Magazine Magazine voor voor bouwend bouwend Oost Oost Nederland Nederland 22e no.11-•februari februari2012 2014 20e Jaargang Jaargang•no.
Bouwen Oosten in het
In dit nummer: • Speciale pasta tegen hardnekkig • Prépain neemt slechts acht maanden na witte muuruitslag de brand productielijnen 9 en 10 in gebruik • Positieve vibe kenmerkt bouw beweegcentrum Windesheim
• Vierde generatie Oude Hengel constant op zoek naar innovaties
e v a g p o s Inhoud pag.3
Voorwoord
pag.4
Voorspellen is moeilijk als ’t om de toekomst gaat
Nieuwbouw Beweegcentrum Windesheim pag.9
Positieve vibe kenmerkt bouw Beweegcentrum Windesheim
pag.13
Projectomschrijving Beweegcentrum
pag.15
Hellebrekers Technieken roemt sfeer op de bouwplaats
pag.17
Zwembaden specialisme van TIB
pag.19
Vierde generatie Oude Hengel constant op zoek naar innovatie
pag.23
Column Caspar Jansen : Vertrouwen start met verliezen en
PAG 9
soms de verkeerde bocht nemen
Nieuwbouw Pré Pain Bake off producten Oldenzaal pag.24
Saamhorigheidsgevoel was hartverwarmend
pag.27
Een geweldig stimulerend en motiverend project
pag.31
Keizers doet wat een ander niet doet
pag.33
Pré Pain en Staalbouw Twente koesteren lange relatie
pag.36
Snelheid en kwaliteit gaan samen bij herbouw Pré Pain
pag.38
Vloer Pré Pain exacte kopie van de oude
pag.41
Pré Pain voorbeeldproject voor Loke Dakmanagement
pag.43
Chaos ruimen in korte tijd
pag.47
Hemink Groep sponsort opknapbeurt Ronald McDonald
PAG 19
Huis Utrecht pag.49
Column KienhuisHoving : Bedrijfsopvolging binnen de familiesfeer
pag.50
Column Nobel Bouwcenter: Nieuwe dimensie in de bouw
pag.51
Speciale pasta tegen hardnekkig witte muuruitslag
pag.55
Brandex verzorgt de brandwerendheid van de WaterCampus
PAG 50
Leeuwarden pag.59
DYKA: deze tijd vraagt om een frisse kijk op ventilatiekanalen
Bouwen Oosten in het
BOUWEN IN HET OOSTEN
Magazine voor bouwend Oost Nederland 22e Jaargang • no. 1 • februari 2014
1
Nog één moeilijk bouwjaar?
Op de cover:
VOORWOORD
Cijfers liegen nooit, zei mijn vader altijd bij een tegenvallend schoolrapport en ook mijn accountant heeft zich weleens in dergelijke termen uitgelaten in een grijs verleden. Als we deze stelling ter harte nemen en als waarheid poneren zal het jaar 2014 niet al te gemakkelijk verlopen voor de bouwsector. Ondanks positiever klinkende geluiden vanuit diverse segmenten liet het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB)enkele weken geleden niets aan onduidelijkheid over. Directeur Taco van Hoek sprak van “een alarmerende situatie”. De EIB-directeur stelt vast dat de sector het beduiden slechter doet dan andere bedrijfstakken en dat het uitzonderlijk is dat een totale sector qua winstgevendheid in de min zit en dat dit een echte punt van zorg is. De bouwvolumes geven een somber beeld. Een min van 9,5 procent is een terugval van substantiële omvang. De werkgelegenheid in de bouw nam in 2013 af met 27.000 banen, acht procent van het totaal aan jobs. Cijfers waar je, om het eens eufemistisch uit te drukken, niet blij van wordt. Er heeft een duidelijke verschuiving plaatsgevonden van de nieuwbouw naar de andere marktsegmenten. Deze beweging wordt bevestigd door de gesprekken die ik regelmatig voer met ondernemers. Het EIB voorspelt vanaf 2015 een krachtig
Coverfoto:
herstel. Een herstel dat zich doorzet tot 2019. De groei-
Het zwembad van het nieuwe Beweegcentrum van Chr. Hogeschool Windesheim te Zwolle
percentages die hierbij worden geprognosticeerd worden uitgedrukt in twee cijfers voor de komma. Zie daar het ontstaan van een groot probleem. Ook op deze plaats wordt al jaren gesproken over een tekort aan vakmensen. Ondanks enkele hoopgevende projecten hangt deze bedreiging, want dat is het, nog steeds boven de hoofden van bouwend en installerend Nederland. Het loopt nog steeds bepaald geen
Colofon
storm qua keuze voor technische beroepen. Schoorvoetend klinkt vanuit Den Haag een voorzichtige oproep om wellicht bij de studiekeuze iets meer dwingender aanwezig te zijn. Persoonlijk ben ik van mening dat dit de enige weg is. Inmiddels zijn er meer dan voldoende communicatiemedewerkers en entertainmentspecialisten, al dan niet met een gekocht diploma. Het wordt tijd dat we wakker worden. Nog tien maanden en de tien procent groei op jaarbasis neemt een aanvang!
Gerard van Leeuwen Redactie
Agenda De Citadel 17 Februari
ROC Bijeenkomst
18 Februari
Bijeenkomst CVJO
20 Februari
F2F Zakelijke speeddate avond
21 Februari
Bijeenkomst Stuurgroep
27 Februari
CNV Besloten Bijeenkoms
BOUWEN IN HET OOSTEN
Bouwen in het Oosten ISSN: 1385-7185 Uitgever: GF Uitgevers Postadres: Postbus 204, 8600 AE Sneek Bezoekadres: Graaf Adolfstraat 36d Tel.: (0515) 429 429 Fax: (0515) 429 422 Web: www.bouweninhetoosten.nl E-mail:
[email protected] Redactie: Gerard van Leeuwen, Joeri van Leeuwen, Henny de Mönnink (fotografie), Elan Producties, Wierden (fotografie) Elly Kroese (eindredactie) Tekstbijdrage: Jolanda Groothuis Accountmanagement: Frits Visser
[email protected] Elzert Bonnema
[email protected] Vormgeving & opmaak: Nanno van Leeuwen Druk: Scholma Druk, Bedum Verspreiding: Sandd Bouwen in het Oosten komt tot stand in samenwerking met De Citadel te Rijssen
3
“Voorspellen is moeilijk, zeker als ’t om de toekomst gaat” Het is 7 januari 2014. De eerste bijeenkomst van het Face2Face Netwerk van dit jaar! Met een hartelijk welkom en een kop koffie ontvangen Jan en Gerda Flim de leden bij De Citadel. Het thema van de bijeenkomst luidt ‘Vol energie(besparing) het nieuwe jaar in’ en dit geldt niet in de laatste plaats voor het team van De Citadel. Foto’s: Elan Producties
In zijn opening richt Jan de blik
Holten ontving in 2013 het
op de toekomst. Hij geeft een
predicaat MKB-vriendelijkste
toelichting op de agenda van
gemeente van Overijssel en
2014 en de vertelt welke
Midden Nederland. Hier is de
innovaties zich in het gebouw
gemeente uiteraard erg trots
van de Citadel gaan ontplooien.
op.
Zo zal met ingang van maart 2014 DWA haar intrek nemen
In 2013 startte de gemeente
op de bovenverdieping. Ook de
met het duurzaamheids-
gemeente maakt deel uit van
platform. Er zijn drie doelen:
de ontwikkelingen binnen de
aanwakkeren van gedrags-
Citadel. Om dit verder toe te
verandering, energie besparen
lichten geeft Jan het woord
en het stimuleren van de lokale
aan wethouder Ben Wolterink
werkgelegenheid. Duurzame
van de gemeente Rijssen-
energie is de oplossing voor
Holten.
het verminderen van CO2 uitstoot, de belangrijkste
Wolterink heeft Mobiliteit,
oorzaak van het broeikas-
Onderwijs en Duurzaamheid in
effect, aldus Wolterink.
zijn portefeuille. Oftewel: de
4
fundamenten van de economie.
Met de start van het Delta-
De wethouder is duidelijk:
plan levert de gemeente een
bedrijven die niet duurzaam
belangrijke bijdrage om de
ondernemen hebben weinig
crisis het hoofd te bieden. “We
kans op overleving. Rijssen-
kunnen door bevordering niet
BOUWEN IN HET OOSTEN
alles oplossen, maar wel als
Het bedrijf volgt trends op de
aanjager fungeren. We hebben
voet om klaar te zijn voor de
ronde verduidelijkt GertHarm
ondertussen al heel wat met
toekomst. Een voorbeeld: naar
ten Bolscher dat DWA zich met
dit plan bereikt, maar nog niet
verwachting zijn over 10 jaar
duurzaamheid niet alleen op
genoeg” aldus Wolterink. Vanaf
12,5% van de wereldwijde
energie richt, maar op een
2020 worden woningen in de
fabrieksarbeiders vervangen
breder gebied, zo valt te
gemeente Rijssen-Holten
door de opkomst van 3D-
denken aan materiaalgebruik
energiebesparend gebouwd.
printing.
etc. Robin Kötter veronderstelt
Wel merkt de wethouder op
In de daarop volgende vragen-
op dat de technologische
dat de overheid een terug-
Ten Bolscher noemt nog een
vooruitgang blijkbaar geleid
trekkende beweging aan het
paar voorbeelden om het
heeft tot vereenzaming.
maken is. “Subsidies zijn
belang van het volgen van
Bolscher beaamt dit en geeft
tijdelijk, het is dan ook erg
trends én het vertrouwen
aan dat we nu het inzicht
belangrijk dat ondernemers
daarin: zo geloofde fotobedrijf
hebben dat dit niet iets is dat
het stokje van de gemeente
Kodak niet in digitale fotografie
we willen voortzetten. We
op gebied van duurzaamheid
en ging hier bijna aan ten
hebben elkaar immers nodig
overnemen”.
onder. Nokia zag niets in
om met elkaar problemen op
touchscreens en moest zijn
te lossen.
DWA
positie als marktleider
DWA wil - door zich te vestigen
GertHarm ten Bolscher wenst
opgeven. Wat betekent dit voor
in de Citadel - een inspiratie-
iedereen een energiek 2014 en
de bouw en vastgoedwereld?
plek creëren, een ontmoetings-
start zijn presentatie met een
Relevante ontwikkelingen
plek voor professionals op het
quote van A.J.P. Taylor:
voor de komende jaren zijn
gebied van duurzaamheid.
‘Voorspellen is moeilijk, zeker
`het denken vanuit gebruik,
Mede door de komst van de
als ’t om de toekomst gaat.’
in plaats van uit bezit’,
Duurzaamheidswinkel van de
DWA heeft als installatie-
flexibilisering van arbeid,
gemeente Rijssen-Holten
bureau alles te
behoefte aan menselijke maat
kunnen zowel particulieren
vanwege overweldigende
als ondernemers straks bij de
techniek en ‘genetwerkt
Citadel terecht voor hulp op
samenwerken’. De rollen voor
gebied van duurzaamheid. “Ik
partijen uit de bouwkolom
daag u uit om te kijken wat we
gaan veranderen. Innovaties
met elkaar kunnen bereiken op
maken met energie en
moeten bij leveranciers
het gebied van duurzaamheid”
installaties. Woningbouw,
vandaan komen. We gaan terug
aldus Ten Bolscher.
utiliteit, overheid, gezondheids-
naar begrijpelijke techniek
zorg, onderwijs, monumenten,
en werken samen vanuit een
Ideeën of vragen hieromtrent?
energie, agro en industrie: het
gezamenlijk doel.
Neem contact op met DWA,
is dagelijkse kost voor DWA.
www.dwa.nl
BOUWEN IN HET OOSTEN
5
Aansluitend aan de lezing werd de traditionele nieuwjaarsreceptie gehouden. Zoals elk jaar waren er vele prominenten aanwezig Gerard Beltman, Robin Kötter, Loes Eshuisl
Ben Wolterink, August Kamphuis
Gerry Elfrink, John Marsman
Jeroen Nijhof, Jan Tijhof, Wim Welmer
Henjo Scheepmaker, André Guis
GertHarm ten Bolscher, Wim Julsing Henk van den Broek, Rieks Twickler BOUWEN IN HET OOSTEN
7
Positieve vibe kenmerkt bouw Beweegcentrum Windesheim Projectleider Jeroen Schrage van BAM Utiliteitsbouw regio Noordoost
Over iets minder dan twee maanden vindt de oplevering plaats van het nieuwe Beweegcentrum van de Hogeschool Windesheim aan de zuidkant van Zwolle. Een mooi moment om projectleider Jeroen Schrage van BAM Utiliteitsbouw te vragen naar de voortgang van de bouw en, met de haven in zicht, terug te blikken op dit onderdeel van het Masterplan van de onderwijsinstelling.
Voor BAM Utiliteitsbouw
geplande prefab betonnen
wel dege-
regio Noordoost kwam
dakrand door een aluminium
lijk enkele nuances
het project in de picture rond
constructie, en het niet
bij aan te brengen. “Er is geen
de bouwvak van 2011. Jeroen
toepassen van een Derako Grill
bouwteam samengesteld of
Schrage: “Het betrof een
plafond. In het totaalplaatje is
iets vergelijkbaars, maar
normale aanbesteding waarin
er überhaupt veel prefab beton
wij hebben wel zogenaamde
wij als laagste uit de bus
toegepast. Het gebouw is als
lean-sessies met de betrokken
kwamen. In verband met
het ware opgetrokken uit grote
partijen georganiseerd
de discrepantie tussen de
prefab betonelementen die
waarbij onder onze
inschrijving en het beschikbare
tevens de binnenafwerking
begeleiding, onderaannemers,
budget ving toen een
zijn. En ook dat heeft positieve
de installateur en leveranciers
intensieve periode aan van
financiële gevolgen voor de
allemaal hun eigen visies in
optimalisatie van bepaalde
opdrachtgever.”
konden brengen. Zowel bij de
onderdelen. Je mag het ook
start van de ruwbouw als bij
bezuiniging noemen, uiteraard.
