AFM Consumentenmonitor voorjaar 2012 Hypotheken

AFM Consumentenmonitor voorjaar 2012 Hypotheken Augustus 2012

© GfK 2012 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2012

1

Inhoudsopgave

1. Management Summary

2. Onderzoeksresultaten in detail  Hypotheeksluiters  Oriëntatie- en afsluitproces  Beloning 3. Bijlagen


2

2

Management Summary


3

Management Summary -1Hypotheeksluiters 

Ruim één derde van de afgesloten hypotheken is een nieuw gesloten hypotheek door een starter.



Het aantal starters dat een nieuwe hypotheek heeft afgesloten, is sterk gestegen. Deze groei is met name ten koste gegaan van het aantal oversluiters.



In twee op de vijf recent gesloten hypotheken zit een bankspaarcomponent: De aflossingsvrije hypotheek maakt mede door de sterke ontwikkeling van de bankspaarhypotheek en de verandering in wetgeving niet langer het grootste deel uit van het hypotheekbedrag.



De helft van de hypotheken van recente oversluiters is vervangen, omdat de rentevastperiode verlopen was. Ruim de helft van deze groep is uiterlijk twee maanden voor het verlopen van de rentevastperiode hiervan op de hoogte gesteld. Het prolongatievoorstel voldeed veelal niet aan de verwachtingen van deze oversluiters.



De aflossingsvrije hypotheekbezitter heeft meer kennis van de kenmerken van een volledig aflossingsvrije hypotheekvorm dan de niet-bezitter.



Driekwart van de hypotheken is met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) afgesloten. Het aandeel hypotheken dat met NHG is afgesloten, is vrijwel stabiel in de tijd.

Oriëntatie- en afsluitproces 

Vrijwel alle hypotheeksluiters laten zich informeren door een persoonlijk adviesgesprek.



Bijna de helft van de hypotheeksluiters heeft een adviesgesprek gevoerd met een assurantietussenpersoon om informatie in te winnen voor het afsluiten van een hypotheek.


4

Management Summary -2

De helft van de hypotheeksluiters heeft meerdere oriëntatie- of adviesgesprekken gevoerd.



Eén op de vijf hypotheeksluiters die een adviesgesprek heeft gehad, heeft het dienstverleningsdocument nooit ontvangen.



Het dienstverleningsdocument wordt gelezen en kan een rol spelen bij de keuze: De belangrijkste aspecten van het document voor hypotheeksluiters zijn het verkrijgen van inzicht in de dienstverlening en de vergoeding van de adviseur.



Hypotheeksluiters besteden gemiddeld dertien uur aan de keuze voor een soort hypotheek en de geschikte aanbieder: Hiervan wordt gemiddeld zeven uur besteed aan gesprekken met adviseurs (dit aantal uren loopt op in de tijd) en zes uur om zelf informatie te zoeken.



Een persoonlijk gesprek is de meest gangbare wijze voor het afsluiten van een nieuwe hypotheek.



Het aandeel van het intermediaire kanaal is voor het eerst groter dan het bancaire kanaal: Circa vier op de tien sluiters heeft de hypotheek via een assurantietussenpersoon gesloten.

Beloning 

Adviseurs die werken voor een hypotheekwinkel en assurantietussenpersonen maken de vergoeding die zij ontvangen voor de diensten die ze leveren transparant.



Fixed fee en provisie zijn de meest voorkomende beloningsvormen. Het aandeel adviseurs dat op basis van fixed fee wordt beloond stijgt ten koste van adviseurs die op provisiebasis werken.



Bij het afsluiten van de hypotheek onderhandelt circa één op de vijf, met wisselend succes, over de kosten van het hypotheekadvies die aan de adviseur moet worden betaald.


5

Hypotheeksluiters


6

Eén op de drie hypotheeksluiters is een starter

Starter

36

Oversluiter

27

Doorstromer

19

Verbouwer

7

Herintreder

4

Overig

7 0

5

10

15

20

25

30

35

40

 Ruim één derde (36%) van de afgesloten hypotheken is een nieuw gesloten hypotheek door een starter (voor het eerst een koopwoning gekocht).

Type hypotheeksluiter

 Circa vier op de vijf starters (78%) is jonger dan 34 jaar. Iets meer dan helft van de verbouwers (54%) zit in de leeftijdscategorie tussen de 35 en 44 jaar. Oversluiters zijn vaker dan gemiddeld ouder dan 45 jaar (50%).

