Observatorium voor toerisme te Brussel. Jaarverslag 2007

Observatorium voor toerisme te Brussel

Jaarverslag 2007 Editie 2008

Observatorium voor toerisme te Brussel

Jaarverslag 2007 1

Overzicht 10De UitgaVe Van Het JaarVersLag Van Het ObserVatOriUM VOOr tOerisMe te brUsseL inLeiDing Het Observatorium voor toerisme te brussel: methodologie en werkinstrumenten. ................................................................... 4

1. tOeristisCHe OVernaCHtingen

2. Meeting inDUstrY

1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5.

Het aanbod .................................................................. 6 Het hotelaanbod ........................................................... 6 Het jeugdlogiesaanbod.................................................. 6 Het gastenkameraanbod................................................ 7 Het apparthotelaanbod ................................................. 7 Het toeristische logiesaanbod volgens aantal etablissementen per gemeente........................................ 7

1.

Het aanbOD aan VergaDerzaLen ........................26

2.

De internatiOnaLe VergaDeringen......................26

2. 2.1. 2.1.1. 2.1.2.

De bezettingsgraaD ................................................ 9 totaal aantal overnachtingen ......................................... 9 totaal aantal overnachtingen van 1997 tot 2007 ............. 9 totaal aantal overnachtingen van 1997 tot 2007: vergelijking van de curven ............................................10 totaal aantal overnachtingen in de belangrijkste belgische steden ...........................................................10 De drie belangrijkste buitenlandse markten voor de belangrijkste belgische steden .......................................11 totaal aantal overnachtingen in enkele europese steden ...12 binnenlandse en buitenlandse overnachtingen in enkele europese steden .............................................12 De drie belangrijkste buitenlandse markten in enkele europese steden .............................................13 Overnachtingen in hotels ..............................................14 aantal overnachtingen per categorie .............................14 totaal aantal hotelovernachtingen per gemeente van het brussels Hoofdstedelijk gewest ..........................15 bezettingsgraad in hotels voor enkele europese steden....15 aantal overnachtingen in hotels naar land van herkomst.........................................................16 aantal overnachtingen in hotels naar land van herkomst en naar doel van het verblijf .....................17 aantal overnachtingen per maand en per doel van het verblijf .............................................................18 aantal overnachtingen per maand en per markt.............19 De jeugdlogies ............................................................ 20 Overnachtingen in jeugdlogies naar land van herkomst . 20 seizoenspreiding met betrekking tot de overnachtingen in jeugdlogies .......................................21 De gastenkamers ......................................................... 22 Overnachtingen in gastenkamers naar land van herkomst ....................................................... 22 seizoenspreiding met betrekking tot de overnachtingen in gastenkamers .............................. 22 Doel van het verblijf van het cliënteel dat logeert in gastenkamers .............................................................. 23 De stagiaires in brussel ................................................ 23 nationaliteiten van de stagiaires................................... 23

2.13. 2.14. 2.15. 2.16. 2.17. 2.2. 2.2.1. 2.2.2. 2.2.3. 2.2.4. 2.2.5. 2.2.6. 2.2.7. 2.3. 2.3.1. 2.3.2. 2.4. 2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4 2.4.5

algemene bedenkingen ......................................................... 24

2

2.1. De Uia ........................................................................26 2.1.1. aantal vergaderingen van internationale verenigingen in de belangrijkste steden ......................... 27 2.1.2. aantal vergaderingen van internationale verenigingen in de belangrijkste steden ............................................ 27 2.1.3. aantal internationale vergaderingen in de belangrijkste belgische steden ...................................... 28 2.2. iCCa .......................................................................... 28 3.

COngresOrganisatOren...................................... 29

3.1.

aantal vergaderingen die tussen 2000 en 2007 gerealiseerd werden .................................................... 29 aandeel per inkomend land van de vergaderingen ....... 29 Duur van de vergaderingen ........................................ 29 type van MiCe vergaderingen .................................... 29 aantal vergaderingen en aantal deelnemers per maand.................................................................. 30 aantal vergaderingen per type cliënteel........................ 30

3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 4.

aantaL VergaDeringen en aantaL DeeLneMers Per MaanDbeUrzen & saLOns............................... 30

4.1. 4.2.

terukerende salons en beurzen in 2007 ........................ 30 Profiel van de bezoekers aan het seafood salon ........... 30

5.

anaLYse Van Het MiCe-CLiËnteeL Van brUsseL en De PerCePtie Van De staD ................................. 33

5.1.

Wat is de aard van de ondervraagde organisatie / vennootschap? ............................................................ 33 5.2. Welke type vergaderinfrastructuur bezitten de ondervraagde bedrijven / organisaties? ....................... 33 5.3. Wat is de reden van de vergaderingen buitenshuis ?...... 33 5.4. Welk budget wordt uitgetrokken voor een dergelijk evenement? ............................................. 34 5.5. Welke type vergaderinfrastructuur bezitten de ondervraagde bedrijven / organisaties? ....................... 34 5.6. Welke zijn de keuzemotivaties voor de bestemming? ...... 34 5.7. Van welke type infrastructuren werden door de respondenten gebruik gemaakt?................................... 35 5.8. De kwaliteit van de infrastructuren volgens verschillende criteria ................................................... 35 5.9. De verschillende activiteiten voor of na de vergaderingen ........................................................ 36 5.10. De perceptie van brussel als MiCe-bestemming.............. 36 algemene bedenkingen ..........................................................37 glossarium ........................................................................... 38

Jaarverslag 2007

3. CULtUreLe Diensten

4. transPOrts

1. 1.1. 1.2.

Het aanbOD ............................................................ 40 Het aanbod aan musea en attracties per gemeente ....... 40 geleide cultuurbezoeken ..............................................41

2. 2.1. 2.1.1. 2.1.2.

De bezOeKen .............................................................41 Musea en toeristische attracties .....................................41 alle bezoeken samengevoegd .......................................41 De indeling naar aantal bezoekers aan musea en attracties ................................................42 bezoekersprofiel .......................................................... 43 aantal rondleidingen en aantal bezoekers in 2007 ........ 43 aandeel van de talen die tijdens de rondleidingen gebruikt worden..................................... 43 aandeel van de individuelen en van de groepen in de rondleidingen .................................................... 43

1. LUCHttransPOrt ..................................................... 50 1.1. nationale Luchthaven van brussel ................................. 50 1.1.1. aantal passagiers en transitpassagiers op de nationale Luchthaven van brussel ................................................ 50 1.1.2. aantal passagiers per maand .......................................51 1.1.3. aantal passagiers ........................................................51 1.1.4. aantal passagiers : top 20 van de bestemmingen ...........52 1.1.5. aantal vliegbewegingen op de nationale Luchthaven van brussel ................................. 53 1.1.6. aantal vluchten : top 20 van de bestemmingen.............. 54 1.1.7. De hotellerie op het grondgebied van de gemeente zaventem ......................................... 55 1.1.8. toegang tot de luchthaven ........................................... 55 1.1.9. Het profiel van de passagiers ....................................... 55 1.2. brussels south Charleroi airport ................................... 56 1.2.1. aantal passagiers en aantal vluchten op brussels south Charleroi airport .................................. 56 1.2.2. Profiel van de reizigers ................................................ 57

2.1.3. 2.2.1. 2.2.2. 2.2.3. 3. 3.1. 3.2. 3.3.

eenMaLige en terUgKerenDe eVeneMenten in brUsseL........................................ 44 eenmalige evenementen .............................................. 44 terugkerende evenementen .......................................... 45 themjaar 2007: europa ............................................... 46

algemene bedenkingen ......................................................... 48

2.

sPOOrWegtransPOrt ............................................ 58

2.1. internationaal verkeer : thalys...................................... 58 2.1.1. aantal passagiers op thalys vanuit en naar brussel ....... 58 2.1.2. Percentage tickets voor zakenreizen / vrije tijd verkocht via thalys ..........................................59 2.1.3. aantal passagiers op de thalys lijnen van en naar brussel per maand............................................... 60 2.1.4. Profiel van het cliënteel ................................................ 60 2.2. internationaal verkeer : eurostar ....................................61 2.2.1. aantal passagiers op de eurostar van en naar brussel ....61 2.2.2. Percentage tickets voor zakenreizen / vrije tijd verkocht via eurostar .......................................61 2.2.3. aantal passagiers op de eurostar lijnen van en naar brussel per maand................................................62 2.3. internationaal verkeer : andere .....................................62 algemene bedenkingen ......................................................... 63

3

Inleiding 10De UitgaVe Van Het JaarVersLag Van Het ObserVatOriUM VOOr tOerisMe te brUsseL. brussel doet het goed als toeristische bestemming. Het aantal toeristen en overnachtingen bleef groeien in 2007, +5,4% in vergelijking met 2006. Het aantal vrijetijdsovernachtingen is met 6,1% gestegen en de MiCe-overnachtingen met 1,5%. Volgens de iCCa-criteria voor vergaderingen van minder dan 50 personen, is brussel in 2007 opgeklommen van de 23ste naar de 19de plaats. Met het oog op de toekomst heeft brussel een Plan voor de internationale Ontwikkeling (PiO) van brussel aangenomen, een ontwikkelingsproject voor brussel waarbij de internationale rol van de stad centraal staat.” Het PiO volgt een aantal krachtlijnen voor de economische, toeristische en culturele ontwikkeling van het gewest en steunt op grote belangrijke projecten waaronder de verwezenlijking van het biP, het brussel info Plein. andere projecten worden uitgevoerd zoals de renovatie van het Congrespaleis (square) voorzien voor 2009 of zitten in de pipeline zoals een groot congrescentrum op de Heizel, een schouwburg met 15.000 plaatsen, het Huis van Mode en Design, het Huis van europa,… Om de stand van zaken op te maken in verband met de duurzame ontwikkeling van het toerisme in brussel in een internationale context, voert de Université Libre de bruxelles een studie en organiseert ze rondetafels waarvan de resultaten in 2009 beschikbaar zullen zijn. Hiervoor is een soort van verantwoordelijk engagement nodig: enerzijds moeten sommige vormen van energieconsumptie een halt worden toegeroepen, terwijl anderzijds initiatieven inzake milieuverantwoord toerisme genomen dienen te worden. Wij verwachten dan ook dat op de rondetafelconferenties over duurzaam toerisme, georganiseerd door de Minister voor toerisme, in die zin concrete resultaten zullen worden bereikt. in brussel is het Observatorium voor toerisme sinds 1998 de concretisering van een partnership tussen de verschillende spelers in de toeristischesector. institutionele partners: • Toerisme Vlaanderen (TVl) • Brussel Internationaal – Toerisme & Congres (BI-TC) • Office de Promotion du Tourisme de Wallonie et de Bruxelles (OPT) een functionele structuur verbindt de « City marketing » van bitC met de diensten « recherche et Marketing » van het OPt en « Planning en Onderzoek » van tVl. zo wordt de soepelheid gecreëerd die nodig is om in te spelen op de verwachtingen van de brusselse toeristische.sector. De analyses van het Observatorium steunen op betrouwbare statistieken en onderzoeken die kunnen worden verricht dankzij de samenwerking met de verschillende sectoren van de toeristische activiteit, bijvoorbeeld : de brusselse HoreCa-federatie, Logies voor jongeren, bed & brussels, taxi stop, brusselse Museumraad, Voir et Dire bruxelles, gidsen brussel belgië, brussels airlines, brussels airport, nMbs, baPCO, abtO, tO incoming, … Dankzij deze partnerships en het methodologische werk dat geïmplementeerd werd is het Observatorium voor de verschillende toeristische sectoren van brussel de referentie geworden voor statistische gegevens en de analyse daarvan. • Dankzij het partnership met de Brusselse Horecafederatie en de expertise van het Observatorium kunnen sinds 2004 verschillende statistieken opgesteld worden. Het is onder meer mogelijk

4

de bezettingsgraad, met een onderscheid tussen week- en weekenddagen, de gemiddelde nettoprijzen en de inkomsten per kamer (reVPar) te berekenen. Dankzij dit beheersinstrument kan een maand na datum al de nodige rapportering verzorgd worden. in het bijzonder de hotelsector wenste al langer betrouwbare informatie op korte termijn. Deze statistieken zijn dan ook een grote vooruitgang. • Het Observatorium voor Toerisme te Brussel heeft een soortgelijk hulpmiddel ontwikkeld in samenwerking met de jeugdherbergen (maandelijks) en de musea en attracties (halfjaarlijks). • De investeringen en inspanningen van de partners moeten echter verdergezet worden zodat de kwaliteit van de beschikbare gegevens nog toeneemt, zeker wat betreft de MiCe-sector en de individuele zakenreizen de apparthotel.

Het ObserVatOriUM VOOr tOerisMe te brUsseL: MetHODOLOgie en WerKinstrUMenten. MetHODOLOgie De volgende factoren zijn essentieel voor het welslagen van de inschakeling van een dergelijk observatorium: • de vaste wil tot samenwerking van de toeristische partners om de collectieve en individuele resultaten te optimaliseren; • de aanpassing van het proces op basis van de opmerkingen vanuit het terrein; • de kwaliteit van de gegevens, de continuïteit in het proces en de planning ervan; • de soepele organisatie van de verspreiding van de onderzoeksresultaten en aanbevelingen. Deze methodologie werd uitgewerkt: • om te kunnen beantwoorden aan de behoefte van een vergelijkende analyse (benchmarking) • zoals uitgevoerd door de leden van de European Cities Marketing op basis van door de eU en UnWtO erkende statistieken van tOUrmis • om een analyse mogelijk te maken van vraag en aanbod in de verschillende toeristische sectoren: logies, musea en toeristische attracties, en toeristische evenementen; • om een analyse mogelijk te maken van de evolutie van de ontwikkeling van de bestemming brussel op de “vrije tijd” en “MiCe” markten.

Het JaarVersLag Het jaarverslag van de toeristische activiteit in het brusselse Hoofdstedelijke gewest is een structureel hulpinstrument voor strategisch beleid. Het bundelt gegevens die het hele jaar door worden samengesteld, en het analyseert de trends. Het aanbod in brussel, het profiel van de toeristen, de bezoeken in zakelijk/ recreatief verband, de evolutie van de prioritaire markten: het jaarverslag verwerkt elk jaar een massa essentiële informatie. sinds 2003 is een speciaal hoofdstuk van het jaarverslag gewijd aan de MiCe-sector. Omdat de informatie hierover zeer onvolledig was, hebben de partners van het Observatorium zich toegespitst op de analyse van aanbod, vraag, activiteiten van agenschappen, internationale positionering van brussel en perceptie van brussel als

Jaarverslag 2007 MiCe-bestemming. Deze informatie werd aangevuld met een meer verfijnde analyse van de hotelovernachtingen in het kader van het recreatief verblijfstoerisme en MiCe. De eerste resultaten tonen aan dat het proces in werking is getreden. Het komt eropaan de samenwerking met de partners te blijven verruimen. De doelstellingen van dit jaarverslag zijn • de gegevens te vergelijken op korte termijn (2007 / 2006) en op middellange termijn (2007 / 2001 / 1997); • het niveau van een simpele opsomming van statistieken te overstijgen; • door de gegeven informatie tot actie aansporen. elk hoofdstuk wordt duidelijk gesitueerd met een overzicht van de belangrijkste observaties.

