DAXIS BULLETIN januari 2014 _______________________________________ Dit bulletin ook digitaal U vindt dit bulletin ook op: http://cpp2.daxis.nl/eleren Inloggen met uw school naam en wachtwoord. Inlog gegevens kwijt? mail onze helpdesk!
[email protected] _________________________________________________________________ Google gaat kinderporno blokkeren bij zoekopdrachten De internetzoekmachine Google heeft een nieuwe technologie op punt gesteld die toelaat om bij een groot aantal zoekopdrachten links naar kinderporno te blokkeren. Daardoor wordt het moeilijker om deze illegale beelden op internet terug te vinden, zo deelde het bedrijf maandag mee aan de Britse krant Daily Mail. ‘We hebben Google Search met precisie bijgesteld om te vermijden dat er in onze resultaten links naar het seksueel misbruik van kinderen opduiken’, zegt Eric Schmidt, de voormalige CEO van Google. Er zal boven de zoekresultaten ook een waarschuwing verschijnen. Zuiveren ‘Hoewel geen enkele algoritme perfect is - en Google kan niet beletten dat pedofielen nieuwe beelden op het internet zetten - hebben we de resultaten kunnen zuiveren van meer dan 100.000 zoekopdrachten die mogelijk verband houden met sekuseel misbruik van kinderen.’ Volgens Schmidt hebben de voorbije drie maanden meer dan 200 werknemers aan de ontwikkeling van de nieuwe techniek gewerkt. Engelstalig De beperkingen zijn in eerste instantie enkel van toepassing in de Engelstalige landen, maar de komende zes maanden zullen ook de rest van de wereld en 158 andere talen volgen. De aankondiging van Google gebeurt vlak voor de top over internetveiligheid die maandag door de Britse eerste minister David Cameron georganiseerd wordt in Londen. Google, Microsoft en andere internetbedrijven nemen daaraan deel. In juli 2013 had Cameron er bij de zoekmachines nog op aangedrongen om de toegang te beletten tot websites die illegale afbeeldingen bevatten. De Kennisbasis ICT Sinds enig tijd is de nieuwe versie van de Kennisbasis ICT beschikbaar. Deze versie is een geheel geactualiseerde versie van de eerste kennisbasis uit 2009. De werkgroep ADEF ICT heeft een mooi product afgeleverd waarin beschreven staat wat de eisen zijn aan de ICT-competenties van startbekwame docenten die van de tweedegraads lerarenopleidingen afstuderen. De Kennisbasis ICT is een onderdeel van de generieke kennisbasis van de tweedegraads lerarenopleidingen. http://10voordeleraar.nl/documents/Toetsgidsen/Kennisbasis%20ICT% 202013.pdf
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
‘Grotere iPad begin 2014 al in de winkels’ De iPad Air en de nieuwe iPad mini liggen nog maar net in de winkels, maar computergigant Apple werkt al aan een grotere, 12,9-inch opvolger van de twee tablets. The Korea Times meldt dat Apple dit product begin volgend jaar al uit gaat brengen om Samsung en LG voor te zijn.
De Koreaanse krant baseert zich op anonieme bronnen, maar staat erom bekend met juiste informatie over Apple te komen; zo voorspelde de krant eerder correcte informatie over gadgets van Samsung en LG. Eg gaan al langere tijd geruchten over een iPad met een 12,9-inch beeldscherm. Volgens The Korea Times worden de eerste grotere iPads al gemaakt en moet het apparaat begin 2014 op de markt komen. In voorgaande jaren verschenen iPads in maart en het zou daarom goed kunnen dat dit in 2014 weer het geval is. Specificaties Volgens de Koreaanse krant krijgt de 12,9-inch iPad een HD-scherm van 3840 bij 2160 pixels. De huidige iPads beschikken over een beeldschermresolutie van 2048 bij 1536 pixels. Apple’s concurrent Samsung werkt vermoedelijk ook aan grotere tablets, van 10 en 13 inch. Educanon Educanon is een tool waarmee je meerkeuzevragen kunt toevoegen aan Youtubefilmpjes. Nadat een gratis account is aangevraagd en is ingelogd op Educanon moet eerst het internetadres van een YouTube-filmpje worden ingevoerd en door Educanon worden ingelezen. Is dat gebeurd dan kan het filmpje in Educanon worden afgespeeld. Op het moment dat later een meerkeuzevraag moet verschijnen moet het filmpje worden stopgezet en de vraag en antwoordmogelijkheden worden ingevoerd. Tevens moet worden aangevinkt welk antwoord het juiste is. Nadat dit is gebeurd wordt de vertoning van het filmpje vervolgd en herhaalt bovenstaande zich voor de overige vragen. Zijn alle vragen ingevoerd dan wordt een internetadres gegenereerd waarmee het filmpje met anderen kan worden gedeeld. Wie naar dit adres surft kan het filmpje bekijken en de vragen beantwoorden. Ook is het mogelijk om een HTML-code op te vragen waarmee het filmpje in embedded vorm op eigen website of weblog kan worden opgenomen. Het afspelen van een filmpje stopt op het moment dat een vraag verschijnt. Na een klik op het gekozen antwoord en de bevestiging van de keuze verschijnt er feedback en is te zien of het juiste antwoord is gekozen. http://educanon.com/
