AFM Consumentenmonitor voorjaar 2014 Hypotheken

AFM Consumentenmonitor voorjaar 2014 Hypotheken Juni 2014 © GfK 2014 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2014

1

Leeswijzer

 

 

Voor u ziet u de rapportage van de Consumentenmonitor, uitgevoerd in het voorjaar van 2014. Het betreft hier het deelonderwerp “hypotheken”. In het rapport wordt aandacht besteed aan recente sluiters van een hypotheek: personen die in de periode november 2013 t/m april 2014 een hypotheek hebben afgesloten. Er wordt ingegaan op het profiel, het oriëntatie- en afsluitproces, beloning en nazorgdiensten. Indien mogelijk zijn resultaten vergeleken met voorgaande metingen. Alle verschillen tussen AFM segmentatie (kijk voor meer informatie in de bijlage), leeftijdsgroepen, opleidings-, inkomens- en vermogensniveaus die zijn beschreven, zijn significant.

© GfK 2014 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2014

2

Inhoudsopgave

1. Management Summary 2. Onderzoeksresultaten in detail  Hypotheeksluiters  Oriëntatie- en afsluitproces  Beloning en nazorgdiensten 3. Bijlagen


3

3

Management Summary


4

Management Summary -1Hypotheeksluiters 

Twee vijfde van diegenen die het afgelopen halfjaar een hypotheek hebben afgesloten (41%), is een starter op de koopwoningmarkt.



Het aandeel startershypotheken onder recente sluiters van een hypotheek vertoont nog steeds een stijgende lijn.



Ruim de helft van de hypotheken is overgesloten vanwege het verlopen van de rentevastperiode.


5

Management Summary -2Oriëntatie- en afsluitproces 

De meerderheid van de hypotheeksluiters heeft zich laten informeren door middel van een persoonlijk adviesgesprek.



Driekwart van de sluiters die zich via internet oriënteert, maakt ook gebruik van vergelijkingssites.



De meerderheid van gebruikers van vergelijkingssites vindt besparen op advieskosten de belangrijkste reden voor het gebruiken van dergelijke websites.



Bijna de helft van de hypotheeksluiters heeft meerdere oriëntatie- en/of adviesgesprekken gevoerd. Het aantal oriëntatie- en/of adviesgesprekken neemt echter wel af.



De meerderheid van de hypotheeksluiters die een oriëntatie- en/of adviesgesprek heeft gehad bij verschillende adviseurs, heeft slechts één adviseur betaald voor het adviesgesprek.



Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 10,5 uur aan de keuze voor de soort hypotheek en de geschikte aanbieder. Hiervan wordt gemiddeld vijf uur besteed aan gesprekken met adviseurs en 5,5 uur om zelf informatie te zoeken.



De zelfstandig adviseur is het meest gebruikte kanaal voor het afsluiten van de hypotheek, maar is wel gedaald. Zes op de tien hypotheken wordt via een intermediair afgesloten en ruim een derde wordt direct (via bank of verzekeraar) afgesloten.



Drie op de vijf hypotheeksluiters vindt dat de hypotheekverstrekker het klantbelang centraal stelt.


6

Management Summary -3Beloning en nazorgdiensten 

De helft van de hypotheekadviseurs wordt beloond op basis van een van tevoren afgesproken bedrag (fixed fee).



Een derde van de hypotheeksluiters weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten van de hypotheek.



Bijna de helft vindt dat de prijs van het advies in verhouding staat tot de geleverde kwaliteit van het advies.



Bij het afsluiten van de hypotheek onderhandelt een derde over de kosten van het hypotheekadvies die aan de adviseur moet worden betaald.



Een vijfde van de hypotheeksluiters die gebruikt hebben gemaakt van een adviseur, heeft een serviceabonnement afgesloten.



Twee derde van de hypotheeksluiters die een service-abonnement hebben afgesloten of aangeboden hebben gekregen, is vooraf geïnformeerd over de inhoud en de prijs van het service-abonnement.



Een veilig en prettig gevoel is de belangrijkste reden om te kiezen voor een service-abonnement.



Een derde van de hypotheeksluiters vindt dat een service-abonnement toegevoegde waarde biedt.



Drie op de tien sluiters die geen service-abonnement hebben afgesloten, heeft nu nog geen idee hoe de adviseur voor nazorgdiensten (zoals het aflopen van de rentevastperiode) te gaan betalen.



Bijna de helft van de recente hypotheeksluiters maakt een exacte begroting van de toekomstige inkomsten en uitgaven om te zien of de hypotheeklasten kunnen worden opgebracht.


7

Onderzoeksresultaten in detail


8

Hypotheeksluiters


9

Twee vijfde van de recente hypotheeksluiters is een starter Starter

41

Oversluiter

23

Doorstromer

22

Herintreder

6

Verbouwer

5

Overig

4 0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

 Twee vijfde van diegenen die het afgelopen halfjaar een hypotheek hebben afgesloten (41%), is een starter op de koopwoningmarkt.

Type hypotheeksluiter

 Drie op de vier starters (74%) is jonger dan 34 jaar.

Alle recente sluiters hypotheek

 Meer dan de helft van diegenen die het afgelopen halfjaar een hypotheek hebben afgesloten via een zelfstandig adviseur is een starter (52%).

n = 323


10

Het aandeel startershypotheken stijgt verder 45 41 39

39

40

37

36 34

35

34

34

32

30 29

30 26

25

24 21

20

25

25

27

27

25 23

20

20 17 14

26

25

22

20

15

26

18

19

23

7

7

20

20 22

13 10

10

10

7 5

5

3

7

4

6

6

4

5

4

0 Voorjaar 2009 n = 480

Najaar 2009 n = 358

Voorjaar 2010 n = 410

Starter

Najaar 2010 n = 351


Doorstromer

Najaar 2011 n = 374

Herintreder

Voorjaar 2012

Najaar 2012

n = 397

n = 344

Oversluiter


Najaar 2013 n = 337


Verbouwer

 Het aandeel startershypotheken onder recente sluiters van een hypotheek vertoont nog steeds een stijgende lijn.