De brieVen Van Het ObserVatOriUM Met de brieven van het Observatorium is het mogelijk kortetermijntrends te verspreiden bij de toeristische partners. in 2008 verschenen de volgende brieven van het Obs: • De toeristische werkgelegenheid in het Brusselse Hoofdstedelijke gewest: zakentoerisme en vrijetijdstoerisme in 2006 • Kerncijfers van het toerisme in 2007

sPeCiFieKe OnDerzOeKen • Enquête over aparthotels, • Analyse van zeven boekingssites voor logiesaanbod en hun evaluatie: “de goede en minder goede”, • Analyse van de evolutie van Belgische overnachtingen • Economische impact van de opening van het Magrittemuseum en de Magritte square. internetsite van het Observatorium De publicaties en de persberichten van het Observatorium voor toerisme te brussel zijn sedert november 2001 beschikbaar op het internet: http://www.observatoriumtoerisme.irisnet.be of http:// www.observatoiretourisme.irisnet.be. Hervé bOsQUet Directeur, Brussel Internationaal – Congres Viviane JaCObs Directeur général, Office de Promotion du tourisme Wallonie – Bruxelles raymonda VerDYCK administrateur-generaal, toerisme Vlaanderen andré VrYDagH City Marketing & toerisme van brussel

5

1. Toeristische verblijven 1. Het aanbOD Verblijfsvormen

Betrokkenen

Bronnen

Hotels

Federatie Horeca Brussel Toerisme Vlaanderen Franse Gemeenschapscommissie

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (ADSEI) Federatie Horeca Brussel Hotelcatalogus

Jeugdverblijven

Logies voor jongeren1

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Logies voor jongeren

Gastenkamers

Bed & Brussels Taxi Stop Franse Gemeenschapscommissie

Bed & Brussels Taxi Stop Franse Gemeenschapscommissie BDLF³

1.1. Het hotelaanbod Aantal sterren

Aantal erkende hotels

Aantal hotels volgens de Alg. Dir. Statistiek en Economische Informatie

Aantal kamers

Maximale capaciteit (aantal bedplaatsen)

*****

17

3.418

19

7.986

****

35

5.272

40

11.336

***

44

3.642

50

8.272

**

23

595

30

1.960

*

10

169

12

484

Totaal erkende hotels

129

13.096

151

30.038

102

13

572

13.198

164

30.610

2

Andere2 Totaal

131

Bron:

Hotelcatalogus BI-TC 2008 (erkenning 2007)

ADSEI 2008

Opmerkingen: In 2007 werden 131 etablissementen erkend door de Franse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en door Toerisme Vlaanderen. In 2001 voerde de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie een hervorming door in de toerismestatistieken. Vanaf 2002 werd een permanente samenwerking met de openbare besturen voor toerisme georganiseerd teneinde één keer per jaar de databank bij te werken van de nachtverblijven die door deze besturen worden erkend. Het referentiejaar voor de hotels die opgenomen zijn in de catalogus van Brussel Internationaal – Toerisme en Congressen (BI-TC) is 2007. Het referentiejaar voor de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie: de hotels die in 2008 werden erkend. Dit verklaart de verschillen die worden vastgesteld tussen de twee databases voor erkende hotels. Bovendien vervolledigt de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie zijn database met een opvraging bij de gemeenten: in de rubriek “andere” zijn de hotels opgenomen waarvoor de erkenningsprocedure loopt, en daarnaast ook een zeker aantal apparthotels.

1.2. Het jeugdlogiesaanbod Aantal etablissementen


5

918

Bron: Loger jeune 2007

1 2 3

6

Logies voor jongeren 2008 is een vereniging die de vijf jeugdherbergcentra omvat van de Franstalige en van de Vlaamse Gemeenschap. De rubriek « Andere » omvat de hotels die ter erkenning voorliggen en een deel van de apparthotels. BDLF : Bruxelles destination Langue française.

Jaarverslag 2007

1.3. Het gastenkameraanbod Aantal aanbieders

Aantal kamers


55

83

165

290

470

672

Erkende gastenkamers (1) Bij verenigingen ingeschreven gastenkamers (2)

Bron: (1) Franse Gemeenschapscommissie (erkenning 2007) (2)Bed & Brussels en Taxi Stop 2007

1.4. Het apparthotelaanbod Appartementhotels4 zijn een vorm van huisvesting die de bewoners een ruime mate van zelfstandigheid bieden en waarbij ten minste een bepaalde dienstverlening (schoonmaak, diensten naar keuze …) is inbegrepen. Het Observatorium voor Toerisme heeft door middel van passieve prospectie (internet en gouden gids) het potentieel van de Brusselse appartementhotels op niet-exhaustieve wijze onderzocht. In totaal telden wij 99 vennootschappen die apparthotels, flats en/of kamers verhuren. Slechts 31 van hen deelden ons hun verhuurcapaciteit voor appartementen mee. Vervolgens hebben wij door middel van de regel van drie een raming gemaakt van de totale capaciteit. Aantal geïnventariseerde ondernemingen

Aantal appartementen/flats (raming)

99

6.266

Bron: Observatorium voor Toerisme te Brussel

1.5. Het toeristisch logiesaanbod volgens aantal etablissementen (hotels, jeugdherbergen en gastenkamers) per gemeente

+ 60 40 - 59 20 - 39 10 - 19 -9

Cartografische bron Articque

4

De apparthotels in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest – BRAT, mei 1998.

7

1. Toeristische verblijven Gemeente

Hotel

Jeugdherberg

Gastenkamer

Totaal

Brussel

87

3

22

112

Sint-Joost-ten-Noode

11

1

2

14

Sint-Gillis

22

24

46

Elsene

11

27

38

Evere

4

3

7

Schaarbeek

7

24

31

Anderlecht

5

2

7

Sint-Lambrechts-Woluwe

3

15

18

Etterbeek

5

12

17

Oudergem

0

9

9

Sint-Agatha-Berchem

0

3

3

Vorst

1

2

3

Ganshoren

1

0

1

Jette

1

5

6

Koekelberg

0

3

3

Sint-Jans-Molenbeek

0

0

1

Ukkel

2

22

24

Watermaal-Bosvoorde

2

6

8

Sint-Pieters-Woluwe

2

13

15

194

363

Totaal

164

1

5

Bron: Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie en Observatorium voor Toerisme te Brussel Gastenkamers = cijfers van 2005

8

Jaarverslag 2007

2. De bezettingsgraad Verblijfsvormen

Betrokkenen

Bronnen

Hotels

Federatie Horeca Brussel

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie5 Federatie Horeca Brussel Observatorium voor Toerisme te Brussel

Jeugdverblijven

Logies voor jongeren

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Logies voor jongeren

Gastenkamers

Bed & Brussels Taxi Stop

Bed & Brussels Taxi Stop

Methodologische6 opmerking aangaande de gegevens van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie: De statistische gegevens die de hotelhouders inzamelen, werden voor 66 % geregistreerd in een computerprogramma (genre Fidelio), voor 25 % via individuele fiche en voor 8 % langs andere wegen. De opvraging vindt plaats bij de check-in (50 %), bij de reservering (30 %), bij de check-out (6 %) of andere (4 %). In 7% van de gevallen weet men het niet. Het item 'nationaliteit' van de individuele klanten komt van de politiefiche (82 %), de check-in (14 %), de reservering (3 %) of werd afgeleid uit een gesprek (1%). Voor de groepen verloopt de identificatie van de nationaliteit via individuele controle (35 %), de nationaliteit van de touroperator (31 %) of van de groep (20 %), volgens de rooming list die de Tour Operator verstuurt (7 %) en andere (7 %). Wat het item 'motivatie' betreft, is de vraag niet duidelijk geïdentificeerd (87%) voor de individuele toerist. Dit volgt uit de oorsprong van de vraag (bedrijf/touroperator) (37 %), volgens periode (32 %), of vanuit het Observatorium (14 %), volgens tarief (8 %), nietgeïnteresseerd (6 %) en andere (3 %). Voor de groepen is de motivatie daarentegen geïdentificeerd (83 %): volgens vermoeden (58 %), door directe navraag (39 %), terwijl anderen het niet weten (3 %).

2.1. Totaal aantal overnachtingen (behalve de gastenkamers) 2.1.1. Totaal aantal overnachtingen van 1997 tot 2007

Bron: Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie

5 6

Alle soorten accommodatie (hotels, apparthotels, jeugdlogies) behalve de gastenkamers. Het Observatorium vroeg dh. Dutilleul (stagiair) in juni 2005 de kwaliteit te onderzoeken van de gegevens die de hotelsector aan de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie bezorgt.

9

1. Toeristische verblijven • Er wordt gesproken van een overnachting als een bezoeker een nacht doorbrengt in een accommodatie (zakelijk of recreatief toerisme). • De recreatieve overnachtingen omvatten vakantie- en recreatieve bezoeken. • De zakelijke overnachtingen omvatten overnachtingen enerzijds voor een conferentie, een congres, een seminarie en anderzijds omwille van een andere professionele reden.

2.1.2. totaal aantal overnachtingen van 1997 tot 2007: vergelijking van de curven: recreatieve overnachtingen, overnachtingen voor conferenties, congressen en seminaries en overnachtingen voor andere beroepsdoeleinden.


2.1.3. totaal aantal overnachtingen in de belangrijkste belgische steden (vergelijking tussen 1997 en 2007)

10

Jaarverslag 2007 Brussel

Antwerpen

Brugge

Gent

Luik

1995

3.464.845

1.053.385

903.940

403.554

226.885

1996

3.983.064

1.122.466

1.004.237

473.310

239.896

1997

4.259.813

1.178.939

1.117.604

475.480

261.259

1998

4.083.978

1.344.211

1.186.638

529.714

236.190

1999

4.268.734

1.325.127

1.246.612

573.298

237.247

2000

4.496.895

1.387.617

1.268.695

622.112

325.364

2001

4.418.679

1.357.514

1.156.974

603.426

336.913

2002

4.686.350

1.338.716

1.441.725

617.015

340.280

2003

4.793.357

1.351.653

1.309.096

608.638

326.661

2004

4.717.667

1.345.426

1.312.797

616.753

327.146

2005

4.650.013

1.314.130

1.299.754

609.854

342.332

2006

4 836 476

1.419.485

1.374.800

675.773

371.580

2007

5.099.264

1.519.877

1.425.290

724.492

383.883


2.1.4. De drie belangrijkste buitenlandse markten voor de belangrijkste Belgische steden Steden

Markten

Overnachtingen

%

Brussel

Verenigd Koninkrijk

632.699

12 %

Frankrijk

597.194

12 %

Duitsland

408.663

8 %

Nederland

362254

24 %

Duitsland

145.800

10 %

Verenigd Koninkrijk

125.947

8 %

Verenigd Koninkrijk

432.343

30 %

Nederland

182.626

13 %

Antwerpen

Brugge

Gent

Luik

Frankrijk

152.493

11 %

Nederland

186.199

26 %

Verenigd Koninkrijk

88.925

12 %

Duitsland

72.068

10 %

Frankrijk

85.375

22 %

Verenigd Koninkrijk

39.349

10 %

Duitsland

24.284

6 %


11

1. Toeristische verblijven 2.1.5. totaal aantal overnachtingen in enkele europese steden (vergelijking tussen 1997 en 2007)

Bron: European Cities Tourism in TourMis (http://www.tourmis.info/).

Opmerkingen: TourMis is een marketing-informatiesysteem dat met 110 Europese bestemmingen is verbonden en dat door de Europese Unie en door de Wereld Toerisme Organisatie (UNWTO) gebruikt wordt via het netwerk van de European Cities Tourism (ECT).

2.1.6. binnenlandse en buitenlandse overnachtingen in enkele europese steden

12

Jaarverslag 2007

Binnenlandse overnachtingen Berlijn

Aandeel binnenlandse overnachtingen

Buitenlandse overnachtingen

Aandeel buitenlandse overnachtingen

Totaal aantal overnachtingen

10.683.057

62 %

6.611.106

38 %

17.294.163

Barcelona

4.956.003

32 %

10.310.397

68 %

15.266.400

Wenen

1.895.097

18 %

8.501.918

82 %

10.397.015

München

5.010.276

57 %

4.522.759

43 %

9.533.035

Amsterdam

1.509.900

17 %

7.334.500

83 %

8.844.400

Boedapest

894.477

15 %

5.266.231

85 %

6.160.708

Stockholm

3.317.725

59 %

2.338.070

41 %

5.649.795

Brussel

722.629

14 %

4.376.635

86 %

5.099.264

Kopenhagen

722.831

38 %

1.193.917

62 %

1.916.748

Dubrovnik

174.050

10 %

1.641.906

90 %

1.815.956

Bron: European Cities Tourism in TourMis

2.1.7. De drie belangrijkste buitenlandse markten in enkele Europese steden Steden

Markten

Overnachtingen

Berlijn

Verenigd Koninkrijk

792.756

V.S. Amerika

597.816

Italië

588.989

Verenigd Koninkrijk

1.630.967

Barcelona*

Wenen

München

Amsterdam

Boedapest

Stockholm

Brussels

Italië

1.342.443

V.S. Amerika

973.078

Duitsland

2.067.505

V.S. Amerika

693.141

Italië

602.469

V.S. Amerika

688.214

Italië

493.708

Verenigd Koninkrijk

385.132

Verenigd Koninkrijk

1.730.000

V.S. Amerika

1.051.700

Duitsland

486.600

Duitsland

582.602

Verenigd Koninkrijk

528.932

Italië

384.304

Verenigd Koninkrijk

260.603

V.S. Amerika

227.069

Duitsland

279.230

Verenigd Koninkrijk

632.699

Frankrijk

597.194

Duitsland

408.663

13

1. Toeristische verblijven Kopenhagen

Zweden

178.599

Verenigd Koninkrijk

160.475

Noorwegen

135.175

Dubrovnik

Frankrijk

234.472

V.S. Amerika

123.743

Duitsland

114.364

Bron: European Cities Tourism in TourMis (*) Alleen overnachtingen stad

2.2. Overnachtingen in hotels 2006

2007

Aantal aankomsten (1)

2.412.993

2.561.131

6,1 %

Aantal overnachtingen

4.571.330

4.832.683

5,7 %

Bezettingsgraad per kamer (2)

69,61 %

73,5 %

3,9 punten

Gemiddelde netto-prijs per kamer

90,66 €

103,15 €

13,8 %

Gemiddelde verblijfsduur in aantal overnachtingen (1) REVPAR (2)

1,9

1,9

66,37 €

77,41 €

Bron: (1) Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (2) Observatorium voor Toerisme te Brussel

2.2.1. aantal overnachtingen per categorie (aantal sterren)

Aankomsten 2007

Overnachtingen 2007

5 sterren

624.073

1.206.958

25 %

4 sterren

1.051.026

1.935.709

40 %

3 sterren

698.298

1.339.998

28 %

2 sterren

138.205

264.892

5%

1 ster

14.804

36.532

1%

Andere

12.997

31.239

1%

2.561.131

4.832.683

Totaal


14

2007/2006

100 %

16,6 %

Jaarverslag 2007 2.2.2. Totaal aantal hotelovernachtingen per gemeente van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

en million / in miljoen > 1,0 0,50 - 1,0 0,50 - 0,25 0,25 - 0,10 < 0,10


Aankomsten Brussel

Overnachtingen

1.513.997

2.859.055

% 59 %

Sint-Joost-ten-Node

266.642

517.651

11 %

Sint-Gillis

271.663

498.876

10 %

Elsene

177.936

333.197

7 %

Evere

79.356

132.243

3 %

Schaarbeek

53.479

119.677

2 %

Anderlecht

66.265

135.165

3 %

Etterbeek

56.257

97.086

2 %

Andere

59 331

139.733

3 %

2 585 982

4 832 683

Totaal

100 %


De categorie "Andere" vertegenwoordigt de volgende gemeenten: Vorst, Ganshoren, Jette, Sint-Jans-Molenbeek, Ukkel, Watermaal-Bosvoorde en Sint-Lambrechts-Woluwe. Deze gemeentes werden niet afzonderlijk weergegeven omdat ze minder dan drie etablissementen bezitten.