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
Thuisomgeving en school belangrijk bij preventie overgewicht Hoe kun je voorkomen dat steeds meer kinderen en jongeren te zwaar zijn? Elske de Jong, als onderzoeker en pedagoog verbonden aan de Vrije Universiteit (VU) en Windesheim promoveerde op dit onderwerp bij de VU. Een wijkgerichte aanpak met veel aandacht voor de school- en thuisomgeving biedt volgens de promovendus de meeste kans op succesvolle en langdurige preventie tegen overgewicht. Kinderen die te zwaar zijn, zullen meestal ook als volwassenen te zwaar zijn. Dat heeft een flink aantal negatieve gevolgen zoals ouderdomsdiabetes, hart- en vaatziekten, psychosociale problemen en een verminderde kwaliteit van leven. Daarom is het volgens de Jong belangrijk om te onderzoeken hoe overgewicht en obesitas op jonge leeftijd kunnen worden voorkomen. Volgens de Jong moeten professionals en beleidsmakers, zich vooral richten op de gezinnen, kinderopvang en op de scholen. Daar brengen kinderen de meeste tijd door en worden zij op de meest directe manier beïnvloed. Ook de ruimere setting van de wijk verdient volgens haar meer aandacht. Gunstige thuisomgeving De Jong onderzocht bij ongeveer 4000 basisschoolkinderen in Zwolle de thuissituatie. In drie wijken waar relatief veel kinderen met overgewicht wonen, bleek deze groep zich gemiddeld ongezonder te gedragen. Hierop aansluitend identificeerde de Jong factoren in de thuisomgeving die volgens haar samenhangen met deze ongezonde leefstijl. Een gunstige fysieke omgeving, het stellen van regels en structuur, gezamenlijk actief zijn en zelf koken door ouders, lijken veelbelovend in het creëren van een gunstige thuisomgeving. De Jong benadrukt de sleutelrol van ouders als het gaat om het beïnvloeden van zaken als tv-kijken, bedtijd, eetgewoonten, beweging en sport, kortom bij het stimuleren van een gezonde levensstijl bij kinderen. ChecKid In het onderzoek maakte de Jong gebruik van gegevens uit het project ChecKid. Studenten van Windesheim meten voor dit project elke drie jaar de lengte, het gewicht en middelomtrek bij duizenden basisschoolkinderen in Zwolle. Daarnaast vullen de ouders vragenlijsten in over voeding, fysieke beweging en activiteiten en over hun leefomgeving. ChecKid is een onderzoek uitgevoerd door GGD IJsselland en het Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht Zwolle (OPOZ) van VUWindesheim. www.vu.nl
Digitale schoolkranten in Friesland LEEUWARDEN - Dankzij de Leeuwarder Courant kunnen leerlingen van alle basisscholen in Friesland online hun eigen digitale schoolkrant maken. Dat meldt Nederlandsmedianieuws.nl. Doel van de portal voor schoolkranten is dat de leerlingen als echte verslaggevers aan de slag gaan. Ze krijgen bijvoorbeeld tips om de eigen klas om te vormen tot een heuse redactie. Onlangs interviewden leerlingen Marco van Basten, de trainer van SC Heerenveen. In januari staan interviews met Iris Kroes en Johannes Rypma, Friese deelnemers aan The Voice, op de agenda. Alle digitale schoolkranten zijn door iedereen te bekijken op: Portal.schoolcourant.nl Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
De oprolbare digitale krant is nabij De Scandinavische krant Helsingin Sanomat test vanaf januari 2014 bij 300 abonnees de distributie van journalistiek via een nieuwe, ultradunne ‘always on’ ereader. Het huidige apparaat heeft nog een glazen scherm, maar de volgende versie zal bestaan uit kunststof folie die als een papieren krant oprolbaar is. Vanaf begin 2015 moet het nieuwe eco-systeem van het zogenoemde Next Generation ePaper beschikbaar zijn voor alle media. De initiator achter deze innovatie is Janne Kaijärvi, oprichter van de Finse startup Leia Media. Hij demonstreerde 26 november tijdens de Mediafacts Nationale Uitgeefdag – direct vanaf 9.30 uur – de werking en het concept van Next Generation e-Paper. Leia Media werkt al met diverse Europese uitgevers samen om het concept van de nieuwe digitale krant, maar in feite ook het nieuwe digitale magazine, in praktijk te brengen. 300 abonnees van Helsingin Sanomat ontvangen binnenkort een e-reader ter waarde van 40 euro waarop zij per januari een aantal maanden de krant (in full colour) kunnen lezen. De e-reader laadt zich op met zowel zonlicht als kunstlicht. Dat laatste is in de Scandinavische winter ‘mooi meegenomen. http://www.hs.fi/
