Magazine voor bouwend Oost Nederland 21e Jaargang no. • no. • juli 2013 20e 1 -3 februari 2012
Bouwen Oosten in het
In dit nummer: • Bouw Compleet Hardenberg biedt kennisprogramma aan
• Nieuwbouw rechtbank Zwolle afgerond, start verbouw en renovatie
• Reinaerdt Deuren ziet bamboe als vervanger voor hardhout
• Loohuis Installaties groeit door overnames
e v a g p o s Inhoud pag.3
Voorwoord
pag.4
Bouw Compleet Hardenberg biedt kennisprogramma
pag.7
Haringparty De Citadel positieve noot in lastige tijden
Nieuwbouw Rechtbank Zwolle pag.9
Constructieve opbouw uiterst uitdagend
pag.13
Samenwerken begint bij vertrouwen
pag.15
Rechtbank is transparant en toegankelijk
pag.18
Croon trots op resultaat
pag.20
Gebouw en interieur in harmonie
pag.23
Nieuwe klimaatgevel voor rechtbank
pag.26
Hutten Metaal Staalbouw verbreedt werkzaamheden
pag.27
Spaans hardsteen voor rechtbank
pag.31
Pruis Schilderwerken bekend gezicht in Zwolle
pag.34
Winans tevreden over samenwerking
pag.37
Abeln stoffeerde rechtbank
pag.38
Rechtbank prachtig project voor Brandex
pag.42
KP Interieur, met recht vakwerk
pag.44
Kamphuis: zes decennia slopen en saneren
pag.47
Bamboe als vervanger van hardhout
pag.51
Column KienhuisHoving:
PAG 4
PAG 9
“Energy Service Company en woningbouw: een kans? pag.53
Geen maatvoering is afwijkend van de fabriek bij Keylite dakramen
pag.57
Column Caspar Jansen: “Gegensatze ziehen sich an. Opposites attract, it attracks… Business!” PAG 61
pag.58
Advertorial Schrader Juristen voor de bouw en infra
pag.61
Loohuis Installaties groeit door na overnames
pag.63
Column Jaap Middel: “Hoet moet van de arbo!”
pag.64
BAM Utiliteotsbouw levert duurzaam kantoor op in Hengelo
Bouwen Oosten in het
BOUWEN IN HET OOSTEN
Magazine voor bouwend Oost Nederland 21e Jaargang • no. 3 • juli 2013
1
Op de cover:
VOORWOORD
Wisselende geluiden Weet u inmiddels nog waar u aan toe bent? Als er iets opvalt, de laatste periode, is het wel de constante stroom van sterk wisselende geluiden van al dan niet toonaangevende instellingen en belangenbehartigers in en rond de bouw- en installatiesector. Positieve geluiden over de woningmarkt afkomstig van de Rabobank worden binnen 24 uur volledig onderuit gehaald door Se Nederlandsche Bank. Hoogleraren weten niet hoe hard ze hun waarheid moeten ventileren aan de media. Meningen die één rode draad hebben, namelijk dat echt niemand het eens is met een ander. Ook de Haagse kaasstolp produceert dergelijke geluiden. Het ene deelakkoord is nog mooier dan het andere, maar een vaste lijn valt er niet te ontdekken. Tekenend was de opmerking van PvdA fractieleider Diederik Samson die tijdens een debat eind juni de oppositie verweet niet met plannen te komen. Plannen die vanuit het kabinet behoren te komen waarin de partij van Diederik vijftig procent van uitmaakt, nota bene! Als ondernemer in de bouwsector heb je er maar mee te dealen. Zelf heb ik de indruk dat vele professionals allang besloten hebben niet te wachten op welke impulsen of positieve wendingen dan ook. Gebaseerd op realiteitszin en eigen innovatieve kracht. In mijn vele contacten met de professionals in de bouw bemerk ik dat de meest innovatief denkende ondernemers met enthousiasme en elan de toekomst tegemoet zien. Niet door een paarse bril, zoals BNR columnist Kees de Kort zo fraai formuleert, maar op basis van gezond verstand. Vrijwel iedereen, uitzonderingen daargelaten, weet dat de hoogconjunctuur van enkele jaren geleden nooit meer terug zal keren. In deze Bouwen in het Oosten treft u interviews aan met mensen die het ondernemerschap dagelijks trachten waar te maken. Meedenken al ruim voor de aanbesteding, aandragen van kostenbesparende facetten aan de opdrachtgever, beperken van faalkosten, daarin valt nog winst te behalen. Daar heb je meer aan dan wachten op een doorbraak vanuit ons regeringscentrum. Een fijne vakantie gewenst.
Coverfoto: Altie Bolt (Dura Vermeer, links) en Geert Klein Lebbink (Trebbe) voor de nieuwbouw van de rechtbank in Zwolle.
Colofon
Gerard van Leeuwen Redactie
Agenda De Citadel 29 augustus
Face2Face bijeenkomst met spectaculaire golfshow van Joost Hage bij Erve Braakman 25 September Duurzaamheidscongres in samenwerking met de Gemeente Rijssen-Holten en DWA 27 September Social Media Training Facebook Hootsuite gevorderden 14.00 - 17.00 uur door CRM Company 2 oktober Social Media Training LinkedIn - Twitter voor gevorderden 14.00 - 17.00 uur door CRM Company*http://www.decitadelrijssen.nl /pdf/Social Media Training Gevorderden Linkedin - Twitter.pdf 8 oktober Bouw Compleet Hardenberg 9 oktober Bouw Compleet Hardenberg 10 oktober Bouw Compleet Hardenberg 22 oktober Zakelijk Speeddaten vanaf 19:00 uur * Tijdens deze training komt ook de bedrijvenpagina op LinkedIn aan bod.
BOUWEN IN HET OOSTEN
Bouwen in het Oosten ISSN: 1385-7185 Uitgever: GF Uitgevers Postadres: Postbus 204, 8600 AE Sneek Bezoekadres: Graaf Adolfstraat 36d Tel.: (0515) 429 429 Fax: (0515) 429 422 Web: www.bouweninhetoosten.nl E-mail:
[email protected] Redactie: Gerard van Leeuwen, Joeri van Leeuwen, Henny de Mönnink (fotografie), Elan Producties, Wierden (fotografie) Elly Kroese (eindredactie) Tekstbijdrage: Jolanda Groothuis, Reinout Burgers Accountmanagement: Frits Visser
[email protected] Elzert Bonnema
[email protected] Vormgeving & opmaak: Nanno van Leeuwen Druk: SMG Groep Verspreiding: Sandd Bouwen in het Oosten komt tot stand in samenwerking met De Citadel te Rijssen
3
Anno 2013 volstaat een vakbeurs niet alleen met exposanten en noviteiten. Duurzaamheid en kennisoverdracht worden steeds belangrijker, zeker gezien de huidige markt. Na veel gesprekken met onze exposanten en bezoekers, heeft de organisatie van Bouw Compleet een uitgebreid kennisprogramma samengesteld. Beursorganisator Lambert van Gameren licht toe.
Bouw Compleet Hardenberg biedt kennisprogramma
4
“Hiermee spelen wij in op de
auto en bedrijfsbus. Hier naast
lezingen gehouden door
behoeften uit de markt.
gaat de KVK in op algemene
Dhr. J van der Doelen
Tijdens Bouw Compleet
zaken als, hoe ga ik om met
(senior Sectormanager Bouw),
Hardenberg zal de dinsdag in
debiteuren, en hoe kun je
Onroerend Goed & Leisure,
het teken staan van de ZZP’er.
succesvol ondernemen.
Dhr. Ed de Rechteren van
Eén van de sprekers is de
De woensdag wordt ingevuld
Hemert (Directeur),en
belastingdienst, ze praten u
door onze officiële media-
Dhr. F Kerkhof.
bij op het gebied van uren
partner Bouw Totaal. In het
Onderwerpen zullen zijn:
en ondernemersfaciliteiten,
kenniscentrum op de beurs-
Kansen in de Bouwsector,
financiële administratie en
vloer worden onder andere
ook in Economisch uitdagende
BOUWEN IN HET OOSTEN
crisisomstandigheden, Slim
gepresenteerd door de Citadel
door de nauwere samenwerking
calculeren en begroten van
met onderwerpen als
met diverse partners. Daaruit
bouwwerken conform nieuwe
“Duurzaamheid en energie”,
vloeien veel nieuwe contacten
NEN 2699 en fiscale gevaren en
“BIM” en “Anders werken
voort. Zelf heb ik mijn werk-
vooral de kansen die daarbij
in de Bouw”. De SBR gaat in
wijze enigszins aangepast aan
een rol kunnen spelen.”
samenwerking met Van Buuren
de “nieuwe tijd”. Het “even
bezoeker en exposant meer
snel” telefonisch vastleggen is
Meer samenwerking
inzicht geven op zaken als
anno 2013 ingeruild voor veel
Van Gameren vervolgt:
Active House, Cradle2Cradle
persoonlijke bezoeken. Dat
“Evenementenhal slaat tijdens
en Passief Huis. Zij doen dit
bevalt me prima en geeft
Bouw Compleet Hardenberg
op de beursvloer en met een
me ook de gelegenheid de
(editie 2012 had maarliefst
kennisprogramma, waarin
verdieping van de beurs toe
21.612 bezoekers!) de handen
verschillende lezers hun
te lichten. Ik koester dan ook
ineen met De Citadel en SBR
kennis delen.”
hoge verwachtingen voor de
(kennisplatform Bouw en
beurs in oktober. Je zou het
Vastgoed). De Citadel vormt
Boven verwachting
haast niet mogen zeggen in een
samen met haar leden een
De aanmeldingen voor Bouw
tijd waar dalende bezoekers-
plein waar kennisoverdracht
Compleet lopen volgens de
aantallen eerder regel dan
centraal staat. Tevens wordt
beursorganisator boven
uitzondering zijn, maar wij
er een kennisprogramma
verwachting. “Dat komt ook
hopen te plussen!”
Lambert van Gameren:
Het “even snel” telefonisch vastleggen is anno 2013 ingeruild voor veel persoonlijke bezoeken.
BOUWEN IN HET OOSTEN
5
Positieve noot in lastige tijden Hendriksen haringparty inspireert ondernemers samen kansen te zoeken
Het is een zwoele zomerse namiddag. De Citadel in Rijssen vult zich deze twintigste juni langzaam maar zeker met een gemêleerd gezelschap. Afgevaardigden van zowel regionale als landelijke bouwgerelateerde ondernemingen melden zich aan de balie. Ook het gemeentebestuur van Rijssen-Holten is goed vertegenwoordigd. Zakelijk netwerken in een informele sfeer is het doel van vandaag. Het is weer tijd voor de jaarlijkse haringparty! Hendriksen Accountants tekende ook deze editie weer voor de sponsoring van dit evenement. De haringparty is gegroeid tot een zakelijke netwerkbijeenkomst van formaat. En dat is voor Hendriksen interessant: "Veel van onze opdrachtgevers zijn actief in de bouw of daaraan gerelateerd. Bedrijven voor wie wij accountants- en advieswerk doen. Ons dochterbedrijf AABO verzorgt voor tal van deze organisaties de loonadministratie. De haringparty past dus perfect bij Hendriksen Accountants & Adviseurs", aldus mkb-adviseur Wim Lohuis. Jan Flim en zijn team mochten deze middag ruim 85 leden en gasten ontvangen. Flim is tevreden: "Het is goed dat er vandaag ook weer zoveel nieuwe mensen zijn, er is veel belangstelling voor alle ontwikkelingen in De Citadel!" "Het is van belang je netwerk te blijven verstevigen en uit te breiden. Je bestaande zakenrelaties te spreken en bij te praten over actuele kwesties in ons werk en de bouw in het algemeen. De haringparty is daarvoor een uitstekende gelegenheid," aldus één van de leden. Anderen kijken de spreekwoordelijke kat nog even uit de boom. "Ik ben hier voor het eerst en wil me oriënteren op welk netwerk bij mijn bedrijf past." legt een startende ondernemer
en Jan Wijven ga Ro elof Hans (l) stallaties van Feenst ra In
uit. "De informele sfeer helpt om nieuwe mensen te leren kennen. In deze setting spreek je makkelijk mensen aan." Een lid van het eerste uur komt ook niet alleen voor de haring: "Het is leuk om samen in deze positieve sfeer ideeën en ervaringen uit te wisselen. Om met elkaar na te denken over kansen in de markt. De verdere uitwerking volgt dan wel op een later, formeler moment. De positieve insteek hier werkt inspirerend om samen te werken aan nieuwe initiatieven. We horen al genoeg negatieve geluiden!" Vera Hakenberg van de gemeente Rijssen-Holten vindt het - vanuit haar functie als accountmanager arbeidsmarkt & bedrijven - belangrijk om te horen wat er speelt bij de ondernemers in de regio. Veel gasten zijn vandaag op uitnodiging van één van de leden naar de Citadel gekomen. Eén van hen verwoordt het als volgt: "Ik ben al jaren werkzaam in de bouwbranche en eigenlijk niet zo'n ‘netwerker’. Maar ik vind het wel interessant om nieuwe mensen uit het vak te ontmoeten. De haringparty biedt daarvoor de ideale setting. En..... de haring smaakt voortreffelijk!"
Margreet Koster – Text & Event Foto’s: Elan Producties BOUWEN IN HET OOSTEN
7
Constructieve opbouw Rechtbank Zwolle uiterst uitdagend P r o j e c t l e i d e r A l t i B o l t D u r a V e r m e e r – Tr e b b e b l i k t c o n t e n t terug én vooruit
Aan de gunning van het gecombineerde nieuwbouw en renovatie project van de Zwolse Rechtbank ging een Europese aanbesteding vooraf. Naast de uiteindelijke uitvoerende combinatie Dura Vermeer-Trebbe waren er nog drie andere mededingers. Voor projectleider Alti Bolt kwam het prestigieuze project eind 2009 voor het eerst in beeld.