2.2.3. Bezettingsgraad in hotels voor enkele Europese steden Brussel

73,5 %

Barcelona

69,4 %

Amsterdam

63 %

München

56,1 %

Berlijn

52,6 %

Boedapest

43,4 %

Dubrovnik

29 %

Bron: Tourmis

15

1. Toeristische verblijven 2.2.4. aantal overnachtingen in hotels volgens land van herkomst

16

2006

2007

2007/2006

België

592.881

681.760

15,0 %



Duitsland

339.760

381.983

12,4 %



Frankrijk

539.791

549.516

1,8 %



Italië

187.993

201.425

7,1 %



Luxemburg

25.308

26.929

6,4 %



Nederland

318.881

332.258

4,2 %



Verenigd Koninkrijk

640.349

620.071

-3,2 %



Denemarken

58.734

50.113

-14,7 %



Ierland

47.007

44.658

-5,0 %



Griekenland

49.359

47.563

-3,6 %



Spanje

274.128

308.623

12,6 %



Portugal

34.251

42.168

23,1 %



Oostenrijk

32.995

32.633

-1,1 %



Finland

45.665

42.221

-7,5 %



Zweden

72.932

69.397

-4,8 %



Polen

41.784

46.880

12,2 %



Tsjechië

19.121

20.185

5,6 %



Slowakije

7.203

9.678

34,4 %



Hongarije

24.342

25.936

6,5 %



Estland

8.303

6.828

-17,8 %



Letland

4.902

6.342

29,4 %



Litouwen

14.047

15.209

8,3 %



Slovenië

7.728

8.695

12,5 %



Malta

9.782

8.246

-15,7 %



Cyprus

8.195

8.277

1,0 %



Jaarverslag 2007 2006

2007

2007/2006

Bulgarije

16.255

18.637

14,7 %



Roemenië

23.306

31.208

33,9 %



Totaal EU

3.445.002

3.637.439

5,6 %



Noorwegen

39.999

38.275

-4,3 %



Zwitserland

62.283

61.127

-1,9 %



Turkile

33.417

30.133

-9,8 %



Rusland

41.137

47.370

15,2 %



293.404

315.123

7,4 %



Canada

V.S. Amerika

37.630

40.487

7,6 %



Japan

93.159

95.420

2,4 %



China

75.127

69.340

-7,7 %



India

14.800

28.981

95,8 %



Rest van de wereld

453.062

468.988

3,5 %



Totaal buitenlanders

3.978.449

4.150.923

4,3 %



Totaal

4.571.330

4.832.683

5,7 %




2.2.5. Aantal overnachtingen in hotels volgens land van herkomst en naar doel van het verblijf

17

1. Toeristische verblijven


2.2.6. aantal overnachtingen per maand en per doel van het verblijf

18

Maand

Overnachtingen voor congres, seminarie of conferentie

Overnachtingen voor andere beroepsdoeleinden

Recreatieve overnachtingen


Januari

126.121

56.869

117.718

300.708

Februari

132.761

67.661

119.136

319.558

Maart

165.216

79.254

149.025

393.495

April

151.100

79.084

183.413

413.597

Mei

165.440

76.762

188.094

430.296

Juni

180.771

77.228

170.119

428.118

Juli

126.048

59.558

195.737

381.343

Augustus

116.382

70.019

226.544

412.945

September

178.405

82.694

182.098

443.197

Oktober

185.458

90.690

183.925

460.073

Jaarverslag 2007

Maand

Overnachtingen voor congres, seminarie of conferentie

Overnachtingen voor andere beroepsdoeleinden

Recreatieve overnachtingen


November

170.838

88.171

173.710

432.719

December

140.067

83.925

192.642

416.634

Gemiddelde

153.217

75.993

173.513

402.724

1.838.607

911.915

2.082.161

4.832.683

Totaal


Opmerkingen: De drie drukste maanden in functie van de motiviatie zijn dalende volgorde: • voor congres, seminarie of conferentie: oktober, juni en september; • recreatie: augustus, juli en december; • andere beroepsdoeleinden: oktober, november en december.

2.2.7. Aantal overnachtingen per maand en per markt


19

1. Toeristische verblijven 2.3. Jeugdverblijven 2006

2007

Aantal aankomsten (1)

172.999

172.668

Aantal overnachtingen (1)

265.146

266.581

1,53

1,54

Gemiddelde verblijfsduur in aantal overnachtingen (1) Bezettingsgraad per bed (2)

81,84%

Gemiddelde nettoprijs per kamer (2)

20,77€

Bron: (1) Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie en (2) Observatorium voor Toerisme te Brussel

2.3.1. Overnachtingen in jeugdblijven volgens land van herkomst

2006

20

2007

%

2007/2006

Frankrijk

47.807

47.678

18 %

0%

België

37.484

40.869

15 %

9%

Duitsland

26.646

26.680

10 %

0%

Spanje

18.795

18.411

7%

-2 %

Zweden

3.394

3.254

1%

-4 %

Denemarken

4.969

3.414

1%

-31 %

Noorwegen

919

703

0%

-24 %

V.S. Amerika

13.986

13.033

5%

-7 %

Nederland

12.328

13.017

5%

6%

Verenigd Koninkrijk

10.650

12.628

5%

19 %

Italië

8.349

7.638

3%

-9 %

Japan

7.159

6.884

3%

-4 %

Canada

7.057

7.120

3%

1%

Polen

5.017

4.029

2%

-20 %

Oostenrijk

2.847

5.225

2%

84 %

China

2.845

2.966

1%

4%

Jaarverslag 2007 2006

2007

987

846

53.907 265.146

Rusland Rest van de wereld Totaal

%

2007/2006

0 %

-14 %

52.186

20 %

-3 %

266.581

100 %

1 %


2.3.2. Seizoenspreiding met betrekking tot de overnachtingen in jeugdlogies

Maand

2006

2007

%

2007/2006

Januari

15.075

16.825

6 %

12 %

Februari

18.959

18.881

7 %

0 %

Maart

23.302

22.834

9 %

-2 %

April

25.010

24.891

9 %

0 %

Mei

23.950

23.197

9 %

-3 %

Juni

23.650

23.981

9 %

1 %

Juli

26.976

25.938

10 %

-4 %

Augustus

24.020

24.693

9 %

3 %

September

22.813

22.736

9 %

0 %

Oktober

22.906

23.399

9 %

2 %

November

20.849

21.099

8 %

1 %

December

17.636

18.107

7 %

3 %

Gemiddelde

22.096

22.215

8 %

1 %

Totaal

265.146

266.581

100 %

1 %


21

1. Toeristische verblijven 2.4. De gastenkamers 2006

2007

Aantal aankomsten

3.960

4.811


15.615

18.292

3,94

3,80

Gemiddelde verblijfsduur in nachten Bron: Bed & Brussels en Taxi Stop

2.4.1. Overnachtingen in gastenkamers volgens land van herkomst 2006

2007

%

2007/2006

België

3.878

5.140

28 %

33 %

Frankrijk

2.793

3.056

17 %

9%

Spanje + Italië

1.408

1195

7%

-15 %

Duitsland

1.786

1.926

11 %

8%

Verenigd Koninkrijk

848

1.041

6%

23 %

Andere landen

4.907

5.934

32 %

21 %

Totaal

15.614

18.292

100 %

17 %

Bron: Bed & Brussels en Taxi Stop

2.4.2. seizoenspreiding met betrekking tot de overnachtingen in gastenkamers Maand

2006

2007

%

Trend 2007/2006

Januari

882

895

5%

1%

Februari

1.102

1.185

6%

8%

Maart

1.334

1.675

9%

26 %

April

1.314

1.564

9%

19 %

Mei

1.558

1.269

7%

-19 %

Juni

1.509

1.515

8%

0%

Juli

1.240

1.307

7%

5%

967

1.266

7%

31 %

September

1.654

2.639

14 %

60 %

Oktober

1.727

1.918

10 %

11 %

November

1.457

1.878

10 %

29 %

Augustus

December

871

1.181

6%

36 %

Gemiddelde

1.301

1.524

8%

17 %

Totaal

15.615

18.292

100 %

17 %


22

Jaarverslag 2007 2.4.3. Doel van het verblijf van het cliënteel dat logeert in gastenkamers Doel van het verblijf

2006

2007

Toerisme

39,8 %

18 %

Zaken

27,7 %

40 %

Stage

26,8 %

25 %

Niet aangegeven

5,7 %

16 %


2.4.4. De stagiaires in Brussel De vereniging Bruxelles Destination Langue Française (BDLF) organiseerde het verblijf van stagiairs verbonden aan internationale instellingen, aan het Erasmus-uitwisselingsprogramma, aan bedrijfsstages...

Aantal aankomsten

2004

2005

92

393


19.500

2006

2007 48.328

39.340

852

Bron: BDLF

2.4.5. Nationaliteiten van de stagiaires

Bron: BDLF

23

1. Toeristische verblijven aLgeMene beDenKingen

gestegen met 13,40 % in vergelijking met 2000, dit stemt overeen met meer dan 602.369 overnachtingen.

1. OVernaCHtingsCaPaCiteit brUsseL

In 2007 zijn de overnachtingen in Brussel gestegen met 5,4 % in vergelijking met 2006, dit stemt overeen met een verlies van 262.788 overnachtingen.

• in aantal mensen in totaal: 32.200 • in aantal mensen in hotels: 30.610 • in aantal mensen in jeugdlogies: 918 • in aantal mensen in gastenkamers:672

2. HOteLaanbOD brUsseL Het aanbod van hotels met 5, 4 en 2 sterren is toegenomen en het aanbod van hotels met 3 sterren is stabiel gebleven en het aanbod met 1 ster is gedaald. 59 % van de overnachtingen gebeurden in de gemeente Brussel en dus 41 % in de andere gemeentes: 12 % in St Joost-ten noode, 10 % in Saint Gillis, 7 % in Elsene en 2 % in Evere. De hotels met 4 en 5 sterren zijn goed voor een aandeel van 65 % van de hotelovernachtingen. De bezettingsgraad per kamer is stabiel geblijven. In 2007 werden het Radisson Sas EU (5 sterren - 149 kamers), Be.Manos (5 sterren – 60 kamers), Orts Hotel (3 sterren - 14 kamers), Pacific (3 sterren - 12 kamers), Bloom Hotel (3 sterren - 306 kamers), Martin’s Central Park (4 sterren – 100 kamers), Alma Grand Place Hotel (4 sterren - 37 kamers), The Dominicain Brussel (5 sterren - 150 kamers) geïnaugureerd. Husa President Park (4 sterren – 302 kamers) werd gerenoveerd. De opening van het project van de Groep Accor in het Zuidstation blijft actueel. Sinds 2002 “bevestigen de hotelhouders een gevoelige stijging van de bezettingsgraad gezien het stijgende aantal overnachtingen. We mogen echter niet te snel juichen: het betreft hier permanente koopjes7”. Twee redenen kunnen verantwoordelijk worden geacht voor die toestand: de druk van de touroperators om overnachtingen te verkopen via het internet (met weinig voordeel voor toerist en hotelier), en de structuur van het Brusselse hotelpark dat tot de minst dure wordt gerekend, versterkt de vastgoedspeculatie, zelfs al levert dit niets op. Bovendien worden de hotels almaar meer geconfronteerd met een nieuw fenomeen: de stijging van het aantal boekingen via het internet en het feit dat gasten via het internet feedback geven over hun verblijf en bestemming. Veel reizigers baseren hun beslissingen immers op wat zij lezen op het internet8. Zo blijken voor meer dan 87 % van de reizigers9 de aanbevelingen van onbekenden van doorslaggevend belang bij het nemen van hun beslissing. De onzekerheid aangaande de olieprijzen (en daardoor ook aangaande vliegtuigtickets en brandstof in het algemeen) weegt op de high-end hotelsector, net zoals de sterke euro. We ervaren een wijziging in het toeristische consumptiegedrag. De zakenlui trekken geleidelijk weg uit Brussel wegens: • de alsmaar hevigere internationale concurrentiestrijd, • de sluiting van het Congrespaleis, • het afnemende aantal 'ad hoc'-bijeenkomsten (door de daling van de compensaties) en NAVO-vergaderingen, • de opmars van de HST, teleconferenties…

3. besteMMing brUsseL Het aantal overnachtingen in Brussel is gestegen met 28,02 % tussen 1997 en 2007, dit stemt overeen met meer dan 1.116.200 overnachtingen. In 2007 zijn de overnachtingen in Brussel

24

De gemiddelde verblijfsduur in hotels bedraagt 1,9 nachten. De gemiddelde verblijfsduur in jeugdverblijven bedraagt 1,5 nachten, voor gastenkamers is dit 3,8 nachten.

4. CLienteeL brUsseL De belangrijkste markten: Verenigd Koninkrijk (-3,2 % t.o.v. 2006 en -23 % t.o.v. 2001) Frankrijk (+1,8 % t.o.v. 2006 en +22 % t.o.v. 2001) België (+15,0 % t.o.v. 2006 en +53 % t.o.v. 2001) Duitsland (+12,4 % t.o.v. 2006 en +19 % t.o.v. 2001) Nederland (+4,2 % t.o.v. 2006 en+11 % t.o.v. 2001) Spanje (+12,6 % t.o.v. 2006 en +64 % t.o.v. 2001) V.S. Amerika (+7,4 % t.o.v. 2006 en -3 % t.o.v. 2001) De prioritaire buitenlandse markten (Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en Nederland) vertegenwoordigen 38,9 % van alle hotelovernachtingen, 37,5 % van de overnachtingen in jeugdblijven en 38,0 % van alle overnachtingen in gastenkamers. De markten waar Toerisme Vlaanderen en/of het OPT (Office de Promotion du Tourisme de Wallonie et de Bruxelles) een toeristische dienst hebben, vertegenwoordigen 65,63 % van het aantal overnachtingen in hotels, 65,19 % van het aantal overnachtingen in jeugdherbergen en 56,5 % van alle overnachtingen in Bed & Breakfast. De oorsprong van de andere klanten is zeer gediversifieerd.