De organisatie van de bouw
de afbouwfase heeft dat veel
De belangrijkste aanpassingen
is volgens Jeroen Schrage
positiefs teweeg gebracht.
waren het vervangen van de
traditioneel, maar daar zijn
De betrokkenheid van alle bedrijven is merkbaar geoptimaliseerd en het feit dat iedereen na zo’n sessie elkaar beter kent mist ook zijn uitwerking niet. Er is sprake voor een positieve vibe. Omdat bouwen mensenwerk is, is hiermee het soepele verloop van het project voor een belangrijk deel verklaard. We zullen deze ervaring als BAM meenemen en vaker toepassen. Overigens hebben we elke
BOUWEN IN HET OOSTEN
9
dag om negen uur standaard
van een kraan. De genoemde
Moeilijkheidsgraad
een korte bijeenkomst,
overlegstructuren hebben ertoe
Het Beweegcentrum behoort
gekscherend het “ochtend-
geleid dat iedereen hier met
volgens Jeroen Schrage niet
gebed” genoemd, bij de
een glimlach op de bouwplaats
tot de categorie extreem
uitvoerder in de keet, waar
rondloopt. Ik heb in mijn jaren-
gecompliceerd, maar vergde
we de planning doornemen en
lange ervaring nog nooit zo’n
wel de nodige kennis en kunde.
waar nodig aanpassen, zodat
goede sfeer meegemaakt. En
“Het gebouw kent een in het
we elkaar niet in de weg lopen
dat terwijl er tijdens de
werk gestort onderstel met
en waar praktische zaken aan
hoogtijdagen naar schatting
daarop prefab beton, een
de orde komen zoals materiaal-
toch gauw een man of tachtig
stalen dak en houten leggers.
leveranties en het gebruik
op de bouw aanwezig waren.”
Alle denkbare constructies zijn derhalve toegepast. De constructeur spreekt terecht van een hybride gebouw. Alle raakvlakken tussen de constructies verdienen extra aandacht. Onder andere door een gedegen voorbereiding en een volledige 3D aanpak zijn alle mogelijke problemen onderkend en getackeld. We kunnen als BAM Utiliteitsbouw regio Noordoost terugkijken op een geslaagd project.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
11
Projectomschrijving Beweegcentrum Windesheim, Zwolle Het Beweegcentrum is een
zwembaden is de logistiek erg
afbouw. Dat bespaart kosten,
uitbreiding van het bestaande
bepalend voor de organisatie
tijd en materiaal en zorgt
sportcomplex van de
van het programma. De centrale
voor een robuuste uitstraling.
Hogeschool Windesheim.
entreehal is bij het beweeg-
De campus van de hogeschool
De nieuwbouw heeft een zeer
centrum de verbinding tussen
ligt in een drinkwater-
divers programma dat grofweg
de drie onderdelen van het
beschermingsgebied. Daardoor
valt op te splitsen in drie
programma en biedt ook bij
is er geen warmte koude opslag
onderdelen. Het zwembad
binnenkomst gelijk zicht op
(WKO) mogelijk en is ook het
met drie bassins, het therapie-
alle sport.
bouwen van kelders zeer
centrum en een aantal sport-
De gebruikers van het gebouw
gevoelig en duur. Door het
zalen en instructieruimtes voor
zijn zowel studenten en mede-
Beweegcentrum aan te laten
de Academie voor Lichamelijke
werkers van de hogeschool als
sluiten op het verhoogde maai-
Opvoeding (CALO). Het
externen. Beide gebruikers-
veld van de campus is ook bij
Beweegcentrum beschikt
groepen hebben een eigen
de zwembaden een dure kelder
over drie zwembaden: een
entree gekregen. De hoge-
niet nodig. De bassins en
wedstrijdbad van 25 meter, een
school aan de noordzijde vanuit
technische ruimtes liggen
instructiebad van 20 meter en
het hart van de campus en de
gewoon op het ‘oude’ maaiveld
een verwarmd therapiebad.
bezoekers aan de zuidzijde,
en zijn zo prima bereikbaar
Het therapiecentrum bestaat
waar de openbaar vervoers-
voor onderhoud vanaf de
uit drie therapiezalen met
halte en ruimte voor speciaal
rondweg om de campus.
observatieruimten en een
vervoer voor gehandicapten en
Met het nieuwe beweeg-
aantal behandelruimten. In
parkeergelegenheid liggen.
centrum is de campus van
het eigen zwembad kan op
Beide entrees komen samen in
Windesheim weer een stuk
therapeutische basis worden
de entreehal. De entreehal
groener geworden.
gezwommen, bedoeld voor
fungeert tevens als de bouw-
mensen die revalideren na een
fysische grens tussen de ‘natte’
Project
operatie, ongeluk of blessure.
en ‘droge’ functies. De zwem-
Beweegcentrum Windesheim
Het bad heeft een beweegbare
baden hebben een hoge lucht-
bodem en een hellingbaan om
temperatuur en luchtvochtig-
met een rolstoel het bad in te
heid. De fitnessruimte, de dojo
rijden. faciliteert naast
(judo zaal) en de therapiebe-
onderwijs en onderzoek van de
handelzalen zijn juist koel en
hogeschool ook zwem- en duik-
hebben een lage luchtvochtig-
scholen, gezondheidsinstellingen
heid. De entreehal is een
en fysiotherapiepraktijken in
ruimtelijke buffer tussen deze
Omvang
de regio. Als uitbreiding op het
ruimtes.
7750 m2
bestaande sportcomplex zijn in
Door de stapeling van functies
het nieuwe gebouw een judo-
is het Beweegcentrum een
zaal, een fitnessruimte en een
compact gebouw met een
klimhal opgenomen. Deze
goede thermische schil van
functies worden hoofdzakelijk
20 cm isolatie en 3-voudige
door de CALO gebruikt. Tevens
beglazing. De warmte wordt
is er een videoruimte, waar
duurzaam opgewekt met een
de studenten videobeelden
hout gestookte ketel. Het
Team Broekbakema
kunnen analyseren.
gebouw is opgetrokken uit
Aldo Vos
grote prefab betonelementen
Willeke van de Groep
DE LOGISTIEK
die tevens de binnenafwerking
Gabri Klarenbeek
Bij sportcomplexen en zeker bij
zijn. Ruwbouw is in dit geval
BOUWEN IN HET OOSTEN
Opdrachtgever Chr. Hogeschool Windesheim Zwolle Type opdracht Voorlopig en definitief ontwerp
Start ontwerp 2009 Oplevering 2014 Oplevering 2014
13
Balies en bank Beweegcentrum van Idos Interieurs Idos Interieurs uit Almelo
aparte deuren met ‘golf’
gedeeltelijk gelakte balie. In
levert en plaats de komende
motief erin en last but not
de aprileditie van Bouwen in
maanden enkele beeld-
least een ontvangstbalie fitness.
het Oosten meer informatie
bepalende meubelen in het
Wederom in grenen fineer
over het aandeel van Idos
nieuwe Beweegcentrum van
uitgevoerd, Het is een
Interieurs.
Windesheim in Zwolle. Het werk omvat drie producten. Een bank, uitgevoerd in grenen fineer inclusief kussens in diverse kleuren leder. Een receptiebalie. Het betreft hier een verhoogde balie, uitgevoerd in grenen fineer. De achterkast heeft zeer
het Beweegcentrum van Hogeschool Windesheim te Zwolle Onderstaande bedrijven zijn betrokken bij de realisatie van het Beweegcentrum van Hogeschool Windesheim te Zwolle. Aannemer: BAM regio Oost, Zwolle; Architect: Architectenbureau Broekbakema, Rottedam; E en W Installaties: Hellebrekers Installatie, Nunspeet; Grondwerk: BAM wegen bv, Apeldoorn; Bouwkundige opname: Clarc, Rotterdam; Heitoezicht: Heitechniek Nederland, Lelystad; Heiwerk: H. van Dieren,IJsselmuiden; Sloopwerk: Scheffer groep, Wezep; Vlechtwerk: BSM Buigcentrale BV, Hoogeveen; Levering EPS / EPS Funderingskist: BouwCenter Kroon, Hoogeveen; Leverancier Kanaalplaatvloeren: VBI bv, Huissen; Leverancier breedplaatvloeren: Dycore systeemvloeren: Oosterhout; Leverancier wandbekisting: Doka Nederland, Oss; Leverancier prefab wandelementen en trappen: Van den Berg betonelementen bv, Raalte; Leverancier gelamineerde liggers: De Groot Vroomshoop, Vroomshoop; Levering / montage vliesgevel: Alkondor, Hengelo; Levering/ montage staalconstructie: Voortman staalbouw, Rijssen; Beweegbare bodems: Variopool, Oudkarspel; RVS zwembad onderdelen: VDH, Leerdam; Lichtkappen: Brakel Atmos, Uden; Stalen trappen: Krepla, Ommen; Lamellen zonwering / aluminium goot: Meilof Riks, Veendam; Stalen dakplaten + dakbedekking + dakveiligheidsplan: DNN, Emmen; Tegelwerk: Teunissen & Becking, Almelo; Trenomat scheidingswand: Trenomat De Graaf en Van Stijn, Nieuwkoop; Trafo deuren (as A): Alrema, Goirle; Etalbond dakrand + sandwichelementen technische: Bijlbouw, Emmen: Houten binnendeuren: Van Vuuren, Grouw; HSB elementen en houten binnenkozijnen: Webo, Rijssen; Stucgevel (As 5): Lenferink, Lemelerveld; Staalplaat betonvloer (hellingbaan): Dutch engineering, Zoeterwoude; Klein hulpstaal: Ten Koppel, Zwolle; Klein hulpstaal: Webru staalconstructie, Zwartemeer; Tourniquet: Boon Edam, Edam; Binnenkozijnen: Rollecate, Staphorst; Lichtwering: Schellekens en Schellekens: Beuningen; Vouwwand: Parthos, Panningen; Stucwerk/zandcementvloeren: Habovo, IJsselmuiden; Plafond/MS wanden: Griemink, Klazienaveen; Scheidingswanden: Leerkotte, Hengelo; Balie en interieur: Idos Interieurs, Almelo. Loodgieterswerk: Koller. Hattem; Kanalenwerk: TIB, Rijssen; Stralingsplafonds: Almo, Eersel; Leidingisolatie: Isoair, Oss. Data installatie: XICT, Zwolle; Vloerverwarming: Jupiter Vloerverwarming, Moordrecht; Lift: Kone, Den Haag; Aardingsinstallatie: NAB Bliksembeveiliging, Barendrecht. Lockers en kassasysysteem: Vconsyst, Genemuiden. 14
BOUWEN IN HET OOSTEN
Hellebrekers roemt goede sfeer op werkvloer Beweegcentrum Het Beweegcentrum van Hogeschool Windesheim in Zwolle zit qua realisatie in de afbouwfase. Voor Hellebrekers Technieken uit Nunspeet een drukke periode. Het bedrijf, nevenaannemer van bouwkundig hoofdaannemer BAM regio Oost, is gemiddeld met zo’n vijftien tot twintig monteurs aanwezig op de bouwplaats.
Projectleider André
uitgegroeid tot marktleider
worden hierbij geheel
Ströhmeijer werd bij aanvang
binnen de zwembadbranche.
vanuit de eigen organisatie
van de realisatie betrokken
Hellebrekers heeft een aantal
uitgevoerd. Onze opdracht-
bij het Zwolse bouwproject.
jaren geleden de keus gemaakt
gevers zijn veelal overheden
“Andere mensen binnen
om zich nog meer te focussen
en semi-overheden. De markt-
het bedrijf hebben het hele
op de Sport-en recreatiemarkt
ontwikkelingen zijn hierbij dat
voortraject voor hun rekening
en de standaard Utiliteits-
steeds meer projecten risico-
genomen. Het werk is via
markt, welke een prijs-
dragend worden aanbesteed
een aanbesteding door ons
vechtersmarkt is geworden, te
op basis van Design, Build en
verworven op basis van de
verlaten. Hellebrekers biedt
Maintain. Als bedrijf voelen wij
economisch meest voordelige
hierbij haar klanten volledige
ons thuis in een omgeving waar
inschrijving. Het nieuwe zwem-
ontzorging door het concept
daadwerkelijke inbreng van
bad Windesheim past perfect in
van one-stop-shopping. Alle
kennis en ervaring gevraagd
de markt Sport en recreatie,
disciplines van werktuigbouw,
wordt. Gemeenten willen
waarin Hellebrekers zich
waterbehandeling, elektro-
vrijwel altijd een integraal
gespecialiseerd heeft en is
techniek en besturingstechniek
plaatje met een financiele
BOUWEN IN HET OOSTEN
15
gebruik van onderaannemers welke zorgvuldig geselecteerd zijn volgens de kwaliteitsnormen van Hellebrekers. Tot nu toe verloopt het project voorspoedig en volgens schema mede door de goede sfeer op de werkvloer en de strakke voorbereiding. Voor ons is het de eerste keer dat we samenwerken met BAM regio Oost en dat bevalt ons goed. Het adagium is “we gaan ervoor” en er heerst een goed taakstelling en bijvoorkeur een
pompen toegepast voor de
werkklimaat. We zijn scherp
energieprestatie verplichting
opwekking van energie, vindt
naar elkaar toe als het moet,
voor een lange periode.
er warmteterugwinning plaats
maar altijd met respect. Geen
Zekerheid ten aanzien van de
op diverse fronten om de ener-
vechtersmentaliteit maar
exploitatie is hierbij een hot
gie te hergebruiken waar
oplossingsgericht denken
item. Het is niet voor niets dat
dit nodig is en is er deels
en handelen.”
overheden bewust kiezen voor
voorzien in LED verlichting
gerenommeerde partijen die
Hellebrekers maakt voor een
de continuiteit van de bedrijfs-
aantalenwerkzaamheden
voering kunnen waarborgen
“Het nieuwe zwembad Windesheim past perfect in de markt Sport en recreatie”
en die prestatieverplichtingen durven aan te gaan.”
