Brussel OBSERVATORIUM VOOR TOERISME J A A R V E R S L A G EDITIE 2007

Brussel

O BSERVATORIUM

VOOR

JAARVERSLAG

2006

EDITIE 2007

TOERISME

ObservatOrium

vOOr

J A A R V E R S L A G

tOerisme

2006

Samenvatting 9de uitgave van het jaarverslag van het Observatorium voor Toerisme te Brussel

2.4.3

Inleiding Het Observatorium voor Toerisme te Brussel: methodologie en werkinstrumenten. 4

21 21 21 22

I- Toeristische overnachtingen

6

II- MICE-sector

24

1. Het aanbod 1.1. Het hotelaanbod 1.2. Het jeugdlogiesaanbod 1.3. Het gastenkameraanbod 1.4. Het apparthotelaanbod 1.5. Het toeristische logiesaanbod volgens aantal etablissementen per gemeente

6 6 7 7 7

1. Het aanbod aan vergaderzalen 2. De bezettingsgraad in de vergaderzalen in Brussel 2.1. Aantal MICE vergaderingen 2.2. Aantal deelnemers aan MICE vergaderingen 2.3. Aantal vergaderingen – met of zonder verblijf 2.4. Aantal vergaderingen per type van cliënteel 2.5. Aantal vergaderingen per type van vergaderingsplanner 2.6. Aantal vergaderingen per land vanwaar de vraag afkomstig is 2.7. Aantal vergaderingen naar activiteitssector 2.8. Aantal vergaderingen naar aantal deelnemers 2.9. Aantal vergaderingen naar duur 2.10. Aantal vergaderingen per maand

24 25 25 25 25 26 26

3.

29

2. De bezettingsgraad 8 2.1. Totaal aantal overnachtingen 9 2.1.1. Totaal aantal overnachtingen van 1995 tot 2006 9 2.1.2. Totaal aantal overnachtingen van 1996 tot 2006: vergelijking van de curven 9 2.1.3. Totaal aantal hotelovernachtingen per gemeente van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 10 2.14. Totaal aantal overnachtingen in de belangrijkste Belgische steden 11 2.15. De drie belangrijkste buitenlandse markten voor de belangrijkste Belgische steden 11 2.16. Totaal aantal overnachtingen in enkele Europese steden 12 2.17. Binnenlandse en buitenlandse overnachtingen in enkele Europese steden 12 2.18. De drie belangrijkste buitenlandse markten in enkele Europese steden 13 2.2. Overnachtingen in hotels 13 2.2.1. Aantal overnachtingen per categorie 14 2.2.2. Aantal overnachtingen in hotels naar land van herkomst 14 2.2.3. Aantal overnachtingen in hotels naar land van herkomst en naar doel van het verblijf 14 2.2.4. Aantal overnachtingen per maand en per doel van het verblijf 16 2.2.5. Aantal overnachtingen per maand en per markt in 2006 17 2.2.6. Bezettingsgraad in hotels voor enkele Europese steden 18 2.3. Het jeugdlogies 18 2.3.1. Overnachtingen in jeugdlogies naar land van herkomst 19 2.3.2. Seizoenspreiding met betrekking tot de overnachtingen in jeugdlogies 19 2.4. De gastenkamers 20 2.4.1 Overnachtingen in gastenkamers naar land van herkomst 20 2.4.2 Seizoenspreiding met betrekking tot de overnachtingen in gastenkamers 21

Doel van het verblijf van het cliënteel dat logeert in gastenkamers 2.4.4 De stagiaires in Brussel 2.4.5 Nationaliteiten van de stagiaires Algemene bedenkingen

Beurzen & salons

4. De internationale vergaderingen 4.1. De UIA 4.1.1. Aantal vergaderingen van internationale verenigingen in de belangrijkste steden 4.1.2. Aantal vergaderingen van internationale verenigingen in de belangrijkste steden van 1994 tot 2006 4.1.3. Aantal internationale vergaderingen in de belangrijkste Belgische steden 4.2. ICCA

27 27 28 28 28

31 31 31 32 32 32

5. Congresorganisatoren 33 5.1. Aantal vergaderingen die tussen 2000 en 2006 gerealiseerd werden 33 5.2. Aandeel per inkomend land van de vergaderingen 33 5.3. Duur van de vergaderingen 33 5.4. Type van MICE vergaderingen 33 5.5. Aantal vergaderingen en aantal deelnemers per maand 34 6.

nalyse van de MICE-cliënteel van Brussel en de A perceptie van de stad 6.1. Wat is de aard van de ondervraagde organisatie / vennootschap? 6.2. Welke type vergaderinfrastructuur bezitten de ondervraagde bedrijven / organisaties? 6.3. Welke zijn de keuzemotivaties voor de bestemming? 6.4. Van welke type infrastructuren werden door de respondenten gebruik gemaakt?

34 34 35 36 36

JAARVERSLAG

6.5.

6.7.

De kwaliteit van de infrastructuren volgens verschillende criteria De verschillende activiteiten voor of na de vergaderingen De perceptie van Brussel als MICE-bestemming

37 37

7.

Algemene bedenkingen

38

8.

Glossarium

40

6.6.

36

57 57

45

Algemene bedenkingen

1. 1.1. 1.2. 1.3.

42 42 42 43

De bezoeken Musea en toeristische attracties Alle bezoeken samengevoegd De indeling naar aantal bezoekers aan musea en attracties 2.2. Culturele rondleidingen 2.2.1. Aantal rondleidingen en aantal bezoekers in 2006 2.2.2. Aandeel van de talen die tijdens de rondleidingen gebruikt worden 2.2.3. Aandeel van de individuelen en van de groepen in de rondleidingen in 2006

43 43 43

3. 3.1. 3.2. 3.3.

46 46 47 48

Eenmalige en terugkerende evenementen in Brussel Eenmalige evenementen Terugkerende evenementen Themajaar 2006 : Mode & Design

55 55 55 57

45

42

2. 2.1. 2.1.1. 2.1.2.

54

2. Spoorwegtransport 58 2.1. Internationaal verkeer : Thalys 58 2.1.1. Aantal passagiers op Thalys vanuit en naar Brussel van 1998 tot 2006 58 2.1.2. Percentage tickets voor zakenreizen / vrije tijd verkocht via Thalys van 2000 tot 2006 59 2.1.3. Aantal passagiers op de Thalys lijnen van en naar Brussel per maand 59 2.1.4. Profiel van de cliënteel 59 2.2. Internationaal verkeer : Eurostar 60 2.2.1. Aantal passagiers op de Eurostar van en naar Brussel van 1997 tot 2006 60 2.2.2. Percentage tickets voor zakenreizen / vrije tijd verkocht via Eurostar van 2000 tot 2006 60 2.2.3. Aantal passagiers op de Eurostar lijnen van en naar Brussel per maand 61 2.3. Internationaal verkeer : Andere 61

III. Culturele diensten Het aanbod Musea en toeristische attracties Het aanbod aan musea en attracties per gemeente Geleide cultuurbezoeken

1.1.6. Aantal vluchten : top 20 van de bestemmingen 1.1.7. De hotellerie op het grondgebied van de gemeente Zaventem 1.1.8. Toegang tot de luchthaven 1.1.9. Het profiel van de passagiers 1.2. Brussels South Charleroi Airport 1.2.1. Aantal passagiers en aantal vluchten op Brussels South Charleroi Airport van 1998 tot 2006 1.2.2. Profiel van de reizigers

2006

44 44 45

4. Bezoekersproﬁ el

48

Observaties

50

Iv- Transport

51

1. Luchttransport 1.1. Nationale Luchthaven van Brussel 1.1.1. Aantal passagiers en transitpassagiers op de Nationale Luchthaven van Brussel van 1996 tot 2005 1.1.2. Aantal passagiers per maand in 2005 1.1.3. Aantal passagiers 1.1.4. Aantal passagiers : top 20 van de bestemmingen 1.1.5. Aantal vliegbewegingen op de Nationale Luchthaven van Brussel in 2004 en 2006

51 51

62

51 52 52 53 54

93

Inleiding 9de uitgave van het jaarverslag van het Observatorium voor Toerisme te Brussel. 2006 werd gekenmerkt door een stijging van het toerisme en het aantal zakenreizen in Brussel. In december 2005 hebben we dankzij het Congres van het toerisme 1 een aantal aanbevelingen kunnen bepalen om enerzijds de positionering van de bestemming te verbeteren (Europa van de mensen, cultuur, levensgenieters), en anderzijds de kwaliteit van het aanbod en de toeristische diensten in Brussel. In december 2006 hebben we na de presentatie van de studieresultaten over het internationale marketingplan 2 de doelstellingen voor toeristische promotie in Brussel kunnen bepalen op basis van de motivaties van potentiële klanten en de hiërarchisering van de markten. De inspanningen en investeringen van de afgelopen tien jaar op het vlak van toerisme moeten ons overtuigen van het belang van het denkproces over de duurzame toeristische ontwikkeling van onze bestemming. Het Observatorium voor Toerisme te Brussel heeft actief deelgenomen aan dit denkproces en gaat verder met het ontwikkelen van instrumenten die nodig zijn voor de evaluatie van het toerismebeleid. Zo heeft het Observatorium sinds januari 2007 naast de hotelbarometer ook een maandelijkse barometer opgesteld voor de overnachtingen van jongeren en een viermaandelijkse barometer voor de musea en attracties van Brussel.

Dankzij deze partnerships en het methodologische werk dat geïmplementeerd werd is het Observatorium voor de verschillende toeristische sectoren van Brussel de referentie geworden voor statistische gegevens en de analyse daarvan. • Dankzij het partnership met de Brusselse Horecafederatie en de expertise van het Observatorium kunnen sinds 2004 verschillende statistieken opgesteld worden. Het is onder meer mogelijk de bezettingsgraad, met een onderscheid tussen week- en weekenddagen, de gemiddelde nettoprijzen en de inkomsten per kamer (REVPAR) te berekenen. Dankzij dit beheersinstrument kan een maand na datum al de nodige rapportering verzorgd worden. In het bijzonder de hotelsector wenste al langer betrouwbare informatie op korte termijn. Deze statistieken zijn dan ook een grote vooruitgang. • De investeringen en inspanningen van de partners moeten echter verdergezet worden zodat de kwaliteit van de beschikbare gegevens nog toeneemt, zeker wat betreft de MICE-sector, de individuele zakenreizen en de apparthotels.

In Brussel is het Observatorium voor Toerisme sinds 1998 de concretisering van een partnership tussen de verschillende spelers in de toeristische sector. Institutionele partnerships: • Toerisme Vlaanderen (TVl) • Brussel Internationaal – Toerisme & Congres • Office de Promotion du Tourisme de Wallonie et de Bruxelles (OPT) Een functionele structuur verbindt de « City marketing » van BITC met de diensten « Recherche et Marketing » van het OPT en « Planning en Onderzoek » van TVl. Zo wordt de soepelheid gecreëerd die nodig is om in te spelen op de verwachtingen van de Brusselse toeristische sector. De analyses van het Observatorium steunen op betrouwbare statistieken en onderzoeken die kunnen worden verricht dankzij de partnerships met de verschillende sectoren van de toeristische activiteit, bijvoorbeeld : de Brusselse HoReCa-federatie, Logies voor jongeren, Bed & Brussels, Taxi Stop, Brusselse Museumraad, Voir et Dire Bruxelles, Gidsen Brussel België, Brussels Airlines, BIAC, NMBS, BAPCO, ABTO, TO Incoming, …

nderzoek over het vrijetijdstoerisme in Brussel met het oog op het verzamelen van informatie voor het toerismebeleid in Brussel voor de volgende tien jaren. O Toeristische Dienst van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Brussel. Rambøll Management. 2005. 2 Internationaal marketingplan voor de toeristische promotie van Wallonië en Brussel 2006 – 2016. «Office de Promotion du Tourisme de Wallonie et de Bruxelles» – KPMG – 2006 1

JAARVERSLAG

2006

het ObservatOrium vOOr tOerisme te brussel: methOdOlOgie en Werkinstrumenten. Methodologie De volgende factoren zijn essentieel voor het welslagen van de inschakeling van een dergelijk observatorium: • de vaste wil tot samenwerking van de toeristische partners om de collectieve en individuele resultaten te optimaliseren; • de aanpassing van het proces op basis van de opmerkingen vanuit het terrein; • de kwaliteit van de gegevens, de continuïteit in het proces en de planning ervan; • de soepele organisatie van de verspreiding van de onderzoeksresultaten en aanbevelingen. Deze methodologie werd uitgewerkt: • om te kunnen beantwoorden aan de behoefte van een vergelijkende analyse (benchmarking) tussen Brussel en andere steden; • om een analyse mogelijk te maken van vraag en aanbod in de verschillende toeristische sectoren: logies, musea en toeristische attracties, vervoermiddelen en toeristische evenementen; • om een analyse mogelijk te maken van de evolutie van de ontwikkeling van de bestemming Brussel op de “vrije tijd” en “MICE” markten.

De doelstellingen van dit jaarverslag zijn: • de gegevens te vergelijken op korte termijn (2006 / 2005) en op middellange termijn (2006 / 2000/1996); •het niveau van een simpele opsomming van statistieken te overstijgen; • de informatie voor te stellen om tot actie aan te sporen. Elk hoofdstuk wordt duidelijk gesitueerd met een overzicht van de belangrijkste observaties.

De Brieven van het Observatorium Met de Brieven van het Observatorium is het mogelijk kortetermijntrends te verspreiden bij de toeristische partners. In 2007 verschenen de volgende Brieven van het Obs: • Profiel van de individuele bezoekers van de Brusselse attracties en musea • Kerncijfers van het toerisme in 2006 • De toeristische werkgelegenheid in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest: zakentoerisme en vrijetijdstoerisme in 2004 en in 2005

Specifieke onderzoeken • Onderzoek naar het imago van Europa in Brussel

Het jaarverslag Het jaarverslag van de toeristische activiteit in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest is een structureel hulpinstrument voor strategisch beleid. Het bundelt gegevens die het hele jaar door worden gecompileerd, en het analyseert de trends. Het aanbod in Brussel, het proﬁel van de toeristen, de bezoeken in zakelijk/recreatief verband, de evolutie van de prioritaire markten: het jaarverslag verwerkt elk jaar een massa essentiële informatie. Sinds 2003 is een speciaal hoofdstuk van het jaarverslag gewijd aan de MICE-sector. Omdat de informatie hierover zeer onvolledig was, hebben de partners van het Observatorium zich toegespitst op de analyse van aanbod, vraag, incoming-activiteiten, internationale positionering van Brussel en perceptie van Brussel als MICE-bestemming. De eerste resultaten tonen aan dat het proces in werking is getreden. Het komt eropaan de samenwerking met de partners te blijven verruimen. Deze informatie werd aangevuld met een meer verfijnde analyse van de hotelovernachtingen in het kader van het recreatief verblijfstoerisme en MICE.

Internetsite van het Observatorium De publicaties en de persberichten van het Observatorium voor Toerisme te Brussel zijn sedert november 2001 beschikbaar op het internet: http://www.observatoriumtoerisme.irisnet.be of http://www.observatoiretourisme.irisnet.be.

Hervé BOSQUET Directeur, Brussel Internationaal – Congres Viviane JACOBS Directeur général, Office de Promotion du Tourisme de la Wallonie et de Bruxelles Raymonda VERDYCK administateur-generaal, Toerisme Vlaanderen André VRYDAGH City Marketing & Toerisme van Brussel

95

1 Toeristische overnachtingen 1. Het aanbod Logiesvormen

Betrokkenen

Bronnen

Hotels

Federatie Horeca BrusselToerisme VlaanderenFranse Gemeenschapscommissie

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Federatie Horeca Brussel Hotelcatalogus

Jeugdlogies

Logies voor jongeren3

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Logies voor jongeren

Gastenkamers

Bed & Brussels Taxi Stop Franse Gemeenschapscommissie

Bed & Brussels Taxi Stop Franse Gemeenschapscommissie

1.1. Het hotelaanbod Aantal sterren

Aantal erkende hotels

Aantal kamers

Aantal hotels Maximale capaciteit volgens de Alg. Dir. (aantal bedplaatsen) Statistiek en Economische Informatie g.g.

Aantal hotels die lid zijn van Horeca en die in Brussel gelegen zijn

*****

19

3.963

g.g.

19

****

38

5.583

g.g.

g.g.

38

***

44

3.584

g.g.

g.g.

38

**

27

686

g.g.

g.g.

15

*

6

90

g.g.

g.g.

2

Totaal erkende hotels

134

13.906

g.g.

g.g.

112

Bron:

Andere

2

98

g.g.

g.g.

2

Totaal

136

14.004

162

31.768

114

Hotelcatalogus BI-TC 2007 (erkenning 2006)

Algemene Dir. Statistiek en Economische Informatie 2005

Fed. Ho.Re.Ca Brussel 2006

Opmerkingen: In 2006 werden 136 etablissementen erkend door de Franse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en door Toerisme Vlaanderen. In 2001 voerde de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie een hervorming door in de toerismestatistieken. Vanaf 2002 werd een permanente samenwerking met de openbare besturen voor toerisme georganiseerd teneinde één keer per jaar de databank bij te werken van de nachtverblijven die door deze besturen worden erkend. Het referentiejaar voor de hotels die opgenomen zijn in de catalogus van Brussel Internationaal – Toerisme en Congressen (BI-TC) is 2006. Het referentiejaar voor de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie: de hotels die in 2007 werden erkend. Dit verklaart de verschillen die worden vastgesteld tussen de twee databases voor erkende hotels. Bovendien vervolledigt de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie zijn database met een opvraging bij de gemeenten: in de rubriek “andere”4 zijn de hotels opgenomen waarvoor de erkenningsprocedure loopt, en daarnaast ook een zeker aantal apparthotels. De leden van de Federatie Ho.Re.Ca. zijn hotels die én in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest én in de beide Brabanten (Vlaams- en Waals-Brabant) gelegen zijn. De Federatie Ho.Re.Ca. vertegenwoordigt 71 % van de erkende hotels in Brussel (buiten de hotels van Vlaams- en Waals-Brabant). De meeste van haar leden behoren tot de categorieën met 3, 4 en 5 sterren.