5. VaKantiebesteMMing brUsseL Het aantal overnachtingen met vakantiemotief is in 2007 met 66,3 % gestegen in vergelijking met 1997, is met 37,09 % toegenomen in vergelijking met 2000 en is met 6,5 % gestegen in vergelijking met 2006. Hotels: • De vier seizoenen worden als volgt verdeeld: winter (22%), lente (26%), zomer (25%) en herfst (27%). • De drie belangrijkste maanden zijn: augustus, juli en december. • De drie minst belangrijke maanden zijn: januari, februari en maart. Jeugdverblijven: de belangrijkste maandern zijn april, juli en augustus. Gastenkamers: we noteren pieken tijdens de maanden september, oktober en december De belangrijkste markten: Verenigd Koninkrijk (-5,0 % t.o.v. 2006 en -1 % t.o.v. 2001) Frankrijk (+7,6 % t.o.v. 2006 en +48 % t.o.v. 2001) Nederland (+6,1 % t.o.v. 2006 en +21 % t.o.v. 2001) Duitsland (+5,1 % t.o.v. 2006 en +42 % t.o.v. 2001) België (+19,4 % t.o.v. 2006 en +21 % t.o.v. 2001) V.S. Amerika (+17,9 % t.o.v. 2006 en + -19 % t.o.v. 2001) Spanje (+17,5 % t.o.v. 2006 en +145 % t.o.v. 2001)

6. MiCe brUsseL De meetingovernachtingen (seminaries, congressen…) zijn in 2007 gestegen met 78%" gestegen in vergelijking met 1997. Ze zijn met 15,99 % gestegen in vergelijking met 2000 en met 1,5 % gestegen in vergelijking met 2006. Het topseizoen voor zakenverblijven loopt in maart, mei, juni en van september tot november.

Jaarverslag 2007 De belangrijkste markten voor de meetingovernachtingen (seminaries, congressen…): Verenigd Koninkrijk (-0,5% t.o.v. 2006 en -13% t.o.v. 2001) V.S. America (-1,3% t.o.v. 2006 en 0% t.o.v. 2001) Duitsland (+0,9% t.o.v. 2006 en +6% t.o.v. 2001) Frankrijk (-6,3% t.o.v. 2006 en +1% t.o.v. 2001) België (+15,6% t.o.v. 2006 en +190% t.o.v. 2001) Italië (-2,4% t.o.v. 2006 en +19% t.o.v.2001)

7. ANDERE BEROEPSDOELEINDEN BRUSSEL De overnachtingen voor andere beroepsdoeleinden zijn gedaald met -49 % in vergelijking met 1997, met -33 % in vergelijking met 2000 en met -49% in vergelijking met 2006. Het topseizoen voor verblijven voor andere beroepsdoeleinden loopt in maart, mei, juni en van september tot november. De belangrijkste markten voor de overnachtingen voor andere beroepsdoeleinden: België (-2,1% t.o.v. 2006 en -15% t.o.v. 2001) Frankrijk (+8,3% t.o.v. 2006 en -30% t.o.v. à 2001) Verenigd Koninkrijk (-4,0% t.o.v. 2006 en -67% t.o.v. 2001) Duitsland (+57,4% t.o.v. 2006 en +5% t.o.v. 2001) Nederland (+3,0% t.o.v.2006 en -33% t.o.v. 2001) Spanje (+28,1% t.o.v. 2006 en +3% t.o.v. 2001)

8. CONCURRENTIEPOSITIE BRUSSEL De trend in vergelijking met 2006 is de volgende: Berlin : 8,8% Stockholm : 5,6% Brussel : 5,4% Barcelona : 3,4% Wenne : 3,1% Amsterdam : 3,0% Boedapest : 2,5% Kopenhagen : -55,8%

9. CITY MARKETING BRUSSEL Brussel is de citytrip-bestemming voor de ontdekking van het Europese centrum. De prioritaire thema’s voor City Marketing zijn: • genieten van het leven (typische gerechten, bieren, terrassen) • cultuur (musea, art nouveau, strips, en tijdelijke tentoonstellingen) • buitengewone ontmoetingsplaatsen (historische, muzikale, industriële) • gemakkelijke bereikbaarheid (internationale en low cost luchthaven, openbaar vervoer, fiets) • shoppen (chocolade, mode & design, markten) • groene oases (parken, tuinen, wandelingen) • animatie in de stad (jazz marathon, zomerfestival, winterpret)

Deze aanpak, die imago en verkoop combineert, heet City Marketing, en heeft nood aan een gemeenschappelijk Merkbeleid om de keuzes van de klant te vergemakkelijken: in de eerste plaats de bestemming, vervolgens de periode en ten slotte de infrastructuur en de logistiek. Zo’n aanpak vergt uiteraard ook een MERKSTRATEGIE met een voorkeurspositionering van het aanbod teneinde de vraag van de klant te kunnen sturen - een klant die vandaag de dag oog in oog komt te staan met een ‘supermarkt’ van bestemmingen en hun diensten via vakbeurzen, workshops, familietrips en vooral ook via allerlei Internetsites. Persartikels en reclamecampagnes spreken tot de verbeelding - al dan niet bekritiseerd in blogs. De gebruikelijke mond aan mond reclame doet tenslotte ook nog een duit in het zakje. DE MICE - POSITIONERING steunt op 5 sleutels: • • • • •

“Art de Vivre”; Europa; de buitengewone vergaderplaatsen; de netwerken van professionele organisatoren; de vlotte bereikbaarheid zowel van buitenaf als intern.

De middelen die worden ingezet voor deze bekendheid zijn vrijbeperkt in vergelijking met de Europese politieke zichtbaarheid. Ze worden hoofdzakelijk besteed aan contacten met touroperators,aangevuld met enkele mediacampagnes om de bekendheid te verhogen. DE CONCURRENTIEKRACHT in kort verblijf zou versterkt moeten worden met een aantrekkelijker en meer op evenementen gericht aanbod voor de internationale cliënteel, zoals de onderzoeken voor sportieve manifestaties zoals Euro2000 of culturele evenementen aantonen.

10. WERELDRANGLIJST BRUSSEL Volgens de Euromonitor-rangschikking bekleedt Brussel in termen van aankomsten de 31ste plaats op een totaal van meer dan 150 bestemmingen. Brussel staat daarmee tussen Mexico en Los Angeles. De top-3 wordt ingenomen door Londen, Bangkok en Parijs. (Bron : www.euromonitor.com)

De voornaamste prioriteit is de uniforme beeldvorming van een unieke bestemming, door Ervaringen aan te bieden in het Europees centrum. Daarom zijn voor de adverterende markten de contacten met de pers primordiaal; journalisten moeten worden blootgesteld aan deze ervaringen die gekend zijn door het Brusselse team voor culturele marketing, en meer onverwachte en diepgravende artikels schrijven om dit beeld te versterken. Met dit merkimago wordt het voor de verkoopteams gemakkelijker om organisatoren van beurzen, congressen, meetings, incentives, tour operators zin te geven om een “Brussel, mijn geheime tip” te programmeren.

7

8 9

« Bruxelles, ville d’affaires et de tourisme. Vraiment ? » L’Echo 24/09/2004 – Vincent Steinmetz Trip Advisor, Booking.com, vinivi.com, booking.com, hostelworld.com, venere.com “Recente tendensen inzake Internetgebruik door reizigers” van Claude Péloquin – 31/07/2008.

25

2. Meeting Industry Infrastructuren

Betrokkenen

Bronnen

Hotels Vergaderzalen Special venues

Federatie Horeca Brussel PCO (BAPCO) DMC (ABITO) Evenementenbureaus (ACEA) Organisatoren van beurzen en salons Brussels Special Venues associations (B.S.V)

Brussel Internationaal MICE-cel van Toerisme Vlaanderen en van Office de Promotion du Tourisme Observatorium voor Toerisme te Brussel UIA - Union of International Associations ICCA - International Congress & Convention Association

1. Het aanbOD aan VergaDerzaLen Ondernemingen Zalen voor conferenties

21

Zalen voor exposities en salons

10

Zalen in MICE hotels

86

B.S.V.11

18

10

Jeugdlogies

5

Special venues :

129

Historische plaatsen

36

12

Theaters

14

Museum

20

Cultureel centrum

24

Kastelen

5

Sportcentrum

7

Andere

23

Bron: Brochure « Let’s meet in Brussels 2008 »

2. De internatiOnaLe VergaDeringen 2.1. De Uia (Union of international associations) De UIA houdt in zijn statistieken rekening met de bijeenkomsten die worden georganiseerd en/of onder patronage staan van internationale organisaties die opgenomen zijn in het “Yearbook of international organisations” en in de “International Congress calender”. De criteria voor deze bijeenkomsten zijn: • Minstens 300 deelnemers • 40 % buitenlanders • Minstens 5 nationaliteiten • Minimumduur: 5 dagen

10 11 12

26

In de catalogus "Let’s meet in Brussels", worden er 42 hotels vermeld zonder een identificatie van het aantal vergaderzalen. Brussels Special Venues De "Special venues" zijn vergaderzalen die zich in een gebouw met cultureel of historisch karakter bevinden.

Jaarverslag 2007 2.1.1. aantal vergaderingen van internationale verenigingen in de belangrijkste steden

Stad

Aantal vergaderingen in 2006

Aantal vergaderingen in 2007

Aandeel wereldmarkt

2007/2006

Singapore

298

465

4,51 %

56 %

Parijs

363

315

3,05 %

-13 %

Wenen

316

298

2,89 %

-6 %

Brussel

179

229

2,22 %

28 %

Genève

169

170

1,65 %

1%

Barcelona

139

161

1,56 %

16 %

New York

93

38 %

128

1,24 %

Tokyo

126

1,22 %

Seoul

121

1,17 %

120

1,16 %

Amsterdam

117

3%

Bron: UIA – International Meetings Statistics 2007

2.1.2. aantal vergaderingen van internationale verenigingen in de belangrijkste steden van 1994 tot 2007 Parijs

Wenen

Aantal vergaderingen

Marktaandeel


Brussel Marktaandeel

London


Marktaandeel


Marktaandeel

1994

224

2,54 %

175

1,99 %

165

1,88 %

150

1,70 %

1995

213

2,42 %

175

1,99 %

166

1,89 %

153

1,74 %

1996

277

3,15 %

184

2,09 %

176

2%

177

2,01 %

1997

238

2,71 %

170

1,93 %

173

1,97 %

196

2,23 %

1998

229

2,60 %

170

1,93 %

172

1,95 %

186

2,11 %

1999

231

2,63 %

150

1,70 %

175

1,99 %

150

1,71 %

2000

258

2,93 %

146

1,66 %

194

2,21 %

182

2,07 %

2001

217

2,47 %

133

1,51 %

179

2,03 %

181

2,06 %

2002

228

2,50 %

165

1,80 %

196

2,10 %

171

1,90 %

2003

272

2,88 %

188

1,99 %

182

1,93 %

144

1,52 %

27

2. Meeting Industry Parijs 2004

221

Wenen 2,41 %

219

Brussel 2,39 %

190

London 2,07 %

131

1,43 %

2005

294

3,28 %

245

2,74 %

189

2,11 %

177

1,43 %

2006

363

4,09 %

316

3,56 %

179

2,02 %

118

1,33 %

2007

315

3,05 %

298

2,89 %

229

2,22 %

103

1,00 %


2.1.3. aantal internationale vergaderingen in de belangrijkste belgische steden Steden

Aantal internationale vergaderingen

%

Brussel

229

75 %

Antwerpen

21

7%

Gent

17

6%

Brugge

9

3%

Leuven

6

2%

Luik

5

2%

Andere

20

7%

België

307

100 %


2.2. international Congress & Convention association (iCCa) De gegevens van de ICCA bevatten enkel data van bijeenkomsten door organisaties die aan de volgende criteria voldoen: • Minstens 50 deelnemers • Op recurrente wijze georganiseerd worden • Vergadering met deelnemers in minstens 3 verschillenden landen Wenen

Barcelona

Parijs

Londen

Brussel

2000

53

71

62

29

2001

57

51

45

17

2002

58

40

35

28

2003

89

41

34

15

2004

101

105

75

44

25

2005

129

116

91

62

52

2006

147

130

103

68

51

2007

154

115

106

69

66

Plaats

1ste

4de

5de

17de

19de

Bron: Statistics Report – International Association and Corporate Meetings Market 2007– ICCA Data

Opmerking: In juli 2005 voerde het Observatorium voor Toerisme te Brussel onderzoek naar de gegevens van het ICCA om te begrijpen waarom Brussel zo laag gerangschikt staat in het ICCA-klassement terwijl het hoog scoort in het UIA-klassement. Blijkbaar is het criterium van recurrentie van vergaderingen in minstens drie verschillende landen de belangrijkste factor voor die zwakke positionering. Het BITC wilde alle naar het ICCA te sturen informatie centraliseren rond zijn structuur, via zijn MICE-Calendar. Naar verluidt werden immers niet noodzakelijk alle voor de stad Brussel te verrekenen vergaderingen geïnventariseerd. Hierdoor kon het beheer van de MICE-gegevens verbeterd worden. Dit vertaalt zich in de betere klassering van Brussel in de ICCA-ranking.

28

Jaarverslag 2007

3. COngresOrganisatOren Methodologische opmerking: Het onderzoek werd door en bij de BAPCO-leden gevoerd. De BAPCO verzamelt de agentschappen die met de organisatie van congressen verbonden worden, die PCO’s genoemd worden. 10 leden hebben de vragenlijst beantwoord. De cijfers dekken de periode van 2000 tot 2007.

