Openbare vergadering (begrotingsbehandeling) van de raad van de gemeente Heusden op donderdag 11 november 2010 van 17.00 uur tot 22.25 uur in het gemeentehuis Voorzitter: Raadsgriffier: Aanwezige leden:
H.P.T.M. Willems E.J.M. de Graaf J.M.C.J.M. van den Dungen (Heusden Eén), L.A.J. van der Heijden (Heusden Eén), A.G.M. van Bladel (Heusden Eén), F.A. van der Lee (Heusden Eén), J.E.P. Pijnenburg (Heusden Eén), L.H.F. van der Steen (Heusden Eén), C.M.M. Musters (Gemeentebelangen), A.L.J. van Delft (Gemeentebelangen), H.E. Şimşek (Gemeentebelangen), C.P.P.M. van den Brandt (Gemeentebelangen), W.T.T.M. Herman (Gemeentebelangen), A.P.M. van den Hoven (Gemeentebelangen), M. de Wild (PvdA), R. Heesbeen (PvdA), A.T.E. Muskens-de Bont (CDA), J.J.G. Levink (CDA), D.F.M.J. Rijnders-Huisman (CDA), T.M. de Laat (D.M.P. Heusden), R. Broos (D.M.P. Heusden), A.C.A. Couwenberg (VVD), R. Boersma (VVD), J. van Aart (VVD), J.W. Vonk (D66), M.G.M. van der Poel (GroenLinks) Wethouders: M. Buijs, W. van Engeland, C.A.M. van Bokhoven, M. Mulder Afwezigen: A.J.M.C. Pulles (D.M.P. Heusden), J.J.P.M. Meijer (D.M.P. Heusden), J.M.A. Aerts (Heusden Eén) Overige aanwezigen: J. Verhoof-van de Griendt (Notuleerservice Nederland), vertegenwoordigers van de pers, publiek _____________________________________________________________________________ 1.
Opening
De voorzitter opent de vergadering om 17.00 uur met het openingswoord en heet iedereen welkom bij de begrotingsvergadering. 2.
Vaststelling van de agenda
De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. De voorzitter deelt mee dat de heren Aerts, Meijer en Pulles zijn verhinderd. 3.
Spreekrecht
De voorzitter constateert dat niemand gebruik wenst te maken van het spreekrecht. 4.
Trekking voor stemmingsnummer
Eventuele hoofdelijke stemmingen in deze vergadering beginnen bij de heer Van den Hoven. 5.
Programmabegroting 2011 en vaststelling leges en tarieven 2011
De voorzitter licht toe dat er per fractie een spreektijd is van zeven en een halve minuut voor de algemene beschouwingen. In de eerste termijn zal mevrouw Van den Dungen (Heusden Eén) een motie indienen over de projectsubsidies (M8-2). Algemene beschouwing Heusden ÉÉN: Oog blijven houden voor de toekomst Regeren is vooruit zien, daarom is het belangrijk om de toekomst veilig te stellen. Heusden ÉÉN staat voor de leefbaarheid van onze inwoners. Van groot belang hierbij is goede huisvesting, winkels en voorzieningen. Het zijn moeilijke tijden, hand op de knip, oké maar wij willen geen stilstand, want stilstand is achteruitgang. Heusden ÉÉN is daarom ook tevreden dat er niet beknibbeld wordt op grote projecten, hooguit wordt er uitgesmeerd over een langere termijn.
Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
1
Diverse ontwikkelingen De bouw van de geluidsschermen aan weerszijden van de A59 ter hoogte van Vlijmen, Nieuwkuijk, Drunen en Elshout kan van start. Dit is uiteraard een prachtig resultaat. Heusden ÉÉN is blij voor de inwoners, die een stuk minder last krijgen van het verkeer dat over de A59 rijdt. Het over grote deel wordt betaald door de Rijksoverheid € 16.2 miljoen. Dit is een fantastisch resultaat. Daar mag je als Gemeente trots op zijn. Met duurzaamheid loopt onze gemeente zelfs Landelijk voorop met de ontwikkeling van het Geerpark. Het Geerpark is één van de 13 ‘excellente gebieden’ in Nederland, waarbij energie zuinige bouwmethoden en technieken worden toegepast en waarbij biodiversiteit en ecologie een kans krijgen. Zelfs met inbreng van twee Heusdense bedrijven. Heusden ÉÉN is een groot voorstander van een multifunctionele accommodatie. Heusden ÉÉN wacht met belangstelling het onderzoek af naar de mogelijkheden hiervan in het pand Mommersteeg. De voortvarende aanpak van dit College rondom Wärtsilä heeft als resultaat het bieden van werkgelegenheid en versterken van het Metal Valley concept. Een positieve ontwikkeling is de aansluiting van het onderwijs op het bedrijfsleven door de komst van het Technasium van het d’ Oultremontcollege naar Groenewoud I. Om de inwoners te betrekken bij hun kern of wijk, zijn er inmiddels door het College in 17 Kernen of wijken wijkgesprekken gevoerd. Dit wordt als positief ervaren, omdat men vrij direct resultaat ziet.
Reactie bezuinigingsvoorstellen Heusden ÉÉN ondersteunt het voorstel dat er een onderzoek komt in het kader van de bezuinigingsmogelijkheden betreffende zwemaccommodatie ’t Run. Heusden ÉÉN vraagt het College de raad tijdig te informeren omtrent de onderzoeksresultaten. Dit is van groot belang om mee te kunnen praten over de keuzes die gemaakt dienen te worden. Heusden ÉÉN wil zo snel mogelijk duidelijkheid omtrent de toekomst van het Gouverneurshuis. Wat Heusden ÉÉN betreft is afstoten daarvan een optie die bespreekbaar is. Kunt u aangegeven wanneer er meer duidelijkheid komt omtrent de toekomst van het Gouverneurshuis? Verkoop en verhuur van gemeentelijke panden mag wat Heusden ÉÉN betreft zo snel mogelijk worden opgepakt. Heusden ÉÉN kan leven met een taakstelling op alle subsidies van 1%. Gelet op het feit dat Heusden ÉÉN zich enkele jaren geleden sterk heeft gemaakt voor het invoeren van projectsubsidies, hebben wij echter grote moeite met het stopzetten in 2012 hiervan. Wij zullen dan ook een motie indienen. Ook op de WMO zal bezuinigd moeten worden. De kosten van vele voorzieningen zijn de laatste tijd enorm gestegen. En door vergrijzing in de toekomst zal dit nog verder toenemen. Heusden ÉÉN wil graag meedenken over de wijze waarop deze bezuinigingen behaald kunnen worden. Maatwerk moeten wij hierbij niet uit het oog verliezen. Heusden ÉÉN ondersteunt het gegeven dat de gemeentelijke organisatie niet ontkomt aan bezuinigingen. Prima indien dit mogelijk is, maar wel verantwoord. Zij maken het immers mogelijk dat ons beleid wordt uitgevoerd. Ook de raad dient te bezuinigen. Deze ombuigingstaakstelling zou bijvoorbeeld behaald kunnen worden bij de griffie. In de voorjaarsnota 2011 dient dit zichtbaar te worden. Heusden ÉÉN vindt de beantwoording omtrent de ID-kaarten niet geheel duidelijk. Zegt het College nu toe dat zij een soortgelijk besluit gaat nemen zoals in Waalwijk? De discussie Afvalstoffenheffing willen wij als Heusden ÉÉN straks gaarne mee voeren op het moment dat door het College een notitie van nieuw beleid wordt voorgelegd aan de raad. Heusden ÉÉN wil gaarne eerst meer duidelijkheid voordat een tariefsverhoging wordt doorgevoerd. Wij hebben er het volste vertrouwen in dat er achter de schermen gestaag doorgewerkt wordt aan het Centrumplan Vlijmen. Zodat na uitvoering hiervan iedereen kan constateren dat het zeker het wachten waard is geweest. Heusden ÉÉN onderkent het probleem van de huidige crisis en probeert daarop te anticiperen door waar mogelijk te bezuinigen. Maar de echte uitdaging ligt voor ons in de toekomst. Het is daarom ook belangrijk om ambities overeind te houden en juist te investeren in grote projecten zoals het Centrumplan Vlijmen en de Verkeersstructuur van onze gemeente. Deze zullen bijdragen aan de versterking van de ontwikkeling en de vitaliteit van onze gemeente. Hierdoor kunnen wij leefbaarheid voor onze inwoners blijven garanderen. Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010 2
Tot slot: De Fractie Heusden ÉÉN gaat ervan uit dat de voornemens van het College in deze begroting met alle betrokkenen tot uitvoering worden gebracht. Wij zullen dit positief kritisch met belangstelling volgen. Vanaf deze plaats wil Heusden ÉÉN de complimenten geven aan de ambtelijke organisatie voor de zorgvuldige en tijdige beantwoording van de gestelde vragen rondom de begroting 2011. De heer Musters (Gemeentebelangen) dient een amendement in over de personeelsomvang van de gemeente (A2) en een motie over begeleiding bij de eigen bijdrage (M12). Algemene beschouwing Gemeentebelangen De eerste begroting van dit college is een sluitende begroting. Een van de uitgangspunten in het coalitieakkoord is een evenwichtige meerjarenbegroting en daar is het college uitstekend in geslaagd, zeker wat de jaren 2011 t/m 2013 betreft. Voor 2014 staat er nog een groot tekort in de boeken; het college geeft aan liever de definitieve uitwerking van het nieuwe regeerakkoord en de daarmee samenhangende bezuinigingen bij de rijksoverheid af te wachten. Wij kunnen daarmee instemmen en gaan ervan uit dat bij behandeling van de eerstvolgende voorjaarsnota op dat punt meer duidelijkheid geboden kan worden. Ook de reservepositie blijft redelijk op peil; de algemene reserve blijft boven het minimumniveau van 10 miljoen, wat ons betreft een belangrijk uitgangspunt. Het bezuinigingspakket zoals nu opgenomen in de begroting 2011 en volgende jaren ziet er op zich al best indrukwekkend uit: 1,5 miljoen in 2011 oplopend tot bijna 4,6 miljoen in 2014. Toch hebben wij als fractie het gevoel dat we pas aan het begin staan van een nog lange en moeilijke weg. Het toekomstperspectief is niet echt vrolijk. De bezuinigingen op de uitkering Gemeentefonds lijken weliswaar nog mee te vallen maar het gevaar komt uit andere hoeken: · grote tekorten op de WWB: het toekomstperspectief bij de ISD ziet er uitermate somber uit. Het uitkeringsbestand blijft vooralsnog op een hoog niveau en de tekorten zullen naar verwachting aanhouden terwijl de reserve in 2010 geheel verbruikt zal zijn. We moeten maar hopen dat de twee ton die nu voor dit doel is opgenomen in onze begroting voldoende zal zijn, maar je kunt daar grote vraagtekens bij zetten. · Bezuinigingen op de WSW: ook het toekomstperspectief bij onze WML is verre van rooskleurig. Directeur Hanekamp schetst in de begroting 2011 een somber beeld en een ingrijpende reorganisatie is dringend nodig om de WML weer op de rails te zetten. Daar komt dan nog eens een extra bezuiniging van de rijksoverheid bovenop. Daardoor levert de WML nog eens extra 8 ton per jaar in. · Overdracht van rijks- en/of provinciale taken zoals de Jeugdzorg naar de gemeenten met een flinke efficiencykorting. · De WMO als open einde regeling: budget ruim 3 miljoen; uitgaven nu al ruim 6 miljoen. En met name die kosten zijn onbeheersbaar geworden. De toenemende vergrijzing zal in de komende jaren zeker leiden tot een nog groter beroep op de beschikbare voorzieningen en om de WMO betaalbaar te houden voor mensen die dat echt nodig hebben zullen ingrijpende maatregelen nodig zijn. De maatregelen in de begroting 2011 vormen slechts een bescheiden begin. · En ook de grondexploitatie zit bij veel gemeenten diep in de rode cijfers. Onze gemeente heeft wat dat betreft nog het geluk dat we momenteel geen grond uitgeven, maar Geerpark en Grassen komen er wel degelijk aan. De economie herstelt zich nog maar mondjesmaat; de woningmarkt wil nog steeds geen tekenen van herstel vertonen. Hier ligt voor onze gemeente Heusden een groot zorgpunt; immers er is de afgelopen jaren ontzettend veel geld geïnvesteerd in grond en grondexploitatie. Natuurlijk zijn de risico’s voor een belangrijk deel wel afgedekt, maar dan nog. Met de voorgestelde bezuinigingen kunnen wij in grote lijnen wel instemmen. Een evenwichtige verdeling van de financiële pijn over verenigingen en instellingen, onze inwoners en dan met name de inwoners met de sterkste schouders, bedrijven en niet in de laatste plaats de gemeentelijke organisatie zelf. We constateren dat het college de taakstelling voor die gemeentelijke organisatie t.o.v. de VJN aanzienlijk verhoogd heeft met een ton in 2011 en in 2012 en met 1,5 ton in 2013 en in 2014. Een goede zaak en wij verwachten en vrezen dat we de komende jaren helaas nog verdergaande maatregelen zullen moeten nemen. Wij zullen daarbij niet aan verdere bezuinigingen op de personeelsformatie kunnen ontkomen. Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
