4. Burgerjaarverslag Eén van de taken van de burgemeester is om jaarlijks te rapporteren over de kwaliteit van de dienstverlening en de kwaliteit van procedures op het vlak van burgerparticipatie (art. 170 Gemeentewet). In Almelo is gekozen voor een uitgebreide rapportage, met aandacht voor allerlei facetten van dienstverlening, participatie, klachten en bezwaren, en de bijzondere bevoegdheden van de burgemeester. 1. Dienstverlening Inleiding Almelo werkt er al langere tijd aan, om de gemeentelijke dienstverlening structureel te ontwikkelen. Veelal vanuit de gedachte beter tegen lagere kosten. Er gaat heel veel goed. Er zijn bovendien nog voldoende kansen om de gemeentelijke dienstverlening nog verder te verbeteren. Soms missen we nu nog voldoende “harde” feitinformatie, om deze verbetering mogelijk te maken. Dat is een van de zaken waaraan we in 2015 verder werken. Deze informatie moet vooral verder worden ontwikkeld op de gebieden: - zicht op de werkelijke kosten van de dienstverlening; - het hebben van structurele meetcijfers m.b.t. de waardering van onze klanten van onze dienstverlening en; – het hebben van voldoende meetbare normen & afspraken over de te leveren kwaliteit. Klanttevredenheid en benchmarking Het structureel meten van klanttevredenheid (klantfeedback) is een belangrijk hulpmiddel voor het krijgen van inzicht in de geleverde kwaliteit van onze dienstverlening. Dit gaat over alle zogenaamde klantkanalen, waarop de gemeente Almelo haar diensten aanbiedt. Wij leveren onze dienstverlening via bijvoorbeeld www.almelo.nl, elektronische formulieren, e-mail, telefoon, baliebezoeken en persoonlijke gesprekken. Met het door klantfeedback verkregen inzicht, kan de dienstverlening veel actiever worden afgestemd op de verwachting van onze inwoners, bedrijven en instellingen. In 2015 gaan we na elk klantcontact structureel de klanttevredenheid meten. Dit zal gefaseerd worden ingevoerd. Deze manier van het meten van klanttevredenheid komt in de plaats van de traditionele jaarlijkse benchmark publieksdienstverlening. Het meten van klantfeedback na elk klantcontact is voor de klant minder belastend en levert betere informatie voor ons als gemeente op. 1.1 Telefonie, digitale dienstverlening en baliebezoeken Telefonische bereikbaarheid Uit landelijk onderzoek is gebleken dat er vanuit klantperspectief drie belangrijke factoren zijn die de klanttevredenheid van een telefoniegesprek bepalen: 1. of men contact kan krijgen (wordt er opgenomen of niet); 2. de wachttijd totdat er wordt opgenomen (hoe lang duurt het voordat er wordt opgenomen); 3. de kwaliteit van het gevoerde gesprek en het gekregen antwoord. De norm voor de maximale wachttijden zijn in Almelo: 90% opgenomen binnen 1 minuut en 95% opgenomen binnen 3 minuten. Landelijke normen (waaronder de VNG) geven aan dat 90% van de telefoontjes binnen 30 seconden of binnen 1 minuut opgenomen dient te worden. Onze huidige telefooncentrale kan alleen meten volgens de 1-,3- en 5-minutennorm. In 2014 werd in het callcenter van het klantcontactcentrum (0546-541111) in: x 44 % van de gevallen de binnenkomende telefoontjes opgenomen binnen 1 minuut; x 37 % van de gevallen tussen de 1 en 3 minuten; x 11 % van de gevallen tussen de 3 en 5 minuten; x 8% van de gevallen moest men langer wachten dan 5 minuten. 62
Almelo scoort daarmee onder de eigen en de landelijke norm. Deze situatie is al enkele jaren relatief stabiel. Dit doel kan alleen gehaald worden als bijvoorbeeld het aantal telefoontjes met globaal 40% kan worden vermindert, of door meer personele capaciteit voor de telefonie te realiseren. Als dit niet lukt kan ook de norm worden verlaagd. Daarbij dienen de metingen met betrekking tot de klanttevredenheid natuurlijk goed worden betrokken. Mogelijk zijn de technische problemen de oorzaak van de slechtere score. Het totaal aantal telefoontjes is in 2014 nauwelijks meer gedaald (zie tabel 1). Door de drie decentralisaties binnen het sociaal domein (zorg voor langdurig zieken en ouderen, jeugdzorg en hulp bij het vinden van werk of het verstrekken van een uitkering) en de overdracht van deze taken naar de gemeente zal het aantal telefoontjes in 2015 naar verwachting weer stijgen. In 2014 zijn de openingstijden elke dag met 30 minuten verruimd door vroegere opening. We zijn op dit moment elke dag van 08.30 tot 17.00 uur telefonisch bereikbaar. Figuur 1. Wachttijden telefonie 0546-541111 callcenter
Tabel 1. Totaal aantal binnengekomen telefoontjes callcenter 2014 Sector Klantcontactcentrum 99.500 Sector Samenleving, Team Contact & Informatie 33.500 Totaal 133.000
2013 102.000 niet gemeten n.v.t.
2012 111.500 niet gemeten n.v.t.