3

Loger Jeunes is een vereniging die de vijf jeugdherbergcentra omvat van de Franstalige en van de Vlaamse Gemeenschap.

4

De rubriek « Andere » omvat de hotels die ter erkenning voorliggen en een deel van de apparthotels.

JAARVERSLAG

2006

1.2. het jeugdlOgiesaanbOd Aantal etablissementen

Maximale capaciteit (aantal bedplaatsen)

5

918

Bron: Logies voor Jongeren 2006

1.3. het gastenkameraanbOd Aantal aanbieders

Aantal kamers

Maximale capaciteit (aantal bedplaatsen)

Erkende gastenkamers (1)

55

83

165

Bij verenigingen ingeschreven gastenkamers (2)

149

230

432

Bron:

(1) Franse Gemeenschapscommissie (erkenning 2006) (2) Bed & Brussels en Taxi Stop 2006

1.4. het apparthOtelaanbOd De apparthotels kunnen verschillende vormen aannemen. Sommige hotels bieden een apparthoteldienst aan. Een deel van de apparthotels is als hotel erkend door de publieke instanties. Deze twee worden in de categorie “hotels” ondergebracht zowel voor de hotelcatalogus als bij de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie. Een derde groep apparthotels wordt bij de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie geregistreerd als apparthotel en ondergebracht in de categorie “andere”.

1.5. het tOeristisch lOgiesaanbOd vOlgens aantal etablissementen (hOtels, jeugdherbergen en gastenkamers) per gemeente

Cartografische bron Articque

97

1. Toeristische

Gemeente

overnachtingen

Hotel

Brussel

86

Sint-Joost-ten-Node

Jeugdherberg

Gastenkamer (cijfers van 2005) 22

112

11

2

13

Sint-Gillis

21

24

45

Elsene

13

27

40

Evere

4

3

7

Schaarbeek

6

24

30

Anderlecht

5

2

7

Sint-Lambrechts-Woluwe

3

15

18

Etterbeek

4

12

16

Oudergem

0

9

9

Sint-Agatha-Berchem

0

3

3

Vorst

1

2

3

Ganshoren

1

0

1

Jette

1

5

6

Koekelberg

0

3

3

Sint-Jans-Molenbeek

0

0

1

Ukkel

2

22

24

Watermaal-Bosvoorde

2

6

8

Sint-Pieters-Woluwe

2

13

15

TOTAAL

2. De

162

4

Totaal

1

5

194

361

bezettingsgraad

Logiesvormen

Betrokkenen

Bronnen

Hotels

Federatie Horeca Brussel

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie5 Federatie Horeca Brussel

Jeugdlogies

Logies voor jongeren

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Logies voor jongeren

Gastenkamers

Bed & Brussels Taxi Stop

Bed & Brussels Taxi Stop

Methodologische6 opmerking aangaande de gegevens van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie: De statistische gegevens die de hotelhouders inzamelen, werden voor 66% geregistreerd in een computerprogramma (genre Fidelio), voor 25% via individuele fiche en voor 8% langs andere wegen. De opvraging vindt plaats bij de check-in (50%), bij de reservering (30%), bij de check-out (6%) of andere (4%). In 7% van de gevallen weet men het niet. Het item ‘nationaliteit’ van de individuele klanten komt van de politiefiche (82%), de check-in (14%), de reservering (3%) of werd afgeleid uit een gesprek (1%). Voor de groepen verloopt de identificatie van de nationaliteit via individuele controle (35%), de nationaliteit van de TO (31%) of van de groep (20%), volgens de rooming list die de Tour Operator verstuurt (7%) en andere (7%). Wat het item ‘motivatie’ betreft, is de vraag niet duidelijk geïdentificeerd (87%) voor de individuele toerist. Dit volgt uit de oorsprong van de vraag (bedrijf/TO) (37%), volgens periode (32%), of vanuit het Observatorium (14%), volgens tarief (8%), niet-geïnteresseerd (6%) en andere (3%). Voor de groepen is de motivatie daarentegen geïdentificeerd (83%): volgens vermoeden (58%), door directe navraag (39%), terwijl anderen het niet weten (3%).

5 6

Alle soorten accommodatie (hotels, apparthotels, jeugdlogies) behalve de gastenkamers Het Observatorium vroeg dhr. Dutilleul (stagiair) in juni 2005 de kwaliteit te onderzoeken van de gegevens die de hotelsector aan de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie bezorgt.

JAARVERSLAG

2006

2.1. tOtaal aantal Overnachtingen (behalve de gastenkamers) 2.1.1. ToTaal aanTal overnachTingen van 1995 ToT 2006

6 000 000

5 000 000

4 259 813

4 268 734

4 000 000 3 983 064

4 836 476

4 686 350

4 496 895

4 717 667 4 793 357

4 650 013

4 418 679

4 083 978

3 000 000

2 000 000

1 000 000

0 1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Bron: Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie

Er wordt gesproken van een overnachting als een bezoeker een nacht doorbrengt in een accommodatie (zakelijk of recreatief toerisme). De recreatieve overnachtingen omvatten vakantie- en recreatieve bezoeken. De zakelijke overnachtingen omvatten overnachtingen enerzijds voor een conferentie, een congres, een seminarie en anderzijds omwille van een andere professionele reden.

2.1.2. ToTaal aanTal overnachTingen van 1996 ToT 2006: vergelijking van de curven: recreaTieve overnachTingen, overnachTingen voor conferenTies, congressen en seminaries en overnachTingen voor andere Beroepsdoeleinden. Recreatieve overnachtingen

Meetings

Andere beroepsdoelleinden

2 500 000

2 204 443

2 129 543

2 000 000

1 789 705

1 500 000 11431 723242 374

1 431 474 1 418 208

1 406 170

1 000 000

1 867 501 2 112 488 1 663 005

1 705 967 1 494 660 1 512 012 1 533 710

1 234 296

1 593 791 1 658 135

2 144 222 1 821 975

1 699 531

1 704 162

1 613 458 1 205 391

1 265 884

1 223 012

1 038 866

883 963

853 521

810 058

1 017 865

1 197 137

806 260

500 000

0 1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006


99

1. Toeristische

overnachtingen

2.1.3. Totaal aantal hotelovernachtingen per gemeente van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest


Aankomsten Brussel

Overnachtingen

Aandeel overnachtingen (%)

1 528 831

2 872 790

59%

Sint-Joost-ten-Node

329 029

577 425

12%

Sint-Gillis

266 367

496 063

10%

Elsene

174 199

334 086

7%

Evere

70 944

123 194

3%

Schaarbeek

50 452

112 872

2%

Anderlecht

43 301

85 625

2%

Sint-Lambrechts-Woluwe

30 465

51 183

1%

Etterbeek

33 063

58 520

1%

Andere

59 331

124 718

3%

2 585 982

4 836 476

100%

Totaal Bron: Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie

De categorie «Andere» vertegenwoordigt de volgende gemeentes: • Vorst • Ganshoren • Jette • Sint-Jans-Molenbeek • Ukkel • Watermaal-Bosvoorde. Deze gemeentes werden niet afzonderlijk weergegeven omdat ze minder dan drie etablissementen bezitten.

10

JAARVERSLAG

2006

2.1.4. ToTaal aanTal overnachTingen in de BelangrijksTe Belgische sTeden (vergelijking Tussen 1996 en 2006)

11 22 46 6 14 19 48 5

3 000 000 2 000 000 1 000 000

23 98 96 37 15 80

4 000 000

47 33 10 67 57 73

5 000 000

2006

10 04 23 7 13 74 80 0

1996

39 83 06 4 48 36 47 6

6 000 000

0 Brussel

Antwerpen

Brugge

Gent

Luik

Brussel

Antwerpen

Brugge

Gent

Luik

1995

3.464.845

1.053.385

903.940

403.554

226.885

1996

3.983.064

1.122.466

1.004.237

473.310

239.896

1997

4.259.813

1.178.939

1.117.604

475.480

261.259

1998

4.083.978

1.344.211

1.186.638

529.714

236.190

1999

4.268.734

1.325.127

1.246.612

573.298

237.247

2000

4.496.895

1.387.617

1.268.695

622.112

325.364

2001

4.418.679

1.357.514

1.156.974

603.426

336.913

2002

4.686.350

1.338.716

1.441.725

617.015

340.280

2003

4.793.357

1.351.653

1.309.096

608.638

326.661

2004

4.717.667

1.345.426

1.312.797

616.753

327.146

2005

4.650.013

1.314.130

1.299.754

609.854

342.332

2006

4 836 476

1.419.485

1.374.800

675.773

371.580

Varia 2006/1996

+21%

+26%

+37%

+43%

+55%


2.1.5. de drie BelangrijksTe BuiTenlandse markTen voor de BelangrijksTe Belgische sTeden Steden Brussel

Antwerpen

Brugge

Gent

Luik

Markten

Overnachtingen

%

Verenigd Koninkrijk

650.999

13%

Frankrijk

587.598

12%

Duitsland

365.805

8%

Nederland

372.378

26%

Duitsland

143.111

10%

Verenigd Koninkrijk

133.142

9%

Verenigd Koninkrijk

400.610

29%

Nederland

186.938

14%

Frankrijk

180.092

13%

Nederland

178.163

26%

Verenigd Koninkrijk

83.766

12%

Duitsland

63.835

9%

Frankrijk

88.499

24%

Verenigd Koninkrijk

37.443

10%

Duitsland

21.525

6%


91 1

1. Toeristische

overnachtingen

2.1.6. Totaal aantal overnachtingen in enkele Europese steden (vergelijking tussen 1996 en 2006) +115%

+26% 3 444 442

4 836 476

5 347 926

+21%

Brussel Kopenhagen Dubrovnik

4 337 325

+48%

3 983 064

4 000 000

+33%

3 621 183

6 000 000

2006

6 008 950

8 587 400

7 205 000

+19%

8 858 818

10 087 923

+183%

3 130 193

8 000 000

7 264 041

10 000 000

6 341 381

7 397 623

12 000 000

6 939 050

14 000 000

1996

+39%

4 508 626

+63% 11 277 671

16 000 000

14 770 789

15 901 165

18 000 000

Berlijn Barcelona Praag Wenen München Amsterdam Boedapest Stockholm

+133%

2 000 000

en ag nh

Br

Ko

pe

us se l

ol m St

Bo

Am

ed

oc kh

ap

es t

rd am st e

M ün ch e

n

en W en

ag Pr a

a rc el on Ba

Be

rli jn

0

Bron: European Cities Tourism in TourMis (http://www.tourmis.info/).

Opmerkingen: TourMis is een marketing informatiesysteem dat met 110 Europese bestemmingen is verbonden en dat door de Europese Unie en door de Wereld Toerisme Organisatie (UNWTO) gebruikt wordt via het netwerk van de European Cities Tourism (ECT).

2.1.7. Binnenlandse en buitenlandse overnachtingen in enkele Europese steden Buitenlandse overnachtingen

Binnenlandse overnachtingen

12 000 000 10 000 000 8 000 000 6 000 000 4 000 000 2 000 000

ge n Ko pe n

ha

se l Br us

m kh oc St

Bo

ed

ap

ol

es

t

m Am st er da

M

ün

ch

en

en W en

g aa Pr

lo rc e Ba

Be r

lijn

na

0

Het toerisme is een internationale industrie voor de grote steden geworden.

Binnenlandse overnachtingen

Aandeel binnenlandse overnachtingen

Buitenlandse overnachtingen

Aandeel buitenlandse overnachtingen

Totaal aantal overnachtingen

Dublin

2 384 000

10%

20 590 000

90%

22 974 000

Berlijn

10 009 758

63%

5 891 407

37%

15 901 165

4 870 260

33%

9900529

67%

14 770 789

957 844

8%

10 319 827

92%

11 277 671

Wenen

2 002 661

20%

8 085 262

80%

10 087 923

München

4 675 641

53%

4 183 177

47%

8 858 818

Amsterdam

1 214 200

14%

7 373 200

86%

8 587 400

Boedapest

851 775

14%

5 157 175

86%

6 008 950

Stockholm

3 106 029

58%

2 241 897

42%

5 347 926

630 365

13%

4 206 111

87%

4 836 476

1 463 595

34%

2 873 730

66%

4 337 325

Barcelona Praag

Brussel Kopenhagen Bron: European Cities Tourism in TourMis

12

JAARVERSLAG

2006

2.1.8. de drie BelangrijksTe BuiTenlandse markTen in enkele europese sTeden Steden

Markten

Brussel

Amsterdam

Berlijn

Boedapest

Kopenhagen

München

Praag

Stockholm

Verenigd Koninkrijk

650.999

Frankrijk

587.598

Duitsland

365.805

Verenigd Koninkrijk

1.850.500

V.S. Amerika

1.131.800

Duitsland

508.700

Verenigd Koninkrijk

739.978

V.S. Amerika

540.403

Italië

512.809

Duitsland

637.667

Verenigd Koninkrijk

630.854

Italië

401.209

Zweden

408.076

Verenigd Koninkrijk

374.596

Noorwegen

337.981

V.S. Amerika

655.988

Italië

469.871

Verenigd Koninkrijk

364.725

Verenigd Koninkrijk

1.380.223

Duitsland

1.376.348

Italië

986.722

Verenigd Koninkrijk

258.719

Duitsland

267.881

V.S. Amerika Wenen

Overnachtingen

Duitsland

228.137 2.142.519

V.S. Amerika

701.459

Italië

688.144

Bron: European Cities Tourism in TourMis

2.2. Overnachtingen in hOtels 2005

2006

Aantal overnachtingen

4.404.279

4.571.330

Aantal aankomsten

2.330.792

2.412.993

65,81%

69,61%

92,07€

90,66€

1,9

1,9

61,23€

66,37€

Bezettingsgraad per kamer

7

Gemiddelde bruto-prijs per kamer

(2)

Gemiddelde verblijfsduur in nachten (1) REVPAR ²

( )

Bron: (1) Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie – (2) Observatorium voor Toerisme te Brussel

93 1

1. Toeristische

overnachtingen

2.2.1. Bezettingsgraad in hotels voor enkele Europese steden Barcelona

57%

Brussel

70%

Boedapest

35%

Berlijn

50,5%

Dubrovnik

29%

Bron : Tourmis

2.2.2. Aantal overnachtingen per categorie (aantal sterren) 1 800 000 1 600 000 1 400 000 1 200 000 1 000 000 800 000 600 000 400 000 200 000 0 5 sterren

4 sterren

3 sterren

Aankomsten 2005

2 sterren

Overnachtingen 2005

1 ster

Andere % 2005

Overnachtingen 2006

5 steren

615.022

1.199.779

27%

g.g.

4 steren

845.440

1.543.692

35%

g.g.

3 steren

699.779

1.355.391

31%

g.g.

2 steren

97.166

185.213

4%

g.g.

1 ster

37.745

51.731

1%

g.g.

Andere Totaal

35.640

68.473

2%

g.g.

