COLLEGEPROGRAMMA 2014-2018
GEMEENTE AMELAND
2 COALITIEAKKOORD 2014-2018 0.
INLEIDING
In mei/juni is een coalitieakkoord tot stand gekomen gebaseerd op de verkiezingsprogramma’s van de deelnemende partijen en de constructieve besprekingen tussen de coalitiepartners Ameland’82, CDA en VVD. Het coalitieakkoord geeft de hoofdlijnen van het voorgenomen beleid weer voor de raadsperiode 2014-2018. In deze periode zijn veel ontwikkelingen te verwachten die een grote impact hebben op onze samenleving. We hoeven daarbij maar te denken aan de effecten van de decentralisaties van het sociale domein, de (na)effecten van de economische crisis en de behoefte aan bestuurlijke vernieuwing in relatie tot inwonersparticipatie. Daarom zijn wij ons er terdege van bewust dat deze raadsperiode belangrijk is voor de toekomst van onze lokale gemeenschap. Ons uitgangspunt is dat Ameland een zelfstandige en volwaardige gemeente is en kan blijven. Het huidige gemeentelijke beleid wordt zoveel mogelijk voortgezet en lopende projecten worden zo spoedig mogelijk afgerond. Na een informatieproces hebben de fracties van Ameland’82, CDA en VVD aangegeven met elkaar een college te willen vormen. In dit proces is langdurig gezocht naar een coalitie die kan rekenen op voldoende steun in de raad, waarbij de voorkeur uitgaat naar een zo breed mogelijke coalitie. De samenwerking tussen Ameland’82, CDA en VVD voldoet aan dit uitgangspunt. In dit coalitieakkoord zetten partijen op een aantal belangrijke onderwerpen de gezamenlijke lijn voor de komende jaren uit. Net zo belangrijk is echter dat partijen hebben uitgesproken dat ze vertrouwen hebben in deze samenwerking. Bij de totstandkoming van dit coalitieakkoord hebben twee uitgangspunten een belangrijke rol gespeeld: vertrouwen en respect voor elkaar en voor elkaars meningen en het verbeteren van de onderlinge samenwerking. Daarnaast moet er ruimte zijn voor andere meningen en standpunten. Gelet op de actualiteit van nu is dit akkoord op hoofdlijnen op een enkel punt aangepast. De coalitiepartijen kiezen voor een proces van vernieuwing in de Amelander politieke structuur, met als speerpunten o.a. * * * * *
het tot stand brengen van een andere, transparante bestuurscultuur; het meer betrekken van de jongeren bij het politieke proces; het vernieuwen van het toekomstbeeld van Ameland; het verbeteren van de relatie tussen college en raad; het bevorderen van een proactieve houding van college- en raadsleden.
3 AKKOORD OP HOOFDLIJNEN Onze gemeente heeft een periode van bezuinigingen achter de rug en het is nog lang niet zeker of het eind daarvan in zicht is. Tevens komen er belangrijke veranderingen in de taken die de gemeente vervult. Het rijk draagt aan de gemeente een veelheid van taken over op het gebied van jeugdzorg, ouderenzorg, participatiebeleid en WMO en geeft daar een beperkt bijbehorend budget voor. Door slim te gaan (samen)werken kunnen de rijks bezuinigingen wellicht voor een deel in eigen beheer worden opgevangen. Voor het nieuwe college van burgemeester en wethouders is het een belangrijke opgave om de nieuwe taken in te passen in het gemeentelijke beleid met gebruikmaking van het budget dat ter beschikking wordt gesteld. Deze taken worden zorgvuldig ingevoerd en het werk in het sociale domein wordt binnenkort bij één portefeuillehouder ondergebracht. Met de aanstelling van een, in de praktijk goed ingevoerde 3e wethouder, die de taak van de aanstaande transities op zich neemt, zet de coalitie een belangrijke stap om tot een gezonde realisatie van de nieuwe taken te komen. De kosten van een derde wethouder willen we relateren aan de vermelde decentralisaties of op een andere manier opvangen. Op dit moment bieden wij u nog geen dichtgetimmerd coalitieakkoord aan, maar een akkoord op hoofdlijnen, met aandacht voor (andere) geluiden uit de gemeente en de durf om nieuwe initiatieven de ruimte te geven. Daarbij staat het zoeken en benutten van verbindingen centraal: in de eigen eilander gemeenschap, met de andere Waddeneilanden, met externe partners, in de gemeenteraad en in de eigen organisatie. Wij streven ernaar om zo spoedig mogelijk een collegeprogramma te ontwerpen en - voorzien van advies van de directie - aan het college en de raad aan te bieden, waarin sociaal beleid, ondernemersgeest en duurzaamheid hand in hand gaan. Dit akkoord op hoofdlijnen omvatten de volgende 5 thema’s: a. b. c. d.
e. I.
Sociaal Domein; Financiële Positie; Economie en Werk; Ruimte en Wonen; Enkele bijzondere wensen en speerpunten.
SOCIAAL DOMEIN
In de komende collegeperiode krijgt de gemeente te maken met een drietal transities binnen het sociale domein: de decentralisatie van de Jeugdzorg, de overgang van de begeleiding uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) naar de WMO en de Participatiewet inclusief de hervorming van de sociale werkvoorziening. Met de WMO krijgen gemeenten in 2015 nog meer taken op het gebied van zorg en welzijn dan voorheen. De coalitiepartijen stellen zich ten doel de taken uit te voeren met het geld dat het Rijk hiervoor beschikbaar stelt. Dat betekent dat nauw moet worden samengewerkt met het onderwijs, de huisartsen en de diverse zorg- en hulpverlenende instanties. We zetten in op zelfredzaamheid, vroege signalering, zorg dichtbij huis en minder regelgeving. Dit wordt vormgegeven middels het gebiedsteam.
4 In 2017 zijn de financiële contouren beter te duiden en volgt er een evaluatie. De overgang van bepaalde AWBZ-taken naar de WMO biedt Ameland meer beleidsruimte, maar ook meer financiële verantwoordelijkheid. Als gemeente worden wij verantwoordelijk voor het ondersteunen van de zelfredzaamheid en participatie van mensen met een beperking. Alles is erop gericht om mensen zolang mogelijk in hun eigen leefomgeving te laten blijven. Omdat vooral de zorgvoorzieningen voor ouderen onder druk staan, willen de coalitiepartijen alles op alles zetten om alle beschikbare ouderen- en verpleegzorg op Ameland te behouden en samen met marktpartijen vormen van zorg te ontwikkelen, speciaal gericht om onze ouderen levenslang op het eiland te laten blijven. Wij willen de gemeentelijke regie maximaal benutten en ons niet laten misleiden door “valse” cijfers van grote zorgaanbieders. Gelet op de recente kostenbaten analyses van de huidige zorgaanbieder willen wij onderzoeken of er andere partners zijn waarmee wij de ouderenzorg op ons eiland kunnen borgen. Door de invoering van de Participatiewet komen er nieuwe doelgroepen in de bijstand en zal het bestand toenemen. Meer afstemming en samenwerking tussen gemeenten en de arbeidsmarkt moet tot werkgelegenheid voor deze doelgroepen leiden. Wij willen dat onze burgers van 0 tot 100+ meedoen in onze samenleving en zoveel mogelijk dicht bij huis in de eigen omgeving ondersteund worden. Onze coalitie wil speciale aandacht besteden aan het gemeentelijk minima- en armoedebeleid, door extra landelijke geldstromen in te zetten voor het intensiveren van het bestaand beleid en tevens nieuw beleid te initiëren. Een belangrijk doel is dat mensen vanuit een uitkeringssituatie worden begeleid en gestimuleerd om naar een betaalde baan gaan. II.
FINANCIËLE POSITIE
Een gezonde financiële positie van onze gemeente is essentieel om invulling te geven aan ons beleid. Daarbij vinden we het van belang om verder te kijken dan de komende vier jaar. Besluiten die op langere termijn van belang zijn voor een solide toekomst van onze gemeente willen we niet uit de weg gaan. De coalitiepartijen willen Ameland behouden als een zelfstandige, volwaardige gemeente, die financieel gezond is en jaarlijks een reëel sluitende (meerjaren) begroting kan presenteren. Belangrijke voorstellen met grote financiële gevolgen zullen degelijk en goed onderbouwd moeten zijn. Indien noodzakelijk en waar mogelijk moeten reeds genomen besluiten met grote financiële risico’s voor de gemeente worden teruggedraaid. Wij willen de lastendruk voor burgers en bedrijven niet onnodig verhogen. De volgorde van beleid moet zijn: eerst onderzoeken welke besparingen en bezuinigingen binnen de gemeentelijke organisatie mogelijk zijn, vervolgens hoe processen beter en goedkoper kunnen verlopen en pas dan welke belastingen en tarieven verantwoord kunnen worden aangepast. Wij kiezen voor zo laag mogelijke tarieven voor leges en vergunningen. Wat de toeristenbelasting betreft is een geleidelijke verhoging acceptabel als deze daadwerkelijk wordt gebruikt voor de instandhouding van het toerisme. Het is wenselijk om inzichtelijk te maken welke kosten gemaakt worden voor onze recreatie en het toerisme. Wij zijn voorstander van een onderzoek naar een ander systeem van inning van de toeristenbelasting, met als belangrijk doel de logiesverstrekkers hiervan te ontlasten en een juiste opbrengst te genereren.
5 De burgers en de gasten mogen van onze gemeentelijke organisatie verwachten dat zij een goede dienstverlening levert en slagvaardig opereert. Naast behoud van het fysieke loket willen we de digitale dienstverlening verder ontwikkelen om onze inwoners en ondernemers op een klantvriendelijke en snelle manier te voorzien van informatie of producten. Uitgangspunten moeten zijn kwaliteit, klantvriendelijkheid en behulpzaamheid. De samenwerking tussen “De Samenwerkende Waddeneilanden” moet beter en efficiënter. Onderzocht moet worden of de uitvoering van niet-kerntaken beter/goedkoper kan worden uitbesteed aan marktpartijen. Als dat niet het geval is, dan kan de gemeente dit beter in eigen hand houden. Wij willen een gezond gemeentelijk woningbedrijf en pleiten voor een spoedige evaluatie van het vastgestelde strategisch voorraadbeheer. III.