Type hypotheeksluiter

 Het aandeel hypotheken voor oversluiters is in het afgelopen jaar gedaald van 27% naar 23% en voor doorstromers licht gestegen van 20% naar 22%.


 Een hypotheek afsluiten om een verbouwing te financieren wordt steeds minder populair. Het aandeel van verbouwershypotheken is in vijf jaar tijd gedaald van 20% naar 5%.


11

Ruim de helft van de hypotheken is overgesloten vanwege verlopen rentevastperiode

Voorjaar 2014

55

Najaar 2013

45

54

Voorjaar 2013

52

64

Voorjaar 2012

10%

20%

n = 95

48

65 0%

n = 106

36

52

Najaar 2011

n = 103

46

48

Najaar 2012

n = 85

30%

n = 122

35 40% Ja

50%

60%

70%

80%

n = 126

90%

100%

Nee

 Ruim de helft van de hypotheken (55%) is overgesloten omdat de rentevastperiode verlopen was.

Heeft u uw hypotheek overgesloten omdat uw rentevastperiode was verlopen? Recente oversluiters hypotheek


12

Oriëntatie- en afsluitproces


13

Meerderheid hypotheeksluiters heeft een persoonlijk gesprek gevoerd om zich te laten informeren 76

Persoonlijk gesprek 68

Internet

30

19

2

40

50

21 15

7

4

Tv of radio

15

7

3

Schriftelijk

48

11

9 9

Telefonisch

38 40

84

73 71

5 4

6

8

2 2 2 1 3

Op andere wijze Niet geïnformeerd

0

2 2 2 10

0

10 Totaal

20 Beheersten

30 Ambitieuzen

Adviesgevoeligen

60

70

80

90

Gemaksgeorienteerden

 De meerderheid van de hypotheeksluiters (76%) heeft zich laten informeren in een persoonlijk adviesgesprek. Bij de beheersten is dit percentage zelfs 84%.  Twee vijfde heeft zich georiënteerd via internet (38%). Beheersten hebben in deze fase relatief vaak gebruik gemaakt van internet (48%). Adviesgevoeligen (30%) en gemaksgeoriënteerden (19%) oriënteren zich het minst via internet.

Op welke manier heeft u zich laten informeren voordat u deze hypotheek heeft afgesloten? Meer antwoorden mogelijk Alle recente sluiters hypotheek n = 323


14

Driekwart van sluiters die via internet informeert gebruikt ook vergelijkingssites

27

73

Ja

Nee

 Van de sluiters die zich via internet oriënteren (38%), maakt driekwart ook gebruik van vergelijkingssites (73%).

Heeft u ook gebruik gemaakt van vergelijkingssites?

 Vermogende sluiters maken relatief vaak gebruik van vergelijkingssites (94%).  Sluiters die gebruik maken van vergelijkingssites besteden daar gemiddeld 3 uur aan.

Alle recente sluiters hypotheek die via internet hebben geïnformeerd n = 114


15

Meerderheid vindt besparen op advieskosten belangrijkste reden voor gebruik vergelijkingssites Financiële dienstverlening via een persoonlijk gesprek 23 met een adviseur sluit aan bij mijn behoefte

Mijn belangrijkste reden om vergelijkingssites te 0 gebruiken, is om advieskosten te besparen

Ik vertrouw erop dat vergelijkingssites mij een eerlijke vergelijking van hypotheken geeft

3

Vergelijkingssites geven een goed advies voor een keuze voor een hypotheek

3

Financiële dienstverlening via internet sluit aan bij mijn behoefte

Mee oneens

45

12

14

43

40

44

21

20%

33

31

30%

Niet eens, niet oneens

n = 91

20

33

11

10%

n = 323

33

25

7

0% Helemaal mee oneens

17

40%

30

50%

60%

Mee eens

70%

10

n = 323

9

n = 323

12

80%

90%

n = 323

100%

Helemaal mee eens

 De meerderheid van gebruikers van vergelijkingssites vindt besparen op advieskosten de belangrijkste reden voor het gebruiken van vergelijkingssites (63%).

Stellingen over financiële dienstverlening en vergelijkingssites

 De financiële dienstverlening via internet sluit niet volledig aan bij de behoefte (42% (helemaal) mee eens). De dienstverlening via een persoonlijk gesprek met een adviseur sluit daarentegen beter aan bij de behoefte (78% (helemaal) mee eens).



16

Stijging in aandeel gesprekken met adviseur van hypotheekwinkel gemiddeld

1,6

1,5

1,1

1,2

1,2

1,1

1,1

1,2

70 63

60 52

50

47

45

43

40

38

43

42 39

40

40

39

37 40

39

29

30

35

29

38

35 32

32

4

3

3

3

Najaar 2012

Voorjaar 2013

Najaar 2013

Voorjaar 2014

20 13

11

10

6

6

0 Najaar 2010 n = 351


Najaar 2011 n = 374


n = 344

n = 340

n = 337

Een zelfstandig adviseur

Een adviseur/medewerker van de bank

Een adviseur/medewerker van een hypotheekwinkel

Een adviseur/medewerker van een verzekeraar

 Ten opzichte van 2013 stijgt het aandeel gesprekken met een adviseur/medewerker van een hypotheekwinkel, naar 39%.  Hypotheeksluiters gaan ongeveer even vaak naar een adviseur/medewerker van een hypotheekwinkel (39%), adviseur/medewerker van de bank (38%) en een zelfstandig adviseur (38%) voor een adviesgesprek.  Naarmate mensen ouder worden, gaan ze minder vaak naar een adviseur/medewerker van een hypotheekwinkel. In de groep 18-24 jaar ligt dit aandeel nog op 55% terwijl dat voor 55-plussers daalt naar 22%.

