Collegevoorstel
Openbaar
Onderwerp
Stadsbrug: gunning Studieopdracht
Programma / Programmanummer
BW-nummer
Mobiliteit / 9710 en Grondbeleid/ 9220 Portefeuillehouder
J. van der Meer en P. Depla Samenvatting
Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr.
De Studieopdracht naar brugtypologieën wordt opgedragen aan drie ingenieursbureaus. De gemeente Nijmegen is opdrachtgever voor de Stadsbrug, maar ontbeert ervaring en kennis om op dit moment goede opdracht te formuleren voor de bouw van de Stadsbrug. Na een selectieprocedure (Europese aanbesteding) geven wij nu opdracht aan drie bureaus. De uitkomsten van de Studieopdracht maken duidelijk welke technische, financiële en beeldkwaliteitseisen we moeten stellen om tot een goede aanbesteding van de bouw van de Stadsbrug te komen. In de studieopdracht oriënteerden wij op vier brugtypen, zodat we nu nog niet vastzitten aan één type brug.
G720, René Duifhuizen, 2721 Datum ambtelijk voorstel
18 oktober 2006 Registratienummer
06.0031067
Ter besluitvorming door het college
1. De opdracht voor uitvoering van de Studieopdracht voor de Stadsbrug te gunnen: perceel 1 (kokerliggerbrug) aan IV-Infra BV; perceel 2 (tuibrug) aan Movares Nederland BV en perceel 3 (boogbrug) aan Royal Haskoning BV. 2. Aan IV-Infra BV wordt een extra opdracht gegund (wildcard), zodat ook de hangbrug als type wordt onderzocht. 3. De kosten voor de uitvoering van de Studieopdracht maken deel uit van de plankosten binnen de vastgestelde planexploitatie voor de Stadsbrug.
Paraaf akkoord
Datum
Paraaf akkoord
Datum
Ontwikkelingsbedrijf W. van Hees, P320 Leidinggevende C. Boogers, G720
Programmamanager J. Nieuwkoop
Programmadirecteur H. van der Burgt (plv)
Alleen ter besluitvorming door het College Besluit B&W d.d.
Conform advies Aanhouden Anders, nl.
nummer:
Bestuursagenda
Gemeentesecretaris
Portefeuillehouder
Collegevoorstel gunning Studieopdracht 20061018 (06.0031067).doc
Collegevoorstel
1
Probleemstelling
Op 9 mei 2006 heeft ons College besloten de Studieopdracht Stadsbrug Europees aan te besteden. Inmiddels heeft de selectie van ingenieursbureaus plaats gevonden. Voordat de gemeente Nijmegen de opdracht voor de realisatie van de Stadsbrug kan aanbesteden, wordt een Studieopdracht uitgevoerd. De gemeente ontbeert de ervaring en kennis om op dit moment goede opdracht te formuleren voor de bouw van de Stadsbrug. Deze studieopdracht moet duidelijk maken welke technische, financiële en beeldkwaliteitseisen we moeten stellen om tot een goede aanbesteding van de bouw van de Stadsbrug te komen. In de Studieopdracht oriënteren wij ons op vier brugtypen, zodat we niet vastzitten aan één type brug. 2
Juridische aspecten
Wij hebben juridisch advies ingewonnen betreffende de aanbestedingsprocedure van de Studieopdracht. De aanbesteding is geschied volgens de niet-openbare aanbestedingsprocedure in overeenstemming met de bepalingen in BAO (Besluit Aanbestedingsregels voor Overheidsopdrachten)1) 3
Doelstelling
De nieuwe Stadsbrug vormt de schakel tussen het Industrieplein en de Graaf Allardsingel in de Waalsprong. De definitieve besluitvorming over het tracé aan de zuidkant van de Waal en de aansluitende infrastructuur vond op 21 december 2005 in de raad plaats. Wij hebben ons georiënteerd op het proces dat leidt tot realisatie van de Stadsbrug en advies ingewonnen over de gewenste wijze van voorbereiding. Wij kiezen een stapsgewijze aanpak. Wij vinden het belangrijk dat het maatschappelijke, bestuurlijk en politiek draagvlak voor de aanleg van de Stadsbrug versterkt. Wij leggen door de uitvoering van de Studieopdracht een inhoudelijke basis voor de aanbesteding van het ontwerp en de bouw van de Stadsbrug. 4
Argumenten
Ons college heeft op 11 juli 2006 het Programma van Eisen (PvE) voor de Stadsbrug vastgesteld. Dit PvE is nog betrekkelijk abstract, het betreffen globale eisen. Het besluit over het PvE biedt onvoldoende basis om in één slag marktpartijen te vragen een aanbieding te doen voor ontwerp èn uitvoering en deze aanbiedingen vervolgens op objectieve wijze te beoordelen. De technische en financiële risico’s die aan het Programma van Eisen kleven, dienen inzichtelijk te worden gemaakt. Het gaat nu niet om het ‘plaatje van de brug’ maar om de aspecten financiën en techniek. Deze hebben het primaat en daarom raadplegen wij nu drie ingenieursbureaus. De argumenten voor het uitvoeren van de Studieopdracht zijn opgenomen in ons besluit van 9 mei 2006 over de aanbesteding van de Studieopdracht.
