AFM Consumentenmonitor najaar 2013 Hypotheken

AFM Consumentenmonitor najaar 2013 Hypotheken December 2013 © GfK 2013 | AFM Consumentenmonitor | December 2013

1

Inhoudsopgave

1. Management Summary

2. Onderzoeksresultaten in detail  Hypotheeksluiters  Oriëntatie- en afsluitproces

 Beloning 3. Bijlagen

© GfK 2013 | AFM Consumentenmonitor | December 2013

2

2

Management Summary


3

Management Summary -1Hypotheeksluiters 

Tweevijfde van diegenen die het afgelopen halfjaar een hypotheek hebben afgesloten, is een starter op de koopwoningmarkt.



Een hypotheek afsluiten om een verbouwing te financieren wordt steeds minder populair.



Vanaf 2013 moeten huiseigenaren nieuwe leningen in maximaal 30 jaar volledig en ten minste annuïtair aflossen om recht op hypotheekrenteaftrek te behouden. Daardoor kiezen steeds meer sluiters voor een annuïteitenhypotheek of (in duidelijk mindere mate) een lineaire hypotheek. Dit gaat ten koste van de andere hypotheekvormen.



Voor het eerst sinds jaren is de aflossingsvrije hypotheek niet meer de meest populaire hypotheekvorm.



Ruim de helft van de hypotheken is overgesloten omdat de rentevastperiode verlopen was.



Zeven op de tien hypotheken is met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) afgesloten. Het aandeel hypotheken dat met NHG is afgesloten daalt.


4

Management Summary -2Oriëntatie- en afsluitproces 

De meerderheid van de hypotheeksluiters heeft zich laten informeren in een persoonlijk gesprek.



Hypotheeksluiters gaan het vaakst naar een zelfstandig adviseur voor een adviesgesprek.



Er wordt met steeds minder verschillende type adviseurs een adviesgesprek gevoerd. Een verklaring hiervoor kan liggen in het provisieverbod, waarbij elk adviesgesprek in rekening wordt gebracht.



Een zeer kleine minderheid sluit zonder advies een hypotheek af (execution only). Het merendeel van de hypotheeksluiters die geen adviesgesprek heeft gehad, is niet op de hoogte van de kennis- en ervaringstoets.



Tweevijfde van de hypotheeksluiters heeft meerdere oriëntatie- en/of adviesgesprekken gevoerd. Het totaal aantal oriëntatie- en/of adviesgesprekken neemt wel af.



De meerderheid van de hypotheeksluiters die een oriëntatiegesprek heeft gehad bij verschillende adviseurs, heeft uiteindelijk slechts aan één adviseur betaald voor het adviesgesprek.



Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 12,5 uur aan de keuze voor de soort hypotheek en de geschikte aanbieder. Hiervan wordt gemiddeld zes uur besteed aan gesprekken met adviseurs en 6,5 uur om zelf informatie te zoeken.



Een persoonlijk gesprek is de meest gangbare wijze voor het afsluiten van een nieuwe hypotheek.



De assurantietussenpersoon is (al jaren) het meest gebruikte kanaal voor het afsluiten van de hypotheek. Zes op de tien hypotheken wordt via een intermediair afgesloten en eenderde wordt direct (via bank of verzekeraar) afgesloten.



De helft van de hypotheeksluiters vindt dat de hypotheekverstrekker het klantbelang centraal stelt.


5

Management Summary -3Beloning 

De helft van de hypotheekadviseurs wordt beloond op basis van een van tevoren afgesproken bedrag (fixed fee).



Tweevijfde van de hypotheeksluiters weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten van de hypotheek.



Bij het afsluiten van de hypotheek onderhandelt drie op de tien over de kosten van het hypotheekadvies die aan de adviseur moet worden betaald.



De helft van de recente hypotheeksluiters maakt een exacte begroting van de toekomstige inkomsten en uitgaven om te zien of de hypotheeklasten kunnen worden opgebracht.


6

Onderzoeksresultaten in detail


7

Hypotheeksluiters


8

Tweevijfde van de recente hypotheeksluiters is een starter

Starter

39

Oversluiter

25

Doorstromer

20

Verbouwer

6

Herintreder

4

Overig

5 0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

 Tweevijfde van diegenen die het afgelopen halfjaar een hypotheek hebben afgesloten (39%), is een starter op de koopwoningmarkt.

Type hypotheeksluiter

 Vier op de vijf starters (81%) is jonger dan 34 jaar.

