1 Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden, zondag 23 mei 2010 Pinksteren: ‘in jouw eigen taal horen spreken’ Organist: Gerben Bergstra; voorganger: Roelof Akse Liturgie Mededelingen en aansteken van de kaars Bemoediging en groet
Lied ”goedemorgen, welkom allemaal” Goedemorgen, welkom allemaal. Ik met mijn en jij met jouw verhaal. Lachen, huilen, vrolijkheid en pijn. Alles mag er zijn.
God, ik vraag je, kom in onze kring. Wees er bij, wanneer ik bid en zing. Ik met mijn en jij met jouw verhaal, verteld in mensentaal.
Gesprek met de kinderen Lied ‘kei verlaat het nest’ (melodie ‘kijk eens om je heen’) 1 Kei verlaat het nest, vlieg de wereld in op je levensreis, weer een nieuw begin. Veel te groot nu voor de keien, op de jeugdgroep straks gedijen. Kiezel, kei, van nu af aan rotsvast in de wereld staan 2 Eva droomt een droom, helder nachtgezicht. Stapt ze door de tijd, kinderboek gaat dicht. Op haar paard naar grote hoogte, langs rivieren, door de droogte, in galop en flinke draf springt ze van de keien af. 3 Mens en dier en plant komen hand in hand, sjokkend over brug: mug en olifant. Johan is een kei in tellen, met letters is ’t zuinig spellen. Zie zijn ogen in de kerk, met jou gaat duif aan het werk. 4 Kijk eens om je heen en dan zie je daar: mensen die op reis zijn met elkaar. Mensen die ’t verhaal ook hoorden, zó vertrouwen op zijn woorden dat zij hier met groot en klein Gods gemeente willen zijn. Gebed
2 Bijbellezing uit Handelingen 2: 1 t.m. 13 Zingen uit Zingenderwijs 102, melodie van Gezang 328 1.
Mensen van het vuur zijn wij door de vlam die eens ontstoken, hartgericht, verblijdend vrij, oude grenzen heeft doorbroken. Gids van nieuwe vergezichten, leer ons op uw Geest te richten.
2.
Mensen van het vuur zijn wij, van het God bezielde leven, om de wereld, wijd en zijd recht en richting te hergeven. Geest van vuur wil door ons branden, wees in stad en land voorhanden.
3.
Mensen van het vuur zijn wij, aangestoken om te dromen met de mensen van voorbij, Dat Gods toekomst ooit zal komen. Geest van god, vlam in dit leven, blijf met ons bestaan verweven.
Uitleg en vermaning
Tekst: Alfred Bronswijk
gevolgd door orgelspel
Open ruimte, afscheid van de zondagschool nemen: Eva Eiling, Johan Rick Kamperman en Liesbeth Bos (leiding). Zingen vooraf aan de gebeden: ‘Neem mij aan zoals ik ben’ (Ionabundel 13) Ned. 2 x, Eng. 1 x
Neem mij aan zoals ik ben. Zuiver uit wie ik zal zijn. Druk uw zegel op mijn ziel en leef in mij.
Take, o take me as I am; summon out what I shall be; set your seal upon my heart and live in me.
Gebeden, stilte en voorbeden, In een moment van stilte…., Onze vader, die in de hemelen zijt; uw naam worde geheiligd, uw koninkrijk kome. Uw wil geschiede, gelijk in de hemel, alzo ook op de aarde. Geef ons heden ons dagelijks brood. En vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid tot in eeuwigheid amen”.
3 Collecte voor Doopsgezinde Zending
(kiezels in de kerk)
Slotlied, variatie op de tekst van lied 477 : Geest kom hier binnen, leer ons beminnen hopen, liefhebben door uw kracht! Waaiende tongen, vul onze longen met een vreugde die U verwacht! Wij mogen juichen, muren in duigen als wij belijden: “kom ons bevrijden”, met Christus opgestaan, halleluja! Open de deuren, niet meer te stuiten, geuren en kleuren dansen naar buiten, de Geest is doorgegaan, halleluja! Wegzending en zegen Tenslotte allen zingend: ..Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei (2 x) …Amen
* * *
Uitleg en Vermaning
Vooraf: Gen. 41: 1- t.m. 8a, droom van de Farao: ‘Twee volle jaren later kreeg de farao een droom’ Eva, Johan en Liesbeth, zusters en broeders, gemeente met een levende Geest! Pinksteren is het feest van het leren verstaan. God verstaan, de ander verstaan.. Een droom dromen, in kleuren…, in beelden, in fragmenten... ‘t overkwam de farao, het overkomt ons allemaal…, wat heb ik gezien in dat droomgezicht? Een droom verstaan is niet eenvoudig, daarom herhaalt zich een thema op gevarieerde wijze. Koeien worden korenaren. Verteld u wel eens een droom aan iemand ..? En gaf diegene commentaar? Uitleg? In het verhaal van Genesis 41 is Jozef een meesteruitlegger, en naast uitleg doet hij een wijze suggestie om Egypte van de aanstaande honger te redden. Farao en