3
Tegelijkertijd constateren we dat het aantal FTE’s nog steeds wordt uitgebreid, in 2011 met 2,67 FTE’s, waarvan 1,67 voor PR-activiteiten in het kader van diverse grote en kleine projecten. In antwoord op vragen op dat punt stelt het college dat momenteel al 0,67 fte daadwerkelijk is ingevuld en dat 1 fte momenteel wordt ingevuld door herschikking van taken en werkzaamheden van de huidige medewerkers. Wij gaan er dan ook vanuit dat die extra fte voor administratieve projectondersteuning ingevuld kan worden door herschikking van taken en werkzaamheden en wellicht nadere prioriteitsstelling en dat we erg terughoudend moeten zijn met uitbreiding van het aantal FTE’s. Nader onderzoek leert dat het aantal FTE’s tussen 2006 en 2010 met 30 is gegroeid. Wij vinden dan ook dat we geen extra geld voor één extra FTE beschikbaar moeten stellen en zullen een amendement op dit punt indienen. De lastenverzwaring voor onze inwoners blijft beperkt. Natuurlijk, 5% OZB is niet niks maar de andere tarieven als afvalstoffenheffing en rioolrechten blijven afgezien van 1,5% inflatiecorrectie, gelijk. Een lastenverzwaring van 16 euro in 2011 vinden wij alleszins acceptabel. We maken nog wel een voorbehoud ten aanzien van de legesheffing; het voorstel daarvoor zien wij nog tegemoet. Ook de gemeenteraad zelf zal een bijdrage moeten leveren. Een bezuiniging op de kosten van de griffie vinden wij onvermijdelijk en wij verwachten daartoe voorstellen in de eerstkomende VJN. Het presidium zal die voorstellen in onze visie moeten initiëren. Tegelijkertijd kan de raad zelf ook een bijdrage leveren door minder vragen te stellen aan het college en daarmee ook het ambtenarenapparaat minder te belasten. Inkrimping van de ambtelijke organisatie is nodig maar kan alleen als wij als gemeenteraad ook minder vaak een beroep doen op dat ambtenarenapparaat. 129 Technische vragen, 14 onderzoeksvragen en 50 algemene vragen is misschien wat veel en je kunt je afvragen of met name al die onderzoeksvragen en de antwoorden daarop zoveel bijdragen aan een goede besluitvorming. De afvalstoffenheffing wordt afgezien van de prijscompensatie in de begroting niet verhoogd, maar het college kondigt wel een mogelijke verhoging aan van 6% in 2012. Dat zal mede afhankelijk zijn van een nieuwe aanbesteding van de afvalverwerking; mogelijk levert die nog een aanzienlijk voordeel op waardoor de verhoging wellicht wat lager kan uitvallen. Maar dat is allerminst zeker en bovendien zien we dat de egalisatiereserve afvalstoffenheffing tot een bedenkelijk niveau zakt en in 2014 zelfs negatief wordt. Uit de antwoorden op vragen van Heusden Eén blijkt ook dat de onderdekking van de kosten alleen veroorzaakt wordt door een te laag variabel tarief. De wethouder heeft in een memo laten weten dat er een nieuw afvalbeheersplan aan zit te komen; wij wachten dat op dit moment dan ook even af. Bezuinigingen moet je naar onze mening niet op de schouders van de zwakkeren in onze samenleving afwentelen. Bij de gehandicaptenzorg dreigt dat echter als gevolg van rijksbeleid wel te gebeuren. De overheid heeft met name eigen bijdragen ingevoerd voor de functie Begeleiding vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Zowel voor de Zorg met verblijf als de Zorg zonder verblijf moeten cliënten sinds kort een eigen bijdrage betalen. Er is weliswaar een regeling om tegemoet te komen in deze extra kosten, maar dat is niet voldoende om de gehele eigen bijdrage te betalen. Het inkomen van deze mensen is meestal minimaal en absoluut niet toereikend om deze extra kosten te betalen en er zijn al gemeenten die deze eigen bijdrage aan cliënten vergoeden via bijvoorbeeld de bijzondere bijstand. Wij willen het college vragen om te onderzoeken in hoeverre wij de Heusdense cliënten tegemoet kunnen komen in deze extra kosten, mogelijk via het instrument van de bijzondere bijstand, mogelijk via de WMO dan wel via het minimabeleid. Binnen het Heusdense minimabeleid zijn er mogelijkheden om korting te krijgen op de kosten van theaterbezoek, bibliotheekbezoek, contributie van sportverenigingen, enz. enz. Zou het dan niet mogelijk zijn om de eigen bijdrage in de kosten van begeleid werken en/of begeleid wonen geheel of gedeeltelijk te vergoeden. Wij willen graag een motie op dat punt indienen. Voor het eerst in de begroting een overzicht van majeure projecten en de voortgang daarvan. Op zich natuurlijk een goede zaak en we hopen dat het college de raad ook regelmatiger wil gaan informeren over deze voortgang. Bij het Geerpark lezen we over een bestemmingsplanproces en een projectbesluitprocedure voor de zgn. etalagewoningen. Beide processen vinden plaats in 2010, zo lezen we op blz. 54 van de begroting. We zitten nu toch al in november 2010 en van beide processen is ons als raad nog steeds niets bekend. We horen dat er etalagewoningen gebouwd gaan worden maar van een projectbesluit weten we niets. En van het bestemmingsplan heeft het voorontwerp zo dat al bestaat de raad in ieder geval nog niet bereikt. Graag een toelichting hierop. Tot slot nog een vraag over het Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan (GVVP). Het huidige plan loopt dit jaar af en van de voorbereidingen op een nieuw plan hebben we nog niets kunnen merken. Wel komen regelmatig andere plannen langs zoals GOL, Studie N267 e.d. maar er is Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
4
nog geen zicht op een nieuw samenhangend GVVP met een realistische tijdsplanning en uitvoeringsmogelijkheden. Dat nieuwe plan zou voorafgegaan moeten worden door een goede evaluatie van het huidige GVVP. Wat zijn de ideeën van het college hierover? De heer De Laat (D.M.P. Heusden) dient een motie in over de parkeerproblematiek in de vesting (M4). Algemene beschouwing D.M.P. Heusden Vandaag stellen wij de begroting voor 2011 vast. Wij zullen er niet aan ontkomen om de gekozen ombuigingsrichting meer gestalte te geven. D.M.P. is van mening dat wij de tering naar de nering dienen te zetten. De minst draagkrachtigen zullen daarbij zoveel mogelijk moeten worden ontzien. De grote projecten dienen te worden voortgezet. Van het college wordt daadkracht verwacht.
Bestuur en communicatie Wij zijn het aan onze burgers verplicht te zorgen voor een transparant bestuur en om uit te leggen waarom besluiten zijn genomen. Wij ondersteunen daarom dit college in het doorgaan met wijkgesprekken in de toekomst. Het bestuur etaleert nog teveel de zgn. Heusdense manier van werken zonder aan te tonen wat de burger hier aan heeft. D.M.P. vindt dat de burger nog onvoldoende mogelijkheden heeft om gebruik te maken van de elektronische dienstverlening. Veel gemeenten boeken al beduidend meer succes met een digitaal overheidsloket. Wij kijken dan ook reikhalzend uit naar de in de eerste helft van 2011 toegezegde nieuwe website. D.M.P. is van mening dat de middelen die naar de jumelage met Idstein gaan beter ingezet kunnen worden voor ons project in Otjiwarongo. Op korte termijn horen wij graag het standpunt van het college hierover. Het college is nog onvoldoende duidelijk hoe de organisatorische bezuinigingen invulling krijgen. Daarom verzoeken wij het college duidelijk te maken wat de personele en organisatorische bezuinigingen concreet inhouden.
Burgerdiensten In 2011 wordt verder onderzocht hoe het gemeentelijk servicepunt verplaatst kan worden van de Vesting naar Oudheusden hetgeen wij zouden toejuichen. Kunt u besluitvorming in 2011 garanderen? Voor wat betreft de WMO zal er een heroverweging van het voorzieningenniveau plaatsvinden. Om dit zorgvuldig te doen is visie, samenwerking met burgers en maatschappelijke organisaties, ondernemers en vrijwilligersorganisaties gewenst.
Verkeer en Vervoer Wij betreuren het dat in bestaande buslijnen is geschrapt. Wij willen dan ook dat bij het jaarlijkse overleg alsnog wordt aangedrongen op herstel van dit besluit. Tevens zouden wij graag een bushalte gerealiseerd zien bij bedrijvenpark Het Hoog in combinatie met het Crematorium. Hoe denkt u hierover? D.M.P.-Heusden ziet met belangstelling uit naar de aanbieding van het nieuwe GVVP. Natuurlijk vertrouwen wij erop dat hierin de Vijfhoevenlaan niet is opgenomen als invalsweg voor Vlijmen. Geschrokken zijn wij echter van uw opmerking over “tijdelijke verkeersontsluitingen”vanwege bouwplannen in en rond Vlijmen. Wij willen hier nu nadere toelichting op. Wij gaan uit van prioritering van vrijliggende fietspaden zoals langs de Kloosterstraat en Tuinbouwweg in het nieuwe GVVP. In de begroting is vermeld dat ten aanzien van de parkeervisie Heusden Vesting afhankelijk van de resultaten in 2011 uitvoeringsmaatregelen zullen worden getroffen. Onze vragen hierover zijn te cryptisch en te soft beantwoord. Al een jaar terug is door de raad een initiatiefvoorstel aangenomen waarin gevraagd wordt om adequate maatregelen voor de weekenden en vakantieperiode. Wij vinden het, gelet op de overlast die bewoners van de vesting wordt ondervonden noodzakelijk dat verkeers- en parkeermaatregelen nog voor het toeristenseizoen in 2011 worden genomen. Wie zullen hierover een motie indienen.
Gebouwenbeheer en eigendommen Wij hebben vertrouwen in het nieuwe pachtbeleid wat in overleg met de ZLTO gestalte krijgt maar blijven tegenstander van verkoop pachtgronden alleen om wille van de opbrengst. Wij verzoeken het college prioriteit te geven aan het afstoten van gebouwen die vooral kosten veroorzaken. Wij zien dit als een Qiuck-win in de bezuinigingsslag.
