Brabantse Bestuursscan Gemeente Reusel-De Mierden www.reuseldemierden.nl
Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant 15 mei 2013
Inleiding
Het gemeentebestuur heeft in het kader van het project ‘Krachtig Bestuur in Brabant’ gebruik gemaakt van het aanbod van de provincie Noord-Brabant, in samenwerking met de Vereniging van Brabantse Gemeenten, tot deelname aan de door BMC ontwikkelde Brabantse Bestuursscan. De resultaten van de scan zijn een spreekwoordelijke portretfoto (of: spiegelbeeld) van de gemeente om de eigen discussie en die met andere gemeenten en partners te stimuleren over de toekomstbestendigheid van de gemeente.
Methodiek Hieronder de schematische weergave van de Brabantse Bestuursscan.
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Strategie en leiderschap
Uitvoering:
Opdrachtgevers:
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Samenwerking
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatieopgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschik- baarheid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• Jeugdzorg • Werken naar vermogen • Wmo • RUD
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• FIOPA • Belastingen • Uitkeringen • Handhaving
• GGD • SW • Vervoerregio
De kern van het bestuurlijk profi el van de gemeente bestaat uit het fundament van een goed functionerende gemeente, hetgeen blijkt uit een stabiel bestuur, een organisatie die op orde is en een gezonde fi nanciële positie. De bestuurlijke samenwerking kent diverse vormen, variërend van het uitvoeren van een incidenteel intergemeentelijk project tot clustering van buurgemeenten tot een gemeenschappelijke organisatie. Dit veld is in het rechterdeel van het schema uiteengezet. De informatie is via ‘zelfanalyse’ met vragenlijsten voor gemeenten (inventarisatie meningen) en deskresearch (inventarisatie feiten) verzameld. Vervolgens heeft een gesprek tussen gemeente bestuurders en enkele leden van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant plaatsgevonden. Dit alles leidt tot een zgn. SWOTanalyse van sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. De gegevens uit de deskresearch en de SWOTanalyse zijn in dit document opgenomen.
2 | Gemeente Reusel-De Mierden
Gemeente Reusel-De Mierden | 3
De gemeente Reusel-De Mierden grenst aan de Nederlandse gemeenten Hilvarenbeek en Bladel. De gemeente bestaat uit de kernen Hooge Mierde, Hulsel, Lage Mierde en Reusel. Bevolking: de gemeente Reusel-De Mierden heeft 12.647 inwoners (per 1-1-2012) waarvan iets meer mannen dan vrouwen. 92,6% is autochtoon (ref. 84% in Noord-Brabant), tegenover 7,4% allochtoon (ref. 16% in Noord-Brabant). Reusel-De Mierden kent een bevolkingsgroei van 0,33% (ref. 0,38% in Noord-Brabant). Dit komt voort uit een geboorteoverschot van 0,52% (ref. 0,21% in Noord-Brabant) en een migratietekort van 0,19% (ref. 0,17% in Noord-Brabant). De groene druk (jonger dan 19 jaar) bedraagt 37,4% (38,5% gem. in Noord-Brabant) en de grijze druk (65 jaar of ouder) bedraagt 22,1% (25,7% gem. in Noord-Brabant). Beroepsbevolking: de gemeente Reusel-De Mierden heeft een totale beroepsbevolking van 7.300 mensen, waarvan 7.100 werkenden. Reusel-De Mierden heeft micro-, kleine en middelgrote onder nemingen in haar gemeente. Het percentage micro (62%) en kleine ondernemingen (26%) ligt hoger dan het regionaal en landelijk gemiddelde (deze liggen zowel regionaal als landelijk op 32% (micro) en 23% (kleine ondernemingen). Reusel-De Mierden kent een positief oprichtingssaldo in de secto ren nijverheid, groothandel, dienstverlening en detailhandel. Woningen: Reusel-De Mierden heeft 4.841 woningen (t.o.v. 1.026.222 in heel Noord-Brabant) en een woningtoename van 1,57%. De gemiddelde woningwaarde bedraagt € 316.000,- en ligt daarmee boven het Brabants gemiddelde (ref. € 272.000,- in Noord-Brabant). Inkomen: het gemiddeld persoonlijk inkomen ligt op € 27.000,-. Dit blijft iets achter op het regio nale gemiddelde van € 29.200,- in Noord-Brabant. 760 burgers ontvangen een uitkering. Van de personen met een uitkering heeft 67,1% een AO-, 22,4% een WW- en 10,5% een Wwb-uitkering. Er zijn minder AO-, WW- en Wwb-uitkeringen dan gemiddeld in Noord-Brabant en Nederland.