Alle recente sluiters hypotheek


n = 397

7

Sterke stijging starters ten koste van oversluiters 45 39

40

36 34

35

34

32

30

30 26

25 20

29 25

25

26

24 21 20

22

20

20 17

14

15

27

26

19

18

13 10

10

10

7

5

5

3

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

N = 419

N = 374

N = 397

7

4

0 Voorjaar 2009 N = 480

Najaar 2009 N = 358

Starter

Voorjaar 2010 N = 410

Doorstromer

Najaar 2010 N = 351

Herintreder

Oversluiter

Verbouwer

 Het aantal starters dat een nieuwe hypotheek heeft afgesloten, is ten opzichte van de vorige meting sterk gestegen (van 26% naar 36%). Deze groei is met name ten koste gegaan van het aantal oversluiters (daling van 34% naar 27%).


Type hypotheeksluiter (in de tijd) Alle recente sluiters hypotheek

8

Bankspaarhypotheek groeit zeer sterk 70 62

65

64 61

60

60

56 54

50 39

40

35

33

31

30

30

27

20 10

10

9 7 5

22

17

15

N = 480

22

16

10

10

5 4

4

19

11

7 4

Najaar 2009

Voorjaar 2010

N = 358

N = 410

Najaar 2010

5

6 4

5

3

0 Voorjaar 2009

24

23 22

4

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

N = 419

N = 374

N = 397

N = 351

Aflossingsvrije hypotheek

Spaarhypotheek

Bankspaarhypotheek

Beleggingshypotheek

Een andere hypotheekvorm

Weet ik niet

 Sinds de introductie van de bankspaarhypotheek (in 2008) maakt dit type vermogensopbouw een snelle groei door. Momenteel zit in twee op de vijf recent gesloten hypotheken een bankspaarcomponent (39%).  De groei van de bankspaarhypotheek zorgt voor een afname van het aantal spaarhypotheken (22%) en een afname van de hypotheken met een aflossingsvrije component (54%). De aflossingsvrije hypotheek is nog steeds de vaakst gekozen hypotheekvorm in Nederland.

Kunt u aangeven wat voor hypotheekvorm u recent heeft afgesloten? (in de tijd) Alle recente sluiters hypotheek

 In de huidige voorjaarsmeting kiezen starters (61%) vaker voor een bankspaarhypotheek. Van de 55+ers kiest bijna driekwart (71%) voor een aflossingsvrije hypotheek. © GfK 2012 | AFM Consumentenmonitor | Juni 2012

9

Bankspaarhypotheek maakt grootste deel uit van hypotheekbedrag bij starters

Totaal

29

Starter

31

16

Doorstromer

47 10%

20%

9

40%

50%

5

7

17

13

10

20

60%

6

5

17

4 30%

4

45

16

Verbouwer 0%

15

30

34

6

18

29

12

Oversluiter

10

54

32

Herintreder

18

70%


Bankspaarhypotheek

Spaarhypotheek

Andere hypotheekvorm

De onderdelen zijn even groot

Weet ik niet

 Bij starters is de bankspaarhypotheek in trek: bij meer dan de helft (54%) van de hypotheeksluiters maakt deze vorm het grootste deel van het hypotheekbedrag uit.  De aflossingsvrije hypotheek maakt bij recente sluiters met een al bestaande hypotheek (doorstromers, oversluiters en verbouwers) het grootste deel van het hypotheekbedrag uit. Met name bij personen die een hypotheek hebben afgesloten ter financiering van een verbouwing is daar relatief vaak (47%) sprake van.

3 80%

90%

4

N = 117

7

N = 80

7

N = 15

7

13

N = 397

N = 122

N = 30

100%

Welk onderdeel maakt het grootste deel uit van het hypotheekbedrag van uw huidige hypotheek? Alle recente sluiters hypotheek


10

Aflossingsvrije hypotheken maken minder vaak het grootste deel uit van het hypotheekbedrag 60 51

50

47

45

44

40

40

36 31

30

27

26

29

25 21

20

20

17

17

17

18

16 11

11

10

9 7 6 4

6 4

8 7 6

Voorjaar 2009

Najaar 2009

Voorjaar 2010

0 N = 480

N = 358

N = 410

8

9

10

8 5 4

6 5

6 5

6

Najaar 2010

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

N = 419

N = 374

N = 397

N = 351


Bankspaarhypotheek

Spaarhypotheek

Andere hypotheekvorm

De onderdelen zijn even groot

Weet ik niet

 De aflossingsvrije hypotheek (29%) maakte jarenlang het grootste deel uit van het hypotheekbedrag. Vanaf augustus 2011 geldt in Nederland echter een nieuwe versie van de Gedragscode Hypothecaire Financieringen volgens welke het aflossingsvrije gedeelte van de hypotheek wordt beperkt tot maximaal 50% van de marktwaarde van de woning. De sterke daling kan hier grotendeels mee verklaard worden.

