Macro Weekly Op zoek naar positieve factoren

Macro Weekly

Group Economics Macro Research

Op zoek naar positieve factoren 23 juli 2012 • Eurozone: Griekenland en Spanje komen weer in de schijnwerpers te staan, maar helaas niet in positieve zin. We rekenen op groeiende bezorgdheid over een Grieks vertrek uit de euro na verhulde dreigementen van het IMF, de ECB en de Duitse regering: Griekenland moet de voorwaarden van het steunprogramma blijven naleven om toegang tot officiële financiering te houden. Ook worden de markten van hun stuk gebracht door neerwaartse bijstellingen van de BBP-prognoses door de Spaanse regering, terwijl die waarschijnlijk ook diverse Spaanse regio’s te hulp moet gaan schieten. • Big Picture: De afgelopen maanden brachten de wereldwijde economische cijfers meer negatieve dan positieve verrassingen. Daarop hebben economen, inclusief die van ABN AMRO, hun schattingen voor de economische groei in 2012 en 2013 verlaagd. Toch menen wij dat de macrocijfers van vorige week ook een aantal belangrijke positieve berichten bevatten. Wij handhaven daarom onze visie dat de wereldeconomie in de tweede helft van het jaar weer wat aan kracht zal winnen. • VS: Fed-voorzitter Bernanke klonk bezorgd tijdens zijn toespraak voor het Congres. Hij duidde weliswaar niet op een nieuwe ronde van obligatie-aankopen, maar gaf wel aan dat de Fed tijdens de FOMC-bijeenkomst van augustus een gematigder stap naar een ruimer beleid zou kunnen nemen. Dat kan bijvoorbeeld door voor een nóg langere periode lage rentes toe te zeggen, door de beleidsrente naar 0% te verlagen, of door nog meer liquiditeit aan banken aan te bieden. • Azië: China maakte betere cijfers over de vastgoedmarkt bekend. Het vastgoedbeleid van de centrale overheid blijft weliswaar restrictief, maar toch lijkt het vertrouwen op de huizenmarkt te profiteren van maatregelen ter ondersteuning van de economie. Bovendien hebben lokale overheden hun voorwaarden versoepeld. Ramingen hoofd- en financiële indicatoren BBP-groei (%)

2010

2011

2012e

2013e

+3M

+12M

2012e

2013e

Verenigde Staten

3.0

1.7

2.0

2.0

Verenigde Staten

0.46

0.45

0.3

0.3

0.3

0.3

Eurozone

1.9

1.5

-0.5

0.2

Eurozone

0.49

0.45

0.5

0.6

0.5

0.6

Japan

4.5

-0.7

2.5

1.5

Japan

0.34

0.33

0.3

0.3

0.3

0.3

Verenigd Koninkrijk

1.8

0.8

-0.3

1.3

Verenigd Koninkrijk

0.83

0.78

0.8

0.8

0.8

0.8

10.4

9.2

8.0

8.0

1.6

1.1

-0.6

0.7

5.2 2010

3.8 2011

3.2 2012e

3.5 2013e

13/07/2012 20/07/2012

+3M

+12M

2012e

2013e

Verenigde Staten

1.6

3.1

1.9

1.7

VS Treasury

1.49

1.46

1.6

1.6

1.6

2.4

Eurozone

1.6

2.7

2.4

1.3

Duitse Bund

1.26

1.16

1.6

1.5

1.4

2.2

-0.7

-0.3

0.4

0.6

Euro swap rente

1.78

1.70

2.0

1.9

1.8

2.6

3.3

4.5

2.5

1.8

Japans overheidspapier

0.77

0.75

0.8

1.2

1.1

1.4

VK gilts

1.55

1.48

1.7

1.7

1.6

2.3

13/07/2012 20/07/2012

China Nederland Wereld Inflatie (%)

Japan Verenigd Koninkrijk

3M interbank rente

10j-rente

13/07/2012 20/07/2012

China

3.3

5.4

3.5

5.0

Nederland

1.3

2.3

2.1

2.2

3.6 20/07/2012

4.8 +3M

3.8 2012e

3.8 2013e

+3M

+12M

2012e

2013e

Federal Reserve

0.25

0.25

0.25

0.25

EUR/USD

1.22

1.22

1.20

1.15

1.20

1.10

ECB

0.75

0.75

0.75

0.75

USD/JPY

79.2

78.5

80

90

84

95

Bank of Japan

0.10

0.10

0.10

0.10

GBP/USD

1.55

1.56

1.52

1.42

1.52

1.33

Bank of England

0.50

0.50

0.50

0.50

EUR/GBP

0.79

0.78

0.79

0.81

0.79

0.83

People's Bank of China

6.00

5.75

5.50

5.50

USD/CNY

6.38

6.37

n.a.

n.a.

6.1

6.1

Wereld Beleidsrente

Bron: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau.

