Asbest Totaal Nieuwenhuizen 18 4283 HK Giessen 0183-441304 www.asbesttotaal.nl
ASBEST RISICOBEOORDELING CONFORM NEN2991 2012-BE184 CV-ruimte Da Capo 4 te Krimpen aan den IJssel
TITELBLAD Asbest Risicobeoordeling Conform NEN2991 School Het Octaaf Da Capo 4 te Krimpen aan den IJssel Rapportage datum: 15 augustus 2012 Naam en adres opdrachtgever:
D.I.A. (SC 560) en SCA-code:
R. Pool 51E-141211-410082
Opgesteld door:
R. Pool
WPS Scholenbeheer
Toegepaste norm:
SC 540 (2011: versie 02)
heer A. van der Graaf
Certificaatnummer:
Asbest – D050038.01
Plein Eendracht 118
Projectnummer:
2012-BE184
3111 AR Schiedam
Datum onderzoek:
14 augustus 2012
Vervaldatum rapport:
Niet van toepassing
Referentie opdrachtgever:
--
Dit rapport is geschikt voor: Het verwijderen van uitsluitend in dit rapport onder Type A geïnventariseerde asbesthoudende materialen Het aansluitend uitvoeren van een Type B onderzoek ter verificatie van de lijst van redelijk vermoedelijk aanwezig asbest in het daaraan voorafgaande Type A onderzoek Voor het vaststellen van de gebruiksintegriteit van het gehele gebouw met een asbestinventarisatierapport Type-G Voor renovatie van een in de inleiding nader gespecificeerd deel van het onderzochte bouwwerk Voor de renovatie van het gehele bouwwerk Voor de sloop van het gehele bouwwerk Omvang onderzoek:
Soort onderzoek:
Gehele gebouw of object
Asbestinventarisatie Type-A
Gedeelte van gebouw of object
Volledig
Representatieve steekproef (bijvoorbeeld bij
Onvolledig (NEN 2991: 2005) ernstig blootstellingsrisico
flatgebouwen, 10% voor vergunning)
Asbestinventarisatie Type-B
Aanvulling op representatieve steekproef
Asbestinventarisatie Type-G
Onvoorzien aanwezig asbest Risicobeoordeling: Risicobeoordeling ten behoeve van sloop en verbouw (SMA-rt) Risicobeoordeling in gebruiksfase (NEN 2991: 2005) Alleen aan het originele complete rapport kunnen rechten worden ontleend. Dit rapport mag UITSLUITEND in zijn geheel worden gereproduceerd. Alle door derden aangebrachte veranderingen en/of toevoegingen vallen niet onder de verantwoording van RPS.
Dhr. J. de Wit
Dhr. R. Pool
Directeur
Deskundig Inventariseerder Asbest
Aantal bladzijden:
12 incl. deze
Aantal bijlagen:
4
Ref: Pagina:
2012-BE184 1 van 11
INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING, CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN .......................................................................2 1
INLEIDING .......................................................................................................................................4 1.1 Omschrijving van de opdracht ................................................................................................4 1.2 Aanleiding ...............................................................................................................................4 1.3 Doel ........................................................................................................................................4 1.4 Opbouw rapport ......................................................................................................................4
2
ONDERZOEKSMETHODEN ...........................................................................................................5 2.1 Onderzoeksstrategie ..............................................................................................................5 2.2 Bepaling potentieel risico........................................................................................................5 2.3 Bepaling actueel risico ............................................................................................................5 2.4 Analysemethoden ...................................................................................................................6 2.5 Beheersplan ...........................................................................................................................6
3
NORMEN/ TOETSING .....................................................................................................................7 3.1 Beoordeling potentieel risico ..................................................................................................7 3.2 Beoordeling actueel risico ......................................................................................................7
4
RESULTATEN .................................................................................................................................9 4.1 Gebruikssituatie ......................................................................................................................9 4.2. Potentieel risico ......................................................................................................................9 4.3 Actueel risico ........................................................................................................................10
5
SLOTOPMERKING ........................................................................................................................11
BIJLAGE: 1 2 3 4
Plattegrond met de monsternamelocaties van de kleefmonsters Plattegrond met de monsternamelocaties van de luchtmonsters Resultaten van de analyses van de kleefmonsters Resultaten van de analyses van de luchtmonsters
Ref: Pagina:
2012-BE184 2 van 11
SAMENVATTING, CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN Aan Asbest Totaal is opdracht verleend voor het uitvoeren van een asbest risicobeoordeling conform de NEN2991 van de cv-ruimte en hal van school Het Octaaf, gelegen aan de Da Capo 4 te Krimpen aan den IJssel.
