Brabantse Bestuursscan Gemeente Waalre www.waalre.nl
Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant 15 mei 2013
Inleiding
Het gemeentebestuur heeft in het kader van het project ‘Krachtig Bestuur in Brabant’ gebruikgemaakt van het aanbod van de provincie Noord-Brabant, in samenwerking met de Vereniging van Brabantse Gemeenten, tot deelname aan de door BMC ontwikkelde Brabantse Bestuursscan. De resultaten van de scan zijn een spreekwoordelijke portretfoto (of: spiegelbeeld) van de gemeente om de eigen discussie en die met andere gemeenten en partners te stimuleren over de toekomstbestendigheid van de gemeente.
Methodiek Hieronder de schematische weergave van de Brabantse Bestuursscan.
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Strategie en leiderschap
Uitvoering:
Opdrachtgevers:
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Samenwerking
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatieopgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschik- baarheid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• Jeugdzorg • Werken naar vermogen • Wmo • RUD
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• FIOPA • Belastingen • Uitkeringen • Handhaving
• GGD • SW • Vervoerregio
De kern van het bestuurlijk profiel van de gemeente bestaat uit het fundament van een goed functionerende gemeente, hetgeen blijkt uit een stabiel bestuur, een organisatie die op orde is en een gezonde financiële positie. De bestuurlijke samenwerking kent diverse vormen, variërend van het uitvoeren van een incidenteel intergemeentelijk project tot clustering van buurgemeenten tot een gemeenschappelijke organisatie. Dit veld is in het rechterdeel van het schema uiteengezet. De informatie is via ‘zelfanalyse’ met vragenlijsten voor gemeenten (inventarisatie meningen) en deskresearch (inventarisatie feiten) verzameld. Vervolgens heeft een gesprek tussen gemeentebestuurders en enkele leden van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant plaatsgevonden. Dit alles leidt tot een zgn. SWOT-analyse van sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. De gegevens uit de deskresearch en de SWOT-analyse zijn in dit document opgenomen.
2 | Gemeente Waalre
Gemeente Waalre | 3
De gemeente Waalre grenst aan de gemeenten Eindhoven, Heeze-Leende, Valkenswaard, Veldhoven en Bergeijk. De gemeente bestaat uit de kernen Waalre-dorp en Aalst. Bevolking: de gemeente Waalre heeft 16.493 inwoners (per 1-1-2012) waarvan iets meer vrouwen dan mannen. 86,0% is autochtoon (ref. 84% in Noord-Brabant), tegenover 14,0% allochtoon (ref. 16% in Noord-Brabant). Waalre kent een bevolkingsgroei van 0,07% (ref. 0,38% in Noord-Brabant). Dit komt voort uit een geboorteoverschot van 0,05% (ref. 0,21% in Noord-Brabant) en een migratieoverschot van 0,02% (ref. 0,17% in Noord-Brabant). De groene druk (jonger dan 19 jaar) bedraagt 46,0% (38,5% gem. in Noord-Brabant) en de grijze druk (65 jaar of ouder) bedraagt 36,9% (25,7% gem. in Noord-Brabant). Beroepsbevolking: de gemeente Waalre heeft een totale beroepsbevolking van 6.800 mensen, waarvan 6.500 werkenden. Waalre heeft micro-, kleine, middelgrote en grote ondernemingen in haar gemeente. Het percentage micro (49%) en kleine ondernemingen (24%) ligt hoger dan het regionaal en landelijk gemiddelde (deze liggen zowel regionaal als landelijk op 32% (micro) en 23% (kleine ondernemingen). Waalre kent een positief oprichtingssaldo in de sectoren nijverheid, groothandel en dienstverlening. Woningen: Waalre heeft 7.138 woningen (t.o.v. 1.026.222 in heel Noord-Brabant). Tot 2020 zal de woningvoorraad met 1.600 woningen toenemen, waarvan 1.000 woningen voor de opvang vanuit Eindhoven. De gemiddelde woningwaarde bedraagt € 367.000,- en ligt daarmee fors boven het Brabants gemiddelde (ref. € 272.000,- in Noord-Brabant). Inkomen: het gemiddeld persoonlijk inkomen ligt op € 36.000,-. Dit ligt fors hoger dan het regionale gemiddelde van € 29.200,- in Noord-Brabant. 880 burgers ontvangen een uitkering. Van de personen met een uitkering heeft 52,3% een AO-, 26,1% een WW- en 21,6%% een Wwb-uitkering. Er zijn minder AO- en Wwb-uitkeringen dan gemiddeld in Noord-Brabant en Nederland.