4 | Gemeente Reusel-De Mierden
Gemeenteraad Samenwerking: VVD: CDA: PvdA:
4 zetels 4 zetels 4 zetels 3 zetels
College van burgemeester en wethouders H.A.J. Tuerlings C.H.A.M. van de Ven F.A.J.M. Wouters M.J. Doeven
burgemeester wethouder (CDA) wethouder (VVD) gemeentesecretaris
Organisatiemodel Het organogram van de gemeente ziet er als volgt uit: De directie bestaat uit de gemeente secretaris. Hij staat aan het hoofd van vier afdelingen, te weten: (1) Ruimte; (2) Bedrijfsvoering; (3) Inwoners en Bedrijven en (4) Bestuursondersteuning. Per afdeling zijn verschillende teams geformeerd. Het organisatiemodel kan gekarakteriseerd worden als een gekanteld directie model.
Gemeente Reusel-De Mierden | 5
Interactie met de samenleving
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
Financiën op orde: de gemeente valt voor het begrotingsjaar 2012 onder het gebruikelijke re pressief toezicht. De begroting voor 2012 is slui tend, maar de meerjarencijfers laten grote structurele tekorten zien. Uit de jaarrekening 2011 blijkt dat de vermogenspositie onvoldoende is om de fi nanciële risico’s op te vangen waar voor het weerstandsvermogen dient. Door ver liesneming op een groot project (bedrijventerrein Kleine Hoeven) zijn de algemene reserves van de gemeente fors onder het niveau gekomen van wat als algemeen aanvaardbaar wordt geacht. Dit is aanleiding geweest voor bestuur lijk overleg met de toezichthouder en heeft geleid tot een fundamentele aanpak van de budgettaire (begrotingstekorten) en fi nanciële (vermogenstekorten) problematiek. Onder de noemer ‘Vernieuwen, Ombuigen en Bezuinigen’ is een omvangrijk bezuinigingstraject doorlo pen met vier doelstellingen: (1) een exploitatie begroting die structureel sluitend is; (2) buffers creëren voor het opvangen van verwachte kor tingen op de Algemene Uitkering of door (nieuwe) taakoverdrachten vanuit het Rijk; (3) het versterken van de vermogenspositie van de gemeente; (4) ruimte voor nieuw beleid c.q. de uitvoering van de ambities uit het coalitieak koord. Op basis van deze doelstellingen wordt de raad voorgesteld om bij de programmabegro ting 20132016 de bezuinigingstaakstelling vast te stellen op € 2,4 miljoen. Gezien de onzeker heid van de diverse onderliggende componen 6 | Gemeente Reusel-De Mierden
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
ten van deze taakstelling (bijvoorbeeld ontwikkeling AU) is gekozen voor een vast be zuinigingsbedrag waarbij de deelelementen van de taakstelling elkaar compenseren. Deze systematiek voorkomt jaarlijkse schommelin gen in het bezuinigingsbedrag en levert een be stendig budgettair beleid op. Om dit bezuinigingsbedrag te dekken is in korte tijd een grote hoeveelheid aan voorstellen voor be zuinigen ontwikkeld, waaraan zowel inwoners, raad als de ambtelijke organisatie hebben bijge dragen. Deze voorstellen, vervat in het rapport ‘Vernieuwen, Bezuinigen en Ombuigen’, leveren in totaal een budgettaire opbrengst op van ruim € 4,8 miljoen + PM. Voor het college een brede basis om te kiezen voor een pakket aan maatre gelen dat € 2,5 miljoen bedraagt. Met dat bedrag is dekking gevonden voor de structurele bezui nigingstaakstelling van € 2,4 miljoen. In fi nan cieel opzicht betekent dit dat het exploitatietekort van € 0,7 miljoen is weggewerkt; er een buffer is van € 1 miljoen voor het opvangen van de gevol gen van het regeerakkoord; de gemeente een weerstandsvermogen bereikt van 10% van de exploitatiebegroting; er ruimte is voor nieuw beleid (€ 0,5 miljoen) en het kunnen opvangen van onvoorziene uitgaven en autonome ont wikkelingen (€ 0,07 miljoen). Door deze robuus te operatie komt de fi nanciële huishouding van ReuselDe Mierden weer op orde en is er weer perspectief op een fi nancieel gezonde gemeen te. Mede hierom is tevens een nieuwe Nota ‘Re