Alle recente sluiters hypotheek

 Binnen de leeftijdscategorie 55 jaar en ouder is bijna de helft van de recente sluiters (49%) een oversluiter. Zij hebben de hypotheek vervangen (overgesloten) en zijn in dezelfde koopwoning blijven wonen.

n = 337


9

Het aandeel startershypotheken is gestegen 45 39

39

40

37

36 34

35

34

34

32

30

30 26

25

24 21

25

29

26

25 20

20 17

20 14

27

27

26

22

20

15

25

19

18

20

25 20

23

13 10

10

10

7

7

5

3

5

7

4

7

6

4

4

0 Voorjaar 2009

Najaar 2009

n = 480

n = 358

Voorjaar 2010 n = 410

Starter

Najaar 2010 n = 351

Doorstromer

Voorjaar 2011

Najaar 2011

n = 419

Herintreder

n = 374


Oversluiter

Najaar 2012 n = 344


Najaar 2013 n = 337

Verbouwer

 Het aandeel startershypotheken onder recente sluiters van een hypotheek vertoont nog steeds een stijgende lijn.

Type hypotheeksluiter

 Het aandeel hypotheken voor oversluiters (25%) en doorstromers (20%) is de afgelopen twee jaar stabiel gebleven.


 Een hypotheek afsluiten om een verbouwing te financieren wordt steeds minder populair. Het aandeel van verbouwershypotheken is in vier jaar tijd gedaald van 20% naar 6%.


10

Sterke groei annuïteitenhypotheek 70 62

65

64

61

60

60

56

54 47

50 39

40

35 31

30 22

10

35

27

30 20

26 24

23

16

9 4

4

4

7

8 5

n = 480

Najaar 2009 n = 358


Najaar 2010 n = 351

Voorjaar 2011

5

Najaar 2011

Voorjaar 2012

n = 419

n = 374

20

22

9

4 1

1

0

24

22

22

17

15

Voorjaar 2009

38

35

33

48

47

10 3

2

n = 397

6

4

5

3

Najaar 2012 n = 344

Aflossingsvrije hypotheek

Spaarhypotheek

Bankspaarhypotheek

Beleggingshypotheek

Annuïteitenhypotheek*

Lineaire hypotheek*


Najaar 2013 n = 337

* Pas vanaf 2011 apart vastgelegd.

 Vanaf 2013 moeten huiseigenaren nieuwe leningen in maximaal 30 jaar volledig en ten minste annuïtair aflossen om recht op hypotheekrenteaftrek te behouden. Daardoor kiezen steeds meer sluiters voor een annuïteitenhypotheek (48%) of (in duidelijk mindere mate) een lineaire hypotheek (5%). Dit gaat ten koste van de andere hypotheekvormen.

Kunt u aangeven wat voor hypotheekvorm u recent heeft afgesloten?

 Voor het eerst sinds jaren is de aflossingsvrije hypotheek niet meer de meest populaire hypotheekvorm (35%). Deze hypotheekvorm wordt relatief vaak door 55-plussers (63%) en weinig door starters (10%) gekozen.


 De sterkste daling heeft plaatsgevonden bij de bankspaarhypotheek: deze wordt vrijwel niet meer (10%) afgesloten. Deze hypotheekvorm wordt met name door doorstromers opgegeven en is dus waarschijnlijk een meegenomen onderdeel. © GfK 2013 | AFM Consumentenmonitor | December 2013

11

Bij ruim tweevijfde maakt annuïteitenhypotheek het grootste deel uit van hypotheekbedrag 60 51

50

47

45

44

43

40

40

36 31 29

30

27

26

20

17

6

4

18

16

11

7

17

5

20

19

15

11

15

8 4

4


23

6

5

5

Najaar 2009 n = 358


Najaar 2010 n = 351

28 23

21

17 11

0

29

21

20

10

25

5

6 4

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

Najaar 2012

Voorjaar 2013

Najaar 2013

n = 419

n = 374

n = 397

n = 344

n = 340

n = 321

Aflossingsvrije hypotheek

Bankspaarhypotheek

Annuïteitenhypotheek

Hybride met even grote onderdelen

Spaarhypotheek

 De annuïteitenhypotheek maakt bij ruim tweevijfde van de hypotheeksluiters (43%) het grootste deel van het hypotheekbedrag uit.  De aflossingsvrije hypotheek maakt bij minder dan een kwart van de hypotheeksluiters (23%) het grootste deel van het hypotheekbedrag uit.

Welk onderdeel maakt het grootste deel uit van het hypotheekbedrag van uw huidige hypotheek? Alle recente sluiters hypotheek


12

Ruim de helft van de hypotheken is overgesloten door verlopen rentevastperiode

Najaar 2013

54

Voorjaar 2013

46

48

Najaar 2012

52

64

Voorjaar 2012

10%

20%

n = 95

48

65

0%

n = 106

36

52

Najaar 2011

n = 103

30%

n = 122

35

40%

Ja

50%

60%

70%

80%

n = 126

90%

100%

Nee

 Ruim de helft van de hypotheken (54%) is overgesloten omdat de rentevastperiode verlopen was.