Economische zaken Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
5
Naar het zich laat aanzien komt er binnen afzienbare tijd garen op de klos voor het Centrumplan van Vlijmen. Om grote verliezen te voorkomen zal ook voor de poort van Heusden snel een EI gelegd moeten worden Dat u afziet van aankoop van het Jonker Fris terrein kunnen wij ondersteunen. Wel vragen wij u ons duidelijk te maken hoe u onze recreatieve ambities toch voldoende kunt regisseren. Ook willen wij van het college weten wat de gevolgen zijn voor de gemeente van het afzien van uw voorkeursrecht. Voor veel gemeentes dreigt een artikel 12 status als gevolg van stagnerende gronduitgifte. Hoe is de situatie voor onze gemeente?
Onderwijs De post onderhoud scholen zal in 2011 kritisch onder de loep moeten worden genomen. D.M.P. Heusden vraagt het college hierin een efficiëntie slag te maken. Onlangs is wederom gebleken dat er ook in Vlijmen behoefte is aan speciaal onderwijs. Wij verzoeken het college om samen Scala mogelijkheden tot integratie binnen het reguliere onderwijs te onderzoeken.
Cultuur en toerisme Privatisering van het Gouverneurshuis in Heusden kan onder voorwaarden onze instemming hebben. Meer samenwerking tussen gemeente en Heemkundekring m.b.t. cultuur en historisch erfgoed lijkt ons zinvol. Is het mogelijk om die bijvoorbeeld onder te brengen in het gebouw Mommersteeg samen met andere verenigingen zoals een museum van manden, argrarisch verleden, hopteelt, etc. Dit alles om ook het toerisme in Vlijmen te bevorderen.
Sport Gelukkig kunnen wij op korte termijn een aangepaste sportnota tegemoet zien zodat verdere stagnatie niet meer nodig is. Onze fractie steunt het college om de horeca van Die Heygrave te privatiseren. Bij afstoting van het Run is het van belang dat een goede zwemaccomodatie voor onze gemeente blijft bestaan. D.M.P. mist in deze begroting uitbreiding van de kleedaccomodatie van VV Haarsteeg. Wij vragen de wethouder ons hieromtrent uitvoerig te informeren. Ook over de toekomstverwachtingen voor de voetbalverenigingen van Herpt en Oudheusden als het gaat om locatie en accomodatie vernemen wij graag de ins en outs.
Groen en Vesting Heusden In de Vesting wordt door particulier initiatief afbreuk gedaan aan de eisen rondom cultureel erfgoed. Denk daarbij aan voorgeschreven kleurstellingen, rolluiken, voorzetramen etc. Wij vragen hiervoor uw aandacht.
Werk en Inkomen D.M.P. is van mening dat dit beleidsveld de komende jaren extra aandacht vraagt. Dit vereist wellicht een andere en meer doelgerichte aanpak van reintegratie. Onze fractie is het eens om een onderzoek in te stellen naar nauwere samenwerking met de WML en publieke partners. Waar mogelijk zou onze gemeente WML mensen in dienst kunnen nemen.
Zorg en Welzijn Wij vragen aandacht voor jeugd, vrijwilligerswerk, ouderenzorg en mantelzorg. Voor dat hierop bezuinigingen worden toegepast willen we eerst duidelijkheid omtrent hetgeen dit gaat betekenen voor de doelgroepen. Versterking van de vrijwilligers steunpunten vinden wij een must. Diverse buurthuizen, verspreid over de kernen, zullen opgewaardeerd moeten worden. Wij vragen het college te komen met voorstellen over het wat, wanneer en op welke wijze.
Milieu en afval Wij hebben het college gevraagd inzicht te verschaffen in de mate en ontwikkeling van de stankoverlast in Hedikhuizen, Herpt en Haarsteeg. Ook over de ontwikkelingen van VAL-BV. Te gemakkelijk verwijst u naar de provincie. Wij zijn van mening dat uw college ons dient te informeren en zien die informatie gaarne spoedig tegemoet.
Bouwen en Wonen We zien graag een hoge prioriteit bij de uitvoering van de projecten in Oudheusden zoals het realiseren van de woonvisie, Castellum, Kasteellaan en hart voor Oudheusden.We vragen u de bewoners te informeren over de voortgang en eventuele temporisering.
Financiering en Belastingen Wij zijn content met uw aangekondigde onderzoek naar de dekkingsgraad van de leges en zien Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
6
de resultaten graag spoedig tegemoet. Mevrouw Van Aart (VVD) dient een motie in over de openingstijden en bereikbaarheid van de gemeente (M2-1). Tevens dient de VVD een motie in over het bevriezen van de fte’s van de gemeente (M2-3). Algemene beschouwing VVD Ongeveer een half jaar geleden zaten wij hier bijeen om het college enerzijds te complimenteren met de snelle totstandkoming van het coalitieprogramma en bijbehorende Voorjaarsnota, anderzijds zaten wij hier om een kritische blik te werpen op de plannen voor de komende jaren, bezien vanuit de bezuinigingsbril. Vanavond complimenteert de VVD fractie wederom het college met het dikke pak, samengebonden papier wat de programmabegroting van 2011 moet voorstellen. Complimenten zijn er ook zeker voor het ondersteunende ambtenarenapparaat, wat ons inziens op een meer dan keurige wijze zorg heeft gedragen voor de beantwoording van de technische vragen en onderzoeksvragen. Toch zijn er voor de VVD fractie, ook na de beantwoording van de technische- en onderzoeksvragen, een aantal punten blijven staan die, naar wij vinden, onder de maat zijn en waar wij het college graag op willen wijzen. Op de eerste plaats zijn dat de voorgestelde bezuinigingen voor de komende jaren. Deze worden ons inziens te laat ingezet. Nu niet beginnen is de kop in het zand steken. College, waarom beginnen we niet in 2011 met bezuinigen? Ten tweede willen wij graag de nog steeds ontbrekende visie en versoberingen aanhalen. Het college voert uit wat het vorige college begonnen is zonder hierbij oog te hebben voor versoberingen die passend zijn in tijden van bezuinigingen. Want college, is het grondig renoveren van De Voorste Venne een versobering? Want dan wil de VVD graag nog een aantal potentiële versoberingen aandragen! Ten derde willen wij een punt aanhalen wat tot veel ergernis bij zowel de burger als de VVD leidt, namelijk het consequent niet doorpakken van het college ten aanzien van service richting de burger en het jarenlange falen op het gebied van het terugdringen van het veel te hoge ziekteverzuim. Ik zal nu deze punten een voor een toelichten. Het is algemeen bekend dat de komende jaren de broekriem zal moeten worden aangehaald. De uitkering vanuit het gemeentefonds zal aanzienlijk minder zijn dan de afgelopen jaren, wat voor de gemeente inhoudt dat er bezuinigingen plaats moeten gaan vinden op diverse beleidsvelden. Niet alleen de gemeente komt voor dit feit te staan, ook onze burgers weten dat er minder wijn in het vat zit. Honderden burgers van Heusden en miljoenen burgers in Nederland zullen de komende jaren te maken krijgen met stijging van de inflatie en bevriezing van de eigen salarissen. Gemeentebelangen stelt in hun verkiezingsfolder dat “de lokale lasten zo laag mogelijk gehouden moeten worden, zeker in tijden van economische crisis!” Hier kan de VVD zich helemaal in vinden en het is voor de VVD dan ook ondenkbaar dat in deze tijden, waarin geen enkele burger zicht heeft op een loonsverhoging maar wel uitkijkt op aanzienlijk gestegen prijzen en kosten, de gemeente hen dubbel belast door middel van verhoging van de lasten, zoals bijvoorbeeld de OZB die tot en met 2014 met 5% per jaar zal stijgen. Gelukkig heeft het college afgezien van de in de Voorjaarsnota voorgestelde extra-extra verhoging van 5%, maar de verhoging zoals die nu op stapel staat is ons inziens ronduit asociaal te noemen. De VVD is tegen de reguliere verhoging van de OZB met 5% omdat daarmee de burger met een extra lastenverhoging ten opzichte van de landelijke ingrepen wordt getroffen. Met de beschikbare gelden zal spaarzaam moeten worden omgegaan, om de gestelde doelen en projecten enerzijds te behalen en niet in te leveren op de kwaliteit anderzijds. Burgers moeten misschien wel iedere dubbeltje omdraaien, en verwachten dezelfde kritische houding dus ook van het college. Juist deze kritische houding zien wij onvoldoende gerealiseerd in deze begrotingsopzet. In het kader van de economisch heftige tijden die burger te wachten staat, is de gemeente achtergebleven op het vlak van efficiencyverbetering en verzwaart het haar eigen lasten onnodig. Vooruitlopend op de grote bezuinigingen die er vanaf 2012 aankomen, wil de VVD voor 2011 al sterker inzetten op besparingen. Dat went alvast en doet later minder pijn omdat de pijn geleidelijker wordt ingezet. Want voorzitter, pijnlijk zal het worden! Het aantal ambtenaren is in de afgelopen 10 jaren met 15% gestegen, terwijl het inwonersaantal Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
7
vrijwel niet is toegenomen. Een efficiënte organisatie behaalt een efficiency verbetering van 2% per jaar. Nu er financieel minder ruimte is voor eigen beleid zou het eens goed zijn om naar de eigen organisatie te kijken. Natuurlijk zult u zeggen, daar heeft ook de VVD aan meegedaan, maar de VVD zal ook de eerste zijn om de efficiency grondig aan te pakken in crisis tijden. Wij doen een beroep op een efficiency onderzoek. In aanloop hiernaar stellen wij voor om het aantal FTE’s te bevriezen. Hiertoe hebben wij een motie voorbereid. Het tweede punt voorzitter wat wij vanavond graag aan willen halen, is de visie van het college, of beter gezegd, het gebrek hieraan. Geld kan alleen verantwoord uitgegeven worden wanneer dit stoelt op een doordachte, reële en duurzame visie. De VVD is van mening dat een dergelijke visie in zijn geheel ontbreekt in de voorgelegde programmabegroting. Als simpel, maar onbegrijpelijk voorbeeld noemen wij het project De Voorste Venne. Dit markante gebouw wordt zeer grondig gerenoveerd en zal een multifunctionele invulling moeten krijgen. Ruimtes die voor meer dan 1 activiteit, vereniging of doelgroep te gebruiken of in te richten zijn. Als grote, dragende pilaar in dit project is de verplaatsing van de bibliotheek ingezet. De grond van de huidige locatie van de bibliotheek zal gebruikt worden om hier appartementen te realiseren. Het geld van de verkoop van deze appartementen zal op haar beurt weer gebruikt worden om de renovatie van De Voorste Venne mede te financieren. Want met een bibliotheek in De Voorste Venne zal er meer publiek richting dat deel van het centrum gelokt worden, wat een actieve loop zal bevorderen tussen de winkels in het centrum en De Voorste Venne als multifunctionele accommodatie. Tot zover een prachtig verhaal. Echter…. leven we in een tijd waarin ongeveer alles digitaal te doen is. Ook lezen gaat digitaal. De verkoop van E-Readers neemt exponentieel toe. De nieuwste boeken heb je binnen vijf minuten in huis, zonder de deur uit te hoeven gaan. Uit diverse onderzoeken is geconcludeerd