Branding. Voorjaar Schoolkrant Vrije Scholen Nijmegen

Branding Voorjaar 2015

Schoolkrant Vrije Scholen Nijmegen

Inhoud 1 Kaft , Judith Hendrix klas 11 5 Open dag Meander!, Harry Gubbels 7 Het Karel de Grote College opent de deuren, Wanda Kasbergen 9 Strips uit klas 5/6 10 Moppen en verhaaltjes uit klas 2 11 Wie groeit er het meest? Bart van der Zanden 12 De groei en het kind, Hypericon 13 Het bestaan van MR Meander, Jean Pierre van Groeningen 14 Hardlopen, Kommerien Broderick 17 Groeikracht, groeipijn, Saskia Kimman 18 Alles onder één dak en een tractor erbij, Harry Perrée 21 Groei, Peter Josemans 25 Seizoenentafel 25 Sehnsucht nach dem Frühling, Marie van der Zanden 26 Groeien doe je, Zonnestraaltjes 27 Schaapjes tellen, Mariette van Slooten 29 Antroposofie voor beginners, redactie 31 Groeikans, Anne Vellinga 32 Groeien is het oude loslaten, Monique van der Zanden 34 Plastic voor je eten, Gaël Smits 37 Wat de regenboog ons leert, Anke van der Vorst 38 Interview met Sjoekie Hoekstra, Marie van der Zanden 41 Groei na begrenzing, redactie 43 Later als ik groot ben, tekeningen kleuters

Colofon De Branding is het tijdschrift van en voor Meander vrijesschool voor basisonderwijs en het Karel de Grote College, Regionale School voor Voortgezet Onderwijs. Het verschijnt vier keer per jaar in elk seizoen en is een platform voor ouders, leerkrachten en belangstellenden. Redactie Mylène van Irsel, Laurens de Vries, Marie van der Zanden, Mariëtte van Slooten, Astrid Walther, Colet Falke, Linda Bruckwilder (docente Meander), Jolien Woortman (docente bovenbouw). Met hulp van: Ingrid Kappen Ilse Burgwal en Maud Peters

Advertenties & lay out Colet Falke [email protected] Oplage 1000 stuks

Voorjaar 2015

Branding Schoolkrant Vrije Scholen Nijmegen

Tarieven advertenties hele pagina (16 x 23 cm) € 50,00 halve pagina (16 x 11 cm) € 25,00 1/4 pagina (8 x 11 cm) € 12,50 Tarieven zijn per nummer. Factuur wordt één keer per jaar, in de zomer verstuurd.

Redactioneel

Branding Voorjaar 2015 Thema:

Groei

In deze Branding opnieuw een gevarieerd aanbod, dit keer rond het thema ‘groei’. Dat leek ons een mooi onderwerp op een geschikt moment: de lente komt eraan! Bollen maken zich klaar in de aarde, de krokusjes gaan al open, de dagen vullen zich met meer licht (na het avondeten nog een rondje fietsen), de ganzen gaan terug naar het hoge noorden en Albert Heijn deelt moestuintjes uit (ja geef maar toe: het heeft iets leuks om de zaadjes op te zien komen op de keukentafel). Er valt in dit nummer veel te lezen over allerlei soorten en belevingen van groei. Over groei in de natuur, processen tussen ouders en kinderen, over transformatie van de ene naar de andere vorm, over ontwikkeling van kinderen in de kleuterklas, en hoe bezinning en ziekte groei kunnen zijn. Daarnaast een artikel over antroposofie. Ook een interessant interview met Harry over de aankomende verhuizing van Meander. Naar een groter gebouw vanwege de groeiende leerlingaantallen en vanwege de wens om al deze leerlingen het vrijeschool onderwijs te kunnen geven.

De Branding verschijnt op 7 juli met het thema

Bloei De sluitingsdatum voor kopij is 9 juni Redactieadres: [email protected]

Creaties van leerlingen zijn zeer welkom en sieren de voorpagina en sommige binnenpagina’s. We gaan een essaywedstrijd houden op het KGC. De drie door de jury best beoordeelde essays zullen worden geplaatst. Overigens groeit de redactie ook, een klein beetje in aantal leden, maar vooral in ervaring, commitment, bezieling, praktische uitvoering, feedback en samenwerking. Soms hebben we een moment van frustratie, maar, zoals ergens iemand schrijft: ‘zonder frustratie geen groei’. En zo voelt het ook, als een natuurlijk onderdeel van het groeien. Mocht je belangstelling hebben om vaker en/of in een vast onderdeel te schrijven, meld je dan aan bij de redactie. Want juist die groei kunnen we nog heel goed gebruiken! Veel leesplezier gewenst!

Thema volgende nummer:

Bloei

Net zoals je de planten in de hoogste fase van groei kunt zien bloeien, zie je dit ook bij de schoolgaande kinderen terug! Ze groeien fysiek, leveren prestaties, ontwikkelen vaardigheden, gaan vriendschappen aan, spelen eindeloos en leren gretig. Ook voor de volgende Branding zien we jullie bijdrage weer graag tegemoet. Klare taal, voorzichtige concepten, ideeën, tekeningen en vragen aangaande het thema ‘Bloei’ zijn welkom! Ter suggestie; te denken valt aan zomer, tot wasdom komen, liefde, maatschappelijke tendensen, vruchten plukken, creativiteit, dromen verwezenlijken, floreren, je hart volgen en allerlei andere associaties.

Branding


Groei | Voorjaar 2015 | 3

- Advertenties -

door Paul Beekers Workshops creatief en bezinnend schrijven, voor als je zin hebt te luisteren naar je eigen verhaal en te ontdekken wat jou raakt en inspireert. * Voorjaar: Schrijfdag en online-cursus BLIJ DAT IK LIJF * Maandelijks Schrijfcafé in café de Hemel, Nijmegen * Regelmatig Thema-schrijfdagen Voor informatie en opgeven zie: www.zininschrijven.nl

Haptonomiepraktijk! Wendy van Dam In verbinding zijn met jezelf, met je partner en/of je kind, dat is haptonomie!! Voel meer van jezelf en verdiep het contact met de mensen om je heen!! Haptonomische zwangerschapsbegeleiding! Begeleiding na de bevalling! Workshop ‘Baby zindelijkheids communicatie’! Cursus ‘Ouders, kinderen & haptonomie’ Meer informatie & aanmelden:

4 | Voorjaar 2015|

Groei

www.wendyvandam.nl

Van de directeur Meander

Open dag Meander! door Harry Gubbels, directeur Meander Op 7 februari was het zover, er was weer een open dag! De eerste open dag die ik als medewerker van een school heb mogen meemaken, zal waarschijnlijk in 1988 hebben plaatsgevonden. Toen werkte ik op een vrijeschool als leerkracht van een eerste klas. Een open dag in die tijd, op die school, was een geheimzinnig gebeuren. Er werden demonstratielessen gegeven maar achter gesloten deuren. Tussentijdse inloop was taboe. Dat heeft me altijd verwonderd. Een open dag is juist het moment dat je de school wilt laten zien. In Duitsland hebben ze daar een prachtige benaming voor – ik heb niet voor niets vijf jaar deze prachtige taal bestudeerd – “Tag der offenen Tür”, vrij vertaald “de dag van de open deur”. De taalkundige omschrijving van het doel van de dag wordt in het Duits fantastisch weergegeven. Daar kan de in Nederland gebezigde terminologie niet tegenop. In Nijmegen, op onze school – Meander Vrijeschool voor basisonderwijs – is het anno 2015 echt een “open deuren” dag. Wij willen dat wat we in onze mars hebben, laten zien.

Directeur Harry Gubbels 06-48 16 48 56 [email protected] Werktijden: Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag op de Groesbeekseweg. Woensdag op de Prins Bernhardstraat Afspraak: via de administratie, tel.: 024 360 03 56. Bellen: Maandag tussen 08.30 – 16.00 uur, dinsdag, donderdag en vrijdag tussen 09.00 – 14.00 uur, woensdag tussen 08.30 – 15.00u

De open dag was op de Groesbeekseweg. Zo konden we in korte tijd veel aspecten van ons onderwijs aan de bezoekers tonen. Er waren open lessen waar de geïnteresseerde ouders naar gekeken hebben. In nagesprekken kreeg ik meer dan eens te horen “had ik vroeger maar zo’n leerkracht gehad!” De interesse voor de inhoudelijke kant van met name het kleuteronderwijs wekte veel belangstelling. Het ‘opendagcafé’ was met dank aan enkele hardwerkende ouders van onze school weer een gezellige ontmoetingsplek waar je de sfeer van Meander goed kon proeven. Daarnaast was er ook genoeg letterlijk te proeven. De kinderen die onze school bezochten, hebben we de gelegenheid gegeven zelf een cadeau te maken. Er stond soms zelfs een rij voor het kaarsen versieren. Met rode koontjes werd de beurt afgewacht en de ene na de andere mooie kaars werd tot vorm gebracht. In vele huizen kunnen ze bij het branden van de kaarsen nog eens terugdenken aan de open dag op onze school. Het was niet heel druk, maar de bezoekers kwamen heel gericht. Zoals eerder vermeld geef ik geïnteresseerde ouders de mogelijkheid onze school ook buiten de open dag te bezoeken en daarbij ook diverse klassen bekijken. Jaarlijks geef ik meer dan honderd rondleidingen! Alweer een “dag van de open deuren”.

Branding



Advertenties

Branding De Branding is nog steeds op zoek naar redacteurs! De redactie zoekt mensen die zelf willen schrijven of mensen die anderen vragen te schrijven rondom een bepaald thema dat veel lezers aan zal spreken. We dagen jou uit om ‘themaredacteur’ te worden. Diep jouw thema uit voor de Branding. Dat kan met een interview, een verhaal een rapportage of een fotocollage. Je kunt daarvoor zelf schrijven, maar je kunt ook contact zoeken met allerlei mensen die er mee te maken hebben en per keer iemand vragen iets aan te leveren. De vaste redactie kan je helpen met tips en advies en met je mee zoeken. We zoeken vooral ouders uit de bovenbouw en KGC, leerlingen zijn ook welkom Lijkt het je leuk om een thema te verzorgen? Meld je dan aan! [email protected]