3.1. aantal vergaderingen die tussen 2000 en 2007 gerealiseerd werden 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

82

92

89

82

98

132

208

292

Aantal vergaderingen die in Brussel georganiseerd werden

39

45

45

42

40

57

80

150

Brussel georganiseerd werden

48 %

49 %

51 %

51 %

41 %

43 %

38 %

51 %

Totaal aantal vergaderingen die door de PCO’s georganiseerd werden

Bron : BAPCO

3.2. aandeel per inkomend land van de vergaderingen België

66 %

Frankrijk

5%

Spanje

4%

Duitsland - Portugal

2%

Andere

23 %

Bron : BAPCO

3.3. Duur van de vergaderingen Aantal vergaderingen

%

1 dag

95

33 %

2 dagen

51

17 %

3 dagen

48

16 %

4 dagen

50

17 %

> 4 dagen

48

16 %

Totaal

292

100 %

Bron: BAPCO

3.4. type van MiCe vergaderingen Aantal vergaderingen

%

Meetings

173

59 %

Evenementen

53

18 %

Beurzen

6

2%

Andere

60

21 %

Totaal

292

100 %

Bron: BAPCO

29

2. Meeting Industry 3.5. aantal vergaderingen en aantal deelnemers per maand Aantal vergaderingen

%

Januari

11

4%

Februari

14

5%

Maart

25

9%

April

22

8%

Mei

37

13 %

Juni

37

13 %

Juli

2

1%

Augustus

6

1%

September

38

13 %

Oktober

42

14 %

November

36

12 %

December

22

8%

Totaal

292

100 %

Bron: BAPCO

3.6. aantal vergaderingen per type cliënteel Type

2005

2006

Internationale vereniging

26 %

31 %

Farmaceutische sector

21 %

20 %

Europese instellingen

13 %

16 %

Nationale vereniging

12 %

9%

44

7%

5%

Overheidssector

5%

1%

Andere

14 %

16 %

Bron: BAPCO

4. beUrzen & saLOns 4.1. terukerende salons en beurzen in 2007

30

Naam

Plaats

Datum

Type

Aantal bezoekers

Batibouw

Brussels Expo

Van 22 bebruari tot 04 maart 2007

Gemengde beurs

360.000

European Motor Show Brussels

Brussels Expo

Van 13 tot 21 januari 2007

Publieksbeurs

345.000

Voedingsalon

Brussels Expo

Van 06 tot 21 oktober 2007

Publieksbeurs

160.000

AGRIBEX

Brussels Expo

Van 05 tot 09 december 2007

Gemengde beurs

146.000

Brussesl Holiday Show

Brussels Expo

Van 08 tot 12 februari 2007

Publieksbeurs

100.000

Zenith

Brussels Expo

Van 20 tot 24 november 2007

Publieksbeurs

52.000

Jaarverslag 2007 Naam

Plaats

Datum

Type

Aantal bezoekers

Salon van de actieve 50 plusser

Brussels Expo

Van 20 tot 24 october 2007

Publieksbeurs

50.000

Mobicar

Brussels Expo

Van 27 oktober tot 01 november 2007

Publieksbeurs

35.000

Creativa

Brussels Expo

Van 15 tot 18 maart 2007

Publieksbeurs

34.000

ART Brussels

Brussels Expo

Van 18 tot 20 april 2007

Publieksbeurs

30.000

Eurantica Brussels

Brussels Expo

Van 23 maart tot 01 april 2007

Publieksbeurs

30.000

Modelma

Brussels Expo


Publieksbeurs

30.000

Sound & Music Expo

Turn en Taxis


Publieksbeurs

30.000

Beurs van Brussel

Turn en Taxis


Publieksbeurs

30.000

Truck and Transport

Brussels Expo

Van 13 tot 16 januari 2007

Vakbeurs

27.000

Expo Italia

Brussels Expo


Publieksbeurs

27.000

Bradexpo

Turn en Taxis


Publieksbeurs

25.000

Brussels Retro Festival

Brussels Expo


Publieksbeurs

20.000

European Seafood

Brussels Expo

Van 24 tot 26 april 2007

Vakbeurs

20.000

Europacado

Brussels Expo

Van 04 tot 07 bebruari 2007

Vakbeurs

20.000

Megavino

Brussels Expo

Van 19 tot 22 oktober 2007

Publieksbeurs

20.000

Meubelbeurs

Brussels Expo


Publieksbeurs

19.000

Expo Velo Sport

Brussels Expo


Publieksbeurs

17.000

Audio Visual Creative Fair

Brussels Expo


Publieksbeurs

16.000

Estetika Herfst/Autumn

Brussels Expo


Vakbeurs

15.000

Horeca Life

Turn en Taxis

Van 30 septembr tot 02 november 2007

Gemengde beurs

15.000

Diabete Fair

Brussels Expo


Gemengde beurs

15.000

Estetika Spring

Brussels Expo


Vakbeurs

12.000

Brussels Dog Show

Brussels Expo

Van 23 tot 24 juni 2007

Publieksbeurs

10.000

Ondernemingen 2007

Turn en Taxis


Professionnel

9.400

B&B EXPO

Brussels Expo


Publieksbeurs

8.000

Salon duurzame ontwikkeling

Turn en Taxis

Van 16 tot 17 december 2007

Publieksbeurs

8.000

Brussels-Innova

Brussels Expo


Gemengde beurs

7.000

EMIF

Brussels Expo


Vakbeurs

7.000

CM2

Brussels Expo


Vakbeurs

7.000

Second Place

Brussels Expo

Van 28 tot 30 september 2007

Publieksbeurs

6.000

SIEP

Turn en Taxis


Publieksbeurs

5.000

Bron: Observatorium voor Toerisme te Brussel

31

2. Meeting Industry 4.2. Profiel van de bezoekers aan het seafood salon Opmerking over de methode: Het BITC heeft aan Mageco gevraagd om het gedrag van de professionele bezoekers en exposanten op Seafood te meten. Aan de enquête namen 400 personen deel, waarvan 303 bezoekers en 97 exposanten. Zij ondergingen een ‘face-to-face’-interview op het Seafood Salon van 24 en 25 april. Klantenbinding aan het salon

Ja Neen

60% 40%

Duur van het verblijf

1 dag 2 dagen 3 dagen 4 dagen 5 dagen > 5 dagen

14 % 24 % 42 % 11 % 5% 4%

Ligging van het hotel

In Brussel Buiten Brussel Geen logeren in hotel

71 % 12 % 17 %

Vliegtuig Auto Trein

61 % 25 % 14 %

Vervoersmiddelen in Brussel

Publiektvervoer Auto Taxi Huurvervoer Taxi + transport

45 % 26 % 18 % 7% 4%

Activiteiten buiten het salon

Nachtleven Hotel + maaltijd Stadsrondrit Shopping Andere

40 % 24 % 12 % 9% 15 %

Vervoersmiddelen voor heenreis naar Brussel

Studies: MICEcard - Doelgroep: bezoekers en inzendsters in Seafood (editie 2007) voor BITC bij SA Mageco

32

Jaarverslag 2007

5. anaLYse Van Het MiCe-CLiËnteeL Van brUsseL en De PerCePtie Van De staD Methodologische nota: Het Observatorium voor Toerisme heeft bij telemarketingbureau SA Mageco een onderzoek besteld over de perceptie van Brussel als MICE-bestemming. Het onderzoek werd gevoed bij 100 instellingen , 38 Belgische, 36 Frans, 11 Nederlandse, 10 Britse en 5 Duitse instellingen. Al deze instellingen hadden in 2007 contact opgenomen met Brussel Internationaal.

5.1. Wat is de aard van de ondervraagde organisatie / vennootschap? Type

%

Bedrijf

28 %

Vereniging

26 %

Agentschap

44 %

Andere

2%

Totaal

100 %

5.2. Welke type vergaderinfrastructuur bezitten de ondervraagde bedrijven / organisaties? • 51% van de ondervraagden bezitten een vergaderzaal. Aantal vergaderingen per jaar

%

Omvang van de vergaderingen

%

1-5

23 %

1-25

18 %

6-10

20 %

26-50

18 %

11-50

36 %

51-100

18 %

51-100

12 %

101-250

23 %

101-500

8%

251-500

11 %

501-1000

1%

501-1000

5%

>1001

-

1001-2000

5%

5.3. Welke reden zijn van de vergaderingen buitenshuis? De keuze van de klant

23 %

De toegankelijkheid voor de deelnemers

21 %

Het internationale karakter van de vergadering

18 %

Plaatsgebrek in de onderneming

16 %

Om het imago van de onderneming te versterken

12 %

Het komt ten goede aan de werksfeer

7%

Andere

3%

33

2. Meeting Industry • 56 % van de respondenten hebben voor Brussel gekozen • De redenen om niet voor Brussel te kiezen, bevatten volgende elementen: • de vergadering werd uitgesteld • gebrekkige beschikbaarheid • de vergadering werd in een andere Europese stad gehouden omdat er een rolbeurt wordt gehanteerd • de keuze van de klant • zin in een nieuwe omgeving • het onderwerp van de vergadering bepaalt de keuze van de bestemming

5.4. Welk budget wordt uitgetrokken voor een dergelijk evenement? Minder van 500€

2%

Van 501 tot 10.000€

38%

Meer van 10.00€

46%

Geen antwoord

14%

5.5. type evenement Vergardeing/Seminarie

30 %

Speciaal evenement

16 %

Incentivereis

18 %

Conventie/Congres/Conferentie

31 %

Beurzen & salons

5%

5.6. Welke zijn de keuzemotivaties voor de bestemming (meervoudige keuze)?

34

Jaarverslag 2007

5.7. Van welke type infrastructuren werden door de respondenten gebruik gemaakt?

5.8. De kwaliteit van de infrastructuren volgens verschillende criteria: Uitstekend

Goed

Middelmatig

Zwak

Geen mening

Kwaliteit van de vergaderzalen

20 %

58 %

9%

0%

13 %

Kwaliteit van de antwoorden op vragen

16 %

69 %

4%

2%

9%

Kwaliteit en efficiëntie van de diensten

22 %

64 %

2%

2%

11 %

Beschikbaarheid van het personeel

22 %

58 %

5%

4%

11 %

Prijs-kwaliteitverhouding

15 %

53 %

22 %

0%

11 %

Kwaliteit van de uitrusting

16 %

62 %

11 %

2%

9%

Kwaliteit van het restaurant

16 %

56 %

15 %

2%

11 %

18 %

60 %

10 %

2%

11 %

10 %

2%

11 %

Kwaliteit van de infrastructuren (Totaal)

78 %

35

2. Meeting Industry 5.9. De verschillende activiteiten voor of na de vergaderingen

5.10. De perceptie van brussel als MiCe-bestemming

36

Jaarverslag 2007

aLgeMene beDenKingen 1. De internatiOnaLe POsitiOnering Van brUsseL • Brussel is volgens UIA wereldwijd de 4de bestemming voor bijeenkomsten van verenigingen, na singapore , Parijs en Wenen maar vóór genève, Helsinki en new-York. Deze bijeenkomsten brengen minstens 300 deelnemers van 5 verschillende nationaliteiten op de been gedurende minstens 5 dagen. Minstens 40 % van de deelnemers moet buitenlander zijn (bron Uia). • Brussel is volgens de ICCA de 19de bestemming voor de organisatie van congressen. Deze congressen moeten op recurrente wijze georganiseerd worden en minstens 50 deelnemers uit 3 verschillende landen op de been brengen. • In 2007 stond Wenen volgens ICCA op de 1ste plaats, Parijs 4de, barcelona 5de en Londen 17de.

5. en MOrgen? in september 2009 zal het nieuwe congrespaleis square plechtig worden geopend. Deze conferentieruimte biedt plaats aan 2.000 personen. als aanvulling op deze ruimte voorziet het PiO eveneens in de oprichting van een groot congrescentrum aan de Heizel: een infrastructuur van 50.000 m² die o.a. zal bestaan uit een conferentiezaal die plaats biedt aan meer dan 3.000 personen en een expositieruimte van 15.000 m². Uiteraard mogen wij het grand Casino in het anspach Center niet vergeten, dat vanaf 2009 zijn deuren zal openen.

2. De beLgisCHe PrOFessiOneLe MiCe-seCtOr • De congresorganisatoren hebben 298 vergaderingen gerealiseerd in 2007 waarvan 150 in brussel. Dit is een stijging met 40,4% ten opzichte van 2006. • De vraag komt vooral van Belgische klanten (66%). De belangrijkste buitenlandse markten zijn Frankrijk (5%) en spanje (4%). • De vraag voor vergaderingen komt van internationale verenigingen (31%), de farmaceutische sector (20%), de europese instellingen (16%), national verenigingen (9%), Overheidsector (5%) sector (5%) en van universitaire sector (1%).

3. PrOFieL en teVreDenHeiD Van De beLgisCHe PrOFessiOneLen OVer MiCe • 26% van de bevraagde instellingen zijn verenigingen, 44% zijn agentschappen (PCO, DMC, …) en 29% zijn bedrijven . • 79% van deze structuren organiseren relatief weinig vergaderingen per jaar (van 1 tot 50 vergaderingen/jaar). • Het merendeel van de bedrijven beschikt zelf over vergaderzalen maar huurt niettemin externe zalen . • De redenen zijn: de toegankelijkheid voor de deelnemers (21%), het internationale karakter van de vergadering (18%), plaatsgebrek in de onderneming (16%) of om het imago van de onderneming te versterken (12%) . • De keuze van Brussel wordt vooral gemotiveerd door de centrale ligging in belgië (40%). Ook zijn de keuze van klanten (15%), de status van europese hoofdstad (11%) en beschikbaarheid (11%) een aantrekkelijke troef. • Men komt vooral naar Brussel voor vergaderingen/seminaries (30%) conventies/congressen (31%) in hotelzalen (57%), ‘special venues’ (16%) en congrescentra (14%). • Hun verwachtingen vóór en na de vergaderingen zijn stadsrondritten (25%), het culturele leven (21%), de musea en attracties (14%) en het nachtleven (11%). 12% van de ondervraagden zeggen niets doen.

4. De PerCePtie Van brUsseL aLs MiCe-besteMMing • Drie punten zijn positief: gemakkelijke bereikbaarheid (per trein, per vliegtuig, per auto), het culturele leven en de gastronomie. • Drie punten blijven negatief: de weinig groene stad, de kwaliteit van het transport en de kwaliteit en verscheidenheid van hotels en zalen.

37

2. Meeting Industry gLOssariUM Het begrip MiCe dekt verschillende definities die overeenstemmen met basisconcepten. Het letterwoord MiCe staat voor Meetings, incentive travels, Congressen, Conferenties, Conventies, exhibities, exposities en evenementen. MiCe is een vorm van toerisme die toeristische infrastructuur (in de ruimste zin) aan businessgebonden diensten koppelt. "travel & tourism intelligence13 heeft een aantal definities op een rij gezet die te maken hebben met de verschillende termen in MiCe:

Meetings (of vergaderingen) : "een algemene term die verwijst naar de bijeenkomst van een aantal mensen op een plaats om elkaar te raadplegen of een bijzondere activiteit uit te voeren. Dit is mogelijk op een ad hoc basis of volgens een vast model" (international Meetings industry glossary).

inCentiVe traVeL • De incentive-reis is een modern instrument voor motivatiemanagement om de werknemers, de arbeiders, de dealers, de distributeurs en het personeel van algemene diensten aan te moedigen of te belonen. Het betreft een recreatieve reis die, vaak in de vorm van een premie, volledig of gedeeltelijk door het bedrijf wordt betaald voor de werknemers die ervoor in aanmerking komen. Het kan een beloning zijn voor verhoogde productiviteit of voor de realisatie van bedrijfsdoelstellingen. incentives zijn beloningen die niet contant worden betaald aangezien ze te danken zijn aan de realisatie van werkgebonden doelstellingen. Het betreft typisch een evenement dat in het buitenland wordt georganiseerd en dat speciaal wordt opgevat om een "voordeel" of een "beloning" te zijn voor de aanwezige personen" (society of incentive travel europe). • Een algemeen managementinstrument dat een uitzonderlijke reiservaring gebruikt om de deelnemers te motiveren en/of te erkennen voor verhoogde prestatieniveaus ter ondersteuning van organisatorische doelstellingen" (society of incentive & travel executives) • "Een concept waarmee de werknemers van een bedrijf, de distributeurs en de verkoopteams worden gemotiveerd om ongewone commerciële doelstellingen te realiseren met het perspectief van een buitengewone reiservaring, als beloning voor het verwezenlijken van de doelstellingen" (Understanding incentive travel, great britain and ireland).

