Ik ben diaken, wat nu? WWW.KERKINACTIE.NL/DIACONAAT ING 456, UTRECHT
0 VRAGEN 3 BEANTWOO
RD
Voorwoord Evert
Jan Hazeleger Programmamanager Kerk in Actie
Diaken zijn is een geweldige roeping. Je kunt zoveel betekenen voor je medemens. Enkele jaren geleden heb ik zelf als diaken met mijn voeten in de diaconale klei van de stad Utrecht gestaan. En als teamleider Binnenlands Diaconaat van Kerk in Actie heb ik veel diakenen ontmoet en gezien welk fantastisch werk zij verrichten. Ik ken diakenen als doeners, die graag de handen uit de mouwen steken. Met dit boekje willen we jou stimuleren en helpen bij de uitoefening van je diaconale taak. Misschien houd je niet van lezen. Als dat zo is, kan ik je geruststellen: dit boekje is zeer praktisch ingedeeld. We hebben de meest prangende vragen van diakenen op een rij gezet en beantwoord. Zoek jouw vraag en lees het antwoord. Zo simpel is het. Natuurlijk komen in dit boekje diakenen zelf ook aan het woord. Martin, Ali en Egbert delen ervaringen uit hun diaconale praktijk. En tussen de teksten door vind je praktische Tips en een aantal Doordenkers. Die zijn zo geformuleerd dat ze prikkelen tot nadenken. We leven in een wereld waar onrecht, geweld en armoede hoogtij vieren. Zoveel mensen verkeren in nood. Als je daar eenmaal oog voor hebt, lijk je alleen maar meer noodzaak voor diaconale actie te zien. Zoiets wordt de diaconale antenne genoemd. Als diakenen met open ogen en oren aan het werk zijn dan wordt die antenne steeds beter. In mijn functie als programmamanager van Kerk in Actie heb ik ook te maken met werelddiaconaat en zending. Een verrijking. Via Kerk in Actie kunnen we als protestantse gemeenten zoveel betekenen voor onze naasten. Overal ter wereld zijn kerken centra van hoop, in de eigen straat, buurt, dorp of stad en via het werelddiaconaat solidair verbonden met noden elders in de wereld. Laten we ons blijven inzetten in navolging van Jezus Christus. Hij is het die tegen ons zegt: ‘Jullie zijn het licht in de wereld. Een stad die boven op een berg ligt, kan niet verborgen blijven.’
3
Inhoud Voorafgaand: wist je dit al? 1. Wat moet een diaken weten?
1.1. Wat is diaconaat? 1.2. Wat zijn de belangrijkste taken van een diaken? 1.3. Met wie werkt een diaken samen? 1.4. Hoe vind ik mensen die hulp nodig hebben? 1.5. Moet een diaken verstand van financiën hebben? 1.6. Op welke manieren kan ik geld inzamelen? 1.7. Welke doelen moet ik steunen? 1.8. Wat is de grootste valkuil voor een diaken? 1.9. Hoe blijf ik geïnspireerd? 1.10 Welk type diaken ben ik?
2. Wat doet Kerk in Actie?
4
2.1. Wat is Kerk in Actie? 2.2. Welke relatie heeft Kerk in Actie met de Protestantse Kerk in Nederland? 2.3. Welke mensen en organisaties steunt Kerk in Actie? 2.4. Waarom moet mijn gemeente Kerk in Actie steunen? 2.5. Hoe kan ik gebruik maken van de kennis en ervaring van Kerk in Actie? 2.6. Kan Kerk in Actie mij helpen bij het organiseren van een collecte? 2.7. Kan Kerk in Actie mij helpen met de 40 dagentijd? 2.8. Hoe kan Kerk in Actie mij helpen om gemeenteleden diaconaal bewust te maken? 2.9. Hoe kan mijn gemeente betrokken zijn bij het project dat wij steunen? 2.10 Hoe blijf ik op de hoogte?
3. Wat kan ik doen…
3.1 …voor kinderen en jongeren? 3.2 …voor vluchtelingen? 3.3 …voor ouderen? 3.4 ... v oor mensen die lichamelijke of psychische hulp nodig hebben? 3.5 …tegen armoede? 3.6 …aan duurzaamheid? 3.7 …voor vrede? 3.8 …aan zending? 3.9 …aan noodhulp? 3.10 ...in het buitenland?
Waar kan ik terecht als ik meer wil weten?
Voorafgaand: Wist je dit al? Kerk in Actie werkt vanuit het christelijk geloof
Ieder mens heeft recht op respect en een menswaardig bestaan, ongeacht geloof, politieke overtuiging, ras, sekse of nationaliteit. Daar werkt Kerk in Actie aan, vanuit de christelijke identiteit. Kerk in Actie wil werken in navolging van Jezus Christus, die oproept tot getuigenis en naastenliefde, tot dienstbaarheid en het bevorderen van gerechtigheid.
Kerk in Actie is jouw kerk in actie
Kerk in Actie voert al het werk, in binnen- en buitenland, uit namens de plaatselijke gemeenten van de Protestantse Kerk in Nederland en tien andere kerkgenootschappen. Dus ook namens jouw plaatselijke gemeente en diaconie.
Kerk in Actie biedt ondersteuning aan jou en jouw diaconie
Het werk van Kerk in Actie is onmogelijk zonder de inzet van vrijwilligers binnen de kerk, zoals diakenen. Daarom ondersteunt Kerk in Actie diaconieën en de diakenen zo veel mogelijk bij jullie werk. • Zo zijn de Landelijke Diaconale Dag, het vakblad Diakonia en de website van Kerk in Actie essentieel om je te blijven ontwikkelen als diaken. • Voor ondersteuning bij het werk in Nederland kun je rekenen op de hulp van zogeheten gemeenteadviseurs. • Voor werk over de grenzen heen, waarbij een relatie aangegaan wordt met een project van Kerk in Actie, kun je een beroep doen op Kerk in Actie Interactief-medewerkers. • Als diaken kun je uiteraard ook altijd aankloppen bij de servicedesk van Kerk in Actie voor hulp bij het organiseren van collectes, campagnes of extra begeleiding. Zij zorgen ervoor dat je bij de juiste persoon terechtkomt.
Gemeenteadviseurs
Elke gemeente binnen de Protestantse Kerk kan een beroep doen op een eigen gemeenteadviseur, die werkzaam is binnen een bepaalde classis. Dus ook dicht bij jou in de buurt. Als diaken kun je voor elk werkveld ondersteuning en advies krijgen van gemeenteadviseurs. Het is zelfs mogelijk om een tijdelijke diaconale kracht in te huren voor plaatselijk diaconaal werk.
Diaconaat in Nederland
Kerk in Actie biedt ook landelijke expertise aan diaconieën. Diakenen kunnen hiervan gebruikmaken op het gebied van: Armoede, economie en sociale zekerheid, Zorg, Migratie en vluchtelingenproblematiek, Geweld en vredesvragen en Milieu en rentmeesterschap. Meer informatie hierover komt later terug in dit boekje en is te vinden op www.kerkinactie.nl/diaconaat.
Kerk in Actie Interactief
Wil jouw gemeente, naast bijvoorbeeld het organiseren van collectes, zich verbinden aan één project van Kerk in Actie? Of wil jouw gemeente zich bezig houden met een thema of een land? Dat kan via het programma Kerk in Actie Interactief. Samen met een Interactiefmedewerker kiest jouw gemeente een project waarvoor jullie je als gemeente gaan inzetten. Via de Interactief-medewerker ontvang je frequent informatie over het project en kun je contact opbouwen met de mensen waarvoor jullie je als gemeente inzetten. Kerk in Actie Interactief helpt je het gekozen project te laten leven in jouw gemeente. Geïnteresseerd? Meer informatie hierover komt later terug in dit boekje en is te vinden op de website van Kerk in Actie www.kerkinactie.nl/interactief
5
Werk van Kerk in Actie in Nederland
Soms is er hulp nodig die een plaatselijke kerk niet kan verlenen. Dan schiet de landelijke Protestantse Kerk te hulp, namens de protestantse diaconieën. Dat diaconale werk wordt uitgevoerd door Kerk in Actie, met geld dat de diakenen bijeenbrengen. Ook landelijk gaat het om helpen én werken aan een rechtvaardige, duurzame samenleving.
Werk van Kerk in Actie wereldwijd Kerk in Actie, steunt namens de diaconieën in Nederland bijna duizend projecten in meer dan zestig landen, onderverdeeld in zes programma’s:
6
Zending, Werelddiaconaat, Noodhulp, Kinderen in de Knel, FairClimate, en Diaconaat in Nederland. Kerk in Actie vindt het belangrijk dat mensen op eigen benen kunnen staan. De hulpverlening van Kerk in Actie maakt mensen zelfstandig, in plaats van afhankelijk. Dat is goed voor hun eigenwaarde, en voor de ontwikkeling van hun regio.
Meer weten?
In dit boekje staat veel informatie, wat je in eerste instantie als diaken nodig hebt. Wil je ergens nog meer over weten? Neem dan contact op met de Servicedesk van Kerk in Actie, tel. (030) 880 14 56,
[email protected].
1. Wat moet iedere diaken weten?
1.1 Wat is diaconaat? Jezus Christus vatte de tien geboden pakkend samen: ‘Heb de Heer uw God lief met heel uw hart en uw naaste als uzelf.’ Het liefhebben en dienen van je naaste, dat is diaconaat. Het is ervoor zorgen dat de armen, zieken en eenzamen in de gemeente geholpen worden. Maar niet alleen binnen de gemeente, ook daarbuiten. Diaconaat is erop gericht de gemeente te laten functioneren als dienende christelijke gemeenschap.
Roeping
Diaconaat is een roeping, een opdracht voor de kerk en voor ieder gemeentelid. Diakenen zijn de aanvoerders van het diaconale werk. Diaconaat kun je zien als het maatschappelijk werk van de kerk. Diakenen staan naast mensen die in de problemen zitten. Binnen of buiten de kerk. Denk aan het begeleiden van iemand met schulden, het opzetten van een eetgroep voor mensen die eenzaam zijn, vervoer voor ouderen naar de kerkdienst of aan een klusjesdienst voor mensen in de buurt. Diakenen verzorgen de collecte in de kerkdienst en dekken de tafel voor het avondmaal. Het geld dat de diakenen ophalen is bedoeld voor diaconaal werk.
De gemeente vervult haar diaconale roeping in de kerk en in de wereld door in de dienst van barmhartigheid en gerechtigheid te delen wat haar aan gaven geschonken is, te helpen waar geen helper is en te getuigen van de gerechtigheid van God waar onrecht geschiedt. Kerkorde, X.2
8
Praktisch
Vaak wordt diaconaat in een adem met pastoraat genoemd. Met pastoraat bedoelen we de zorg voor het geestelijke welzijn, het geloofsleven. Maar dat is meer het werk van een predikant of ouderling. Een diaken geeft bijstand in fysieke, materiële en sociale noden. Diaconaat is vooral praktisch. Je doet het met je handen, ogen en oren. Je helpt waar dat nodig is en komt op voor de rechten van mensen in de knel.
Goed doen en recht doen
De woorden barmhartigheid en gerechtigheid komen veel voor in teksten over diaconaat. Barmhartigheid betekent goed doen, omdat je meeleeft met anderen. Bij gerechtigheid gaat het erom dat er ook iets aan de oorzaak van het kwaad wordt gedaan, dat de structuur ten goede gekeerd wordt. Dus je helpt de armen, maar je kaart tegelijkertijd de problemen aan bij bijvoorbeeld de overheid.
Doordenker: Elke diaconale daad, hoe klein ook, verbetert de wereld.
1.2 Wat zijn de belangrijkste taken van een diaken? Het dienstwerk van de diakenen Tot opbouw van de gemeente met het oog op haar dienst in de wereld, is aan de diakenen toevertrouwd: • de ambtelijke tegenwoordigheid in de kerkdiensten; • de dienst aan de Tafel van de Heer; • het mede voorbereiden van de voorbeden; • het inzamelen en besteden van de liefdegaven; • het toerusten van de gemeente tot het vervullen van haar diaconale roeping; • het verlenen van bijstand, verzorging of bescherming aan hen die dat behoeven; • het nemen of ondersteunen van initiatieven die gericht zijn op het bevorderen van het • maatschappelijk welzijn; • het dienen van de gemeente en de kerk in haar bemoeienis met betrekking tot sociale vraagstukken en het aanspreken van de overheid en de samenleving op haar verantwoordelijkheid dienaangaande; • het beheren van de financiële zaken die bestemd zijn voor het diaconaat; • en zo zij daartoe geroepen worden, het dienen van de kerk in de meerdere vergaderingen. Kerkorde, Ordinantie 3.11 In de kerkorde staat duidelijk beschreven wat de taken zijn van diakenen. Een hele waslijst. De manier waarop dit wordt ingevuld, verschilt per diaconie en per diaken. Maar je hoeft het diaconale wiel niet zelf uit te vinden. Daarvoor hebben de protestantse gemeenten een landelijke diaconale organisatie ingesteld. Sinds 1994 heet dat Kerk in Actie, een onderdeel van het dienstencentrum van de Protestantse Kerk. Het werkt o.a. ter ondersteuning van diakenen in Nederland. En het voert ook werelddiaconaal en zendingswerk uit.
