Beleidsplan Vrijetijdseconomie Gemeente Drimmelen. NL RNT Wim van Hooff en Sandra Versteegen November 2013

2014-2018 Beleidsplan Vrijetijdseconomie Gemeente Drimmelen

NL RNT Wim van Hooff en Sandra Versteegen November 2013

Beleidsplan Vrijetijdseconomie 2014 -2018 Gemeente Drimmelen Eindrapport November 2013

NL RNT Wim van Hooff Parkstraat 1b NL - 4818 SJ Breda T 076 533 5531 F 076 533 5631 M 06 28 97 16 86 E [email protected] W www.nlrnt.nl

Beleidsplan Vrijetijdseconomie 2014 – 2018 Gemeente Drimmelen. Eindrapport. November 2013

Versteegen Support & Promotions Sandra Versteegen Parkstraat 1b NL – 4818 SJ Breda T 076 5221490 F 076 5207172 E [email protected] W www.versteegensupport.nl

2

Inhoud

1 Inleiding...................................................... 5 1.1 Aanleiding .......................................... 5 1.2 De opdracht ...................................... 6 1.3 Overige uitgangspunten.................. 6 1.4 Werkwijze ............................................ 7 1.5 Leeswijzer ............................................ 8 2 Analyse....................................................... 9 2.1 Inleiding ............................................... 9 2.2 Evaluatie beleidsplan 2008 .............. 9 2.3 Evaluatie Toeristisch Platform ........ 14 2.4 Marktanalyse.................................... 16 2.5 Beleidsanalyse ................................. 21 2.6 Geactualiseerde SWOT-analyse... 24 2.7 Ontwikkelopties voor Drimmelen .. 26 2.8 Uitkomsten innovatiesessie ............ 26 2.9 Samenvattende conclusies........... 26

3.4 Doelen en doelstellingen ............... 32 3.5 Profilering en doelgroepen ............ 32 3.6 Projectenclusters .............................. 33 3.7 Promotie en verkoop ................... 33 3.8 Organisatie........................................ 34 4. Actieplan en organisatie...................... 37 4.1 Inleiding ............................................. 37 4.2 Uitwerking projecten ....................... 37 4.3 Organisatie en samenwerking ...... 56 4.4 Kosten en financiering .................... 58 4.5 Monitoring ......................................... 59 Bijlagen ........................................................ 61 Bijlage 1. Geïnterviewden .................... 61 Bijlage 2. Deelnemers aan de innovatiesessie en diverse workshops .............................................................. 62

3 Beleidsvisie vrijetijdseconomie ............. 29 3.1 Inleiding ............................................. 29 3.2 Rollen gemeente en ondernemers29 3.3 Beleidsvisie op hoofdlijnen ............. 30


3


4

1 Inleiding

1.1 Aanleiding De gemeente Drimmelen, gelegen in het westelijk deel van de provincie NoordBrabant, is een plattelandsgemeente met een overwegend agrarisch karakter. Echter bekend is Drimmelen vooral vanwege haar ligging aan het Nationaal Park De Biesbosch en de vele watersportmogelijkheden. Toeristisch-recreatief gezien komt over Drimmelen een ambivalent beeld naar voren. Mensen die er nog nooit geweest zijn, zullen Drimmelen waarschijnlijk alleen van De Biesbosch kennen en daarnaar toe komen voor een vaartocht in dit prachtige gebied. Zij die er wel eens geweest zijn, weten dat het ook aangenaam fietsen en wandelen is langs de vele, typisch Brabantse dorpjes.

De gemeente Drimmelen wil zich sterker profileren op het gehele gebied van vrijetijdsbesteding. Dit vraagt om nieuw beleid om zich beter te kunnen positioneren en daarmee het imago te verstevigen en te verbeteren met als doel meer tevredenheid onder de bewoners, meer bezoekers en meer bedrijvigheid. Het valt echter niet mee om hiertoe sturend op te treden omdat in de vrijetijdssector heel veel partijen actief zijn, die allemaal hun eigen belangen en ideeën hebben. Daarom vraagt een beleidsplan niet alleen om een sterke en visionaire aansturing van bovenaf - de top-down benadering -, maar tegenwoordig vooral om initiatieven en inzet van mensen die het gebied maken en gebruiken. Een


aanpak van onderaf is dus noodzakelijk – de bottum-up benadering. Net als bij veel andere gemeente geldt ook voor Drimmelen dat de vraag naar vernieuwing van het productaanbod telkens weer op de agenda komt, maar te weinig tot actie leidt vanuit de spelers in de markt. Terwijl het voor iedereen duidelijk is, dat het juist daar wel vandaan moet komen. De directe aanleiding om te komen tot het opstellen van een beleidsplan vrijetijdseconomie is dat het beleidsplan Recreatie en Toerisme uit 2008 aan herziening toe is. Enerzijds omdat projecten (groten)deels uitgevoerd zijn, anderzijds omdat de (markt)omstandigheden flink veranderd

5

zijn. Daarnaast geeft de gemeente in de Toekomstvisie 2020 aan dat zij zich de komende jaren sterker wil profileren op toeristisch-recreatief gebied. Met andere woorden, het is tijd voor actualisatie en nieuwe speerpunten die aansluiten bij de gewijzigde omstandigheden, nieuwe trends en ook wel voor een nieuwe werkwijze. Deze nieuwe werkwijze heeft al zijn weerslag gekregen in de manier waarop dit beleidsplan is opgesteld, namelijk in nauw overleg met ondernemers en belangengroepen. Zij zullen immers meer dan vroeger het voortouw moeten (gaan) nemen bij de uitvoering van projecten. Aan adviesbureau NL RNT uit Breda is de opdracht gegeven invulling te geven aan dit nieuwe Beleidsplan Vrijetijdseconomie Drimmelen.

1.2 De opdracht Voor het op te stellen beleidsplan Vrijetijdseconomie hanteert de gemeente de volgende definitie: “Vrijetijdseconomie omvat de gehele toeristisch-recreatieve sector, inclusief horeca en detailhandel. Het betreft alle activiteiten op het gebied van vrije tijd waardoor inwoner, toerist en recreant graag in de gemeente (ver)blijven, zoals



 







 

fietsen, wandelen, varen, evenementen, natuur, cultuur, winkelen, sporten, horecabezoek etc.” Binnen dit brede kader waarin het beleidsplan vorm moet krijgen, moet daarbij invulling gegeven worden aan: Het actualiseren van de reeds bestaande SWOT-analyse om daarmee goed inzicht te krijgen in het huidige toeristisch-recreatieve aanbod de gemeente en in de toekomstige kansen en bedreigingen. Het evalueren van het beleids- en actieplan uit 2008. Het evalueren van de werkwijze van het Toeristisch Platform Drimmelen en de zes werkgroepen daarbinnen. Het in beeld brengen van belemmerende weten regelgeving en de mogelijkheden van deregulering. Het benoemen van de kansen op toeristisch-recreatief gebied enerzijds en die voor horeca en detailhandel anderzijds, inclusief het leggen van duidelijke verbindingen tussen deze sectoren. Het adviseren over de wijze van betrokkenheid van ondernemers in het algemeen en dat van het Toeristisch Platform in het bijzonder bij de uitvoering van het beleidsplan. Het beschrijven van de duurzaamheidaspecten (de 3 P’s). Het uitwerken van een financiële paragraaf voor de actiepunten en




projecten die uit het beleidsplan naar voren komen en waaruit ook blijkt dat marktpartijen grotendeels verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van projecten. Het benoemen van de subsidiemogelijkheden voor de diverse onderdelen van het beleidsplan.

1.3 Overige uitgangspunten In de vorige paragraaf is de opdracht en de vragen en doelen die voor het beleidsplan relevant zijn beschreven. Daarnaast heeft de gemeente enkele andere uitgangspunten voor dit plan benoemd, welke hieronder kort toegelicht worden. 1. Het beleidsplan dient een heldere beschrijving te geven van de huidige stand van zaken en hoe de gemeente de komende 4 jaar invulling wil geven aan de vrijetijdseconomie. 2. Het beleidsplan moet aansluiten bij actueel gemeentelijk en overig overheidsbeleid. 3. Het beleidsplan moet ook een concreet actieplan bevatten. Duidelijk moet zijn dat een groot deel van die acties en projecten gedragen en uitgevoerd zullen moeten worden door de vrijetijdssector zelf en dat de gemeente meer en meer

6

in de rol van stimuleren, faciliteren en ondersteunen terecht komt. 4. Het beleidsplan heeft vooraleerst betrekking op het grondgebied van de gemeente Drimmelen. Gegeven het ‘gemeentegrens’ overschrijdende gedrag van de toerist en recreant, zal vraag en aanbod vanuit de regio eveneens in ogenschouw worden genomen. Niet alleen zal de samenwerking met andere regionale organisaties worden beschouwd, vrijetijdsontwikkelingen en voorstellen dienen een logisch verband te krijgen met hetgeen in de regio aanwezig is. Bovendien zal ook het relevante provinciale en regionale beleid kort en bondig worden meegenomen. 5. Input vanuit de sessie op 30 januari 2013 met ondernemers rondom de haven van Drimmelen dient meegenomen te worden in de analyse en actiepunten.

1.4 Werkwijze Om te komen tot het nieuwe beleidsplan is er in drie fases gewerkt. In iedere fase heeft er een ander proces plaatsgevonden, maar zijn steeds weer alle spelers in het veld nadrukkelijk betrokken. Hieronder worden die fases kort toegelicht.

Fase I. Inventarisatie, evaluatie en analyse Deze fase bestond vooral uit het inventariseren van marktinformatie , het evalueren van het vorige beleidsplan (uit 2008) en het voeren van gesprekken met een aantal ondernemers en organisaties in het werkveld ‘vrijetijdseconomie’. Deze fase is afgesloten met een analyse en de voorbereiding van de kaders voor de creatieve tweede fase.

Fase III. Uitwerking beleid en acties Na de workshops is een het concept beleids- en uitvoeringsplan opgesteld. Uitgangspunt voor het uitvoeringsplan

Fase II. Ontwikkeling nieuwe concepten De tweede fase was de creatieve fase. De bevindingen uit fase I zijn wel gebruikt, maar er is onder leiding van externe deskundigen op het gebied van concept-ontwikkeling en praktijkkennis (horeca, detailhandel en toerisme) gewerkt aan nieuwe kansrichtingen voor Drimmelen. Dit heeft plaatsgevonden in een tweetal stappen: eerst een plenaire innovatie sessie gevolgd door drie specifieke workshops. In die workshops is er een verdiepingsslag gemaakt: de resultaten uit de innovatiesessie zijn vertaald in concrete actiepunten. Tussen deze twee stappen is er een tussenrapportage opgesteld en besproken. In deze tussenrapportage zijn conclusies getrokken over de nader uit te werken concepten uit de innovatiesessie, dit mede op basis van de analyses uit de eerste fase.


7

zijn op de mogelijkheden die marktpartijen zien en de financieringsbronnen( subsidies) die er te vinden zijn om acties uit te kunnen voeren. Dit aspect en de organisatie vormen belangrijke onderdelen in deze fase.

1.5 Leeswijzer In het volgende hoofdstuk wordt een korte beschrijving van het huidige vrijetijdsproduct gegeven alsmede een analyse van de huidige situatie. Daarin wordt tevens ingegaan op de evaluatievragen, marktontwikkelingen en de uitkomsten van de innovatiesessie. Van daaruit worden conclusies getrokken over de nader uit te werken aspecten van het beleidsplan. In hoofdstuk 3 wordt het toekomstige vrijetijdsbeleid beschreven, bestaande uit een visie, projectclusters en een organisatievoorstel. Hoofdstuk 4 behandeld uitvoeringsplan, inclusief actiepunten, werkwijze en financiering. In een losse bijlage zijn de uitkomsten uit de innovatiesessie en van de uitgebreide doelgroepenanalyse opgenomen.


8

2 Analyse

2.1 Inleiding Om te komen tot een goed nieuw beleidsplan vrijetijdseconomie is het allereerst noodzakelijk om een gedegen analyse uit te voeren. In aansluiting op de in de opdracht gestelde vragen bestaat deze uit een grondige evaluatie van het beleidsplan uit 2008 (zie par. 2), een evaluatie van het Toeristisch Platform Drimmelen (zie par. 3) en een markten beleidsanalyse (zie par. 4 resp. 5). Al deze evaluaties en analyses worden vervolgens samengebracht een geactualiseerde SWOT-analyse (par. 6). Vanuit de SWOT-analyse is er een overzicht gemaakt van doelgroepen en ontwikkelopties voor de vrijetijdseconomie Drimmelen (par. 7).

Vervolgens heeft er een innovatiesessie plaatsgevonden met een vijftiental personen uit het gehele werkveld vrijetijd. Daaruit zijn veel ideeën naar voren gekomen. Deze ideeën zijn geconfronteerd met en geplaatst in de ontwikkelopties voor Drimmelen (par. 8). Van daaruit zijn conclusies getrokken over de nader uit te werken ontwikkelingsconcepten (par. 9).

  

2.2 Evaluatie beleidsplan 2008 Het beleid- en actiedeel van dit plan bestond uit 3 hoofdstukken: Beleidsvisie recreatie en toerisme (hoofdstuk 4) Recreatie, toerisme en ruimtelijk beleid (hoofdstuk 5) en Actieplan (hoofdstuk 6)


Hieronder worden deze 3 hoofdstukken afzonderlijk geëvalueerd. De andere relevante onderdelen uit dit beleidsplan betreffen de organisatie en de SWOT-analyse. Zoals in de inleiding van dit hoofdstuk is aangegeven worden deze onderdelen in aparte paragrafen (3 resp. 6) van dit hoofdstuk behandeld. Evaluatie Beleidsvisie De drie hoofddoelstellingen van het beleid waren: 1. het positioneren van de gemeente als toeristische bestemming aan het Nationaal Park De Biesbosch, het daartoe scheppen en beheren van een aantrekkelijk pakket aan toeristische en openluchtrecreatieve voorzieningen en het mede zorg dragen voor een goede promotie;

9

2. het creëren van heldere en stimulerende voorwaarden waarbinnen het toerisme, het toeristisch bedrijfsleven en ondernemende burgers de kansen kunnen benutten en 3. het initiëren en bestendigen van sterke samenwerkingsverbanden tussen de gemeente en de toeristisch-recreatieve sector en tussen de gemeenten en beherende organisaties in het Nationaal Park De Biesbosch en directe omgeving.

  

    

Deze doelstellingen moesten bereikt worden door: het uitvoeren van het actieplan het stimuleren en ondersteunen van burgers, organisaties en ondernemers het samenwerken met omliggende gemeenten en het Parkschap NP De Biesbosch periodiek overleg met vertegenwoordigers van de sector het versterken van de verbinding met het NP de Biesbosch gezamenlijke promotie met het bedrijfsleven behoud en versterking van het landschap extra aandacht voor wellness, milieu en watersport In de visie zijn de doelstellingen verder uitgewerkt naar doelgroepen, aanbod, netwerken, promotie en de rol van de gemeente.

Blikken we in algemene termen terug op deze beleidsvisie dan is er overduidelijk aan de doelstellingen gewerkt. Meer en meer wordt de gemeente gepositioneerd en gezien als bestemming aan de Biesbosch. Ook aan promotie is gewerkt, maar het kan altijd meer uiteraard. Of er inmiddels heldere en stimulerende voorwaarden voor toerisme zijn, zodat ondernemers en burgers de kansen kunnen benutten, zijn de meningen van geïnterviewden verdeeld. Regelmatig wordt aangegeven dat het ‘stimulerende’ ontbreekt, dat het te lang duurt voordat er een duidelijk antwoord op een (toeristisch-recreatief) voornemen komt en dat de medewerking niet vanzelfsprekend is (er wordt meer op de onmogelijkheden gewezen dan op de mogelijkheden). Het initiëren en bestendigen van samenwerkingsverbanden met ondernemers, organisaties, buurgemeenten en het Parkschap is goed geslaagd. Het samenwerkingsverband Brabant aan de Biesbosch heeft de nodige successen bereikt, Drimmelen maakt onderdeel uit van het Parkschap en de samenwerking met ondernemers heeft gestalte gekregen in o.m. het Toeristisch Platform en het Bedrijven Netwerk Drimmelen.


In de beleidsvisie stonden ook nog een aantal specifieke punten, welke hieronder achtereenvolgens kort besproken worden: a. identiteit en imago als groen-blauwe gemeente aan De Biesbosch: wordt goed en consequent doorgevoerd, ook in de website voortuinvandebiesbosch.nl b. doelgroepenkeuze voor inwoners, watersporters, dagjesmensen, groepsdagtochten en vakantiegangers in de regio: op deze doelgroepen wordt wel consequent ingezet echter het aantal acties om daadwerkelijk effect te sorteren zijn te gering van omvang. c. verbetering aanbod verblijf, vermaak en verteer: ruimte hiertoe wordt goed geboden door de gemeente, maar het ontbreekt nog steeds aan een echt stimuleringsbeleid.  Een gereguleerde overnachtingsplaats voor kampers is nog niet gerealiseerd (wel op campings); komt veelal doordat de gemeente geen grond heeft, dus het is meer aan de markt om hierop in te spelen.  De planontwikkeling rondom Marina Drimmelen is niet van de grond gekomen; Marina Drimmelen is verkocht, dus dit actiepunt ligt niet meer bij de gemeente.  Een visie om de Oude Haven aantrekkelijker te maken is er wel, maar concrete acties hiertoe zijn nog niet uitgevoerd; vanuit de Ruimtelijke.

10

Actieplan 2008 - 2012 Project Actie Imago Water: verbindingen en aanbod

Levendig Drimmelen

1 Communicatieplan imago vorming (samenvoegen met project 14) 2 Onderzoek en realiseren van een voet/fietsveer of watertaxi naar Biesbosch 3 Toets of vraag en aanbod watersportbedrijven up to date is, innoveer 4 Plan voor aantrekkelijk centrum maken 5 Workshops horeca 6 Creëren van zwemstrandje met faciliteiten (onderzoek) 7 Biesbosch activiteiten agenda 8 Evenementenbeleid stimuleren

Routes en voorzieningen

Omliggende Steden en attracties

Doelgroep

Uitvoerende instantie

Kosten

toeristen algemeen

TPD

€

52.500

fietsers en wandelaars

Gemeente

€

25.000

watersporters

Gemeente

€

15.000

fietsers, wandelaars, watersporters watersporters, toeristen algemeen toeristen algemeen

Gemeente

€

50.000

horeca

€

7.500

gemeente./horeca

€

25.000

toeristen algemeen

Gemeente/Bibliotheek

€

22.500

toeristen algemeen

€

75.000

€

10.000

9 Onderzoek of er vrij liggende fietswandelpaden gerealiseerd kunnen worden. 10 Realisatie Wandelnetwerk

fietsers

TPD, gemeente, ondernemers gemeente

wandelaars

gemeente

€

15.000

11 Meer rustplekjes langs de routes

fietsers en wandelaars

agrariërs

€

25.000

12 Toeristische Informatieborden/bewegwijzering 13 Beleefbaarheid van verdedigingswerken

toeristen algemeen

gemeente

€

50.000

fietsers, wandelaars

Overheid

€

85.000

14 Stimuleren B&B (karakteristiek)

fietsers, wandelaars

gemeente

€

5.000

15 Communicatie- en promotieplan grote steden (samengevoegd met project 1)

toeristen alg, scholen, natuurliefhebbers

TPD

€

-

€ 462.500


11


12

 

 











visie Drimmelen zal er een nieuw actieplan hiervoor opgesteld worden. De ontwikkeling van het Gat van den Ham is wel verder gegaan al is de verbinding met de Biesbosch aan de overzijde nog niet concreet. Het in dit gebied gewenste outdoorcentrum is er niet gekomen De historische objecten zoals Kleine Schans en de Linie van den Munnikenhof worden stapje voor stapje beter beleefbaar. Een nieuw aansprekend regionaal evenement is niet van de grond gekomen. Het stimuleren van een meer gevarieerd horeca-aanbod heeft plaatsgevonden maar met zeer beperkt resultaat. De routenetwerken zijn verder geoptimaliseerd; inclusief enige aanvullende voorzieningen (zoals bankjes en informatie). Aan veerverbindingen vanuit Lage Zwaluwe en Drimmelen wordt gewerkt en heeft een eerste bescheiden resultaat opgeleverd. De recreatieve poortfuncties Drimmelen en Lage Zwaluwe zijn verbeterd; in Drimmelen is de klantgerichtheid van het infocentrum verbeterd en in Lage Zwaluwe is een Toeristisch Overstap Punt (TOP) gerecreëerd.

d. Over netwerken en promotie is hierboven al het een en ander gezegd en komt verder uitgebreid aan de orde bij de evaluatie van het actieplan en het Toeristisch Platform.