Wisselkoersen

2

Macro Weekly - Op zoek naar positieve factoren - 23 juli 2012

Han de Jong, tel. 020 628 4201

The Big Picture Op zoek naar positieve factoren

In Europa is de Duitse ZEW-index, die het vertrouwen onder

Economische cijfers wijzen zelden eenduidig in één richting.

analisten meet, in juli verder gedaald. Dit is een ongewenste

Toch waren er de afgelopen periode wel beduidend meer

ontwikkeling, al lijkt het tempo van de verslechtering enigszins

negatieve dan positieve berichten. In reactie daarop hebben

af te nemen. De werkloosheid in Nederland nam in juni toe tot

economen, waaronder wijzelf, de economische groeiramingen

6,3%,

voor dit en volgend jaar verlaagd. Sommigen hebben het nu

consumentenbestedingen en bedrijfsinvesteringen in mei zijn

over een nieuwe recessie in de VS. Wij zijn daarentegen van

gedaald ten opzichte van een jaar geleden.

tegen

6,2%

in

mei,

terwijl

de

Nederlandse

mening dat de wereldeconomie in de tweede helft van dit jaar weer enigszins zal aantrekken. Daarmee laten we natuurlijk

Duitsland: ZEW index

zien dat we een beetje bevooroordeeld zijn, in die zin, dat wij, in vergelijking met anderen, bij het beoordelen van de cijfers meer op zoek zijn naar de lichtpuntjes. Dat neemt niet weg dat ik denk ik dat de macrocijfers van vorige week een aantal belangrijke positieve factoren hebben opgeleverd. Wij blijven dan ook voorzichtig optimistisch over de rest van dit jaar. Negatieve versus positieve factoren De vorige week gepubliceerde macrocijfers stelden op onderdelen teleur. Zo zijn de Amerikaanse detailhandelsomzetten in juni gedaald met 0,5% m-o-m na een daling van

index

80 60 40 20 0 -20 -40 -60 -80 06

0,2% in mei. De detailhandelscijfers worden op verschillende manieren opgedeeld en gepresenteerd, maar de algehele

07

08

09

10

11

12

Bron: Bloomberg

teneur was ontegenzeggelijk slecht. Ik vrees dat ik ook niet kan aangeven waar iets positiefs in die cijfers valt aan te

In het Verre Oosten namen de orders voor Japanse

wijzen. Maar ik kan ze wel in enig perspectief plaatsen. Ten

machinewerktuigen in juni af, evenals de uitvoerorders van

eerste moet in aanmerking worden genomen dat de cijfers zijn

Taiwan. Deze gingen in juni met 2,6% omlaag (na een daling

beïnvloed door de daling van de benzineprijzen. En omdat het

van 3,0% in mei) onder invloed van de zwakke wereldhandel.

detailhandelscijfer een nominale variabele is, waren de reële

De warenhuisverkopen in Korea daalden in juni met een

detailhandelsbestedingen niet zo zwak als het gepubliceerde

teleurstellend 2,0% j-o-j.

cijfer deed voorkomen. Ten tweede is bekend dat de detailhandelsomzetten volatiel kunnen zijn. De Amerikaanse

Laten we, voor we al te veel gaan somberen, de aandacht

detailhandelscijfers tonen een opmerkelijk regelmatig maar

richten op wat betere cijfers. En vergeet niet de meeste

moeilijk te verklaren patroon dat op korte termijn afwijkingen

hiervoor besproken cijfers realisaties zijn, terwijl het natuurlijk

naar boven en naar beneden van de trend laat zien. Een

allemaal gaat om de toekomst.

relatief slecht bestedingscijfer in juni past in dit patroon. Een verbetering zal zich naar verwachting snel aandienen.

Het ondernemersvertrouwen in de VS lijkt het dieptepunt te zijn gepasseerd. En hoewel niet fors, zijn zowel de Empire

De verkoop van bestaande woningen in de VS in juni stelde

State-enquête (die het ondernemersvertrouwen in het district

ook teleur. De huizenverkoop viel tegen met een daling van

van de New Yorkse Fed meet) als de conjunctuurenquête van

5,4% m-o-m. Dit is van belang, want een autonoom herstel

de Fed in Philadelphia in juli verbeterd.

van de Amerikaanse economie kan zich alleen voordoen als de huizenmarkt een bijdrage levert. Ook hier moet in

Een sterkere verbetering werd opgetekend in de NAHB-index,

aanmerking worden genomen dat deze cijfers volatiel kunnen

de

zijn en dat, zoals ik hieronder zal aangeven, er vorige week

(National Association of Home Builders). Deze maandelijkse

andere cijfers over de huizenmarkt zijn gepubliceerd die juist

index steeg van 29 naar 35, een hele verbetering. De index

bemoedigend zijn.

staat echter nog steeds op een historisch laag niveau, dat

vertrouwensindex

van

Amerikaanse

huizenbouwers

desalniettemin het hoogste is in jaren. Dit is om twee redenen van belang. Ten eerste moet, zoals ik hierboven al aangaf, de