Digitale dienstverlening Er is in 2014 structureel gewerkt om de digitale dienstverlening verder te ontwikkelen. Daarbij is het doel om het gehele proces van aanvraag, behandeling en beoordeling tot de uiteindelijke levering digitaal te laten plaatsvinden. Voor de aanvraag en uitgifte van bv. een paspoort zullen onze inwoners vanwege wettelijke plicht, nog altijd naar de balie moeten komen. In veel gevallen kan de volledige digitalisering niet in een keer worden gerealiseerd. Er wordt dan eerst gestart met het digitaal kunnen aanvragen van het product, terwijl de behandeling en levering nog niet digitaal, maar op papier plaatsvindt. In 2014 zijn de volgende stappen gezet op het gebied van het uitbreiden en verbeteren van de digitale dienstverlening: x Het volledig kunnen aanvragen, beoordelen en leveren van parkeervergunningen en –ontheffingen; x Het digitaal kunnen aanvragen en afhandelen (verantwoorden) van subsidies binnen het sociaal domein; x Voorbereidingen voor het digitaal kunnen aanvragen, behandelen en uitleveren van vergunningen door een volledig herontworpen integraal vergunningverleningsproces;
63
x Een cliëntenportaal (burgerportaal) voor cliënten binnen het sociaal domein, waarin digitaal de maandelijkse uitkeringsspecificatie en de jaaropgave van de uitkering opgezocht kunnen worden, waar de zogenaamde maandelijkse uitkeringsbriefjes digitaal kunnen worden ingeleverd en waar andere interactie tussen cliënten en gemeente kan plaatsvinden; x De in september 2014 opgeleverde nieuwe website www.almelo.nl (zie hiervoor paragraaf 1.3); x Het inrichten van de i-burgerlijke stand, een applicatie die het mogelijk maakt voor inwoners de geboorteaangifte, de huwelijksaangifte en voor begrafenisondernemers de overlijdensaangifte, voortaan online te doen; x Het kunnen verrichten van meldingen openbare ruimte via www.almelo.nl. Ook het aantal digitaal afgenomen standaardproducten kent een stijgende lijn, zie tabel 2. Tabel 2. Voorbeeld enkele digitaal afgenomen standaardproducten Product 2014 2013 2012 2011 Verhuizing 1.053 927 663 67 Uittreksel GBA (nu BRP) 540 619 549 472 Parkeervergunning / 710 240 n.v.t. n.v.t. Baliebezoeken In 2014 was de gemeente Almelo elke ochtend van 09.00 – 12.00 geopend op basis van vrije inloop, van 13.00 – 16.00 uur op basis van afspraak en op donderdagavond van 16.00 – 19.00 uur op basis van afspraak. Enkele specifieke en specialistische producten, zoals naturalisatie, zijn alleen maar op afspraak te verkrijgen. Al jaren is bij de balies de trend te zien dat er langzaamaan minder baliebezoeken plaatvinden. De beperkte stijging in 2014 wordt veroorzaakt door 1.600 baliebezoeken voor het nieuwe product inschrijving RNI (Registratie Niet-Ingezetenen) vanaf begin 2014. Dit is een landelijke voorziening voor niet-ingezetenen, die nodig is om bijvoorbeeld in Nederland te mogen werken. Deze inschrijving kan bij 18 gemeenten in Nederland plaatsvinden, waaronder Almelo. De inschrijving RNI kan vanwege wettelijke plicht alleen via de balie worden afgenomen. Over 5 jaar zal het aantal baliebezoeken door de verlengde geldigheid van het paspoort en de IDkaart van 5 naar 10 jaar, voor personen vanaf 18 jaar, naar verwachting verder gaan afnemen. Een groot deel van de huidige baliebezoeken betreft de aanvraag van reisdocumenten en rijbewijzen. Tabel 3. Aantal baliebezoeken vrije inloop, volgens afspraak overdag, volgens afspraak donderdagavond 2014 2013 2012 2011 2010 vrije inloop 30.190 31.298 37.127 42.179 38.646 Afspraken ’s middags 11.035 9.266 11.142 11.282 10.485 Afspraken donderdagavond 1.796 1.586 1.961 3.555 3.639 Totaal 43.021 42.150 50.230 57.016 52.770 Figuur 2. Verhouding vrije inloop, volgens afspraak overdag, volgens afspraak donderdagavond
64
Het aantal bezoekers dat kiest voor de vrije inloop is nog erg hoog (circa 69%) ten opzichte van de mogelijkheid om een afspraak te maken (circa 26%), waarbij men niet of nauwelijks hoeft te wachten (zie figuur 2). We zien voor 2014 een lichte stijging van het aantal afspraken ten opzichte van de vrije inloop. Er is een duidelijke trend waarneembaar bij het maken van afspraken: bezoekers kiezen steeds vaker voor het maken van een afspraak via internet (via www.almelo.nl) dan via de telefoon of de balie (zie figuur 3). Tabel 4. Totaal aantal gemaakte afspraken 2010 t/m 2014 2014 7.430 8.113 15.543
Afspraken gemaakt via internet Afspraken gemaakt via de telefoon of via de balie Totaal
2013 5.585 6.440 12.026
2012 5.956 7.707 13.663
2011 5.932 9.629 15.563
2010 5.128 9.217 14.351
Figuur 3. Percentage afspraken t.o.v. totaal aantal bezoeken & percentage afspraken internet/telefoon
Wacht- en afhandeltijden bij baliebezoeken Als bezoekers kiezen voor de vrije inloop, dan worden ze geconfronteerd met soms lange wachttijden (zie figuur 4). Met name voor de vakantieperioden waarin veel paspoorten en ID-kaarten verlengd moeten worden, is deze wachttijd soms fors. Op enkele extreme dagen in 2014 liep de wachttijd op tot bijna 1 uur. In de brief die elke inwoner ontvangt voor de verlenging van zijn paspoort of ID-kaart, wijzen wij op het kunnen maken van een afspraak, om wachten te voorkomen. Figuur 4. Gemiddelde wachttijden in minuten tijdens de vrije inloop op de ochtenden (09.00 – 12.00)
Een gemiddeld baliebezoek duurt ongeveer tussen de 8 en 9 minuten. Per soort dienst/product zijn hierbij echter grote verschillen te onderscheiden. Daarbij vergen de eenvoudige en snelle producten nauwelijks 2 minuten en vergen complexe producten en producten met veel handelingen en controle zoals RNI, naturalisatie, inzage stukken en bouwadviezen ongeveer 30 minuten. In 2014 is een duidelijke stijging in de gemiddelde afhandeltijd te zien. Dit wordt veroorzaakt door de nieuwe inschrijving RNI. 65