Tijdens de kerkdienst
Het werk van een diaken is onder meer zichtbaar in de kerkdienst. Diakenen collecteren en helpen bij het avondmaal. Een diaken kan de predikant ook helpen bij de preek en de invulling van het gebed. Zo krijgt het diaconaat in de kerkdienst voldoende aandacht.
Helpen helpen
Een diaken kan natuurlijk zelf mensen helpen, luisteren en bemoedigen. Zelf geld geven, een probleem helpen oplossen of klussen. Maar het belangrijkste werk van een diaken is dat hij gemeenteleden stimuleert om diaconaal actief te zijn, en hen daarbij ondersteunt als
10
dat nodig is. Je helpt mensen naast een ander te gaan staan. De Michacursus is daarbij een uitstekend hulpmiddel. Veel gemeenten hebben een werkgroep voor bepaalde diaconale taken, bijvoorbeeld voor vluchtelingenwerk of de zorg voor ouderen. Op deze manier bundel je de kennis en opmerkzaamheid van meerdere gemeenteleden. Vaak is een diaken de leider van zo’n werkgroep. Diakenen kunnen ook nieuwe initiatieven starten, zoals inloopochtenden of een maatjesproject.
Noden signaleren
Inwerken: Een aantredend diaken kan op allerlei manieren ingewerkt worden. Loop mee met een ervaren diaken, woon een diaconievergadering bij en maak kennis met andere diakenen.
Diakenen zijn de voelsprieten van de kerk. Ze signaleren waar hulp nodig is en brengen mensen met elkaar in contact, zodat ze elkaar kunnen helpen. Stimuleer dat ook gemeenteleden voelsprieten ontwikkelen door hen te informeren over armoede, vluchtelingen en de zorgelijke klimaatveranderingen. Maak ze bewust van de nood in de kerk, in de buurt en in de wereld. Dat kan in het kerkblad, in de kerkdienst, op een voorlichtingsavond of met allerlei activiteiten, bijvoorbeeld excursies, cursussen of themadagen.
Geld
De diaconie zamelt geld in voor diaconaal werk. De diaconie moet dat geld op een goede manier beheren (bijvoorbeeld op een spaarrekening) en besteden. Elk jaar maakt de diaconie een begroting en financieel verslag, zodat gemeenteleden weten hoe het geld besteed wordt. Dan kiezen veel diaconieën ook welke Kerk in Actie-projecten ze steunen in het nieuwe jaar. Diakenen maken plannen om geld in te zamelen en bepalen, bijvoorbeeld per jaar, waarvoor er in de kerk gecollecteerd wordt. Kerk in Actie heeft een rooster met landelijke collecten en doet daarmee een beroep op de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de plaatselijke gemeenten om financiën bijeen te brengen voor het (wereld)diaconale en zendingswerk van de kerk. Kerk in Actie biedt per collecte ondersteunende materialen aan om gemeenteleden te betrekken bij het collecteonderwerp.
11
1.3 Met wie werkt een diaken samen? Misschien zie je op tegen je werk als diaken. Omdat je veel zelf moet doen, of omdat je er te druk voor bent. Bedenk dan: samenwerken loont. Als diaken ben je eindverantwoordelijk, maar je staat er niet alleen voor.
Met andere diakenen
Binnen de diaconie moet je taken verdelen. Zodat iedereen doet waar hij goed in is of wat hij leuk vindt. Diakenen worden aangesteld over een bepaalde wijk of groep gemeenteleden, of krijgen een bepaalde taak. Sommige taken kunnen zo veelomvattend zijn, dat diakenen vrijgesteld worden van andere taken.
In de kerkenraad
In de gemeente
Diaconaat is in de eerste plaats een taak van de gemeente. Je kunt daarom veel taken overlaten aan gemeenteleden, zolang je zelf maar de regie houdt. Zo maak je gebruik van de talenten en kennis van gemeenteleden, en houd je zelf meer tijd over om je te richten op die andere mensen zonder helper.
Met plaatselijke organisaties
Nederland heeft veel organisaties en stichtingen. Ook in jouw woonplaats gebeurt er waarschijnlijk veel waardevol werk. Maak (liefst samen met andere diaconieën) een sociale kaart: inventariseer welke kwetsbare groepen in je wijk wonen en welke organisaties hen zouden kunnen helpen. Het kan je veel kennis en contacten opleveren. Veel maatschappelijke organisaties hebben open dagen of vergaderen elk jaar met elkaar. Woon eens zo’n vergadering bij. Het geeft je inzicht in hun werkzaamheden. En je kunt hen vertellen wat de diaconie doet.
De diaken vervult net als de ouderling en predikant een kerkelijk ambt en maakt daarom deel uit van de kerkenraad. Diakenen zijn dan ook medeverantwoordelijk voor het algemene beleid van de kerkenraad. Tegelijk heeft de diaconie haar eigen verantwoordelijkheid en rechtspositie binnen de kerk. Maar ook ouderlingen en predikanten kunnen aandacht geven aan diaconaat in de gemeente. Een diaken kan goed functioneren in een werkgroep jeugdpastoraat, terwijl een ouderling op huisbezoek ook diaconale noden kan signaleren. Maak gebruik van elkaars taken en kwaliteiten. En bekijk als diaken alles door een diaconale bril. De diaconie heeft een eigen rechtspositie binnen de kerk. Dat heeft te maken met het beheer van diaconale gelden.
Tip: Zet bij iedere vergadering een lege stoel, en nodig een betrokkene uit. Dan praat je niet over mensen, maar met mensen.
12
Met andere kerken
En natuurlijk kun je samenwerken met andere kerken. In je eigen woonplaats, maar ook met naburige diaconieën uit de classis. Zij staan voor dezelfde maatschappelijke vragen. Bespreek uitdagingen van jouw diaconie in een classisbijeenkomst. Samen met andere diaconieën kun je grotere problemen aan, en grotere initiatieven ondernemen. Een logeerhuis voor kinderen met een beperking oprichten, of via Kerk in Actie Interactief een relatie aangaan met een kerk of project in het buitenland. Voor sommige ideeën kun je prima met andere kerkgenootschappen samenwerken. Om op bovenplaatselijk niveau samen te werken, zijn veel protestantse diaconieën lid van de Federatie van Diaconieën. Ook jullie diaconie kan zich daarbij aansluiten, of is misschien al lid. Door een ledenvergadering bij te wonen blijf je op de hoogte en leer je andere diakenen kennen. Ook tijdens de Landelijke Diaconale Dag en de inspiratiebeurzen kun je diakenen uit heel Nederland ontmoeten.
Met Kerk in Actie
Samenwerken doe je ook met Kerk in Actie, door bijvoorbeeld de collectes onder de aandacht van de gemeenteleden te brengen. Maar ook door je ervaringen te delen met Kerk in Actie. Diakenen hebben namelijk een bijzondere specialiteit: je komt noden op het spoor waar anderen geen weet van hebben. Als Kerk in Actie die signalen bundelt, zijn dat nuttige gegevens die Kerk in Actie, namens de diaconieén, kan gebruiken in overleggen met de politiek.
Doordenker: Een diaken is meer aanvoerder dan uitvoerder.
1.4 Hoe vind ik mensen die hulp nodig hebben? Een diaken wil mensen helpen waarvoor geen helper is. Maar juist deze mensen hebben de neiging zich terug te trekken. Ze hebben onze hulp het hardst nodig, maar zijn het meest moeilijk te vinden.
iaconaat in vier stappen: D signaleren melden helpen recht doen
Sociale kaart
De groep hulpbehoevenden is gevarieerd: jongeren, ouderen, mensen met schulden, asielzoekers, verslaafden, daklozen. Als je een sociale kaart hebt gemaakt, bezoek dan de organisaties die je daarin hebt opgenomen. Zo kan je bovendien gericht met bepaalde doelgroepen kennismaken. Je sociale kaart kun je ook gebruiken om witte vlekken op te sporen. Welke mensen worden vergeten? Voor wie zijn er geen voorzieningen?
Antenne
Ontwikkel een antenne: wees steeds alert op diaconale nood. Je zult zien dat je overal hulpbehoevenden tegenkomt. In de kerk, de supermarkt, op de sportvereniging. En langs allerlei andere kanalen kom je signalen tegen. Via berichten in de lokale krant, op huisbezoeken, maar vooral tijdens gesprekken in de wandelgangen met de mensen zelf. Door met oprechte belangstelling door te vragen, kom je veel te weten.
Signalen voor je antenne
Problemen zijn niet altijd zichtbaar. Maar vermoed of zie je onderstaande signalen? Kom dan in actie. • Een slecht onderhouden tuin en huishouden. • Stress, vermoeidheid en depressief gedrag. • Een administratieve achterstand, gebrekkig ingevulde formulieren, niet betaalde rekeningen. • Schaamte, psychische of financiële problemen door werkloosheid. • Eenzaamheid of sociale onzekerheid. • Agressie, onzekerheid of lichamelijk letsel, door tekenen van huiselijk geweld of seksueel misbruik. • Verslaving aan alcohol, drugs, gokken, seks, televisiekijken of werk. • Boosheid op God of de kerk. • Moeite met ouder worden, ziekte, dementie, de dood of het bijhouden van de snelle samenleving en technologie.
14
Laat je vinden
Je hoeft niet zelf iedereen op te sporen. Zorg dat ook anderen in de gemeente diaconaal bewust worden, en de weg naar de diaconie wijzen. Wees toegankelijk en gastvrij, zodat mensen uit zichzelf, of via anderen naar je toe kunnen komen. Het kan al voldoende zijn om bepaalde organisaties eens te bezoeken voor een kennismaking, en dan je contactgegevens achter te laten.
Vertrouwen
Voor sommige mensen zal het een grote stap zijn om een diaken aan te spreken. Door interesse te tonen kun je die drempel verlagen. Neem iedere vraag serieus en laat weten dat hun verhaal bij jou veilig is. Pas als mensen je vertrouwen, zullen ze hun nood delen.
Doorverwijzen
Je kunt niet iedereen die in de problemen zit de hulp bieden die hij of zij nodig heeft. Misschien is er iemand in de gemeente die hen kan begeleiden of kan doorverwijzen naar een professionele hulpverleningsinstantie. De diaconale activiteitenmonitor (www.diaconaleactiviteitenmonitor.nl) is een handig hulpmiddel hierbij.
15
1.5 Moet een diaken verstand hebben van financiën? Geld is een onmisbaar onderdeel van het werk van een diaken. Een diaconie zamelt geld in, en beheert en besteedt het. Dat is een grote verantwoordelijkheid, en soms zijn het aanzienlijke bedragen. Daarom moet een diaconie over verschillende vaardigheden beschikken, en ook verstand van geld hebben.
Penningmeester
Gelukkig betekent dat niet dat iedere diaken een financieel wonder moet zijn. Binnen iedere diaconie worden de taken verdeeld. Er is een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. De voorzitter leidt de diaconie, bijvoorbeeld tijdens vergaderingen, de secretaris beheert de administratie.
De penningmeester beheert financiën van de diaconie. In de meeste, wat grotere diaconieën zijn deze drie daarom vrijgesteld van andere diaconale taken. Een penningmeester: • beheert de kas en bankrekening(en) van de diaconie, • stort iedere week de collecteopbrengst bij de bank, • maakt collectegeld en giften over, • houdt de diaconie op de hoogte van de geldstroom, • houdt de gemeente op de hoogte van de collecteopbrengst en besteding, • maakt een begroting voor elk jaar en een jaarverslag na afloop, • presenteert die stukken in de kerkenraad en aan de gemeente.
iaconaal geld mag alleen diaconaal besteed worden. D Dus niet aan tekorten van het kerkenwerk.
16
Interview Met Martin Joosse
Financieel inzicht en een diaconaal hart artin Joosse was van 2002 tot 2010 voorzitter van de M diaconie in Uithoorn en is nog steeds diaconaal actief.
‘Diaconaat en geld hebben een haatliefdeverhouding. Als diaken wil je royaal zijn met geld, maar je moet het op een verantwoorde manier beheren en besteden. Het is de uitdaging om je geld zo uit te geven dat zoveel mogelijk mensen geholpen kunnen worden.
Financieel inzicht
In iedere diaconie heb je daarom twee of drie mensen nodig met verstand van geldzaken. De penningmeester natuurlijk, maar het liefst ook mensen die hem of haar kunnen controleren. Zij moeten zicht hebben op de geldstroom en regelmatig nagaan of de inkomsten kloppen met de geplande uitgaven. Zo kom je aan het eind van het jaar niet voor verrassingen te staan. Het werk van een penningmeester is een zware taak. Kleine taken kun je daarom uitbesteden, zoals een deel van de administratie. Een grote diaconie zou een professioneel administratie- of accountantskantoor kunnen inschakelen, maar bij een diaconie van onze omvang is dat niet nodig.
