Brabantse Bestuursscan Gemeente Eindhoven www.eindhoven.nl
Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant 15 mei 2013
datum
Inleiding
Het gemeentebestuur heeft in het kader van het project ‘Krachtig Bestuur in Brabant’ gebruikgemaakt van het aanbod van de provincie Noord-Brabant, in samenwerking met de Vereniging van Brabantse Gemeenten, tot deelname aan de door BMC ontwikkelde Brabantse Bestuursscan. De resultaten van de scan zijn een spreekwoordelijke portretfoto (of: spiegelbeeld) van de gemeente om de eigen discussie en die met andere gemeenten en partners te stimuleren over de toekomstbestendigheid van de gemeente.
Methodiek Hieronder de schematische weergave van de Brabantse Bestuursscan.
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Strategie en leiderschap
Uitvoering:
Opdrachtgevers:
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Samenwerking
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatieopgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschik- baarheid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• Jeugdzorg • Werken naar vermogen • Wmo • RUD
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• FIOPA • Belastingen • Uitkeringen • Handhaving
• GGD • SW • Vervoerregio
De kern van het bestuurlijk profiel van de gemeente bestaat uit het fundament van een goed functionerende gemeente, hetgeen blijkt uit een stabiel bestuur, een organisatie die op orde is en een gezonde financiële positie. De bestuurlijke samenwerking kent diverse vormen, variërend van het uitvoeren van een incidenteel intergemeentelijk project tot clustering van buurgemeenten tot een gemeenschappelijke organisatie. Dit veld is in het rechterdeel van het schema uiteengezet. De informatie is via ‘zelfanalyse’ met vragenlijsten voor gemeenten (inventarisatie meningen) en deskresearch (inventarisatie feiten) verzameld. Vervolgens heeft een gesprek tussen gemeentebestuurders en enkele leden van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant plaatsgevonden. Dit alles leidt tot een zgn. SWOT-analyse van sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. De gegevens uit de deskresearch en de SWOT-analyse zijn in dit document opgenomen.
2 | Gemeente Eindhoven
Gemeente Eindhoven | 3
De gemeente Eindhoven grenst aan de gemeenten Oirschot, Best, Son en Breugel, Eersel, Veldhoven, Nuenen c.a. , Geldrop-Mierlo, Waalre en Heeze-Leende. De gemeente bestaat uit de stadsdelen Centrum, Woensel (Noord), Woensel (Zuid), Tongelre, Stratum, Gestel en Strijp. Bevolking: de gemeente Eindhoven heeft 217.228 inwoners (per 1-1-2012) waarvan iets meer mannen dan vrouwen. 69,9% is autochtoon (ref. 83,5% in Noord-Brabant), tegenover 30,1% allochtoon (ref. 16,5% in Noord-Brabant). Eindhoven kent een bevolkingsgroei van 0,55% (ref. 0,38% in NoordBrabant). Dit komt voort uit een geboorteoverschot van 0,30% (ref. 0,21% in Noord-Brabant) en een migratieoverschot van 0,80% (ref. 0,16% in Noord-Brabant). De groene druk (jonger dan 19 jaar) bedraagt 32,6% (38,1% gem. in Noord-Brabant) en de grijze druk (65 jaar of ouder) bedraagt 25,4% (27,8% gem. in Noord-Brabant). Beroepsbevolking: de gemeente Eindhoven heeft een totale beroepsbevolking van 101.600 mensen, waarvan 95.200 werkenden. Eindhoven heeft micro-, kleine, middelgrote en grote ondernemingen in haar gemeente. Het percentage micro (20%) en kleine ondernemingen (18%) ligt lager dan het regionaal en landelijk gemiddelde (deze liggen zowel regionaal als landelijk op 32% (micro) en 23% (kleine ondernemingen). Eindhoven kent een positief oprichtingssaldo in de sectoren nijverheid, dienstverlening en detailhandel. Woningen: Eindhoven heeft 98.513 woningen (t.o.v. 1.026.222 in heel Noord-Brabant) en een woningtoename van 0,94%. De gemiddelde woningwaarde is € 230.000,- en ligt daarmee fors onder het Brabants gemiddelde (ref. € 272.000,- in Noord-Brabant). Inkomen: het gemiddeld persoonlijk inkomen ligt op € 30.000,-. Dit is gelijk aan het regionale gemiddelde van € 29.700,- in Noord-Brabant. 21.390 burgers ontvangen een uitkering. Van de personen met een uitkering heeft 47% een AO-, 20,0% een WW- en 27,0% een Wwb-uitkering. Er zijn meer AO-, WW- en Wwb-uitkeringen dan gemiddeld in Noord-Brabant en Nederland.