Goede sfeer Hellebrekers, dat naast de hoofdvestiging in Nunspeet ook vestigingen heeft in Oss en Alphen aan den Rijn blijkt de opdracht in Zwolle goed aan te kunnen. André Ströhmeijer: “De moeilijkheidsgraad is niet exceptioneel maar kent wel degelijk een aantal extra aandachtspunten. Het bouwkundig ontwerp kent nogal wat niveauverschillen waardoor er een complex gebouw is ontstaan om de installaties te kunnen aanbrengen. Daar zijn we extra alert op. De technische installaties worden geheel duurzaam en energiezuinig uitgevoerd volgens de laatste stand der techniek waarbijHierbij worden er onder andere warmte16
Projectleider André Ströhmeijer:
BOUWEN IN HET OOSTEN
Zwembaden specialisme van TIB TIB Lucht- en Milieutechniek uit Rijssen werd door Hellebrekers Technieken betrokken bij het nieuwbouwproject van het Beweegcentrum van Hogeschool Windesheim in Zwolle. Beide bedrijven trekken vaker op in het marktsegment van zwembaden en recreatievoorzieningen.
Onze ervaring is dat
Weerbarstig
Hellebrekers open staat voor
De huidige markt typeert
onze ideeën en wensen.
Ton Braunius als weerbarstig.
Andersom geldt uiteraard
“het bouwvolume is drastisch
hetzelfde. Niet voor niets
teruggelopen en dat houdt in
werken we regelmatig samen.
dat de concurrentie hevig en
We weten wat we aan elkaar
de prijsdruk enorm is.
hebben. Momenteel werken we
Desalniettemin zijn we bepaald
ook gezamenlijk aan een nieuw
niet negatief over de toekomst
zwembad in Amsterdam.”
al is het moeilijk een duidelijke toekomstverwachting uit te
Volgens Braunius is het leveren
spreken. Ik ben er wel van
en monteren van luchtkanalen
overtuigd dat we dit jaar een
in zwembadomgevingen niet
opgaande lijn zullen zien wat
vergelijkbaar met de min of
TIB betreft. We werpen onze
Directeur Tom Braunius van
meer reguliere standaard
blikken daarbij niet alleen
de Rijssense specialist in lucht-
opdrachten in de utiliteits-
op Nederland maar ook zijn
kanalen vertelt dat het Zwolse
sector. “Je hebt te maken
we steeds actiever in het
project de nodige complexiteit
met andere materialen en
buitenland. We leveren en
met zich meebrengt. “Het zijn
technieken. De coating is
monteren binnenkort
veel vierkante meters op een
anders. Je hebt te maken
ventilatiesystemen aan een
relatief kleine oppervlakte.
met gemoffelde kanalen.
groot attractiepark in Zuid
Daarnaast is er een redelijk
Met andere woorden: de
Frankrijk. Kortom, het
forse tijdsdruk. We kunnen dus
oppervlaktebehandeling is van
optimisme overheerst.”
onze ervaring en kennis goed
een heel ander kaliber. In het
gebruiken en toepassen. De
Beweegcentrum is het vooral
engineering is in handen van
veel van dit soort werk. We
Hellebrekers Technieken,
hebben het over 3500 vierkante
waarna wij op onze eigen
meter aan rechthoekige
tekenafdeling het ontwerp
kanalen, isolatie en aan
afstemmen op ons specifieke
gemoffelde coating omvat
terrein. We doen dit overigens
Windesheim vierduizend
in 3D en onlangs zijn we
vierkante meter. Al met al een
gestart met Revit. Vervolgens
opdracht van zo’n drieënhalve
hebben we dan doorgaans
ton. We zijn continu met
onderling overleg om tot een
gemiddeld zes man op de bouw
definitief verhaal te komen.
aanwezig. BOUWEN IN HET OOSTEN
17
Vi e r d e g e n e r a t i e O u d e H e n g e l a a n h e t r o e r
Constant op zoek naar innovaties, nieuwe markten en nieuwe producten Houtzagerij en houthandel Oude Hengel GmbH opereert sinds vier jaar in het Duitse Gildehaus. Met succes! Het bedrijf dat voorheen bijna een eeuw gevestigd was in het Twentse Ootmarsum floreert. Ondanks de crisis groeit de omzet nog steeds. Volgens directeur Valentijn Oude Hengel heeft het mede te maken met innovatie. “Hier zijn we constant mee bezig en dat weten onze klanten te waarderen.” Door: Jolanda Groothuis
De verhuizing van Ootmarsum
machinepark, waar lengtes tot
hout is afkomstig uit Duitsland
naar het Duitse Gildehaus
12 meter met een afmeting van
en Frankrijk. Andere herkomst-
was min of meer nood-
120 cm bij 120 cm gezaagd
landen zijn de Verenigde
gedwongen. Maar zeker niet
kunnen worden. Het meeste
Staten, Servië en België.
onoverkomelijk. Valentijn Oude Hengel legt uit dat de gemeente alle industriële activiteiten wilde vestigen op een bedrijventerrein. “In Nederland echter vonden we geen geschikte locatie. Vandaar dat we over de grens terecht zijn gekomen.” De tweekoppige directie Douwe en Valentijn Oude Hengel investeerden er in een terrein van maar liefst 23.000 vierkante meter. Er werd een overkapping van 6.000 vierkante meter, een geconditioneerde hal van 600 vierkante meter en een zagerij van 600 vierkante meter gebouwd. De zagerij is uitgerust met een modern BOUWEN IN HET OOSTEN
19
Specialismen Douwe en Valentijn Oude Hengel zijn samen met negen mensen werkzaam in het bedrijf. Allemaal betrokken mensen met kennis van zaken. “Immers in deze markt is persoonlijk advies heel belangrijk.” Het grootse afzetkanaal zijn de handelaren. De rest van de klandizie komt van de timmerindustrie, aannemerij en meubelindustrie. “Maar daar blijft het niet bij” aldus Valentijn. “We zijn constant op zoek naar innovaties, nieuwe markten en nieuwe producten. Geen markt is voor ons te klein. Ook bescheiden volumes pakken we aan, je weet immers niet waar het toe kan leiden. Op dit moment oriënteren we ons op de markt voor grafkisten. Daarnaast zijn we ons aan het specialiseren op het op maat maken van gebinten voor de restauratie van onder andere oude boerderijen en het vervaardigen van houten constructies en houten buitenverblijven. Met behulp van een CNC-gestuurde machine kunnen we de pen-gatverbindingen tot op de millimeter nauwkeurig
20
BOUWEN IN HET OOSTEN
aanbrengen. Dat is een
geldt tevens voor de speciale
verduurzaamd hout.
groeiende markt. Maar ook
aandacht die Oude Hengel
“Dit betekent dat hout
leveren we hout aan een
besteedt aan het terug
(kozijnen, gevel- en wand-
Nederlandse orgelbouwer. Een
drogen van hout. Valentijn:
bekleding en deuren) met
ander specialisme waar wij ons
“We kiezen voor geleidelijk
een duurzaamheidsklasse 5
meer en meer op richten is het
terug drogen. In de open lucht,
dusdanig wordt behandeld dat
leveren van gevelbekleding.
maar onder dak wordt het hout
het klasse 1 krijgt. Momenteel
Veelal Eiken en Douglas. Dat is
terug gedroogd tot minder dan
werken wij hier met twee
maatwerk. Daarnaast voeren
25%. Daarna gaat het één van
partners aan. Dat gaat beslist
we desgewenst ook de extra
de drie droogkamers in voor de
de toekomst worden. En we
bewerkingen uit in de vorm van
laatste procenten.”
willen ons meer op de Duitse
wolmaniseren of spuiten en
markt gaan oriënteren. Hier
lakken in iedere denkbare RAL-
Groene zagerij
liggen enorm veel kansen.
kleur. Tevens kunnen we hout
Over de toekomst: Tot slot legt
Tot slot hopen we op een vijfde
brandvertragend behandelen.”
Valentijn uit momenteel te
generatie Oude Hengel.”
Duidelijk blijkt dat vak-
werken aan een concept
kennis een grote rol speelt
voor uniek revolutionair
binnen deze onderneming. Dit
thermisch
Valentijn Oude Hengel:
“Persoonlijk advies is in deze markt erg belangrijk”
BOUWEN IN HET OOSTEN
21
Caspar Jansen is directeur van Duoflex, een HalDu Groep onderneming waartoe ook Halkers en Gromada uit Groesbeek behoren. Het uitzend- en detacheringsbureau gericht op de sectoren bouw en installatietechniek wordt dagelijks geconfronteerd met het wel en wee van de arbeidsmarkt. Zaken als onderwijs, krapte en arbeidsvoorwaarden passeren in deze rubriek de revue. Serieus en veelal gelardeerd met een knipoog, geïllustreerd door cases vanuit de praktijk van alledag.
We leven in een vertrouwensmaatschappij. Ga maar
een vorm van peilloos diep vertrouwen in elkaar dat
na. Als u in een restaurant een copieus 6-gangen
ik de bouwwereld ook zo van harte toewens.
diner bestelt voor uw hele familie vertrouwt u op kwaliteit en sfeer in ruil waarvoor de eigenaar erop
En daarin moet íemand het voortouw nemen. Iemand
mag vertrouwen dat u achteraf de rekening betaalt.
moet zeggen: in die hele integrale bouwketen barst
Niemand zal u vooraf een aanbetaling vragen. En als
het van de partijen, belangen en agenda’s, maar die
u een auto huurt, levert u moeiteloos een kopie van
schuiven we allemaal weg. We kennen maar één
uw paspoort in. En dat leuke nieuwe meisje van de
gezamenlijk belang: integrale samenwerking tot op het
oppasservice? U vraagt haar als oppas voor uw kids
bot. Ik roep u daarom nu op alle dubbele agenda’s
zodat u en uw vrouw een avondje weg kunnen. Wat
voor 2014 bij het oud papier te leggen, alle deuren van
weet u eigenlijk van haar? U vertrouwt er op dat er
achterkamers dicht te spijkeren en elkaar volkomen
goed op uw kroost wordt gelet.
vertrouwd op te zoeken in gezamenlijke business.
Heel veel in ons dagelijks handelen draait om
Anno 2014 is samenwerken op basis van vertrouwen
vertrouwen vooraf. Vooraf gegeven en niet vooraf
geen buzzword, het is de énige manier om te
gecheckt. Het leven zou anders ondraaglijk worden. En
overleven. Kent u die jongetjes in de zandbak? De één
als het eens fout gaat? Bijvoorbeeld een kopie van uw
zegt: ik laat je mijn mooiste dinky toy zien, maar jij eerst!
paspoort belandt in Nigeria en een lokaal stamhoofd
Zo gaat het in de bouwwereld soms ook. Ondertussen
doet er zich mee voor als rijke Nederlander en
heeft de opdrachtgever er naïef alle vertrouwen in dat
incasseert uw toeslagen via de fiscus? Dan zegt de
alle co-makers met een open vizier samenwerken. Ik
pessimist: zie je wel! Maar de optimist concludeert:
weet beter: ons elkaar bespiedend gedrag is bijna
dit komt maar één op de tienduizend keer voor.
een voorbeeld voor de NSA!
Overdreven? Natuurlijk, maar toch… Vertrouwen start met verliezen. Van het masker, de Zo’n optimist ben ik ook in de bouwwereld. Ik vertrouw
verborgen marge, de stiekeme commissie en onze
iedereen op voorhand en vooraf totdat het tegendeel
dikdoenerij. Van onze façade en de eeuwige
is bewezen. Nu hoor ik u meteen denken. “Ja vertrou-
achterdocht jegens co-partners die erin slagen in
wen is goed maar met controle.” Natuurlijk u heeft
een nét grotere auto te rijden dan die van ons.
gelijk; ook ik kijk rond en luister goed, doe een credit
Natuurlijk, iemand moet het voortouw nemen in 100%
check en negatieve signalen over personen of bedrij-
transparantie, geen dubbele agenda’s en andere
ven sla ik op. Maar dat is marginaal, want verder staan
belangen. Die persoon moeten wij willen zijn. Wij
alle registers in mijn brein open op basis van deze para-
geven elkaar nu 100% vertrouwen en schenken elkaar
meters: samenwerken, kennis delen en vooral: vertrou-
onze expertise. We hoeven er niets voor terug. Geen
wen.
euro, contract of klus, alleen ons vertrouwen in het uitdagende fenomeen van een volstrekt belangenloze
Okay, soms wordt vertrouwen in de ander onbedoeld
samenwerking binnen de bouw en techniek. Als dát
geschonden. Zoals toen Sven Kramer in 2010
de gezamenlijke start is, komen de pegels als vanzelf.
blindelings een commando van zijn trainer Gerard
Vertrouwt u maar op mijn woord! Want zeg nu zelf:
Kemkers opvolgde, in de verkeerde baan belandde
wat hebben we te verliezen?
en direct voor de 10 km, het koningsnummer, werd gediskwalificeerd. Wat had ik graag in de kleedkamer als ‘fly on the wall’ meegeluisterd bij de nabespreking!