Het COngres "De geregelde ontmoeting van grote groepen van individuen, in het algemeen om een bijzonder onderwerp te bespreken. een congres duurt vaak verscheidene dagen en kent verscheidene gelijktijdige sessies. Het tijdsinterval tussen congressen wordt gewoonlijk vóór de implementatiefase vastgesteld en kan ofwel meerjarig, ofwel jaarlijks zijn. De meeste internationale of mondiale congressen zijn van het eerste type, terwijl de nationale congressen veelal jaarlijks worden georganiseerd" (international Meetings industry glossary).

13

38

Travel & Tourism Intelligence, The MICE Industry

De COnVentie "een algemene en formele bijeenkomst van een wetgevend orgaan, een sociale of economische groep om informatie te leveren op een bijzondere situatie en om met de deelnemers te beraadslagen en uiteindelijk een akkoord op te stellen over beleidskwesties. gewoonlijk van beperkte duur, met welbepaalde doelstellingen, maar zonder vastgelegde frequentie" (international Meetings industry glossary).

De COnFerentie • "Een conferentie of bijeenkomst is een evenement waarbij 15 of meer personen betrokken zijn en waarbij gedurende één of meerdere dagen, gedurende zes of meer uren per dag gebruik wordt gemaakt van een vaste verzamelplaats" (british Conference Market trends survey). • "Een bijeenkomst buiten de werkplek met een duur van minstens zes uur en waarbij minstens acht personen betrokken zijn" (bta) • "Een evenement dat door een organisatie wordt gebruikt om elkaar te ontmoeten en onderling ideeën uit te wisselen, om een mededeling over te brengen, om een debat te openen of om bij een bepaalde opiniegroep ruchtbaarheid te geven aan een specifiek probleem. er is geen enkele traditie, continuïteit of periodiciteit vereist om een conferentie bijeen te roepen. Conferenties kennen in het algemeen weliswaar geen beperking in de tijd, maar hebben meestal toch een korte duur en specifieke doelstellingen. Conferenties vinden in het algemeen op een kleinere schaal plaats dan congressen" (international Meetings industry glossary).

een beUrs OF saLOn • "Een activiteit opgezet voor doelgroepen van leveranciers van producten, uitrusting en diensten, om demonstraties te geven en promotie te voeren met het oog op een welbepaalde markt. De bedoeling van dit evenement is een forum te bieden voor verkoop, contacten met beïnvloeding, verzameling van concurrerende informatie en het opbouwen van een imago bij de consument" • "Neemt de vorm aan van driedimensionale reclame waarbij het product kan worden bekeken, betast, eventueel geproefd, en geëvalueerd. De exposanten kunnen hun producten vergelijken met die van hun concurrenten, terwijl de afgevaardigden concurrerende producten van nabij kunnen keuren".

De eXPOsities "bestaan in het algemeen uit een beurs of salon voor het groot publiek waarbij de diensten of producten van een specifieke sector worden tentoongesteld. Vaak wordt ook de afkorting 'expo' gebruikt. De term 'expositie' wordt dikwijls uitwisselbaar met het woord beurs of salon gebruikt, maar refereert soms aan een grote handelsbeurs" (international association of exposition Managers - iaeM).

De OrganisatOren Van eVeneMenten een evenement is in de eerste plaats een marketinginstrument dat in de marketingmix op hetzelfde niveau staat als de direct marketing, de salespromotie en de public relations. een evenement is een communicatiemiddel, een instrument om op een specifieke plaats een goed gedefinieerde doelgroep te bereiken. De communicatiebureaus die evenementen organiseren, hebben allemaal hun eigen specialiteiten. aan de ene kant zijn er degene die zich toeleggen op de organisatie en het beheer van evenementen, aan de andere kant degene die een evenement integreren in een algemene benadering. zij garanderen een follow-up van het hele proces. De rol van het evenementenbureau reikt veel verder dan de conceptie van het evenement: het bureau controleert het tijdschema, het hele proces en de technische aspecten.

Jaarverslag 2007 PCO De veelzijdige rol van een PCO (Professional Conference Organiser) is vergelijkbaar met die van de dirigent van een groot symfonieorkest die alle betrokken partijen coördineert met het oog op een geslaagd en harmonieus eindproduct. een PCO combineert de rollen van coördinator en consulent, en is verantwoordelijk voor de logistieke, technische, administratieve en financiële aspecten die inherent zijn aan de organisatie en de voorbereiding van vergaderingen. Dankzij uitbesteding van deze veelheid van opdrachten kan de organisator-klant tijd en energie besteden aan de voorbereiding van de inhoud en aan de realisatie van de doelstelling van zijn vergadering – het domein waarop hij onmisbaar is. Verder organiseert en leidt een PCO een vergadering wanneer deze plaatsvindt, zodat de klant zich volledig kan concentreren op zijn presentatie of discussie, een attente gastheer kan zijn en op doeltreffende wijze informatie en kennis kan uitwisselen.

DMC – DESTINATION MANAGEMENT CORPORATE De lokale DMC’s zijn de eerste van alle dienstverleners. zij zoeken voortdurend nieuwe manieren om de bezoekers aangenaam te verrassen. zij grijpen elke kans om de kwaliteiten van een bestemming aan te prijzen. De lokale DMC’s zijn echte ambassadeurs van hun land. ze opereren onafhankelijk van de officiële autoriteiten. ze zijn ideaal gepositioneerd om aanbod en vraag met elkaar te verzoenen. De DMC’s hebben de opdracht de verschillende diensten die de consument wil gebruiken te coördineren. ze zijn bovendien hun enige aanspreekpunt. zij analyseren en evalueren voorts de reputatie van de verschillende leveranciers en de geleverde diensten. Objectiviteit is voor hen van kapitaal belang. goede DMC’s streven er altijd naar creatief te zijn : ze presenteren nieuwe ideeën, ontwikkelen nieuwe producten en thema’s, en bieden de klant dat tikkeltje extra.

39

3. Culturele diensten 1. Het aanbOD De toeristische culturele diensten

Betrokkenen

Musea en toeristische attracties

Brusselse Museumraad Toeristische Attracties15

Brusselse Museumraad Observatorium voor Toerisme te Brussel

Geleide cultuurbezoeken

Gidsen Brussel België16 Voir et Dire Bruxelles17 Brussels Platform voor Stadstoerisme18

Brussel Internationaal Voir et Dire Bruxelles Onthaal en Promotie Brussel

13

Bronnen 14

Eenmalige evenementen

Brochures Evenementen

Terugkerende evenementen

1.1. Het aanbod aan musea en attracties per gemeente In Brussel zijn er 81 musea, 3 attracties, 1 bezoekerscentrum en 1 multucultureel centrum.

> 20 20 - 15 15 - 11 10 - 5 <5


13

14

15 16

17 18

40

Een museum « is een permanente instelling, zonder winstoogmerk, ten dienste van de maatschappij en de ontwikkeling daarvan, die open staat voor het grote publiek en die onderzoek doet omtrent het materiële erfgoed van de mens en zijn omgeving. Deze zal ze verwerven, bewaren, meedelen en uitstallen ten dienste van studies, opleiding en genot » – ICOM. Een toeristische attractie « is een plaats van bestemming, speciaal ingericht op permanente basis en regelmatig uitgebaat als trekpleister van natuurlijk, cultureel of recreatief belang, teneinde op een professionele manier, zonder voorafgaande reservatie, toeristen, deelnemers aan excursies en plaatselijke bezoekers te kunnen ontvangen. De toeristische attractie bestaat uit een geheel aan activiteiten en geïntegreerde diensten, die makkelijk herkenbaar zijn. De toegang wordt gecontroleerd. De prijzen en openingsuren worden gepubliceerd en gerespecteerd». - Definitie en rangschikking van de toeristische attracties – Overeenkomst Attractions & Tourisme - GT4 - 1998. De Brusselse Museumraad verenigt 84 musea en 2 partners – Mini-Europa en het liftmuseum. Hiervan bevinden zich 80 musea in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. De 4 andere musea zijn gelegen in Waals- en Vlaams-Brabant. Het 81ste museum is de Stichting Jacques Brel die geen lid van de Brusselse Museumraad is. De vzw Toeristische Attracties telt 20 Brusselse leden met 4 toeristische attracties, 1 vrijetijdspark en 15 musea. De G.B.B.-gidsen is een vereniging van zelfstandige officieel gediplomeerde gidsen, waarvan de administratieve organisatie geregeld wordt door BI-TC. Zij organiseren voornamelijk geleide bezoeken voor groepen en individuen. De vereniging Voir et Dire Bruxelles groepeert de volgende verenigingen: ARAU, Arcadia, Bus Bavard, Pro-Velo en Itinéraires. Zijn inbegrepen in het Platform voor stedelijke bezoeken in Brussel: Brukselbinnenstebuiten, Coördinatie Zenne, Culturama, Jeugd & Vrede, Kerk en Toerisme Brussel, Klare Lijn, Korei, Polymnia, Seniorencentrum, StapStad, Tochten Van Hoop, Vereniging voor Brusselse Geschiedenis, Vizit en VTB-VAB Brusselgidsen.

Jaarverslag 2007

1.3. geleide cultuurbezoeken Verenigingen

Aantal vertegenwoordigde verenigingen

Aantal circuits

1

31

Traditionele gidsen

4

83

Brussel anders De Zomerwegen

14

282

Stadsrondrit en van het klassieke bezoek tot het gespecialiseerde bezoek

Gidsen G.B.B. Voir et Dire Bruxelles Brusselse Platform voor Stadstoerisme

Type bezoek

Bron: Brochures van de verenigingen

2. De bezOeKen 2.1. Musea en toeristische attracties In 1999 werd het beheer van deze database overgenomen door het Observatorium voor Toerisme te Brussel. Om de betrouwbaarheid van deze gegevens te bewaren, presenteren wij de sector op twee manieren: : • alle bezoeken samengevoegd • de indeling naar aantal bezoekers

2.1.1. alle bezoeken samengevoegd Dit laat toe de recentste trends voor een zelfde groep van musea en attracties van 2000 tot 2007 (14 musea en attracties) weer te geven.

Regelmatige bezoeken aan een groep van 14 musea en toeristische attracties 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

1.999.425

2.150.445

2.363.435

2.231.728

2.067.484

2.090.193

2.744.143

2.807.524

Bron: Observatorium voor Toerisme en Brusselse Museumraad

41

3. Culturele diensten Panel van het museum en attracties: Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Museum voor Natuurwetenschappen van België, Atomium, Mini-Europe, Belgisch Centrum van het Beeldverhaal, Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis, Oceade, Jubelparkmuseum, Muziekinstrumentenmuseum, Hortamuseum, Voormalig Paleis van Brussel – Archeologische Site van de Coudenberg, Belvue Musea, Brussels Museum van de Geuze (Brasserij Cantillon) en Musea van het Verre Oosten.

2.1.2. De indeling naar aantal bezoekers aan musea en attracties Deze methode heeft het voordeel dat elk museum en elke toeristische attractie zich kan positioneren in het toeristische landschap en toch zijn cijfers vertrouwelijk kan houden. Minder dan 10.000

Tussen 10.001 en 100.000

Tussen 100.001 en 250.000

24 musea 1 attractie 1 bezoekerscentrum

14 musea

4 musea & 1 attractie

2 museum 2 attracties 1 multidisciplinair

-

-

- Oceade - Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis - Jubelparkmuseum - Muziekinstrumentenmuseum - Museum voor Natuurwetenschappen van België

- BOZAR - Atomium - Belgisch Centrum van het Beeldverhaal - Mini Europa - Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België

-

Brussel in de kijker Charliermuseum Architecturemuseum la Loge Edition J. Brel Openbaar Aquarium Brussel Antoine Wiertz Museum Magritte Museum Geneeskundemuseum Joods Museum van België David en Alice Van Buuren Museum Jardin botanique Jean Massart Historische Dienst van de Politie Cauchie Huis Museum voor Spontane Kunst Belgisch Museum van de Vrijmetselarij Constantin Meunier Museum Museum van de Boekdrukkunst Museum van Geneeskrachtige Planten en Farmacie Brussel Museum voor Arbeid en Industrie la Fonderie Chinamuseum Scheut Clockarium Onderzoek en Technologische Studies van de Plastische Kunsten Museum – Bibliotheek Michel de Ghelderode Museum van de Orthodoxe Kerk Maurice Carêmemuseum Collecties van het OCMW

-

-Museum van de stad Brussel Broodhuis Hortamuseum BELvue Museum Erasmushuis Archeologische Site van de Coudenberg Museum van de Belgische Brouwers Ancien Palais de Bruxelles Musée des Brasseurs belges Experimentarium Brussels Museum van de Geuze Planetarium Museum van de Nationale Bank van België Musea van het Verre Oosten Speelgoedmuseum Museum voor Schone Kunsten van Elsene Museum voor het Kostuum en de Kant

Bron: Brusselse Museumraad en Observatorium voor Toerisme te Brussel

42

> 250.000

Jaarverslag 2007 1.1.3. bezoekersprofiel Methodologie : Het Publieksobservatorium van de FWI voerde een enquête over het effect van de campagne ter gelegenheid van de heropening van de Galerij van de dinosauriërs in het Museum voor Natuurwetenschappen. De vragenlijst werd door een enquêteur in 3 talen aan de bezoekers gegeven vóór hun bezoek, op sommige zaterdagen, zondagen en woensdagen in juli en augustus. In totaal werden 795 antwoorden ontvangen.