Gemeenteraad PvdA: VVD: D66: CDA: GroenLinks: SP: OuderenAppèl: LPF: ‘Leefbaar Eindhoven’: TON: Fractie Petra Sodenkamp:
9 zetels 8 zetels 6 zetels 6 zetels 4 zetels 4 zetels 3 zetels 2 zetels 1 zetel 1 zetel 1 zetel
College van burgemeester en wethouders R. van Gijzel mevr. L. Scholten mevr. drs. M.C.T.M. List-de Roos ir. J.B. Helms ir. G.C.F.M. Depla mevr. drs. M.C.T. Fiers mevr. drs. M. Schreurs mevr. drs. P. Pistor
burgemeester wethouder (Groenlinks) wethouder (VVD) wethouder (VVD) wethouder (PvdA) wethouder PvdA) wethouder (D66) gemeentesecretaris
Organisatiemodel De gemeente Eindhoven kent 20 sectoren, die worden aangestuurd door de directieraad. De directieraad bestaat uit de gemeentesecretaris en vier directeuren. Elk lid van de directieraad heeft een aantal sectoren als aandachtsgebied. Daarnaast heeft elk directielid nog projecten en taken in portefeuille waarbij het gaat om formele verantwoordelijkheid, lidmaatschap van een overlegstructuur of onderhoud van relaties en netwerken.
4 | Gemeente Eindhoven
Gemeente Eindhoven | 5
Interactie met de samenleving
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
Financiën op orde: de gemeente Eindhoven valt in het begrotingsjaar 2012 onder het zogenoemde repressieve toezicht. Zowel de begroting als de meerjarenraming zijn sluitend ingediend. De gemeente beschikt over een beleidsstrategie voor de bepaling van de weerstandscapaciteit. Het weerstandsvermogen is vooralsnog toereikend voor de totale risicopositie inclusief het grondbedrijf. De gemeente beschikt over actuele onderhoudsplannen; het is nog niet helemaal duidelijk of deze zijn vertaald naar voldoende onderhoudsbudgetten in de begroting en meerjarenraming. De ingezette bezuinigingsoperatie ligt op schema. Volgens de kadernota 2012 staat de gemeente voor een extra bezuinigingsoperatie van € 12 miljoen structureel. Dit wordt vooral gerealiseerd door een heroriëntatie op de rol van de overheid (waar zijn we van en waar zijn we niet van), waarbij men ambities zoveel als mogelijk in stand wil houden. Daarnaast is hierbij ook belangrijk het uitgangspunt dat de bezuinigingen hoger zijn dan nodig, omdat hierdoor investeringen in de stad kunnen blijven bestaan. De stad wordt daardoor niet ‘op slot’ gezet. Grondbeleid: Eindhoven beschikt over actuele grondexploitaties. Zodra de algemene reserve van het grondbedrijf een negatief saldo dreigt te gaan vertonen, vindt er een aanvulling plaats vanuit de algemene middelen. In de jaarrekening 2011 bedroeg de algemene reserve van het grondbedrijf nog slechts € 0,-. Voor de komende jaren verwacht men echter geen tekorten in deze reserve, omdat er 6 | Gemeente Eindhoven
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
voldoende winstgevende plannen zullen worden afgesloten. Organisatie op orde: in het coalitieakkoord ‘werken aan morgen’ heeft het college de opdracht gekregen de financiën helder en op orde te brengen. Alleen dan is goede sturing en beheersing van de uitgaven van de gemeente Eindhoven mogelijk. Dat is noodzakelijk vanwege de bezuinigingen als gevolg van minder inkomsten uit het gemeentefonds, decentralisatie Rijkstaken met efficiencykortingen en de krediet- en eurocrisis. Daarnaast decentraliseert het Rijk een aantal taken naar de gemeenten. Vorig jaar heeft de raad besloten om structureel € 72 miljoen gefaseerd te bezuinigen: € 56 miljoen bezuiniging en € 16 miljoen korting vanuit het Participatiebudget. Bovenop dit bedrag maakt de gemeente in 2013 € 12 miljoen extra aan gelden vrij om de financiën voor langere termijn op orde te houden. Daarnaast verwacht de gemeente in 2013 dat de gemeente € 8 miljoen minder gekort wordt op het Participatiebudget. Dit geld is bedoeld om mensen aan het werk te helpen. Dit betekent dat de totale bezuinigingsopgave op € 76 miljoen uitkomt: € 68 miljoen bezuinigingen en € 8 miljoen korting Participatiebudget. De stresstest die is uitgevoerd op de begroting, laat zien dat de gemeente kwetsbaar is bij een vastgoedcrisis. De gemeente is hiermee al aan de slag gegaan en zorgt ervoor dat ze wendbaarder wordt. Zowel minder personeel(skosten) als verkoop van vastgoed moet financiële ruimte opleveren. Naast deze bezuini-