Figuur 5. Gemiddelde afhandeltijd voor een baliebezoek
1.2 Afhandeling van de post Binnenkomende post wordt gelijk bij binnenkomst gescand en digitaal binnen de organisatie verspreid. Het aantal binnengekomen en geregistreerde poststukken is ten opzichte van 2013 met 1.500 stuks gedaald. Veel uitgaande post wordt nu nog fysiek verzonden, maar door het cliëntportaal binnen het sociaal domein en door de in 2015 geplande aansluiting op www.mijnoverheid.nl zal de fysieke poststroom steeds meer door een digitale stroom worden vervangen. Tabel 5. Binnengekomen en afgehandelde geregistreerde poststukken Maand Nieuw Afgerond Januari 517 664 Februari 518 471 Maart 631 544 April 772 589 Mei 608 571 Juni 545 545 Juli 538 596 Augustus 353 430 September 460 480 Oktober 549 516 November 449 446 December 506 489 Totaal 6.446 6.341 1.3 Website In 2014 is de strategie voor online dienstverlening bepaald en de nieuwe toptakenwebsite www.almelo.nl is volgens planning ingevoerd op 1 september 2014. Hierbij is onze website omgevormd van een gemeentelijk informatie “zendkanaal” tot een klantgericht dienstverleningskanaal. Er wordt geen informatie geplaatst waar onze inwoners geen behoefte aan hebben, oftewel informatie die niet met enige frequentie door onze klanten wordt gebruikt (of gelezen). Een toptakenwebsite heeft als doel om de taken die het meest door de klant worden gebruikt, met de kwaliteit “10 met een griffel” uit te voeren (duidelijk, eenvoudig en goed vinden). Onze website heeft een 8e plek behaald op de lijst van de honderd grootste gemeenten (www.100gemeenten.nl). Dit is een resultaat waar we trots op zijn. De belangrijkste verbeteringen van de nieuwe website: x de website voldoet aan standaarden voor vindbaarheid, toegankelijkheid, gebruiksvriendelijkheid en begrijpelijkheid; x de website is open source, volgens aanbeveling van de rijksoverheid; x er is gebruikgemaakt van de beschikbare, gratis download van de gemeente Vught;
66
x x x x
x x
x x x x
om de website klantvriendelijk en voor bijvoorbeeld kleurenblinden leesbaar te maken, voldoen we aan bijna alle webrichtlijnen 1. De webrichtlijnen zijn landelijk vastgestelde overheidsregels. Een onafhankelijke toets in februari 2015 zal aangeven op welke onderdelen verbetering nodig is; de website is responsive (zij heeft een goede weergave op zowel smartphones, tablets als vaste computers); de website is erg gebruiksvriendelijk. Naar aanleiding van het gebruikersonderzoek van begin 2014 is de structuur van de website volgens de toptakenmethode opgebouwd. De informatie die inwoners van Almelo het meest raadplegen zijn leidend in de structuur van de website; de informatie is bondig, en actueel. De toptakenmethode heeft ertoe geleid dat het aanbod van informatie op de site kleiner is en daardoor beter beheersbaar en actueler. We zijn van 3.000 naar 200 pagina’s gegaan. De website wordt onderhouden door een klein, maar professioneel webteam dat volgens standaarden werkt; de website is begrijpelijk. Alle teksten zijn herschreven om teksten begrijpelijker te maken; soms bellen i.p.v. informatie op de site. Rekening houdend met de Wmo-cliënten is besloten om geen online formulier aan te bieden, maar een telefonische intake mogelijk te maken. Dit zodat eventuele vragen direct beantwoord kunnen worden en de gang naar het stadhuis voor deze doelgroep niet nodig is. Het proces is nu te complex voor de website; voor een aantal producten en diensten wordt gebruikt gemaakt van andere websites. Vanuit www.almelo.nl linken we naar de sites. Eind 2014 zijn bijvoorbeeld de bestemmingsplannen en wegafsluitingen op deze manier aangeboden; de website is goed beveiligd en alle formulieren hebben een privacy-/veiligheidscheck ondergaan; zelf online een afspraak wijzigen of af te zeggen, is vanaf nu aan mogelijk; om de website continue op peil te houden, monitoren we het gebruik van de website structureel.
Ambities voor 2015 De basis voor de toptakenwebsite is in 2014 gezet. In 2015 ligt de focus op het doorontwikkelen van de website om de online dienstverlening nog verder te verbeteren. Verschillende online toepassingen, waaronder webcare via social media, worden verder onderzocht en waar mogelijk al ingezet voor betere digitale dienstverlening. 1.4 Wmo – Wet maatschappelijke ondersteuning In de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) zijn onder meer de voormalige welzijnswet, de Wvg (Wet voorziening gehandicapten) en delen van de AWBZ (huishoudelijke hulp, vervoersvoorzieningen, lichte begeleiding) opgenomen. De hoofddoelstelling van de Wmo is het bevorderen van participatie en zelfredzaamheid. We willen dat alle mensen de kans krijgen om mee te doen aan het sociaal-maatschappelijke leven. Als er beperkingen zijn dan heeft de gemeente de plicht deze beperkingen te compenseren door het verstrekken van algemene of individuele voorzieningen. De Wmo is de wet die hiervoor de kaders geeft. In de Wmo staan naast de voorzieningen voor mensen met beperkingen ook het ondersteunen van vrijwilligers en mantelzorgers en enkele kwetsbare groepen van mensen en aandachtsgebieden (onder andere openbare geestelijke gezondheidszorg) centraal. Om de doelstellingen van de Wmo te realiseren is samenwerking en afstemming tussen beleid, voorzieningen en organisaties in de stad cruciaal. Vanaf 1 januari 2015 treedt de nieuwe Wmo in werking. Verschillende onderdelen die nu nog onder de Awbz vallen worden naar de gemeenten gedecentraliseerd. In 2014 heeft de focus gelegen op de voorbereiding van deze grote veranderingen en het zorgen voor continueren van de zorg voor mensen die hierop zijn aangewezen.