“Hoe het voortraject exact is
blijven. We hebben de
de Rijksgebouwendienst
verlopen is voor mij enigszins
constructie onder het
hebben gewerkt betekende
moeilijk in te schatten, maar
maaiveld volledig over de kop
niet een extra pré, volgens
we waren in ieder geval
gegooid en hebben gekozen
Bolt. “We hebben acht, negen
laagste inschrijver. Dat was
voor een optie met onder
jaar geleden de Rechtbank in
mede omdat we een eigen
andere injecties en
Lelystad gebouwd maar dat
inbreng hebben gehad onder
verzwaarde vloeren waardoor
gebouw is op geen enkele
andere in de vorm van een
heien en het werken met
wijze vergelijkbaar met
alternatieve wijze van
onderwater beton niet aan
dit project. Een speciaal
fundatie. De nieuwbouw ligt
de orde waren. De opdracht-
project op basis van
pal naast een verzorgingshuis,
gever accordeerde dit en dit
meerdere aspecten. Allereerst
ziekenhuis en oogkliniek.
heeft naar mijn mening een
architectonisch, maar zeker
Vooraf was het al duidelijk
doorslaggevende factor
ook constructief. De kolommen,
dat de overlast van trillingen
doorgewerkt.
de bovenliggende vloeren en
en geluid tot een absoluut
de toegepaste bekisting-
minimum beperkt zou moeten
Het feit dat we al eerder voor
techniek. De basisconstructie mag echt uniek genoemd worden. De bovenste kantoorlagen zijn minder spraakmakend De realisatieperiode verliep in grote lijnen volgens planning al was er wel sprake van de nodige tussentijdse aanpassingen én uitbreidingen. Niet in de laatste plaats op het gebied van de installatietechniek, die ook in de opdracht verweven was. Qua digitalisering waren er diverse
2010
facetten van voortschrijdend
BOUWEN IN HET OOSTEN
9
inzicht die we nog hebben weten toe te passen. Dat de opleverdatum daarbij verschoof van eind 2012 naar medio maart 2013 was daar een logisch gevolg van. Zowel de architect als de eindgebruiker waren veelvuldig op de bouwplaats aanwezig. Ondanks de vele wijzigingen en aanvullingen is alles in een 2011
goede, constructieve sfeer verlopen en met een complex project als deze is dat een
Universiteit Twente. De
fase behelst de renovatie en
compliment voor alle
bedrijfsculturen sluiten prima
verbouw van de bestaande
betrokken partijen. Wat
bij elkaar aan en dat is ook
rechtbank. We nemen dat ter
mij zelf betreft zou ik de
een voorwaarde voor een
hand met het merendeel van
Rechtbank Zwolle in mijn
soepele samenwerking.
de partners die ook tekenden voor de nieuwbouw. De realisatietijd bedraagt ruim een jaar, waarna er nog drie maanden resten voor de koppeling van beide fases. De renovatie is qua omvang kleiner dan de nieuwbouw, 11.700 vierkante meter tegen 16.400 vierkante meter nieuwbouw. Maar ook hier wacht een interessante uitdaging. Het mixen van de nieuwe inzichten
2012
van architect Hootsmans in een gebouw van Jo Kruger dat
persoonlijke top drie willen
Alti Bolt kijkt uit naar de
stamt uit 1977. Spannend en
categoriseren van projecten
vervolgfase van het project
uitdagend, daarvan ben ik
die je bij zullen blijven. Een
die gestart is in week 25. “Die
overtuigd.”
echte uitdaging die we als bouwcombinatie op vakkundige wijze en professionele hebben geklaard.” De samenwerking tussen Dura Vermeer en Trebbe staat niet op zich. Alti Bolt: “We doen veel meer samen. Het Medisch Spectrum Twente is daarvan een mooi voorbeeld, evenals het Muziekcluster in Enschede 2013
en het Nanolab op de
BOUWEN IN HET OOSTEN
11
Samenwerken begint bij vertrouwen Adjunct-directeur Geert Klein Lebbink van Trebbe Oost en Noord toont zich content over de samenwerking met Dura Vermeer en bevestigt de uitspraak van projectleider Alti Bolt dat de culturen van beide bedrijven uitstekend bij elkaar aansluiten.
“Dan praat je niet alleen over
aandachtsgebieden, te weten
de spreekwoordelijke Twentse
de gevel, installaties en het
nuchterheid die voor beide
duurzaamheidaspect. Het is
ondernemingen geldt, maar
duidelijk dat bij design & built
vooral over het vertrouwen
projecten zoals deze,
in elkaars kennis en kunde.
samenwerken de doorslag
Vertrouwen, daarmee begint
kan geven. Ik kan me nog
alles. Dat gold zeker ook in het
herinneren dat toen de
project in Zwolle. Zonder
aanbesteding speelde, vier jaar
bedenkingen vooraf zijn we
geleden, ook risicospreiding
erin gestapt en hebben op
en de capaciteit van beide
basis van onze expertise in de
partijen om menskracht te
aanbestedingsfase de
leveren voor een dergelijk
alternatieven ontwikkeld
omvangrijk project nog een
zou zijn. Integendeel, ook in
en geëngineerd waarmee we
item vormden. Anno 2013
deze economisch moeilijke
uiteindelijk de gunning hebben
geldt dat laatste in beduidend
periode blijven wij geloven
bewerkstelligd. Alti Bolt heeft
mindere mate, maar dat
in samenwerken.”
de onderconstructie reeds
impliceert geenszins dat het
belicht en het gold ook voor
werken in bouwcombinatie-
Onzekerheid
de drie andere aangegeven
vorm nu niet meer actueel
De huidige marktsituatie wordt door Geert Klein Lebbink samengevat als “onzeker”. “Het is een kwestie van weinig aanbod qua werk, een harde concurrentie en heel hard werken om nieuw werk binnen te halen. Ik verwacht eerlijk gezegd dat dit beeld de komende anderhalf jaar niet zal verbeteren. Ook voor 2014 verwacht ik geen belangrijke gunstige veranderingen. Als bedrijf kun je je daar deels tegen wapenen. Naast kosten reducerende maatregelen zijn we continue bezig met innoveren Conceptuele woningbouw bijvoorbeeld is één van de speerpunten van Trebbe.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
13
Rechtbank Zwolle Onderstaande bedrijven waren betrokken bij de realisatie van de nieuwbouw van de rechtbank te Zwolle: Opdrachtgever: Rijks Gebouwen Dienst, Den Haag; Hoofdaannemer: Bouwcombinatie Dura Vermeer/ Trebbe “Gerechtsbouw” V.O.F. , Enschede; Architect: Hootsmans Architectuurbureau, Amsterdam; EInstallaties: Croon Electrotechniek, Enschede; W-Installaties: Wolter & Dros, Amersfoort; Vloerbedekking: Abeln Projectstoffering BV, Almelo; MBI-stenen: Aberson BV, Zwolle; Stalen roosterplafonds: Westervoort; Aluminium Gevels: Blitta BV, Venray; Anhydriet- en kunst, stucadoor en akoestisch spuitwerk: Boeve Afbouw BV, Lemelerveld, Tourniquets: Boon Edam, Edam; Brandwerende bekleding; Brandex BV, Borne; Bollenplaatvloeren: Bubbledeck, Leiden; DB Afdichtingstechniek: Middelburg; Giet- en ondersabelingsmortel: Cugla, Breda; Eiken Vloeren: D2-parket, Utrecht; Prefab beton elementen: De Veluwe Beton, Staphorst, Boor- en zaagwerk: Dikkerboom Betonboringen BV, Enschede; Metal- studwanden en plafonds: Eissik wanden en plafonds, Hengelo (ov); Kitwerk: Eurokit Afdichting BV, Dinxperlo; Branddeuren: GNS branddeuren en rolluiken, Wormerveer; Ondersteuning: Harsco Infrastructure, Klundert; Speedgate: Holland Traffic Control, Moerkapelle; Stalen hekwerken kelder: HTB Constructiebedrijf, Rijssen; Staalconstructie: Hutten Metaal BV, Hardenberg;Houten dakrandrekken: Huyskamp Houttgroep BV, Hengelo (ov), Infra tijdelijke voorzieningen, terreininrichting: Jansen Wijhe BV Wijhe; Stiftdeuvels aan damwand: Köcu KSM, Krimpen a/d IJssel, Liftinstallaties: Kone BV, Den Haag; Timmerwerk Interieur: KP Interieurs, Klazienaveen; Gevelonderhoudsinstallatie: Kranenburg Group, Nieuwkoop; Stalen trappen en leuningen: Krepla Metaal BV, Ommen; Fietsenstalling tijd voorz. Fase 1: Kuipers Nunspeet, Nunspeet; Waterglasinrjectie/bronbemaling: Luinstra Watermanament, Nieuwleusen; Akoestisch oplegmateriaal: Mavotrans CDM, Zoetmeer; Celdeurkozijnen, stalen binnendeurkozijnen: MHB BV, Herveld; Metselwerk en voegwerk: Mulderij BV, Hoogeveen; Interieurwerk: Nijboer Interieur, Raalte; Vloeivloeren: Nijwa BV, Hengelo; Breedplaatvloeren: Orion Beton BV, Enschede; Kraanverhuur: Pater Kraanverhuur, ’t Harde; Computervloeren: PBS Holland BV, Oss; Schilderwerken: Pruis Schilderwerken BV, Elburg; Houten binnendeuren: Reinaerdt Deuren BV, Haaksbergen; Betonvloeren/monolith afwerken, Apeldoorn; Houten kozijnen: Slotboom Timmerfabriek bv, Winterswijk; Zonwering: Sneijders Van der Heiden, Best; Ontkistingsmiddelen, Van de Bergh & Co, Werkendam; Eiken deuren: Van den Oudenrijn, Bodegraven; betonmortel: Van der Kamp, Zwolle; Damwanden: Van Halteren BV, Bunschoten; Natuursteen wanden en vloeren. Buisschroefpalen: Van ’t Hek BV, Middenbeemster; Afvalcontainers, Van Werven, Oldebroek; Systeemwanden binnen: Verwol Projectafbouw, Spanbroek; Hang- en sluitwerk: Voskamp Almelo BV, Almelo; Metalen draaipoorten: Voskamp Deurtechniek BV, Almelo; Wapening: Wadro Wapeningscentrale, Drachten; Dakbedekking: Winans Dakwerken, Blokzijl; Glazen wanden en deuren: Zijlstra BV, Ter Apel; Luchtkanalen leveren/monteren: Airpro BV, Waalwijk; Warmte- koude opslag WKO: Aqua spring, Oldebroek; Regelkasten: Bepacom Besturingstechniek BV, Raalte; Totale ventilatie parkeergarage: HC PS, Waalwijk; Betonkernactivering: Thermo Actief (Nathan), ’t Harde; Isoleren Klimaat en sanitaire install.: Van de Hoek Isolatie, Amsterdam; Brandbestrijding/sprinkler: WD Brandbestr. (fire technology)Amersfoort; Noodverlichtingsinstallatie: Cooper Safety BV, Breda; Beveiligingsinstallaties: Croon GBBBS, Amsterdam ZO, Aftekenen armaturen: HB Landmeetk. Dienstverlening: Joure; Hellingbaanverwarming: Heat Tracing Croon, Roosendaal; Railkoker: Legrand Nederland, Boxtel; Kanalisatie: OBO ettermann, Mijdrecht; Brandmeldinstallatie: Siemens Fire Safety Products, Den Haag; Ontruimingsinstallatie: TMC Das, Heerhugowaard; Aarding en blikseminstall: Van den Heuvel BV, Haarlem; Montage datainstallatie: Vos Installaties, Breda; Grendels/sloten: Assa Abloy, Raamsdonkveer; Intercom: Isolectra, Capell a/d IJssel; Toegangscontrole: EAL, Apeldoorn; Cameraobservatie: Indigo Vision, Edinburgh UK; Inbraak Systeem Honeywell: Adi gardener, Purmerend; Inbraak componenten GE, UTC Fire & Security BV, Weert; Barcodesysteem parkeergarage: Alphatronics, Lokeren, BE.
14
BOUWEN IN HET OOSTEN
Rechtbank Zwolle transparant en toegankelijk De bestaande Rechtbank van Zwolle, naar het ontwerp van architect Jo Kruger uit 1964 is opgeleverd in 1977. Reeds midden jaren tachtig ontstond er behoefte aan uitbreiding. Na vele jaren van gestrande plannen is er eind 2004 door Rob Hootsmans een nieuwe start van het ontwerptraject begonnen dat geresulteerd heeft in de huidige uitvoeringsfase, door de bouwcombinatie Dura Vermeer - Trebbe.
