Handboek begeleiders asielprocedure.fm Page 7 Friday, November 16, 2012 1:41 PM
INHOUDSTAFEL Voorwoord
3
Lijst met gebruikte afkortingen
5
Inhoudstafel
7
Hoofdstuk I Inleiding
13
Hoofdstuk II Rol van de begeleider
15
1 Inleiding
15
2 Doel van de begeleiding
16
3 Kenmerken van een goede begeleiding
16
4 Specifieke bepalingen voor de verschillende groepen begeleiders 4.1 Hulpverleners 4.1.1 Basisbeginselen 4.1.2 Beroepsgeheim 4.2 Advocaten 4.2.1 Onafhankelijkheid 4.2.2 Belangen van de cliënt 4.2.3 Onverenigbaarheden 4.2.4 Beroepsgeheim 4.2.5 Ereloon en kosten 4.2.6 Juridische tweedelijnsbijstand en ‘pro Deo’ prestaties 4.2.7 Rechtsbijstand
24 25
Hoofdstuk III Communicatie
27
1 Inleiding
27
2 Tips voor een goede communicatie 2.1 Op structureel vlak 2.2 Op persoonlijk vlak
27 27 29
3 Als de communicatie verstoord is door psychologische problemen
33
| Inhoudstafel |
19 20 20 20 22 22 23 23 23 24
7
Handboek begeleiders asielprocedure.fm Page 8 Friday, November 16, 2012 1:41 PM
Hoofdstuk IV Methodiek van de begeleiding
35
1 Inleiding
35
2 De actoren betrokken bij de procedurebegeleiding
36
3 Het verwezenlijken van de samenwerking tussen de advocaat en de hulpverlener(s) 3.1 De samenwerkingsovereenkomst tussen het LOI van Mol en een aantal advocaten 3.2 De samenwerking tussen de balie van Antwerpen en een netwerk van sociale diensten 3.3 Het netwerk van advocaten en hulpverleners in West-Vlaanderen
8
38 38 39 39
4 Mogelijke taakverdeling tussen advocaat en hulpverlener(s) 4.1 Informeren van de asielzoeker 4.2 Aanmaken van het dossier 4.3 Afname van het vluchtverhaal 4.4 Analyse van het asielrelaas 4.5 Conclusie vluchtverhaalanalyse 4.6 Ondersteuning bij de verschillende asielfases
40 40 41 41 41 42 42
Hoofdstuk V Praktische begeleiding bij het doorlopen van de asielprocedure
43
1 Inleiding
43
2 Het eerste gesprek
43
3 Het dossier
45
4 De rechten en plichten van de asielzoeker
46
5 Het administratieve luik
48
6 Gronden voor bescherming 6.1 Het Vluchtelingenverdrag 6.1.1 De vluchtelingendefinitie 6.1.2 Kernvragen voor de beoordeling van de definitie 6.1.3 Uitsluitingsgronden 6.1.4 Herkomstlandeninformatie 6.1.5 Informatie voor de asielzoeker 6.2 Subsidiaire bescherming 6.3 Artikel 9ter van de Vreemdelingenwet 6.4 Nog andere beschermingsgronden?