dat het aantal bibliotheken in Nederland met 30% af zal nemen de komende jaren als gevolg van ontwikkelingen als de Ipad en de E-Reader. Dat betekent concreet minder mensen die gebruik zullen gaan maken van de bibliotheek en dus zal de bijdrage per inwoner voor alle mensen die wel naar de bibliotheek gaan, stijgen. Binnen een termijn van ongeveer 15 jaar bestaan er geen bibliotheek ruimtes meer en investeren in een verhuizing is niet doordacht en getuigt niet van een toekomstvisie. Laten wij met z’n allen eens nadenken over een digitale bibliotheek. Op het moment betalen we per inwoner ruim 22 euro voor de mensen die gebruik maken van de bibliotheek. Omdat een op de drie inwoners er gebruik van maakt is de subsidie per gebruiker 66 euro per jaar. Dit is waarschijnlijk de prijs van een E-Reader in de toekomst. Naast deze ontwikkeling weet het college dat er bezuinigd moet worden. Waarom er dan toch gekozen is voor een grondige renovatie in plaats van een upgrade van De Voorste Venne is ons dan ook een raadsel. Met een upgrade van de horeca en een aantal ruimtes in De Voorste Venne kan een zelfde resultaat behaald worden met een significant minder geld dan nu geraamd staat voor dit project. College, is er überhaupt aan deze mogelijkheid gedacht of is deze enorme post op de begroting niet eens gepasseerd in de beleidsoverwegingen? Met deze ontwikkelingen en gegevens in het achterhoofd, waarom is een nog in prima staat verkerende bibliotheek de dragende financiële pilaar achter het project De Voorste Venne? Bovendien is de ruimte van de bibliotheek nauwelijks multifunctioneel te noemen, tenzij de basisscholen in het kader van gymles mogen apekooien op de boekenschappen. Een ander voorbeeld van het gebrek aan visie en doorpakken is het absurd hoge ziekteverzuim binnen de eigen organisatie, wat zich vertaald in een verzuimpercentage op 6,6%, wat de VVD een doorn in het oog is. Het gemiddelde verzuimpercentage onder gemeenten ligt op 5,1%. Nog veel erger is ons verzuimpercentage wanneer je dit afzet tegen het gemiddelde van de profit sector, waar het gemiddelde verzuimpercentage ligt om en nabij de 4%. Wanneer we dan kijken naar de kostenbesparingen die op dit gebied te behalen zijn, loont doorpakken. 1% minder ziekteverzuim betekend 3 FTE’s meer productiviteit. In het bedrijfsleven wordt met investeren in voorkomen van ziekteverzuim goede resultaten behaald. Dit verwachten wij ook van de gemeentelijke organisatie. Jaar in jaar uit blijven de cijfers te hoog. Door je steeds te blijven verschuilen achter ernstig zieken misken je de gevolgen van kort verzuim. Wat de VVD betreft wordt de volgende taakstelling aan het apparaat meegegeven: er wordt 1% minder ziekteverzuim gerealiseerd en het aantal FTE’s wordt met 3 teruggebracht. Bovenstaande twee voorbeelden geven aan dat het in het college ontbreekt aan visie en reflectie. De neuzen staan allemaal dezelfde kant op, wat een scherpe visie niet ten goede komt. Vanzelfsprekend is het college enigszins gebonden aan de stappen die het vorige college gezet heeft, en is eenheid een voorwaarde om samen te kunnen werken, maar is men wel scherp op elkaar? Is het college in staat om zich af te vragen: maken we wel de goede keuzes? Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
8
De VVD ziet dit in ieder geval niet terug in de programmabegroting, alhoewel dit door de VVD ook al aan is gegeven in de vergadering over de Voorjaarsnota, waar het aan visie ook ontbrak. Wat betreft de VVD moet er in het college meer gewerkt worden aan visie, en minder aan visualiseren. Een derde thema wat de VVD onvoldoende verbeterd ziet is de dienstverlening richting de burger. Ook op dit gebied wordt al jaren niet doorgepakt. De huidige openingstijden van de gemeentehuizen zijn zeer beperkt. Op vrijdagmiddag is het onmogelijk om iemand te spreken te krijgen, want er staat gewoon een bandje aan en mocht je al wel iemand te spreken krijgen, is er naar alle waarschijnlijkheid niemand van de betreffende afdeling aanwezig. Graag wil ik de heer Pulles citeren, die in een interview met De Scherper zegt dat “loketten ook vrijdagmiddag bereikbaar horen te zijn.” Wij hebben in het debat rond het leerlingenvervoer gezien dat vakanties niet goed gecoördineerd worden. In de ochtenduren zou de front-Office vanaf negen uur telefonisch bereikbaar moeten zijn, maar wij hebben zelf geconstateerd dat meerdere malen om tien over negen nog het bandje draait waarop je vriendelijk verzocht wordt tussen negen en twaalf te bellen. Wie is er nou enkel in staat om tussen negen en twaalf de gemeente te bellen? Voorzitter, het is toch niet meer van deze tijd om de huidige openingstijden te hanteren? De VVD is ook van mening dat service zich niet alleen beperkt tot de fysieke klantafhandeling. Ook digitaal loopt deze gemeente ver achter in haar service richting de burger. Afspraken maken, gegevens opvragen, het verlengen van paspoorten en rijbewijzen is allemaal mogelijk via internet. Verruim tegelijkertijd de openingstijden van het gemeentehuis van bijvoorbeeld acht tot acht. Ook van een ambtenaar mag meer flexibiliteit worden verwacht zonder daarvoor extra geld te vragen. Wederom zou ik graag D.M.P. Heusden willen citeren. In hun verkiezingsprogramma stellen zij het volgende: “D.M.P. Heusden vindt de dienstverlening van onze gemeente nog onvoldoende. We juichen de avondopenstelling toe maar vinden dat een openbare instelling ook op de vrijdagmiddag bereikbaar moet zijn, zowel voor wat betreft het loket als ook telefonisch. De dienstverlening via internet vinden we sterk achterblijven bij de behoefte van de bewoners in deze digitale tijd. De gemeente komt de beloften in het verlengde van de intern zo gewaardeerde ‘Heusdense manier van werken’ niet na.” De drie thema’s die ik zojuist aangehaald heb laten zien dat het college een programmabegroting gepresenteerd heeft waarin ten aanzien van bezuinigen in 2011, visie en versoberingen ten aanzien van actuele projecten en het doorpakken op het gebied van dienstverlening richting onze burgers en de eigen organisatie, onvoldoende maatregelen genomen zijn. In diverse verkiezingsprogramma’s is over deze drie thema’s veel beloofd, maar wij kunnen de vertaling hiervan in beleid niet terugvinden. Zijn dit loze woorden geweest? Of komen deze beloften over drie jaar terug, vlak voor de volgende verkiezingen? Deze programmabegroting als vervolg op de Voorjaarsnota laat zich ons inziens het beste in een metafoor verpakken als een huis. Het pleisterwerk van dit huis wat de muren bedekt, is broos. Wanneer we dit voorzichtig van de wanden halen, zien we waar het echte probleem ligt. De fundering van dit bouwwerk ondermijnt het voortbestaan ervan. Het beton is niet gewapend, maar een mengsel van zand en veen, onderhevig aan inklinking en verzakking. De pilaren dragen het zware dak op hun schouders, maar zonder stevige grond onder de voeten lijkt dit bouwwerk gedoemd in te storten. Jammer. Want met een beetje meer zorg en aandacht zou dit bouwwerk een plaatje zijn, een genot om naar te kijken en om in te wonen. Een gebouw wat warmte en veiligheid uitstraalt, waar men zich begrepen en welkom voelt. Wat de VVD betreft is het hoog tijd om te gaan verbouwen! Mevrouw Rijnders-Huisman (CDA) dient een amendement in over de bestemmingsreserve centrumplan Vlijmen (A1), een motie over de kerntakendiscussie (M1) en een motie over het minimumniveau algemene reserve (M15). Algemene beschouwing CDA CDA Heusden is verheugd dat met de begroting 2011 niet langer wordt ontkend dat ook in Heusden bezuinigingen nodig zijn. Maar wat behelst de begroting 2011? · Majeure projecten gaan door, met een zekere mate van temporisering. · Ombuigingen betreffen 1e ronde bezuinigingen die nog niet echt door de bevolking worden gevoeld, er zijn nog geen pijnlijke besluiten genomen.
Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
9
· Een fundamentele keuze welke taken wel of niet meer worden uitgevoerd, welk voorzieningenniveau wordt gehandhaafd, is niet gemaakt. · Een aantal bezuinigingen zijn boterzacht, zoals privatiseren van ’t Run en onderhoud gemeentelijke panden. Er zal weinig interesse zijn voor overname van een openluchtzwembad en gebouwen moeten onderhouden worden om waarde te behouden. · Ondanks ombuigingen is de omvang van de ambtelijke organisatie in formatieplaatsen niet afgenomen maar toegenomen. Hoe kan er bezuinigd worden op bijvoorbeeld infrastructuur en groen zonder dat hierdoor minder capaciteit nodig is voor de ambtelijke organisatie? · Tegenvallers, zoals vrijwel zeker te verwachten bij ISD en WML, zijn niet ingerekend. Ook de beheerkosten van de Poort van Heusden zijn niet ingerekend. · Open eind regelingen, zoals de WMO, kennen geen uitgaven plafond Kijken we naar de financiële situatie, dan geeft dat het volgende beeld: · Het grondbezit, balanswaarde 118 miljoen, brengt onder de huidige en te verwachten economische situatie grote risico’s met zich mee. · De reserves dalen van 42,5 miljoen naar 36 miljoen begin 2014. De Algemene reserve bedraagt begin 2014 nog slechts 14,7 miljoen; · Geen sluitende begroting omdat onderuitputting en het renteresultaat zijn meegenomen als structurele baten, terwijl deze incidenteel zijn. Structurele uitgaven moeten door structurele inkomsten worden bekostigd, alleen dan ontstaat een solide dekking voor de nabije toekomst. Het totaalbeeld is dat er ondanks de bezuinigingen geen sprake is van een gezonde financiële situatie voor de gemeente Heusden. Met deze begroting gaan we vooral in de jaren na 2011 tekorten tegemoet. Als gevolg van het regeerakkoord zullen meer taken naar de gemeenten worden gedelegeerd. Meer taken zullen moeten worden uitgevoerd, bij een geringere uitkering uit het gemeentefonds. Om hierop voorbereid te zijn is een doorlichting nodig van de organisatie. Waar is ruimte in de ambtelijke bezetting om de extra taken op te kunnen vangen en verdere bezuinigingen te kunnen realiseren? Hoe gaan we de noodzakelijke fundamentele keuzes maken? Het CDA Heusden stelt voor deze keuzes te maken door het voeren van een kerntakendiscussie met de gehele raad. En wel voorafgaand aan de voorjaarsnota 2011, rond februari, om tot een sluitende begroting voor 2012 te komen. Welke taken zijn wettelijk verplicht, welke zijn een primaire keuze van deze raad en wat zijn de overige taken die ter discussie kunnen worden gesteld? Welk voorzieningenniveau wordt gehandhaafd? Op voorhand maken wij nu geen keuze uit de majeure projecten, laten we eerst de fundamentele discussie voeren. Om deze stelling kracht bij te zetten dienen wij een motie in.