Oude sok
In Uithoorn hebben we het beleid dat geld wat binnenkomt ook wordt uitgegeven. We potten niet op, maar teren ook niet in. Eigen vermogen kun je in een oude sok stoppen, op de bank zetten of beleggen. Wij hebben dat weggezet bij Stichting Kerkelijk Geldbeheer, tegen een aantrekkelijke rente. Als we persoonlijk niet kunnen helpen, kunnen we vaak wel helpen via andere organisaties. In het buitenland doen we dat via Kerk in Actie. Zij controleren de haalbaarheid en betrouwbaarheid van hun projecten. Daarnaast geven we aan lokale organisaties.
De penningmeester zoekt die organisaties zelf uit of vraagt de werkgroep Binnenlands Diaconaat om suggesties.
Diaconaal hart
In onze diaconie hebben we gelukkig ook mensen met een gouden diaconaal hart, die helemaal geen verstand hebben van geld. Want net zo belangrijk als geld, is het hart van iedere diaken. Ook een penningmeester heeft een diaconaal hart nodig. Hij moet op de hoogte zijn van diaconale nood en zich daarbij betrokken voelen. Het gevaar is dat een penningmeester anders op z’n geld gaat zitten of doelen waar hij weinig mee heeft uit de begroting wil halen. Een penningmeester heeft veel zeggenschap. Daarom moet hij het goede voorbeeld geven en ook diaconaal betrokken zijn.’
1.6 Op welke manieren kan ik geld inzamelen? Om geld te kunnen besteden, heeft een diaconie inkomsten nodig. Er zijn talloze manieren om dat geld bijeen te brengen.
Tip: et Vermeld in h kerkblad de n iedere opbrengst va edank collecte en b en voor d gemeentele hun gift.
Informatie
Mensen geven nooit zomaar geld. Gevers zijn kritischer dan vroeger. Veel mensen willen precies weten waar hun geld naartoe gaat. Kerk in Actie heeft al in de zomer een collecterooster voor het jaar daarop en doet daarbij een beroep op de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeenten om de financiën voor het werk van de kerk bijeen te brengen. Sluit hierop aan en maak gebruik van de promotiematerialen van Kerk in Actie. De ondersteunende materialen worden per collecte gemaakt en besparen je werk. Geven aan Kerk in Actie werkt dus efficiënt, is kostenbesparend en levert ook continuïteit op in je diaconale werk. Bovendien werkt Kerk in Actie in opdracht van de synode en werkt daarom echt namens alle protestantse gemeenten! Ook goed om te weten: Kerk in Actie draagt het CBF-keurmerk.
Betrokkenheid
Maar informatie alleen is niet genoeg. Veel gemeenteleden willen daadwerkelijk betrokken zijn bij een project. Ze willen niet alleen weten, maar ook voelen dat hun bijdrage verschil maakt. Breng een diaconaal project daarom zo dicht mogelijk bij je geldgevers. De relatie van mens tot mens moet centraal staan. Collecteer je voor een inloophuis? Laat dan een vrijwilliger uit het inloophuis vertellen over zijn werk in de kerkdienst. Laat een bezoeker van het inloophuis aan het woord in het kerkblad. Of ga met een groep gemeenteleden een keer op de koffie in het inloophuis.
Kies een project
Door geld gericht te bestemmen voor een project geef je het diaconale werk een gezicht. Langdurige steun aan een project heeft als voordeel dat je een band opbouwt met de partnerkerk en of organisatie. Dat is, via Kerk in Actie Interactief, ook mogelijk met projecten in het buitenland. Op uw eigen manier. E-mailcontact, filmpjes, of een echte uitwisseling. Hoe uitgebreid je gemeente met het project aan de slag wil, is aan de gemeente zelf.
18
Alle informatie staat op www.kerkinactie.nl/ interactief en je gemeenteadviseur helpt graag bij de keuze van een project.
Organiseer een activiteit
Er zijn talloze manieren om geld in te zamelen voor een project. Je kunt het geld van de zondagse collecte ervoor bestemmen of alle gemeenteleden een brief sturen. Een brief aan alle gemeenteleden sturen kan via de jaarlijkse gemeenteledenmailing van Kerk in Actie. Het grote voordeel is dat je hiermee ook gemeenteleden bereikt die niet meer zo vaak in de zondagochtenddienst
komen. Het loont ook om een activiteit te organiseren. Een sponsorloop of -fietstocht, een rommelmarkt, een veiling van spullen of diensten die gemeenteleden aanbieden, auto’s wassen, een concert. Kinderen kun je vragen met een talent zich creatief in te zetten voor verdubbeling. Iedere gemeente heeft eigen, unieke mogelijkheden. Het is goed om eigen gemeenteleden in te schakelen bij het bedenken en uitwerken van ideeën. In de handleiding van Kerk in Actie: ‘Fondsenwerving, zo leuk kan het zijn!’ vindt u nog meer Tips. (Kijk voor meer informatie of aanschaf van de brochure in de webwinkel van Kerk in Actie: www.kerkinactie.nl/webwinkel)
Zelf doen?
Een project in het buitenland steunen of zelf een project opzetten? Dat kan. Maar er komt nogal wat bij kijken. Er mislukken regelmatig initiatieven, door gebrek aan deskundigheid of kennis van de lokale problematiek en cultuur. Voor persoonlijk betrokken mensen kan het moeilijk zijn om zakelijk om te gaan met de financiën. Daarom steunt Kerk in Actie wereldwijd projecten van kerkelijke organisaties. Elk project van Kerk in Actie wordt namens de protestantse gemeenten in Nederland uitgevoerd. Kies daarom een Kerk in Actie-project dat bij jouw gemeente past. Want Kerk in Actie is opgericht door alle diaconieen (en zendings- en zwo commissies) om het zendingwerk en diaconale werk in binnen- en buitenland uit te voeren.
1.7 Welke doelen moet ik steunen? Een diaconie krijgt veel verschillende verzoeken om financiële steun. Ze zijn afkomstig van hulpbehoevende personen of organisaties, vanuit de kerk of daarbuiten, en om de meest uiteenlopende redenen. Niet altijd is het verstandig als de diaconie helpt.
Personen
Mensen vragen de diaconie om hulp omdat zij niet kunnen rondkomen of hun problemen niet zelfstandig kunnen oplossen. De diaconie kan dan helpen. Maar onderzoek eerst of anderen kunnen helpen. Misschien kan een professionele instantie helpen, zijn er voorzieningen waar men een beroep op kan doen of, in het geval van financiële nood, is er een gift of renteloze lening mogelijk. Als een diaconie geld geeft of uitleent, is dat incidenteel en nooit bedoeld als structurele aanvulling op iemands maandinkomen.
Organisaties
Diaconieën krijgen ook financiële hulpaanvragen van (lokale) instellingen of projecten. Iedere diaconie kan zelf kiezen welke organisaties ze wil steunen. Het gebeurt ook dat regionale organisaties diaconieën aanschrijven. Hiervoor zijn richtlijnen opgesteld: de provinciale bijdrageadviezen. Deze steunaanvragen
19
kun je afstemmen met de classis, maar liever nog met de gemeenteadviseur. Landelijke aanvragen moeten worden doorverwezen naar Kerk in Actie. Kerk in Actie geeft hen, namens de diaconieën, zo nodig een bijdrage. Kerk in Actie rekent daarom op de onvoorwaardelijke steun vanuit de plaatselijke gemeenten om het werk, dat Kerk in Actie namens de gemeenten uitvoert, in binnenen buitenland blijvend mogelijk te maken. Overweeg je om een lokaal project te steunen? Sta dan stil bij de volgende vragen: • Is het een diaconaal project gericht op ‘mensen zonder helper of mensen wiens rechten worden geschonden’? • Zijn gemeenteleden betrokken bij de organisatie? • Komt het werk van de instelling ook ten goede aan mensen die niet verbonden zijn aan een kerk? • Past een gift aan deze instelling in de begroting en het diaconaal beleid? • Moet de diaconie een (voorbeeld)gift geven, of kan je de gemeente oproepen om te geven?
20
Noodhulp
Sommige organisaties vragen slechts om tijdelijke hulp of een eenmalige gift. Ook in dat geval kan je een landelijke organisatie doorsturen naar Kerk in Actie, regionaal met de gemeenteadviseur overleggen en lokaal de eerder genoemde vragen gebruiken. Voor noodhulpprojecten bij grote rampen kun je aansluiten bij de oproepen die Kerk in Actie daarvoor doet. Kerk in Actie maakt deel uit van de Samenwerkende Hulporganisaties, en ontvangt daarom een afgesproken deel van de opbrengst van acties bij grote rampen.
Vooraf vaststellen
Het kan veel duidelijkheid scheppen om voor een periode van één of een paar jaar een giftenbeleid vast te stellen. In dit beleid staat hoeveel (of zelfs welke) organisaties gesteund worden en met hoeveel geld. Dat kan veel discussie voorkomen wanneer organisaties tussentijds hulp vragen.
Tip: Als het kan, verwijs dan door. Help alleen als er geen andere helper is.
1.8 Wat is de grootste valkuil voor een diaken? Diakenen zijn vaak drukke mensen. Ze steken graag de handen uit de mouwen. Dat is de kracht van veel diakenen. En er is nu eenmaal veel werk te doen. Daarom ga je het liefst meteen aan de slag. Maar dat is meteen de grootste valkuil. Een paar dingen moet je daarom niet uit het oog verliezen.
1. Doe niet alles zelf
Denk eens na over de kern van je ambt: leidinggeven aan het diaconaat in de gemeente. Laat andere taken zoveel mogelijk aan anderen over. Maak gebruik van professionals, binnen of buiten de gemeente. Zij zijn voor bepaalde vraagstukken beter uitgerust dan jij. Het ideaal: al het diaconale werk wordt door de gemeente gedaan. Jij inspireert, motiveert en stuurt bij waar nodig. Natuurlijk steek je zelf ook graag je handen uit de mouwen. Maar zorg er wel voor dat je het overzicht bewaart, zoals een meewerkend aanvoerder dat hoort te doen.
2. Blijf op het juiste doel gericht
Diaconaat is een unieke taak in de kerk. Blijf daarom doelgericht bezig. Dat wil zeggen: stel je prioriteiten altijd in dienst van mensen die problemen hebben. Laat allerlei rompslomp van je ambt slechts een bijzaak zijn.
3. Geef de juiste hulp
Er komen veel verschillende vragen voorbij. En ook veel die op elkaar lijken. Het is elke keer weer een uitdaging om de onderliggende hulpvraag goed te begrijpen. En het is een gevaar om het antwoord te snel in te vullen. Het is goed om twee keer na te denken. Soms vragen mensen iets anders dan ze nodig hebben. Welke vraag zit er achter de hulpvraag? Durf anderen om hulp te vragen, als je er zelf niet uitkomt. Diakenen die langer meelopen hebben inmiddels een onderscheidingsvermogen ontwikkeld.
Doordenker: In het diaconaat laat je ieder mens tot zijn recht komen, ongeacht zijn capaciteiten, status of gezondheid.
21
1.9 Hoe blijf ik geïnspireerd? Door God
Het diaconale ambt is een bijbelse opdracht: in navolging van Christus wil de christelijke gemeente mensen in nood nabij zijn. Daarmee krijgt het ambt een geestelijke lading. De beste tip laat je inspireren door de Bijbel, door Jezus, door God.
• Neem elke dag of week een vast moment voor persoonlijke bijbellezing en gebed. Of laat je inspireren door vieringen. • Wissel een avond persoonlijke motieven met elkaar uit. Vertel elkaar waarom je je wilt inzetten en hoe je je laat inspireren door de Bijbel. • Bespreek met elkaar bijbelse teksten en ga na wat deze zeggen over de diaconale opdracht. • Neem regelmatig pauze. Plan een avond voor jezelf en zet je telefoon uit.
Door diaconaat
Diaconaat is een prachtig ambt. Laat je inspireren door mooie ervaringen en maak ruimte voor je eigen ideeën.
22
• Praat en werk samen met de mensen die je steunt of ga bij een diaconaal project op bezoek. • Bespreek met elkaar praktijkervaringen en geef elkaar tips. • Bespreek de interviews uit Diakonia met andere diakenen. • Geef jullie diaconie ‘Tips’ en ‘Tops’. Wat vind je goed gaan en wat wil je verbeteren? • M aak een lijst met diaconale activiteiten waar je energie van krijgt. Dus niet: wat is mijn taak? Maar: wat vind ik écht leuk om te doen? Denk klein, maar ook groot. Van een gezelschapsspel met een alleenstaande tot een projectweek. Kijk vervolgens welke van deze activiteiten een plek kunnen krijgen in het diaconaal beleid.