1
Gebleken is dat de ‘niet openbare Europese aanbesteding het meest voor de hand ligt. “Niet openbaar” komt
wellicht merkwaardig over. Immers, de selectie is wel degelijk openbaar, maar na de selectie doet slechts een beperkt aantal gegadigden mee aan de opdracht.
Collegevoorstel
Vervolgvel
2
5
Financiën
De planexploitatie Stadsbrug maakt deel uit van Koers West. Binnen deze planexploitatie zijn de plan- en ontwerpkosten meegenomen. De kosten die gemoeid zijn met de meervoudige Studieopdracht passen binnen het totale budget van de plankosten voor de Stadsbrug. Met de vier opdrachten is in totaal een bedrag van € 428.542, - excl. BTW gemoeid. 6
Communicatie
Met deze studieopdracht verzamelen wij informatie die nodig is om onze vraagstelling aan marktpartijen goed te kunnen stellen, om de risico’s te kennen en te beheersen. Wij zetten een eerste stap in de richting van een ‘echt ontwerp’ voor de Stadsbrug. Hoe ziet het vervolgtraject eruit? Op basis van de resultaten van de Studieopdracht wordt duidelijk of de vier typen bruggen realistisch en financieel haalbaar zijn. Daarbij stellen deze resultaten ons in de gelegenheid het nu nog globale Programma van Eisen te detailleren. Na de studieopdracht volgt het 'echte' proces van de besluitvorming en de aanbesteding van het ontwerp en de bouw van de brug. We vragen aan marktpartijen (aannemers, architecten en hun adviseurs) om op basis van het gedetailleerde PvE brugontwerpen te maken die technisch voldoen, financieel uitvoerbaar en qua beeldkwaliteit (toets Commissie Beeldkwaliteit) bij wijze van spreken een “8 of meer” scoren. Drie ingenieursbureaus werken parallel aan de Studieopdracht. Tijdens de uitvoering van de Studieopdracht vindt communicatie plaats tussen opdrachtnemer en opdrachtgever. De Rijksadviseurs Mels Krouwel en Jan Brouwer hebben inbreng ten aanzien van de gewenste vormgeving. Tijdens de studie wordt in workshops gewerkt aan de criteria die voor de beeldkwaliteit van de brug moeten worden bepaald. Daarmee wordt op een maximaal resultaat gestuurd en leveren de vier studies in voldoende mate antwoorden op voor het vervolgtraject. Indien meer dan één brugtype door deze basisselectie komt, vindt een vervolgselectie plaats waarbij naast professionals (zoals de Rijksadviseurs) ook inwoners van Nijmegen een rol kunnen spelen. Uiteindelijk beslist de politiek. Om meer maatschappelijk draagvlak te creëren, ‘plaats te maken’ voor de nieuwe brug en de participatie van Nijmegenaren bij de verdere ontwikkeling van de Stadsbrug vorm te geven, volgen nog aparte voorstellen. 7
Uitvoering en evaluatie
De geselecteerde (ingenieurs)bureaus ontvingen in juli 2006 het ‘dienstenbestek’, waarin de werkzaamheden binnen de studieopdracht uitgebreid zijn omschreven. De bureaus kregen tot 3 oktober 2006 tijd voor het indienen van hun offerte waarin opgenomen een plan van aanpak met kostenopgave. In de ‘leidraad aanbesteding’ zijn de vooraf gepubliceerde objectieve gunningcriteria voor de studieopdracht opgenomen. De offertes (biedingen) werden op grond van deze criteria beoordeeld. Het gunningcriterium is de economisch meest voordelige inschrijving. In de weging telde de prijs voor 70% mee en de kwaliteit voor 30%. De leidraad aanbesteding werd na de selectie van de ingenieursbureaus openbaar gemaakt. Op 5 en 6 oktober 2006 zijn door twee commissies de ontvangen inschrijvingen beoordeeld op kwaliteit en prijs. Hierbij is een strikte scheiding aangehouden. Ten tijde van de