 



Evaluatie Ruimtelijk beleid Aanbevelingen die in dit kader gemaakt zijn voor het aankomende bestemmingsplan buitengebied, waren: Kamperen/minicampings: in principe op elk adres in het buitengebied mogelijk; aantal wordt niet beperkt; verruiming van de periode naar 1 maart tot 1 december; omvang max 0,5 ha (aantal standplaatsen onbepaald); landschappelijke inpassing vereist; veilige verkeerafwikkeling vereist. Paalkamperen langs LAW-routes mag, mits natuurlijke verdichting van het landschap dat acceptabel maakt Kamperplaatsen mogelijk, bijvoorbeeld bij jachthavens B&B is vrij tot max 10 personen en 5 kamers en appartementen tot max 20 personen in 5 appartementen; mits voldoende parkeervoorziening en de woonfunctie als hoofdfunctie behouden blijft en door bewoner geëxploiteerd wordt. Kleinschalige horeca (max 100m2) ter ondersteuning van de verkoop van streekproducten of minicamping is mogelijk




Evenementen en andere activiteiten in het buitengebied zijn toegestaan mits niet structureel van karakter Praktisch al deze aanbevelingen zijn in het voorliggende ontwerp bestemmingsplan buitengebied opgenomen, hoewel soms met andere maatvoeringen en voorwaarden (bv. onderscheid in mogelijkheden tussen buitengebied met agrarisch perspectief en overig gemengd gebied). Evaluatie actieplan In het actieplan zijn 15 projecten benoemd en beschreven (zie pagina 11) welke allemaal in de periode 2008-2012 uitgevoerd zouden moeten worden. Geheel of (groten)deels uitgevoerde projecten zijn: 1, 2, 4, 7, 8, 10, 11, 12, 13 en 14. Niet uitgevoerde projecten zijn: 5 en 15. Enkele projecten die niet haalbaar waren wegens diverse redenen zijn: 3 (geen animo in de sector), 6 (info opgevraagd bij RWS, maar niet mogelijk) en 9 (te duur). Project 4 is ingevuld middels het Havenoverleg/sessie Drimmelen. Hierin zijn veel ideeën verzameld voor de korte en lange termijn. Ideeën zijn er genoeg, nu moet Drimmelen zelf nog gaan bruisen door ideeën ook daadwerkelijk uit te voeren.

13

Binnen project 8 (evenementen stimuleren) is initiatief genomen om het Biebosch Streekfeest te organiseren. Dit evenement heeft 3 jaar gedraaid; de gemeente heeft het 2 jaar getrokken, een ondernemer 1 jaar. Conclusies Uit de evaluatie blijkt een wisselend, maar per saldo een positief beeld over de uitvoering en resultaten. Aan veel zaken, zoals doelstellingen, samenwerking met andere organisaties, doelgroepenbeleid, profilering, ruimtelijk beleid en specifieke acties is goed gewerkt en zijn beoogde resultaten grotendeels gerealiseerd. Tegelijkertijd is er op een aantal specifieke actiepunten, zoals het stimuleren/verbeteren van (nieuw) aanbod, van de promotie en evenementen, vrij weinig vooruitgang geboekt. Om verschillende redenen zijn in totaal 6 van 15 projecten niet uitgevoerd. Dit maakt het overall resultaat helaas wat minder overtuigend. Dit wordt ook bevestigd vanuit de interviews met betrokkenen. Ongeveer de helft van de vijftien geïnterviewden geven aan het beleidsplan en actiepunten niet te kennen. Degenen die wel weten dat er zo’n plan is, weten niet (precies) welke projecten er in staan.





Bij het langslopen van de projecten weten ze ongeveer te benoemen welke er wel of niet zijn uitgevoerd.

 

De reden voor het niet of slechts gedeeltelijk uitvoeren van geplande projecten is soms ook niet helemaal duidelijk. De uitvoering van projecten is mede afhankelijk van initiatiefnemers. Dit is één van de redenen waardoor projecten niet zijn uitgevoerd. Aan geld(gebrek) heeft het niet altijd gelegen want de gemeente heeft in de afgelopen jaren een reservebudget van ca € 200.000 voor toeristisch-recreatieve acties en projecten opgespaard (uit de inkomsten van de toeristenbelasting; welke maar deels besteed zijn voor recreatieve projecten zoals een fietspad bij Lage Zwaluwe, bijdrage aan het Parkschap en voor de Kleine Schans).



2.3 Evaluatie Toeristisch Platform Dit platform is gestart in 2010 naar aanleiding van het Beleidsplan R&T Drimmelen uit 2008. In dat plan werden de hoofdtaken van het Toeristisch Platform als volgt geformuleerd: toezien op, stimuleren en daar waar mogelijk actief ondersteunen van de uitvoering van het projectenplan; uitvoering geven aan de projecten op het gebied van communicatie, promotie en evenementen (projecten 1, 8 en 15);








zorg dragen voor de monitoring; het stimuleren van andere (nieuwe) ontwikkelingen op het gebied van recreatie en toerisme; het terugkoppelen naar en zorg dragen voor draagvlak bij de achterban van besluiten door het platform; het geven van gevraagd en ongevraagd advies over toeristischrecreatieve ontwikkelingen aan de gemeenteraad; het stimuleren van en invulling geven aan samenwerking met andere regiogemeenten en organisaties op het gebied van recreatie en toerisme; het jaarlijks opstellen van een voortgangsrapportage. Het platform moet zorg dragen voor een goed communicatieplan, zodat alle andere ondernemers in de gemeente goed op de hoogte gehouden worden en betrokken bij de toeristischrecreatieve ontwikkelingen in Drimmelen. Met betrekking tot de samenstelling werd voorgesteld: onafhankelijk voorzitter, wethouder, ambtenaar, 6 vertegenwoordigers van de ondernemersverenigingen uit elk dorp, 1 namens het toeristisch bedrijfsleven, 1 namens de horeca, 1 namens de culturele organisaties, 1 namens de landbouw/agrarische natuurvereniging. In totaal dus ca 14 personen.

14

 



  

Huidige situatie: Dit platform is actief sinds 2010 Het platform bestaat uit: 8 ondernemers + wethouder + beleidsmedewerker R&T; de ondernemers zijn afkomstig uit verschillende sectoren: horeca, dagrecreatie (rondvaart), pr/communicatie, agrarische natuurvereniging, toerisme (verblijf), cultuurhistorie Tot voor kort werd het voorgezeten door een onafhankelijk voorzitter (is eind 2012 gestopt) Het platform komt 5x per jaar bijeen Platform heeft geen officiële status Om de uitvoering te bevorderen zijn er werkgroepen opgericht: pr/communicatie, cultuurhistorie, routenetwerken, watersport, verblijf en horeca. De eerste functioneert redelijk, de rest matig.

  



Activiteiten in de afgelopen jaren: Vergaderen en bespreken van toeristisch-recreatieve ontwikkelingen in de gemeente (zoals stand van zaken Biesbosch bezoekerscentrum, zondagopenstelling, jachthaven) Ontwikkeling en onderhoud van de website ‘voortuinvandebiesbosch.nl’ met daarin informatie over de dorpen, de Biesbosch, leuke uitjes, toeristische info etc.; 60 bedrijven participeren in deze website (waarvoor ze € 50 per bedrijf per







 

 

jaar betalen) en het trekt 30.000 bezoekers per jaar Ontwikkelen en bijhouden van een evenementen/activiteitenkalender Organisatie Open Coffee café (elke vrijdag van 9.00 tot 10.00 in Made) Organisatie diverse netwerkbijeenkomsten voor alle toeristisch-recreatieve bedrijven



 

Zelfreflectie (verslag vergadering 4 april 2012): Huidige structuur van het Platform staat ter discussie Achterban is onvoldoende op de hoogte van de activiteiten van het platform en de plannen van de gemeente; communicatie richting die achterban functioneert niet goed Reacties uit interviews: 12 van de 14 geïnterviewden kennen het Platform; 2 dus niet 3 van de 14 zitten zelf in het platform; de andere kennen de samenstelling van het platform niet of slechts een enkele naam Die 11 weten ook niet het platform doet of wat haar taak is De 3 die er zelf in zitten vinden dat:  er veel te weinig uit het platform komt;  het heeft geen concrete doelstellingen;  goede ideeën blijven liggen;


 







het platform is niet uitvoeringsgericht bezig

Conclusies: ten opzichte van het oorspronkelijk voorstel is de samenstelling grotendeels tot stand gekomen (alleen de watersportsector ontbreekt; actief zoeken heeft helaas niets opgeleverd) de beoogde taken worden maar deels ingevuld: de taak promotie (uitvoering projecten 1 en 8) redelijk tot goed alle andere taken (stimuleren uitvoering projectenplan, monitoren, stimuleren nieuwe ontwikkelingen, advies richting gemeenteraad, ed.) niet of nauwelijks de communicatie naar de achterban ontbreekt nagenoeg (behalve bij netwerkbijeenkomst in maart 2013) hierdoor is bij de achterban niet of weinig duidelijk wat het platform doet of waarvoor het is opgericht de aansturing door de voorzitter en vanuit de gemeente was niet goed Slotconclusie: Het Toeristische Platform is redelijk van de grond gekomen, maar een herbezinning op positionering, aansturing, doelen en taken wordt gewenst en is noodzakelijk.

15

soort bedrijf / product Cafés en Restaurants Hotels Campings Bed & Breakfast Bootverhuur en rondvaart Jachthavens Overige watersportbedrijven Attracties Bezoekerscentrum + musea Organisaties groepen/evenementen Streekproducten winkels Samenwerkende kasbedrijven Plukmade Openlucht zwembad Tennisbaan Overige sportaccommodaties Fietsverhuur Detailhandel levensonderhoud: klein - groot Detailhandel kleding, schoeisel ed Detailhandel voor in en om huis Detailhandel divers Cultuurvoorzieningen: molens, kerken, kleine schans, ateliers Maneges Evenementen Fietsknooppunten netwerk Wandelnetwerk

2.4 Marktanalyse Om een goede analyse van de markt te kunnen maken moet er gekeken worden naar het huidige aanbod en de doelgroepen nu, de trends in de markt die van toepassing zijn voor Drimmelen. Van daaruit kan er in de volgende paragrafen een geactualiseerde SWOTanalyse opgesteld worden en kunnen de ontwikkelopties voor Drimmelen benoemd worden.

aantal 9 + 12 2 8 9 5+3 4 4 2 (of 3) 1 2 3 8 2 1 5 1 14 - 5 14 15 45 34 4 4 compleet compleet

    

Aanbod In de onderstaande tabel is het aanbod samengevat weergegeven. In vergelijking met een soortgelijk overzicht in het beleidsplan uit 2008 blijkt dat het aanbod weinig veranderd is. De meest opvallende veranderingen zijn: afname aantal cafés en restaurants van 37 naar 21 afname van detailhandel in alle kernen toename van het aantal Bed & Breakfast toename streekproducten winkels toename organisaties voor evenementen en groepen Opvallend is dat de meeste toeristischrecreatieve bedrijven zich staande hebben weten te houden, maar tegelijkertijd is er ook weinig nieuw aanbod bijgekomen. Vooral dat laatste is uiteraard jammer omdat groei van toerisme vooral daaruit moet komen.


De afname aan winkels en horeca is conform landelijke trends. In het DPO uit 2002 werd deze ontwikkeling al geconstateerd, maar werden er ook nog wel kansen voor verbetering gezien. De ontwikkelingsrichtingen daartoe zijn ook wel benoemd in het DPO, maar helaas niet uit de verf gekomen. Dit is niet zozeer aan het DPO-advies, de gemeente of zittende ondernemers te wijten, maar veeleer aan het uitblijven van nieuwe initiatieven (ondernemers) en de economische omstandigheden. De relevante trends voor horeca en detailhandel en wat Drimmelen daarmee kan worden in de volgende paragrafen beschreven.

  



Doelgroepen en ontwikkelingen De vier belangrijkste doelgroepen voor Drimmelen zijn thans: eigen inwoners: diverse activiteiten de dagtoerist 55+: vooral voor fietsen en wandelen en afkomstig uit de regio de dagtoerist gezinnen met kleine kinderen: uit de regio voor diverse activiteiten de watersporters: ligplaatshouders en toervaarders in havens, zeilers en kleine watersport. Daarnaast zijn er nog diverse andere, veel kleinere doelgroepen te benoemen, zoals:

16



 

kort verblijfstoeristen, m.n. op minicampings, afkomstig uit een wijde regio (Midden- en Zuid- Nederland en Vlaanderen) Kleine groepen (families, vrienden, hobbyclubs ed.) voor een dagactiviteit Nichemarkten, zoals natuurliefhebbers, vissers, evenementenbezoekers ed. Het totaal aantal overnachtingen in de gemeente (zowel uit watersport als overig verblijf) bedraagt de afgelopen zeven jaar circa 116.000 per jaar (afgeleid uit de toeristenbelasting).

 



 

Vanuit de geïnterviewden wordt aangegeven dat er geen grote veranderingen in deze hoofd- en nevendoelgroepen waarneembaar zijn. Wel valt het op dat er een toename is van het aantal familie, vrienden en andere kleine groepen, dat de activiteiten meer natuurgericht zijn en dat er veel belangstelling is voor streekproducten. Ook wordt er een toename van het aantal camperaars geconstateerd.



Vanuit de algemene landelijke trends kunnen de volgende relevante ontwikkelingen genoemd worden: Oudere gasten, sterk gesegmenteerd: alleen, man/vrouw en in wisselende samenstellingen (vrienden, hobbyclubs, etc.) kunnen sterk groeien.

Gezinnen met kleine kinderen (tot 12 jaar) blijven komen. Watersporters: afnemend, sector staat sterk onder druk; mate van afname sterk afhankelijk aantrekkelijkheid havens Alternatieve groepsvakanties met groeiperspectief zijn familiereünies, 2-5 gezinnen gezamenlijk, hobbybijeenkomsten (maar zijn relatief gering in aantal) Vlaamse markt biedt perspectief, sterk afhankelijk van promotiebeleid. Nichemarkten blijven relevant en hebben groeipotenties, m.n. campers, natuurminnaars, evenementenbezoekers en deelnemers activiteiten (bv. schilderen, koken ed.) Bij de hierboven genoemde doelgroepen is uitgegaan van de meer traditionele indeling. Tegenwoordig wordt ook vaak uitgegaan van een doelgroepensegmentatie die gemaakt is door de Smart Agency Compagny. In deze indeling wordt gewerkt met een zevental kleuren en doelgroepen.



De meest relevante groepen voor Drimmelen vanuit deze systematiek zijn: Gezellig lime: gezelligheid en ontspanning staan voorop, doen waar je zin in hebt, weg zijn van de dagelijkse beslommeringen, maar wel letten op de kosten; verblijven vaker dan andere segmenten in toercaravan of










vouwwagen; hebben minder vaak een profiel op facebook of LinkedIn Uitbundig geel: samen actief bezig zijn, uitgaan en genieten, contact met anderen is belangrijk en iedereen moet het naar zijn zin hebben; houden van sportieve en actieve vakanties. Gesteld op luxe en gemak. Boeken accommodaties relatief vaak via internet. Hebben vaak eigen profiel op facebook Rustig groen: even rust nemen in de eigen omgeving, kalme, gewone, nuchtere en serieuze mensen, voor recreëren hoeft niet ver gereisd te worden; geen uitgesproken wensen, het gewone en herkenbare is fijn en vertrouwd; meestal met z’n tweeën, weinig met vrienden en familie. Vaak geen eigen profiel op social media. Minder relevante groepen voor Drimmelen zijn: Ingetogen aqua: brede interesse, ruimt denkend engagement; bedachtzaam geïnteresseerd in kunst, cultuur en natuur; inspirerende vakanties, relatief veel empty nesters. Waarderen sportieve mogelijkheden; ondernemen relatief vaak een fietsvakantie, ook met grotere groepen. Minder vaak een profiel of Facebook ed. Stijlvol blauw: luxe, stijlvol ontspannen, sport en social network; zakelijke intelligente, zelfverzekerde mensen die houden van exclusiviteit en klasse.

17


18





Avontuurlijk paars: eigenwijze avontuurlijke vakantiegangers, op zoek naar bijzondere uitdagingen en prikkelingen; nieuwe dingen ontdekken en beleven; cultuur, historie, verassing. Verblijven relatief vaak in particuliere woningen, minder in toercaravans. Hebben vaker een profiel op Facebook en LinkedIn Creatief en inspirerend rood: creatieve mensen die graag buiten gebaande paden gaan op zoek naar uitdagende en inspirerende ervaringen Trends Hieronder worden de voor Drimmelen belangrijkste trends opgesomd. Daarbij wordt eerst kort ingegaan op algemene trends en vervolgens op meer specifieke zaken zoals trends in vakantiegedrag, dagrecreatie, watersport, horeca en detailhandel.



Algemeen: Bedrijven van nu Organisaties die het hoofd boven water houden, zullen marktgerichter opereren. De nadruk zal de komende tijd liggen op kostenbesparing, focus in activiteiten, innovatie en uniciteit/onderscheidend vermogen. Die noodzaak tot innovatie was al aanwezig, maar wordt nu gevoed door financiële crisis. Verrassing en vernieuwing zijn daarbij essentieel. Inspelen op de heersende trends betekent dat organisaties rekening

 



 

 



moeten houden met de veranderende behoeften van de consument. Algemeen: Consument van nu Die zijn prijsbewust, zoeken beleving en échte ervaringen, zijn voorzien van de nieuwste technologische snufjes, zijn altijd online, vragen om een duurzame bedrijfsvoering en goede productinformatie, willen meepraten en vormen daarmee een bron van kennis en innovatie.



Overige algemene trends: Newism: ‘nieuw’ was nog nooit zo belangrijk als nu Dealer-chic: consument profiteert graag van goede deals, dit is manier van leven/bron van status Crowd sourcing: makkelijk meepraten, ideeën aanreiken, innovaties uitlokken Producten speciaal voor ‘onderkant markt’ Men wil; beste van het beste Menselijk karakter van organisaties belangrijk- reviews (gastheerschap) Schermrevolutie gaat verder Point and Know (QR?) visuele, on-line informatie behoefte blijft, ook koopgedrag stimuleren



Trends vakantiegedrag Nederlanders Short breaks worden populairder (consument wil wel in korte tijd zo veel mogelijk beleven).