Caspar Jansen
Tot op de dag van vandaag werken ze nog samen, er is nooit iets naar buiten gelekt over hoe ze het hebben uitgepraat en ik hoef u hun recente successen niet te
Oh ja, deze uitspraak van Jim Coleman vond ik op
noemen. In 2010 lag hun onderlinge vertrouwen aan
internet. “Als er sprake is van een verbinding tussen
diggelen, recent hebben ze van die scherven goud
mensen, in wat voor vorm van samenwerking dan
gesmeed. Dat stugge met elkaar doorgaan en niet
ook, gebeuren er dingen die anders niet zouden
direct afscheid nemen als je samen heel diep valt, is
gebeuren.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
COLUMN
Vertrouwen start met verliezen en soms de verkeerde bocht nemen
23
Saamhori gheidsgevoel was hartverw armend Algemeen directeur Maurice Hansté van Pré Pain
Dinsdag 4 juni vorig jaar werd het Oldenzaalse bake off bedrijf Pré Pain getroffen door een enorme brand. De fabriekshal die amper anderhalf jaar geleden in gebruik was genomen ging verloren in de vlammenzee. Direct gevolg: een vermindering van de productiecapaciteit van zestig procent. Snel handelen was niet alleen gewenst maar ook noodzakelijk. Het tijdstip van de brand was op het slechts mogelijke moment, vlak voor de zomerperiode aan het begin van het hoogseizoen van barbecues en stokbroden.
24
Algemeen directeur Maurice
betrokken. Tegelijkertijd
hogere omzet geboekt. Een
Hansté was geschrokken maar
zochten en vonden we elders
geweldige prestatie van alle
handelde alert. “We hebben
in Europa productiecapaciteit
betrokkenen.”
zo snel mogelijk een, zoals wij
bij collegae. We hebben
dat noemen, “dreamteam”
geproduceerd vanaf maar liefst
samengesteld. Een project-
23 locaties die hier en daar ook
groep met eigen mensen,
nog werden opgeschaald qua
architect, bedrijven en
capaciteit. Onze mensen
leveranciers die de bouw van
reisden inclusief receptuur
de productiehal anderhalf
naar het buitenland om de
jaar geleden ook succesvol
productie zo snel mogelijk
hadden gerealiseerd. Ook de
weer op peil te brengen. En
verzekeringsmaatschappij
heel bijzonder, we hebben
hebben we hier direct bij
vorig jaar zelfs een licht BOUWEN IN HET OOSTEN
Maurice Hansté:
“We behoren tot de grotere spelers in de bake off wereld.”
toch minimaal vierentwintig maanden realisatietijd voor staat, is dan uitgevoerd in iets meer dan acht maanden. Een geweldige prestatie waar we alle betrokken partijen erkentelijk voor zijn. Het “dreamteam” heeft optimaal gepresteerd. Uiteraard gelden de complimenten ook voor de eigen medewerkers zowel bij de bouwers als bij hen zijn de nodige vakanties gesneuveld. Het commitment was hartverwarmend.”
Kopie Voor Hansté was het al snel duidelijk dat het bestaande productieconcept van de verloren gegane hal zoveel mogelijk gekopieerd moest worden, ook al om geen tijd te verliezen. “Het was een beproefd en geslaagd concept. Zowel de hal
Erkentelijkheid
zelf als de productie-
Pré Pain is een grote speler op
Duitsland, Belgie, de U.K. en
lijnen voldeden prima. Omdat
het gebied van diepgevroren
de Scandinavische landen zijn
alles perfect was geengineerd
voorgebakken brood voor de
belangrijk voor ons. Voor de
konden we de voorbereiding
retail, foodservice en de
komende periode voorzien wij
tot een absoluut minimum
bakkerij-industrie. Maurice
vooral groei in deze export-
beperken. Daar zat direct al
Hansté: “We behoren tot de
landen. Niet voor niets zijn we
grotere spelers in de bake off
gebaat bij een snelle herbouw,
Terugkijkend kunnen we niet
wereld, mondiaal gezien zijn er
want we willen die groei-
anders dan content zijn. We
vier grote producenten.
potentie wel vermarkten. Alles
zijn blij dat we vanaf nu weer
Qua stand alone locatie is
verloopt volgens de planning en
full speed naar voren kunnen.
Oldenzaal een van de grootste
dat impliceert dat we medio
De markt voor luxe brood-
bakkerijen. Nederland is onze
februari weer volop in bedrijf
producten groeit jaarlijks
thuismarkt maar we exporteren
zijn in de nieuwe productiehal.
autonoom met zeven procent.
naar geheel Noordwest Europa:
Voor een project waar normaal
We zijn er klaar voor.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
de grootste tijdwinst.
25
Bouwer Maurice Lammersen uit Delden
Een geweldig, stimulerend en motiverend project Een prominente rol in het herbouw- en renovatieproject van bake off producent Pré Pain uit Oldenzaal was weggelegd voor Bouwbedrijf Lammersen uit Delden. Dit uit 1928 stammende familiebedrijf maakte samen met de architect, Staalbouw Twente en Keizer Installaties deel uit van het, zoals opdrachtgever algemeen directeur van Pré Pain Maurice Hansté zo fraai geformuleerde, “dreamteam”. Directeur-eigenaar Maurice Lammersen blikt met tevredenheid terug.
BOUWEN IN HET OOSTEN
27
sfeer. Nooit geschreeuw of respectloos gedrag wat je helaas elders wel eens tegenkomt. Niets van dat alles. Vanuit Pré Pain was aangegeven om zoveel mogelijk bedrijven in te schakelen uit de directe omgeving. Er was sprake van een echte Twentse aanpak. Met zijn allen de schouders eronder. Voor de Oldenzalers Maurice Lammersen, de
stelt dat de jarenlange relatie
was dat helemaal het geval. En
befaamde derde generatie,
tijdens de realisatieperiode
wat te denken van de mede-
vertelt dat ruim tachtig
goud waard bleek. Maurice
werkers van Pré Pain. Als ze
procent van de opdrachten
Lammersen: “Ik denk dat we
niet hun normale werk deden
voortvloeit vanuit één op één
al meer dan tien jaar over
waren ze wel aan het schoon-
relatie. “Daar zijn we erg blij
de vloer komen bij Pré Pain
maken. Echt een voorbeeld hoe
mee, want als je het voor het
en kennen de mensen,
het moet. De opdrachtgever
grootste deel van de markt
de bedrijfscultuur en de
was hier ook een bepalende
moet halen sta je er heel
productieprocessen. We
factor in. In de warmte
anders in. Eigenlijk is Pré Pain
hadden te maken met erg korte
trakteren op frisdrank of ijs;
een sprekend voorbeeld van
lijnen en beslissingen lieten
een andere keer een schaal
zo’n relatie. We kennen
nooit lang op zich wachten. Dat
gehaktballen, het lijken kleine
het bedrijf door en door en
gold zowel voor de opdracht-
details maar ze zijn o zo
andersom weten ze in
gever als de architect en
belangrijk.
Oldenzaal wat ze aan ons
constructeur. Zoiets komt de
hebben. We hadden in dit
voortgang natuurlijk ten goede.
De bouw kende een soepel
geval wel te maken met een
Een ander opvallend aspect
verloop. We konden na de sloop
derde partij, de verzekerings-
was de onderlinge samen-
tijdens de vakantie al snel los
maatschappij. Dat was voor ons
werking op de werkvloer. Dit
met het grondwerk en de
wel even wennen. We zijn
project, waar op het hoogte-
fundatie en direct na de bouw-
gewend aan scherpe prijs-
punt ik schat toch zo’n
vak hadden we de eerste week
stellingen en onderhandelingen
honderdvijftig bouwvakkers
voorsprong op het schema al te
maar deze ervaring was wel
op de bouwplaats rondliepen,
pakken. En dat op een scherpe
heel bijzonder. Op het moment
kende een fantastische
planning! De staalconstructie
dat je eruit dacht te zijn, ging je nog eens door de mangel. Uiteindelijk is alles in goede harmonie tot een voor beide partijen bevredigend financieel resultaat gekomen, maar pittig was het wel. Werkelijk alles werd minutieus nageplozen. Normaal laten we bepaalde inkoopvoordelen rechtstreeks terugvloeien naar de opdrachtgever, maar dit verliep vrij extreem.” De Deldense bouwondernemer 28
BOUWEN IN HET OOSTEN
verliep ook volgens het boekje
gunstig signaal is, is dat we iets
en eigenlijk hebben we de tijd-
verder vooruit kunnen zien in
winst niet meer
de werkvoorraad. In oktober
weggegeven. Dat gaf op zich
was dat een maand of twee,
ook enige rust, want bij even-
hooguit drie. Nu is dat al vier
tuele tegenvallers hadden we
maanden. Als bedrijf moeten
Roma: Snelle en flexibele isolatiebouwer
dus een buffer gecreëerd.”
wij het meestal hebben van een directe relatie met de
Gunstige signalen
opdrachtgever (één op één
Bouwbedrijf Lammersen richt
relatie) samen met een goede
zich zowel op de woningbouw
prijs/kwaliteit verhouding.
als de utiliteitssector. Maurice
Extra bijzonder was in het
Lammersen: “Je hoeft geen
geval van Pré Pain, dat we
groot ziener te zijn dat het
zoveel mogelijk ook de
accent de laatste jaren vooral
opdrachtgever hebben ontzorgd
op de utiliteit ligt. Ook onze
van bouwperikelen aangezien
eigen ontwikkelpoot staat al
zij al druk genoeg waren
geruime tijd op een laag pitje.
met het bewaken van de
Wel heb ik sterk de indruk dat
continuïteit van haar
de markt in de woningbouw
productieproces, die door
verbetert. Er zijn positieve
de calamiteit niet meer als
signalen die ik de eerste
vanzelfsprekend was. We
pakweg driekwart jaar van
mogen nu vaststellen dat het
2013 niet hoorde. Het
gelukt is en dat maakt het
vertrouwen lijkt zich een
project tot een bijzonder
Direct na de brand heeft Pré Pain een
beetje te herstellen. Relatief
stimulerend en motiverend
bouwteam samengesteld waarin Roma
gezien hebben we vorig jaar
geheel voor een ieder, waar
als onderaannemer de opdracht kreeg
desalniettemin nog veel nieuw-
we ook in de toekomst plezier
voor het herstellen van de schade aan
bouw gepleegd. Wat ook een
van hopen te hebben.
het vrieshuis 3 waarbij een deel van de gevel- en dakpanelen zijn vervangen. Tevens is er direct een begin gemaakt
Pré Pain Bake Off in Oldenzaal Onderstaande bedrijven (voor zover bekend) waren betrokken bij de herbouw van productiehal 9 en 10 van Pré Pain Bake Off in Oldenzaal:
met de herbouw van de productiehal ten behoeve van lijn 9 en 10, waarvoor Roma de gevel heeft opgebouwd en binnendeuren heeft geïnstalleerd. Robert Veerdig was namens Roma
Architect: Hans Leferink, Denekamp. Aannemer: Bouwbedrijf
betrokken bij dit project: "Bij het
Lammersen, Delden; Staalconstructie: Staalbouw Twente,
werken in bouwteamverband brengt
Delden; Staalconstructie: Voortman Staalbouw, Rijssen;
ieder zijn specialisme en ervaring in.
Installatiewerk: Keizers Installatietechniek, Oldenzaal; Vloeren:
Door de ontstane situatie werd er van
Westendorp Scholten, Nijverdal; Vloer: Unipro, Haaksbergen;
ieder een extra bijdrage verwacht ten
Grond- en straatwerk: NTOP Enschede; Wandbeplating: ROMA
aanzien van snelheid, flexibiliteit en
Nederland, Raamsdonkveer; Bedrijfsvloer: Jadi Bedrijfsvloeren,
meedenken. Het werken in het
Rijssen; Bouwmaterialen: Bouwcenter Sleiderink, Oldenzaal;
bouwteam maakte dit mogelijk.
Wapeningsstaal: Kropp Staal, Winterswijk; Dakbedekking: Loke
Bovendien levert de transparantie
Dakmanagement, Enschede. Beton: Betoncentrale Diamant,
tussen de partijen onderling ook
Hardenberg; Dak: Loke Dakmanagement, Enschede.
kostenbesparingen op voor de opdrachtgever".
BOUWEN IN HET OOSTEN
29
Elektrotechnische installaties CV-installaties Data bekabeling Gasleidingen Luchtbehandeling Sanitair (LED) verlichting Warmteterugwinning Waterleidingen Camerabeveiligingen Telefonie Zonnepanelen
Keizersbv.nl
I
OLDENZAAL
I
T:0541-512409
Keizers doet wat een ander niet doet Op vier juni vorig jaar werd het steeds donkerder buiten. In het kantoor van directeur Jaap Keizers van het gelijknamige installatiebedrijf in Oldenzaal brak het besef steeds duidelijk door. Het bedrijfspand van de buren honderd meter verderop staat in de brand. Nota bene de nieuwe productielocatie die onlangs nog door Keizers voorzien was van alle mogelijke electrotechnische en werktuigbouwkundige installaties.
Precies een dag later zat
nieuwste productiehal moest
Het takenpakket van de
diezelfde Jaap Keizers al om
weer van de grond worden
Oldenzaalse installatie-
tafel met algemeen directeur
opgebouwd. Dat was in vogel-
specialist loog er niet om.
Maurice Hansté, die een
vlucht de beginsituatie. Vrijwel
Jaap Keizers somt een
simpele boodschap overbracht.
direct daarna hebben we met
imposant rijtje activiteiten op:
“Jij wordt lid van mijn dream-
de andere partners van het
alle installaties op het gebied
team en we moeten zo snel
dreamteam goede, werkbare
van elektrotechniek, data/glas-
mogelijk weer produceren.
afspraken gemaakt. Bij
vezelnet, koudewaternet ten
Vertel morgen maar of dat
iedereen was het duidelijk dat
behoeve van koeling, warm-
mogelijk is.” Projectleider
er een grote uitdaging in het
watervoorzieningen, gas-
Frank Kole vult aan: “Als eerste
verschiet lag. Een project
techniek, verwarming,
zijn de eerste zes lijnen
waar je normaliter toch gauw
riolering, brandveiligheid,
gescreend en snel in gebruik
achttien maanden voor uit
bliksembeveiliging, afvoer-
genomen. Bij de productie-
moet trekken moest in acht
kanalen ten behoeve van de
lijnen 7 en 8 was er veel meer
maanden worden gerealiseerd.
ovens, luchtbehandeling,
schade aangericht zodat deze
Een goede samenwerking en
perslucht en verlichting.
volledig gestript moesten
een flexibele opstelling waren
Op hoogtijdagen liepen er
worden. De vriescellen
noodzakelijk en ik kan niet
moesten gereconstrueerd
anders zeggen dat dit
en gereinigd worden en de
fantastisch geslaagd is.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
31
tientallen mensen van ons en onze onderaannemers rond. Gemiddeld hebben we uitgerekend dat er 23 mensen op de bouwplaats waren.