3


Amerikaanse huizenmarkt eerst verbeteren wil er sprake zijn

Fed-voorzitter Ben Bernanke hield vorige week een toespraak

van een autonoom herstel van de economie. Ten tweede is

in het Congres. Hij toonde zich bezorgd over het tempo van de

deze index één van de eerste die de naderende zwakte in de

economische groei, maar ging niet over tot drastische

tweede helft van het afgelopen decennium signaleerde. De

maatregelen in de vorm van een derde ronde kwantitatieve

bouw van nieuwe woningen was in juni ook beter dan

verruiming, QE-3. Ik denk dat de verklaring van Bernanke erop

verwacht en lag op het hoogste peil sinds 2008. Het aantal

wijst dat de Fed onderling sterk verdeeld is. Sommige FOMC-

bouwvergunningen liep daarentegen in juni enigszins terug.

leden zien graag meer actie om de economische bedrijvigheid te stimuleren en anderen niet, óf omdat zij niet van de

VS: NAHB index

noodzaak daarvan overtuigd zijn óf omdat zij van mening zijn dat het meer kwaad dan goed zal doen.

index

60

Ten

slotte

werd

overeenstemming

bereikt

over

het

50

steunpakket van EUR 100 miljard voor Spaanse banken. Op

40

zich is dit natuurlijk van belang, maar de houding van Europese beleidsmakers ten opzichte van de crisis blijft

30

teleurstellend reactief in plaats van proactief. Op de website

20

van Der Spiegel stond gisteren een artikel met de boodschap

10

dat het IMF geen fondsen aan Griekenland meer zou willen verstrekken. Als dit klopt, hebben de beleidsmakers er een

0

probleem bij. 06

07

08

09

10

11

12

Wat kunnen we uit dit alles concluderen?

Bron: Bloomberg

Al met al blijf ik van mening dat de wereldeconomie gedurende Een andere positieve factor in de VS was de industriële

de rest van het jaar weer enigszins zal aantrekken.

productie. Die steeg in juni met 0,4% m-o-m, na een daling

Kortetermijnfluctuaties in de conjunctuurcyclus zijn normaal.

van 0,2% m-o-m in mei. De productie in de verwerkende

Deze kortetermijnontwikkelingen bevatten altijd uitschieters die

industrie toonde een forsere stijging van 0,7% m-o-m, al

zichzelf

compenseerde

ontwikkelingen

dit

globaal

slechts

de

daling

van

de

doorgaans

veroorzaakt

voorgaande maand.

in

weer de

door

kortetermijnfluctuaties.

corrigeren.

afgelopen

Ik

dergelijke Sommige

denk

maanden van

dat

deels

de zijn

zelfcorrigerende de

vorige

week

Al met al denk ik dat de Amerikaanse cijfers erop duiden dat

gepubliceerde cijfers zijn bemoedigend. Daarnaast zal de

de conjunctuurcyclus in de VS mogelijk het dieptepunt

lagere inflatie het reële bestedingsvermogen in de toekomst

gepasseerd is en dat er in de komende maanden naar

stimuleren. Een ruimer beleid zal hetzelfde effect hebben. En

verwachting enige verbetering zal optreden.

ik twijfel er niet aan dat de beleidsmakers verder zullen

Buiten de VS kost het moeite om veel goed nieuws op te

reageren op nieuwe negatieve ontwikkelingen zodra die zich

sporen. Singapore toonde in juni een zeer sterke binnenlandse

voordoen. Bij verdere teleurstellende economische cijfers in de

uitvoer van niet-olieproducten, die in contrast staat met de

VS kan dan ook een beleidsrespons door de Fed volgen. De

bovenvermelde zwakke uitvoerorders van Taiwan. Die sterke

centrale banken in opkomende landen zullen hun ruime beleid

uitvoer zou echter van belang kunnen zijn, omdat Singapore in

voortzetten en zelfs Europese beleidsmakers zullen handelend

forse mate afhankelijk is van de mondiale handelsstromen. In

optreden als zij worden geconfronteerd met negatieve

Europa is de inflatie in het VK in juni meer gedaald dan

economische ontwikkelingen.

verwacht

en

lijkt

de

werkloosheidsontwikkeling

in

juni

enigszins beter dan verwacht. Beleidsmakers Op het beleidsfront deden zich vorige week ook een paar vermeldenswaardige ontwikkelingen voor. De Reserve Bank van

Zuid-Afrika

sloot

zich

aan

bij

een

groep

beleidsverruimende centrale banken in de opkomende landen en verlaagde de rente.

4


Nick Kounis, tel: + 31 20 343 5616

Eurozone - economie & euro Economie I HICP-inflatie en olieprijs %

150

5

100

4 3

50

2 0

1

-50

0

-100

-1 04

05

06

07

08

09

olieprijs (Brent in euro - l.a.)

10

11

12

HICP-inflatie (r.a.)

HICP kerninflatie (r.a.)

Bron: Thomson Reuters Datastream

De HICP-inflatie bleef volgens de definitieve schatting in juni j-o-j ongewijzigd op 2,4% staan, terwijl de kerninflatie stabiel bleef op 1,6%. De komende maanden blijft de inflatie naar verwachting op dit niveau hangen, als gevolg van eerdere stijgingen van voedsel- en energieprijzen en verhogingen van indirecte belastingen. Begin volgend jaar, als die factoren uit de jaarlijkse vergelijking vallen, zal de inflatie waarschijnlijk sterk dalen. Ook zal de zwakke economie neerwaartse druk op de kerninflatie uitoefenen. Wij verwachten dan ook dat de totale inflatie in 2013 onder de prijsstabiliteitsdoelstelling van de ECB uitkomt. Dat zou betekenen dat er ruimte is voor extra monetaire stimulering, zelfs na de renteverlaging van eerder deze maand. De ECB heeft volgens haar interpretatie van haar mandaat echter weinig ammunitie over, wat: een Fed-achtige kwantitatieve verruiming moeilijk maakt. Een dramatische verslechtering van de situatie kan daar verandering in brengen, maar dat lijkt onder de huidige omstandigheden onwaarschijnlijk.