 


 

  







 

Tijdens kort verblijf geven mensen gemiddeld meer uit Naast beleving is ook betekenis van grote waarde Aanbieden van vereenvoudigde beleving buitenshuis met simpele keuzemogelijkheden (zie veilingsites) Story telling Hang naar authenticiteit, vakantie in het achterland Behoefte aan rust, ruimte, er even tussen uit (vind je minder in de drukte van een city trip) Social media wordt steeds belangrijker bij oriëntatie- relevantie reviews Op natuur gerichte vakanties en vakanties voor bezoek aan familie, vrienden en kennissen nemen de laatste jaren af in populariteit. Stedenvakanties, vakantie gericht op het bezoek aan een attractiepark en verwenvakanties in Brabant zijn in opkomst. Trends dagrecreatie 50% van de uitstapjes worden in het weekend gemaakt, 35% in de vakantieperiode Evenementbezoek groeiend Wellness/beauty en ontspanning belangrijk Bezoek sportwedstrijden wordt groter Wandelen en fietsen waren en blijven de voornaamste vrijetijdsactiviteiten in Nederland.

19

Trends verblijfsrecreatieve sector: In het eigen land wint de bungalow als logiesvorm aandeel, vooral ten koste van kamperen.  Binnenlandse vakanties naar logiesvorm: hotel (20%), bungalow (39%), kamperen (28%)  Gebruik hotelaccommodaties zal verder toenemen.  Bed & breakfast groeit in Nederland: 20%, aantal B&B’s is gegroeid met 7,5%.  Het aantal groepsaccommodaties blijft in Nederland afnemen: -7% in afgelopen vijf jaar, daling slaapplaatsen 10%  Toename aantal campers (10% per jaar), totaal aandeel is 1% van de markt  Het aantal binnenlandse vakanties in Brabant nam met 2% af t.o.v. 2010. Trends waterrecreatiesector:  Bootvakanties in NL zijn in 10 jaar tijd bijna gehalveerd (van 920.000 naar 520.000) en overnachtingen zijn 16% gedaald.  De vergrijzende senior stapt over van zeilnaar motorboot.  Het aantal vaarbewegingen neemt af daarentegen neemt de verblijfstijd in havens toe.



Trends in de Horeca: Daling café aanbod (laatste 10 jaar 15%), vooral buurtcafés (-24% in 5 jaar). Het aantal bezoekers daalde met 5%, en de bestedingen per klant zijn relatief gedaald





 







Aantal grand cafés toegenomen (+21%). Deze professionele cafétypes hebben de grootste kans op overleven, aangezien het vaak dagen avondexploitaties zijn, die een groot publiek trekken Wensen consument voor innovatieve horecaconcepten: het vastleggen van de tafel bij een reservering, digitale menukaart en het beschikken over een aparte speelruimte voor kinderen, Verbod op alcoholgebruik tot 18 jaar wordt ingevoerd (met de nodige consequenties voor de uitgaanscafés). Steeds meer eenpersoonshuishoudens door o.a. vergrijzing, share a table









 



 

Trends detailhandel Drie typen winkelcentra van de toekomst: (1) convenience (of runshoppen: snelle boodschap, supermarkt), (2) social shopping (of funshoppen: zonder doel voor de gezelligheid) (3) social buying (doelgericht, laag frequent shoppen: grote gezamenlijke aankoop, meubels). Schaalvergroting (grote winkelketens blijven groeien) en superspecialisatie (zelfstandige ondernemers) Zelfstandige ondernemers kopen steeds meer collectief in Winkelgebieden worden compacter Het winkellandschap in Nederlandse steden lijkt steeds meer op elkaar










Internet neemt een steeds belangrijkere rol in binnen het aankoopproces en aankopen via internet stijgen. Clicks & bricks: consumenten orienteren zich online en kopen in de fysieke winkel en/of andersom De consument is steeds beter geïnformeerd; de prijs moet in relatie staan tot de kwaliteit Trends Vissport In Nederland wordt naar schatting door ruim 1,7 miljoen mensen gevist Het valt op dat een groot aantal vissers vaak gaat vissen, meer dan 42 keer per jaar. Vissen is een van de belangrijkste vormen van openluchtrecreatie in Nederland. Er zijn boot- en kantvissers. Bijzonder is het grote aantal vissende kinderen in Nederland. Dit aantal stijgt. Trends sportmarkt algemeen De sportmarkt is veranderd en gaat nog meer veranderen de komende vijf jaar. Er sporten meer mensen dan ooit tevoren en dit geldt voor alle leeftijdsgroepen en lagen van de bevolking. Onder invloed van onder andere de vergrijzing worden sporten die nu in opkomst zijn, zoals fitness en aerobics, fietsen, wandelen en hardlopen nog veel belangrijker. Sporten buiten clubverband neemt toe

20

     

 



Trends Cultuur Verbreding begrip kunst Meer/ander cultuuraanbod, nieuwe disciplines Andere vormen van distributie (digitaal), andere beleving Kleinere afstand tussen amateurs en professionals Vager onderscheid tussen commercieel/artistiek en hoog/laag Andere doelgroepen en markten

2.5 Beleidsanalyse Diverse beleidstukken zijn relevant en worden hieronder kort besproken. Het betreft: Provinciaal: Beleidskader en Uitvoeringsagenda Vrijetijdseconomie Regionaal:  Toekomstvisie Biesbosch 2020, Parkschap NP De Biesbosch  Strategische Agenda West-Brabant  Streekalliantie Biesboschregio  Een levendige Mark  Samen werken aan een duurzame Amerstreek. Rabobank Amerstreek. Lokaal:  DPO Drimmelen  StructuurvisiePlus Drimmelen  Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie Drimmelen

Provinciaal Beleidskader Vrijetijdseconomie (2013) De Provincie wil de meest innovatieve en gastvrije provincie van Nederland worden. Daartoe dient er een stevige innovatie plaats te vinden. De doelstellingen zijn ambitieus: 10% meer bestedingen in 2020 en 30% meer banen (ten opzichte van 2011). Daartoe moet vooral het (internationaal) aanbod versterkt worden, meer cross-overs en nieuwe producten, verbetering gastvrijheid en het op orde brengen van informatie en marketing. In totaal is er tot en met 2015 € 6 miljoen aan extra middelen voor uitvoering beschikbaar. Deze worden ingezet voor proces, onderzoek, kennis, ontwikkeling en marketing. Deze extra middelen gaan onder meer het Brabant Experience Lab, het Vrijetijdshuis en alliantiemakelaars Stad en Platteland. Medio 2013 komt er een nieuwe cofinancieringsregeling (lening of garantstelling) voor projecten vrijetijdseconomie.

 

Toekomstvisie Biesbosch 2020 (2011) Het Parkschap streeft in samenwerking met ondernemende partners 4 ambities na: De Biesbosch maakt deel uit van de top 3 nationale parken en landschappen De Biesbosch is het voorbeeld van duurzame recreatie en toerisme


 

Inwoners, ondernemers, overheden en organisatie zijn trotse ambassadeurs De organisatie functioneert professioneel en beschikt over voldoende middelen om ambities te realiseren. Daartoe moeten er meer verblijfsvoorzieningen komen, meer inhoud gegeven worden aan beleving, verbetering entrees en (digitale) informatievoorziening, thematische routes, meer sport-, outdoor- en wellnessvoorzieningen, uitbreiding (rol) gastheren, meer vervoersvoorzieningen (o.a. veerverbindingen), het elektrisch varen worden uitgebreid en de marketing worden verbeterd. Strategische Agenda West-Brabant (2012-2016) Hoewel de speerpunten van WestBrabant liggen bij de drie topsectoren Maintenance, Logistiek en Biobased, blijft er ook veel aandacht uitgaan naar de verdere ontwikkeling van recreatie en toerisme. Dit wordt duidelijk in het werkprogramma waarin voor toerisme o.a. de volgende speerpunten worden benoemd: verdere ontwikkeling van routenetwerken, ondersteuning van het project ‘Brabant aan Zee’, het zoeken naar mogelijkheden om de aansturing en samenwerking in de sector te verbeteren (regionaal regiepunt) en uniforme bebording in de regio.

21

Streekalliantie Biesboschregio (2013) De Streekalliantie is een wisselend netwerk van bedrijfsleven, onderwijs, bewoners, maatschappelijke organisaties en overheden dat gezamenlijk wil optrekken om een sterke en aantrekkelijke regio te ontwikkelen door kennisuitwisseling en gezamenlijk projecten te realiseren. Een van de thema’s gelieerd aan recreatie en toerisme is ‘Beleef de Biesbosch’, maar ook andere thema’s zoals ‘Linies en leesbaarheid’, ‘Leven met water’ en ‘Landbouw en landschap’ hebben een duidelijke relatie met recreatie. Relevante projecten voor Drimmelen die voor 2013 op stapel staan zijn: Herstelwerkzaamheden Kleine Schans Terheijden, ontwikkeling elektrisch varen, internationale Biesboschmarketing, Een levendige Mark In dit rapportje zijn alle wensen en mogelijkheden om de Mark beter bruikbaar te maken voor de waterrecreatie verzameld en op kaart gezet. Het betreft voorzieningen als steigers, visstoepen, botenhelling, picknickplaatsen, beplanting en routes. Samen werken aan een duurzame Amerstreek. Rabobank, 2012. Rabobank ziet dat de gehele streek duurzamer is dan de afzonderlijke gemeenten. De bank vind dat er veel

synergie te bereiken is als er meer samengewerkt wordt. De Rabobank wil daartoe initiatieven nemen. Aandachtsgebieden voor duurzame ontwikkeling ziet zij op het gebied van professionalisering vrijwilligerswerk, toeristische product, energie en vernieuwing regionale economie. Met betrekking tot toerisme gaat het vooral om meer samenhang van het bestaande aanbod, bundeling van promotie rondom dragers als De Biesbosch en evenementen die aansluiten op deze dragers. Een van de middelen om dit te bereiken is het bouwen van communities. Deze communities, ook op toeristisch gebied moeten kennis en informatie bij elkaar brengen en initiatieven als arrangementen en evenementen tot stand brengen. De Rabobank wil de realisatie hiervan ondersteunen.

winkelen aan te trekken. Qua structuur en nabijheid van Drimmelen liggen hier misschien wel meer mogelijkheden, maar ze worden door (nieuwe) ondernemers niet opgepakt. Het gemeentelijk randvoorwaardenscheppend beleid hiervoor is toereikend. Terheijden en Lage Zwaluwe hebben uitsluitend een lokale winkelfunctie. Voor beide dorpen zijn er niet meer mogelijkheden. Voor Terheijden heeft dit vooral te maken met de nabijheid van Breda, bij Lage Zwaluwe met de geïsoleerde ligging en te geringe toeristisch-recreatieve mogelijkheden. Dit betekent overigens niet dat er in beide dorpen geen mogelijkheden zijn voor nieuwe winkels en horeca. Die zijn er zeker, want er is meer potentie dan er nu aan voorzieningen is. Het DPO onderkent dit ook en de gemeente maakt dit ook mogelijk.

DPO Drimmelen Het DPO Drimmelen is opgesteld in 2002, maar in feite nog niet gedateerd. De geschetste ontwikkelingen in horeca en detailhandel hebben verder doorgezet, waardoor de beleidsinzet (voor zover nog niet gerealiseerd) eigenlijk gehandhaafd kan blijven. Voor Made betekent dit dat het thans een lokaal-regionale winkelfunctie heeft gericht op ‘convenience’. Het aanbod is te beperkt om toeristisch-recreatief

In het DPO is er nog weinig aandacht voor samenwerking, sfeer en beleving in het winkelen, specialisatie, E-commerce en internetwinkelen. Samen met ondernemers moet meer gekeken worden naar mogelijkheden op dit vlak.


StructuurvisiePlus Drimmelen De Structuurvisie Drimmelen is opgesteld in 2003 en daarmee enigszins gedateerd. Uiteraard niet als het gaat om natuur- en landschapsbeleid, agrarische en

22

bedrijfsontwikkeling, maar wel met betrekking tot woningbouw(behoefte), detailhandel en recreatie en toerisme. Wat betreft het laatste is recreatie en toerisme nog steeds een van de belangrijkste peilers voor het profiel van Drimmelen en wenst de gemeente nog immer haar regionale rol in deze sector verder te ontwikkelen. De basisvoorwaarden, ligging en voorzieningenpakket, daarvoor zijn steeds aanwezig. Echter de omstandigheden zijn gewijzigd en trends wijzen in andere richtingen. Een goed voorbeeld hiervan is watersport. In de StructuurvisiePlus wordt deze deelsector als de rode draad voor de recreatie in Drimmelen gezien en worden er mogelijkheden gezien deze verder uit te bouwen en te versterken. Anno 2013 is de watersport echter in een krimpfase belandt. De beleidsinzet zal dus anders moeten zijn: gericht of behoud door verbetering van het bestaande productaanbod. Daarbij is versterking tussen havens en dorpskernen en die tussen water- en landrecreatie nog steeds of beter gezegd nog meer van belang. Ook op het gebied van routegebonden recreatie, waarvan de netwerken ondertussen geheel voltooid zijn, blijft het van groot belang de voorzieningen en afstapmogelijkheden er langs te verbeteren. Wat betreft de accenten per kern, deze zijn en zullen

niet fundamenteel wijzigen. Wel zal de wijze waarop daaraan invulling gegeven kan en moet worden veranderen. Het meest opvallend geldt dat voor Drimmelen (geen uitbreidingen maar vooral vernieuwing en kwaliteitsverbetering). Maar ook voor Made, in de StructuurvisiePlus beschouwt als een kern met beperkt toeristisch profiel, dient juist extra inzet te komen om dat profiel wel te ontwikkelen zodat de winkelcentrumfunctie behouden kan blijven.



 



Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie Drimmelen In deze visie wordt een kwaliteitsbeeld, waarin die elementen die duidelijk bijdragen aan de identiteit of aan het karakter van Drimmelen, beschreven, inclusief kaartbeelden. Vervolgens is er een knelpuntenanalyse uitgevoerd waaruit o.m. blijkt dat: De oude haven een prettige mengelmoes van functies kent waarbij de ruimtelijke kwaliteit hier en daar te wensen overlaat; De toegang tot de oude haven en het parkeren roept vraagtekens op; De koppelingen tussen dorp, oude haven en nieuwe haven is niet optimaal door onduidelijke inrichting; De entree van m.n. de nieuwe jachthaven is onduidelijk en er zijn te veel onbestemde plekken;




De camping aan de oude haven voegt weinig toe aan de beleving van de oude haven Om hierin verbetering te brengen is een visie ontwikkeld en zijn een aantal aanbevelingen gedaan. Stuk voor stuk goede suggesties maar in het huidige tijdsgewricht (economisch recessie en stagnatie woningbouw) op korte termijn nauwelijks realiseerbaar. De gemeente kan niet veel meer dan afwachten op betere tijden en snel inspelen op onverwachte ontwikkelingen (bv. vertrek van een bedrijf; behoefte aan verplaatsing of nieuwbouw van bedrijven).









Conclusies: De beleidsmatige aandacht voor recreatie, toerisme en detailhandel is en blijft op alle beleidsniveau’s groot Tegelijkertijd nemen de mogelijkheden voor financiering en subsidies voor projecten en acties af. Verschuift de inzet van de gemeente van investeringen in basisvoorzieningen naar regisseren, stimuleren en faciliteren. Zien ondernemers steeds meer in dat ze zelf en gezamenlijk meer in actie moeten komen om posities te behouden en te versterken. Langzamerhand komen de ondernemers ook daadwerkelijk meer in actie.

23

2.6 Geactualiseerde SWOT-analyse

+ + + + + + + + + + + +

STERK Ligging: centraal, nabij NP De Biesbosch, grote steden Markpositie: watersporttoerisme, dagtoerisme, groepsdagtochten Imago: Biesbosch en watersport Promotie: meeliften met NP De Biesbosch Verblijf: jachthaven, minicampings en B&B Watersportcentrum: 3 jachthavens, rondvaartboten en botenverhuur Vermaak: Biesbosch activiteitenprogramma, enkele evenementen, arrangementen, enkele kleine attracties (forelvisserij, kaasboerderijen) Routes: fietsen wandelknooppuntensysteem Bereikbaarheid per auto (via A16, A 59 en A27) Organisatie ondernemers: 1vereniging (BND) Overheid: regionale samenwerking en samenwerking in Parkschap Detailhandelvoorzieningen Made

KANSEN Markt: 55plus, Vlamingen, dagtoeristen uit de regio, groepen Nichmarkten: natuurliefhebbers, evenementen, zorg/welness, campers Verblijfstijd in havens neemt toe Kort verblijf neemt toe Promotie: meer en beter; geheel in Biesbosch verband Beleving vormgeven; samenhang in aanbod; excursies, beleeftochten ed Digitalisering en gamification Toegankelijkheid Biesbosch verbeteren (veerverbindingen) Gezamenlijke arrangementen en dagtochten Streekproducten en streekkeukens Verbindingen tussen toeristische sector en detailhandel, cultuur- en agrarische sector + Ontwikkeling: Gat van den Ham, put in Wagenberg, Kleine Schans + Nieuwe producten, innovatieve concepten, aantrekkelijke aanbiedingen + Verdere ontwikkeling gastheerschap (in Biesbosch verband) + + + + + + + + + + +

              

ZWAK Ligging: bereikbaarheid Biesbosch (water is barrière) Marktpositie: verblijfstoerisme (is beperkt) Imago: ontbrekend voor gemeente als geheel Promotie in de breedte, vindbaarheid en informatievoorziening Verblijfsmogelijkheden hotels en campings Watersportcentrum: gezelligheid, entourage, winkels, inrichting Oude haven, materiaal watersportverhuurders Vermaak: geen grote trekkers, voorzieningen/ cultuurhistorie; aanbod voor kinderen; vrije zwemmogelijkheden; evenementen Diversiteit horeca Bereikbaarheid met openbaar vervoer Samenwerking ondernemers: gezamenlijke productontwikkeling & promotie Overheid: slagvaardigheid Ontbreken aanjager/ inspirator Samenwerking tussen sectoren TR, cultuur, sport, detailhandel Bedrijfseconomische positie van diverse bedrijven Detailhandel in de kleine kernen

BEDREIGINGEN  Watersport neemt af  Afnemend vakantiebudget/ bestedingsmogelijkheden  Financierbaarheid van de sector  Overheid: gebrek aan daadkracht; terugtredend  Vast blijven zitten in frustraties vanuit het verleden  Vergrijzing en veranderend koopgedrag bedreigd detailhandelaanbod  Wegvallen detailhandelaanbod in kleine kernen bedreigd de leefbaarheid


24

Doelgroep Dagtoerist, 55+ Dagtoerist, gezinnen met kinderen Dagtoerist, kleine groepen Watersporters, ligplaatshouders Watersporterstoervaarders Kleine watersport Verblijfstoeristen, 55+ Verblijfstoeristen, gezinnen Verblijfstoeristen, groepen Vissers Buitenlandse toeristen

Nichemarkt; evenementenbezoekers Nichemarkt natuurliefhebbers Eigen inwoners

Kansen/Ontwikkelopties  Meer, leuke voorzieningen en faciliteiten langs routes  Nieuwe verhuurmogelijkheden met verrassend programma; onverwachtse combinaties met winkels, horeca, wellness, streekproducenten  Meer, leuke en betaalbare voorzieningen voor gezinnen  Meer all-in en boekbaar aanbod voor gezinnen Gevarieerd dagtochtenpakket voor uiteenlopende groepen; inbouwen sportactiviteiten, beleving; interessante excursies (story telling); eten en drinken aanpassen aan de groep (maatwerk) - Zorgen voor voorzieningen rondom haven om verblijf in haven te veraangenamen. - zorgen voor voldoende en gevarieerd aanbod van aanlegplaatsen binnen ½ uur varen vanaf de haven. Voldoende voorzieningen rondom haven voor aantrekkelijk verblijf. Fietstochten, winkelmogelijkheden. Meer variatie in aanbod Meer variatie in aanbod voor verblijf, toestaan van camping met toeristische plekken, meer verblijf met Biesbosch beleving. Onderzoeken mogelijkheden voor nieuwe camping Verblijfsaccommodaties stimuleren voor kleine familie groepen, bestaande uit 3 generaties. Visvijver; dagtochten; arrangementen  Vertier in en om de haven bieden  Actuele informatie digitaal beschikbaar; bereikbaarheid verbeteren  Aanvullend programma bieden i.s.m. anderen  Vaardagtochten maken i.s.m. anderen  Nieuwe verhuurmogelijkheden met verassend programma; onverwachtse combinaties Nieuwe evenementen voor nieuwe groepen bedenken; kijken welke evenementen elders goed lopen. Inspelen op bijzondere waarnemingen; specifieke tochten voor specialisten Evenementen en sportactiviteiten onder de aandacht brengen en bezoek stimuleren


25

2.7 Ontwikkelopties voor Drimmelen Vanuit de voorafgaande analyses is er een overzicht gemaakt van doelgroepen, activiteiten, bezoekmotieven, sterke en zwakke punten en trends. Op basis van dit overzicht zijn er kansen en ontwikkelopties per doelgroep benoemd (zie voorgaande pagina). Het complete overzicht is weergegeven in de bijlage.