6 | Voorjaar 2015|

Groei

Van de directeur KGC

Het Karel de Grote College opent de deuren door Wanda Kasbergen, rector Karel de Grote College Het Karel de Grote College is volop in ontwikkeling. Het zijn roerige tijden in het onderwijs. De invoering van de tweede tranche LC functies (functieomschrijving van een leraar, door de overheid is een nieuwe verdeling bepaald wat betreft de kwalificaties van leraren, red.), de invoering van passend onderwijs en de transitie jeugdzorg houden ons wakker en bij de les. Dit zijn zaken die van buiten de school op ons afkomen en waar we ons als school toe willen en moeten verhouden. Daarnaast hebben wij nog onze eigen ontwikkelpunten, momenten dat wij ons willen bezinnen, ons willen richten op de achtergronden van het Vrijeschoolonderwijs en op het verder vormgeven van het onderwijs voor de toekomst. Voor de rector van deze mooie school zijn het dus drukke tijden. Mijn werkdagen starten vroeg in de ochtend. Van zeven tot acht ’s ochtends heb ik een uurtje voor studie, verdieping of het lezen van een boek. Met een boek en een kop koffie in een stoel: een heel fijn en rustig begin van de dag! Dan om acht uur op de fiets naar school. Mijn dagen zijn heel afwisselend en bestaan o.a. uit vergaderen, lessen bezoeken, computerwerk, het bijwonen van bijeenkomsten van de leerlingenraad, gesprekken met ouders of leerlingen, lesgeven, het schrijven van stukken, het voeren van personeelsgesprekken, het lopen van pauzewacht, het overleggen met teamleiders, decanen en zorgcoördinatoren en uit alle andere zaken die bij het dagelijkse leven op onze school horen. De afgelopen weken kwamen daar twee bijzondere klussen bij. We kregen de Onderwijsinspectie op bezoek en nog geen twee weken later werden we gevisiteerd door collega’s van andere vrijescholen. Ik zal hier alleen verslag doen van het inspectiebezoek omdat de bezoeken erg op elkaar leken. De inspectie kwam onder meer voor een pilot namelijk om aan de hand van het nieuwe inspectiekader niet alleen naar één specifieke afdeling maar schoolbreed te kijken en daarnaast meer oog te hebben voor andere indicatoren dan alleen de opbrengsten. De inspecteurs waren gedrieën twee hele dagen op school aan het werk. Ze spraken met verschillende panels bestaande uit mentoren, leerlingen, begeleiders en de schoolleiding. Daarnaast bezochten ze veel lessen. Het was een bijzonder aangenaam bezoek! Bij de mondelinge terugkoppeling van de inspectie aan de schoolleiding klonken veel complimenten, bijvoorbeeld over onze zorgstructuur, de interessante lessen, de goede sfeer en de enthousiaste leerkrachten en leerlingen in deze school. Ze waren lovend over de combinatie van goede examenresultaten en de echte vrijeschoolkwaliteiten die ze in de lessen gezien hadden. Er waren natuurlijk ook ontwikkelpunten zoals het beter benoemen van de (leer)doelen aan de leerlingen bij een lessituatie, het geven van effectievere feedback aan leerlingen en voor de schoolleiding om ervoor te zorgen dat de strategische beleidsdoelen meer gaan leven bij het personeel. Het is bijzonder mooi om te ervaren hoe trots leerlingen en ouders over onze school konden vertellen aan de inspectie. Uit de enquête van de inspectie bleek dat de geënquêteerde klassen ons gemiddeld liefst een 7,6 gaven voor het schoolklimaat, een prachtig rapportcijfer! Daarnaast hadden leerlingen en ouders goede adviezen ter verbetering. Als ik moe maar voldaan thuiskom en laat in de avond op mijn dag terugblik dan voel ik me rijk en trots met zulke fijne collega’s, leerlingen en ouders.

Branding



MOPPEN EN VERHAALTJES UIT KLAS 2

8 | Voorjaar 2015|

Groei

STRIPS UIT KLAS 5/6

Madelief Lotte

Merijn

Branding


Mira


Advertenties

10 | Voorjaar 2015|

Groei

Ingezonden

Wie groeit er het meest? Door Bart van der Zanden

Sophia stond op mij te wachten. Terwijl ik de deur van het slot deed, vroeg ik of ze er al lang stond. Ze antwoordde van niet, hield even in en vroeg toen: ‘Hoezo?’ Innerlijk gaf ik mezelf een tik op de vingers: het had natuurlijk niet meer uitgemaakt. Ze stond er, ik kwam, we gingen naar binnen. Misschien stond ze er al een kwartier tegen de muur te leunen, in gedachten afwezig spelend met de waarneming dat volwassenen altijd te laat komen en vervolgens, om hun gêne te verbergen, aan haar vragen of ze er al lang staat.

Sophia was een meisje van bijna twaalf jaar oud, dat genoeg had meegemaakt voor iemand van dertig en steeds de indruk wekte daarvan minstens twintig jaar voor zichzelf te houden. Ze woonde in de instelling voor kinderen jeugdzorg waar ik als muziektherapeut werkte en was bij mij in therapie sinds mijn eerste week. De eerste week van mijn eerste baan als muziektherapeut. De vraag was dus, wie er wie ging helpen ontwikkelen. Het eerste ontwikkelpunt was alvast voor mij, omdat de o zo belangrijke indicatie bestond uit een diplomatieke variant van ‘al het andere werkt niet, want ze praat niet’. Oftewel: zie maar. Ze praatte dus niet. Ze zei wel van alles, maar een half leven vol therapeuten had haar heus geleerd hoe je van alles kunt zeggen zonder te praten. Maar ja, als je niet wil praten ben je bij mij aan het goede adres want ik doe het ook liever niet. We zetten een cd met top-40 muziek op en speelden spelletjes. Dat voelde akelig weinig professioneel, maar wel lekker ontspannen. Een punt voor ons allebei, dus. De sessies daarop hebben we veel met verkleedkleren gespeeld. Wat mij aan verkleedkleren altijd bijzonder therapeutisch leek, was de mogelijkheid te worden wie je wil. Maar dat is natuurlijk niet de belangrijkste therapeutische eigenschap van verkleedkleren. Wat wezenlijk is, liet Sophia mij zien. ‘Kom eens,’ zei ze. Ik kwam en kreeg een rok. Een sjaal, een muts en een veel te kleine blouse die over mijn

Branding


fleecetrui werd gedwongen. ‘Het staat je prachtig!’ riep Sophia gespeeld en ik liet gelaten toe, hoe ze haar best deed haar therapeut zo belachelijk mogelijk aan te kleden. Punt voor haar. Op een dag verraste zij me met een zelfgeschreven tekst. Een kind dat je een zelfgeschreven tekst wil laten lezen komt altijd met een cadeautje, en dit cadeautje liet een schitterend contrast zien tussen de luchtige, terloopse en vrolijke manier waarop ze het aanbood en de inhoud ervan: Jeden Tag sitze ich in meinem Bett schreibe Gedanken über meine Welt Weiß nicht mehr wo ich hingehöre doch langsam wird mir klar dass ich nur ein Stückchen Scheiße bin und meine Welt zerschmettert ist o-ho yeah, o-ho yeah Zo. Alle problemen in één coupletje, passend afgesloten met o-ho yeah. Wat moest ik daar nu mee? Ik kan het niet beter maken, lieve Sophia. Haar dossier was verre van compleet, maar compleet genoeg om uit te lezen dat ze absoluut gelijk had toen ze dit schreef. Daar kon ik niets aan veranderen, en iedere therapeutische reactie (hoe is dat voor je, hoe ga je daarmee om…) zou een dooddoener zijn geweest waar Sophia nietsontziend doorheen had geprikt. Gelukkig had ik tenminste één ding geleerd: in geval van twijfel, mond houden en muziek maken. Dus hebben we er een prachtig popliedje van gemaakt. Alle problemen prachtig samengevat in een vrolijk liedje met power. Geen problemen meer van iemand die niet praat, maar creativiteit van iemand die leeft. Sophia straalde bij iedere opvoering omdat ze op een positieve manier het middelpunt was – omdat ze applaus kreeg voor haar leven en de manier waarop ze met haar problemen omging. En voor mij is dat liedje nog steeds het hoorbare bewijs dat je in feite als therapeut aan de grootste problemen niets kunt doen. Je kunt niets doen, behalve een kind je hand aanbieden, samen een stukje op weg gaan en muziek maken. En daarmee uit. Sophia is een gefingeerde naam. Ik werk inmiddels niet meer in de instelling, maar in mijn eigen praktijk: Tonica muziektherapie.


Ingezonden

De groei en het kind Door Anouk de Veen, Hypericon

In mijn praktijk begeleid ik regelmatig kinderen en krijg ik vaak vragen van ouders over de groei van hun kind. Een kleine greep uit deze vragen: Welke voedingsstoffen heeft mijn kind nodig? Is mijn kind te zwaar? Anderen zeggen dat mijn kind te dun is, klopt dat? Mijn kind wil geen groenten eten, wat nu? Tijdens de begeleiding bereken ik de voeding, meet en weeg ik de kinderen en geef ik voedingsadviezen en praktische tips. In de verschillende leeftijd fases komen verschillende problemen rondom de voeding voor. Zo vinden kinderen van 4-8 jaar groenten vaak bitter en ‘lusten’ dit niet. Probeer als ouder wel steeds deze bepaalde groenten aan te bieden, kinderen moeten namelijk de smaak leren kennen. Als advies geef ik vaak om tien keer(op verschillende dagen) iets te laten proeven voordat het kind mag zeggen: ‘’dit lust ik niet’’. Ondertussen kun je als ouder de groenten wel al verwerken in bijvoorbeeld sausjes of soep, zo krijgt het kind de vitaminen en mineralen wel binnen. Kinderen van 9-13 jaar krijgen steeds meer een eigen wil en hierin worden ze vaak beïnvloed door vriendjes en vriendinnetjes, maar ook door reclame op tv, in de krant of op internet. Hierdoor zullen ze zich af kunnen zetten tegen gezonde voeding en vaker om ‘lekkere/ ongezonde’ tussendoortjes vragen of soms misschien zelfs van hun eigen zakgeld iets lekkers kopen. Probeer duidelijke afspraken te maken met uw kind, wanneer mag hij/zij iets extra’s? En leg daarbij uit dat fruit/groente als tussendoor gezonder is dan al het snoep, koek, chips e.d. Betrek uw kind ook bij het koken en leg uit welke producten u gebruikt, kinderen zijn erg leergierig en vinden koken vaak erg leuk! Ook erg leerzaam en leuk voor uw kind is het aanleggen van een eigen moestuintje. Jongeren van 14-18 jaar ondergaan heel veel veranderingen. De groeispurt begint en de hormoonhuishouding wordt op zijn kop gezet. Al deze veranderingen stellen een hoge eisen aan de vitaminen- en mineralenvoorziening. Echter in deze leeftijdscategorie wordt er vaak onregelmatig en ongezond gegeten doordat de jongere zich kan afzetten tegen alles wat gezond is. Als ouder is het belangrijk om vast te houden aan de gezonde maaltijden met een goede verdeling over de dag. Dan weet u in ieder geval zeker dat uw kind thuis voldoende voedingsstoffen binnen krijgt. Mijn naam is Anouk de Veen, (kinder)diëtist bij La Vita Sana Voedingsadviesbureau. Op dinsdag en vrijdag houd ik spreekuur bij Hypericon en werk ik nauw samen met alle disciplines die daar werken. Heeft u vragen over de voeding van uw kind of wilt u de voeding van uw kind laten berekenen? Dan kunt u contact met mij opnemen. Telefoon: 06-83 54 63 39 E-mail: [email protected] Website: www.dietist-lavitasana.nl

12 | Voorjaar 2015|

Groei

Medezeggenschapsraad onderbouw

Het bestaan van MR Meander Jean Pierre van Groeningen

De MR (Medezeggenschapsraad) Meander is er voor leerkrachten en ouders van leerlingen. En daardoor ook voor ruim 400 Nijmeegse kinderen. De MR bestaat uit ouders en leerkrachten. Het orgaan om invloed te kunnen uitoefenen op het schoolbeleid. De MR adviseert en beslist mee in allerlei schoolzaken. Bij het adviseren en meebeslissen gaat de MR uit van vijf centrale thema’s; 1. Goede kwaliteit van vrijeschool onderwijs. Om dit te verkrijgen en te behouden is de MR altijd op zoek naar signalen van ouders, leerkrachten, ondersteunend personeel en leerlingen. Maar ook door kritisch, positief mee te denken bij bestaande gewoontes en aanpassingen. En door gebruik te maken van informatiebronnen zoals inspectierapport, wetswijzigingen en vernieuwingen uit de praktijk. 2. Prettige sfeer op school Veranderingen in formatie of lesaanpak mogen bijvoorbeeld niet leiden tot ongelijke verhoging van de werkdruk voor leerlingen of leerkrachten. Daarbij moet de school open staan voor leerlingen van allerlei achtergronden. 3. Aandacht voor multiculturele en sociale aspecten Dit is van belang om bij te dragen aan begrip en respect bij leerlingen, ouders en leerkrachten. 4. Veiligheid in en rond de school Hierover waken tot en met alle activiteiten die door school worden georganiseerd. 5. Transparante schoolorganisatie Dit is een voorwaarde voor een goede en directe communicatie tussen directeur, leerkrachten, ouders en leerlingen. Hierdoor kunnen problemen tijdig worden gesignaleerd en spoedig worden opgelost door degene die daar verantwoordelijk voor is. Wederzijds begrip en openheid vergroten de betrokkenheid van ouders bij school. Genieten van onderwijs De MR streeft ernaar om Meander positief uit te dragen, zodat de leerlingen nu en in de toekomst met veel plezier en in een veilige, prettige sfeer onderwijs kunnen genieten. Door het geven van gevraagd en ongevraagd advies wil de MR Meander invloed uitoefenen op het schoolbeleid. De MR ontwikkelt zelf geen beleid, maar kan door een (on)gevraagd advies wel met suggesties komen en aan de directeur vragen op dit punt beleid te ontwikkelen. Op dat moment kan de MR haar controlerende taak weer uitvoeren. Naast het beoordelen van de jaarlijks verplichte plannen en rapporten heeft de MR ook speerpunten zoals; ouderschenking, huisvesting, klassengrootte, aanpassing in het onderwijs of de weg naar vervolgonderwijs. De MR heeft een heel breed interesse gebied maar bemoeit zich niet structureel met alles. De MR wil in de uitvoering van haar taken een open en positief ingestelde gesprekspartner zijn voor de directie. De MR ziet het als haar taak om kritisch te kijken naar voorgenomen besluiten van de directie en het bestuur en zal, daar waar nodig, haar bevoegdheden gebruiken. Er worden op voorhand geen gespreksonderwerpen uitgesloten, dit wil niet zeggen dat alles wat besproken of onder de aandacht van de MR gebracht wordt ook leidt tot actie van de MR. MR Meander werkt voor uw kind op Meander en groeit door aandacht, aanbod en aanpak.