Economie II Duitse ZEW-index en PMI Indexstand

65

100

60 50

55 50

0

45 40

-50

35 -100

30 98

00

02

04

ZEW-index (l.a.)

06

08

10

12

samengestelde PMI (r.a.)


De Duitse ZEW-index - die de verwachtingen van financiële analisten voor de economische vooruitzichten meet - viel terug van 16,9 in juni naar -19,6 in juli. De terugval van juli was gezien het bereik van deze index bescheiden. We denken dat deze indicator zich evenals de bedrijfs- en consumentenenquêtes nabij het dieptepunt bevindt. Het schrikbeeld van een dreigend Grieks exit uit de euro is naar de achtergrond verdwenen en de meest recente wereldwijde ronde van monetaire verruiming helpt de wereldeconomie naar onze overtuiging om weer naar een hogere versnelling te schakelen. Toch denken wij dat de euro-economie uitermate zwak blijft. Grote begrotingsingrepen en aanhoudende onzekerheid over de eurocrisis zullen de bedrijvigheid naar verwachting drukken. Wij denken dat het BBP dit kwartaal weer krimpt en tot ver in 2013 zeer waarschijnlijk zal stagneren. Onlangs hebben we onze groeiprognose voor 2013 dan ook neerwaarts herzien tot slechts +0,2% (was +0.5%), al is dat wel een verbetering ten opzichte van de -0,5% van dit jaar.

EUR/USD EUR/USD en Spaanse tienjaars rente EUR/USD

%

1.50

3.5 4.0 4.5 5.0 5.5 6.0 6.5 7.0 7.5

1.45 1.40 1.35 1.30 1.25 1.20 Sep-10

Jan-11 May-11 Sep-11

EUR/USD (l.a.)

Jan-12

May-12

Spanje, 10-jaars overheidsobligaties (r.a.)


De EUR/USD hield het grootste deel van de week vrij goed stand, maar zakte op vrijdag aanzienlijk weg tot een slot van 1,22 als gevolg van groeiende bezorgdheid over de Spaanse economie en de overheidsfinanciën (zie hierna). Wij zien de euro de komende maanden verder terugvallen nu de eurocrisis aanhoudt en deze gezien de kwetsbaarheid van een aantal perifere economieën waarschijnlijk verder zal escaleren. Bovendien lopen de beleidsmakers in de eurozone achter de feiten aan bij het overtuigend aanpakken van de problemen en zien we weinig signalen dat dat binnenkort zal veranderen. Daarnaast denken wij dat de eurozone het tegen deze achtergrond slechter blijft doen dan de VS. Tot slot verwachten we dat de Fed uiteindelijk zal afzien van nóg een ronde van kwantitatieve verruiming, wat zou betekenen dat een belangrijke negatieve factor voor de dollar wegvalt.

5


Ruben van Leeuwen, tel: 020 344 2036 Nick Kounis, tel: 020 343 5616

Eurozone – rente Eurocrisis Vooruitzichten economische groei Spanje %

1 0 -1 -1 -2 -2 -3 vorige overheid

meest recente overheid

ABN AMRO

BBP voorspelling 2012

De Spaanse overheid heeft de prognose voor de BBP-groei in 2013 verlaagd van +0,2% naar -0,5%, al ziet ze een wat minder sterke krimp in 2012 (-1,5% tegen -1,7%). Dit komt doordat de timing of de bezuinigingen is veranderd en er voor grote begrotingsombuigingen zijn gepland. Gezien het grote onlangs aangekondigde programma van extra begrotingsombuigingen denken wij dat de Spaanse overheid nog te optimistisch is over de groeivooruitzichten, zelfs na de recente herzieningen. Wij zien de economie volgend jaar met 1,9% krimpen. Ondertussen lijkt de Spaanse regio Valencia voor steun te gaan aankoppen bij de centrale overheid. Die heeft daarvoor een fonds van EUR 18 mrd opzijgezet. Ondertussen nemen de zorgen over een Griekse exit toe nadat het IMF, de ECB en de Duitse overheid hebben gezegd dat Griekenland zich aan haar bezuinigingsprogramma moet houden om financiering te blijven krijgen.