n = 323

Met welk type adviseur heeft u een adviesgesprek gehad? Meer antwoorden mogelijk Alle recente sluiters hypotheek n = 323

 Gemiddeld heeft men met 1,2 verschillende type adviseurs (minimaal) een adviesgesprek gevoerd. © GfK 2014 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2014

17

Merendeel hypotheeksluiters die geen adviesgesprek heeft gehad, is wel op de hoogte van kennistoets

22

78

Ja

Nee

 Een zeer kleine minderheid (<2%) sluit zonder advies een hypotheek af (execution only). Dit is vergelijkbaar met de meting van najaar 2013  Als men zonder advies een hypotheek wil aanschaffen, is het sinds 1 januari 2013 verplicht om te toetsen of men over voldoende kennis en ervaring beschikt. Het merendeel van de hypotheeksluiters die geen adviesgesprek heeft gehad, is wel op de hoogte van de kennis- en ervaringstoets (78%).  45% diegenen die wel op de hoogte is, heeft de kennis- en ervaringstoets niet ingevuld.  De uitkomsten op deze slide moeten als indicatief worden beschouwd, vanwege het geringe aantal waarnemingen. © GfK 2014 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2014

Op de hoogte van kennis- en ervaringstoets? Recente sluiters hypotheek die geen adviesgesprek hebben gehad n = 16 18

De helft van de hypotheeksluiters heeft bij meerdere adviseurs gesprekken gevoerd

Totaal

55

Starter

33

50

Doorstromer

12

37

48

14

40

Herintreder

24

62

Verbouwer 0%

10%

20%

30%

13

40 40% 1

50% 2

60%

70%

n = 68

3

25

56

n = 115

12

73

Oversluiter

n = 307

n = 77

4 80%

90%

n = 18

n = 16

100%

3 of meer

 Bijna de helft van de hypotheeksluiters (45%) heeft bij meerdere adviseurs oriëntatie- en/of adviesgesprekken gevoerd.  Herintreders (73%) voeren relatief vaak één oriëntatie- en/of adviesgesprek. Sluiters met een laag inkomen voeren vaker meerdere gesprekken (slechts 31% voert maar één gesprek).

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u een oriëntatieen/of adviesgesprek gehad? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad n = 307


19

Het aantal oriëntatie- en/of adviesgesprekken gesprekken neemt af gemiddeld Voorjaar 2014

55

Najaar 2013

33

60

12

26

14

n = 307

1,6

n = 313

1,6

Voorjaar 2013

56

26

18

n = 329

1,7

Najaar 2012

55

27

18

n = 338

1,7

17

n = 383

1,8

Voorjaar 2012

50

0%

10%

20%

33

30%

40% 1

2

50%

60%

70%

80%

90%

100%

3 of meer

 Het aantal oriëntatie- en/of adviesgesprekken neemt af: in het voorjaar van 2012 was het gemiddeld aantal gesprekken dat een hypotheeksluiter voerde 1,8, terwijl dat nu gemiddeld 1,6 is. Mogelijk dat het provisieverbod op complexe financiële producten (vanaf 1 januari 2013) hier van invloed op is.

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u een oriëntatieen/of adviesgesprek gehad? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad


20

Meerderheid heeft slechts aan één adviseur betaald voor het adviesgesprek

Aantal verschillende adviseurs

Aantal adviseurs betaald

33

22 55

76

2 12

1

2

3 of meer

1 betaald

2 betaald

n = 307

 De meerderheid van de hypotheeksluiters die een oriëntatie- en/of adviesgesprek heeft gehad bij verschillende adviseurs, heeft slechts aan één adviseur betaald voor het adviesgesprek (76%). Veel adviseurs brengen voor het eerste oriënterende gesprek geen kosten in rekening.  Ruim de helft van de hypotheeksluiters oriënteert en betaalt aan één adviseur (55%), een derde oriënteert bij meerdere adviseurs en betaalt één adviseur (35%) en één op de tien oriënteert en betaalt aan meerdere adviseurs (10%). Deze cijfers zijn vergelijkbaar met de meting in het najaar van 2013.


3 of meer betaald

n = 130

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u betaald voor een oriëntatie- en/of adviesgesprek? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad bij verschillende adviseurs n = 130

21

De gesprekstijd met de hypotheekadviseur neemt af Gemiddeld aantal uur

Voorjaar 2014

31

Najaar 2013

32

Voorjaar 2013

31

26

19

Najaar 2012

15

Najaar 2011

Najaar 2010

27

31

24

33

28 0%

10%

1 tot 2 uur

30% 3 tot 4 uur

5 tot 8 uur

50%

60%

8 tot 12 uur

n = 331

6,1 uur

n = 340

6,7 uur

11

n = 389

6,5 uur

11

n = 320

6,2 uur

n = 307

5,7 uur

13

16

18 70%

80%

9 90%

5,0 uur

5,8 uur

8

18

20

n = 308

n = 316

15

23

40%

7

10

15

26 20%

16

23

28

19

11

16

35

17

Voorjaar 2012

19

100%

12 uur of meer

 De gesprekstijd met de hypotheekadviseur neemt af: hypotheeksluiters besteden gemiddeld 5 uur aan gesprekken met adviseurs om een juiste keuze te maken voor de soort hypotheek en aanbieder. Het provisieverbod zou daar de oorzaak van kunnen zijn, aangezien steeds meer adviseurs op uurbasis zijn gaan werken en advieskosten inzichtelijk zijn.

Hoeveel uur hebben alle gesprekken met uw adviseur(s) in z'n totaliteit geduurd?