4 | Gemeente Waalre
Gemeenteraad AWB-GB’74: VVD: CDA: D66: PvdA: GroenLinks:
5 zetels 4 zetels 3 zetels 2 zetels 2 zetels 1 zetel
College van burgemeester en wethouders mr. H. de Wijkerslooth de Weerdesteijn ing. H. Teeven dr.ir. P. van Dalen drs. A.J. Bonouvrié mr. A.G.M. van der Knaap
burgemeester wethouder (AWB) wethouder (CDA) wethouder (VVD) gemeentesecretaris
Organisatiemodel De gemeentesecretaris staat aan het hoofd van vier afdelingen: (1) Publiekszaken; (2) Beleid & Uitvoering; (3) Middelen en Ondersteuning; (4) Werk & Inkomen. Deze laatste is een samenwerkingsverband met de gemeente Eindhoven. De afdelingen bestaan weer uit teams. De gemeentesecretaris wordt ondersteund door een stafafdeling. Het model kan gekarakteriseerd worden als een gekanteld directiemodel.
Gemeente Waalre | 5
Interactie met de samenleving
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
Financiën op orde: de gemeente Waalre valt voor het begrotingsjaar 2012 onder het gebruikelijke repressief toezicht. De begroting 2012 is ingediend met een nadelig saldo. De laatste jaarschijf van de meerjarenraming (i.c. 2016) is structureel sluitend. De door de gemeente berekende weerstandscapaciteit (incidenteel en structureel) is toereikend om de, in de paragraaf weerstandsvermogen, genoemde risico’s op te vangen. De financiële positie per ultimo 2011 was als goed te kenschetsen. De beheerplannen zijn voldoende actueel en financieel vertaald in de begroting (gebouwen, riolering en wegen). Voor onderhoud wegen houdt de gemeente ‘de vinger aan de pols’. Voor onderhoud groen zijn mogelijk te weinig middelen opgenomen (en/of het kwaliteitsniveau is te hoog in relatie tot de beschikbaar gestelde middelen). Over het onderhoud groen is een opmerking opgenomen in de brief (over de begroting 2012) aan de gemeenteraad. Grondbeleid: in 2011 zijn de grondexploitaties geactualiseerd. Voor het grondbeleid is een genormeerde algemene reserve grondbeleid vastgesteld. De hoogte van de reserve grondexploitatie is ruim genoeg voor het opvangen van de genoemde risico’s. In 2011 heeft zich geen verlies voorgedaan in de bouwgrondexploitaties. De weerslag van de kredietcrisis op de grondexploitatie lijkt vooralsnog beperkt. Organisatie op orde: in de periode 2006-2009 is de visie op dienstverlening van de gemeente Waalre veranderd. De klant kwam steeds meer 6 | Gemeente Waalre
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
centraal te staan en de dienstverlening werd daarop aangepast. De gemeente fungeert daarbij als eerste loket van de overheid met een centrale rol voor de digitale dienstverlening. Het klantgerichter gaan werken had gevolgen voor de structuur van de organisatie en het inrichten van processen. Dit had een kanteling van de organisatie tot gevolg. Aanvankelijk is dit traject in samenwerking met de buurgemeenten Heeze-Leende, Cranendonck en Valkenswaard gestart. Deze zogenoemde samenwerking in A2-verband is in 2010 beëindigd vanwege verschillende visies op de uitvoering. Onder invloed van de economische ontwikkelingen en toegenomen eisen aan de dienstverlening zijn de doelen voor de gemeente Waalre in 2012 verder aangescherpt en door college en raad vastgesteld. Deze doelen zijn: (1) Het toekomstbestendig maken van de gemeente Waalre als zelfstandige entiteit; (2) Het realiseren van optimale eigentijdse dienstverlening; (3) Het brengen en houden van de financiële balans tussen de gemeentelijke inkomsten en uitgaven. Om deze doelen te kunnen bereiken heeft de gemeente Waalre behoefte aan een flexibele organisatie die kan meebewegen met, en aansluiting kan vinden bij, een samenleving die continu verandert. Een dynamische samenleving waarin hoogwaardige (digitale) producten en diensten voor inwoners vanzelfsprekend zijn in hun contacten met bedrijven, en die ze ook van de gemeente verwachten. Om deze flexibele organisatie te realiseren heeft de gemeente de besturingsfilosofie en werkwijze Regiegemeente omarmd. Deze werkwijze houdt in dat samenwerking gezocht wordt