Het ontwerp voorziet in nieuw-
gemeenschappelijk bedrijfs-
interieur van het gebouw was
bouw (16.420 m² BVO + twee
restaurant en publieks-
de vraag naar flexibiliteit
laagse ondergrondse parkeer-
voorzieningen voor het
belangrijk. Het gebouw moest
garage) en renovatie van de
publiek en de advocatuur
zo ontworpen worden dat
oudbouw (11.725 m² BVO).
die de zittingen bezoeken.
meerdere rijkspartners er
De nieuwbouw is naast de oud-
Voor de Rijksgebouwendienst
gebruik van zouden kunnen
bouw geplaatst en grenst aan
als opdrachtgever en de recht-
maken. Ook voor het interieur
de historische stadsgracht
bank als gebruiker was het
was de wens naar transparantie
van Zwolle op een plek waar
belangrijk dat de uitbreiding
leidend: met de realisatie
veel richtingen en routes
een transparant en
van de nieuwbouw wordt
samenkomen. De nieuwbouw
toegankelijk karakter zou
tegelijkertijd Het Nieuwe
biedt onderdak aan de
krijgen. ‘De Rechtspraak staat
Werken ingevoerd in de
volgende functies: de
middenin de samenleving,
Rechtbank Zwolle.
rechtbank die door ZM en
de Rechtspraak is van de
OM gebruikt wordt en
samenleving’ was daarbij een
Concept
kantoren voor OM en ZM, een
leidende uitspraak. Voor het
Het ontwerp voor de nieuw-
BOUWEN IN HET OOSTEN
15
bouw is bepaald door de wens
delen: een gesloten sokkel,
ruimte, zittingszalen, raad-
een nieuw tijdloos geheel te
een openbaar deel omringd
kamers en bibliotheek. De
maken terwijl tegelijkertijd
door kolommen, en een kroon-
bovenste laag tot slot bestaat
oud- en nieuwbouw duidelijk te
lijst met besloten werkgebied.
uit drie besloten verdiepingen
onderscheiden delen moesten
Op de begane grond bevinden
met de kantoren voor de
zijn. Om op het sculpturale
zich de entreegebieden en
medewerkers van OM en ZM.
volume van Jo Kruger aan te
facilitaire functies, zoals
Aansluitend bij de betreffende
kunnen sluiten is een sterke
opslag, archief, cellen,
functie, heeft elke laag een
relatie met de omgeving
verhoorkamers en technische
eigen constructieprincipe,
gezocht: de contouren van het
ruimten. Het bestaande
installatieconcept en
ontwerp van Rob Hootsmans
gebouw wordt hier verbonden
materiaalgebruik voor
voor de nieuwbouw worden
met de nieuwe toegankelijke
het interieur.
bepaald door stedenbouw-
publieksentree. De publieke
kundige richtingen en grenzen,
laag bestaat uit een dubbel-
foto’s: Hootsmans
hoogtes en zelfs de positie van
hoge verdieping met een
Architectenbureau,
de bomen. Hiermee is steden-
omloop als publieke wacht-
Maarten Noordijk
bouwkundige samenhang gecreëerd, nieuwe zichtlijnen
ontwerpteam
ontstaan en vormt de recht-
architectuur:
Hootsmans architectuurbureau, Amsterdam
bank door zijn bijzondere vorm landschapsontwerp:
Lodewijk Baljon landschapsarchitecten,
W+E installaties:
Royal Haskoning, Groningen
Gebouw
constructie:
Arcadis, Rotterdam
De opbouw van de nieuwbouw
bouwfysica:
Peutz, Zoetermeer
kenmerkt zich door een
beveiligingsinstallaties: Rijksgebouwendienst, Den Haag
een ijkpunt in de stedenbouw-
Amsterdam
kundige context.
klassieke ordening in drie BOUWEN IN HET OOSTEN
17
Croon trots op resultaat Rechtbank Zwolle De Enschedese vestiging van Croon Elektrotechniek was verantwoordelijk voor alle elektrotechnische werkzaamheden in het nieuwbouwproject van de Zwolse rechtbank. Daarnaast was Croon penvoerder namens zusterbedrijf Wolter & Dros, die tekende voor het werktuigbouwkundige deel van de installatietechniek. Projectleider Raymond Kaspers blikt tevreden terug op een niet alledaagse opdracht. “Voor mij was het een van de meest uitdagende projecten in mijn carrière tot nu toe.”
Was de nieuwbouw van de
afstemming was nog wel het
voor haar rekening nam, ons
rechtbank in Zwolle voor Dura
moeilijkste. Je wilt elkaar niet
zusterbedrijf Wolter & Dros en
Vermeer Trebbe met name
tot last zijn, maar alles moet
voor alle andere betrokken
constructief een unieke uitda-
wel in de juiste volgorde
partijen. Het resultaat mag
ging, gold dat zeker ook voor
worden afgewerkt. De vloeren
gezien worden.”
Croon Raymond Kaspers: “Kort
werden aangebracht zodra wij
gezegd kun je spreken van een
grotendeels klaar waren.
De nieuwe rechtbank in Zwolle
compact gebouw met een
18
Duurzaamheid
grote diversiteit aan technische
Ook waren er tussentijdse
heeft naast toegankelijkheid en
installaties. Vooral de verhoogde
aanpassingen die het nodige
transparantie eveneens een
vloeren, waaronder alle werk-
vergden van onze organisatie.
duurzaam karakter. Kaspers:
tuigbouwkundige en elektro-
Zo werd er alsnog gekozen voor
“We werken door het hele
technische leidingen en andere
een geavanceerd audiovisueel
gebouw heen met bewegings-
technische componenten
systeem in de zittingzalen en
sensoren. Ook zijn de
verwerkt zijn, hadden nogal
voor de CAT6a data-installatie.
armaturen daglichtafhankelijk.
wat voeten in de aarde. Je had
Al met al ben ik trots op wat
Alles is vrijwel softwarematig
continu te maken met andere
we met zijn allen gepresteerd
gestuurd. Op een aantal
partijen. Ook fysiek gezien
hebben Dit geldt ook voor
plaatsen is LED-verlichting
was het voor onze monteurs
Croon GBBS, expert op het
toegepast. Ook zijn de
redelijk belastend. Een
gebied van security manage-
kantoorlagen in het gebouw
beetje hink-stap-sprong op
ment, die het inbedrijfstellen
flexibel gebouwd waardoor
de werkvloer. Die onderlinge
van alle beveiligingsinstallaties
aanpassingen in de toekomst,
BOUWEN IN HET OOSTEN
ook op het gebied van de
ondervangen. Wij begrijpen
Mooie projecten
elektrotechniek, mogelijk
dat de architect bijzondere
“De vestiging van Croon in
zijn.”
esthetische wensen heeft ten
Enschede, welke ongeveer
aanzien van het aanbrengen
vijfenzeventig medewerkers
Renovatie
van de installaties in het
telt, heeft naast de rechtbank
De tweede fase van het
gebouw, het blijft een
nog meer mooie projecten lopen
project, de renovatie van
uitdaging om een werkende
in de regio. Zoals de nieuwbouw
het oude rechtbankgebouw is
installatie op te leveren
van het Medisch Spectrum
inmiddels gestart. Raymond
die ook voldoet aan het
Twente, waarvan het hoogste
Kaspers: “We zijn nu bezig met
esthetische beeld van de
punt inmiddels in bereikt. De
een zogenaamde nulmeting.
architect. Daarbij komt dat
oplevering van het ziekenhuis is
We brengen in kaart wat de
alle partijen in de eerste fase
gepland op eind juli 2015. Ook
huidige situatie daadwerkelijk
leermomenten gehad hebben
hier werkt Croon samen met
is.. Door een grondige analyse
waar we in de tweede fase ons
andere partijen. Maar voor mij
hopen we alle mogelijke
voordeel mee kunnen doen.
ligt de focus op de rechtbank in
obstakels voor een verloop in
Ik zie dat met vertrouwen
Zwolle, waar ik elke dag met
kaart te brengen, te benoemen
tegemoet.”
heel veel plezier aan werk”,
en reeds in het voortraject te
aldus Raymond Kaspers.
BOUWEN IN HET OOSTEN
19
Gebouw en interieur Rechtbank Zwolle in harmonie De eerste fase van de nieuwbouw van de Rechtbank in Zwolle is ten einde. Een prominente plaats in het project was weggelegd voor Nijboer Interieur & Design uit Mariënheem. Projectleider Henry Lokhorst vertelt over het aandeel van het bedrijf en geeft zijn visie over het ontwerp.
hebben zowel het trappenhuis, daar zijn we het meest trots op, de inrichting van de zalen, balies, pantry’s en delen van de wandbekleding geleverd en gemonteerd. Naast de reguliere inrichting hebben we ook in de parkeergarage nog enkele werkzaamheden verricht. De spiegelwanden in deze parkeergelegenheid heeft Nijboer geplaatst. Bij elkaar een groot project voor ons. We zijn zeer breed georiënteerd, zowel nationaal als internationaal. We opereren zowel in de particuliere markt als de zakenwereld. De twintig mensen die werkzaam zijn in onze Betrokken raken
de hoofdaannemers komt te
werkplaats hebben wederom
“We zijn bij dit project
liggen. De architect die eerder
puik werk geleverd.” Zoals
betrokken geraakt door de
bepaalde hoe het voorheen
bij elk project is er ook dit
beide partners van de bouw-
ging, geeft, al dan niet
keer sprake geweest van
combinatie, Trebbe en Dura
noodgedwongen, zijn taken-
aanpassingen. “In de interieur-
Vermeer. Trebbe is een
pakket steeds meer uit
bouw is dit normaal en
opdrachtgever waar we vaker
handen.”
hierdoor ook niet echt een
mee samenwerken. Daarnaast
20
probleem voor ons. We hebben
hebben we, voor een eerder
Werkzaamheden
er geen last van ondervonden,
project in Enschede (Muziek-
Nijboer Interieur & Design,
ook niet vanwege het karakter
cluster, red.), eveneens
broodheer van circa vijftig
van het gebouw”, aldus de
samengewerkt met Dura
werknemers, heeft in Zwolle
projectleider. “Mijn persoonlijke
Vermeer”, aldus Lokhorst. “Het
veel verschillende onderdelen
mening is dat de architect het
is een trend dat de portefeuille
gecombineerd tot een mooi
gebouw uitstekend heeft
interieur steeds vaker bij
interieur. Lokhorst: “We
uitgedacht. Het gebouw is
BOUWEN IN HET OOSTEN
in harmonie, waarbij het bouwkundig en interieur in elkaar overlopen. In de belijning en de details is het een prachtig gebouw, al zal niet iedereen dat zien.” Huidige markt “Wij zitten in de gelukkige omstandigheid dat we een goed gevulde orderportefeuille hebben. Dat is voor een interieurbouwer heel bijzonder. Vorig jaar hebben we in Oostzaan een 2e vestiging geopend inpandig bij architect Piet Boon. Hier kunnen we nu ook klanten ontvangen, zegt Lokhorst. “We mogen als Nijboer wel zeggen dat we ons richten op de top van de markt. De Amsterdam ArenA, het Muziekgebouw aan het IJ en het Paleis op de Dam zijn bekend terrein van ons. Sinds kort zijn we via Piet Boon ook actief in New York. Binnen afzienbare tijd gaan mensen van ons daar aan het werk. Een mooie nieuwe uitdaging.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
21
Nieuwe klimaatgevel voor Rechtbank Zwolle Een prominente plaats bij de bouw van de Rechtbank is voor Blitta BV uit het Limburgse Venray, met een nieuwe geveltechniek, waarbij een onorthodoxe techniek voor het eerst werd toegepast. Het bedrijf afficheert zich als trendsetter van complex samengestelde integraal ontwikkelde gevelconstructies, en dat is in dit project zeker manifest. Richard van Galen, hoofd productontwikkeling en directeur Henk Schaminee lichten de essentie van het project toe.
De aanbesteding “Normaal gesproken adviseren wij de architectenbureaus al in ontwerpstadium, zo zijn de meeste grote bureaus goede bekenden van ons en wellicht wordt Hootsmans dat in de toekomst ook wel. In dit specifieke geval werden we echter benaderd door Dura Vermeer, die tijdens de aanbesteding contact met ons op nam”, vertelt van Galen. Schaminee: “Je merkt steeds meer dat de markt als gevolg van de recessie veranderd. Voor ons is dat een verandering van projectaanname. Voorheen werden we in de ontwerpfase al gevraagd met de architect en ontwikkelende aannemer mee te denken en een prijs neer te leggen, terwijl we nu geregeld bij een hoofdaannemer meegaan in de aanbestedingsfase. Enerzijds is dat bewerkelijk want niet elke aanbesteding wordt gewonnen, anderzijds kun je toch meedenken en sturend optreden. Facetten waarin wij ons thuisvoelen. BOUWEN IN HET OOSTEN
23
Rechtbank Zwolle
gebouw. Ondanks het gesloten
ons geldt de laatste jaren, ook
Het unieke aan het Rechtbank-
en gescheiden circuit, is het
al voor de recessie in de bouw,
project schuilt hem wat Blitta
desondanks technisch mogelijk
dat we ons steeds vaker
betreft vooral in de gevel-
gemaakt voor diegenen die dat
manifesteren in de “utilitaire
constructie en de geïntegreerde
wil zowel qua lucht als geluid
woningbouw”. Grote, hoge
klimaatwerking ervan. Richard
direct contact te kunnen
woontorens en de ombouw van
van Galen: “Esthetisch en
hebben met de buitenwereld,
oude utiliteitsgebouwen naar
vormgevingstechnisch lag de
hiertoe zijn in een ontkoppelde
woningbouw, bijvoorbeeld
gevel vast conform de denk-
positie om het systeem niet te
studentenappartementen,
beelden van de architect en
beïnvloeden tussen de glazen
zijn voorbeelden hiervan. In
dat vormde ons vertrekpunt.
