IK GA SCHEIDEN WAT NU?

IK GA SCHEIDEN WAT NU?

? ??

DE ORGANISATIE VOOR

WELZIJN MET ZORG in Capelle aan den IJssel

In deze pdf vindt u informatie over echtscheiding, scheiden en financiën en scheiden en kinderen. Heeft u vragen? Neem dan contact op met Buurtkracht, iedere werkdag van 9.00 tot 12.00 uur, 010 – 707 49 00.

Inhoud Hoofdstuk 1: Echtscheiding Echtscheiding Een scheiding van tafel en bed Ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed Getrouwd of geregistreerd partnerschap Kosten van de scheiding Advocaat Toevoeging Voorlopige voorziening Meerzijdig of eenzijdig echtscheidingsverzoek Hoofdstuk 2: Scheiden en financiën De boedelverdeling Financiële zelfstandigheid Alimentatieplicht voor de ex-partner Bijstandsuitkering Woning Koopwoning Huurwoning Belasting Fiscaal partnerschap Toeslagpartner Hoofdstuk 3: Scheiden en kinderen Gezag Ouderschapsplan Woonplaats kinderen Kinderalimentatie Hulpverlening Mediation

2 2 2 2 2 2 3 3 3 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 6 6 6 6 6 6 6

1 echtscheiding U bent getrouwd of u heeft een geregistreerd partnerschap (GP), maar wil niet langer bij uw partner blijven. In dit geval kunt u gaan scheiden. Een echtscheiding is vaak verdrietig en heeft veel gevolgen voor u en eventuele kinderen. In deze folder van Buurtkracht wordt uitgelegd waar u rekening mee moet houden als u gaat scheiden. Echtscheiding Als u kiest voor een echtscheiding dan wordt uw huwelijk ontbonden door de rechter. U doorloopt vier stappen: • Uw advocaat dient het verzoekschrift in bij de rechtbank. • Er vindt een zitting plaats (niet altijd). • De rechter neemt een beslissing en geeft een echtscheidingsbeschikking aan beide partijen. • De echtscheiding is pas definitief wanneer u de beschikking in heeft laten inschrijven in de registers van de burgerlijke stand. U moet dit binnen zes maanden doen, anders blijft u getrouwd. Scheiding van tafel en bed Door scheiding van tafel en bed blijft het huwelijk officieel bestaan, maar de gemeenschap van goederen wordt ontbonden. U blijft dus gewoon nog getrouwd, maar hoeft bijvoorbeeld niet meer samen te wonen. Dit kan een oplossing zijn als u bijvoorbeeld vanwege een geloofsovertuiging niet mag scheiden. Als u voor een scheiding van tafel en bed kiest, kunt u niet hertrouwen met een ander. De procedure van de scheiding van tafel en bed is hetzelfde als bij echtscheiding. Ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed U bent van tafel en bed gescheiden maar wilt het huwelijk alsnog beëindigen, omdat u bijvoorbeeld wilt hertrouwen. In dit geval kunt u het huwelijk alsnog laten ontbinden door de rechter. Getrouwd of geregistreerd partnerschap Als u getrouwd bent, kunt u kiezen voor een echtscheiding of een scheiding van tafel en bed. Heeft u een geregistreerd partnerschap (GP)? Dan kunt u alleen kiezen voor een echtscheiding. De procedure van een echtscheiding bij een GP is hetzelfde als de scheiding bij een huwelijk. Kosten van de scheiding Scheiden is niet gratis. U moet de kosten van de advocaat en van de uitspraak van de rechtbank betalen, het zogenaamde griffierecht. Als u gaat scheiden, heeft u altijd een advocaat nodig. Alleen bij de ontbinding van een GP zonder minderjarige kinderen, is geen advocaat verplicht. De griffiekosten bedragen circa € 190,00. Een bezoek van de deurwaarder om een exploot aan uw partner te leveren, kost ongeveer € 60,00. Er kunnen nog kosten bijkomen van de notaris, accountant en/of een therapeut. Advocaat De grootste kostenpost bij een scheiding is de advocaat. Om de kosten zo laag mogelijk te houden, is het belangrijk alleen een advocaat in te schakelen als het echt nodig is. Gebruik uw advocaat niet om uw verhaal kwijt te kunnen. Verder is de advocaatkeuze ook belangrijk. Kiest u gezamenlijk voor een advocaat? Of neemt u beiden een eigen advocaat? Samen een advocaat nemen is goedkoper, want dan kunt u de kosten delen. 2

Toevoeging Als u aan een aantal voorwaarden voldoet, kunt u een tegemoetkoming krijgen voor de kosten die u maakt voor uw advocaat. De zogenaamde toevoeging. Deze toevoeging dekt echter niet alle kosten voor uw advocaat, u moet altijd een eigen bijdrage betalen. De hoogte van de eigen bijdrage hangt af van uw inkomen en vermogen. Om in aanmerking te komen voor rechtsbijstand gelden de volgende voorwaarden:

• U mag niet teveel verdienen. • U mag niet teveel vermogen hebben. • Vraag na wat het maximale vrijgestelde inkomen en vermogen per persoon is.