Eensgezind Diverse betrokkenen spreken van een grote eensgezindheid op de bouwplaats. Is dat ook de ervaring van Keizers. “Zeer zeker. Verreweg de meeste betrokkenen kenden we al. Met Lammersen en Staalbouw Twente werkten we toevalligerwijs ten tijde van
ploegen. Voor mij was het
de brand ook samen aan een
een unieke ervaring.”
Keizers Installatietechniek richt
ander project. De bekendheid
32
Doen wat een ander niet doet
met elkaar werkt positief door
Technisch gezien waren er,
zich voor het overgrote deel op
op de bouwplaats. Je spreekt
uitzonderingen daargelaten,
de utiliteitsmarkt en dat heeft
letterlijk en figuurlijk
geen echt opvallende aspecten
het bedrijf geen windeieren
dezelfde taal.
aan de orde. Jaap Keizers: “In
gelegd. Jaap Keizers:
”Frank Kole: “In deze mate heb
grote lijnen werd het ontwerp
“Incidenteel doen we wel
ik dat saamhorigheidsgevoel
van de vorige bouw gehan-
eens iets in de particuliere
nog niet eerder meegemaakt.
teerd. Door voortschrijdend
woningbouw, maar dat zijn
Meestal beperken bouwvakkers
inzicht heb je uiteraard wel
dan veelal specialistische
zich tot hun “eigen eilandje”,
altijd kleine aanpassingen
installaties in het luxe
maar daar was in dit project
en daar hebben we goed op
segment. Dat is overigens
geen sprake van. Installateurs,
geanticipeerd. Een echt
ook ons adagium. Doen wat
monteurs en mensen van
aandachtspunt was wel
een ander niet doet.
bijvoorbeeld Lammersen of
de samenwerking met de
Onderscheidend vermogen en
Westendorp Scholten, hielpen
buitenlandse bedrijven die
een meerwaarde bieden. Daar
elkaar met eigen specifieke
de ovens en productielijnen
gaat het om anno 2014. En
zaken. De ene keer was dat
leverden. Zeker qua planning
doen wat je belooft, want
het trekken van een kabel, de
had dat nogal wat voeten in de
daarmee bouw je een relatie.
andere keer het plaatsen van
aarde. Soms bestelden we wat
Wij werken vrijwel alleen op
een rioolbuis of het aan de
extra materiaal zodat we altijd
basis van relaties. Als we drie
kant zetten van wapening. Ook
vooruit konden. Natuurlijk wel
procent uit de aanbestedings-
het gezamenlijk gebruiken van
met de restrictie dat we
wereld halen is het veel.
hoogwerkers en het nauwkeurig
overgebleven materiaal konden
Daarnaast hebben we de
plannen van de dag zijn
retourneren. Vergeet niet dat
laatste jaren ons takenpakket
sprekende voorbeelden. Elke
er het nodige werd uitgevoerd
behoorlijk uitgebreid. Dan
dag om negen uur kon iedereen
in de vakantieperiode en die
moet je denken aan installatie-
zijn voorkeuren indienen en
wordt in landen als Frankrijk
werk in specialistische
werd bepaald waar zich
en Italië anders beleefd dan
omgevingen zoals datacenters
eventuele knelpunten konden
hier. We hebben een beroep
en zogenaamde cleanrooms,
voordoen. Soms werden er
gedaan op de flexibiliteit van
maar ook opdrachten in de
demontageploegen
onze eigen jongens en deze
infrasfeer zoals matrixborden
samengesteld of schoonmaak-
verdienen een vette pluim.”
rekenen we tot ons pakket.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
Pré Pain en Staalbouw Twente koesteren lange relatie Een wel heel bijzondere speling van het lot trof Pré Pain en Staalbouw Twente. Op de dag dat een gesprek gepland stond over het meerwerk van de gerealiseerde hal met de productielijnen 9 en 10, brandde deze af. Mathijs Ottenschot, directeureigenaar van het Deldense staalbouwbedrijf en kind aan huis bij Pré Pain kent het bedrijf en haar manier van denken en werken en startte direct de voorbereidingen van de megaopdracht. Snelle herbouw was geboden.
Zoals gezegd is Staalbouw
genomen zo snel mogelijk de
opgesteld. Alle werkzaamheden
Twente bepaald geen
herbouw op te starten van de
zijn in bouwteamverband
onbekende van Pré Pain.
hal met de lijnen negen en
uitgevoerd, waarbij de
Ottenschot: “We zijn er zeer
tien. Voorts werd er besloten
planning een zeer grote rol
regelmatig. In het verleden
de hal met de lijnen zeven en
speelde. Op dit moment zijn
waren we bij alle bouw-
acht volledig te strippen en te
we nog bezig met het plaatsen
projecten op enigerlei wijze
renoveren. Nagenoeg alle
van de laatste bordessen en
betrokken. We kennen het
begrotingen en tekeningen
roostervloeren, op hoofdpunten
gehele complex als onze broek-
van de vorige bouw waren
zijn onze werkzaamheden dan
zak. Als er wat is, zijn we vrij-
nog aanwezig en dat heeft een
voorlopig gereed. Concluderend
wel direct ter plaatse. We
belangrijke rol gespeeld in de
mag ik wel stellen dat de bouw
kennen het reilen en zeilen
snelheid van handelen. Samen
soepel verlopen is. Het heeft
van Pré Pain en de direct
met Pré Pain, Bouwbedrijf
maximale inspanning gevergd
betrokkenen van de technische
Lammersen en Installatie-
van alle partners in het team,
dienst. Vrijwel direct na
bedrijf Keizers hebben we een
maar het resultaat is er dan
de brand werd het besluit
heldere taakverdeling
ook naar.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
33
Veel geleerd Naast het feit dat de herbouw van Pré Pain een omvangrijke opdracht is, tekent Ottenschot aan dat het eveneens een belangrijke leerschool voor hem is geweest. “We hebben fantastisch samengewerkt met de partners in het bouwteam, waaronder de opdrachtgever. Met Pré Pain werd er helder gecommuniceerd, snel geschakeld en oplossingsgericht gewerkt. We konden in een relatief grote vrijheid ons werk doen, zolang de planning maar gehaald werd. Een groot voordeel hadden we met het feit dat de weergoden ons deze zomer bijzonder gunstig gestemd waren. Leerzaam was ook de breedte qua werkzaamheden. Het beperkte zich niet tot de productie en montage van het staalwerk, beplatingen en dakbedekkingen. Allereerst moest er voor gezorgd worden dat de lijnen welke nagenoeg geen schade hadden, weer konden opstarten. Daarnaast was er schade aan de wanden en het dak van het vrieshuis; dit moest eerst op professorische wijze zo snel mogelijk tijdelijk
Vooruitzichten goed
regio en zo’n twintig procent
hersteld worden. Gelijktijdig
Mathijs Ottenschot is redelijk
halen we uit de markt. Ik
met de engineering van de hal
goed te spreken over de staat
denk dat dat best uitzonderlijk
t.b.v. lijn 9 en 10, werd er
van de orderportefeuille. “Bij
is in de staalbouw. We zijn
gecommuniceerd met diverse
ons is het gebruikelijk dat je
veelzijdig en pakken van
buitenlandse leveranciers
maximaal een maand of vier
alles aan op staalbouwgebied.
van transportbanen en inpak-
vooruit kunt kijken. Op dit
Van een groot project als
machines. Veel van hun
moment is dat niet anders.
de herbouw van Pré Pain tot
producten komen te staan op
Globaal gezien reikt de order-
het leveren van lateien voor
bordessen en roostervloeren.
portefeuille tot aan de bouw-
woningen. Staalbouw Twente
Uit het oogpunt van planning
vak, met hier en daar nog
is hoofdzakelijk werkzaam in
konden deze door hen niet
enkele gaten. Uit ervaring
de regio, maar in het kielzog
tijdig geleverd worden;
weet ik dat deze wel opgevuld
van onze vaste relaties zijn
derhalve maakte dit deel uit
worden. Zo’n tachtig procent
we ook actief in de rest van
van onze opdracht”.
van de omzet genereren we uit
Nederland en België”.
vaste opdrachtgevers hier in de BOUWEN IN HET OOSTEN
35
Snelheid en kwaliteit gaat samen bij herbouw Pré Pain Een maand na de brand bij het Oldenzaalse Pré Pain waren de vloerspecialisten van Westendorp Scholten reeds actief. Naast de nieuwe productielijnen 9 en 10 die volledig verloren gingen, moesten ook de lijnen 7 en 8 worden gestript en gerenoveerd .Alles bij elkaar opgeteld een forse opdracht voor de Nijverdallers.
De relatie tussen Pré Pain en
kopie geworden van de hal die
betreden. Voordat we met
Westendorp Scholten dateert
nog maar twee jaar tot volle
de herbouwde hal aan de slag
niet van de laatste jaren.
tevredenheid operationeel was.
gingen, waren we al in juli
Directeur Theo Westendorp: “Ik
Er is bewust gekozen voor een
actief bij de productielijnen 7
schat dat we er al vijftien jaar
polyurethaan gietvloer van
en 8 die helemaal gestript zijn.
over de vloer komen. Soms
Unipro. Omdat normaliter een
Daar was onder andere beton-
voor grote opdrachten, maar
betonvloer in verband met de
reparatie noodzakelijk. Voor
ook voor kleinere reparatie-
vochtafvoer echt vier weken
ons zit het werk er inmiddels
klussen. We waren drie jaar
moet liggen voordat je er weer
op. Het laatste onderdeel
geleden ook betrokken bij
op kunt en deze optie door de
vormde de afwerking van de
de gereedkoming van de
tijdsdruk niet mogelijk was, is
vloer met een laklaag inclusief
afgebrande bedrijfshal en
er gekozen voor het toepassen
tweecomponenten anti-slip
konden als het ware vorig jaar
van een speciaal vochtscherm.
systeem. Samenvattend kun
juni de offerte zo weer uit de
Hierdoor konden we na een
je stellen dat Pré Pain een
kast halen. Het is een exacte
paar dagen de vloer alweer
omvangrijke, mooie en leerzame opdracht was.”
Saamhorigheid Theo Westendorp bevestigt de woorden van Pré Pain directeur Maurice Hansté dat er vanaf het eerste moment een groot saamhorigheidsgevoel heerste op de bouwplaats. “Dat kan ik zeker beamen. Vanuit de opdrachtgever werd daar ook extra aandacht aan besteed. Men voelde heel goed aan dat er het nodige werd gevergd van alle aannemers en onderaannemers. In de warme periode was er frisdrank en ijs voor de jongens en met deze schijnbaar kleine gebaren kweek je een goede sfeer. Ook bij ons was het af en toe hollen 36
BOUWEN IN HET OOSTEN
of stilstaan. Er werd regelmatig
als een groot voordeel ervaren
’s avonds gewerkt en ook in de
dat we al geruime tijd bekend
vakantieperiode ging het werk
waren met Pré Pain en haar
normaal door. Een flexibele
medewerkers. We kenden het
houding was derhalve een
hoofd van de productie en de
must. Als je maandag gepland
technische dienst al geruime
had om bijvoorbeeld met
tijd. Je spreekt elkaars taal en
vier mensen aan de slag te
weet wat je aan elkaar hebt.
gaan, bleek het soms niet te
Dat is een van de redenen dat
kunnen omdat er andere
we terug kunnen zien op een
werkzaamheden moesten
succesvol project.”
Directeur Theo Westendorp:
“Samenvattend kun je stellen dat Pré Pain een omvangrijke, mooie en leerzame opdracht was.”
plaatsvinden. Twee dagen later kon je dan met het dubbele aantal medewerkers de opgelopen achterstand inlopen. Ik hecht er waarde aan om te melden dat alles onderling in een harmonieuze sfeer handen en voeten is gegeven. Op de werkvloer werden er afspraken gemaakt. Daarin zit ook het leerzame aspect voor onze jongens. Gemeenschappelijk oplossingen zoeken onder tijdsdruk is nu eenmaal niet het gemakkelijkste onderdeel van het werk. Zelf heb ik het BOUWEN IN HET OOSTEN
37
Vloer Pré Pain exacte kopie van de oude Na de verwoestende brand begin juni van het vorig jaar bij bake off bedrijf Pré Pain in Oldenzaal was het al zeer snel duidelijk dat een snelle herbouw prioriteit nummer één was. Via gecertificeerd applicateur Westendorp Scholten uit Nijverdal die kind aan huis is bij Pré Pain, was de link met Unipro spoedig gelegd. Inzet was een identieke gietvloer in de nieuwe productiehal.