ECONOMIE EN WERK
De gemeente Ameland moet samen met ondernemers werken aan een verbetering van het economisch klimaat, de instandhouding van vitale, aantrekkelijke dorpskernen en een vernieuwende economie gericht op een duurzame economische ontwikkeling. Wij willen de ondernemers ondersteunen en waar mogelijk beperkingen verminderen. Daarnaast kunnen bepaalde zaken efficiënter worden aangepakt en onnodige regels worden afgeschaft, mede ter ontlasting van de bedrijven en de burgers. Wij willen een aantrekkelijk ondernemersklimaat creëren en particuliere initiatieven op het gebied van alternatieve werkgelegenheid stimuleren. Vernieuwende impulsen op het gebied van recreatie en toerisme zijn nodig om Ameland ook voor nieuwe doelgroepen aantrekkelijk te maken. Sportieve en culturele arrangementen, bijvoorbeeld in combinatie met de kuur- en wellnessmarkt, zijn daar goede voorbeelden van. In het kader van de verbreding van de werkgelegenheid willen wij in het bijzonder voorwaardenscheppend bezig zijn om onze eigen jongeren met een goede opleiding te stimuleren om zich op Ameland te vestigen. Het is van groot belang dat zij voor de eilander economie behouden blijven, bijvoorbeeld bij bedrijfsopvolging en/of de ontwikkeling van nieuwe bedrijvigheid. Wat ons betreft moet de agrarische sector verder kunnen groeien en kunnen doorontwikkelen. Agrarische ondernemers moeten hun activiteiten kunnen combineren met nevenactiviteiten op het gebied van recreatie/toerisme, natuurbeheer of andere bedrijvigheid. Bestemmingsplannen moeten daarvoor de ruimte bieden. IV.
RUIMTE EN WONEN
De kwaliteit van de openbare ruimten en het behoud van onze fraaie dorpskernen is van groot belang. Binnen de gemeentelijke visies en plannen streven wij naar ontwikkelings-ruimte voor bestaande en nieuwe bedrijvigheid. Wij willen werken aan een woningbouwprogramma dat voorziet in voldoende bouwlocaties en woningen voor alle doelgroepen. In het bijzonder moet worden stilgestaan bij het realiseren voor goede en betaalbare huurwoningen voor jongeren en starters, maar ook bij het stimuleren en faciliteren van het bouwen van eigen woningen voor starters, doorstroomwoningen en cascowoningen. Daarnaast willen wij plannen ondersteunen voor de bouw van seniorenwoningen en/of zorgappartementen in de private sector.
6 V.
ENKELE BIJZONDERE WENSEN EN SPEERPUNTEN IN DEZE PERIODE
De coalitiepartijen hebben de wens om de volgende plannen en projecten in de komende raadsperiode te realiseren. Bij de meeste genoemde gemeentelijke projecten is realisering nadrukkelijk afhankelijk van de beschikbare financiële middelen. * * * * * * * *
Aanleg Zonnepark Ballum; Upgrading van de jachthaven in Nes; Alternatieve verpleeghuiszorg/zorgcentrum Hollum; Wellness-centrum Nes; Uitbreiding golfbaan Hollum naar een 18 holes-baan; Gefaseerde reconstructie Verbindingsweg Hollum-Buren; Reconstructie dorp Nes; De aanleg van een vrijliggend fietspad van Buren-Kooiplaats.
Tot slot: Gezien de toenemende taakstellingen van het college en de doelen, ambities en prioriteiten van de gemeente, maar ook het belang van voldoende draagvlak in de Gemeenteraad, stellen wij voor een 3e parttime wethouder te benoemen. De beoogde wethouders zijn: Voor Ameland’82: Voor het CDA: Voor de VVD: Ballum-Ameland, juni 2014
Will Bakema Nico Oud Linda van der Deen
7 INHOUDSOPGAVE
Blz.
0.
Inleiding en Hoofdlijnen Coalitieakkoord
1.
Bestuur en gemeentelijke organisatie a. Bestuur en raad b. Gemeentelijke organisatie c. Bestuurlijke zelfstandigheid d. Samenwerking andere Waddeneilanden
8 9 10 10 10
2.
Openbare orde en veiligheid a. Politie b. Brandweer en overige hulpverlening c. Kustbescherming
10 11 11 11
3.
Wegen & verkeer, vervoer en waterstaat a. Wegen & verkeer b. Vervoer c. Waterstaat
12 12 12 13
4.
Economische zaken, toerisme & recreatie en landbouw a. Economische zaken b. Toerisme en recreatie c. Landbouw
13 14 13 15
5.
Onderwijs
16
6.
Cultuur en sport
16
7.
Welzijn en zorg, Gebiedsgericht werken en jeugdzorg, Ouderenzorg, WMO, Sociale voorzieningen en Participatiewet a. Welzijn en zorg b. Gebiedsgericht werken en jeugdzorg c. Ouderenzorg d. WMO, Sociale voorzieningen en Participatiewet
16 16 17 17 19
8.
Volksgezondheid, Natuur & milieu en Duurzaamheid a. Volksgezondheid b. Natuur & milieu c. Duurzaamheid
20 20 20 21
9.
Ruimte, bouwen en wonen en Gemeentelijk Woningbedrijf a. Ruimte, bouwen en wonen b. Gemeentelijk Woningbedrijf
22 22 23
10.
Financieel beleid
24
Bijlagen:
Portefeuilleverdeling
2
25
8 1.
BESTUUR EN GEMEENTELIJKE ORGANISATIE
a. Gemeentebestuur en raad Zoals reeds in de inleiding van het coalitieakkoord is verwoord willen wij in deze raadsperiode een doorbraak realiseren in de manier waarop college en raad met elkaar moeten omgaan met elkaar, en – anders gezegd – een respectvolle en transparante bestuurscultuur tot stand kunnen brengen. Van belang daarbij is dat wij duidelijke afspraken met elkaar maken en een goede samenwerking kunnen realiseren tussen college en raad. Al in 2008 bleek - tijdens een bijeenkomst van college en raad - dat niet de inhoud van de onderhavige stukken in het geding was, maar de wijze waarop er met afspraken en vragen werd omgegaan. (Bron: memo “Zo gaan we met elkaar om, griffie 2007). Het geheel wat daar ter tafel kwam kon kortweg worden samengevat als het ontbreken van een goede communicatie over en weer tussen raad en college. De problemen die zich toen openbaarden, bestaan in grote lijnen nog steeds. Er zijn sindsdien meerdere afspraken gemaakt om tot een verbetering te komen van de onderlinge werkwijze. Op een aantal punten na bestaat er naar onze mening nog steeds een tekort aan een volwassen kijk op onze bestuurlijke rollen en verantwoordelijkheden. Wij noemen er enkele: – – – – – – – – –
de werkwijze en rol van het presidium; de behandeling van informatiestukken; het niet tijdig verzenden van agenda's en stukken naar de raad; het slechts bij hoge uitzondering nazenden van stukken; het sneller terugkoppelen van stukken en beantwoorden van vragen; het beter naleven van termijnen en nakomen van afspraken; het beter nakomen van de actieve informatieplicht van college naar de raad; het creëren van een vertrouwensband tussen college en raad; het betrachten van respectvolle omgangsnormen ten opzichte van elkaar.
Ook een punt van aandacht is het moment van indiening van voorstellen, amendementen en moties door de raad. Het is gewenst om deze in veel gevallen te voorzien van een technische en professionele reactie, waardoor er een goede en transparante besluitvorming kan plaatsvinden. Samengevat stellen wij aan het college en raad voor om hiervoor in goede samenwerking met elkaar en met de secretaris en griffier een duidelijk protocol te ontwerpen en door alle partijen te laten vaststellen. Andere aandachtspunten zijn om in onze rol als bestuur van de gemeente Ameland onze burgers en vooral de jongeren op Ameland meer te betrekken bij het politieke proces, maar vooral ook om een positief imago van ons Ameland uit te dragen van een prachtig eiland, waar het prettig werken, wonen, en recreëren is. Daarbij kunnen wij o.a. denken aan de volgende mogelijkheden: – het ontwikkelen van een eigen nieuwsbulletin met objectief nieuws van het eiland; – het vernieuwen van het toekomstbeeld van Ameland; – de wethouders eventueel weer laten deelnemen aan de raadsvergaderingen; – het uitzenden van rechtstreekse tv-beelden van raads- en commissievergaderingen.