Branding



Ingezonden

Hardlopen Kommerien Broderick, moeder van 3 kinderen op Meander en docente Lichamelijke opvoeding op het Karel de Grote college

Rennen is een metafoor voor mijn leven. Het heeft mij gevormd tot wie ik nu ben. Het heeft mij wilskracht, verslaving en plezier gegeven, angst en overwinningen bezorgd, mijn ego gevoed, spirituele ervaringen en zelfvertrouwen geschonken. Het hardlopen heeft in elke fase van mijn leven bij mij gehoord. De vorm en beleving is in iedere fase weer anders. Op het moment dat ik dit schrijf, ben ik zwanger van mijn vierde kind. De komende tijd zal ik helaas niet hardlopen. In mijn gezin en op school beweeg ik mij in een rustig tempo. En nu ik in midden Zweden van de voorjaarsvakantie geniet, verkies ik de langlauflatten boven de hardloopschoenen. Rustig bewegend, schuif ik verstild door het landschap. Pauze nemen hoeft niet, hoogstens om de latten in de waxen, maar moe word ik niet in dit tempo. Spierpijn krijg ik helaas wel. Primitief rennen In het Zweedse familiehuis las ik liggend voor de houtkachel de nieuwste Adriaan van Dis uit, vaak met een glimlach op mijn gezicht. Van Dis beschrijft het leven van zijn moeder en belevingen uit zijn jeugd. Zijn moeder had een bijzonder leven achter de rug waar hij smakelijk over kan vertellen. Ik moest erg lachen om de sarcastische opmerkingen van Van Dis over de antroposofie. Zo schrijft de auteur bijvoorbeeld over ‘sofische snacks’ (gedroogde appeltjes) en citeert hij een niet verstuurde brief van zijn moeder aan de viervoudig Olympisch kampioen hardlopen in 1948, Fanny Blankers Koen. ‘Enige kanttekeningen bij uw oproep aan de jeugd om meer primitief te rennen. Is dat wel zo’n goed idee? Rennen is primitief. Meer iets voor jagers die met een speer achter een prooi aan zitten. Als wij vandaag rennen, lijkt het wel of we op de vlucht zijn of iets gestolen hebben. Rennen voor je leven, maar toch niet voor je plezier? Rennen is een instinkt dat ons terugwerpt op de beschaving. De fiets rent nu voor ons, de brommer, trein, auto, zoals vroeger het paard. Ik heb gevangenen zien rennen, op bevel van hun bewakers, die ze dan in de rug schoten: gedood in de vlucht, heet dat. Neen, rennen heeft voor mij een nare klank, met wandelen kom je veel verder. De beschaving vraagt om andere vormen van beweging. Heeft u wel eens aan euritmie gedacht? Dat is pas een stap voorwaarts: lichamelijk uiting geven aan gevoelens. Zo kan men medeklinkers laten trippelen. Of een lied verbeelden, een gedicht, al naar het gevoel ingeeft. Wat men zo kweekt, is een lichamelijk bewustzijn voor taal. Gehoorzaamheid aan het gevoel is beter dan je spieren verzuren.’ Sport op vrijescholen Na het lezen van deze brief, die waarschijnlijk geschreven is rond 1950, moest ik heel hard lachen. In de wereld van de vrijescholen staat sporten niet centraal, daar ben ik mij bewust van sinds ik begon met werken op de 14 | Voorjaar 2015|

Groei

Stichtse Vrijeschool, de Zeister Vrijeschool en Hogeschool Helicon in 1999. Kunsten: muziek, euritmie, beeldende vorming en toneel, voeden en vormen hart en ziel. Een mooi streven voor de vorming van de jonge mens. Ik ben blij dat ik werk op een vrijeschool en mijn kinderen er naar school gaan. Door bovenstaande tekst uit ‘Ik kom terug’ van Van Dis werd ik opnieuw aan het denken gezet over het sporten in deze tijd en op de vrijeschool. Om dit een niet al te uitgebreide tekst te laten worden, beperk ik mij nu tot hardlopen of rennen. Ik had ook over andere bewegingsvormen kunnen schrijven, zoals teamsporten, dans of judo. Op maandagmiddag zorg ik voor een hardlooptraining voor leerlingen en werknemers van het Karel de Grote College in het na-school-beweeg-programma. Ook een van de euritmieleerkrachten is dan van de partij. Rennen en euritmie hoeven elkaar blijkbaar niet in de weg te zitten. ‘Rennen en euritmie hoeven elkaar blijkbaar niet in de weg te zitten.’ De euritmieleerkracht en ik zijn het er over eens dat rennen je hoofd leeg kan maken en ontspanning biedt na een lange dag werken. Gewoon lekker ongecompliceerd bewegen na een dag in de buitenlucht. Maar er is meer te zeggen over hardlopen. Het antroposofisch mensbeeld waarin het ‘denken, voelen en willen’ ofwel het ‘hoofd- hart-handenprincipe’ naar voren komt, komt terug in het rennen. Mits het uitgangspunt waarom te gaan rennen maar niet eendimensionaal is. Bij kinderen gaat dit van nature goed. Bij volwassenen wordt het rennen vaak aangestuurd vanuit het denken en/of willen. Meestal is dan het enige gevoel de spierpijn achteraf. Rennen in ontwikkeling Kinderen van 1 tot 3 jaar rennen om hun wereld te ontdekken en onbewust hun lichaam te onderzoeken. Kinderen rennen vanaf 3 tot 10 jaar als vorm van nabootsing en als onderdeel van hun fantasiespel. Vanaf het 6e jaar is het goed dat kinderen door middel van tikspellen in hun fantasie en bewegingen gevoed worden. Ook is het goed om hen vanaf deze leeftijd in andere meer complexe bewegingen en samenwerkingsopdrachten te scholen. Rennen in competitieverband is tot en met de derde klas vragen om problemen, omdat kinderen tot die leeftijd nog niet goed kunnen relativeren. Estafettes met winnaar en andere hardloopwedstrijden raad ik dan ook

af. Tikspellen, die aansluiten bij hun belevingswereld, kunnen kinderen op deze leeftijd daarentegen heel plezierig en zonder problemen spelen. In een maatschappij waarin kinderen steeds minder bewegen is dit uiteraard ook heel goed voor hun gezondheid – naast het buiten spelen. ‘Rennen in competitieverband is tot en met de derde klas vragen om problemen.’ Wanneer een kind zichzelf kan zien als een op zichzelf staand persoon, zo rond het 10e levensjaar, kan het zich positioneren ten opzichte van anderen. Dan kan een kind zijn eigen kunnen en dat van anderen meestal beter relativeren. Leren omgaan met winnen en verliezen, hoort daarbij. Renwedstrijdjes in of buiten de klas kunnen hierbij helpen. Vanaf de 8e klas, rond het 13e, 14e levensjaar kan een kind zijn wilskracht gericht ontwikkelen. Hardlopen als middel om iets vol te houden, een 12 minutenloop op afstand of een 60 meter sprint op tijd, iets om trots op te zijn, komt in deze ontwikkelingsfase in een ander licht te staan. In de achtste klas staat niet voor niets ‘het doorzetten’ centraal. Zowel jongens als meisjes zijn op deze leeftijd heel fanatiek. Wanneer een kind op deze leeftijd bij een atletiek- of andere sportvereniging gaat hardlopen, leert het zichzelf discipline en doorzettingsvermogen. Wanneer hardlopen de enige bezigheid of hobby is van een kind, kan een kind zijn beleving echter enorm versmallen. Dit staat een gezonde ontwikkeling in de weg. Vanaf hun 15e levensjaar vragen meisjes mij regelmatig hoe ze het beste af kunnen vallen. Ze willen dan meer gaan hardlopen. Ik raad

Branding


dat deze pubers af, omdat hun motivatie een extrinsieke is. Ik vraag hen dan naar wat ze fijn vinden om te doen en stimuleer hen dat meer en in een bepaalde regelmaat te gaan doen. Jongens stellen de vraag minder, maar vertellen graag dat ze naar de sportschool gaan en wat ze daar allemaal doen. Ik ben geen voorstander van sporten in een sportschool op jonge leeftijd. Sportscholen zijn dodelijk voor de

beleving en voeden de focus op het lichaam, op slanker en fitter worden met een zeer smalle kijk op de werkelijkheid als resultaat. Een sportclub waarbij samen met anderen wordt bewogen en beleving wordt gedeeld, raad ik daarentegen wel aan. In mijn ogen draagt sport op deze manier bij aan een completer mens-worden. ‘Sportscholen zijn dodelijk voor de beleving en voeden de focus op het lichaam.’ Wanneer leerlingen op het KGC in de 11e klas hun eigen trainingsschema schrijven, ligt de nadruk op het zelf formuleren van een doelstelling. De leerlingen moeten zich afvragen of ze zichzelf een uitdagend doel kunnen stellen van bijvoorbeeld 20 minuten joggen of in 30 minuten 7 km rennen. De 17-jarige leerling heeft geleerd wat hij of zij kan en niet kan en houdt van een heldere opdracht waarbij er een eigen plan getrokken kan worden. In de evaluaties van dit jaar bleek dat bijna alle leerlingen positief op deze opdracht

terugkeken. Ze konden op hun eigen manier bewegen en trots zijn op wat ze bereikt hadden. Veel leerlingen bleken het hardlopen in een tempo heel prettig te vinden en bleven dit thuis doen, ook toen de lessen al afgelopen waren. Volwassenen rennen vaak om fit te blijven, af te vallen of om hun eigen prestaties te verbeteren. Allemaal heldere redenen om hard te lopen. Ook voor mij zijn dit soms redenen om in beweging te komen op zondagmorgen of me toch weer in te schrijven voor de Zevenheuvelen loop. In een tijd van bewegingsarmoede is voor veel mensen het hardlopen of het bezoek aan een sportschool de enige manier om lichamelijk gezond te blijven. Of deze reden om en de manier van bewegen zo goed is voor de ziel, is voor mij de vraag. Lopen met hoofd, hart en handen Om terug te komen op de brief van de moeder van Adriaan van Dis: ‘Gehoorzaamheid aan het gevoel is beter dan je spieren verzuren’, moet ik zeggen dat ze toch wel een beetje gelijk heeft. Want pas als je loopt op je gevoel en rent vanuit een intrinsieke motivatie, is het voedend voor het leven. Elke stap voelen, kijken waar je bent, een verbinding aangaan met de omgeving. Het gegeven dat je er fit van wordt, is dan een bijkomstigheid. Lopen kan, net als een meditatie, zuiverend werken, een manier zijn om te oefenen om in het hier en nu te leven. Lopen met hoofd, hart en handen. Dat geeft de persoon die ik ben energie. In mijn zwangere toestand gaat dat nu niet. Mijn aandacht is nu bij de baby die in mij wordt. Maar ook verlang ik naar de zomer, omdat ik dan hopelijk weer kan rennen!