De aanleiding van het onderzoek is, dat er tijdens een eerder (door Asbest Totaal) uitgevoerde asbestinventarisatie type A een bron is geconstateerd waardoor een vermoeden is voor blootstelling aan asbest. Dit is afkomstig van asbesthoudende plaatmaterialen, zie rapport met kenmerk 2012-A184 d.d.8 juni 2012. Bron nr. M1
Bron
Locatie
Verdieping
Plaatmateriaal
Doorgang naar het dak
1 verdieping
e
Hoeveelheid 1,5 m²
Het doel van het onderzoek is: Het bepalen van de blootstellingrisico’s aan asbest voor de gebruikers (en derden) van de cvruimte en de naastgelegen hal, ten gevolge van de aanwezige asbesthoudende toepassing in de deze ruimten.
Resultaten / Conclusie: Gebruikssituatie De school was tijdens het onderzoek gesloten vanwege de schoolvakanties. Tijdens het onderzoek waren de directie en diverse leerkrachten aanwezig in het pand.
Potentieel risico Visueel is een besmetting waargenomen onder de trap naar het dak. Tijdens het onderzoek zijn er in de cv-ruimte en de hal voor de cv-ruimte kleefmonsters genomen ter ondersteuning van de visuele waarneming welke gedaan is tijdens de SC540 asbestinventarisatie . Uit de analyses van de kleefmonsters blijkt dat op één van de kleefmonsters asbestvezels zijn aangetroffen. Op basis van deze resultaten wordt geconcludeerd, dat er in de cv-ruimte een potentieel blootstellingrisico aan asbest aanwezig is De bemonsteringslocaties van de kleefmonsters zijn weergegeven in § 4.2 en op de plattegrondtekening in bijlage 1.
Actueel risico Tijdens het onderzoek zijn er in de hal en de cv-ruimte 2 luchtpompen geplaatst. Uit de analyses van de lucht concentratiemeting blijkt, dat op géén van de luchtmonsters asbestvezels zijn aangetroffen. Hieruit kan worden geconcludeerd, dat er in cv-ruimte en de hal geen actueel blootstellingrisico aan asbest aanwezig is.
Ref: Pagina:
2012-BE184 3 van 11
De bemonsteringslocaties van de luchtmonsters zijn weergegeven in § 4.3 en op de plattegrondtekening in bijlage 2.
ADVIES: Daar op de één van de kleefmonsters asbestvezels zijn aangetroffen en er een visuele besmetting onder de trap naar het dak is waargenomen kan gesteld worden dat er een potentieel risico op blootstelling aan asbestvezels aanwezig is.
Gezien de aanwezigheid van visueel waarneembare restanten en één van de kleefmonsters (KL1) verontreinigd is met zeer veel asbest verdient het aanbeveling de cv-ruimte niet meer te betreden en de gehele cv-ruimte, zo spoedig mogelijk, onder asbestcondities te laten reinigen en saneren.
Ref: Pagina:
1
INLEIDING
1.1
Omschrijving van de opdracht
Opdrachtgever:
WPS scholenbeheer
Werkzaamheden:
Asbestrisicobeoordeling conform NEN2991:2005
2012-BE184 4 van 11
Lucht- risicobeoordeling in en rondom gebouwen of constructies waarin asbesthoudende materialen zijn verwerkt.
Naam bouwwerk: Bouwkundige eenheid:
School Het Octaaf geheel deel, namelijk: cv-ruimte en hal voor de cv-ruimte.
Locatie bouwwerk:
Da Capo 4 te Krimpen aan den IJssel
Datum uitvoering:
14 augustus 2012
Uitgevoerd door:
Dhr. R. Pool
1.2
Aanleiding
De aanleiding van het onderzoek is, dat er tijdens een eerder (door Asbest Totaal) uitgevoerde asbestinventarisatie type A een bron is geconstateerd waardoor een vermoeden is voor blootstelling aan asbest. Dit is afkomstig van asbesthoudende plaatmaterialen, zie rapport met kenmerk Asbest Totaal 2012-A184 d.d. 13 juni 2012.
