deSingel La Grande Chapelle olv. Albert Recasens
za 17 okt 2015 Blauwe zaal Grote Podia 20 uur 21.10 uur er is geen pauze
inleiding 19.15 uur Adeline Bouckaert Blauwe foyer
2015-2016 Carmina latina La Grande Chapelle olv. Albert Recasens za 17 okt 2015 Choeur de Chambre de Namur & Cappella Mediterranea & Clematis olv. Leonardo García Alarcón wo 16 dec 2015 Hespèrion XXI & Tembembe Ensemble Continuo olv. Jordi Savall wo 20 apr 2016
teksten programmaboekje Adeline Bouckaert ertaling gezongen teksten Xavier De Jonge v coördinatie programmaboekje deSingel
3
Gelieve uw GSM uit te schakelen. De inleidingen kan u achteraf beluisteren via www.desingel.be Selecteer hiervoor voorstelling/ concert/tentoonstelling van uw keuze. Reageer en win Op www.desingel.be kan u uw visie, opinie, commentaar, appreciatie, … betreffende het programma van deSingel met andere toeschouwers delen. Selecteer hiervoor voorstelling/ concert/tentoonstelling van uw keuze. Neemt u deel aan dit forum, dan maakt u meteen kans om tickets te winnen. Grand café deSingel open alle dagen 9 24 uur informatie en reserveren +32 (0)3 237 71 00 www.grandcafedesingel.be drankjes / hapjes / snacks / uitgebreid tafelen Bij onze concerten worden occasioneel cd’s te koop aangeboden door La Boite à Musique Coudenberg 74 | Brussel +32 (0)2 513 09 65 www.classicalmusic.be Met bijzondere dank aan Ortwin Moreau voor het stemmen en het onderhoud van de concertvleugels van deSingel Moreau Pianoservice Kapucinessenstraat 32 2000 Antwerpen +32 (0)486 83 63 98 www.moreau-pianoservice.be
4
D/2015/5.497/40
© Jesus Delgado
5
La Grande Chapelle Albert Recasens muzikale leiding La policoralidad en el Nuevo Mundo Juan Gutiérrez de Padilla (1590-1664) Ave Regina caelorum antifoon (8-stemmig) Tomás de Torrejón y Velasco (1644-1728) Cuatro plumajes airosos Villancico al Santísimo Sacramento (4-stemmig) Antonio de Salazar (ca. 1650-1715) Si el agravio Pedro Villancico a San Pedro (3-stemmig) Tomás de Torrejón y Velasco A este sol peregrino Bailete a San Pedro (4-stemmig) Anoniem (Cuzco, Seminario S Antonio Abad, Ms. 17 IIMCV) Un juguetico de fuego Para el Juramento de Felipe V (solo)
Juan Gutiérrez de Padilla Lágrimas de un niño Villancico de Navidad (3- en 6-stemmig) Tomás de Torrejón y Velasco Si el alba sonora De Navidad (duo) Juan Gutiérrez de Padilla Las estreyas se ríen Juego de cañas a 3 y a 6 de Navidad (3- en 6-stemmig) Tomás de Torrejón y Velasco Desvelado dueño mío Rorro de Navidad (7-stemmig) Gaspar Fernandes (ca. 1570-1629) Eso rigor e repente Guineo de Navidad (5-stemmig) Juan de Araujo Fuego de amor (12-stemmig) Villancico al Santísimo Sacramento Juan de Araujo Aquí valentones de nombre Jácara a San Francisco (11-stemmig)
Juan Gutiérrez de Padilla Salve Regina antifoon (8-stemmig)
6
Roque Jacinto de Chavarría (1688-1719) Alegría, risa, ha Villancico a la Virgen (11-stemmig)
met de steun van I nstituto Nacional de las Artes Escénicas y de la Música (INAEM)
Juan de Araujo (1646-1712) Ah de la oscura, funesta prisión Villancico a la Concepción de la Virgen (8-stemmig) (wereldcreatie in moderne tijden)
Dit concert wordt opgenomen door Klara voor latere uitzending op dinsdag 27 oktober om 20u in het programma Klara live.
7
La policoralidad en el nuovo mondo Meerkorige muziek wordt vaak geassocieerd met de Venetiaanse muziekstijl uit de late renaissance, die begon bij Adriaan Willaert (ca. 1490-1562) en verder ontwikkeld werd door Andrea Gabrieli (ca. 1520-1586) en diens neef Giovanni Gabrieli (1553-1612), die beiden als componist en organist aan de San Marco-basiliek waren verbonden. Typisch voor deze Venetiaanse stijl zijn de zogenaamde ‘cori spezzati’ (letterlijk: gebroken koor), een compositietechniek waarbij gebruik gemaakt wordt van twee of meer ruimtelijk gescheiden koren. Een ruimtelijke scheiding én een onderlinge zichtbaarheid zijn onontbeerlijk voor een accurate uitvoering. Niet toevallig ontstond deze techniek in Venetië: de imposante ruimte van de San Marco-basiliek met tegenover elkaar liggende koorgalerijen werkte zo’n gescheiden opstelling in de hand. Meerdere koren werden dialogerend of in echo tegenover elkaar geplaatst of verenigd in een monumentale samenklank. De ontwikkeling van deze expressieve, kleurrijke muziek was in overeenstemming met de groeiende behoefte aan pracht, praal en machtsvertoon. De Venetiaanse stijl had een grote invloed op de Europese kunstmuziek. Zelfs tot op de dag van vandaag speelt de verhouding tussen muziek en architectuur een belangrijke rol. Bernardo Illari, musicoloog en gespecialiseerd in het LatijnsAmerikaanse repertoire, gaf het begrip meerkorigheid een meer culturele en antropologische betekenis. De Nieuwe Wereld bestond immers uit een mengsel van zeer heterogene etnische groepen. Zowel op politiek als muzikaal vlak was er sprake van een hiërarchische relatie tussen deze verscheidene entiteiten. De koloniale overheerser wilde niet alleen zijn greep op de kolonies versterken maar ook de lokale bevolking bekeren tot het katholieke geloof. Muziek werd aangewend als effectief middel om de katholieke cultuur over te brengen, zoals blijkt uit een citaat van de Spaanse missionaris en historicus Toriblo de Motilinía: “Toen de indianen het Ave Maria en het Pater Noster begonnen aan te leren, gaven de paters hen de gebeden samen met de tien geboden in het Nahuatl, getoonzet op een mooie gregoriaanse melodie. Dat maakte het instuderen gemakkelijker. De indianen waren zo blij dat ze massaal in de binnenhoven van de kerken en kapellen in hun buurt oefenden, en dit uren aan een stuk. Hun haast om al die melodieën onder de knie te krijgen was zo groot dat men ze zelfs ’s nachts hoorde zingen.” Muziek bleek dus een ideale manier te zijn om culturele