• Maak ook een lijst waar je je als diaconie zorgen om maakt. Welke maatschappelijke problematiek raakt je? Helpen waar geen ander helpt, hoe maak je dat concreet? • Stel alle gemeenteleden diezelfde vraag: wat zou je het liefste doen voor een ander? Maak van de reacties een ‘gavenlijst’ en organiseer ruimte voor die diaconale gaven in de gemeente. • Begin elke vergadering met een rondje: vertel wat je de afgelopen tijd heeft geraakt of geïnspireerd.
Met elkaar
Je hoeft niet steeds jezelf op te laden. Er zijn genoeg mogelijkheden om je te laten inspireren in je diaconale werk. • Bezoek regionale en landelijke bijeenkomsten met andere diakenen, zoals de Landelijke Diaconale Dag van Kerk in Actie. • Nodig een gemeenteadviseur van Kerk in Actie uit, een diaken van een andere gemeente, of een medewerker van een diaconaal project. • Waai eens uit met de kerkenraad. Op het strand of op de hei. Of trek er een weekend opuit voor teambuilding, survival en bijbelstudie. • Neem voor iedere diaken een abonnement op Diakonia, het tijdschrift voor diakenen.
Doordenker: Inspireren betekent letterlijk: inblazen. Hoe vaak haal jij adem?
23
1.10 Welk type diaken ben ik? Je bent diaken omdat je het leuk vindt. Omdat je je geroepen voelt. Omdat je er goed in bent. Maar niet iedere diaken is dezelfde. Binnen een diaconie zijn verschillende taken te verdelen. De rollen die eigenlijk iedere diaconie nodig heeft, zijn in vier typen diakenen te omschrijven. Het loont de moeite om eens te onderzoeken welke rol het beste bij je past. Welk type diaken ben jij? Het is goed mogelijk dat je je in meerdere rollen (deels) herkent.
Bruggenbouwer
De diaken als bemiddelaar en bruggenbouwer, die goed kan netwerken en mensen met elkaar in contact brengt. • Maak je graag kennis met nieuwe mensen? • Heb je een groot netwerk? • Denk je erover na hoe je mensen met elkaar in contact kunt brengen? • En als bepaalde mensen weinig of geen contact hebben, zie je dan mogelijkheden om hen met elkaar te verbinden?
Helper
De diaken die het liefst op bezoek gaat bij mensen en daar zijn handen uit de mouwen steekt. • Ben jij praktisch ingesteld? • Gaan je handen jeuken als er praktische nood wordt besproken in de diaconievergadering? • Klus jij graag met en voor anderen?
Aanjager
De diaken die ervan houdt om nieuwe ideeën uit te werken en anderen te motiveren en inspireren. • Zie jij snel kansen? • Is een probleem voor jou een uitdaging? • Ontwikkel je graag nieuwe initiatieven? • Zie je het als jouw verantwoordelijkheid om anderen te stimuleren en motiveren? • Bruis jij van ideeën?
Aanklager
De diaken die misstanden signaleert, oorzaken benoemt en problemen aankaart bij degene die daarvoor verantwoordelijk is. • Ben je kritisch? • Word je boos over onrecht? • Zoek je naar de oorzaken van problemen? • Kaart je problemen aan bij degene die daarvoor verantwoordelijk is? • Zie je het als jouw taak om mensen te wijzen op hun verantwoordelijkheid?
24
2. Wat doet Kerk in Actie?
25
2.1 Wat is Kerk in Actie? Kerk in Actie werkt namens de diaconieën van de Protestantse Kerk. Het is het zendingswerk en het diaconale werk in binnen- en buitenland van de Protestantse Kerk in Nederland. Delen van dit werk worden uitgevoerd mede namens tien oecumenisch georiënteerde kerken en organisaties. Kerk in Actie voert deze hulp niet zelf uit, maar ondersteunt en begeleidt missionaire en diaconale partnerorganisaties met een verwante doelstelling. Dat doet Kerk in Actie wereldwijd en op zes werkterreinen: Zending, Diaconaat, Werelddiaconaat, Kinderen in de Knel, FairClimate en Noodhulp. Kerk in Actie komt ook op voor de rechten van mensen die in ons land in problemen verkeren. En gaat met politici in gesprek en pleit voor humane en rechtvaardige behandeling. Kerk in Actie werkt niet alleen namens de diaconieën, maar ook voor de diaconieën, om hen te helpen bij de uitvoering van hun diaconale werk. Daarover is meer te lezen op www.kerkinactie.nl/diaconaat
Navolging van Jezus
Kerk in Actie werkt vanuit de geloofstraditie, zoals die leeft binnen de volle breedte van de Protestantse Kerk in Nederland. In navolging van Jezus, roept Kerk in Actie op tot getuigenis, naastenliefde, dienstbaarheid en tot het bevorderen van gerechtigheid. Kerk in Actie werkt vanuit de overtuiging dat ieder mens recht heeft op respect en een menswaardig bestaan, ongeacht geloof, politieke kleur, ras, sekse of nationaliteit.
Wereldwijd netwerk
We werken samen met duizend partnerkerken en organisaties in meer dan zestig landen. Zij kunnen rekenen op ons meeleven, ons gebed, onze financiële steun en deskundige begeleiding. Kerk in Actie wil ook van hen leren, in een wederkerige relatie. Kerk in Actie vindt het belangrijk om samen te werken met lokale kerken en organisaties. Zij kennen hun land het beste en weten wat er nodig is aan ondersteuning. Bovendien stimuleert Kerk in Actie op deze manier dat mensen onafhankelijk en zelfvoorzienend worden.
26
Samen met ICCO
Al het werelddiaconale werk voert Kerk in Actie uit samen met ICCO. Dit is een protestantse ontwikkelingsorganisatie, die subsidie ontvangt van de Nederlandse overheid. Kerk in Actie werft geld via eigen fondsenwerving binnen en buiten de Protestantse Kerk in Nederland. De geldstromen van Kerk in Actie en ICCO zijn volledig gescheiden, maar de contacten met buitenlandse partnerorganisaties gebundeld, zodat we professioneler en efficiënter kunnen werken.
Vanuit plaatselijke gemeenten
De relatie met partners en donateurs gaat verder dan het bieden en vragen van financiële ondersteuning. Het werk van Kerk in Actie kan niet zonder meeleven, inspanning en gebed van onze protestantse gemeenten. Kerk in Actie vindt het dan ook belangrijk om gemeenteleden en ambtsdragers uitgebreid over het werk te informeren. Want dat maakt wederzijds meeleven en -werken gemakkelijker.
Samenwerken
Kerk in Actie is de (wereld)diaconale en zendingsafdeling van het dienstencentrum. Het is dus geen zelfstandige organisatie, maar doet dit werk namens en in opdracht van de protestantse gemeenten. Gezamenlijk kunnen we meer bereiken dan als ieder zelfstandig en los van elkaar zou handelen. Een paar voorbeelden:
2.2 Welke relatie heeft Kerk in Actie met de Protestantse Kerk in Nederland? De honderden protestantse gemeenten in Nederland doen hun diaconale werk niet alleen. Zij kunnen samenwerken met andere gemeenten in dezelfde classis. Landelijk werken ze samen, bijvoorbeeld in Kerk in Actie. Want wanneer we krachten bundelen, kan veel werk professioneler en efficiënter worden uitgevoerd.
Dienstencentrum
Het Protestants Landelijk Dienstencentrum in Utrecht neemt de plaatselijke gemeenten veel organisatorisch en praktisch werk uit handen. Het dienstencentrum heeft veel kennis en ervaring in huis om gemeenten, gemeenteleden en diakenen te adviseren en toe te rusten. Ook zorgt het dienstencentrum voor educatie-, informatie- en promotiemateriaal. Zaken als de kerkorde en kerkelijke regelingen zijn ook afkomstig van de synode van de Protestantse Kerk.
• Het ondersteunen en adviseren van plaatselijke gemeenten is het dagelijks werk van onze gemeenteadviseurs. Zij beschikken over veel kennis en ervaring. Als zij je vraag niet persoonlijk kunnen beantwoorden, verwijzen ze je in ieder geval door naar iemand in hun ruime netwerk. • Veel gemeenten ondersteunen via Kerk in Actie een bepaald project in het buitenland. Dat kan iedere gemeente natuurlijk ook zelfstandig organiseren. Maar via Kerk in Actie is een partnerorganisatie gegarandeerd van continuïteit. En de steunende gemeente van professioneel en verantwoorde hulpverlening. • Kerk in Actie ontwikkelt professioneel informatie- en promotiemateriaal. Voor een afzonderlijke gemeente is dat een veel te kostbare aangelegenheid. Wil je een collecte of project onder de aandacht brengen in je gemeente, dan is er ruimschoots materiaal voor handen. Het enige wat je hoeft te doen is bellen of mailen naar de Servicedesk van Kerk in Actie.
Doordenker: Kerk in Actie is jouw kerk in actie.
27
2.3 Welke mensen en organisaties steunt Kerk in Actie? In totaal ondersteunt Kerk in Actie bijna duizend projecten in meer dan zestig landen, verspreid over de hele wereld. De projecten zijn, namens de gemeenten van de Protestantse Kerk, het werk van honderden kerken en organisaties, onze partners. Zij zetten zich in om mensen tot hun recht te laten komen en toekomstperspectief te geven. Ook in Nederland steunt Kerk in Actie diakenen en partnerorganisaties als inloophuizen en voedselbanken.
Beoordelen
Deze organisaties melden zich meestal zelf bij Kerk in Actie, per brief of e-mail. Niet iedere organisatie die een beroep op Kerk in Actie doet, kan of wordt geholpen. Alle steunaanvragen beoordelen we met de grootste zorg, volgens strenge diaconale criteria. De medewerkers van Kerk in Actie hebben veel ervaring met ontwikkelingswerk en kennen het specifieke land en de problematiek. Binnen de vastgestelde lijnen zoeken zij naar partnerorganisaties, die betrouwbaar, enthousiast en effectief werken. Ook de mate waarin deze organisaties met elkaar kunnen samenwerken is belangrijk. Een goede samenwerking levert vaak betere resultaten op.
Op bezoek
Nadat een steunaanvraag positief is beoordeeld, bezoekt een medewerker van Kerk in Actie het project om te controleren of de realiteit klopt met wat er op papier staat. Daarna wordt het projectvoorstel geschreven en stelt Kerk in Actie een contract op met duidelijke afspraken over de activiteiten en resultaten. De uitvoering van het werk is in handen van de partnerorganisaties. Elk jaar of half jaar moet de organisatie verslag doen van de vorderingen van het project. Ook de boekhouding wordt door Kerk in Actie gecontroleerd.
Uitgezonden medewerkers
Kerk in Actie ondersteunt de partnerorganisaties niet alleen met geld. Naar verschillende landen in de wereld heeft Kerk in Actie medewerkers uitgezonden. Dat doet Kerk in Actie op verzoek van en in nauwe samenwerking met de partnerorganisaties.
28
De uitgezonden medewerkers ondersteunen de partnerorganisatie gedurende een bepaalde periode in het missionaire werk, de gezondheidszorg, het onderwijs of de landbouw. Ze zijn in dienst van een (kerkelijke) organisatie in het land zelf. Hun deskundigheid is vaak een waardevolle aanvulling voor de partner. En Kerk in Actie kan, dankzij hun inzet, nauwer contact houden met de partnerorganisatie en de lokale bevolking.
In de kerk en daarbuiten
Het diaconale werk van kerken en partnerorganisaties is bedoeld voor iedereen in nood. Kerk in Actie wil hulp verlenen aan armen en verdrukten, zonder onderscheid te maken in geloof of afkomst. In de hulpverlening is Kerk in Actie er ook niet op uit om mensen tot het christendom te bekeren. Het zendingsprogramma is meer gericht op kerken en christenen. Daar werkt Kerk in Actie aan het toegankelijk maken van het Evangelie, het opbouwen van gastvrije geloofsgemeenschappen en aan verzoening en vrede door interreligieuze en interculturele dialoog.
Tip: Alle projecten kun je bekijken op www.kerkinactie.nl/ projecten. Gebruik de projectenzoeker om een project te vinden dat bij jouw gemeente past.
29
2.4 Waarom moet mijn gemeente Kerk in Actie steunen?
Ruim een halve eeuw geleden richtten de hervormde, gereformeerde en lutherse diaconieën ieder hun eigen diaconale bureau op om werk namens hen uit te voeren. Dat scheelde een boel werk en er was gegarandeerd dat het werk professioneel werd uitgevoerd. Intussen zijn die bureaus natuurlijk samengevoegd, in Kerk in Actie.Het biedt een diaconie veel voordelen om samen te werken met Kerk in Actie. Niet alleen praktisch, maar ook inhoudelijk heeft Kerk in Actie veel te bieden.