Collegevoorstel
Vervolgvel
3
beoordeling van de inschrijvingen op kwaliteit was geen informatie beschikbaar over de financiële delen van de inschrijving. Dit om de objectiviteit van de commissieleden te waarborgen. Van deze beoordelingen is verslag opgemaakt in de vorm van het beoordelingsprotocol. Op basis van deze beoordeling kwamen de volgende inschrijvingen voor gunning in aanmerking: • • •
Perceel 1: IV-Infra BV brugtype ‘Kokerliggerbrug’2 Perceel 2: Movares Nederland BV brugtype ‘Tuibrug’3 Perceel 3: Royal Haskoning BV brugtype ‘Boogbrug’
De voorstellen ten aanzien van de wildcard hebben wij afgewogen. Maken wij van één of meerdere wildcards gebruik?. Gelet op de toegevoegde waarde verstrekken wij aan IV-Infra BV de opdracht om het brugtype “hangbrug” uit te werken. Met deze opdracht is 103.976, gemoeid. Belangrijkste overwegingen zijn daarbij: • Dit voorstel kan veel informatie opleveren over de relatie met de omgeving, vooral het ruimtebeslag van het ankerpunt en de consequenties daarvan aan de stadszijde. • De grote haalbare overspanning biedt veel kansen voor omgevingsprojecten zoals “ruimte voor de rivieren” en “Waalfront”. • Is een principieel andere typologie. Geeft in combinatie met informatie over de tuibrug ook veel inzicht in de haalbaarheid van een hybride tui- / hangbrug. • Op het gebied van architectonische vormgeving vormt de hangbrug een wezenlijk afwijkend concept dat vooral in de discussie over beeldkwaliteit met bestuur en maatschappij van belang is. Verder wordt verwezen naar de toelichting in de bijlage. Na oplevering van de Studieopdracht is de noodzakelijke informatie over de mogelijke brugtypologieën beschikbaar. Met die informatie zijn wij in staat om onze vraag aan de markt goed te formuleren: het is een zogenaamde ‘vraagspecificatie’. Deze specificatie omschrijft onze opdracht: ontwerp én realiseer de brug die aan onze eisen voldoet! De gemeenteraad neemt een besluit over deze aanbesteding. Begin 2007 bepalen wij welk aanbestedingstraject voor de realisatie wij ingaan. De adviezen betreffende het ‘constatering- of inkoopplan’ van de brug zijn nu in voorbereiding. Planning: het gunningbesluit wordt op 31 oktober 2006 bekend gemaakt en vervolgens werken drie bureaus tussen 2 november 2006 en 9 maart 2007 aan de Studieopdracht. 8
Risico’s
De aanbesteding van de Studieopdracht is met de nodige zorgvuldigheid voorbereid, om zo de kans op claims te beperken en risico’s te minimaliseren. De (voorbereiding van de) realisatie van de Stadsbrug is een complexe juridische opgave. Om dit proces goed te managen wordt gebruik gemaakt van interne (o.a. afd. Juridische Zaken en afd. Inkoop/DSB) en externe deskundigheid. Daartoe zijn eind 2005 Ingenieursbureau Amsterdam (IBA) en een aanbestedingsjurist gecontacteerd. Juridische ondersteuning blijft in het vervolgtraject noodzakelijk.