4 zijn dienaren reageren als volgt: ’zouden we ooit iemand kunnen vinden als deze man, iemand die zo vervuld is van Gods geest’? (Gen.41:38) Alsof Pinksteren in die kerkers van het koninklijke paleis heeft plaatsgevonden! De als slaaf verkochte zoon van Israël heeft Gods geest ontvangen, op die manier is hij in staat om haarfijn dromen uit te leggen. - Verstaan en uitleggen zijn met elkaar verbonden Wanneer je het lied droomt: ‘Neem mij aan zoals ik ben’, een lied vanuit die ouwe stenen van Iona. Dan verschijnt voor mij een beeld van de zee, de zee op een avond van een windstille dag. Bewegingsloos ligt het water, het licht door enkele wolken gefilterd verschijnt als zilver en dieproze aan de oppervlakte. In de natuurlijke heelheid van dit scheppingsmoment worden verleden en toekomst samengesmolten: ‘hier in het nu ben ik’. Alle zintuigen staan open. Het water, het licht, de stilte …, zij drukken als een zegel op mijn ziel; ‘Ik mag er zijn zoals ik ben’; zuiver voor mezelf, zuiver voor mijn naaste! - Verstaan en bestaan zijn met elkaar verbonden – ‘Ja, ho eens even’! roept de kleine bewaker vanaf de brug. ‘Voor jullie is geen ruimte, jullie nemen véélteveel ruimte in’! Hij, de wachter, roept deze onvriendelijke taal toe aan de olifanten. Als één van de laatste dieren komen hij en zij aangesjokt. Olifanten lopen stevig, ze zijn niet snel te stoppen. De kleine bewaker maakt zich druk, de ark heeft nog slechts enkele lege ruimtes op het bovendek, bedoeld voor een antilope en een landschildpad.., tenminste wanneer die op tijd zullen komen. Enkele spatten regen zijn al te voelen. De oudste olifant beweegt zijn hoofd nadenkend heen en weer. Een muis piept vanaf de reling: ‘wij kunnen onze ruimte delen met de ratten en de ooievaars’. En een leguaan zegt traag: ’ik ga wel op het dak zitten, nat worden vind ik niet erg’. Met een twijfelende grimas kijkt de kleine bewaker omhoog naar het eminente grijze dier. Hij wikt en weegt. ‘Onze slurven kunnen best buitenboord hangen, dat is wel zo fris’. De bewaker kijkt naar de donkere lucht, ‘nou vooruit’! En de brug buigt zich diep voor die gewichtige dieren. De kleine bewaker ziet die gigantische olifantenbillen en bedenkt: ‘je moet zelf je mest opruimen, als je dat maar weet!!’. -
Om de ander goed te verstaan is ruimte nodig –
5 Letterlijke ruimte en figuurlijke ruimte zijn een wezenlijk onderdeel van een levende gemeenschap onderweg, die de intentie heeft elkaar te verstaan. Pinksteren: Op dat oogstfeest in Jeruzalem waren apostelen bij elkaar, vurig en eensgezind wijdden ze zich aan het gebed. Wat betekent die laatste belofte van Jezus: ‘Johannes doopte met water, jullie worden binnenkort gedoopt met de heilige Geest’? (Hand.1: 5) Afwachten…, er is een tussentijd van wachten en bidden. Bij nadere bijbelse beschouwing is dit afwachten te vergelijken met die wake in Gethsemane: ‘bleibt hier und wacht! (Marc. 14: 34b); ‘Wacht und betet’ Blijf hier, waakt en bidt! Om je taken te verstaan, om je houding voor de toekomst te bepalen is er zo’n tussenperiode nodig. Wakker blijven …. waakzaam. Er zijn van die weken dat dit daadwerkelijk gebeurt. Zoals in oktober 1989 in de Gethsemakirche te Oost Berlijn. Op een partijcongres in de stad viert de DDR zijn veertig jaar bestaan (40 jaar!) En Gorbatsjov is eregast. Vanaf het Alexanderplatz vinden vreedzame demonstratieve optochten plaats. Geroepen wordt: ‘geen geweld’. Bij de Schönhauser Allee verzamelt zich politie, er wordt geslagen, geschopt … gearresteerd. Zo’n 500 mensen vluchtten de Gethsemakirche in, de deuren staan open, demonstranten vertellen hun ervaringen…, ze worden verzorgd, er wordt gezongen…, er wordt gebeden…, wekenlang. Wachet und betet, totdat in november de muur valt, het ijzeren gordijn gaat open. Om elkaar te leren verstaan, dat soms een leven lang duurt, is er een veilige terugtrekplaats nodig, waar je kwetsbaar mag zijn. Muren van een kerk die luisteren en beschermen, de beslotenheid van een tuin die tranen toelaat! Pinksteren! Het is een droom dat in Jeruzalem vele volkeren zullen samenkomen, vanuit alle uiteinden op de aarde. Zij horen getuigenissen in hun eigen taal! In hun eigen taal horen ze: “Uw zonen en uw dochters zullen profeteren, uw jongeren zullen visioenen zien en uw ouderen zullen dromen dromen” (uit de toespraak van Petrus, Hand.2:17) Ferstean jo dat, verstehen sie? Comprenez vous? Wat je hebt verstaan…., dat vertel je door…geïnspireerd!
6