 Oversluiters (3,5 uur), 55-plussers (3,9 uur) en gemaksgeoriënteerden (2,4 uur) besteden gemiddeld de minste tijd aan advies- en/of oriëntatiegesprekken.

Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad

 Starters (6,0 uur), jongeren tot 34 jaar (6,0 uur), ambitieuzen (6,3 uur) en sluiters met een hoog opleidingsniveau (5,6 uur) spenderen gemiddeld de meeste tijd aan advies- en/of oriëntatiegesprekken. © GfK 2014 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2014

22

Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 5,7 uur om zelf informatie te zoeken Gemiddeld aantal uur

Totaal

46

Beheersten

20

33

Ambitieuzen

12

27

9

43


10% 1 a 2 uur

20%

14

30%

3 a 4 uur

40% 5 tot 8 uur

50% 8 tot 12 uur

7

60%

70%

13

16

5

15

80%

12

90%

5

n = 308

5,7 uur

n = 114

7,3 uur

n = 57

7,1 uur

n = 120

3,7 uur

n = 17

5,4 uur

100%

12 uur of meer

 Naast adviesgesprekken besteden hypotheeksluiters gemiddeld 5,7 uur aan het zelf zoeken naar informatie om een juiste keuze te kunnen maken voor de soort hypotheek en de aanbieder.  Beheersten (7,3 uur) en ambitieuzen (7,1 uur) besteden de meeste tijd aan het zelf zoeken naar informatie om een goede keuze te kunnen maken voor de soort hypotheek en de aanbieder.  Adviesgevoeligen (3,7 uur) besteden de minste tijd aan het zelf zoeken naar informatie.  Er blijkt een positief verband te bestaan tussen de duur van de gesprekken met de adviseur en het aantal uur dat men zelf heeft besteed aan de hypotheek. © GfK 2014 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2014

7

14

51

0%

18

15

60

12

14

21

Adviesgevoeligen

9

Hoeveel uur heeft u, buiten de adviesgesprekken, zelf besteed om een goede keuze te kunnen maken? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad n = 308 23

Het aantal uur dat men zelf besteedt om een goede keuze te maken is gedaald Gemiddeld aantal uur

Voorjaar 2014

46

Najaar 2013

46

20

12

17

Voorjaar 2013

13

59

Najaar 2012

45

Najaar 2011 10%

20% 1 tot 2 uur

30% 3 tot 4 uur

40% 5 tot 8 uur

50%

13 60%

8 tot 12 uur

70%

11

8

14

14

15

8

17

18

47 0%

7

17

12

9

15

51

Voorjaar 2012

9

8

12

12 80%

12

15 90%

n = 308

5,7 uur

n = 316

6,6 uur

n = 331

5,2 uur

n = 340

5,0 uur

n = 389

6,4 uur

n = 320

7,0 uur

100%

12 uur of meer

 Naast adviesgesprekken besteden hypotheeksluiters gemiddeld 5,7 uur aan het zelf zoeken naar informatie om een juiste keuze te kunnen maken voor de soort hypotheek en de aanbieder. Het aantal uren dat men zelf besteedt neemt, na een stijging in het najaar van 2013, weer af.

Hoeveel uur heeft u, buiten de adviesgesprekken, zelf besteed om een goede keuze te kunnen maken? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad


24

De zelfstandig adviseur is nog het meest gebruikte kanaal voor het afsluiten van de hypotheek 50 44

45

41

40

38

35

37

38

31

31

39

38 37 35

35 31

33

33

35

30

30

32

27

25 20

22 18

19

19

4

5

5

3

3

18

23

22

23

3

3

3

15 10 5 0

3

2

3

4 2

2

2

2

Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011 Najaar 2011 Voorjaar 2012 Najaar 2012 Voorjaar 2013 Najaar 2013 Voorjaar 2014 n = 410

n = 351

Bank

n = 419

n = 374

Zelfstandig adviseur

n = 397

Hypotheekketen

n = 344

n = 340

Verzekeraar

n = 337

n = 323

Ander kanaal

 De zelfstandig adviseur is nog steeds het meest gebruikte kanaal voor het afsluiten van de hypotheek (33%), maar is wel gedaald ten opzichte van het najaar 2013 (39%). Het bancaire kanaal volgt op de voet met 32%.

Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten?

 De stijging voor hypotheekketens zet door, naar 27%. Dit kanaal wordt relatief weinig gebruikt door 55plussers (14%) en oversluiters (16%).


 Zes op de tien hypotheken wordt via een intermediair (zelfstandig adviseur of hypotheekketen) afgesloten en ruim een derde wordt direct (via bank of verzekeraar) afgesloten.


25

Het provisieverbod lijkt niet tot een vlucht van het intermediair naar het directe kanaal te leiden 70 60

60 54

53

61

62

58

60

54

50

50 44

40

38

38

37

35 31

33

32 30

30

20 10 0

3

3

2

2

4

5

5 3

3

3

3

3

2

2

4 2

Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011 Najaar 2011 Voorjaar 2012 Najaar 2012 Voorjaar 2013 Najaar 2013 Voorjaar 2014 n = 410

n = 351

n = 419

Bank

n = 374

Intermediair

n = 397

Verzekeraar

n = 344

n = 340

n = 337

n = 323

Ander kanaal

 Het provisieverbod per 1 januari 2013 lijkt niet tot een vlucht van het intermediair naar het directe kanaal te leiden.

Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten?

 Het intermediair (zelfstandig adviseur + hypotheekketens) is het meest gebruikte kanaal voor het afsluiten van de hypotheek (60%).