met partners uit de samenleving (burgers, (overheids)organisaties, instellingen en marktpartijen) bij het uitvoeren van (voorheen) overheidstaken, waarbij de gemeente meestal de rol van regisseur aanneemt. Hierbij heeft de gemeente de mogelijkheid tot het, op contractbasis, uitbesteden van taken aan deze partijen. Voor de ontwikkeling naar een Regiegemeente maakt de gemeente gebruik van programmamanagement. Binnen het programma wordt onder andere rekening gehouden met een aantal strategische projecten zoals het ontwikkelen van een zorgzame samenleving (andere samenlevingscultuur), het ontwikkelen van een nieuw dienstverleningsconcept, de samenwerking met marktpartijen op het gebied van ICT in de vorm van een Vitale Coalitie en de bezuinigingsmaatregelen uit Waalre in Balans. Het ontwerp van de Regiegemeente vindt grotendeels in 2012 plaats, de uitvoering in 2013. De afronding staat gepland in 2014-2015. De dienstverlening aan inwoners zal verder verzakelijken en plaatsvinden op een hoog niveau van klantgerichtheid. Een groot deel van de directe dienstverlening aan inwoners gaat Waalre standaardiseren en uniform uitvoeren (zo veel mogelijk digitaal). De overige vraagstukken benadert de gemeente als maatwerk, waarbij de gemeente de rol van regisseur op zich neemt en inwoners begeleidt bij het proces dat tot een oplossing kan leiden. Samenwerking: voor vraagstukken of dienstverlening die de gemeente als maatwerk aanduidt, wordt de netwerkbenadering gehanteerd. In het netwerk wordt expertise ontsloten, samenwer-
king aangegaan en/of werkzaamheden uitbesteed. De gemeente zal thematische samenwerking aangaan met, of taken uitbesteden aan inwoners, private en publieke partijen, waarbij kostenefficiency en het reduceren van kwetsbaarheid en kwaliteit voorop staan. Dit vraagt om een hoogwaardig kennisniveau bij de gemeente om het vraagstuk goed te analyseren, te vertalen naar de mogelijke uitvoering en de juiste voorwaarden te stellen. Iedere partner die bijdraagt aan de uitwerking van een vraagstuk is een waardevolle speler in het totale netwerk rondom de gemeente. De gemeente Waalre wil zelf onderdeel van dit netwerk uitmaken, onder voorwaarde dat er transparant en open samengewerkt wordt. Als daaraan wordt voldaan, sluit de gemeente Waalre geen enkele vorm van samenwerking en/of uitbesteding uit. Gebaseerd op de filosofie Regiegemeente zijn voor Waalre al enkele voorbeelden van samenwerking en uitbesteding te noemen: Vitale Coalitie ICT, Belastingsamenwerking, uitbesteding Werk & Inkomen, Transitie AWBZ en Jeugdzorg, Transitie Materialen (restafval <5% en afvalstoffenheffing naar 0), inkoopsamenwerking innovatief aanbesteden BIZOB (onder andere van groen, fietspad et cetera). Voor de gestandaardiseerde en geüniformeerde dienstverlening zal de ervaring die de gemeente heeft opgedaan met het project Vitale Coalitie ICT ertoe bijdragen dat gemakkelijk nieuwe vormen van samenwerking met andere partijen kunnen worden aangegaan.