serves, voorzieningen en afschrijvingsbeleid’ opgesteld. De nota voorziet in een consistent af schrijvingsbeleid en een eigen vermogen waarvan de gewenste omvang is gerelateerd aan de risico’s die de gemeente loopt. De solvabi liteitseis, in de praktijk toch weerbarstig stuur baar, is daarmee vervangen door een mechanisme dat jaarlijks via de begrotingsbe handeling kan worden afgewogen. Hoewel rea listisch en haalbaar, moet men het hele pakket aan maatregelen wel echt realiseren. Daarom is besloten tot een uitvoeringsagenda c.q. werkor ganisatie die moet borgen dat alle voorgenomen maatregelen zowel in fi nancieel als beleidsma tig opzicht goed worden uitgevoerd. Grondbeleid: ReuselDe Mierden heeft een rela tief grote grondexploitatiepositie. Voor verlies gevende projecten zijn voorzieningen getroffen. De accountant heeft bij de jaarrekening 2011 een getrouwheids en rechtmatigheidsverklaring afgegeven. De grondexploitatie is erg gevoelig voor toekomstige verliezen. Maatregelen om die weer te versterken zijn opgenomen in het kader van ‘Vernieuwen, ombuigen en bezuinigen’. Organisatie op orde: begin 2012 is een doorstart gemaakt met een Organisatie Ontwikkeltraject (OOT). Het traject heeft als doel het maximali seren van de dienstverlening. Kernwoorden hierbij zijn: kwaliteit, fl exibiliteit, effi ciency en effectiviteit. De uitwerking van het OOT, de in
tegrale ontwikkelingsvisie, intergemeentelijke samenwerking en de effecten van ‘Vernieuwen, Ombuigen en Bezuinigen’ moet leiden tot het zijn van een zogenoemde regisserende gemeen te. Dat behelst kortweg dat de beleidsvorming zo veel mogelijk op lokaal niveau wordt bepaald; de uitvoering ervan zal zoveel mogelijk in de ge zamenlijke backoffi ce van de Kempensamen werking of andere samenwerkingsverbanden plaatsvinden. Samenwerking: de huidige samenwerking van de vijf colleges (gemeenten Bergeijk, Bladel, Eersel, Oirschot en ReuselDe Mierden) binnen de Gemeenschappelijke Regeling Samenwer king Kempengemeenten (GRSK) is een samen werkingsverband dat werkt op de taakvelden Personeel en Organisatie, Informatisering en Gegevensbeheer, Beheerplannen en Sociale Zaken, op projectmatige wijze zoals op de taak velden Afval, Cultuurhistorie en Wonen en via werkgroepen ter ondersteuning van de samen werking, te weten juridische kwaliteitszorg, fi nanciën en communicatie. Inmiddels zijn al meer dan 80 fte vanuit de gemeenten overge gaan naar deze GR. Doelstelling en insteek van de samenwerking is een robuuste, stabiele en zelfstandige toekomst voor de gemeenten. Naast de taakvelden die de samenwerking nu kent, wordt door de vijf gemeenten concreet na gedacht over samenwerking op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving, Gemeente Reusel-De Mierden | 7
Interactie met de samenleving
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
fi nanciën, belastingen en verzekeringen en uit voering van de Wet werken naar vermogen (Wwnv). De samenwerking in de Kempen gaat zijn tiende jaar in. Effi ciencyoverwegingen, het verminderen van de kwetsbaarheid en verbete ring van de kwaliteit zijn nog steeds de uit gangspunten om verdergaande samenwerking te stimuleren. Nieuwe samenwerkingsthema’s worden dan ook gezamenlijk opgepakt. In werkgroepverband wordt onderzocht welke vernieuwingsmogelijkheden er zijn voor bij voorbeeld het vereenvoudigen van de besluit vorming, het opstellen van een samen werkingsagenda van maatschappelijke opgaven/thema’s en of er ruimte is voor samen werking van onderop. Men stimuleert de ver nieuwing, waarbij als stip aan de horizon één gezamenlijke backoffi ce van uitvoeringstaken van de vijf gemeenten voorstaat, waarbij op lokaal niveau de dienstverlening zal blijven plaatsvinden. Op de middellange termijn streeft de gemeente ook naar intensievere samenwer king bij het vorm en inhoud geven van be leidstaken.