    

2.8 Uitkomsten innovatiesessie Tijdens de innovatiesessie zijn er zeer veel (nieuwe) ideeën (ruim 130) boven water gekomen (zie bijlage 2). Uit deze sessie zijn de volgende kansrijke clusters naar voren gekomen: De (door)ontwikkeling van (bestaande) producten (ca 68). Arrangementen (ca 18) Promotie (ca 15) Evenementen (ca 15) Verbetering van (basis) voorzieningen (ca. 16)

overheidsbijdrage verder te ontwikkelen. Enerzijds doordat zij aan de slag moeten met het verbeteren, doorontwikkelen en creëren van nieuwe producten en anderzijds door samenwerking nieuwe arrangementen en evenementen moeten ontwikkelen en de promotie en boekbaarheid moeten verbeteren. Overigens kan de overheid zeker een stimulerende en faciliterende rol hierbij spelen. In het beginsel zal waarschijnlijk een initiërende rol zelfs wel noodzakelijk zijn, omdat vaak blijkt dat ondernemers niet makkelijk zelf tot samenwerking komen.



 Overigens is het geen toeval dat de ideeën vooral in deze categorieën te plaatsen zijn, omdat vooraf sterk aangedrongen is op ideeën die ondernemers zelf kunnen oppakken. Niettemin blijkt dat alle betrokkenen veel mogelijkheden zien om het vrijetijdsproduct ook zonder



2.9 Samenvattende conclusies Met betrekking tot evaluaties: Aan diverse doelstellingen van het voorgaande beleidsplan recreatie en toerisme is goed gewerkt, m.n. met betrekking tot positionering, doelgroepen, promotie, (regionale) samenwerking en ruimtelijk beleid. Echter meer specifieke zaken zoals stimuleringsbeleid en voorzieningen zijn minder goed tot niet uit de verf gekomen. Ook de uitvoering van het actieplan is redelijk geslaagd, soms niet omdat acties niet uitvoerbaar bleken maar soms ook doordat het aan daadkracht, monitoring en een goede communicatie ontbrak.












Het Toeristisch Platform Drimmelen is van start gegaan en heeft zeker resultaten geboekt, maar overall genomen net te weinig. Met name een daadkrachtige, gestructureerde aanpak en een goede communicatie met de achterban heeft ontbroken. Een herbezinning op doelen, taken, samenstelling en werkwijze is noodzakelijk. De samenwerking in het gebied is sterk verbeterd (vooral door het Parkschap en Brabant a/d Biesbosch); dit leidt tot stimulering en meer ondersteuning van nieuwe ontwikkelingen (ook met en door ondernemers) en moet uiteindelijk ook leiden tot meer bezoek. Met betrekking tot de markt: Het aanbod is sinds 2008 niet wezenlijk veranderd, maar de vraag en marktomstandigheden wel. Het is daarom nog meer noodzakelijk om aan productvernieuwing en verbetering te doen. De relevante doelgroepen voor Drimmelen zijn ook niet wezenlijk veranderd, maar er zijn wel accentverschuivingen opgetreden: de watersportmarkt biedt minder perspectief, die voor dagen kort verblijfstoeristen (55+, gezinnen met kinderen, en groepen) meer. Daarnaast zijn de consumenten prijsbewuster, meer op zoek naar nieuwe

26

producten en is online beschikbaarheid nog belangrijker geworden

  

 







Met betrekking tot (overige) trends: Short breaks worden steeds populairder Beleving, story telling; consumenten willen een verhaal mee naar huis nemen Verblijf op campings en in groepsaccommodaties neemt af, tenzij die een bijzonder, passend product bieden Verblijf in Bed & Breakfast, bungalow en hotel neemt toe. Bootvakanties zijn in 10 jaar gehalveerd, het aantal vaarbewegingen neemt af, maar het verblijf in havens (mits aantrekkelijk) neemt toe. Het horecabezoek neemt af, maar bijzondere concepten doen het nog steeds goed. Grote winkelketens blijven groeien; kleine zelfstandige ondernemers moeten meer en meer samenwerken (inkoop, sales, acties etc); het koopgedrag verandert waardoor vooral de winkels in kleine kernen het (heel) moeilijk krijgen/hebben. Met betrekking tot beleid: Vrijetijdseconomie blijft onveranderd een belangrijk speerpunt van beleid, zowel op provinciaal, regionaal als lokaal niveau. Duidelijk is wel dat de aandacht verschuift van investeringen in (basis-) voorzieningen naar een meer

faciliterende/ondersteunende rol. Daarmee is ook een afname van beschikbare subsidieregelingen waar te nemen.









Met betrekking tot de SWOT-analyse: In deze analyse is sinds 2008 in feite niet veel veranderd, met name de sterke en zwakke punten zijn grotendeels hetzelfde gebleven. Wel zijn er veranderingen met betrekking tot kansen (meer concreet en meer gericht op ondernemers) en bedreigingen (minder watersport, afnemend vakantiebudget en de financierbaarheid van de sector is minder). Met betrekking tot ontwikkelopties: Voor de prioritaire doelgroepen van Drimmelen (dagtoerist 55+, dagtoeristen gezinnen, kort-verblijfstoeristen, groepen, watersporters, eigen inwoners en nichemarkten) liggen nog steeds goede ontwikkelopties open. Ondernemers zullen daaraan vooral zelf en tezamen moeten werken om deze kansen te benutten. Ondersteuning is daarbij onontbeerlijk. Door de overheid zal vooral gewerkt moeten worden aan enkele (basis)voorzieningen en aan een stimulerend en voorwaardenscheppend beleid richting ondernemers.










Promotie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid die ook met andere regionale organisaties opgepakt moet worden. Met betrekking tot nieuwe ideeën: Aan ideeën ontbreekt het niet bij de ondernemers in Drimmelen, maar echt heel innovatief zijn de meeste ideeën niet; Ingezien wordt dat er vooral ingezet moet worden op ‘eigen’ productontwikkeling, vernieuwing en verbetering en op gezamenlijke producten (in de vorm van dagtochten, arrangementen en evenementen). Eveneens wordt ingezien dat traditionele scheidslijnen tussen sectoren doorbroken moeten worden, dus dat samenwerking ook noodzakelijke is tussen toeristischrecreatieve bedrijven en detailhandel, horeca en overige bedrijven (bv. in de land- en tuinbouw). In feite horen hier de sporten cultuursector ook bij, maar deze zijn helaas nog zwak ontwikkeld of georganiseerd.

27


28

3 Beleidsvisie vrijetijdseconomie

3.1 Inleiding Op basis van de evaluatie, de analyses en innovatiesessie wordt in dit hoofdstuk de beleidsvisie op de vrijetijdseconomie in de gemeente Drimmelen beschreven. Daarbij wordt eerst ingegaan op de rollen van de verschillende hoofdrolspelers: gemeente en ondernemers. De reden hiervoor is dat deze essentieel veranderd zijn en dat een goed begrip hierover noodzakelijk is om de beleidsvisie en het actieplan goed te begrijpen. Daarna komt de beleidsvisie op hoofdlijnen aan de orde, inclusief doelen en doelstellingen voor de periode 2014 – 2018. Vervolgens wordt ingegaan op een aantal specifieke aspecten, zoals

profilering en doelgroepen, te ontwikkelen thema’s (projectclusters), promotie en verkoop en organisatie. De uitwerking van de beleidsvisie in de vorm van een concreet actieplan staat beschreven in hoofdstuk 4.

3.2 Rollen gemeente en ondernemers De samenleving is sterk veranderd in de laatste tien jaar en deze lijkt zich nog steeds door te zetten. Belangrijke ontwikkelingen doen zich voor het gebied van ICT, economie, ecologie, bevolkingssamenstelling en leefwijzen. Dit heeft uiteraard ook grote weerslag op de vrijetijdsbesteding van mensen. Voor gemeenten, dus ook voor Drimmelen, wordt het hierdoor steeds moeilijker om


sturend op te treden in het vrijetijdsbeleid. Daar komt bij dat de beschikbare middelen steeds beperkter worden en dat dit op korte termijn (de komende 5 jaar) ook niet zal veranderen. Mede hierdoor, maar vooral ook door de veranderende marktomstandigheden, zal de ontwikkeling van de vrijetijdssector voor een groot deel door de sector zelf vorm gegeven moeten worden. De rol van de gemeente verschuift daardoor van leidend en richtinggevend naar stimulerend en faciliterend. Dit betekent niet dat de gemeente zich helemaal terugtrekt en alles aan het bedrijfsleven wil overlaten. Zeker niet. Zij wil graag samen met het bedrijfsleven en andere organisaties (bv. op het gebied

29

van cultuur en natuur) een koers uitzetten en deze ondersteunen waar nodig en mogelijk. Vanuit dit perspectief is dit beleidsplan vrijetijdseconomie ook tot stand gekomen. Er is veel gepraat, gediscussieerd en nagedacht met het bedrijfsleven. Voorts blijft er een belangrijke rol voor de gemeente op het gebied van de inrichting en het beheer van de openbare ruimte, veiligheid en vergunningverlening. Ook het contact en de afstemming met andere overheden en publieke organisaties blijft een belangrijke taak voor de gemeente. Echter de uitvoering van het actieplan komt grotendeels bij de ondernemers en hun organisaties te liggen. Zij moeten immers de handschoen oppakken om de vernieuwing in en de samenwerking van bedrijven vorm en inhoud te geven. Datzelfde geldt voor promotie en het creëren van budgetten om de uitvoering van acties mogelijk te maken. Bij dit alles is een belangrijke taak en verantwoordelijkheid weggelegd bij het Bedrijven Netwerk Drimmelen en het Vrijetijds Platform dat gevormd gaat worden. Toch laat ook hier de gemeente niet geheel verstek gaan. Middelen afkomstig uit het reservebudget toeristenbelasting zullen ingezet worden om deze omslag mogelijk te maken.

3.3 Beleidsvisie op hoofdlijnen Uit de analyse in hoofdstuk 2 is al gebleken dat vakanties vaak korter worden, er meer en meer via internet geboekt wordt, mensen steeds weer iets nieuws willen en liefst zeer aantrekkelijk geprijsd en dat winkelen verandert in funen runshoppen. Belang vrijetijdseconomie Vastgesteld is dat de gehele vrijetijdssector (toerisme, detailhandel, cultuur en sport) een belangrijk speerpunt voor de gehele gemeente is en blijft. Dit is niet alleen van belang voor de sector zelf, maar vooral ook om de werkgelegenheid en de leefbaarheid te behouden en waar mogelijk te verbeteren. Ook is gezamenlijk vastgesteld dat een aantal hoofdlijnen van het voorgaande beleidsplan nog steeds overeind staan. Voorbeelden hiervan zijn: profilering, doelgroepen en de noodzaak van samenwerking rondom de Biesbosch. Prioriteiten: productvernieuwing en samenwerking Daarnaast is gezamenlijk besloten dat er meer gedaan moet worden aan productvernieuwing en verbetering. Deze vernieuwing en verbetering moet binnen vrijetijdsbedrijven afzonderlijk plaatsvinden maar ook door meer en


betere samenwerking. Die samenwerking moet vorm krijgen op verschillende niveaus. Tussen individuele bedrijven (bv, tussen een camping en bootverhuurder of tussen een supermarkt en jachthaven), tussen groepen van bedrijven (bv. het winkelcluster in Made en het toeristische cluster in Drimmelen) en tussen bedrijfssectoren (winkels en toeristische bedrijven; toeristische bedrijven en cultuur etc.). Al deze samenwerkingsvormen zijn nodig voor die productvernieuwing, maar ook om de profilering te versterken en om gezamenlijk de promotie en verkoop te verbeteren. Aanpak Om dit goed op te pakken is niet eenvoudig. In de afgelopen periode is daar met wisselend succes door het Toeristisch Platform aan gewerkt. Maar het moet beter en intensiever, daarvan is iedereen overtuigd. En er zijn ook nieuwe ontwikkelingen die dat beter mogelijk maken. Er is een gemeentebreed netwerk van ondernemers gekomen (BND). Vanuit dit netwerk moet het mogelijk zijn om invulling te geven aan de noodzakelijke verbeteringen in de samenwerking, zowel op sectoraal niveau als in de kernen en gemeentebreed. De gemeente wil dit actief stimuleren en faciliteren.

30

Om al die verschillende vormen van samenwerking tot stand te brengen en in stand te houden is er menskracht nodig. Ondernemers zullen daar zelf tijd voor moeten maken. Maar dat alleen is, zeker in het begin, niet voldoende. Ondernemers zijn immers ook druk met het in stand houden en verbeteren van het eigen bedrijf. Er is dus menskracht nodig om die samenwerking tot stand te brengen. Dat kost geld. De gemeente wil daar in het begin wel aan bijdragen, maar niet alleen en niet structureel. Er zal dus gewerkt moeten worden aan een soort ondernemersfonds, zowel op het niveau van bedrijfsclusters (bv. winkelkern Made) als op het niveau van Drimmelen als geheel. De gemeente wil de mogelijkheden hiertoe gaan onderzoeken; kijken of (groepen van) ondernemers dit willen en zo ja, het mee mogelijk maken (juridisch en financieel). Regionaal werken Naast het ondersteunen van samenwerkingsverbanden binnen Drimmelen, gaat de gemeente ook verder met de samenwerking op regionaal niveau. Immers Drimmelen is niet in staat om alleen het bezoek aan De Biesbosch regio te vergroten. Samenwerking met de Brabantse gemeenten aan de Biesbosch en met Dordrecht en Sliedrecht rondom de gehele Biesbosch heeft de afgelopen

jaren veel positieve nieuwe ontwikkelingen op gang gebracht. De gemeente Drimmelen gaat hier actief mee verder. Speerpunten daarbij zijn gezamenlijke marketing en promotie, inzet op een duurzame ontwikkeling van het gebied en de bedrijven daarbinnen en het maken van afspraken over de juiste (nieuwe) ontwikkelingen op de juiste plaats. Investeringen De gemeente realiseert zich dat de noodzakelijke productverbetering niet alleen kan komen van de ondernemers. De gemeente heeft ook een eigen verantwoordelijkheid waar het gaat om openbare ruimte en voorzieningen. Verbeteringen hierbinnen zijn niet alleen aantrekkelijk voor recreanten, winkelend publiek, eigen inwoners en toeristen, maar ook voor het vestigingsklimaat van ondernemers. De gemeente wil en zal hiermee ook in de komende periode verder gaan, echter zover de financiële mogelijkheden reiken. Om het een en ander financieel mogelijk te maken zal actief gezocht worden naar andere financieringsbronnen (subsidies) en – constructies (publiek-privaat). Investeringen in openbare voorzieningen waar prioriteit ligt betreffen: De Kleine Schans (Terheijden).


Sectoraal vrijetijdsbeleid Op sectoraal niveau zal het vrijetijdsbeleid van de gemeente niet veel veranderen. De gemeente zal nieuwe initiatieven op het gebied van verblijfs- en dagrecreatie waar ruimtelijk mogelijk blijven ondersteunen. Sterker nog, waar nieuwe ontwikkelingen mogelijk zijn, worden deze bekend gemaakt om zo ontwikkelingen te stimuleren. Door het nieuwe bestemmingsplan buitengebied is er ook meer mogelijk geworden. Voor het horecabeleid geldt min of meer hetzelfde. De gemeente blijft een gevarieerd aanbod stimuleren en de ruimtelijke mogelijkheden blijven in tact. Het beleid gericht op detailhandel zal ruimtelijk gezien eveneens niet veel veranderen. Het DPO uit 2002 is verouderd; een puur kwantitatieve benadering is immers niet meer van deze tijd. Daarom wordt overwogen om meer in te zetten op concentratie van winkels (in de kernen), op samenwerking tussen en met ondernemers en op profilering van winkelclusters. Dit zal per kern en in samenwerking met de lokale ondernemersverenigingen (en BND) worden uitgewerkt. De cultuur- en sportvoorzieningen richten zich voornamelijk op de eigen inwoners.

31

Het beleid daarvoor zal met dit plan niet veranderen. Wel zullen deze voorzieningen gestimuleerd worden om meer samenwerking te zoeken met de andere (private) vrijetijdssectoren. Omgekeerd worden ondernemers uit die sector uitgedaagd om met ideeën te komen om die (meer publieke) voorzieningen ook te gebruiken voor de vrijetijdsbeleving van niet-inwoners (bij evenementen, groepsarrangementen ed.).

3.4 Doelen en doelstellingen Uit de visie op hoofdlijnen zijn voor het vrijetijdsbeleid Drimmelen voor de komende 5 jaar drie hoofddoelen te herleiden, namelijk: 1. Het realiseren van een groei van de bestedingen in de vrijetijdssector om de werkgelegenheid in toerisme en detailhandel op peil te houden en daarmee ook de leefbaarheid van de kernen. 2. Het ontwikkelen en op de markt brengen van verbeterde en nieuwe producten door samenwerking tussen alle typen bedrijven en organisaties in de vrijetijdssector 3. Het vernieuwen van de samenwerkingsstructuur en de aansturing van de vrijetijdssector, zodat deze effectiever en meer resultaatgericht opereert.

a.

b.

c.

d.

e.

f.

g.