2.330.792

4.404.279

100%

4.571.330


2.2.3. Aantal overnachtingen in hotels naar land van herkomst 2005

700 000

2006

600 000 500 000 400 000 300 000 200 000

nk ni Ko d Ve re ni g

14

Be

0

rij k lg i Fr an ë Du krijk i N tslan ed er d lan Sp d an je Ita lië De Zwe ne de m n a G rie rke n ke nl an Ie d rla n Fi d nl an d Po Po len rt O uga os l V.S te . A nrij m k er ik Ja a pa n Zw Chi n its a er lan d R N usla oo n rw d eg Ca en na d Tu a rk ije

100 000

JAARVERSLAG

2005

2006

2006/2005

Verenigd Koninkrijk

644 048

640 349

14%

-0,6%

België

500 655

592 881

13%

18,4%

Frankrijk

524 317

539 791

12%

3,0%

Duitsland

325 827

339 760

7%

4,3%

Nederland

319 466

318 881

7%

-0,2%

Spanje

267 613

274 128

6%

2,4%

Italië

188 398

187 993

4%

-0,2%

Zweden

75 340

72 932

2%

-3,2%

Denemarken

56 470

58 734

1%

4,0%

Griekenland

50 073

49 359

1%

-1,4%

Ierland

53 175

47 007

1%

-11,6%

Finland

41 089

45 665

1%

11,1%

Polen

41 636

41 784

1%

0,4%

Portugal

42 308

34 251

1%

-19,0%

Oostenrijk

27 212

32 995

1%

21,3%

Luxemburg

24 494

25 308

1%

3,3%

Hongarije

23 770

24 342

1%

2,4%

Tsjechië

17 222

19 121

0%

11,0%

Litouwen

14 465

14 047

0%

-2,9%

Malta

7 236

9 782

0%

35,2%

Estland

7 917

8 303

0%

4,9%

Cyprus

8 289

8 195

0%

-1,1%

Slowakije

7 158

7 728

0%

8,0%

Slovenië

7 237

7 203

0%

-0,5%

Letland

4 873

4 902

0%

0,6%

3 280 288

3 405 441

60%

3,8%

Totaal EU V.S. Amerika

286 226

293 404

6%

2,5%

Japan

99 771

93 159

2%

-6,6%

China

76 385

75 127

2%

-1,6%

Zwitserland

61 597

62 283

1%

1,1%

Rusland

41 991

41 137

1%

-2,0%

Noorwegen

39 153

39 999

1%

2,2%

Canada

33 603

37 630

1%

12,0%

Turkije

32 203

33 417

1%

3,8%

453 062

489 733

11%

8,1%

Totaal buitenlanders

3 903 624

3 978 449

87%

1,9%

Totaal

4 404 279

4 571 330

100%

3,8%

Rest van de wereld

2006


95 1

1. Toeristische

overnachtingen

2.2.4. Aantal overnachtingen in hotels naar land van herkomst en naar doel van het verblijf Recreatieve verplaasting 2001 350 000

2006

4% 83%

300 000 250 000

39%

109% -15%

21%

sla

nd

da

n pa Ja

V. S. A

lE

U

m er ika

n Po

st e Oo

Sc

To ta a

le

nr ijk

vië

lië

je

an di

na

Ita

nd

an

Ne

Du

de

its

Sp

la

rla

nd

ië lg Be

kr ijk

Fr an

87%

36%

Ve re n

ig

d

Ko

nin

kr ijk

0

17%

-6%

129% 34%

na

50 000

1%

Ru

47%

a

100 000

in

15%

Ca

19%

Ch

200 000 150 000

Verplaatsing in het kader van een conferentie, congres of seminaire 300 000

-13%

2001

151%

250 000

2006

200 000

-79%

1%

8%

150 000

5%

98%

46%

100 000

9%

6%

22%

50 000

17%

12%

-41% 55%

45%

Ru

sla

na

nd

da

a

Ca

Ch

in

n pa

ika m er

V. S. A

Ja

U lE

n le

ijk

Po

To ta a

Sc

Oo

st e

na an di

nr

vië

lië Ita

je

Sp

an

nd de

Ne

Ve re n

ig

d

Du

its

r la

lan

d

ië lg Be

kr ijk

Fr

Ko

an

nin

kr

ijk

0

Elk andere type van beroepsverplaasting 250 000

2001

-66% -29%

nd sla

na

da Ru

n

ika

pa Ja

m er

.A V. S

To ta a

lE U

n le Po

nr ijk st e

vië na

an di Sc

Oo

lië Ita

je an

Sp

nd de

r la

d Ne

its la n

Du

ië lg Be

kr ijk

Fr

an

ijk kr in Ko n d en Ve r


294% 407%

-55%

-18% 14%

0

ig

1080%

-16% -49%

-53%

a

-20% -32%

in

-33% -35%

50 000

Ca

100 000

Ch

150 000

16

2006

-22%

200 000

JAARVERSLAG

2006

2.2.5. aanTal overnachTingen per maand en per doel van heT verBlijf Totaal overnachtingen

Recreatieve overnachtingen

Congres, seminarie of conferentie

Andere beroepsdoeleinden

500 000 450 000 400 000 350 000 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000

Maand

Overnachtingen voor congres, seminarie of conferentie

Overnachtingen voor andere beroepsdoeleinden

No ve mb er De ce mb er

tob er Ok

Au gu stu s Se pte mb er

Ju li

Ju ni

Me

i

Ap ril

Ma art

Fe bru ari

Ja nu ari

0

Recreatieve overnachtingen

Totaal aantal overnachtingen

Januari

130 450

54 246

116 661

301 357

Februari

137 145

62 971

126 665

326 781

Maart

164 468

70 817

136 802

372 087

April

145 453

67 012

188 170

400 635

Mei

179 743

68 767

171 603

420 113

Juni

169 493

78 094

160 594

408 181

Juli

124 364

55 958

173 099

353 421

Augustus

94 529

56 463

212 040

363 032

September

173 728

75 954

166 636

416 318

Oktober

179 148

78 750

174 546

432 444

November

171 206

72 129

145 570

388 905

December

140 349

68 821

178 886

388 056

Gemiddelde Totaal

150 840

67 499

162 606

380 944

1 810 076

809 982

1 951 272

4 571 330


Opmerkingen: De drie drukste maanden in functie van de motivatie zijn: • voor congres, seminarie of conferentie: mei, oktober en september. • recreatie: augustus, juli en december. • andere beroepsdoeleinden: oktober, juni en september.

97 1

1. Toeristische

overnachtingen

2.2.6. Aantal overnachtingen per maand en per markt in 2006 Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Nederland

Duitsland

Spanje

70 000

45 000

60 000

40 000

Italië

35 000

50 000

30 000

40 000

25 000

30 000

20 000 15 000

20 000

10 000

10 000

5 000

Zweden

Noorwegen

Zwitserland

10 000

9 000

9 000

8 000

8 000

Polen

em be r De c

No ve mb er

Oostenrijk

7 000

7 000

6 000

6 000

5 000

5 000

V.S. Amerika

er mb ce De

er mb ve No

er tob Ok

er

s

mb pte

gu China

Se

Au

Japan

35 000

stu

li Ju

ni Ju

i Me

ril Ap

Ma

Fe

bru

ari

ari nu Ja

er mb ce De

er mb ve No

er tob Ok

er

s Se

Au

pte

mb

stu

li

gu

Ju

ni Ju

Me

Ap

Ma

bru Fe

nu Ja

i

0

ril

1 000

0

art

2 000

1 000

ari

3 000

2 000

ari

3 000

art

4 000

4 000

Rusland


2.3. Het jeugdlogies

Aantal overnachtingen Bezettingsgraad per bed Aantal aankomsten Gemiddelde verblijfsduur in aantal overnachtingen Bron: Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie

2005

2006

245.734

265.146

90% 165.058

172.999

1,49

1,53

er mb ce De

er mb ve No

er tob Ok

er pte

mb

s gu

stu

Se

Ju

li Au

ni Ju

i Me

ril Ap

art Ma

er mb ce De

er mb ve No

er

mb

tob Ok

er

s stu

pte Se

Ju

li

gu Au

ni Ju

i Me

ril Ap

art Ma

ari bru Fe

Ja

nu

ari

0

ari

5 000

bru

10 000

Fe

15 000

nu

20 000

Ja

25 000

ari

10 000 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0

30 000

18

Ok tob er

Se pte mb er

Ju li Au gu stu s

i

Ju ni

Me

Ap ri l

ri

Ma art

Fe bru a

er De ce mb

No ve mb er

Ok tob er

Se pte mb er

Ju li Au gu stu s

i Me

Ju ni

Ap ri l

ri

Ma art

Fe bru a

Ja nu ari

Denemarken

Ja nu ari

0

0

JAARVERSLAG

2006

2.3.1. overnachTingen in jeugdlogies naar land van herkomsT 2005

60000

2006

50000 40000 30000 20000 10000

O

os t

en rij k Ch in a Ru sla nd

n

na da Po le n

Ca

Ja

pa

lië Ita

Fr

an kr ijk Be lg ië Du its lan d Sp an je Sc an di na V.S vië .A m er ika N Ve ed re er ni lan gd d Ko ni nk rij k

0

2005

2006

%

Trend 2006/2005

Frankrijk

42.103

47 807

18%

14%

België

30.983

37 484

14%

21%

Duitsland

24.091

26 646

10%

11%

Spanje

18.435

18 795

7%

2%

Scandinavië

10.218

9 282

4%

-9%

V.S. Amerika

13.925

13 986

5%

0%

Nederland

10.284

12 328

5%

20%

Verenigd Koninkrijk

12.668

10 650

4%

-16%

Italië

7.931

8 349

3%

5%

Japan

6.591

7 159

3%

9%

Canada

7.494

7 057

3%

-6%

Polen

4.393

5 017

2%

14%

Oostenrijk

1.720

2 847

1%

66%

China

2.291

2 845

1%

24%

888

987

0%

11%

51.719

53 907

20%

4%

245.734

265 146

100%

8%

Rusland Rest van de wereld Totaal


2.3.2. seizoenspreiding meT BeTrekking ToT de overnachTingen in jeugdlogies 30 000 25 000 20 000 15 000 10 000 5 000

ce

mb

re

re Dé

re

mb ve No

tob Oc

re mb

Ao û

t

pte Se

t ille Ju

in Ju

i Ma

l Av ri

rs Ma

er vri Fé

Ja

nv

ier

0

99 1

1. Toeristische

overnachtingen

Maand

2005

2006

%

Trend 2006/2005

Januari

15.722

15 075

6%

-4%

Februari

17.186

18 959

7%

10%

Maart

23.081

23 302

9%

1%

April

21.454

25 010

9%

17%

Mei

22.877

23 950

9%

5%

Juni

23.342

23 650

9%

1%

Juli

24.822

26 976

10%

9%

Augustus

23.996

24 020

9%

0%

September

21.719

22 813

9%

5%

Oktober

19.730

22 906

9%

16%

November

16.818

20 849

8%

24%

December

14.987

17 636

7%

18%

Gemiddelde

20.478

22 096

8%

8%

245.734

265 146

100%

8%

Totaal


2.4. De gastenkamers 2005

2006

Aantal overnachtingen

14.033

15.615

Aantal aankomsten

3.643

3.960

Gemiddelde verblijfsduur in nachten

3,85

3,94

Bron: Bed & Brussels en Taxi Stop

2.4.1. Overnachtingen in gastenkamers naar land van herkomst 2005

2006

%

Trend 2006/2005

België

3.083

3.878

24,8%

26%

Frankrijk

2.674

2.793

18%

0,4%

Spanje + Italië

1.543

1.408

9%

-0,8%

Duitsland

1.338

1.786

11,4%

33,5%

Verenigd Koninkrijk

1.151

848

5,4%

-26%

Andere landen

4.244

4.907

31,4%

15,6%

14.033

15.614

100%

11,3%

Totaal Bron: Bed & Brussels en Taxi Stop

20

JAARVERSLAG

2006

2.4.2. seizoenspreiding meT BeTrekking ToT de overnachTingen in gasTenkamers Maand

2005

2006

%

Trend 2006/2005

Januari

934

882

5,6%

-0,5%

Februari

978

1.102

7,1%

12,7%

Maart

911

1.334

8,5%

46,4%

April

1.241

1.314

8,4%

0,6%

Mei

1.310

1.558

10%

18,9%

Juni

1.099

1.509

9,7%

37,3%

Juli

1.218

1.240

7,9%

0,2%

Augustus

1.131

967

6,2%

-14,5%

September

1.597

1.654

10,6%

0,4%

Oktober

1.599

1.727

11,1%

0,8%

November

1.319

1.457

9,3%

10,5%

December

695

871

5,6%

25,3%

1.169

1.301

8,3%

11,3%

14.033

15615

100%

11,3%

Gemiddelde Totaal Bron: Bed & Brussels en Taxi Stop

2.4.3. doel van heT verBlijf van heT cliËnTeel daT logeerT in gasTenkamers Doel van het verblijf

2005

2006

Toerisme

46%

39,8%

Zaken

28%

27,7%

Stage

14%

26,8%

Niet aangegeven

12%

5,7%

Bron: Bed & Brussels en Taxi Stop

2.4.4. de sTagiaires in Brussel De vereniging Bruxelles Destination Langue Française (BDLF) organiseerde het logement van stagiairs gekoppeld aan internationale instellingen, aan het Erasmus-uitwisselingsprogramma, aan bedrijfsstages…

Aantal overnachtingen Aantal aankomsten

2004

2005

2006

-

19.500

39.340

92

393

-

Bron : BDLF

19% 26%

2.4.5. naTionaliTeiTen van de sTagiaires 3% 3% 3% 4% 5%

20%

Duitsland Frankrijk Spanje België Italië Verenigd Koninkrijk Polen Oostenrijk V.S. Amerika Andere

6% Bron : BDLF

12%

91

1. Toeristische

Algemene

overnachtingen

bedenkingen

1. Brussel - overnachtingscapaciteit in aantal mensen (totaal) in aantal mensen (hotels) in aantal mensen (jeugdlogies) in aantal mensen (gastenkamers)

33.118 31.768 918 432

2. Brussel - hotelaanbod Het aanbod van hotels met 5, 4 en 2 sterren is toegenomen en het aanbod van hotels met 3 en 1 sterren is gedaald. De Federatie Ho.Re.Ca. vertegenwoordigt 71% van de erkende hotels in Brussel. 59% van de overnachtingen gebeurden in de gemeente Brussel en dus 41% in de andere gemeentes: 12% in St Joost, 10% in St Gillis, 7% in Elsene en 2% in Evere. De hotels met 4 en 5 sterren zijn goed voor een aandeel van 63% van de hotelovernachtingen. Sinds 2000 is het hotelaanbod met 4% gedaald en het aantal bedden met 11% en de hotelvraag (aantal overnachtingen) met 7,5% toegenomen. De bezettingsgraad per kamer is stabiel gebleven. Sinds 2002 “bevestigen de hotelhouders een gevoelige stijging van de bezettingsgraad gezien het stijgende aantal overnachtingen. We mogen echter niet te snel juichen: het betreft hier permanente koopjes ”. Twee redenen kunnen verantwoordelijk worden geacht voor die toestand: de druk van de touroperators om overnachtingen te verkopen via het Internet (met weinig voordeel voor toerist en hotelier), en de structuur van het Brusselse hotelpark dat tot de minst dure wordt gerekend, versterkt de vastgoedspeculatie, zelfs al levert dit niets op. De zakenlui trekken geleidelijk weg uit Brussel wegens: • de alsmaar hevigere internationale concurrentiestrijd, • de sluiting van het Congrespaleis, • het afnemende aantal ‘ad hoc’-bijeenkomsten (door de daling van de compensaties) en NAVO-vergaderingen, • de opmars van de HST, teleconferenties, … In 2006 werden het Sofitel Europe (5 sterren - 149 kamers), Alma Grand Place Hotel Brussels (4 sterren – 37 kamers) en Hotel Orts (3 sterren - 14 kamers) geïnaugureerd. In 2007 zijn Bloom Hotel (3 sterren - 300 kamers), Be.Manos (5 sterren – 60 kamers) en Martins hôtels (4 sterren – 100 kamers) geïnaugureerd.

3. Brussel-bestemming Het aantal overnachtingen in Brussel is gestegen met 11,9% tussen 1996 en 2006, dit stemt overeen met meer dan 576.663 overnachtingen. In 2006 zijn de overnachtingen in Brussel gestegen met 7,0% in vergelijking met 2000, dit stemt overeen met meer dan 339.581 overnachtingen. In 2006 zijn de overnachtingen in Brussel gedaald met 3,9% in vergelijking met 2005, dit stemt overeen met een verlies van 186.463 overnachtingen. 8

22

De gemiddelde verblijfsduur in hotels bedraagt 1,9 nachten. De gemiddelde verblijfsduur in jeugdlogies bedraagt 1,5 nachten, voor gastenkamers is dit 3,9 nachten.

4. Brussel-clienteel De belangrijkste markten: Verenigd Koninkrijk (-0,6% t.o.v. 2005 en -20% t.o.v. 2000) Frankrijk (+3,0% t.o.v. 2005 en +11% t.o.v. 2000) België (+18,4% t.o.v. 2005 en +38% t.o.v. 2000) Duitsland (4,3% t.o.v. 2005 en +2% t.o.v. 2000) Nederland (-0,2% t.o.v. 2005 en -6% t.o.v. 2000) Spanje (+2,4% t.o.v. 2005 en +23% t.o.v. 2000) V.S. Amerika (+2,5% t.o.v. 2005 en -26% t.o.v. 2000) De prioritaire buitenlandse markten (Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en Nederland) vertegenwoordigen 40,2% van alle hotelovernachtingen, 32,9% van de overnachtingen in jeugdlogies en 34,8% van alle overnachtingen in gastenkamers. De markten waar Toerisme Vlaanderen en/of het OPT (Office de Promotion du Tourisme de Wallonie et de Bruxelles) een toeristische dienst hebben, vertegenwoordigen 82% van het aantal overnachtingen in hotels, 79% van het aantal overnachtingen in jeugdherbergen en 78% van alle overnachtingen in Bed & Breakfast. De oorsprong van de andere klanten is zeer gediversifieerd.

5. Brussel-vakantiebestemming Het aantal overnachtingen met vakantiemotief is in 2006 met 54,0% gestegen in vergelijking met 1996, is met 29,2% toegenomen in vergelijking met 2000 en is met 2,8% gestegen in vergelijking met 2005. Hotels: • De vier seizoenen worden als volgt verdeeld: winter (22%), lente (26%), zomer (25%) en herfst (27%). • De drie belangrijkste maanden zijn: augustus, oktober en december. • De drie minst belangrijke maanden zijn: januari, februari en maart. Jeugdlogies: het seizoen strekt zich uit van maart tot oktober. Gastenkamers: we noteren pieken tijdens de maanden maart tot juni, september tot november. De belangrijkste markten: Verenigd Koninkrijk (-2,2% t.o.v. 2005 en +11% t.o.v. 2000) Frankrijk (+17% t.o.v. 2005 en +48% t.o.v. 2000) Nederland (+9,7% t.o.v. 2005 en +17% t.o.v. 2000) Duitsland (-1% t.o.v. 2005 en +12% t.o.v. 2000) België (-20,1% t.o.v. 2005 en +22% t.o.v. 2000) V.S. Amerika (+1,3% t.o.v. 2005 en -12% t.o.v. 2000)

6. Brussel-mice De meetingovernachtingen (seminaries, congressen…) zijn in 2006 met 113,5% in vergelijking met 1996. Ze zijn met 14% gestegen in vergelijking met 2000 en met 7,2% gestegen in vergelijking met 2005. Het topseizoen voor zakenverblijven loopt in maart, mei, juni en van september tot november.