“klimaatkasten” van buitenaf
Rotterdam waren we betrokken
Dan volgt logischerwijs de
niet zichtbare te openen delen
bij de realisatie van de grootste
functionaliteit. Dit heeft
aangebracht. Iets wat erg
woontoren van Nederland, New
geresulteerd in een, visueel
belangrijk is voor een niet
Orleans op de Kop van Zuid.
gezien, doorlopende gevel
onaanzienlijk deel van de
In Amsterdam is het studenten-
maar met vertrekgebonden,
beroepsbevolking, zoals in een
huisvestingsproject Studio in
individueel maatwerk biedende
onlangs gepubliceerd rapport
het oude GAK-kantoor aan de
mogelijkheden. De essentie van
duidelijk is aangetoond.
westelijke A10 een treffend
de werking wordt gecreëerd
Erg spannend in Zwolle was
voorbeeld. Daar worden
door de toepassing van een
het feit dat diverse technieken
650 woningen gecreëerd.
zaagtandsysteem gescheiden
voor het eerst zijn toegepast
Dit zelfde geldt voor het
door “verticale” goten die als
en niet eerst getoetst en getest
oude Casa en op Sciencepark in
het ware grote glazen schoor-
konden worden in een
Amsterdam. Utiliteitsbouw is
stenen vormen welke op vloer-
laboratorium.”
en blijft echter belangrijk voor
niveau gecompartimenteerd
ons, ook in 2013.
zijn en zo binnen de
In Groningen zijn we werkzaam
dubbele huid de klimaatzones vormen. De luchtverversing van de ruimtes is eveneens bepaald niet alledaags. In de rechtbank loopt deze namelijk via de klimaatgevel van boven naar beneden en wordt deze van onder (vanuit plenum) afgezogen. Hiertoe zijn de luchtkanalen en bijbehorende regelapparatuur niet zoals
Henk Schaminee:
“voor ons geldt de laatste jaren dat we ons steeds vaker manifesteren in de ‘utilitaire woningbouw’.“
gebruikelijk opgenomen in een verlaagd plafond maar in een verhoogde vloer. In dit project vormt de dubbele gevel van Blitta waarin de afzuigboxen
Markt
bij het nieuwe kantoor van
geïntegreerd zijn een
Gevraagd naar zijn perceptie
uitvoeringsinstantie DUO.
onderdeel van de lucht-
van de huidige markt merkt
Ook een prachtig project. We
behandelinginstallatie, welke
Henk Schaminee op dat deze
voelen ons thuis in complexe
middels warmtewisseling zowel
voor Blitta de laatste jaren
situaties, we blijven echter ook
in de zomer als in de winter
sterk verbreed is. “Van oudsher
geïnteresseerd in wat meer
een grote bijdrage levert aan
zijn we sterk vertegenwoordigd
regulier werk.”
de klimaatbeheersing in het
in de utiliteitsbouw. Maar voor BOUWEN IN HET OOSTEN
25
Hutten Metaal Staalbouw verbreedt werkzaamheden De staalconstructie van het gerechtsgebouw in Zwolle is geleverd en gemonteerd door Hutten Metaal Staalbouw. Het Hardenbergse bedrijf heeft zich gespecialiseerd in drie marktsectoren; utiliteit, export en de on- en offshore.
Gerechtsgebouw Zwolle
Metaal Staalbouw sterk in is.
Hutten Metaal Staalbouw BV
26
gemonteerd voor het nieuwe Hilton hotel en in Delft met
toont zich content hoe het
Verbreding
het Reinier de Graaf ziekenhuis
project in Zwolle gerealiseerd
Naast de huidige
waar het 600 ton staal betreft.
is. De goede samenwerking
werkzaamheden in de
De eerstkomende twaalf weken
tussen de opdrachtgever en het
utiliteitsbouw gaat het staal-
beschikken wij over voldoende
Hardenbergse staalbouwbedrijf
en metaalbedrijf haar markt
werk, een gegeven waar we
heeft geleid tot een goed
verbreden. Naast de utiliteits-
tevreden over zijn”, aldus
resultaat. De constructeur van
bouw die het bedrijf van
Hutten Metaal Staalbouw.
Hutten Metaal Staalbouw heeft
oudsher bedient is het ook
bij het project in de opstart-
bezig in de export en de on- en
Toekomst
fase mee kunnen denken met
offshore. Bij de export moet er
Komend jaar en het
de bouwcombinatie Dura
worden gedacht aan projecten
daaropvolgende jaar probeert
Vermeer - Trebbe. Daarnaast
in Duitsland en Oostbloklanden.
Hutten Metaal Staalbouw BV
heeft het Twentse bedrijf
Voor de on- en offshore sector
een positief resultaat te
inbreng gehad over het
is Hutten Metaal Staalbouw
behalen. De verwachting is
economische deel, wat
bezig met het maken van
dat het economische klimaat
positief werd ervaren door
frames voor petrochemie-,
anno 2015 in de utiliteitsbouw
de opdrachtgever”, aldus
olie- en gasbedrijven. In de
weer positiever wordt. Met de
de directie van Hutten
utiliteitssector is Hutten
huidige moderne machinepark
Metaal Staalbouw. Door de
Metaal betrokken bij meerdere
is Hutten Metaal Staalbouw BV
complexiteit van de opdracht
projecten. “Bijvoorbeeld in
goed voorbereid op de
paste dit project goed bij de
Amsterdam waar 1.600 ton
toekomst.
werkzaamheden waar Hutten
staal wordt geleverd en
BOUWEN IN HET OOSTEN
Spaans hardsteen voor Rechtbank Zwolle De Zwolse Rechtbank heeft een unieke natuurstenen vloer. Architect Hootsmans liet zich inspireren door het Muziektheater in Almere. Het resultaat mag gezien worden. Natuursteenspecialist Van Stokkum uit Venlo monteerde in opdracht van de bouwcombinatie Dura Vermeer Trebbe.
waarin alles tot in detail werd vastgelegd. Dat geldt ook voor de tweede fase, de renovatie van de oude rechtbank.
Tegen de stroom in Van Stokkum, in 1910 opgericht en inmiddels deel uitmakend van de Vermeulen Groep uit Drachten, waartoe ook Opreij-Beisterveld deel uit maakt, richt zich met name op de utiliteitssector en de door economische omstandigheden ook op de luxere particuliere markt. Twan Smedts: “We werken landelijk en incidenteel ook in het buitenland. Woordvoerder Twan Smedts
te geven dat de vloer in de
Vrijwel alle grotere aannemers
vertelt dat de opdracht qua
loop der tijd als het ware
behoren tot onze opdracht-
omvang weliswaar niet in de
“gebalsemd” zou worden door
gevers. Het zijn geen
top tien genoteerd zal worden,
de schoenzolen, waardoor er
gemakkelijke tijden, ook
maar qua vakwerk een hoge
een padenstructuur ontstaat.
voor ons geldt dat. Het is een
score behaalt. “Het was
Er wordt een licht kleurverschil
beetje roeien tegen de stroom
beslist niet een alledaagse
zichtbaar, door het gebruik
in waarin we ernaar streven om
opdracht. Ik ben samen met
van de vloer, ze wordt iets
alle twaalf medewerkers aan
Alti Bolt, een medewerker
donkerder door het gebruik,
boord te houden. Dit jaar gaat
van Rijksgebouwendiensten
dit geeft een erg mooi effect
het bepaald niet slecht, maar
en de architect naar de groeve
aan de grijs-bruine kalksteen.
ook voor 2014 is het weer alle
gegaan in de omgeving van
Hiervoor is bewust gekozen
hens aan dek. Het is moeilijk
Barcelona om de definitieve
voor een gezaagde, geborstelde
om een toekomstverwachting
keuze te bepalen. Hootsmans
afwerking. Het was een
te verwoorden, maar we gaan
had voor ogen een gevoel mee
intensieve voorbereiding
ervoor.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
27
Rechtbank echte uitdaging voor Eissink Onlangs legde Eissink Plafond- en wandsystemen uit Hengelo de laatste hand aan de nieuwbouwfase van de nieuwe Rechtbank In Zwolle. Daarmee is de kous nog niet af, want ook bij de renovatie van de oude rechtbank aan de Luttenbergstraat worden de Hengelose specialisten ingeschakeld door bouwcombinatie Dura Vermeer-Trebbe. Projectleider Rene van de Weegh licht toe.
28
BOUWEN IN HET OOSTEN
“De Rechtbank is een mooi,
toegepast. Het tekenwerk en
uitdagend en omvangrijk
het engineeren van zowel de
project voor ons. Een groot
plafond- als wanddetails zijn
aantal van onze disciplines
in eigen huis uitgevoerd. Je
kwamen aan bod tijdens de
kunt dus rustig stellen dat de
realisatie. Ook in de renovatie-
rechtbank een goed voorbeeld
fase zal dat het geval zijn.
is van wat we aan kennis en
In de nieuwbouw hebben
kunde in huis hebben.”
we onder andere naadloze akoestische plafonds
Complex
gemonteerd van het type
Rene van de Weegh ervoer
Ri-acoustic, een product
het project als behoorlijk
van Gyproc. Het is een
uitdagend. “De aanloop was
geperforeerde gipsplaat
nog redelijk volgens planning
met aan de zichtzijde een
maar omdat er tussentijds nogal
akoestisch vlies, gemonteerd
wat aanpassingen werden
op een metalen constructie.
toegevoegd en de hoogte op
Het pafond is afgewerkt en
1e en 2e verdiepings vloer
voorzien van een akoestisch
parten speelde, gezien we met
spuitwerk. Daarnaast hebben
veel partijen op een relatief
we een verdekt metalen
klein vloer oppervlak een
buitenplafond en verdekt
subtiel samenspel moesten
uitneembare plafonds geleverd
kneden. Ook in de techniek
en gemonteerd.
hebben we diverse hobbels
De combipanelen in de
moeten overwinnen. Het eind-
rechtbank zijn van Heraklith,
resultaat mag er echter zijn.”
genaamd Heradesign. Deze panelen worden als afgewerkte thermische isolatie en geluidsabsorptie aangebracht tegen het parkeergarageplafond.”
Wanden “De metalstudwanden, die een hoogte hebben van circa elf meter, deze zijn a/d binnen zijde van de rechtszalen voorzien van een akoestische inhaakwand. Voor de hoge dubbelschalige wanden hebben wij in nauwe samenwerking met Voortman Staalbouw uit Rijssen een hulpstaalconstructie geengineerd”, aldus van de Weegh. “Tevens hebben we reguliere metalstudwanden, brandwerende wanden en voorzetwanden, evenals koven en inspectieluiken BOUWEN IN HET OOSTEN
29
Abeln Projectstoffering Almelo BV Abeln Projectstoffering Groningen BV Abeln Projectstoffering Friesland BV Twentepoort Oost 25a 7609 RG Almelo
Telnr. 0546 818269
[email protected] www.abelnvloeren.nl Uw opdracht pakken wij constructief aan!
GESPECIALISEERD IN: - Hoofdontwerp staalconstructies - Statische berekeningen in eigen beheer - Werkplaatstekeningen / 3D-modellen Tekla Structures (Xsteel) - Productie en montage van staalconstructies - Montage van dak- en wandbeplating - Turnkey industriebouw
Hutten Metaal Staalbouw BV Noorwegenweg 1, 7772 TA Hardenberg - postbus 441, 7770 AK Hardenberg T 0523-251755 -
[email protected] - www.huttenmetaal.nl
Pruis Schilderwerken bekend gezicht in Zwolle Voor het Elburgse Pruis Schilderwerken betekende de opdracht om de Zwolse Rechtbank te schilderen en sausen een mooi project. Het bedrijf is mede gespecialiseerd in de grotere werken in opdracht van aannemers, woningbouwcorporaties, instellingen en overheden. Maar ook kleine klussen in de particuliere sector worden ter hand genomen. Of het nu onderhoud of nieuwbouw betreft.
De opdracht voor het werk aan
toen ik begon werkten we al
ook andere gerenommeerde
de rechtbank werd verleend
regelmatig voor Trebbe. Ook
aannemers, woningbouw-
door de bouwcombinatie.
Dura Vermeer is bepaald geen
corporaties, institutionele
Woordvoeder Koos van Olst:
onbekende voor ons.
beleggers en instellingen
”Vooral met Trebbe hebben
De laatste jaren behoort ook
behoren. Naast eerder
we een decennia lange relatie.
dit bedrijf tot onze vaste
genoemde opdrachtgevers
Ik werk hier nu 33 jaar en
opdrachtgevers waartoe
behoren ook kerkelijke instellingen (momenteel is het bedrijf betrokken bij de restauratie en gedeeltelijke nieuwbouw van de Zwolse Broerekerk, red.), zorggerelateerde instellingen en particulieren tot onze doelgroepen. We werken boven de grote rivieren. Van Enschede tot en met Amsterdam en van Utrecht tot Groningen. De opdracht in Zwolle behelsde al het schilderwerk en sauswerk van alle muren en plafonds alsmede het aftimmerwerk. Ook alle cellen zijn door ons in de tweecomponenten verf gezet. Last but not least hebben we ook de twee vloeren van de parkeerdekken gecoat. Al met al een omvangrijke opdracht waar
“Als schildersbedrijf zit je altijd op het eind van de afwerkfase”
tijdens het hoogseizoen vele mensen van ons actief waren. De rechtbank past overigens uitstekend in een rijtje grotere projecten in Zwolle Recent nog hebben we gewerkt aan de
BOUWEN IN HET OOSTEN
31
Achmea toren, de Topsporthal
Ook in de winter hebben we
jaar. Onze kracht is denk ik de
van Landstede en Electrabel,
doorgewerkt in de parkeer-
veelzijdigheid. Onlangs hebben
die naast de Rabobank
kelder terwijl de kou was
we het twee jaar lange nieuw-
gevestigd is. Allemaal
ingevallen. Daarvoor verdient
bouwproject van de Isala
projecten met de nodige
de bouwcombinatie een pluim.