1.3
Doel
Het doel van het onderzoek is: Het bepalen van de blootstellingrisico’s aan asbest ten gevolge van de aanwezige asbesthoudende toepassingen in de cv-ruimte.
1.4
Opbouw rapport
In dit rapport wordt allereerst de in het kader van dit onderzoek van belang zijnde normering besproken. Aansluitend worden de gehanteerde methoden voor de veldwerkzaamheden en laboratoriumwerkzaamheden besproken. De resultaten van de veld- en laboratoriumwerkzaamheden komen in hoofdstuk 3 aan de orde.
Ref: Pagina:
2
ONDERZOEKSMETHODEN
2.1
Onderzoeksstrategie
2012-BE184 5 van 11
Voor het bepalen van een blootstellingrisico in en rondom gebouwen of constructies waarin asbesthoudende materialen zijn verwerkt wordt eerst een onderzoeksstrategie bepaald. Voor het bepalen van de onderzoeksstrategie spelen diversen factoren voor de bepaling van het potentieel risico zoals: Aangetroffen bronnen; Mate van beschadiging; Belendende ruimtes; Gebruik van het pand (leegstand, sloop, kwetsbare groepen etc.); Blootstellingsrisico; Activiteiten, luchtstroming, trillingen. Deze aspecten bepalen uiteindelijk welke strategie gevolgd zal worden en of het nemen van kleefmonsters (potentieel risico) noodzakelijk is. Indien er een verhoogd potentieel risico aanwezig is, moet het actueel risico worden onderzocht.
2.2
Bepaling potentieel risico
Een visuele inspectie op restanten asbesthoudend materiaal vormt een gevoelige indicator voor het inschatten van potentiële blootstelling. Toch zijn er situaties waarin dit onvoldoende zekerheid biedt. Wanneer de (vermoedelijke) bron bestaat uit niet hechtgebonden asbesthoudend materiaal kunnen vezels van respirabele afmetingen verder in het gebouw worden verspreid en van daaruit tot secundaire emissie leiden. In aanvulling op de visuele inspectie worden achttien kleefmonsters genomen. Van een aantal horizontale oppervlakken die visueel geïnspecteerd zijn, worden de meest ‘kritische’ zorgvuldig geselecteerd en bemonsterd met een daarvoor geschikt zelfklevend plakband.
2.3
Bepaling actueel risico
Bij de bepaling van het actuele risico is het essentieel om daadwerkelijk asbestconcentraties in de lucht te bepalen. Belangrijke aandachtspunten bij het selecteren van representatieve meetpunten zijn: de plaats van de asbestbron(nen) en de staat waarin deze zich bevinden; de mate van activiteit in een ruimte (luchtstromingen, trillingen, verplaatsingen enz.); het aantal mensen dat (mogelijk) wordt blootgesteld; blootstelling van onderhoudspersoneel bij het werken aan of in de buurt van asbesthoudende materialen. De ruimten waar op grond van het vooronderzoek, de hierboven omschreven effecten maximaal zijn, worden onderzocht. Wanneer het niet mogelijk is om in het gebouw of constructie tijdens vol bedrijf metingen uit te voeren, dan is een gebruiksituatie gesimuleerd. Alle parameters die van invloed kunnen zijn op de asbestconcentratie en de representativiteit kunnen beïnvloeden, worden vastgelegd en in dit rapport opgenomen. Is er geen of onvoldoende voorkennis over
Ref: Pagina:
2012-BE184 6 van 11
de verspreidingsmechanismen, dan wordt gekozen voor een steekproef in willekeurig gekozen ruimten (‘at random’).
Voor het onderzoek naar de daadwerkelijke blootstelling, zijn luchtmetingen noodzakelijk. Er zal 2 gedurende minimaal zes uur bemonsterd (8-uurs gemiddelde) worden, waarbij tenminste 3 m lucht wordt aangezogen ten einde de vereiste meetgevoeligheid te behalen. De aanzuigopening is op ademhoogte (circa 1,5 m).
2.4
Analysemethoden
De kleefmonsters en de goudbedampte filters worden m.b.v. SEM/RMA conform ISO 14966 geanalyseerd. De Scanning Elektronen Microscopie (SEM) is gekoppeld aan een energie-dispersieve-röntgenfluorescentie-spectrometer (EDXA). Naast de positieve identificatie van asbestvezels verkrijgt men ook informatie over het soort vezel dat geteld wordt. De analyses vinden plaats in het Testlab geaccrediteerde laboratorium van RPS Analyse B.V. te Ulvenhout.