26

Drie op de vijf sluiters vindt dat de hypotheekverstrekker het klantbelang centraal stelt

Voorjaar 2014

15

Najaar 2013

44

11

0%

30

39

10%

20%

Helemaal mee eens

30% Mee eens

32

40%

50%

60%


70% Mee oneens

 Drie op de vijf hypotheeksluiters (59%) vindt dat de hypotheekverstrekker het klantbelang centraal stelt, slechts 5% vindt van niet. Ten opzichte van het najaar 2013 (50%) vinden nu meer hypotheeksluiters dat hypotheekverstrekkers het klantbelang centraal stellen.  Met name starters (64%) en vermogende hypotheeksluiters (62%) vinden relatief vaak dat de hypotheekverstrekker het klantbelang centraal stelt.


3

6

80%

90%

2

4

n = 323

n = 328

100%

Helemaal mee oneens

In hoeverre stelt uw hypotheekverstrekker uw belang als klant centraal? Recente sluiters hypotheek die hun hypotheekverstrekker kennen

27

Beloning en nazorgdiensten


28

Fixed fee is de meest voorkomende beloningsvorm 52

Fixed fee 8 8

5

Op uurbasis

8 9

Provisie

6

Het advies is gratis

6 7 7 7

4

Weet ik niet

15 10 11 12

9

1 0 0

Provisie, maar adviseur betaalt deel terug Geen gebruik gemaakt van een adviseur

0

Op een andere manier

0 0

0

19 5

1

0

Prijs advies is verwerkt in totale kosten

Totaal

68 67

31

10

2 2 2 7 2

10


20

30

Hypotheekketen

40

50

60

70

80

Direct (bank+verzekeraar)

 De helft van de hypotheekadviseurs (52%) wordt beloond op basis van een van tevoren afgesproken bedrag (fixed fee).

Hoe wordt uw hypotheekadviseur volgens u beloond?

 Fixed fee beloning komt relatief vaak voor bij zelfstandig adviseurs (68%) en hypotheekketens (67%). Via het directe kanaal vindt de beloning relatief vaak op uurbasis plaats.


 Ruim een kwart van de sluiters (27%) weet niet goed hoe de hypotheekadviseur wordt beloond. In totaal denkt 11% namelijk nog steeds dat het advies gratis is, 9% denkt dat de adviseur een provisie ontvangt en 7% weet het niet. © GfK 2014 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2014

n = 323

29

Bij intermediair blijft beloning op basis van fixed fee groeien 80 67

70 60

61

59 52

50 47

50

39

42

39

40 34

30

20

39

31 26

25

26 16

15 11

10

63

8

10

12 8 9

9

10

9

10

9

5

5

4

9 7

7

Najaar 2013

Voorjaar 2014

5

0 Najaar 2009 n = 157


Najaar 2010 n = 160

Fixed fee


Najaar 2011 n = 186


Op basis van provisie

Najaar 2012 n = 186

Gratis


n = 199

5

n = 188

Weet ik niet

 Bij hypotheeksluiters die de hypotheek via een intermediair (zelfstandig adviseur of hypotheekketen) hebben afgesloten, is de beloning op basis van fixed fee verder toegenomen (naar 67%) en de beloning op basis van provisie verder afgenomen (naar 9%).

Hoe wordt uw hypotheekadviseur volgens u beloond? Recente sluiters hypotheek die via intermediair hebben afgesloten


30

Een derde van de hypotheeksluiters weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten

Tot 1.000 euro

19

1.000 tot 2.000 euro

Gem. € 1.682,-

20

2.000 euro of meer

28

Weet ik niet

33

0

5

10

15

20

25

 Een derde van de hypotheeksluiters (33%) weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten van de hypotheek. Met name oversluiters (51%), 55-plussers (46%) en sluiters met een laag opleidingsniveau (51%) weten relatief vaak niet wat ze hebben betaald.

30

35

Hoeveel heeft u in totaal betaald voor het hypotheekadvies en het afsluiten van de hypotheek?

 Voor de hypotheeksluiters die het wel weten, is het gemiddelde bedrag dat men heeft betaald € 1.682,-. Alle recente sluiters hypotheek n = 323


31

Gemiddelde bedrag dat hypotheeksluiters betalen voor hypotheekadvies en afsluiten is gedaald 19

Tot 1.000 euro

16

12

Gem. voorjaar 2014: € 1.682,20

1.000 tot 2.000 euro

Gem. najaar 2013: € 1.749,-

17 18

Gem. voorjaar 2013: € 2.166,-

28

2.000 euro of meer

28 31

33

Weet ik niet

39 38

0

5

10

15


20 Najaar 2013 n = 337

25

30

35

40

45


 Hypotheeksluiters betalen gemiddeld minder voor het hypotheekadvies en het afsluiten van de hypotheek dan in 2013. Een jaar geleden was het gemiddeld betaalde bedrag voor hypotheekadvies nog € 2.166,-, nu is dit € 1.682,-.

Hoeveel heeft u in totaal betaald voor het hypotheekadvies en het afsluiten van de hypotheek? Alle recente sluiters hypotheek


32

Bij twee derde kwam het advies overeen met de verwachtingen 11

22

66

Ja, het advies kwam overeen met mijn verwachtingen Ja, de adviseur heeft mijn verwachtingen overtroffen Nee, de adviseur heeft mijn verwachtingen niet waargemaakt  Bij twee derde kwam het advies overeen met de verwachtingen (66%). Voor een vijfde zijn de verwachtingen overtroffen (22%) en bij een tiende zijn de verwachtingen niet waargemaakt door de adviseur (11%).  Voor starters zijn de verwachtingen relatief vaak overtroffen (30%), bij oversluiters gebeurde dit veel minder vaak (13%).