gingen en nieuwe taken zal de verhouding en rol van de gemeente ten opzichte van bewoners, bedrijven, instellingen en verenigingen duurzaam veranderen. Dit vraagt op korte termijn een forse verandering van de ambtelijke organisatie: dit is vooral een verandering in kwalitatieve, maar zeker ook in kwantitatieve zin. Deze kwalitatieve en kwantitatieve verandering is ingezet onder de noemer ‘Route 2014’. Men koerst op een flexibele, wendbare, kwalitatief hoogwaardige organisatie, passend bij de veranderende rol van de overheid, die ook als gevolg heeft dat de organisatie op basis van het verwachte takenpakket (exclusief de aangekondigde decentralisaties) met 400 fte krimpt. Daarmee wordt ook vanuit de gemeentelijke organisatie invulling gegeven aan de bezuinigingstaakstelling. Dit vraagt om stevige inzet in mobiliteitsoplossingen. Daarom tracht de gemeente Eindhoven in te spelen op de ontgroening en vergrijzing van de arbeidsmarkt door inzet om inen externe mobiliteit (Carrière 2014) te bevorderen. Daarnaast wordt ook geïnvesteerd in de positionering van de ambtelijke organisatie als moderne, flexibele en aantrekkelijke werkgever. Hiervoor is in 2011 de organisatievisie ‘Weet Wat Werkt’ vastgesteld, die de strategische hoofdlijn voor de komende jaren aangeeft, met ‘Flexibiliteit en Verandering’, ‘Leiderschap en Eigenaarschap’ en ‘Vinden en Verbinden’ als centrale thema’s. Als extra maatregelen om deze ambities en stappen te kunnen realiseren, zijn de programma’s ‘Slim werken’, ‘Het Nieuwe werken’, ‘Mobiliteit’ en ‘Huisvesting’ geïnitieerd. Al
met al wil de gemeente Eindhoven keuzes maken ten aanzien van haar taakuitvoering. Wat doen we nog wel, wat doen we in mindere mate en wat doen we niet meer? Samenwerken: De gemeente Eindhoven is nog steeds bezig een schaalsprong te maken van een nationale speler naar een internationale speler (hightech en creatieve bedrijven). Men wil deze economische dynamiek behouden, dat vraagt om een overheid die in dat tempo kan schakelen. De uitdaging ligt dan ook op het enerzijds verbinden op de Brainport Agenda en anderzijds het tempo bijhouden. Eindhoven moet het tempo van zijn maatschappelijke en private partners bijhouden, regiogemeenten moeten daarvan afgeleid het tempo van Eindhoven bijhouden. De strategie en visie van de gemeente vloeien voort uit deze gedachte. Daarnaast is de gemeente Eindhoven voornemens om de samenwerking met gemeenten in de regio te versterken op basis van de nieuwe Regionale Agenda 2011-2014. De Regionale Agenda kenmerkt zich door multilevel governance, waarbij verschillende onderwerpen op verschillende schaalniveaus opgepakt worden. Focus voor Eindhoven is: (1) niveau 21 gemeenten: primair economische ontwikkeling; (2) niveau stedelijk gebied: woon- en werklocaties en (3) campusgemeenten: topeconomische structuurversterking, (internationale) acquisitie en topvoorziening sport en cultuur. De gemeente Eindhoven wil graag het voorbereiden, implementeren en exploiteren van de ICT-voorzieningen Gemeente Eindhoven | 7
Interactie met de samenleving
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