Rente (I) Spaanse 10-jaars staatsobligatierente %

7.5 7.0 6.5 6.0 5.5 5.0 4.5 4.0 Jan-12

Mar-12

May-12

Jul-12

Bron: Bloomberg

De Europese staatsobligatiemarkten waren in deze vakantieperiode allesbehalve rustig. Spaanse staatsobligaties duikelden vrijdag in koers na het nieuws dat de regio Valencia steun gaat aanvragen bij de federale overheid. Obligatiebeleggers waren duidelijk bezorgd dat Spanje extra Europese steun nodig heeft naast die voor de in problemen verkerende banksector. Aan de andere kant van het spectrum van staatsobligatiemarkt stond de rente van kernlanden onder neerwaartse druk, wat veroorzaakt werd door negatief nieuws uit Griekenland en voortgaande speculatie over een negatieve depositorente bij de ECB. De alsmaar voortslepende eurocrisis vormt de voornaamste reden waarom wij onze renteprognose aanzienlijk hebben aangepast. Aan het politieke ‘doormodderproces’ zal waarschijnlijk niet snel een einde komen, tenzij de schulden van alle landen gecollectiviseerd worden. Voor 2014 is dit erg onwaarschijnlijk. Nog langere tijd zal de obligatierente van ‘kernlanden’ in de eurozone waarschijnlijk zeer laag blijven.

Rente (II) Duitse staatsobligatierente %

2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 -0.5 Jan-12

Mar-12 2yr

Bron: Bloomberg

May-12 5yr

10yr

Jul-12

Alleen een licht aantrekkende economische groei kan in de toekomst wat opwaartse druk op de obligatierente uitoefenen. De indicatoren voor de economische bedrijvigheid hebben waarschijnlijk het dal bereikt of zullen dat binnenkort doen. De inflatieverwachtingen en het monetaire beleid blijven voorlopig waarschijnlijk ongewijzigd, dus hun invloed op de obligatierente zal waarschijnlijk minder of meer neutraal zijn. Per saldo zien wij de rente op Duitse 10-jaars Bunds eind 2012 op 1,40% staan, maar zelfs deze puntschatting is met een grote mate van onzekerheid omgeven. De kans op lagere rentes is duidelijk groter dan de kans op hogere rentes. Wij hebben onze vooruitzichten voor de swaprente eveneens aangepast en net als voor de rente op staatsobligaties aanzienlijk verlaagd. Wij zien de 10-jaars (euro) swaprente nu aan het einde van het jaar op 1,80% staan.

6


VS

Peter de Bruin, tel 020 343 5619

Economie I Detailhandelsomzet en reële persoonlijke uitgaven % 3m-op-3m op jaarbasis

10

4

5

2

0

0

-5

-2

-10

-4 -6

-15 08

09

10

Kerndetailhandelsverkopen (l.a.)

11

12

Reëele consumptie (r.a.)


De weekcijfers wezen opnieuw op aanzienlijk verlies aan groeimomentum in K2, hoewel sommige cijfers positiever waren. De detailhandelsomzet daalde in juni met 0,5% m-o-m, voor een groot deel vanwege dalende benzineprijzen en een lagere afzet van auto’s en bouwmaterialen; daarbuiten daalde de kernomzet met 0,1% (mei +0,05%). Bovendien is de kernomzet van april neerwaarts bijgesteld van +0,1% naar –0,1%. Dit alles wijst erop dat de reële consumptie in K2 maar met 1,2% is gegroeid, half zoveel als in K1 (+2,5%). Maar er was ook beter nieuws. De nieuwbouw van huizen steeg in juni met 6,9% (was –4,8%). Vergeleken met een jaar geleden zijn 23,6% meer woningen in aanbouw genomen; de bouwactiviteit komt dan ook geleidelijk op gang. De NAHB-index voor de woningbouw is in juli zelfs gestegen tot 35 (was 29), het hoogste cijfer sinds maart 2007. Al met al komt onze BBP-raming in K2 op 1,4%; wij verwachten vrijdag, als de eerste BBP-raming door de BEA gepubliceerd wordt, een soortgelijke uitkomst te zien.

Economie II Totale en kerninflatie % j-o-j

6 4 2 0 -2 -4 00

02

04

06

Totale inflatie

08

10

Kerninflatie


12

Intussen verbeterden ook de cijfers van de verwerkende industrie licht: industriële productie in juni +0,7%, waarmee de –0,7% van mei volledig werd gecompenseerd. Verder steeg de Empire State Manufacturing index van 2,3 in juni naar 7,4 in juli en verbeterde de Philadelphia Fed index van –16,6 in juni naar –12,9. Dit suggereert dat de ISM inkoopmanagersindex voor juli waarschijnlijk weer boven de 50 is gekomen. De consumentenprijzen bleven in juni constant (was –0,3%). De daling van de energieprijzen (–1,4%) werd tenietgedaan door hogere voedsel(+0,2%) en kernconsumentenprijzen (+0,2%). Op jaarbasis bleef de inflatie constant op 1,7%; terwijl de kerninflatie af nam van 2,3% tot 2,2%. De komende maanden zal de inflatie mogelijk verder dalen, maar de kerninflatie blijft waarschijnlijk op hetzelfde niveau. De kerngoederenprijzen zullen mogelijk wat minder snel stijgen, maar de druk op de huisvestings- en servicekosten zal waarschijnlijk aanhouden vanwege resp. het trage herstel van de huizenmarkt en de stijging van de arbeidskosten in het verleden.