Gemeente Waalre | 7
Interactie met de samenleving
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
De gemeente Waalre heeft een visie genaamd ‘Waalre 2020’, deze is vastgesteld in 2005. De visie is opgebouwd rond de thema’s: woon-, leef-, bedrijfs- en bestuursklimaat en heeft als uitgangspunt het huidige beleid. De gewenste ontwikkelingen op de genoemde vier terreinen, waarmee nagenoeg alle inwoners van Waalre op enig moment te maken krijgen, vormen gezamenlijk de panoramafoto van Waalre in 2020. Met betrekking tot het bestuursklimaat stelt de gemeente Waalre zichzelf in 2020 als volgt voor: ‘De gemeentelijke organisatie is sterk en heeft goede samenwerkingsrelaties met de inwoners, het bedrijfsleven en de maatschappelijke partners. Er is met respect voor elkaars verantwoordelijkheden gewerkt aan een goede en leefbare gemeente, die er is voor de inwoners en waar in samenspraak met de partijen snel, efficiënt en transparant wordt gewerkt. In het laatste klanttevredenheids-
8 | Gemeente Waalre
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
onderzoek van de gemeente, uit 2018, blijkt dat de inwoners tevreden zijn over het functioneren van de gemeente. Vooral klantvriendelijkheid en de efficiënte afhandeling van zaken scoren hoog. De dienstverlening via internet is flink gegroeid. De meeste diensten kunnen via het digitale loket worden afgehandeld. Zo kunnen bijvoorbeeld bijna alle vergunningen digitaal aangevraagd en geleverd worden. De gemeente werkt uitgebreid samen met de gemeenten in de regio. Onder andere op het gebied van infrastructuur, sociale zaken en (maatschappelijke) zorg. De gemeente stuurt zelf ook actief mee en is een samenwerkingspartner op niveau. Dit is zowel merkbaar binnen de gemeente, als in de verschillende samenwerkingsverbanden die er zijn en waar de ontwikkelingen adequaat en integraal opgepakt worden.’
Bij de totstandkoming van de visie zijn inwoners en maatschappelijk middenveld betrokken bij het discussiestuk, daarnaast zijn achttien stellingen gepubliceerd in de Schakel en op internet. Op een speciale website, Waalre2020.nl, is een forum geopend waar iedereen kon reageren op het discussiedocument en op de stellingen. Zo is er op diverse manieren aan verschillende groepen van de bevolking gevraagd om mee te denken over de toekomst van Waalre. Binnen het programma Regiegemeente is één van de onderwerpen High Trust Society. De besturingsfilosofie Regiegemeente gaat zoals gezegd uit van een grote mate van vertrouwen tussen overheid en samenleving om de beoogde samenwerking tot stand te brengen. De bijbehorende samenlevingscultuur (High Trust Society) moet zich in Waalre nog gaan ontwikkelen. Er zijn verschillende ontwikkelingen die er gezamenlijk voor kunnen gaan zorgen dat de High Trust-cultuur in Waalre ontstaat. Denk
daarbij aan de terugtredende overheid waarbij het bevorderen van zelfredzaamheid en deregulering centraal staan, aan brede ontmoetingsmogelijkheden, aan een andere bestuurlijke cultuur van de gemeente en de ontwikkeling van de Regiegemeente. Interactie met bewoners vindt ook veelvuldig aan de publieksbalie en via de website plaats. In 2010 (waarstaatjegemeente) heeft de gemeente onderzoek laten doen naar de tevredenheid hierover. Er was echter onvoldoende respons om een totaalrapportcijfer te geven voor de burgerrol Klant. In 2007 scoorde de gemeente Waalre een gemiddelde van 7,7. In de Veiligheidsmonitor 2011 worden de woonomgeving, de leefbaarheid en de veiligheid in Waalre met een ruime voldoende beoordeeld. Ook de omgang met de buurtbewoners verloopt positief. De scores voor de sociale samenhang in Waalre liggen eveneens boven de gemiddelde scores in de regio.