Heeft u meer inkomen en vermogen? Dan heeft u geen recht op rechtsbijstand.

• De opbrengst van de rechtszaak mag niet te hoog zijn. Indien u de rechtszaak wint en het minimaal 50% van uw heffingsvrije vermogen opbrengt, dan komt u niet meer in aanmerking voor rechtsbijstand. • U moet een goede reden hebben om rechtsbijstand aan te vragen Tip: wilt u een advocaat? Ga hiervoor naar het juridisch loket. U krijgt dan een korting op uw eigen bijdrage. Het Juridisch Loket Rotterdam Weena 719 (Groothandelsgebouw), Rotterdam. Postbus 29049, 3001 GA Rotterdam 0900 - 8020 (€ 0,25 p/m) Maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur. www.juridischloket.nl Voorlopige voorziening Een echtscheidingsprocedure kan zeker maanden duren. Is dit het geval, dan kunt u de rechter vragen een voorlopige voorziening te treffen. Bij een voorlopige voorziening beslist de rechter al over belangrijke zaken waar u het met uw partner niet over eens kunt worden. U kunt bijvoorbeeld een voorlopige voorziening aanvragen voor:

• Een beslissing over de verblijfplaats van de kinderen. • De verdeling van de zorg en opvoeding van de kinderen. • De betaling van alimentatie. • Wie er in het huis mag blijven. De voorlopige voorziening moet via een apart verzoekschrift aangevraagd worden. Dit kunt u de advocaat laten doen. Meerzijdig of eenzijdig echtscheidingsverzoek Als u samen besluit te gaan scheiden, dan laat u de advocaat een meerzijdig echtscheidingsverzoek indienen bij de rechtbank. Het kan echter voorkomen dat u wilt scheiden, maar uw partner niet. In dat geval heeft u geen toestemming van uw partner nodig. U kunt de advocaat een eenzijdig verzoek tot echtscheiding laten indienen bij de rechtbank.

3

2 scheiden en financiën De boedelverdeling Als u besluit te scheiden is het belangrijk voor uzelf op een rijtje te zetten wat precies uw bezittingen zijn. Dit is belangrijk omdat u en uw partner de spullen moeten gaan verdelen. Bent u getrouwd zonder huwelijkse voorwaarden, dan is tijdens het huwelijk een gemeenschap van goederen ontstaan. Dit betekent dat u en uw partner recht hebben op 50 % van alle bezittingen. Bent u getrouwd onder huwelijkse voorwaarden, dan moet u er rekening mee houden dat uw rechten kunnen afwijken. Het is handig om deze voorwaarden goed te lezen voordat u de boedel gaat verdelen. Zo komt u niet voor verrassingen te staan. Financiële zelfstandigheid Het is mogelijk dat u door te scheiden niet meer volledig in uw levensonderhoud kunt voorzien. Is dit het geval? Dan is de kans groot dat uw ex-partner alimentatie aan u moet betalen. Heeft u een kind? Dan moet uw ex-partner ook kinderalimentatie betalen. Heeft u geen werk? Dan kunt u eventueel in aanmerking komen voor een bijstandsuitkering. Alimentatieplicht voor de ex-partner Na de scheiding blijft u verplicht om financieel voor elkaar te zorgen. Als u niet genoeg inkomsten heeft, moet uw ex-partner partneralimentatie betalen. De hoogte van de partneralimentatie is afhankelijk van de draagkracht van de ene partner en de behoeftigheid van de andere partner. Voor de duur van partneralimentatie van huwelijken die op of na 1 juli 1994 zijn gesloten, gelden wettelijke termijnen: • Maximaal 12 jaar voor een huwelijk met kinderen. • Maximaal 12 jaar voor een huwelijk zonder kinderen als het huwelijk langer duurde dan 5 jaar. • Net zolang als het huwelijk duurde bij een huwelijk korter dan 5 jaar zonder kinderen. Na de wettelijke termijn stopt de betalingsverplichting automatisch. Bent u vóór 1 juli 1994 getrouwd, dan blijft de onderhoudsverplichting altijd bestaan. Bijstandsuitkering Als u na de scheiding geen of onvoldoende inkomen heeft, en uw ex-partner niet genoeg verdient om uw inkomen volledig aan te vullen met alimentatie, dan kunt u in aanmerking komen voor een bijstandsuitkering. U kunt een bijstandsuitkering aanvragen via de website www.werk.nl van het UWV. Woning Koopwoning Bij een huwelijk of GP in gemeenschap van goederen, is het huis eigendom van beide partners. U heeft beiden evenveel recht om in het huis te blijven wonen. U zult onderling moeten beslissen wie in het huis mag blijven wonen. Blijft u in de woning wonen, dan is het meest voor de hand liggende dat u uw ex-partner uitkoopt. Dan is het huis helemaal van u. U moet dan wel in staat zijn de hypotheeklast te dragen. Verlaat u de koopwoning, en koopt uw partner u niet uit, dan bent u hoofdelijk aansprakelijk voor de hypotheeklasten. Maak hier duidelijke afspraken over met uw partner. U kunt bijvoorbeeld afspreken dat degene die in het huis verblijft meer betaalt. 4