Klinieken in Zwolle afgerond,
vierkante meters.”
Ze hebben alles fantastisch
waar we alle beglazingen
geregeld met afscherm-
zowel binnen als buiten in onze
oplossingen en heaters.
portefeuille hadden. Zelfs de
Flexibiliteit Koos van Olst ziet met
loodbeglazing voor de röntgen-
tevredenheid terug op het
Breed georiënteerd
afdeling is door ons geleverd
project, maar vertelt wel dat
Zoals eerder gemeld orienteert
en gemonteerd. Maar het
er enige flexibiliteit gevergd
Pruis zich breed in de markt.
onderhoudswerk voor diverse
werd. “Maar dat zijn we wel
Koos van Olst: “Momenteel
woningbouwcorporaties zorgt
gewend. Als schildersbedrijf
zitten we voor zo’n 65 procent
voor ons voor een vaste stroom
zit je altijd aan het eind van
in het onderhoud en 35 procent
aan werk. Dat kan naast het
de afwerkfase en wordt je
in de nieuwbouw en is
reguliere, periodieke schilder-
geconfronteerd met eerder
de particuliere markt in
werk ook timmerwerk zijn in
opgelopen vertragingen en
verhouding tot enkele jaren
de vorm van vervanging of
dergelijke. In dit project
geleden in belangrijkheid
renovatie van ramen, kozijnen
betekende het dat we met een
toegenomen. Daarbij teken ik
en deuren. Die veelzijdigheid
aantal mensen vorig jaar in de
aan dat deze percentages
komt ons goed van pas.”
vakantie hebben doorgewerkt.
uiteraard varieren van jaar tot BOUWEN IN HET OOSTEN
33
Winans Dakwerken tevreden over samenwerking met Dura-Trebbe Samen met de Bouwcombinatie Dura Vermeer-Trebbe is Winans Dakwerken de uitdaging aangegaan om de nieuwbouw en renovatie van dit gecompliceerde project het hoofd te kunnen bieden.
34
“Op dit project hadden wij
nieuwe daken. De fa. Continu
leverancier en verwerker) ,
als professioneel dakdekkers-
Isolatiewerken te Schijndel
Carlisle (leverancier van
bedrijf te maken met een
heeft dit uitgevoerd.
Resitrix),Winans Dakwerken
serieuze uitdaging. De daken
Het grote voordeel voor
(verwerker van de dak-
moesten grotendeels voorzien
deze productkeuze was met
bedekking constructie) en
worden van een afschotlaag die
name dat er alzijdig afschot
Bureau Dak Advies op de bouw-
door Winans Dakwerken moest
gerealiseerd kon worden en
plaats in contact gebracht om
worden aangebracht. Hierin
tevens de druksterkte meer
de voorgestelde constructie te
kwam nog bij dat het bovendak
dan voldoende was om de
kunnen beoordelen en testen
van veel installaties en goot-
glazenwasser installatie te
in de praktijk”, aldus Wind.
afwerking werd voorzien”,
kunnen dragen. C-EPS mortel is
aldus Wind.
een zeer specifiek product dat
Tests
bij uitstek door specialisten
Om de daken van het
Elk project heeft zijn
dient te worden aangebracht.
Gerechtsgebouw heeft Winans
meevallers en tegenvallers.
Voordat de C-EPS mortel
Dakwerken besloten meerdere
Wind: “In dit geval was de
kon worden aangebracht
testen te laten uitvoeren door
glazenwasser rail die moet
heeft Winans Dakwerken
Bureau Dak Advies. Wind
worden aangebracht op het
de ondergrond van beton
over deze testen: “Na een
bovendak, het grootste
voorzien van een bitumineuze
aantal proeven met een
probleempunt waardoor samen
dakbedekking laag.
goede samenwerking tussen
met het afschot dit geen
De volgende stap was het
de verschillende partijen
eenvoudige keuze zou zijn om
aanbrengen van een verkleefde
konden we starten met onze
in een goede materiaalkeuze
EPDM bedekking. Om zoveel
werkzaamheden om deze
te kunnen voorzien.”
mogelijk risico’s uit te sluiten
uitdaging tot een goed einde
ging de voorkeur naar een
te kunnen brengen. Op het dak
C-EPS
gegoten verkleefd systeem in
van het tussendeel dat aansluit
“Na een aantal technische
een toepassing met bitumen
tegen de bestaande bouw
overleg sessies is gekozen om
110/30. Deze gietmethode met
moest een groenvoorziening
de ondergrond te voorzien
de Resitrix CL(Classic) te samen
worden aangebracht. De
van een cementgebonden
met de C-EPS mortel wilde
oplossing die door de opdracht-
afschotmortel. Deze C-EPS
we graag laten testen door
gever gekozen was, was een
mortel wordt veelvuldig
een onafhankelijke partij. Zo
mos sedum groenvoorziening.
toegepast om afschotcorrecties
werden de bedrijven Continu
Op dit dakvlak is gekozen
te realiseren op bestaande en
Isolatiewerken (C-EPS mortel
voor een warmdakconstructie
BOUWEN IN HET OOSTEN
waarbij de EPDM bedekking
Gerechtsgebouw te Zwolle zal
de technische kennis erg
wortelwerend is uitgevoerd in
binnenkort opgestart gaan
belangrijk maar ook de
de Resitrix SKW.
worden.
samenwerking zodat de strakke
Doordat de gevels met veel
planning behaald kon worden.
glas als prisma’s op het zonlicht
De daken zullen door de
Winans Dakwerken denkt dat
gingen werken kregen we te
Bouwcombinatie Dura Vermeer
het gewenste doel bereikt is.
maken met extreem hoge
Trebbe gesloopt worden
Onze dank gaat dan ook uit
temperaturen op dit dakvlak.
waarbij Winans Dakwerken
naar de onderlinge goede
Waardes van 80°C of iets meer
de daken van nieuwe isolatie
samenwerking met onze
waren op één bepaald punt
en EPDM dakbedekking zal
partners. Er waren zeker
meetbaar. Door hier te
voorzien. De moeilijkheids-
leermomenten maar deze zijn
verkiezen voor een groen-
graad van de nieuwbouw van
door een ieder goed opgepakt
voorziening worden deze
het Gerechtsgebouw te Zwolle
waardoor ook deze uitdaging
extremen middels het groen
was hoog. Er werd veel van
tot een goed einde is
pakket opgevangen. De dak
de verschillende partners
gebracht.”
renovatie van het bestaande
gevraagd. Zo was natuurlijk
“De dak renovatie van het bestaande Gerechtsgebouw te Zwolle zal binnenkort opgestart gaan worden.”
BOUWEN IN HET OOSTEN
35
Abeln stoffeerde Rechtbank Zwolle Het Almelose Abeln
Abeln, dat naast de vestiging in
doen we het gewoon goed maar
Projectstoffering voorzag de
Almelo ook vanuit Leeuwarden
in de Almelose regio zou het
nieuwe Rechtbank in Zwolle
en Groningen opereert doet
allemaal iets beter kunnen. Tot
van een fraaie vloerbedekking.
het relatief goed in deze barre
de bouwvak is het altijd druk
Bedrijfsleider Marcel Hessing
economische tijden. Hessing:
maar echt vooruitkijken na de
vertelt dat het een mooie en
“Maar het is duidelijk dat het
vakantie is moeilijk. Anderzijds
bewerkelijke opdracht was.
hier ook niet alleen hosanna is.
mogen we beslist niet klagen.
werken in opdracht. We vinden
Ook wij hebben ons moeten
We werken momenteel met
de rechtbank een mooi project
aanpassen aan de nieuwe
negen man op kantoor en
op basis van een prachtig
realiteit. Flexibiliseren waar
21 “op de vloer”. Daarmee
ontwerp. Zoiets wil iedereen
het kan en scherp, soms zeer
kunnen we het aanbod van
graag op zijn referentielijst
scherp, inschrijven. Vanuit
werk op dit moment goed
terugzien, zo ook wij.”
Leeuwarden en Groningen
aan.”
“Qua omvang behoort het tot de grotere, waarvan wij er gemiddeld jaarlijks twee tot drie ontvangen. In totaliteit hebben we 7.300 vierkante meter tapijttegels en 350 vierkante meter tapijt 400 cm breed gelegd. Allemaal DESSO Arcade. De complexiteit zat hem in twee aspecten. Ten eerste was het uitsnijden van de elektriciteitsdozen in de vloer en het bekleden van de deksels gecompliceerder dan we verwacht hadden. Daar zat behoorlijk wat extra werk in. Het tweede aspect vormde de planning en afstemming met andere partijen. Beide zaken vergden de nodige aandacht, maar al met al mogen we gerust spreken van een geslaagd werk.” Opdrachtgever Dura VermeerTrebbe is een goede bekende van Abeln. Hessing: “Zowel in combinatievorm als voor de beide afzonderlijke bedrijven werken we regelmatig. Op dit moment hebben we van beide aannemers ook nog andere
BOUWEN IN HET OOSTEN
37
‘Prachtig project voor Brandex’ Ruim een jaar hebben de medewerkers van Brandex BV zich vol passie voor het vak ingezet om het Zwolse gerechtsgebouw brandveilig te maken. Een ontzettend mooie technische klus, waar het Twentse bedrijf zich vol enthousiasme in heeft gestort.
gevers en pandeigenaren. De eigenaar van een gebouw is verantwoordelijk voor een optimale brandveiligheid. Niet de brandweer of gemeente.” Gerechtsgebouw Eind 2011 begon Brandex met het brandwerend bekleden van de staalconstructie in de trappenhuizen van het gerechtsgebouw aan de Schuurmanstraat. Met behulp van de juiste bekleding is de constructie bij het uitbreken van een brand 90 minuten “Bouwkundige brandpreventie.
en hebben alles als het gaat
brandwerend. Dit betekent dat
Dat is waar wij in zijn
om de brandwerendheid van
het staal niet zal bezwijken
gespecialiseerd”, vertelt Marc
gebouwen.”
binnen de gestelde eisen van
Roelofs, directeur van het
negentig minuten.
bedrijf uit Borne. “Zo kan
Het borgen van brandveiligheid
een aannemer of gebouwen-
is een item dat steeds meer
De staalconstructies in de
beheerder bij ons terecht
aandacht krijgt. Het was
zittingzalen, de belangrijkste
voor brandwerende beglazing,
altijd al belangrijk, maar door
zalen van een gerechtsgebouw,
bekleding, doorvoeren en
recente branden op Schiphol,
zijn ook door Brandex onder
voor brandwerend schilder-
in Enschede en in Volendam
handen genomen. Roelofs: “Al met al is het geheel een prachtig project. Het gebouw
“De samenwerking met andere partijen was perfect”
heeft meerdere zittingzalen. Op de eerste verdieping staat een staalconstructie waarop de verschillende tribunes zich bevinden. In het kader van veiligheid hebben wij ook bij deze constructie de kolommen
38
werk. Denk daarbij aan
wordt brandpreventie steeds
brandwerend bekleed en de
compartimering en dus aan
nadrukkelijker op de kaart
liggers brandwerend bespoten.
complete brandwerende
gezet. “Het is een stukje
Erg belangrijk, want je moet
scheidingen. Kortom, wij weten
bewustwording van opdracht-
er niet aan denken wat er
BOUWEN IN HET OOSTEN
met een tribune vol met mensen kan gebeuren als een constructie bezwijkt door brand.” Samenwerking “Wat mij met name is bijgebleven, is de samenwerking met de andere partijen”, vertelt Roelofs. “Bij Brandex staan wij garant voor snel schakelen en dus korte lijntjes. Wij zijn een platte organisatie en komen snel tot de basis. Dit streven
Naast de zalen namen de
wij samen met mensen van
vonden wij heel snel terug in
specialisten van Brandex ook
de bouwcombinatie en met
contact met de uitvoerders
het dak van de entree onder
de constructeur, Zonneveld
van andere bedrijven.”
handen. Dit om brandoverslag
Ingenieurs. Nauwkeurigheid
Daarbij doelt de ondernemer
te voorkomen. Als we spreken
is bij brandpreventie erg
op mensen zoals een Evert van Olst, uitvoerder van Bouwcombinatie Dura Vermeer/Trebbe. “Hij zegt wat hij vindt en wij ook. Wij denken met hem mee en hij met ons. Afspraak is afspraak.
“Stralen in een kelder vereist de juiste aanpak”
We weten precies wat we van de bouwcombinatie kunnen verwachten en zij van ons.
over samenwerken, dan is
belangrijk. Dit soort gegevens
De samenwerking was perfect
ook het samen bepalen van
leggen we ook vast in het
door snel schakelen en snel
de kritieke staaltemperatuur
gebouwdossier. Alles moet
te beslissen. Wij zaten veelal
belangrijk. Deze berekening
goed geregistreerd worden en
op één lijn. Dat is perfect.
is nodig om de laagdikte van
simpelweg piekfijn in orde
Helemaal bij dit soort grote
de brandwerende coating te
zijn.”
projecten.”
bepalen. Roelofs: “Dit deden Kelder De grote, twee verdiepingen tellende parkeerkelder onder het pand diende ook gestraald te worden. Zo heeft Brandex de stalen damwanden tot een reinheidsgraad van Sa 2 ½ gestraald en vervolgens beide etages voorzien van een primer. Op verdieping -1 is vervolgens 90 minuten brandvertragende coating aangebracht. Beide verdiepingen zijn ten slotte afgewerkt met een BOUWEN IN HET OOSTEN
39
beschermende topcoat.
interessante opdracht. Een
10.000 m2 de brandwerende
“De basisopdracht was in
speciaal project als deze is een
doorvoeren en de WBDBO-
principe gericht op alles boven
blikvanger voor de stad Zwolle.
scheidingen hersteld. In
de vloer, maar uiteindelijk
Maar ook voor ons is werken
Amersfoort brengen wij
hebben we ook veel werk met
aan zo’n gebouw een groot
7.250m2 brandwerende
de kelder gehad. Vergis je niet:
uithangbord.”
coating aan bij een groot
stralen in een kelder vereist de
Momenteel is de landelijk
winkelcomplex. “Wederom
juiste aanpak. Heel anders dan
opererende onderneming weer
erg mooie klussen, waarbij wij
boven de grond”, weet Roelofs.
druk met grote projecten
met onze specialiteit van grote
in Amersfoort en Almere.
waarde kunnen zijn op het
“Onze mensen vonden
Zo worden in Almere in een
gebied van bouwkundige
het geheel een ontzettend
bestaande parkeergarage van
brandpreventie.”