Heeft u uw hypotheek overgesloten omdat uw rentevastperiode was verlopen? Recente oversluiters hypotheek


13

Zeven op de tien nieuwe hypotheken is met Nationale Hypotheek Garantie afgesloten Najaar 2013 Totaal Voorjaar 2013 Totaal Najaar 2012 Totaal Voorjaar 2012 Totaal Najaar 2011 Totaal Voorjaar 2011 Totaal Najaar 2013 Starter Voorjaar 2013 Starter Najaar 2012 Starter Voorjaar 2012 Starter Najaar 2011 Starter Voorjaar 2011 Starter Najaar 2013 Doorstromer Voorjaar 2013 Doorstromer Najaar 2012 Doorstromer Voorjaar 2012 Doorstromer Najaar 2011 Doorstromer Voorjaar 2011 Doorstromer

69

28

79 82 74 74 70 79

17 16 22 21 25 18 91 94

5

81

15 88

10

79

17

50

49 58

39 66

30

61 57 57 0%

10%

20%

De hypotheek is met NHG afgesloten

34 34 37

30%

40%

50%

60%

70%

De hypotheek is zonder NHG afgesloten

 Zeven op de tien hypotheken (69%) is met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) afgesloten. Het aandeel hypotheken dat met NHG is afgesloten daalt: een jaar geleden werd nog 82% met NHG afgesloten.  Hypotheken van starters (79%) worden vaker met NHG gesloten dan hypotheken van doorstromers (50%).  Bij 55-plussers (56%) en bij hypotheeksluiters met veel vermogen (48%) is het aandeel dat een hypotheek met NHG heeft gesloten lager dan in andere segmenten.


2 n = 186 3 n = 182 1 n = 200 3 n = 212 5 n = 188 4 n = 181 3 n = 104 4 n = 95 6 0 n = 97 3 n = 117 2 n = 99 4 n = 106 1 n = 67 3 n = 73 4 n = 78 5 n = 80 9

n = 76

5 80%

90%

n = 75

100%

Weet ik niet Heeft u de hypotheek voor de woning met of zonder Nationale Hypotheek Garantie afgesloten? Recente sluiters hypotheek die een woning hebben gekocht

14

Oriëntatie- en afsluitproces


15

Meerderheid hypotheeksluiters heeft een persoonlijk gesprek gevoerd om zich te laten informeren

Persoonlijk gesprek

77

Internet

40

Rekentool op internet

14

Telefonisch

10

Schriftelijk

6

Tv of radio

4

Op andere wijze

3

Niet geïnformeerd

3 0

10

20

30

40

50

 De meerderheid van de hypotheeksluiters (77%) heeft zich laten informeren in een persoonlijk adviesgesprek. Met name beheersten (84%) hebben zich op deze wijze laten informeren.

60

70

80

 Tweevijfde heeft zich georiënteerd via internet (40%). Beheersten hebben relatief vaak internet (50%) gebruikt. Adviesgevoeligen (31%) en gemaksgeoriënteerden (31%) oriënteren zich het minst via internet.

Op welke manier heeft u zich laten informeren voordat u deze hypotheek heeft afgesloten? Meer antwoorden mogelijk

 Eén op de zeven hypotheeksluiters (14%) heeft gebruik gemaakt van een rekentool op internet. Met name starters (21%) en hoog opgeleiden (23%) hebben een rekentool gebruikt.

Alle recente sluiters hypotheek n = 337


16

Er wordt met steeds minder verschillende type adviseurs een adviesgesprek gevoerd gemiddeld

1,6

1,5

1,1

1,2

1,2

1,1

1,1

70 63

60 52

50

47

45

43

43

42

40

39

40

37

40

40

38

29

30

35

39

35 32

32

4

3

3

Najaar 2012

Voorjaar 2013

Najaar 2013

29

20 13

11

10

6

6

0 Najaar 2010 n = 351

Voorjaar 2011

Najaar 2011

n = 419

Voorjaar 2012

n = 374

n = 397

n = 344

n = 337

n = 340

Een (assurantie)tussenpersoon

Een adviseur/medewerker van de bank

Een adviseur/medewerker van een hypotheekwinkel

Een adviseur/medewerker van een verzekeraar

 Hypotheeksluiters gaan het vaakst naar een assurantietussenpersoon (43%) voor een adviesgesprek.  Er wordt met steeds minder verschillende type adviseurs een adviesgesprek gevoerd. In het najaar van 2013 voerden sluiters gemiddeld met 1,1 verschillende type adviseurs een gesprek. In het najaar van 2010 (1,6) en het voorjaar van 2011 (1,5) lag dit aantal beduidend hoger. Een verklaring hiervoor kan liggen in het provisieverbod, waarbij elk adviesgesprek in rekening wordt gebracht.