8
en taalmatige barrières weg te werken. De privileges verbonden aan het lidmaatschap van een muzikale kapel hadden als gevolg dat er soms meer musici in de kerk waren dan gewone gelovigen of convertieten. Belangrijke posities binnen de muzikale hiërarchie, zoals kapelmeester of organist, bleven weliswaar in handen van Europeanen of in Europa opgeleide musici. Ze werden naar de kolonies gezonden om daar de plaatselijke muzikale ontwikkelingen een stevige duw in de rug te geven. Op die manier raakte de traditie van de Europese religieuze muziek vermengd met de lokale cultuur. De inheemse bevolking zong en musiceerde mee en sloeg soms zelf aan het componeren. Na hun muzikale opleiding bleven jonge clerici meestal in hun dorp. Alleen de grootste talenten werden naar de grote centra gestuurd. Daar rezen kathedralen, met bijhorende muziekkapellen, als paddenstoelen uit de grond. Ze vormden het toneel van religieuze fiestas, processies en politieke manifestaties. De politieke en de economische situatie van de stad bepaalde in grote mate het aanzien en de kwaliteit van de uitvoeringen van de muziekkapel. Het repertoire bestond vooral uit gregoriaanse zang, geïmproviseerd contrapunt op gregoriaans repertoire en/of polyfone muziek van Spaanse, Portugese en Italiaanse componisten, zoals bijvoorbeeld Tomás Luis de Victoria, Cristóbal de Morales en Giovanni Pierluigi da Palestrina. Juan Gutiérrez de Padilla(ca. 1590-1664) kwam uit Málaga. Als lid van het kathedraalkoor kreeg hij daar zijn eerste muzikale onderricht. Zijn professionele carrière begon in Jerez de la Frontera in 1613, en werd tussen 1616 en 1620 verdergezet in Cádiz. Wanneer hij precies de overtocht maakte naar de Nieuwe Wereld is niet exact geweten. In 1622 was hij in elk geval actief als zanger in de kathedraal van Puebla de los Ángeles, de tweede grootste van Mexico. Hij werd er assistent van kapelmeester Gaspar Fernandes, die hij zeven jaar later, in 1629, zou opvolgen. Het ambt van maestro de capilla bekleedde hij tot aan zijn dood in 1664. Juan Gutiérrez de Padilla had er een groot en uitmuntend koor ter beschikking, waardoor hij een groot deel van zijn oeuvre dubbelkorig kon componeren. Gelukkig kon veel van zijn muziek de tijd overleven. Zijn zetting van de twaalfde-eeuwse Maria-antifoon 'Ave Regina Caelorum' is nog steeds heel populair. Het antifoon 'Ave Regina Caelorum' bestaat uit quasi allemaal acht lettergrepen tellende verzen. Opvallend is hoe Juan Gutiérrez de Padilla elk van deze verzen van passende en karakteristieke muziek voorzag. Zijn inventiviteit blijkt uit steeds weer nieuwe en verrassende melodische, harmonische of ritmische wendingen, of uit de fantasierijke toepassing van de ostinatotechniek. Tijdens de renaissance werd in de liturgie van de katholieke kerk veel gebruik gemaakt van Maria-teksten. De antifoon 'Salve Regina'
9
10
is de bekendste van de vier grote Maria-antifonen. Juan Gutiérrez de Padilla weet in deze compositie een uiterst rijke sonoriteit aan het koor te ontlokken. Naast een muzikale verklanking van de structurele en formele elementen van de tekst wordt ook het affectieve gehalte ervan in de verf gezet. In het vers ‘Ad te suspiramus’ bijvoorbeeld komen de introverte en bedroefde affecten bijzonder goed tot uiting door gebruik te maken van gedurfde kleurrijke harmonieën. Daar waar Juan Gutiérrez de Padilla in zijn antifonen opteert voor een originele, doorwrochte structuur, ligt in ‘Las estreyas se ríen’ de nadruk op formele helderheid: een ABA-vorm met twee contrasterende geledingen. In deze compositie wordt expliciet verwezen naar een soort steekspel waarin stokken naar elkaar worden gegooid, in het Spaans ‘Juego de cañas’ genaamd.
vogels, meer bepaald de adelaar, de kalkoen, de zwaan en de feniks. Dit allegorisch tafereel, waarbij elke stem een vogel representeert, kadert in de verering voor het Heilig Sacrament. ‘A este sol peregrino’ kent dezelfde bezetting als ‘Cuatro plumajes airosos’ en is opgedragen aan de apostel Petrus. In deze compositie combineert Tomás de Torrejón y Velasco de rijke harmonie van de Spaanse koormuziek met een opvallend Peruviaanse speelsheid. ‘Si el alba sonora’ dateert van 1719. Het werk vormt een symbiose tussen het villancico enerzijds en de Napolitaanse cantate met melodieuze aria’s en declamatorische recitatieven anderzijds. ‘Desvelado dueño mío’ was een zeer populair wiegeliedje dat nog jaren na zijn dood in Cuzco werd gezongen. Vooral in de passages met lange notenwaarden komen de expressieve dissonanten bijzonder goed tot uiting.