Om deze doelen meer ‘smart’ te maken zijn de volgende operationele doelstellingen geformuleerd: Het realiseren van een groei van de bestedingen in de vrijetijdssector van 1% per jaar (inflatie gecorrigeerd). Toename van het aantal overnachtingen in de gemeente met 1% per jaar (afleesbaar aan de inkomsten uit de toeristenbelasting) Geen verdere afname van het aantal bezette ligplaatsen in de havens en toename van het aantal passanten met 1 % per jaar De ontwikkeling van tenminste 5 nieuwe, boekbare arrangementen (samengestelde producten van diverse aanbieders) per jaar De ontwikkeling van nieuwe c.q. verbetering van het bestaande producten die als aanpassing aan de marktwensen gezien kunnen worden door tenminste 5 bedrijven per jaar. Duidelijke profilering van de detailhandel en toeristische centra in de verschillende kernen van de gemeente, inclusief intensieve samenwerking en fondsvorming voor uitvoering van activiteiten. De ontwikkeling van een nieuwe samenwerkings- en aansturingstructuur in de vrijetijdssector, waaraan tenminste 75% van de bedrijven deelneemt en die over 5 jaar een bekendheid in de sector


scoort van 90% en beoordeeld wordt met tenminste een 8. h. Verbetering van de promotie van Drimmelen samen met de Biesboschregio en wel zodanig dat 80% van de bedrijven daar over 5 jaar tevreden over is en deze een 7,5 geeft. i. Realisatie van een aantal (zie hoofdstuk 4) basisvoorzieningen door de gemeente (of andere regionale overheidsinstelling). j. Het stimulerings- en faciliterende beleid van en door de gemeente wordt over 5 jaar door 90% van de ondernemers beoordeeld met een 8. k. Het beleid, de doelen en doelstellingen worden jaarlijks gemonitord en de resultaten daaruit worden gecommuniceerd richting gemeenteraad en ondernemers in de vrijetijdssector. Om de smart doelstellingen te meten zal elke 2 of 3 jaar, aansluitend en in samenwerking met de buurgemeenten gemonitord worden (zie hoofdstuk 4, par. 5).

3.5 Profilering en doelgroepen Zoals aangegeven in de visie op hoofdlijnen kiest Drimmelen er voor zich in toeristisch-recreatief opzicht (blijvend) te positioneren als bestemming aan, toegangspoort tot en voortuin van het Nationaal Park De Biesbosch.

32

Drimmelen verbindt zich aan het water, de natuur en de historie van De Biesbosch. De geschiedenis van Drimmelen en omgeving is door de eeuwen heen verbonden met de strijd tegen het water, van het werken in een waterrijke omgeving (visserij, griendcultuur, polders droogleggen, scheepsbouw, vervoer over water). Dit is terug te zien en te vinden in het polderlandschap, de havens (nu grotendeels omgevormd tot jachthavens), de restanten van de waterlinie, de lintdorpen op dijken en in verschillende monumentale gebouwen. Ook de mentaliteit van de inwoners van (het grootste deel van) de gemeente Drimmelen is nog verbonden met het water en De Biesbosch. En in de huidige tijd is Drimmelen weer nauw verbonden met De Biesbosch, met de natuur en het water, via het toerisme; de watersport, de rondvaartbedrijven, de natuurexcursies, evenementen en de watersport-gerelateerde bedrijvigheid. Meer in algemene zin profileert de gemeente zich als ‘blauw-groene gemeente’. Dit sluit goed aan op de toeristische profilering. Immers door de meeste Nederlanders wordt het NP De Biesbosch gezien als een blauw-groen natuurgebied. Drimmelen als blauwgroene gemeente aan De Biesbosch is daarmee ook goed bruikbaar in de

algemene promotie van de gemeente, bijvoorbeeld voor het aantrekken van nieuwe bedrijven en bewoners.





1. 2. 3. 4.

Doelgroepen Het vrijetijdsbeleid van de gemeente blijft zich primair richten op de volgende vier doelgroepen: Inwoners Dagtoeristen: 55+ en gezinnen Groepen in diverse samenstelling Waterrecreanten en watersporters in de breedte (toervaarders, zeilers, huurders boten, rondvaarders, vissers ed.) Belangrijke secundaire doelgroepen zijn de kort-verblijfstoeristen en de nichemarkten (natuurliefhebbers, evenementenbezoekers, ed.).

3.6 Projectenclusters Uit de analyse en de innovatiesessie is gebleken dat er noodzaak is om tot productvernieuwing en verbetering te komen. Dat hieraan en aan promotie en verkoop prioriteit gegeven moet worden is reeds beschreven in de beleidsvisie op hoofdlijnen. In diverse workshops met betrokkenen is hieraan nadere invulling gegeven in de vorm van projecten. Daarbij zijn alle projecten samengebracht in 3 clusters, te weten:




Verbetering, innovatie en doorontwikkeling van bestaande producten en bedrijven; Het ontwikkelen en verkopen van arrangementen (samengestelde producten van verschillende bedrijven); Het verbeteren van de publieke (basis-) infrastructuur voor de vrijetijdssector door de gemeente. In het actieplan worden binnen deze 3 clusters projecten uitgewerkt en beschreven. In alle gevallen gaat het om een realistisch aantal projecten, die zowel organisatorisch als financieel uitvoerbaar zijn binnen de planperiode van 5 jaar.

3.7 Promotie en verkoop Naast productvernieuwing en ontwikkeling is het verbeteren van de promotie en verkoop een speerpunt van beleid. Alle betrokkenen zijn het er over eens dat er meer geld, tijd en creativiteit gestoken moet worden in de gezamenlijke promotie van Drimmelen. Overeenstemming is er ook over het feit dat Drimmelen die promotie grotendeels samen met partners in de Biesboschregio moet uitvoeren. Uiteraard moet er ook enige ruimte overblijven voor zelfstandige promotie, bijvoorbeeld door het winkelcentrum van Made of door de

33

gezamenlijke bootverhuurders van Drimmelen. In de huidige situatie is de promotie beperkt en gefragmenteerd. Beperkt in de zin van diversiteit aan acties en gefragmenteerd omdat diverse organisaties min of meer dezelfde informatie aanbieden op hun website. Voor de komende periode is het beleid daarom gericht op de bundeling van acties (en geld). Daarbij wordt als eerste ingezet om een goed databeheer middels de landelijke databank van VVV Nederland. Er wordt één verantwoordelijke organisatie aangewezen/uitgekozen om deze databank met alle informatie over Drimmelen te vullen. Daarnaast zal er een organisatie (of persoon) namens alle bedrijven actief aan de slag gaan met deze informatie, de publiciteit zoeken en actief gasten gaan werven middels acties. Voorts is het nodig om informatie op locatie beschikbaar te hebben. Daartoe kan ingezet worden op het bezoekerscentrum in Drimmelen, maar ook andere locaties (zoals bv. in bibliotheken of bij ondernemers) in Made, Lage-Zwaluwe en Terheijden zijn mogelijk door gebruik te maken van VVV-infozuilen. Voorts gaan alle (toeristische) ondernemers gestimuleerd worden om zoveel mogelijk informatie

over Drimmelen aan te bieden aan de gasten.

3.8 Organisatie Het Toeristisch Platform Drimmelen zal worden hervormd, zowel wat betreft naam, samenstelling, aansturing als taken. De nieuwe naam wordt Vrijetijds Platform Drimmelen. Dit platform wordt ondergebracht bij het Bedrijven Netwerk Drimmelen. Een bestuurslid van dit Netwerk neemt de voorzittersrol van dit Platform op zich. Voorts krijgen vertegenwoordigers uit diverse sectoren (toeristische bedrijven, horeca, detailhandel, evenementen en cultuur) een plaats in dit platform. Ook de gemeente neemt via de beleidsambtenaar economie/toerisme deel aan dit platform maar vooral in de rol van adviseur en ten behoeve van de informatie-uitwissleing. Het platform stuurt externe aanjagers en coördinatoren op het gebied van promotie, productontwikkeling en samenwerking aan. De hoofdtaak van dit Platform wordt het (laten) uitvoeren van het actieplan vrijetijdseconomie, waarbij een zwaar accent ligt op de drie genoemde projectenclusters en de promotie. Het


Platform is ook zelf verantwoordelijk voor de monitoring van het actieplan; elk jaar maakt zij in januari de stand van zaken op en legt hierover verantwoording af aan de gemeente(raad) en het Bedrijven Netwerk Drimmelen. De externe, onafhankelijke aanjagers of coördinatoren zijn de feitelijke spinnen in het web en primair verantwoordelijk voor de uitvoering van de acties die op hun bordje liggen. Deze coördinator(en) worden na het eerste jaar voor de helft betaald uit de inkomsten toeristenbelasting en voor het andere deel door bijdragen van (vrijetijds) bedrijven. Dit laatste kan lopen via de instelling van een ondernemersfonds, de instelling van een reclamebelasting of een extra bijdrage aan het BND of andere ondernemersvereniging. Gemeente De gemeente zal uiteraard ook een belangrijke rol blijven spelen in de vrijetijdsontwikkeling en het beheer van de openbare ruimte. Zij heeft daarin haar eigen taken en verantwoordelijkheden. In de eerste plaats zijn dat reguliere taken op het gebied van beheer, onderhoud, toezicht, veiligheid en vergunningverlening. Een andere belangrijke taak betreft het contact en de afstemming met andere overheden en publieke organisaties, zoals regiogemeenten, Parkschap en

34





 



Staatsbosbeheer. Meer concreet in relatie tot dit beleidsplan ziet de gemeente de volgende taken voor haar weggelegd: Het scheppen van goede randvoorwaarden en het stimuleren van ontwikkelingen in de vrijetijdssector. Waar mogelijk het faciliteren van (nieuwe) initiatieven op het gebied van vrijetijd, promotie en samenwerking. Participatie in het Vrijetijds Platform. Het uitvoeren van de recreatieve basis infrastructuur projecten die in het actieplan benoemd staan. Het ondersteunen en faciliteren van fondsvorming voor vrijetijdsbeleid en projecten en het beschikbaar stellen van middelen hiertoe (vanuit die fondsen en de toeristenbelasting).


35


36

4. Actieplan en organisatie

4.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt de vertaalslag gemaakt van de beleidsvisie naar een plan van aanpak en een aantal concrete projecten. De projecten zijn afkomstig uit diverse workshops. Deelnemers hebben aangegeven dat deze projecten belangrijk en uitvoerbaar zijn. Daarnaast leveren de projecten een belangrijke bijdrage aan de doelen en doelstellingen van de beleidsvisie.

  

Het actieplan bestaat uit een vier peilers, namelijk: Informatie, promotie en verkoop Verbetering, innovatie van bestaande producten en bedrijven; Het ontwikkelen van arrangementen (samengestelde producten van verschillende bedrijven);



Het verbeteren van de publieke (basis-) infrastructuur voor de vrijetijdssector door de gemeente. Binnen de peilers worden projecten beschreven en daarnaast wordt een plan van aanpak voor de organisatie beschreven. In de laatste paragraaf wordt ingegaan op de begroting en financiering.

4.2 Uitwerking projecten In tabel 4.1 (zie pag. 36-37) is een overzicht weergegeven van alle voorgestelde projecten voor de komende 5 jaar. Die tabel geeft ook inzicht in de planning, de kosten en wijze van financiering. Het Platform Vrijetijdseconomie heeft hiermee een


goed handvat om de projecten successievelijk uit te voeren. Het is echter niet de bedoeling van dit overzicht om de uitvoering in beton te gieten. Omstandigheden kunnen aanleiding zijn om projecten eerder of later uit te voeren. Ook kan er door gewijzigde omstandigheden of onverwachtse kansen voor gekozen worden geheel andere projecten in te voegen en uit te voeren. De keuze van de projecten in deze lijst zijn grotendeels gebaseerd op de conclusies uit de analyse, wensen naar voren gebracht tijdens de innovatiesessie en workshops en op aansluiting bij de doelen en doelstellingen van dit beleidsplan. Daarnaast is gekeken naar doelgroepenbeleid, uitvoeringstermijn, financierbaarheid en verwacht resultaat.

37

Actieplan Vrijetijdseconomie Drimmelen 2014-2018 Projectcluster

Projectnr Project- en actiebeschrijving

Promotie en verkoop

1

2

3

4 5 Product6 ontwikkeling door samenwerking 7 8 9

Imago Drimmelen versterken dmv 1a toolbox 1b pr 1c social media Centrale database en website(s) 2a deelname centrale database VVV Ned 2b diverse websites vullen/opnieuw inrichten Informatie op locatie 3a infozuilen e.a. informatie op 8 centrale locaties 3b drukwerk en actieve doorwijzing ondernemers Biesboschcentrum Drimmelen Promotie Biesbosch breed verbeteren Ontwikkeling individuele arrangementen 6a met campings gericht op gezinnen 6b met B&B gericht op 55+ 6c met bootverhuurders en rondvaart op alleengaanden Ontwikkeling evenement Biesbosch Challenge Ontwikkeling vergaderen groeparrangementen Versterking detailhandelgebieden 8a opstellen businessplan centrumgebied Made 8b onderzoek gezamenlijke finaciering - ondernemersfonds 8c uitvoering ondernemersfonds en businessplan 8d gezamenlijke webshop en andere promotie 8e opstellen actieplannen overige kernen

Trekker

Uitvoeringsjaar Totale kosten Indicatieve financiering 2014 2015 2016 2017 2018 indicatief TB/gem ondernemers derden

VPD/externe VPD/externe VPD/externe

€ € €

5.000 € 60.000 € 60.000 €

5.000 30.000 € 30.000 €

VVV ZHZ VPD/externe

€ €

28.000 € 6.000 €

VPD/gem VPD/externe Staatsbosbeh Brab a/d Bies

€ € €

externe externe externe externe externe BM/externe BM/externe BM/externe BM/externe BM/externe


Indicatieve financiering uit toeris Uit reserve TB

30.000 30.000

€ € €

5.000 30.000 30.000

14.000 € 6.000

14.000

€

14.000

19.600 € 6.000 € 40.000 €

14.700 € 6.000 40.000

4.900

€

19.600

€ € € € €

4.000 4.000 4.000 30.000 5.000

€ € € € €

2.000 2.000 2.000 15.000 5.000

2.000 € 2.000 € 2.000 € 7.500 € 7.500 €

2.000 2.000 2.000

€ € € € €

10.000 € 5.000 € 25.000 5.000 10.000 €

10.000 5.000

€

10.000

€

10.000

€ € € €

€ € 10.000

5.000

25.000 5.000

38

Actieplan Vrijetijdseconomie Drimmelen 2014-2018 Projectcluster Projectnr Project- en actiebeschrijving

Trekker

Productinnovatie individuele Productverbetering openbare voorzieningen

VPD/externe BND/externe

Organisatie

10 11 12

13 14 15 16 17 18 19 20

21 22

Oprichten intervisiegroepen ondernemers Coaching jonge/nieuwe ondernemers met vouchers Verdere ontwikkeling Kleine Schans 12a infrastructurele voorzieningen 12b kiosk haven-schans Voorzieningen langs fietsen wandelroutes Voorzieningen langs vaarroute Mark(-Dintel-Vliet) Liberationroute Baarle-Nassau - Moerdijk Ondersteuning veerverbindingen NP Biesbosch Planontwikkeling entree Drimmelen Hervorming TPD naar Platform Vrijetijdseconomie Drim. Monitoring uitvoering Actieplan + toerisme algemeen Terugkoppeling naar achterban 21a jaarlijkse netwerkbijeenkomst 21b 3x per jaar nieuwsbrief 21c Open Koffie Cafe Jaarlijkse bijeenkomst met gemeenteraadsleden Organisatie en ondersteuning 18 t/m 21

Uitvoeringsjaar Totale kosten Indicatieve financiering 2014 2015 2016 2017 2018 indicatief TB/gem ondernemers derden

€ €

30.000 € 15.000 €

15.000 € 15.000

€

13.000 €

13.000

BND/VPD VPD/gem

€

5.000 €

5.000

BND/VPD VPD

€ €

5.000 € 5.000 €

2.500 € 5.000

BND/VPD externe

€

50.000 €

gem gem/ondern heemk. Kring watersport gem ondernemer Jachth Drim

Totaal


€

50.000

449.600 € 302.200 €

15.000

Indicatieve financiering uit toeris Uit reserve TB

€ €

15.000 15.000

€

13.000

€

20.000

139.900 € 7.500 €

192.600

2.500

39

Dus ook als er nieuwe projectkansen zich voordoen zullen deze criteria in beschouwing genomen moeten worden alvorens tot andere keuzes te komen. Ad hoc beleid moet zoveel mogelijk voorkomen worden. De projecten hieronder zijn zo goed mogelijk beschreven naar doel, doelgroepen, verantwoordelijke partij(en), uitvoeringsperiode, kosten en financiering. Gerealiseerd moet worden dat de beschrijving meestal niet 100% compleet is. De redenen hiervoor zijn verschillend van aard; soms ontbreekt er gedetailleerde informatie, soms moeten er eerst nog meer specifieke keuzes gemaakt worden of omdat de begroting nog niet precies gemaakt kon worden. Niettemin geven alle beschrijvingen een voldoende beeld van de intenties en globale kosten van het project. Ten aanzien van de kosten wordt opgemerkt dat de meeste projecten voor 2 jaar begroot zijn, c.q. een bijdrage krijgen vanuit de toeristenbelasting. Daarna vindt er een evaluatie plaats waarna er opnieuw besloten wordt over voortzetting en wijze van financiering.

Projectcluster I. Promotie en verkoop versterken

Binnen het Parkschap zijn drie hoofdpoorten benoemd, waarvan het dorp Drimmelen er één is. De omschrijving die bij deze hoofdpoort hoort: Delta van rivieren, kreken en wilgenbossen. De lading moet vooral zijn dat de Biesbosch via het water te beleven is. Er zijn talloze mogelijkheden om bootjes te huren, rondvaarten te maken en op excursies te gaan. Maar ook wandelen en horeca bezoeken aan het water hoort hier bij. Drimmelen onderscheidt zich met deze ingrediënten ten opzichte van de andere hoofdpoorten. Bijna alle ondernemers kunnen zich aan deze term verbinden. Om dit imago te versterken en uiteindelijk bezoekers mee te trekken, zal er gezamenlijk én actief publiciteit gezocht moeten worden. Dit kan alleen als er een persoon binnen de gemeente of bij voorkeur een gespecialiseerde kracht hier wekelijks een aantal uren aan besteed.

Project 1. Imago Drimmelen versterken Toelichting en doel: Voor toeristische ondernemers is het ontbreken van gezamenlijke promotie een van de belangrijkste aandachtspunten voor nieuw uit te voeren beleid. Men kan nieuwe producten bedenken, maar als het niet onder de aandacht van het publiek gebracht kan worden, zal ieder initiatief snel ten onder gaan. Drimmelen moet hieraan prioriteit geven, zowel lokaal als Biesbosch breed. Personen die reeds met de gemeente bekend zijn, weten wat ze kunnen verwachten in Drimmelen. Maar voor de personen die er nog nooit geweest zijn, is het onbekend wat je er nu kunt doen. Hoe kom je er, waar moet je dan zijn etc. zijn veelgehoorde opmerkingen. Oftewel Drimmelen heeft nog geen duidelijk (gewenst) profiel/imago! Het is daarom van belang om naast de reguliere promotie ook in te zetten op het profilering van Drimmelen. Om hiermee te kunnen starten is het belangrijk te weten met welke kernkwaliteiten Drimmelen zich wil onderscheiden.


 



De belangrijkste middelen die hiervoor ingezet kunnen worden: Actieve pers- en media benadering Inzet van social media en online marketing. Met professionals zal een strategie bepaald moeten worden hoe Social Media en bij kan dragen aan de imagovorming. Ontwikkeling en gebruik toolbox: deze bevat recent fotomateriaal (van

40





  

Drimmelen en Biesbosch), banners met logo’s van de Biesbosch en/of van de waterpoort Biesbosch en korte stukjes tekst om te gebruiken op websites. Stimuleren van ondernemers om deze te gebruiken en om materiaal aan te leveren voor persbenadering, social media gebruik en on line marketing. Beoogd resultaat/effect: Potentiële recreanten in de wijde regio weten voor welke activiteiten je in Drimmelen terecht kunt. Sterkere positie binnen de regio Doelgroepen: Ondernemers Dagtoerist vanuit de grote steden rondom Biesbosch Gasten vanuit de verblijfsaccommodaties in de omgeving. Trekker: Vrijetijdsplatform Drimmelen en externe professional

    

Overige betrokken organisaties: Externe specialisten op gebied van social media en PR BND; alle toeristisch-recreatieve ondernemers(organisaties) Gemeente Parkschap NP De Biesbosch Brabant aan de Biesbosch

Uitvoeringsperiode: Hele jaar rond, met nadruk op voor- en hoofdseizoen; start in 2015.