Met welk type adviseur heeft u een adviesgesprek gehad? Meer antwoorden mogelijk Alle recente sluiters hypotheek

 Medewerkers van een bank worden steeds minder vaak geraadpleegd bij een adviesgesprek (35%).

 Hoogopgeleiden bezoeken relatief vaak een hypotheekwinkel (40%) voor een adviesgesprek, 55-plussers gaan daar juist minder vaak naar toe (17%). © GfK 2013 | AFM Consumentenmonitor | December 2013

17

Merendeel hypotheeksluiters die geen adviesgesprek heeft gehad, is niet op de hoogte van kennistoets

38

62

Ja

Nee

 Een zeer kleine minderheid (2%) sluit zonder advies een hypotheek af (execution only).  Als men zonder advies een hypotheek wil aanschaffen, is het sinds 1 januari 2013 verplicht om te toetsen of men over voldoende kennis en ervaring beschikt. Echter het merendeel van de hypotheeksluiters die geen adviesgesprek heeft gehad, is niet op de hoogte van de kennis- en ervaringstoets (62%).  Eenderde van diegenen die wel op de hoogte is, heeft de kennis- en ervaringstoets niet ingevuld (34%).  De uitkomsten op deze slide moeten als indicatief worden beschouwd, vanwege het geringe aantal waarnemingen. © GfK 2013 | AFM Consumentenmonitor | December 2013

Op de hoogte van kennis- en ervaringstoets?

Recente sluiters hypotheek die geen adviesgesprek hebben gehad n = 24 18

Tweevijfde van de hypotheeksluiters heeft meerdere oriëntatie- en/of adviesgesprekken gevoerd

Totaal

60

Starter

26

53

Doorstromer

27

50

Herintreder

14

20

36

52

22

84 0%

10%

20%

30%

40% 1

2

60%

70%

80%

n = 15

7

9 50%

n = 66

21

72

Verbouwer

n = 100

14

26

Oversluiter

n = 313

90%

7

n = 89

n = 22

100%

3 of meer

 Tweevijfde van de hypotheeksluiters (40%) heeft meerdere oriëntatie- en/of adviesgesprekken gevoerd.  Oversluiters (72%) en verbouwers (84%) voeren relatief vaak één oriëntatie- en/of adviesgesprek.

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u een oriëntatieen/of adviesgesprek gehad? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad n = 313


19

Het aantal oriëntatie- en/of adviesgesprekken gesprekken neemt af gemiddeld n = 313

Najaar 2013

n = 329

Voorjaar 2013

56

26

18

1,7

n = 338

Najaar 2012

55

27

18

1,7

n = 383

Voorjaar 2012

17

1,8

60

26

50

0%

10%

20%

14

33

30%

40% 1

2

50%

60%

70%

80%

90%

1,6

100%

3 of meer

 Het aantal oriëntatie- en/of adviesgesprekken neemt af: in het voorjaar van 2012 had de helft van de hypotheeksluiters slechts één gesprek gehad, nu is dat drievijfde van de hypotheeksluiters.  Oversluiters en verbouwers voeren relatief vaak één oriëntatie- en/of adviesgesprek.

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u een oriëntatieen/of adviesgesprek gehad? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad


20

Meerderheid heeft slechts aan één adviseur betaald voor het adviesgesprek

Aantal verschillende adviseurs

Aantal adviseurs betaald

26 20 60 78

2 14

1

2

3 of meer

n = 313

 De meerderheid van de hypotheeksluiters die oriënterende gesprekken heeft gehad bij verschillende adviseurs, heeft uiteindelijk aan één adviseur betaald voor het adviesgesprek (78%).  Zes op de tien hypotheeksluiters oriënteert en betaalt aan één adviseur (60%), drie op de tien oriënteert bij meerdere adviseurs en betaalt één adviseur (31%) en één op de tien oriënteert en betaalt aan meerdere adviseurs.

