers bedroeg de totale tewerkstelling in Turkije ongeveer 23 miljoen in 2008. De informele (zwarte) economie is groter dan de formele en het werkterrein van de vakbonden is beperkt tot formele werknemers. Het participatiecijfer van werkkrachten (die aan het werk zijn of actief werk zoeken) is laag, ongeveer 45 % van de actieve bevolking in vergelijking met meer dan 70% binnen de EU. Dit betekent dat het percentage van werknemers in verhouding met de volledige actieve bevolking, zelfstandigen en onbetaalde familieleden inbegrepen, vrij laag ligt. Kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s) zijn uitermate belangrijk want zij bepalen de richting die de economie uitgaat: bedrijven met minder dan tien werknemers vertegenwoordigen bijna 60% van alle werknemers (in de EU is dit gemiddeld 30%) en hun eigenaars staan vaak minder gunstig tegenover vakbonden dan managers van grote bedrijven. De grote omvang van de landbouwsector belemmert eveneens de groei van vakbonden.
Er bestaan drie grote vakbondsfederaties voor werknemers in Turkije: TÜRK- İŞ, HAK-İŞ & DİSK, alle lid van het EVV. Uit onderstaande tabel blijkt dat de grootste van die drie, met name TÜRK-İŞ, net meer dan twee miljoen leden telde in 2005. Dit aantal steeg tot net over twee en een kwart miljoen leden in 2009, met 33 aangesloten vakbonden. HAK-İŞ telde bijna 370.000 leden in 2005, dit aantal steeg to 440.000 leden in 2009, met 8 aangesloten vakbonden. DISK telde bijna 400.000 leden in 2005 en kende eveneens een stijging van het aantal leden tot net meer dan 425.000 leden in 2009, met 17 aangesloten vakbonden. 17% van het globale ledencijfer waren vrouwen. In 2009 telden de volgende sectoren de meeste vakbondsleden: metaal en textiel, gevolgd door algemene diensten en de voedingsindustrie. De sector met de meeste vrouwelijke leden is de textielindustrie.
Hoe lid worden van een vakbond?
confederaties
De situatie is verschillend al naar gelang het een werknemer uit de privésector betreft dan wel een overheidsambtenaar in de publieke sector. Zoals de wet momenteel wordt toegepast moet een nieuw vakbondslid uit de privésector, eerst bij een notaris gaan om vijf kopieën van zijn aanvraag voor eensluidend te laten verklaren. Deze worden dan doorgestuurd naar de vakbond. Vervolgens moet een kopie van het aanvraagformulier naar het Ministerie van Arbeid en Sociale Zekerheid worden gestuurd. Dit heeft ongetwijfeld een afradend effect op vakbondsaansluiting.
TÜRK-İŞ
Overheidsambtenaren uit de openbare sector moeten niet bij de notaris langsgaan. Daar wordt de toetreding tot een vakbond echter belemmerd door het feit dat dit lidmaatschap illegaal is voor talrijke categorieën van overheidsambtenaren.
4
Lidmaatschap vakbonden – confederaties van vakbonden (2005–2009)
Aantal leden 2005 2009
2.067.884
2.239.341
HAK-İŞ
369.136
441.917
DISK
399.676
426.232
Andere
109.233
125.189
Totaal Syndicalisatiegraad
2.945.929 3.232.679 58,65%
59,88%
Totaal aantal werkers die in aanmerking komen voor lidmaatschap 5.022.584
5.398.296
Ministerie van Arbeid en Sociale Zekerheid, 2005, 2009
Deze officiële statistieken weerspiegelen een hoog lidmaatschapspercentage van net minder dan 60%. Dit cijfer kan vertekend zijn door het feit dat er een verschil is tussen het legale lidmaatschap en het werkelijke lidmaatschap, aangezien een werknemer die tijdelijk werkloos is nog steeds lid kan blijven van zijn vakbond. Bovendien ligt het totaal aantal werknemers die in aanmerking komen voor lidmaatschap, net meer dan 5 miljoen, heel wat lager dan de hierboven vermelde 23 miljoen met betrekking tot totale tewerkstelling. Voor overheidsambtenaren bestaan er drie grote federaties: Türkiye Kamu Çalişanlari Sendikalari Konfederasyonu (Türkiye KAMU-SEN), Memur Sendikalari Konfederasyonu (MEMUR-SEN); en Kamu Emekçileri Sendikalari Konfederasyonu (KESK) – KESK is de enige organisatie die lid is van het EVV.