  

 

Kosten: Toolbox: eenmalig: € 5.000 Externe ondersteuning pr: €15.000 / jaar Externe ondersteuning social media: € 15.000 per jaar Financiering: Toolbox en 2 jaar externe ondersteuning, in totaal € 65.000 uit toeristenbelasting Externe ondersteuning 3e, 4e en 5e jaar door ondernemers of uit Ondernemersfonds Subsidiemogelijkheden: nihil

Project 2. Centrale databank VVV Nederland en websites vernieuwen Toelichting en doel: Door het ontbreken van goed databeheer van toeristische voorzieningen, evenementen ed., is er nergens een plek waar alle toeristische informatie samenkomt. Doordat deze (open) database ontbreekt, is er ook geen goede verspreiding van informatie mogelijk. Hierdoor blijven bedrijven en activiteiten die plaatsvinden te onbekend. Ondernemers moeten alles op eigen kracht vermarkten.


Toeristische databases worden tegenwoordig meer en meer gekoppeld en steeds eenvoudiger ontsloten. Informatie kan worden gedeeld, in communities opgenomen en de consument geeft reviews. Evenementen, maar ook activiteiten (zoals dagtochten en rondvaarten) van de bedrijven moeten meer gebundeld worden aangeboden, evenals de plekken die de recreant en toerist kan bezoeken. Een compleet aanbod geeft de toerist een idee wat er in Drimmelen te doen is. Inmiddels zijn veel gemeenten in Nederland via de VVV aangesloten op de NDTRC; de landelijke databank van VVV Nederland. Als de informatie hierin is opgenomen, zijn er diverse manieren om deze te ontsluiten en dus bij de gewenste doelgroepen krijgen. In het nieuwe digitale tijdperk is het mogelijk om als gemeente van de VVV formule gebruik te maken, zonder dat er een kantoor/balie wordt geopend in de gemeente. Er wordt als het ware een virtuele VVV gecreëerd met mogelijkheden om een standaard VVV website op gemeenteniveau te maken, informatiezuilen aan te schaffen en brochures of folders samen te stellen en te drukken. Een VVVapp komt er landelijk.

41

Een andere mogelijkheid is om als gemeente te kiezen de data op een eigen manier te ontsluiten. Dit betekent deelname aan de VVV formule en de NDTRC, maar de ontsluiting gaat dan via de eigen gemeentewebsite of via een website met eigen ‘look & feel’. De meeste andere gemeenten in de Biesboschregio, inclusief het Parkschap en Staatsbosbosheer, maken al of gaan gebruik maken van de NDTRC als databank. Daarom ligt het voor de hand dat de gemeente Drimmelen dit ook gaat doen, zodat de informatie van Drimmelen ook op de Biesboschbrede websites zichtbaar wordt.



 





Acties: Gemeente Drimmelen moet VVV formulenemer worden via een bestaande VVV in de regio: VVV Zuid Holland Zuid is daarvoor het best geoutilleerd. Vervolgens moet alle data ingevoerd worden zoals toeristische locaties en de activiteiten (wandelingen, rondvaarten etc.); ook dit doet VVV ZHZ tegen betaling. Voorts is het nodig om informatie te ontsluiten. De meeste efficiënte manier is om dit via een reguliere VVV website (VVV Drimmelen) te doen en/of de website Voortuin van de Biesbosch. Een punt van aandacht is om een geschikt (terug)verdienmodel te bedenken voor

 

het in stand houden van de website en databeheer. Belangrijk is om afspraken te maken met het Parkschap, Brabant aan de Biesbosch en Staatsbosbeheer over hun websites en over de informatie vanuit Drimmelen daarop. Beoogd resultaat/effect: De recreant en de toerist kunnen via de verschillende media van diverse organisaties rondom te Biesbosch snel en doeltreffend de juiste toeristische informatie op kan vragen en de ondernemers te vinden.







 

Databeheer 2014 – 2015 door VVV ZHZ, daarna evalueren en evt. herzien Kosten: Deelname VVV formule en beheer centrale database en beheer: € 7.000/jaar Websites (her)inrichten: € 6000,Financiering: € 20.000 voor 2 jaar uit toeristenbelasting Daarna door ondernemers (in het 2de jaar de mogelijkheden en systematiek hiervoor onderzoeken).

Doelgroepen: Alle toeristisch-recreatieve doelgroepen

Subsidiemogelijkheden: nihil

Trekker: Gemeente voor contract met VVV ZHZ VVV ZHZ voor databeheer en website VVV Drimmelen (Voortuin van de Biesbosch) Brabant aan de Biesbosch en VPD voor ontsluiting via andere websites etc.

Project 3. Informatie op locatie

   

Overige betrokken organisaties: VVV’s uit omgeving ondernemers Staatsbosbeheer Parkschap

Toelichting en doel: Naast de virtuele informatie via websites en social media is het ook van belang om informatie op locatie beschikbaar te hebben. Uit recent toeristisch onderzoek in de directe omgeving blijkt dat veel mensen (68%) op pad gaan, zonder zich vooraf te informeren over de bestemming. Mensen die wel vooraf op zoek gaan naar informatie, doen dat vooral via internet.

 

Uitvoeringsperiode: Start met database begin 2014 Vernieuwing website najaar 2014

Drimmelen moet zorgen dat zij complete en de juiste toeristische informatie beschikbaar heeft op plaatsen waar de




42



bezoeker (binnen)komt. Hiermee kan de bezoeker gestimuleerd om langer te verblijven en/of vaker terug te keren naar Drimmelen.



Toeristen en andere bezoekers komen het meest in het havengebied Drimmelen, de winkelkern Made, bij de TOP in Lage-Zwaluwe en in de haven van Terheijden. Daar moeten locaties/ondernemers gezocht en gevonden worden waar digitale en andere informatie goed/openbaar beschikbaar is. Voor het havengebied Drimmelen is een dergelijke locatie voor de komende twee jaar al ‘gevonden’. Dat wordt namelijk het Biesboschcentrum van Staatsbosbeheer (zie project 4). Daarnaast moeten zoveel mogelijk (toeristische) ondernemers gestimuleerd worden om informatie over Drimmelen (en de Biesbosch) aan te bieden aan de gasten. De gemeente zal maximaal 8 locaties/ondernemers financieel ondersteunen bij de aanschaf van deze zuilen.



Acties: Ondernemers op centrale locaties kunnen zich aanmelden voor een informatiezuil. Ondernemers moeten wel aan een aantal voorwaarden voldoen zoals: openbaar toegankelijk, ruime openingstijden en toeristische startpunt zijn.









Op maximaal 8 locaties wordt een informatiezuil neergezet waar de website Drimmelen op draait. Deze zuilen worden deels door de ondernemer en deels door de gemeente betaald. Ondernemers die buiten deze regeling van 8 vallen, kunnen zelf een dergelijke informatiezuil aanschaffen. Daarnaast zal VPD in overleg met ondernemers ieder jaar opnieuw bekijken welke aanvullende informatiemiddelen er nodig zijn (te denken valt aan ondersteunend drukwerk). Belangrijk is om de (terug)verdien modellen met ondernemers te bespreken. Beoogd resultaat/effect: Gasten ter plekke van informatie voorzien wat er die dag te doen en te beleven is in de directe omgeving. Meer gebruik van voorzieningen en diensten/extra omzet.

 

Doelgroepen: Extern: Dagtoerist en verblijfstoerist Intern: ondernemers



Trekker: VPD ism externe kracht

 

Overige betrokken organisaties: Ondernemers Gekozen locaties


  





 

Uitvoeringsperiode: Aanmelden en keuze locaties: 2014 Informatievoorziening gereed bij ondernemers en: 2015—2016 Aanvullend informatiemateriaal: 2015 Kosten: Informatiezuilen: 8 x €1.850 aanschaf is €14.800. Jaarlijkse kosten € 200 per zuil is € 4.800 voor 3 jaar. Totaal €19.600 Drukwerk: netto € 2.000 per jaar; is € 6.000 voor 3 jaar Financiering: € 20.700 uit Toeristenbelasting Bijdragen ondernemers: 25% per zuil; is € 4.900 Subsidiemogelijkheden: nihil

43

Project 4. Biesboschcentrum Drimmelen Toelichting en doel: Het Biesboschcentrum Drimmelen is één van de acht locaties waar toeristische informatie aangeboden. De keuze van deze locatie komt voort uit afspraken uit het verleden en om te zien voor het voormalige bezoekerscentrum van Staatsbosbeheer in de nieuwe vorm bestaansrecht heeft. De gemeente heeft voor twee jaar financiële ondersteuning toegezegd. Deze ondersteuning bedraagt maximaal € 20.000 per jaar en omvat informatievoorziening (€ 10.000 per jaar) en samenwerking en productontwikkeling met ondernemers (ook € 10.000 per jaar). De financiële toezegging voor de laatst genoemde taak is afhankelijk van de bijdrage van het Parkschap. Na twee jaar zal de uitvoering en het resultaat van het nieuwe centrum geëvalueerd worden. Daarna wordt opnieuw besloten over eventuele voortzetting van deze financiële ondersteuning.





Beoogd resultaat/effect: Gasten ter plekke van informatie voorzien wat er die dag te doen en te beleven is in de directe omgeving. Meer en verbeterde samenwerking met lokale toeristische ondernemers.



Meer gebruik van voorzieningen en diensten/extra omzet.

 

Doelgroepen: Extern: Dagtoerist en verblijfstoerist Intern: ondernemers



Trekker: Staatsbosbeheer

 

 

 



Drimmelen is slechts een van de spelers in het gebied rondom de Biesbosch. Het is dan ook niet vreemd dat op het gebied van marketingcommunicatie meerdere gemeenten en organisaties actief zijn om gasten aan te trekken en voor te lichten over de mogelijkheden voor een verblijf in de Biesbosch. Toch heeft de gehele regio eenzelfde doel: een groter aantal toeristen en recreanten naar De Biesboschregio trekken en daarmee de inkomsten in de regio vergroten.

Overige betrokken organisaties: Ondernemers Andere locaties waar informatie aangeboden wordt.

Door afstemming en gezamenlijke aanpak te stimuleren kunnen de middelen efficiënter worden ingezet om het gezamenlijke doel te bereiken. Drimmelen wil daarom Brabant aan de Biesbosch en het Parkschap vragen hierin het voortouw te nemen en te zorgen dat er concrete resultaten zichtbaar worden.

Uitvoeringsperiode: 2014 en 2015 Evaluatie eind 2015 Kosten: Informatievoorziening: € 10.000 per jaar Samenwerking en productontwikkeling: € 10.000 per jaar. In totaal maximaal € 40.000 voor 2 jaar. Financiering: € 40.000 uit toeristenbelasting Subsidiemogelijkheden: nihil

Project 5. Promotie Biesbosch breed verbeteren

  



Beoogd resultaat/effect: Betere marketing en promotie van de hele Biesbosch regio Meer samenwerking Meer bezoekers en bestedingen Doelgroepen: Alle groepen die speciaal naar de Biesbosch komen.

Toelichting en doel:


44



   

Trekker: Brabant aan de Biesbosch/streekalliantie en Parkschap NP De Biesbosch Overige betrokken organisaties: Gastheren Biesbosch, hoofdpoorten, bezoekerscentra Staatsbosbeheer VPD VVV’s in de regio Uitvoeringsperiode: 2014-2018 Kosten en Financiering: PM

Projectcluster II. Productontwikkeling door samenwerking Project 6. Ontwikkeling individuele arrangementen Toelichting en doel: Consumenten willen telkens weer nieuwe belevenissen, het beste van het beste. Ze profiteren graag van goede deals. Ze zoeken naar echte ervaringen en naar authenticiteit en rust. Op basis van de trends en ontwikkelingen hebben ondernemers nieuw aanbod en samenwerkingen bedacht om antwoord te kunnen geven op deze nieuwe vraag. Het is aan de ondernemer om deze ideeën ook op te pakken en uit te

voeren. Om ideeën niet te laten verzanden moeten de ondernemers bij de totstandkoming van deze arrangementen ondersteund worden door een externe professional. Het is aan het VPD om deze arrangementen via de communicatiekanalen te ondersteunen en boekbaar te maken(zie project 1 en 2 social media en PR, websites, pers etc.) Een aantal arrangementen die zijn geopperd in de workshops en innovatiesessies. Doelgroep 50+ Zorg dat er arrangementen boekbaar zijn met fietsroutes : bijv met speciale Ebikes, waarbij men langs (boerderij)winkels en restaurants fietst voor versnaperingen. Ook in combinatie met routes langs cultuurhistorische bezienswaardigheden zou kunnen worden aangeboden in samenwerking met B&B in de regio. De externe gaat dit oppakken; in eerste instantie met een aantal B&B adressen Doelgroep gezinnen Om gezinnen aan te trekken zouden er avontuurlijke wandeltochten met touwbruggen en kabelbanen moeten komen. Een wandeling gekoppeld aan activiteiten zoals het meewerken een stapelmuur of een houtwal te bouwen. Een avonturenpas die je koopt, maakt


dat je van deze faciliteiten gebruik kunt maken. De externe gaat dit oppakken, in eerste instantie met een aantal (mini)campings. Doelgroep alleengaanden: Een aantal campings organiseren speciale alleengaanden weekenden. Rondvaartboten kunnen tijdens deze weekenden speciale vaartochten voor deze doelgroep organiseren. In restaurants kunnen de mensen eten aan lange tafels waar je als individu kan aanschuiven. De externe gaat dit oppakken, in eerste instantie met watersportbedrijven en horeca. Beoogd resultaat/effect: Het aantal toeristen en recreanten te laten stijgen door nieuwe product/markt combinaties aan te bieden.

45

  

Doelgroepen: 50+ gezinnen met kinderen, meergeneratie doelgroep. alleengaanden Trekker: Externe professional in samenwerking met ondernemers(groepjes) Uitvoeringsperiode: 2014-2016

 

 

Kosten: voorbereiding € 2.000 per jaar verkoop: PM Financiering: Voorbereiding arrangementen uit toeristenbelasting Verkoopkosten door ondernemers Subsidiemogelijkheden: nihil

Project 7. Opzetten evenement Biesbosch Challenge Toelichting en doel: Binnen de gemeente Drimmelen vinden er naast de Triathlon van Terheijden, Ronde van Made, Motorcross in Made en de Terheijdenloop geen grote sportevenementen plaats. Samen bewegen kan een stimulans zijn voor een

gezonde levensstijl. Wanneer dit ook nog eens in een mooie omgeving plaatsvindt, motiveert dat des te meer. De Biesbosch Challenge is een adventure race in de Biesbosch en de gemeente Drimmelen: spectaculair, spannend, uitdagend en zinvol. Koppels of teams van vier personen doorkruisen het unieke natuurgebied De Biesbosch en de Gemeente Drimmelen. Deelnemers navigeren zelf waardoor veel inzicht en tactiek nodig is. De Challenge is dus niet alleen een fysieke, maar ook een mentale en intellectuele uitdaging. Te denken valt aan zeilen met coördinaten waarbij af en toe wordt aangelegd om een opdracht uit te voeren, mountainbiken, kanoenen en hardlopen/crossloop. Tijdens de Biesbosch Challenge is het mogelijk om mee te doen aan de snelle wedstrijdgroep, maar er is een speciaal parcours voor gemengde familieteams, The family Challenge. (Adventure racing is een teamsport, waarbij een aantal buitensporten worden gecombineerd, die normaal meestal individueel worden beoefend. Adventure racing combineert elementen van ontdekkingsreizen, militaire trainingen en intensieve expedities. Naast


het fysieke element spelen ook mentale kracht en navigatie- en strategisch inzicht een essentiële rol. Je moet dus sterk én slim zijn. Adventure racing zit in de lift in Nederland. Steeds meer goed getrainde duur- en buitensporters durven de uitdaging van een adventure race aan).



Beoogd resultaat/effect: naamsbekendheid Biesbosch en gemeente Drimmelen mooi nieuw sportevenement binnen de Gemeente Drimmelen wat kan groeien tot een groots (meerdaags) en jaarlijks terugkerend evenement



Doelgroepen: sporters en actieve natuurliefhebbers uit de regio en daarbuiten



 Trimmers, recreanten, wedstrijdatleten  gezinnen

46

Trekker: Vrijetijds Platform Drimmelen/externe aanjager

 

Overige betrokken organisaties: BND Gemeente Zeilboten/Kanoverhuur/Fietsverhuur Plaatselijke sportverenigingen Plaatselijke cateraars en verblijfsaccommodaties Scouting CIOS/AVANS

  

Uitvoeringsperiode: Voorbereiding 2014 Uitvoering september 2015 Bij succes jaarlijks

 

Kosten: € 15.000 voorbereiding € 15.000 uitvoering

    

 

Project 8. Ontwikkeling Vergader- en groepsarrangementen Toelichting en doel: Voor elk bedrijf is vergaderen, brainstormen en teambuilding van groot belang. In het verleden vonden deze bijeenkomsten veelvuldig in het buitenland plaats. Gezien de huidige economie is dit niet verantwoord en wordt er gezocht naar alternatieven. Daarnaast draagt een verrassende omgeving, locatie en activiteit bij tot een uitdagend programma dat de teambuilding versterkt. Binnen de gemeente Drimmelen zijn er tal van locaties die kunnen worden ingezet voor vergaderarrangementen. Het beoogde doel is een aantal (thema-)vergaderarrangementen samen te stellen die kunnen worden verkocht aan bedrijven en worden uitgevoerd in samenwerking met plaatselijke ondernemers.

Financiering: Voorbereiding eenmalig uit toeristenbelasting Uitvoering uit deelnemersbijdragen en sponsoring

Indien deze arrangementen gaan lopen, komt de samenwerking tussen bedrijven van de grond en kunnen soortgelijke arrangementen ook aan andere groepen worden aangeboden (bv. familiegroepen, uitstapjes van sportverenigingen, bedrijfsuitstapjes ed.)

Subsidiemogelijkheden: nihil



Beoogd resultaat/effect: deelname door meerdere ondernemers uit de regio




Drimmelen wordt door plaatselijke bedrijven (dichtbij en toch anders) en bedrijven buiten de regio bezocht mond-tot-mond reclame

 

Doelgroepen: bedrijven in en buiten de regio andere groepen



Trekker: Vrijetijds Platform /externe aanjager





Overige betrokken organisaties: plaatselijke locatieverschaffers: sfeervol/landelijk (schaapskooi/schuur), fabriek, of een locatie die kenmerkend voor Drimmelen/Biesbosch cateraars, boeren (bv melk in champagneglas bij ontvangst, lunch : speltbrood in boerenzakdoek etc.)

47



aanbieders van (groeps)arrangementen / activiteiten: Blote-voetenpad, koeknuffelen, massage in de polder, etc.

Kosten: voorbereiding en promotie: € 5.000 uitvoering: ten laste van opdrachtgever

Indien de ondernemers en de gemeente Drimmelen samen willen optrekken om het draagvlak voor een Ondernemersfonds te onderzoeken kunnen zij werken volgens het stappenplan van de Kamer van Koophandel Brabant. De Kamer heeft veel ervaring met Ondernemersfondsen en de aanpak in 4 fasen heeft zich in de praktijk meermaals bewezen.

Financiering: Eenmalige bijdrage uit toeristenbelasting

De fasen uit het stappenplan staan onderstaand kort beschreven.