alsmede andere bedrijfsvoeringonderdelen ten behoeve van de decentralisatie van (rijks-)taken en serviceverlening uit gaan voeren voor andere gemeenten, dit komt bijvoorbeeld tot uitdrukking in de samenwerking met de gemeente Waalre. Daarnaast ontstaat er onder invloed van de voorgenomen decentralisaties in het sociaal domein en de rijksbezuinigingen een grotere noodzaak tot samenwerking in de regio. Eindhoven staat hier welwillend in, wanneer omliggende gemeenten een beroep op de gemeente doen. Aangaande samenwerking in het algemeen ziet de gemeente Eindhoven zichzelf als centrumgemeente die op verschillende facetten het voortouw dient te nemen. In oktober 2010 heeft de gemeente Eindhoven ‘Staat van de stad 2020 – Op weg naar de Stadsvisie Eindhoven 2040’ vastgesteld. Dit is een bouwsteen voor de Stadsvisie 2040, waarbij in cocreatie met de stad en (maatschappelijke) partners de zes speerpunten van de Stadsvisie zijn gedefinieerd: (1) Proeftuin; (2) Open; (3) Wereldse Stad; (4) Hoger, sneller, beter; (5) Lef en Leiderschap en (6) Samenwerken. De ambities moeten de partners in de stad uitdagen om mede vorm te geven aan de gewenste ontwikkelingen. Daarom gaat men eigenaarschap organiseren in een dynamisch proces met een netwerk van partijen in de stad. Daarnaast blijft uiteraard Brainport2020 de visie die aan de basis staat van het handelen van de gemeente. Uit de Staat van de Stad 2020 wordt een visie weer8 | Gemeente Eindhoven
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
gegeven: ‘Eindhoven is een dynamische stad met menselijke maat. Daarmee heeft Eindhoven het beste van twee werelden. Eindhoven is een aantrekkelijke stad om te wonen, te werken en te leven. De oorsprong en cultuurhistorische identiteit van Eindhoven is overal terug te vinden. De dorpskernen van Woensel, Tongelre, Stratum, Gestel, Strijp en het stadje Eindhoven van voor 1920, zijn uitgegroeid tot ruim opgezette stadskernen met veel groen, waar bewoners in gemoedelijke sfeer samenleven en in hun buurt actief zijn. Die stadskernen – met ieder hun eigen sfeer en uitstraling – zijn organisch aaneen gegroeid tot de stad zoals Eindhoven nu is. De industriestad Eindhoven heeft zich ontwikkeld tot een dynamische (werk)stad: modern, snel en internationaal. Meer (en eerder) dan in welke andere stad of regio in Nederland werken overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen als triple helix vruchtbaar samen. Omdat we in Eindhoven grensverleggend, inhoudelijk gedreven, doelbewust en inventief zijn, is de stad uitgegroeid tot het kloppend hart van de regio Brainport: dé toptechnologieregio van Nederland en de tweede motor van de Nederlandse economie, na Amsterdam (Schiphol) en voor Rotterdam (haven). Op het gebied van uitgaven voor research en development (R&D) staat Brainport Eindhoven in Nederland op de eerste plaats, waardoor ons land op dit gebied ook Europees goed scoort, ook als het gaat om onder andere concurrentievermogen, productiviteit en innovatiepotentieel van de kennisindustrie’. Qua besturingsfilosofie ziet de gemeente
Eindhoven de volgende rol voor zichzelf weggelegd: ‘We zijn steeds meer een overheid die van buiten naar binnen denkt. Eindhovenaren, bedrijven, maatschappelijke instellingen en overheid werken en investeren samen in Eindhoven zodat haar innovatieve kracht voor regio en land optimaal benut wordt. Hierbij past een overheid die uitgaat van de kracht van mensen. Een overheid die naast mensen en organisaties staat en niet erboven. De tijd dat de lokale overheid bepaalde wat er in de stad gebeurde of moest gebeuren, hebben we tien jaar geleden definitief achter ons gelaten. Onze rol is dan ook anders. De ene keer zijn we als lokale overheid faciliterend, de andere keer meer initiërend’.