Welk onderdeel maakt het grootste deel uit van het hypotheekbedrag van uw huidige hypotheek? (in de tijd)

 Van alle hypotheekvormen waarbij zowel hypotheken opgebouwd uit meerdere vormen als enkelvoudige hypotheken zijn meegenomen, maakt voor het eerst de bankspaarhypotheek (31%) het grootste onderdeel uit van het hypotheekbedrag.



11

Veel hypotheken worden overgesloten door het verlopen van de rentevastperiode

48 52

Ja

Nee

 De helft (52%) van de hypotheken van recente oversluiters is vervangen omdat de rentevastperiode verlopen was.

Heeft u uw hypotheek overgesloten omdat uw rentevastperiode was verlopen? Recente oversluiters hypotheek n = 122


12

De helft wordt uiterlijk twee maanden voor verlopen van rentevastperiode geïnformeerd

Meer dan 3 maanden voor het verlopen

24

3 maanden voor het verlopen

13

2 maanden voor het verlopen

15

1 maand voor het verlopen

15

Minder dan 1 maand voor het verlopen

13

Ik ben niet geïnformeerd

13

Weet ik niet (meer)

9 0

5

10

15

 Bij recente oversluiters van een hypotheek wegens het verlopen van de rentevastperiode is de helft (52%) uiterlijk twee maanden voor het verlopen van de rentevastperiode hiervan op de hoogte gesteld. .  Eén op de acht (13%) is niet geïnformeerd door de hypotheekverstrekker of –adviseur over het verlopen van de rentevastperiode.

20

25

Hoe lang van tevoren bent u geïnformeerd over het verlopen van de rentevastperiode van uw oude hypotheek? Recente oversluiters hypotheek wegens verlopen rentevastperiode


n = 64

13

Het prolongatievoorstel voldoet veelal niet aan de verwachtingen van de oversluiter

Het aanbod voldeed niet aan mijn verwachting

58

Het aanbod kwam overeen met mijn verwachtingen

26

Het aanbod was boven verwachting

5

Ik heb geen verlengingsvoorstel ontvangen

12

0

10

20

30

 Voor meer dan helft van de recente oversluiters die geïnformeerd zijn wegens het verlopen van de rentevastperiode (58%) voldeed het verlengingsvoorstel niet aan de verwachtingen.  Circa één op de acht (12%) heeft geen prolongatievoorstel ontvangen.

40

50

60

70

In welke mate was u tevreden over het eerste prolongatievoorstel van uw aanbieder? Recent geïnformeerde oversluiters hypotheek wegens verlopen rentevastperiode


n = 57

14

Het prolongatievoorstel voldoet minder vaak aan verwachtingen

58

Het aanbod voldeed niet aan mijn verwachting 35

26

Het aanbod kwam overeen met mijn verwachtingen

54

5

Het aanbod was boven verwachting 2

12

Ik heb geen verlengingsvoorstel ontvangen 9

0

10

Voorjaar 2012 (n = 57)

20

30

40

50

60

70

Najaar 2011 (n = 205)

 Recent geïnformeerde oversluiters zijn over het algemeen minder tevreden met het prolongatievoorstel in vergelijking met de najaarsmeting 2011. In het najaar kwam het prolongatievoorstel voor ruim de helft van de consumenten (54%) overeen met de verwachtingen. In het voorjaar 2012 is dit percentage gedaald tot een kwart van de consumenten (26%).

In welke mate was u tevreden over het eerste prolongatievoorstel van uw aanbieder? (in de tijd) Recent geïnformeerde oversluiters hypotheek wegens verlopen rentevastperiode


15

Aflossingsvrije hyp. bezitters hebben meer kennis van de aflossingsvrije vorm dan niet-bezitters 61

Aan het einde van looptijd mogelijke restschuld

43 55

Rente over volledige lening betaald tijdens looptijd

33 51

Geen vermogensopbouw

36 47

Hypotheek hoeft niet te worden afgelost

34

5

Fiscaal voordeel is niet maximaal

6

Geen van bovenstaande kenmerken van toepassing

4 4

Weet ik niet

5 16

0

10

Wel aflossingsvrije hypotheek (component)

N = 226

20

30

40

50

60

Geen aflossingsvrije hypotheek (component)

70

N = 171

 De aflossingsvrije hypotheekbezitter heeft meer kennis van de kenmerken van een volledig aflossingsvrije hypotheekvorm dan de niet-bezitter. Zij beseffen vaker dat er een restschuld over kan blijven (61%), dat er rente over de volledige lening betaald wordt tijdens de looptijd (55%) en dat er geen sprake is van vermogensopbouw (51%).

Welke kenmerken zijn volgens u van toepassing op een volledig aflossingsvrije hypotheek?