Microsoft wil af van drie verschillende Windows-versies Microsoft heeft momenteel drie verschillende versies van Windows voor mobiele toestellen in zijn portfolio, maar het bedrijf wil dat aantal naar beneden halen. Dat heeft Julie Larson-Green, verantwoordelijk voor Devices and Studios bij Microsoft, bevestigd in een interview. Vandaag biedt Microsoft het gewone Windows aan voor pc’s en tablets met Intelprocessor, maar daarnaast is er Windows RT voor pc’s en tablets met een ARMprocessor. Ten slotte is er ook nog Windows Phone voor smartphones. “We gaan geen drie versies behouden”, zei Larson-Green in een interview tijdens de UBS Global Technology Conference in Sausalito, Californië vorige week. “We geloven in een meer mobiel besturingssysteem dat geen risico’s voor batterijleven of veiligheid met zich meebrengt, maar daardoor wel aan flexibiliteit moet inboeten. We geloven in die visie en dat is de richting die we zullen uitgaan.” Windows RT was volgens Larson-Green een eerste stap in die richting van een meer gesloten systeem, vergelijkbaar met iOS op de iPad. Net als iOS is Windows RT minder flexibel, maar het is daardoor volgens Larson-Green ook meer gestroomlijnd en eenvoudiger in gebruik. “Ik denk dat we niet voldoende onderscheid hebben gemaakt tussen de Surface RT en Surface Pro. Ze zien er gelijkaardig uit en zijn gelijkaardig in gebruik, maar RT kan niet alles wat je van Windows zou verwachten”, aldus Larson-Green. “We hadden het niet Windows moeten noemen. Hoe hadden we het meer verschillend kunnen maken? Ik denk dat je in de toekomst zal zien dat we meer onderscheid zullen maken.” Microsoft lijkt erover te denken om een soort hybride besturingssysteem te maken dat Windows RT en Windows Phone dichter naar elkaar toe brengt. Volgens één van mijn bronnen is het waarschijnlijker dat Microsoft hiervoor de kern van Windows Phone zal gebruiken als startpunt, in plaats van Windows RT. Als Microsoft dit pad volgt, zullen we binnen een jaar misschien al een reductie van drie naar twee versies zien: een volledige Windows en een hybride variant voor ARM-toestellen
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
Atletics Movement in gemeente Aalten De gemeente Aalten heeft besloten een atletiekprogramma voor basisschoolleerlingen voor een groot deel te financieren. Het programma is het resultaat van een samenwerking tussen de gemeente, de AtletiekUnie en atletiekvereniging AVA'70. De gemeente Aalten is de allereerste gemeente in de Achterhoek die deelneemt aan het atletiekprogramma 'Atletics Movement'. Dit programma is bedoeld voor leerlingen uit groep 3 tot en met 6. Bij het programma, waarin een centrale plaats is ingeruimd voor de motorische ontwikkeling van kinderen, hoort een lessenmap. Tot slot van het programma kunnen kinderen zich bewijzen op de atletiekbaan van AVA'70.
ICT-hulpmiddel voor passend onderwijs ENSCHEDE - Promovendus Berthold van Leeuwen van de Universiteit Twente heeft een ICT-hulpmiddel ontwikkeld dat ondersteunt bij een passend onderwijsaanbod voor verstandelijk beperkte kinderen. Volgens Van Leeuwen is er te weinig aandacht voor de kwaliteit van passend onderwijs. Daarover bericht de website van de Universiteit Twente. De Wet passend onderwijs treedt in 2014 in werking. Dat betekent dat verstandelijk beperkte leerlingen een plek moeten krijgen in het reguliere onderwijs. Scholen staan voor de uitdaging om leerlingen met leer- of gedragsproblemen passend onderwijs te bieden. Van Leeuwen ontwikkelde een speciale tool ter ondersteuning van leerkrachten in het aanbod voor zml-leerlingen. De ondersteuning richt zich zowel op processen als op de inhoud en geeft suggesties op het gebied van leerlingkenmerken. De deskundigheid van leraren wordt met dit hulpmiddel bevorderd. Microsoft verlengt verkoop Windows 7 Microsoft was oorspronkelijk van plan om op 30 oktober 2013 te stoppen met de verkoop van Windows 7 uit een doosje, maar lijkt nu terug te komen op die beslissing. Onlangs werd gemeld dat Microsoft sinds 30 oktober 2013 is gestopt met de verkoop van Windows 7, nadat die datum in alle stilte werd toegevoegd aan het Windows lifecycle fact sheet. Microsoft heeft die datum nu in alle stilte weer geschrapt en vervangen door de melding dat de datum nog zal worden bepaald. De softwarereus lijkt dus van plan om Windows 7 voorlopig nog te blijven verkopen. De reden voor het uitstel is echter niet helemaal duidelijk. Het einde