Uit de bouwstenen voor de Stadsvisie 2040 is af te leiden dat de stad gezamenlijk wordt gemaakt. Dit vertaalt zich in de behoefte van burgers en de nadrukkelijke bestuurlijke wens (coalitieakkoord) om meer zeggenschap en beslissingsbevoegdheid te krijgen bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Dit geeft de gemeente Eindhoven onder andere vorm door het handvest burgerparticipatie en gebiedsgerichte samenwerking. Interactie met bewoners vindt ook veelvuldig aan de publieksbalie en via de website plaats. In 2012 (waarstaatjegemeente) heeft de gemeente onderzoek laten doen naar de tevredenheid hierover. Gemiddeld geeft de inwoner een 7,4 voor de totale dienstverlening (ter referentie, benchmarkgemiddelde: 7,8). Hiermee neemt de gemeente Eindhoven een gedeelde 65e plaats in van de 69 onderzochte gemeenten.
Gemeente Eindhoven | 9
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
De centrale opgave van de regio Zuidoost-Brabant/ Brainport met Eindhoven als centrumstad is ‘de transitie van industriële mainport naar toptechnologie- en designregio’. Dit met een minder conjunctuurgevoelige economische groei waarbij de leefbaarheid van de stad behouden blijft en versterkt wordt en een zo groot mogelijk deel van de beroepsbevolking ingeschakeld wordt. Samen met de gemeenten in het stedelijk gebied zijn er afspraken gemaakt over de ontwikkeling van werklocaties. Deze afspraken zijn nu nog alleen gericht op bedrijventerreinen. Er zijn veel bedrijventerreinen in de afgelopen tien jaar ontwikkeld. Aanbod die de vraag ruim overtreft. In het stedelijk gebied is de afspraak gemaakt dat er ongeveer 200 hectare aan plannen voorlopig tot 2020 niet worden ontwikkeld. Dan is er nog een overschot aan plannen van ongeveer 260 hectare, waarvoor samen met de markt een oplossing wordt gezocht. In 2013 worden, samen met de campusgemeenten Veldhoven, Helmond en Best, de afspraken uitgewerkt die in 2012 zijn vastgelegd naar aanleiding van het convenant. Eén van de afspraken is gericht op acquisitie en profilering van de verschillenden campussen in de regio, dit is van groot belang om de doelstellingen van Brainport in te kunnen vullen.
10 | Gemeente Eindhoven
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Jeugdzorg: de provincie Noord-Brabant en het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) en de 21 SRE-gemeenten kiezen ervoor om gezamenlijk op te trekken. De eerste fase van de aanpak is al gestart en houdt in dat de gemeenten zich oriënteren op de jeugdzorg over de volle breedte. Het jaar 2013 en 2014 zal worden gebruikt om te komen tot een lokale uitwerking en vertaling van het landelijk beleid en de regionale visie. Deze uitwerking zal een verbreding en uitbreiding betekenen van de werkzaamheden van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). De gemeente wordt door de transitie integraal verantwoordelijk voor de jeugdzorg, van preventie en lichte opvoedondersteuning tot zeer specialistische, curatieve jeugdzorg waarbij het CJG de voordeur gaat vormen naar al deze vormen van zorg. AWBZ/Wmo: in regionaal verband (SRE) vindt overleg plaats over de wijze waarop de regiogemeenten de transitie oppakken. Anders dan bij de Transities Jeugdzorg en Wet werken naar vermogen, waar een aantal onderdelen verplicht regionaal wordt opgepakt, staan de regiogemeenten bij transitie AWBZ op het standpunt dat lokaal maatwerk uitgangspunt is en dat grootschalig en vergaand samenwerken niet voor de hand ligt. De gemeente Eindhoven heeft zelf een projectplan op-
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