49 50 51 52 68 69 69 72 74 76
7 Het nationale kader van de Belgische asielprocedure 7.1 De Dienst Vreemdelingenzaken 7.1 De asielaanvraag en registratie 7.1.2 Het Dublinonderzoek
78 78 79 84
Handboek begeleiders asielprocedure.fm Page 9 Friday, November 16, 2012 1:41 PM
92 92 93 93 102 105 106 107 107 110 111 112 115 115 117 117 117
8 Het recht op opvang en op werk 8.1 Het recht op opvang 8.2 Recht op werk voor een asielzoeker
118 118 119
9 De rol van het UNHCR in de asielprocedure
120
Hoofdstuk VI Bijzondere situaties
125
1 Alleenstaande minderjarige asielzoekers
125
2 Erkend als vluchteling in een ander land
128
3 Staatloosheid
130
4 Vervolging op basis van gender 4.1 Algemeen 4.2 Vrouwen 4.2.1 Vrees voor besnijdenis 4.3 Vrees op basis van seksuele oriëntatie
131 131 132 133 135
Hoofdstuk VII Na afloop van de asielprocedure
139
1 Positieve afloop asielprocedure 1.1 Erkend als vluchteling 1.1.1 Verblijf 1.1.2 Tewerkstelling 1.1.3 Reizen 1.1.4 Documenten aanvragen
139 139 139 139 140 140
| Inhoudstafel |
7.1.3 Onderzoek van de inoverwegingname van de asielaanvraag 7.2 Het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen 7.2.1 De bevoegdheden van het CGVS 7.2.2 Het verloop van de procedure 7.2.3 De mogelijke beslissingen 7.2.4 Beroepsmogelijkheden 7.3 De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen: beroep ten gronde tegen een beslissing van het CGVS 7.3.1 Aard van de procedure 7.3.2 Het verzoekschrift en de beroepstermijn 7.3.3 Na het indienen van het beroep 7.3.4 De hoorzitting 7.3.5 Het arrest 7.4 De Raad van State 7.4.1 Procedure 7.4.2 Beroepstermijn 7.4.3 Zegelrechten 7.4.4 Verblijf gedurende de procedure
9
Handboek begeleiders asielprocedure.fm Page 10 Friday, November 16, 2012 1:41 PM
1.1.5 Vluchtelingenstatus voor de minderjarige kinderen 1.1.6 Gezinshereniging 1.1.7 Belg worden 1.1.8 Afstand, beëindiging en intrekking van de vluchtelingenstatus 1.2 Toekenning subsidiaire beschermingsstatus 1.2.1 Verblijf 1.2.2 Tewerkstelling 1.2.3 Reizen 1.2.4 Documenten aanvragen 1.2.5 Subsidiaire bescherming voor minderjarige kinderen 1.2.6 Gezinshereniging 1.2.7 Belg worden 1.2.8 Beëindigen status 2 Negatieve afloop asielprocedure 2.1 Verlenging van een bevel om het grondgebied te verlaten 2.2 Regularisatie 2.3 Terugkeer 2.3.1 Algemeen 2.3.2 Terugkeer uit de open opvangstructuren 2.3.3 Terugkeer uit de gesloten centra 2.3.4 De maximumduur van opsluiting
10
140 141 142 142 144 144 144 144 145 145 146 146 146 147 147 150 152 152 153 154 156
Hoofdstuk VIII Adressenlijst
159
1 De asielinstanties
159
2 Juridische ondersteuning 2.1 Vlaanderen/België 2.2 Antwerpen 2.3 Brussel en Vlaams-Brabant 2.4 Limburg 2.5 Oost-Vlaanderen 2.6 West-Vlaanderen
160 160 162 164 165 167 168
3 Medisch
169
4 Tolk- en vertaaldiensten
170
5 Terugkeer
172
6 Landeninformatie
173
7 Opsporingen
173
8 Andere
173
Hoofdstuk IX Literatuurlijst
175
Hoofdstuk X Bijlagen
183
Bijlage I: Schema van de asielprocedure
184
Bijlage II: Checklist vluchtverhaalanalyse
185
Bijlage III: Formulier wijziging gekozen woonplaats
189
Bijlage IV: Formulier aanvraag administratief dossier
190
Bijlage V: Formulier melding tussenkomst advocaat
192
Bijlage VI: Formulier aanstelling vertrouwenspersoon
193
Bijlage VII: Formulier afstand van de asielaanvraag
194
Bijlage VIII: Klacht tegen een advocaat
195
| Inhoudstafel |
Handboek begeleiders asielprocedure.fm Page 11 Friday, November 16, 2012 1:41 PM
11