Fed Activa van de Fed Mrd USD

3,500 3,000 2,500 2,000 1,500 1,000 500 0 Jan-08

Jan-09

Jan-10


Jan-11

Jan-12

De toon van de verklaring van voorzitter Bernanke aan het Congres was voorzichtig. De groei van de bedrijvigheid en de werkgelegenheid bleek in het 1e half jaar iets te zijn afgenomen en de economische groei zal waarschijnlijk matig blijven alvorens zeer geleidelijk aan te trekken. Bovendien zijn de risico’s groot omdat de financiële spanningen vanwege de crisis in de eurozone zijn toegenomen, de financieringsvoorwaarden krap blijven en het begrotingsbeleid voor veel onzekerheid zorgt. Ondanks deze risico’s liet de voorzitter niet blijken dat de Fed in augustus een nieuw inkoopprogramma zou starten. Tijdens de vragensessie na afloop sprak Bernanke wel over andere opties waarvoor de Fed zou kunnen kiezen, o.a. uitstel van de eerste renteverhoging tot 2015, verlaging van de rente op reserveoverschotten tot nul en meer liquiditeitsverstrekking aan de banken. Wij achten het goed mogelijk dat de Fed in zijn augustus-vergadering met een van deze versoepelingsmaatregelen gaat experimenteren, maar denken niet dat de voorwaarden voor de start van QE3 vervuld zijn.

7


Rente 10-jaars rente op Treasuries en de Vix volatiliteitsindex %

index

50

4.0 3.5

40 3.0 30

2.5 2.0

20 1.5 10

1.0 jan-10

jul-10

jan-11

jul-11

tienjaars rente staatspapier (l.a.)


jan-12

jul-12

Vix volatiliteitsindex (r.a.)

Het was een goede week voor Amerikaans schatkistpapier. Op maandag daalde de 10-jaars rente, na een verrassende terugval van de detailhandelsomzet in juni. Maar op dinsdag veerde de rente weer iets op, omdat Bernanke zich niet uitliet over een mogelijk aanstaande derde QE-ronde. Halverwege de week fluctueerde de rente op ongeveer hetzelfde niveau, maar zorgen over de staatsschuldencrisis in de eurozone staken op vrijdag de kop weer op, toen Valencia om noodhulp vroeg en de Spaanse regering haar groeiramingen neerwaarts bijstelde; dat leidde tot een daling van de rente. Al met al zakte de 10-jaars rente in de loop van de week met 3 bp naar 1,46%. Wij hebben onze renteprognoses enigszins gewijzigd. Wij verwachten dat de rente in de komende 3 maanden zal stijgen tot 1,8% als de economie weer wat op gang komt. Wij hebben echter de onzekerheid over het begrotingsravijn, en hoe beschadigend deze is voor de economie, echter onderschat. Daarom verwachten we dat de rente zal terugvallen naar 1,6% als de begrotingsdiscussies in K4 aanwakkeren. Na consolidatie in K1 zal de rente in 2013 vanwege een gestaag herstel van de economie waarschijnlijk stijgen tot 2,4% aan het eind van het jaar (was 2.8%).

8


VK

Joost Beaumont, tel: 020 628 3437

Economie Detailhandelsverkopen en private consumptie in de nationale rekeningen % kok

3 2 1 0 -1 -2 -3 00

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

Private consumptie in Nationale Rekeningen Detailhandelsverkopen Bron: Thomson Reuters Datastream

De cijfers van afgelopen week laten een snel dalende inflatie en opnieuw slechtere economische omstandigheden zien. De totale inflatie daalde, vooral door lagere voedsel- en energieprijzen, fors: 2,8% j-o-j in mei naar 2,4% in juni. De kerninflatie is met 0,1% licht gedaald, naar 2,1%. Lagere grondstoffenprijzen zullen de inflatie waarschijnlijk nog verder drukken, wat de koopkracht van huishoudens bevordert. Dat is vooral gunstig omdat de werkloosheid begint toe te nemen, wat juist het tegenovergestelde effect heeft. Het aantal werklozen steeg, met 6000 uitkeringsgerechtigden, in juni voor de tweede maand op rij. Britse huishoudens lijken zich bij hun uitgaven meer te laten leiden door de verslechterende arbeidsmarkt dan door de dalende inflatie. Dat blijkt uit de detailhandelsverkopen, die in juni minder zijn gegroeid dan verwacht, met 0,1% m-o-m. In K2 daalden de detailhandelsomzetten met 0,7% (na een stijging van 0,7% in K1). Dat wijst erop dat de huishoudens de hand op de knip houden, ondanks de festiviteiten rond het zestigjarig jubileum van de koningin.