Advertentie

Wol en Breigaren Tweedewalstraat 83 6511LR Nijmegen Felt Fever van drops garen 25% off Soven Bio wol/Sheepland merino vilt – lontwol enz. Su & Jill

Workshop wol spinnen

12 Maart vanaf 18:30 uur. 22,50 incl. 100 gram wol. Met koffie/thee en iets lekkers. Info [email protected]

V ADERVUUR !

de training voor mannen die hun kinderen de beste vader gunnen

“Om clown te zijn hoef je

niets te leren, je hoeft alleen

weer terug te halen wat je

vroeger hebt afgeleerd.”

Ton Kurstjens is sinds 1989 clownsdocent en professioneel clown. Tijdens zijn cursussen besteedt hij aandacht aan contact-clownen; zonder oordeel en met liefde voor de mensen het open contact met elkaar zoeken.

!

- 5 avonden, start 26 april -! de Pelmolen, Beek-Ubbergen ‘Een aanbeveling voor iedere man die het vaderschap serieus neemt en erin wil groeien.’ !

www.praktijkvader.nl !

OOK VOOR INSPIRERENDE BLOGS, INDIVIDUELE VADERCOACHING EN HET GRATIS E-BOOK ‘HOE WORD JE DE VADER DIE JE WILT ZIJN?’

16 | Voorjaar 2015|

Groei

Voor het programma kunt U kijken op:

www.clownerie.nl De cursussen zijn bedoeld voor volwassenen. Voor meer informatie kunt u een mail sturen naar [email protected] of bellen: 024-354 21 05

Column

Groeikracht, groeipijn Door Saskia Kimman, moeder van twee jongens op onze school; een grote en een kleine Groei is leven. Groei is ontwikkeling. Groei is vaak fijn, maar gaat ook gepaard met pijn. Waar aan de ene kant het nieuwe zich openbaart, sterft aan de andere kant het oude af...

willen we vaak dat het voor altijd zo blijft. Dan maken we het ons zo comfortabel mogelijk en proberen we verdere (groei)pijn te vermijden. De comfortzone... We ontwikkelen ons nog op bepaalde gebieden, maar op andere verstarren we en willen we dat alles blijft zoals “Ik hoop dat jullie deze les heel wat ongemak gaan het is. tegenkomen. Want het is door ongemak dat we Hoe langer we vast willen houden aan het oude, groeien.” Zo begon mijn yogajuf vanochtend de les. hoe hardnekkiger we ons verzetten tegen groei en Waarna we anderhalf uur lang grenzen oprekten in verandering. En hoe groter het ongemak eigenlijk de meest oncomfortabele houdingen. En ja, ik ervaar wordt. Je past letterlijk en/of figuurlijk niet meer aan den lijve dat het waar is. Door het ongemak op te in je oude jasje. Het wringt, het knelt, het zit niet zoeken en ermee te zíjn, ontspan je er beetje bij beetje meer lekker. Je kunt nog van alles doen om dat niet in en verruim je je mogelijkheden. Je groeit in kracht en te hoeven voelen, wat het ongemerkt nog pijnlijker flexibiliteit, en vooral ook in bewustzijn. Maar ach, wat en ongemakkelijker maakt. Er kan een flinke crisis is dat af en toe hard werken tegen alle weerstand in. nodig zijn om te veranderen, om los te laten en je over te geven aan de stroom van het leven, Dus ja, groei gaat gepaard de groeikracht die het leven met pijn en ongemak. eigen is. Maar uiteindelijk “Ik hoop dat jullie deze les zowel voor kinderen als moet je wel breken met oude heel wat ongemak gaan voor volwassenen. Het tegenkomen. Want het is door gewoontepatronen om een enige zekere in het leven sterker bewustzijn te verkrijgen ongemak dat we groeien.” is dat het constant in en nieuwe, onvermoede verandering is. En wij mogelijkheden te ontdekken. ontwikkelen ons aan de hand van die veranderingen. Ik denk dan altijd weer aan een tekst die ik ooit, lang Steeds weer moeten we loslaten wat we dachten dat geleden tegenkwam, in mooie letters geschilderd op van ons was en waaraan we ons gehecht hadden alsof een muur in India, op een moment dat ‘ie me heel diep het voor altijd zo zou zijn. Steeds opnieuw worden we raakte... geconfronteerd met de vergankelijkheid van alles. Ieder evenwicht dat we hebben gevonden moet steeds weer Your pain is the breaking of the shell that encloses opnieuw worden bijgesteld. your understanding. Even as the stone of the fruit must break so that it’s heart may stand in the sun, so must Als kind groeien we onbewust en meestal als vanzelf. you know pain. Most of your pain is self chosen. It is the Met vallen en opstaan leren we lopen en vooruit bitter potion by which the physician within you heals komen in het leven. We gaan nog zo op in het moment your sick self. Therefore, trust the physician, and drink dat het leven ongestoord haar gang kan gaan. Maar his medicin in silence and tranquility. For his hand, als we dan eenmaal groot zijn en iets bereikt hebben, though heavy and hard, is guided by the hand of the een baan, een relatie, een set overtuigingen, dan unseen...

Branding


Titiaan Groei | Voorjaar 2015 | 17

Interview met Harry Gubbels

Alles onder één dak en een tractor erbij Door Harry Perrée, journalist en vader van kinderen op Meander en KGC

Over krap een jaar zitten alle leerlingen en leerkrachten van de Meander onder één dak, dat van een schoolgebouw aan de Celebes- en Timorstraat. Althans, als de onderhandelingen met de gemeente niet op het laatst spaak lopen. Directeur Harry Gubbels geeft alvast een rondleiding door de nieuwe school. Zodra Harry Gubbels zijn fiets heeft geparkeerd op het schoolplein aan de Celebesstraat, steekt de directeur van wal over de plannen voor het beoogde nieuwe schoolgebouw voor de Meander. ‘Dit willen we zo laten’, knikt hij naar een markant gebouwtje met handenarbeidlokaal achter het statige schoolgebouw. ‘Daar gaan we aanbouwen’, wijst hij naar twee klaslokalen op de begane grond. ‘En dat’ - hij doelt op een omhekt basketbal-/voetbalveldje en de fietsenstalling - ‘gaat weg. We maken het weer open.’ Een aangrenzend perceel, waar nu een overjarige groenige keet staat, wil hij ook aankopen om er een accommodatie voor BSO Rijk van Nijmegen (Flierefluit, Toverfluit, Zonnestraaltjes) te bouwen. De directeur heeft er zichtbaar zin in. De plannen liggen klaar en hij is hier al menigmaal geweest, is snel duidelijk. Natuurlijk, ga gerust je gang, reageert de directeur van de Joannesschool, die nu nog in het pand huist, op zijn verzoek om even een rondje door de school te lopen. Ook de andere personeelsleden groeten Harry als oude bekende. Struikelpunt Maar de verhuizing is niet zeker, de onderhandelingen met de gemeente lopen nog. Op 10 maart, zo verwacht hij, is duidelijk of er geproost kan worden op de aankoop van het pand. Geld vormt een mogelijk struikelpunt, maar daar wil de directeur weinig over kwijt. Behalve dat de huidige schoolpanden in bezit van de Stichting Pallas zijn, de regionale koepel van vrije scholen. ‘Als je eruit wilt, moet je het aan de gemeente verkopen voor de WOZ-waarde.’ Daar staat tegenover dat Pallas het nieuwe pand weer kan kopen tegen WOZ-waarde. ‘Hoeveel dat is? 1,2 of 1,3 miljoen euro, zo uit mijn hoofd. Maar dát is geen struikelpunt. Wat dan wel? Dat ga ik je niet vertellen. Ik ben gekke Henkie niet.’ Over de plannen voor de school is hij níet geheimzinnig. Op 1 september hoopt hij de sleutel te krijgen. En al is de aankoop van het pand nog onzeker, het traject dat daarop volgt is zo klaar als een klontje. De bouwvergunning is rond, de aannemer kan op 1 september aan de slag. ‘Er moet van alles verbouwd worden.’ Toiletten moeten worden vernieuwd, vier kleuterlokalen vergroot en verbouwd. ‘We willen kleuterklassen van minimaal zestig vierkante meter. Dat is ver boven de norm van het ministerie. We willen een

18 | Voorjaar 2015|

Groei

goede speelruimte hebben voor onze kleuters.’ Op 1 januari 2016 zouden de verbouwing en opknapbeurt van het schoolgebouw klaar moeten zijn ‘het plan is dat de ouders de klassen gaan kleuren’ - en kunnen alle tafels en stoeltjes, alle kasten en schoolborden verhuisd worden. De verhuizing is hard nodig, vindt Harry. ‘We zitten nu met twee locaties en omdat we als school groeien, zitten we straks met zes klassen op de Bernardstraat - nu zijn dat er nog vier. Dat staat de samenwerking tussen collega’s in de weg. Het is niet fijn als je als team en als kinderen gesplitst bent.’ Zo moeten derde- of vierdeklassers de vijfde en zesdeklassers boven zich zien en voelen, meent de directeur. Dat hoort nu eenmaal bij die leeftijdsontwikkeling. Met twee schoollocaties lukt dat niet. Knollen Bovendien zitten aan het samensmelten van twee locaties veel praktische voordelen: zesdeklassers kunnen, om maar eens wat te noemen, met Sint Maarten eersteklassers makkelijker helpen knollen uithollen. ‘Dat gebeurt nu ook wel, maar dan moeten ze telkens komen lopen.’ En dan is er natuurlijk nog de gymzaal, waar de nieuwe locatie over beschikt. ‘Een lelijke puist’, noemt Harry het gebouwtje dat detoneert bij de jarendertigstijl van het schoolgebouw. Niettemin, het is een eigen gymzaal, waarin alle klassen terechtkunnen. ‘Je kunt hem ‘s avonds en in het weekend verhuren. We gaan er wel geld mee verdienen, wat denk jij?’, lacht de directeur. In de gang van het schoolpand aait hij met zijn vingers over de muurtegels. ‘Dit soort details, dat is natuurlijk fantastisch’, zegt hij over gele tegels met een sierrandje van rode, zwarte en groene tegels. ‘Dat blijft allemaal behouden.’ Dan gaat het naar de aula - ‘daar gaan we een

gereserveerd voor de verhuizing en de verbouwing. Tractor Met die zak geld moet de Meander ook een nieuw groen schoolplein bekostigen. ‘We krijgen ongeveer hetzelfde schoolplein terug’, belooft de schoolleider. Fietsenstalling en basketbalveldje zullen daarvoor wijken. De boomstammen en het bootje op het schoolplein van de Groesbeekseweg gaan mee naar het nieuwe schoolplein, het huisje niet. Wel komt er een tractor als nieuwe klimattractie. ‘We zullen ons nog buigen over de hoeveelheid zand op het plein.’ De leerlingen lopen nu veel zand naar binnen. ‘Daar is nu niet tegen op te vegen.’ Gras is geen alternatief; het houdt niet stand bij zoveel rennende kinderen. ‘Je zou grind kunnen leggen’, oppert hij voorzichtig, ‘maar daar ga ik niet over.’ Dat is, benadrukt hij, aan de speelpleincommissie.