Voldeed het advies aan de verwachtingen die u voorafgaand aan het advies had? Alle recente sluiters hypotheek n = 323


33

Bijna de helft vindt dat de prijs van het advies in verhouding staat tot de geleverde kwaliteit

Totaal

13

Verwachtingen overtroffen

17

Verwachtingen kwamen overeen

Verwachtingen niet waargemaakt

3

Mee eens

22

20%

14

25

16

30%


9

24

33

11

10%

24

39

14

0% Helemaal mee eens

32

40%

7

11

15

4

6

38

50%

Mee oneens

60%

70%

 Vooral starters vinden de prijs goed in verhouding staan tot de geleverde kwaliteit van het advies (56%).

4

7

80%

90%

n = 64

n = 224

n = 35

11

Helemaal mee oneens

 Bijna de helft vindt dat de prijs van het advies in verhouding staat tot de geleverde kwaliteit van het advies (45%).

n = 323

100%

Weet ik niet

In hoeverre bent u het (on)eens met de stelling: Ik vind dat de prijs van het advies in verhouding staat tot de geleverde kwaliteit van het advies. Alle recente sluiters hypotheek n = 323


34

Ruim een derde van de sluiters onderhandelt over de kosten van hypotheekadvies

Totaal

17


18

19

Hypotheekketen

12

0%

57

13

Ja, zonder resultaat onderhandeld

20%

4

65

30%

40%

50%

Ja, met resultaat onderhandeld

60%

4

70%

80%

Nee, niet onderhandeld

 Bij het afsluiten van de hypotheek onderhandelt ruim een derde (35%), met wisselend succes, over de kosten van het hypotheekadvies die aan de adviseur moet worden betaald.  Het loont om te onderhandelen met de adviseur, want ruim de helft van de sluiters die onderhandelt boekt resultaat.  Met name sluiters met een laag opleidingsniveau (47%), ambitieuzen (44%) en vermogende sluiters (50%) onderhandelen over de kosten van hypotheekadvies.


2

61

20

10%

5

22

22

Direct (bank+verzekeraar)

60

90%

100%

Weet ik niet Heeft u bij het afsluiten van uw hypotheek onderhandeld over de kosten die u voor het hypotheekadvies aan de adviseur moet betalen? Recente sluiters hypotheek die gebruik hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluiten n = 307

35

Het aantal hypotheeksluiters dat onderhandelt over de kosten stijgt verder Succesrate onderhandelen:

Voorjaar 2014

17

18

60

5

51%

4

69%

n = 307

Najaar 2013

9

20

67

n = 306

Voorjaar 2013

5

17

76

1

n = 329

Najaar 2012

6

18

72

3

75%

77

4

74%

75

5

70%

5

67%

n = 333

Voorjaar 2012

5

14

n = 397

Najaar 2011

6

14

77%

n = 374

Voorjaar 2011

6

12

78

n = 355

0%

10%

20%

30%

Over de kosten onderhandeld, maar zonder resultaat

40%

50%

60%

70%

Over de kosten onderhandeld, met resultaat

 Het aantal hypotheeksluiters dat onderhandelt over de kosten voor hypotheekadvies is ten opzichte van de vorige metingen gestegen. Een jaar geleden onderhandelde nog maar 22% van de sluiters, inmiddels ligt dit percentage op 35%.  Het percentage hypotheeksluiters dat onderhandelt en hier ook succes mee heeft neemt wel af. Een jaar geleden was 77% van de onderhandelaars succesvol, nu is dat 51%.


80% Nee

90%

100%

Weet ik niet Heeft u bij het afsluiten van uw hypotheek onderhandeld over de kosten die u voor het hypotheekadvies aan de adviseur moet betalen? Recente sluiters hypotheek die gebruik hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluiten 36

Een vijfde van de hypotheeksluiters heeft een service-abonnement afgesloten

Voorjaar 2014

21

Najaar 2013

18

0%

Ja

27

10%

43

21

20%

30%

10

50

40%

Nee, maar mijn adviseur heeft dit wel aangeboden

50%

60%

n = 307

12

70%

80%

90%

Nee en mijn adviseur heeft dit ook niet aangeboden

 Een vijfde van de hypotheeksluiters die gebruikt hebben gemaakt van een adviseur, heeft daar ook een service-abonnement afgesloten (21%). Bij twee op de vijf heeft de adviseur niet actief de mogelijkheid van een service-abonnement aangeboden (43%).

n = 306

100%

Weet ik niet

Heeft u een service-abonnement afgesloten bij uw hypotheekadvies?

 Met name starters (34%) en vermogenden (31%) hebben een service-abonnement afgesloten. Recente sluiters hypotheek die gebruik hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluiten © GfK 2014 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2014

37

Zeven op de tien sluiters zijn vooraf geïnformeerd over de inhoud en prijs van service-abonnement Service-abonnement afgesloten of aangeboden gekregen:

Voorjaar 2014

70

Najaar 2013

20

60

0%

10%

20%

30%

23

40%

50%

60%

70%

10

n = 139

17

80%

90%

n = 117

100%

Voordat ik heb getekend voor de adviesdiensten van mijn adviseur Nadat ik heb getekend voor de adviesdiensten van mijn adviseur

Weet ik niet meer  Zeven op de tien van de hypotheeksluiters die een service-abonnement hebben afgesloten of aangeboden hebben gekregen, zijn vooraf geïnformeerd over de inhoud en de prijs van het service-abonnement (70%).  In het najaar van 2013 waren zes op de tien hypotheeksluiters die een service-abonnement hebben afgesloten of aangeboden hebben gekregen vooraf geïnformeerd (60%).


Wanneer bent u geïnformeerd over de inhoud en de prijs van het service-abonnement? Recente sluiters hypotheek die een service-abonnement hebben afgesloten of aangeboden gekregen.

38

Een veilig en prettig gevoel is de belangrijkste reden om te kiezen voor een service-abonnement 49

Geeft mij een veilig en prettig gevoel

52

36

Is goedkoper 34

8

Ik had geen keus en moest een service-abonnement afsluiten

8

8

Andere reden 6

0

10

20


30

40

50

60

Najaar 2013 n = 52

 Een veilig en prettig gevoel is de belangrijkste reden om te kiezen voor een service-abonnement (49%). Ruim een derde geeft aan dat een service-abonnement goedkoper is (36%).