Kiest u ervoor om geen van beiden in de woning te blijven wonen, dan moet u het huis verkopen. Met de opbrengst van de verkoop moet eerst de hypotheek worden afgelost. Van het restant krijgt u beiden de helft. Als er na de verkoop nog een restschuld is, bent u beiden hoofdelijk aansprakelijk voor de schuld. Dit betekent dat de bank kan kiezen wie wordt aangesproken het bedrag terug te betalen. Diegene die alles heeft betaald, kan bij de ander een deel terugvorderen. Lukt het niet het onderling eens te worden? Dan kunt u de rechter laten beslissen wie in de koopwoning mag blijven. Huurwoning Of u in de woning kunt blijven wonen hangt af van uw huurovereenkomst. Staat de huurovereenkomst op beide namen, en gaat uw partner akkoord dat u in de woning blijft wonen, dan moet uw partner de huurovereenkomst opzeggen en dient u samen met uw partner de verhuurder te vragen u te accepteren als alleen huurder. Gaat uw verhuurder akkoord, dan eindigt de huurovereenkomst met uw partner. De huurovereenkomst met u loopt door. Staat de huurovereenkomst op naam van uw partner, dan bent u door uw huwelijk automatisch medehuurder geworden. Bent u met uw partner overeengekomen dat u in de woning mag blijven, dan kunt u gewoon in de woning blijven wonen. Uw partner dient de huurovereenkomst op te zeggen. U wordt als medehuurder dan automatisch huurder. U zet de huurovereenkomst voort onder dezelfde voorwaarden. U moet dan wel de verhuurder schriftelijk melden dat u de huurovereenkomst voortzet. Staat de huurovereenkomst op uw naam en bent u met uw partner overeengekomen dat u in de woning achterblijft, dan hoeft er niets geregeld te worden. Uw partner verliest als medehuurder vanzelf zijn medehuurderschap wanneer hij/zij niet meer in de woning zijn/haar hoofdverblijf heeft. Uw partner kan dit schriftelijk melden bij de verhuurder. Kunnen u en uw partner het niet eens worden, dan kunt u de rechter laten beslissen wie in de woning mag blijven wonen. Belasting Gaat u scheiden, dan moet u deze wijziging zo snel mogelijk doorgeven aan de belastingdienst. Scheiden kan namelijk gevolgen hebben voor uw toeslagen en belastingaangifte. Fiscaal partnerschap Uw ex-partner is tijdens het aangaan van het huwelijk van rechtswege uw fiscaal partner geworden. Een fiscaal partnerschap heeft gevolgen voor de belastingaangifte. U kunt dan bepaalde inkomsten en aftrekposten verdelen tussen u en uw partner bij de aangifte. Woont u na de scheiding niet meer samen op hetzelfde adres als uw ex-partner, dan bent u geen fiscaal partner meer van elkaar en kunt u niet meer gezamenlijk aangifte doen. Toeslagpartner Bij het aangaan van het huwelijk is uw ex-partner ook van rechtswege uw toeslagpartner geworden. Dit houdt in dat het inkomen van uw partner wordt meegenomen bij de berekening van uw toeslagen. Als u een toeslag ontvangt, dan kan de scheiding invloed hebben op de hoogte van de toeslag.