van de verkoop van Windows 7 uit een doosje - wanneer het ook mag komen - is overigens nog maar het begin van het einde voor het populaire besturingssysteem. Pc-fabrikanten mogen dan nog geruime tijd hun nieuwe toestellen standaard van Windows 7 voorzien en ook de ondersteuning blijft nog enkele jaren doorgaan. De gratis ondersteuning van Windows 7 met Service Pack 1 geïnstalleerd, loopt pas af op 13 januari 2015. De ondersteuning voor Windows 7 zonder Service Pack is reeds op 9 april 2013 afgelopen. Microsoft zal wel gratis beveiligingsupdates blijven aanbieden tot het einde van de verlengde ondersteuning op 14 januari 2020. Het is bovendien altijd mogelijk dat die datum nog wordt verlengd, zoals het geval was bij Windows XP. Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
Eerste schoolexamens op iPad in Holten HOLTEN - Als één van de eerste scholen in Nederland, heeft De Waerdenborch het schoolexamen afgenomen op de iPad. Dit examen was op 17 december en betrof vier klassen BK Maatschappijleer 2. De leerlingen van de vier klassen BK Maatschappijleer 2 zijn de eerste op De Waerdenborch en één van de eerste leerlingen in Nederland. Digitale eindexamens in het voortgezet onderwijs zijn geen uitzondering, desondanks is het gebruik van iPads bij de toetsen nog zeer minimaal. Als het aan Jan-Wolter Smit, projectleider Leren met ICT en onderwijscoördinator van de bovenbouw van het VMBO, ligt komt daar snel verandering in. "De mogelijkheden om digitaal een toets af te nemen, zijn de afgelopen jaren sterk uitgebreid en verbeterd. Dit geldt voor zowel de diversiteit van de vragen, alsmede het voor- en achteraf gebruiken van de zogenaamde learning analytics: data waarmee het leerproces van de leerlingen kan worden onderzocht en, indien nodig, worden aangepast." App Book Het werken met de iPad is inmiddels een vertrouwd beeld op De Waerdenborch. Sinds twee-en-een-half jaar werken steeds meer docenten en leerlingen met de tablet. Zo werken inmiddels verschillende onderbouwklassen met iPads. "Daarbij zien we een tendens dat het gebruik van de iPad als 'boek achter glas' steeds meer verschuift naar didactisch hulpmiddel. Het maken van een powerpoint wordt het produceren van een video, het maken van een verslag wordt het ontwerpen van een website." Sinds vorig schooljaar heeft De Waerdenborch voor de iPad-klassen een App Book. Een verzameling van essentiële apps voor leerlingen en leraren die zij kunnen downloaden. Altijd en overal toegang Met de iPad hebben leerlingen altijd en overal toegang tot de leerstof. Ook kunnen ze makkelijker met elkaar zaken bespreken en overleggen. De manier waarop leerlingen vragen kunnen benaderen lijkt op een iPad goed te werken. "In de lessen merken wij dat leerlingen het als prettiger ervaren om afbeeldingen en videofragmenten op een iPad te bekijken dan op een monitor. Ook bij het beantwoorden van vragen gebeurt er iets bijzonders; leerlingen typen een uitgebreider antwoord dan ze schrijven. Het touchscreen van de tablet speelt daar geen belemmerende rol: voor de meeste leerlingen is dit een onderdeel van hun motorisch handelen geworden."
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
Zo ziet een 3D-geprinte pizza er uit
De 'food replicators' uit Star Trek komen weer een klein stapje dichterbij, dankzij de Foodini 3D-printer van Natural Machines. Met een fotocollage demonstreert de start -up Natural Machines, gevestigd in Barcelona, hoe je met behulp van hun Foodini voedselprinter je eigen pizza kan “printen”. Momenteel gaat het wel nog om een prototype en geen commercieel product. De Foodini begint met het vormen van een pizzabodem door het deeg in een spiraalvorm uit te spreiden. Daarna volgt een spiraal met tomatensaus. De kaas en oregano moeten met de hand worden toegevoegd en vervolgens kan de pizza worden gebakken. Het bakken moet wel nog in een oven gebeuren, want de Foodini kan gerechten alleen warm houden. Het blijft overigens niet bij pizza’s, de voedselprinter van Natural Machines kan ook onder meer pasta, hamburgers en koekjes maken in minder dan tien minuten. De Foodini heeft vijf capsules om verse ingrediënten in te laden. Daarbij is het vooral belangrijk dat die ingrediënten de juiste textuur hebben om geprint te worden. Volgens The Daily Dot verwacht Natural Machines om de Foodini tegen midden volgend jaar als commercieel product op de markt te brengen. De voedselprinter zou een prijskaartje krijgen van rond de 1.300 dollar. Dat is aan de dure kant voor een keukenapparaat, maar eerder goedkoop voor een 3D-printer.