1

2

3

n = 115

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u betaald voor een oriëntatie- en/of adviesgesprek? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad bij verschillende adviseurs


n = 115

21

De gesprekstijd met de hypotheekadviseur neemt af Gemiddeld aantal uur

Najaar 2013

32

Voorjaar 2013

26

19

Najaar 2012

35

17

Voorjaar 2012

15

Najaar 2011

27

31

24

33

28 0%

10%

1 tot 2 uur

30% 3 tot 4 uur

5 tot 8 uur

60%

8 tot 12 uur

n = 331

6,1 uur

n = 340

6,7 uur

11

n = 389

6,5 uur

11

n = 320

6,2 uur

n = 307

5,7 uur

13

16

18 70%

80%

9 90%

100%

12 uur of meer

 De gesprekstijd met de hypotheekadviseur neemt af: hypotheeksluiters besteden gemiddeld 5,8 uur aan gesprekken met adviseurs om een juiste keuze te maken voor soort hypotheek en aanbieder.  Verbouwers (2,9 uur), oversluiters (3,7 uur), 55-plussers (3,1 uur) en gemaksgeoriënteerden (3,6 uur) besteden gemiddeld de minste tijd aan advies- en/of oriëntatiegesprekken.  Starters (7,5 uur), jongeren tot 34 jaar (6,7 uur), sluiters met een laag inkomen (6,8 uur) en sluiters met een hoog vermogen (7,8 uur) spenderen gemiddeld de meeste tijd aan advies- en/of oriëntatiegesprekken.


5,8 uur

8

18

20 50%

n = 316

15

23

40%

10

15

26 20%

16

23

28

19

Najaar 2010

16

Hoeveel uur hebben alle gesprekken met uw adviseur(s) in z'n totaliteit geduurd? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad

22

Hypotheeksluiters besteden ruim 6,5 uur om zelf informatie te zoeken Gemiddeld aantal uur

Totaal

46

Beheersten

17

32

Ambitieuzen

23

39

13

12

12

56

0%

10% 1 tot 2 uur

20%

30%

3 tot 4 uur

11

10

40% 5 tot 8 uur

50%

60%

8 tot 12 uur

11

7

21

10

14

70%

80%

10

90%

n = 316

6,6 uur

n = 111

8,8 uur

n = 63

5,5 uur

n = 123

5,7 uur

0 n = 19

3,1 uur

100%

12 uur of meer

 Naast adviesgesprekken besteden hypotheeksluiters gemiddeld 6,6 uur aan het zelf zoeken naar informatie om een juiste keuze te kunnen maken voor de soort hypotheek en de aanbieder.  Beheersten (8,8 uur) besteden de meeste tijd aan het zelf zoeken naar informatie om een goede keuze te maken voor de soort hypotheek en de aanbieder.  Gemaksgeoriënteerden (3,1 uur) besteden de minste tijd aan het zelf zoeken naar informatie.  Er blijkt een positief verband te bestaan tussen de duur van de gesprekken met de adviseur en het aantal uur dat men zelf heeft besteed aan de hypotheek. © GfK 2013 | AFM Consumentenmonitor | December 2013

24

22

61

Gemaksgeorienteerden

15

10

17

Adviesgevoeligen

9

Hoeveel uur heeft u, buiten de adviesgesprekken, zelf besteed om een goede keuze te kunnen maken? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad n = 316 23

Het aantal uren dat men zelf besteedt neemt, na een eerdere daling, weer toe Gemiddeld aantal uur

Najaar 2013

46

17

Voorjaar 2013

13

59

Najaar 2012

15

51

Voorjaar 2012

0%

10%

20% 1 tot 2 uur

3 tot 4 uur

40% 5 tot 8 uur

50%

13

60%

8 tot 12 uur

70%

11

8

14

14

30%

8

17

18

47

15

7

17

45

Najaar 2011

9

8

12

12

80%

12

15

90%

n = 316

6,6 uur

n = 331

5,2 uur

n = 340

5,0 uur

n = 389

6,4 uur

n = 320

7,0 uur

100%

12 uur of meer

 Naast adviesgesprekken besteden hypotheeksluiters gemiddeld 6,6 uur aan het zelf zoeken naar informatie om een juiste keuze te kunnen maken voor de soort hypotheek en de aanbieder. Het aantal uren dat men zelf besteedt neemt, na een eerdere daling, weer toe.

Hoeveel uur heeft u, buiten de adviesgesprekken, zelf besteed om een goede keuze te kunnen maken? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad


24

Driekwart van de hypotheken wordt door middel van een persoonlijk gesprek afgesloten

Najaar 2013

75

Voorjaar 2013

10

83

8

4

Najaar 2012

5

8

92

Voorjaar 2012

2 4

82

Voorjaar 2011

3

86

Najaar 2010 10%

20%

30%

Door middel van een persoonlijk gesprek

40% Via internet

2 50%

60%

Via de post

70% Telefonisch

80%

3 2

8

3

84 0%

2 3

2 3 21

89

Najaar 2011

1

4 0

7

7

31

5

90%

3 100%

Op een andere wijze

 Een persoonlijk gesprek bij een tussenpersoon, adviseur of medewerker van een bank/verzekeraar is de meest gangbare wijze voor het afsluiten van een nieuwe hypotheek (75%). Het aandeel hypotheken dat op deze wijze wordt afgesloten neemt echter af.