 Opvallend is dat aflossingsvrije hypotheekbezitter (47%) vaker aangeeft dat de hypotheek niet hoeft te worden afgelost, terwijl er aan het einde van de looptijd een aflossing plaats dient te vinden.



n = 397

16

Kennisniveau over de kenmerken van een volledig aflossingsvrije hypotheek is verslechterd 53

Aan het einde van looptijd mogelijke restschuld

53 44

Geen vermogensopbouw

46 47

52

45

Rente over volledige lening betaald tijdens looptijd

47 47 41

Hypotheek hoeft niet te worden afgelost*

45

6

Fiscaal voordeel is niet maximaal 5

0

7

8

57 56 55

54

54 52

48

10

10

20

30

40

50

Voorjaar 2012

Najaar 2011

Voorjaar 2011

Najaar 2010

Voorjaar 2010

N = 397

N = 374

N = 419

N = 351

N = 410

 Het kennisniveau over de kenmerken van een volledig aflossingsvrije hypotheek is in vergelijking met de najaarsmeting van 2011 gedaald. Men is minder goed gaan beseffen dat er geen sprake is van vermogensopbouw (van 54% naar 44%) en dat er mogelijk een restschuld overblijft aan het einde van de looptijd (van 57% naar 53%).

60

70

Welke kenmerken zijn volgens u van toepassing op een volledig aflossingsvrije hypotheek? (in de tijd) Alle recente sluiters hypotheek


17

Aandeel nieuwe hypotheken met Nationale Hypotheek Garantie is stabiel in de tijd Voorjaar 2012 Totaal

74

Najaar 2011 Totaal

74

Voorjaar 2011 Totaal

22 21

70

Voorjaar 2012 Starter

3

25 81

Najaar 2011 Starter

15 88

Voorjaar 2011 Starter Voorjaar 2012 Doorstromer

57

Voorjaar 2011 Doorstromer

57 0%

10%

20%

30%

De hypotheek voor de woning is met NHG afgesloten

4

N = 181

2 4

34

5

34

9

37 40%

N = 188

3

17

61

Najaar 2011 Doorstromer

5

10

79

50%

60%

70%

90%

N = 117

N = 99

N = 106

N = 80

N = 76

5 80%

N = 212

N = 75

100%

De hypotheek voor de woning is zonder NHG afgesloten

Weet ik niet  Driekwart van de hypotheken is met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) afgesloten. Het aandeel hypotheken dat met NHG is afgesloten, is vrijwel stabiel in de tijd.  Hypotheken van starters (81%) worden vaker met NHG gesloten dan hypotheken van doorstromers (61%).  Bij de 55+ers heeft slechts een kwart van de recente sluiters een hypotheek met NHG gesloten.

Heeft u de hypotheek voor de woning met of zonder Nationale Hypotheek Garantie afgesloten? (in de tijd) Recente sluiters hypotheek die een woning hebben gekocht


18

Oriëntatie- en afsluitproces


19

Vrijwel alle sluiters hebben een persoonlijk gesprek gevoerd om zich te laten informeren

Persoonlijk gesprek

86

81 25

Internet 13

7

Schriftelijk Telefonisch Tv of radio

0 0

5

7

3

0

Niet geïnformeerd

2 2 1 2

Weet ik niet

0 0 2 0 0

38

9

9

0

20 Totaal

96

12

3 5 3 3 4 5 3 3 2 4 3

Op andere wijze

17 18

92 92

Beheersten

40 Ambitieuzen

60 Adviesgevoeligen

80

100

120

Gemaksgeorienteerden

 Vrijwel alle hypotheeksluiters (92%) laten zich informeren door een persoonlijk adviesgesprek.  Beheersten hebben naast het adviesgesprek beduidend vaker internet (38%) en folders, brochures of tijdschriften (12%) gebruikt.

Op welke manier heeft u zich laten informeren voordat u deze hypotheek heeft afgesloten?

 Naast beheersten zijn het met name de starters (36%) en hoogopgeleide sluiters (32%) die het internet opgaan om informatie over de hypotheek te verkrijgen.

Alle recente sluiters hypotheek n = 397


20

Men gaat het vaakst naar een assurantietussenpersoon voor een adviesgesprek

Een (assurantie)tussenpersoon

45

Een adviseur/medewerker van de bank

40

Een adviseur/medewerker van een hypotheekwinkel

29

Een adviseur/medewerker van een verzekeringsmaatschappij

6

Geen van bovenstaande

3

0

5

10

15

20

25

 Bijna de helft van de recente sluiters van een hypotheek (45%) heeft een adviesgesprek gevoerd met een assurantietussenpersoon om informatie in te winnen voor het afsluiten van een hypotheek.  55+ers maken relatief minder gebruik van tussenpersonen (26%) en hypotheekwinkels (19%).  Indien er sprake is van het oversluiten van een hypotheek of het sluiten van een hypotheek ter financiering van een verbouwing, wordt er met minder verschillende adviseurs gesprekken gevoerd dan wanneer er sprake is van een verhuizing naar een andere woning.