Mevrouw De Wild (PvdA): Algemene beschouwing PvdA Voorzitter, collega’s van de raad………. We hebben zorgen. Omdat het gat in de gemeentelijke portemonnee steeds groter zal worden. Om de positie van onze intergemeentelijke sociale dienst en de WML. Meer monden die gevuld moeten worden met véél minder geld. Als dit sociale vangnet van onze maatschappij onderuitgaat, wat dan? We hebben zorgen om wat nog gaat komen Het verlies aan banen bij ambtenaren en in de gesubsidieerde sector. Het regelrechte gevolg van het ‘in eigen vlees snijden’ van overheden. Maar die zorgen zijn ook een regelrechte uitdaging! Want wat gaan we er aan doen? Het college is niet in de valkuil gestapt van het willekeurig bezuinigen óm het bezuinigen. De maatschappelijke taken, het coalitieakkoord en de Voorjaarsnota blijven uitgangspunt voor het bestuur. Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
10
Bij deze begrotingsbehandeling gaat het om het verdelen van het beschikbare geld over het beleidsboodschappenlijstje uit de Voorjaarsnota. Het geld zelf is niet belangrijk, maar wat je er mee kunt doen! Laten we kijken hoe het college die uitdaging opgepakt heeft.
Minder geld dan voorheen en toch de begroting voor 2011 sluitend maken. Dat kan. Door aan de ene kant minder uit te geven, slimmer uit te geven en minder snel uit te geven. En aan de andere kant onze inkomsten te verhogen: door het OZB-beleid, door de verkoop van eigendommen en door samenwerken in de regio.
A.
Minder uitgeven:
Er heeft een stofkamprocedure plaatsgevonden langs allerlei budgetten die niet of maar gedeeltelijk werden gebruikt. Pleisters op maatschappelijke wondjes uit het verleden kunnen we nu wel missen. Franje in verschillende beleidsterreinen is verwijderd. (de crossmediale subsidie b.v.). In de sectoren sport, cultuur en welzijn zal het college zich steeds afvragen of een bijdrage van de overheid nog verantwoord is. Verenigingen zullen nu ook zelf voor oplossingen moeten gaan zorgen, want vanzelfsprekende bijdrages van de overheid zijn verleden tijd. Samenwerking zoeken met commerciële organisaties op deze gebieden zal voor win-win situaties zorgen. 1% korting op gesubsidieerde instellingen. Dat lijkt ons dan nog wel mee te vallen. Een instelling die € 200.000,-- kreeg, moet het nu doen met €198.000,-- én minder uitbesteden aan derden. Dat geldt uiteraard voor die werkzaamheden die je zelf kunt én goedkoper kunt. Het eerste voorstel om te bezuinigen op de WMO gaat vooral om slimmer uitgeven. Het besef ook, dat niet iedereen die gebruik moet maken van voorzieningen, ook meteen armlastig is. De oproep aan burgers zal dan ook zijn: u heeft er weliswaar recht op, maar heeft u het ook nodig? Door slimmer uit te geven, kan iedereen nog steeds de voorzieningen krijgen die hij nodig heeft. Minder snel uitgeven kun je doen door een budget in tijd wat naar achteren te schuiven B.v. bij de Voorste Venne. Dat is teleurstellend, maar uitstel moet geen afstel worden. Beter wat later, dan failliet en dus helemaal niet.
B.
Verhoging van de inkomsten krijgen we ten eerste door het bestaande beleid m.b.t. de OZB te handhaven. Deze inkomsten zijn ‘vrij’ te besteden. Om ons voorzieningenniveau op peil te houden of om knelpunten op te lossen. Ten tweede door het verkopen of privatiseren van gemeentelijke eigendommen. Daar zijn we het wel mee eens, maar hier past een waarschuwing: zwembad Het Run is wel het laatste waar wij naar kijken om inkomsten te verhogen. We vinden dat we zuinig moeten zijn op een dergelijke collectieve voorziening die door zo’n brede doelgroep gebruikt wordt. Voor een hele regio heeft het zwembad betekenis in de zin van sport en bewegen, recreatie en toerisme. Wat recreatie en toerisme betreft, ligt een link naar dat beleidsveld voor de hand. Bij verkoop heb je als gemeente geen regie meer, toegangsprijzen gaan omhoog en als het allemaal niet lukt, moet je de failliete boedel waarschijnlijk toch weer terugkopen. Een interessante vraag is hoeveel opbrengstverhoging van OZB nodig zou zijn om het voortbestaan van het zwembad als collectieve voorziening te handhaven. Hebben we dat er dan voor over? En dan het zoeken van bondgenoten. De derde mogelijkheid die gebruikt wordt voor verhoging van de inkomsten is samenwerking. De A59, de parallelstructuren, de ecologische hoofdstructuren, inrichting buitengebied. Allemaal zaken die een lange termijnvisie vragen, sterke allianties en goede samenwerking in de regio. Juist in financieel moeilijke tijden. Je zou kunnen zeggen dat samenwerking net is als “carpoolen”: Met zijn vieren vooruitkomen en maar een kwart hoeven te betalen. Ondanks, of juist dankzij alle geplande ombuigingen, zijn de grote projecten overeind gebleven. Dat verdient een pluim! Conclusie: Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
11
· Het college heeft op een degelijke manier vorm gegeven aan noodzakelijke ombuigingen. De minst draagkrachtigen zijn daarbij natuurlijk ontzien en toch is er ruimte voor nieuw beleid, zoals de Heusdense pas. · Voor 2011 valt de pijn van de bezuinigingen eigenlijk nog wel mee…maar daarna! De oproep aan onze inwoners om samen met hun bestuur de komende mindere tijden te trotseren, wordt door de PvdA zeer ondersteund. Met elkaar, niet tegenover elkaar. · Maar let op uw zaak! Waak voor een te luchthartig afstand doen van collectieve voorzieningen of van ons erfgoed, alleen vanwege het geld. Dán liever een hogere OZB-opbrengst. Niet in de laatste plaats vanwege de toch al lage gemeentelijke belastingen. · Dit is slechts het begin. We zullen verder gaan met het vinden van een betere en rechtvaardiger financiële structuur voor onze gemeente. · Om zo met minder geld toch een leefbare gemeente te houden.
Dat is onze uitdaging voor de toekomst ! Want in Heusden blijven we zorgen voor elkaar! De heer Van der Poel (GroenLinks) dient een motie in over het gemeentehuis (M2-2), een motie over projectsubsidies (M8-1) en een motie over energiebesparing (M13). Algemene Beschouwing Groen Links GroenLinks wil het college graag complimenteren met de voorliggende begroting. Ik ga straks ook eindigen met complimenten maar tussendoor wil ik ook een aantal stevige noten met u kraken. Er ligt een degelijke begroting waarin fors bezuinigd wordt. Toch is het college erin geslaagd om de ambities onveranderd hoog te houden. De gemeente Heusden staat er goed voor. Daardoor hoeft er minder drastisch bezuinigd te worden dan in veel omliggende gemeenten. De kaasschaaf lijkt afdoende en grote investeringen worden uit- maar niet afgesteld. Duurzaamheid blijft de leidraad in onze gemeente maar hoe wil het college dat handen en voeten gaan geven? Welke toekomst streven we voor Heusden na? GroenLinks heeft daar duidelijke ideeën over en wil u graag meenemen naar het jaar 2020.
Toekomstvisie Als de droom van GroenLinks in 2020 is uitgekomen ziet Heusden er zonnig uit. De woningen die in de afgelopen jaren gebouwd zijn leveren meer energie dan ze verbruiken. Door renovatie en isolatie van oudere woningen is een enorme energiebesparing bereikt terwijl het comfort is toegenomen. Er is massaal geïnvesteerd in groene energie, kleinschalig op woningen en grootschalig op de bedrijventerreinen. De woningvoorraad is aangepast aan de veranderde behoefte. Traditionele tweekappers voor gezinnen met kinderen worden nauwelijks meer gebouwd. Als gevolg van de vergrijzing is er vooral behoefte aan kleine woningen voor één of twee personen, zowel appartementen als patiowoningen en vooral in de buurt van winkels en culturele voorzieningen. Er worden geen nieuwe woonwijken meer gebouwd maar oude worden geherstructureerd. Hierdoor ontstaat ruimte voor meer groen en speelgelegenheid. De land- en tuinbouw zijn weer één met het landschap in plaats van het te bedreigen. De kassen zijn verplaatst naar bedrijventerreinen en de veehouderij is volledig biologisch. De geringere productie wordt gecompenseerd door de hogere prijs die de consument betaalt voor betere producten. Gewerkt wordt er ook volop in Heusden, vooral in Green Valley. Sinds de grote bedrijven daar de ‘cradle-to-cradle’ gedachte omarmden zijn ze zich volledig gaan toeleggen op duurzame energie en duurzame producten. De nieuwe invulling van de Poort van Heusden, ‘het duurzaamste dagje uit’, sluit daar prima bij aan. De vele toeristen die, natuurlijk met hoogwaardig openbaar vervoer, naar Heusden komen voor onze natuur en cultuur zorgen voor veel ‘groene banen’. De sociale samenhang en onderlinge solidariteit zijn sterk toegenomen doordat mensen weer verantwoordelijk gemaakt zijn voor hun eigen wijk. De wijkplatforms hebben eigen budgetten voor onderhoud van straten en groen, inrichting van speel- en ontmoetingsplekken. En dat werkt, want iedereen doet mee en wordt gewaardeerd voor zijn unieke bijdrage. Diversiteit is het devies, want verschillen verrijken.
Kritische kanttekeningen “Keep on dreaming” hoor ik u denken, maar wat is er op tegen om deze toekomst actief na te Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
12
streven? Met deze visie in het achterhoofd wil GroenLinks vijf kritische kanttekeningen plaatsen bij deze begroting.
Bezuinig op energie! In deze begroting, die vol staat met bezuinigingen, wordt met geen woord gerept over de belangrijkste bezuiniging, die op energieverbruik. GroenLinks gaat daarom een motie indienen waarin het college een taakstelling krijgt om 100.000 euro per jaar te besparen op energieverbruik.
Woningbouw De komende tien jaar denkt het college 200 woningen per jaar te bouwen. GroenLinks vindt dat een volstrekt onrealistisch aantal. In de afgelopen tien jaar zijn er maar 125 per jaar gebouwd. De vraag naar nieuwe woningen zal fors lager worden en bovendien sterk veranderen. Hou dus rekening met andere scenario’s en doe geen voorbarige investeringen in bijvoorbeeld bouwgrond en infrastructuur.
Temporiseren Het temporiseren van grote projecten lijkt geld op te leveren, maar zal uiteindelijk juist fors duurder uitpakken. Een typisch voorbeeld van ‘penny wise, pound foolish’ is het besluit om de revitalisering van De Voorste Venne uit te stellen. NU starten levert enorm veel aanbestedingsvoordeel op maar vraagt wel om bestuurlijke daadkracht. Ook voor Centrumplan Vlijmen, Poort van Heusden en Geerpark zou moeten gelden: gas geven in plaats van afremmen.
Beleid teruggedraaid In deze begroting wordt ook beleid teruggedraaid dat nog maar een paar jaar geleden door de raad is vastgesteld. Dat kan niet en helemaal niet als daar geen argumenten voor gegeven worden. Zo worden de projectsubsidies afgeschaft. Die hadden we nu net in 2008 weer ingevoerd om vernieuwing en participatie te stimuleren. GroenLinks gaat hierover een motie indienen. Ook het schrappen van de stelposten uit de kadernota Kunst en cultuur kan niet zonder argumenten. Wij vragen de wethouder de toezegging dat hij eerst met een evaluatie van deze kadernota komt, voordat besloten wordt om daarin vastgelegd beleid niet meer uit te voeren.
Accommodaties De meerjarenbegroting sluit met een tekort. Er zullen de komende jaren nog meer echt structurele besparingen gerealiseerd moeten worden. GroenLinks denkt daarbij vooral aan het afstoten, privatiseren en efficiënter gebruiken van gemeentelijke accommodaties. Daarbij moeten we zelf het goede voorbeeld geven en genoegen nemen met één gemeentehuis. Hoe dat kan, willen we graag in een motie aan u voorleggen.