Hulp voor diakenen
Een van de belangrijkste taken van een diaken is om het diaconaal bewustzijn van gemeenteleden aan te wakkeren. Kerk in Actie helpt diakenen daarbij. Daartoe wordt veel materiaal ontwikkeld. Zoals het magazine Vandaar en Diakonia, het vakblad voor diakenen. En over allerlei onderwerpen heeft Kerk in Actie brochures, posters, folders en PowerPoint-presentaties. In de webwinkel vind je ook enkele producten uit ontwikkelingslanden. Al deze materialen kun je gebruiken om gemeenteleden te betrekken
30
bij je diaconale werk. En in voorbereiding op Pasen kun je aansluiten bij de uitgebreide 40dagentijdcampagne.
Invloedrijk
Het is voor een plaatselijke diaconie een lastige klus om de lokale en landelijke overheid te wijzen op hun verantwoordelijkheid. Kerk in Actie heeft die mogelijkheid wel. Op allerlei terreinen probeert Kerk in Actie de Nederlandse politiek in beweging te krijgen, vaak in samenwerking met andere organisaties en andere kerken. En Kerk in Actie ondersteunt diaconieën bij de contacten met hun plaatselijke overheid. Ook met onze buitenlandse partners brengt Kerk in Actie kwesties onder de aandacht van hun overheid.
Veelzijdig
Het werk van Kerk in Actie is veelzijdig. Het is verdeeld in zes verschillende programma’s: Zending, Werelddiaconaat, Noodhulp, Kinderen in de Knel, FairClimate, en Diaconaat (in Nederland). Je kunt een bepaald project of
programma steunen, bijvoorbeeld rondom kinderen of zending. Wanneer je geeft aan het totale werk, komt je gift ten goede aan alle projecten die het geld goed kunnen gebruiken. Voor kerkelijke gemeenten die zich rekenen tot de Gereformeerde Bond is er een speciaal programma genaamd: Luisterend Dienen. Meer informatie daarover vind je op www.luisterenddienen.nl.
erk in Actie is opgericht K door en voor diaconieën. We doen ons werk namens jullie.
Betrouwbaar
Kerk in Actie stelt niet alleen hoge eisen aan de partners, maar ook aan zichzelf. Bijbelse waarden staan daarin centraal. Dat wil zeggen dat Kerk in Actie haar beloften nakomt, en zorgvuldig omgaat met wat is toevertrouwd. Kerk in Actie draagt het CBF-keurmerk. Wij voldoen aan de strenge criteria voor fondsenwervende organisaties die het CBF hanteert. Onze fondsenwervingskosten schommelen al jaren lang rond de 12 procent, ruim onder de CBF-norm van 25 procent. Over onze betrouwbare werkwijze kun je meer lezen op de vorige pagina.
2.5 Hoe kan ik gebruik maken van de kennis en ervaring van Kerk in Actie? Iedere classis heeft een gemeenteadviseur die diakenen kan ondersteunen en adviseren bij het diaconale werk. In de grote steden heeft de Protestantse Kerk eigen diaconale centra. Kerk in Actie werkt nauw met deze centra samen om diakenen in grote steden te ondersteunen bij hun taak. Met persoonlijk advies of een landelijke ontmoetingsdag. In een aantal kleinere steden zijn diaconale werkers actief. Zij werken samen met Kerk in Actie-gemeenteadviseurs. Een greep uit het aanbod van Kerk in Actie voor diakenen: • cursussen op maat over allerlei diaconale onderwerpen
• advies of ondersteuning bij het starten van een diaconaal project, • diaconale workshops op de Inspiratiebeurzen, • elk jaar een Landelijke Diaconale Dag in november, • Servicedesk van Kerk in Actie voor al uw vragen via (030) 880 1456 en
[email protected] • Diakonia, het vakblad voor diakenen, • actuele informatie en veel Tips en achtergronden op www.kerkinactie.nl/kerk, • gratis informatie- en promotiemateriaal voor plaatselijke fondsenwerving en voorlichtingswerk.
31
Impulsis
Soms zoekt een kerk contact met Kerk in Actie voor de financiering van of advies over een eigen (zendings)project. Deze mensen zijn vaak persoonlijk zeer betrokken bij een project, omdat ze in het land zijn geweest of er familie of een gemeentelid hebben wonen. Zij worden doorverwezen naar Impulsis, een loket dat Kerk in Actie heeft geopend samen met ICCO en Edukans. Iedereen die een kwalitatief goed en kleinschalig ontwikkelingsproject steunt, kan bij Impulsis terecht voor advies, waardevolle contacten, expertise en financiële steun. Impulsis www.impulsis.nl (030) 692 7982
[email protected]
dvies op maat A Omdat Kerk in Actie geworteld is in de kerken, weten wij ook precies waar een diaconie mee te maken kan krijgen. Je kunt altijd een beroep doen op onze gemeenteadviseurs als je gebruik wilt maken van onze kennis en expertise. Zij kennen de gemeenten van binnenuit en weten ook welke andere organisaties en projecten aansluiten bij jouw specifieke wensen. Neem hiervoor contact op met de servicedesk van Kerk in Actie.
32
2.6 Kan Kerk in Actie mij helpen bij het organiseren van een collecte? Tweederde van de inkomsten van Kerk in Actie ontvangen de organisatie via de collectes tijdens de zondagse kerkdiensten. Je begrijpt dat Kerk in actie het dus belangrijk vindt om deze collectes goed te ondersteunen. De collectes worden georganiseerd door de diaconie, de zendingscommissie of ZWO-groep.
Collecterooster
Kerk in Actie maakt ieder jaar een overzicht met collectes voor de kerken. Kerk in Actie zorgt zorgen ervoor dat we de collectes zo goed mogelijk verdelen over de Kerk in Actie werkvelden en de werelddelen. Op het rooster staat altijd minimaal één collecte voor Werelddiaconaat, Zending, Kinderen in de Knel en Diaconaat in Nederland. Zo komen alle onderwerpen aan bod en kan iedere gemeente een gerichte keuze maken.
Collectepakket
Natuurlijk is iedere kerk vrij om zelf een collectedoel te kiezen. Kerk in Actie hoopt echter wel te mogen rekenen op een grote betrokkenheid vanuit de plaatselijke gemeenten. Bij de collectes die op het rooster van Kerk in Actie staan is professioneel ondersteunend materiaal beschikbaar. Je kunt dit materiaal gebruiken om de collecte onder de aandacht te brengen van gemeenteleden. Bovendien steun je via landelijke projecten je collega-diaconieën en organisaties in hun buurt. Het materiaal kun je gratis aanvragen bij onze Servicedesk of downloaden vanaf de website: www.kerkinactie.nl/collectes. In ons collectepakket zit meestal een poster of een folder. Verder kun je op de website veel achtergrondinformatie vinden, liturgiesuggesties en vaak ook een PowerPoint-presentatie. Soms bieden we extra’s in de vorm van een filmpje, foto’s of een cd.
Voorbeeld Collecterooster (2011)
33
2.7 Kan Kerk in Actie mij helpen met de 40dagentijd? Kerk in Actie helpt graag mee om van de 40dagentijd iets speciaals te maken. Door mee te doen met de 40dagentijdcampagne helpt je de gemeente om de vastentijd of lijdenstijd bewust mee te maken. Samen kunnen we bewust ruimte maken voor bezinning en voor onze naaste.
Goed afgestemd
De 40dagentijdcampagne is een campagne waarbij het thema, het leesrooster, de projecten en materialen goed op elkaar zijn afgestemd. Iedereen in de gemeente, jong en oud, kan meedoen. Iedere week staat een ander project centraal. Alle projecten sluiten aan bij het overkoepelende thema en geven een goed beeld van het brede werk dat Kerk in Actie namens jou kan ondersteunen.
Ideeën en Tips
In de herfst begint Kerk in Actie al met de voorbereidingen op de workshops op de Inspiratiebeurzen die we overal in het land organiseren. Diakenen, ZWO-commissieleden en betrokken gemeenteleden zijn hier welkom om alvast de nodige informatie te verzamelen en ideeën op te doen voor de campagne. Verschillende campagnematerialen, zoals de liturgiegids, zijn gratis verkrijgbaar. Veel extra materialen vind je op www.kerkinactie.nl/40dagentijd. Je kunt daar als diaken volop gebruik van maken.
2.8 Hoe kan Kerk in Actie mij helpen om gemeenteleden diaconaal bewust te maken? Ieder gemeentelid een diaken. Een droom die werkelijkheid kan worden als gemeenteleden zich bewust zijn van hun diaconale rol in de gemeente. Dus hoe zorg je er als diaken voor dat je niet alleen uitvoerder bent, maar vooral aanvoerder?
Iedere gave gebruiken
Allereerst is het belangrijk dat je er zelf van overtuigd bent dat diakenen gemeenteleden mogen oproepen tot een diaconale levensstijl. De motivatie daarvoor vinden we bijvoorbeeld in de Bijbel in 1 Petrus 4 vers 10: ‘Laat ieder van u de gave die hij van God gekregen heeft, gebruiken om de anderen daarmee te helpen, zoals het goede beheerders van Gods veelsoortige gaven betaamt.’ De gemeente wordt in de Bijbel vaak vergeleken met een lichaam. Ieder lid vervult een unieke rol. Voorbeelden van diakenen en gemeenteleden die deze unieke rol vervullen vind je regelmatig in het blad Diakonia.
Collectematerialen
Kerk in Actie ontwikkelt diverse materialen die je kunt gebruiken om de gemeente bij diaconaat te betrekken. Bij iedere collecte zijn bijvoorbeeld folders beschikbaar, waarmee je gemeenteleden kunt informeren. Op de website van Kerk in Actie vind je suggesties voor liederen en bijbelteksten,
34
zodat je het thema van de collecte een plek kunt geven in de liturgie. Ook is er bij zoveel mogelijk collectes een PowerPoint-presentatie om in de dienst te gebruiken. Deze informatie helpt mensen om betrokken te raken. Je vindt de collecte-informatie op www.kerkinactie.nl/collectes. Alle materialen, zoals de handreiking Fondsenwerving: zo leuk kan het zijn!, kun je bestellen in de webwinkel van Kerk in Actie: www.kerkinactie.nl/webwinkel.
Doordenker: Ben je gericht op hoe jij gemeenteleden kunt helpen, of hoe gemeenteleden zelf kunnen helpen?
Tip: Onderzoek samen met de predikant hoe diaconaat een plek kan krijgen in de eredienst.
2.9 Hoe kan mijn gemeente betrokken zijn bij het project dat we steunen? Voor gemeenten die inhoudelijk betrokken willen zijn bij een project en zich persoonlijk willen verbinden met de mensen daar, is er Kerk in Actie Interactief. Dit programma biedt de mogelijkheid om zelf of samen met andere gemeenten in je regio een bepaald project te steunen. Ook kun je ervoor kiezen om een land of thema centraal te stellen in je gemeente.
Kerk in Actie Interactief biedt:
• direct contact met de mensen met wie je gemeente zich verbonden heeft. • zicht op de besteding van je diaconale geld • betrokkenheid bij het werk van je project
Betrokken gemeente
De gemeenteadviseur van Kerk in Actie begeleidt diaconieën en ZWO-commissies tijdens het Interactief-traject. Samen met een gemeenteadviseur van Kerk in Actie kies je een project en bepaal je met welk bedrag je het project wilt gaan steunen en voor hoe lang. Daarna ga je aan de slag om het project in je gemeente onder de aandacht te brengen. Natuurlijk kun je dit werk ook prima delegeren aan een groep enthousiaste gemeenteleden. Je gemeenteadviseur blijft op de achtergrond met raad en daad aanwezig. Het resultaat is een betrokken gemeente, waar het diaconaat een duidelijk gezicht heeft gekregen.
35
Interview met Ali Heimgärtner
‘In een enthousiaste diaconie komen goede ideeën vanzelf’ Ali Heimgärtner is sinds 2000 ZWO-diaken in Mijdrecht.
‘Het enige wat ik hoef te doen, is aandacht vragen voor het zendings- en werelddiaconaal werk. Niet alleen door een stukje in het kerkblad of gewoon vragen om geld. Je moet het ook zelf uitdragen en een aanstekelijk voorbeeld zijn’
Bewust maken
Hoe word je dan enthousiast? Je leest verhalen in Vandaar en Diakonia. Dat raakt je en daar wil je wat aan doen. Maar die onderwerpen leven lang niet bij alle mensen in de gemeente. Niet omdat ze niet willen, maar omdat ze er niet vanaf weten. Dat is mijn taak. We maken mensen attent op de mogelijkheden om betrokken te zijn en te helpen.
Dankdag
Dankdag hebben we aangegrepen om aandacht te vragen voor ons diaconale project. De komende 3 jaar is dat Zuid-Afrika, wij doen dit project samen met Abcoude en Wilnis. Na de dankdagdienst hebben we een informatiemarkt in de kerk. Expres op dat moment, want dan blijven mensen veel makkelijker even hangen. We maken Zuid-Afrikaanse hapjes, de Wereldwinkel vult een stand en er staat een tafel met informatiemateriaal en boeken uit de bibliotheek over het land en thema.