Op welke wijze (medium) heeft u uw hypotheek afgesloten?

 Doorstromers (89%) en sluiters met een laag vermogen (86%) sluiten het vaakst door middel van een persoonlijk gesprek.


 Oversluiters (24%) sluiten vaker via de post (dus zonder tussenkomst van een adviseur of medewerker).


25

Het intermediair is het meest gebruikte kanaal voor afsluiten van de hypotheek 70 60

60 54

62

61 58

54

53 50

50 44

40

38

38

37

35 31

33 30

30

20 10 3

0

5

4

3

5 3

2

2

3

3

2

Voorjaar 2010

Najaar 2010

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

n = 410

n = 351

n = 419

Bank

n = 374

Intermediair

n = 397

Verzekeraar

3

3

2

Najaar 2012 n = 344


Najaar 2013 n = 337

Ander kanaal

 Het intermediair (assurantietussenpersoon + hypotheekketens) is het meest gebruikte kanaal voor het afsluiten van de hypotheek.

Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten?



26

De zelfstandige adviseur is het meest gebruikte kanaal voor afsluiten van de hypotheek 50 44

45

41

40

38

35

37

31

39

38

38

37

35 33

31

35

31

30

30 25 20

22 18

18

19

19

5

5

23

22

23

3

3

3

15 10 5 0

4

3

3 2

2

3

3

2

Voorjaar 2010

Najaar 2010

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

n = 410

n = 351

Bank

n = 419

Assurantietussenpersoon

n = 374

n = 397

Hypotheekketen

2

Najaar 2012 n = 344

Verzekeraar

 De assurantietussenpersoon is het meest gebruikte kanaal voor het afsluiten van de hypotheek (39%).  Het bancaire kanaal heeft het afgelopen jaar aandeel verloren. Dit kanaal wordt relatief vaak gebruikt door 55-plussers (43%) en verbouwers (49%).  Zes op de tien hypotheken wordt via een intermediair (assurantietussenpersoon of hypotheekketen) afgesloten en eenderde wordt direct (via bank of verzekeraar) afgesloten.



Najaar 2013 n = 337

Ander kanaal Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten?


27

De helft vindt dat hypotheekverstrekker het klantbelang centraal stelt 45 39

40 35

32

30 25

20 15 11 10 6 4

5 0 Helemaal mee eens

Mee eens

Niet eens, niet oneens

Mee oneens

 De helft van de hypotheeksluiters vindt dat de hypotheekverstrekker het klantbelang centraal stelt, slechts 10% vindt van niet.  Met name diegenen die de hypotheek bij een bank hebben afgesloten (63%), laagopgeleiden (60%) en hypotheeksluiters met een hoog vermogen (67%) vinden dat de hypotheekverstrekker het klantbelang centraal stelt.

Helemaal mee oneens In hoeverre stelt uw hypotheekverstrekker uw belang als klant centraal? Recente sluiters hypotheek die hun hypotheekverstrekker kennen n = 328


28

Beloning


29

Fixed fee is de meest voorkomende beloningsvorm 49

Fixed fee Het advies is gratis

16 9

6

16

8 6

0 0

Prijs advies is verwerkt in totale kosten

17 5 5

Op uurbasis

4 1 0 0

Provisie, maar adviseur betaalt deel terug

7

2 3 4 3 3

Op een andere manier

9

3

Weet ik niet

11

Geen gebruik gemaakt van een adviseur

2

0 Totaal

12 11

4

Provisie

68

55

28

3

13

8 12

10


20

30

Hypotheekketen

40

50

60

70

80

Direct (bank+verzekeraar)

 De helft van de hypotheekadviseurs (49%) wordt beloond op basis van een van tevoren afgesproken bedrag (fixed fee).

Hoe wordt uw hypotheekadviseur volgens u beloond?

 Fixed fee beloning komt relatief vaak voor bij assurantietussenpersonen (68%) en hypotheekketens (55%).  Eén op de tien sluiters (12%) denkt nog steeds dat het advies gratis is. Met name klanten van banken en verzekeraars denken dat het advies gratis is (16%).



30

Bij intermediair blijft beloning op basis van fixed fee groeien 70 61

60

63

59

50

52

47

50

42 39

40

34

30

20

39

31 26

25

26

16

15 11

10

39

10

8

12 9

8

10

9

10

9 9 5

5

5

0

4

7

Najaar 2009 Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011 Najaar 2011 Voorjaar 2012 Najaar 2012 Voorjaar 2013 Najaar 2013 n = 157

n = 216

n = 160

n = 205

Op basis van provisie

n = 186

Fixed fee

n = 215

Gratis

n = 186

n = 175

n = 199

Weet ik niet

 Bij hypotheeksluiters die de hypotheek via een intermediair (assurantietussenpersoon of hypotheekketen) hebben afgesloten, is de beloning op basis van fixed fee verder toegenomen (naar 63%) en de beloning op basis van provisie verder afgenomen (naar 10%).