Belangrijkste reden om te kiezen voor een service-abonnement Recente sluiters hypotheek die een service-abonnement hebben afgesloten


39

Drie op de tien hypotheeksluiters vindt dat een service-abonnement toegevoegde waarde biedt

Totaal; Voorjaar 2014

10

Totaal; Najaar 2013

19

5

0%

22

18

10%

Helemaal mee eens

20

32

20%

30%

Mee eens

40%

14

15

50%


60%

Mee oneens

14

13

70%

 Vooral starters (38%), ambitieuzen (44%) en sluiters met een hoog vermogen (47%) vinden dat een serviceabonnement toegevoegde waarde biedt.

n = 337

17

80%

90%

Helemaal mee oneens

 Drie op de tien hypotheeksluiters vindt dat een service-abonnement toegevoegde waarde biedt (29%).

n = 323

100%

Weet ik niet

Service-abonnement biedt mij toegevoegde waarde? Alle recente sluiters hypotheek


40

Bijna negen op de tien afsluiters serviceabonnement zien toegevoegde waarde ervan Wel service-abonnement; Voorjaar 2014

39

Wel service-abonnement; Najaar 2013

19

Geen service-abonnement; Voorjaar 2014

3

Geen service-abonnement; Najaar 2013

2

Geen service-abonnement, wel aangeboden; Najaar 2013

5 0%

Mee eens

26

35

23

17 10%

17

18

25

30%


40%

Mee oneens

60%

70%

Helemaal mee oneens

n = 215

n = 285

14

25

2

11 80%

n = 64

n = 52

20

30

50%

1 6

14

15

40 20%

23

20

25

11

6

9

54

15

Geen service-abonnement, wel aangeboden; Voorjaar 2014

Helemaal mee eens

47

90%

1

n = 84

n = 65

100%

Weet ik niet

 Diegenen die een service-abonnement hebben afgesloten, zien vaker de toegevoegde waarde ervan (86%) dan de hypotheeksluiters zonder abonnement (18%).

Service-abonnement biedt mij toegevoegde waarde?

 Ten opzichte van het najaar 2013 zien nu meer sluiters de toegevoegde waarde van een serviceabonnement.

Recente sluiters hypotheek


41

Bijna driekwart noemt alternatief voor serviceabonnement om nazorgdiensten te betalen 36

Ik betaal in dat geval de adviseur op dat moment

28

23

Ik zoek het zelf uit en heb geen advies nodig

20

Nazorgdiensten maken deel uit van de advieskosten die ik bij het afsluiten van de hypotheek heb betaald

12 15

1 1

Ik sluit dan een service-abonnement af

1

Anders, namelijk…

3 27

Weet ik niet

33

0

5 Voorjaar 2014 n = 246

10

15

20

30

35

40

Najaar 2013 n = 254

 Bijna driekwart van de hypotheeksluiters die geen service-abonnement hebben afgesloten noemt een alternatief voor een service-abonnement om nazorgdiensten te betalen (73%). Ruim een kwart van de sluiters die geen service-abonnement hebben afgesloten, heeft nog geen idee hoe de adviseur voor nazorgdiensten (zoals het aflopen van de rentevastperiode) te gaan betalen (27%).


25

Heeft u een idee hoe u voor nazorgdiensten betaalt indien rentevastperiode afloopt? Recente sluiters hypotheek die gebruik gemaakt hebben van een adviseur bij het afsluiten, maar geen service-abonnement hebben afgesloten 42

Sluiters die geen service-abonnement is aangeboden weten minder hoe nazorgdiensten te betalen 55

Ik betaal in dat geval de adviseur op dat moment

27

25

Ik zoek het zelf uit en heb geen advies nodig

22

Nazorgdiensten maken deel uit van de advieskosten die ik bij het afsluiten van de hypotheek heb betaald

8 13

1 1

Ik sluit dan een service-abonnement af

Anders, namelijk…

Weet ik niet

0

2 11

0 10 20 service-abonnement aangeboden (maar niet afgesloten) n = 78

35

30 40 50 geen service-abonnement aangeboden n = 168

 Sluiters die geen service-abonnement is aangeboden door hun adviseur, weten minder hoe de nazorgdiensten te betalen. Van deze groep antwoord drie op de tien ‘Weet ik niet’ (30%) ten opzichte van één op de tien in de groep waarbij de adviseur wel een service-abonnement heeft aangeboden, maar zij dit niet hebben afgesloten (11%).


60

Heeft u een idee hoe u voor nazorgdiensten betaalt indien rentevastperiode afloopt? Recente sluiters hypotheek die gebruik gemaakt hebben van een adviseur bij het afsluiten, maar geen service-abonnement hebben afgesloten 43

Bijna de helft maakt een exacte begroting om te bepalen of de hypotheek kan worden opgebracht

Totaal

45

Beheersten

40

11

61

Ambitieuzen

32

31

Adviesgevoeligen

10%

20%

20

40%

50%

60%

4

7

60

30%

3

7

37

34

0%

4

58

37


4

7

70%

Ja, precieze begroting

Ja, globaal gekeken

Nee, van betaalbare hypotheekverstrekking uitgegaan

Nee, niet aan gedacht

80%

90%

0

100%

 Bijna de helft van de recente hypotheeksluiters (45%) maakt een exacte begroting van de toekomstige inkomsten en uitgaven om te zien of de hypotheeklasten kunnen worden opgebracht. Twee op de vijf heeft hier globaal naar gekeken (40%). Deze percentages zijn redelijk vergelijkbaar met die uit de vorige meting (resp. 49% en 34%).