Net als Juan Gutiérrez de Padilla trok ook Tomás de Torrejón y Velasco(1644-1728) van Spanje naar de Nieuwe Wereld. Hij werd geboren op 23 december 1644 in Villarobledo maar groeide op in Fuencarral, nabij Madrid. In 1658 werd hij door de graaf van Lemos, Don Pedro Fernández de Castro y Andrade, als muzikant in dienst genomen. Hij volgde zijn broodheer wanneer deze in 1667 door de Spaanse koning als onderkoning van Peru werd aangesteld. Over zijn leven daar is weinig gekend. Zeker is dat hij in juli 1676 een positie als maestro di capella aan de kathedraal van Lima verkreeg en deze zou behouden tot aan zijn dood in 1728. Hij was echter niet alleen op muzikaal gebied actief, maar vervulde ook allerlei diplomatieke en bestuurlijke functies. Zijn composities, zowel wereldlijk als geestelijk, zijn van uitstekende kwaliteit. Hij componeerde de eerste Amerikaanse opera, ‘La púrpura de la rosa’ (Het bloed van de roos), ter gelegenheid van de achttiende verjaardag van Filips V in 1701. Naast deze opera en een aantal liturgische werken bestaat zijn oeuvre voornamelijk uit villancico’s. De term ‘villancico’ is afgeleid van het Spaanse verkleinwoord voor ‘villano’ (letterlijk vertaald: boer) en duikt voor het eerst op in de late vijftiende eeuw, als referentie naar een Spaanse, wereldlijke vorm van muziek en poëzie. Dit genre kent veel verschillende verschijningsvormen en kan met meerdere instrumentale en vocale groepen, solistisch dan wel tutti bezet zijn. Kenmerkend voor Tomás de Torrejón y Velasco is zijn polyfone stijl, waarbij alle stemmen tekstueel en muzikaal evenwaardig zijn en homofone passages met imitatieve fragmenten worden afgewisseld. De melodieën lijken vaak eenvoudig, maar de composities als geheel zijn vrij gesofisticeerd, met uitwisseling van tekstuele en muzikale motieven tussen de verschillende stemmen. ‘Cuatro plumajes airosos’ is gecomponeerd voor vierstemmig gemengd koor, begeleid door een basso continuo. De titel van het werk verwijst naar vier
Ook in Mexico City werd een Spanjaard aangesteld als maestro di capella, namelijk de in Sevilla geboren A ntonio de Salazar(ca. 1650-1715). Zijn religieuze werken op Latijnse tekst bouwen verder op het transparant contrapunt en de heldere tekstverstaanbaarheid van Palestrina. De musicoloog Bruno Turner omschreef Salazar zelfs als één van de laatste echte conservatieve Latijns-Amerikaanse componisten. De villancico ‘Si el agravio Pedro’ dateert van 1710 en bestaat uit verscheidene verhalende ‘coplas’ (strofen) en een exegetisch ‘estribillo’ (refrein). De dubbelkorigheid, het spel van vraag en antwoord, is verweven met de tekst. Het werk is opgedragen aan de apostel Petrus, die op 29 juni gevierd wordt. Roque Jacinto de Chavarría(1688-1719) was de buitenechtelijke zoon van een ‘mesties’ (een vrouw van gemengd IndiaansSpaanse afkomst). Kort na zijn moeders dood, in 1695, maakte hij als koorknaap deel uit van de kapel van de kathedraal in La Plata onder leiding van Juan de Araujo. Rond 1704 brak zijn stem, beëindigde hij zijn carrière als zanger en schreef hij zich in voor een priesteropleiding. Voorts bekwaamde Roque Jacinto de Chavarría zich verder als componist en uitvoerend musicus. Zijn ganse leven bleef hij aan de kerk verbonden. Bij zijn veel te vroege dood in 1719 – hij was maar eenendertig jaar oud – liet hij een corpus van overwegend religieuze villancico’s na. Kenmerkend is dat hij de polyfonie van Juan de Araujo met de muziek van zijn niet-Europese voorouders combineert. ‘Alegría, risa, ha’ werd ter ere van de Maagd van Guadalupe gecomponeerd. Zij speelt in de cultuur van Bolivia een grote rol sinds ze in 1531 aan een arme Azteek verscheen. Manuel de Mesa, tussen 1762 en 1773 kapelmeester aan de kathedraal van La Plata, schreef lovend: “deze compositie kan alle jaren gezongen worden, want ze is echt goed!”
11
Zijn leermeester, Juan de Araujo(1646-1712), werd geboren in Villafranca de los Barros in Spanje. Samen met zijn vader, een ambtenaar, maakte hij op jonge leeftijd de overtocht naar de Nieuwe Wereld. Hij schreef zich in aan de universiteit van San Marcos in Lima en studeerde compositie bij Tomás de Torrejón y Velasco. Omwille van een dispuut met de lokale overheden verhuisde hij naar Panama, waar hij tot priester werd gewijd en als koordirigent werd aangesteld. Hij keerde in 1672 toch terug naar de kathedraal van Lima. Hij bekleedde er de functie van maestro di capella tot Tomás de Torrejón y Velasco hem in 1676 zou opvolgen. Vervolgens kreeg hij een aanstelling als koorleider in de kathedraal van Cuzco en vanaf 1680 werd hij maestro di capella in de kathedraal van La Plata. Hij bleef daar tot zijn dood en leidde er verschillende componisten op. Juan de Araujo had de luxe om een vijftigtal muzikanten ter zijne beschikking te hebben. Dit verklaart het grote aantal meerkorige werken in zijn oeuvre. Het vurige ‘Fuego de amor’ is geschreven voor drie koren en sopraan. 'Aquí valentones de nombre', ‘een zogenaamde ‘jácara’, is opgedragen aan de heilige Franciscus van Assisi en is gecomponeerd voor elf stemmen. De creatie van de villancico ‘Ah de la oscura, funesta prisión’ voor acht stemmen vindt deze avond plaats. Juan de Araujo’s meerkorige composities stralen steeds een bijzondere intensiteit uit. Vooral in de passages waar de homofone verticale dimensie de bovenhand neemt op het horizontale contrapunt bereikt Juan de Araujo een buitengewone expressiviteit.
van de componist langs de ene kant en de volksmuziek langs de andere.
Gaspar Fernandes(ca. 1570-1629) begon zijn muzikale carrière aan de kathedraal van Evora in Portugal rond 1590. Na zijn wijding in 1599 kreeg hij de kans om naar de Nieuwe Wereld te vertrekken en daar het werk van de missionarissen te ondersteunen. Op 16 juli 1599 werd hij aangesteld aan de kathedraal van Santiago de Guatemale, eerst als organist en orgelstemmer, later als maestro di capella. Hij aanvaardde deze positie ook aan de kathedraal van Puebla, waar hij tijdens zijn laatste jaren werd geassisteerd door Juan Gutiérrez de Padilla die hem ook zou opvolgen. Gaspar Fernandes componeerde voornamelijk villancicos in het Spaans, Portugees en in de talen van de Nieuwe Wereld, zoals het Nahuatl, de taal van de Azteken. Hij hield zich ook bezig met koorboeken samen te stellen met muziek uit Spanje van onder meer Francisco Guerrero en Cristóbal de Morales. Het vijfstemmige ‘Eso rigor e repente’ is een voorbeeld van een ‘guineo’, een villancico in Guinese stijl. Fernandes componeerde dit lied voor de zangers van het kathedraalkoor in Puebla die vroeger slaven waren. De titel verwijst volgens sommige bronnen naar de slavernij. In deze compositie is zowel qua taalgebruik als op compositorisch vlak een mengvorm te ontdekken tussen de afkomst
12
13
Juan Gutiérrez de Padilla Ave Regina caelorum antifoon (8-stemmig) Ave Regina caelorum, Ave Domina angelorum. Salve radix sancta, ex qua mundo lux est orta. Gaude gloriosa, super omnes speciosa. Vale, o valde decora, et pro nobis Christum exora.
14
Wees gegroet, Hemelkoningin, Wees gegroet, vorstin van de Engelen. Heil U, wortel; Heil U, poort waaruit het licht voor de wereld is opgegaan. Verheug U, glorierijke Maagd, die bovenal lieflijk zijt. Gegroet, Gij wonderschone, en wees onze voorspraak bij Christus.