Over Brandex B.V. Met jarenlange ervaring is Brandex BV inmiddels een begrip in de wereld van brandpreventie geworden. Het landelijk opererende bedrijf uit Borne biedt dan ook brandwerende oplossingen aan op alle gebieden van brandcompartimering. Van het leveren en aanbrengen van brandwerend schilderwerk, beglazing, plaatmateriaal, betimmering en doorvoeringen tot het geven van vakkundig en uitgebreid advies op het gebied van brandpreventie. Maar ook valt hierbij te denken aan allerlei installatietechnische werkzaamheden. Brandex kent de wet- en regelgeving en de verschillende gecertificeerde producten tot in de details en biedt dan ook een compleet assortiment aan om uw gebouwen brandwerend te maken en te houden. Neem geheel vrijblijvend contact met ons op of bezoek onze website voor meer informatie: www.brandex.nl.
BOUWEN IN HET OOSTEN
41
KP Interieur, met recht vakwerk! KP interieur staat voor Kwaliteit in Projecten. Projectinrichting met de focus op interieurbouw. De klant is altijd het middelpunt, waar advies, ontwerp, kostenbewustzijn, uitvoering en project management omheen gezet worden.
KP Interieur produceert alles
Het werkgebied van KP
Ook het verwerken van de
van eenvoudige aanpassingen
Interieur is heel Nederland,
nieuwste grondstoffen in
op bestaande interieur-
met als productiefaciliteit onze
het productieproces en het
onderdelen tot complete
vestiging in Emmen, dicht bij
hergebruiken van bestaande
projectinrichting. Door de
de bron van vele vakmensen.
materialen, wordt door KP
omvang van ons bedrijf, ruim
Wij ontwerpen vele interieur-
Interieur in elk project
25 medewerkers, zijn wij heel
onderdelen zelf, maar ook
afgewogen.
goed in staat om meerdere
werken wij graag met
Het uitbesteden van
projecten tegelijk uit te
architecten.
werkzaamheden voor de onderdelen van bijvoorbeeld
voeren.
42
BOUWEN IN HET OOSTEN
glas en staal worden door geselecteerde bedrijven uitgevoerd, waarmee wij al jaren lang relaties hebben. Ondercapaciteit wordt opgelost door werk uit te besteden of door mensen in te lenen. Onze projectleider denkt mee bij alle fases, van ontwerp tot oplevering, met als doel om nog efficiënter te kunnen werken en klanttevredenheid op hoog niveau te houden. Werkzaamheden zoals de
Voor de instandhouding van
inkoop en montage van
het vakmanschap wordt de
verlichting, systeemplafonds
vakkennis die bij onze mensen
KP Interieur is een financieel
monteren, schilderwerk, maar
aanwezig is, overgedragen aan
sterk bedrijf, dat projecten
ook stoffeerwerk, enz. worden
de jongere generatie. Ook
uitvoert voor zowel
door onze turn key benadering
wordt er door KP Interieur aan
particulieren als organisaties.
onder onze regie uitgevoerd.
verschillende vakscholen een
Vakwerk!
BOUWEN IN HET OOSTEN
stage plaats aangeboden.
43
Zes decennia slopen en saneren Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering heeft zich door de jaren ontwikkeld tot een toonaangevend bedrijf in haar vakgebied. Zes decennia slopen en saneren volgens de richtlijnen vereist kennis, specialisme en vakbekwaamheid. Volgens de directie zijn de eisen die worden gesteld aan de organisatie, medewerkers en processen dan ook zeer hoog.
Marcel en Erwin Kamphuis
Aanvragen dienen daarom
en op industrieterreinen,
vormen de directie van het
uitermate scherp te worden
bij de renovatie van huizen,
bedrijf dat met haar veertig
uitgerekend. Vervolgens is het
gedateerde bedrijfsgebouwen
vaste medewerkers en
zaak om te kijken waar de
en leegstaande kantoren.
gemiddeld twintig vaste inleen-
klus efficiënter kan worden
En het overheidsbesluit dat
krachten niet alleen regionaal,
gerealiseerd zodat het toch
aangeeft dat asbesthoudende
maar ook buiten de poorten
rendabel blijft.”
daken voor 2024 moeten zijn
van Twente en de Achterhoek
gesaneerd levert het nodige
opereert. Dit zegt genoeg over
Overheidsbesluit
werk op. Erwin Kamphuis: “Nu
de kwaliteit die de organisatie
Dit betekent niet dat de
worden er per jaar vier miljoen
levert. “Maar het is niet
broers met argusogen naar de
vierkante meter asbesthoudende
vanzelfsprekend”, aldus Erwin en Marcel. “Ook bij ons is de crisis voelbaar. Dat is heel begrijpelijk, immers waar minder wordt gebouwd, hoeft minder te
toekomst kijken. Integendeel. Zij verwachten dat de komende jaren vooral sloopwerk wordt
materialen verwijderd van daken. Om de doelstelling van de overheid te halen, zal per jaar tien miljoen vierkante meter moeten worden gesaneerd.”
uitgevoerd in
worden
binnen-
Juiste mentaliteit
gesloopt.
stedelijke
Marcel Kamphuis: “In onze
gebieden
branche zijn de veranderende (strenge) wet- en regelgeving sowieso eerder regel dan uitzondering. Daar zitten we constant bovenop. Niet alleen wij, maar zéker ook onze
44
BOUWEN IN HET OOSTEN
Nieuwe website en logo gelanceerd Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering presenteerde onlangs de nieuwe website van het bedrijf. Onder het motto: “Deze website wordt gesloopt” maakten relaties kennis met de innoverende visie van de inmiddels zes decennia bestaande onderneming. Marcel en Erwin Kamphuis: “Zeker in
medewerkers, die zonder
Marcel Kamphuis eveneens de
deze tijd moet er keihard
problemen openstaan voor
zes-procents regeling die op
gewerkt worden om de
opleidingen en cursussen om
1 maart is ingegaan. “Het
omzet te continueren.
zich de nieuwste materie eigen
betekent dat in plaats van het
Door ons, onze vaste mede-
te maken. We hebben het
hoge BTW-tarief, nu het lage
werkers, maar ook door de
mede dankzij hun inzet en
tarief wordt berekend over
mensen die we inlenen. We
fanatisme te danken dat
de uren. Dit geldt zowel voor
zijn er 24/7 mee bezig. Een
relaties ons associëren met
de sloopwerkzaamheden als
stuk innovatie –in de vorm
termen als “degelijk”,
voor de asbestsanering bij
van een nieuwe website en
“betrouwbaar” en “duurzaam”.
renovatieprojecten. Hierop
logo- horen daarbij, vonden
Dat is een positief aspect wat
kunnen klanten de nodige
we. Om onze relaties ook
we ontzettend waarderen.”
kosten besparen.”
eens kennis te laten maken met de mensen waarmee we
Financieel voordeel
het “samen doen”.
Een positief aspect is volgens
Door: Jolanda Groothuis
www.kamphuissloopwerken.nl
“We zitten constant bovenop de regelgeving” BOUWEN IN HET OOSTEN
45
Meters slopen in Zwolle Op 17 juni jongstleden vond de kick-off plaats aan de Luttenbergstraat 5 te Zwolle alwaar het oude Gerechtsgebouw onder handen wordt genomen door Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering. De renovatiesloop zal binnen vijf weken gerealiseerd moeten worden met gemiddeld twintig medewerkers. Het betekent dat er in korte tijd veel moet gebeuren. Temeer omdat het merendeel van de werkzaamheden bestaat uit handwerk wat ondersteund zal worden door de inzet van mini- en mobiele kraan, schranklader, en hydraulische knipscharen. De werkzaamheden zullen bestaan uit het verwijderen van de installaties, plafonds, vloerafwerking, wanden, liften, leidingen, het bordes, de dakbedekking en het leeghalen van de CV-ruimtes. De hoeveelheid te verwijderen asbest in het gebouw is ten opzichte van de sloopwerkzaamheden vrij gering. Uitvoerder Yuri Dukker: “Dit is een mooi project. We verwachten vooralsnog weinig complexiteiten. De renovatiesloop betekent dagelijks letterlijk “meters maken” met gemiddeld twintig personen. De klus moet snel geklaard worden en dat moet in mijn optiek, gezien de mentaliteit van de ervaren medewerkers, gaan lukken. Vooralsnog verwacht ik tijdens deze renovatiesloop geen exceptionele bijzonderheden.” Kamphuis kreeg het werk in handen van Bouwcombinatie Dura Vermeer/Trebbe.
46
BOUWEN IN HET OOSTEN
De missie van REINÆRDT Deuren is om efficiënt te produceren met zo min mogelijk afval. Bovendien staat veilig werken hoog bij het bedrijf in het vaandel. Milieubewust handelen voor de volgende generatie is een dagelijks aandachtspunt. “Bij onze keuze van grondstoffen laten we ons al jaren leiden door het gebruik van FSC/PEFC gecertificeerd hout. Maar we hebben een volgende stap gezet. REINÆRDT Deuren zet bamboe in en dat heeft veel voordelen”, aldus commercieel manager Paul Leusink.
REINÆRDT Deuren BV onderscheidt zich in de markt
Bamboe als vervanger van hardhout Naar verwachting levert
Maatschappelijk Verantwoord.
gecertificeerd hardhout.
REINÆRDT binnen nu en twee
Een innovatief product waarin
Bamboe is een grassoort die
jaar tachtig procent bamboe
wij het onderscheid maken op
razendsnel groeit, zo’n 30
als vervanger voor hardhout.
het gebied van duurzaamheid
tot 50 centimeter per dag.
Technisch adviseur Rob
en daarmee spelen we in op
Daardoor kunnen in een
ter Woerds is er stellig
de toenemende vraag van
volwassen plantage elk jaar de
van overtuigd. “Jarenlang
opdrachtgevers naar gebruik
vijf jaar oude stammen worden
onderzoek en vele testen
van verantwoorde materialen.”
geoogst, zonder dat de omvang
hebben ons geleerd dat
Paul Leusink vult zijn collega
van het bos afneemt.
bamboe het product van
aan: “REINÆRDT is als eerste
De houtachtige stammen van
de toekomst is. Kwalitatief
deurenfabrikant eind 2012
bamboe voldoen aan dezelfde
hoogwaardig en de verwerking
overgestapt op het gebruik
kwaliteitsnormen en gebruiks-
ervan is honderd procent
van bamboe in plaats van
eisen voor deuren als het
BOUWEN IN HET OOSTEN
47
bewerking van bamboe gelijk
entree naar onbegrensde
is aan de bewerking van
mogelijkheden. Dankzij de
tropisch hardhout. Ook met
eigen engineerafdeling en
gebruik van bamboe zijn de
constante innovaties gekoppeld
brandtesten glansrijk geslaagd.
aan de flexibele productie-
Inmiddels hebben we een
mogelijkheden, is REINÆRDT
indrukwekkende ervaring
in staat oplossingen te bieden
opgedaan. Eén van de
waar veel anderen moeten
spraakmakende projecten is de
afhaken.
nieuwbouw van Isala Klinieken Rob ter Woerds
in Zwolle: vijfduizend deuren
Recessie
met bamboe.”
Op de vraag of REINÆRDT veel
tropisch hardhout. Bovendien
economische hinder heeft
wordt verdere bodemerosie
Grote fabrikant
ondervonden van de recessie
tegen gehouden door het
Met de productie van bijna
knikt Paul Leusink bevestigend.
uitgebreide wortelsysteem en
een half miljoen deuren en
“Het zijn zware tijden.
het hoge CO2 opnamegehalte
montagekozijnen per jaar is
Desondanks hebben we onze
van de plant is positief voor
REINÆRDT Deuren één van de
het broeikaseffect.
grotere fabrikanten in Europa.