8 | Gemeente Reusel-De Mierden
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Strategie en leiderschap
In de begroting 2012 en 2013 karakteriseert de gemeente ReuselDe Mierden zichzelf als een groene, landelijke grensgemeente met een aan trekkelijk en gevarieerd woon en verblijfskli maat, waar toeristen en recreanten graag vertoeven. Het gemeentebestuur voert een beleid, gericht op een veilig en prettig woon en werkklimaat in een omgeving waarin agrari sche en recreatieve functies elkaar kunnen ver sterken. De gemeente stelt zich als doel om de gemeente ReuselDe Mierden meer te positione ren buiten de grenzen van de gemeente. De ge meente streeft naar samenwerking binnen de regio. De gemeente is bezig met het traject Inte grale Toekomst Visie zoals in de Programmabe groting 2012 is opgenomen. In de begroting 2013 wordt voorgesteld om dit traject gelijk op te laten lopen met het OOT. Aansluitend hierop dient een dienstverleningsconcept (DVC) opge steld te worden, dat van toepassing is op de gehele organisatie. Het DVC wordt in het eerste kwartaal van 2013 uitgewerkt. De missie en visie, in combinatie met de acties uit de bezuini gingsronde zijn in september 2012 voorbereid en daarna gepresenteerd. De organisatiestructuur wordt in afwachting van bezuinigingen en ver dergaande samenwerking vooralsnog niet ge wijzigd. Er wordt in het eerste kwartaal van 2013 wel al nagedacht over een in 2013 door te voeren structuurwijziging.
Eén van de doelstellingen is om burgers meer te betrekken bij nieuw beleid en planontwikke ling. Dorpsraden en andere vormen van burger participatie worden bevorderd en zo mogelijk zal de gemeente faciliteren. Interactie met be woners vindt ook veelvuldig aan de publieksba lie plaats en via de website. In 2008 (waarstaatjegemeente) heeft de gemeente on derzoek laten doen naar de tevredenheid hier over. Gemiddeld geeft de inwoner een 7,2 voor de totale dienstverlening ‘burger als klant’ in 2008.