15
Tomás de Torrejón y Velasco Cuatro plumajes airosos Villancico al Santísimo Sacramento (4-stemmig)
16
Cuatro plumajes airosos del viento somos, si peregrinos faustos cometas con caudas de plumas volamos lucidos levantados del Sol más divino. - Yo soy el águila real que subo a sus rayos a giros. - Yo soy el pavón con ojos rasgados que a sus rayos no son mis ojos dormidos. - Yo soy el único Fénix a sus lumbres flamantes encendido. - Yo soy el cándido cisne que en su esfera trinando soy signo. - Yo soy su epíteto - su desvelo me miro - sin segundo le aplaudo - sus dulzuras imito Pues cantemos sus glorias los cuatro acordes unidos.
Vier elegante, zij het zwervende, pluimages van de wind zijn wij; fortuinlijke kometen die met gevederde staarten glansrijk vliegen opgeheven door de meest goddelijke Zon. - Ik ben de koningsarend die cirkelend naar zijn stralen oprijst. - Ik ben de pauw wiens spleetogen niet slapen in het aanzicht van zijn stralen. - Ik ben de enige echte Feniks aangestoken door zijn vlammend licht. - Ik ben de onbevlekte zwaan, een zingend teken in zijn wereld. - Ik ben zijn epitheel - in zijn slapeloosheid zie ik mijzelf - ik juich hem toe als geen ander - zijn zoetheid doe ik na. Laten we zijn roem bezingen, alle vier harmonieus tesamen.
Sol augusto, allá me encumbro a ser de tus luces registro que águila soy en tu iglesia, y hacia tus luces me inclino.
Verheven Zon, daar rijs ik om uw licht te registreren, ik, een arend in uw kerk die voor uw licht buigt.
Mis ojos, Sol misterioso, nada tienen de dormidos, que como pavón vistoso yo sólo tu luz registro.
Mysterieuze Zon, niets slaperigs is er aan mijn ogen, de opzichtige pauw die ik ben registreert enkel uw licht.
Tú eres el Fénix augusto en la iglesia peregrino, que entre sagrados aromas, sacro incienso te ha encendido.
Jij bent de verheven Feniks, een pelgrim in de kerk, die, omgeven door heilige aroma’s, gewijde wierook voor u heeft aangestoken.
De tórtola misteriosa el Amor transformar quiso que al compás de sus acentos, en cisne te ha convertido.
Van een mysterieuze tortelduif wou de Liefde op de maat van zijn accenten u in een zwaan veranderen.
Pues cántenle las aves al tenor de las fuentes y los ríos en místico acento diciéndole en montes y en riscos: Tantum ergo Sacramentum veneremus cenui.
Laat de vogels dan voor hem zingen de tonen van fonteinen en rivieren volgend en hem in de bergen en kliffen met een mystiek accent zeggen: Laten wij dan, diep gebogen, prijzen 't grote Sacrament.
17
Antonio de Salazar Si el agravio Pedro Villancico a San Pedro (3-stemmig)
18
Si el agravio, Pedro, que a la Majestad hizo tu temor pretendes dorar, salga desatado el tierno raudal; llore, pues, amante tu fiel voluntad para que, en pena tal, el cielo se ría de verte llorar.
Als je de belediging, Pedro, die je vrees voor Hare Majesteit geweest is wilt vergulden, laat dan de tedere vloed los; beween, minnaar, uw trouwe wil opdat de hemel, in het aanschijn van zulke smart, om je tranen lacht.
Del pecho desasido salga a los ojos ya el llanto que publique tu amoroso pesar.
Laat het gehuil dat je liefdevol leed publiceert vanuit je borst losbreken naar je ogen.
Ostenten los raudales, Pedro, tu ceguedad, pues siempre el desengaño se encuentra en el cristal, para que, en pena tal, el cielo se ría de verte llorar.
Laat de stromen, Pedro, je blindheid tonen, de teleurstelling, immers, ligt steeds in het glas, opdat de hemel, in het aanschijn van zulke smart, om je tranen lacht.
Si haber faltado teme tu amor a la verdad, la mancha de la culpa puede el agua lavar.
Als je liefde de waarheid geweld heeft aangedaan, dan kan het water de schuldvlek wegwassen.
De las fuentes perennes, el vivo manantial llegue, amante en tus ojos, su curso a eternizar, para que, en pena tal, el cielo se ría de verte llorar.
Laat de levende bron vanuit de altijd stromende fonteinen je ogen bereiken, geliefde, en zo zijn stroom vereeuwigen, opdat de hemel, in het aanschijn van zulke smart, om je tranen lacht.
19
Tomás de Torrejón y Velasco A este sol peregrino Bailete a San Pedro (4-stemmig)
20
¡A este sol peregrino cántale glorias, zagalejo!, y con gusto y donaire, con gozo y contento, cántale que del orbe dora las cumbres, zagalejo. Y, pues vive a sus rayos, ¡goce sus luces!
Onze reizende zon bezing hem met roem, herder, en met genoegen en gratie met vreugde en blijheid bezing hem zodat hij de bergtoppen van de wereld goud kleurt, herder. En, leef dan van zijn stralen, geniet van zijn licht!
Divino Pedro, tus glorias hoy acobardan mi voz, que no dejar registrarse supone la luz mayor.
Heilige Petrus, jouw gelukzaligheid vandaag schrikt mijn stem af, en laat zich niet vastleggen hetgeen het grootste licht betekent.
De Oriente a Oriente camina tu soberano esplendor, que, aun el ocaso, es principio donde siempre nace el sol.
Van oost naar oost wandelt jouw enorme schittering zodat hij, zelfs bij zonsondergang, een begin is waarin de zon steeds geboren wordt.
Tus pasos veneran estampas quien no sin asombro vio que, siendo ejemplo, no deja posible la imitación.
Jouw stappen eren toonbeelden die niet zonder verbazing zien dat, een voorbeeld zijnde, geen nabootsing mogelijk blijkt.
Hoy, pues, en tu patrocinio, espera la adoración que te merezco esta casa ser empleo de su amor. ¡A este sol peregrino.
Vandaag, dus, in uw bescherming, wacht ik op de verering dat ik in dienst mag zijn van dit huis het werk van jouw liefde ben. Onze reizende zon.
21
Anoniem Un juguetico de fuego Para el Juramento de Felipe V
22
Un juguetico de fuego quiero cantar y gorjear en la fiesta porque a todas luces miren que ilustran de la gracia pureza pues en su obsequio festivos se muestran volcanes y luces incendios y centellas ardores y rayos con llamas y reflejos ascuas y etnas y en brillantes estruendos de cuetes, cenizas se abrevian en una pieza de fuegos que ya se quema.
Een speelgoedje van vuur wil ik zingen en kwelen in het feest want kijkt naar al de lichten die getuigen van de pure elegantie want in dit geschenk tonen zich feestelijke vulkanen en lichten branden en flitsen gloeden en bliksems met vlammen en weerspiegelingen gloeiende kolen en Etna’s, en met het schitterende lawaai van vuurpijlen komt as te voorschijn in een vuurstuk dat reeds opbrandt.