1
Zie https://www.almelo.nl/proclaimer voor die webrichtlijnen waar www.almelo.nl op dit moment niet aan voldoet. De webrichtlijnen zijn soms erg technisch van aard. 67
Wmo-benchmark Jaarlijks worden de resultaten van de Wmo over het voorgaande jaar gemeten en vergeleken met andere gemeenten in Nederland. In 2014 deden 87 gemeenten mee aan de benchmark. Almelo scoort gemiddeld in vergelijking met gemeenten in dezelfde grootteklasse en in vergelijking met alle gemeenten die deelnemen aan de benchmark. In totaal worden acht onderdelen gemeten en alle onderdelen samen geven deze score. Als we kijken naar de afzonderlijke onderdelen, dan geeft dat het volgende beeld: x ten opzichte van vergelijkbare gemeenten is de score gemiddeld op de onderdelen leefbaarheid, mantelzorg, jeugd, vrijwilligers en opvang; x iets onder het gemiddelde wordt gescoord op toegang en oplossingen voor Wmo-ondersteuningsvragen; x Almelo scoort bovengemiddeld op de onderdelen beleidsparticipatie en wonen, zorg en toegankelijkheid. 1.5 Verantwoording burgerjaarverslag 2013 Negatieve score landelijke benchmark publiekszaken, onderdeel wachttijden: Almelo heeft voor de totale benchmark in 2013 een 7.8 gescoord, maar de soms lange wachttijden vielen hierbij in negatieve zin op. In 2015 wordt bekeken hoe dit kan worden opgelost en of het volledig werken op afspraak hiervoor de oplossing is. Daarnaast is voor de kerntakendiscussie een bezuinigingsvoorstel aangereikt om volledig op afspraak te gaan werken. Telefonische bereikbaarheid: ondanks extra verrichte activiteiten, om de telefonische bereikbaarheid in 2014 te verbeteren, is deze in 2014 nog niet verbeterd, maar helaas nog enigszins verslechterd. In 2015 dient of de norm naar beneden te worden bijgesteld, of het aantal telefoontjes met 40% te worden verminderd, of extra capaciteit te worden toegevoegd om dit onderdeel te kunnen behalen. Daarbij is het betrekken van de gemeten klanttevredenheid bij het kanaal telefonie natuurlijk ook van belang. Opleveren nieuwe website www.almelo.nl: is conform gerealiseerd. Daarmee voldoen we ook aan bijna alle normen van de webrichtlijnen 2. Kanaalsturing en verleiding: Dit onderdeel wordt opgepakt binnen het in 2015 te ontwikkelen gemeentebrede programma dienstverlening. Vergunningen: Voor de verbetering van dit onderdeel loopt het project integrale vergunningverlening, waarbij het gehele vergunningverleningsproces via een nieuw integraal proces wordt uitgevoerd. Dit proces wordt in 2015 geïmplementeerd. 2. Participatie 2.1 Participatie van de wijkbewoners: wijkgericht werken in 2014 Participatie Er waren in 2014 weer veel bewoners actief in de wijken. Bewoners zijn actief geweest in wijkcommissies, in een aantal wijken in het groenbeheer en in wijkcentra, sport- en andere verenigingen. Op die manier dragen vele vrijwilligers bij aan de leefbaarheid van de wijken in Almelo. Wijkgericht werken De gemeente is in de gehele stad in alle wijken actief geweest. Netwerken in de wijken worden zoveel mogelijk in stand gehouden, onder andere via de overleggen met de wijkfunctionarissen. Steeds meer gemeentelijke activiteiten worden wijkgericht ingezet. De bredebuurtscholen en het integraal kindcentrum vormen voor veel wijken een ankerpunt, waaromheen zich meerdere wijkgerichte activiteiten afspelen. In 2014 heeft de gemeente GIDS-gelden (Gezond In De Stad) verworven, gericht op het verbeteren van de gezondheidssituatie van kinderen die wonen in achterstandsbuurten. De activiteiten hierbij zullen in 2015 vorm krijgen.
2
Zie https://www.almelo.nl/proclaimer voor die webrichtlijnen waar www.almelo.nl op dit moment niet aan voldoet. De webrichtlijnen zijn soms behoorlijk technisch van aard. 68
Met de transities in zicht is in 2014 gewerkt aan de inrichting van sociale wijkteams. In de wijken de Riet, Ossenkoppelerhoek, Sluitersveld, Kerkelanden en Nieuwstraatkwartier zullen coaches van het sociale wijkteam de hulpverlening rondom jeugdzorg en complexe vragen over de maatschappelijke ondersteuning op gezinsniveaus coördineren en regisseren. Inwoners uit de overige wijken kunnen met hun hulpvragen terecht bij een stedelijk werkend sociaal team. In 2014 is de nieuwe visie op wijkgericht werken in uitvoering genomen. Dit houdt in dat we in de aandachtswijken de uitvoering van de sociale agenda ter hand nemen, door samen met inwoners en professionals een wijkagenda op te stellen. In 2014 zijn er zo voor de wijken Sluitersveld, de Riet, Ossenkoppelerhoek, Kerkelanden en enkele buurten uit Aalderinkshoek en Nieuwstraatkwartier samen met de betrokkenen kwantitatieve en kwalitatieve beelden van de wijk opgesteld op het terrein van leren, werken, opvang en ondersteuning, vrije tijd en veiligheid. Deze beelden van de wijken zullen de basis zijn van de wijkagenda’s en de uitvoeringsagenda’s die hierbij horen. Het beeld van het centrum zal in 2015 opgesteld worden. 2.2 Formele participatie Beleidsadviescommissies Bij de totstandkoming van gemeentelijk beleid kan het college van b en w adviezen van de beleidsadviescommissies krijgen. Deze commissies bestaan uit inwoners met een actieve belangstelling voor en (vaak professionele) deskundigheid op de verschillende vakgebieden. Hieronder komen de drie beleidsadviescommissies aan de orde. Beleidsadviescommissie Gezondheidszorg & Maatschappelijke Aangelegenheden De beleidsadviescommissie Volksgezondheid en maatschappelijke aangelegenheden (Bacma) is in 2014 5 keer bijeen gekomen. De Bacma bestond tot en met 3 februari uit 9 leden; daarna is 1 lid afgetreden. Vanwege een heroriëntatie en wisselingen in de ambtelijke ondersteuning is nog geen nieuwe werving gestart. De Bacma adviseert gevraagd en ongevraagd. Er is bijvoorbeeld advies uitgebracht over het beleidsplan en over de aanpak van de sociale wijkteams. De constructieve en brede blik van de Bacma wordt als zeer waardevol ervaren voor het ontwikkelen van beleid. De leden adviseren zonder last of ruggespraak. De samenstelling eind 2014 is: Chris ’t Mannetje (vz. Bacma), Kadir Biçici, Sandra Maneschijn, Ton Ravers, Cor Niens, André Witvers, Hans Plas, Harrie Bijker en Joop Israël. Tabel 6 Vergaderingen Beleidsadviescommissie Gezondheidszorg en Maatschappelijke aangelegenheden Datum Onderwerp Opmerking 3 februari x Integrale aanpak sociaal domein 14 april 2 juni 15 september 10 november
x Beleidsplan van 5 decentralisaties naar 1 transitie x Strategische inkoop wmo / jeugdzorg x Beleidsplan Samen mee(r) doen
x Concept verordening WMO – Jeugdzorg x Armoedemonitor x Effectiviteit van het re-integratiebeleid
Samen met de KRA Wethouder Timmer te gast
x Procesplanning beleidskader buitensportaccommodaties x Communicatie over de decentralisaties x De participatiesamenleving in Almelo
Beleidsadviescommissie Economie & Werkgelegenheid De beleidsadviescommissie Economie en Werkgelegenheid heeft in 2014 geadviseerd over de nieuwe winkeltijdenverordening. De commissie heeft het college geadviseerd het aantal koopzondagen in Almelo uit te breiden naar 26 en voor een aantal branches uit te breiden naar 52.