Gemeente Reusel-De Mierden | 9
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
De gemeente Reusel-De Mierden stelt zichzelf drie doelstellingen aangaande het economische beleid: (1) Een georganiseerd ondernemersveld en een goed vestigingsklimaat voor onderne mers; (2) Een aantrekkelijk winkelgebied voor ondernemers, inwoners en bezoekers; (3) Een aantrekkelijke toeristisch-recreatieve omgeving voor inwoners en bezoekers. De gemeente Reusel-De Mierden initieert en faciliteert pro jecten om de werkgelegenheid in de gemeente te waarborgen, denk bijvoorbeeld aan het ondernemerscafé en de verdere ontwikkeling van de ‘Twee Recreatieve Poorten’ in samenwer king met lokale ondernemers en de provincie. Daarnaast werkt de gemeente Reusel-De Mierden met drie andere Kempengemeenten samen binnen de GR Kempisch Bedrijvenpark, waarbij de doelstelling het realiseren van een kwalitatief hoogwaardig bedrijvenpark is. Hier door wordt groei en uitbreiding van bedrijvig heid en daarmee de werkgelegenheid mogelijk. De ligging van de gemeente vlakbij Eindhoven (inclusief Brainport), Tilburg, Turnhout en Ant werpen biedt ondernemers volop mogelijk heden voor afzet, personeel en bereikbaarheid. De gemeente denkt met ondernemers mee over vestigingsmogelijkheden en faciliteert en initi eert waar mogelijk. Het onderwijs, het bedrijfs leven en de overheid werken samen om de regio nog verder te versterken en vraag en aanbod op de arbeidsmarkt op elkaar af te stemmen. Een voorbeeld hiervan is het project Kies Kempische 10 | Gemeente Reusel-De Mierden
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Bedrijven (scholingsproject), waarbij scholieren van basisschool en middelbare school kennis maken met technische bedrijven in de Kempi sche regio. Door de samenwerking binnen de Kempen-gemeenten wordt de economische kracht en innovatiekracht van de regio ver sterkt. Een voorbeeld hiervan is het project Branding de Kempen, waarin het bedrijfsleven en de Kempen-gemeenten de handen ineen hebben geslagen om de regio beter op de kaart te zetten en de Agenda van de Kempen, waarin een verdere ontwikkeling van het platteland centraal staat.
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
en de 21 SRE-gemeenten kiezen ervoor om gezamenlijk op te trekken. De eerste fase van de aanpak is al gestart en houdt in dat de gemeenten zich oriënteren op de jeugdzorg over de volle breedte. De jaren 2013 en 2014 zullen worden gebruikt om te komen tot een lokale uitwerking en vertaling van het landelijk beleid en de regionale visie. Deze uitwerking zal een verbre ding en uitbreiding betekenen van de werk zaamheden van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). In het kader van de op komst zijnde Transitie Jeugdzorg, wordt in de Kempen gemeenten een pilot opgestart in de CJG’s. Doel van de pilot is de expertise van Bureau Jeugd zorg op het gebied van hulp aan gezinnen met een complexe problematiek te waarborgen voor de (nabije) toekomst.
De gemeente Reusel-De Mierden kiest ervoor om voor de drie decentralisaties, naast de regio nale component, ook lokaal maatwerk te bieden. Dit betekent dat men voor een lokale programma structuur kiest, waarin de drie decentralisaties in onderlinge samenhang tot uitvoering wordt gebracht. De ambitie van dit programma kan als volgt weergegeven worden: ‘De decentra lisaties aangrijpen om niet alleen een transitie te realiseren, maar ook een transformatie. Hierbij is de lokale invulling de leidraad, waarbij de regionale samenwerking ondersteunend is. Dit willen we realiseren in samenspraak met vertegenwoordigers van gebruikers en maat schappelijk middenveld.’
AWBZ/Wmo: in het poho van de Intergemeen telijke Sociale Dienst (ISD) de Kempen hebben de wethouders Sociale Zaken/Welzijn met elkaar de samenwerkingsmogelijkheden bij de decentralisatie van de AWBZ extramurale bege leiding besproken. Resultaat van dit overleg is dat de wethouders van de gemeenten Bergeijk, Bladel, Eersel, Reusel-De Mierden en Oirschot met elkaar willen samenwerken. De ISD De Kempen heeft bij dit proces een ondersteunende en uitvoerende rol.