BoE Watch Inflatie

Uit de notulen van het Monetary Policy Committee (MPC) van juni blijkt dat het besluit om de faciliteit voor de aankoop van activa uit te breiden, met 7 tegen 2 stemmen is genomen en dat het MPC de deur op een kier heeft gezet voor een verlaging van de Bank Rate (nu 0,5%). Het MPC zal de werkzaamheid van een degelijke maatregel over enkele maanden beoordelen. Dan zijn er meer aanwijzingen over de effecten van het nieuwe ‘funding for lending’programma om de kredietverlening van de banken aan het bedrijfsleven te stimuleren. De meeste MPC-leden vonden het in juli harder nodig opnieuw activa aan te kopen dan in juni: slechts 2 leden achtten verdere stimulering onnodig en menen dat het ‘funding for lending’-programma op zich de economie voldoende zal stimuleren. Volgens ons moet het effect niet overschat moet worden. Waarschijnlijk zal de BoE, als het programma in november afloopt, hoogwaardig waardepapier blijven opkopen omdat de economische situatie dan nog steeds zwak zal zijn. Ook een verlaging van de Bank Rate lijkt mogelijk.

% j-o-j

6 5 4 3 2 1 0 04

05

06 07 08 09 10 11 12 Inflatie Kerninflatie (excl. voedsel, energie, alcohol en tabak) Inflatiedoelstelling BoE

Bron: BoE, ABN AMRO Group Economics

Rente 10-jr rente op staatsleningen en spread tov Bunds %

bp

3.9

80

3.4

60

2.9

40

2.4

20

1.9

0

1.4

-20

jan-11 apr-11 jul-11

okt-11 jan-12 apr-12 jul-12

Rente op 10-jrs staatsleningen (l.a.) Bron: Thomson Reuters Datastream

Spread t.o.v. Bunds (r.a.)

De rente op 10-jaars staatsleningen (‘gilts’) daalde vorige week met 7 bp naar 1,5%, een nieuw laagterecord. Dit kwam doordat de BoE gilts opkocht en doordat het MPC voor de beleidsvergadering van juli meer dan verwacht op renteverlagingen zinspeelde. Kapitaal dat in de eurozone een veilige haven zocht, stroomde eveneens toe en drukte de rente. De spread tussen 10-jaars staatsleningen en Bunds steeg iets, tot 32 bp. Wij verwachten dat de rente op 10-jaars staatsleningen laag blijft. Ondanks de maatregelen die de Europese beleidsmakers tot nu toe hebben genomen, zal de onzekerheid over de toekomst van Europa de komende maanden wel aanhouden. Ook kan de BoE haar monetair beleid later dit jaar nog verder verruimen. Wij voorzien een geleidelijke stijging van de rente voor volgend jaar, als de economie weer aantrekt, al zal de rentestijging in Duitsland hoger uitvallen dan in het Verenigd Koninkrijk. De markten zullen waarschijnlijk incalculeren dat de BoE langer dan de ECB een ruim monetair beleid zal blijven voeren om de jarenlange bezuinigingen waar de Britse economie voor staat, te ondersteunen.

9


EUR/GBP EUR/GBP

Afgelopen week is het pond ten opzichte van de euro opnieuw gestegen: voor het eerst sinds oktober 2008 kostte een pond sterling minder dan 0,78 eurocent. Dit was vooral het gevolg van oplopende spanningen op de markt voor staatsobligaties eind vorige week. Wij verwachtten dat het pond rond de huidige koers zal blijven zweven, aangezien de euro lijdt onder de slepende eurocrisis en het pond op zijn beurt de gevolgen ondervindt van het ruime monetaire beleid. Wij voorzien dat het pond in 2013 terrein zal verliezen tegenover de euro, nu op de markten de verwachting ontstaat dat de Bank of England de begrotingsconsolidatie voorlopig zal blijven ondersteunen met een uiterst ruimhartig monetair beleid.

EUR/GBP

1.00 0.95 0.90 0.85 0.80 0.75 0.70 08

09

10


11

12

10


Maritza Cabezas, tel 020 343 5618

Azië excl. Japan China I NBS-70 prijzen nieuwbouwwoningen (aantal steden) m-o-m

50

43

43

40 25

30

24

21

24

21

20 10

3

6

0 Stijgen

Blijven onveranderd april

mei

Dalen

juni

Bron: Bloomberg

Hoewel antispeculatiemaatregelen voor de vastgoedmarkt nog steeds de norm zijn, lijkt het economische stimuleringsbeleid de verwachtingen omtrent de woningmarkt positief te beïnvloeden. Voor het eerst sinds oktober 2011 is het aantal steden waarin de huizenprijzen m-o-m zijn gestegen (25) groter dan het aantal steden waar ze zijn gedaald (21). De aantrekkende huizenprijzen gaan samen met meer transacties. Qua oppervlakte werden er in juni j-o-j 4,6% minder woningen verkocht (was -9,0% j-o-j in mei), terwijl de waarde van de verkochte woningen in juni met 6,4% j-o-j is toegenomen (was -1,4% in mei). Er zijn aanwijzingen dat gemeentes en regio’s zelfstandig de regels willen versoepelen. Na de publicatie van de woningmarktcijfers hebben de voor grond en woningbouw verantwoordelijke instellingen de lokale overheden gemaand zich aan de beperkingen te houden. Voor de rest van het jaar verwachten we een gematigde daling van de huizenprijzen, wat helpt om de verkopen op peil te houden.