69
Beleidsadviescommissie Wonen en Woonomgeving De beleidsadviescommissie Wonen en Woonomgeving heeft in 2014 niet vergaderd. Wmo-adviesraad Almelo De Wmo-adviesraad bestaat uit een aantal afgevaardigden van belangenorganisaties en een aantal vertegenwoordigers van groepen mensen in Almelo. De WMO-adviesraad is een onafhankelijk adviesorgaan. Zij geeft namens belangenorganisaties en gebruikers van Wmo-voorzieningen gevraagd en ongevraagd advies aan het college van b en w van Almelo over Wmo-zaken. Het was voor de Wmo-adviesraad een druk jaar: x Deelname aan de week van de participatie, waarbij een door de Wmo-adviesraad ontworpen rode en groene kaart werden uitgereikt voor zover de gemeente de burger centraal zette of niet. x De Wmo-adviesraad werd betrokken bij en heeft advies gegeven over zowel het Beleidsplan 5D, de daarbij behorende verordening en de Beleidsregels Wmo-Jeugdzorg. x Het politiek beraad is regelmatig bezocht en een keer hebben een aantal gebruikers hun zegje in het politiek beraad gedaan. Ook is gebruik gemaakt van het inspreekrecht. Alhoewel de Wmo-adviesraad aan het college van b en w adviseert, wordt de samenwerking met de raad ook op prijs gesteld. x Er werd afscheid genomen van wethouder Kuik en kennisgemaakt met wethouder Timmer. Natuurlijk kwamen daarbij de transities en de werkwijze van de wijkgerichte aanpak aan de orde. De Wmo-adviesraad heeft aan het einde van het jaar een brief aan de wethouder geschreven met zorgen over de wijkgerichte aanpak en de voorlichting daarover. x Het werken met werkgroepen gaat verder; het is daarbij van belang dat elk lid van de Wmo-adviesraad een groep gebruikers om zich heen verzamelt en dat daardoor een wisselwerking ontstaat tussen de Wmoadviesraad, de gemeente en de achterban. x Naast een aantal algemene ledenvergaderingen zijn de leden van de Wmo-adviesraad regelmatig extra bijeengekomen, bijvoorbeeld om over de verschillende onderwerpen van het komende beleid te praten. Een enkele keer was dat samen met de Beleidsadviescommissie Gezondheidszorg & maatschappelijke aangelegenheden. Inspraak Een traditionele en wettelijke manier waarop de gemeente burgers bij de voorbereiding van beleid betrekt, is vastgelegd in de inspraakverordening. Het informeren van buurtbewoners bij het wijzigen van het bestemmingplan vindt plaats via vaste vormen van publicatie en publicatie op de website. Op www.ruimtelijkeplannen.nl zijn bestemmingsplannen ook digitaal raadpleegbaar. Tabel 7. Inspraakprocedures/ontwerpprocedures van bestemmingsplannen in 2014 Naam Hoe Bezoekers inloop Almelo Noord Oost_Bakhuijs Roozeboomlaan (ontwerp) terinzagelegging n.v.t. Wierdensestraat 157H_Uitbreiding Mosterdpot terinzagelegging n.v.t. Bornsestraat 271-275 terinzagelegging n.v.t. Bavinckel terinzagelegging n.v.t. Pepershaar 2-2a terinzagelegging n.v.t. Haven Noordzijde 37 terinzagelegging n.v.t. Heracles terinzagelegging n.v.t. Castello locatie terinzagelegging n.v.t. Kanaalweg 9 terinzagelegging n.v.t. Breesegge 3 terinzagelegging n.v.t. Robbenhaarsweg tussen 2 en 4 terinzagelegging n.v.t. Grote Bavenkelsweg 15 terinzagelegging n.v.t. Paraplubestemmingsplan geluidszone Industrieterreinen terinzagelegging n.v.t. Dollegoor -Slachthuiskade terinzagelegging n.v.t.