40dagentijd
De 40dagentijd krijgt extra aandacht in onze gemeente. We krijgen veel informatie van Kerk in Actie, en daar zit altijd wel wat bruikbaars tussen. Bovendien selecteert Kerk in Actie collectedoelen, en daar sluiten we graag bij aan. De ZWO-groep maakt een eigen 40dagenboekje dat we in de kerk verspreiden. In het boekje wordt iedere week een onderwerp uitgelicht, en op zondag collecteren we voor dat doel. In het boekje staan verder alle gemeenteactiviteiten, een gedicht, een stukje voor de jeugd, voor iedere dag wat. Ook in de kerkdienst en in het gebed besteden we aandacht aan de 40dagentijd en de collectedoelen.
Werelddiaconaatzondag
Twee zondagen in het jaar staan in het teken van Werelddiaconaat. Ik hang dan posters op in de kerk en bereid de dienst voor met de dominee. Ik kijk altijd even op de ZWO-website van Kerk in Actie en gebruik de liturgiesuggesties en collectetoelichtingen. Ik vind het heerlijk dat ik dat niet allemaal zelf hoef uit te zoeken.’
36
’We hebben zelfs een keer een traditioneel Ghanees koor in de dienst gehad. En hun eigen dominee preekte. Onze gemeenteleden leefden op toen ze dat van zo dichtbij meemaakten.’
wee mensen van onze ZWO-commissie zijn naar een T inspiratiebeurs geweest. Die hebben daar zoveel inspiratie en informatie meegekregen, daar moet wel een prachtige 40dagentijd van komen.
2.10 Hoe blijf ik op de hoogte? Om je op de hoogte te brengen over het diaconale werk heeft Kerk in Actie dit boekje ontwikkeld. Daarnaast zijn er nog vele andere manieren om op de hoogte te blijven.
Website
De meeste informatie vind je natuurlijk op onze website www.kerkinactie.nl. Diakenen en andere kerkelijke vrijwilligers kunnen ook rechtstreeks naar www.kerkinactie.nl/kerk gaan. Achtergronden over diaconaat vind je via www.kerkinactie.nl/diaconaat.
Kerk in Actie Nieuwsbrief
Meld je aan op www.kerkinactie.nl/nieuwsbrief en ontvang tien keer per jaar een digitale nieuwsbrief met actuele informatie voor mensen die actief zijn in de diaconie, ZWO- of zendingscommissie. Met korte berichten over acties, bijeenkomsten, campagnes en Tips om in je gemeente aan de slag te gaan. Iedere abonnee van de nieuwsbrief ontvangt ook maandelijks Kerk in Actie Express, de nieuwsbrief voor gemeenteleden en donateurs.
Diakonia
Diakonia is hét vakblad voor diakenen dat iedere twee maanden verschijnt. Met in ieder nummer diakenen aan het woord, voorbeelden uit de diaconale praktijk, een diakenpanel, nieuws, achtergronden en boordevol inspiratie. Met niets wat een diaken niet wil weten. Aanmelden gebeurt in twee minuten via www.kerkinactie.nl/diakonia.
ip: Neem een abonnement op Diakonia voor iedere diaken T en vrijwilliger uit uw gemeente. Het tijdschrift is al bijzonder voordelig, maar vanaf vijf of meer abonnementen krijgt u nog een flinke korting!Kerk in Actie Express
37
Vandaar
Vandaar is het donateursblad van Kerk in Actie. Vandaar vertelt over het werk van Kerk in Actie en ICCO en legt verantwoording af over de geldbesteding. Het magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt gratis toegezonden aan degenen die het werk van Kerk in Actie financieel ondersteunen. Word donateur of vraag een gratis proefnummer aan via www.kerkinactie.nl/vandaar.
38
3. Wat kan ik doen…
39
3.1 Wat kan ik doen voor kinderen en jongeren? Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Daarmee wordt meteen het belang duidelijk van jeugddiaconaat.
Voor jongeren, door jongeren
Jeugddiaconaat kan op twee manieren: door jongeren, en voor jongeren. Bij diaconaat door jongeren worden kinderen, tieners en jongeren gestimuleerd en begeleid bij het opzetten van diaconale activiteiten. Zo maken ze kennis met de leefwereld van kwetsbare mensen en ervaren ze hoe het is om daadwerkelijk betrokken op mensen te zijn. Jong geleerd is oud gedaan. Diaconaat voor jongeren richt zich op jongeren die zelf te maken hebben met problemen. De diaconie of gemeente kan jongeren en het gezin waar ze opgroeien op allerlei manieren ondersteunen. Bijvoorbeeld in geval van armoede, of als hun ouders ziek of arbeidsongeschikt zijn. Maar ook door jongeren voor te lichten over pesten, verslaving en budgetbeheer. Jeugddiaconaat is erop gericht om álle jongeren te laten deelnemen in kerk en samenleving.
Samenwerken
Werk binnen jullie gemeente samen met iedereen die betrokken is bij jongeren. De predikant, mensen die catechisatie geven, jeugdwerkers en kindernevendienstleiding. Ook buiten de gemeente kun je samenwerken met organisaties die activiteiten organiseren voor jongeren. Ga in gesprek met jeugdwelzijnsorganisaties. Maak kennis met het werk van Stichting Present , waarin jongeren zich als groep zich kunnen inzetten voor concrete nood in hun eigen omgeving.
40
Eén van hen
Zeker onder invloed van nieuwe media ontwikkelen jongeren zich steeds sneller, en op hun eigen manier. Verdiep je in je doelgroep. Praat met jeugdwerkers, ouders, en vooral de jongeren zelf. Zo maak je kennis met de leef- en denkwereld van jongeren, en ontdek je vanzelf waar ze hulp nodig hebben. Diaconaat werkt alleen als je zelf gemotiveerd bent. Zo is het ook bij jongeren. Dring het niet op, maar stimuleer en coach jongeren om diaconaal actief te worden. Maak vooral gebruik van hun ideeën, mogelijkheden en talenten!
Doordenker: De grootste stimulans is bevestiging. Aan de slag!
Jeugddiaconaat kun je opzetten op alle plekken waar kinderen, tieners en jongeren aanwezig zijn. Maar betrek jongeren vooral ook bij gemeentebrede activiteiten. Kerk in Actie kan daarbij helpen. • Je kunt goed uit de voeten met de TotaalBox Jeugddiaconaat: een compleet pakket met informatie, achtergronden en werkvormen om jeugddiaconaat te stimuleren. Een gemeenteadviseur of JOP regio Coach kan een introductieavond verzorgen, waarbij je advies krijgt aan de hand van het invullen van de Totaalscan hoe je jeugddiaconaat lokaal het beste kunt stimuleren en opzetten. • Kerk in Actie maakt vaak materialen om kinderen en jongeren te betrekken bij de 40dagentijd. • Via Kinderen in de Knel ondersteunt Kerk in Actie wereldwijd hulp aan kinderen. Ook jouw gemeente kan deze projecten steunen. Het is een goede manier om jongeren te betrekken bij hun leeftijdsgenoten in andere landen. • Het internationale jongerenprogramma Togetthere biedt jongeren de mogelijkheid om kennis te maken met andere culturen en mee te helpen in projecten van partnerorganisaties van Kerk in Actie en ICCO, wereldwijd en in Nederland.
Tip: Zet je droom op papier voor jeugddiaconaat in jullie gemeente. Maak een overzicht van alle activiteiten die er al zijn en maak een plan om (delen van) je droom werkelijkheid te maken.
Tip: Vraag jongeren maatje te worden van leeftijdsgenoten met een beperking.
ees nog veel meer nieuws op www.kerkinactie.nl/ L jeugddiaconaat. Daar vind je bijvoorbeeld een lijst met inspirerende activiteiten voor en door jongeren.
41
3.2 Wat kan ik doen voor vluchtelingen? ’Een vluchteling is iemand die uit gegronde vrees voor vervolging wegens zijn ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een bepaalde sociale groep of zijn politieke overtuiging, zich bevindt buiten het land waarvan hij de nationaliteit bezit, en die de bescherming van dat land niet kan of, uit vrees voor vervolging, niet wil vragen.’ Artikel 1 uit het Vluchtelingenverdrag van Genève Mogelijkheden voor plaatselijk werk
Vluchtelingen hebben veel meegemaakt, en vaak een onzekere toekomst in het vooruitzicht. Als ze al een verblijfsvergunning hebben gekregen, kan het erg moeilijk zijn om in het onbekende Nederland een bestaan op te bouwen. Als gemeente kan je daarbij helpen. 1. Organiseer een welkomstcomité en ga op bezoek bij nieuwe inwoners. Je vindt ze via oplettende gemeenteleden, of vraag de burgerlijke gemeente om je op de hoogte te houden. 2. Nodig vluchtelingen met een christelijke achtergrond uit in de kerk en geef ze een plek in de dienst, als ze dat willen. Zing samen een lied uit hun land, of laat de predikant in de preek ingaan op de onderlinge gastvrijheid. 3. Vier op een dag in het jaar samen met alle vluchtelingen in jouw woonplaats het feit dat zij een vergunning tot verblijf hebben gekregen. 4. Organiseer een welkomstmaaltijd voor vluchtelingen, waarvoor je samen wereldgerechten uit hun land bereidt. 5. Help bij praktische zaken. Financiën, een taalcursus, wegwijs worden in de woonplaats. 6. Bied je vriendschap aan. Bel ze eens op, breng een bloemetje, nodig ze uit om bij je te eten. Laat ze kennismaken met typisch Nederlandse dingen, terwijl jij je verdiept in hun vaderland.
Ondersteuning
Aan de slag voor vluchtelingen? Kerk in Actie kan daarbij helpen. • Abonneer je via www.kerkinactie.nl/vluchtelingen op de maandelijkse e-mailnieuwsbrief Vlugschrift, over ontwikkelingen op het gebied van vluchtelingen en asielzoekers. • Volg de cursus Vluchtelingen, met betrokkenen uit jullie gemeenten of met andere gemeenten samen. • Steun vluchtelingenwerk of Stichting de Vrolijkheid via Kerk in Actie. Kerk in Actie kan voorzien in informatie- en promotiemateriaal. Jouw gemeente kan steunen door een gift of collecte. Kies zelf een aansprekend project dat jullie willen steunen via www.kerkinactie.nl/projecten. • Kerk in Actie gaat regelmatig in gesprek met de overheid en politiek. Dat kunnen wij vooral door de inbreng van diaconieën en werkgroepen. Deel jullie ervaringen met Kerk in Actie!
42
p www.kerkinactie.nl/vluchtelingen vind je nog veel meer O Tips en inspirerende verhalen. Daar kun je je ook aanmelden voor de nieuwsbrief en cursussen.
Interview met Egbert de Vries
‘De diaconie is de enige plek waar ze terecht kunnen’ gbert de Vries is sinds 1994 betrokken bij het E vluchtelingenwerk in Amsterdam. Sinds 1997 is hij diaken in de Oranjekerk. ‘Vanuit de wijkdiaconieën ondersteunen we vluchtelingen die een procedure afwachten, maar niet meer in de reguliere opvang terecht kunnen. De meeste vluchtelingen hebben een eigen maatje vanuit de kerk. En we helpen hen met juridisch en praktisch advies en huisvesting. We hebben een aantal woonruimten in de stad voor hen beschikbaar. Eén persoon coördineert en onderhoudt het contact met de stedelijke diaconie en de vluchtelingen.
Samenwerken
In de Protestantse Diaconie Amsterdam werken we samen met andere kerken. Die gezamenlijke diaconie heeft bijvoorbeeld het Wereldhuis opgericht. Daar kunnen ongedocumenteerden terecht, mensen die om allerlei redenen hun land zijn ontvlucht. We werken nauw samen met het Amsterdams Solidariteits Komitee Vluchtelingen (ASKV). Zo voorkomen we dat we vluchtelingen vergeten, of anderen juist dubbele hulp bieden. Bovendien brengen we bepaalde onderwerpen gezamenlijk onder de aandacht van de gemeente.
Kritisch zijn
Vluchtelingen kloppen uit zichzelf bij ons aan. In het circuit is het bekend dat de kerk hulp verleent.
Ze weten ons te vinden via een kerk, of via het spreekuur dat we organiseren in het centrum. Ze zijn al vaak de deur gewezen. Wij zijn de laatste organisatie waar ze nog terecht kunnen. Toch betekent dat niet dat je iedereen helpt. Bij alles wat je als diaconie doet, moet je onderscheid kunnen maken tussen mensen die uit gemakzucht een beroep op je doen en mensen die je hulp echt nodig hebben. Het gebeurt regelmatig dat iemand vraagt om tien euro voor een treinkaartje. Maar daar trap ik niet in. Mijn aanbod om samen een kaartje te kopen slaan ze af. Dan weet ik genoeg. Ik train diakenen ook in die vaardigheden. We willen mensen helpen, maar moeten kritisch zijn in wie we helpen en hoe.