Subsidiemogelijkheden: nihil.

Fase 1: Het opstellen van een activiteiten- en projectenplan voor de kern(en) in de gemeente Drimmelen waar men het Ondernemersfonds wil instellen. Het plan moet worden opgesteld en uitgedragen door de ondernemers in de kern(en).

Uitvoeringsperiode: Gehele jaar; hele periode.

 

Project 9. Versterking detailhandelgebieden, pilot Made Toelichting en doel: Uit de innovatiesessies in april 2013 en uit de workshops in oktober 2013 is gebleken dat er behoefte is aan een gezamenlijk plan met daarin de activiteiten en projecten om de economische vitaliteit van de (detailhandel en toeristischrecreatieve bedrijven in de) kernen in de gemeente Drimmelen te versterken. Om de activiteiten en projecten structureel te financieren wordt gedacht aan het instellen van een zogenaamd Ondernemersfonds.

Fase 2: Het bepalen van de wijze waarop het Ondernemersfonds moet worden gefinancierd. Dit kan door het instellen van een reclamebelasting, een opslag op de OZB voor de gehele gemeente en door het instellen van een zogenaamde Bedrijven Investeringszone (BIZ). Verder wordt in deze fase bepaald voor welk gebied men het Ondernemersfonds wil instellen en welk tarief draagvlak zal vinden bij de ondernemers.


Fase 3: De draagvlakmeting is een belangrijk onderdeel van het proces om te komen tot een Ondernemersfonds. De ondernemers leggen in deze fase het activiteiten- en projectenplan voor aan de ondernemers in het gebied waarin men het fonds wil instellen. Met een formele stemming vragen zij de ondernemers in het gebied of zij instemmen met de plannen en of men deze plannen gezamenlijk wil betalen uit een in te stellen Ondernemersfonds. Indien draagvlak wordt aangetoond kan men overgaan tot de laatste fase. Fase 4: In deze afrondende fase worden aan gemeentezijde en ondernemerszijde de formele stappen gezet om het Ondernemersfonds in te stellen. Aan ondernemerszijde moet een Stichting met bestuur worden opgericht. Aan gemeentezijde moeten afhankelijk van de gekozen financieringsvorm, de bestuurlijke procedure worden gevolgd om het Ondernemersfonds te financieren. Gemeente en ondernemers stellen samen een uitvoeringsovereenkomst op met daarin de rechten en plichten van beiden. Omdat in de gemeente Drimmelen nog ervaring moet worden opgedaan met het instellen van een Ondernemersfonds en daaraan gekoppeld activiteitenplan,

48

      

wordt er gestart met 1 pilot, namelijk het detailhandelsgebied (centrum) Made. Indien dit slaagt kunnen vergelijkbare activiteitenplannen en fondsen opgezet worden voor andere kernen.

   

Start / fase : voorjaar 2014 Fase 2 en 3: najaar 2014 Fase 3: voorjaar 2015 Uitvoering: vanaf najaar 2015

Beoogd resultaat/effect: Duurzame en vitale detailhandelsstructuur in Made activiteitenplan voor het detailhandelsgebied centrum Made instellen van een Ondernemersfonds voor dit gebied uitvoeren van activiteitenplan meer bezoek en omzet meer samenwerking van ondernemers onderling en met de gemeente evaluatie pilot en opstellen actieplannen in andere detailhandelskernen

 

Kosten: Ondersteuning: € 15.000 Uitvoering activiteitenplan: € 25.000 per jaar



Doelgroepen: Bruisend Made en andere ondernemers in het centrum Eigen inwoners



Trekker: Bruisend Made/externe ondersteuner

   

Overige betrokken organisaties: Gemeente BND Kamer van Koophandel West-Brabant Branche-organisaties



 

 

Financiering: Eenmalig tbv ondersteuning € 15.000 uit toeristenbelasting Uitvoering: uit Ondernemersfonds Subsidiemogelijkheden: Regionale Samenwerkingsverand WestBrabant Kamer van Koophandel West-Brabant.

Uitvoeringsperiode:


Projectcluster III. Productinnovatie individuele bedrijven Project 10. Oprichten intervisiegroepen ondernemers Toelichting en doel: Uit alle gesprekken, de innovatiesessie en de workshops is gebleken dat het dringend noodzakelijk is om productvernieuwing op het individuele bedrijfsniveau tot stand te brengen. Ook de algemene trends geven aan dat consumenten meer en meer afkomen op nieuwe producten en diensten, op aantrekkelijke aanbiedingen ed. Uit de innovatiesessie bleek dat deelnemers vaak goede ideeën hadden voor innovatie bij ‘andere’ bedrijven (dan voor zichzelf). Op zich is dat ook niet onlogisch, want er treedt altijd een soort bedrijfsblindheid op bij ondernemers en buitenstaanders (en klanten) zien vaak eerder wat er anders of beter kan. Om hieraan vorm en inhoud te geven is het de bedoeling om een aantal intervisiegroepen van verschillende bedrijven op te zetten. Zo’n groep kan bestaan uit 4 of 5 ondernemers (bv. een bootverhuurder, minicamping, winkel, horecabedrijf en andere dienstverlener). Onder leiding van een externe begeleider gaat de groep aan de slag met het bezoeken van de bedrijven van alle deelnemers in de groep, met het

49

discussiëren over het product en de mogelijkheden en met het opstellen van een actieplan ter verbetering en/of vernieuwing in elk bedrijf. In het begin is dit redelijk intensief, maar als alle plannen er zijn, kan er in 2 of 3 bijeenkomsten per jaar gesprokken worden over uitvoering, knelpunten en effecten. Per groep zal het hele traject ongeveer 2 tot 3 jaar duren, inclusief evaluatie en eventueel afspraken over een vervolg. Hoewel het idee waarschijnlijk goed is, is het vooraf lastig om te voorstellen hoeveel ondernemers belangstelling (en moed) hebben om aan zo’n traject deel te nemen. Een goed introductie, plan van aanpak en ondersteuning vanuit BND is hierbij essentieel.

    



Beoogd resultaat/effect: Deelname van 10 bedrijven (2 groepen) aan dit traject Productvernieuwing en verbetering bij tenminste 8 bedrijven Verbetering van het bedrijfsresultaat bij tenminste 6 bedrijven Versterking van de samenwerking tussen bedrijven Resultaten leiden tot de instelling van tenminste 1 nieuwe intervisiegroep

 



 

Alle detailhandel en horecabedrijven Overige geïnteresseerde bedrijven en organisaties (bv. op het gebied van cultuur, sport en natuur) Trekker: BND, met ondersteuning van 1 of 2 externe begeleiders die de intervisiegroepen ondersteunen Overige betrokken organisaties: Ondernemersorganisaties Kamer van Koophandel Uitvoeringsperiode: 2015 - 2016



 

Kosten: totaal budget: € 15.000 € 7.500 per groep, gebaseerd op 10 dagen begeleiding; bijeenkomsten op locatie zijn ten laste van de deelnemers. Financiering: Eerste groep betaald uit reservebudget toeristenbelasting 2de en evt 3e groep: 50% uit reservebudget toeristenbelasting; 50% eigen bijdrage deelnemers Subsidiemogelijkheden: nihil

Doelgroepen: Alle toeristische ondernemers


Project 11. Coaching jonge/nieuwe ondernemers Toelichting en doel: Nieuwe en jonge ondernemers zijn een ‘must’ voor elke gemeente, winkelcentrum en toeristencentrum. Zij zorgen voor nieuwe dynamiek, brengen nieuwe producten en diensten op de markt en houden een centrum daarmee levendig en vitaal. Het valt echter niet mee om een nieuw bedrijf van de grond te krijgen of als jonge ondernemer een staand bedrijf over te nemen. Uit alle statistieken blijkt steeds weer dan slechts 1 op de 4 slaagt. Maar wat ook blijkt is dat nieuwe ondernemers die ondersteuning krijgen, een veel grotere slagingskans hebben. Dit project heeft als doel die ondersteuning te organiseren en te effectueren. Daarbij is het de bedoeling zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande en ervaren ondernemers in de gemeente. Aan ondernemers gaat gevraagd worden om deze (ondersteunings) diensten ‘gratis’ beschikbaar te stellen door het afgeven van een aantal vouchers. Deze vouchers kunnen gegeven worden aan nieuwe of jonge ondernemers in de gemeente die behoefte hebben aan ondersteuning op bepaalde gebieden, zoals financieel, juridisch, marketing, internet, huisvesting, inrichting etc.

50

Via het BND gaat aan ondernemers gevraagd worden hieraan deel te nemen. Zij kunnen daarbij hun eigen aangeboden product of dienst zelf beschrijven en ook het aantal keer dat zij dit gratis beschikbaar willen stellen aangeven. Het BND brengt dit in kaart en promoot het systeem. Daarnaast wordt ook de Kamer van Koophandel en de gemeente ingezet om het systeem te promoten. Nieuwe en/of jonge ondernemers die er gebruik van willen maken dienen een verzoek hiertoe in bij BND en een kleine commissie beoordeelt de verzoeken en doet de toewijzing. Om het geheel van de grond te krijgen wordt tevens gebruik gemaakt van een externe en ervaren bedrijfsadviseur.

 

 

Beoogd resultaat/effect: Tenminste 15 bedrijven stellen vouchers beschikbaar Tenminste 15 starters of jonge ondernemers maken in de periode 20152016 gebruik van dit systeem Het leidt tot 5 succesvolle nieuwe bedrijven in deze periode Evaluatieverslag en plan van aanpak voor vervolg





bedrijf willen overnemen in de vrijetijdssector Nieuwe ondernemers in de vrijetijdssector Trekker: BND, ondersteund door een externe begeleider

   

Overige betrokken organisaties: Ondernemersverenigingen in Drimmelen Kamer van Koophandel Gemeente Branche-organisaties

  

Uitvoeringsperiode: Voorbereiding: 2014 Uitvoering: 2015-2016 Evaluatie: 2017

  

Kosten: in totaal € 15.000 Voorbereiding door externe: € 5.000 Begeleiding uitvoering: € 4.000 per jaar Evaluatie: € 1.000

 

Financiering: Uit reserve toeristenbelasting: € 15.000 Vouchers worden om niet beschikbaar gesteld Subsidiemogelijkheden: nihil

 

Doelgroepen: Bestaande ondernemers die diensten gratis beschikbaar willen stellen Jonge ondernemers die een nieuw bedrijf willen starten of een bestaand


Projectcluster IV. Productverbetering openbare voorzieningen Project 12. Verdere ontwikkeling Kleine Schans Toelichting/doel: De verdedigingswerken, zoals de Kleine Schans bij Terheijden, hebben een relatie met water en ondersteunen daarmee de identiteit van Drimmelen. Daarnaast hebben de werken een belangrijke cultuurhistorische en toeristischrecreatieve waarde in en voor het gebied. Deze werken moeten niet gezien worden als belangrijke toeristische trekkers, maar wel als ‘pareltjes’ van de regio. Om de Kleine Schans tot leven te brengen zijn er in de afgelopen jaren diverse verbeteringen uitgevoerd op het gebied van behoud, toegankelijkheid en informatievoorziening. Daarmee is de Kleine Schans niet ‘af’. Er zijn meer mogelijkheden om de bruikbaarheid en beleefbaarheid te vergroten. Daarnaast is het wenselijk dat er in combinatie met de jachthaven een soort kiosk komt, waar bezoekers informatie kunnen krijgen en iets kunnen eten en drinken. Ook

51



Beoogd resultaat/effect: Verbeteren beleefbaarheid Kleine Schans Versterken aantrekkelijkheid Realisatie van een semi-permanente horeca-kiosk/informatiepunt Verlengen verblijfsduur en bestedingen

  

Doelgroepen: inwoners gemeente fietsers en wandelaars passanten-recreatievaarders

  

daarmee wordt de aantrekkelijkheid en het gebruik van de schans bevorderd. De relatie met de jachthaven is belangrijk omdat verwacht wordt dat het aantal watersportpassanten de komende jaren gaat toenemen. De reden hiervoor is dat in Breda de Trambrug thans verhoogd wordt. Hierdoor wordt het voor recreatievaarders mogelijk om door te varen naar de binnenstad van Breda. Daarmee wordt Breda een veel aantrekkelijker bestemming voor watersporters. Van het extra toervaartverkeer naar Breda zal Terheijden zeker meeprofiteren omdat het niet langer aan een ‘op een industrieterrein doodlopende’ waterweg ligt. Welke verbeteringsmaatregelen er uitgevoerd gaan worden en hoe een dergelijke kiosk (publiek-privaat) vorm kan krijgen, is thans nog niet uitgewerkt. In 2014 gaat de gemeente hiertoe een plan opstellen. Daarna zullen er definitieve keuzes gemaakt worden.

Trekker: Gemeente Drimmelen      

Overige betrokken organisaties: ondernemer Watersportvereniging Terheijden Stichting Cultuurhistorie West-Brabant Heemkundekring De Vlasselt Vereniging De Kleine Schans IVN Brabant

 

Uitvoeringsperiode: Planontwikkeling: 2014 Uitvoering: 2014 – 2016



Kosten: PM Voorlopig reservering van € 50.000

 

Financiering: Gemeente Drimmelen Ondernemer



Subsidiemogelijkheden: Provincie: cultuurhistorie


Project 13. Voorzieningen langs fietsen wandelroutes Toelichting/doel: In de afgelopen 10 jaar is er in en door de gemeente en andere partijen een uitgebreid fietsen wandelroutenetwerk ontwikkeld. Er ontbreekt echter aan voldoende rust- en informatiepunten, zoals bankjes, picknicktafels, QR-codes op interessante punten. Het grootste probleem voor de gemeente en andere (terrein)beherende instanties is niet zozeer het financieren en plaatsen van deze voorzieningen, maar het beheer en onderhoud. Dit project beoogt om hiervoor een oplossing te zoeken en te vinden. De oplossing moet gevonden worden in private inzet en/of sponsoring daarvoor door bedrijven. Om dit te realiseren gaat er eerst met betrokken partijen (zoals fietsen wandelclubs, Staatsbosbeheer, heemkundekringen ed.) een plan gemaakt worden voor gewenste voorzieningen langs alle routes. Tevens wordt in kaart gebracht hoeveel elke losse voorziening kost voor realisatie en voor beheer en onderhoud gedurende 5 jaar. Vervolgens gaat per deelregio (bv. Lage Zwaluwe) een oproep gedaan aan particulieren en bedrijven worden om het beheer (en/of realisatie) op zich te nemen voor een periode van 5 jaar (bedrijven kunnen daarbij ook

52

particulieren sponsoren). Bij voldoende belangstelling worden de voorzieningen gerealiseerd. Alle gegevens omtrent voorzieningen en beheer worden in een aparte databank opgeslagen. Jaarlijks worden voorzieningen gecontroleerd door een van de betrokken wandelen fietsorganisaties en ‘beheerders’ worden aangesproken op de stand van zaken.

    

  

Beoogd resultaat/effect: Aantrekkelijk fietsen wandelroutenetwerk Aantal gerealiseerde voorzieningen: 5 per deelregio/kern Aantal beherende particulieren: 4 per deelregio/kern Aantal sponsorende bedrijven 3 per deelregio/kern Meer fietsers en wandelaars maken gebruik van de routenetwerken

 

Dorpsraden Lokale ondernemersverenigingen

Project 14. Voorzieningen langs vaarroute Mark

 

Uitvoeringsperiode: Planontwikkeling: 2014 Uitvoering: 2015-2017

  

Toelichting/doel: Om de waterrecreatie in West-Brabant te bevorderen is er een plan opgesteld om de voorzieningen langs de Mark, Dintel en Vliet te verbeteren. Diverse gemeenten in West-Brabant zijn ook al aan de slag gegaan met de uitvoering van dat plan. Specifiek voor het deel van de Mark in Drimmelen en Breda is er een deelplan gemaakt onder de naam ‘Een levendige Mark, recreatieve mogelijkheden’. Daarin staan een aantal maatregelen en voorzieningen opgesomd waardoor het voor de waterrecreant aantrekkelijker wordt om de Mark verder af te varen richting Breda. Voor het Mark-traject in de gemeente Drimmelen, vanaf de brug over de A16 tot aan de brug bij Terheijden over het kanaal naar Oosterhout worden 7 voorzieningen benoemd: 4 aanlegsteigers voor recreatievaart, 2 kanosteigers, 1 rondvaartsteiger en een botenhelling . Beoogd resultaat/effect: 7 nieuwe voorzieningen Aantrekkelijke vaarroute Meer watersporters



Doelgroepen: Recreatievaarders



 

Kosten: PM Er kan budget beschikbaar worden gesteld voor eenmalige aanschaf en plaatsing van voorzieningen en alleen bij gegarandeerde onderhoudsovereenkomsten voor 5 jaar Financiering: Uit reserve toeristenbelasting Sponsoring door bedrijven Subsidiemogelijkheden: nihil

Doelgroepen: Inwoners Drimmelen Bedrijven Drimmelen Toeristen, m.n. fietsers en wandelaars Trekkers: Heemkundekringen en Agrarische Natuur Vereniging

  

Overige betrokken organisaties: Fiets- en wandelclubs Heemkundekringen Staatsbosbeheer


53

 

Kanoers Rondvaartbedrijf (+ gasten)



Trekker: Initiatiefnemer(s):  Watersportverenigingen  Ondernemers Uitvoerder: gemeente Drimmelen



Overige betrokken organisaties: Waterschap Brabantse Delta



 





Uitvoeringsperiode: Prioriteitsstelling voorzieningen, bestek en specificatie begrotingen: 2014 Uitvoering: 2015-2018: elk jaar 1 of 2 voorzieningen Kosten: PM Voor goede initiatieven en gegarandeerd onderhoud kunnen er middelen beschikbaar komen. Financiering: uit (reserve) toeristenbelasting Subsidiemogelijkheden: vooralsnog nihil

Project 15. Liberationroute Toelichting/doel: Er ligt een initiatief om de bevrijdingsroute vanaf de stranden bij Normandie verder West-Europa in zichtbaar en

  

beleefbaar te maken (mbv. Hoorspelen, foto’s, filmpjes en getuigenverhalen die middels een smartphone gekeken en beluisterd kunnen worden op locaties waar iets bijzonders is gebeurd tijdens de opmars van de geallieerden). De Provincies Antwerpen, Zeeland en Noord-Brabant hebben voor hun gebied hiervoor een projectplan opgesteld. Daaruit blijkt dat er in de gemeente Drimmelen in principe 4 locaties als Points of Interest (POI) in aanmerking komen, nl: - Made – monument Poolsedreef - Terheijden – brug - Wagenberg - monument - Lage Zwaluwe – monument Liniecrossers In 2013 worden alle gemeenten en diverse fondsen benadert of ze willen participeren in dit project. Zo ook dus de gemeente Drimmelen. De gevraagde bijdrage is € 6.500 per POI. Als eind 2013 blijkt dat er voldoende financiële middelen beschikbaar zijn en voldoende gemeenten deelnemen, vindt de uitwerking en realisatie plaats in 2014 door de Stichting Liberationroute Europe. Deze stichting doet ook de marketing, communicatie en beheer/ onderhoud. Beoogd resultaat/effect: 2 Points of Interest in Drimmelen Beleefbare bevrijdingsroute door Vlaanderen en Nederland Herdenkingslocaties versterken en verbinden




Samenwerking tussen organisaties op het gebied van herdenking en historie Aantrekken specifieke toeristengroepen

   

Doelgroepen: Battlefield toeristen Eigen en regio inwoners Scholen en jongeren (educatie) Touroperators

 

Trekker: Gemeente Drimmelen, opdrachtgever Stichting Liberationroute Europe



 

Overige betrokken organisaties: Vrijetijdshuis Brabant Lokale herdenkings en historische (erfgoed) organisaties Uitvoeringsperiode: 2014 Kosten: € 13.000

54





Financiering: Uit toeristenbelasting

het in de vaart nemen en houden van een veerverbinding.