Wij merken dat architecten
In dertig jaar tijd heeft het
zeer gecharmeerd zijn van
bedrijf uit Haaksbergen zich in
bamboe randhout. Esthetisch
Nederland ontwikkeld tot een
wordt het geprefereerd boven
specialist in het ontwerpen,
tropisch hardhout.”
produceren, leveren en monteren van maatwerk-
Eerste en enige
deuren- en kozijnen voor
REINÆRDT Deuren is
de utiliteitsbouw, combi- en
vanzelfsprekend niet over één
woningbouwprojecten. Naast
medewerkers goed aan het
nacht ijs gegaan wanneer ze
Nederland vinden de deuren
werk weten te houden. Dat
zegt dat alle deuren met
en kozijnen hun weg zowel
heeft onder andere te maken
bamboe uit te voeren zijn. Rob
binnen als buiten de EU. Met
met innovatief denken. Onder
ter Woerds: “Ervaringen, brand-
kwalitatief hoogwaardige en
het mom: “Een deur kan niet
testen en duurtesten hebben
speciale deuren en kozijnen
zonder een kozijn” willen we
ons de kennis opgeleverd hoe
(zie kader) in meer dan
er steeds meer op aan de klant
bamboe zich gedraagt in onze
tienduizend verschillende
volledig te ontzorgen. Dit
deuren. We hebben kunnen
uitvoeringen biedt REINÆRDT
houdt in dat we zorgdragen
beoordelen dat de machinale
haar opdrachtgevers een
en verantwoordelijk zijn voor
Paul Leusink
“de passende oplossing voor
“De brandtesten slaagden glansrijk”
het gat in de muur”. Met andere woorden: adviseren van het juiste product, leveren van deur, kozijn, hang- en sluitwerk, de montage ervan en een onderhoudscontract. Door uitbreiding van onze diensten blijft de omzet gecontinueerd. Ook in de huidige dalende markt.” Door: Jolanda Groothuis
48
BOUWEN IN HET OOSTEN
Rechtbank Zwolle 331 FSC-gecertificeerde, schilderklare binnendeuren, waaraan hoge eisen werden gesteld op het gebied van brandveiligheid, geluiddichtheid, duurzaamheid en esthetiek. Ook bij de nieuwbouw van het Justitiegebouw in Zwolle liep de begeleiding van REINÆRDT Deuren van uitvoerig advies, via productie en levering tot aan de montage. “Het voordeel daarvan is dat wij veelvuldig samenwerkten met de hoofdaannemer en de wandenleverancier, waardoor een heldere projectsamenwerking op basis van ervaring en kwaliteit werd geboden”, aldus Paul Leusink. “Voor ons was het een turnkeyproject, volledig op basis van maatwerk. De deuren zijn zo gemonteerd (met onzichtbare inbouwdrangers en scharnieren) dat ze een geheel met de wand vormen, ondanks de diversiteit in dikten.”
REINÆRDT Deuren produceert in Haaksbergen op een industrie-
REINÆRDT Deuren BV is
terrein van circa 70.000 m2 met 220 medewerkers per week
onlangs genomineerd door
zo’n 7.000 deuren en 3.000 montagekozijnen. Bovendien
de Vereniging Comfortabel
heeft het bedrijf een vestiging in het Duitse Saterland waar
Wonen voor de Nationale
65 medewerkers houten binnenpuien en specifieke brand-
Innovatie- en Duurzaamheids-
werende deuren produceren voor de Europese markt.
prijs. De definitieve uitreiking
REINÆRDT Deuren zet op jaarbasis 45 miljoen euro om waarvan
aan de winnaar zal 5 november
60 procent in Nederland.
2013 plaatsvinden.
BOUWEN IN HET OOSTEN
49
KienhuisHoving informeert
De Energy Service Company (ESCo) is een onderneming met het doel om nieuwe en bestaande gebouwen te verduurzamen. Hieronder bespreek ik de voordelen van een ESCo, en de mogelijkheid die de ESCo biedt om de bouwwereld een nieuwe impuls te geven. Energiebesparing, groen, duurzaam…: begrippen die bovenaan het wensenlijstje staan van menig politicus en eigenaren en gebruikers van vastgoed. Niet alleen uit idealistische motieven, maar ook vanwege de economische veronderstelling dat de prijzen van fossiele brandstoffen in de toekomst alleen nog maar zullen stijgen. Echter, veel eigenaren van vastgoed beschikken niet over de middelen om die zo gewenste energiebesparende toepassingen aan hun vastgoed te bekostigen. Tegen deze achtergrond kan de opkomst in Nederland van de ESCo worden begrepen. Een ESCo is een onderneming die in opdracht van een vastgoedeigenaar de realisatie en het onderhoud van energiezuinige maatregelen ten aanzien van het vastgoed op zich neemt. De ESCo en de vastgoedeigenaar sluiten een langdurige prestatieovereenkomst, waarin doelstellingen zijn opgenomen die de ESCo garandeert te halen. Als tegenprestatie ontvangt de ESCo van de vastgoedeigenaar betaling van termijnvergoedingen. Deze vergoedingen betaalt de vastgoedeigenaar uit de besparingen op de energierekening (of uit de toeslag die die de gebruiker, meestal een huurder, wegens bespaarde energiekosten betaalt). De ESCo-structuur biedt legio voordelen: de gebruiker ervaart een hoger comfort en betaalt gedurende lange tijd een vaste
energieprijs, de vastgoedeigenaar hoeft geen investeringen te doen terwijl de waarde van zijn vastgoed wel toeneemt en de ESCo kan produkten (energiezuinige installaties) en diensten (het daadwerkelijk aanbrengen daarvan) leveren, en de marge tussen de ontvangen vergoeding en haar investeringskosten behouden. Meer direct: een ESCo betekent een opdracht voor één of meerdere aannemers, met alle daarbij behorende werkgelegenheid. De ESCo is tot nu toe in Nederland toegepast in de utiliteitsbouw, en de overheid zet stevig in op die sector. De vraag rijst echter of het ESCo-model ook kan worden toegepast in de woningbouwsector. Gekeken wordt dan naar de voorraad oudere huurwoningen, waar weinig energiebesparende maatregelen zijn toegepast, met een hoge energierekening als gevolg. De idee is dan dat een ESCo die huurwoningen energiezuinig maakt. De huurders betalen in plaats van een energierekening een toeslag op de huurprijs, welke toeslag door de woningcorporatie aan de ESCo wordt afgedragen. De juridische uitwerking van deze structuur vergt nog wel enig denkwerk, maar valt te overzien. De grootste uitdaging is de financiering van de ESCo-structuur. Het is in het bijzonder niet eenvoudig voor de ESCo op dit moment een volledige financiering voor de investering te verkrijgen. Banken zijn huiverig om leningen te verstrekken, en pensioeninstellingen zijn met name geïnteresseerd in omvangrijke projecten. In de markt en op overheidsniveau zijn dan ook initiatieven ontstaan om te proberen hier een oplossing voor te bedenken. Gelet op de voordelen van een geslaagde ESCo-structuur, is het zeker de moeite waard om hiermee aan de slag te gaan.
COLUMN
Energy Service Company en woningbouw: een kans?
Heeft u vragen over deze column, dan kunt u contact opnemen met de heer mr. A.E. (Antoine) Broesterhuizen, advocaat Aanbestedingsrecht bij KienhuisHoving advocaten en notarissen. Zijn e-mailadres is
[email protected]". Telefoonnummer: +31 53 480 43 25.
BOUWEN IN HET OOSTEN
51
Importeur over Keylite dakramen:
“Geen maatvoering is afwijkend voor de fabriek” Sinds vier jaar heeft Mike Ensing het dealerschap van Keylite Dakramen in de Benelux. Toen hij dit partnerschap aanging met de Ierse fabrikant had hij reeds vijftien jaar ervaring in de dakramenhandel en zou hij zich specialist mogen noemen. “Totdat ik kennis maakte met de producten van Keylite. Over specialisme gesproken: de mogelijkheden die deze fabrikant biedt zijn enorm. Ik heb nog nooit een aanvraag moeten afwijzen op basis van beperking.”
Het begon met de aanvraag van 250 dakramen voor een groot monumentaal pand in Amsterdam, het huidige conservatoriumhotel. Mike: “De maten waren buitenstandaard en bovendien moesten de ramen voorzien worden van monumentenglas. Een prachtig project, maar ik besefte dat dit een zoektocht zou worden. Uiteindelijk kwam ik via het digitale circuit in Ierland terecht waar het hoofdkantoor van Keylite is gevestigd. Voor deze fabrikant bleek de aanvraag bepaald niet ingewikkeld. Al tijdens mijn eerste bedrijfsbezoek was ik onder de indruk van de mogelijkheden. Het assortiment is enorm breed
“31 standaardmaten snel leverbaar in zowel de houten als de onderhoudsarme, witte uitvoering”
om over de flexibiliteit in de
agentschap
productie nog maar te zwijgen.
een feit. Mike:
Voor mij redenen genoeg om
“Met de missie en visie van
Zij erkennen het belang van
serieus met de fabrikant in
Keylite kan ik mij helemaal
een innovatieve benadering van
gesprek te gaan over een
verenigingen. Bij Keylite
onderzoek en ontwikkeling en
eventueel agentschap.”
gelooft men dat ieder product
hebben met succes talrijke
het beste moet bieden in
nieuwe en innovatieve product-
Vooruitstrevend
innovatie, kwaliteit en waarde
verbeteringen geïntroduceerd.
Uiteindelijk werd dit
voor het geld van de afnemer.
Dit zijn onder meer de
BOUWEN IN HET OOSTEN
53
integrale jaloezie,
leverbaar zijn in zowel de
voorgemonteerde montage-
houten als de onderhoudsarme
beugels en uniek laag profiel
witte uitvoering (coating met
als standaard. Dit is een
polyurethaan). Mike legt uit
Assortiment
directe hit bij architecten
dat hij zaken doet met vier
•Integraal Gordijn Dakramen
en ontwerpers. Met de nadruk
grote partijen; Oldenboom,
•Tuimelramen met centrale
op ontwerptechnologie,
Jongeneel, The Ferney Group
Door: Jolanda Groothuis
as
ongeëvenaarde en befaamde
en 4 Plus Bouwmaterialen.
•Uitzet-tuimelvensters
dienstverlening bieden wij niet
“Deze bedrijven zetten de dak-
•Nooduitgang Dakramen
alleen een praktische keuze
ramen weer af bij hoofdzakelijk
•Klassieke Dakramen
voor bouwproffesionals, maar
de aannemerij. De dakramen
•Verticale Bi-Lite Dakramen
ook een betrouwbare keuze
worden voornamelijk ingezet
•Platdaksysteem voor
voor huiseigenaars.
in de woningbouw waar ik,
Dakramen
ondanks de crisis niet mag
•Combi Platdak Systeem
Goede resultaten
spreken van tegenvallende
•Nokvensters Dakramen
Inmiddels heeft Keylite een
resultaten. Integendeel zelfs.
•Lichtstraat Dakramen
behoorlijke naam opgebouwd
Prijstechnisch zitten we op een
•Wit afgewerkte Dakramen
bij veel bouw gerelateerde
zeer gunstig niveau omdat de
•Elektrisch bediende
bedrijven in de Benelux. Een
kostprijs laag is. Zodoende
sterk punt is ondermeer dat
ondervinden we weinig hinder
er 31 standaardmaten, snel
van de concurrentie.”
Dakramen •Sun Lite Daglichtspot
Keylite Certificaten Volledig BBA gekeurd De belangrijkste factoren zijn: structurele stabiliteit, ventilatie, winden waterdicht, eigenschappen in relatie tot brand- en thermische isolatie. ISO 9001: 2008 gekeurd Keylite voldoet aan alle geldende normen ten aanzien van de klant kwaliteitseisen, toepasselijke wettelijke eisen, waarbij het de bedoeling is om de klanttevredenheid te verbeteren en het bereiken van voortdurende verbetering ter verwezenlijking van deze doelstellingen. Keylite dakramen voldoen aan de hoogste kwaliteit en worden voortdurend beoordeeld door de BSI om de kwaliteitszorgsystemen en de normen van BS EN ISO 9001:2008 te waarborgen. CE gemarkeerd Keylite’s CE markering is de verklaring dat de producten voldoen aan de essentiële eisen van de relevante Europese gezondheids-, veiligheids- en milieuwetgeving. FSC gekeurd Keylite is een internationaal erkend bedrijf met een handelsmerk. Het FSC keurmerk geeft de zekerheid en erkenning in verantwoord bosbeheer. Alleen het beste kwaliteit grenenhout uit beheerde bossen is geselecteerd voor de Keylite dakramen.
BOUWEN IN HET OOSTEN
55
Caspar Jansen is directeur van Duoflex, een HalDu Groep onderneming waartoe ook Halkers en Gromada uit Groesbeek behoren. Het uitzend- en detacheringsbureau gericht op de sectoren bouw en installatietechniek wordt dagelijks geconfronteerd met het wel en wee van de arbeidsmarkt. Zaken als onderwijs, krapte en arbeidsvoorwaarden passeren in deze rubriek de revue. Serieus en veelal gelardeerd met een knipoog, geïllustreerd door cases vanuit de praktijk van alledag.