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
BLIKSEM: een nieuwe aanpak voor begrijpend lezen Veel leerkrachten en leerlingen beginnen diep te zuchten als het tijd is voor de les begrijpend lezen. De klachten zijn uiteenlopend: saai, niet motiverend, te veel strategieën, geen transfer van vaardigheden naar andere vakken en ondanks de tijdsinvestering van veel scholen lage scores op dit onderdeel. Met de BLIKSEM-aanpak willen we deze problemen zoveel mogelijk het hoofd bieden.
Wat is BLIKSEM? De BLIKSEM-aanpak is een aanpak voor begrijpend lezen voor groep 5 t/m 8 en is ontwikkeld door het Expertisecentrum Nederlands (Nijmegen) en HCO (Den Haag). BLIKSEM staat voor Begrijpend Lees Instructie Kan Strategisch én Motiverend. De aanpak beperkt zich tot acht à negen kernstrategieën die door de leerkracht tijdens het voorlezen van een spannend leesboek hardop denkend worden voorgedaan. De leerlingen oefenen deze strategieën zelfstandig bij het stillezen in een zelfgekozen boek. Vervolgens worden de strategieën één of meerdere keren per week toegepast bij het lezen van zaakvakteksten.
Wat zijn belangrijke kenmerken van de BLIKSEM-aanpak? 1. Tijdens het voorlezen krijgen de kinderen de kans om mee te leven met de hoofdpersoon en er is veel interactie over het verhaal door de vragen die de leerkracht stelt bij het hardop denkend voordoen van de strategieën. De leerlingen zijn actief betrokken: ze leren op cognitief en metacognitief niveau na te denken over de teksten door reflectie op de inhoud en op de moeilijkheden in de tekst. Door de aanpak langere tijd vol te houden is de verwachting dat deze hogere-orde strategieën inslijpen en uiteindelijk routines worden. Ze worden dan min of meer automatisch uitgevoerd. 2. De kinderen oefenen de strategieën tijdens het stillezen in boeken die ze zelf gekozen hebben. Ze kunnen dus lezen over onderwerpen die ze interessant vinden en waarover ze meer willen weten. Zo oefenen ze de strategieën in een betekenisvolle context, wat bevorderlijk is voor de leesmotivatie. Ook zwakke lezers kunnen meedoen; ze oefenen met de strategieën in boeken op hun eigen leesniveau. 3. De leerkracht modelt een beperkte set strategieën, waarvan in onderzoek is aangetoond dat ze effectief zijn. De strategieën worden in betekenisvolle situaties aangeboden tijdens het voorlezen, geoefend tijdens het zelfstandig lezen, en toegepast bij het lezen van zaakvakteksten. 4. De BLIKSEM-aanpak is niet moeilijk in te voeren. De instructiewijze kan met een korte training aan de leerkrachten geleerd worden en is in essentie heel eenvoudig. De BLIKSEM-aanpak kan bovendien ook gebruikt worden bij andere teksten.
Wetenschappelijk onderzoek Uit tweejarig wetenschappelijk onderzoek in groep 5 en 6 is gebleken dat de BLIKSEMaanpak effectief is. De kinderen die twee jaar met BLIKSEM hadden gewerkt, waren significant meer vooruitgegaan op toetsen voor begrijpend lezen en technisch lezen dan de kinderen in de controlegroep, die met een reguliere methode voor begrijpend lezen werkten. Materialen Cd-rom Oefenteksten en toetsen voor begrijpend lezen Bevat oefenmateriaal voor groep 5, 6, 7 en 8 Per leerjaar zijn zes oefenteksten en drie toetsen opgenomen, met een uitgebreide instructie voor de leerkracht om per vraag lees- en oplossingsstrategieën met de leerlingen te bespreken. Verschillende tekstsoorten komen aan bod. Door de toetsing met meerkeuzevragen vormt dit materiaal een uitstekende voorbereiding op de Cito-toets. De teksten horen bij de BLIKSEM-aanpak voor begrijpend lezen, maar zijn bruikbaar op iedere basisschool, ongeacht de methode die wordt gebruikt.