Betrokken
Ik heb sommige vluchtelingen persoonlijk begeleid. Vooral tijdens een juridische procedure kan dat erg moeilijk zijn. Gelukkig loopt het vaak goed af, en krijgen ze een verblijfsvergunning. Maar niet altijd. Het blijft moeilijk om afscheid te nemen van iemand die je goed hebt leren kennen. En om te zien hoe mensen, ondanks de schrijnende omstandigheden, naar hun land terug moeten.’
43
3.3 Wat kan ik doen voor ouderen? Nederland vergrijst. In steeds meer gemeenten zijn ouderen in de meerderheid. De ene opa e-mailt enthousiast met zijn kleinkinderen, terwijl de andere steeds grotere moeite heeft met de snel ontwikkelende samenleving. Jij kunt als diaken veel betekenen voor deze veelzijdige groep.
Respect
‘De pracht van jonge mensen is hun kracht, de sier van oude mensen is hun grijze haar,’ vertelt Spreuken 20:29. En in Spreuken 16:31: ‘De ouderdom is een prachtige kroon, je vindt hem op de weg van de rechtvaardigheid.’ Het beste wat je als diaken voor ouderen kunt doen? Behandel hen als volwaardige gemeenteleden. Vraag welke rol ze voor zichzelf zien weggelegd in de gemeente. Uit onderzoek blijkt dat ouderen geestelijk en lichamelijk langer gezond blijven als ze met respect en op niveau worden behandeld.
Ken hun situatie
Verdiep je in de ouderen in jouw gemeente. Niet iedere oudere heeft per se diaconale steun nodig. Wel is het goed je te realiseren dat de volgende vragen veel ouderen bezig houden: • Hoe kom ik in de kerk, het ziekenhuis of bij mijn kinderen, nu ik niet meer mobiel ben? • Wie leest de Bijbel met mij als ik dat zelf niet meer kan? • Zal iemand mij missen als ik dood ben? • Begrijpt iemand wat het is om telkens een vriend of familielid naar het graf te moeten brengen en ‘alleen’ over te blijven? • Weten ze wel dat ik ook lid van de gemeente ben, ook al kan ik de zondagse diensten niet meer bezoeken? • Hoe moet het als mijn wasmachine ermee stopt? Van mijn AOW kan ik niet sparen en praten over geld doe je toch niet?
Leg verbindingen
Breng ouderen met andere gemeenteleden in contact. Een paar voorbeelden: • Organiseer activiteiten waarbij ouderen en kinderen elkaar ontmoeten. Veel kinderen vinden het heerlijk om voorgelezen te worden. Maar denk ook aan samen knutselen, muziek maken, koken of een middagje kinderboerderij.
44
• Veel jongeren zijn handig met brommers of computers. Laat ze eens een scootmobiel repareren, computerles geven of helpen met andere technische vragen. • Laat ouderen hun verhaal vertellen aan gemeenteleden. Iemand uit de gemeente kan bij ouderen op bezoek gaan en hun verhaal in het kerkblad vertellen of een ‘levensboek’ samenstellen. • Vraag gemeenteleden bij eenzame ouderen op bezoek te gaan.
Doordenker: Ben je actief voor ouderen of met ouderen?
Tip: Je kent ze wel: de actieve senioren die genieten van het Zwitserlevengevoel. Zij lijken zich prima te redden. Geen groep dus om je als diaconie op te richten? Bedenk dat zij het contact met de gemeente gemakkelijk kunnen verliezen doordat ze zoveel onderweg zijn. Betrek hen actief en vraag hen om tijd en geld in te zetten voor de gemeente.
ees goed geïnformeerd. W Er zijn veel organisaties die zich op ouderen richten of voor hun belangen opkomen. Zij kunnen je misschien helpen bij specifieke vragen. De meeste burgerlijke gemeenten hebben een Stichting Welzijn Ouderen, en er zijn regelingen voor bijzondere bijstand, plaatselijk en regionaal vervoer en voor aanschaf van hulpmiddelen. Kijk op www.kerkinactie.nl/ouderen voor meer informatie.
45
3.4 Wat kan ik doen voor mensen die lichamelijke of psychische hulp nodig hebben? Als diaken kun je veel betekenen voor mensen die lichamelijke of psychische hulp nodig hebben. Je kunt ze helpen bij hun vragen over geloof en leven. Maar vooral kun je eraan bijdragen dat deze mensen zich thuis voelen in de kerk en samenleving. Want dat is niet vanzelfsprekend.
Anders is niet eng
Helaas leert de praktijk dat vooral mensen met psychische klachten snel buiten de boot vallen. Gemeenteleden weten niet hoe ze met deze mensen moeten omgaan en laten hen bewust of onbewust links liggen. Soms zijn psychische problemen ook helemaal niet zo zichtbaar. Help gemeenteleden daarom zelf ontdekken dat mensen die anders zijn niet eng zijn.
Luisteren
Ga vooral ook in gesprek met gemeenteleden die kampen met psychische of lichamelijke
aandoeningen. Vraag hoe het met ze is en of ze zich thuis voelen in de kerk. Wat zouden zij graag willen doen in jullie gemeente? Wees een maatje!
Verlicht mantelzorgers
De zorg voor iemand met psychische of lichamelijke klachten kan zwaar zijn. Kijk eens of andere gemeenteleden hun taak (deels) kunnen overnemen.
Profiteer van projecten
Kerk in Actie ondersteunt verschillende projecten voor mensen met een psychische beperking en hun naastbetrokkenen. Zoals het project ‘Ruimte voor anders-zijn’ en de cursus Present zijn! Omgaan met sociaal kwetsbare mensen. Op de website kun je meer over die projecten lezen.
Tip: Maak een advertentiebord in de kerk, net zoals je wel eens in de supermarkt ziet. Laat mensen die psychische of lichamelijke hulp nodig hebben een advertentie maken voor afgebakende taken zoals ‘een keer een wandeling maken’ of ‘een keer boodschappen doen’. Hang alle advertenties op een groot bord en vraag gemeenteleden een advertentie te kiezen en de gevraagde hulp te bieden. Omgekeerd kunnen gemeenteleden natuurlijk ook ‘aanbodadvertenties’ plaatsen met daarop wat ze zouden kunnen betekenen voor mensen die hulp nodig hebben. Uiteraard kun je mensen ook persoonlijk benaderen of zij een hulpverzoek hebben.
46
Aan de slag! • Organiseer eens een thema-avond over mensen met psychische problemen in de kerk. Nodig de stichting In Perspectief uit om voorlichting te geven. • Laat gemeenteleden in een rolstoel het kerkgebouw verkennen. Zo ervaren ze zelf hoe (on)toegankelijk de kerk is. • Houd een aangepaste dienst voor mensen met een verstandelijke beperking. Laat hen de liederen uitkiezen en de schriftlezing verzorgen. • Geef mensen met een beperking een vaste plek in de voorbede. • Geef de bloemen in de kerk aan iemand die de zorg heeft voor iemand met een beperking. • Vraag een geestelijk verzorger die bij een instelling werkt om een bijbelstudie of meditatie te verzorgen.
3.5 Wat kan ik doen tegen armoede? Kerk in Actie onderzoekt regelmatig samen met andere diaconale organisaties de financiële hulpverlening door kerken. Die blijkt steeds meer toe te nemen. Mensen van binnen en buiten de kerk kloppen bij de diaconie aan voor steun.
Armoede signaleren
Wanneer is iemand arm? Die vraag is niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Kerk in Actie hanteert het criterium van het Sociaal en Cultureel Planbureau: je bent arm als je langdurig te maken hebt met een laag inkomen. Voor een alleenstaande is dat negenhonderd euro per maand. Er is dan vaak geen geld meer om te participeren in de samenleving en als er onverwachte tegenvallers zijn is het risico op schulden groot. Als diaken kun je deze richtlijn ook aanhouden bij de beoordeling van steunaanvragen. Veel diaconieën wijzen één diaken aan als vertrouwenspersoon, die door gemeenteleden met geldzorgen direct te benaderen is. Er zullen ook gemeenteleden zijn die de diaconie niet om hulp durven vragen. Dat vraagt van jou een scherpe blik om verborgen armoede te signaleren. Waar je bijvoorbeeld op kunt letten: • Kunnen mensen hun energie en huur betalen? • Is er geld voor kleding, schoeisel, gezonde voeding en warme maaltijden? • Betalen ze hun kerkelijke bijdrage? • Is er uitzicht op werk en/of doen ze mee aan activiteiten in kerk en samenleving? • Weten ze de weg te vinden naar instellingen en de sociale dienst? • Hebben ze geld om kapotte apparaten te vervangen? • Kunnen ze op vakantie? • Zijn ze lid van een sportclub of andere vereniging?
Armoede bestrijden
Op www.kerkinactie.nl/armoede vind je een stappenplan voor het bieden van financiële hulp. Ook kun je een gemeenteadviseur van Kerk in Actie vragen om een cursus, kerkenraadsweekend of thema-avond
47
over armoedebestrijding te verzorgen. Verder steunt Kerk in Actie uiteenlopende projecten en initiatieven gericht op de bestrijding van armoede. Het accent ligt daarbij op projecten waarin mensen ondersteund worden om hun financiële situatie te versterken en op het participeren aan de samenleving.
Sociale uitsluiting
Armoede gaat vaak gepaard met sociale uitsluiting. Mensen die net genoeg binnenkrijgen om te voorzien in hun basisbehoeften (eten, onderdak, kleding), houden geen geld over voor extra’s zoals sport voor de kinderen. Het gevaar bestaat dat deze mensen aan de zijlijn komen te staan. Stimuleer gemeenteleden naar elkaar om te zien en vraag om een bijdrage speciaal voor mensen die het niet breed hebben. Communiceer bij betaalde gemeenteactiviteiten ook duidelijk dat mensen die het moeilijk kunnen opbrengen minder of niets hoeven te betalen en ga hier vervolgens discreet mee om.
Handige websites Er is veel informatie over het signaleren en bestrijden van armoede. Kijk eens op www.kerkinactie.nl/armoede, ook voor andere handige websites. Op www.rechtop.nl vind je nuttige informatie over regelingen van de overheid.
48
Tip: Zorg ervoor dat je als diaken niet alleen veel weet, maar vooral ook goede contacten hebt. Zoals Sociaal diaken Wim Schoppers uit Aalten eens vertelde in Diakonia: Als ik de Sociale Dienst of de NUON bel, kennen ze me. ‘Dag Wim, wie is het deze keer?’ vragen ze dan. Ze weten dat ik betrouwbaar ben, dat ik de instanties niet aanval, maar open weergeef hoe de situatie is. Zo kun je veel bereiken.’
3.6 Wat kan ik doen aan duurzaamheid? De term duurzaamheid komt uit de bosbouw, en betekent: niet meer bomen kappen dan dat er aangroeien. In de economie spreekt men van de drie p’s: people, planet, profit (mensen, planeet, winst). Duurzame ontwikkeling werkt alleen als deze drie elementen in balans zijn. Veel bedrijven doen daarom aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Ook kerken kunnen daaraan meedoen. Hoe? Door op te komen voor mensen die de gevolgen van klimaatverandering dagelijks ondervinden en voor de kwetsbare Schepping.
Maak je kerk duurzaam
• Zoek een werkgroepje bij elkaar die plannen maakt voor een duurzaamheidprogramma in je eigen kerk • Bestel via
[email protected] de duurzaamheidspecial ‘Op het leven’, vol ideeën om je kerk te verduurzamen.
Vieren
• Organiseer een kerkdienst als start voor een programma van vieren, leren en doen. (Veel materiaal is te vinden op de website van Kerk en Milieu: www.kerkenmilieu.nl.)
Leren
• Doe de QuickScan op www.kerkinactie.nl/duurzaamheid en meet hoe duurzaam jullie kerk nu al is. • Volg met betrokken gemeenteleden of andere kerken de cursus Kerk en Duurzaamheid Organiseer een gemeenteavond of cursus over het thema ‘zorg voor de schepping’.
Doen
• Ga aan de slag met FairClimate en bestel de handleiding voor kerken via de webwinkel van Kerk in Actie (www.kerkinactie.nl/webwinkel). • Laat een klimaatonderzoek doen in jullie kerkgebouw, en bespaar al gauw 30 procent stookkosten (kijk bij www.kerkinactie/kerkenenergie). • Zet diaconaal geld weg op een ‘groene bankrekening’ of beleg ‘groen’. • Gebruik groene stroom. Kerk in Actie heeft een samenwerking met energieleverancier Greenchoice waarbij u korting krijgt en Greenchoice een bijdrage levert aan klimaatprojecten van Kerk in Actie. • Verzamel praktische ideeën voor thuis en in de woonwijk: • Energiebesparing door gebruik te maken van zuinige apparatuur voor verwarming, verlichting, informatie en amusement samen doen met een auto, bijvoorbeeld via een auto-uitwisseldienst. • Biologische en lokale producten kopen. Ook minder vlees eten helpt om de CO2-uitstoot te verminderen. • Ga na of er in wijk of omgeving mogelijkheden zijn voor opwekken van duurzame energie (windmolen, zonnepanelen, aardwarmte).