2.5
Beheersplan
Deze risicobeoordeling is slechts een momentopname. Door diversen factoren zoals genoemd in § 2.1 en § 2.2 kan de situatie dusdanig veranderen dat het blootstellingsrisico ook wijzigt. Om grip te krijgen op deze factoren wordt aangeraden om een asbestbeheersplan op te laten stellen conform de NEN2991, bijlage D.2. Hierin moeten zaken als gebruiksbeperkende maatregelen, periodieke controle, noodplan etc. omschreven worden. Onderliggende risicobeoordeling maakt daar slechts een deel van uit.
Ref: Pagina:
3
NORMEN/ TOETSING
3.1
Beoordeling potentieel risico
2012-BE184 7 van 11
De hoeveelheid losse asbestvezels wordt bepaald met behulp van scanning elektronenmicroscopie conform NEN 2991 (aantal asbestvezels per cm²). Bovenstaande bepaling moet echter wel gezien worden als indicatieve waarde. Dit gezien de beperkte nauwkeurigheid in zowel monsterneming als analyse. Conform NEN 2991 worden de resultaten ingedeeld in vier klassen (zie onderstaande tabel). Concentratie (aantal asbestvezels* / cm² oppervlak)
Weergave
Omschrijving
> 1000
++
Zeer veel asbest aangetroffen
100 – 1000
+
Duidelijk asbest aangetroffen
10 - 100
+/-
Sporen asbest aangetroffen
< 10
-
Geen asbest aangetroffen
* Onder aantal asbestvezels vallen ook vezelbundels en conglomeraten.
Wanneer de resultaten van alle onderzochte monsters uitsluitend de score – (geen asbest aantoonbaar) en / of +/- (sporen asbest aantoonbaar) aangeven en ook de luchtmetingen de Streefwaarde (< 1000 vezelequivalenten / m³ lucht) niet overschrijden, dan wordt de bijdrage van de asbesthoudende bron als verwaarloosbaar beschouwd. De locatie wordt dan schoon bevonden. Bij het aantreffen van één of meer monsters in de categorie + of ++ wordt het aantal monsters rondom de “hot spot” uitgebreid totdat er geen + of ++ monsters meer worden aangetroffen. Aan het gebied met + en ++ wordt dezelfde zwaarte toegekend als het aantreffen van visueel zichtbare asbestresten. Het gebied wordt als asbestbesmet gebied beschouwd.
3.2
Beoordeling actueel risico
In de NEN 2991 zijn de volgende toetsingswaarden en vervolgacties bij verschillende concentratieniveaus weergegeven: Concentratie asbestvezels < 1000 vezelequivalenten / m³ lucht (Streefwaarde). Er is geen actueel blootstellingrisico aan asbestvezels. Asbestbron dient in een asbestbeheersplan te worden opgenomen waarbij met name aandacht besteed dient te worden aan maatregelen die potentiële blootstelling in de toekomst moeten voorkomen. Concentratie asbestvezels > 1000 en < 10.000 vezelequivalenten / m³ lucht. Bron opsporen en saneren tot niveau asbestveilig (ontruiming niet noodzakelijk). Toelichting: De overschrijding moet significant zijn volgens het meetprotocol (d.w.z. dat de ondergrens de 1000 vezelequivalenten / m³ lucht overschrijdt).
Ref: Pagina:
2012-BE184 8 van 11
Concentratie asbestvezels > 10.000 vezelequivalenten / m³ lucht. Ruimte of terrein niet betreden zonder persoonlijke beschermingsmiddelen alvorens de bron is opgespoord en de ruimte is gesaneerd tot het niveau asbestveilig. Toelichting: Ten opzicht van de nominale meetwaarde volgens het meetprotocol dient aan de volgende voorwaarden voldaan te worden: -
Er dient ten minste 3 m³ lucht in totaal bemonsterd te zijn.
-
Er dienen ten minste 10 asbestvezels geteld te zijn en
-
De overschrijding dient in ten minste twee monsters geconstateerd te zijn.