9 Ondanks hun eigenstandige positie kunnen college en raad niet zonder elkaar. Het bestuur van een gemeente is een samenspel van twee organen op één speelveld. In de Gemeentewet zijn begrippen als kaders stellen en bestuur niet in detail uitgewerkt, dus dat betekent dat er een grijs gebied blijft. Het is aan de colleges en raden zelf om door middel van werkafspraken invulling te geven om dit grijze gebied zo klein mogelijk te maken, zodat er zo min mogelijk tijd gaat zitten in discussies over verantwoordelijkheden, bevoegdheden en procedures, en zoveel mogelijk tijd gestoken kan worden in de ontwikkeling van de gemeente en haar inwoners, in beider belang. Er is een politieke arena en er mag op het scherpst van de snede gediscussieerd worden, dat hoort er helemaal bij. Voorkomen moet echter worden dat de onderliggende frustraties, miscommunicatie of wantrouwen onderdeel gaan worden van de politieke discussie en dat er op de man/vrouw gespeeld wordt in plaats van op de inhoud. We dienen allemaal de gemeente Ameland en hebben allemaal het beste met onze gemeente voor. Van zowel collegeleden als van de raadsleden mag met het oog op dat besef ook een proactieve houding worden verwacht, zoals het tijdig versturen van relevante documenten en stukken, het in acht nemen van een goede communicatie en het tijdig reageren op (initiatief)voorstellen en op vragen en antwoorden. b. Gemeentelijke organisatie Wij willen dat de gemeentelijke organisatie voldoet aan hoge eisen van klantgerichtheid en klantvriendelijkheid. Het gemeentebestuur moet de lokale gemeenschap ten dienste staan. Ook de communicatie tussen het gemeentebestuur en burgers moet verder worden verbeterd. Openbare processen moeten inzichtelijk zijn, zodat de burger begrijpt wat er om hem heen gebeurt. Ons college wil de komende raadsperiode verder werken aan de inrichting van toegankelijke loketten om burgers snel van dienst te kunnen zijn bij bepaalde verzoeken of aanvragen. Bij voorkeur digitaal, zodat men thuis al heel veel kan afdoen. Wij zijn van mening dat regels en procedures moeten worden nageleefd, vereenvoudigd of worden afgeschaft. In dat proces moeten belangenorganisaties en burgers een volwaardige rol hebben, aangezien een goede overlegstructuur en samenwerking met burgers, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties essentieel is. Een spoedige herinrichting en aanpassing van Het Klant Contact Centrum is dan ook gewenst, mede gelet op de nieuwste veiligheidseisen. Wel is een goede communicatie met de medewerkers van belang en dat er een goede aansturing en regie wordt gevoerd. Het is onze opdracht om te werken aan een sterke, krachtdadige gemeente die dicht bij de burger staat met een professioneel en betrouwbaar dagelijks bestuur met een grote antenne naar de samenleving. Een klantvriendelijke en efficiënte organisatie begrijpt wat er om hem heen gebeurt. Brieven, verzoeken en aanvragen moeten snel en correct worden afgehandeld. Wij willen verder werken aan een beleid dat bij geschillen sterk oplossingsgericht is, dat bij het nemen van besluiten standaard een juridische toets inbouwt en zoveel mogelijk juridische procedures wil vermijden. c. Bestuurlijke zelfstandigheid De missie van de gemeente Ameland luidt : “Ameland is een zelfstandige en volwaardige gemeente en wil dat blijven”. Om dit voor de toekomst mogelijk te maken, heeft de organisatie de ambitie een betrokken en betrouwbare organisatie te zijn, gericht op mens en werk, die zich bewust en verantwoordelijk toont voor een zo optimaal mogelijk leef- en verblijfklimaat op het eiland.
10 De organisatie moet stuurbaar zijn , in die zin dat de organisatie zich concentreert op de prioriteiten die het bestuur stelt, maar eveneens vanuit een proactieve houding zelf initiatieven ontplooit die nodig zijn om de samenwerking met bestuur, burgers en partners (o.a. in Wadden-verband) te versterken. Wij willen dat Ameland een eigen, zelfstandige waddengemeente blijft. Daarvoor moet de positie, de bestuurskracht en het democratische gehalte van de gemeente nog verder vergroot worden. Tegelijkertijd is het noodzakelijk om in eigen huis te kunnen beschikken over voldoende kwaliteit om alle vereiste taken te kunnen uitvoeren. Het streven van de organisatie en de houding van de medewerkers zijn daarom gericht op professionaliteit, betrokkenheid, betrouwbaarheid en een daarop afgestemde manier van open en directe communicatie. De organisatie is toekomstgericht, heeft een vernieuwende aanpak en levert producten en diensten van een kwalitatief hoogwaardig niveau. Men doet nooit een vergeefs beroep op de organisatie van de gemeente Ameland, waar wordt gedacht en gehandeld op basis van het gegeven “afspraak is afspraak”. Een spoedige herinrichting en aanpassing van Het Klant Contact Centrum is gewenst, mede gelet op de nieuwste veiligheidseisen. Wel is een goede communicatie met de medewerkers van belang en dat er een goede aansturing en regie wordt gevoerd. Maatregelen en beslissingen van overheden die voor het eiland Ameland onaanvaardbaar zijn, zullen wij krachtig bestrijden. In dat verband is in een vroeg stadium regelmatig overleg met Rijk en Provincie van groot belang. d. Samenwerking andere Waddeneilanden Daarnaast is een duidelijke en doelgerichte bestuurlijke samenwerking met de andere waddeneilanden - zowel op nationaal als op internationaal niveau - van groot belang. Om als zelfstandige en volwaardige gemeente te kunnen functioneren, ziet ons het gemeentebestuur de samenwerking met de andere Waddeneilanden als noodzakelijk. Wij zijn verheugd dat ook Texel inmiddels weer is toegetreden tot het samenwerkingsverband. Samenwerking is daarbij niet een doel op zich, maar een middel om resultaten te boeken en gezamenlijke voordelen te behalen. In Wadden-verband wordt op een aantal vakgebieden concreet invulling gegeven aan samenwerking (ICT, Geografische Informatievoorziening, Centrale inkoop, Onderwijs, Ontwikkeling zaaksysteem). Het werken met dienstverleningsovereenkomsten wordt door het gemeentebestuur zeer noodzakelijk geacht, ook om de deelnemende partijen de noodzakelijke duidelijkheid te bieden over personele en financiële consequenties. Zoals eerder gesteld, zal het aantal beleidsterreinen waarop intensief wordt samengewerkt toenemen. Te denken valt hierbij aan toerisme & recreatie, planologie en natuur, infrastructuur, duurzaamheid en de Streekagenda. Op een aantal onderdelen zal Ameland het voortouw nemen (duurzame Wadden, strandovergangen etc.). 2.
OPENBARE ORDEN EN VEILIGHEID
a. Politie Wij hechten grote waarde aan voldoende, structurele bezetting van het politiekorps op Ameland. Afspraken die daarover gemaakt zijn moeten worden nagekomen. Het is in het seizoen gewenst dat er voldoende politietoezicht op straat is, vooral ’s nachts op de strandwegen en bij grote evenementen. Als het echter steeds moeilijker wordt om in het seizoen nog voldoende politie te kunnen inzetten, willen wij de mogelijkheden van een eventuele burgerondersteuning onderzoeken.
11 Bestrijding van vandalisme en criminaliteit, gekoppeld aan het voorkomen van onnodige overlast blijft één van de prioriteiten. Het handhaven van afgesproken regels en genomen maatregelen moet sterk verbeterd worden. De werkzaamheden die voortvloeien uit het in werking treden van de Wet op de Veiligheidsregio en het opstellen van een lokaal veiligheidsbeleid worden in Wadden verband gecoördineerd. Per eiland wordt een veiligheidsbeleid vastgesteld. Dit is nog altijd niet gebeurd omdat de eilanden een specifiek geval zijn. De Veiligheidsregio Fryslân is momenteel bezig met de vertaalslag van de standaardsituatie naar de eilandsituatie. Het wachten is dus op de Veiligheidsregio. b. Brandweer en overige hulpverlening In 2014 zijn ook gebouwen overgegaan van de gemeentelijke brandweer naar de veiligheidsregio. Naar binnen toe moet er wel gecoördineerd worden. De hulpverlening via de Snel Inzetbare Groep ter Medische Assistentie (SIGMA), de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM), de Search en Rescue (SAR) en de Eerste Hulp Bij Ongelukken (EHBO) is voor de gemeente een coördinerende taak. De brandweer moet kunnen beschikken over voldoende faciliteiten en oefen- en opleidingsmogelijkheden om de taken op het gebied van brandbestrijding en hulpverlening op een adequate manier te kunnen uitvoeren. In verband met de veiligheidsregio willen we tevens een lokaal veiligheidsbeleid ontwikkelen en in stand houden, speciaal gericht op onze eilandsituatie. Korte lijnen en hulpverlening op maat zijn daarbij sleutelwoorden. De hulpverlenings- en reddingsoperaties te water door de KNRM zijn voor onze eilandgemeenschap en gasten onmisbaar. Daarnaast is het voor de acute hulpverlening door de lucht essentieel dat de inzet van de SAR-helikopters voor Ameland behouden blijft. Ook de SIGMA-groep Ameland, die belast is met de geneeskundige hulp bij een ramp of een zwaar ongeval in onze gemeente, moet kunnen beschikken over professioneel materiaal. Datzelfde geldt voor de EHBO’ers en alle andere vrijwilligers die zich inzetten om in geval van nood of bij een ramp direct te kunnen ingrijpen. De inzet van al deze vrijwilligers is van blijvend belang voor onze gemeente en ontmoet veel waardering van ons college. c. Kustbescherming Ook willen wij ons blijvend actief inzetten voor de bescherming van onze kust door middel van noodzakelijke en/of preventieve onderhoudsmaatregelen door de verantwoordelijke overheidsinstanties. Wij willen dat onze bewoners en gasten een maximale kustbescherming wordt gegarandeerd. Dat betekent dat zowel de harde kust (waddendijk) als de zandige waterkering aan de vereiste maatgeving voldoen. Wij verwachten dat de werkzaamheden voor versterking van de Waddendijk in 2015 zullen beginnen en zullen doorlopen tot 2018. Ons college blijft bezorgd over de vele containers die nog steeds van grote zeeschepen overboord slaan. Vooral de rijksoverheid moet blijvend worden aangesproken op haar eigen verantwoordelijkheid om rampen te voorkomen en de bescherming van mens, natuur en milieu op en om Ameland te garanderen. Vanuit Den Haag en Brussel zal er meer toezicht moeten worden uitgeoefend op het naleven van internationale afspraken ten aanzien van routes en veiligheid van de scheepvaart en zullen nieuwe internationale afspraken moeten worden gemaakt met betrekking tot de verankering van containers aan boord. In dit verband achten wij een spoedige invoering van het zogeheten Vessel Traffic Service - (VTS) systeem - dat is een verkeersbegeleidingssysteem - voor een van de drukste scheepvaartroutes ter wereld boven onze eilanden van heel groot belang en onderstrepen de noodzaak van een goed functionerend loodswezen en het verplicht stellen van de loodsplicht vanuit de diverse havens.
12 3.