A cuetero dele fuego pega, dispara, miren como arden, las guías y candelas, oigan los trasquidos, miren como suenan dan, dan, tis, tas, tis, tas, atiendan a las ruedas sio sio sio y el volcán revienta, miren como suenan afuera afuera dran, dran, dran, bun, vítor, vítor, cosa buena y repican y tañen las campanillejas.
Geef vuur aan de vuurwerkmaker, hij steekt aan, vuurt af, kijkt hoe ze branden, de gidsen en kaarsen, hoort de knallen, kijkt, ze luiden bam, bam, tsjie, tsjaa, tsjie, tsjaa, kijkt naar de wielen sjoef sjoef sjoef en de vulkaan die ontploft, kijkt, ze luiden naar buiten, naar buiten, bam, bam, bam, boem, gejuig, gejuig, het is goed, en de belletjes klingelen en rinkelen.
Muy lucidos han estado los fuegos y es cosa cierta que han dejado sus tronidos a algunos muchas troneras. No hay que dudarlo pues hay que tenga, más tronidos que fuegos en la cabeza.
Het vuurwerk is heel mooi geweest en ja, veel losbandige vrouwen hebben sommige mannen een goeie klap gegeven. Ongetwijfeld, er zijn er die meer aan knallen denken dan aan vuurwerk.
Sólo los cohetes de luces son luminarias febeas,
Enkel de lichtvuurpijlen zijn godslampen
23
que a María soberana le rinden y reverencian, sirviendo de antorchas que el aire pueblan en su gracia divina de pregoneras
die Maria de vorstin aanbidden en eerbied bewijzen, dienst doende als fakkels die de hemel bevolken met hun goddelijke elegantie als aankondigsters.
Juan Gutiérrez de Padilla Salve Regina antifoon (8-stemmig) Salve Regina Mater misericordiae: vita dulcedo et spes nostra salve. Ad te clamamus exsules filii Hevae. Ad te suspiramus gementes et flentes in hac lacrimarum valle. Eia ergo Advocata nostra illos tuos misericordes oculos ad nos converte. Et Iesum benedictum fructum ventris tui nobis post hoc exilium ostende. O clemens, o pia, o dulcis Virgo Maria.
24
Wees gegroet, koningin, moeder van barmhartigheid; ons leven, onze vreugde en onze hoop, wees gegroet. Tot u roepen wij, ballingen, kinderen van Eva; tot u smeken wij, zuchtend en wenend in dit dal van tranen. Daarom dan, onze voorspreekster, sla op ons uw barmhartige ogen; en toon ons, na deze ballingschap, Jezus, de gezegende vrucht van uw schoot. O goedertieren, o liefdevolle, o zoete maagd Maria.
25
Roque Jacinto de Chavarría Alegría, risa, ha Villancico a la Virgen (11-stemmig)
26
¡Alegría, risa, ha! Confúndanse las voces, los ecos, la armonía, cantando, repitiendo, con melodía: Salve Regina, que raya, que llega, que nace pura y limpia la aurora peregrina: Salve Regina.
Blijdschap, gelach, ha! Laat de stemmen dooreenvloeien, de echo’s, de harmonie, melodieus zingend en herhalend: Salve Regina, die aanbreekt, die toekomt, die zuiver en rein ter wereld komt, de wonderlijke dageraad: Salve Regina.
Madre piadosa, cándida, nítida, vida, dulzura, deífica, ínclita, contra la noche, pálida, tímida sale a la lucha, rápida, rígida porque de astuta, mágica, lírica, quiere quitarnos, audaz la vida oponiéndose altiva, voraz, soberbia, a Ti, que eres recién nacida. Alba Maria, Virgo divina, spes et vita, stella pia, portus et via.
Barmhartige moeder, onbevlekt, helder, leven, zoetheid, goddelijk, illuster, tegen de nacht, bleek, verlegen, trekt ze ten strijde, snel, stram, want ze is sluw, magisch, lyrisch, en wil ons, stoutmoedig, het leven ontnemen, zich verzettende, arrogant, gulzig, hoogmoedig, tegen Jou, die pas geboren bent. Alba Maria, Virgo divina, spes et vita, stella pia, portus et via.
Aurora bella, cándida, nítida dame tu gracia, para que diga: Salve Regina.
Schone dageraad, onbevlekt, helder, geef mij uw gratie, opdat ik zou zeggen: Salve Regina.
¿Qué sombra oscura, pálida, tímida, habrá que pare cuando perciba, Virgo divina?
Welke duistere schaduw, bleek, verlegen, zal stoppen wanneer die ontwaart, Virgo divina?
Madre sagrada,
Heilige moeder,
27
28
deífica, ínclita, de quien vienen, ya sin fatiga, spes et vita.
goddelijk, illuster, van wie komen, reeds zonder vermoeidheid, spes et vita.
Cuando mi alma, árida, frígida, vuelve y repite, por su alegría: stella pia.
Wanneer mijn ziel, dor, koud, terugkomt en herhaalt, voor haar vreugde: stella pia.
La sierpe negra, rápida, rígida, huye si advierte, aun fugitiva, alba Maria.
De zware slang, snel, stram, vlucht als ze ontwaart, zelfs vluchtig, alba Maria.
29
Juan de Araujo Ah de la oscura, funesta prisión Villancico a la Concepción de la Virgen (8-stemmig) (wereldcreatie in moderne tijden)
30
¡Ah de la oscura funesta prisión! ¡Ah del glorioso luciente zafir!, quien incita el dominio cruel, quien alienta el imperio feliz. ¡Escuchad, atended, advertid, que hoy amanece la luz libre de sombra infeliz!, donde la gracia del sol siempre estará en el cenit. ¡Escuchad, atended, advertid, que hoy se concibe la flor!, planta del eterno abril, que al áspid llegó a vencer para que no pueda herir. ¡Escuchad, atended, advertid!
Oh donkere, funeste gevangenis! Oh roemrijke, fonkelende saffier, die aanzet tot wrede heerschappij, en aanmoedigt om gelukkig te regeren. Luistert, schenkt aandacht, merkt op, vandaag breekt een dag aan vrij van ongelukkige schaduwen, waar de gratie van de zon altijd op haar hoogste punt zal staan. Luistert, schenkt aandacht, merkt op, vandaag wordt de bloem verwekt, plant van de eeuwige jeugd, die de adder overwonnen heeft opdat die niet meer zou kunnen kwetsen. Luistert, schenkt aandacht, merkt op!
Tristezas aumente, el centro de horror publique la guerra al cielo y la tierra, inciten las furias voraces injurias, y en nuevos horrores a tantos candores oscuro se oponga el humano borrón, y eclipse sus luces sin nueva excepción la guerra mortal. En funestos clarines publicad la gloria feliz, en divinas canciones repetid, pues ya que ha logrado vitoria sin lid, tinieblas del averno, llorad; planetas del impíreo, reíd.