30

35

40

45

50

Met welk type adviseur heeft u een adviesgesprek gehad? Meer antwoorden mogelijk. Alle recente sluiters hypotheek n = 397

21

De assurantietussenpersoon wordt weer vaker ingeschakeld bij het adviesgesprek

45 39 40


47 40 39


52 63

29 29


43 38

6 6


13 11

0 Voorjaar 2012

Najaar 2011

10

20

Voorjaar 2011

30

40

60

70

Najaar 2010

 Sluiters van een hypotheek hebben deze voorjaarsmeting vaker een assurantietussenpersoon ingeschakeld dan in 2011.  Er wordt met steeds minder verschillende adviseurs een adviesgesprek gevoerd. In het voorjaar van 2012 voerde men gemiddeld 1,2 gesprekken met verschillende type adviseurs. In het najaar van 2010 (1,6) en het voorjaar van 2011 (1,5) lag het aantal gesprekken met verschillende type adviseurs beduidend hoger.


50

Met welk type adviseur heeft u een adviesgesprek gehad? Meer antwoorden mogelijk. (in de tijd) Alle recente sluiters hypotheek

22

Starters voeren bij meer kanalen adviesgesprekken 45 48


42 47 40 49


41

30 29 33


29 26 6 3


5 7

3 1 1


4

0 Totaal

Starter

10 Doorstromer

20

30

40

50

60

Oversluiter Met welk type adviseur heeft u een adviesgesprek gehad? Alle recente sluiters hypotheek n = 397


23

De helft van de hypotheeksluiters heeft meerdere oriëntatie- of adviesgesprekken gevoerd

Totaal

50

Starter

33

39

Doorstromer

37

57

Herintreder

17

9

23

30

46

Oversluiter

10%

20%

30%

13

N = 79

N = 14

30

71 0%

N = 115

45

58

Verbouwer

N = 383

12

21 40% 1

50% 2

60%

70%

80%

N = 117

7 90%

N = 28

100%

3 of meer

 De helft van de hypotheeksluiters (50%) heeft meerdere oriëntatie- of adviesgesprekken gevoerd.  Zowel bij starters (61%) als herintreders (91%) ligt het percentage, dat meerdere adviesgesprekken heeft gevoerd, hoger dan gemiddeld.  45-54 jarigen (63%) en hypotheeksluiters van 55 jaar en ouder (62%) voeren vaker één adviesgesprek.

Bij hoeveel verschillende adviseurs heeft u een oriëntatieen/of adviesgesprek gehad? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad n = 383


24

Eén op de vijf hypotheeksluiters heeft geen dienstverleningsdocument ontvangen

Ja

57

Ja, maar niet van alle adviseurs

12

Nee

18

Weet ik niet

14

0

10

20

30

40

 Adviseurs van hypotheken zijn verplicht om een dienstverleningsdocument aan klanten te overhandigen waarop informatie over de dienstverlening van de adviseur en de vergoeding van de adviseur staat. Circa één op de vijf van de hypotheeksluiters die een adviesgesprek heeft gehad (18%), heeft dit document nooit ontvangen.

50

60

70

Heeft u van uw adviseur(s) een dienstverleningsdocument ontvangen? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad n = 383


25

Het dienstverleningsdocument wordt gelezen en kan een rol spelen bij de keuze

Ik heb het dienstverleningsdocument vluchtig doorgelezen

36

Ik heb de informatie tot mij genomen

33

Ik heb obv het document adviseurs met elkaar vergeleken

15

Het dienstverleningsdocument is doorslaggevend geweest

7

Ik heb het dienstverleningsdocument niet doorgelezen

3


7 0

5

10

15

20

 Hypotheeksluiters die het dienstverleningsdocument ontvangen hebben, lezen het document over het algemeen door (91%).

25

30

35

40

Welke van de volgende antwoorden is het meest op u van toepassing? Recente sluiters hypotheek die dienstverleningsdocument hebben ontvangen n = 262


26

Inzicht in de dienstverlening en de vergoeding van de adviseur zijn van belang in document

Het inzicht in de dienstverlening van de adviseur

40

Het inzicht in de vergoeding die de adviseur ontvangt

38

De mogelijkheid om adviseurs met elkaar te vergelijken

11

Overzicht van maatschappijen waarmee de adviseur zaken doet

6

Anders

4

0

5

10

15

20

25

 Diegenen die het dienstverleningsdocument hebben gelezen, vinden het inzicht in de dienstverlening (40%) en de vergoeding (38%) de belangrijkste aspecten van het document.