Jeugdzorg: de provincie Noord-Brabant, het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE)
Werken naar vermogen: de gemeenten krijgen volgens de plannen rondom de transitie van de
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Wwnv meer verantwoordelijkheden ten aanzien van re-integratie van nieuwe doelgroe pen. Hiertoe zal de Wwnv de formele basis gaan geven. De beoogde ingangsdatum van deze wet is 1 januari 2013. De samenvoeging van een aantal wetten zal ook in financiële zin doorge voerd worden. Tegelijkertijd zal er sprake zijn van forse kortingen op het participatiebudget. Ook bij het UWV-WERKbedrijf is er de komende jaren sprake van omvangrijke bezuinigingen, waardoor de dienstverlening vanuit de kleinere werkpleinen (waaronder het Werkplein de Kempen) onder druk komt te staan en mogelijk anders georganiseerd gaat worden (vanuit de zogeheten ‘Plus-vestigingen’). Zowel voor wat betreft wetgeving, budgetten als samenwer king met ketenpartners op het terrein van Werk & Inkomen staan de gemeenten aan de voor avond van grote wijzigingen die ingrijpend van aard zullen zijn. In 2012 zal worden bezien op welke wijze een optimale uitvoering van de nieuwe wet gerealiseerd kan worden. Dit onder zoek zal zich richten op de gevolgen van de in voering van de Wwnv voor de desbetreffende klanten (personen die onder de werking van de nieuwe wet vallen) en voor de desbetreffende organisaties (WVK-groep, ISD de Kempen en de Kempengemeenten). RUD: in Zuidoost-Brabant wordt voor de RUD een nieuwe organisatie gevormd, gebaseerd op een nieuwe GR, gevormd door de 21 gemeenten Gemeente Reusel-De Mierden | 11
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaar heid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
en de provincie Noord-Brabant. De gemeente Reusel-de Mierden is aangesloten bij deze GR. De RUD Zuidoost-Brabant voert werkzaam heden uit voor de aan de GR deelnemende over heden. Daarnaast worden werkzaamheden uitgevoerd voor niet aan de GR deelnemende overheden. Het dagelijks bestuur van de RUD Zuidoost-Brabant bepaalt de maximale omzet bij deze overheden. Voor de realisatie van een nieuwe organisatie is een conceptbedrijfsplan opgesteld en vastgesteld. De RUD zal worden opgericht als openbaar lichaam onder een func tionele gemeenschappelijke regeling, die wordt aangestuurd door de colleges van de gemeenten en Gedeputeerde Staten van de provincie. De consequentie voor het personeel van de ge meente Reusel-de Mierden is dat zij straks worden ondergebracht bij de RUD, volgens het principe ‘mens volgt werk’.
12 | Gemeente Reusel-De Mierden
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Bestaande samenwerkingsverbanden: uit de programmabegroting 2013 blijkt dat de gemeente Reusel-De Mierden onder andere participeert in de volgende samenwerkingsverbanden: GGD Brabant-Zuidoost, Kempisch Bedrijven Park, GRSK, Regionale Raad Openbaar Basisonderwijs De Kempen, SRE, Veiligheidsregio Zuidoost-Bra bant, Welstandscommissie Reusel-De Mierden, WVK-Groep.
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Operationele samenwerking: op het gebied van inkoop is de gemeente Reusel-De Mierden aangesloten bij de Stichting Bureau Inkoop en Aanbestedingen Zuidoost-Brabant (BIZOB). De gemeente Reusel-De Mierden werkt verder samen binnen het SRE, dit is een samenwerking op strategisch niveau waarbij met name op bestuurlijk niveau afstemming plaatsvindt rondom bovenregionale opgaven (woning bouwontwikkeling, afstemming behoefte bedrijventerreinen). Voordeel is verder de geza menlijke lobby vanuit 21 gemeenten richting Rijk en provincie.
Gemeente Reusel-De Mierden | 13
Verslag SWOT-gesprek gemeente Reusel-De Mierden 19 november 2012 Algemeen Dit verslag is een verkorte weergave van de opgedane resultaten en indrukken tijdens de gesprek ken van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant met het college van burgemeester en wethouders en een delegatie uit de raad van de gemeente Reusel-De Mierden. De gesprekken zijn gevoerd aan de hand van onder meer de beschreven situatie in de deskresearch en de antwoorden in de vragenlijst. De deskresearch maakt integraal onderdeel uit van dit verslag. De focus ligt op een aantal gezichtspunten, te weten: • Bestuurlijke stabiliteit en gezonde financiële positie. Robuust en veerkrachtig bestuur dat ook onder minder gunstige omstandigheden effectief is en adequaat functioneert. • Vermogen om opgaven en ambities te definiëren en om te zetten in uitvoering; gereed voor de uitvoering van de decentralisatieopgaven. • Visie op samenwerking; samenwerkingsbereidheid en inzet, bijvoorbeeld strategische opgaven in de regio; prioritering conform opgaven Agenda van Brabant. • Kennis en vermogen om te verbinden tussen inwoners, maatschappelijke en bestuurlijke partners.