lokaal erbij maken’ - door het trappenhuis naar de bovenverdieping. ‘Zo’n systeemplafond blijft gewoon zitten’, wijst hij naar het plafond van een klaslokaal dat bepaald nog geen vrijeschoolsfeer ademt. ‘Misschien komen er nieuwe plaatjes in, maar we gaan dat niet helemaal vervangen. Daar hebben we gewoon de centen niet voor.’ Hij kent de weg, weet welk rondje hij kan maken. Door de personeelskamer, naar de bovengang langs de aula en weer naar beneden door een mooi, stijlvol gebouw, met hier en daar gedateerde moderniseringen, met achterstallig onderhoud en zonder isolatie. Aan de buitenramen, allemaal enkelglas, kan niks gedaan worden, legt hij uit. De gevel aan de voorzijde van het pand heeft een beschermde status, wat het plaatsen van dubbelglas peperduur zou maken. Bovendien komt er een nieuw verwarmingssysteem in het pand en verhuizen de 70 zonnepanelen van de Groesbeeksweg mee. Dat zou de energierekening - de huidige gebruikers betalen een slordige 80.000 euro per jaar flink moeten drukken en maakt dat investeringen in isolatie amper zijn terug te verdienen. Trouwens, voor een complete isolatie is het budget te krap; Pallas heeft 800.000 euro

Branding


Nadelen ziet hij niet aan de verhuizing. ‘Nou ja, het is heel veel werk’, grapt hij. Dan, serieus: ‘Voor sommige leraren was het lastig: “moet ik echt mijn klas uit?”, vroegen die zich af. Maar hier heb je veel meer mogelijkheden: je hebt kassen, je kunt tuinieren, je hebt meer ruimte.” En ja, ook het achterlaten van het schoolplein is ‘best heftig’. ‘Dat hebben we nu 3,5 jaar en daar zitten bloed, zweet en tranen in.’ Dan herinnert Harry zich dat hij twee jaar geleden, toen de verhuizing naar de Celebesstraat nog maar net speelde, met de vorige wethouder (Hannie Kunst) door de school liep. ‘Die zei toen: “Er is geen school meer die in zo’n gebouw wil zitten. Ze willen allemaal open ruimtes.” Terwijl wij juist de beslotenheid van de ruimtes hier prettig vinden.’ Achttien klassen krijgt het schoolgebouw straks, waarmee het leerlingenaantal kan doorgroeien van 430 leerlingen nu naar 540 leerlingen straks. ‘Dat past erin en dan wordt de deur gesloten.’


- Advertenties -

20 | Voorjaar 2015|

Groei

Column

Groei Door Peter Josemans, leerkracht zesde klas Meander Mijn moeder staat voor een nieuwe stap in haar leven: als enig overgeblevene gaat ze binnenkort het huisje waar ze samen hun oude dag hebben geleefd verlaten. Ze gaat huren, in een complex dat voor het doel is gebouwd, aanleunend bij een verzorgingstehuis, in het centrum van haar woonplaats. Die woonplaats was ook haar geboorteplaats, de plaats van haar jeugd, de plaats waar haar eigen moeder in het kraambed van de jongste (ik meen de dertiende) stierf en zij als een van de oudsten en in ieder geval de vaardigste, de zorg over de kleintjes grotendeels op zich nam. Ik geloof dat ze toen zestien was. Eenmaal weg uit haar dorp (met de onderduiker die mijn en onze vader werd, mee naar het westen) kreeg ze zelf nog zes kinderen. Toen we - veel later – eens vroegen wat ze had willen worden als de situatie van haar jeugd niet zo’n klemmend beroep op haar had gedaan, was het antwoord zonder veel aarzeling: ‘kleuterleidster’. Met groei is het raar gesteld: je ziet het niet gebeuren, net zo goed als je de maan niet ziet wassen…, maar toch gebeurt het. De plotselinge waarneming van het groeifeit is dan vaak een schokkende belevenis. “Het is gebeurd en ik zag het niet!” Tanden, groot en geel, met ribbelige onderrandjes. Plotseling verschrikkelijk hoogwater boven de veel te groot lijkende schoenen. Een neus die plots als een statement het gezicht voor schut zet… Maar ook een andere woordkeus. Een blijk van gegroeid inzicht ten aanzien van de belangrijke vraagstukken van het leven. Een diepere waardering voor de zegeningen die je gegeven zijn en die er echt toe doen… ‘Ik leef mijn leven in groeiende ringen Die zich om de dingen sluiten Ik zal de laatste misschien niet volbrengen Maar proberen zal ik het zeker wel…’ (Rainer Maria Rilke, vrij vertaald) Zo groei je dus door je leven heen, zonder te zien en te weten waar ieder stap toe leidt, maar steeds weer voelend dat een ring is gesloten. Twee weken geleden nog sprak mijn moeder over het voorgenomen besluit: als de situatie zich aandient (een eerste plek op de wachtlijst, kan nog maanden, een jaar duren…) dan zeg ik ja. Nu is het telefoontje al gekomen. Ze heeft meteen geaccepteerd. Ze gaat aanleunen, dicht in het oude centrum, op een steenworpje afstand van haar geboortehuis en met uitzicht op de haar zo vertrouwde dorpskerk; dichtbij de mensen, dichtbij de gezelligheid, dichtbij thuis. Een nieuwe ring opent zich…

Branding


Licht| |Voorjaar Winter 2015 2014 | 21 Groei

Advertenties

22 | Voorjaar 2015|

Groei

Branding



- Advertenties -

Workshop !

‘Je baby vrolijk zindelijk’ ! over Baby Zindelijkheids Communicatie BZC is een positieve en leuke manier om om te gaan met het zindelijk worden van je baby of dreumes. Dat kan namelijk! ! Wil je beter op de behoeftes en de mogelijkheden van je baby reageren? En daardoor ook sneller uit de luiers zijn? Dan is de workshop wat voor jou!! Je baby is er klaar voor, jij ook?

Meer informatie & aanmelden:

Openingstijden maandag t/m vrijdag 8.00-19.00 0 9 zaterdag 8.00-18.00 zondag 12.00-18.00 0 24 | Voorjaar 2015|

Groei

1

www.wendyvandam.nl

De seizoenentafel De seizoenentafel is een plek in de klas of in huis waar de kringloop van het jaar gevolgd kan worden. Wat buiten gebeurt, wordt binnen tot uitdrukking gebracht. Als beeld verwijzen de figuren op de seizoenentafel naar het wezenlijke in de natuur. Door de aandacht waarmee je de seizoenentafel bijhoudt, zie je ook buiten veel meer. Het wordt zelfs spannend om ‘het hele jaar rond’ de tafel te verzorgen en je telkens weer af te vragen: kan ik bij elk seizoen iets passends vinden? Jonge kinderen kunnen zich nog moeilijk voorstellen wat er in de natuur plaatsvindt. Toch kennen ze onbewust de wetten van de natuur. Door op de seizoenentafel in kleuren en beelden de omgeving van buiten naar binnen te brengen, roepen we iets in hen wakker, dat niet zo eenvoudig in woorden valt uit te drukken. We zien bij de kinderen de vreugde van de herkenning. Iets grotere kinderen kunnen zelf al helpen mooie dingen uit de natuur te verzamelen voor de seizoenentafel. Grote kinderen en volwassenen hebben minder behoefte aan de uitbeelding in de vorm van popjes; een kleed, een vaas met takken of bloemen van het seizoen, een reproductie of een mooie steen is dan al genoeg. (Bron: De seizoenentafel; Van Leeuwen en Moeskops)

Sehnsucht nach dem Frühling Text: Christian Adolph Overbeck und Wolfgang Amadeus Mozart (Musik)

Komm, lieber Mai, und mache die Bäume wieder grün, und lass mir an dem Bache die kleinen Veilchen blüh’n! Wie möcht’ ich doch so gerne ein Veilchen wieder seh’n! Ach, lieber Mai, wie gerne einmal spazieren geh’n! Zwar Wintertage haben wohl auch der Freuden viel; man kann im Schnee eins traben und treibt manch’ Abendspiel; baut Häuserchen von Karten, spielt Blindekuh und Pfand, auch gibt’s wohl Schlittenfahrten aufs liebe freie Land. Ach, wenn’s doch erst gelinder und grüner draußen wär’! Komm, lieber Mai, wir Kinder, wir bitten gar zu sehr! O komm und bring’ vor allem uns viele Veilchen mit! Bring’ auch viel Nachtigallen und schöne Kuckucks mit!

Branding



26 | Voorjaar 2015|

Groei

Ingezonden

Schaapjes tellen Door Mariëtte van Slooten

We zijn met klas drie op excursie naar de hei geweest. En op de hei stond de schaapskudde die door schaapsherder Bart Willers werd gehoed. Bart Willers is ecologisch bioloog en denkt met het bedrijf waar hij voor werkt, mee over de ecologische beïnvloeding van de hei. Het bedrijf waar hij voor werkt heet Wassum Landschapsbeheer. Opgetogen als we zijn begon het feest in de klas, we gingen fietsen dus we maakten afspraken over onze taken. Het was niet ver, het was in Heumensoord. Ik had in Heumensoord nog nooit hei gezien en ook geen schaapskudde, maar daar was het toch! We kwamen aan en het was er heerlijk. Buiten in het bos is altijd fijn, één met de natuur. De kinderen mochten heel veel vragen stellen. De schapen hadden allemaal kleurtjes op hun wolletje, blauw, rood, groen, zwart. Waarom is dat? Tsja dan weet de herder welk ooi (vrouwtjesschaap) door de ram gedekt is. Dan komen er binnenkort lammetjes uit. De ram heeft op zijn buik een krijt vastgebonden zitten. Dan weet de herder dus door welke ram de ooi gedekt is. Er is een ram met een zwart krijt, een ram met een groen krijt, een ram met een rood krijt, etc. De schapen eten verschillende grassoorten tussen de hei op waardoor de hei weer de ruimte krijgt om te groeien. Het moet wel in evenwicht blijven. Dus als ze genoeg gegraasd hebben trekken ze weer naar een andere plek. Ecologisch leeft er veel op de hei; de grassoorten die de schapen eten zijn pijpestrookje en bochtig smelder, en natuurlijk ook de hei zelf. Met het meer in evenwicht brengen van de gras/ hei verhouding kunnen ook de diertjes goed leven op de hei: De dieren die er leven zijn o.a.: - zandhagedis - steppe sprinkhanen - nachtzwaluw - gladde slang - boom leeuwerik en dan natuurlijk: - mestkevers! de mestkevers hebben we ook gezien! Ze nemen een keutel mee en leggen hier hun eitjes in, de larve kan dan meteen van de keutel eten. (Bah)

Branding


De herdershond zorgt dat de schapen bij elkaar blijven en hij krijgt de commando’s van de herder. Je hoort allerlei kreten die wel een beetje Latijns klinken maar het blijkt gewoon engels te zijn. Herdershonden zijn border collies. Van die lieve beesten met zwarte vacht en een witte kraag. De kinderen vonden het leuk om te voelen aan de schapen en een poosje mee te lopen. De hond werd op een gegeven moment wat te actief waardoor de schapen als groep een kant op liepen recht op onze fietsen af. En aan die fietsen hingen tassen met heerlijke broodtrommeltjes erin. De fietsen vielen om en sommige trommeltjes eruit. Er werd flink gesnuffeld maar ze hebben gelukkig geen boterhammetje gepikt. Nou na deze leerzame excursie mochten we weer terug naar school fietsen. Later ben ik nog een keer mee geweest met de herder in Mook. Daar stond een kudde niet op de hei maar juist in het weiland. Sommige kuddes houden de weilanden van de boeren goed gegraasd. Een koe is dan te zwaar voor de natte wei. Schapen zijn lichter en maken de wei niet kapot. Daarom gaan ze tijdens de winter in de drassige weilanden van de boer. Bij het verplaatsen van de kudde stond er op een akker naast de wei een apparaat met schiet geluiden waar de hond heel bang voor was. Hij dook dan telkens onder een auto en verzaakte zijn taak om de schapen te drijven. Dat konden we mooi zelf doen! Inmiddels zijn er lammetjes geboren! Die hebben we toen helaas niet gezien. De eerste lente tekenen komen eraan!