Lidmaatschap vakbonden – Vakbondsfederaties voor overheidsambtenaren (2005–2009) Vakbondsfederaties voor overheidsambtenaren
Leden 2005 2009
MEMUR-SEN
159.154
376.355
Türkiye KAMU-SEN
316.038
375.990
KESK
264.060
224.413
8.365
4.696
Andere Totaal
747.617 1 017.072
Syndicalisatiegraad
47,18%
57%
Totaal aantal overheidsambtenaren die in aanmerking komen voor lidmaatschap 1.584.490
1.784.414
Ministerie van Arbeid en Sociale Zekerheid 2005, 2009
In 2005 telden zij elk elf aangesloten vakbonden met een totaal aantal leden van ongeveer 160.000 voor MEMUR-SEN, 264.000 voor KESK en 316.000 voor Türkiye KAMU-SEN. In 2009 telde MEMUR-SEN 376.000 leden, Türkiye KAMU-SEN telde er 375.000 en KESK 224.000. Ongeveer 30% van het totaal aantal leden zijn vrouwen. De sector onderwijs, opleiding en wetenschap telde verreweg het grootste aantal leden in 2009, gevolgd door gezondheid en sociale diensten.
Collectieve onderhandelingen De wet erkent geen sectorale onderhandelingen voor werknemers in de privésector. Doorgaans worden collectieve onderhandelingen dus georganiseerd op het niveau van het bedrijf. Een vakbond moet een lidmaatschapspercentage van ten minste 10% behalen in de sector en ten minste 50% (+ 1) op de betrokken werkplaats om enig collectief onderhandelingsproces te kunnen aangaan. Van zodra een vakbond de goedkeuring heeft gekregen van het Ministerie van Arbeid en Sociale Zekerheid (MASZ), moet ze een voorgeschreven tijdsschema volgen om te trachten tot een overeenkomst te komen tussen de ‘sociale partners’. Onderhandelingen beginnen en kunnen maximaal zestig dagen lopen. Indien een overeenkomst wordt bereikt, worden kopieën verstuurd naar het MASZ ter registratie. Indien geen akkoord mogelijk is, duidt de rechtbank een bemiddelaar aan uit de door het MASZ goedgekeurde lijst en wordt een periode van maximaal eenentwintig dagen toegestaan om de besprekingen verder te zetten. Voor overheidsambtenaren in de openbare sector bestaat geen recht op collectieve onderhandelingen als dusdanig maar wel een procedure die kan leiden tot een ‘geschreven overeenkomst’ die niet rechtstreeks wordt toegepast maar die wordt doorgespeeld naar de Raad van Ministers die ‘geschikte’ regelingen goedkeurt.