« Bruxelles, ville d’affaires et de tourisme. Vraiment ? » L’Echo 24/09/2004 – Vincent Steinmetz

JAARVERSLAG

De belangrijkste markten voor de meetingovernachtingen (seminaries, congressen, …): Verenigd Koninkrijk (+2% t.o.v. 2005 en -7% t.o.v. 2000) V.S. Amerika (+4% t.o.v. 2005 en -14% t.o.v. 2000) Duitsland (+8% t.o.v. 2005 en +11% t.o.v. 2000) Frankrijk (+7% t.o.v. 2005 en -2% t.o.v. 2000) België (+23% t.o.v. 2005 en +92% t.o.v. 2000) Italië (-1% t.o.v. 2005 en -17% t.o.v. 2000)

7. brussel-andere berOepsdOeleinden De overnachtingen voor andere beroepsdoeleinden zijn gedaald met -53% in vergelijking met 1996, met -33% in vergelijking met 2000 en met -33% in vergelijking met 2005. Het topseizoen voor verblijven voor andere beroepsdoeleinden loopt in maart, mei, juni en van september tot december. De belangrijkste markten voor de overnachtingen voor andere beroepsdoeleinden: België (-25% t.o.v. 2005 en +13% t.o.v. 2000) Frankrijk (-14% t.o.v. 2005 en -30% t.o.v. 2000) Verenigd Koninkrijk (-69% t.o.v. 2005 en -67% t.o.v. 2000) Duitsland (-52% t.o.v. 2005 en -35% t.o.v. 2000) Nederland (-46% t.o.v. 2005 en -32% t.o.v. 2000) Spanje (-39% t.o.v. 2005 en -24% t.o.v. 2000)

8. brussel-cOncurrentiepOsitie De trend in vergelijking met 2006 is de volgende: Barcelona: +21,1% Berlijn: +8,8% Wenen: +6,5% Stockholm : +6,4% Parijs: +5,5% Amsterdam: +4,7% Brussel: +4,0% Praag : +0,6% Kopenhagen: -8,1% Boedapest : -8,1%

9. brussel-city marketing Brussel is de citybreak-bestemming voor mijn ontdekking van het europese dorp De prioritaire thema’s voor City Marketing zijn: • DE KUNST VAN HET LEVEN (typische gerechten, bieren, terrassen) • CULTUUR (musea, art nouveau, strips en tentoonstelling). • BUITENGEWONE ONTMOETINGSPLAATSEN (historische, muzikale, industriële) • GEMAKKELIJKE BEREIKBAARHEID (internationnaal vluchthaven, low cost en treinen) • SHOPPEN (chocolade, mode & design, markten) • GROENE OASES (parken, tuinen, wandelingen) • ANIMATIE IN DE STAD (jazz marathon, zomerfestival, winterpret) De allergrootste prioriteit is een SAMENHANGEND BEELD op te hangen van het aanbod van mogelijkheden in het ‘Dorp van de Europeanen’, een samenhangend City Marketing imago dus. Daarom zijn voor de adverterende markten de contacten met de

2006

pers primordiaal; journalisten moeten worden blootgesteld aan deze ervaringen die gekend zijn door het Brusselse team voor culturele marketing, en meer onverwachte en diepgravende artikels schrijven om dit beeld te versterken. Met dit merkimago wordt het voor de verkoopteams gemakkelijker om organisatoren van beurzen, congressen, meetings, incentives, tour operators zin te geven om een “Brussel, mijn geheimtip” te programmeren. Deze aanpak, die imago en verkoop combineert, heet City Marketing, en heeft nood aan een gemeenschappelijk Merkbeleid om de keuzes van de klant te vergemakkelijken: in de eerste plaats de bestemming, vervolgens de periode en ten slotte de infrastructuur en de logistiek. Zo’n aanpak vergt uiteraard ook een MERKSTRATEGIE met een voorkeurspositionering van het aanbod teneinde de vraag van de klant te kunnen sturen - een klant die vandaag de dag oog in oog komt te staan met een ‘supermarkt’ van bestemmingen en hun diensten via vakbeurzen, workshops, familietrips en vooral ook via allerlei Internetsites. Persartikels en reclamecampagnes spreken tot de verbeelding - al dan niet bekritiseerd in blogs. De gebruikelijke mond aan mond reclame doet tenslotte ook nog een duit in het zakje. DE MICE - POSITIONERING steunt op 5 sleutels: • “Art de Vivre”; • Europa; • de buitengewone vergaderplaatsen; • de netwerken van professionele organisatoren; • de vlotte bereikbaarheid zowel van buitenaf als intern. De middelen die worden ingezet voor deze bekendheid zijn vrij beperkt in vergelijking met de Europese politieke zichtbaarheid. Ze worden hoofdzakelijk besteed aan contacten met touroperators, aangevuld met enkele mediacampagnes om de bekendheid te verhogen. DE CONCURRENTIEKRACHT in kort verblijf zou versterkt moeten worden met een aantrekkelijker en meer op evenementen gericht aanbod voor de internationale cliënteel, zoals de onderzoeken voor sportieve manifestaties zoals Euro2000 of culturele evenementen aantonen. Het SUCCES van WINTERPRET en ZOMERPRET wordt vooral bevestigd bij de UITSTAP- en JONGEREN-cliënteel. De onzekerheid aangaande de olieprijzen (en daardoor ook aangaande vliegtuigtickets en brandstof in het algemeen) weegt op de high-end hotelsector, net zoals de sterke euro. We ervaren een wijziging in het toeristische consumptiegedrag.

93

2 Mice - sector De sector van de «vergaderzalen» vormt een belangrijk deel van het aanbod aan toeristische voorzieningen in Brussel. Omdat de informatie over dat aanbod (vooral over de bijeenkomsten) onvolledig was, hebben de partners van het Observatorium een onderzoek hiernaar opgestart. De volgende elementen werden geselecteerd voor het verslag van 2006: 1. Het aanbod aan zalen voor grote bijeenkomsten; 2. De frequentering van de zalen voor grote bijeenkomsten in Brussel; 3. De internationale positionering van Brussel wat congressen van organisaties betreft (statistieken van de Union of International Associations) en wat bijeenkomsten betreft (statistieken van de International Congress and Convention Association); 4. De agentschappen-activiteiten (DMC, PCO en organisatoren van evenementen); 5. Analyse van de MICE-cliënteel van Brussel en de perceptie van de stad; 6. De commentaren die deze eerste resultaten analyseren; 7. De verwerking van deze MICE-gegevens doet een beroep op een specifiek vocabularium. Daarom wordt dit gedeelte van het verslag aangevuld met een glossarium van de gebruikte termen.

Infrastructuren

Betrokkenen

Bronnen

Hotels Vergaderzalen Special venues

Federatie Horeca Brussel PCO (BAPCO) DMC (ABITO) Evenementenbureaus (ACEA) Organisatoren van beurzen en salons

Brussel InternationaalMICE-cel van Toerisme Vlaanderen en van Office de Promotion du TourismeObservatorium voor Toerisme te Brussel UIA ICCA

1. Het aanbod aan vergaderzalen Ondernemingen

Aantal vergaderzalen

Zalen voor conferenties

31

122

Zalen voor exposities en salons

19

51

Zalen in MICE hotels

89

307

B.S.V. 9

15

Special venues10:

124

8

Historische plaatsen

30

Theaters

13

Museum

20

Cultureel centrum

30

Kastelen

5

Sportcentrum

8

Jeugdherberg

5

Andere

13

Bron: Brochure « Let’s meet in Brussels 2007 »

Opmerking: Voor de categorie «special venues», opgenomen in de brochure «Let’s meet in Brussels 2007», wordt het aantal zalen niet altijd opgegeven.

8 9

In de catalogus «Let’s meet in Brussels», worden er 42 hotels vermeld zonder een identificatie van het aantal vergaderzalen. Brussels Special Venues De «Special venues» zijn vergaderzalen die zich in een gebouw met cultureel of historisch karakter bevinden.

10

24

JAARVERSLAG

2. de

bezettingsgraad in de vergaderzalen in

2006

brussel

Methodologische opmerking Op basis van een bestand geïnspireerd door «Let’s Meet in Brussels 2006»11, heeft het Observatorium voor Toerisme een onderzoek bij 210 Brusselse dienstverleners afgenomen. De gegevens werden naar de totale bevolking geëxtrapoleerd. De vragenlijst werd door 52 dienstverleners beantwoord en geeft een beeld van de vraag naar vergaderzalen en van het profiel van MICE-cliënteel in Brussel.

2.1. aantal mice vergaderingen Conferentiecentra

Zalen in hotels

Special venues

Totaal

Meetings

18 767

27 276

3 457

49 500

Incentives

57

525

85

667

Congressen, conferenties

97

989

105

1 191

Beurzen en salons

368

20

48

436

1 547

1 696

456

3 699

20 834

30 506

4 142

52 605

Productlancering Totaal

2.2. aantal deelnemers aan mice vergaderingen Conferentiecentra Meetings

Totaal

202 654

1 806 585

5 977

16 537

2 572

25 087

141 952

58 909

7 794

208 655

10 981 138

1 212

n.c.

10 982 350

Congressen, conferenties Productlancering Totaal

Special venues

598 609

Incentives Beurzen en salons

Zalen in hotels

1 005 322

705 721

41 023

72 571

819 315

12 840 110

716 290

285 592

13 841 992

616

26

69

259

Gemiddelde omvang van de vergaderingen

2.3. aantal vergaderingen – met Of zOnder verblijf

%

11

Aantal vergaderingen met verblijf

Aantal vergaderingen zonder verblijf

Weet niet

26%

67%

7%

Totaal

100%

Brochure van de «vergaderzalen» door Brussels International – Tourism and Congress gepubliceerd

95

2. MICE -

sector

2.4. Aantal vergaderingen per type van cliënteel

2005

70%

2006

60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Bedrijven

Verenigingen

2005

2006

Bedrijven

62%

59%

Verenigingen

28%

27%

Institutionneel

10%

14%

100%

100%

Totaal

Institutioneel

2.5. Aantal vergaderingen per type van vergaderingsplanner

26

Direct klant

Agentschap

Andere

Totaal

2006

89%

6%

5%

100%

2005

95%

4%

1%

100%

2004

80%

19%

1%

100%

JAARVERSLAG

2006

2.6. aantal vergaderingen per land vanWaar de vraag afkOmstig is

2005

90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% België

UK

Nederland

2006

Frankrijk

USA + Canada

Duitsland

Andere landen

Zalen in hotels

Special venues

Conferentiecentra

Totaal

België

70,7%

96,8%

82,0%

78,3%

UK

6,5%

0,2%

1,3%

3,7%

Nederland

4,8%

0,7%

0,7%

2,7%

6%

0%

1,5%

3,7%

USA + Canada

1,7%

0,5%

0,1%

0,9%

Duitsland

2,9%

0,4%

1,0%

1,8%

Andere landen

5,8%

1,1%

1,4%

3,5%

Weet niet

1,3%

0,1%

12,0%

5,3%

48,8%

12,7%

38,6%

100%

Frankrijk

Totaal

2.7. aantal vergaderingen naar activiteitssectOr

2005

2006

Commercieel

28,6%

22,6%

Wetenschappelijk

23,0%

28,8%

Kunst

16,9%

18,0%

Politiek

11,1%

11,0%

Andere

20,3%

19,7%

Totaal

100%

100%

97

2. MICE -

sector

2.8. Aantal vergaderingen naar aantal deelnemers < 50 pax

51-99 pax

100-249 pax

250-499 pax

500-999 pax

1.000-1.999 pax

> 2.000

Totaal

62,8%

24,7%

9,1%

2,5%

0,7%

0,1%

0,1%

100%

Pax = mensen

2.9. Aantal vergaderingen naar duur 2005

2006

1 dag

77,5%

76,7%

2 dagen

12,9%

15,3%

3 dagen

3,8%

2,9%

> 3 dagen

5,8%

5,1%

2.10. Aantal vergaderingen per maand % Januari

7,0%

Februari

7,6%

Maart

9,5%

April

9,2%

Mei

9,1%

Juni

10,2%

Juli

3,3%

Augustus

2,6%

September

11,1%

Oktober

11,8%

November

11,1%

December

7,5%

Totaal

100%

800

Conferentie zalen

Zalen in hotels

Special venues

700 600 500 400 300 200 100 0 J

28

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

JAARVERSLAG

2006

3. beurzen & salOns Naam

Plaats

Datum

Type

Aantal bezoekers

Batibouw

Brussels Expo

2 - 12/03/2006

Gemengde beurs

370.000

European Motor Show Brussels

Brussels Expo

12 - 22/01/2006

Publieksbeurs

349.000

Food Fair

Brussels Expo

07-22/10/2006

Publieksbeurs

160.200

COCOON Design Brussels

Brussels Expo

18 - 26/11/2006

Publieksbeurs

100.000

Vakantiesalon

Brussels Expo

09-13/02/2006

Publieksbeurs

99.812

Belgica’06

Brussels Expo

16 - 20/11/2006

Publieksbeurs

80.000

Book Festival

Brussels Expo

12-15/10/2006

Publieksbeurs

70 000

Zenith

Brussels Expo

21 - 25/11/2006

Publieksbeurs

52.828

Creativa

Brussels Expo

16 - 19/03/2006

Publieksbeurs

50 000

Babyboom-Famiboom

Brussels Expo

20-22/10/2006

Publieksbeurs

35.682

Fair Caravan & Motorhome

Brussels Expo

28/10 - 5/11/2006

Publieksbeurs

35 000

ART Brussels

Brussels Expo

21-24/04/2006

Publieksbeurs

32 000

Life²

Brussels Expo

17 - 19/03/2006

Publieksbeurs

30 000

Eurantica Brussels

Brussels Expo

24/03 - 02/04/2006

Publieksbeurs

30 000

Brussels Retro Festival

Brussels Expo

20-22/10/2006

Publieksbeurs

27 000

AutoTechnica 2006

Brussels Expo

23-26/04/2006

Vakbeurs

25.319

European Seafood

Brussels Expo

9-11/05/2006

Vakbeurs

22 000

Modelma

Brussels Expo

17 - 19/03/2006

Publieksbeurs

20 000

Megavino

Brussels Expo

20 - 23/10/2006

Publieksbeurs

20 000

Partnerships Clinical Trials

Brussels Expo

13-15/11/2006

Vakbeurs

20 000

Furniture Fair Brussels

Brussels Expo

5 - 8/11/2006

Vakbeurs

19.847

Europacado

Brussels Expo

05 - 08/02/2006

Vakbeurs

17 000

Integrated Systems Euorpe

Brussels Expo

01 - 03/02/2006

Vakbeurs

16.269

Metapro

Brussels Expo

15 - 18/02/2006

Vakbeurs

15 000

The Art Of Care Exhibition

Tour & Taxis

04/05/2006 -06/05/2006

Vakbeurs

15 000

Brussels-Innova

Brussels Expo

23 - 24/11/2006

Gemengde beurs

13 000

Brussels-Eureka

Brussels Expo

25 - 27/11/2006

Gemengde beurs

13 000

Estetika Autumn

Brussels Expo

30/09-02/10/2006

Vakbeurs

12 000

Expo Velo Sport

Brussels Expo

13-16/10/2006

Publieksbeurs

11 000

Estetika Spring

Brussels Expo

18-20/03/2006

Vakbeurs

10 000

Euro Racing Show 2006

Brussels Expo

24 - 26/03/2006

Publieksbeurs

10 000

Brussels Dog Show

Brussels Expo

24-25/06/2006

Publieksbeurs

10 000

DECOSIT

Brussels Expo

09-12/09/2006

Vakbeurs

10 000

Second Place & Home Improvement

Brussels Expo

22-24/09/2006

Publieksbeurs

10 000

Farma

Brussels Expo

20-22/10/2006

Vakbeurs

9 000

Prologistics et Empak

Brussels Expo

26-28/09/2006

Vakbeurs

7.500

Dentex

Brussels Expo

19-21/10/2006

Vakbeurs

7.500

Healthcare

Brussels Expo

11-13/10/2006

Vakbeurs

7 038

99

2. MICE -

sector

3. Beurzen & Salons Naam

Plaats

Datum

EMIF - CM2

Brussels Expo

Brocantehandelaars te Brussel

Brussels Expo

We Get Married B&B EXPO Int. Symposium Intensive Care Service Station, Shop, Car-Wash