2 3
Een voorbeeld van de kokerligger is de Rijnbrug in de Pleyroute. Een voorbeeld van een tuibrug is de Waalbrug bij Ewijk
Collegevoorstel
Vervolgvel
4
Bijlage
Aanbesteding Studieopdracht Stadsbrug Nijmegen Opdrachtverstrekking ‘wildcard’
In de aanbesteding van de Studieopdracht Stadsbrug Nijmegen was voorzien in het aanbieden van een “wildcard”. Gegadigden werden hiermee uitgedaagd om naast de drie door de Gemeente Nijmegen voorgeschreven brugtypologieën een vernieuwend voorstel te doen. De ‘wildcard’ betreft een vrije keus. In de Leidraad aanbesteding is bepaald dat alleen van de inschrijvers die opdracht voor een van de drie percelen hebben verkregen de wildcards in beschouwing worden genomen. Verder is bepaald dat de opdrachtverstrekking voor de wildcard volledig losstaat van het gunningproces van de Studieopdracht. Het al dan niet opdragen van een wildcard geschiedt naar eigen inzicht van de Gemeente Nijmegen. In onderstaand overzicht is weergegeven welke inschrijvers voor gunning in aanmerking zijn gekomen evenals wat de inhoud van hun wildcard is. Perceel 1. Kokerliggerbrug
Inschrijver IV-Infra BV
2. Tuibrug
Movares BV
3. Boogbrug
Royal Haskoning BV
Wildcard Hangbrug € 103.976, Combinatie hang- / tui- / betonnen uitbouwbrug € 57.000, Dubbeldeksoplossing waarbij bijv. langzaam verkeer zich op het onderdek bevindt € 83.727, -
Om te komen tot een keuze uit drie voorliggende wildcards is de vraag gesteld welke wildcard de meeste meerwaarde biedt voor de Gemeente Nijmegen in het kader van de ontwikkeling van de Stadsbrug. Hangbrug De hangbrug is geen innovatieve oplossing, maar in grootte wel nieuw in Nederland. Als type is de hangbrug het “vierde perceel”. In de voorbereiding van de Studieopdracht is de hangbrug steevast benoemd als een potentieel vierde perceel. Dit voorstel kan veel informatie opleveren over de relatie met de omgeving, vooral het ruimtebeslag van het ankerpunt en de consequenties daarvan aan de stadszijde. De grote haalbare vrije overspanning biedt veel kansen voor omgevingsprojecten zoals “ruimte voor de rivieren” en “Waalfront”. De hangbrug is een principieel andere typologie. Geeft in combinatie met de informatie over de tuibrug ook veel inzicht in de haalbaarheid van een hybride tui- / hangbrug. Op het gebied van architectonische vormgeving vormt de hangbrug een wezenlijk afwijkend concept dat vooral in de discussie met bestuur en maatschappij over beeldkwaliteit van belang is. Combinatie hang- / tui- / betonnen uitbouwbrug Technisch gezien is een combinatie van een hang- / tuibrug een innovatieve oplossing.
Collegevoorstel
Vervolgvel
5
Door de inschrijver wordt aangegeven dat een dergelijke constructievorm voordelen biedt bij zeer grote overspanningen (tot 3000 m). De combinatie van een betonnen vrije uitbouwbrug met een tuibrug is niet bijzonder innovatief. De combinatie met een hangbrug wel. In de kern lijkt dit voorstel sterk vergelijkbaar met een tuibrug. Daar waar een tuibrug mogelijk is, is een dergelijke hybride vorm zeker mogelijk. Dubbeldeksoplossing Van de drie wildcards is dit het meest innovatieve voorstel. Weliswaar zijn eerder dubbeldeks bruggen gerealiseerd, deze oplossing is het minst in beeld geweest bij de Gemeente Nijmegen. Een dubbeldeksoplossing heeft belangrijke gevolgen voor de Stadsbrug: het verticaal alignement van de weg komt significant hoger te liggen, wat forse gevolgen heeft voor de toeleidende wegen en omgeving (ruimtebeslag); het in-/uitvlechten van de 2 verkeerslagen geeft een fors extra horizontaal ruimtebeslag; het extra ruimtebeslag dat een dubbeldeksoplossing vergt, roept vooral aan de stadszijde grote problemen op. Een dubbeldeksoplossing is daarmee een weinig kansrijke oplossingsrichting voor de Stadsbrug. Conclusie Naar het oordeel van het projectteam biedt de wildcard “hangbrug” de meeste meerwaarde voor de studieopdracht. Geadviseerd wordt te beslissen opdracht te verstrekken aan IV-Infra BV voor het uitwerken van de door haar voorgestelde wildcard “hangbrug”.