5
Collectieve overeenkomsten (2003–2008)
Jaar Aantal Aantal Aantal overeenkomsten bedrijven werknemers 2003
1.607
7.806
629.240
2004
1.482
7.922
325.386
2005
3.977
14.388
587.456
2006
1.704
5.456
304.392
2007
1.975
9.738
466.429
2008
1.704
9.623
262.786
Statistieken Arbeid 2008 – Ministerie van Arbeid en Sociale Zekerheid , 2009
Uit bovenstaande tabel blijkt dat het aantal overeenkomsten in de privésector vrij stabiel is gebleven in de afgelopen zes jaar, met uitzondering van 2005. Het aantal betrokken werkplaatsen is gestegen maar het aantal betrokken werknemers is doorgaans gedaald. De overeenkomsten zijn twee jaar geldig. Bijgevolg hadden de collectieve overeenkomsten in de periode 2007–2008 betrekking op slechts 729.215 werknemers (466.429 + 262.786) – dit aantal ligt heel wat lager dan het aantal vakbondsleden in 2009 en geeft dus een beter beeld van het aantal vakbondsleden dat door het Ministerie van Arbeid en Sociale Zekerheid wordt bepaald. In 2009 waren de algemene diensten en metaal de sectoren die verreweg het hoogste aantal collectieve overeenkomsten hadden afgesloten en waarbij het grootste aantal werkplaatsen en werknemers waren betrokken. Aangezien het aantal werknemers die buiten het systeem van collectieve onderhandelingen vallen zo groot is, is het duidelijk dat de vakbonden een beperkte macht hebben om de belangen van de werknemers te behartigen. De vakbonden trachten het werkleven zo gunstig mogelijk te beïnvloeden door de vastlegging van het minimumloon. Dit wordt vaak als een richtlijn gevolgd, zelfs in de informele economie. Een groot aantal loontrekkers verdient nooit meer dan dat. Het minimumloon wordt bepaald door een commissie die bestaat uit vijf regeringsvertegenwoordigers, vijf leden van de werkgeversorganisatie en vijf leden van TÜRKİŞ. Aangezien de werkgevers en de vakbonden zelden
6
overeenkomen heeft de regering een doorslaggevende invloed op de Commissie voor het Minimumloon.
Stakingen Er bestaan strikte procedures voor het aankondigen van een staking in de privésector (en in overheidsbedrijven). Stakingen zijn eigenlijk illegaal in talrijke sectoren: bijvoorbeeld in de productie van steenkool voor water-, elektriciteit-, gas- en steenkoolkrachtcentrales; in de banksector en bij notarissen. Stakingen zijn eveneens illegaal in talrijke vestigingen: bijvoorbeeld in alle instellingen voor gezondheidszorg, onderwijs en opleiding. Zelfs als de procedures nauwkeurig worden opgevolgd, kan de Raad van Ministers de stakingsactie uitstellen omwille van een bedreiging van de volksgezondheid of veiligheid. Indien de Turkse overheden een staking uitstellen, wordt deze in praktijk als illegaal beschouwd en wordt het onmogelijk om die actie nadien te hervatten. Deze macht wordt vaak aangewend; ze werd bijvoorbeeld vier keer gebruikt in de rubbersector tussen 2000 en 2005, en twee keer na elkaar in de glassector. Indien de staking onwettig wordt beschouwd, kan de persoon die de staking inroept worden gestraft met minstens drie maanden en maximum zes maanden gevangenisstraf en met een boete van minimum 50.000 Turkse Lira en maximum 100.000 Turkse Lira. Deelnemers aan illegale stakingen kunnen een boete van 5.000 tot 80.000 Turkse Lira oplopen. De wet bevat geen bepalingen omtrent stakingen in de openbare sector.
Aantal werkplaatsen
Aantal werknemers
Aantal niet gewerkte werkdagen
2003
23
30
1.535
144.772
2004
30
47
3.557
93.161
2005
34
57
3.529
176.824
2006
26
44
2.061
165.666
2007
15
793
25.920
1.353.558
2008
15
38
5 040
145.725
Jaar
Aantal stakingen
Stakingen (2003–2008)
Arbeidsstatistieken 2008 – Ministerie van Arbeid en Sociale Zekerheid, 2009
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er vrij weinig stakingen werden gehouden tijdens die periode. Hetzelfde geldt voor het aantal betrokken werkplaatsen, de stakende werknemers en het aantal niet-gepresteerde werkdagen. Een uitzondering hierop is het jaar 2007 waarin de meeste vabondsacties plaatsvonden in de communicatieindustrie toen de voornaamste telefoonmaatschappij Türk Telekom werd geprivatiseerd.
Activiteit Overzicht van de vakbondservaring in Turkije
Doel U de mogelijkheid te bieden: • de situatie van de Turkse vakbonden beter te begrijpen.
TAAK Denk na over de typische aspecten die de ontwikkeling van Turkse vakbonden remmen. Hoe kunnen collectieve onderhandelingen in Turkije worden verbeterd? Welke problemen voor de uitbouw van vakbonden worden veroorzaakt door de informele arbeidsmarkt?