WEGEN&VERKEER, VERVOER EN WATERSTAAT
a. Wegen & verkeer Bestaande wegen, fiets- en voetpaden op Ameland moeten goed begaanbaar en veilig zijn. Jaarlijks onderhoud op basis van een planmatige aanpak blijft daarbij noodzakelijk. Wij willen in 2015/2016 een aanvang maken met de reconstructie van de het dorp Nes. De planvorming alsmede de verdere ontwikkelingen in het kader van Nes autoluw zijn mede afhankelijk van de plannen tot het realiseren van uitbreiding en herinrichting van het huidige parkeerterrein aan het Verdekspad. De benodigde grond is hiervoor in 2013 verworven. De eerste schetsen / tekeningen zijn gemaakt. Los van de inrichting aan het Verdekspad wordt in dit plan veel extra parkeerruimte gecreëerd. Deze extra parkeerplaatsen kunnen parkeerproblemen op andere locaties mogelijk opvangen. De verwachting is dat in 2015 een inrichtingsplan aan de gemeenteraad gepresenteerd kan worden. Ons college streeft naar minder verkeersborden op het eiland, maar wel borden die heel duidelijk zijn. Op een aantal gevaarlijke oversteekplaatsen willen we aanvullende maatregelen nemen ten behoeve van de verkeersveiligheid. Tevens willen wij meer fietsstallingen in de dorpen creëren. Ook wil ons college in deze raadsperiode opnieuw onderzoeken op welke wijze de weg tussen Buren en de Kooiplaats veiliger kan worden gemaakt, al dan niet in combinatie met de aanleg van een vrijliggend fietspad. Voor een mogelijke uitvoering van deze plannen moeten financiële middelen beschikbaar zijn. De vastgestelde reconstructieplannen van de Verbindingsweg Buren-Hollum zullen gefaseerd in de jaren 2015-2016 worden uitgevoerd. b. Vervoer Het door de raad vastgestelde Verkeers- en vervoerplan willen we in fases uitvoeren. De proef van de buslijn door een deel van autoluw Nes is in 2011 tot een nader te bepalen tijd verlengd. De tijdstermijn is afhankelijk van de mogelijkheid tot het realiseren van een ruimere buslus aan het Verdekspad. Met betrekking tot het openbaar vervoer willen we in goed overleg met busonderneming Arriva belangrijke stappen zetten ter verbetering van de dienstverlening. De kwaliteit van het busvervoer moet goed en milieuvriendelijk zijn. Ook zullen wij met de verantwoordelijke partijen voor het busvervoer op het vasteland van en naar Holwerd blijvend aandacht vragen voor een verbetering van de huidige dienstverlening, zowel in kwalitatief als in kwantitatief opzicht. Ons college blijft het gebruik van duurzame vervoermiddelen stimuleren. In verband met het kiezen voor autoluwe dorpskernen moet de bereikbaarheid van de aldaar gevestigde bedrijven gegarandeerd zijn en blijven. Voor de bereikbaarheid van Ameland is een goede, veilige en betrouwbare bootverbinding met het vaste land van levensbelang. Wij hebben moeite met de vele vertragingen van de boot die zich regelmatig voordoen, met als één van de oorzaken de dichtslibbende vaargeul, maar ook als gevolg van operationele veranderingen binnen het beleid van de exploitant van de veerdienst en bepleiten een stipte uitvoering van de dienstregeling. Een regelmatig overleg met het gemeentebestuur, WPD en Rijkswaterstaat blijft dan ook noodzakelijk. In verband met een betere afwikkeling van het vele verkeer van en naar de boot wil ons college in deze raadsperiode een belangrijke stap zetten in de uitvoering van de plannen tot herinrichting van de veerdam, in combinatie met de uitvoering van de bestaande plannen voor de passantenhaven, de activiteiten van het Wetterskip en de plannen voor natuurontwikkeling aan de oostkant. Nadat de raad in 2014 de gebieds- en ontwikkelingsvisie van het vliegveld heeft vastgesteld hopen wij dat in de komende jaren een aantal initiatieven op en nabij het vliegveld kunnen worden uitgevoerd, waardoor het vliegveld de gewenste upgrading kan krijgen.
13
c. Waterstaat Tenslotte zullen wij er bij Rijkswaterstaat op blijven aandringen haar inspanningsverplichtingen na te komen om de vaargeul op de afgesproken diepte en breedte te houden. Vertragingen die de veerboten regelmatig ondervinden als gevolg van een te ondiepe en te smalle vaargeul en de daarmee samenhangende veiligheidsaspecten zijn voor ons en vele belanghebbenden niet acceptabel. Ook pleiten wij voor overleg met andere partijen om te komen tot een kortere vaarroute. Na het onlangs gehouden overleg met Rijkswaterstaat hopen wij in 2015 ook tot een adequate afronding te komen van de problematiek inzake de juridische en feitelijke overdracht en beheer van de veerdam, waarna de planvorming voor een veilige veerdam en herinrichting van de passantenhaven spoedig kan worden opgepakt. 4.
ECONOMISCHE ZAKEN, TOERISME&RECREATIE EN LANDBOUW
a. Economische zaken Wij willen in 2015 een nieuw economisch beleid ontwikkelen met als doel het ondernemersklimaat waar mogelijk te verbeteren en te optimaliseren, de regeldruk te beperken en nieuwe jonge ondernemers aan te trekken. Daarbij de voorwaarden te scheppen voor een stabiele eilander economie, gericht op seizoensverlenging, duurzaamheid en kansen voor innovatie en vernieuwing. Een goed functionerend midden- en kleinbedrijf is van groot belang voor de Amelander economie en werkgelegenheid. Oprechte gastvrijheid en goed gastheerschap brengen mee dat toeristen zich welkom voelen. Een warme vakantie ervaring zorgt voor herhalingsbezoek. Een belangrijk thema voor de toekomst is dat gezamenlijk gewerkt moet worden aan een duurzame economische ontwikkeling. Wij willen ondernemers stimuleren om vernieuwend bezig te zijn. Ook zijn we van mening dat wij als bestuur begripvol dienen om te gaan met plannen en ideeën vanuit het bedrijfsleven. Jonge Amelander ondernemers moeten de ruimte hebben om nieuwe initiatieven te ontplooien. Het is de moeite waard om samen met jongeren te onderzoeken of er alternatieve vormen van kleinschalige werkgelegenheid op Ameland mogelijk zijn. Sportieve en culturele arrangementen, bijvoorbeeld in combinatie met de kuur- en wellnessmarkt, zijn daar goede voorbeelden van. Wij willen prioriteit geven aan een nieuw kuuroordcentrum op de locatie van het oude zwembad bij Nes en de mogelijkheden om Ameland van een “Bad” status te voorzien. Dat kost niets, maar levert zowel banen als seizoensverlenging op. b. Toerisme&recreatie Wij willen hoogwaardige voorzieningen met veel kwaliteit en diversiteit, die goed renderen. Daarbij gestimuleerd door minder regels en snelle afwikkeling van verzoeken. Het toerisme is verreweg de belangrijkste economische kurk waar Ameland op drijft. Ons college wil dat Ameland zich blijft onderscheiden van andere toeristische gebieden in Nederland en daarbuiten. Een belangrijk middel daarbij is om in het kader van de verblijfsrecreatie een gevarieerd aanbod aan betaalbare verblijfsaccommodaties te hebben. De evaluatie van het vastgestelde beleidsplan “Ruimte voor Diversiteit” gaat binnenkort plaatsvinden, waarbij door de raad wordt vastgesteld aan welke nieuwe initiatieven en impulsen ter versterking van het recreatieve verblijfsaanbod extra ruimte kan worden geboden. Het is naar onze mening van belang dat er een verantwoord evenwicht blijft bestaan tussen enerzijds een verdere toename van bungalows of chalets op de recreatieterreinen en anderzijds een verdere afname van plaatsen voor kampeerders, passanten en caravans.
14 Het belang van het behoud van onze kampeerboerderijen moet worden erkend als belangrijke kweekvijver voor het toekomstig toerisme op Ameland en nieuwe impulsen zijn wat ons bekend dan ook welkom. Daarnaast moet er naar onze mening ruimte komen voor nieuwe initiatieven en plannen vanuit het bedrijfsleven gericht op kwaliteitsverbetering van bestaande accommodaties, terwijl initiatieven op het gebied van sport- en gezondheidstoerisme en wellness op het eiland kunnen rekenen op een positieve grondhouding van ons college. Hetzelfde geldt voor plannen voor uitbreiding en verbetering van de faciliteiten op het vliegveld, de passantenhaven, de uitbreiding van de golfbaan e.d. mits het financiële aandeel van de gemeente beperkt en beheersbaar blijft. De ontwikkeling van de Waddencampus Ameland blijft gericht op de komst van een kleinschalige campus op Ameland waar studenten en docenten van alle niveaus gaan samenwerken aan thema's en kansen die zich in de praktijk van Ameland en in het Waddengebied voordoen om verdere kennis en onderzoek te vergaren. De studenten verblijven- en werken gedurende langere tijd op Ameland. De spin-off hiervan is dat door het samenwerken van overheid, ondernemers en onderwijs er nieuwe ontwikkelingen op gang komen waardoor er enerzijds alternatieve werkgelegenheid ontstaat en anderzijds het bedrijfsleven beschikt over de meest actuele kennis. De komende tijd (2014-2016) staat in het teken van het starten van de campus, het zoeken naar financiering en het ontwikkelen van een fysieke locatie in samenwerking met de Streekagenda Waddeneilanden en met behulp van externe financiële middelen, o.a. vanuit het Waddenfonds en de Provincie Fryslân. In samenwerking met de andere Waddeneilanden en de Provincie Fryslân worden thans plannen ontwikkeld tot upgrading van de strandovergangen Hollum, Ballum en Nes. Daarnaast bestaat een wens om te komen tot verbetering van de recreatiemogelijkheden in de Vleijen en de aanleg van sport en men-en ruiterroutes op Ameland ter ontlasting van de kwetsbare natuurgebieden. Ten behoeve van de toeristische promotie van ons eiland willen wij binnen de kaders en uitgangspunten van de raad middelen aan de VVV op Ameland beschikbaar stellen voor het ontwikkelen van strategische plannen en een correcte uitvoering van marketing- en promotiecampagnes. Ook willen wij in deze raadsperiode verder werken aan kwaliteitsverbetering van de bestaande recreatieve voorzieningen op ons eiland. In dat verband wil ons college samen met andere partijen werken aan een uitbreiding van het recreatieterrein de Vleijen richting Buren. Dat geldt wat ons betreft ook voor de recreatieve voorzieningen in het Nesserbos in goede samenwerking met Staatsbosbeheer. In samenwerking met het hippisch platform op Ameland willen wij in deze raadsperiode meer men- en ruiterroutes aanleggen - inclusief een route tussen Nes en Ballum - in combinatie met ATB-routes. Wij willen de capaciteit van de huidige passantenhaven verbeteren en de veiligheid vergroten. Amelander bootbezitters moeten kunnen beschikken over een eigen, veilige ligplaats, bij voorkeur in een ligbox. De plannen tot verbetering van de havenkom en herstel van de haven in historisch perspectief moeten in een meerjarenplan verder worden uitgewerkt en gerealiseerd. Het is gewenst om met betrekking tot de vele strandactiviteiten tot een betere zonering te komen van het strand, maar ook van gedeelten van de Waddenzee waardoor er voor de diverse recreatie en outdoorbedrijven een optimaal en vooral veiliger sportief gebruik van deze watersportactiviteiten kan ontstaan.