38
Was het bij de nieuwbouw van
opdrachtgever was eveneens
de productielijnen zeven en
productiehal negen en tien
aangegeven dat het meest
acht was beschadigd en werd
drie jaar leden Unipro die
voor de hand zou liggen de
volledig gestript. Daar is de
Westendorp Scholten bij het
bedrijven in te schakelen die
vloer gerenoveerd, eveneens
advies en de uitvoering betrok,
ook bij de nieuwbouw van de
met Arturo gietvloeren van
nu waren de rollen precies
hal betrokken waren. Mits
Unipro.
omgedraaid. Verkoopleider
uiteraard de ervaringen goed
Er is een kunststof gietvloer
Arturo Gietvloeren Jeroen
waren. Een en een is twee en
van Arturo gekozen op basis
Strecker: “Dat was inderdaad
we kwamen dus al spoedig in
van polyurethaanhars, de
het geval. Westendorp Scholten
beeld. Pré Pain was zeer te
Arturo PU2060 Gietvloer.
loopt spreekwoordelijk gezien
spreken over de bestaande
Deze wordt aangebracht op de
dagelijks rond bij Pré Pain voor
vloer en wenste een exacte
betonvloer en heeft een aantal
kleine of grotere onderhouds-
kopie. We konden de
eigenschappen die in de
werkzaamheden en was vrijwel
tekeningen als het ware zo
voedingsmiddelenindustrie,
direct op de hoogte van de
weer gebruiken en het advies
slagerijen, slachterijen maar
plannen om snel de herbouw
vergde derhalve niet al te
ook in de horeca en in groot-
ter hand te nemen. Vanuit de
veel tijd. Ook de hal met
keukens regelmatig worden
BOUWEN IN HET OOSTEN
toegepast. Kenmerkend is de
geringe stijging van de kosten
zetten onder een project.
slag-, stoot en slijtvastheid. Hij
woog gemakkelijk op tegen
Decoratief kun je veel met
is taai maar elastisch en werkt
de tijdwinst die geboekt kon
onze vloeren. Het verwerken
ook scheuroverbruggend. Mocht
worden omdat het bouwproces
van een logo of het toepassen
er een scheurtje ontstaan dan
niet behoefde te worden
van de huisstijl qua kleur-
zet deze niet door en leidt
onderbroken. Overigens
stelling zijn slechts een paar
dat dus ook niet direct tot
verdient Westendorp Scholten
aansprekende voorbeelden.
reparatiekosten. De vloer
alle credits. Ze hadden daar
Maar ook een grote hal van
voldoet eveneens aan de meest
prima mensen rondlopen die
20.000 vierkante meter in een
recente voorwaarden op
werkelijks niets ontging,
grijze kleur kan uitermate
het gebied van HACCP die
waardoor een en ander
geschikt zijn voor een giet-
in onder andere de voedings-
soepel verliep.”
vloer. Alleen al het aspect
middelenindustrie gehanteerd
van de relatief eenvoudige
worden. Ook is de Arturo
Groeimarkt
reiniging spreekt tot de
PU2060 Gietvloer licht antislip
Volgens Jeroen Strecker wint
verbeelding. In de zorg en het
uitgevoerd. Het meest
de gietvloer nog steeds terrein
onderwijs wordt steeds vaker
opvallende aspect aan deze
en mag zich in diverse markt-
gekozen voor onze producten
opdracht was het aanbrengen
segmenten verheugen in een
waar vroeger alleen nog in
van een extra primer als vocht-
groeiende belangstelling.
tegels of linoleum werd
scherm, waardoor de vloeraf-
“Dit heeft onder meer te
gedacht. Tel daarbij dat
werking niet pas op zijn vroegst
maken met een stijgend
we sinds vorig jaar een hyper-
na de gebruikelijke droogtijd
enthousiasme onder
modern, geavanceerd en duur-
van 28 dagen kon worden aan-
architecten en interieur-
zaam productiebedrijf in
gebracht, maar al binnen enkele
architecten die door middel
gebruik hebben genomen, dan
dagen na het aanbrengen van
van een kunststofvloer als het
zul je niet vreemd opkijken dat
de betonvloer. De relatief
ware hun handtekening kunnen
we positief gestemd zijn.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
39
Waar een goede onderlinge samenwerking en een dito werksfeer toe kan leiden wordt aangetoond in het omvangrijke herbouwproject van Pré Pain bake off producten in Oldenzaal. Een van de meest cruciale aspecten was het tijdig plaatsen van het dak, zodat andere werkzaamheden in de strakke planning voortgang konden vinden. Verantwoordelijk voor dit belangrijke onderdeel is Loke Dakmanagement uit Enschede, een nog relatief jonge dakspecialist met veel ervaring in huis.
Pré Pain voorbeeldproject voor Loke Dakmanagement Marc Loke startte zijn bedrijf
is “gebouwd”, namelijk dak-
Enthousiasme en kwaliteit
in het voorjaar van 2010; niet
advies, innovatie, uitvoering en
kunnen het verschil maken,
bepaald een florissante periode
dakbeheer. De markt is wel als
dat staat voor mij vast. Onze
in de bouwsector. Marc Loke:
grillig te bestempelen, is onze
kracht ligt ook met name in het
“Het beeld toentertijd en
ervaring. Door de digitalisering
vroege meedenken vooral op
nu nog steeds laat inderdaad
is het voor opdrachtgevers
het financiële– en technische
te wensen over. Wij geloven
eenvoudig om een project
vlak. Daardoor worden kosten
echter heilig in onze bedrijfs-
breed uit te zetten zodat veel
bespaard. Efficient bouwen en
filosofie. Dat heeft de laatste
partijen meedingen naar één
goede onderlinge afstemming
jaren zelfs geleid tot een
opdracht. Ook wij hebben
tussen alle bouwpartijen loont
toename van het aantal mede-
daar mee te maken. Het kost
en voorkomt fouten met alle
werkers. We werken nu met
meer energie om een opdracht
(financiele) gevolgen vandien.
22 vakbekwame mensen,
succesvol binnen te halen dan
Daarnaast is ons brede werk-
verdeeld over de vier peilers
vroeger. We hebben echter
terrein een pré. Wij richten ons
waarop Loke Dakmanagement
vertrouwen in de toekomst.
op het leveren en plaatsen van
BOUWEN IN HET OOSTEN
41
zowel platte- als licht hellende
de VHB bedrijfshal naast de
aanwezig. Ook nu nog in de
daken in zowel de nieuwbouw
Grolsch Veste en de renovatie
afbouw zijn er nog altijd twee
als de renovatiemarkt. Daaraan
van 24 schuurtjes in Enschede
mensen dagelijks in Oldenzaal.
gekoppeld bieden wij ook het
in opdracht van woningbouw-
Het dak van Pré Pain is
beheer aan onder de noemer
vereniging Domijn in Enschede.
gebaseerd op een zelfklevende
RGVO, Resultaat Gericht
Op deze lijst van referentie-
aluminium mandragende en
Vastgoed Onderhoud. Deze
projecten voegen we nu graag
dampremmende folie met
aanpak mag zich verheugen
Pré Pain toe.”
daarop een PIR isolatielaag
in een steeds grotere
van 60 mm. Er is gekozen voor
belangstelling. Zeker bij
Trots
een hoogwaardige PVC dak-
woningbouwcorporaties en
Toen de brand uitbrak bij Pré
bedekking met een dikte
overheden. Tevens blijkt het
Pain heb ik directeur Maurice
van 1,5 mm van producent
dat opdrachtgevers, en dat
Hansté direct alle sterkte
Troelstra & de Vries. Een en
kunnen zeker ook aannemers
gewenst, vervolgt Marc Loke
ander is mechanisch bevestigd
zijn, volledig ontzorgd willen
zijn verhaal. “Enige tijd later
in de geprofileerde staal-
worden. We kunnen alles aan
kwam ik hem weer tegen op
beplating. Al met al niet
op dakgebied, zodat men maar
een sportpark en vroeg
extreem gecompliceerd.
één aanspreekpunt heeft. En
hij mij of ik al een prijs had
Echter wel een duurzaam
dat scheelt tijd en geld.”
neergelegd. Ik heb vervolgens
dak afgestemd op de gestelde
direct contact gezocht met
eisen en condities binnenin
Oosten des lands
bouwbedrijf Lammersen en zo
de bedrijfshal. Het was zoals
Volgens Marc Loke ligt het
is de opdracht uiteindelijk bij
eerder gezegd de hoge tijds-
accent van de werkzaamheden
ons binnen gekomen. We waren
druk die het project spannend
geografisch gezien op het
niet in de uitvoerende zin
maakte. Nu zijn we nog
oosten des lands, maar beperkt
betrokken bij de bouw van
bezig met het maken van
het Enschedese bedrijf zich
de originele hal; wel in een
doorvoeren, variërend van
niet tot alleen de eigen regio.
adviserende rol. Al snel bleek
twintig tot tachtig centimeter
“Zeker niet. We gaan in het
dat het project onder hoge
doorsnede, voor de afzuig-
kielzog van aannemers ook
tijdsdruk stond. Evenals veel
kanalen. Een klus waar echt
naar de Randstad en andere
andere betrokkenen hebben
vakwerk weer vereist is.
landsdelen. De meest
ook wij enkele weekenden
Al met al een interessant
opvallende werken in ons
doorgewerkt. In de periode
project waar we trots op
jonge bestaan zijn echter wel
oktober en november lag bij
mogen zijn en waarbij ook wij
gesitueerd in Twente. Het dak
ons de piekdrukte. We waren
onze kennis en vakmanschap
van het aan de A1 gelegen
toen dagelijks met gemiddeld
aan hebben bij kunnen en
kantoorpand van Trumpf in
zes mensen op de bouw
mogen dragen.”
Hengelo is van onze hand en een scholencomplex i.c.m. appartementen in Amsterdam voorzien van tuindaken met zonnepanelen hebben we mogen uitvoeren. Ook het veelbesproken energiedak voorzien van zonnepanelen op een sporthal van de gemeente Enschede is een mooie referentie. Van recenter aard is de nieuwbouw van
Marc Loke (links) en Cevdet Sarigul
24 appartementen van een gezondheidscentrum in Borne, 42
BOUWEN IN HET OOSTEN
Kamphuis weet weer uitstekend te improviseren
Chaos ruimen in korte tijd Op vier juni vorig jaar, de dag dat de productiehal van Pré Pain door brand werd verwoest, werkte een achtkoppig team van Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering ’s avonds en ‘s nachts met man en macht door om het gebied af te sluiten met bouwhekken voorzien van zeilen. Om de productiehal zo spoedig mogelijk weer te kunnen opbouwen en in gebruik te nemen heeft het bedrijf aansluitend aan de bluswerkzaamheden de productiehal gesloopt. Door: Jolanda Groothuis
Martin Kotte is uitvoerder
kleine dingen na, vlekkeloos is
kranen van zeven uur ’
binnen Kamphuis Sloopwerken
verlopen. “Maar, dat was niet
‘s ochtends tot tien uur
en Asbestsanering. Vanaf
vanzelfsprekend”, aldus de
’s avonds in een hoge mate van
het eerste moment was hij
uitvoerder. “Het betekende
alertheid en zorgvuldigheid
dagelijks nauw betrokken bij
voor de zeer gemotiveerde
doorgewerkt. Dit project
de sloop van de productiehal.
mensen die constant werkzaam
betekende beslist niet het
Achteraf kan Martin zeggen dat
waren lange dagen. We hebben
zogenaamde ‘meters maken’.
het gehele slooptraject, op wat
drie weken lang met drie
Het had onder meer te maken
BOUWEN IN HET OOSTEN
43
INSTALLATIEBEDRIJF SANITAIR-, WARMTEDAK & GEVELTECHNIEK
Creatieve vakmensen
Keizer Enschede b.v. Chroomsteden 16 7547 TL Enschede Tel.: (053) 4317554 Fax: (053) 4319716 E-mail:
[email protected] www.keizerenschede.nl
met de chaos die de brand
gasleiding verbonden
met zich mee bracht. De
met de naastgelegen
vrijkomende materialen lagen
productiehal.
door elkaar, zodat van enigszins
Dit vereiste volgens
structuur totaal geen sprake
uitvoerder Kotte een hoge
zouden deze blijven zitten.
was. Het sorteren van de
mate van zorgvuldigheid
Tijdens de werkzaamheden
diverse afvalstoffen was een
tijdens het slopen. Bovendien
bleek echter dat de vloeren
enorm intensieve klus.
moest het transformatorhuisje
en fundatie dusdanig aangetast
Bijkomende moeilijkheid was
volledig afgeschermd worden.
waren door de brand dat ook
dat de twee buitenwanden
deze verwijderd moesten
(15 meter hoog) van de hal
Strakke planning
worden. Dit betekende een
dusdanig waren verwoest dat
Al vrij snel werd besloten dat
aantal weken (waaronder ook
deze na het verwijderen van
de vloeren en fundatie ook
in de bouwvak vakantie) werk
de tussenliggende constructie
voor meerdere kranen. Gezien
de verkeerde kant op zouden kunnen vallen. Daarnaast waren de stalen staanders van deze buitenwanden ook nog
Martin Kotte:
eens gevuld met beton.”
“Een enorm intensieve klus”
Zorgvuldig werken De voorraadsilo’s, pal naast de afgebrande hal gelegen, dienden hoe dan ook intact te
gesloopt moesten worden.
de planning van de nieuwbouw
blijven. Dit gold tevens voor de
Martin: “In eerste instantie
was er niet veel tijd voor het
BOUWEN IN HET OOSTEN
45
Bedrijfsprofiel Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering is gespecialiseerd in totaalen renovatiesloop en het deskundig verwijderen van asbest. Tevens is het bedrijf vakkundig op het gebied van bodemsanering en is het in staat het vrijgekomen puin uit sloopwerken te verwerken tot een secundaire bouwstof. Dagelijks worden gemiddeld 80 medewerkers ingezet. Het bedrijf laat zich continue beoordelen op kwaliteit, veiligheid, gezondheid en milieuverwijderen van de vloeren.
samenwerking tussen alle
prestaties door een
Dit hield in dat daar waar de
betrokken partijen was hierbij
onafhankelijke, certificerende
vloer was verwijderd de bouw-
van groot belang. Het was
instelling. Als bewijs is
kundige aannemer alweer druk
een intensieve klus, maar
Kamphuis BV gecertificeerd
bezig was met de fundatie van
we hebben het met veel
voor de volgende normen:
de nieuwe hal. Een goede
voldoening uitgevoerd.”
NEN-EN-ISO 9001:2000, SC 530 (asbestverwijdering), SVMS 007 (selectief en milieukundig slopen), SIKB 7000 (bodemsanering) en VCA** (externe veiligheid, gezondheid en welzijn). Hierdoor worden relaties verzekerd van een goede, veilige en kwalitatief hoogwaardige dienstverlening en service.