30

35

40

45

Wat vindt u het belangrijkste aspect van het dienstverleningsdocument? Recente sluiters hypotheek die dienstverleningsdocument hebben gelezen n = 254


27

Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 7 uur aan gesprekken met adviseurs

1 a 2 uur

15

3 a 4 uur

31

5 tot 8 uur

24

8 tot 12 uur

18

12 uur of meer

11

0

5

10

15

20

25

 Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 7 uur aan gesprekken met adviseurs om een juiste keuze te maken voor soort hypotheek en aanbieder.  Verbouwers (34%) en 55+ers (38%) hebben vaker een kort gesprek (tussen de 1 a 2 uur) met een adviseur gehad.  Circa één op de drie herintreders (33%) heeft meer dan 12 uur aan adviesgesprekken besteed.

30

35

Hoeveel uur hebben alle gesprekken met uw adviseur(s) in z'n totaliteit geduurd? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad n = 389


28

Er wordt steeds meer tijd uitgetrokken om over de hypotheek te praten met een adviseur

Gemiddeld aantal uur

Voorjaar 2012

15

Najaar 2011

31

19

Najaar 2010

24

33

28

0%

10%

18

23

26

20% 1 a 2 uur

30% 3 a 4 uur

40% 5 tot 8 uur

16

20

50%

60%

8 tot 12 uur

18

70%

80%

11

N = 389

6,5 uur

11

N = 320

6,2 uur

N = 307

5,7 uur

9

90%

100%

12 uur of meer

 Sluiters van een hypotheek trekken meer tijd uit voor adviesgesprekken in vergelijking met 2010 en 2011. Er heeft met name een verschuiving plaatsgevonden bij de korte gesprekken (1 a 2 uur). Het aandeel van deze gesprekken is in de voorjaarsmeting van 2012 (15%) bijna gehalveerd ten opzichte van de najaarsmeting in 2010 (28%).

Hoeveel uur hebben alle gesprekken met uw adviseur(s) in z'n totaliteit geduurd? (in de tijd) Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad


29

Hypotheeksluiters besteden gemiddeld 6 uur om zelf informatie te zoeken Gemiddeld aantal uur

Totaal

45

Beheersten

18

24

21

Ambitieuzen

14

22

51

21

15

Gemaksgeorienteerden

59

14

10% 1 a 2 uur

20%

30%

3 a 4 uur

40% 5 tot 8 uur

50% 8 tot 12 uur

60%

11

11

9,3 uur N = 137

10

N = 68

7

14

80%

6,9 uur

11

13

70%

N = 389

18

7

58

6,4 uur

12

15

Adviesgevoeligen

0%

12

90%

N = 159

3,9 uur

N = 25

5,5 uur

100%

12 uur of meer

 Naast adviesgesprekken besteed men gemiddeld ruim 6 uur aan het zelf zoeken van informatie om een juiste keuze voor de soort hypotheek en de aanbieder van de hypotheek te maken.  Beheersten bouwen voor het zelf zoeken van informatie de meeste tijd in. Adviesgevoeligen laten zich liever adviseren en steken minder tijd in het zelf zoeken van een geschikte hypotheek en aanbieder.  55+ers (62%) en lageropgeleide (60%) besteden vaker minder dan 1 a 2 uur aan het zelf zoeken van informatie.

Hoeveel uur heeft u, buiten de adviesgesprekken, zelf besteed om een goede keuze te kunnen maken? Recente sluiters hypotheek die een adviesgesprek hebben gehad n = 389


30

Circa negen op de tien hypotheken wordt door middel van persoonlijk gesprek afgesloten 0 4

2 3 2

89

Door middel van een persoonlijk gesprek

Via de post

Telefonisch

Via internet

Op andere wijze

 Een persoonlijk gesprek bij een tussenpersoon, adviseur of medewerker van een bank/verzekeraar is de meest gangbare wijze voor het afsluiten van een nieuwe hypotheek (89%).

Weet niet

Op welke wijze (medium) heeft u uw hypotheek afgesloten? Alle recente sluiters hypotheek n = 397


31

De assurantietussenpersoon is het meest gebruikte kanaal voor afsluiten van de hypotheek 50 44

45

41 38

38

40

37

37

35

35

31

31

31

30 25

22 19

19

4

5

5

3 2

3 2

2

18

18

3

3

2

2 1

Voorjaar 2010

Najaar 2010

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

N = 410

N = 351

N = 419

N = 374

N = 397

20 15 10 5 0 Bank

Assurantietussenpersoon

Hypotheekketen

Verzekeringsmaatschappij

Ander kanaal

 Circa vier op de tien hypotheeksluiters (41%) heeft via de assurantietussenpersoon de hypotheek gesloten. Hiermee is het aandeel van het intermediaire kanaal voor het eerst groter dan het bancaire kanaal (31%).  55+ers sluiten het vaakst via het bancaire kanaal (50%) en relatief weinig via de assurantietussenpersoon (24%).