70
Inspraakreacties / zienswijzen geen geen 1 4 geen geen 2 5 geen geen geen geen geen 1
2.3 Onderzoek: informatie ophalen om te leren In 2014 is het gemeentelijke onderzoeksbureau gefuseerd met het onderzoeksbureau van de gemeente Hengelo. Zij vormen nu het Kennispunt Twente en voeren onderzoek uit voor de gemeenten van Netwerkstad Twente en Regio Twente. Via het Omnibuspanel laat de gemeente Almelo onderzoeken hoe inwoners aankijken tegen het gemeentelijk beleid en de ontwikkelingen in Almelo, Aadorp en Bornerbroek. De resultaten van de verschillende onderzoeken gebruikt de gemeente als informatiebron bij het maken van beleid en plannen. Het Omnibuspanel Het aantal leden van het digitale Omnibuspanel Almelo is licht gedaald van 2.885 in 2013 (peildatum 10-22014) naar 2.816 (peildatum 1-1-2015). Hiervan vullen 78 deelnemers (was 88) schriftelijk vragenlijsten in (niet via internet). In 2015 vervalt de mogelijkheid om de vragenlijsten schriftelijk in te vullen. In 2014 is het panel opgeschoond en bijgewerkt (o.a. verhuizingen binnen de stad) en zijn er gericht nieuwe leden geworven onder de 18-jarigen om de representativiteit te verbeteren. Het doel is een zo representatief mogelijk panel van actieve leden te hebben. In 2014 werden vijf burgerpeilingen in het panel gehouden (2013: 6). Uit de peilingen blijkt onder andere dat: ŕ 80 tot 90 procent voldoende sociale steun ervaart uit zijn omgeving; ŕ een kwart van de panelleden mantelzorg verricht en doet dat gemiddeld 13 uur per week; ŕ in de loop der jaren is het gemiddelde cijfer voor de binnenstad gedaald. In 2000 was het cijfer nog een 6,9 en in 2014 6,1. Tabel 8. Omnibuspanel 2014 Datum Onderwerp 01-2014 20e burgerpeiling: wonen, ijking achtergrondvariabelen 03-2014 21e burgerpeiling: kerntakendiscussie, economisch vertrouwen 06-2014 22e burgerpeiling: participatie, financiële situatie 09-2014 23e burgerpeiling: detailhandel (winkelgedrag), gemeenteadvertentie 11-2014 24e burgerpeiling: uitgaansgebied Almelo centrum, leefbaarheid en veiligheid, mantelzorg, woon-werkverkeer, economisch vertrouwen Naast de kernresultaten van de burgerpeilingen zijn onderzoeksrapporten uitgebracht over armoede, een onderwijsmonitor en tweemaal een trendmonitor over de lokale economische ontwikkeling. Ook is gewerkt aan een update van de sociale atlas van Almelo. In februari 2015 zal deze online worden geplaatst, waarbij de wijken op vijf thema’s kunnen worden bekeken. De thema’s zijn: leren, werken, vrije tijd, wonen en vangnet & ondersteuning. 2.4 Politieke participatie Politieke Participatie 2014 De gemeenteraad vervult verschillende rollen: de volksvertegenwoordigende, de controlerende en kaderstellende rol. De raad heeft een werkgroep Politieke Participatie ingesteld, die zich vooral bezighoudt met de volksvertegenwoordigende rol. De werkgroep heeft als doelstellingen geformuleerd: a. Het vergroten van de zichtbaarheid en bereikbaarheid van de raad; b. Het bevorderen van het contact met de inwoners c.q. het verkleinen van de afstand tussen inwoners en de raad; c. Het betrekken van jongeren bij de politiek en het betrekken van de politiek bij de jongeren. Andere wegen om de beleidsvorming en -uitvoering door inwoners te laten beïnvloeden zijn het burgerinitiatief, het spreekrecht en discussie en meningsvorming tijdens het politiek beraad. Ook 71
kunnen inwoners een onderwerp laten agenderen voor het politiek beraad of een petitie aanbieden. Inwoners, sociale partners en betrokkenen worden actief uitgenodigd voor het politiek beraad en het bijwonen van raadsvergaderingen. Werkbezoeken en Stadsdeelbezoeken Ook buiten de raadzaal willen raadsleden weten wat er leeft in de samenleving. Die informatie krijgen ze op verschillende manieren. Raadsleden houden contact met hun achterban, bewoners van buurten en wijken en medewerkers van bedrijven. Ook worden raadsleden regelmatig uitgenodigd door organisaties, bedrijven, belangenverenigingen en cliëntenraden. Daarnaast worden voor raadsleden gesprekken georganiseerd op verzoek van belanghebbenden en bezoeken raadsleden allerlei bijeenkomsten en activiteiten in de stad om te weten wat er speelt. Al die informatie helpt de raad om een zo goed mogelijk beeld te vormen van bepaalde situaties. Dat is belangrijk voor hun uiteindelijke oordeelsvorming. In 2014 bezochten raadsleden onder andere Almelo Sociaal, de brandweer, stadspromotie, de binnenstad en de Wmo-adviesraad. Er zijn daarnaast vier stadsdeelbezoeken afgelegd, waarvan een op de dag van de lokale democratie heeft plaatsgevonden in de binnenstad. Raadsleden krijgen zo een totaalbeeld van wat er gaande is in de stadsdelen. De week van de lokale democratie Dit jaar viel de week van de lokale democratie in het herfstreces. Daarom is gekozen om aan de dag van de democratie aandacht te besteden. Conform het raadsprogramma 2014-2018 wil de gemeenteraad meer naar de samenleving toe. Dit betekent dat de raadsleden een stadsdeel hebben bezocht op de dag van de democratie en zo extra aandacht hebben kunnen besteden aan de democratie. De raadsleden hebben de dag van de democratie benut om met zoveel mogelijk bewoners van de binnenstad in gesprek te gaan. Gesproken is ook met de jeugd over jeugdoverlast en met zwervers over zwerversproblematiek. De raad op straat stond in 2014 in het teken van de gemeenteraadsverkiezingen. Een jaarlijks terugkerende activiteit die in 2014 niet heeft plaatsgevonden op de markt, maar in de raadzaal en op scholen met als thema de gemeenteraadsverkiezingen. In maart hebben raadsleden in het stadhuis met derde- en vierdeklassers van Het Noordik gesprekken gevoerd over de gemeenteraadsverkiezingen. Daarnaast heeft de school gemeenteraadsverkiezingen in de school gehouden. Ouders en geïnteresseerden zijn samen met de raadsleden uitgenodigd om de resultaten van de leerlingen te aanschouwen. Hierbij mochten raadsleden op de “zeepkist” om in 1 minuut hun politieke verhaal te houden voor de aanwezigen. Vanuit verschillende basisscholen kwamen verzoeken of leerlingen met raadsleden in gesprek konden gaan over de gemeenteraadsverkiezingen. Deze gesprekken hebben in de raadzaal plaatsgevonden. Twee klassen hebben de raadzaal bezocht, waarbij ook raadsleden aanwezig waren. Ze hadden vragen voorbereid over de verkiezingen. Daarnaast hebben de leerlingen zelf vier partijen opgericht en werd door de leerlingen gestemd over de voorstellen. Bij de vorige verkiezingen waren studenten van het ROC gastheer/gastvrouw. En dit jaar waren ze voor het eerst met ongeveer veertig ROC studenten lid van een stembureau. Er hebben ook andere activiteiten plaatsgevonden tussen de raad en de jeugd in het onderwijs. Het doel is jongeren kennis te laten maken met de lokale politiek. Een voorbeeld zijn de jaarlijks terugkerende debatwedstrijden in de raadzaal met basisschoolleerlingen van OPOA (openbaar onderwijs). De jury bestaat uit een schoolbestuurslid, een raadslid en de griffier. Wellicht sluiten in 2015 andere basisscholen aan bij de debatwedstrijden. In 2014 zijn diverse klassen van basisscholen, middelbare scholen en het ROC van Twente op bezoek geweest in de raadzaal. Daarnaast hebben raadsleden gastlessen verzorgd op scholen. Het thema was gemeentepolitiek: waar gaat de raad over en wat doet een raadslid?