Profil des touristes Natonaliteit

België Franckrijk Andere (Nederland, Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Zwitserland, V.S. Amerika, …)

93 % 4% 3%

Gewest van België

Vlanderen Brussel Wallonïe

40 % 33 % 27 %

Bezoekgewoontes

Al eerder bezocht 1ste keer

52 % 48 %

Samenstelling

Begeleid Enkel kinderen Kind + volwassene Alleen

97 % 63 % 21 % 3%

Motieven voor het bezoek

De dinosaurussen bekijken Beslissing van de kinderen De renovaties bekijken Leren Nieuwsgierigheid/afleiding In school- of werkverband / groepsactiviteiten Zich bezighouden

36 % 31 % 9% 8% 7% 4% 2%

Bron : Publieks Observatorium van de Federale Wetenschappelijke Instellingen

2.2. Culturele rondleidingen 2.2.1. aantal rondleidingen en aantal bezoekers in 2002 tot 2007 Totaal aantal rondleidingen

2002

2003

2004

2005

2006

2007

5.781

6.040

7.196

9.205

10.167

8.331

237.412

293.624

259.440

286.892

Totaal aantal bezoekers

Bron: Gidsen G.B.B., Voir et Dire Bruxelles associations des visites guidées en Onthaal en Promotie Brussel

2.2.2. aandeel van de talen die tijdens de rondleidingen gebruikt worden Frans

40 %

Engels

20 %

Duits

17 %

Nederlands

15 %

Spaans

3%

Andere

5%

Dubrovnik

29 %

Bron: Gidsen G.B.B en Voir et Dire Bruxelles

43

3. Culturele diensten 2.2.3. aandeel van de individuelen en van de groepen in de rondleidingen in 2007

Bron: Gidsen G.B.B., Voir et Dire Bruxelles

3. eenMaLige en terUgKerenDe eVeneMenten in brUsseL 3.1. eenmalige evenementen

44

Aantal bezoekers in 2007

Titel van de tentoonstelling

Plaats

Datum

350.066

Leonardo Da Vinci. The European Genius

Basiliek van Koekelberg

18 augustus 2007 - 06 april 2008

98.376

Rondom de Rubenswerken

Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België

14 september 2007 - 27 januari 2008

45.000

Het verboden rijk (Chinese en Vlaamse kunst)

Bozar

15 februari 2007 - 06 mei 2007

23. 290

Alechinsky van A tot Y


23 november 2007 - 30 maart 2008

14.000

IKOB

Bozar

29 maart 2007 - 24 juni 2007

12.393

Onder dak in China. Oude architectuurmodellen in het Henan museum

Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis

28 september 2007 - 20 april 2008

9.193

XPO2PI.


05 oktober 2007 - 06 januari 2008

8.000

Prijs van de Jonge Belgische Schilderkunst 2007

Bozar

22 juli 2007 - 09 september 2007

6.093

Yayoi Kusama Dots Obsession

WIELS

15 september 2007 - 16 december 2007

6.000

A4 - Hell'o Monsters

Bozar

27 april 2007 - 16 september 2007

4.243

Een prinselijke hobby. De ateliers van Karel van Lotharingen


28 maart 2007 - 02 december 2007

3.000

Jan Lauwers

Bozar

02 maart 2007 - 06 mei 2007

Jaarverslag 2007 Aantal bezoekers in 2007

Titel van de tentoonstelling

Plaats

Datum

2.336

Het kleine Rome van de Abruzzen. 50 jaar BelgischItaliaans onderzoek in Alba Fucens


22 december 2006 - 04 maart 2007

1.892

Van Gilgamesj tot Zenobia. Oudheden uit het Nabije Oosten en Iran


06 december 2007 - 29 juni 2008

3.2. terugkerende evenementen Aantal bezoekers in 2007

Titel van de manifestatie

Plaats

Maand

Duur

2,5 miljoen

Winter Pret

Verschillende plaatsen in de stad

Van november tot januari

33

1,3 miljoen

Kermis van Brussel

Zuidlaan

Van juli tot augustus

39

500.000

Brussel-Bad

Akenkaai

Van juli tot augustus

31

250.000

Brussels Jazz Marathon


Van 25 tot 27 mei 2007

3

170.000

Bezoek aan het Koninklijk Paleis

Koninklijk Paleis

Van juli tot september

40

150.000

Cavalia

Turn en Taxis

Van augustus tot september

28

150.000

Witte nacht


29 september 2007

3

150.000

Euroferia Andaluza

Atomium

Juni

1

130.000

Brussels Summer Festival


Augustus

17

100.000

Opendeurdag in het Europees Parlement

Schuman

5 mei 2007

2

100.000

Koninklijke serres

Laken

April

1

100.000

Open Monumentendagen

2 September

3

72.000

Couleur Café

Turn en Taxis

Van juni tot juli

2

65.000

Het feest van Iris

Brussel

mei

13

60.898

Internationale Festival van de Fantastische Film

Turn en Taxis

April

1

47.000

Mémorial Van Damme

Koning Boudewijn Stadion

September

2

30.000

Anima Festival

Flagey

Van 16 tot 25 februari 2007

10

30.000

Brossela

Théâtre de Verdure

Juli

10

28.442

Nuits Botanique

Botanique en Koninklijk Circus

Van april tot mei

13

18.300

Festival du Court Métrage de Bruxelles

Verschillende bioschopen

Van april tot mei

10

18.229

Kunstenfestivaldesarts

Een twintigtal theaterzalen en andere plaatsen in de stad

Mei

23

15.000

Bier Weekend

Grote Markt en omgevingen

Van augustus tot september

3

50 musea

Van september tot december

13

14.000

Nocturnes in de musea

45

3. Culturele diensten Aantal bezoekers in 2007


Plaats

Maand

Duur

12.000

Museum Night Fever

Musea in Brussel

Maart

1

10.000

Ommegang

Van de Zavel naar de Grote Markt

Juli

2

2.500

Concert van Brussels Philharmonic Orchestra

Grote Markt

Mei

1

Bron: Observatorium voor Toerisme

3.3. themajaar 2007: “europa” Aantal bezoekers in 2007


Plaats

Datum

100.000

Dit is onze gesshiedenis

Turn en Taxis

26 oktober 2007 - 12 mei 2008

30.000

Stars of Europe

Heizel

24 maart 2007

22.000

Kijk op Europa

Bozar

08 maart 2007 - 20 mei 2007

16.000

A Vision for Brussels

Bozar

16 maart 2007 - 16 september 2007

12.665

Eurovisions. Nieuwe europeanen door twaalf Magnum-fotografen


09 maart 2007 - 01 juli 2007

12.000

Ingenium

Bozar

06 juli 2007 - 09 september 2007

3.157

Only a game?


22 mei 2007 - 26 augustus 2007

Source : Observatoire du Tourisme

46

Jaarverslag 2007

aLgeMene beDenKingen brussel: korte citytrips en congressen brussel is een typische bestemming voor citytrips en congressen. Deze activiteiten genereren een hele reeks secundaire toeristische activiteiten. niet enkel het stadscentrum, maar ook de ruimere omgeving vallen bij de bezoekers in de smaak. De meeste toeristen bezoeken allerhande attracties en trekpleisters in een gemiddelde straal van 50 km rond het stadscentrum. “Het centrum en de ruimere omgeving vormen bijgevolg een ondeelbaar geheel”19.De redenen voor een bezoek aan brussel hebben niet enkel met de stad zelf te maken. De meeste toeristen bezoeken onze hoofdstad vanwege hun persoonlijke voorkeuren (cultureel aanbod, comfort, ...) of professionele verplichtingen. De ervaringen van elke toerist zijn uiterst persoonlijk en uniek (geen professionele interventie vereist). Ook vormt men zich steeds een totaalbeeld van de stad: men kijkt naar de praktische aspecten, de mensen peilen naar de algemene sfeer.

Het tOeristisCHe aanbOD brussel heeft een belangrijk en gediversifieerd cultureel, architecturaal en gastronomisch aanbod. De toeristische culturele diensten zijn eclectisch: 81 musea, 4 recreatieve toeristische attracties, 1 bezoekerscentrum, 19 verenigingen bieden meer dan 400 toeristische routes aan voor groepen en individuele bezoekers. in 2000 verschenen ook “Hop On/Hop Off” bustrajecten. Het hele jaar lang bloeien een reeks specifieke of terugkerende evenementen. sinds 1998 heeft de UnesCO de grote Markt van brussel uitgeroepen tot Werelderfgoed. Daartoe hanteerde de UnesCO de volgende criteria: “De grote Markt is een uitzonderlijk voorbeeld van de geslaagde eclectische mix van verschillende architecturale stijlen en van de cultuur van de gemeenschap in deze regio.” en “Door de aard en de kwaliteit van de architectuur en de opmerkelijke waarde, illustreert de grote Markt de opvallende evolutie een koopmansstad in het noorden van europa op het hoogtepunt van haar welvaart”19. Daarnaast heeft het magazine “Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen” met de steun van het advocatenkantoor Linklaters De bandt de Museumprijs in het leven geroepen. Deze prijs wil die musea belonen die ons cultureel erfgoed in stand houden en aan het publiek voorstellen. een jury van experts en het publiek duiden de winnaars aan. in 2007 ging de Museumprijs naar het Jubelparkmuseum, terwijl de Publieksprijs werd toegekend aan het brussels Museum van de geuze. Het permanente museumaanbod is fundamenteel voor een stadsbeleid. « Lege schelpen met een schitterende architectuur, zonder cultureel project, horen thuis in de categorie van de «monumenten», niet in die van de musea»20. Het is echter aangewezen veeleer te ijveren voor een groot permanent œuvre zoals een europees stadscomplex binnen brussel, als tegengewicht voor de politieke bekendheid van de eU-instelling, om op termijn ook de positie van toeristisch-culturele hoofdstad op te eisen. Op deze manier promoot brussel zijn architecturaal en cultureel erfgoed, en evenementen. Ook voor 2009 zijn heel wat zaken gepland, zoals de plechtige opening van het Magrittemuseum, een promotie van het stripverhaal, de bouw van het Kuifjemuseum en de heropening van het Filmmuseum.

Het terUgKerenDe iMagO Van brUsseL een imago is meer dan een som van sterke en zwakke punten. Het is een representatiesysteem. De perceptie van een stad wordt elke dag opgebouwd via de verschillende ervaringen die door “mijn geheime tip” voorgesteld worden en de toeristen onthouden alleen maar de informatie die hen geruststelt of choqueert. brussel wordt voornamelijk gezien als: de hoofdstad van eU, een culturele stad met haar originele art nouveau en stripverhalenerfgoed, een europees dorp dat door het onthaal van zijn inwoners gewaardeerd wordt, een groene stad waar het goed leven, drinken en eten is, maar ook een stad die bij de zakenlui gewaardeerd wordt om bijeen te komen of om in te investeren. Deze werkwijze werd op de assisen21 over het brusselse toerisme opgenomen in de as «Cultuur/Levenskunst/europa».

Het eVeneMenten tOerisMe « Het evenemententoerisme behoort tot de meest veelbelovende activiteitensegmenten »22. grote evenementen zijn bevoorrechte momenten om de media-aandacht op zichzelf te vestigen en de openbare diensten, de inwoners en de bezoekers te mobiliseren. De assisen voorzagen wat dat betreft in een kalender op 10 jaar van vier grote evenementen met een internationale uitstraling en elk met een krachtig thema. Het is de bedoeling om de drie jaar een belangrijke afspraak op de agenda te plaatsen die minstens een maand duurt. tijdelijke tentoonstellingen oefenen door hun uitzonderlijke karakter een aantrekkingskracht uit op het publiek. De organisatie hiervan heeft een veelzijdige inzet: cultureel, educatief, economisch, klantenbinding bij de bezoeker, sociaal, maar ook toeristisch en mediatiek in een strategie van profilering tegenover concurrerende steden. Daarom lijkt een algemene integratiebenadering van cultuur en toerisme onafwendbaar. De weerslag op middellange en lange termijn is voornamelijk te voelen in de naambekendheid en het imago. Het evenement kan doorslaggevend zijn voor de beslissing om het verblijf iets te verlengen en om het publiek te fideliseren. De perscommunicatie en de arrangementen die door de reisprofessionals op de markt gebracht worden zijn beslissend voor het mediatieke- en economische effect van de evenementen. De dynamiek van dergelijk beleid kan een meerwaarde betekenen in het domein van de werkgelegenheid. tot besluit, in de ruime europese waaier van het culturele aanbod, dragen de internationale evenementen bij tot het opwekken van opeenvolgende toeristische stromen.

21

19 20

http://whc.unesco.org. Claudine Chapsoul in Question de public. – Les Cahiers Espaces november 2005.

22

aanbevelingen voor het strategisch plan van het brussels toerisme. assisen 2005 over het Brusselse toerisme. – Ramboll Management Francis scherly, toeristisch adviseur in Montreux en als professor verbonden aan de Universiteit van Lausanne (HeC).

47

3. Culturele diensten tHeMaJaar: “eUrOPa” brussel wilde “brussel europa” niet voorstellen als een bureaucratische bestemming, maar veeleer als "het europa van de mensen”. er werden drie producten ontwikkeld: de kaartgids, de “brussels tof People” en diverse tentoonstellingen. brussels tof People symboliseert de toeristische trekpleisters opgesomd in de kaartgids. Via dit originele initiatief wil men de europese inwoners van brussel (d.m.v. tentoonstellingen, concerten enz.) laten kennismaken met de verborgen troeven van onze hoofdstad. Men hoopt dat zij verslag zullen uitbrengen over hun ervaringen op hun blog of via de pers. Dit nieuwe concept volgt een vernieuwende aanpak omdat: • er een beroep wordt gedaan op personen die beroepsmatig actief zijn in de toeristische sector • de Europeanen in Brussel hierdoor bijzondere aandacht genieten • Brussel op een andere manier wordt getoond • iedereen via de media en allerhande blogs verslag kan uitbrengen over zijn/haar indrukken Concreet hebben een 200-tal europese inwoners deelgenomen aan 20 brusselse activiteiten. een zestigtal van hen heeft naar aanleiding hiervan de internationale toeristische pers gecontacteerd. Uit een studie23 die het Observatorium voor toerisme te brussel organiseerde tijdens het Feest van europa op 4 mei 2007 blijkt dat het negatieve beeld dat de europeanen van brussel hebben, wordt bepaald door de onveiligheid, de prijsstijgingen, de betogingen en de bureaucratie. nochtans blijkt uit de antwoorden overduidelijk dat de aanwezigheid van de europese instellingen in europa een echte troef is. immers, het positieve beeld van brussel als europese hoofdstad is te danken aan het multiculturele karakter van de stad, de centrale ligging in europa, de levenskwaliteit, de economische voordelen, de stedelijke ontwikkeling en de internationale erkenning.

23

48

Het Observatorium voor toerisme te brussel heeft Phonecom gevraagd om de bezoekers tijdens het Feest van europa, dat op zaterdag 4 mei 2007 plaatsvond, te peilen naar hun mening over het imago van europa in brussel. er werden 3 vragen gesteld: “nationaliteit en postcode”. “Wat betekent brussel voor u als “europese hoofdstad” (positieve en negatieve elementen)?” en “Hoe vervult brussel volgens u zijn status van europese hoofdstad?” in totaal werden 97 antwoorden ontvangen.