Tot besluit Tot slot, beloofd is beloofd, wil ik het college complimenteren voor het lef om in deze tijd de OZB in vier jaar tijd met ruim 20 procent te verhogen. GroenLinks heeft er nooit een geheim van gemaakt dat zo’n verhoging alleszins acceptabel is. De lokale lasten in Heusden zijn bijzonder laag en de laatste jaren zelfs fors gedaald door de invoering van diftar. Bovendien is de OZB een zeer sociale belasting, waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Op basis van de verkiezingsprogramma’s van de andere partijen hadden we voor deze verhoging niet zoveel medestanders verwacht. De heer Vonk (D66) dient een motie in over de ISD (M11). INVOEGEN BESCHOUWING Algemene beschouwing D66: De raad mag minder bescheiden zijn D66 is pas sinds dit jaar vertegenwoordigd in de gemeenteraad van Heusden en we hebben nog veel te leren. Wel kijken we fris tegen alles aan. Voortdurend vragen wij ons af waaróm iets gebeurt en wat de achterliggende bedoeling is. Zo is ons snel duidelijk geworden dat het 'duale stelsel' nog niet echt is ingeburgerd. De bestuurstaak van het college en de controle daarop door de raad, zijn nog te veel verweven. Dit staat een goed functioneren van de raad en van het college in de weg. Daar wil D66 wat aan gaan doen. Ik zal uitleggen wat ik bedoel. 1. Bij een aantal zaken zou de raad zich wat bescheidener moeten opstellen: de raad moet zich niet bemoeien met uitvoeringszaken, die zijn de verantwoordelijkheid van het college, bij wet vastgelegd. 2. De raad mag best een stuk minder bescheiden zijn, als het gaat om het vaststellen van beleid. Daar hebben het college en de uitvoeringsorganisatie zich vervolgens aan te houden. De raad moet hierin niet afwachtend zijn, maar proactief. Scherp. Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
13
D66 heeft geconstateerd dat de raad op diverse beleidsterreinen nog geen scherp omlijnde visie heeft ontwikkeld en vastgelegd, waaraan het college zich bij de uitvoering kan vasthouden. Waar een duidelijk beleidskader ontbreekt, neemt het college de ruimte om een eigen beleid te ontwikkelen. Soms gaat het college dan voorbij aan de zelfstandige verantwoordelijkheid van de raad. Dat is pijnlijk. Voor de raad, én voor het college. De juiste rolverdeling tussen raad en college zit duidelijk nog niet ’in hoofden en harten’. Zo heeft het college pas geleden een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat. Op zichzelf lovenswaardig, maar de raad was daar niet in gekend, en dat is géén goede zaak. Er is tenslotte een contract gesloten met potentieel vér reikende consequenties voor de gemeente. Wij zijn daarom blij dat het D66-voorstel wordt gevolgd, om hierover in januari 2011 een thema-avond voor de raad te beleggen. De raad moet hoge eisen stellen aan de vaststelling van het beleid. Daarom heeft D66 vorige week voorgesteld de Kadernota Grondbeleid terug te verwijzen naar de informatievergadering: een duidelijk voorbeeld waar de kaderstelling onvoldoende was vormgegeven. Vooral omdat de raad zicht moet hebben op de omvang van de risico's die de gemeente loopt. D66 komt nog dit jaar met een initiatiefvoorstel om een Beleidsadviescommissie Duaal Stelsel in te stellen. Die commissie evalueert de huidige werkwijze en doet voorstellen voor verbetering.
De programbegroting 2011 D66 kan zich in het algemeen vinden in het vastgestelde coalitieprogramma, en ook in de uitwerkingen daarvan in de programbegroting 2011. D66 realiseert zich dat de marges voor nieuw beleid zeer smal zijn. Bovendien kunnen de precieze gevolgen van het nieuwe regeringsbeleid nog niet worden vastgesteld. We weten alleen dat we minder geld gaan krijgen en meer taken. Dus moeten wij ons als raadsleden bezinnen op de prioriteiten die de gemeente daarbij moet stellen. D66 ziet dat in deze wat kleurloze begroting alleen maar de kaasschaaf is gehanteerd: de indexering voor prijsstijgingen is achterwege gelaten. Pijnlijke keuzes zijn nog niet gemaakt. De raad heeft het komende jaar nog heel wat werk voor de boeg, ook als we nu deze programbegroting vaststellen. We weten nog niet precies, wat ons boven het hoofd hangt.
Voor de volgende vier punten vraagt D66 speciale aandacht: ·
·
·
·
De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De WMO regelt dat mensen met een beperking of in een kwetsbare positie, de voorzieningen, hulp en ondersteuning krijgen die zij nodig hebben. Wij steunen het voorstel om terughoudend te zijn bij het korten op deze uitgaven. De ISD verzorgt de uitvoering van het re-integratiebeleid. De dienst maakt daarbij gebruik van de 'participatieladder', die aangeeft in welke mate iemand deelneemt aan het maatschappelijk verkeer. Zo probeert de ISD te bevorderen dat mensen stappen vooruit maken op die ladder. Op de hoogste sport, vinden mensen weer een baan. Voor D66 heeft onderlinge maatschappelijke betrokkenheid topprioriteit. Daarom zijn wij tegen bezuinigingen op de kadervorming van vrijwilligers. Sterker nog: wij verzoeken het college om met de ISD te kijken hoe ze cliënten voor vrijwilligerswerk bij verenigingen kunnen enthousiasmeren. En de gemeente moet de daarvoor benodigde extra faciliteiten ter beschikking stellen. Dan snijdt het mes aan twee kanten: ondersteuning van het verenigingsleven én hulp op de participatieladder. Zojuist heb ik het erover gehad, dat de raad zijn kaderstellende rol moet innemen. Daar moet dan ook wel naar gehandeld worden! In de begroting ontbreekt bij Gebouwenbeheer en Eigendommen, de verwijzing naar de Kaderstelling beleid gemeentelijke eigendommen, van 10 september 2008. Waar de raad al een kader gesteld heeft, moet die ook het beleid bepalen. Die verwijzing moet dus nog worden opgenomen in de begroting. De raad heeft al vaker aangedrongen op meer inkomsten en een kostendekkende exploitatie van gemeentelijke eigendommen. D66 vindt dat de gemeente belangrijke mogelijkheden laat liggen om tot gezondere verhoudingen te komen, ook in financiële zin. Voor alle gebouwen en terreinen moet een marktconforme huur worden vastgesteld. Soms kan het zo zijn, dat de gebruiker die marktconforme huur niet op kan brengen. Dan wordt duidelijk wat er in feite als verborgen subsidie wordt gegeven. Daar kun je dan maatregelen op nemen. Hier liggen aanzienlijke mogelijkheden om voor de komende jaren dekking te vinden voor de noodzakelijke bezuinigingen.
Tot slot De raad zal de komende twaalf maanden nog fundamentele keuzes moeten maken. We moeten Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010 14
er op rekenen dat een herbezinning nodig zal zijn op de financiële grondslagen. En daarnaast moeten wij stappen voorwaarts maken op een beter functioneren van de democratische processen. Niet bescheiden en ook niet arrogant. De voorzitter schorst om 18.15 uur de vergadering. Hij heropent de vergadering om 19.30 uur. Wethouder Mulder begint haar beantwoording met dankzegging aan de ambtelijke organisatie die de vragen zorgvuldig heeft beantwoord. De kaders zijn gevolgd die door de raad zijn aangeboden. Dit is ook een vorm van dualisme. Iedereen kan zich vinden in de bezuinigingen. Het is logisch dat het college zorgvuldig te werk gaat bij het treffen van de maatregelen. Het is niet een bevoegdheid van de raad om zich bezig te houden met de personeelsomvang van de gemeentelijke organisatie. Efficiency moet vooropstaan, maar het beleid moet leidend zijn in de vertaling naar fte’s. Er is geen verband tussen het aantal inwoners en de fte’s om de wettelijke taken uit te voeren. De VVD heeft niet in ogenschouw genomen dat de frequentie van het ziekteverzuim onder de norm is. Dit betekent dat er sprake is van langdurige ernstige ziektes. Er is vooral gepoogd om intern de digitale dienstverlening op orde te krijgen. Vervolgens zal in 2011 de digitale dienstverlening naar buiten worden uitgevoerd. Door de grote projecten gefaseerd uit te voeren blijft de gemeente toekomstbestendig en vitaal. Er zal tijdig worden geïnformeerd over een onderzoek naar het Run en het privatiseren van het Gouverneurshuis. Er zijn twee verschillende moties ingediend voor de bezuinigingen op de projectsubsidies. Het college vraagt om deze twee moties op elkaar af te stemmen. Het college heeft geen opvattingen hierover. Het college kan niet oordelen over bezuinigingen op de griffie. Er wordt een collegevoorstel voorbereid voor de ID-kaart naar het Waalwijkse model. Wethouder Mulder vraagt een korte schorsing aan. De voorzitter schorst de vergadering voor vijf minuten en heropent de vergadering om 19.55 uur. Wethouder Mulder antwoordt aan Gemeentebelangen dat er nog geen projectbesluit en voorontwerpbestemmingsplan voor het Geerpark is geweest. Medio 2011 wordt er een nieuwe GVVP aan de raad voorgelegd. Door het college zal worden bekeken of de jumelage met Idstein zal worden voortgezet of dat dit ten behoeve van Otjiwarongo zal komen. De aanbeveling om in het jaarlijks overleg de buslijnen te bespreken wordt overgenomen. Het college begrijpt dat het verzoek van de raad om de parkeervisie voor de vesting Heusden snel te ontwikkelen wordt ondersteund door een motie. Voor het gebouw van Jonker Fris is de Wvg nog van toepassing. Het gebouw van Mommersteeg is in bezit van Woonveste en die bepaalt de invulling. Bij het sportbeleid is afgesproken een nulmeting te verrichten met betrekking tot het ontbreken van de kleedkamers bij vv Haarsteeg. Hierover zijn gesprekken geweest met vv Haarsteeg. De bewoners van Oud-Heusden worden geïnformeerd over het Castellum en de Kasteellaan. De raad ontvang binnenkort een notitie over de voortgang. Het college kan zich niet vinden in de opmerking van de VVD die de lastenverhoging van de ozb asociaal vindt. De bijdrage van de verhoging is minimaal. Zij kan niet instemmen met de opmerking van het CDA dat er geen sluitende begroting is. Onderuitputting is een jaarlijks terugkerend fenomeen en is net als het renteresultaat structureel. De provincie is hier toezichthouder en geeft aan als er geen sluitende begroting is. De kerntakendiscussie is in de bijeenkomst voor de voorjaarsnota gevoerd. Een aantal raadsfracties kon zich niet hierin vinden. Het college is van mening dat de formatie van het personeel voortvloeit uit het beleid dat wordt gevoerd. De zorgen van de PvdA over het budget voor het sociale vangnet, het verlies van banen en voor het vluchtelingenwerk zijn niet nodig. Het budget voor het vluchtelingenwerk gaat alleen over de gemeentelijke bijdrage, maar de rijksbijdrage is hierin niet opgenomen. Hier wordt niet meer bezuinigd dan op andere organisaties. Het Run is een mooie collectieve voorziening. Dit geeft een structurele verhoging van de ozb van 6%. Een private partij zou deze voorziening in stand kunnen houden. Zij beaamt dat de lasten voor de burgers redelijk laag zijn. De raad heeft besloten om het niveau van de voorzieningen terug te draaien, zodat de burgers niet voor de kosten hoeven op te draaien. Het college heeft duidelijke keuzes gemaakt om ten aanzien van het Wmo-niveau een bezuinigingstaakstelling neer te leggen en de minst draagkrachtigen te ontzien en op groen te bezuinigen. Er is gevraagd om de ISD te verzoeken vrijwilligers in te laten zetten. Zij verwacht dat het ISD dit voor ogen heeft vanwege de participatieladder. De mening van D66 kan ook aan de raadsleden worden doorgegeven die in het ab van het ISD plaatshebben. De VVD vindt de beantwoording van de wethouder erg kort en wil ook een reactie hebben op de Voorste Venne. Wethouder Mulder zegt dat de uitvoering bij de Voorste Venne een navolging is op de besluitvorming door de raad. Het amendement bestemmingsreserve centrumplan Vlijmen (A1) van het CDA komt de transparantie niet ten goede. Er is een beleidsnota vastgesteld om zo min mogelijk bestemmingsreserves te Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