49
FairClimate
Het FairClimate-programma van Kerk in Actie richt zich op twee wereldproblemen tegelijk: klimaatverandering tegengaan en de duurzame ontwikkeling in arme landen stimuleren. FairClimate roept daarom mensen, bedrijven en kerkelijke gemeenten op om volgens het principe van de drie V’s: • energieverbruik te verminderen, • te veranderen en over te stappen op groene energie, • onvermijdelijke CO2-uitstoot te vergoeden. Doe mee! Lees op www.fairclimate.nl hoe jouw kerk klimaateerlijk kan worden.
Michacursus
De Michacursus is een serie van zeven bijeenkomsten waarin je ontdekt hoe waardevol het is om betrokken te zijn bij mensen en de schepping. De Michacursus is geïnspireerd door Micha 6 vers 8: ‘Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God.’ De cursus laat zien dat deze drie zaken – recht doen, trouw betrachten en nederig de weg van God gaan – onlosmakelijk bij elkaar horen. Lees meer en bestel het cursusmateriaal op www.michacursus.nl.
50
Tip: Je kerk wordt ni et duurzaam in éé n dag, maar alle kleine beetjes helpen. Maak ee n actielijst op basi s van de actiepunten uit dit boekje en voer elke maa nd één actiepunt door.
Doordenker: niet Duurzaamheid is alleen duur. De vraag is t. al ta wie de prijs be
3.7 Wat kan ik doen voor vrede? Bij vrede denk je gauw aan geen ruzie en geen oorlog. Maar de Bijbel spreekt in positieve termen over vrede: sjaloom gaat over voorspoed, gezondheid en heelheid. Daarmee komt het gelijk heel dichtbij. Als diaken kun je heel concreet bijdragen aan een kerk of samenleving waar mensen zich thuis voelen, betrokken zijn en van elkaar durven te verschillen.
aar in vrede wordt W gezaaid, brengt gerechtigheid haar vruchten voort voor hen die vrede stichten. Jakobus 3:18
Ontmoeten
Vrede bereik je door vertrouwen en vriendschap. In je eigen kerk, en in de wijk waar je woont. Dat begint met een ontmoeting, en met oprechte interesse. Ben je echt op zoek naar wie die ander is? Wat hem motiveert? Wat hij gelooft? Wat jullie gemeen hebben? En vooral: waarin jullie verschillen? En respecteer je zijn eerlijke antwoord, ook als dat anders is dan je had verwacht? Interesse en onvoorwaardelijke acceptatie doet mensen goed.
Doordenker: Wanneer heb je voor het laatste iemand écht ontmoet?
Voorbeelden
Ook via Kerk in Actie kan je vrede praktisch maken: • Ga het gesprek aan met mensen uit een andere cultuur of met een ander geloof. Doe bijvoorbeeld eens een uitwisseling met een migrantenkerk. Laat mensen uit een andere cultuur of met een ander geloof tijdens een gemeenteavond of viering vertellen wat zij van jullie kerk vinden. En ga ook bij hen op bezoek. • Sluit aan bij campagnes en collectes van Kerk in Actie over vredesprojecten. • Leg via Kerk in Actie Interactief contact met een project waarin vrede en verzoening een belangrijke rol spelen. • Elk jaar organiseert IKV Pax Christi samen met Kerk in Actie de Vredesweek, meestal in de derde week van september. Je kunt hun Vredeskrant en Liturgiekrant gebruiken om in de kerk aandacht te vragen voor vrede. Op www. pkn.nl/steunons vind je, voorafgaand aan deze week, tal van Tips en materialen. • Vraag gemeenteleden om brieven te sturen naar de overheid. Bijvoorbeeld om op te komen voor de rechten van politieke gevangen. Of doe mee met een van de schrijfacties van Kerk in Actie via www.kerkinactie.nl/schrijfacties.
Kerk in Actie
Kerk in Actie steunt verschillende projecten in het buitenland om bijvoorbeeld bevolkingsgroepen te verzoenen en oorlogsslachtoffers op te vangen. In Nederland steunt Kerk in Actie veel projecten die vrede bevorderen. En Kerk in Actie draagt bij aan de financiering van het Interkerkelijk Vredesberaad, dat bewustwording en vredesactiviteiten stimuleert. Via Kerk in Actie hebben tientallen gemeenten in Nederland contact met lokale kerken in (voormalige) oorlogsgebieden.
ls jullie een huis A binnengaan, zeg dan eerst: ‘Vrede voor dit huis!’ Lucas 10:5 eer vredige Tips vind je M op www.kerkinactie.nl/ vrede.
51
3.8 Wat kan ik doen aan zending? In Handelingen kan je lezen hoe vanaf Pinksteren het christelijk geloof zich verspreidde door zendingsreizen. De eerste gemeenten onderhielden contact via brieven, maar ook door onderlinge hulpverlening. Zending is niet door onze kerken ontstaan, maar onze kerken zijn door zending ontstaan. We geven het Evangelie door. Als leden van de christelijke gemeenschap worden we opgeroepen om met christenen wereldwijd, invulling te geven aan onze missionaire en diaconale opdracht. Medegelovigen uit andere landen leren ons kritisch naar onszelf te kijken, en plaatsen ons voor spannende vragen.
Commissie
Veel gemeenten hebben een zendingscommissie, ZWO-commissie of missionaire werkgroep. Zo’n commissie of werkgroep is namens de gemeente betrokken op zending en houdt de gemeente op de hoogte. De zendings- of ZWO-commissie werkt onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad. Meestal zijn er een of meer diakenen lid van de ZWO-commissie, maar dit hoeft niet. Zending en diaconaat gaan hand in hand. Daarom moet er goede afstemming zijn tussen het missionaire en diaconale werk in iedere gemeente. Als zending en (wereld)diaconaat door verschillende groepen wordt uitgevoerd, is het verstandig om goede afspraken te maken over de samenwerking en taakverdeling. Voor zending hoef je niet naar het buitenland. In onze samenleving wonen genoeg mensen om ons geloof mee te delen, ook uit andere culturen.
Medeleven en gebed
Door dit wereldwijde partnerschap gaat het bij Kerk in Actie niet alleen om geld werven voor projecten, maar ook om meeleven en gebed. Daarom informeert Kerk in Actie gemeenteleden en diakenen en vrijwilligers uitgebreid over haar werk, zodat wederzijds meeleven mogelijk wordt. Plaatselijke gemeenten kunnen via
52
Kerk in Actie heel concrete relaties aangaan met partnerorganisaties en uitgezonden medewerkers.
Uitgezonden medewerkers
Kerk in Actie zendt regelmatig medewerkers uit naar het buitenland. Bijvoorbeeld om bijbelonderwijs te geven of om de interreligieuze dialoog op gang te brengen. Wil je als gemeente betrokken zijn bij zending in het buitenland? Dan kan je een uitgezonden medewerker steunen en volgen. Je vindt een overzicht van onze uitgezonden medewerkers op www.kerkinactie.nl onder ‘Wat doen we?’
olg een basiscursus of V vervolgcursus ZWO bij het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie (PCTE). Kijk op www. toerustingeneducatie. pkn.nl.
3.9 Wat kan ik doen aan noodhulp? Geregeld worden we opgeschrikt door berichten over rampen. Aardbevingen, overstromingen, cyclonen, conflicten of aanhoudende droogte treffen mensen intens. Het is inmiddels bijna zeventig jaar geleden dat ons eigen land getroffen werd door ramp: de dijken braken en het water bedekte grote delen van Zeeland. We hebben toen gezien hoe belangrijk hulp van mensen uit het buitenland is. Dankzij die steun konden wij ons land weer opbouwen. Vlak na 1953 is dan ook de basis voor Kerk in Actie gelegd.
Snel en effectief
Kerk in Actie verleent noodhulp in situaties waarin mensen zijn getroffen door een ramp. Doordat Kerk in Actie samen met lokale organisaties werkt, is de hulp snel en effectief. De partnerorganisaties kennen het gebied en de bevolking en weten waar de nood het hoogst is.
Wacht op een oproep
Beelden van rampen zijn vaak zeer indringend. De diepe ellende raakt ons en veel mensen willen dan ook graag geven voor noodsituaties. Als diaconie kun je gemeenteleden de mogelijkheid geven om te doneren. Bijvoorbeeld door in de zondagse dienst een extra (deur)collecte te houden. Als Kerk in Actie na een ramp noodhulp gaat verlenen, ontvangt jullie diaconie meestal ook een oproep om te doneren. Deze oproep gaat vaak vergezeld van aanvullende informatie die je kunt gebruiken om de gemeente te informeren.
Wederopbouw
Als de eerste hulp verleend is, blijft Kerk in Actie helpen om het rampgebied weer op te bouwen. Dat is een proces van jaren. Samen met de bevolking gaan de partners van Kerk in Actie aan de slag om woningen te herbouwen, water- en sanitaire voorzieningen aan te leggen en de landbouw te herstellen. Er is ook onzichtbare schade. Na een conflict is de gemeenschapszin vaak verdwenen. En slachtoffers van een ramp worden gehinderd door traumatische ervaringen en rouw. Kerk in Actie helpt mensen om weer samen te werken en zorgt voor psychische en pastorale hulp.
53
Samen: Kerk in Actie verleent noodhulp samen met ICCO en is onderdeel van het wereldwijde noodhulpnetwerk van de Wereldraad van Kerken: Act Alliance (ACT). ACT is de schakel tussen Kerk in Actie en ICCO en de lokale partners en zorgt ervoor dat alle partners zoveel mogelijk werken volgens internationale kwaliteitsstandaarden. Bij grote rampen werken Kerk in Actie en ICCO samen met andere Nederlandse hulporganisaties onder de naam Samenwerkende Hulp Organisaties (SHO). Nederland geeft dan via giro 555. De opbrengst wordt, volgens een van te voren vastgestelde verdeelsleutel, onder de deelnemende organisaties verdeeld.
54
3.10 Wat kan ik doen in het buitenland? We voelen ons verbonden met kerken en organisaties wereldwijd en willen hen steunen om in hun eigen samenleving diaconaal actief te zijn. Die steun aan partnerkerken verloopt via Kerk in Actie.
Waar en wanneer je wilt
Zoals jij de noden kent van de mensen uit jouw gemeente, zo weet jouw collega-diaken in India wat de mensen in zijn gemeente nodig hebben. Je kunt daar niet zelf op bezoek gaan. Daarom is Kerk in Actie er. Via Kerk in Actie kan je helpen waar en wanneer je maar wilt. In veel gemeenten vormt een ZWOcommissie of diaconie de brug tussen de gemeenteleden en het wereldwijde werk van Kerk in Actie. Sommige projecten zijn zo groot, dat een lokale Nederlandse gemeente die nooit zelfstandig zou kunnen steunen. Maar samen met duizenden gemeenten en particuliere donateurs lukt dat wel. Zo kunnen we samen, via Kerk in Actie, hulp bieden waar geen helper is.
Werken in het buitenland
Kerk in Actie zendt geregeld mensen uit naar buitenlandse partners. Meestal zijn we hiervoor op zoek naar theologen of specifieke deskundigheden, bijvoorbeeld op het gebied van landbouw of gezondheidszorg. Voordat mensen namens Kerk in Actie worden uitgezonden, volgen zij eerst een intensieve opleiding. Op www.kerkinactie.nl/vacatures zie je of en naar welke mensen we op zoek zijn. Ook jongeren kunnen voor kortere of langere tijd aan de slag bij partners in het buitenland. Bijvoorbeeld in het kader van een diaconaal jaar of voor een stage. Dit kan via het internationale jongerenprogramma van Kerk in Actie en ICCO. Informatie hierover staat op www.togetthere.nl.
Op bezoek
Er vinden regelmatig uitwisselingsbezoeken plaats via Kerk in Actie. Meer informatie daarover lees je bij ‘Hoe kan mijn gemeente betrokken zijn bij de organisatie(s) die we steunen?’
55
Waar kan ik terecht als ik meer wil weten? De Servicedesk medewerkers van Kerk in Actie helpen je graag verder met al jouw vragen over het diaconaat en de daarbij behorende geldwerving.
Servicedesk van Kerk in Actie Telefoon (030) 880 14 56 E-mail
[email protected] Postadres Postbus 456, 3500 AL Utrecht
56
Colofon Postadres Postbus 456, 3500 AL Utrecht Telefoon (030) 880 14 56 E-mail
[email protected] Internet www.kerkinactie.nl ING 456 t.n.v. Kerk in Actie Foto’s Kerk in Actie, Protestantse Kerk, Freek Visser, Gerrit Groeneveld, Irene Stok, Paul Jeffrey, Rainer Lang. Vormgeving Ladenius Communicatie, Houten Druk Van de Ridder, Nijkerk
KERK IN ACTIE DRAAGT DE KEURMERKEN:
DEZE BRIEF IS GEDRUKT OP FSC-PAPIER
FSC logo