Gemeente Waalre | 9
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Waalre ziet zichzelf als een dynamische gemeente met een vitaal economische gemeenschap. De detailhandel- en de centrumvisie Waalre-dorp zijn bouwstenen voor de structuurvisie. In de structuurvisie is verankerd dat Waalre bestaat uit twee kernen en moet worden gezien als één sociaaleconomische gemeenschap. Men wil ruimte bieden aan economische initiatieven die het profiel van de gemeente versterken. De doelen die men in dit kader wil behalen, zijn: (1) behoud en vergroten werkgelegenheid; (2) zorg dragen voor voldoende en kwalitatief passende bedrijfslocaties (vooral bedrijventerreinen en kantoorlocaties; (3) zorg dragen voor goed functionerende winkelcentra; (4) versterking van de toeristische sector; (5) versterken van het organiserend vermogen van het bedrijfsleven; (6) verbeteren van de samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven; (7) de profilering van Waalre versterken aan de hand van de kernwaarden exclusief, authentiek en dynamisch; (8) aansluiten op de kansen die Brainport biedt en regionale afstemming op de beleidsterreinen detailhandel, toerisme en recreatie en bedrijventerreinen. Door regionale afstemming en samenwerking op het gebied van economische thema’s zoals bedrijventerreinen, kantoor- en winkellocaties, I-informatiepunt bedrijventerreinen, regio-
10 | Gemeente Waalre
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
nale ontwikkelingsmaatschappij, wordt overaanbod aan locaties en concurrentie tussen gemeenten voorkomen, het bedrijfsleven beter gefaciliteerd en kan de regio Eindhoven (Brainport) als geheel beter worden geprofileerd. Jeugdzorg: de provincie Noord-Brabant en het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) en de 21 SRE-gemeenten kiezen ervoor om gezamenlijk op te trekken. De eerste fase van de aanpak is al gestart en houdt in dat de gemeenten zich oriënteren op de jeugdzorg over de volle breedte. De gemeente Waalre is hier actief bij betrokken en gebruikt 2012 om haar eigen visie op de jeugdzorg te ontwikkelen, geënt op de lokale situatie. Hierbij werkt de gemeente Waalre intensief samen met de gemeenten Geldrop-Mierlo, Nuenen c.a. en Son en Breugel. Samen hebben deze gemeenten een plan van aanpak gemaakt om de transitie van de jeugdzorg vorm te geven. AWBZ/Wmo: bij de transitie van de AWBZ naar de Wmo werkt de gemeente Waalre ook samen met de gemeenten Geldrop-Mierlo, Nuenen c.a. en Son en Breugel. Tezamen is tot een plan van aanpak gekomen. Hierin wordt het volgende kader gesteld: ‘winst is te behalen in het loslaten van de
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
zeer gedetailleerde inhoudelijke en verantwoordingskaders van het aanbodgerichte AWBZ-systeem en de omslag naar een systeem waarin gemeenten in staat worden gesteld om individuele vraagstukken op te lossen binnen een breder maatschappelijk voorzieningenniveau.’ Werken naar vermogen: de volgende gemeenten bundelen de krachten om de Wwnv te implementeren: De Kempen (Bergeijk, Oirschot, Bladel, Reusel-de Mierden en Eersel), de A2-gemeenten (Heeze-Leende, Cranendonck, Valkenswaard) met Waalre, Best, Nuenen c.a., Son en Breugel en Eindhoven. Helmond zal nog aangeven op welke wijze zij de samenwerking wil inzetten. De huidige twaalf samenwerkende gemeenten hebben een plan van aanpak opgemaakt. Als een project wordt de implementatie gerealiseerd. De projectgroep wordt aangestuurd door een bestuurlijke klankbordgroep (wethouders deelnemende gemeenten). Er zijn zeven deelprojecten geformeerd, waarmee een beleidsinhoudelijke en ondersteunende taakverdeling is gemaakt. De besluitvorming zal nog steeds plaatsvinden op lokaal niveau. De projectorganisatie verwacht hier wel eenduidigheid te kunnen aanbrengen in de verordeningen. De activiteiten in het projectplan zijn zodanig gepland dat men vanaf het eerste kwartaal van 2012 zou kunnen starten.
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
RUD: in Zuidoost-Brabant wordt voor de RUD een nieuwe organisatie gevormd, gebaseerd op een nieuwe gemeenschappelijke regeling, gevormd door de 21 gemeenten en de provincie Noord-Brabant. De gemeente Waalre gaat zich aansluiten bij deze gemeenschappelijke regeling. De RUD Zuidoost-Brabant voert VTH-taken uit voor de aan de gemeenschappelijke regeling deelnemende overheden. De RUD wil ook aanvullende taken (verzoektaken) gaan uitvoeren. Het betreft taken die door de op te heffen SRE Milieudienst werden uitgevoerd. Voor de realisatie van de nieuwe organisatie is een conceptbedrijfsplan opgesteld en vastgesteld. De RUD zal worden opgericht als openbaar lichaam onder een functionele gemeenschappelijke regeling die wordt aangestuurd door de colleges van de gemeenten en Gedeputeerde Staten van de provincie. Voor Waalre heeft het geen personele consequenties omdat de meeste van deze taken al door de op te heffen SRE Milieudienst werden uitgevoerd.