Laat de droefenis vermeerderen, laat het centrum van de verschrikking de oorlog verkondigen aan hemel en aarde, laat de furies aanzetten tot vraatzuchtige beledigingen, en laat de vergankelijke mens zich met nieuwe verschrikkingen duister verzetten tegen zoveel openheid, en de dodelijke oorlog zijn licht verduisteren zonder nieuwe uitzondering. Met funest klaroengeschal verkondigt de gelukkige glorie, herhaalt het in goddelijke liederen, want vermits de victorie zonder strijd behaald is, duisternis van de hel, ween; planeten van het firmament, lacht.
Hoy se concibe la rosa del más generoso fragrante jardín, cuyo inmenso fruto del común tributo, del primer delito sabrá redimir.
Vandaag wordt de roos verwekt van de meest vrijgevige en geurige tuin, wiens immense opbrengst van het gemeenschappelijk eerbetoon zal verlossen van de oorspronkelijke zonde.
31
32
¡Tinieblas del averno, llorad! ¡Planetas del impíreo, reíd!
Duisternis van de hel, ween! Planeten van het firmament, lacht!
Hoy amanece la bella, prudente, divina sacra Abigail, cuya hermosa mano del rey soberano, en piedad, las iras podrá convertir. ¡Tinieblas del averno, llorad! ¡Planetas del impíreo, reíd!
Vandaag breekt de mooie, voorzichtige, goddelijke heilige Abigail aan, wiens schone hand met barmhartigheid de woede van de soevereine koning zal kunnen omzetten. Duisternis van de hel, ween! Planeten van het firmament, lacht!
Hoy se concibe gloriosa la más peregrina triunfante Judit, cuya fortaleza la infame cabeza del fiero Holofernes sabrá destruir. ¡Tinieblas del averno, llorad! ¡Planetas del impíreo, reíd!
Vandaag wordt roemrijk verwekt de meest wonderlijke triomfante Judith, wiens sterkte het snode hoofd van de wilde Holofernes zal weten te vernietigen. Duisternis van de hel, ween! Planeten van het firmament, lacht!
Hoy aquel ave renace que siempre llevada con vuelo sutil, con dulces gorjeos, cantó los trofeos del divino humano hijo de David. ¡Tinieblas del averno, llorad! ¡Planetas del impíreo, reíd!
Vandaag komt opnieuw ter wereld de vogel die steeds met fijne vlucht, met zoet gekweel, de trofeeën van de goddelijke mens, zoon van David, bezongen heeft. Duisternis van de hel, ween! Planeten van het firmament, lacht!
33
Juan Gutiérrez de Padilla Lágrimas de un niño Villancico de Navidad (3- en 6-stemmig)
34
Lágrimas de un niño, ternezas de un Dios, si por mí las llora, ¡qué dulces que son!
Tranen van een kind, tederheden van een God, als ze voor mij geweend worden, wat zijn ze zoet!
El rigor las causa si las busca amor, ¡qué dulces que son! Que lo ingrato siempre duplica el dolor, ¡qué dulces que son!
De striktheid veroorzaakt ze als de liefde ze zoekt, wat zijn ze zoet! Want ondankbaarheid maakt de pijn altijd tweemaal zo sterk, wat zijn ze zoet!
Mas si el daño que padece lo siente por mi ocasión, llore yo, pues a tantos excesos obliga la fuerza de mi sinrazón.
Maar als het kind de schade voelt door mijn schuld, laat mij dan wenen, want tot zulke buitensporigheden dwingt de kracht van mijn onrecht.
Sentir por mí la pena, sufrir por mí el dolor, hermoso niño mío muchas finezas son.
Voor mij smart voelen, voor mij pijn lijden, mijn prachtig kind, dat is toch een grote attentie.
Por mí tendréis de amante el crédito mayor pues son vuestras finezas de mi satisfacción.
Van mij zult ge de best mogelijke reputatie als minnaar krijgen want ik ben tevreden met uw attenties.
Antes que os mereciera, mi bien tanto favor, erais un Dios terrible mas ya otra cosa sois.
Vooraleer mijn welzijn u zo’n gunst opleverde waart ge een afgrijselijke God maar nu zijt ge iets anders.
Decidme, niño hermoso: ¿qué fuerza os obliga a que paguéis la fruta que no comisteis vos?
Zeg mij, prachtig kind, welke kracht dwingt u om het fruit te betalen dat gij niet gegeten hebt?
35
Tomás de Torrejón y Velasco Si el alba sonora De Navidad (duo)
36
Si el alba sonora se cifra en mi voz, ¡oíd zagalejos acorde el rumor!, que halaga, recrea, inspira el cristal, influye en el ave, susurra en la flor.
Wanneer de dageraad klinkt hoort men dat in mijn stem, luister herders naar dat geluid, dat het kristal behaagt, herschept en inspireert, macht heeft over de vogel, fluistert tegen de bloem.
Pues duerme entre pajas mi vida y mi amor, y sin despertarle formad la canción, que alegra los valles, ilustra los montes y es nuncio a los hombres de su redención.
Dus rust in het stro mijn leven en mijn liefde, en vorm stilletjes het lied, dat de dalen blij maakt, de bergen verlicht en de boodschap brengt aan de mensen van hun verlossing.
Recitado Ceda la niebla fría, pues la pálida noche, hurtando al alba, el transparente coche, presume de otra luz mayor que el día, y, pues goza este sol que la mejora, nueva salva festeje a nueva aurora.
De koude mist verdwijnt, en zo de bleke nacht, de dageraad wegspoelend, de doorschijnende koets, doet een ander licht vermoeden groter dan de dag, en, geniet van die zon die alles beter maakt, vier een nieuw welkom met nieuw morgenlicht.
Area Canta ruiseñor, bate rizos de oro y saluda al sol mejor, y, suspenso en lozano, explica al plumado coro la grandezas de su amor.
Zing nachtegaal, schud je krullen van goud en begroet de groeiende zon, en, verrukt in weligheid, verklaar aan het gevederde koor de grootsheid van jouw liefde.
Recitado Y, pues, la seca rama de la tez de la nieve encanecida, florida de repente, concebida a cadencias suaves, siga tu acento al coro de las aves.
En, dus, schiet de droge tak met de kleur van sneeuw grijzig, plots in bloei, op een zacht ritme deinend, glijdt jouw toon naar het koor van vogels.
Area Dulce dueño, tanto empeño te ha debido nuestra fe, tanto pesa tu promesa que te arrastra a padecer.
Schattebout, zoveel ijver is ons vertrouwen je verschuldigd, zoveel weegt jouw belofte dat je je voortsleept om te lijden.