BLIKSEM groep 5, 6, 7 en 8 Per jaargroep: Twee of drie voorleesboeken Ringband met uitgebreide handleiding voor de leerkracht Kaarten met pictogrammen van de BLIKSEM-strategieën Strategiekaarten voor klassikale instructie Cd-rom met kopieerbladen, oefenteksten en toetsen
http://www.expertisecentrumnederlands.nl/ projecten/bliksem/
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
Gemiddelde basisschoolklas heeft 23,3 leerlingen De gemiddelde basisschoolklas had in 2013 23,3 leerlingen. In het voortgezet onderwijs varieert de gemiddelde groepsgrootte van 21 leerlingen (vmbo) tot 27 leerlingen (havo). Dit schrijft staatssecretaris Dekker in een brief aan de Tweede Kamer. Dekker informeert de Kamer jaarlijks over de ontwikkeling van de groepsgrootte in het basisonderwijs. Vorig jaar was de gemiddelde groepsgrootte in het basisonderwijs 22,8 leerlingen. De afgelopen jaren fluctueerde de gemiddelde groepsgrootte van 24,3 leerlingen in 1994 tot 22,2 leerlingen in 2003. Dekker: “Scholen krijgen voldoende geld om groepen van acceptabele omvang te kunnen samenstellen en slagen daar over het algemeen ook goed in. Ik realiseer me dat dit soms scherpe budgettaire keuzes vraagt. De komende tijd krijgen scholen wat ruimere financiële armslag. Daarmee komen er meer mogelijkheden om de werkdruk aanvaardbaar te houden en alle leerlingen de aandacht te blijven geven die zij verdienen.” Variatie binnen en tussen basisscholen Er bestaat grote variatie in groepsgroottes, zowel tussen basisscholen als binnen basisscholen. Ongeveer 65% van alle groepen in het basisonderwijs telt minder dan 26 leerlingen. Zo’n 6% van de groepen telt meer dan 30 leerlingen. Grote scholen formeren gemiddeld grotere groepen dan kleine scholen. Groepsgrootte in het voortgezet onderwijs Dit jaar is voor het eerst ook de groepsgrootte in het voortgezet onderwijs in kaart gebracht. Middelbare scholen variëren veel in groepsgrootte. De kleinste klassen zijn te vinden in het praktijkonderwijs, een onderwijsvorm waarin leerlingen zeer intensieve begeleiding krijgen. Op het havo bij de verplichte vakken als Nederlands en Engels zijn de klassen gemiddeld het grootst. Dit is een bewuste keuze van scholen waarmee ze ruimte creëren om ook vakken aan te kunnen bieden waar kleine groepjes voor kiezen. Scholen maken verantwoorde keuzes De overheid ziet toe of de kwaliteit van het onderwijs in orde is en stuurt niet direct op groepsgrootte. Scholen mogen zelf bepalen hoe groot de groepen zijn. Een ervaren leerkracht met een gemotiveerde groep leerlingen kan nu eenmaal een grotere klas aan dan een startende docent voor een chaotische groep. Uit het onderzoek blijkt dat scholen over het algemeen verantwoorde keuzes maken. Geen bovengrens opleggen Scholen die grote groepen formeren, organiseren veelal extra handen rond de klas, zoals onderwijsassistenten en vakleerkrachten. Na een centrale instructie gaat een grote groep bijvoorbeeld uiteen in kleinere groepen om onder leiding van een onderwijsassistent op verschillende niveaus verder te werken. Scholen geven dan ook aan geen landelijke bovengrens opgelegd te willen krijgen vanuit Den Haag. Dekker is gecharmeerd van dit soort vernieuwingen en wil die wens van scholen dan ook respecteren.
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
Tips voor brandveiligheid in de kerstvakantie VOS/ABB’s verzekeringspartner Aon heeft een checklist beschikbaar gesteld met tips om het risico op brand tijdens de kerstvakantie te verkleinen. Elk jaar ontstaat er tijdens de kerstvakantie brand in schoolgebouwen. De meeste branden worden al of niet moedwillig aangestoken. Vuurwerk is de grootste boosdoener. Tip 1 Afvalcontainers vormen de belangrijkste bron van brandstichting! Daarom: geen containers plaatsen tegen of in de buurt van de gevel. Oplossing: Plaats de container(s) liefst in een afgesloten ruimte, maar in ieder geval minstens 10 meter van de gevel, geborgd door een ketting met slot. Dit om verplaatsen en inwerpen van vuurwerk te voorkomen. Gebruik stalen containers. Kunststof is veel kwetsbaarder. Ook andere containers (bouwmaterialen, oud papier) en brandbare materialen vóór de vakantie afvoeren. Tip 2 Zorg voor een goede buitenverlichting! Het zicht op het gebouw dient goed te blijven. Goede openbare verlichting is ook buitenverlichting. Controleer dit regelmatig en geef storingen zo snel mogelijk door. Tip 3 Zorg dat het gebouw zichtbaar blijft! De maximale zichtlijnhoogte is 50 cm, houd struiken kort. Tip 4 Sluit deuren en ramen goed af. Vergeet de bovenlichten niet. Maak altijd een sluitronde. Tip 5 Schakel de inbraakalarminstallatie en de brandmeldinstallatie in (indien aanwezig). Sluit de branddeuren in het gebouw (laat ze niet open staan). Zorg voor snelle alarmopvolging. Een bewakingsdienst gaat niet met vakantie! Zorg dat de buurtbewoners, de ouders en de leerlingen zich betrokken voelen bij het wel en wee van de school. Maak afspraken met de wijkagent, maar ook met de brandweer Tip 6 Hekwerk houdt ongewenst bezoek op afstand. Hekwerk afsluiten. Maak duidelijk dat vuurwerk afsteken op het schoolplein verboden is. Tip 7 Bij leegstand, zorg voor (tijdelijke) bewoning. “Hotspots” krijgen fulltime toezicht of intensieve surveilleer ring. Berg los klimmaterieel op! Repareer kapotte ramen en gebouwdelen meteen of timmer ze dicht. Voorkom een neerwaartse spiraal. Tip 8 Zorg voor een veilige (metalen) brievenbus. Voorkom overmatige belasting door drukwerk en poststukken. Sluit de klep af! Voorkom inwerpen van vuurwerk! Tip 9 Ondersteun plaatselijke initiatieven als centrale kerstboomverbranding en professioneel vuurwerk op veilige locatie! Tip 10 Houd platte daken en afvoeren schoon (van bladeren). U voorkomt zo wateroverlast. Tip 11 Computers, printers en elektrische apparaten uitzetten, niet op de wachtstand laten staan.