46
BOUWEN IN HET OOSTEN
Hemink Groep sponsort opknapbeurt Ronald McDonald Huis Utrecht Onlangs reisden ruim 100 medewerkers van de Hemink Groep af naar het Ronald McDonald Huis in Utrecht. In een tijdsbestek van ca. 5 uur zorgden de mensen van het Bornse bedrijf voor het schilderen en sauzen van in totaal 35 ruimten. Vrouwelijke collega’s reinigden de sanitaire ruimtes in het
op een website - moet blijven.
waren aangenaam verrast door
Huis. Voor aanvang van
Vandaar deze grootschalige
het sympathieke initiatief, dat
de werkzaamheden sprak
sponsoractie, die veel
veel emoties opriep.
directeur Marja van
losmaakt, ook bij andere
Bijsterveldt de groep toe.
ondernemers.” Hemink wist
In Nederland zijn vijftien
een flink aantal bedrijven te
Ronald McDonald Huizen
De Hemink Groep koos voor
enthousiasmeren om vandaag
gevestigd, een initiatief van
deze bijzondere vorm van
o.a. lunchpakketten, koffie en
het Kinderfonds. In deze huizen
sponsoring in nauw overleg met
vervoer te sponsoren.
kunnen ouders van zieke
haar medewerkers. Directeur
kinderen verblijven, zodat zij
Jan van den Berg: “Elk jaar
De operatie werd in nauwe
zo dicht mogelijk in de buurt
doneren we een gift aan een
samenwerking met de mensen
van hun kind zijn. De Ronald
goed doel. Dit jaar willen
van het Ronald McDonald huis
McDonald Huizen staan bij alle
we echter niet gewoon geld
voorbereid. Het draaiboek voor
academische ziekenhuizen, een
storten, maar daadwerkelijk
vandaag is tot in detail en zo
aantal streekziekenhuizen met
voelen hoe wij mensen kunnen
efficiënt mogelijk uitgewerkt.
een bovenregionale functie,
helpen. Het initiatief sluit goed
“De mensen die gebruikmaken
bij een revalidatiecentrum
aan bij onze missie en visie,
van het huis moeten zo
en een jeugdpsychiatrische
waarin we de nadruk op
weinig mogelijk hinder van de
instelling. Jaarlijks maken
maatschappelijk verantwoord
werkzaamheden ondervinden”
de Ronald McDonald Huizen
ondernemen leggen. We
aldus Van den Berg. Zowel
65.000 overnachtingen voor
vinden dan ook dat het niet bij
directie als medewerkers van
4.600 gezinnen mogelijk
woorden - in een jaarverslag of
het Ronald McDonald Huis
(cijfers 2011). Meer informatie: www.kinderfonds.nl. De Hemink Groep is een nationaal opererend onderhouds- en afbouwbedrijf voor nieuwbouw, renovatie en onderhoud. Het bedrijf werd in 1958 opgericht en heeft momenteel ruim 180 medewerkers in dienst.
BOUWEN IN HET OOSTEN
47
KO RT N I E U W S
Voor dezelfde prijs een bruine berging In januari 2014 monteerde De Groot Vroomshoop Houtbouw in project Tuin van Elden in Arnhem de eerste 38 bergingen die zijn uitgevoerd in standaard bruin verduurzaamd en KOMOgecertificeerd rabat. De uitvoering in de kleur bruin is uniek en geeft een luxere uitstraling dan de standaard groene variant. De uitstraling is vergelijkbaar met Western Red Ceder. Ook poorten en schuttingen kunnen in dezelfde
verduurzaamd en KOMO-
monsterstuk en wist Van Bergen
kleur vervaardigd worden. Na
gecertificeerd rabat is een
te overtuigen. De aannemer
verloop van tijd vergrijst het
proces van maanden geweest.
werd enthousiast en had
hout. Maar zelfs na vergrijzing
De prijs voor groen en bruin is
vertrouwen in een positief pilot-
heeft de oorspronkelijk bruine
hetzelfde. De eerste opdracht-
resultaat in Arnhem. Uitdaging
berging een warmere kleur dan
gever, Van Bergen in Beuningen,
voor De Groot Vroomshoop was
de groene.
koos niet bewust voor de bruine
om met een subtiele verandering
kleur. De Groot Vroomshoop
toch het verschil te maken.
De ontwikkeling van bruin
Houtbouw produceerde een
Eerste composietbalkons ooit gemonteerd in Hengelo Prachtig, licht, ijzersterk, snel
die we aan balkons kunnen
geleverd en gemonteerd voor
en gemakkelijk monteerbaar,
toeschrijven die zijn
woningcorporatie Welbions door
goedkoop en energiebesparend.
gefabriceerd van composiet.
de koning Willem 1 plaquette-
In de afgelopen weken zijn voor
winnaar Normteq uit Hengelo.
de eerste keer in Nederland
Zijn er dan helemaal geen
Zomaar wat kenmerken
composietbalkons
nadelen? Directeur Harrie Evers heeft ze nog niet gehoord. De balkons zijn ideaal voor renovatie. Een klein balkon verandert in een handomdraai in een riant terras terwijl de bewoners gewoon in hun woning kunnen blijven. In Hengelo renoveert Normteq samen met Nijhuis Bouw portiekflats met deels inpandige balkons. Omdat niet gesloopt hoeft te worden is de montage technisch gezien een peulenschil.
48
BOUWEN IN HET OOSTEN
KienhuisHoving informeert Bedrijfsopvolging binnen de familiesfeer
Deze keer is de schrijfster mr. Chantal Kolk, kandidaat-
Voor ondernemers komt vroeg of laat het moment dat
hoofdzakelijk bezig houdt met
zij afstand moeten doen van hun onderneming. Veel
ondernemingsactiviteiten. Een
ondernemers geven de voorkeur aan een bedrijfsopvolger
onderneming waarvan de activiteiten
binnen de familie. Bij een overdracht van ondernemings-
alleen bestaan uit beleggingen wordt
vermogen aan de volgende generatie kan er gebruik
uitgesloten van de faciliteit. Sinds 2010
worden gemaakt van aanzienlijke fiscale faciliteiten.
geldt de bedrijfsopvolgingsfaciliteit
notaris Onroerendgoedrecht
tel.nr. 053-4804746 chantal.kolk @kienhuishoving.nl
ook voor onroerende zaken die Een groot gedeelte van de ondernemingen in Nederland kan
dienstbaar zijn aan de onderneming.
worden aangemerkt als familiebedrijf. Een familiebedrijf is een
Voor de schenking of vererving
bijzondere onderneming. De familie is zeer betrokken bij het
van aandelen in vastgoed-
bedrijf en heeft de eigendom en zeggenschap in handen.
vennootschappen kan er dus ook
De loyaliteit is groot. De ondernemer heeft de onderneming
gebruik worden gemaakt van de
tot een succes gemaakt en wil dat deze overgaat naar de
regeling. Ten tweede is er een bezits-
volgende generatie.
eis aan de faciliteit gekoppeld. De schenker moet minimaal 5 jaar eigenaar van het
Indien een onderneming wordt overgedragen aan een kind
ondernemingsvermogen zijn geweest. Bij overlijden geldt er
gebeurt dat vaak om niet of tegen een relatief lage prijs.
een termijn van 1 jaar. Tot slot wordt de voorwaarde gesteld
Er is dan sprake van een schenking. Om te voorkomen dat
dat de opvolger de onderneming minimaal 5 jaar voortzet.
de heffing van schenkbelasting de continuïteit van een onderneming in gevaar brengt kent de Successiewet 1956
Het is van belang tijdig de bedrijfsstructuur aan te passen
een zeer ruime bedrijfsopvolgingsfaciliteit. Deze faciliteit is van
en de bedrijfsopvolging goed voor te bereiden. In familie-
toepassing bij schenking of vererving van een onderneming
verhoudingen kan het aantrekkelijk zijn een bedrijfsoverdracht
of aandelen in een BV. Ondernemingsvermogen tot € 1.045.611,- is geheel vrijgesteld van de heffing van schenkof erfbelasting en het meerdere voor 83%. Door deze riante faciliteit is het voor ouders mogelijk zonder (veel) belasting-
geleidelijk te realiseren door bijvoorbeeld eerst een samenwerkingsverband aan te gaan. Ook kan er worden gekozen voor een structuur waarbij de ondernemer na de overdracht nog de zeggenschap in de onderneming behoudt. Op deze wijze verliest hij niet zijn invloed op de onderneming.
heffing vermogen over te dragen aan hun kinderen. Om er voor te zorgen dat de bedrijfsopvolgingsfaciliteit De wetgever heeft uitsluitend reële bedrijfsopvolgingen
optimaal wordt benut, kunnen ook planningen worden
willen faciliteren. Aan de faciliteit zijn daarom een aantal
opgezet waarbij kinderen die geen voortzetters zijn toch in de
voorwaarden verbonden. Ten eerste moet het gaan om een
bedrijfsopvolging worden betrokken. Bedrijfsopvolging is maat-
objectieve onderneming, zijnde een onderneming die zich
werk. Iedere situatie is anders. Laat u daarom goed adviseren.
BOUWEN IN HET OOSTEN
49
Eertink Groep in Wierden staat inmiddels bijna 30 jaar bekend als dienstverlenend reinigingsbedrijf. De onderneming, destijds opgericht door Jan Eertink, biedt de beste oplossingen voor specialistisch onderhoud en reiniging van bedrijven en woningen door heel Nederland. Onlangs ontwikkelde het bedrijf een speciale pasta om hardnekkig witte muuruitslag tegen te gaan. En niet zonder succes! Door: Jolanda Groothuis
Speciale pasta tegen hardnekkig witte muuruitslag Medewerkers van Eertink Groep
witte muuruitslag ontstaat
witte muuruitslag. Om deze
zijn momenteel bezig met het
door vocht. In het metselwerk
muuruitslag tegen te gaan
reinigen van de gevels van
zitten zouten die naar de
hebben wij een speciale pasta
twee flats in Arnhem. De
buitenkant van de muur
ontwikkeld die geschikt is voor
gevels van deze gebouwen
worden getransporteerd.
nieuwe en oude gevels! De
zaten vol met witte uitslag
Eenmaal in de buitenlucht
pasta brengen wij aan op de te
(onder andere gipsvorming,
binden deze zouten zich met
behandelen muur. Vervolgens
uitbloeiingen en cement-
de koolstofdioxide in de lucht.
volgt een inwerktijd van 24 uur.
sluiters). Jan Eertink: “Deze
Dit samen resulteert in de
Na deze 24 uur wordt de muur
BOUWEN IN HET OOSTEN
51
Flats in Arnhem, voor en na de behandeling
grondig gereinigd en verdwijnt
is bij de door ons ontwikkelde
zijn de klanten van uitstekend
de witte aanslag nagenoeg
nieuwe pasta niet het geval.
advies te voorzien.”
geheel. Wij adviseren onze
De pasta is milieuvriendelijk
opdrachtgevers wel om de
en kan geen beschadigingen
Dakreiniging
muur vervolgens te impregneren
veroorzaken aan kozijnen en
Naast gevelreiniging zijn de
(hydrofoberen) voor een beter
ramen. Dat is er zo uniek aan.”
mensen binnen Eertink Groep ook gespecialiseerd in dak-
resultaat. In dat geval geven Gevelreiniging
reiniging of dakcoating. Hierbij
Dat Eertink Groep van meerdere
worden voornamelijk hogedruk-
Milieuvriendelijk
markten thuis is blijkt uit het
reinigers ingezet, welke zowel
Op de vraag hoe de
uitgebreide dienstenpakket.
heet als koud water spuiten.
ontwikkeling van de pasta is
Het bedrijf is onder andere
Volgens Jan Eertink is het
ontstaan legt Jan Eertink uit
specialist in gevelreiniging.
van belang dat de druk wordt
dat hij veel vraag kreeg van
Zoon en opvolger
aangepast aan de dakpan. Juist
Jarno Eertink legt uit:
om beschadiging van de dakpan
wij tien jaar garantie.”
“Gevels en voegen
Jan Eertink:
“Geen beschadigingen aan kozijnen en ramen”
staan voortdurend onder druk door ons
een alternatief. Jan: “Tevens maken wij gebruik van een
klimaat. De gebruikte
algen- en mosdodend middel.
bouwstoffen zoals bak-
Dit middel spuiten wij onder
steen en metsel- en voeg-
lage druk op het dak waarna
specie zijn natuurlijke materialen. Deze hebben de eigenschap om door weersin-
52
te voorkomen. Maar er is ook
het even tijd nodig heeft om zijn werk te doen. Om het dak volledig schoon te krijgen
aannemers en architecten over
vloeden vervuild en aangetast
wordt vervolgens dakcoating
het verwijderen van witte
te raken. Om deze reden is het
toegepast, of het dak wordt
uitslag. “Naar aanleiding
noodzakelijk om gevelreiniging
geïmpregneerd. Deze methode
daarvan zijn wij ons met een
toe te passen en door middel
is uitstekend geschikt voor het
deskundige gaan verdiepen
van hydrofobering de gevels
onderhoud van het dak.”
in een oplossing voor dit
te onderhouden.
probleem. Er waren wel reeds
Wij maken gebruik van
Totale gevelrenovatie
producten op de markt, maar
moderne apparatuur.