15 c. Landbouw Het is van belang dat wij een sterke en gezonde agrarische sector op het eiland behouden. Wij willen voor de agrarische sector ruimte geven aan verdere vernieuwing en schaalvergroting en werken aan een duurzaam landbouwperspectief Daartoe is o.a. een nieuw landbouwbeleidsplan ontwikkeld en vastgesteld. De ontwikkeling van het aantal bestaande deeltijdbedrijven wordt door ons ondersteund evenals de bouwmogelijkheid voor een bedrijfswoning bij het agrarisch bedrijf. Het inschakelen van agrarische ondernemers bij projecten op het gebied van natuur en landschapsbeheer wordt door toegejuicht. De poldergebieden moeten in planologisch opzicht als het primaire domein van agrarische bedrijven worden aangewezen. Op de langere duur zullen er minder agrariërs overblijven, die zullen hun bedrijven moeten kunnen vergroten. De ruimte is beperkt en zal nooit méér worden. Laten we werken aan een goede verdeling en evenwicht van toerisme, natuur en veeteelt in het agrarisch buitengebied, zodat het beeld van het buitengebied in stand blijft, maar elkaar niet in de weg zit. Wij juichen bedrijvigheid in leegkomende agrarische bedrijven toe, waardoor een zekere verpaupering wordt voorkomen. Daarvoor willen wij nieuw beleid ontwikkelen. Via lokale regelgeving willen we echter waarborgen dat typische eigenschappen en werkzaamheden die behoren bij een agrarische bedrijfsvoering ongestoord kunnen plaatsvinden en worden geaccepteerd door bewoners van leegkomende boerderijen die zelf verder niet agrarisch gebonden zijn. Ons college wil een verdere ontwikkeling van het eigen Amelander streekproduct stimuleren. 5. ONDERWIJS Ons college wil zich blijvend inzetten voor voldoende kwaliteit van het onderwijs en voor goede huisvesting van de diverse scholen. De nieuwe BWS voorziet in een moderne middelbare school waar op meerdere niveaus onderwijs kan worden geboden. Naast het behoud van het huidige aanbod van onderwijs op Ameland juichen wij nieuwe vormen van onderwijs - in verschillende richtingen en op meerdere niveaus en een goede samenwerking met scholen op het vasteland toe, zodat kinderen op elk niveau een zo breed mogelijk vakkenaanbod kunnen krijgen. Wij zien graag een goede facilitering van de HAVO en meerdere klassen van het VWO tegemoet. Het blijft onze wens dat het onderwijs op Ameland extra aandacht besteedt aan de eigen Amelander cultuur en bijzondere historie. Tevens zijn wij van mening dat het geven van muziekonderwijs op school - in welke vorm dan ook - jongeren een kans geeft om zich individueel te ontplooien. Wij hopen dat de nieuwe plannen via de Stichting Sociaal Cultureel Werk op dit gebied in een goede behoefte voorziet. Voor de ontwikkeling van een succesvolle kleine Waddencampus willen wij voor een goede opvang en huisvesting van scholieren en studenten aan het realiseren van een kleinschalige campus in de directe nabijheid van de BWS. Wat het basisonderwijs betreft hopen wij dat een goede samenwerking tot stand kan worden gebracht tussen de besturen en directies van de diverse scholen. Daarnaast hopen wij dat er in het kader van het onderdeel Passend Onderwijs een goede opvang en financiering mogelijk blijft voor kinderen die zijn aangewezen op zorg en begeleiding vanaf Ameland, zowel in het basisonderwijs als in het voortgezet onderwijs. Dit wordt nader uitgewerkt in het Beleidsplan Jeugdwet. Door adequate signalering door deskundigen kunnen de ontwikkelkansen van jonge kinderen met een taal- en/of ontwikkelachterstand worden vergroot. Voor het opvoeden en leren van kinderen moeten alle mensen in de directe omgeving van het kind betrokken zijn. Van belang is daarbij ook een veilige schoolomgeving . Wij willen graag de samenwerking tussen gemeente en schoolbesturen via het lokaal onderwijsoverleg handhaven en waar mogelijk intensiveren.
16 6.
CULTUUR EN SPORT
Cultuur De gemeente hoort een regierol te hebben waar het gaat om het stimuleren van kunst en cultuur, omdat deze vorm en inhoud geven aan de samenleving. Wij vinden het historisch besef en het behoud van ons cultureel erfgoed van groot belang. Ons college wil dat het kleinschalig historisch medegebruik van het wad en de natuur voor de eilanders behouden blijft. Hogere overheden en instanties dienen de eilander cultuurhistorische gebruiken zoals strandjutten, vissen, mossels zoeken en jagen te ontzien, te respecteren en niet te verbieden. Wat het aantal culturele evenementen op het eiland betreft zien we nog goede mogelijkheden voor een beperkte groei, bij voorkeur in het voor- en naseizoen. Op korte termijn zal het huidige subsidiebeleid opnieuw worden geëvalueerd en indien noodzakelijk worden bijgesteld. Culturele organisaties moeten worden gestimuleerd om waar mogelijk te gaan samenwerken met professionele organisaties en met een professionele aansturing. Met de komst van de diverse musea op Ameland beschikken wij over meerdere kwalitatief hoogwaardige slechtweervoorzieningen. In 2015 wordt onderzocht in hoeverre er een duidelijke scheiding kan worden aangebracht tussen eigendom en beheer en onderhoud van de musea. Dat geldt ook voor de diverse sportvoorzieningen op Ameland. Sport De gemeente moet stimuleren dat sport voor iedereen toegankelijk is. Investeren in sport is een investering in de toekomst. Wij willen het eiland verder ontwikkelen als “sporteiland” en de sportaccommodaties beleidsmatig verbeteren en toegankelijker maken. De in 2013 aangestelde buurtsportcoach voorziet in een prima behoefte. In de loop van 2015 zullen wij de raad een actueel beleidsplan sport aanbieden, inclusief een visie over het gebruik, het beheer en de exploitatie van de diverse sportaccommodaties. Daarbij moet ook worden nagedacht over de manier waarop met bestaande faciliteiten op de vakantieparken kan worden samengewerkt. Ons college wil zoveel mogelijk ondersteuning geven aan de organisaties op het eiland die zich met tal van sportieve activiteiten en evenementen bezighouden. Wij hebben veel waardering voor de vele vrijwilligers en werken aan een plan om de diverse evenementenorganisaties tegemoet te komen in de kosten van de huur van allerlei materialen. Ook willen wij de aanvraag van een sportevenementenvergunning waar mogelijk eenvoudiger en goedkoper maken. WELZIJN EN ZORG, GEBIEDSGERICHT WERKEN EN JEUGDZORG, OUDERENZORG EN WMO, SOCIALE VOORZIENINGEN EN PARTICIPATIEWET a. Welzijn en zorg Onze burgers moeten zich in onze gemeente vrij kunnen ontplooien en kunnen meedoen in en aan onze gemeenschap. Ameland is een sociaal/maatschappelijk betrokken gemeente waar alle burgers vanuit hun eigen kracht aan de samenleving kunnen deelnemen. Wij vinden dat de gemeente de regisseur moet zijn van het nieuwe “welzijn-zorg” arrangement van morgen. Dat betekent ook dat het onze taak is om extra zorg te besteden aan kwetsbare groepen in onze samenleving. Daarom is het o.a. van belang om de multifunctionele loketfunctie van de afdeling sociale zaken op het eiland te houden, zodat een ieder met vragen en moeilijkheden op sociaal/maatschappelijk gebied en voor arbeidsbemiddeling daar terecht kan. Kwetsbare groepen en mensen met beperkingen en/of geen werk/inkomen krijgen aanvullend ondersteuning op wat ze zelf kunnen en zelf kunnen organiseren.