Hoe wordt uw hypotheekadviseur volgens u beloond?

Recente sluiters hypotheek die via intermediair hebben afgesloten


31

Tweevijfde van de hypotheeksluiters weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten

Tot 1.000 euro

16

1.000 tot 2.000 euro

17

Gem. € 1.749,-

2.000 euro of meer

28

Weet ik niet

39

0

5

10

15

20

25

30

 Tweevijfde van de hypotheeksluiters (39%) weet niet wat men heeft betaald voor het advies en afsluiten van de hypotheek. Met name gemaksgeoriënteerden weten niet wat ze hebben betaald (64%).  Het gemiddelde bedrag dat men heeft betaald is € 1.749,-. In de voorjaarsmeting was dit € 2.166,-.

35

40

45

Hoeveel heeft u in totaal betaald voor het hypotheekadvies en het afsluiten van de hypotheek? Alle recente sluiters hypotheek n = 337


32

Drie op de tien sluiters onderhandelt over de kosten van hypotheekadvies

Totaal


Hypotheekketen

Direct (bank+verzekeraar)

9

6

20

67

24

9

11

67

20

4

71

30% 40% 50% Ja, met resultaat onderhandeld

3

60% 70% 80% Nee, niet onderhandeld

 Bij het afsluiten van de hypotheek onderhandelt drie op de tien (29%), met wisselend succes, over de kosten van het hypotheekadvies die aan de adviseur moet worden betaald.  Het loont om te onderhandelen met de adviseur, want tweederde van de sluiters die onderhandelt boekt resultaat.  Met name sluiters met een laag inkomen (53%), gemaksgeoriënteerden (50%) en jongeren tot 24 jaar (40%) onderhandelen over de kosten van hypotheekadvies.


2

66

16

0% 10% 20% Ja, zonder resultaat onderhandeld

4

90% 100% Weet ik niet

Heeft u bij het afsluiten van uw hypotheek onderhandeld over de kosten die u voor het hypotheekadvies aan de adviseur moet betalen? Recente sluiters hypotheek die gebruik hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluiten n = 306

33

Het aantal hypotheeksluiters dat onderhandelt over de kosten is gestegen

Najaar 2013

9

Voorjaar 2013

5

Najaar 2012

6

Voorjaar 2012

5

Najaar 2011

6

Voorjaar 2011

6

0%

20

67

17

76

18

14

12

3

77

4

75

5

78

20%

30%

40%

50%

5

60%

70%

80%

90%

Ik heb over de kosten onderhandeld, maar zonder resultaat

Ik heb met resultaat over de kosten onderhandeld

Nee

Weet ik niet

 Het aantal hypotheeksluiters dat onderhandelt over de kosten voor hypotheekadvies is ten opzichte van de vorige metingen gestegen.


n = 306

1

72

14

10%

4

n = 329

n = 333

n = 397

n = 374

n = 355

100%

Heeft u bij het afsluiten van uw hypotheek onderhandeld over de kosten die u voor het hypotheekadvies aan de adviseur moet betalen? Recente sluiters hypotheek die gebruik hebben gemaakt van een adviseur bij het afsluiten 34

De helft maakt een exacte begroting om te bepalen of de hypotheek kan worden opgebracht

Totaal

49

Beheersten

34

12

61

Ambitieuzen

26

51

Adviesgevoeligen

35

37

Gemaksgeorienteerden

42

46

0%

10%

20%

40%

50%

10

3

11

3

14

31

30%

5

60%

7

17

70%

Ja, precieze begroting

Ja, globaal gekeken

Nee, van betaalbare hypotheekverstrekking uitgegaan

Nee, niet aan gedacht

80%

7

90%

100%

 De helft van de recente hypotheeksluiters (49%) maakt een exacte begroting van de toekomstige inkomsten en uitgaven om te zien of de hypotheeklasten kunnen worden opgebracht, eenderde heeft hier globaal naar gekeken (34%). Deze percentages zijn redelijk vergelijkbaar met die uit de vorige meting (resp. 57% en 33%).

Heeft u een begroting gemaakt van uw toekomstige inkomsten en uitgaven om te zien of u de hypotheeklasten kunt opbrengen?

 Beheersten (61%) houden bij voorkeur de regie in eigen hand en maken vaker dan andere segmenten een exacte begroting.



35

Bijlagen


36

Onderzoeksverantwoording 

Doel: in kaart brengen van ontwikkelingen in het financiële keuzegedrag van de Nederlandse financiële consument.



Veldwerkperiode: 25 oktober t/m 10 november 2013.