Type

Aantal bezoekers

15 - 16/02/2006

Vakbeurs

6.148

09-11/06/2006

Gemengde beurs

6 000

Brussels Expo

04 - 05/02/2006

Publieksbeurs

5.300

Brussels Expo

18 - 19/03/2006

Publieksbeurs

5 000

Symposium

21 - 24/03/2006

Vakbeurs

5 000

Brussels Expo

23-25/04/2006

Vakbeurs

5 000

Ergonoma 2006

Tour & Taxis

29/03/2006 -31/03/2006

Gemengde beurs

4 000

Expo Sciences

Brussels Expo

27-29/04/2006

Publieksbeurs

3 000

Confectionary Manufacturing

Brussels Expo

06 - 07/06/2006

Vakbeurs

3 000

EFTTEX 2006

Brussels Expo

30/06-02/07/2006

Vakbeurs

3 000

Indigo

Brussels Expo

09-12/09/2006

Vakbeurs

3 000

ECL

Brussels Expo

20-21/09/2006

Vakbeurs

2.450

NUSKIN

Brussels Expo

15-16/09/2006

Vakbeurs

1.100

Gastroenterology & Endotherapy

Brussels Expo

19-21/06/2006

Vakbeurs

840

Xl-Days

Brussels Expo

23-24/03/2006

Vakbeurs

800

Staalbouwdag

Brussels Expo

28/11/2006

Vakbeurs

800

Concrete Roads

Brussels Expo

20 & 22/09/2006

Vakbeurs

630

Bron: Observatorium voor Toerisme te Brussel

30

suite

JAARVERSLAG

4. de

2006

internatiOnale vergaderingen

4.1 de uia (uniOn Of internatiOnal assOciatiOns) De UIA houdt in zijn statistieken rekening met de bijeenkomsten die worden georganiseerd en/of onder patronage staan van internationale organisaties die opgenomen zijn in het “Yearbook of international organisations” en in de “International Congress calender”. De criteria voor deze bijeenkomsten zijn: • Minstens 300 deelnemers • 40 % buitenlanders • Minstens 5 nationaliteiten • Minimumduur: 5 dagen

4.1.1. aanTal vergaderingen van inTernaTionale verenigingen in de BelangrijksTe sTeden

Yo rk w

rda ste Am

Ne

m

n nd e Lo

a lon rce

He

Ba

ki

ne ve Ge

Bru

sse

l

re po Sin

ga

en We n

rijs Pa

2006

lsin

2005

400 350 300 250 200 150 100 50 0

Stad

Aantal vergaderingen in 2005

Aantal vergaderingen in 2006

Aandeel wereldmarkt

Trend 2006/2005

Parijs

294

363

4,09%

23%

Wenen

245

316

3,56%

29%

Singapore

177

298

3,36%

68%

Brussel

189

179

2,02%

-5%

Genève

161

169

1,91%

5%

140

1,58%

-

Helsinki Barcelona

162

139

1,57%

-14%

Londen

128

118

1,33%

-8%

117

1,32%

-

93

1,05%

-28%

Amsterdam New York

129

Bron: UIA – International Meetings Statistics 2006

91 3

2. MICE -

sector

4.1.2. Aantal vergaderingen van internationale verenigingen in de belangrijkste steden van 1994 tot 2005 Parijs

Wenen

Brussel

Londen

Aantal vergaderingen

Marktaandeel


Marktaandeel


Marktaandeel


Marktaandeel

1994

224

2,54%

175

1,99%

165

1,88%

150

1,70%

1995

213

2,42%

175

1,99%

166

1,89%

153

1,74%

1996

277

3,15%

184

2,09%

176

2%

177

2,01%

1997

238

2,71%

170

1,93%

173

1,97%

196

2,23%

1998

229

2,60%

170

1,93%

172

1,95%

186

2,11%

1999

231

2,63%

150

1,70%

175

1,99%

150

1,71%

2000

258

2,93%

146

1,66%

194

2,21%

182

2,07%

2001

217

2,47%

133

1,51%

179

2,03%

181

2,06%

2002

228

2,50%

165

1,80%

196

2,10%

171

1,90%

2003

272

2,88%

188

1,99%

182

1,93%

144

1,52%

2004

221

2,41%

219

2,39%

190

2,07%

131

1,43%

2005

294

3,28%

245

2,74%

189

2,11%

177

1,43%

2006

363

4,09%

316

3,56%

179

2,02%

118

1,33%


4.1.3. Aantal internationale vergaderingen in de belangrijkste Belgische steden Steden

Aantal internationale vergaderingen

%

Brussel

179

74%

Antwerpen

14

6%

Gent

12

5%

Brugge

8

3%

Leuven

12

5%

Luik

6

2%

Andere

10

4%

België

239

100%


4.2. International Congress & Convention Association (ICCA) De gegevens van de ICCA bevatten enkel data van organisaties die aan de volgende criteria voldoen: • Minstens 50 deelnemers • Op recurrente wijze georganiseerd worden • Vergadering met deelnemers uit minstens drie verschillende landen Wenen

Parijs

Londen

Brussel

2000

53

71

62

29

2001

57

51

45

17

2002

58

40

35

28

2003

89

41

2004

101

75

2005

129

2006

147

Plaats

1ste

2de

34

15

105

44

25

91

116

62

52

130

103

68

51

3de

11de

23de

Bron: Statistics Report – International Association and Corporate Meetings Market 2006– ICCA Data

32

Barcelona

JAARVERSLAG

2006

Opmerking: in juli 2005 voerde het Observatorium voor Toerisme te Brussel onderzoek naar de gegevens van het ICCA om te begrijpen waarom Brussel zo laag gerangschikt staat in het ICCA-klassement terwijl het hoog scoort in het UIA-klassement. Blijkbaar is het criterium van recurrentie van vergaderingen in minstens drie verschillende landen de belangrijkste factor voor die zwakke positionering. Het BITC wilde alle naar het ICCA te sturen informatie centraliseren rond zijn structuur, via zijn MICE-Calendar. Naar verluidt werden immers niet noodzakelijk alle voor de stad Brussel te verrekenen vergaderingen geïnventariseerd. Hierdoor kon het beheer van de MICE-gegevens verbeterd worden. Dit vertaalt zich in de betere klassering van Brussel in de ICCA-ranking.

5. cOngresOrganisatOren Methodologische opmerking Het onderzoek werd door en bij de BAPCO-leden gevoerd. De BAPCO verzamelt de agentschappen die met de organisatie van congressen verbonden worden, die PCO’s genoemd worden. 9 leden hebben de vragenlijst beantwoord. De cijfers dekken de periode van 2000 tot 2005.

5.1. aantal vergaderingen die tussen 2000 en 2006 gerealiseerd Werden 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Totaal aantal vergaderingen die door de PCO’s georganiseerd werden

82

92

89

82

98

132

208

Aantal vergaderingen die in Brussel georganiseerd werden

39

45

45

42

40

57

80

48%

49%

51%

51%

41 %

43%

38%

% vergaderingen die in Brussel georganiseerd werden Bron : BAPCO

5.2. aandeel per inkOmend land van de vergaderingen (2006) Land

%

België

85%

Frankrijk

10%

Duitsland

5%

Andere

5%

Bron : BAPCO

5.3. duur van de vergaderingen Aantal vergaderingen

%

1 dag

34

16%

2 dagen

43

21%

3 dagen

35

17%

4 dagen

38

18%

> 4 dagen

50

24%

Niet gespecificeerd

8

4%

208

100%

Totaal Bron : BAPCO

5.4. type van mice vergaderingen in belgië Aantal vergaderingen

%

108

91%

Evenementen

3

3%

Beurs

3

3%

Meetings

Andere

4

3%

Totaal

118

100%

Bron : BAPCO

93 3

2. MICE -

sector

5.5. Aantal vergaderingen en aantal deelnemers per maand Aantal vergaderingen

%

Januari

10

5%

Februari

14

7%

Maart

16

8%

April

20

10%

Mei

22

11%

Juni

21

10%

Juli

6

3%

Augustus

3

1%

September

27

13%

Oktober

29

14%

November

29

14%

December TOTAAL

11

5%

208

100%

Bron : BAPCO

5.6- Aantal vergaderingen per type cliënteel Type

2005

2006

Internationale vereniging

29%

26%

Pharmaceutische sector

21%

21%

Europese instellingen

10%

13%

Nationale vereniging

11%

12%

Regeringing sector

8%

7%

Universitaire sector

8%

5%

Andere

14%

16%

Bron : BAPCO

6. Analyse

van de

MICE-cliënteel

van

Brussel

en de perceptie van de stad

Methodologische nota: Het Observatorium voor Toerisme heeft bij telemarketingbureau SA Mageco een onderzoek besteld over de perceptie van Brussel als MICE-bestemming. Dit onderzoek werd vorig jaar uitgevoerd en het leek ons interessant om het te vernieuwen. Het onderzoek werd gevoerd bij 19 Belgische instellingen en 71 buitenlandse instellingen (Franse, Nederlandse, Duitse, Amerikaanse en Engelse). Al deze instellingen hadden in 2006 contact opgenomen met Brussel Internationaal.

6.1. Wat is de aard van de ondervraagde organisatie / vennootschap? 60%

54% 47%

50% 40%

32%

30%

22%

20%

22% 12%

10% 0%

34

2% Bedrijf

Agentschap

Vereniging

8%

Andere

België en buurlanden

32%

54%

12%

2%

Verre landen

47%

22%

22%

8%

• De Buurlanden zijn Frankrijk, Duitsland, Nederland en Luxemburg. • De verre landen zijn V.S. Amerika, Canada, Italië, Spanje en Zwitserland. • 79% van de ondervraagde vennootschappen / organisaties zijn moederondernemingen.

JAARVERSLAG

2006

6.2. Welke type vergaderinfrastructuur bezitten de Ondervraagde bedrijven / Organisaties? • 50% van de ondervraagden bezitten een vergaderzaal

Aantal vergaderingen per jaar

%

Omvang van de vergaderingen

%

1-5

20%

1-25

14%

6-10

18%

26-50

24%

11-50

34%

51-100

40%

51-100

14%

101-250

32%

101-500

12%

251-500

20%

501-1000

1%

501-1000

7%

-

1001-2000

7%

>2000

4%

>1000

Reden van de vergaderingen buitenshuis België + buurlanden Om de werknemers te belonen

Verre landen

Totaal

8%

17%

4%

Dit komt ten goede aan de werksfeer

15%

17%

11%

Plaatsgebrek in de onderneming

19%

19%

18%

5%

19%

6%

10%

15%

61%

Om het imago van de onderneming te versterken Andere

«Andere» slaat op de keuze van de klant, de toegankelijkheid voor de deelnemers en het internationale karakter van de vergadering. • 51% van de respondenten hebben voor Brussel gekozen • De redenen om niet voor Brussel te kiezen, bevatten volgende elementen: - de vergadering werd uitgesteld - gebrekkige beschikbaarheid - de vergadering werd in een andere Europese stad gehouden omdat er een rolbeurt wordt gehanteerd - de keuze van de klant - een budgettaire kwestie

Type evenement België + buurlanden

Verre landen

Totaal

Vergaderingen/Seminaries

35%

24%

32%

Speciaal evenement

21%

22%

21%

Incentivereis

11%

24%

16%

Conventie/Congres/Conferentie

28%

29%

29%

4%

0%

3%

Beurzen & salons

95 3

2. MICE -

sector

6.3. Welke zijn de keuzemotivaties voor de bestemming (meervoudige keuze)? 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%

België en buurlanden Verre landen

Opge- Positie Europese BeschikAndere drongen van instelling baarheid Ervaring keuze Brussel 17% 27%

19% 22%

17% 15%

13% 7%

9% 12%

Prijs

4% 7%

7% 2%

Aanbe- Aantrek- Qualiteit veling kelijkheid diensten 6% 5%

6% 2%

3% 0%

6.4. Van welke type infrastructuur werden door de respondenten gebruik gemaakt? 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

Zaal in een hotel

Congrescentrum

Special venues


48%

23%

19%

10%

Verre landen

67%

23%

10%

0%

Andere

6.5. De kwaliteit van de infrastructuur volgens verschillende criteria: Uitstekend

Goed

Middelmatig

Zwak

Geen mening

Kwaliteit van de vergaderzalen

24%

61%

14%

0%

9%

Kwaliteit van de antwoorden op de vragen

20%

63%

8%

0%

9%

Kwaliteit en efficiëntie van de diensten

16%

61%

14%

0%

9%

Beschikbaarheid van het personeel

16%

51%

20%

0%

13%

Prijs-kwaliteitverhouding

16%

57%

16%

0%

11%

Kwaliteit van de uitrusting

18%

55%

14%

4%

9%

Kwaliteit van het restaurant

20%

55%

8%

0%

17%

19%

57%

13%

1%

11%

Kwaliteit van de infrastructuren (Totaal)

36

JAARVERSLAG

2006

6.6. de verschillende activiteiten vOOr Of na de vergaderingen 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%

Nachtleven

Stads- Culturele Recreatie Musea / RestauAttracties rant rondrit leven

Niets

Andere


19%

15%

15%

14%

13%

8%

7%

8%

Verre landen

24%

5%

5%

7%

2%

32%

5%

20%

6.7. de perceptie van brussel als mice-bestemming Niet naar Brussel gekomen

Wel naar Brussel gekomen

Gemakkelijke bereikbaarheid

8,3 8,3 8,2 8,2 8,1 8,2 8,3 8,2

Kosmopolitische stad Cultureel leven Business- en vergaderbestemming Gastronomie

8,0

Onthaal Bereikbaarheid

7,8

7,0

7,7

Kwaliteit en verscheidenheid van hotels en zalen Dienstverlening aan organisaties

7,2

Kwaliteit / prijs Groene stad

6,7 6,8

Veiligheid 6,3

Verkeer Netheid

0,0

6,1

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0 7,0

7,9

7,6 7,6

Shoppingmogelijkheden

8,5

8,3

7,8

7,2

Kwaliteit van de conferentiediensten

8,5

8,0

7,5

7,0

6,8

6,3

7,0

8,0

9,0

97 3

2. MICE -

7. Algemene

sector

bedenkingen

De doelstelling van het Observatorium voor Toerisme te Brussel is een coherent, betrouwbaar en permanent statistisch instrument te creëren voor de MICE-sector in Brussel.

• 87% van de bijeenkomsten telt minder dan 100 personen.

Dit proces werd in 2006 voor de vijfde keer gelanceerd. Verscheidene dienstverleners hebben hun medewerking verleend.

• De maandcurves van het gebruik van zalen, special venues en hotels hebben duidelijk hetzelfde profiel: in de maanden juli en augustus vertoont de curve een dip, met respectievelijk slechts 3,3% en 2,6% van de vergaderingen van het jaar 2006.

1. Businessmeetings in Brussel

2. De Belgische professionele MICE-sector

• In 2006 zijn er 52.605 vergaderingen met 13.607.801 deelnemers geraamd. Dit betekent gemiddeld 259 deelnemers per vergadering.

• De congresorganisatoren hebben 208 vergaderingen gerealiseerd in 2006 waarvan 80 in Brussel. Dit is een stijging met 42,4% ten opzichte van 2005. • De vraag komt vooral van Belgische klanten (85%). De belangrijkste buitenlandse markten zijn Frankrijk (10%) en Duitsland (5%). • De vraag voor vergaderingen komt van internationale vereniging (26%), de pharmaceutische sector (21%), de europese instellingen (13%), national vereniging (12%), Regeringing sector (7%) en van universitaire sector (5%).

• Wat de conferentiecentra betreft, hebben 20.834 vergaderingen 12.840.110 deelnemers meegebracht, of gemiddeld 616 mensen per vergadering. • Wat de zalen in hotels betreft, hebben 30.506 vergaderingen 716.290 deelnemers aangetrokken, of gemiddeld 26 deelnemers per vergadering.

3. De internationale positionering van Brussel • Wat de zalen in special venues betreft, hebben 4.142 vergaderingen 285.592 deelnemers aangetrokken, of gemiddeld 69 deelnemers per vergadering. • 67% van de bijeenkomsten impliceert geen betalend logies. De bijeenkomsten met verblijf vinden meestal in de hotels plaats. De activiteiten in de «special venues» zijn vooral verbonden met cocktails en afsluitrecepties. • In 2006 daalde het aantal bedrijfsvergaderingen met 3 basispunten, van 62% naar 59%. Het aantal verenigingenvergaderingen daalde met 1 basispunt. Het aantal vergaderingen belegd door instellingen (Europese Unie, Overheid, ...) bleef vrijwel constant in vergelijking met afgelopen jaar, met een stijging van 4 basispunten. • 84% van de klanten richt zich rechtstreeks tot de Brusselse dienstverleners, enkel 6% doet een beroep op een tussenpersoon (incoming MICE). Het aantal vergaderingen dat direct aan de dienstverleners gevraagd werd is met 6 punten gedaald en het aantal organisator vergaderingen dat zich tot een agentschap richt is met 2 punten gestegen. • 78% van de bijeenkomsten komt van Belgische organisaties. De hoofdmoot van de buitenlandse partijen is afkomstig uit GrootBrittannië (3,7%), Frankrijk (3,7%), Nederland (2,7%), en Duitsland (1,8%). Ook Spanje, Italië en Zweden zijn aanwezig. Het Belgische marktaandeel daalt sinds 2005 met 2 basispunten van 80% naar 78%. Dit kan echter aan de methodologie liggen. Er wordt namelijk vaak gemeten naar nationaliteit van de organisator en minder naar die van de deelnemers.

38

• Brussel is volgens UIA wereldwijd de 4de bestemming voor bijeenkomsten van verenigingen, na Parijs, Wenen en Singapore, maar vóór Genève, Helsinski, Barcelona en Londen. • Deze bijeenkomsten brengen minstens 300 deelnemers van 5 verschillende nationaliteiten op de been gedurende minstens 5 dagen. Minstens 40 % van de deelnemers moet buitenlander zijn (bron UIA). • Brussel heeft voor bijeenkomsten van verenigingen een marktaandeel van 74% in vergelijking met de andere Belgische steden, vóór Antwerpen (4%). • Brussel is volgens de ICCA de 23e bestemming voor de organisatie van congressen. Deze congressen moeten op recurrente wijze georganiseerd worden en minstens 50 deelnemers uit 3 verschillende landen op de been brengen. • In 2006 stond Wenen volgens ICCA op de 1ste plaats, Parijs 2de, Barcelona 3de en Londen 11de.