Weet ik niet

Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten? (in de tijd) Alle recente sluiters hypotheek


32

Bij starters is assurantietussenpersoon meest gebruikte kanaal voor afsluiten van de hypotheek 45

42

41

40 36 35

35 31

31

29

30

36

34 33

30

27

24

25

22

20

18

15 10 4

3

3

3

2 2

2 1

2 1

1

1 1

Voorjaar 2010

Najaar 2010

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

5 0 Bank


Hypotheekketen

2


Ander kanaal

Weet ik niet

Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten (in de tijd) Alle recente starters hypotheek


33

Bij oversluiters assurantietussenpersoon ook meest gebruikte kanaal voor afsluiten hypotheek 60 52 48

50 45 42

40

40

36

37 30

29

30

24

20

17 13

12

12

10

7

7

3 1

2 2

2 1

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

5 3 3

3 3 2

Voorjaar 2010

Najaar 2010

0 Bank


19

Hypotheekketen


Ander kanaal

Weet ik niet

Bij wie of welk kanaal heeft u deze hypotheek afgesloten? (in de tijd) Alle recente oversluiters hypotheek


34

Beloning


35

Assurantietussenpersonen en hypotheekwinkels maken over het algemeen de beloning transparant 25

De adviseur heeft dit mondeling aangegeven 19 17

De adviseur heeft een schriftelijk document meegegeven 14 4 4

De adviseur heeft een schriftelijk document toegestuurd

19

30

26

20

5 7 28

34

Zowel mondeling als schriftelijk aangegeven

42

15

De adviseur heeft dit niet aangegeven

4

Weet ik niet

Totaal

30

5

0 (Assurantie)tussenpersoon

5

14

5

10

6

15

10

15

Hypotheekketen

20

25

30

35

40

45

Direct (Bank+verzekeraar)

 Adviseurs die werken voor een hypotheekwinkel maken de vergoeding die zij ontvangen voor de diensten die ze leveren het meest transparant (91%). Ook assurantietussenpersonen laten weten op welke wijze zij worden betaald (89%).

Op welke wijze heeft de adviseur aangegeven hoe hij voor zijn diensten wordt beloond?

 Ruim de helft van de adviseurs bij banken en verzekeraars (55%) geeft inzicht in de beloning voor geleverde diensten.

Alle recente sluiters hypotheek n = 397


36

Fixed fee en provisie zijn de meest voorkomende beloningsvormen 32

Fixed fee 20 21

Provisie

37

10

Het advies is gratis

12

6

2

22 11

0 0

Prijs advies is verwerkt in totale kosten hypotheek

32 3 3

Op uurbasis

10

0 0 0 0

Provisie, maar de adviseur betaalt een deel terug Op andere manier

1 3

7 7 7 10 10

Ik weet niet hoe mijn adviseur beloond wordt 0 Totaal

54

38

7

(Assurantie)tussenpersoon

10

14 20

20 Hypotheekketen

30

40

50

60


 Eén op de drie hypotheekadviseurs (32%) wordt beloond op basis van een van tevoren afgesproken bedrag (fixed fee). Bij tussenpersonen (54%) wordt meer dan helft beloond op basis van fixed fee.

Hoe wordt uw hypotheekadviseur volgens u beloond?

 Beloning op basis van provisie komt met name voor bij personen die via een hypotheekwinkel de hypotheek afgesloten hebben (37%).


 Circa één vijfde van de personen die direct bij de bank of verzekeraar gesloten heeft (22%), denkt dat het advies gratis is.


n = 397

37

Beloning op basis van fixed fee stijgt ten koste van provisie 70 60

59

50

50

47 42 39

40

39 39 31

34

30 20

15 11

10

26

25

12

10

9

8

8

9 5

5

0 Najaar 2009 N = 157

Voorjaar 2010 N = 216

Najaar 2010

Voorjaar 2011

Najaar 2011

Voorjaar 2012

N = 160

N = 205

N = 186

N = 215

Op basis van provisie

Fixed fee

Gratis

Weet niet

 Het aandeel adviseurs dat op basis van fixed fee wordt beloond stijgt ten koste van adviseurs die op provisiebasis werken.  Het aandeel sluiters dat niet weet hoe de adviseur wordt beloond is vrijwel gelijk gebleven in de afgelopen jaren.