15
hebben. Daarom raadt het college dit amendement af. Het college raadt het amendement van Gemeentebelangen over de personeelsomvang (A2) af, omdat er een behoorlijke taakstelling ligt op de gemeentelijke organisatie. Het college raadt de motie Kerntakendiscussie van het CDA (M1) af. Het college raadt de motie van de VVD (M2-1) over de openingstijden en bereikbaarheid van de gemeente af, maar staat ervoor open om de serviceverlening nader te bespreken. De motie van GroenLinks over de gemeentehuizen (M2-2) wordt ontraden, omdat hierover vorig jaar een onderzoek heeft plaatsgevonden waaruit bleek dat dit meer kosten zou meebrengen. In het coalitieakkoord wordt nog gekeken naar de mogelijkheden. De motie van de VVD over het bevriezen van de fte’s (M2-3) is reeds besproken. De motie van D.M.P. over de parkeerproblematiek in de vesting (M4) ondersteunt de ingeslagen weg. Hiervoor kan geen exacte datum worden gegeven, maar dit wordt voortvarend opgepakt. Voor de moties van Heusden Eén en GroenLinks (M8-1 en M8-2) over de projectsubsidies is gevraagd om met een gezamenlijk voorstel te komen. De motie van D66 (M11) is een sympathieke gedachte om vrijwilligers uit het ISD-bestand te werven. Dit kan ook geregeld worden vanuit de re-integratiegelden. Het college vindt dat de verantwoordelijkheid ligt bij de ISD en de bestuursleden van de ISD kunnen dit meenemen. De motie van Gemeentebelangen over de eigen bijdrage voor begeleiding (M12) kan worden aangeraden, maar is een complexe materie. Het is een bezuiniging van de rijksoverheid die niet altijd lokaal moet worden opgevangen. De intentie van de motie over energiebesparing van GroenLinks (M13) is goed, maar de taakstelling kan niet door het college op zich worden genomen. De intentie wordt meegenomen in het gemeentelijk beleid. Het college raadt de motie over het minimumniveau van de algemene reserve (M15) af. De heer De Laat (D.M.P. Heusden) merkt op dat een aantal antwoorden ontbreekt. De voorzitter legt uit dat veel vragen een operationeel karakter hebben. Het college geeft de suggestie om bij de informatieve raadsbijeenkomsten de vragen die zijn blijven liggen te beantwoorden. De voorzitter schorst de vergadering om 20.20 uur. De fracties kunnen zich beraden over hun standpunten ten aanzien van de ingediende moties en amendementen. Hij heropent om 20.45 uur de vergadering. In de tweede termijn zegt de heer Van der Poel (GroenLinks) dat er een verzoek is gedaan om de kadernota Kunst en cultuur te evalueren voordat er onderdelen geschrapt worden. Het amendement van het CDA over de bestemmingsreserve centrumplan Vlijmen kan ook worden opgenomen in de begroting en daarom is het niet nodig om dit amendement te steunen. GroenLinks kan het amendement van Gemeentebelangen over de personeelsomvang en de motie over het bevriezen van de fte’s van de VVD men niet steunen, omdat dit geen taak van de raad is. GroenLinks stemt tegen de motie van het CDA over de kerntakendiscussie. Het is vreemd om de openingstijden van het gemeentehuis uit te breiden als er bezuinigd moet worden. GroenLinks heeft een motie ingediend over het gemeentehuis om met de opbrengst van het ene gemeentehuis het andere gemeentehuis in te richten voor alle ambtenaren en wil deze motie in stemming brengen. De motie van D.M.P. Heusden over de parkeerproblematiek in de vesting is overbodig, omdat deze aanpak al is toegezegd in de raad. Er wordt een nieuwe motie uitgereikt over de projectsubsidies namens GroenLinks en Heusden Eén waarbij de jaartallen en bedragen zijn afgestemd. De motie van D66 over het ISD is niet verstandig omdat er bij het ISD participatiebudgetten beschikbaar zijn. GroenLinks kan instemmen met de motie over de eigen bijdrage voor de begeleiding. De motie van GroenLinks over energiebesparing wil men handhaven. Dit kan ook op een later moment worden gerealiseerd. GroenLinks is geen voorstander van de motie van het CDA over het minimumniveau van de algemene reserve. De heer Vonk (D66) heeft kritiek over de onduidelijkheid van de kaders en komt met een voorstel om een adviescommissie in te stellen. Spreker zal uiteraard in overleg gaan met de ab-leden van het ISD over het vrijwilligerswerk. Het is de bedoeling om het geld door te sluizen naar de vrijwilliger en niet naar het ISD. Gevraagd wordt of de vrijwilliger wordt gekort voor de opleiding die bij de gemeente wordt geclaimd. Het amendement van het CDA over de bestemmingsreserve is niet duidelijk. D66 is tegen het amendement van Gemeentebelangen over de personeelsomvang, omdat de raad niet hierover gaat. D66 blijft voorstander van de kerntakendiscussie. De motie van de VVD over de openingstijden van de gemeente is een goed plan, maar moet in een breder kader worden geplaatst. D66 stemt tegen de motie van GroenLinks over een nieuw onderzoek voor de gemeentehuizen. De motie van de VVD Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
16
over het bevriezen van de fte’s is geen taak van de raad. Over de parkeerproblematiek in de vesting is al een besluit genomen en wordt ter harte genomen door de wethouder. D66 is er een voorstander van om de helft van het bedrag voor de projectsubsidies te handhaven en kan instemmen met de aangepaste motie. D66 stemt in met de motie van Gemeentebelangen over de eigen bijdrage voor begeleiding. De motie van GroenLinks wordt gesteund omdat het bedrag voor de energiebesparing niet erg groot is en niet moeilijk te realiseren is. D66 heeft moeite met de motie om het minimumniveau van de algemene reserve te verhogen naar 12 miljoen euro. De heer Heesbeen (PvdA) is tevreden met de uitvoerige beantwoording van de wethouder en kan instemmen met het advies van de wethouder. Mevrouw Rijnders-Huisman (CDA) zegt dat raad niet over de omvang van de gemeentelijke organisatie beslist maar wel over het geld. Het benoemen van fte’s is nu niet aan de orde. Er moet op basis van een doorlichting van de organisatie gekeken worden waar bezuinigd kan worden. De raad zou mee willen denken over de keuzes van de bezuinigingen in de volgende periode. Dit wordt de kerntakendiscussie genoemd, maar is misschien geen goede woordkeuze. Daarom wil het CDA met de hele raad fundamentele discussies voeren voorafgaand aan de voorjaarsnota. Het CDA hanteert het amendement over de bestemmingsreserve centrumplan Vlijmen. De motie van GroenLinks over het gemeentehuis heeft geen prioriteit, omdat het onderzoek is afgehandeld. De motie van D66 is een goed idee om te kijken naar de mogelijkheden om vrijwilligerswerk te combineren met werkzaamheden van de ISD, maar deze discussie is niet aan de raad. Mevrouw Van Aart (VVD) sluit zich aan bij de opmerking van het CDA over het budget voor de fte’s. Over het ziekteverzuim wil men graag met de wethouder op een ander moment een discussie voeren. Het college kan sterker inzetten op preventie en op proactief reageren ten aanzien van het ziekteverzuim. De dienstverlening richting de burger is belangrijk en daarom wil de VVD de motie hierover in stemming brengen. Gevraagd wordt om het raadsvoorstel over de Voorste Venne te heroverwegen ten aanzien van de besparingen. De discussie over de toekomst van de bibliotheek kan op een ander moment worden gevoerd. Het college kan ook op een andere manier aan geld komen dan door de verhoging van de ozb. Het gat dat hierdoor ontstaat kan gedicht worden door het bedrag voor nieuw beleid te schrappen en als alternatief voor de ozb-verhoging in te zetten. Met het terugdringen van het ziekteverzuim kan het overige deel van het gat worden opgevangen. De ozb-verhoging komt ook op de zwakkere schouders terecht, omdat de huren worden doorbelast. De millenniumdoelen mogen geschrapt worden en ingezet tegen de verhoging van de ozb. Er zijn geen concrete taakstellingen voor gemeenschappelijke regelingen en gesubsidieerde instellingen. De VVD heeft als taakstelling 3% hierop te bezuinigen. De VVD vindt dat de horeca in sporthal Die Heygrave gesloten kan worden en verenigingen zelf een catering kunnen inhuren. De VVD kijkt uit naar de herziening van de kadernota Sport en is benieuwd naar de bezuinigingen voor de kosten per inwoner. De heer De Laat (D.M.P. Heusden) is van mening dat er nog een antwoord tegoed is over de verplaatsing van het gemeentelijk servicepunt van Heusden naar Oud-Heusden en hoopt dat dit besluit in 2011 zal vallen. Spreker hoopt dat het voorstel over Idstein en Otjiwarongo de gewenste uitkomst oplevert. De motie over de parkeerproblematiek in de vesting wordt gehandhaafd. Er worden nog antwoorden verwacht over de voetbalvereniging Herpt en Oud-Heusden. Tevens is er nog het antwoord tegoed over de versterking van de vrijwilligerssteunpunten en een antwoord op de vragen van Val bv. Er wordt te makkelijk doorverwezen naar de provincie. Het college blijft het aanspreekpunt voor de raad. Op het moment van de stemming wordt er een stemverklaring afgegeven. De heer Musters (Gemeentebelangen) merkt op dat de lastenverzwaring minimaal is en vindt het niet juist dat de VVD dit asociaal vindt. De ozb-verhoging van 5% in 2011 was al besloten door het voorgaande college. Dit college heeft daar een verhoging voor de komende jaren aan toegevoegd. In het verkiezingsprogramma van Gemeentebelangen stond een verhoging van maximaal 3%, maar door de bezuinigingen is men akkoord gegaan met 5%. Voor de laagste inkomens geldt een kwijtscheldingsbeleid. Mevrouw Couwenberg (VVD) heeft bewust gekeken naar de inkomstenkant en niet alleen naar de uitgavenkant. Gemeentebelangen kijkt alleen naar de bedragen die door de gemeente worden doorberekend. Er worden meer kosten doorberekend. De heer Musters (Gemeentebelangen) zegt tegen de VVD dat het plan over de Voorste Venne voor de verkiezingen is Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
17