Doelgroep: de netto steekproef bestaat uit 337 recente sluiters van een hypotheek; mensen die in de periode april 2013 tot en met september 2013 een hypotheek hebben afgesloten.



Weging: De hypotheeksluiters zijn gewogen naar leeftijd.



Methode: online onderzoek, vooraf is het volledige panel gescreend om de juiste groepen consumenten voor dit onderzoek te kunnen benaderen.



Rapportage: de weergegeven resultaten zijn gebaseerd op recente hypotheeksluiters. Indien er significante verschillen bestaan tussen specifieke doelgroepen en de totale groep recente hypotheeksluiters wordt dit aangegeven.



Belangrijk in het onderzoek zijn de vier soorten financieel beslissers, uitgelegd op de volgende slide.


37

Consumentensegmentatie 

In de rapportage worden termen voor verschillende typen financieel beslissers genoemd. De AFM onderzocht in een eerder stadium hoe Nederlanders financiële beslissingen nemen en concludeerde dat mensen van elkaar verschillen in de manier waarop deze beslissingen genomen worden. Er zijn 4 typen, welke hieronder worden beschreven.



Beheersten verzamelen veel informatie over het financieel product dat zij willen aanschaffen. Zij overwegen veel alternatieven, gaan door tot zij het juiste product hebben gevonden en nemen uiteindelijk zelf de beslissing, zonder financieel adviseur.



Ambitieuzen proberen graag nieuwe producten uit en mijden risico’s hierbij niet. Zij hebben luxe en rendement als drijfveer voor hun besluiten en steken een gemiddelde hoeveelheid tijd in hun keuzeproces.



Adviesgevoeligen laten hun beslissingen over aan anderen. Zij vertrouwen adviseurs blindelings. Zij zijn niet geïnteresseerd in financiële producten en zijn niet perse op zoek naar het ideale product.



Gemaksgeoriënteerden stoppen weinig tijd in het bestuderen van financiële producten en vermijden hierbij risico’s. Zij hebben weinig vertrouwen in financieel adviseurs en kiezen vaak voor standaard producten.



Voor meer informatie of om zelf te testen wat voor type financieel beslisser u bent, kunt u terecht op www.afm.nl/besliswijzer © GfK 2013 | AFM Consumentenmonitor | December 2013

38

Indeling achtergrondkenmerken Opleidingsniveau Laag

Midden

Hoog

La -groep 1,2 en speciaal La -groep 3+ LBO Mavo/Mulo Opleiding leerlingwezen VSO/MMS Havo/VWO/Gymnasium/HBS -1/3Havo/VWO/Gymnasium/HBS -4+Middelbaar beroepsonderwijsHoger beroepsonderwijs Post HBO onderwijs WO -prop/kandWO -doctoraal-

Type hypotheeksluiter Starter

voor het eerst een koopwoning gekocht

Doorstromer

verhuisd van een koopwoning naar een andere koopwoning hypotheek vervangen en in dezelfde koopwoning blijven wonen hypotheek afgesloten om een verbouwing te kunnen financieren verhuisd van een huurwoning naar een koopwoning en al eerder een koopwoning gehad

Oversluiter Verbouwer Herintreder

Inkomensniveau huishouden Laag

tot € 23.500

Midden

€ 23.500 tot € 39.000

Hoog

€ 39.000 of meer


39

Steekproefoverzicht naar achtergrondkenmerken I

11

18-24 jaar

15 15

25-34 jaar

30 18

35-44 jaar

22 19

45-54 jaar

16

55 jaar en ouder

16

36

51

Vrouw

61 49

Man

39

0

10

20

30

Representatief NL (18+)

40

50

60

70

Hypotheeksluiters Representatief NL 18+ n = 569 Alle recente sluiters hypotheek n = 337


40

Steekproefoverzicht naar achtergrondkenmerken II

Opleidingsniveau: Laag

33

16

43 43

Opleidingsniveau: Midden 24

Opleidingsniveau: Hoog Inkomensniveau: Laag

41

23

7

Inkomensniveau: Midden

24 24

Inkomensniveau: Hoog Inkomensniveau: Onbekend

26 47 27

21

HH vermogen: Laag

37

27 20

HH vermogen: Midden 9

HH vermogen: Hoog 1

HH vermogen: Groot

26

15

4

HH vermogen: Onbekend

33

28

0

5

10

15


20

25

30

35

40

45

50



41

Steekproefoverzicht naar type beslisser

44

Beheersten 35

17

Ambitieuzen

18

28

Adviesgevoelig

41

10

Gemaksgeoriënteerden 6

0

5

10

15

20


25

30

35

40

45

50



42

AFM Consumentenmonitor najaar 2013 Hypotheken

Recommend Documents