Subsidiemogelijkheden: Worden onderzocht door de initiatiefnemers.

Toch wil de gemeente Drimmelen blijven zoeken naar mogelijkheden om een dergelijke verbinding voor elkaar te krijgen. Het eerste doel daarbij is om een ondernemer te vinden die het voor een proefperiode van minimaal één jaar (bedoeld wordt een zomerperiode van 3 a 4 maanden) gaat proberen, zodat de kosten en baten goed in beeld gebracht kunnen worden. Hiervoor wil de gemeente voor dat ene jaar ook wel wat middelen beschikbaar stellen (mits er een goed bedrijfsplan ligt en er harde garanties zijn voor een reguliere vaart in die zomerperiode). Voor de verbinding van Lage Zwaluwe met het Nationaal Park heeft er zich al een ondernemer gemeld. Deze heeft in de zomer van 2013 ook al wat geëxperimenteerd. Met deze ondernemer zullen de mogelijkheden om tot een meer structurele verbinding te komen nader onderzocht worden.

Project 16. Ondersteuning veerverbindingen naar NP De Biesbosch Toelichting/doel: Drimmelen en Lage Zwaluwe hebben een veer of watertaxi nodig om zich als de zuidelijke en als waterpoort tot het NP De Biesbosch te kunnen profileren en zo meer bezoekers te kunnen trekken. Als eerste stap hiertoe is door het Parkschap al een soort haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd waarbij de verschillende mogelijkheden (praktisch en organisatorisch) en de kosten geïnventariseerd zijn. Dat onderzoek heeft wel tot enkele initiatieven, zoals aanbestedingen en particuliere testcases geleid, maar nog niet tot een structurele verbinding. Daaruit kan geconcludeerd worden dat het bedrijfseconomisch niet haalbaar is om tot een dergelijke verbinding te komen. Financiële steun vanuit overheden of belanghebbende bedrijven lijkt de enige oplossing te zijn om tot een dergelijke verbinding te komen. Echter vanuit overheden is op dit moment niet te verwachten dat zij structurele bijdragen gaan leveren aan

  

  

Doelgroepen: Fietsers Wandelaars Eigen inwoners Trekkende organisatie: Gemeente Drimmelen

     

Overige betrokken organisaties: Ondernemers Andere Biesbosch-gemeenten Parkschap NP De Biesbosch Staatsbosbeheer, Uitvoeringsperiode: Ondersteuning: hele periode Uitvoering: niet nader te bepalen, afhankelijk van ondernemer. Kosten: PM

 

Financiering: Uit toeristenbelasting Ondernemer Subsidiemogelijkheden: nihil

Beoogd resultaat/effect: Veerverbinding Lage Zwaluwe of Drimmelen naar NP De Biesbosch voor een proefperiode van 1 zomerseizoen; Zicht op de kosten en baten, incl. meerwaarde voor de omgeving en het toekomstperspectief Toename van het aantal fietsers en wandelaars in Drimmelen en naar het NP De Biesbosch


55

beschreven in de Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie voor het gehele dorp Drimmelen. Vanuit deze visie kan het inrichtingsplan meer gedetailleerd uitgewerkt en begroot worden. Vervolgens zal bekeken moeten worden hoe dit plan uitgevoerd en gefinancierd kan worden. Dit valt echter buiten de reikwijdte van dit project. Voorlopig is het opstellen van een inrichtingsplan het eerste doel.

Project 17. Planontwikkeling entree Drimmelen Toelichting/doel: De entree van Drimmelen is thans erg onaantrekkelijk en hoewel het een zeer open gebied is, is het toch niet echt goed duidelijk waar en hoe je ergens naar toe moet. Om het gehele gebied aantrekkelijker te maken is er een nieuw inrichtingsplan nodig. Nu er duidelijkheid is over het eigendom van Biesbosch Marina Drimmelen, kan er gewerkt aan de verbetering van het hele gebied. Daartoe dient samen met Jachthaven Drimmelen (de nieuwe eigenaar van BMD), maar ook met andere belanghebbende ondernemers een inrichtingsplan opgesteld te worden. Diverse uitgangspunten hiervoor staan al

  



4.3 Organisatie en samenwerking Het Toeristisch Platform Drimmelen zal worden hervormd en krijgt een nieuwe naam: Vrijetijds Platform Drimmelen. Het platform gaat ook niet meer onder de gemeente functioneren, maar onder het BrijvenNetwerk Drimmelen. Eén van de bestuursleden van de BND neemt ook de voorzittersrol op zich, zodat dit platform goed verankerd wordt binnen dit netwerk. Belangrijk is dat er een evenwichtige bezetting is vanuit de verschillende sectoren binnen de BND en dat er een spreiding van deelnemers is uit de verschillende kernen.

Doelgroepen: Ondernemers in en rond de entree en havens in Drimmelen

Overige betrokken organisaties: Gemeente Drimmelen Samen een Drimmelen

– – – –

Uitvoeringsperiode: 2015 Kosten: PM


Financiering: Uit toeristenbelasting Bijdrage door Jachthaven Biesbosch Subsidiemogelijkheden: nihil

Beoogd resultaat/effect: Inrichtingsplan entree Drimmelen Betrekken van ondernemers bij dit plan en de latere realisatie Stimuleren van nieuwe ontwikkelingen en initiatieven bij Jachthaven Drimmelen en andere ondernemers

Trekker: Jachthaven Biesbosch

 

 

–

Voorgesteld wordt dat de volgende partijen zitting hebben in dit Platform: Voorzitter vanuit het bestuur van de BND 1 vertegenwoordiger van het toeristisch bedrijfsleven (bij voorkeur iemand uit het dorp Drimmelen) 1 vertegenwoordiger vanuit de detailhandel (bij voorkeur iemand vanuit Bruisend Made) 1 vertegenwoordiger van de horeca (bij voorkeur iemand uit Terheijden of Lage Zwaluwe) 1 vertegenwoordiger van de culturele organisaties in de gemeente Drimmelen

56

– – –

1 vertegenwoordiger vanuit de natuurorganisaties De ambtelijke beleidsmedewerker R&T van de gemeente Een secretaris van het Platform, een externe deskundige (aanjager/motivator) Het Platform bestaat dus in totaal uit circa 8 personen en zal tenminste 4 maal per jaar vergaderen. De agenda voor elke vergadering wordt opgesteld door de voorzitter en de secretaris. Uiteraard mogen alle leden agendapunten aangedragen, mits 14 dagen van te voren aangeleverd. Het grootste deel van het werk van het Platform zal uitgevoerd worden door de secretaris/aanjager. Dit betekent niet dat andere leden van het platform achterover kunnen leunen, zij hebben vooral een taak bij de communicatie richting de achterban en andere relevante personen en organisaties.

– –

– –

De hoofdtaken van het Toeristisch Platform zijn: Zorg dragen voor en toezien op de uitvoering van het actieplan Zorg dragen voor de monitoring van de uitvoering van het actieplan, middels een jaarlijkse voortgangsrapportage(zie par. 4.5); Het stimuleren van andere (nieuwe) ontwikkelingen op het gebied van vrijetijd; Het terugkoppelen naar en zorg dragen voor draagvlak bij de achterban voor

–

besluiten en acties die in gang gezet zijn of worden door het platform door middel van jaarlijkse netwerkbijeenkomsten, Open Coffee café, nieuwsbrieven en bijeenkomsten van lokale en sectorale ondernemersverenigingen; Het informeren van de wethouder toerisme en van de gemeenteraad over de voortgang bij de uitvoering van het actieplan en het geven van gevraagd en ongevraagd advies over de vrijetijdsontwikkelingen binnen de gemeente; Het platform moet zorg dragen voor een goed intern communicatieplan, zodat alle andere ondernemers in de gemeente goed op de hoogte gehouden worden en betrokken bij de vrijetijds ontwikkelingen in Drimmelen. Zoals aangegeven gaan de leden van het Platform niet alle projecten zelf uitvoeren. Deels zullen deze projecten opgepakt worden door de secretaris/aanjager, maar deels ook door andere externe adviseurs/deskundigen (al naar gelang de aard van het project). Soms zijn ook andere organisaties aan zet, zoals de gemeente als het gaat om openbare voorzieningen, particulieren of ondernemers als het gaat om private bedrijvigheid of organisaties als het Parkschap of Brabant aan de Biesbosch als de projecten een meer regionaal karakter hebben (m.n. marketing en promotie). Soms kan de uitvoering ook


liggen bij een vrijwilligersorganisatie op het gebied van natuur, cultuur of sport. De gemeente Drimmelen komt dus meer op afstand te staan bij de uitvoering van het actieplan. Met uitzondering van openbare voorzieningen, wordt haar rol meer ondersteunend en faciliterend. In eerste instantie is de beleidsmedewerker toerisme de aangewezen persoon om hieraan, ook binnen het Platform, invulling te geven. Daarachter is de wethouder toerisme de eindverantwoordelijke. Voorts houdt de gemeente een belangrijke rol waar het gaat om samenwerking met andere gemeente. De bestaande vormen van samenwerking zoals die met gemeenten als Oosterhout, Geertruidenberg en Werkendam, binnen Brabant aan de Biesbosch, worden voortgezet. Hiermee kan Drimmelen profiteren van acties en projecten die (noodzakelijkerwijs) een groter bereik hebben. Datzelfde geldt voor de samenwerking met Dordrecht, Werkendam, Sliedrecht en Staatsbosbeheer binnen het Parkschap Nationaal Park De Biesbosch. Voorstellen vanuit het Parkschap op het gebied van productontwikkeling, promotie en samenwerking zullen door

57

de gemeente Drimmelen positief tegemoet getreden worden.

4.4 Kosten en financiering Van de in paragraaf 4.2 beschreven projecten zijn de meeste indicatief begroot. Bij een diverse projecten blijkt echter dat ze in dit stadium nog niet te begroten zijn, omdat er eerst enig voorwerk of vooronderzoek noodzakelijk is. Daarnaast moet bij veel projecten nog blijken of ze daadwerkelijk ten uitvoer komen omdat het initiatief bij particulieren, ondernemers of vrijwilligersorganisaties ligt. Voorts zijn veel projecten voor 2 jaar begroot. Daarna vindt er steeds een evaluatie plaats waarna besloten wordt over voortzetting (van de gemeentelijke bijdrage). De indicatieve kosten van de projecten die wel begroot zijn, bedragen voor de komende vijf jaar in totaal circa 450.000 euro (zie tabel pagina 34-35). Circa een derde van dit bedrag moet komen uit bijdragen van ondernemers en derden (fondsen, particulieren ed). Er blijft dan ca 300.000 euro over dat vanuit de toeristenbelasting financiert kan worden (de reserve bedraagt € 200.000; daarnaast is er elk jaar ca € 50.000 vrij beschikbaar; over de totale periode van

5 jaar is er dus € 450.000 beschikbaar vanuit de toeristenbelasting. Naast projectkosten zijn in deze begroting ook de kosten opgenomen voor het Platform. Deze bestaan uit algemene kosten voor bijeenkomsten en communicatie en de inzet van een secretaris. Voor communicatie wordt gerekend op € 2.000 per jaar en voor de aanjager op € 10.000 per jaar. Voor de beleidsperiode van 5 jaar bedragen de totale kosten dan ca. € 60.000. In het projectenoverzicht op pagina 3435 is ook aangeven dat er voor een groot aantal projecten cofinanciering vanuit andere partijen en/of subsidieregelingen mogelijk c.q. noodzakelijk is. De totale cofinancieringmogelijkheden worden voorlopig (en voorzichtig) geraamd op ca € 220.000,-. Om deze cofinanciering ‘binnen te halen’ dient er wel actie ondernomen te worden, dat gaat immers niet vanzelf. Het verdient daarom de aanbeveling hier actief mee aan de slag te gaan. De is een taak die opgepakt moet worden door alle betrokken partijen, in het bijzonder BND, de aanjager van het Platform en de beleidsmedewerker toerisme. De realisatie van bijdragen of cofinanciering vanuit het (toeristisch) bedrijfsleven dient geregeld te worden in


en met BND en het Vrijetijds Platform. Geadviseerd wordt dat de gemeente hierover een soort convenant afsluit met de BND, waarin de inspanningen van de BND en van de gemeente (in de vorm van uit te voeren projecten, arbeid en financiën) voor een aantal jaren wordt vastgelegd. Dit schept duidelijkheid en vertrouwen en voorkomt frustraties tijdens de uitvoering van dit plan. Innovatiebudget Diverse projecten zijn en kunnen (nog) niet begroot worden door diverse onzekere factoren (hierboven genoemd). Om eventuele uitvoering toch snel ter hand te kunnen nemen verdient het de aanbeveling om de middelen vanuit de (reserve) toeristenbelasting onder te brengen in een speciaal budget. Dit zogenaamde ‘innovatiebudget’ zou dan beheerd kunnen worden door de wethouder toerisme en het Vrijetijds Platform samen op basis van spelregels voor de inzet van middelen uit dit budget die beide partijen samen hebben opgesteld en geaccordeerd. Indien beide partijen het eens zijn over projecten uit dit beleidsplan of andere projecten die qua doelstellingen hierop aansluiten, kunnen er snel middelen uit dit budget ingezet worden en projecten in uitvoering worden genomen. Voorgesteld wordt

58

– –

– –

– – –

het innovatiebudget jaarlijks (bij) te vullen uit de niet bestede toeristenbelasting.

– –

4.5 Monitoring De gemeente Drimmelen en het Vrijetijds Platform zijn samen verantwoordelijk zijn voor een goede monitoring van de voorgestelde projecten en van het toerisme in het algemeen.

– –

Het advies is om jaarlijks elk project, de ontwikkeling van het toerisme en de trends in kaart te brengen. Met betrekking tot de projecten is van belang te kijken naar: De voortgang van de uitvoering van het project in de gestelde periode. De resultaten per project, zowel kwalitatief als kwantitatief in de vorm van (toename) bezoekersaantallen. De effectiviteit van het communicatieen promotie activiteiten. Een check of de verwachte trends en ontwikkelingen zich daadwerkelijk voordoen

– –

Aantal bezoekers aan evenementen Aantal overnachtingen in het bungalowpark, op campings, in hotels en in B&B-adressen Bezoekgegevens verschillende websites Waardering voor verblijven in een accommodatie of bestemming (www.zoover.nl) Investeringen in toerisme Omzetmonitor van het bedrijfsleven (via de KvK). Monitoring is absoluut noodzakelijk om het beleidsplan zo goed mogelijk ten uitvoer te brengen. Het volgen van de projecten en indien nodig bijsturen is belangrijk om een optimaal resultaat te kunnen bereiken in de economische groei in Drimmelen.

Met betrekking tot de ontwikkeling van toerisme kan gekeken worden naar: Aantal bezoekers aan rondvaartbedrijven Aantal passanten haven Aantal bezoekers aan het Biesboschcentrum en begeleide excursies


59


60

Bijlagen

Bijlage 1. Geïnterviewden over evaluatie beleidsplan 2008 en beleidsplan vrijetijdseconomie bedrijfsnaam

naam

plaats

bedrijfsnaam

naam

plaats

B&B D'Ouw e Grutter

Mw . M.P.A. Maas

Wagenberg

Hotel Restaurant de Korenbeurs

Ton van der Made

Made

Camping Oud Drimmelen

Elly van Oorschot

Drimmelen

Natuurlijk aan de Amer

Paul Costongs

Drimmelen

Madese Natuurvrienden

Heer/mevrouw Stoop

Made

Restaurant Buitenlust

John Reinier

Terheijden

Albert Heijn

Tw an van Meel

Made

De Theeplaats

Helmie Bottinga

Lage Zw aluw e

De Randoet (zw embad)

Arie Eijkelenboom

Made

ex voorzitter TPD

Erik van Dijk

Drimmelen

Tankpunt Drimmelen/BND

Paul Smits

Terheijden

voorzitter BND

John van Oosterhout

Made

Biesbosch bezoekerscentrum

Frans Fronik

Drimmelen

Gemeente Drimmelen

Marijke Vos

Made

Waterrecreatie Drima

dhr. J. van den Heuvel

Drimmelen

Gemeente Drimmelen

Catharina Wouters

Made

Rondvaartbedrijf Zilvermeeuw

De heer A. Schuller

Lage Zw aluw e

Vrijetijdshuis Brabant

Ank Lambers

Tilburg

Cultuurspot

Marielle Huijgens

Hooge Zw aluw e

VVV Zuid-Holland Zuid

Erik Zindel

Dordrecht


61

Bijlage 2. Deelnemers aan de innovatiesessie en diverse workshops Categorie website agrarisch/tuinbouw bed & breakfast bootverhuur campings campings campings catering cultuur cultuur detailhandel detailhandel detailhandel detailhandel detailhandel detailhandel detailhandel fietsverhuur gemeente onderwijs gemeente havens hotels + restaurants havens winkeliersvereniging natuur overig platteland restaurant restaurant rondvaartbedrijf website

workshops

1

innosessie 1 1 1 1

1 1 1

1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 1

1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1

1 1 1 1

1

bedrijfsnaam Kasrijk Made B&B de Theeplaats Diepstraten Botenverhuur Minicamping 'De Rooie Weel' De Biesboschhoeve Camping Oud Drimmelen Catering Cultuurspot Atelier ten Toon Peters Fashion Albert Heijn Juwelier John van Oosterhout Fijnaut Drogisterij Parfumerie DA Molen de Arend Albert Heijn, Amatex International VanHolland Verhuur Gemeente Drimmelen Avans Hogeschool Gemeente Drimmelen Jachthaven Crezée Hotel Restaurant de Korenbeurs Jachthaven Crezée Winkeliersvereniging Terheijden Parkschap Experience in Travel Kaasboerderij 't Bosch Restaurant Buitenlust Eethuis 't Houten Vorkje Rondvaartbedrijf Zilvermeeuw Van Osta


naam Wilbert Grootscholten Helmi Bottinga Tony van den Diepstraten Johan Halters Fam. Saarloos Elly van Oorschot Frank van Gils Marielle Huijgens Miranda Brouwers Peter Kuivenhoven Twan van Meel John van Oosterhout Relinde Fijnaut Adri Kamp Twan van Meel Loes van Zwieten Mevr. I. Costongs ro beleidsmedewerkers studenten Catharina Wouters Janet Crezé Ton van der Made Janet Crezé Kees Rompa Marianne den Braven Mireille Hubert Fam Van Oosterhout John Reinier C. Faas-Joossen De heer A. Schuller Henny van Osta

plaats Made Lage Zwaluwe Drimmelen Wagenberg Drimmelen Drimmelen Made Hooge Zwaluwe Lage Zwaluwe Made Made Made Terheijden Terheijden Made Hooge Zwaluwe Drimmelen Made Breda Made Lage Zwaluwe Made Lage Zwaluwe Terheijden Dordrecht Lage Zwaluwe Made Terheijden Terheijden Lage Zwaluwe Made

62

advies advies advies advies

1 1 2

Nieuwesteeg advies Brabant aan de Biesbosch NLRNT 1 Bongers Horeca Development


Saskia Nieuwesteeg Sandra Versteegen Wim van Hooff Rob Bongers

Breda Breda Breda Tilburg

63

Beleidsplan Vrijetijdseconomie Gemeente Drimmelen. NL RNT Wim van Hooff en Sandra Versteegen November 2013

Recommend Documents