Advertenties

Biologische producten voor een redelijke prijs De sfeer van de winkel om de hoek Gratis parkeerplaatsen direct voor de deur

Gerard Noodtstraat 135 Nijmegen 024 3605081 www.VanNature-natuurvoeding.nl

GZ-Psycholoog Cranio-sacraal therapeut Fytotherapeut Staringstraat 2 Nijmegen www.stokkochtherapie.nl tel 06-183 24 045

De natuur heeft ons zelfgenezende kracht gegeven en een groot aanpassingsvermogen. Er zijn momenten in het leven dat we klachten krijgen. Vaak in periodes waarin er veel gebeurt of gebeurd is met ons lichaam, onze geest, ons gevoel. Het zelfgenezend vermogen krijgt dan te maken met hindernissen. In mijn praktijk begeleid ik mensen op hun levenspad met hoofd, hart en handen, opdat het zelfgenezend vermogen weer kan stromen.

28 | Voorjaar 2015|

Groei

Nieuwe serie

Antroposofie voor beginners Door redactie Branding

Enkelen van ons op de redactie zijn zich aan het verdiepen in het werk van deze filosoof, wetenschapper, kunstenaar en grondlegger van de antroposofie. Graag willen wij de lezers van de Branding meenemen op deze ontdekkingsreis. Hieronder volgt een eerste introductie in zijn werk en zijn leven. In het vervolg gaan we o.a. bronnen raadplegen via contacten op de Radboud Universiteit en hopen we te komen tot het schrijven van een serie interessante en lezenswaardige artikelen over zijn gedachtegoed. Correcties, vragen en opmerkingen zijn steeds welkom. Mail ze ons naar het redactie-adres. Rudolf Steiner werd op 27 februari 1861 geboren in Donji Kraljevec (Kroatie) met de naam Rudolf Joseph Lorenz Steiner. Al in zijn jonge jaren interesseerde Steiner zich voor wiskunde en filosofie. Steiner ontwikkelde een scherpe en vroege interesse in wiskunde en filosofie: pas 14 jaar oud, had hij reeds Die Kritik der Reinen Vernunft, het hoofdwerk van Immanuel Kant, gelezen. Met 18 jaar van 1879 tot 1883 begon hij een in totaal vierjarig durende studie in wiskunde, natuurkunde en scheikunde aan de technische universiteit in Wenen. In 1891 promoveerde hij aan de universiteit in Rostock in filosofie. Zijn dissertatie was Die Grundlage der Erkenntnistheorie. Drie jaar later resulteerde deze dissertatie in het boek Die Philosophie der Freiheit, grondlegger voor de antroposofie. In zijn vroege filosofische werken behandelt Rudolf Steiner de problematiek van het menselijke kenvermogen en de menselijke vrije wil. Hij weerlegt enkele zogenaamde vooroordelen van Immanuel Kant en laat zien hoe de ideeën van Goethe, Fichte en Hegel verder ontwikkeld kunnen worden. Hoogtepunt van deze periode is zijn boek Filosofie van de vrijheid. Nietzsche Ruim 10 jaar later kreeg hij belangstelling voor de spiritualiteit van Friedrich Nietzsche, waaruit hij een onderzoek publiceerde dat te lezen is in het boek Friedrich Nietzsche. Ein Kämpfer gegen seine Zeit. Tegelijkertijd las hij veel werken van Schopenhauer en Goethe. Uit deze tijd vloeien de werken Goethes Weltanschauung, en Grundlinien einer Erkenntnistheorie der Goetheschen Weltanschaungen. Steiner werkte in die jaren o.a. als schrijver, architect, filosoof en esotericus Steiner zei dat mensen door hun denken te gebruiken spiritueel vrije mensen worden: ‘Antroposofie is een weg naar inzicht die het geestelijke in de mens met het geestelijke in de kosmos wil verbinden. Zij maakt zich in de mens kenbaar als een behoefte van het hart en van het gevoel. Zij moet haar rechtvaardiging vinden in het vermogen deze behoeften te bevredigen. Alleen diegene die in de antroposofie vindt waar hij vanuit zijn gemoed naar zoeken moet, kan haar waarde erkennen. Daarom kunnen antroposofen alleen mensen zijn die bepaalde vragen over het wezen van de mens en wereld even existentieel ervaren als zij honger en dorst ervaren’ (uit: Rudolf Steiner, Kerngedachten van de antroposofie).

Branding



Advertenties

ontbijt - koffie - gebak - lunch - borrel NIEUW: biologische wijnen en bieren 7 dagen per week geopend! Van 10.00 tot 17.00 uur

Groenestraat 191 www.puux.nl 024-750 25 42

al dat hout bij de haard voor één vuur warmte vergt jaren groei Willem Hussem

30 | Voorjaar 2015|

Groei

Column

Groeikans Door Anne Vellinga

Basilicum is mijn lievelingskruid. Ik koop het vaak vers in een potje en doe het overal in. Dat moet ook, want het plantje is binnen twee weken op sterven na dood, wat ik er ook aan doe: water geven / geen water geven, knippen / niet knippen, eten / niet eten. Ik heb het allemaal beproefd en mijn vriendinnen ook en na twee weken is het plantje er geweest bij iedereen. Zo kopen wij al gauw 20 basilicum plantjes per jaar. Totdat mijn diepste onbewuste opspeelt. Ik word ziek, niet erg, maar genoeg om te verlangen naar ‘beterschap’. Dat is het mooie van ziek zijn, de wil en de kans om ‘beter’ te worden. Dit gaat gepaard met groeistuipen, zich uitend in stramme spieren, kokende hersenen, rillingen over de rug, zweetaanvallen en braakneigingen. Met als gevolg meer slaap en slapeloosheid, meer dromen en nachtmerries, geen zin in eten en drinken, zelfs mijn verslaving aan koffie moet eraan geloven; het bittere goedje gaat niet door mijn keel. Snakkend naar beterschap lees ik in een gezondheidsartikel dat warme tomaten heilzaam zouden zijn. Tollend op slappe benen doe ik een bakje biologische trostomaatjes in een ovenschaaltje en gewoontegetrouw pluk ik een takje basilicum van de reeds wegkwijnende plant. Het moment dat ik het takje heb afgeplukt, besef ik dat het zal verbranden in de oven. Met vraagtekens in mijn handen sta ik te klappertanden voor het aanrecht. Ik mag nog niet beter zijn, maar ik krijg het toch niet over mijn hart het takje te cremeren of weg te gooien. In een opwelling doe ik het zielige takje in een glaasje water.

Anne was, met juf Jaant Loos, de eerste leerkracht aan onze school, van 1974 tot 1981. Ze schrijft al tien jaar columns voor het Noordhollands Dagblad. Daarnaast heeft ze een eigen weblog (www. annevellinga.nl) en schrijft ze gedichten, korte verhalen en romans. Blog: www.annevellinga.nl

Het geeft geen zichtbare signalen van dolle pret. Er gebeurt niets. De hele week niet en de week erop ook niet. Althans, ik vergeet het hele takje. Tot ik beter ben. En wat zie ik? Naast de dode basilicumplant in de pot groeit een levenskrachtig plantje basilicum het glaasje water uit, met verse groene blaadjes en worteltjes.

Branding



Verhaal

Groeien is het oude loslaten Door Monique van der Zanden

Onze kleindochter Lotta kan, net als veel kleuters, niet hard genoeg groeien naar haar zin. ‘Ik ben al vier!’, ‘Ik ben al vijf!’, en sinds kort mogen we niet meer zeggen dat ze vijf is. Nee, toen was ze nog klein. Nu is ze al ‘vijf tweederde!’ Groeien is opwindend, is spannend. Maar groeien doet ook pijn. In je botten, je spieren en je gewrichten. Maar ook in je hoofd en in je hart. Want groeien is onvermijdelijk loslaten, veranderen en verdergaan naar een onbekende horizon.

De kersenboom en de rups In een bos stond eens een wilde kersenboom. In het voorjaar bloesemde zij met prachtige roze bloemen, en wanneer die als sneeuw van de takken gedwarreld waren, ontloken de knoppen en vouwden alle blaadjes zich open om zich te koesteren in de zonneschijn. De kersenboom hield van het bos waar ze stond, van de bomen om haar heen en de vogels die nestelden in haar kruin, maar het meest van al hield ze van de rups die in haar kruin woonde. Ze waren dikke vrienden. De rups mocht van de bladeren van de wilde kersenboom eten zoveel ze maar wilde, ze kietelden elkaar, ze praatten samen en lachten samen, maar het heerlijkst vond de rups het, als de wilde kersenboom zong. Dan staarden ze samen dromerig naar de blauwe bergen in de verte, terwijl het lied opsteeg naar een hemel vol flonkerende sterren en de bomen in het bos roerloos luisterden. Zo zouden ze samen lang en gelukkig geleefd hebben, als er niet op een dag iets vreselijks gebeurd was. Opeens waren er houthakkers in het woud. Met hun zware schoenen stampten ze dreunend door het bos, terwijl overal om hen heen de konijnen verschrikt wegschoten het kreupelhout in en de vogels kwetterend opfladderden uit de boomtoppen. De houthakkers bleven staan bij de wilde kersenboom. Er was een man bij, die geen bijl droeg. Hij zag er zachtmoedig uit, met heldere ogen onder grijze lokken. Hij legde zijn hand op de stam van de kersenboom. ‘Deze’, zei hij met zachte stem. De houthakkers spuugden in hun handen, zetten hun voeten schrap en sloegen hun bijlen in de stam. De kersenboom schreeuwde het uit. Elke slag met de scherpe bijlen brandde door haar hout en deed haar zoveel pijn dat ze dacht te zullen sterven. Al bij de eerste slag, toen de kruin heftig schudde onder het geweld, was het blaadje waarop de rups zat van de tak gerukt. Het woei weg op een harde windvlaag, terwijl het rupsje diep in slaap was en niet bemerkte wat er gebeurde. Maar de kersenboom had het gezien en terwijl ze ineenkromp onder de felle bijlslagen, huilde ze van verdriet om het verdwijnen van het liefste wat ze kende. Even later viel ze. Haar stam brak bij de diepe inkeping die de houthakkers gemaakt hadden, en scheurde los van de wortels. En terwijl ze met een dreunende klap de bosbodem raakte, werd alles donker om haar heen en voelde ze alleen nog snijdende pijn en een hartverscheurende leegte. Toen de wilde kersenboom eindelijk haar ogen opende, was ze uitgekleed tot bijna op haar merg. Ze hadden al haar takken en al haar blaadjes weggehaald, en al haar schors bovendien. Naakt lag ze daar, als een blok roodbruin hout, op de werkbank van de man met de heldere ogen onder de grijze lokken. Haar verdriet was dieper dan de diepste kloof in de blauwe bergen waar ze vanuit het bos altijd met de rups naar had gekeken als ze zong. Ach, de rups… De kersenboom huilde ontroostbaar. Het was onverdraaglijk te moeten denken dat die heerlijke tijd nooit meer terug zou komen. Nu had de man zijn beitel opgenomen en een kleine hamer. Vol afgrijzen voelde het kersenhout hoe het scherpe staal op haar huid gezet werd. En weer regende het slagen. De beitel beet stukjes hout van haar af, en werd diep in haar binnenste gedreven. Daar brandde en knaagde hij. Later nam de man een guts en kerfde, kerfde diep… Ongenadig holde hij het

32 | Voorjaar 2015|

Groei

Monique van der Zanden is kinderboekenschrijfster. Met haar organisatie De Wereldboom wil ze bevorderen dat kinderen meer ruimte krijgen voor fantasie, creativiteit en natuur; ruimte om zich te verbinden met zichzelf, de ander en de aarde. www. moniquevanderzanden.nl www.dewereldboom.nl

kersenhout uit, meer en meer, maar het vreemde was dat hij haar af en toe streelde, en dan kon ze even op adem komen. Dagen duurde het. Zeven keer zeven afschuwelijke dagen en juist toen ze uitgeput dacht het geen tel langer vol te kunnen houden, was de man met de heldere ogen onder de grijze lokken klaar. Nu de gutsen aan de kant gelegd werden, en de beitels, de hamers, en de schaaf, voelde het kersenhout hoe de vreemde nieuwe leegte in haar tintelde. Er was iets veranderd, maar ze wist niet wat. Voorzichtig nam de man haar op zijn knieën en wond snaren om de koperen pennen die hij in het hout geschroefd had. Toen nam hij haar mee naar het open raam en ging er zitten op een hoge kruk in de zonneschijn. Daar nam hij haar liefdevol beet… en zijn vingers beroerden de snaren. Een waterval van zachte sprankelende klanken vloeide door het holle binnenste van het kersenhout. Ze voelde hoe binnenin haar de klanken veranderden, dieper, mooier en stralender werden… Er ging een trilling van vreugde door haar heen en aarzelend begon ze mee te zingen… en door het open raam dreef het heldere lied van de wilde kersenboom naar buiten, het eerste sinds ze gekapt was. Het neuriede van dagen die geweest waren en het fluisterde van dagen die nog komen zouden. Op de warme zomerwind dansten de klanken weg over de toppen van de bomen in het bos en alle bomen luisterden roerloos alsof zij zich nachten vol flonkerende sterren herinnerden. Mooier dan ooit tevoren klonk het gezang van de kersenboom, want nu was ze een luit geworden, een kersenhouten luit die glansde met een diepe roodbruine gloed, en haar lied klonk tot achter de blauwe bergen.