Ref: Pagina:
4
RESULTATEN
4.1
Gebruikssituatie
2012-BE184 9 van 11
In onderstaande tabel wordt samengevat wat de functie is van de onderzochte ruimte. Ruimte: Gebruiksfunctie: 2 Omvang (m ): Omschrijving:
4.2.
cv-ruimte en toegangshal cv-ruimte en hal Circa 20 m² en circa 16 m² De CV-ruimte is min of meer vierkant, de hal is langwerpig. De wanden in de zijn deels onafgewerkt en deels afgewerkt muurverf en decoraties, de vloer in de cv-ruimte is van beton, de vloer in de hal is afgewerkt met linoleum. Het positieve kleefmonster is bemonsterd in de cv-ruimte rechts van de trap naar het dak. De luchtfmonsters waren negatief op asbestvezels
Potentieel risico
Visuele waarneming Tijdens het onderzoek is door middel van een visuele controle, nagegaan of er restanten asbesthoudend materiaal in de ruimte liggen. Onderstaande tabel geeft hiervan een opsomming: Omschrijving inspectieresultaat Als gevolg van de reeds uitgevoerde asbestverwijdering in de cv-ruimte waren er visueel geen restanten asbest meer aanwezig. Echter achter de voormalige opstelplaats van de cv-ketel ligt veel “oud” stof. Dit is blijven liggen als gevolg van het afplakken van de oude installaties.
Kleefmonsters Een overzicht van de bemonsteringslocaties en de analyseresultaten van de kleefmonsters zijn in onderstaande tabel weergegeven. De kleefmonsters staan geregistreerd onder nr. 1208-1096. Monster (1 Code
Omschrijving bemonsteringslocatie
KL1
Circa 2 meter rechts van de trap naar het dak e Vanaf de 3 traptrede naar het dak Achter cv-ketel 4 van de vloer Van de vloer tussen ketel 1 en 2 Links van ketel 3 van de vloer Bovenop ketel 1 In de hal onder de vensterbank van de vloer In de hal van de vloer voor de deur van de cv-ruimte
KL2 KL3 KL4 KL5 KL6 KL7 KL8
Asbestsoort en categorie (-, +/-, + of ++) Amosiet ++
Potentieel risico
-
Geen
n.v.t.
-
Geen
n.v.t.
-
Geen
n.v.t
-
Geen
n.v.t.
--
Geen
n.v.t.
-
Geen
n.v.t.
--
Geen
n.v.t.
Asbestbesmet
Aanbevolen beheersmaatregelen Zo spoedig mogelijk saneren
Op de plattegronden in bijlage 1 zijn de locaties van de genomen kleefmonsters aangegeven.
Ref: Pagina:
4.3
2012-BE184 10 van 11
Actueel risico
De bemonsteringslocaties en de analyseresultaten van de goudbedampte filters zijn in onderstaande tabel weergegeven. De luchtmonsters staan geregistreerd onder nr. 1208-1096. Monster code L1
Omschrijving bemonsteringslocatie Midden in de cv-ruimte
Aantal vezels 0
Aantal Vezels/m³ -
Aantal vezelequivalenten [veq/m³] -
Beoordeling actueel risico
L2
In de hal twee meter voor de deur van de cv-ruimte
0
-
-
n.v.t.
n.v.t.
Op de plattegronden in bijlage 2 zijn de locaties van de genomen luchtmonsters aangegeven.
Ref: Pagina:
5
2012-BE184 11 van 11
SLOTOPMERKING
Bij elk onderzoek dat Asbest Totaal uitvoert wordt zeer systematisch te werk gegaan. Ondanks alle kwaliteitszorg, waaronder een continue aandacht op het proces en de inzet van ervaren en gekwalificeerde onderzoekers, is het in de praktijk mogelijk dat om verschillende redenen asbesthoudende of verdachte materialen niet worden waargenomen. Asbest Totaal aanvaardt geen aansprakelijkheid voor niet waargenomen asbesthoudende materialen tenzij sprake is van grove schuld bijvoorbeeld door opzet.. Wanneer er werkzaamheden worden uitgevoerd aan de aangetroffen asbesthoudende materialen, dan dienen de betrokken werknemers hiervan op de hoogte te worden gesteld.
B I J L AG E 1
Plattegronden met de monsternamelocaties van de kleefmonsters
B I J L AG E 2
Plattegronden met monsternamelocaties van de luchtmonsters
B I J L AG E 3
Resultaten van de analyses van de kleefmonsters
B I J L AG E 4
Resultaten van de analyses van de luchtmonsters