.
7
MEER INFO Het Europees Vakverbond (EVV) werd opgericht in 1973 om de belangen van de werknemers op Europees vlak te verdedigen en om hen te vertegenwoordigen in de instellingen van de EU. De doelstelling van het EVV is een EU met een sterke sociale dimensie die het welzijn van al haar burgers waarborgt. Op dit ogenblik zijn 82 nationale vakverbonden uit 36 Europese landen en 12 Europese sectorfederaties lid van het EVV, met daarnaast nog waarnemende organisaties in Macedonië, Servië en Bosnië-Herzegovina. Andere vakbondsstructuren zoals Eurocadres (het Europees verbond van kaderpersoneel) en EFREP/FERPA (de Europese federatie van oudere en gepensioneerde personen) zijn actief onder auspiciën van het EVV. Daarenboven coördineert het EVV de activiteiten van 45 interregionale vakbondsraden die de grensoverschrijdende vakbondssamenwerking organiseren. Het EVV is één van de Europese sociale partners en is door de Europese Unie, de Raad van Europa en de EVA erkend als de enige sectoroverschrijdende representatieve vakorganisatie op Europees niveau. www.etuc.org
8
PROJECTPARTNERS Algemeen Belgisch Vakverbond – Fédération Générale du Travail de Belgique – ABVV-FGTB
www.fgtb.be/
Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België – Centrale Générale des Syndicats Libéraux de Belgique – ACLVB-CGSLB
www.aclvb.be/
Algemeen Christelijk Vakverbond – Confédération des Syndicats Chrétiens – ACV-CSC
www.acv-online.be/
Confédération Française Démocratique du Travail – CFDT
www.cfdt.fr/
Confédération Française des Travailleurs Chrétiens – CFTC
www.cftc.fr/
Confédération Générale du Travail – CGT
www.cgt.fr/
Confédération Générale du Travail – Force Ouvrière – FO
www.force-ouvriere.fr/
Union Nationale des Syndicats Autonomes – UNSA
www.unsa.org/
Ανώτατη Διοίκηση Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων – ΑΔΕΔΥ
www.adedy.gr/
Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας – ΓΣΕΕ
www.gsee.gr/
Confederazone Generale Italiana del Lavoro – CGIL
www.cgil.it/
Confederazione Italiana Sindacati Lavoratori – CISL
www.cisl.it/
Unione Italiana del Lavoro – UIL
www.uil.it/
Konfederácia Odborových Zväzov Slovenskej Republiky – KOZ SR
www.kozsr.sk/cms/
Landsorganisationen i Sverige – LO-S
www.lo.se/
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu – DİSK
www.disk.org.tr/
Türkiye Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu – HAK-İŞ
www.hakis.org.tr/
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu – TÜRK-İŞ
www.turkis.org.tr/
Trades Union Congress – TUC
www.tuc.org.uk/
Europese Federatie van Vakbonden in de Voeding, Landbouw, Toerisme en Aanverwante Sectoren – EFFAT
www.effat.org/
Europese Metaalbond – EMF
www.emf-fem.org/
Europese Vakbondsfederatie voor Openbare Diensten – EPSU
www.epsu.org/
Europese Transportarbeidersfederatie – ETF
www.itfglobal.org/etf/
Europese Vakbondsfederatie: Textiel, Kleding en Leerlooierij – ETUF-TCL
www.etuf-tcl.org/
UNI-Europa
www.uni-europa.org/
Dit project geniet de financiële steun van de Europese Unie
Dialoog met het maatschappelijk middenveld – Werknemers uit Turkije en de EU bijeenbrengen rond een gezamenlijke arbeidscultuur
De inhoud van deze publicatie is de exclusieve verantwoordelijkheid van het Europees Vakverbond en kan in geen geval beschouwd worden als een weergave van de standpunten van de Europese Unie
ETUC International Trade Union House (ITUH) Koning Albert II-laan 5 B-1210 Brussel België April 2010 De Centrale Financierings- en Contracteringseenheid is de contracterende overheid van dit project
Ontwerp: www.design-mill.co.uk