17 Lopend gemeentelijk beleid met betrekking tot armoedebestrijding wordt gecontinueerd. Datzelfde geldt ook voor financiële tegemoetkoming in bijzondere kosten als gevolg van een chronische ziekte of beperking van mensen met een minimuminkomen. Een en ander wordt opgevangen in de drie Beleidsplannen naar aanleiding van de Decentralisaties Sociaal Domein. Daarnaast wordt tussen de regio Noordoost Friesland en de Samenwerking Waddengemeenten meer ingezet op afstemming met het doel in het Sociaal Domein zo zelfstandig en volwaardig mogelijk te kunnen functioneren en de kosten beheersbaar blijven. b. Gebiedsgericht werken en jeugdzorg Met het oog op de uitvoering van de decentralisatie in het sociale domein is het van belang om een gebiedsteam Sociaal Domein in te richten. Onder Gebiedsgericht werken wordt verstaan een proces van structurele samenwerking tussen de gemeente en haar partners (het gebiedsteam) op Ameland, voor die producten en/of diensten die het individuele belang en de eenvoudige hulpvraag overstijgen en waarvoor een gebiedsgerichte aanpak een meerwaarde heeft, gebaseerd op de bestaande netwerken en contacten. Gebiedsgericht werken richt zich op het totale Sociale Domein (Jeugdzorg, Wmo, Participatiewet) en betreft kortom een aanpak die beter, efficiënter en ook goedkoper is. Per 2015 wordt de jeugdzorg naar de gemeenten gedecentraliseerd. Dit brengt voor de gemeente en de samenwerkende organisaties op het eiland de nodige organisatorische en financiële consequenties met zich mee en vraagt om samenwerking tussen professionals en gebiedsgericht werken. Wij vinden dat er voor onze gemeente kansen en uitdagingen liggen om positief jeugdbeleid verder vorm te geven en dat de gemeente daarin de regie neemt. Wij denken daarbij o.a. aan het zorgen voor een kind- en gezinsvriendelijke omgeving. Dat biedt namelijk ruimte voor ontplooiing van alle kinderen. Een omgeving met spelende kinderen is levendig en levert sociale samenhang op. In verband met een onderzoek naar een nieuwe organisatie “welzijn nieuwe stijl” moet ook worden gekeken naar de manier waarop de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk volledig kan worden geharmoniseerd en in die nieuwe organisatie kan worden geïntegreerd. c. Ouderenzorg Speciale aandacht is er voor de ouderen (toename in de komende jaren) op ons eiland. Het college is van mening dat ouderen op het eiland zo lang mogelijk op het eiland moeten kunnen blijven wonen. Dit betekent dat het bieden van verantwoorde zorg en verpleging zoveel mogelijk op het eiland moet worden geboden. In verband met de vergrijzing is ons beleid erop gericht woningen op maat te realiseren, maar ook dat onze medeburgers met een beperking zelfstandig kunnen blijven wonen. Ook ondersteunen wij projecten om ons eiland beter toegankelijk te maken voor mindervaliden of voor mensen met een beperking. Wij willen dat de diverse zorgvoorzieningen voor iedereen bereikbaar zijn en blijven en initiatieven ter verbetering van de ouderenzorg en gezinsverzorging waar mogelijk ondersteunen. De gevestigde artsen op Ameland (huisartsen, tandartsen en dierenartsen) voorzien in een belangrijke behoefte in de zorg- en hulpverlening en zijn voor onze burgers en gasten onmisbaar. Ten aanzien van het ouderenbeleid is ons college van mening dat huisvesting voor opvang en verpleging van ouderen aan bepaalde eisen moet voldoen. Wij staan een beleid voor waarin op korte termijn mogelijke alternatieve ontwikkelingen worden onderzocht op het gebied van verpleging en verzorging, waarin met de samenwerkende zorginstellingen en alle direct betrokkenen wellicht nieuwe afspraken moeten worden gemaakt. Wij willen de bestaande visie ouderenzorg ook spoedig actualiseren.
18 Kortom, een toekomstgericht zorgbeleid moet meer dan ooit aandacht besteden aan goede ouderenzorg. Het opvangen van de vergrijzing is één van de belangrijkste uitdagingen waar onze samenleving ook op Ameland voor staat. Het percentage ouderen in onze samenleving neemt toe. Bovendien zorgen de geneeskunde en de leefomgeving ervoor dat we steeds langer leven. Een deel van de ouderen krijgt te maken met langdurige beperkingen en met (chronische) ziekten waardoor het dagelijks leven moeilijk wordt. Het is een gegeven dat bij veel ouderen het vermogen om zich aan te passen en hun eigen leven (sociaal, lichamelijk en emotioneel) te organiseren geleidelijk minder wordt. De behoefte aan autonomie is groot en ouderen houden vast aan de eigen regie. Veel factoren zoals fysieke en mentale toestand, het sociale netwerk, de woonsituatie, de (fysieke) lokale infrastructuur, de organisatie van formele en informele zorg, maatschappelijke voorzieningen en de beschikbare financiële middelen, bepalen gezamenlijk hoe en hoe lang de oudere in staat is regie over eigen leven en wonen te behouden. Het is de uitdaging om met elkaar (ouderen, sociale netwerk, gemeente, zorgverleners, maatschappelijke organisaties) de balans te vinden om de autonomie en eigen regie van ouderen in de toekomst zo goed mogelijk te borgen. Het is onze wens dat activiteiten voor bewoners in welke woonvorm dan ook, samen met ouderen uit de dorpen, beschikbaar blijven. Hierbij denken we aan ontmoeting, (sociale) activering en begeleiding /ondersteuning. Om dit geheel te kunnen organiseren, goed te laten functioneren en te verbinden met de inwoners/samenleving op het eiland is de inzet van vrijwilligers aanvullend op de professionals van groot belang. Op deze manier is er sprake van synergie (‘1+1=3’) en ontstaat er een win-winsituatie. Het is aan te bevelen om in dit geheel zo mogelijke verbindingen met het lokale bedrijfsleven aan te brengen. Bij deze opzet is het streven om, afhankelijk van de vraag naar zorg en verpleging, de betreffende appartementen (wonen) flexibel in te zetten, waarbij het mogelijk is/wordt om de zwaardere zorg en verpleging via een volledig zorg-/verpleegpakket thuis of wellicht via verpleging met verblijf in een huiselijke instelling te organiseren. De huidige fysieke setting (verpleeghuis De Stelp en aanleunwoningen) kan als uitgangspunt worden genomen om dit concept verder uit te werken, maar alternatieven zijn natuurlijk bespreekbaar. Van belang is om 24-uurszorg links- of rechtsom in welke cluster van appartementen/woningen dan ook te organiseren en een verbinding met de zorg en verpleging in thuissituaties op het eiland te maken. Het is hierbij belangrijk de huisartsen en ook de fysiotherapie op het eiland nadrukkelijk in deze opzet te betrekken. Gerelateerd aan de algemene, landelijke, visie op ouderenzorg (zie hiervoor) wil de gemeente Ameland een goede, betaalbare zorg en huisvesting voor alle Medelanders. Onder goede zorg verstaat de gemeente verantwoorde zorg en verpleging: * die aansluit bij de behoeften van de ouderen; * die bijdraagt aan de zelfredzaamheid van ouderen en participatie in de samenleving (bijdrage aan de kwaliteit van leven); * die wordt geleverd binnen veranderende wettelijke kaders; * die rekening houdt met de specifieke situatie op Ameland; * die wordt geleverd in afstemming met Wonen en Welzijnsactiviteiten. Zoals gezegd is het streven om, ook bij toenemende zorgvraag, Amelanders de mogelijkheid te bieden om voor altijd c.q. zo lang mogelijk op Ameland te kunnen (blijven) wonen.
19 De zorg en verpleging (eventueel inclusief begeleiding, behandeling, huishoudelijke hulp en hulpmiddelen) worden als gevolg van de landelijke wet- en regelgeving en mede afhankelijk van de behoefte van de oudere, zo lang mogelijk in de thuissituatie (extramuraal) verleend. Dit ondersteunt de wens om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Bij toenemende zorgzwaarte echter wordt de zorg en verpleging zo nodig in een beschermende en beschutte omgeving verleend. Deze trend (zolang mogelijk thuis wonen, tenzij dit echt niet meer kan) is een gevolg van de veranderende wet- en regelgeving en is ook duidelijk op Ameland waarneembaar. Het is daarom nodig om (zorg)vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Dit kan alleen door de zorg- en verpleegfuncties waar behoefte aan is en welke nodig zijn met elkaar te verbinden. Bij deze benadering moet de scheiding tussen intramurale en extramurale zorg en verpleging wellicht worden losgelaten. Om, gelet op de veranderingen in het Sociaal Domein wat betreft ouderenzorg, de totale zorg en verpleging in de kleine eilandsetting goed vorm en inhoud te kunnen geven is het noodzakelijk om tussen de zorg en verpleging in thuissituaties en de zorg en verpleging in de beschermde/beschutte omgeving afstemming en samenwerking te realiseren. Het geniet de voorkeur dat één aanbieder de totale zorg en verpleging op het eiland organiseert, coördineert en (mede) uitvoert. Dit is echter niet perse noodzakelijk. Deze aanbieder werkt samen met andere zorgaanbieders en –verleners (waaronder huisartsen, fysiotherapie en tandarts) op het eiland om de benodigde zorg- en verpleging te kunnen organiseren. Het streven is om het geheel van de betreffende financieringsstromen (budgetten vanuit ziektekostenverzekeraars, Awbz/Wlz, Wmo-ouderen) aan elkaar te koppelen. d. WMO, sociale voorzieningen en Participatiewet Met de komst van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zijn verschillende wettelijke taken gerelateerd aan beperkingen bij gemeenten neergelegd. Gemeenten hebben voor de uitvoering hiervan beleid ontwikkeld. Voor de toekomst is het van belang de eigen kracht van de burger (nog meer) te benutten. Hiervoor, inclusief de beschikbaarheid van de algemene voorzieningen, moet de gemeente zich meer inspannen. In dit geheel wordt ingespeeld op de decentralisatie van taken van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en wijzigingen van de Wmo. Bij de decentralisatie van de AWBZ-taken gaat het vooral om begeleiding, activering en scheiding van wonen en zorg. Dit heeft voor de gemeente organisatorische en financiële consequenties. Daarnaast komen er voor de voorziening Hulp bij het Huishouden aanzienlijk minder rijksmiddelen beschikbaar. Op grond van de gewijzigde Wmo zal de gemeenten gelet hierop bezien hoe eenvoudige werkzaamheden meer via een algemene voorziening en het eigen sociale netwerk van de burger uitgevoerd kunnen worden. Ons college wil tevens onderzoeken of het gemeentelijke beleid als gevolg van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) voldoende is voor hulpbehoevenden die als gevolg van de WMO in de nodige problemen komen of dat er aanvullend beleid noodzakelijk is. Als gevolg van de invoering van de Participatiewet worden in 2015 een aantal wetten (Wsw, Wwb en Wajong) samengevoegd. Als gevolg daarvan moet er gemeentelijk beleid worden ontwikkeld. Met de komst van de Participatiewet en als gevolg van de bezuinigingen van rijkswege moet worden onderzocht hoe het beleid (aan het werk helpen van inwoners) verder kan worden ontwikkeld en financieel haalbaar is en blijft. Het is belangrijk en wenselijk om de maatschappelijke inzet bij de uitvoering van de nieuwe Participatiewet - als regulier werk (met begeleiding) niet mogelijk is (beschut werk) - te verbinden met de Wmo. Per 1 januari 2014 heeft de gemeente de uitvoering van de Wsw weer in eigen hand genomen. Voor het vervolg wordt nadrukkelijker ingezet op begeleiding/ondersteuning van de Wsw-werknemers. Tevens kan worden bezien hoe “beschut werk” in de lokale situatie kan worden doorontwikkeld.