China II Verkochte woningen

Verder zien we dat het aantal hypotheken in China in het tweede kwartaal weer is gaan stijgen, omdat er meer woningen zijn verkocht en de Chinese overheid de sociale woningbouw stimuleert. De totale kredietverlening is echter sterker gestegen, waardoor in K2 het aandeel van de hypotheken kleiner is geworden. De totale kredietverlening aan vastgoedontwikkelaars is in juni gedaald naar 6,2% (was eind 2011 6,4%). Volgens de Chinese centrale bank is in K2 voor CNY 322,6 miljard (EUR 41,4 miljard) aan nieuwe leningen verstrekt aan projectontwikkelaars en huizenkopers, 20% meer dan een jaar eerder. Daarmee komt het totaal aan uitstaande vastgoedleningen op CNY 11,3 biljoen, ofwel 18,9% van het totaal aantal uitstaande Chinese leningen in juni. De banken hebben in juni veel krediet verleend aan socialewoningbouwprojecten: 60% meer dan het jaar ervoor. Deze nieuwe leningen voor de sociale woningbouw maken bijna de helft uit van het totaal aan nieuw vastgoedkrediet in China.

% j-o-j

100 80 60 40 20 0 -20 -40 06

07

08

09

10

11

12


Singapore Singapore uitvoer % j-o-j

70 50 30 10 -10 -30 -50 06

07

08

09

uitvoer excl. olie Bron: Thomson Reuters Datastream

10

11

elektronica

12

Als een van de meest open economieën ter wereld zag Singapore de groei van het BBP in K2 afnemen (de voorlopige raming is -1,1%, een omslag na de +9,4% van het eerste kwartaal). De belangrijkste oorzaak van de daling is de krimp in de industrie (biochemie). De handelscijfers voor juni geven een tegenvallende uitvoer van elektronica te zien, die echter grotendeels wordt gecompenseerd door de sneller groeiende uitvoer van farmaceutische producten. Per saldo is de groei van de uitvoer (excl. olie) van Singapore in juni toegenomen tot 6,8% j-o-j (was in mei 3,2%). Vanwege de recente teruglopende groei van de wereldeconomie voorzien wij voor de komende maanden een verzwakking van de export groei jaar op jaar. Wij verwachten dat ook Singapore de gevolgen van de verslechterende wereldeconomie zal ondervinden en dat de groei van het BBP zal teruglopen van 4,9% in 2011 naar 3,5% in 2012.

11


WEEKLY ECONOMIC CALENDAR Day and time

Market Indicator

Change

Latest outcome

Expectation ABN AMRO

Expectation consensus

Monday 23 July 16:00

EZ

EC consumer confidence (Jul - flash est.)

level

-20.0

-20.0

-20.0

Tuesday 24 July 04:30 08:45 10:00 10:00 10:00 10:30 14:58 16:00

CN FR EZ EZ EZ UK US US

HSBC Flash Manufacturing PMI (Jul) Business confidence (Jul) Composite PMI (Jul - flash est.) Manufacturing PMI (Jul - flash est.) Services PMI (Jul - flash est.) BBA mortgage aprovals (Jun) Markit US PMI preliminary (Jul) House price index (May)

index level level level level 000s index %mom

48.2 92 46.4 45.1 47.1 30.2 52.9 0.8

92 46.9 45.6 47.6 31.5 53 0.4

91 46.4 45.2 47.3

Wednesday 25 July 01:50 JP 09:30 NL 10:00 DE 10:30 UK 12:00 UK 16:00 US 17:00 FR

Merchant Trade Exports Producer confidence (Jul) Ifo business climate (Jul) GDP (Q2-prel. est.) CBI industrial orders (Jul) New home sales (Jun) Monthly change in unemployed (Jun)

% yoy level level %qoq balance (%) %mom 000s

10.00 -4.8 105.3 -0.3 -11 7.6 33.3

-4.7 104.3 -0.3 -8 0.0 10

Thursday 26 July 10:00 10:00 14:30 14:30 16:00

EZ EZ US US US

M3 money supply (Jun) MFI balance sheet data (Jun) Durable goods orders (Jun) Initial jobless claims (Jul 21) Pending home sales (Jun)

% yoy

2.9

3.2

2.9

%mom 000s %mom

1.3 386 5.9

0.5 380 1.0

0.4 380 0.9

Friday 27 July 01:50 08:45 09:00 14:00 14:30 15:55

JP FR CH DE US US

CPI National Consumer confidence (Jul) KOF Leading indicator CPI (Jul, prel) GDP Q2 first estimate Un. of Michigan Confidence (July, final)

% yoy level level % yoy %qoq saar index

0.2 90 1.16 1.7 1.9 72

90

89

1.8 1.4 73

1.7 1.5 73

During week 23-27

UK

Nationwide house prices (Jul)

% mom

-0.6

0.3

0.0

0.5

104.5 -0.2 -12 0.3

Source: ABN AMRO Group Economics, Bloomberg, Reuters

Blijf altijd op de hoogte van onze visie op de economie en sectoren en download nu de Market Insights app via abnamro.nl/marketinsights of direct in de App Store. Lees meer van het Economisch Bureau op: abnamro.nl/economischbureau Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico’s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product – met inachtneming van alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden

Macro Weekly Op zoek naar positieve factoren

Recommend Documents