4. De perceptie van Brussel als MICE-bestemming • Drie punten zijn positief: gemakkelijke bereikbaarheid (per trein, per vliegtuig, per auto), de kosmopolitische stad en het culturele leven. • Drie punten blijven negatief: de netheid, het lokaal verkeer en het veiligheid.

JAARVERSLAG

5. prOfiel en tevredenheid van de belgische en de buurlanden prOfessiOnelen Over mice : • 59% van de bevraagde instellingen zijn verenigingen, 27% zijn agentschappen (PCO, DMC, …) en 14% zijn bedrijven. Het BI-TC wordt meestal gecontacteerd door de moederhuizen (79%). • 72% van deze structuren organiseren relatief weinig vergaderingen per jaar (van 1 tot 50 vergaderingen/jaar). Deze brengen in 78% van de gevallen 1 tot 100 personen bijeen. • Het merendeel van de bedrijven beschikt zelf over vergaderzalen (68%) maar huurt niettemin externe zalen omwille van plaatsgebrek (12%). De redenen zijn om de werknemers te belonen, dit komt ten goede komen aan de werksfeer en plaatsgebrek in de onderneming. • De keuze van Brussel wordt vooral gemotiveerd door de centrale ligging in België (19%). Ook zijn status van Europese hoofdstad is een aantrekkelijke troef (11%). • Men komt vooral naar Brussel voor vergaderingen/seminaries (42%) en conventies/congressen (37%) in hotelzalen (56%), congrescentra (22%) en ‘special venues’ (16%). • De geselecteerde hotels hebben minstens drie, en meestal vier sterren. Hier wordt de kwaliteit van de diensten en kamers zeer hoog gewaardeerd. • Voor de organisatie van hun vergadering deden 8% van de Belgische instellingen een beroep op een professionele organisator (PCO, DMC of ‘event organiser’). • Hun verwachtingen vóór en na de vergaderingen zijn het culturele leven (24%), de recreatie (13%), de stadsrondritten (13%) en het nachtleven (13%).

2006

Voor het congrestoerisme zal het nieuwe Congrespaleis niet volstaan, het is tevens nodig om te starten met een « Europees congrescentrum » om te beantwoorden aan de groeiende vraag naar vergaderingen en de concurrentie te kunnen aangaan voor de grote congressen. Het toekomstige Internationale Ontwikkelingsplan voor Brussel wil Brussel precies meer profileren als economische, toeristische en culturele aantrekkingspool op internationaal niveau. Het plan omvat meer bepaald een belangrijk luik dat zich toespitst op de nieuwe infrastructuren die in de komende jaren zullen moeten worden aangelegd: een multifunctioneel stadium, een congrescentrum, een schouwburg, ... maar vooral ook een CONFERENTIECENTRUM op de Heizel. Begin 2008 moeten de overheidsbesprekingen rond zijn.

6. sluiting van het paleis vOOr cOngressen Sinds mei 2003 heeft het Paleis voor Congressen van Brussel zijn deuren moeten sluiten omwille van hernieuwings- en herinrichtingswerken. Momenteel zijn de gevolgen van deze sluiting voelbaar in: • De relatief zwakke positie van Brussel in de ICCA-rangschikking. Ondanks een tamelijk belangrijke verbetering van 2004 tot 2005 (dank zij het werk van het BI-TC) staat Brussel slechts 17de met 52 opgesomde bijeenkomsten, nog ver achter Barcelona, Wenen of Parijs. Deze sluiting zet betrokkenen ertoe aan hun bijeenkomsten te organiseren in de hotels van de stad. Gezien de onderlinge concurrentie blijven de hotelhouders zeer discreet over de organisaties in hun infrastructuur. Ze leveren hierover slechts zeer gedeeltelijke informatie. • Het gebrek aan een krachtige communicatievector die een goede promotie van de Brusselse MICE-sector mogelijk maakt. Zo gebruiken de andere steden met een sterke aantrekkingskracht voor het zakentoerisme vaak hun Congrespaleis als symbool van een dynamische en moderne stad. Brussel moet dit dus tijdelijk ontberen.

99 3

2. MICE -

sector

8. Glossarium Het begrip MICE dekt verschillende definities die overeenstemmen met basisconcepten. Het letterwoord MICE staat voor Meetings, Incentive travels, Congressen, Conferenties, Conventies, Exhibities, Exposities en Evenementen. MICE is een vorm van toerisme die toeristische infrastructuur (in de ruimste zin) aan businessgebonden diensten koppelt. «Travel & Tourism Intelligence»13 heeft een aantal definities op een rij gezet die te maken hebben met de verschillende termen in MICE : Meetings (of vergaderingen) : «een algemene term die verwijst naar de bijeenkomst van een aantal mensen op een plaats om elkaar te raadplegen of een bijzondere activiteit uit te voeren. Dit is mogelijk op een ad hoc basis of volgens een vast model» (International Meetings Industry Glossary). Incentive travel : • « De incentive-reis is een modern instrument van motivatiemanagement om de werknemers, de arbeiders, de dealers, de distributeurs en het personeel van algemene diensten aan te moedigen of te belonen. Het betreft een recreatieve reis die, vaak in de vorm van een premie, volledig of gedeeltelijk door het bedrijf wordt betaald voor de werknemers die ervoor in aanmerking komen. Het kan de beloning zijn voor verhoogde productiviteit of voor de realisatie van bedrijfsdoelstellingen. Incentives zijn beloningen die niet contant worden betaald aangezien ze te danken zijn aan de realisatie van werkgebonden doelstellingen. Het betreft typisch een evenement dat in het buitenland wordt georganiseerd en dat speciaal wordt opgevat om een «voordeel» of een «beloning» te zijn voor de aanwezige personen» (Society of Incentive Travel Europe) • «Een algemeen managementinstrument dat een uitzonderlijke reiservaring gebruikt om de deelnemers te motiveren en/of te erkennen voor verhoogde prestatieniveaus ter ondersteuning van organisatorische doelstellingen» (Society of Incentive & Travel Executives) • «Een concept waarmee de werknemers van een bedrijf, de distributeurs en de verkoopteams worden gemotiveerd om ongewone commerciële doelstellingen te realiseren met het perspectief van een buitengewone reiservaring, als beloning voor het verwezenlijken van de doelstellingen» (Understanding Incentive Travel, Great Britain and Ireland). Het congres : «De geregelde ontmoeting van grote groepen van individuen, in het algemeen om een bijzonder onderwerp te bespreken. Een congres duurt vaak verscheidene dagen en kent verscheidene gelijktijdige sessies. Het tijdsinterval tussen congressen wordt gewoonlijk vóór de implementatiefase vastgesteld en kan ofwel meerjarig, ofwel jaarlijks zijn. De meeste internationale of mondiale congressen zijn van het eerste type, terwijl de nationale congressen veelal jaarlijks worden georganiseerd» (International Meetings Industry Glossary). 14

40

Travel & Tourism Intelligence, The MICE Industry

De conventie : «Een algemene en formele bijeenkomst van een wetgevend orgaan, een sociale of economische groep om informatie te leveren op een bijzondere situatie en om met de deelnemers te beraadslagen en uiteindelijk een akkoord op te stellen over beleidskwesties. Gewoonlijk van beperkte duur, met welbepaalde doelstellingen, maar zonder vastgelegde frequentie» (International Meetings Industry Glossary). De conferentie : • «Een conferentie of bijeenkomst is een evenement waarbij 15 of meer personen betrokken zijn en waarbij gedurende één of meerdere dagen, gedurende zes of meer uren per dag gebruik wordt gemaakt van een vaste verzamelplaats» (British Conference Market Trends Survey) • «Een bijeenkomst buiten de werkplek met een duur van minstens zes uur en waarbij minstens acht personen betrokken zijn» (BTA) •«Een evenement dat door een organisatie wordt gebruikt om elkaar te ontmoeten en onderling ideeën uit te wisselen, om een mededeling over te brengen, om een debat te openen of om bij een bepaalde opiniegroep ruchtbaarheid te geven aan een specifiek probleem. Er is geen enkele traditie, continuïteit of periodiciteit vereist om een conferentie bijeen te roepen. Conferenties kennen in het algemeen weliswaar geen beperking in de tijd, maar hebben meestal toch een korte duur en specifieke doelstellingen. Conferenties vinden in het algemeen op een kleinere schaal plaats dan congressen» (International Meetings Industry Glossary). Een beurs of salon : • «Een activiteit opgezet voor doelgroepen van leveranciers van producten, uitrusting en diensten, om demonstraties te geven en promotie te voeren met het oog op een welbepaalde markt. De bedoeling van dit evenement is een forum te bieden voor verkoop, contacten met beïnvloeding, verzameling van concurrerende informatie en het opbouwen van een imago bij de consument» • «Neemt de vorm aan van driedimensionale reclame waarbij het product kan worden bekeken, betast, eventueel geproefd, en geëvalueerd. De exposanten kunnen hun producten vergelijken met die van hun concurrenten, terwijl de afgevaardigden concurrerende producten van nabij kunnen keuren». De exposities «bestaan in het algemeen uit een beurs of salon voor het groot publiek waarbij de diensten of producten van een specifieke sector worden tentoongesteld. Vaak wordt ook de afkorting ‘Expo’ gebruikt. De term ‘expositie’ wordt dikwijls uitwisselbaar met het woord beurs of salon gebruikt, maar refereert soms aan een grote handelsbeurs» (International Association of Exposition Managers - IAEM).

JAARVERSLAG

2006

De organisatoren van evenementen Een evenement is in de eerste plaats een marketinginstrument dat in de marketingmix op hetzelfde niveau staat als de direct marketing, de salespromotie en de public relations. Een evenement is een communicatiemiddel, een instrument om op een specifieke plaats een goed gedefinieerde doelgroep te bereiken. De communicatiebureaus die evenementen organiseren, hebben allemaal hun eigen specialiteiten. Aan de ene kant zijn er degene die zich toeleggen op de organisatie en het beheer van evenementen, aan de andere kant degene die een evenement integreren in een algemene benadering. Zij garanderen een follow-up van het hele proces. De rol van het Evenementenbureau reikt veel verder dan de conceptie van het evenement: het bureau controleert het tijdschema, het hele proces en de technische aspecten. PCO De veelzijdige rol van een PCO (Professional Conference Organisaer) is vergelijkbaar met die van de dirigent van een groot symfonieorkest die alle betrokken partijen coördineert met het oog op een geslaagd en harmonieus eindproduct. Een PCO combineert de rollen van coördinator en consulent, en is verantwoordelijk voor de logistieke, technische, administratieve en financiële aspecten die inherent zijn aan de organisatie en de voorbereiding van vergaderingen. Dankzij uitbesteding van deze veelheid van opdrachten kan de organisator-klant tijd en energie besteden aan de voorbereiding van de inhoud en aan de realisatie van de doelstelling van zijn vergadering – het domein waarop hij onmisbaar is. Verder organiseert en leidt een PCO een vergadering wanneer deze plaatsvindt, zodat de klant zich volledig kan concentreren op zijn presentatie of discussie, een attente gastheer kan zijn en op doeltreffende wijze informatie en kennis kan uitwisselen. DMC – Destination Management Corporate De lokale DMC’s zijn de eerste van alle dienstverleners. Zij zoeken voortdurend nieuwe manieren om de bezoekers aangenaam te verrassen. Zij grijpen elke kans om de kwaliteiten van een bestemming aan te prijzen. De lokale DMC’s zijn echte ambassadeurs van hun land. Ze opereren onafhankelijk van de officiële autoriteiten. Ze zijn ideaal gepositioneerd om aanbod en vraag met elkaar te verzoenen. De DMC’s hebben de opdracht de verschillende diensten die de consument wil gebruiken te coördineren. Ze zijn bovendien hun enige aanspreekpunt. Zij analyseren en evalueren voorts de reputatie van de verschillende leveranciers en de geleverde diensten. Objectiviteit is voor hen van kapitaal belang. Goede DMC’s streven er altijd naar creatief te zijn : ze presenteren nieuwe ideeën, ontwikkelen nieuwe producten en thema’s, en bieden de klant dat tikkeltje extra.

91

3 Culturele diensten 1. Het aanbod De toeristische culturele diensten

Betrokkenen

Bronnen

Musea en toeristische attracties

Brusselse Museumraad Toeristische Attracties14

Brusselse Museumraad Observatorium voor Toerisme te Brussel

Geleide cultuurbezoeken

Gidsen Brussel België15 Voir et Dire Bruxelles16 Brusselse Platform voor Stadstoerisme17

Brussel Internationaal Voir et Dire Bruxelles Onthaal en Promotie Brussel

13

Eenmalige evenementen

Best of

Terugkerende evenementen

Brochures Evenementen

1.1. Musea en toeristische attracties Definities Een museum « is een permanente instelling, zonder winstoogmerk, ten dienste van de maatschappij en de ontwikkeling daarvan, die open staat voor het grote publiek en die onderzoek doet omtrent het materiële erfgoed van de mens en zijn omgeving. Deze zal ze verwerven, bewaren, meedelen en uitstallen ten dienste van studies, opleiding en genot » – ICOM. Een toeristische attractie « is een plaats van bestemming, speciaal ingericht op permanente basis en regelmatig uitgebaat als trekpleister van natuurlijk, cultureel of recreatief belang, teneinde op een professionele manier, zonder voorafgaande reservatie, toeristen, deelnemers aan excursies en plaatselijke bezoekers te kunnen ontvangen. De toeristische attractie bestaat uit een geheel aan activiteiten en geïntegreerde diensten, die makkelijk herkenbaar zijn. De toegang wordt gecontroleerd. De prijzen en openingsuren worden gepubliceerd en gerespecteerd.» - Definitie en rangschikking van de toeristische attracties – Overeenkomst Attractions & Tourisme - GT4 - 1998. In Brussel zijn er 81 musea, 4 attracties18 en 1 bezoekerscentrum.

1.2. Het aanbod aan musea en attracties per gemeente


De Brusselse Museumraad verenigt 84 musea en 2 partners – Mini-Europa en het liftmuseum. Hiervan bevinden zich 80 musea in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. De 4 andere musea zijn gelegen in Waals- en Vlaams-Brabant. Het 81ste museum is de Stichting Jacques Brel die geen lid van de Brusselse Museumraad is. 14 De vzw Toeristische Attracties telt 20 Brusselse leden met 4 toeristische attracties, 1 vrijetijdspark en 15 musea. 15 De G.B.B.-gidsen is een vereniging van zelfstandige officieel gediplomeerde gidsen, waarvan de administratieve organisatie geregeld wordt door BI-TC. Zij organiseren voornamelijk geleide bezoeken voor groepen en individuen. 16 De vereniging Voir et Dire Bruxelles groepeert de volgende verenigingen: ARAU, Arcadia, Bus Bavard, Pro-Velo en Itinéraires. 17 Zijn inbegrepen in het Platform voor stedelijke bezoeken in Brussel: Brukselbinnenstebuiten, Coördinatie Zenne, Culturama, Jeugd & Vrede, Kerk en Toerisme Brussel, Klare Lijn, Korei, Polymnia, Seniorencentrum, StapStad, Tochten Van Hoop, Vereniging voor Brusselse Geschiedenis, Vizit en VTB-VAB Brusselgidsen. 18 Een nieuwe attractie, The Brussels Balloon, werd in juni 2003 geopend. 13

42

JAARVERSLAG

2006

1.3. geleide cultuurbezOeken verenigingen

Aantal vertegenwoordigde verenigingen

Aantal circuits

Type bezoek

Gidsen G.B.B.

1

37

Traditionele gidsen

Voir et Dire Bruxelles

4

83

Brussel anders De Zomerwegen

Brusselse Platform voor Stadstoerisme

16

535

Stadsrondrit en van het klassieke bezoek tot het gespecialiseerde bezoek

Bron : Onthaal en Promotie Brussel

2. de

bezOeken

2.1. musea en tOeristische attracties Sinds 1997 zijn OPT en GT4 gestart met een database over het bezoek aan attracties en musea. In 1999 werd het beheer van deze database overgenomen door het Observatorium voor Toerisme te Brussel. Om de betrouwbaarheid van deze gegevens te bewaren, presenteren wij de sector op twee manieren: > alle bezoeken samengevoeg; > de indeling naar aantal bezoekers.

2.1.1. alle Bezoeken samengevoegd Dit laat toe de recentste trends voor een zelfde groep van musea en attracties (16 musea en attracties) weer te geven.

Regelmatige bezoeken aan een groep van 16 musea en toeristische attracties 3 500 000

3 040 617

3 000 000

2 570 384

2 331 395

2 312 098

2 500 000 1 999 271

2 469 000

2 000 000

2 377 911

1 972 760

1 500 000 1 000 000 500 000 0 1999

Regelmatige bezoeken aan een groep van 16 musea en toeristische attracties

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

1 999 271

1 972 760

2 312 098

2 570 384

2 469 000

2 331 395

2 377 911

3 040 617

Bron: Observatorium voor Toerisme en Brusselse Museumraad

De opening van het Atomium in 2006 heeft een belangrijke stijgen tijdens 2005 en 2006 als gevolg.