20 8.
VOLKSGEZONDHEID, NATUUR EN MILIEU EN DUURZAAMHEID
a. Volksgezondheid Wij vinden dat de gemeente moet zorgdragen voor de instandhouding van een 1e lijnszorg van hoogstaand niveau. Ook de diverse zorgvoorzieningen moeten voor iedereen bereikbaar zijn en blijven en initiatieven ter verbetering van de ouderenzorg en gezinsverzorging waar mogelijk ondersteund worden. De gevestigde artsen op Ameland (huisartsen, tandartsen en dierenartsen) voorzien in een belangrijke behoefte in de zorg- en hulpverlening en zijn voor onze burgers en gasten onmisbaar. Bij de decentralisatie van de jeugdzorg staat voorop dat lokaal wordt uitgevoerd wat lokaal kan en (boven)regionaal wordt opgepakt wat nodig is. Er moet maatwerk dicht bij de jeugd en de gezinnen worden gerealiseerd. Het wordt de uitdaging om de eerste en tweede lijn binnen het Gebiedsteam, inclusief het Centrum Jeugd en Gezin op elkaar aan te laten sluiten en samen te werken. In het kader van gezondheid en zorg is het gemeentelijk gezondheidsbeleid door de Friese Waddeneilanden gezamenlijk, met ondersteuning van Veligheidsregio/GGD, geactualiseerd en in 2014 vastgesteld. Tenslotte wil ons college bewustwordingsactiviteiten ondersteunen voor jongeren op het gebied van alcohol en drugs. Nader overleg met de eilander horecaondernemers over de openings- en sluitingstijden van de horecabedrijven kan daarbij een belangrijke rol spelen. Goed overleg met de doelgroep, het geven van een goede voorlichting en preventie zijn daarbij van groot belang. Wij zijn voor een goede controle en handhaving van het alcohol-preventiebeleid. Alles is beter dan niets te doen en te wachten tot het een keer te laat is. b. Natuur en milieu Bescherming van de Amelander flora en fauna betreft een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de diverse overheden en instellingen. Daarbij is het van belang dat de gemeente Ameland actief participeert in plannen met betrekking tot natuurherstel en vroegtijdig bij de voorbereiding daarvan wordt betrokken. In een blijvende dialoog met andere overheden en instanties moet het behoud van het kleinschalig historisch medegebruik van het wad en de toegankelijkheid van de natuurterreinen uitgangspunt vormen van het gemeentelijk beleid. Voor het zoeken naar een evenwicht tussen natuurbehoud, landbouw en recreatie is een goed overleg met de lokale beheerders, vogelwachten en andere deskundigen op het eiland onmisbaar. Ons college wil de vinger aan de pols houden in verband met de komst van het Beheerplan Natura 2000. Het is een gegeven dat steeds meer instanties zich met Ameland bezighouden. In verband met de toenemende regeldruk en de ver- en geboden vormen de begrippen redelijkheid, goed overleg en maatwerk de sleutelwoorden. Door het nemen van redelijke en generieke maatregelen om de ammoniakuitstoot in de veehouderij verder te reduceren, moet het voor de agrarische ondernemers straks hopelijk mogelijk zijn door toepassing van de nieuwe Pas-methode (Programmatische Aanpak Stikstof) hun bedrijf toch verder te ontwikkelen nabij de Natura 2000-gebieden. Daarnaast is het naar onze mening heel goed mogelijk om in toekomstige beheerplannen met de sector zelf afspraken te maken met betrekking tot beheer en bescherming van natuurgebieden. Wij willen samen met alle belanghebbenden de kans krijgen om te laten zien dat wij heel goed zelf in staat zijn op ons eiland te passen en doelstellingen te realiseren en daarvoor ook medeverantwoordelijkheid te dragen. Daartoe wil ons college in deze raadsperiode ook het eigen Amelander natuurbeleidsplan evalueren en aanpassen aan de diverse ontwikkelingen om ons heen. Ons college is van mening dat een goed milieubeleid een wezenlijke bijdrage kan leveren aan de kwaliteit van ons bestaan. In dat verband zijn ook projecten op het gebied van internationale samenwerking van belang.
21 Met betrekking tot ons afvalstoffenbeleid is ons college van mening dat het beperken van de afvalstromen door preventie en hergebruik een belangrijke doelstelling blijft. Wij willen verder de mogelijkheden onderzoeken om op meer plaatsen – o.a. in de dorpen – ondergrondse afvalcontainers te creëren, zodat zwerfvuil en andere problemen zoals ontsiering en vervuiling van onze dorpskernen kunnen worden voorkomen. De vastgestelde visie “Effficiciënt en duurzaam van afval naar grondstof” wordt uitgewerkt in enkele concrete projecten. Het werken aan schone stranden en in nationaal en internationaal beleid actief meewerken aan een een schoon milieu, met inzet van de vele vrijwilligers, verdient een blijvend vervolg. c. Duurzaamheid Wij hebben op Ameland een ambitiemanifest ondertekend dat wij in 2020 volledig zelfvoorzienend willlen zijn. Om als waddengemeente het goede voorbeeld te geven, willen wij dat onze gemeente in het jaar 2020 “CO2-neutraal” is. Dat is een situatie waarbij de zogenaamde CO2-uitstoot op Ameland ten hoogste nul is. In Wadden verband is een duurzaamheidsprogramma gemaakt dat in juli 2011 is vastgesteld door het Eilander College. De gemeente Ameland gebruikt dit duurzaamheidsprogramma als basis voor het uitvoeren van concrete projecten. In 2014 is in Waddenverband met de provincie overlegd om tot 2020 met afspraken te komen om aan het ambitiemanifest concrete uitvoeringsmaatregelen te koppelen met daarbij behorende financiële middelen. In 2015 hopen wij het zonnepark bij Ballum in gebruik te kunnen nemen. Onderzocht moet worden welke verdere alternatieve energiebronnen op het eiland zelf gestimuleerd c.q. ontwikkeld kunnen worden. Onder duurzaamheid verstaan wij vooral hoe mensen, bedrijven en instanties omgaan met hun verantwoordelijkheid voor processen die de kwaliteit van onze omgeving aantasten. Omdat wij met z’n allen over de gehele aarde gerekend steeds meer CO2 en overige schadelijke gassen produceren, waardoor het zogenaamde broeikas-effect optreedt, wordt de aarde opgewarmd en wordt het natuurlijke evenwicht op aarde verstoord. Om die doelstelling te halen wil ons college enerzijds verdergaan met het zetten van grote stappen op het gebied van energiebesparing en anderzijds met betrekking tot het gebruik van duurzame energie. Dit is van groot belang om ook een zogenaamde “energieneutrale” gemeente te worden, d.w.z. een gemeente waarin: 1. 2.
het energieverbruik in o.a. gebouwen, openbare verlichting, woningen, bedrijven en het verkeer en vervoer zo laag mogelijk is en waarbij het restant duurzaam wordt opgewekt.
Wat het eerste betreft willen wij als gemeente zelf verdergaande energiebesparende maatregelen nemen. Een goed voorbeeld daarvan is de toepassing van LED-verlichting in alle openbare gebouwen, het verminderen van het aantal branduren van de - bij voorkeur groene - straatverlichting in het buitengebied en het stimuleren en waar mogelijk ondersteunen van onze burgers om hun woningen zoveel mogelijk energieneutraal te maken. Dat geldt vanzelfsprekend ook voor de vakantieverblijven van onze gasten. Wat het laatste betreft willen wij het inkopen van groene stroom en groen gas stimuleren en projecten initiëren en ondersteunen in de ontwikkeling en toepassing van alternatieve vormen van energie, zoals zonneenergie, energie uit biogas, aardwarmte/geothermie enz. In principe is de toepassing van veel bronnen van duurzame energie voor ons college bespreekbaar. Deze ontwikkeling kan onze gemeente ook vooruithelpen in ons streven om zo gauw mogelijk “volledig zelfvoorzienend” te zijn.
22 “Volledig zelfvoorzienend” gaat namelijk nog een stap verder dan “CO2 neutraal” of “energieneutraal”. Het betekent namelijk dat alle energie- en waterbehoefte op of rondom ons eiland zelf zal moeten worden gevonden of geproduceerd. Initiatieven daartoe willen wij graag ondersteunen. De oprichting van onze eigen Amelander Energie Coöperatie is daar een mooi voorbeeld van. Een verdergaande samenwerking met de AEC juichen wij dan ook toe. Ons college is van mening dat een goed milieubeleid een wezenlijke bijdrage kan leveren aan de kwaliteit van ons bestaan. In dat verband zijn ook projecten op het gebied van internationale samenwerking van belang. Ook het stimuleren van het gebruik van duurzame vervoermiddelen, zowel binnen de eigen gemeentelijke organisatie als daarbuiten, juichen wij zeer toe. 9.