gesteld om de transitie van de AWBZ naar de Wmo vorm te geven. Het doel is het realiseren van een succesvolle en geïntegreerde transitie (aansluiting bij de kaders van WIJeindhoven en de kanteling van de Wmo) van de AWBZ-begeleiding naar de Wmo waarbij de transformatie van de Wmo-begeleiding in Eindhoven georganiseerd is per 1 januari 2013 (voor de herindicaties en nieuwe aanvragen) en per 1 januari 2014 (voor alle indicaties en nieuwe aanvragen), wat past binnen het sociaal domein waarin de noodzakelijk systeeminnovatie tot uiting komt. Het projectplan wordt aangepast op het nieuwe regeerakkoord en de daarin staande gevolgen aangaande transitie van de AWBZ naar de Wmo. Werken naar vermogen: de volgende gemeenten bundelen de krachten om de Wwnv te implementeren: De Kempen (Bergeijk, Oirschot, Bladel, Reusel-de Mierden en Eersel), de A2-gemeenten (Heeze-Leende, Cranendonck en Valkenswaard), Best, Nuenen, Son en Breugel en Eindhoven. Helmond zal nog aangeven op welke wijze zij de samenwerking wil inzetten. De huidige twaalf samenwerkende gemeenten hebben een plan van aanpak opgemaakt. Als een project wordt de implementatie gerealiseerd. De gemeenten Eindhoven, Heeze-Leende, Valkenswaard, Veldhoven en Waalre hebben de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening ondergebracht in de Gemeen-
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
schappelijke Regeling Werkvoorzieningschap Regio Eindhoven (GRWRE = Ergon). Op deze wijze sluiten Waalre en Veldhoven bij bovengenoemd ‘samenwerkingsverband’ voor uitvoering van de transitie Wwnv aan. RUD: in Zuidoost-Brabant wordt voor de RUD een nieuwe organisatie gevormd, gebaseerd op een nieuwe gemeenschappelijke regeling, gevormd door de 21 gemeenten en de provincie Noord-Brabant. De gemeente Eindhoven heeft de intentie om zich aan te sluiten bij deze gemeenschappelijke regeling. Eerst dient er meer duidelijkheid te zijn, voordat wordt ondertekend. De RUD Zuidoost-Brabant voert werkzaamheden uit voor de aan de gemeenschappelijke regeling deelnemende overheden. Daarnaast worden werkzaamheden uitgevoerd voor niet aan de gemeenschappelijke regeling deelnemende overheden. Het DB van de RUD Zuidoost-Brabant bepaalt de maximale omzet bij deze overheden. Voor de realisatie van de nieuwe organisaties is een conceptbedrijfsplan opgesteld en vastgesteld. De RUD zal worden opgericht als openbaar lichaam onder een functionele gemeenschappelijke regeling, die wordt aangestuurd door de colleges van de gemeenten en Gedeputeerde Staten van de provincie. De consequentie voor het personeel van Eindhoven is dat zij straks worden ondergebracht bij de RUD, volgens het principe ‘mens volgt werk’.
Gemeente Eindhoven | 11
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Bestaande samenwerkingsverbanden: uit de programmabegroting 2013 blijkt dat de gemeente Eindhoven onder andere participeert in de volgende samenwerkingsverbanden: Flight Forum BV/CV; Eindhoven Airport NV; Wonen boven winkels Eindhoven NV; Breedband Regio Eindhoven BV (BRE); Park Strijp BV/ CV; Parktheater Eindhoven NV; Muziekgebouw Eindhoven NV; Bedrijvencentra Regio Eindhoven BV; Twice Eindhoven BV; Brainport Development NV; GR Werkvoorziening Regio Eindhoven (Ergon); GR Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE); GR GGD Brabant Zuidoost; GR Veiligheidsregio ZuidoostBrabant; GR Industrieschap Eindhoven-Son (Ekkersrijt).
12 | Gemeente Eindhoven
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Operationele samenwerking: de gemeente Eindhoven werkt voor de uitvoering van de Wsw samen in GR Werkvoorziening Regio Eindhoven (Ergon) met de gemeenten Heeze-Leende, Valkenswaard, Veldhoven en Waalre. Met de gemeente Geldrop-Mierlo bestaat sinds 2007 een inkooprelatie op dit gebied. Aangaande de afvalinzameling is de gemeente Eindhoven aangesloten bij GR Centrum Uitvoering Reinigingstaken Eindhoven en omgeving (CURE) samen met de gemeenten Geldrop-Mierlo en Valkenswaard. Op sociaal gebied wordt samengewerkt met Waalre.