Heeft u een begroting gemaakt van uw toekomstige inkomsten en uitgaven om te zien of u de hypotheeklasten kunt opbrengen?

 Beheersten (61%) houden bij voorkeur de regie in eigen hand en maken vaker dan andere segmenten een exacte begroting.

Alle recente sluiters hypotheek n = 323


44

Bijlagen


45

Onderzoeksverantwoording 

Doel: in kaart brengen van ontwikkelingen in het financiële keuzegedrag van de Nederlandse financiële consument.



Veldwerkperiode: 24 april t/m 11 mei 2014



Doelgroep: representatieve steekproef van de Nederlandse bevolking (18+), waarbij een oversampling is gehanteerd van personen die in de periode van november 2013 t/m april 2014 een hypotheek hebben afgesloten.



Weging: de representatieve steekproef is herwogen naar een afspiegeling van de Nederlandse bevolking (18+). Deze groep is gewogen naar leeftijd, geslacht, opleiding en district. De overige groepen zijn gewogen naar leeftijd.



Methode: online onderzoek, vooraf is het volledige panel gescreend om de juiste groepen consumenten voor dit onderzoek te kunnen benaderen.



Steekproefomvang: de netto steekproef bestaat uit 459 respondenten die representatief zijn voor de Nederlandse bevolking (18+) en 323 recente sluiters van een hypotheek.



Rapportage: de weergegeven resultaten in dit rapport zijn gebaseerd op recente hypotheeksluiters. Indien er significante verschillen bestaan tussen specifieke doelgroepen en de totale groep recente hypotheeksluiters wordt dit aangegeven.



Belangrijk in het onderzoek zijn de vier soorten financieel beslissers, uitgelegd op de volgende slide.


46

Consumentensegmentatie 

In de rapportage worden termen voor verschillende typen financieel beslissers genoemd. De AFM onderzocht in een eerder stadium hoe Nederlanders financiële beslissingen nemen en concludeerde dat mensen van elkaar verschillen in de manier waarop deze beslissingen genomen worden. Er zijn 4 typen, welke hieronder worden beschreven.



Beheersten verzamelen veel informatie over het financieel product dat zij willen aanschaffen. Zij overwegen veel alternatieven, gaan door tot zij het juiste product hebben gevonden en nemen uiteindelijk zelf de beslissing, zonder financieel adviseur.



Ambitieuzen proberen graag nieuwe producten uit en mijden risico’s hierbij niet. Zij hebben luxe en rendement als drijfveer voor hun besluiten en steken een gemiddelde hoeveelheid tijd in hun keuzeproces.



Adviesgevoeligen laten hun beslissingen over aan anderen. Zij vertrouwen adviseurs blindelings. Zij zijn niet geïnteresseerd in financiële producten en zijn niet perse op zoek naar het ideale product.



Gemaksgeoriënteerden stoppen weinig tijd in het bestuderen van financiële producten en vermijden hierbij risico’s. Zij hebben weinig vertrouwen in financieel adviseurs en kiezen vaak voor standaard producten.



Voor meer informatie of om zelf te testen wat voor type financieel beslisser u bent, kunt u terecht op www.afm.nl/besliswijzer


47

Indeling achtergrondkenmerken Type hypotheeksluiter

Opleidingsniveau Laag

Midden

Hoog

La -groep 1,2 en speciaal La -groep 3+ LBO Mavo/Mulo Opleiding leerlingwezen VSO/MMS Havo/VWO/Gymnasium/HBS -1/3Havo/VWO/Gymnasium/HBS -4+Middelbaar beroepsonderwijsHoger beroepsonderwijs Post HBO onderwijs WO -prop/kandWO -doctoraal-

Inkomensniveau huishouden

Starter

voor het eerst een koopwoning gekocht

Doorstromer

verhuisd van een koopwoning naar een andere koopwoning hypotheek vervangen en in dezelfde koopwoning blijven wonen hypotheek afgesloten om een verbouwing te kunnen financieren verhuisd van een huurwoning naar een koopwoning en al eerder een koopwoning gehad

Oversluiter

Verbouwer Herintreder

Vermogensniveau huishouden

Laag

tot € 23.500

Laag

tot € 10.000

Midden

€ 23.500 tot € 39.000

Midden

€ 10.000 tot € 50.000

Hoog

€ 39.000 of meer

Hoog

€ 50.000 of meer


48

Steekproefoverzicht naar achtergrondkenmerken I 11

18-24 jaar

15 15

25-34 jaar

33 18

35-44 jaar

25 19

45-54 jaar

14 36

55 jaar en ouder

13

51

Vrouw

58 49

Man

42

0

10

20 Representatief NL (18+)

30

40

50

60

70

Recente sluiters hypotheek Representatief NL (18+) n = 459 Recente sluiters hypotheek n = 323


49

Steekproefoverzicht naar achtergrondkenmerken II Opleidingsniveau: Laag

33

15

43

Opleidingsniveau: Midden 24

Opleidingsniveau: Hoog

Inkomensniveau: Laag

40

27

6 23

Inkomensniveau: Midden

31

24

Inkomensniveau: Hoog Inkomensniveau: Onbekend

44 26

19

HH vermogen: Laag

37

21 18

HH vermogen: Midden

28

10

HH vermogen: Hoog

26

HH vermogen: Onbekend

35

25

0

5

45

10

15

Representatief NL (18+)

20

25

30

35

40

45

50



50

Steekproefoverzicht naar type beslisser

42

Beheersten 39

19

Ambitieuzen 18

31

Adviesgevoelig

38

7

Gemaksgeoriënteerden 6

0

5

10

15

Representatief NL (18+)

20

25

30

35

40

45



51

AFM Consumentenmonitor voorjaar 2014 Hypotheken

Recommend Documents