37
Juan Gutiérrez de Padilla Las estreyas se ríen Juego de cañas a 3 y a 6 de Navidad (3- en 6-stemmig)
38
Las estrellas se ríen, los luceros se alegran, la luna más hermosa su resplandor ostenta.
De sterren lachen, de heldere sterren zijn blij, de prachtigste maan draagt haar glans.
Sobre Belén se escuchan dulcísimas cadencias de voces que sonoras dicen de esta manera:
Boven Betlehem luiden de zoetste cadenzas van stemmen die klankvol het volgende zeggen:
Afuera, que vienen caballeros a celebrar la fiesta. Aparta, que el cielo se ha venido al aire a jugar cañas.
Naar buiten, er komen ruiters meedoen met het feest. Opzij, de hemel is naar de lucht gekomen om riettornooi te spelen.
Qué galas tan lucidas, que vistosas libreas, qué plumas tan volantes, qué garzotas tan bellas.
Wat een glansrijke galakledij, wat een kleurrijke uniformen, wat een dansende pluimen, wat een mooie hoedversieringen.
Qué bien se alargan, qué bien las cañas fechan, qué bien en fin se juntan, qué bien corren parejas.
Hoe goed versnellen ze, hoe goed strijden de stokken, hoe goed komen ze tesamen, hoe goed lopen de koppels.
Qué bien se juegan, qué bien se tiran, qué bien se emplean vivas exhalaciones aladas primaveras ésta sí que es en todo la Nochebuena.
Hoe goed spelen ze, hoe goed gooien ze elkander omver, wat een inzet, sterke exhalaties, gevleugelde lentes, nu dit is eens een echte Kerstnacht.
Al mejor mayorazgo del cielo y de la tierra en su primera cuna adoran y festejan
De beste eerstgeborene van hemel en aarde, liggend in zijn eerste wieg, wordt aanboden en gevierd
al Príncipe nacido y su madre la Reina les dan preciosas joyas de aljófares y perlas,
aan de geboren Prins en zijn moeder de Koningin worden kostbare juwelen met grote en kleine parels aangeboden,
los de Belén los miran
de inwoners van Betlehem bekijken hen
39
y con alegres señas airosos les aplauden, bizarros los celebran.
en met blijde tekens juichen ze hen sierlijk toe, heldhaftig vieren ze hen.
Qué bien se juegan…
Hoe goed spelen ze...
Tomás de Torrejón y Velasco Desvelado dueño mío Rorro de Navidad (7-stemmig)
40
Desvelado dueño mío, que a tantos rigores naces, duerme al arrullo que tiernas entonan las aves. Duerme al arroyo, instrumento de plata suave, cese mi niño desvelo tan grande.
Mijn wakkere meester, tussen zulke barheid geboren, laat het gekir van de tedere vogels je in slaap wiegen. Val in slaap bij de beek, zacht zilveren instrument, maak een eind, mijn kind, aan deze grote slapeloosheid.
Duerme, soberano niño, neto aljófar no derrames, que de esos que lloras néctares, nácares son tus mejillas rosadas fragantes.
Slaap, soeverein kind, Verspil geen schone parels, want van de nectar die je weent zijn je wangen geurig rooskleurig parelmoer.
41
Gaspar Fernandes (ca. 1570-1629) Eso rigor e repente Guineo de Navidad (5-stemmig)
42
Eso rigor e repente juro a qui se ni yo siquito que aun que nace poco branquito turu somo noso parente no tenemo branco grande - tenle primo, tenle calje - husihe husiha paracia - toca negriyo tamboritiyo, - canta parente:
Plots zweer ik strikt dat dit klein kind hier al is het een beetje blank geboren broer van ons is. Wij vrezen de grote blanke niet. - Kom, neef, kom en dans. - Hoesiejee, hoesiejaa, parasjaa. - Speel op je trommel, zwart kindje, - zing, broer:
Sarabanda tenge que tenge sumbacasu sucumbe. Ese noche branco seremo O Jesu que risa tenemo o que risa Santo Tomé.
Dans en dans de sarabande, soembacasoe soecoembee. Deze nacht zullen we allen blank zijn. Oh Jesus, wat lachen we, oh wat lachen we, Sint-Thomas.
Vamo negro de Guinea a lo pesebrito sola no vamo negro de Angola que saturu negla fea.
Laten we op ons eentje naar de kribbe gaan, negers van Guinea, laat geen negers van Angola gaan want het zijn lelijkaards.
Queremo que niño vea negro pulizo y galano que como sanoso hermano tenemo ya fantasia.
We willen dat het kind gepolijste en knappe negers ziet; vermits hij onze broer is, hebben we schone kleren.
Toca viyano y follia bailaremo alegremente.
Speel een Spaanse dans en we zullen met vreugde dansen.
Gargantiya regranate yegamo a lo siquitiyo manteyya rebosico confite curubasate.
Een granaten halsketting brengen we het kind, een dekentje, een sjaal en curubasnoep.
Y de curiate faxue la guante camisa capisay ta de frisa cañutiyo de tabaco.
Een ceintuur, handschoenen, een hemd, een cape van wol en een pijp voor tabak.
Toca preso pero beyaco guitarría alegremente. - Toca parente:
Speel snel maar handig op de vrolijke gitaar. - Speel, broer:
Sarabanda tenge que tenge…
Dans en dans de sarabande...
43
Juan de Araujo Fuego de amor Villancico al Santísimo Sacramento (12-stemmig)
44
¡Fuego de amor, socorro, ayuda, favor!, que en una hoguera divina, propone y destina ardor y nieve, cuerpo y comida. Un galán que sí convida, vida también nos ofrece, y tanto su incendio crece, que muere y vive por el feliz que recibe dignamente su favor. ¡Fuego de amor, socorro, ayuda, favor!, que el galán que convida, vida se enciende, se aviva, se apura, se abrasa y a un extremo de amores se pasa, pasa por ser todo ardor. ¡Fuego de amor, socorro, ayuda, favor!
Liefdesvuur, – help, bijstand, genade! – dat op een goddelijke vuur, voorstelt en bestemt gloed en sneeuw, lichaam en voedsel. Een heer die wel uitnodigt, en ons ook leven aanbiedt; zijn brand groeit zodanig, dat hij sterft en leeft voor de gelukkige persoon die waardig zijn attenties ontvangt. Liefdesvuur, –help, bijstand, genade! – van de heer die uitnodigt, het leven laait op, wordt sterker, haast zich, verbrandt, bereikt een staat van liefde zo extreem dat het volledig gloed wordt. Liefdesvuur, help, bijstand, genade!
Copla Amor todo disfrazado, a do nos da que divino, vino sacando de infieles, fieles afectos para sí propicios, ¡Fuego de amor, porque tiene a las flechas, hechas a medida de su corazón!