93

3. Culturele

diensten

2.1.2. De indeling naar aantal bezoekers aan musea en attracties Deze methode heeft het voordeel dat elk museum en elke toeristische attractie zich kan positioneren in het toeristische landschap en toch zijn cijfers vertrouwelijk kan houden. Minder dan 10.000 24 musea en 1 bezoekerscentrum Oude Abtswoning van Dieleghem Openbaar Aquarium Van Brussel - Aquariologie Centrum Brussel in de kijker Centrum voor Onderzoek en Technologische Studies van de Plastische Kunsten Collecties van het OCMW Tuin van Geneeskrachtige Planten Museum – Bibliotheek Michel de Ghelderode Museum voor Griezelkunst Camille Lemonnier Museum Charliermuseum Gemeentelijk Museum Evere Gemeentelijk Museum van het Graafschap Jette Chinamuseum - Scheut Museum van de Boekdrukkunst Museum van de Orthodoxe Kerk Bibliotheca Wittockiana – Museum van de Boekbindkunst Computermuseum Unisys Museum van Geneeskrachtige Planten en Farmacie Museum van de Zwartzusters Joods Museum van België Magritte Museum Maurice Carêmemuseum Schaarbeeks Biermuseum Museum Voor Hedendaagse Kunst - Allende Zaal (ULB) Historische Dienst van de Politie

Tussen 10.001 en 100.000 12 musea

Voormalig Paleis van Brussel – Archeologische Site van de Coudenberg Muntschouwburg Brussels Museum van de Geuze Museum van de Nationale Bank van België Museum van de stad Brussel - Broodhuis Hortamuseum Belevue Musea Planetarium Filmmuseum David en Alice Van Buuren Museum Museum voor het Kostuum en de Kant Hallepoort

Bron: Brusselse Museumraad en Observatorium voor Toerisme te Brussel

44

Tussen 100.001 en 250.000 4 musea & 1 attractie

Autoworld Brussel Muziekinstrumentenmuseum Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis Oceade Jubelparkmuseum

> 250.000 1 museum & 2 attracties

Atomium Mini-Europe Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België

JAARVERSLAG

2006

2.1.3. Bezoekersprofiel Individueel

72%

Groep

28%

Nationaalbezoeker

71%

Internationaalbezoeker

29%

Bron : Brusselse Museumraad en Observatorium voor Toerisme te Brussel

2.2. culturele rOndleidingen 2.2.1. aanTal rondleidingen en aanTal Bezoekers in 2002 ToT 2006

Totaal aantal rondleidingen

2002

2003

2004

2005

2006

5.781

6.040

7.196

9.205

10.167

237.412

293.624

259.440

Totaal aantal bezoekers Bron: Gidsen G.B.B., Voir et Dire Bruxelles en Onthaal en Promotie Brussel

2.2.2. aandeel van de Talen die Tijdens de rondleidingen geBruikT worden Frans

45%

Nederlands

17%

Engels

17%

Duits

16%

Spaans

3%

Andere

3%

Bron: Gidsen G.B.B en Voir et Dire Bruxelles

2.2.3. aandeel van de individuelen en van de groepen in de rondleidingen in 2006 Individueel

Groep

15%

85%

Bron: Gidsen G.B.B., Voir et Dire Bruxelles en Onthaal en Promotie Brussel

95

3. Culturele

3. Eenmalige

diensten

en terugkerende evenementen in

Brussel

3.1. Eenmalige evenementen Aantal bezoekers in 2006

Titel van de tentoonstelling

Datum 15 september 2006 tot 29 aprill 2007

140.000

Meesters van de precolumbiaanse kunst De verzameling Dora en Paul Janssen

Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis

130.000

Léon Spilliart

Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België

125.000

India Festival

BOZAR

92.657

Théo Van Rysselberghe

BOZAR

85.000

Anders bekeken, expo Enstein

Turn & Taxis

65.650

Eeuwige Energie

BOZAR

52.699

L’Art Nouveau, Het Huis Bing


15.277

zomervandefotografie

BOZAR

8.610

Family Affairs

BOZAR

12.480

Kunst uit Tibet De verzameling Léon Verbert


29 maart tot 19 november

1.768

New Harmonies


1 juni tot 1 oktober

2.067

Brussel-Istanbul. Het ommuurde hart van de stad


19 mei tot 24 september

1.952

Mensen in hun wereld


18 februari tot 28 mei

Bron : Observatorium voor Toerisme te Brussel

46

Plaats

22 september tot 4 februari 2007 07 oktober 2006 tot 21 januari 2007 10 februari tot 21 mei 15 december tot 2 mei 2006 31 oktober 06 tot 21 januari 07 17 maart tot 23 juli 21 juni tot 20 september 14 juni tot 10 september

JAARVERSLAG

2006

3.2. terugkerende evenementen Aantal bezoekers in 2006

Titel van de manifestatie

Plaats

Maand

Duur

2,5 miljoen bezoekers

Winterpret

Verschillende plaatsen in de stad

Van 1ste december tot 1ste januari 2007

32

1,5 miljoen bezoekers

Kermis van Brussel

Zuidlaan

Van half juli tot half augustus

36

722 034 bezoekers

Stripverhaal - In de Voetsporen van Kuifje

Zuidstation

Januari

13

500.000 bezoekers

Brussel-Bad

Akenkaai

Juli tot augustus

30

250.000 bezoekers

Brussels Jazz Marathon !


Mei

3

164.000 bezoekers

Bezoek aan Koninklijk Paleis

Koninklijke Paleis

Juli tot september

40

150.000 bezoekers

Witte Nacht


Oktober

1

122.000 bezoekers

Euroferia

Koekelberg

Juni

3

100 000 bezoekers

Concerts-0110

1 oktober

1

100.000 bezoekers

Zinneke Parade

Brussel

Mei

1

100.000 bezoekers

Koninklijke Serres

Laeken

April tot mei

100.000 bezoekers

Opendeurdag in het Europees Parlement

Schuman

April

1

100.000 bezoekers

Eu’ritmix


Augustus

4

75.000 bezoekers

Couleur Café

Turn & Taxis

Juli

3

72.000 bezoekers

Festival du Court Métrage de Bruxelles

Verschillende bioschopen

April - mei

9

70.000 bezoekers

Bierweekend

Grote Markt en omgevingen

September

3

60.000 bezoekers

23 Internationaal Festival van de Fantastische Film

Passage 44 en cinema Nova

maart

16

50.000 toeschouwers

Memorial Van Damme

Koning Boudewijn Stadion

26 augustus

1

30.000 bezoekers

Anima Festival

Flagey

Februari - maart

10

30 000 bezoekers

Feest Van Manneken Pis Folkloristisch Feest

Grote Markt

September

3

30.000 bezoekers

Kunstenfestivaldesarts

Een twintigtal theaterzalen en andere plaatsen in de stad

Mei

25

30.000 bezoekers

Antiekbeurs

Turn en Taxis

Januari

10

25.000 bezoekers

Nuits Botanique

Botanique en Koninklijk Circus

Mei

9

30.000 bezoekers

Brossela

Park

Juli

2

16.000 bezoekers

Nocturnes in de musea

50 musea

Oktober tot december

12

10.000 bezoekers

Ommegang

Van de Zavel naar de Grote Markt

30 juni tot 2 juli

3

ste

Bron: Observatorium voor Toerisme

97

3. Culturele

diensten

3.3. Themajaar 2006 : Mode & Design Aantal bezoekers in 2006

Titel van de tentoonstelling

Datum

Plaats

600

Officiële inwijding van de themajaar Mode & Design Brussels 2006

17 maart


500

Expositie Instant

8 juni-17 september

Ravensteingalerij

Pic Nic Mode

17 augustus

Grote Markt

Stoet voor de gala van de Mémorial Van Damme

24 augustus

Palais des Colonies-Tervuren

Stoet in tram

17 september

Brussel

Levende Tabellen

28 november


Expositie Your Are My Favourite

14-28 december

Dexia Art Center

6 000 400 / 900 2 200 Bron : BGE

Het thema «Mode en Design» is een origineel thema waarmee Brussel zich anders kan positioneren: • Een nieuw «imago» • een onverwacht en verrassend aspect dat een meerwaarde is voor de aantrekkelijkheid van Brussel • een aspect dat moet bijdragen tot het «doorbreken» van het strenge imago van Brussel door te focussen op de glamour en de glitter van de stad • Een nieuw communicatie-instrument voor de pers • Nieuwe doelgroep: een jonger en trendier publiek.

4. Bezoekersprofiel Methodologie Het Observatorium voor Toerisme te Brussel liet een studie uitvoeren naar het profiel aan de bezoekers van de Brusselse attracties en musea. Studie gerealiseerd door het Institut Arthur Haulot – « Enquêtes dans les attractions touristiques et les musées de Bruxelles auprès des visiteurs individuels » - juli-augustus 2006 – met steun van de Commission Communautaire française de la Région de Bruxelles-Capitale. De musea en de attracties in het panel zijn het Atomium, Autoworld, Mini-Europe, Belvue Musea, Muziekinstrumentenmuseum, Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Scientastic Museum en Chinees Paviljoen/Japanse Toren. Via een kwantitatieve enquête gebaseerd op een face-to-face vragenlijst werden 2.013 enquêtes vergaard gedurende de vakantieperiode in juli en augustus. Het profiel van de toeristen Nationaliteit

Frankrijk

22%

Verenigd Koninkrijk

13%

Spanje

13%

Verenigde Staten

9%

Duitsland

6%

Nederland

5%

Italië

4%

Toeristengroep Transportmiddelen naar Brussel

48

2,7 personen Thalys/Eurostar

25%

JAARVERSLAG

Motivatie van de verplaastsing als verblijf

Logies

Activiteiten tijdens het verblijf

Transportmiddelen in Brussel

lijnvliegtuig

24%

Auto

23%

ander soort trein

11%

Lowcost Vliegtuig

11%

Andere

3%

Toerisme

91%

Zaken

4%

Andere

5%

Hotels

57%

Vrienden, Familie

25%

Jeugdherberg

11%

Gastenkamer

2%

Andere

5%

Museumbezoek

67%

Gastronomie

58%

Attracties bezoeken

53%

Shopping

46%

Vrij wandelen in de stad

46%

Familie of vriendenbezoeken

25%

Tentoonstellingen

18%

Rondleidingen

10%

Openbaar vervoer

42%

Te voet

28%

Auto

17%

Taxi

2%

Andere

1%

2006

Het profiel van de dagtoeristen Nationaliteit

Belgïe

86%

Frankrijk

6%

Nederland

4%

Luxemburg

2%

Duitsland

1%

Groep dagtoeristen

2,98 personen

Het gezin van de dagtoerist

3,04 personen

Besluitvorming

De dag zelf

39%

In de loop van de week

40%

In de loop van de 15 dagen

7%

Meer dan 15 dagen

16%

Internetgebruik betreft Transportmiddelen in Brussel

75% van de dagtoeristen had informatie ingewonnen via het internet. Auto

54%

openbaar vervoer

21%

Bron : Profiel van de individuele bezoekers van de Brusselse attracties en musea. Studie gerealiseerd door het Institut Arthur Haulot voor het Observatorium voor Toerisme te Brussel en met steun van de Commission Communautaire française de la Région de Bruxelles-Capitale.

99

3. Culturele

Algemene

diensten

bedenkingen

Het toeristisch aanbod Brussel heeft een belangrijk en gediversifieerd cultureel, architecturaal en gastronomisch aanbod. De toeristische culturele diensten zijn eclectisch: 81 musea, 4 recreatieve toeristische attracties, 1 bezoekerscentrum, 19 verenigingen bieden meer dan 200 toeristische routes aan voor groepen en individuele bezoekers. In 2000 verschenen ook “Hop On/Hop Off” bustrajecten. Het hele jaar lang bloeien een reeks specifieke of terugkerende evenementen. Het permanente museumaanbod is fundamenteel voor een stadsbeleid. « Lege schelpen met een schitterende architectuur, zonder cultureel project, horen thuis in de categorie van de « monumenten », niet in die van de musea »21.

Het terugkerende imago van Brussel Een imago is meer dan een som van sterke en zwakke punten. Het is een representatiesysteem. De perceptie van een stad wordt elke dag opgebouwd via de verschillende ervaringen die door “mijn geheime tip” voorgesteld worden en de toeristen onthouden alleen maar de informatie die hen geruststelt of choqueert. Brussel wordt voornamelijk gezien als : de hoofdstad van de EU, een culturele stad met haar originele Art Nouveau en Stripverhalen-erfgoed, een Europees dorp dat door het onthaal van zijn inwoners gewaardeerd wordt, een groene stad waar het goed leven, drinken en eten is, maar ook een stad die bij de zakenlui gewaardeerd wordt om bijeen te komen of om in te investeren. Deze werkwijze werd op de Assisen22 over het Brusselse Toerisme opgenomen in de as « Cultuur/Levenskunst/Europa ». « Het evenemententoerisme behoort tot de meest veelbelovende activiteitensegmenten »23. Grote evenementen zijn bevoorrechte momenten om de media-aandacht op zichzelf te vestigen en de openbare diensten, de inwoners en de bezoekers te mobiliseren. De Assisen voorzagen wat dat betreft in een kalender op 10 jaar van vier grote evenementen met een internationale uitstraling en elk met een krachtig thema. Het is de bedoeling om de drie jaar een belangrijke afspraak op de agenda te plaatsen die minstens een maand duurt.

concurrerende steden. Daarom lijkt een algemene integratiebenadering van cultuur en toerisme onafwendbaar. • De weerslag op middellange en lange termijn is voornamelijk te voelen in de naambekendheid en het imago. Het evenement kan doorslaggevend zijn voor de beslissing om het verblijf iets te verlengen en om het publiek te fideliseren. De perscommunicatie en de arrangementen die door de reisprofessionals op de markt gebracht worden zijn beslissend voor het mediatieke- en economische effect van de evenementen. De dynamiek van dergelijk beleid kan een meerwaarde betekenen in het domein van de werkgelegenheid. • Tot besluit, in de ruime Europese waaier van het culturele aanbod dragen de internationale evenementen bij tot het opwekken van opeenvolgende toeristische stromen. Themajaar: «Mode & Design» De doelstellingen van een themajaar zoals «Mode & Design» zijn: • Brussel aan een ruim internationaal publiek voorstellen als de bakermat van creativiteit op het vlak van mode en design, • focussen op de vakkennis en het talent van Brusselse ontwerpers, kunstenaars en bedrijven die actief en representatief zijn op het vlak van de levenskunst (o.a. mode en design) en die aspecten van onze toeristische activiteit in de verf zetten, • een sterk toeristisch en cultureel imago opbouwen dat kenmerkend is voor de Brusselse regio en dat de stad van de andere concurrerende steden onderscheidt, • de aandacht van het grote publiek, journalisten en reisprofessionals trekken door een van de grootste troeven van de stad in de schijnwerpers te plaatsen, Uit het onderzoek, uitgevoerd door het Observatorium op het «Salon Tourissima» in Rijsel, blijkt dat van de 81% van de mensen die Brussel de afgelopen twee jaar hebben bezocht: • 44% zegt dat ze naar Brussel zijn gekomen om te winkelen • 33% zegt dat ze al gehoord hebben van het toeristische initiatief «Mode & Design» • Op de vraag «Vindt u dat Brussel een creatieve bakermat is in de volgende gebieden: mode & design, muziek, dans, beeldende kunsten, literatuur»

• Tijdelijke tentoonstellingen oefenen door hun uitzonderlijke karakter een aantrekkingskracht uit op het publiek. De organisatie hiervan heeft een veelzijdige inzet: cultureel, educatief, economisch, klantenbinding bij de bezoeker, sociaal, maar ook toeristisch en mediatiek in een strategie van profilering tegenover

21 22 23

50

laudine Chapsoul dans Question de public. – Les Cahiers Espaces november 2005. C Aanbevelingen voor het strategisch plan van het Brussels toerisme. Assisen 2005 over het Brusselse toerisme. – Ramboll Management Francis Scherly, toeristisch adviseur in Montreux en als professor verbonden aan de Universiteit van Lausanne (HEC).

4 tranSport

JAARVERSLAG

Transportmiddel

Betrokkenen

Bronnen

Luchttransport

BIAC22

BIAC

Spoorwegtransport

N.M.B.S.