72
Democratiespelen In samenwerking met ProDemos en de Provincie Overijssel hebben er democratiespelen in de raadzaal plaats gevonden. Leerlingen van het havo en vwo hebben het democratiespel gespeeld. Een raadslid kruipt in de rol van een wethouder en de leerlingen zijn raadsleden. Het thema was openbaar vervoer. Senioren In januari 2014 hebben een aantal 65+-leden van het huiskamerproject Windmolenbroek in de raadzaal met een raadslid gediscussieerd over de rol van raadsleden, democratie, invloed uitoefenen en hoe je de raad kunt volgen. Inspraak en meepraten Tijdens het politiek beraad in 2014 is ingezet op het zoveel mogelijk betrekken van inwoners en betrokkenen bij de oriënterende discussies over agendapunten. Aansluiten bij een geagendeerd onderwerp en meediscussiëren levert meer betrokkenheid op. Sinds de gemeenteraads-verkiezingen op 19 maart 2014 zijn in de politieke beraden 38 onderwerpen aan de orde geweest. Bij 17 onderwerpen hebben belangstellenden mee gediscussieerd in het politiek beraad. Spreekrecht in 2014 We leven in een democratisch land. Inwoners van een gemeente kunnen altijd hun mening geven over besluiten die door de raad genomen worden. De gemeente Almelo heeft daarvoor diverse mogelijkheden gecreëerd. Een formeel instrument daarbij is het spreekrecht tijdens het politiek beraad of de raadsvergadering. Als men zich aanmeldt, kan het woord gevoerd worden over een eigen onderwerp bij een politiek beraad of over agendaonderwerpen bij raadsvergaderingen. In 2014 hebben twee personen gebruikgemaakt van het spreekrecht tijdens een raadsvergadering en waren er vier insprekers voor het politiek beraad. Raadsexcursie In 2014 ging de nieuw gekozen gemeenteraad op 12 en 13 juni op een tweedaagse raadsexcursie. De raadsexcursie was gericht op het versterken van de verbinding tussen raad en samenleving, de beeldvorming over de gemeenteraad in de samenleving en integriteit. Daarnaast heeft de nieuwe gemeenteraad aandacht besteed aan de instrumenten die raadsleden hebben om invloed uit te oefenen op het beleid van de gemeente. Right to challenge Op 13 november 2014 heeft de raad een motie aangenomen over “The right to challenge”, een nieuwe manier voor inwoners om burgerinitiatieven te nemen en te participeren. Inwoners moeten volgens dit principe de gemeente kunnen uitdagen om (een deel van) de taken die door de gemeente worden geleverd, beter uit te voeren dan de gemeente dat doet. De raad heeft het college van b en w opgeroepen te onderzoeken hoe dit in Almelo vormgegeven kan worden.
3.Meldingen, klachten en bezwaren 3.1 Meldingen openbare ruimte Een kapot speeltoestel, niet werkende straatverlichting, losse stoeptegels, vernieling of rondslingerend afval: bewoners kunnen meldingen telefonisch, aan de balie op het stadhuis, via het e-loket op de website of via de stadsdeelbeheerder doorgeven. In de volgende twee tabellen zijn de tien meest voorkomende meldingen en de verdeling van meldingen per wijk opgenomen. Het totale aantal meldingen is ten opzichte van 2013 met ruimt 5% gestegen.