5

3 scheiden en kinderen Gezag Na uw scheiding houdt u beiden het gezag over de kinderen. Alleen bij een GP is vereist dat de partner het kind erkend heeft. Als u geen gezamenlijk gezag meer wilt, kunt u de rechter vragen het gezag aan één ouder toe te wijzen. Heeft u meerdere kinderen, dan bepaalt de rechter per kind welke ouder het gezag krijgt. De ouder die geen gezag meer heeft, houdt wel het recht op omgang met het kind. In dit geval moet een omgangsregeling opgesteld worden. De omgangsregeling komt in het ouderschapsplan te staan. Ouderschapsplan Als u kinderen heeft en gaat scheiden, moet u volgens de Nederlandse wet verplicht een ouderschapsplan opstellen. Dit is een overeenkomst tussen u en uw partner waarin afspraken worden gemaakt over de kinderen. Dit ouderschapsplan moet tegelijk met het echtscheidingsverzoek worden ingediend bij de rechtbank. U kunt dit ouderschapsplan zelf opstellen, maar geadviseerd wordt om dit door uw advocaat te laten doen. Woonplaats kinderen Bij de beslissing of de kinderen bij de vader of moeder zullen wonen, gaat de rechter uit van het belang van de kinderen. Wanneer ouders onderling een beslissing nemen, dan zal de rechter dit bijna altijd goedkeuren. Als u het onderling niet eens kunt worden met uw ex-partner, dan vindt een ouderverhoor plaats in de rechtbank. De rechtbank kan eventueel de Raad van de Kinderbescherming vragen een advies uit te brengen. Daarna zal de rechter beslissen bij wie de kinderen gaan wonen. Kinderalimentatie Voor het levensonderhoud van de kinderen moet genoeg geld zijn. Daarom betaalt de nietverzorgende ouder kinderalimentatie aan de ouder die de kinderen verzorgt. De kinderalimentatie is bedoeld als een bijdrage in de kosten van de verzorging en opvoeding van de kinderen. Totdat de kinderen 21 jaar worden, is de niet-verzorgende ouder verplicht alimentatie te betalen. Hulpverlening Een scheiding heeft altijd invloed op de kinderen. Daarom is het belangrijk dat er ook naar kinderen gekeken wordt in deze situatie. Zitten uw kinderen nog op school? Dan is er een schoolmaatschappelijk werker aanwezig waar ze mee kunnen praten. Bij het Centrum voor Jeugd & Gezin kunt u terecht voor deskundige hulpverlening voor kinderen. Kijk op www.cjgcapelleaandenijssel.nl. Mediation Lukt het niet om afspraken te maken met uw partner? Dan kun u mediation overwegen. De mediator begeleidt bij het maken van afspraken. Hierdoor kan het juridische traject van de echtscheiding een stuk korter worden. Buurtkracht Ook bij echtscheiding kunt u bij welzijnsorganisatie Buurtkracht terecht voor hulp, advies en ondersteuning. Iedere werkdag van 9.00 tot 12.00 uur kunt u bellen naar het algemene spreekuur op 010 – 70 7 49 00. Buurtkracht werkt met sociaal wijkteams. U kunt afspraken maken met maatschappelijk werkers, buurt- of jongerencoaches. Samen met u wordt gekeken naar wat nodig is. 6

Buurtbemiddeling Coördinator Buurtbemiddeling Pam van Rooijen 06 - 398 36 317 [email protected] Aanmelden via VIP 010 – 264 02 20 JongerenBuurtbemiddeling Coördinator JongerenBuurtbemiddeling Zandia Edhie Hoessein 06 - 250 97 245 [email protected] Aanmelden via algemeen spreekuur 010 - 707 49 00 op werkdagen tussen 9 en 12 uur Lokaal Zorgnetwerk Coördinator LZN, huiselijk geweld en woonoverlast: Maaike Marisse 010 -707 49 00 Aandachtsgebieden LZN, Huiselijk geweld, Woonoverlast: Vivian Coëlho 06 - 346 58 252 Aanmeldingen via: [email protected]

Maatschappelijk werk Meldpunt woningontruimingen Maatschappelijk werker Marjolijn Roomans 06 – 423 68 515 [email protected]

Sociaal Raadsvrouw Sociaal Raadsvrouw Corinne Seijbel 06 - 295 85 872 Aanmelden via algemeen spreekuur van 9.00 – 12.00 uur 010 - 707 49 00 of [email protected] Buiten kantooruren + vrijdag 17.00 uur tot maandag 09.00 uur en op feestdagen voor dringende hulp 088 - 900 4000

Steunpunt Mantelzorg Coördinator Mantelzorg Debbie Bakkum 06 -398 36 322 [email protected]

Algemeen telefonisch spreekuur van Buurtkracht Voor alle vragen is er een dagelijks algemeen spreekuur van 9.00 – 12.00 uur, 010 - 707 49 00. Mailen kan naar of [email protected] Buiten kantooruren + vrijdag 17.00 uur tot maandag 09.00 uur en op feestdagen voor dringende hulp 088 - 900 4000

010 - 264 02 20 www.buurtkracht.nu