Branding


Plotseling was er een fladdering van bontgekleurde vleugels in de lucht. ‘Ik heb je gevonden!’ juichte een stem. ‘Eindelijk, eindelijk, lieve kersenboom! Ik heb zolang naar je gezocht. Maar nu herken ik je aan je lied! O lieve, lieve kersenboom, weet je wel wie ik ben?’ Een vlinder streek neer op de kersenhouten luit en overdekte haar met kussen. Kon het zijn? De luit rilde van geluk. ‘Jij bent de rups, mijn liefste vriend de rups’, fluisterde ze. ‘Maar wat ben je veranderd…’ ‘Ik ben een vlinder geworden’, sprak de vlinder en ze straalde. ‘Die vreselijke dag dat jij geveld werd, waaide ik weg, ver weg. Toen ik neerkwam, verstijfde ik en werd het aardedonker om me heen. Weken en weken kon ik me niet meer bewegen. Maar op een morgen lukte het me om los te breken uit dat vreselijke dat me ingekapseld had en weet je – toen was ik een vlinder! Ik heb je gezocht alle dagen, maar je was niet meer in het bos, en je stem hoorde ik nergens. Maar vandaag hoorde ik eindelijk je lied.’ De kersenhouten luit zuchtte van verlangen. ‘Zullen we nu voor altijd bij elkaar blijven en gelukkig zijn, precies zoals vroeger?’ Maar de vlinder kuste haar opnieuw en zei zacht: ‘Nooit meer zullen we bij elkaar kunnen zijn zoals in vroeger dagen, toen jij nog een kersenboom was en ik een rups. Want ik ben geen rups meer en jij geen kersenboom. Maar voortaan zal ik je kunnen horen, telkens wanneer jij zingt en ik zal dansen in de gouden zonneschijn wáár ik ook ben. En steeds als ik bij je in de buurt ben, zal ik je de wijsjes influisteren die ik onderweg gehoord heb. We zullen elkaar vertellen wat we gezien en gedroomd en meegemaakt hebben en we zullen op een nieuwe manier heel gelukkig zijn.’


Advertorial

S T R U I N

BUITENSCHOOLSE OPVANG IN DE NATUUR Struin en de geboorte van de vliegenzwam Naar de BSO en dan buiten in de natuur bij de geboorte zijn van de vliegenzwam. Dat willen alle kinderen wel. Bij Struin kan het. Want Struin is een natuur-BSO die op speelse wijze natuurbeleving en –educatie aanbiedt. De kinderen worden vervoerd op de bekende Struin-groepsfiets. Als tussendoortje krijgen ze biologische snacks. Niet voor niets is Struin in 2012 uitgeroepen tot meest duurzame BSO van Nederland. Het ‘EKO-keurmerk horeca’ heeft Struin sinds zomer 2013. De hoofdlocatie van Struin heeft een Struinland en sinds nu ook een Struin-huisje in de Ooijpolder!

Waarom Struin? • Voor de mooiste buitenschoolse natuurbelevenissen • Voor kinderen van 3 tot 12 jaar • KDV/3-jarigen zijn welkom op woensdagen vrijdagmiddag • De jongste groepen hebben een begeleidingsratio van 1 op 8 • Gemotiveerd en hoogopgeleid personeel • Vervoer met de bekende Struingroepsfiets • Biologisch eten (met EKO-keurmerk!) • Al meer dan 7 jaar dé Natuur BSO

W W W. S T R U I N . N L 34 | Voorjaar 2015|

Groei

Kijkje nemen? Bij Struin is het mogelijk dat uw kind een dagje meeloopt. Hij of zij kan bijvoorbeeld mee met een vriendje of vriendinnetje dat al naar Struin gaat. Wij willen dit wel vooraf weten! Contact Struin Natuur BSO & KDV Ooysedijk 61 6522 KV Nijmegen 024-7506085

Ingezonden

Plastic voor je eten? Vermijd 3, 6 en 7 Door Gaël Smits, ouder

Plastic is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Bij bepaalde types plastic komen tijdens het gebruik schadelijke stoffen vrij, met diverse negatieve effecten op de gezondheid. De meest gevaarlijke stoffen zijn de zgn. weekmakers bisfenol-A (BPA) en de ftalaten (DEH, DHEP, DiNP, DEHA, BBP). Schadelijkheid is vaak uitgebreid bewezen bij dieren, maar goed onderzoek bij mensen is moeilijk. Gelukkig zijn er ook plastics die deze schadelijke stoffen niet hebben. Welk soort plastic je hebt, kun je zien aan het cijfer in het driehoekje.

Code 1: Polyethyleen tereftalaat, PET (relatief veilig). Dit wordt gebruikt in doorzichtig plastic, met name drankflesjes. Als deze flesjes meermalig gebruikt worden, of verhit worden, komt wel het schadelijke ftalaat DEHP vrij. Code 2: Hoge dichtheid polyethyleen (betrouwbaar). Terug te vinden in o.a. speelgoed, shampoo flessen. Dit plastic is veilig, ook bij verhitting. Code 3: Polyvinylchloride, PVC (vermijden!). Dit plastic bevat diverse schadelijke stoffen, die zelfs door de huid opgenomen kunnen worden. Het is geassocieerd met verstoringen in de hormoonbalans, voortplanting en met kanker. Dit plastic kun je vaak herkennen aan de sterke geur (luchtbedden, opblaasbare boten, zwembandjes, zwembadjes en matrasbeschermers). Code 4: Lage dichtheid polyethyleen (betrouwbaar). Dit is vergelijkbaar met code 2 plastic. Is terug te vinden in huishoudfolie, plastic zakken. Code 5: Polypropyleen (betrouwbaar). Dit vind je terug in jerrycans, plastic meubelen, opbergbakjes, rietjes en auto-onderdelen. Er zijn geen aanwijzingen dat dit plastic schadelijk is voor de gezondheid. Code 6: Polystyreen (vermijden!). Dit vind je terug in wegwerpbekertjes, piepschuim(vlees)bakjes. Er kan styreen, butadieen en benzeen vrijkomen. Code 7: Overige. Dit kan zowel goed biologisch afbreekbaar plastic zijn als schadelijk plastic zoals polycarbonaat. Deze laatste bevat ook het schadelijke BPA. Kortom: Kijk eens op je bakjes, bekertjes en flesjes of je te maken hebt met gevaarlijk plastic 3, 6 of 7 en vervang ze door veiliger alternatieven. Zie ook: Zembla: http://zembla.vara.nl/seizoenen/2013/afleveringen/19-12-2013 Times magazine: http://search.time.com/results.html?Ntt=bisphenol

Branding



- Advertenties -

Elke donderdag

Antroposofisch Consultatiebureau Berg en Dalseweg 83 6522 BC Nijmegen 024- 323 46 56

[email protected] www.dewittemolen.eu

Mail: [email protected] Website: www.hypericon.nl

36 | Voorjaar 2015|

Groei

Ingezonden

Wat de regenboog ons leert Door Anke van der Vorst

Vakantie...alle neefjes en nichtjes in de familie vrij van school en de hoogste tijd om even bij te kletsen met mijn zussen. Omdat de kans op even zussenqualitytime ons het grootst leek als de kinderen zich vermaken, togen we naar een oord waar ik niet gauw te vinden ben: een mega indoor- en outdoorspeeltuin. Compleet met alle ingrediënten die op mij alles behalve een ontspannend effect hebben. Onverwachte verrassing En dan blijkt ineens een verrassing in een onverwacht hoekje te zitten. Terwijl het kleine grut rond rent en klimt, vangt mijn fotocamera dit prachtige beeld. Helemaal gratis en voor niks, zomaar omdat de natuur ons even wil trakteren en haar schitterende kleurenpracht voor zich wil laten spreken. Symboliek van de regenboog Oprecht onder de indruk, bedacht ik me dat er ongetwijfeld een symbolische betekenis achter dit natuurwonder schuil moest gaan. Een rondje google leerde het volgende: de regenboog staat symbool voor het levenspad van ons mensen. Zij ontstaat door de breking van de zonnestralen door regendruppels: metaforen voor enerzijds de zonnige kanten van ons bestaan (vreugde, blijdschap) en anderzijds voor tegenslagen en verdriet. En hierin schuilen onze levenslessen, die zorgen voor persoonlijke ontplooiing. Groei door uitersten Hoewel we onze dagen wellicht graag zouden willen vullen met louter geluk en voorspoed en verdriet en tegenslag misschien het liefste uit ons leven zouden willen bannen, brengt juist het beleven van uitersten ons rijkdom, wijsheid en groei. En dus probeer ik elke tegenslag of lastige situatie vooral te zien als ontwikkelkans. Omdat ergens een spel in kunnen zien ook weer verlicht én omdat ik van prachtige volledige regenbogen houd!

Branding



Interview

Interview met Sjoekie Hoekstra, kleuterjuf Door Marie van der Zanden

“Ik ben een zaadje klein en rond, en lig verborgen in de grond De aarde heeft mij toegedekt, en ik wacht hier tot de zon mij wekt Dan grijpen mijn wortels de aarde vast, mijn kiempje en steeltje dat zoekt en tast en vindt dan daarboven, mijn lieve kind, de zon en de hemel, de regen en de wind Op een zonnige vrijdagmiddag in februari interview ik Sjoekie Hoekstra, kleuterjuf, onder het genot van een heerlijk kopje thee. Sjoekie is de juffrouw van één van de zes kleuterklassen van de Meander. Ze heeft deze klas samen met juf Petra. Sjoekie is 62 jaar en meer dan 25 jaar aan deze school verbonden. Haar opleiding tot kleuterleidster deed ze in Eindhoven. Zij begon in Tunesië als kleuterjuf. Weer terug in Nederland stichtte ze een gezin. Via een vriendin kwam Sjoekie in aanraking met de vrijeschool en de antroposofie en maakte ze de keuze om haar kinderen (een zoon en een dochter) daar aan te melden. Ze vond de vrijeschool niet alleen voor haar kinderen fijn, en besloot te solliciteren als invaljuf. Tijdens het sollicitatiegesprek hier op school vroegen ze aan haar of zij, wanneer een collega bijvoorbeeld een been zou breken, in staat was om een klas zo’n 6 weken over te nemen. Sjoekie zei ‘ja’ en prompt daarop brak een juf bij een auto-ongeluk haar been. Zij viel niet voor 6 weken maar voor 6 maanden uit. Toen die collega hersteld was en weer kon werken, raakte een andere juf overspannen en viel Sjoekie opnieuw in, maar dan in een andere klas. Sindsdien werkt ze als kleuterjuf op de Meander.

kleuter zich veilig voelt in de klas en tot spel kan komen. Ze leren veel op sociaal gebied, onder andere om met eerbied met elkaar om te gaan. Ze leren zorgvuldig met spullen om te gaan. De juf of meester draagt zorg voor een vreugdevolle sfeer, duidelijkheid en warmte, en voor een uitdagende omgeving met zoveel mogelijk natuurlijke materialen.