14 | Gemeente Reusel-De Mierden
Gemeente Reusel-De Mierden | 15
Interactie met de samenleving
Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Gezonde financiële positie
Samenwerkingsbereidheid en inzet
Samenwerking 3 O’s
Decentralisatie-opgaven
• Arbeidsmarktbeleid • Kwaliteit en beschikbaarheid onderwijs • Woningen en bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen
• • • •
Operationele samenwerking
Bestaande samenwerkingsverbanden
• • • •
• GGD • SW • Vervoerregio
FIOPA Belastingen Uitkeringen Handhaving
Jeugdzorg Werken naar vermogen Wmo RUD
Strategie en leiderschap
Sterk • Ten tijde van het opstellen van de deskresearch dreigde er fi nancieel zwaar weer voor de gemeente. Inmiddels is een omvangrijk bezuinigingspakket opgesteld en zijn de verliezen in de grondexploitatie genomen. Naar het oordeel van het college en de raad is de gemeente nu fi nancieel gezond. • Brainport blijft de motor van de economie in ZuidoostBrabant. ReuselDe Mierden profi teert daarvan, onder meer door het huisvesten van expats. • De agenda van Brabant is in ReuselDe Mierden in beeld en is uitgewerkt in de Agenda voor De Kempen. • Het overleg met de provincie is prima; de goede onderwerpen komen aan de orde. • De saamhorigheid in de vier kernen is groot en dat geeft een grote kracht.
Zwak • De raadsleden vinden dat ze niet op alle aspecten van de regionale samenwerking voldoende zicht hebben. Dat roept de vraag op of de democratische legitimatie voldoende is geborgd. • De samenwerking in De Kempen is weliswaar productief en vermindert de kwetsbaarheid, maar of de gemeenschappelijke regeling bijdraagt aan een verlaging van kosten en verhoging van kwaliteit is nog maar de vraag. De aansturing door vijf gemeentesecretarissen lijkt bijvoorbeeld niet effectief. • De samenwerking met de Vlaamse gemeenten is lastig en komt maar moeizaam van de grond.
16 | Gemeente Reusel-De Mierden
Kansen • De Kempensamenwerking functioneert naar behoren, maar de toekomst is nog onduidelijk. Er is geen ‘stip op de horizon’ vastgesteld. Wel ligt er nu een voorstel om per 1 januari 2015 één ambtelijke organisatie te vormen. De verwachting is dat meer dan drie gemeenten akkoord zullen gaan. • Er is een absolute overtuiging dat De Kempensamenwerking noodzakelijk is en tot een positief resultaat kan leiden. • Hilvarenbeek is, wat het college betreft, welkom als ze willen aanhaken bij de samenwerking in De Kempen. De raadsleden zijn daar overigens minder positief over. • De ontwikkeling van de as LeuvenTilburg biedt voor ReuselDe Mierden nieuwe mogelijkheden. • Het zou goed zijn als de provincie de Kempengemeenten gaat faciliteren bij de uitbouw van de verdere samenwerking.
Bedreigingen • De rol van het SRE verandert en levert mogelijk minder op voor ReuselDe Mierden. Op dit moment speelt ook de vraag welk mandaat de burgemeester van Eindhoven kan krijgen vanuit de regio. • Als niet alle Kempengemeenten instemmen met de ambtelijke fusie, dreigt het draagvlak onvoldoende te worden. • De raadsleden spreken uit dat ze goed op de hoogte zijn van de knelpunten met betrekking tot de fi nanciële opgaven. De raadsleden hebben in het verleden soms wel getwijfeld of de gemeente ‘in control’ is. • Het belang om als gemeente zelfstandig te blijven, domineert het denken over samenwerking.
Gemeente Reusel-De Mierden | 17