Haldu Groep slaat haar vleugels uit richting Duitsland. Hierover is in de Nederlandse bouwpers inmiddels positief geschreven. Voor als het u ontging: recent hebben we door een strategische overname een prima bruggenhoofd op Duitse bodem gerealiseerd. In korte tijd heb ik daardoor intensief met mijn nieuwe Duitse collega’s van Welcam Personal GmbH samengewerkt. En alle clichés kloppen. De Duitse advocaat die de overname begeleidde, was meer dan punctueel. Elke punt en komma in het duimendikke contract is doorgezaagd. En mijn nieuwe Duitse bedrijfsleider stelt het glimlachend zeer op prijs als wij elkaar ’s ochtends met een handdruk begroeten voor weer een nieuwe dag. Ook zeer charmant is de uiterst verzorgde en punctuele e-mail correspondentie. Zelfs het kleinste wissewasje per mail is voorzien van een keurig intro en alle mogelijke wensuitingen aan het eind. Hier word ik vrolijk van. Van de weeromstuit ben ik door de bevestiging van deze clichés mijn eigen Hollandse oranjegedrag gaan analyseren. Immers, ik voel mij gast in Duitsland, let wel: een ondernemende gast. Waren mijn compagnon en ik in de onderhandelingen met de voormalig eigenaren niet te frivool? Te losjes? Deden we eigenlijk alles wel netjes? Moesten we geen stropdas om? Was de omgang met de Duitse zakenrelaties niet te toll? Net op tijd kon ik bij mijzelf voorkomen dat deze zelfreflectie zou omslaan in een dodelijk kopieergedrag van de Duitse zakenhouding die ik aantrof. Hiermee zou ik immers volledig teniet doen waarom de Duitsers er eigenlijk voor kozen om met ons samen te werken! Okay, we hebben de stropdas niet altijd om (en de Duitsers trouwens ook niet) en de formaliteiten in de omgang vervangen we toch wel snel door een klap op de schouders. Maar is dat nou niet precies wat de Duitsers wellicht in ons leuk vinden? Opposites attract. U kent de kreet. Ik heb in mijn prille omgang met mijn nieuwe Duitse zakenrelaties ontdekt dat het zo werkt en dat we de bereidheid tonen om met elkaar samen te werken. Wat wij in hen bewonderen, is niet wat zij in ons bewonderen. Maar tegelijkertijd is er een onweerstaanbare magneet.
snel zag ik in dat dit bijzondere verschil totaal niet overbrugd hoefde te worden. Wij reizen vanuit ons kikkerland al eeuwen over de wereld om ook maar het kleinste zakelijke succes te kunnen boeken. Een voorbeeld? Op tochtige schepen, ziek van de scheurbuik voeren we al in de 17e eeuw helemaal naar Indonesië om kruidnagelen in te kopen en in Nederland als goud te verhandelen. En onze buren? Die hebben eeuwenlang een land gehad dat was opgebouwd uit een lappendekken van koninkrijkjes en prinsdommen. Eigenlijk had niemand de behoefte en noodzaak al die kleine landjes te verlaten voor handel. Dit gegeven zit genetisch in de Duitsers verankerd. Terwijl wij tolle Holländer dénken dat zij met al die grote auto’s over de Autobahn duizenden kilometers razen, is het bewezen dat de actieradius van de Duitser in werkelijkheid heel klein is: alles wat zij nodig hebben, is in hun onmiddellijke omgeving voorhanden. Wellicht is het land zó groot, dat het timide maakt en je het daarom allemaal zoekt in je eigen omgeving. Dit uit zich bijvoorbeeld in fabrieken waar de beste auto’s worden gemaakt met lokale specialisten die deze jobs van vader op zoon overgeven, zoals Audi, VW en Mercedes. Een Nederlander verhuist gemiddeld 5 keer in zijn leven terwijl de gemiddelde Duitser slechts 1,3 maal een andere woning betrekt. Oost, West, thuis best en wat je van ver haalt is niet altijd lekkerder, of…… De moraal van dit verhaal? In tijden van crisis kiezen ook Nederlandse ondernemers instinctief voor de veilige weg. Zakendoen met wie je al kent. In je eigen omgeving. Producten maken die zich al hebben bewezen. Afspraken nakomen die al heel lang staan. Niet iemand benaderen waarvan je weet dat de zakelijke mores anders is dan die van jou. Kortom, op zeker spelen. Met mijn omgang met collega’s en zakenrelaties uit Duitsland is voor mij bevestigd dat alleen je openstellen voor anderen ons uit de crisis kan helpen. Je krijgt meer gedaan dan je denkt en je kunt elkaar versterken. Juist in deze tijd van globalisering en economische mineur dé tool om je te onderscheiden en het verschil te maken. Opposites attract, it attracts…business!
Wel ontdekte ik één bijna onoverbrugbaar verschil tussen de Duitsers en de Nederlanders. Maar al
COLUMN
Gegensätze ziehen sich an. Opposites attract, it attracts…business!
Caspar Jansen
BOUWEN IN HET OOSTEN
57
Loohuis Installatiegroep groeit door na overnames Loohuis Installatiegroep
om al het goeds wat in dit
Heeten, Hengelo, Nijverdal,
versterkt haar positie in de
installatiebedrijf de afgelopen
Raalte, Zwolle en Rheine(D).
regio Apeldoorn door de
30 jaar is opgebouwd voort te
Loohuis is actief in de woning-
overname van het eind april
zetten. Daarnaast zal onder
bouw, utiliteit en industrie
failliet verklaarde, Apeldoornse
de Loohuis vlag de reeds in
als professionele partner
bedrijf ITA (Installatie Techniek
gang gezette ontwikkeling
voor ontwerpen, installeren,
Apeldoorn).
van innovatieve, duurzame
onderhouden en beheren
“ITA is een gerenommeerd
installatieconcepten en werk-
van alle gebouwgebonden
bedrijf welke werd
methodes verder vorm worden
technische installaties.
meegetrokken in het
gegeven. Onder de nieuwe
faillissement van moeder-
bedrijfsnaam Loohuis-ITA
bedrijf Romijnders. Het bedrijf
Installatietechnieken B.V.
Bij het ter perse gaan van
ITA heeft veel vakmensen met
worden installatietechnische
deze editie van Bouwen in het
kennis en ervaring op gebied
werkzaamheden op gebied van
Oosten maakte Loohuis bekend
van nieuwbouw- en renovatie
nieuwbouw en renovatie van
dat naast ITA Apeldoorn ook
van woningen en zorggerichte
woningen en in de utiliteit
Meulenbeld Installatiebedrijven
utiliteitsprojecten. Met de
uitgevoerd. De bestaande
is overgenomen. De nieuwe
overname zal een deel van
service en onderhouds-
naam is voor Loohuis-
de werknemers haar baan
overeenkomsten van cv
Meulenbeld Installatie-
behouden en zullen een aantal
installaties voor woning-
technieken B.V. Meulenbeld
onderhanden projecten tot
bouwverenigingen zijn
Installatiebedrijven bestond
een goede afronding gebracht
ondergebracht bij Eneco.
uit Meulenbeld-Hofhuis
worden en nieuwe uitstaande
Loohuis Installatiegroep is
Installatiebedrijf b.v. (Almelo),
projecten worden opgepakt”,
een dynamisch en innovatief
Slot Installatietechniek b.v.
aldus Loohuis.
familiebedrijf met vestigingen
(Enschede) en van Egdom
“Wij zullen er alles aan doen
in Fleringen, Hardenberg,
Insttaltietechniek b.v. (Almelo). Tot de overname werkten er circa 150 medewerkers bij de drie bedrijven. Gezien de werkvoorraad verwacht Loohuis-Meulenbeld Installatietechnieken B.V. een substantieel behoud van werkgelegenheid.
BOUWEN IN HET OOSTEN
61
“Het moet van de Arbo!” (De beleving van de ondernemer; moeten of willen) Bij veel bedrijven waar ik aan tafel kom, wordt bijna altijd dezelfde vraag gesteld. “Moet dat van de Arbo” en “waarom dan”?
COLUMN Jaap Middel is afdelingshoofd Arbo & Milieu en Hoger Veiligheidskundige bij Dion BV uit Hardenberg. Dagelijks ondersteunen hij en zijn team bedrijven met arbo- en milieuvraagstukken. Daarnaast biedt het bedrijf een scala aan opleidingen aan. Naast zijn reguliere werk bij Dion is hij actief in de Nederlandse Vereniging van Veiligheidskundigen (NVVK). In de periodieke columns gaat hij in op arbo-onderwerpen die spelen in een organisatie.
Wie is dan eigenlijk de ‘Arbo’, zoals we die normaliter noemen; de overheid, de arbeidsinspectie (tegenwoordig inspectiedienst SZW), de veiligheidskundige, arbodienst of misschien ben je dat wel zelf. Op bijna alle brancheniveaus hebben we afspraken gemaakt hoe we om gaan met arbeidsveiligheid, werkgevers en werknemers samen, u dus ook, feitelijk bent u dan ook een beetje ‘de Arbo’. Daarnaast natuurlijk de wetgeving, maar ook daar geldt dat we gezamenlijke afspraken binnen Europa hebben en die dus ook na moeten leven. Kleine ondernemingen die vaak door deze complexe regelgeving, door de bomen het bos niet meer zien, en ook de noodzaak van al die verplichtingen niet inzien en niet kunnen beoordelen. Kleine ondernemers die in deze tijden moeilijk het hoofd boven water kunnen houden en geconfronteerd worden met een scala aan arboen veiligheidsregels. Wat een onzin allemaal, of niet? Zet er de inspanning en de euro’s tegenover en dan is ineens ondernemer zijn niet leuk meer. Toch zou je van een goed werkgever mogen verwachten dat hij niet alleen een boterham wil verdienen, maar dat hij ook zijn best wil doen om de zaken, voor de mensen die onder zijn gezag en aanwijzing staan, goed te willen regelen. Dan wordt het gevoel van ‘moeten’ geheel anders, zo’n ondernemer ziet ook kansen en wil het beste eruit halen. Als ondernemer zie je wellicht op tegen die enorme berg aan regels waar je tegenop moet klimmen. En dat is soms een hele klim. Het kan ook anders, natuurlijk hoef je die klim niet in één keer af te maken, daar zijn etappes voor bedacht; uiteindelijk bereik je met etappes ook het doel. Al die Arbo verplichtingen kunt u morgen niet allemaal klaar hebben, Keulen en Aken zijn immers ook niet op één dag gebouwd. Hoe u het ook wendt of keert, het begint met inzichtelijk maken van de risico’s in uw onderneming, de eerste etappe in uw Arbo aanpak Vanuit daar maakt u een plan van aanpak om de tekortkomingen op te lossen, en dat hoeft niet in 1 dag klaar te zijn. Maak daarvoor een gedegen stappenplan zodat u op termijn, in etappes, structurele invulling kunt geven aan de beheersmaatregelen. En waarom dan? als ondernemer dient u de risico’s in uw bedrijf te beschouwen en een Risico-Inventarisatie en –Evaluatie (RI&E) op te stellen, een wettelijke verplichting voor elk bedrijf. Voor de risico’s stelt u een plan van aanpak op met concrete, gedegen, beheersmaatregelen. Deze RI&E dient u actueel te houden. Veelal kunt u zelf, eventueel met hulp van uw preventiemedewerker en de werk-nemers de RI&E opstellen. Bij meer dan 25 werknemers moet zo’n Risico-Inventarisatie en -Evaluatie formeel getoetst worden door een kerndeskundige, deze kerndeskundige vult eventueel het rapport aan met risico’s waar je als ondernemer zelf bedrijfsblind voor bent of niet bij hebt stilgestaan. Het werkt ook erg goed als je collega ondernemers uitnodigt voor een rondje in je eigen zaak. Dan blijkt dat je toch iets te luchtig heb gedacht over de vluchtwegen, de beveiliging van enkele machines et cetera. Ook het inschakelen van de eigen medewerkers kan heel verhelderend zijn, vooral bij het nemen van beheersmaatregelen. Praat er met uw werknemers over en dan krijg je een waslijst aan verbeteringen. En de werknemers voelen zich gewaardeerd en gemotiveerd, omdat ze echt mogen meedenken over verbeteringen. Uw Arbo inspanningen leveren niets op als het beschouwd als een ’moetje’, het gaat pas vruchten afwerpen als u preventief met uw onderneming, samen met uw werknemers, invulling geeft aan een veilige werkomgeving en het voorkomen van ongevallen. Daar worden u en uw werknemers beter van, en dat is wat u wilt.
BOUWEN IN HET OOSTEN
63
KO RT N I E U W S 64
BAM Utiliteitsbouw levert duurzaam kantoor Q2P te Hengelo op Eind april heeft BAM Utiliteitsbouw regio Oost de nieuwbouw van het duurzame kantoor van Quality2Process te Hengelo opgeleverd. Met de overdracht is een einde gekomen aan de ontwikkeling en realisatie van een prachtig duurzaam pand.
als het ware verweven. Het pand bestaat uit drie verdiepingen en is optimaal en flexibel ontworpen en daardoor toekomstbestendig. Het kantoor is een eigen ontwikkeling van BAM Utiliteitsbouw regio Oost en is gerealiseerd aan de hand van een Design & Build contract.
Het nieuwe kantoor van Quality2Process aan de Jan Tinbergenstraat heeft een vloeroppervlak van 420 m². Het kantoor is gesitueerd op een mooie zichtlocatie en is goed bereikbaar met zowel de auto als het openbaar vervoer. Het pand op het Business Park "Westermaat Campus” Hengelo is ontworpen door Beltman Architecten uit Enschede. Opvallend is de high tech transparante uitstraling met uitkijk over het water. Door de vormgeving van het gebouw worden natuur en architectuur
In de nieuwe inspirerende lichte werkomgeving kan Quality2Process, thans nog gevestigd te Delden, haar groeiambities nader invulling geven, zowel op het terrein van operations en medewerkers, alsook op het gebied van geoutilleerde test- en reparatieruimten. De flexibele indelingsmogelijkheden passen uitstekend bij de core business van Quality2Process (leverancier van hoogwaardige procesinstrumentatie voor de procesindustrie) en haar groeiscenario.
BOUWEN IN HET OOSTEN
Een nieuwe huisstijl en een nieuw bedrijfslogo weerspiegelen vervolgens nadrukkelijk de nieuwe ontwikkelingsfase van Quality2Process. Duurzaam, innovatief, high tech en kleurrijk. Een in het oog springende levende groene plantenwand gecombineerd met een duurzaam klimaatbeheersingssysteem zorgen aanvullend voor een aangenaam werkklimaat.
BOUWMATERIALEN
KEUKENS
TEGELS
SANITAIR