Liefde, volledig verkleed, op een manier die ons goddelijk lijkt, heeft van tussen de ongelovigen, hem gunstig gezinde, genegen gelovigen gehaald. Liefdesvuur, want zijn pijlen zijn op maat gemaakt voor zijn hart!
45
Juan de Araujo Aquí valentones de nombre Jácara a San Francisco (11-stemmig)
46
Aquí, valentones de nombre, temerones de fama, al valentón más divino diga el santo más de la hampa: “vaya”, mas primero nos diga cómo es su gracia, los serafines lo dicen, los querubines lo cantan, los arcángeles la adoran, y los ángeles la extrañan.
Ziehier grootnamige valse helden, grootfamige laffe opscheppers, een heilige met dezelfde levensstijl zou de meest goddelijke valse held kunnen zeggen: “amai”, maar laat hem ons eerst eens uitleggen hoe zijn gratie is, de serafijnen zeggen het, de cherubijnen zingen het, en de aartsengelen aanbidden en de engelen missen haar.
Que parecen enigmas sus prendas deseo pues le da lo que tiene, lo que le falta, diga: “vaya".
Ik wens voor mij zijn kleren, die raadsels lijken want hij geeft hem wat hij heeft, wat hem ontbreekt, laat hem zeggen: “amai".
Con ser pobre y humilde de ello hace gala y en aquel sayal roto tiene mil almas, diga: “vaya".
Hij gaat er prat op arm en nederig te zijn en in zijn gebroken saai heeft hij duizend zielen zitten, laat hem zeggen: “amai".
Aunque tosco parece todo lo alcanza, pues con que me entierren dicen por gracias, diga: “vaya".
Al lijkt die saai grof, hij dient voor alles, erin begraven worden is al dankbaarheid, laat hem zeggen: “amai".
Pues la cuerda que ciñe quien tal pensara, nudos tiene y parece cosa muy llana, diga: “vaya".
De koord die hij als gordel draagt, voor wie zo denkt, heeft knopen en lijkt heel gewoon, laat hem zeggen: “amai".
Ella es cuerda y me suena con ser tan baja de los cielos que tiene muchas octavas, diga: “vaya".
Het is een koord en al is ze zo laag, voor mijn oren heeft ze veel hemelse octaven, laat hem zeggen: “amai".
Cuando humilde le miro, con tales llagas no vi cosa modesta tan desgarrada, diga: “vaya".
Als ik nederig naar hem kijk, met al zijn open wonden... nooit heb ik iets bescheidens gezien dat zo aan flarden gescheurd was, laat hem zeggen: “amai".
47
La Grande Chapelle La Grande Chapelle is een Spaans vocaal en instrumentaal ensemble. Het ensemble dankt haar naam aan de gelijknamige kapel aan het Bourgondische en later aan het Habsburgse hof. Musici waaronder Nicolás Gombert, Philippe Rogier en Mateo Romero maakten deel uit van deze kapel. In 2005 werd het ensemble opgericht door Ángel Recasens in samenwerking met componisten uit verschillende Europese landen. Na zijn dood in 2007 volgde zijn zoon en musicoloog Albert Recasens hem op als dirigent en directeur van La Grande Chapelle. Het ensemble richt zich op het religieuze repertoire van de 16de, 17de en 18de eeuw. Daarenboven streeft het ensemble ernaar het onbekende Spaans repertoire onder de aandacht te brengen. Daarom zet het ensemble ook sterk in op onderzoek en bronnenstudie. La Grande Chapelle was reeds te horen op verschillende belangrijke muziekfestivals in Spanje en Frankrijk. Zo debuteerde het ensemble op Musica Sacra Maastricht, OsterKlang-Festival en op La Cité de la Musique in Parijs. Ze gaven reeds concerten in België, Frankrijk, Hongarije, Mexico, Canada, Japan en China. Hun repertoire bevat onder andere antifonen en motetten, de psalm ‘Nisi Dominus’ en het ‘Magnificat primi toni’. Ze voerden ook reeds de mis ‘Pro Defunctis’ van Mateo Romero, ‘Music for the Corpus’ van Joan Pau Pujol en de mis ‘O Gloriosa Virginum’ van Antonio Rodríguez de Hita uit. La Grande Chapelle nam reeds een hele reeks cd’s op waarin ofwel de relatie tussen muziek en literatuur uit Spanjes Gouden Eeuw aan bod komt ofwel religieus werk uit dezelfde periode in de kijker wordt geplaatst. Talrijke cd’s uit deze reeksen werden gelauwerd met prijzen en lovende recensies.
Albert Recasens muzikale leiding Albert Recasens sopraan Eugenia Boix Lucía Martín-Cartón Soledad Cardoso contratenor Gabriel Díaz-Cuesta David Sagastume tenor Gerardo López-Gámez David Hernández-Anfruns bas Jesús García-Aréjula Javier Cuevas dulciaan / blokfluit Nicolas André José Gomes Silke Gwendolyn Schulze Carles Cristóbal
Albert Recasens studeerde aan de conservatoria van Salou en Barcelona, waarna hij in België belandde aan de conservatoria van Brugge en Gent. Terzelfdertijd behaalde hij in 2001 in Leuven zijn diploma musicologie summa cum laude met een thesis over Rodríguez de Hita (1722-1787). Al in 1994 richtte Albert Recasens met zijn vader Ángel Recasens de Capilla Príncipe de Viana op die in 2005 herbenoemd werd als La Grande Chapelle, waarmee hij het muzikale erfgoed van Spanje onder de aandacht wil brengen. Sinds 2007 is Albert Recasens artistiek leider van het ensemble. Hij wordt geregeld uitgenodigd voor masterclasses in onder andere Mexico, Spanje en België. Recasens was al meermaals jurylid van de International Young Artist’s Presentation die deel uitmaakt van Laus Polyphoniae. deSingel debuutconcert
violone Marta Vicente Spaanse dubbel harp Sara Águeda theorbe Regina Albanez orgel Herman Stinders
deSingel debuutconcert
48
49
muziek in een brief Welke rol speelt klassieke muziek in uw leven en dat van uw (klein-)kinderen? Omdat we daarnaar zeer benieuwd zijn, lanceren we volgende oproep. Schrijf een brief naar elkaar en vertel daarin wat jullie zo mooi vinden aan klassieke muziek en hoe die muziek jullie met elkaar verbindt.
Jullie brieven krijgen alvast een plekje op onze website. De mooiste verhalen brengen we voor de camera. Daar lezen (groot-)ouders en (klein-)kinderen hun brieven aan elkaar voor.
Alle brieven van (groot-) ouders en hun (klein-) kinderen graag sturen naar
[email protected]
50
architectuur dans theater muziek
in deSingel
t +32 (0)3 248 28 28 Desguinlei 25 B-2018 Antwerpen deSingel is een kunstinstelling van de Vlaamse Overheid
www.desingel.be f deSingelArtCity
mediasponsors