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
ABP verlaagt pensioenpremie Het ABP verlaagt per 1 januari 2014 de pensioenpremie van 25,4% naar 21,6% van het pensioengevend salaris. Daarnaast is bekendgemaakt dat de pensioenen in 2014 niet worden aangepast aan de loonontwikkeling in de sectoren overheid en onderwijs (indexering). De premiedaling van 3,8%-punt wordt voor 3,3%-punt veroorzaakt door de versobering van de pensioenregeling: een verlaging van het opbouwpercentage van 2,05% naar 1,95% en een verhoging van de pensioenrekenleeftijd van 65 naar 67 jaar. Daarnaast komt een deel van de tijdelijke verhoging van de premieopslag die onderdeel is van het herstelplan te vervallen. De resterende herstelopslag in de premie van 2014 bedraagt 3%-punt. Besluit over verdere pensioenverlaging Het besluit over de premieverlaging en het niet indexeren van de pensioenen is genomen op basis van de financiële positie op de peildatum 1 november 2013. De dekkingsgraad bedroeg op deze datum 106,2%. In januari 2014 zal ABP het herstelplan evalueren op basis van de financiële positie op de peildatum 31 december 2013. Bij een ontoereikende financiële positie (dat wil zeggen: een dekkingsgraad lager dan 104,2%) is een tweede pensioenverlaging per 1 april 2014 naar verwachting onafwendbaar. Bij een voldoende solide financiële positie op 31 december zal het ABP beoordelen of de in april doorgevoerde verlaging van de pensioenen met 0,5% beëindigd kan worden. Als hierover positief besloten wordt, beoordeelt het ABP vervolgens of de herstelopslag in de premie van 2014 kan komen te vervallen. Indien ook deze beoordeling positief zou uitvallen, wordt tot slot bekeken of het mogelijk is om in 2014 alsnog over te gaan tot het verlenen van indexatie. Onderzoek AOb: aantal leerlingen per leraar stijgt Leraren krijgen steeds meer kinderen onder hun hoede. Op zowel basisscholen, als middelbare scholen en mbo-scholen is het aantal leerlingen per leraar de afgelopen tijd toegenomen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Algemene Onderwijsbond (AOb). De AOb heeft onderzoek gedaan naar de leerling-leraarratio van de afgelopen jaren. Daaruit is gebleken dat het aantal leerlingen per leraar al jaren toeneemt. In 2007 had een leraar in het basisonderwijs gemiddeld nog 17,9 kinderen onder zich, in 2012 was dat 18,8. Ook in het middelbare onderwijs is sprake van een stijging, 14,5 leerlingen in 2007 tegenover 15,3 leerlingen nu. Leraren in het MBO hebben het meeste aantal leerlingen: 23,5. Overigens zeggen deze cijfers niets over de grootte van de groepen, omdat de AOb de leerling-leraarratio naar het aantal aanwezige leraren heeft berekend. Tijdens de enquête is ook naar voren gekomen dat één op de zes scholen klassen heeft met meer dan dertig leerlingen. Bij grote scholen is dat zelfs één op vijf. De AOb vindt dit een slechte ontwikkeling, omdat leraren die voor grote klassen staan te weinig aandacht kunnen geven aan alle leerlingen. De vakbond Leraren In Actie wil dat het aantal leerlingen per klas wordt teruggeschroefd. De bond vindt dat er een maximum van 28 leerlingen per klas moet komen. Dat aantal moet vervolgens worden afgebouwd naar 24 kinderen in één groep.
Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
Met een iPad het potje op
Het iPotje
Een kleurig zitje van CTA Digital doet momenteel in Amerika wat stof opwaaien: het is een potje voor peuters, voorzien van een houder voor een iPad. Een iPotje dus. De bedoeling is om het jonge volkje aangenaam en educatief bezig te houden terwijl het nodige gebeurt. Er is een doorzichtige hoes voorzien om uw dure elektronica te beschermen tegen gebeurlijke ongelukjes, staat in de folder. En dat allemaal voor 35 dollar (25 euro). Volgens de fabrikant is dit het ideale educatieve instrument om uw spruit het potje te leren gebruiken. Maar alvast één actiegroep, The Campaign for a Commercialfree Childhood, is de tegengestelde opinie toegedaan. Het noemt dit toestel het slechtste speelgoed van het jaar. Het zou namelijk ‘verdrukkend en destructief’ zijn voor kinderen. De organisatie verzet zich ook tegen een gelijkaardig kinderzitje (maar dan zonder po) van Fisher -Price. Veel meer ontslagzaken tegen oudere leraren (Novum) - Het aantal ontslagzaken tegen oudere leraren neemt snel toe. Vakbond CNV Onderwijs hielp dit jaar al 550 leden van 58 jaar en ouder bij conflicten en ontslagzaken. Dat is bijna vijf keer zo veel als drie jaar geleden, bevestigt de bond na een bericht hierover in Trouw. Bij de andere leden is volgens de bond slechts een kleine stijging te zien. Veel oudere leraren voelen zich volgens de bond bij het grofvuil gezet. Volgens de bond spelen de kosten van de leraren in veel conflicten een belangrijke rol, ook al voeren de scholen in negentig procent van de gevallen een andere reden aan. Oudere onderwijzers zijn soms twee keer zo duur als jongere krachten. Iemands leeftijd mag echter geen reden zijn om hem te ontslaan. Voorzitter van CNV Onderwijs Helen van den Berg geeft in Trouw het voorbeeld van een onderwijzeres die al veertig jaar zonder één functioneringsgesprek werkt, en na een observatie van drie kwartier door de schooldirecteur te horen kreeg dat ze geen rekenles kan geven. Hierop moest ze een coachingstraject in dat eindigde met een slechte beoordeling. Onder dit soort druk zouden leraren vaak een regeling voor vrijwillig vertrek accepteren. De vereniging van schoolbesturen in het basisonderwijs, de PO-raad, reageert in de krant geschrokken op de cijfers. De raad stelt geen signalen te krijgen dat ouderen vaker slecht functioneren. Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014
Brochure digitaal toetsen Kennisnet heeft een nieuwe brochure gepubliceerd over digitaal toetsen. Om Leerlingen beter tussentijds bij te kunnen sturen sturen en als docent tijd te besparen biedt digitaal toetsen een aantal praktische en didactische voordelen. De school moet als school echter wel voldoen aan een aantal randvoorwaarden. Scholen ervaren echter ook allerlei knelpunten, waardoor ze vaak nog niet de papieren toets durven los te laten. Download de (gratis) brochure voor het basisonderwijs of voortgezet onderwijs voor handvatten om zelf (meer) aan de slag te gaan met digitaal toetsen. http://www.kennisnet.nl/fileadmin/contentelementen/ kennisnet/1_deze_map_gebruiken_voor_bestanden/ Themas/Digitaal_toetsen/ KNS_Digitaal_Toetsen_PO_Druk_FINAL_web_los.pdf
Proefschrift: ICT ter ondersteuning van passend onderwijs voor leerlingen met een verstandelijke beperking In 2014 treedt de Wet passend onderwijs in werking. Streven is zoveel mogelijk leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte een passende plek te geven in het regulier onderwijs. Dit stelt leerkrachten voor nieuwe leerplankundige uitdagingen. Berthold van Leeuwen (SLO) onderzocht hoe ICT leraren in het primair onderwijs kan ondersteunen in het vormgeven van een passend onderwijsaanbod voor rekenen-wiskunde en de deskundigheid hiertoe kan versterken. Het proefschrift kan worden gedownload op de website van Universiteit Twente. Over de auteur Berthold van Leeuwen studeerde Toegepaste Onderwijskunde aan de Universiteit Twente. Sinds 2001 werkt Berthold bij SLO. Daar heeft hij zich jaren gericht op onderzoeks- en ontwikkelprojecten binnen de context van het onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeftes. Tegenwoordig is hij leidinggevende van de afdelingen Speciaal Onderwijs en Primair Onderwijs. Sinds 2008 vertegenwoordigt hij in opdracht van het ministerie van OCW Nederlands als national coordinator van het European Agency for Development in Special Needs Education. http://doc.utwente.nl/87814/
Maagdenburgstraat 22 7421 ZC Deventer T: 0570-633242 www.daxis.nl
[email protected] Daxis Bulletin nr. 66 januari 2014