Gemeente Waalre | 11
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Bestaande samenwerkingsverbanden: uit de programmabegroting 2012 blijkt dat de gemeente Waalre onder andere participeert in de volgende samenwerkingsverbanden: SRE (inclusief Stimulus en Financieringsfonds Strategische Projecten); GGD Brabant-Zuidoost; de Bestuurscommisie Stedelijk Gebied Eindhoven; Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant; Welstandszorg Noord-Brabant; Hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten (HNG); Regionaal samenwerkingsverband openbaar basisonderwijs De Kempen; Regeling Werkvoorzieningsschap Regio Eindhoven.
12 | Gemeente Waalre
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Operationele samenwerking: op het gebied van inkoop is de gemeente Waalre aangesloten bij de Stichting Bureau Inkoop en Aanbestedingen Zuidoost-Brabant (BIZOB). Bij deze stichting zijn achttien Brabantse gemeenten aangesloten. Op het gebied van Werk en Inkomen werkt de gemeente Waalre samen met de gemeente Eindhoven.
Gemeente Waalre | 13
Verslag SWOT-gesprek gemeente Waalre 5 november 2012 Algemeen Dit verslag is een verkorte weergave van de opgedane resultaten en indrukken tijdens de gesprekken van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant met het college van burgemeester en wethouders en een delegatie van de raad van de gemeente Waalre. De gesprekken zijn gevoerd aan de hand van onder meer de beschreven situatie in de deskresearch en de antwoorden in de vragenlijst. De deskresearch maakt integraal onderdeel uit van dit verslag. De focus ligt op een aantal gezichtspunten, te weten: • Bestuurlijke stabiliteit en gezonde financiële positie. Robuust en veerkrachtig bestuur dat ook onder minder gunstige omstandigheden effectief is en adequaat functioneert. • Vermogen om opgaven en ambities te definiëren en om te zetten in uitvoering; gereed voor de uitvoering van de decentralisatieopgaven. • Visie op samenwerking; samenwerkingsbereidheid en inzet, bijvoorbeeld strategische opgaven in de regio; prioritering conform opgaven Agenda van Brabant. • Kennis en vermogen om te verbinden tussen inwoners, maatschappelijke en bestuurlijke partners.
14 | Gemeente Waalre
Gemeente Waalre | 15
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaarheid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Strategie en leiderschap
Sterk • Waalre is financieel gezond, heeft nog ruimte in de lokale lasten en loopt weinig risico bij de grondexploitatie. • Er is een uitdagende visie ontwikkeld ten aanzien van de regiegemeente en de netwerkomgeving. • Er is een hechte relatie met de gemeenschap, er zijn korte lijnen en er is veelvuldig contact over beleidsinitiatieven en uitvoering van taken. • Enthousiast en gedreven college met veel ambitie. • Waalre maakt deel uit van Urban Daily System en begrijpt dat SRE en Brainport cruciaal zijn voor de economie van de regio en participeren daar actief in.
Zwak • Om de visie op regiegemeente en netwerksamenleving te kunnen operationaliseren zijn meer partners en met name gemeenten noodzakelijk dan thans het geval is. • Mede als gevolg van het niet doorgaan van samenwerking met A2-gemeenten en prille samenwerking met de randgemeenten, is de operationele samenwerking nog niet voldoende tot wasdom gekomen. • De kaderstellende rol van de raad rondom samenwerking, regiegemeente, netwerksamenleving en dergelijke kan verder versterkt worden.
16 | Gemeente Waalre
Kansen • De samenwerking rondom de drie transities kan een basis vormen voor verdergaande samenwerking op meerdere terreinen met vaste partners. • Tevens biedt deze samenwerking de basis om wellicht de regiegemeente met meerdere partners gestalte te geven. • SRE en Brainport zijn de ideale omgevingen om experimenteel verder vorm te geven aan netwerksamenwerking (ook Triple Helix), ondersteund door hoogwaardige ICT.
Bedreigingen • Het regeerakkoord kan het noodzakelijk maken om verdergaand te bezuinigen en daarmee vaste kwaliteiten aan te tasten. • De omvang van het personeelsbestand, de kwaliteit en op termijn de aantrekkingskracht bij een krimpende arbeidsmarkt kan de visie ondermijnen. • Het te veel benadrukken van Waalre als exclusieve woongemeenschap met een zelfstandige bestuurlijke entiteit kan, mede gelet op het regeerakkoord, het gevaar van een geïsoleerde positie oproepen. • De brand en de gevolgen daarvan, met name in financiële zin, zullen nog een lange nasleep hebben.
Gemeente Waalre | 17