Hoe wordt uw hypotheekadviseur volgens u beloond? (in de tijd) Alle recente sluiters hypotheek die via een (assurantie)tussenpersoon of hypotheekketen gesloten hebben via een persoonlijk gesprek 38

Circa één op de vijf onderhandelt over de kosten van het hypotheekadvies

Totaal

5

(Assurantie)tussenpersoon

7

Hypotheekketen


14

12

5

2

0%

77

78

20

3

75

13

10%

4

80

20%

30%

40%

50%

5

60%

70%

80%

90%

Ja, ik heb over kosten onderhandeld, maar zonder resultaat

Ja, ik heb met resultaat over de kosten onderhandeld

Nee

Weet ik niet

 Bij het afsluiten van de hypotheek onderhandelt circa één op de vijf (19%), met wisselend succes, over de kosten van het hypotheekadvies die aan de adviseur moet worden betaald.  Het loont om te onderhandelen met de adviseur want ongeveer drie op de vier sluiters die onderhandelt boekt resultaat.  Het aantal sluiters dat onderhandelt over de kosten voor hypotheekadvies is gelijk gebleven in vergelijking met de afgelopen metingen.

100%

Heeft u bij het afsluiten van de hypotheek onderhandeld over de kosten die u voor het hypotheekadvies aan de adviseur moet betalen? Alle recente sluiters hypotheek n = 397


39

Bijlagen


40

Onderzoeksverantwoording 

Doel: in kaart brengen van ontwikkelingen in het financiële keuzegedrag van de Nederlandse financiële consument.



Veldwerkperiode: 26 april t/m 13 mei 2012.



Doelgroep: representatieve steekproef van de Nederlandse bevolking (18+), waarbij een oversampling is gehanteerd van mensen die in de periode november 2011 tot en met april 2012 een hypotheek hebben afgesloten.



Weging: De representatieve steekproef is herwogen naar een afspiegeling van de Nederlandse bevolking (18+) en gewogen naar leeftijd, geslacht, opleiding en district. De groep hypotheeksluiters is gewogen naar leeftijd.



Methode: online onderzoek, vooraf is het volledige panel gescreend om de juiste groepen consumenten voor dit onderzoek te kunnen benaderen.



Steekproefomvang: de netto steekproef bestaat uit 414 respondenten die representatief zijn voor de Nederlandse bevolking (18+) en uit 397 recente sluiters van een hypotheek.



Rapportage: Alle verschillen tussen AFM segmentatie (zie volgende dia), leeftijdsgroepen, opleidings- en inkomensniveau die zijn beschreven, zijn significant.



Belangrijk in het onderzoek zijn de vier soorten financieel beslissers, uitgelegd op de volgende slide.


41

Consumentensegmentatie 

In de rapportage worden termen voor verschillende typen financieel beslissers genoemd. De AFM onderzocht in een eerder stadium hoe Nederlanders financiële beslissingen nemen en concludeerde dat mensen van elkaar verschillen in de manier waarop deze beslissingen genomen worden. Er zijn 4 typen, welke hieronder worden beschreven.



Beheersten verzamelen veel informatie over het financieel product dat zij willen aanschaffen. Zij overwegen veel alternatieven, gaan door tot zij het juiste product hebben gevonden en nemen uiteindelijk zelf de beslissing, zonder financieel adviseur.



Ambitieuzen proberen graag nieuwe producten uit en mijden risico’s hierbij niet. Zij hebben luxe en rendement als drijfveer voor hun besluiten en steken een gemiddelde hoeveelheid tijd in hun keuzeproces.



Adviesgevoeligen laten hun beslissingen over aan anderen. Zij vertrouwen adviseurs blindelings. Zij zijn niet geïnteresseerd in financiële producten en zijn niet perse op zoek naar het ideale product.



Gemaksgeoriënteerden stoppen weinig tijd in het bestuderen van financiële producten en vermijden hierbij risico’s. Zij hebben weinig vertrouwen in financieel adviseurs en kiezen vaak voor standaard producten.



Voor meer informatie of om zelf te testen wat voor type financieel beslisser u bent, kunt u terecht op www.afm.nl/besliswijzer


42

Steekproefoverzicht naar achtergrondkenmerken 9 11

18-24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55 jaar en ouder

15

33 19

27

18 19 35

13

Opleidingsniveau: laag Opleidingsniveau: midden Opleidingsniveau: hoog

34

13

40 42 26

Inkomensniveau: laag Inkomensniveau: midden Inkomensniveau: hoog Inkomensniveau: onbekend

45

20

7

39 41 23 16

34

19

51

Vrouw Man

33

0

10

20

Gemiddeld Nederland 18+ (n = 414)


30

67

49

40

50

60

70

Hypotheeksluiters (n = 397)

43

Steekproefoverzicht naar type financieel beslisser

43

Beheersten 36

22

Ambitieuzen 16

23

Adviesgevoeligen

42

12

Gemaksgeorienteerden 6

0

5

10

15

20

Gemiddeld Nederland 18+ (n = 414)


25

30

35

40

45

50

Hypotheeksluiters (n = 397)

44

AFM Consumentenmonitor voorjaar 2012 Hypotheken

Recommend Documents