Gemeente Eindhoven | 13
Verslag SWOT-gesprek gemeente Eindhoven 20 november 2012 Algemeen Dit verslag is een verkorte weergave van de opgedane resultaten en indrukken tijdens de gesprekken van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant met het college van burgemeester en wethouders en een delegatie van de raad van de gemeente Eindhoven. De gesprekken zijn gevoerd aan de hand van onder meer de beschreven situatie in de deskresearch en de antwoorden in de vragenlijst. De deskresearch maakt integraal onderdeel uit van dit verslag. De focus ligt op een aantal gezichtspunten, te weten: • Bestuurlijke stabiliteit en gezonde financiële positie. Robuust en veerkrachtig bestuur dat ook onder minder gunstige omstandigheden effectief is en adequaat functioneert. • Vermogen om opgaven en ambities te definiëren en om te zetten in uitvoering; gereed voor de uitvoering van de decentralisatieopgaven. • Visie op samenwerking; samenwerkingsbereidheid en inzet, bijvoorbeeld strategische opgaven in de regio; prioritering conform opgaven Agenda van Brabant. • Kennis en vermogen om te verbinden tussen inwoners, maatschappelijke en bestuurlijke partners.
14 | Gemeente Eindhoven
Gemeente Eindhoven | 15
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaarheid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Strategie en leiderschap
Sterk • Het inzicht in de actuele financiële situatie, het besef dat deze niet rooskleurig is en de wijze van aanpak van de verbeteringen. • Route 2014 en de visie op de verandering van de organisatie met tegelijkertijd forse noodzakelijke ingrepen. • Eindhoven is een sterk merk in economisch opzicht op basis van een heldere visie en een helder besef van de noodzakelijkheid van samenwerking op zeer veel terreinen met zeer veel partners. • Brainport is sterk ontwikkeld en biedt de regio zeer veel kansen. • De relatie tussen de raad en het college is in rust, er is sprake van een heldere taakverdeling en men is zich er gezamenlijk van bewust wat er in het belang van de stad moet gebeuren.
Zwak • De regionale samenwerking is een wirwar van verbanden die zeer moeizaam aanstuurbaar is. Tempo en slagkracht komen hierdoor in het gedrang. • Een goed governancemodel, waarbij de kracht en positie van de centrumgemeente helder gepositioneerd zijn, wordt node gemist. • Gemeenten gunnen Eindhoven en haar burgemeester niet de centrumpositie die noodzakelijk is om het gebied nationaal en internationaal op de kaart te zetten. • Discussie over democratische legitimiteit en bevoegdheden vermindert slagkracht en gaat voorbij aan de noodzaak om stappen te zetten en afspraken te maken met Rijks- en provinciale overheid.
16 | Gemeente Eindhoven
Kansen • Brainport biedt grote kansen voor de verdere economische ontwikkeling van de regio Zuidoost-Brabant en de daarbinnen liggende gemeenten, zeker bij het pakken van kansen ook buiten de eigen regio. • Het ontwikkelen van een heldere visie en aanpak van de Multi Level-governance kan verdere verbetering van de samenwerking tot gevolg hebben. • De bundeling en integratie van de samenwerking naar minder eenheden en spelers kan een bijdrage leveren aan tempo en slagkracht. • Een sterk ontwikkeld tandem Helmond-Eindhoven kan een versnelling aanbrengen in de resultaten binnen de diverse samenwerkingsverbanden. • Doorontwikkeling van de E3-samenwerking en toedeling van rechtstreekse middelen aan Eindhoven kunnen de economische positie van de regio nog verder versterken.
Bedreigingen • De financiële positie in combinatie met het huidige regeerakkoord kunnen grote gevolgen met zich meebrengen en leiden tot verdergaande bezuinigingen. • De onduidelijkheid over de toekomst van het SRE en het verlies van elan binnen deze samenwerking kunnen bedreigend zijn voor de brede samenwerking in de regio. • Het ontbreken van draagvlak en support bij de regiogemeenten is bedreigend voor het in stand houden van een voorzieningenniveau dat noodzakelijk is voor de tweede economie van Nederland. • Het ontbreken van doorzettingsmacht op bepaalde terreinen is negatief voor tempo en slagkracht van de regio. • Als de gemeenten er niet in slagen om een alternatief voor het SRE te bedenken op inhoud, besturing en resultaten, verliest men aan kracht richting provincie en externe partijen. • De centrumgemeente wordt niet voldoende erkend.
Gemeente Eindhoven | 17