RUIMTE, BOUWEN EN WONEN, GEMEENTELIJK WONINGBEDRIJF
a. Ruimte Ons college wil dat in 2016 alle bestemmingsplannen geactualiseerd en digitaal voor iedereen toegankelijk gemaakt zijn. De voor een aantal gebieden vastgestelde beheers verordeningen moeten uiterlijk in 2016 zijn vervangen en vastgesteld door nieuwe bestemmingsplannen. De Structuurvisie Ameland - die in 2011 door de raad is vastgesteld - zal voor veel nieuw en bestaand beleid de basis vormen. Een samenstel van attractiviteit, functionaliteit, duurzaamheid, belevingswaarde, gebruiksen toekomstwaarde spelen hierbij een belangrijke rol. Wij verlenen geen medewerking aan plannen die het landschap en het karakter van het eiland ernstig aantasten. De kwaliteit van de openbare ruimten is ook zeker belangrijk voor ons toeristisch product. In de loop van 2015 zal de Welstandsnota aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Daarvoor vormen de drie deelnota’s “Terrassenbeleid”, “Reclamebeleid” en “Nota schuilgelegenheden voor dieren van dierhouders/hobbyboeren en deeltijdboeren en opstallen bij groentetuintjes” een belangrijk uitgangspunt. b. Bouwen Met betrekking tot de woningbouw willen wij haast maken met het uitvoeren van de doelstellingen van het woningbouwprogramma. Er is naar onze mening een grote behoefte aan betaalbare (huur)woningen op Ameland. Waar nodig willen we de bestaande huurwoningen aanpassen aan de hedendaagse eisen van geriefelijk wonen. Om een goede doorstroming te bevorderen denken wij o.a. aan het bouwen van eengezinswoningen en het ontwikkelen van seniorenwoningen en/of zorgappartementen in de private sector. Dit kan ook heel goed door het een deskundig bedrijf gebeuren, zonder dat een beroep moet worden gedaan op de algemene middelen. Ter ondersteuning van een goede huisvesting voor seizoenpersoneel wil ons college samen met het bedrijfsleven zoeken naar mogelijkheden hiervoor. Het is gewenst dat in 2015 de huidige huisvestingsverordening wordt geëvalueerd en wordt afgestemd op de Huisvestingswet en nieuwe lokale inzichten. c. Wonen Wij vragen aandacht voor de ontwikkeling van voldoende bouwpercelen en diversiteit in woningen door actieve participatie in de grondmarkt. Wij willen het beleid voortzetten ten aanzien van het behoud van bestaande monumentale panden, omdat deze van belangrijke culturele waarde zijn voor de kwaliteit van onze dorpen. Ook geven wij de voorkeur aan bouwstijlen die passen binnen het Amelander landschap en ondersteunen initiatieven op het gebied van behoud respectievelijk nieuwbouw van gebouwen in authentieke stijl.
23 Reconstructieplannen van de kernen moeten een relatie hebben met het monumentale karakter van de dorpen op Ameland. Voor de financiering daarvan willen wij zoveel mogelijk een beroep doen op provinciale en/of andere subsidies. Enige variatie in nieuwe bouwconcepten van woningen e.d. zijn wat ons betreft bespreeknaar. d. Gemeentelijk Woningbedrijf Voor ons eigen gemeentelijk woningbedrijf zien wij een belangrijke rol weggelegd op het gebied van planmatig beheer en het maken van strategische beleidskeuzes. Het is gewenst dat het in 2011 vastgestelde “Strategisch Voorraad Beleid GWA spoedig wordt geëvalueerd. Vooral de nieuwste ontwikkelingen met betrekking tot de ouderenhuisvesting en het afbouwen van een specifieke intramurale zorgvoorziening creëren kansen om ons meer te focussen op de bouw van multicategoriale en vooral duurzame woningen in alle dorpen. Voor de toekomst is het ons streven om in aansluiting op de zorg en verpleging aan zelfstandig wonende ouderen: *
een clustering van geschikte appartementen/woningen op te zetten, inclusief de mogelijkheid voor een gesloten setting, zodat een vorm van 24-uur zorg/verpleging met een intramuraal karakter mogelijk is.
Daarnaast willen we de mogelijkheden onderzoeken of er in alle dorpen een aantal woningen kan worden gerealiseerd, gericht een zo lang mogelijk verblijf voor ouderen op Ameland. Ons college kiest voor het behoud van ons eigen woningbedrijf, aangezien wij zeggenschap willen houden in en verantwoordelijk willen zijn voor de huisvesting van onze financieel minder draagkrachtige inwoners. Hierdoor ontstaat ook een juiste mix in het woningaanbod op Ameland. Het is prima dat er op de gebieden ‘verhuur’, ‘vastgoed’ en ‘financiën’ samenhangende werkzaamheden onder verantwoordelijkheid zijn gebracht van één aanspreekpunt. Bovendien is een coördinator benoemd voor de algehele aansturing van het GWA. En daar waar deskundigheid ontbreekt (beleid, juridische zaken), wordt deze intern gevraagd, dan wel ingehuurd via de samenwerkingspartner, Thús Wonen. Het liefst zien wij een Vastgoedtak ontstaan, die redelijk zelfstandig opereert en zich alleen met het vastgoed van de gemeente bezig houdt (woningbedrijf, vastgoed voor gemeentelijk gebruik en vastgoed waarin door de gemeente geïnvesteerd wordt). Met goed beleid valt hier heel veel winst te halen (voor de gemeente maar ook juist voor de burger). Tenslotte wil ons college op basis van voornoemd onderzoek met beleid en gefaseerd zo’n 15 à 20% van de gemeentelijke huurwoningen aan de zittende huurders verkopen en de vrijkomende geldmiddelen besteden aan renovatie van bestaande huurwoningen en het bouwen van betaalbare nieuwe huurwoningen. Daarvoor moet meer gebruik gemaakt worden van nieuwe mogelijkheden op het gebied van financiering.
24
10.
FINANCIEEL BELEID
Hoofddoel van ons financieel beleid is dat wij een een structureel financieel gezonde gemeente zijn door een effectieve en doelmatige besteding van middelen waarbij de lastendruk voor burgers en bedrijven zoveel mogelijk wordt beperkt. Wij worden al enige tijd achtervolgd door forse bezuinigingen door het rijk. Wij willen dan ook kritisch kijken naar de inzet en effecten van onze eigen uitgaven en de nodige voorzichtigheid betrachten bij het doen van onvoorziene forse uitgaven. Daarnaast willen we blijven onderzoeken welke besparingen en bezuinigingen binnen onze eigen organisatie kunnen worden doorgevoerd. Onderzocht moet worden of de uitvoering van niet-kerntaken beter/goedkoper kan worden uitbesteed aan marktpartijen. Als dat niet het geval is, dan kan de gemeente deze beter in eigen hand houden. Voor dit vraagstuk willen wij concreet beleid ontwikkelen. Als dat namelijk wel slaagt, dan zal dit een hele positieve invloed hebben op onze begroting, waardoor de belastingen minder hoeven te stijgen. Wij willen nieuw beleid en/of nieuwe projecten kritisch toetsen op (financiële) haalbaarheid en wenselijkheid, waarbij een goede communicatie met de raad van groot belang is. Wij willen de lastendruk voor burgers en bedrijven zoveel mogelijk beperken en kiezen bij voorkeur voor een geleidelijke verhoging van de diverse belastingen mocht dat noodzakelijk zijn. Dit uitgangspunt willen wij graag breed verankerd zien in dit collegeprogramma 2014-2018. In nauw overleg tussen raad en organisatie wordt in de programmabegroting getracht om doelen en gewenste maatschappelijke effecten scherper te formuleren, plus de daarbij horende noodzakelijke inspanningen en geldmiddelen. In de komende jaren zal deze systematiek uitgewerkt kunnen worden, mits dit uiteraard van toegevoegde waarde is voor alle partijen. Wij willen onderzoeken in hoeverre een juiste taxatie van de recreatiewoningen op Ameland tot een hogere WOZ opbrengst zou kunnen leiden. Als er zich in de grondslag voor de reinigingsrechten bepaalde onbillijkheden en onrechtvaardigheden voordoen, dan zijn wij vanzelfsprekend bereid het systeem aan te passen. Voor het in gebruik nemen van openbare zaken of plaatsen door ondernemers overwegen wij om in 2012 zogenaamde precariorechten in te voeren die door deze ondernemers aan de gemeente voor het bedoelde gebruik moeten worden betaald. Landelijke ontwikkelingen met betrekking tot de mogelijke invoering van een zogenaamde promotie- of recreatiebelasting voor alle bedrijven die direct of indirect aan het toerisme verdienen wachten wij met belangstelling af. Op voorhand spreken wij uit dat een dergelijke belasting uitsluitend gebruikt mag worden voor promotionele doeleinden van Ameland. Tenslotte willen wij uiterlijk in 2015 de huidige grondslag van de toeristenbelasting evalueren en op onderdelen herzien. Daarbij willen wij een nader onderzoek instellen naar de juiste verhouding tussen de bezettingsgraad en het huidige forfaitair systeem, het genereren van een juiste opbrengst en het ontlasten van de verhuurders van de afdracht van de toeristenbelasting aan de gemeente. Tevens kan daardoor de forensenbelasting worden afgeschaft. Omwille van de rechtvaardigheid en de duidelijkheid van het heffen van toeristenbelasting als belangrijke inkomstenbron voor onze gemeente is het gewenst om aan de toerist duidelijkheid te verschaffen over alle inkomsten en uitgaven die de gemeente doet ten behoeve van het toerisme en de recreatie.
25 Bijlagen: Portefeuilleverdeling vanaf 1-8-2014 1.
Portefeuille Albert de Hoop
-
Openbare orde en veiligheid Algemene en bestuurlijke zaken Vertegenwoordiging Eilander College en Waddenzeezaken Internationale samenwerking Voorlichting en communicatie Personeelszaken en organisatie Financiën Onderwijs Archiefzaken
2.
Portefeuille Will Bakema
-
1e Locoburgemeester Portefeuillehouder Economische Zaken en toerisme Waddeneilanden Kwaliteitsborging gemeentelijke processen Juridische zaken Europese wetgeving Privaatrechtelijke zaken Grondzaken Economische zaken Toerisme en recreatie Horeca- en verblijf toeristisch beleid Detailhandelszaken Agrarische zaken Streekagenda en Gebiedsplatform Waddeneilanden Natuurbeleid en Beheerplan Natura 2000 Ruimtelijke plannen en Structuurvisies
26 3.
Portefeuille Nico Oud
-
2e Locoburgemeester Portefeuillehouder VROM en Duurzaamheid Waddeneilanden Bouw- en woningtoezicht Omgevingsvergunningen Volkshuisvesting en Woningbedrijf Stads- en dorpsvernieuwing Monumentenzorg en archeologie Afvalstoffen en milieu Duurzaamheid Sport en Cultuur Openbare werken Verkeer en vervoer Kustbescherming Waterschapszaken en waterbeheer Volksgezondheid
Portefeuille Linda van der Deen -
3e Locoburgemeester Sociale zaken/ sociaal domein: Ouderenzorg WMO Sociale zaken/Sociaal Domein Participatiewet Jeugdzorg Gebiedsgericht werken