De kleuterklas is eigenlijk een combinatie van 3 leeftijdsfases: de jongste kinderen van vier jaar, de middelste kinderen van 5 jaar en de oudste kleuters van 6 jaar. In de kleuterjaren zie je een enorme groei bij de kinderen. Sommige nieuwe kleuters vinden het spannend en kijken eerst de kat uit de boom of hebben de juf nog veel nodig, terwijl anderen zich al snel thuis voelen. Ook ziet Sjoekie het verschil in het spel van de kinderen: de jongsten spelen met wat De meerwaarde van de “Als juf is het een geschenk om iedere toevallig op hun pad komt. De oudere vrijeschool is dat het kind wordt dag als nieuw te mogen ervaren en met kleuters plannen vaak al hun spel, en bekeken in zijn totaliteit: Het kind de kinderen tot verwondering te mogen denken na over wat ze nodig hebben om een hut te bouwen met doeken, mag nog kind zijn. De kwaliteiten komen” wasknijpers, planken, kisten, enzovoort. van ieder kind worden zoveel Bij de oudste kleuters wordt gekeken of ze al genoeg mogelijk aangesproken. concentratie kunnen opbrengen om aan een werkje te Op een kunstzinnige, speelse wijze komen natuur, werken en of ze taakgericht kunnen opruimen na het muziek, taal en rekenen aan bod. Er wordt brood spelen. gebakken, er worden liedjes gezongen, versjes Er is aandacht voor de ontwikkeling van de grove en en verhalen verteld en het vrije spel neemt een fijne motoriek. belangrijke plaats in. Er wordt getekend, geschilderd, In deze levensfase maken de kinderen zich hun lichaam geplakt en geknipt en geboetseerd met bijenwas. eigen, ze gaan het bewonen en leren het te besturen. De jaarfeesten worden met veel aandacht en plezier Door het spel leren ze hoe de wereld in elkaar zit. De gevierd. Het ritme van dagindeling en weekactiviteiten nabootsing en fantasie zijn op deze leeftijd belangrijke geeft de kinderen houvast. Het is belangrijk dat de 38 | Voorjaar 2015|

Groei

aspecten van hun ontwikkeling. Op cognitief gebied wordt gekeken hoe in het kind tijdsbesef, lichaamsbesef, ruimtelijke begrippen, taalontwikkeling en rekenvoorwaarden zoals synchroon tellen aanwezig zijn. Er wordt gekeken of ze fysiek al in de strekking gekomen zijn en of de tandenwisseling ingezet is. Of ze een opdracht goed uitvoeren, of ze in de kring iets durven te vertellen en of ze in het middelpunt durven staan. De kinderen leven in het ‘hier-en-nu’ en als juf is het een geschenk om iedere dag als nieuw te mogen ervaren en met de kinderen tot verwondering te mogen komen. In de nacht neem je de kinderen ook mee en

kan jouw engel de engel van het kind ontmoeten. Soms krijg je de volgende ochtend een ingeving die een oplossing kan zijn van een probleem. “Als juf is het een geschenk om iedere dag als nieuw te mogen ervaren en met de kinderen tot verwondering te mogen komen”. Op mijn vraag of Sjoekie een mooie anekdote voor mij heeft, antwoordt ze het volgende: Ooit was er een jongen in de klas, die op maandag per se niet naar buiten wilde gaan. Maandag is altijd de bekende ‘bijenwasdag’ (het boetseren met bijenwas). Sjoekie kwam er eerst niet achter waarom hij niet naar buiten wilde. Uiteindelijk vertelde hij dat hij bang was voor bijen en dat hij geen ‘bijen wilde wassen’. Het was een fijne ontmoeting met Sjoekie, heel erg bedankt voor het interview.

Hieronder zie je tekeningen van kinderen uit Sjoekies klas, die het thema ‘groei’ laten zien: Het zijn menstekeningen van koppoter naar een steeds gedetaillieerder mensfiguur.

Branding



- Advertenties -

Voor kinderen (en ouders) • tijdens, voor of na een echtscheiding • bij pesten (kom-op coaching) • wanneer je wilt werken aan je zelfvertrouwen. Neem gerust contact op wanneer je meer informatie wilt of een afspraak wilt maken. Annemarijn Zegelink, Smidsstraat 14, 6662 DR ELST, 06-46109231, www. coachtkinderen.nl Aangesloten bij Adiona en de NFG

BOUWEN AAN JE EIGEN FUNDAMENT!

40 | Voorjaar 2015|

Groei

Groei na begrenzing Vanuit de redactie Groei, ik denk na over groei terwijl ik koorts heb. Ik lig in bed en kan al dagen niets meer. Hoesten is pijnlijk, draaien is pijnlijk en na het hoesten houd ik hoofdpijn. Er is geen groei, er is pijn. Veel pijn. Een longontsteking. Een week lang op bed blijven met antibiotica en langzaam weer aansterken is het motto. Ik zie niet verder dan de inmiddels vertrouwde route: bed, wasbak, bank, bed. Het begint langzaamaan iets rustgevends te krijgen. Er is niets meer dan die kleine route. Er is niets meer dan een paar kranten die gelezen kunnen worden, en boeken waar ik nog niet de puf voor heb. Dit kleine vertrouwde kringetje. Dan ga je denken. Eerst veel te veel: ik moet nog dit, dat moet af, die moet dat weten en heb ik dat al laten weten. Maar dat ebt weg. De rust komt in vlagen. Eerst onverwacht, zoals je op een zaterdagochtend in bed zou liggen en je hoeft nog niet op te staan en je weet dat er zo lekkere thee aan komt. Daarna als constante. Groei, groei van aandacht, groei van rust. Rust in het hoofd. Dat kringetje is het zelfde, de gedachten raken uitgeraasd en langzaam wordt het rustig in mijn hoofd. Ik hoef niets meer (ik mag niets meer, maar goed, nu hoeft er van mijzelf ook niets meer). Er komt ook een irritatie op. Zit er dan niemand op mij te wachten? Voegt die presentatie of dat bezoek werkelijk niet zoveel toe volgende week? En dan weer die rust. Die rust die mij doet inzien dat de intensiteit waarmee ik bezig was met al die trivialiteiten echt te veel was. Er komt overzicht en contemplatie. Er kwam geen genieten meer voor mij bij, voordat ik ziek werd. Ik was aan het haasten. Ik was veel aan het ‘regelen’. Wat ging dat even lekker efficiënt. Zo trots op mijzelf. Snel even die naar school brengen, die afspraak weer halen, dan die afspraak, net op tijd dan weer naar school. Verkouden niet erg; kwestie van vitamine C. En toen zei het lichaam nee. Met kapitale letters. En dan lig je in je bed. De vertrekkende regelstorm in mijn hoofd ligt alweer enige dagen achter mij en ik heb rust. Rust om te zijn met mijn ziekte. Met mijn pijn. En met mijn rust. Heerlijke rust, waarin ik tijd neem voor mijzelf. Niets meer daarbuiten, niets voor een ander, alleen ik. Heel gek. En daar zit voor mij de groei. Ik ben het namelijk niet gewend. Ik handel eigenlijk alleen maar ‘voor de ander’. Ik weet niet goed hoe dat moet, ‘voor mij’. Hoe krijg ik in mijn leven meer ‘ik’ in mijn dag? Dat is de uitdaging die ik nu heel sterk voel. Een longontsteking is wel een aantal grenzen van jezelf overgegaan zijn. Ik wil dus vanaf nu meer ‘ik’. Dat is de groei die ik graag de komende maanden wil gaan doormaken. Dat je dus niet meer kijkt waarom ben ik nu ziek geworden, maar waarom zorg ik niet goed voor mij? Waarom neem ik niet de tijd voor mij? Daar komen ook een aantal pijnlijke antwoorden naar boven die ik wel wil voelen. Waarom wordt er door mijzelf zo slecht voor mijzelf gezorgd? Au! Die vraag, vanwege het antwoord, doet pijn. ‘Als anderen mij maar waarderen, is het goed. Wat ik zelf vind, maakt minder uit’… oeps. En daarom is dit de essentiële vraag die ik de komende tijd mee ga nemen. Hoe kan ik beter gaan zorgen voor mijzelf? Hoe gaat mijn waardering voor mijzelf ‘groeien’? Dat is het groeiproces waar ik nu mee bezig wil zijn. Elke dag. En ik vind hem nu al heel leuk. Ik heb zin om te groeien.

Branding



Wie voedt de opvoeder op? Kinderen opvoeden is een echte leerschool, waarin je veel van kinderen kunt leren. Kun je in jezelf echter ook een ‘zelfopvoeder’ ontdekken en waar gaat het dan om in die zelfopvoeding? Een lezing door Jacques Meulman (psycholoog).

de appelboom in onze tuin staat in volle bloei hij moet al oud zijn om zich zo jong te voelen Willem Hussem

Plaats: Vrije school “De Zwaneridder” Arboretumlaan 1 in Wageningen. Prijs: € 7,-Datum: 21 mei 2015

Circusspullen De opbrengst van de herfstmarkt is voor een groot deel besteed aan de aanschaf van circus/jongleerspullen. Op 2 & 9 februari werden er, op de zolderzaal, circusworkshops gegeven om zodoende de materialen aan de kinderen te presenteren. Dit onder leiding van Ellen Mulders (clown en ouder van school) met haar collega Jan. De kinderen hebben genoten!

42 | Voorjaar 2015|

Groei

Later als ik groot ben

TEKENINGEN KLEUTERS

Later als ik groot ben mama, ga ik met piraten mee. Dan varen we de wereld rond, met een piratenschip op zee. Later als ik prins ben papa, wil jij dan ook in mijn kasteel? Het heeft torentjes en kamers, geheime gangen, echt heel veel. Later als ik groot ben mama, word ik ruimte-astronaut. Dan breng ik voor jou een ster mee, met een staartje van echt goud.

Bor

Later als ik ridder ben, rijd ik op mijn paard. Ik ben de allersterkste, met het allermooiste zwaard. Later als ik groot ben mama, word ik circus-directeur. Dan mag ik de leeuwen temmen, en leer ik voor jongleur. Later als ik koning ben, van een mooi en warm land, mag iedereen er komen wonen, alleen goed nieuws komt in de krant.

Jula

Later als ik groot ben papa, word ik net zo sterk als jij. Later als ik groot ben mama, Zeggen ze meneer tegen mij. Later als ik groot ben, vaar ik met een schip op zee. En als ik dan een schat vind, neem ik die voor jullie mee. Eva

Branding



Later als ik groot ben

Surya

Julie

Floris

Kadir

Noa

Meander vrijeschool voor basisonderwijs Groesbeeksweg 146, 6524 DN Nijmegen 024-360 03 56 Prins Bernhardstraat 12-14, 6521 AB Nijmegen 024-344 82 06 www.vrijeschoolmeander.nl

Mila

Karel de Grote College scholengemeenschap voor voortgezet vrijeschoolonderwijs Wilhelminasingel 13-15, 6524 AJ Nijmegen 024-382 04 60 www.kgcnijmegen.nl

Branding. Voorjaar Schoolkrant Vrije Scholen Nijmegen

Recommend Documents