Jarno Eertink (24): “Tevens
deze hebben veelal het nadeel
Bovendien beschikken onze
beheersen wij alle aspecten
dat er kleurverschil in de
medewerkers over de nodige
voor het perfect uitvoeren van
stenen en voeg optreedt. Dit
ervaring, waardoor ze in staat
een totale gevelrenovatie. Door
BOUWEN IN HET OOSTEN
middel van onze veelzijdige
Muur in Enschede,voor en na de behandeling
ervaring kunnen wij elke gevel in de oorspronkelijke staat terugbrengen. Bij een totale gevelrenovatie worden de gevels eerst gereinigd en ontzout. Het reinigen heeft niet alleen een optisch effect: vuilkorsten houden vocht en schadelijke stoffen vast en bemoeilijken de droging van de ondergrond. Daarom moeten deze eerst verwijderd worden.
systeem dat alle graffiti op
Toekomstvisie
Bovendien gaat bijna elke
muren laat verdwijnen. Het
Op de vraag of het bedrijf
gevelrenovatie gepaard met
reinigen van deze muren kan
hinder heeft ondervonden van
vernieuwing van slecht voeg-
op vele manieren gebeuren.
de economische crisis draait
werk. Deze voegen worden
In de meeste gevallen echter
Jan Eertink er niet omheen.
door ons uitgehakt en daar
gebeurt dit door middel van
“Natuurlijk hebben wij door
waar nodig opnieuw ingevoegd.
een stoomreiniging of licht
de malaise in de bouwwereld
Dit geldt hetzelfde voor
opstralen. Wanneer de
minder opdrachten. Maar we
beschadigde stenen. Onze
gewenste techniek is
hebben ondanks dat nog geen
medewerkers vervangen of
toegepast wordt de muur
redenen tot klagen. Bovendien
repareren ze. Tot slot volgt de
behandeld met een anti
heeft de crisis niets met het
hydrofobering. Deze brengen
graffiti systeem. Dit systeem
rioolgebeuren te maken. Wat
wij, naar keuze vloeibaar of
zorgt ervoor dat zelfs de
betreft de toekomst zijn we
crème, aan op de gevels.”
kleinste graffitirestjes
zeker niet negatief. Dat heeft
verdwijnen. Bovendien is
mede met ons specialistisch
Anti graffiti en rioolbeheer
Eertink Groep specialist in alle
werk te maken. En per slot van
Naast de reeds genoemde
zaken omtrent het beheer van
rekening blijven we er constant
aspecten is Eertink Groep
rioleringen. Hierbij kan onder
op toezien om vooral milieu-
specialist in het verwijderen
andere gedacht worden aan de
vriendelijk en duurzaam te
van graffiti. Het bedrijf
aanleg van nieuw riool, riool-
blijven werken. Immers dat is
beschikt over een multi-
ontstopping en rioolinspectie.
waar de toekomst in allerlei
functioneel anti graffiti
opzichten om vraagt!”
Woning in Hengelo, voor en na de behandeling
BOUWEN IN HET OOSTEN
53
- Advertorial -
Brandex uw partner in bouwkundige brandpreventie
Brandex verzorgt de brandwerendheid van de WaterCampus Leeuwarden De brandwerendheid verhogen van een gebouw waarin water centraal staat. Dat klinkt misschien als een grap, maar Brandex uit Borne is er uiterst serieus mee bezig. Niels Ravenhorst, calculator en werkvoorbereider bij het bedrijf, legt uit hoe het voorwerk tijdens de Europese aanbesteding leidde tot een soepele workflow met duidelijk overleg tussen de verschillende partijen, waaronder de opdrachtnemer BAM Utiliteitsbouw. Zo wordt het voor iedereen uiteindelijk fijner werken en levert het naast meer rendement ook een tevreden opdrachtgever op.
De bouw van de WaterCampus
nog meer naar voren, omdat
Leeuwarden is onlangs
we op tijd mee kunnen denken
Exacte uitwerking in de voorbereiding
begonnen. Dat is voor Brandex
over de beste manier om
De WaterCampus Leeuwarden
het ideale moment om in te
de brandwerendheid te
is hét knooppunt voor water-
stappen, aldus Ravenhorst:
realiseren.”
technologie. Doordat verschillende partijen op
“Onze meerwaarde komt dan 54
BOUWEN IN HET OOSTEN
- Advertorial -
worden gemaakt, in welke
heeft gestopt, levert tijdens de
volgorde en welk kostenplaatje
bouw veel voordeel op. Zodra
daaraan hangt. Ravenhorst:
de verschillende partijen
“Over het hele gebouw worden
beginnen met bouwen, is
stalen kolommen en liggers
de werkvoorbereiding voor
gebruikt, die wij met brand-
Brandex er een stuk makkelijker
werende coating gaan
op geworden. Het soort werk
behandelen. Dat werken we
en de volgorde is namelijk al
uit in tabellen, waarin precies
bepaald. Vooraf kon daardoor
staat hoeveel kolommen er met
al per bouwfase worden
de verschillende coatingsoorten
aangegeven welke onderdelen
worden behandeld. Om het te
of kolomzijden al in de fabriek
visualiseren maken we er ook
(Off-site) gecoat konden
tekeningen bij waarop heel
worden en welke na plaatsing
snel het totaalplaatje te zien
nog op de bouwlocatie
is. Door middel van een kleuren
(On-site) gedaan moeten
legenda worden de specifieke
worden. In de praktijk komt
brandwerendheideisen voor
het vaak voor dat aannemers
het desbetreffende onderdeel
er pas in een later stadium
aangegeven. Zowel de
aan denken om een brand-
aannemer als de opdrachtgever
werendheidsexpert in te
weet daardoor exact waar hij
schakelen, waardoor er
aan toe is. Er wordt ook een
bereikbaarheidsproblemen
sprinklerinstallatie in een deel
kunnen ontstaan. Als bepaalde
van het gebouw aangebracht.
onderdelen al in elkaar zijn
Door deze toepassing kan de
gebouwd, kan de specialist
brandwerendheid van deze
van Brandex er niet meer bij.
stalen profielen in de
Terwijl op tijd inschakelen juist
gesprinklerde ruimtes
kan leiden tot goed overleg en
met 30 minuten worden
een win/winsituatie. Verder
gereduceerd. Met dat soort
geeft Ravenhorst nog aan dat
aspecten houden we allemaal
het voor de medewerkers van
rekening.”
Brandex die op de bouwplaats aan het werk zijn heel fijn is
Voordeel in de uitvoeringsfase
dat alles al goed voorbereid is.
dezelfde locatie werken in onder andere een lab en een
Het extra werk dat Brandex er
nooit vragen omdat er geen
Waterapplicatiecentrum, biedt
tijdens de voorbereiding al in
onduidelijkheden zijn.
Daardoor hebben zij vrijwel
dit kansen om van elkaars aanwezigheid en kennis gebruik te maken. Samen met kennisinstituten en onderwijsinstellingen wordt op de WaterCampus onderzoek gedaan naar vragen en ideeën uit de markt. Tijdens de calculatiefase heeft Brandex al compleet uitgewerkt welke bouwkundige elementen op welke manier brandwerend BOUWEN IN HET OOSTEN
55
- Advertorial -
Prestigieus project Voor Brandex is het een mooie gelegenheid om hun expertise te laten zien bij de bouw van zo’n prestigieus project, vertelt Ravenhorst: “De WaterCampus Leeuwarden is een inspirerende omgeving voor iedereen die in de watertechnologie geïnteresseerd of werkzaam is. Wetenschappers uit alle delen van de wereld
Binnen- en buitenzijde Watercampus Leeuwarden
doen hier onderzoek naar oplossingen op het gebied van onder andere drinkwater, afvalwaterzuivering en waterdistributie. Dit is dus echt een project op niveau. In dit gebouw is voor ons veel zichtwerk dankzij de vele kolommen, waardoor het resultaat van onze werkzaamheden nog jaren te zien zijn voor iedereen. Dat vereist dus extra
kwaliteit die wordt geleverd.
dit moment hebben ze alleen
nauwkeurigheid. Elke kolom
Edwin Rutgers van BAM
nog af-fabriek de coating
wordt dan ook afgewerkt met
Utiliteitsbouw: “Brandex
verzorgd. Eind maart of begin
een eindlaag en de gewenste
stelt zich heel flexibel op.
april gaan de coaters binnen
kleur.”
Zo kwamen we er tijdens de
aan het werk, want dan
engineering achter dat sommige
is alles dicht en redelijk
BREEAM Excellent betekent werken op heel hoog niveau
onderdelen van de staal-
geconditioneerd.
constructie niet meer in de
We hebben hier te maken met
bouw gecoat konden worden
een UAV-GC contract, wat
Ook de aannemer is te spreken
omdat er elementen voor
inhoudt dat de engineering bij
over het meedenken van
stonden. Toen hebben we
ons ligt. Dan hebben we ook
Brandex en de hoogstaande
gevraagd of het coaten ook
een meedenkend bedrijf als
af-fabriek kon en dat was
Brandex nodig en dat bevalt
geen probleem. Brandex is
prima. Het is bovendien een
een meedenkend bedrijf en de
BREEAM Excellent-werk. Dat
samenwerking verloopt goed.
houdt dat je op heel hoog
Ze komen hun afspraken na en
niveau moet opleveren.
stemmen alles met ons af. Op
Dat kan Brandex.”
Wilt u meer weten over de brandveiligheid van uw bestaande of nog te bouwen pand? Neem geheel vrijblijvend contact met ons op of bezoek onze website voor meer informatie: ww.brandex.nl. Brandex Nederland B.V. Edwin Rutgers
T: (074) 26 71 585
BOUWEN IN HET
57
e s is r f n e e m o t g a Deze tijd vra n e l a n a k ie t a il t n e v p o kijk z’n hoge rne woningbouw met de mo de in g lan be t at is van groo in veel gevallen Een goed binnenklima lansventilatie bieden ba en r oe fv ta ch lu anische strengere eisen isolatiewaarden. Mech t Bouwbesluit steeds he in en rd wo n aa er k hi stemen rbruik. Bestaande sy de juiste oplossing. Oo ve gie er en en id lu ge het gebied van t RIVM. gesteld, met name op t uit onderzoek van he ijk bl zo n, oe ld vo te n deze eisen tig beschadigd bleken veelal niet aa de bouwperiode erns ns de tij n le na ka tie ventila Bijvoorbeeld omdat de ren. or gebrekkig functione zijn geraakt en hierdo
DYKA heeft, als specialist
weerstand te minimaliseren.
Deze aerodynamische vormen
in kunststof leidingsystemen,
Uit deze tests bleek dat
hebben een veel betere
goede contacten met
vierkante hoeken eigenlijk
doorstroming tot gevolg. Stof
installateurs, voorschrijvers
helemaal niet logisch zijn
dat voorheen neerdwarrelde
en ontwikkelaars. In
als het om ventileren gaat.
in de hoeken heeft daar nu
samenspraak met deze
Luchtstromen bewegen zich
geen kans meer toe. DYKA AIR
partijen heeft DYKA een
immers niet door de hoeken
creëert met minder ventilatie-
nieuw ventilatiekanalen-
van deze systemen, waardoor
vermogen een vrije doorgang
systeem ontwikkeld:
stof zich ophoopt. Er ontstaan
voor luchtstromen.
DYKA AIR. Uitgangspunt bij
ook ongewenste wervelingen
de ontwikkeling was dat het
met als gevolg een beperkte
systeem geschikt moest zijn
doorstroming en dus energie-
voor alle gangbare bouw-/
verlies.
vloertypes in de woningbouw. Bovendien moest het
Gebaseerd op deze feiten
toegepast kunnen worden
zijn DYKA AIR hulpstukken
in de renovatie. Kortom:
voorzien van vloeiende
ventilatiekanalen moeten
vormen en naadloze
beter presteren, betaalbaar
overgangen.
blijven en makkelijk te installeren zijn.
Aerodynamische vormen DYKA heeft onderzocht hoe luchtstromen bewegen in een ventilatiekanaal. Bestaande systemen zijn uitgebreid getest in proefopstellingen volgens unieke CFD simulaties. Deze techniek wordt ook in de Formule 1 gebruikt om lucht-
BOUWEN IN HET OOSTEN
59
Slagvast, lucht- en lekdicht materiaal
Energieverbruik en geluid
Bij de kwetsbare metalen
In het Bouwbesluit zijn
ventilatiesystemen treedt in
onder andere de geluidseisen
de ruwbouwfase, bijvoorbeeld
flink opgeschroefd. DYKA AIR
bij het storten van beton,
vermindert de luchtweerstand
nogal eens vervorming op.
aanzienlijk. In de praktijk kan
Daarom heeft DYKA gekozen
daardoor de ventilatorunit
uitsluitend het meest milieu-
voor robuust ovaal en rond
minder toeren draaien. Een
vriendelijke product binnen
slagvast PVC-U. Vervorming
lager toerental betekent
een bepaalde toepassing in
is nagenoeg uitgesloten.
minder brongeluid en een
aanmerking.
En doordat het verlijmbaar
lager energieverbruik.
is, zijn DYKA AIR-kanalen
Ovaal liggende bocht
DYKA AIR ventilatiekanalen
bovendien eenvoudig lucht-
Qua duurzaamheid biedt DYKA
zijn verkrijgbaar via de bouw-
en lekdicht afwerkbaar. Dit
AIR ook andere voordelen.
shop van Bouwcenter Nobel.
voorkomt dat bij het afstorten
DYKA AIR heeft als enige
Voor meer informatie kunt u
betonwater in het kanaal
ventilatiekanalensysteem
contact opnemen met één van
loopt en de lucht-
het DUBOkeur®. Voor dit
onze vestigingen Haaksbergen,
doorstroming afneemt.
duurzaamheidskeurmerk komt
Lochem of Rijssen.
In de bovenstaande afbeelding van CFD simulaties zijn de luchtsnelheden zichtbaar gemaakt in de overgang van instortkanaal naar standleiding. Links traditioneel, rechts DYKA AIR. De blauwe gebieden in de linker illustratie laten nagenoeg stilstaande lucht zien. Deze gedeeltes worden niet effectief benut, waardoor in de hoek stof kan ophopen. Door turbulentie in de standleiding neemt bovendien de weerstand toe. In deze simulatie is de weerstand van de DYKA AIR opstelling ruim 50% lager dan de traditionele opstelling links.
Haaksbergen - Lochem - Rijssen Tel.: 088 - 522 25 55
60
BOUWEN IN HET OOSTEN