N.M.B.S. – nationale reizigers

Thalys International

N.M.B.S. – internationale reizigers

Eurostar

BIAC

23

2006

1. luchttranspOrt 1.1. natiOnale luchthaven van brussel 1.1.1. aanTal passagiers en TransiTpassagiers op de naTionale luchThaven van Brussel van 1996 ToT 2006 Bestemmingspassagiers (in miljoen)

Transit passagiers (in miljoen)

Totaal passagiers (in miljoen) 25 21,59

20,01

19,64

18,48

20 15,94 15

14,44

13,52 14,74

10

11,95

12,99

13,84

13,74

13,16

15,19

13,71

15,63

14,25

16,2

16,7

14,87

15,3

10,91 5

6,26

5,48 2,61

6,84 5,79

3,99

1,28

1,48

1,38

1,33

1,4

2002

2003

2004

2005

2006

0 1996

1997

1998

1999

2000

2001

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Bestemmingspassagiers (in miljoen)

10,9

12

13

13,7

14,7

13,8

13,2

13,7

14,3

14,87

15,3

Trend 2006/2005 2,9%

Transit passagiers (in miljoen)

2,61

3,99

5,48

6,26

6,84

5,79

1,28

1,48

1,38

1,33

1,4

5,3%

Totaal passagiers (in miljoen)

13,5

15,9

18,5

20

21,6

19,6

14,4

15,2

15,6

16,2

16,7

3,1%

Bron: Brutrends 2006 – BIAC

22

Brussels International Airport Company

23

Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen

91 5

4. Transport

1.1.2. Aantal passagiers per maand in 2006 2 000 000 1 785 895

1 800 000 1 600 000

1 549 144

1 469 445

1 400 000

1 467 430 1 202 209

1 258 049

1 200 000 1 000 000

1 662 335 1 629 440

1 552 346

1 039 210

1 076 982

1 015 407

800 000 600 000 400 000 200 000

er mb De

ce

mb ve No

Bron : Brutrends 2006 – BIAC

er

er tob Ok

Se

pte

mb

er

us gu st

li Au

Ju

ni Ju

i

ril

Me

Ma

Ap

art

ari bru Fe

Ja

nu

ari

0

1.1.3. Aantal passagiers (in miljoen) Aantal passagiers (in miljoenen)

2005

2006

Aandeel %

Trend 2006/2005

Europese Unie

11,09

11,8

69%

6,40%

Niet - Europa

2,303

1,98

14%

-14,03%

Afrika

1,626

1,75

11%

7,63%

Noord-Amerika

0,779

0,79

5%

1,41%

Midden-Oosten

0,151

0,18

1%

19,21%

Centraal en Zuid-Amerika

0,16

0,16

1%

0,00%

Verre Oosten

0,024

0,024

0%

0,00%

TOTAAL

16,13

16,66

100%

3,29%

14

2006

11

11

12

,09

,8

2005

10 8 6

Europese Unie

Bron: Brutrends 2006 – BIAC – transit inbegrepen

52

Niet Europese Unie

Afrika

NoordAmerika

MiddenOosten

Centraal en Zuid-Amerika

24 0,0 24

0,0

6

6 0,1

0,1

0,1

0

51 0,1 8

9

79 0,7

0,7

8

26 1,7 5

1,6

2

1,9

2,3

03

4

Verre Oosten

JAARVERSLAG

2006

1.1.4. aanTal passagiers: Top 20 van de BesTemmingen 2005

1 000 000

2006

900 000 800 000 700 000 600 000 500 000 400 000 300 000 200 000 100 000

sha sa At lan ta Ma rra ke ch

Av iv

Kin

go

Te l

ca

ica

lan

Ch

rba

sab

Ca

Dje

sti r ad a rgh

na

Hu

Yo rk

Mo

w Ne

dri d rce lon a Mi laa n Fra nk fur t Ro me Lis sab on Ko pe nh ag en An tal ya We ne n Ba

Ma

Lo

nd

en

0

Europa

2005

2006

Trend 2006/2005

Londen

920.974

876 536

-4,83%

Madrid

637.384

658 064

3,24%

Barcelona

537.068

520 741

-3,04%

Milaan

472.363

498 730

5,58%

Frankfurt

437.737

460.315

5,16%

Rome

443.870

458 187

3,23%

Lissabon

391.581

413 264

5,54%

Kopenhagen

397.135

405 996

2,23%

Antalya

411.720

372 852

-9,44%

Wenen

329.882

355 829

7,87%

New York

382.929

361 038

-5,72%

Monastir

170.112

185 448

9,02%

Hurghada

167.088

155 855

-6,72%

Casablanca

152.664

155 118

1,61%

Djerba

154.181

152 874

-0,85%

Chicago

131.984

139 018

5,33%

Tel Aviv

131.768

126 769

-3,79%

Atlanta

118.505

120 703

14,48%

San Francisco

105.432

118 315

-0,16%

Kinshasa

87 468

115 903

32,51%

Buiten Europa

Bron: Brutrends 2006 - BIAC

93 5

4. Transport

1.1.5. Aantal vliegbewegingen op de Nationale Luchthaven van Brussel in 2005 en 2006

Type vlucht

2005

2006

%

Trend 2006/2005

Lijnvluchten

206.409

207.700

81,51%

0,63%

Cargo

24.679

24.300

9,54%

-1,54%

Algemene luchtvaart

15.600

16.300

6,40%

4,49%

Militaire vluchten Totaal

6.500

6.600

2,59%

1,54%

253.188

254 800

100,00%

0,64%

Bron: Brutrends 2006 - BIAC

1.1.6. Aantal vluchten: top 20 van de bestemmingen 2005

14 000

2006

12 000 10 000 8 000 6 000 4 000

54

rgh ad a Ma rra ke ch Ch ica go At Sa lan nF ta ran cis co Int

Av iv

Hu

Te l

na sti r Dje rba

ca lan

Mo

Yo rk w

sab Ca

Ne

m rda

n

na

ste

Am

elo

ge

Ba rc

me

ha

Ro

en Ko p

n We ne n

laa

t

d

Mi

dri

Ma

n

fur

he

nk Fra

nc

Mü

Lo

nd

0

en

2 000

Europa

2005

2006

Trend 2006/2005

Londen

13 204

13 255

0,39%

München

6 416

6 885

7,31%

Frankfurt

5 926

6 765

14,16%

Madrid

6 779

6 655

-1,83%

Milaan

5 884

6 074

3,23%

Wenen

5 185

5 332

2,84%

Rome

5 025

5 192

3,32%

Kopenhagen

5 798

4 962

-14,42%

Barcelona

4 892

4 575

-6,48%

Amsterdam

4 892

4 575

-6,48%

JAARVERSLAG

Buiten Europa

2005

2006

2006

Trend 2006/2005

New York

2 357

2 193

-6,96%

Casablanca

1 721

1 625

-5,58%

Monastir

1 196

1 311

9,62%

Djerba

1 155

1 143

-1,04%

Tel-Aviv

1 054

1 125

6,74%

Hurghada

1 074

987

-8,10%

Marrakech

670

868

29,55%

Chicago

730

765

4,79%

Atlanta

730

726

-0,55%

San Francisco Int

721

693

-3,88%

Bron: Brutrends 2006 – BIAC (alleen maar passagiersvluchten)

1.1.7. de hoTellerie op heT grondgeBied van de gemeenTe zavenTem Aankomsten

Overnachtingen

verblijfsduur

Bezettingsgraad

2004

80.194

105.302

1,3

70,66%*

2005

73.500

96.030

1,3

67,86%

2006

80.268

99.001

1,2

70,46%

Bron: Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Hotelbarometer - Observatorium voor Toerisme te Brussel – (*) van juni tot december 2004

1.1.8. Toegang ToT de luchThaven 2004

2005

2006

Toegang met de wagen

2.288.035

2.264.833

2.211.858

Toegang met de trein

2.311.471

2.427.291

2.717.415

Toegang met de bus

579.212

1.933.574

2.464.798

Bron : Brutrends 2006 - BIAC

1.1.9. heT profiel van de passagiers LEEFTIJD

GESLACHT

65+ jaar 6% Mannelijk

Vrouwelijk

56%

44%

55-64 jaar 15%

18-24 jaar 12%

45-54 jaar 27%

25-34 jaar 19%

35-44 jaar 22%

95 5

4. Transport

Redenen

Type ticket

First

1%

Business

6%

Toerisme 41%

59%

Charter

Zaken

19%

Economy

74%

Frequentie in aantal vluchten (heen en terug per jaar) 38%

1-2

41%

3-10

10 +

22%

Type groep

INTERNATIONaAL vervoer

Alleen

50% Hors UE 16% 29%

Familie

16%

Familie met kinderen

Groep

Bron : Brutrends 2006 – BIAC

56

5%

Europese Unie 84%

JAARVERSLAG

2006

1.2. brussels sOuth charlerOi airpOrt 1.2.1. aanTal passagiers en aanTal vluchTen op Brussels souTh charleroi airporT van 1998 ToT 2006 2 500 000 2 166 360

2 034 797

2 000 000 1 873 349

1 700 000

1 500 000 1 279 000

1 000 000 773 431

500 000

210 727 255 322

0 1998

Année

235 949

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Trend 2006/2005

Aantal passagiers

210.727

235.949

255.322

773.431

1.279.000

1.700.000

2.034.797

1.873.349

2 166 360

15,6%

Aantal vluchten

62.539

60.305

57.055

57.216

64.237

63.140

65.952

61.182

66.404

8,5%

Bron : Brussels South Charleroi Airport

1.2.2. profiel van de reizigers NATIONALITEIT

%

België

31%

Nederland

21%

Italië

11%

Frankrijk

7%

Verenigd Koninkrijk

5%

Ierland

5%

Spanje

3%

Polen

3%

Zweden

2%

Duitsland

1%

Andere

11%

GEMIDDELDE vERBLIJFSDUUR

REDENEN vAN DE vERPLAATSING

LEEFTIJDSGROEP

Recreatie

- 8 jaar 18-34 jaar 45-54 jaar

37%

Bezoek vrienden / familie

4 dagen

35%

18%

35-44 jaar 54+ jaar

BEROEPEN

Algemene directie

3%

11%

Bediende

18%

Arbeider

4%

Handelaar 38%

20%

Zaken

3% 8%

Beoefenaar vrij beroep

14%

Student

20%

Gepensioneerde

8%

Andere

8%

Kader

8% 26%

Andere 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

21%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

Bron : Brussels South Charleroi Airport – Oktober 2006

97 5

30%

4. Transport

2. Spoorwegtransport 2.1. Internationaal verkeer: Thalys 2.1.1. Aantal passagiers op Thalys vanuit en naar Brussel van 1998 tot 2006 Parijs

Keulen

Amsterdam

Andere bestemmingen

Totaal

4 500 000 4 000 000 3 500 000 3 000 000 2 500 000 2 000 000 1 500 000 1 000 000 500 000 0 1998

Aantal passagiers Parijs

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Trend 2006/2005

1.292.300

2.638.000

2.814.700

2.909.048

2.943.340

2.837.669

2.825.705

3.018.019

3.223.214

6,80%

Keulen

86.900

239.000

167.700

177.886

193.913

340.509

303.556

313.966

330.766

5,35%

Amsterdam

24.100

110.000

66.800

67.748

73.982

73.734

72.258

72.325

80.319

11,05%

Andere bestemmingen

800

-

363.745

444.289

485.054

454.030

653.773

445.759

521.389

16,97%

1.404.100

2.987.000

3.412.945

3.598.971

3.696.289

3.705.942

3.855.292

3.850.069

4.155.688

7,94%

Totaal

Bron: NMBS – Thalys International

Andere herkomst/

2002

2003

2004

2005

2006

Trend 2006/2005

Marne la Vallée

172.185

168.063

161.468

165.546

208.526

26%

Charles de Gaulle Luchthaven

164.641

153.460

355.195

161.586

176.143

9%

Rotterdam

15.882

14.673

14.339

13.439

14.818

10%

Schipol

18.235

16.002

16.324

15.355

15.918

4%

Andere

114.111

101.832

106.447

89.833

105.984

18%

Bron: NMBS – Thalys Internationall

Opmerkingen : Berekening van het aantal passagiers: het gaat over de samenvoeging van de heen- en terugreizen. Het aantal passagiers naar Brussel is dus ongeveer 50%.

58

JAARVERSLAG

2006

2.1.2. percenTage TickeTs voor zakenreizen / vrije Tijd verkochT via Thalys van 2000 ToT 2005 Type ticket

2000

2002

2003

2004

2006

Tickets zaken

43%

43%

44%

48%

33%

Tickets vrije tijd

48%

57%

42%

47%

64%

Andere24

9%

-

14%

5%

-

Bron: NMBS – Thalys International

2.1.3. aanTal passagiers op de Thalys lijnen van en naar Brussel per maand 250 000

191 319

200 000

181 208

174 491 160 644 150 000

147 244 161 302

175 025

181 746 164 000

152 489

162 956

124 742

100 000

50 000

2.1.4. profiel van de cliËnTeel

0 GESLACHT J F

INDELING vAN DE REIZIGERS

M

A

M

J Comfort 1

Vrouwelijk

A

S

O

N

D

30%

44%

Mannelijk

LEEFTIJD

J

56%

Comfort 2

70%

39% is minder dan 35 jaar oud 79% van de cliënteel is actief

TEvREDENHEIDSGRAAD vAN DE CLIËNTEEL

87%

Bron : Thalys International

24

Andere = groepstarieven, tarieven voor touroperators en speciale tarieven (gehandicapten + begeleiders, honden, VIP…).

99 5

4. Transport

2.2. Internationaal verkeer: Eurostar 2.2.1. Aantal passagiers op de Eurostar van en naar Brussel van 1997 tot 2006 Brussel - Londen

Brussel - Rijsel

1 800 000

1 620 114

1 600 000

1 473 039

1 396 000 1 357 000

1 400 000 1 200 000

1 585 798

1 226 000

1 146 000

1 000 000

1 102 190

1 066 573 1 058 135

800 000 600 000 400 000

214 000 64 000

200 000

63 000 229 240

77 000

0 1997

243 175

233 112

206 359

1998

1999

2000

2001

204 945 2002

2003

241 223 2004

2005

2006

Aantal trajecten

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Trend 2006/2005

Brussel - Londen

1.146.000

1.396.000

1.357.000

1.226.000

1.102.190

1.058.135

1.066.573

1.473.039

1.585.798

1 620 114

2%

64.000

63.000

77.000

214.000

229.240

206.359

204.945

233.112

241.223

243 175

1%

1.210.000

1.459.000

1.434.000

1.440.000

1.331.430

1.264.494

1.271.518

1.706.151

1.827.021

1 977 166

8%

Brussel - Rijsel Totaal Bron : NMBS

2.2.2. Percentage tickets voor zakenreizen / vrije tijd verkocht via Eurostar van 2000 tot 2006 Type ticket

2000

2001

2003

2004

2006

Tickets zaken

20%

22%

27%

27%

20%

Tickets vrije tijd

80%

78%

60%

53%

80%

-

-

13%

20%

-

Andere

25

Bron : Eurostar

25

60

Andere = groepstarieven, tarieven voor touroperators en speciale tarieven (gehandicapten + begeleiders, honden, VIP…).

JAARVERSLAG

2006

2.2.3. aanTal passagiers op de eurosTar lijnen van en naar Brussel per maand 250 000

191 319

200 000

181 208

174 491 160 644 150 000

147 244 161 302

175 025

181 746 164 000

152 489

162 956

124 742

100 000

50 000

0 J

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

D

Bron : NMBS

2.3. internatiOnaal verkeer (zOnder thalys en eurOstar) Internationaal TGV

624 010

Internationaal ticket

1 539 111

Totaal

2 163 121

Bron : NMBS

91

4. Transport

Algemene

bedenkingen

Brussel ligt centraal in een netwerk van lucht- en spoorvervoer.

Luchtvervoer: Brussel Nationaal Het aantal passagiers dat in Brussel Nationaal per vliegtuig aankomt, is van 1996 tot 2006 met 23,5% gestegen. In 2006 is het aantal passagiers met 3,1% gestegen in vergelijking met 2005. Lokale passagiers zijn de stuwende kracht achter de luchtvaartactiviteiten van de Brusselse luchthaven. De meest gewaardeerde bestemmingen zijn de landen van de Europese Unie met 69% van het totaal. De belangrijkste bestemmingen volgens aantal passagiers zijn Londen, Madrid, Barcelona en Milaan. Het aantal passagiers aan boord van chartervluchten steeg met 8%.

Luchtvervoer: Charleroi Brussels South De luchthaven van Charleroi positioneert Brussel als ‘low-cost’ bestemming. In 2005 kreeg Brussels South Charleroi Airport 2.166.360 passagiers over de vloer, met 15,6% toegenomen in vergelijk met 2005. Deze duidelijke opgaande tendens is het resultaat van de lancering van twaalf nieuwe bestemmingen: Londen, Salzburg, Valencia, Malaga, Nîmes, Faro, Madrid, Turijn, Grenoble, Ljubljana, Boekarest en Casablanca. De aantrekkingskracht van Brussel is duidelijk, aangezien 60% van de vakanties in Brussel worden doorgebracht. De meeste reizigers zijn toeristen die op vakantie (43%) gaan en bewoners die hun familie in hun land van herkomst (35%) bezoeken.

Spoorvervoer: Thalys Het aantal reizigers op de Thalys-verbinding met Parijs is van 1999 tot 2006 met 39,1% toegenomen en is ook met 8% gestegen in vergelijking met 2005. De bestemmingen groeide : Parijs (6,8%), Amsterdam (11,1%) en Keulen (5,3%) in 2006 t.o.v. 2005. Het grootste aantal reizigers treffen we aan in de maanden maart, juni en van september tot november. Het kleinste aantal reizigers treffen we aan in de maanden januari tot april, juli, augustus en december.

Spoorvervoer: Eurostar Het aantal Eurostar-passagiers vanuit Londen steeg van 1999 tot 2006 met 37,9%. In 2006 werd een stijging met 8,2% genoteerd tegenover 2005. Het grootste aantal reizigers treffen we aan in de maanden maart tot juni en van september tot november. Het kleinste aantal reizigers treffen we aan in de maanden januari, februari, juli, augustus en december.

62

Brussel

DE PARTNERS VAN HET OBSERVATORIUM : Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie BAPCO Bed & Brussels BIAC Brusselse Museumraad City Tours FBAA Federatie Horeca Brussel Gidsen Brussel België Logies voor jongeren MIVB NMBS Brussels Airlines Stichting voor kunsten Taxi Stop TO Incomings Toeristische Attracties Voir et Dire Bruxelles MET DE SAMENVATTING VAN DE : Institut Arthur Haulot Publieks Observatorium van de federale wetenschappelijke instellingen Onthaal en Promotie Brussel CONTACT : Béatrice Walgraeve Charleroise Steenweg, 111 1060 Brussel T.: 02/504 02 36 F.: 02/513 69 50 Email : [email protected] http://www.observatoriumtoerisme.irisnet.be

Brussel OBSERVATORIUM VOOR TOERISME J A A R V E R S L A G EDITIE 2007

Recommend Documents