vastgesteld. Er is een vertraging opgetreden bij het GVVP en het voorontwerpbestemmingsplan Geerpark. Spreker informeert naar de gevolgen hiervan en wil weten wanneer dit tot stand gaat komen. De raad zou op onderdelen betrokken gaan worden. De raad heeft budgetrecht wat betreft de kosten van de fte’s. Het amendement van Gemeentebelangen over de personeelsomvang gaat over het budget. Er komen nieuwe taken op de gemeente af waar ook fte’s voor nodig zijn. Gemeentebelangen kan het amendement van het CDA over de bestemmingsreserve centrumplan Vlijmen niet steunen. Gevraagd wordt om in het amendement over de personeelsomvang het laatste woord ‘projectondersteuning’ in het besluit schrappen. Het is aan het college hoe dit wordt ingevuld. De projectondersteuning moet worden ingevuld binnen de bestaande formatie. Gemeentebelangen heeft geen behoefte aan de motie van het CDA over de kerntakendiscussie. Spreker kan instemmen met de reactie van de wethouder om de motie van de VVD over de openingstijden en de bereikbaarheid van de gemeente nader te bekijken. Dit brengt wel extra kosten met zich mee. De fysieke bemanning op vrijdagmiddag is geschrapt omdat hier weinig gebruik van werd gemaakt. Daarom stemt Gemeentebelangen tegen deze motie. Tevens stemt Gemeentebelangen tegen motie van GroenLinks over de gemeentehuizen. Er kan onderzocht worden of er een centrale huisvesting op een centrale locatie te realiseren valt. Gemeentebelangen is het niet eens met de motie van de VVD over het bevriezen van de fte’s. Met de motie van DPM Heusden over de parkeerproblematiek in de vesting heeft Gemeentebelangen geen moeite. Spreker vraagt zich af of dit voor het toeristenseizoen in 2011 ten uitvoer kan worden gebracht. Gemeentebelangen heeft geen moeite met de motie over de projectsubsidies. Het ab van de ISD kan niet over het budget van de gemeente beschikkingen, maar vanuit de ISD is er een groter participatiebudget. Spreker zal het voorstel van D66 meenemen als ab-lid. Gemeentebelangen is blij dat de motie voor de eigen bijdrage begeleiding wordt overgenomen. Er wordt verwacht dat iedereen voor energiebesparing zal zijn. Energiebesparing was in de duurzaamheidagenda opgenomen die door het college wordt uitgevoerd. Daarom is er geen behoefte aan de motie van GroenLinks. Het is moeilijk om hier een concreet bedrag te noemen. Gemeentebelangen heeft geen behoefte aan de motie van het CDA over een minimumniveau voor de algemene reserve. Mevrouw Van den Dungen (Heusden Eén) vindt het jammer dat er nog veel vragen zijn gesteld die in het beantwoordingtraject van het college meegenomen hadden kunnen worden. Het is jammer dat de VVD zo somber insteekt. Spreekster is blij met de opmerkingen van D66 en geeft complimenten aan GroenLinks voor zijn algemene beschouwingen. Het amendement van het CDA over de bestemmingsreserve centrumplan Vlijmen is niet nodig, omdat hiervoor andere middelen zijn. Omdat er veel werkzaamheden op de gemeente afkomen is Heusden Eén tegen het amendement van Gemeentebelangen over de personeelsomvang. Tevens stemt Heusden Eén tegen de motie over de kerntakendiscussie van het CDA. De motie van de VVD over de openingstijden en de bereikbaarheid kost geld en daarom stemt Heusden Eén hiertegen. Op een andere moment kan nog gesproken worden over serviceverlening. De motie van GroenLinks over het gemeentehuis staat verwoord in het coalitieakkoord. Omdat hier al een onderzoek wordt naar verricht stemt Heusden Eén tegen deze motie. Tevens stemt Heusden Eén tegen de motie van de VVD voor de bevriezing van de fte’s. De motie van D.M.P. Heusden over de parkeerproblemen in de vesting kan een extra ondersteuning zijn voor de uitvoering. Daarom kan Heusden Eén instemmen met de motie. Er is een nieuwe motie ingediend over de projectsubsidies door Heusden Eén en GroenLinks. De motie van D66 is sympathiek maar zou door het ab kunnen worden meegenomen. Daarom stemt Heusden Eén tegen deze motie. Heusden Eén stemt in met de motie van Gemeentebelangen over de eigen bijdrage voor begeleiding. Heusden Eén kan instemmen met de motie van GroenLinks over de energiebesparing als het bedrag hieruit wordt gehaald, omdat het gevraagde bedrag niet te realiseren is. Heusden Eén kan niet instemmen met de motie van het CDA over het minimumniveau van de algemene reserve. De voorzitter schorst de vergadering om 21.35 uur. Het college kan zich beraden over de beantwoording voor de tweede termijn. Hij heropent om 21.50 uur de vergadering. Wethouder Mulder zegt over de energiebesparing dat het college geen bedrag heeft genoemd omdat er vaak investeringen nodig zijn. Er wordt al een energiescan gedaan bij Die Heygrave. Dit kan aan de raad kenbaar worden gemaakt om te kijken wat er haalbaar is. De raad kan zelf beslissen of er een adviescommissie nodig is. Er is een taakstelling voor de gemeentelijke organisatie, dit komt bij de Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
18
inrichting aan de orde. De raad mag het college afrekenen op de omvang die binnen vier jaar bereikt moet worden. Het college kan zich niet verenigingen met de bezuinigingen die de VVD voorstelt. Het college verwacht volgend jaar een besluit over de verhuizing van het servicepunt. Wethouder Buijs zegt dat het college kan instemmen met de motie over de projectsubsidies. Het projectbesluit Geerpark komt in december of februari naar de raad en het voorontwerp bestemmingsplan komt in december of januari naar de raad. De provincie is bezig met de besluitvorming omtrent de structuurvisie. Vervolgens kan de gemeente aan de inbedding van Val bv werken. De verhoging van de ozb is niet de schuld van het college maar van de overheid. Wethouder Van Bokhoven zegt dat er gesprekken lopen met de verenigingen HHC en met vv Haarsteeg. De nulmeting is in een afrondende fase. Als de kaders voor privatisering in beeld zijn komt dit terug naar de raad voor verdere uitwerking. Een aantal grotere projecten in de gemeente moet deel uitmaken van het nieuwe GVVP. Er zijn gesprekken met belangenorganisaties gevoerd. Dit komt terug naar de raad. Spreker is blij met de motie van D.M.P. Heusden over de parkeerproblematiek in de vesting. Hier wordt aan gewerkt, maar er kan niet worden toegezegd dat alles voor het toeristenseizoen is geregeld. Wethouder Van Engeland zal bekijken of het speciaal onderwijs geïntegreerd kan worden in het regulier onderwijs. Hij zal met Scala ook het leerlingenvervoer bespreken. Hij steunt het verzoek om de vrijwilligerssteunpunten in te richten. Maatschappelijke stages kunnen hierbij een rol spelen. Op dit moment wordt er gewerkt aan een uitvoeringsprogramma. De bestedingen worden gebaseerd op de beschikbare gelden. Er wordt gekort op stelposten die de afgelopen jaren niet benut zijn. De moties worden in stemming gebracht. Mevrouw Rijnders-Huisman (CDA) trekt amendement 1 en motie 15 in. Het CDA hoopt dat de fundamentele discussie bij motie 1 nader aan de orde wordt gesteld. De heer Vonk (D66) trekt de motie (M11) van de ISD in omdat het advies wordt meegenomen. De heer Van der Poel (GroenLinks) wil de motie over energiebesparing (M13) aanpassen. Spreker wil het eerste punt bij het verzoek schrappen waar het bedrag wordt genoemd. De doelstelling bij het tweede verzoek verwijst naar de doelstelling in de duurzaamheidagenda. De voorzitter legt uit dat een stemverklaring kan worden afgelegd als de fractie anders gaat stemmen dan eerder is gesuggereerd. De heer De Laat (D.M.P. Heusden) had nog geen reacties gegeven op de moties en amendementen. De motie van de VVD over de openingstijden en bereikbaarheid van de gemeente is een sympathiek voorstel. Daarom zal D.M.P. Heusden voor deze motie stemmen. De kanttekening wordt hierbij geplaatst dat het college aan zet is als het niet lukt. D.M.P. Heusden stemt tegen de motie van de VVD over het bevriezen van de fte’s. De motie over de parkeerproblematiek in de vesting wordt gehandhaafd om het college te steunen en medewerking te verwachten van de bewoners. Mevrouw Couwenberg (VVD) legt een stemverklaring af over de kerntakendiscussie omdat men hiertegen zal gaan stemmen, maar wil wel in discussie gaan over de bezuinigingen. De VVD zal tegen de nieuwe motie van de projectsubsidies stemmen. Tevens zal de VVD tegen de motie Eigen bijdrage begeleiding stemmen. De VVD zal voor de motie Energiebesparing stemmen, maar er moet wel een reële terugverdientijd zijn. Mevrouw Rijnders-Huisman (CDA) legt een stemverklaring af over de discussie omtrent de fte’s en zal tegenstemmen, omdat de voorstellen nog niet ver genoeg gaat. Omdat verbetering van dienstverlening een goede zaak is zal het CDA voor de motie stemmen over de openingstijden en bereikbaarheid van de gemeente. Amendement 2 van Gemeentebelangen over de personeelsomvang is aangepast, omdat het laatste woord ‘projectondersteuning’ vervalt. Het college ontraadt dit amendement. Met 11 stemmen voor van Gemeentebelangen, D.M.P. Heusden en de VVD en 13 stemmen tegen wordt het amendement verworpen. Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
19
Motie 1 van het CDA over de kerntakendiscussie. Het college ontraadt deze motie. Met 4 stemmen voor van het CDA en D66 en 20 stemmen tegen wordt deze motie verworpen. Motie 2-1 van de VVD over de openingstijden en de bereikbaarheid van de gemeente wordt met 8 stemmen voor van D.M.P. Heusden, de VVD en het CDA en 16 stemmen tegen verworpen. Motie 2-2 van de fractie GroenLinks over het gemeentehuis. Het college ontraadt deze motie. Met 1 stem voor van GroenLinks en 23 stemmen tegen wordt deze motie verworpen. Motie 2-3 van de VVD over het bevriezen van de fte’s wordt verworpen met 3 stemmen voor van de VVD en 21 stemmen tegen. Motie 4 van D.M.P. Heusden over de parkeerproblematiek in de vesting. Het college neemt deze motie over met de nuancering dat er geen toezeggingen kunnen worden gedaan over de uitvoeringsdatum. Deze motie wordt unaniem door de raad aangenomen. Motie 8 is een aangepaste motie van GroenLinks en Heusden Eén over de projectsubsidies en wordt aangenomen met 3 stemmen tegen van de VVD en 21 stemmen voor. Motie 12 van Gemeentebelangen met betrekking tot de eigen bijdrage voor begeleiding is aangenomen met 3 stemmen tegen van de VVD en 21 stemmen voor. Motie 13 van GroenLinks over de energiebesparing is aangepast. Het college is bezig met een inventarisatie en komt hier nog op terug. Deze motie wordt unaniem door de raad aangenomen. De voorzitter geeft aan dat er een tekstuele fout staat in het voorstel. Onder ‘Leges en tarieven 2011’ bij het derde aandachtsstreepje staat ‘rioolrecht’, dit moet ‘rioolheffing’ zijn. Het vierde aandachtsstreepje ‘reinigingsrecht’ kan geschrapt worden. Mevrouw Rijnders-Huisman (CDA) kan niet instemmen met de besluiten 2 (meerjarenraming), 15 (toeristenbelasting) en 16 (watertoeristenbelasting). De voorzitter concludeert dat met 3 stemmen tegen van de VVD en met de stellingname van het CDA door de meerheid wordt besloten conform het voorstel van burgemeester en wethouders. 6.
Sluiting
De voorzitter sluit de vergadering om 22.25 uur en dankt de leden voor hun inbreng. Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van de gemeente Heusden van 14 december 2009,
De griffier,
De voorzitter,
Mevr. Drs. E.M.J. de Graaf
Drs. H.P.T.M. Willems
Raadsvergadering gemeente Heusden 11 november 2010
20