Jaarverslag 2007

49

4. Transport 1. LUCHttransPOrt Transportmiddel

Betrokkenen

Bronnen

Luchttransport

Brussels Airport Brussels South Charleroi Airport

Brussels Airport Brussels South Charleroi Airport

Spoorwegtransport

N.M.B.S25 Thalys International Eurostar

N.M.B.S. – nationale reizigers N.M.B.S. – internationale reizigers

24

1.1. brussels airport 1.1.1. aantal passagiers en transitpassagiers op de brussels airport van 1997 tot 2007

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2007/2006

Bestemming passagiers (in miljoen)

12

13

13,7

14,7

13,8

13,2

13,7

14,3

14,87

15,3

16,7

9,2 %

Transit passagiers (in miljoen)

3,99

5,48

6,26

6,84

5,79

1,28

1,48

1,38

1,33

1,4

1,1

-18,6 %

Totaal passagiers (in miljoen)

15,9

18,5

20

21,6

19,6

14,4

15,2

15,6

16,2

16,7

17,8

6,6 %

Bron: Brutrends 2007 – BIAC

24 25

50

Brussels International Airport Company Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen

Jaarverslag 2007 1.1.2. aantal passagiers per maand in 2007


1.1.3. aantal passagiers (in miljoen) Aantal passagiers (in miljoenen)

2006

2007

%

2007/2006

Europese Unie

11,8

12,2

69 %

3,4 %

Europa niet EU

1,98

2,2

12 %

11,1 %

Afrika

1,75

1,9

11 %

8,6 %

Noord-Amerika

0,79

0,92

5%

16,5 %

Midden-Oosten

0,18

0,21

1%

16,7 %

Centraal en Zuid-Amerika

0,16

0,17

1%

6,3 %

Verre Oosten

0,24

0,15

1%

-37,5 %

Totaal

16,66

17,8

100 %

6,8 %

51

4. Transport


1.1.4. aantal passagiers: top 20 van de bestemmingen

52

Jaarverslag 2007 Europa

2006

2007

2007/2006

Londen

865.534

799.480

-7,63 %

Madrid

658.064

667.371

1,41 %

Barcelona

520.741

563.324

8,18 %

Milaan

498.730

512.055

2,67 %

Frankfurt

460.345

487.467

5,89 %

Lissabon

413.264

484.885

17,33 %

Rome

458.187

478.987

4,54 %

Wenen

355.829

450.784

26,69 %

Kopenhagen

405.996

419.902

3,43 %

Antalya

372.852

418.669

12,29 %

New York

361.038

426.343

18,09 %

Monastir

185.448

186.271

0,44 %

Buiten Europa

Hurghada

155.855

172.352

10,58 %

Casablanca

152.874

170.164

11,31 %

Djerba

155.118

151.912

-2,07 %

Tel Aviv

126.769

140.980

11,21 %

Chicago

139.018

130.165

-2,31 %

Washington

120.625

129.729

7,55 %

Marrakech

115.903

122.704

5,87 %

Atlanta

118.315

118.183

-0,11 %

Bron: Brutrends 2007 - BIAC

1.1.5. aantal vliegbewegingen op de brussels airport in 2006 en 2007 Type vlucht

2006

2007

%

Trend 2007/2006

Lijnvluchten

207.700

215.875

82%

3,9%

Cargo

24.300

24.709

9%

1,7%

Algemene luchtvaart

16.300

17.400

7%

6,7%

Militaire vluchten

6.600

6.400

2%

-3,0%

254.800

264.366

100%

3,8%

Totaal Bron: Brutrends 2007 - BIAC

53

4. Transport 1.1.6. aantal vluchten: top 20 van de bestemmingen

Europa

2006

2007

2007/2006

Londen

13.255

12.644

-4,6 %

Frankfurt

6 765

6.828

0,9 %

München

6.885

6.815

-1,0 %

Madrid

6 655

6.639

-0,2 %

Milaan

6 074

6.166

1,5 %

Wenen

5 332

5.966

11,9 %

Berlijn

4.415

5.396

22,2 %

Kopenhagen

4 962

5.362

8,1 %

Barcelona

4 575

5.016

9,6 %

Rome

5 192

5.007

-3,6 %

Buiten Europa New York

2 193

2.564

16,9 %

Casablanca

1 625

1.717

5,7 %

Monastir

1 311

1.308

-0,2 %

Tel-Aviv

1 125

1.232

9,5 %

Djerba

1 143

1.113

-2,6 %

Hurghada

987

1.057

7,1 %

Marrakech

868

957

10,3 %

Chicago

765

728

-4,8 %

Washington

730

728

-0,3 %

Atlanta

726

721

-0,7 %

Bron: Brutrends 2007 – BIAC (alleen maar passagiersvluchten)

54

Jaarverslag 2007 1.1.7. De hotellerie op het grondgebied van de gemeente zaventem Aankomsten

Overnachtingen

Verblijfsduur

Bezettingsgraad

2004

80.194

105.302

1,3

70,66 %*

2005

73.500

96.030

1,3

67,86 %

2006

80.268

99.001

1,2

70,46 %

2007

79.675

100.778

1,3

Bron: Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Hotelbarometer - Observatorium voor Toerisme te Brussel – (*) van juni tot december 2004.

1.1.8. toegang tot de luchthaven 2004

2005

2006

2007

2.288.035

2.264.833

2.211.858

2.362.792

Toegang met de trein (aantal passagiers)

2.311.471

2.427.291

2.717.415

3.011.860

Toegang met de bus (aantal passagiers)

579.212

1.933.574

2.464.798

Toegang met de taxis (aantal passagiers)

593.000

480.000

615.000

Toegang met de wagen (aantal wagens)

628.000

Bron: Brutrends 2007 - BIAC

1.1.9. Het profiel van de passagiers Jaar

Geslacht

0 - 24 jaar 25 - 34 jaar 35 - 44 jaar 45 - 54 jaar Meer dan 54 jaar

Redenen

55

4. Transport Frequentie in aantal vluchten (heen en terug per jaar)

Type groep

Nationaliteit


1.2. brussels south Charleroi airport 1.2.1. aantal passagiers en aantal vluchten op brussels south Charleroi airport van 1998 tot 2007

56

Jaarverslag 2007

Jaar

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2007 /2006

Aantal passagiers

210.727

235.949

255.322

773.431

1.279.000

1.700.000

2.034.797

1.873.349

2.166.360

2.458.255

13,5 %

Aantal vluchten

62.539

60.305

57.055

57.216

64.237

63.140

65.952

61.182

66.404

70.724

6,5 %

Bron: Brussels South Charleroi Airport

1.2.2. Profiel van de reizigers Nationaliteit

%

België

31 %

Nederland

21 %

Italië

11 %

Frankrijk

7%

Verenigd Koninkrijk

5%

Ierland

5%

Spanje

3%

Polen

3%

Zweden

2%

Duitsland

1%

Andere

11 %

Redenen van de verplaatsing

Leeftijdsgroep

Gemiddelde verblijfsduur 4 dagen

57

4. Transport Beroepen

Bron: Brussels South Charleroi Airport

2. sPOOrWegtransPOrt 2.1. internationaal verkeer: thalys 2.1.1. aantal passagiers op thalys vanuit en naar brussel van 1998 tot 2007

58

Jaarverslag 2007

Aantal

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

%2007 /2006

Parijs

1.292.300

2.638.000

2.814.700

2.909.048

2.943.340

2.837.669

2.825.705

3.018.019

3.223.214

3.376.699

4,8%

Keulen

86.900

239.000

167.700

177.886

193.913

340.509

303.556

313.966

330.766

363.751

10,0%

Amsterdam

24.100

110.000

66.800

67.748

73.982

73.734

72.258

72.325

80.319

78.608

-2,1%

Andere

800

363.745

444.289

485.054

454.030

653.773

445.759

521.389

167.308

-67,9%

Totaal

1.404.100

3.412.945

3.598.971

3.696.289

3.705.942

3.855.292

3.850.069

4.155.688

3.907.758

-6,0%

2.987.000

Bron: NMBS – Thalys International

Andere herkomst/ bestemmingen

2006

2007

Luik

24.570

17.079

Rotterdam

14.818

16.852

Den Haag

12.935

15.340

Marseille

1.156

1.287

Andere

4.102.189

3.857.200

Bron: NMBS – Thalys International

OPMERKINGEN: Berekening van het aantal passagiers: het gaat over de samenvoeging van de heen- en terugreizen. Het aantal passagiers naar Brussel is dus ongeveer 50%.

2.1.2. Percentage tickets voor zakenreizen / vrije tijd verkocht via thalys van 2000 tot 2007 Type ticket

2000

2002

2003

2004

2006

2007

Tickets zaken

43 %

43 %

44 %

48 %

33 %

33 %

Tickets vrije tijd

48 %

57 %

42 %

47 %

64 %

67 %

Andere27

9%

14 %

5%

Bron: Thalys International

27

Andere = groepstarieven, tarieven voor touroperators en speciale tarieven (gehandicapten + begeleiders, honden, VIP…).

59

4. Transport 2.1.3. aantal passagiers op de thalys lijnen van en naar brussel per maand

2.1.4. Profiel van de cliënteel Geslacht

Bestemming

Leeftijd 39 % is minder dan 35 jaar oud 79 % van de cliënteel is actief

Profiel van het cliënteel

Verdeling van de reizigers

Voldoeningsgraad cliënteel 87% Bron : Thalys International

60

Jaarverslag 2007

2.2. internationaal verkeer: eurostar 2.2.1. aantal passagiers op de eurostar van en naar brussel van 1997 tot 2007

Aantal

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

%2007 /2006

Brussel – Londen

1.146.000

1.396.000

1.357.000

1.226.000

1.102.190

1.058.135

1.066.573

1.473.039

1.585.798

1.620.114

1.793.145

11 %

Brussel – Rijsel

64.000

63.000

77.000

214.000

229.240

206.359

204.945

233.112

241.223

243.175

244.358

0%

Totaal

1.210.000

1.459.000

1.434.000

1.440.000

1.331.430

1.264.494

1.271.518

1.706.151

1.827.021

1.977.166

2.152.477

9%

Bron : NMBS

2.2.2. Percentage tickets voor zakenreizen / vrije tijd verkocht via eurostar van 2000 tot 2007 Type ticket

2000

2001

2003

2004

2006

2007

Tickets zaken

20 %

22 %

27 %

27 %

20 %

20 %

Tickets vrije tijd

80 %

78 %

60 %

53 %

80 %

80 %

13 %

20 %

Andere

28

Bron : Eurostar

28

Andere = groepstarieven, tarieven voor touroperators en speciale tarieven (gehandicapten + begeleiders, honden, VIP…).

61

4. Transport 2.2.3. aantal reizigers met eurostar per mand van en naar brussel

Bron : NMBS

2.3. international verheer (buiten thalys en eurostar) 2006

2007

Internationaal TGV

624 010

852.657

Internationaal ticket

1 539 111

4.251671

Total

2 163 121

5.104.328

Bron : NMBS

62

Jaarverslag 2007

aLgeMene beDenKingen brussel ligt centraal in een netwerk van lucht- en spoorvervoer.

LUCHtVerVOer: brUsseLs airPOrt Het aantal passagiers dat op brussels airport per vliegtuig aankomt, is van 1997 tot 2007 met 12% gestegen. in 2007 is het aantal passagiers met 7% gestegen in vergelijking met 2006. Lokale passagiers zijn de stuwende kracht achter de luchtvaartactiviteiten van de brusselse luchthaven. De meest gewaardeerde bestemmingen zijn de landen van de europese Unie met 69% van het totaal. De belangrijkste bestemmingen volgens aantal passagiers zijn Londen, Madrid, barcelona en Milaan.

Het kleinste aantal reizigers treffen we aan in de maanden februari, april, mei, augustus, november en december.

sPOOrVerVOer: eUrOstar Het aantal eurostar-passagiers vanuit Londen steeg van 1999 tot 2007 met 50,1%. in 2007 werd een stijging met 8,9% genoteerd tegenover 2006. Deze stijging van het verkeer wordt mede veroorzaakt door de kortere reistijden en de zoektocht naar milieuvriendelijke vervoersmiddelen. Het grootste aantal reizigers treffen we aan in de maanden maart, juni en van september tot november. Het kleinste aantal reizigers treffen we aan in de maanden januari, februari, april, mei, juli, augustus en december.

in 2007 kwamen er maar liefst 36 nieuwe luchtvaartverbindingen met onze hoofdstad bij (zowel bestaande, als nieuwe luchtvaartmaatschappijen droegen hiertoe bij). Onze luchthaven verwelkomde zeven nieuwe luchtvaartmaatschappijen en breidde haar aanbod uit met 8 nieuwe bestemmingen. Dankzij het toegenomen aanbod van de bestaande goedkope luchtvaartmaatschappijen (sky europe, Vueling enz.) en de komst van verschillende nieuwe low-cost carriers (easyJet, sterling airlines, Flybe, bleuair, Myair) hebben deze maatschappijen in totaal 600.000 reizigers vervoerd, een stijging van 100 procent. Het langeafstandsverkeer is goed voor 1,5 miljoen passagiers, een groei van 23 procent (ofwel 300.000 extra passagiers). De indiase luchtvaartmaatschappij Jet airways is goed voor ongeveer de helft van dit cijfer. Deze carrier is sinds augustus actief in brussels airport. Deze maatschappij organiseert twee vluchten per dag naar new York (JFK en newark) en onderhoudt dagelijkse verbindingen met toronto, Mumbai, Delhi en Chennai. brussels airport heeft tevens de nieuwe maatschappij Us airways mogen verwelkomen, die dagelijkse vluchten organiseert van en naar Philadelphia

LUCHtVerVOer: CHarLerOi brUsseLs sOUtH De luchthaven van Charleroi positioneert brussel als ‘low-cost’ bestemming. in 2007 kreeg brussels south Charleroi airport 2.458.255 passagiers over de vloer, toename met 13,5 % in vergelijk met 2006. Deze nieuwe en aanzienlijke groei kan men als volgt verklaren: • Succes van de nieuwe bestemmingen die Ryanair in april 2006 heeft gelanceerd • Aanvang activiteiten van Jet4you in november 2006 en toename door deze maatschappij van haar vluchten naar Casablanca • Groei van het passagiersverkeer van Wizz Air, o.a. naar Warschau. De aantrekkingskracht van brussel is duidelijk, aangezien 60% van de vakanties in brussel worden doorgebracht. De meeste reizigers zijn toeristen die op vakantie (43%) gaan en bewoners die hun familie in hun land van herkomst (35%) bezoeken.

sPOOrVerVOer: tHaLYs Het aantal reizigers op de thalys-verbinding met Parijs is van 1999 tot 2007 met 30,8% toegenomen en is ook met 6% verminderd in vergelijking met 2006. De bestemmingen evolueerden op de volgende manier: Parijs (4,8%), amsterdam (-2,1%) en Keulen (10%) in 2007 t.o.v. 2006.

63

64

DE PARTNERS VAN HET OBSERVATORIUM :

MET DE SAMENVATTING VAN DE : Institut Arthur Haulot

ACEA

Publieks Observatorium van de federale wetenschappelijke instellingen

Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie

Mageco SA

ABITO

Onthaal en Promotie Brussel

BAPCO Bed & Brussels Brussels Airport Brusselse Museumraad BSV City Tours FBAA Federatie Horeca Brussel Gidsen Brussel België Logies voor jongeren MIVB NMBS Brussels Airlines Stichting voor kunsten Taxi Stop Toeristische Attracties Voir et Dire Bruxelles

CONTACT : Béatrice Walgraeve Charleroise Steenweg, 111 1060 Brussel Tel. : 02/504 02 36 Fax. : 02/513 69 50 E-mail : [email protected] http ://www.observatoiretourisme.irisnet.be

Observatorium voor toerisme te Brussel. Jaarverslag 2007

Recommend Documents