73
Tabel 9. Top 10 van meldingen openbare ruimte Onderwerp 2014 2013
2012
2011
1.155 1.239 706 649 447 404 448 206 139 80
1.194 1.292 677 721 438 559 403 215 183 91
1.347 1.360 604 517 237 407 499 201 174 89
Tabel 10. Verdeling van meldingen over de wijken Wijk 2014 2013 Windmolenbroek 1.262 1.123 Binnenstad 889 826 Schelfhorst 758 770 Wierdensehoek 547 490 Noorderkwartier 490 419 Sluitersveld 446 461 De Riet 361 396 Hofkamp 359 336 Ossenkoppelerhoek 338 358 Nieuwstraatkwartier 209 196 Aadorp 178 152 Bornerbroek 98 96 Totaal 5.935 5.623
2012 1.197 922 781 532 470 452 441 333 327 193 196 112 5.956
2011 1.220 766 702 446 421 484 470 282 373 189 133 122 5.608
Openbare verlichting Reparatieverzoek trottoir, weg, plein Groenvoorziening Wegmeubilair Afval Bomen Riolering Dieren/plaagdieren Verkeer Handhaving/controle
1.194 1.093 783 663 594 559 557 160 149 74
3.2 Klachten Inwoners van Almelo kunnen bij de gemeente een klacht indienen als zij niet tevreden zijn over de manier van werken. De klacht wordt afgehandeld volgens de gemeentelijke klachtenregeling. In onderstaande tabel staat een overzicht van de klachten. Het totale aantal is vrijwel gelijk gebleven. Tabel 11. Overzicht van de klachten (algemeen) van 2011 t/m 2014 Soort klacht 2014 2013 2012 2011 Bejegening 17 10 14 9 Werkwijze 9 15 13 17 Niet nakomen van afspraken 0 0 0 2 Informatieverstrekking 5 5 12 6 Niet ontvankelijk 3 3 1 2 Totaal 34 33 40 36 Klachten beoordeeld door de Overijsselse ombudsman Als de interne klachtenprocedure is afgerond, maar de klager is niet tevreden over de afhandeling van de klacht, dan kan gebruik worden gemaakt van de externe klachtenregeling. De gemeente is hiervoor aangesloten bij de Overijsselse Ombudsman. In 2014 zijn zes klachten door de Overijsselse Ombudsman in behandeling genomen en vier beoordeeld. Eén klacht is zonder hoorzitting afgedaan en er is een herzieningsverzoek ingediend, dat geen aanleiding gaf om een onderzoek in te stellen. Ook is er nog een klacht in behandeling die zonder hoorzitting zal worden afgedaan.
74
Daarnaast is een oordeel in 2014 binnengekomen over een klacht die in 2013 door de Overijsselse Ombudsman is behandeld. Deze klacht is ook zonder hoorzitting afgedaan. In drie gevallen werden de klachten gegrond geacht. De redenen daarvoor waren dat het handelen van de gemeente onvoldoende gemotiveerd of onvoldoende transparant was, er sprake was van onzorgvuldige informatieverstrekking of dat de klager onvoldoende respectvol bejegend was. Klachten sociale zaken en Wmo Klachten over de Wet werk en bijstand (Wwb) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) worden apart geregistreerd en behandeld. Het aantal Wwb-klachten in 2014 (44) is gedaald ten opzichte van 2013 (51). Het aantal (deels) terecht verklaarde Wwb-klachten in 2014 (7) is gedaald ten opzichte van 2013(26). Het aantal Wwb-bemiddelingscontacten in 2014 (77) is gestegen ten opzichte van 2013 (54). Het aantal Wmo-klachten in 2014(2) is gelijk gebleven ten op zichte van 2013 (2). Het aantal (deels) terecht verklaarde Wmo-klachten in 2014 (1) is gestegen ten opzichte van 2013 (0). Het aantal Wmo-bemiddelingscontacten in 2014 (5) is licht gestegen ten opzichte van 2013(0) maar is relatief laag gebleven. Tabel 12. Overzicht klachten sociale zaken en Wmo 2014 * Wwb 44 7 x Als (deels) terecht beoordeelde klachten 14 x Als onterecht beoordeelde klachten x Niet in behandeling genomen klachten 2 x Niet-ontvankelijk 4 x Ingetrokken x Wijziging contactpersoon 9 x Mediation 2 x Doorgezonden 6 x Nog in behandeling
**
Wmo x Als (deels) terecht beoordeelde klachten x Als onterecht beoordeelde klachten x Niet in behandeling genomen x Nog in behandeling x Aantal bemiddelingscontacten *
**
2014 2 1
2013 51 26 10 6 6 2 1
2013 3
2012 38 15 10 7 1
2011 34 10
5
n.v.t.
2012 1 1
2011 1 1
1
6
2 1 1 5
0
1 onterecht verklaarde klacht is aangemeld en behandeld door de Overijsselse Ombudsman. 1 onterecht verklaarde klacht is aangemeld en nog in behandeling bij de Overijsselse Ombudsman. 1 terecht verklaarde klacht is aangemeld en behandeld door de Overijsselse Ombudsman.
3.3 Bezwaren Tegen een besluit van de gemeente kan schriftelijk bezwaar worden gemaakt. Voor de afhandeling van bezwaarschriften kent de gemeente drie categorieën: 1. bezwaren volgens de Algemene wet bestuursrecht (zoals omgevingsvergunningen, verkeersbesluiten, subsidies); 2. sociale zekerheid: de Wet werk en bijstand en de Wet maatschappelijke ondersteuning; 3. gemeentelijke belastingen en de Wet waardering onroerende zaken.
75
Tabel 13. Overzicht van de bezwaarschriften (algemene zaken) van 2011 t/m 2014 Jaar Ongegrond Gegrond Gedeeltelijk Niet Ingetrokken Totaal gegrond/onge-grond ontvankelijk 2011 72 38* 2 14 21 147 2012 62 9 1 15 7 94 2013 57 9 1 15 9 91 2014 40 15 1 10 16 82 * inclusief 26 gegronde bezwaarschriften, die tegen dezelfde omgevingsvergunning waren gericht. De termijn waarbinnen ingevolge de Algemene wet bestuursrecht (Awb) op bezwaarschriften moet worden beslist is verruimd door de komst van de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen. De termijn begint pas te lopen nadat de bezwarentermijn is verstreken. Hiermee is een belangrijke reden van termijnoverschrijding komen te vervallen. De afhandeltermijn van bezwaarschriften is nu in totaal 18 weken (inclusief verdaging). In 2014 werd bij 34% (2013: 30%) van de bezwaarschriften de beslissing op bezwaar genomen binnen de termijn van 12 weken. Bij nog eens 53% (2013: 58%) werd de beslissing binnen 18 weken genomen. In totaal wordt dus bij 87% (2013: 88%) van de bezwaarschriften de beslissing binnen de wettelijke termijn van 12 weken + 6 weken verdaging genomen. In 13% (2013: 12%) van de gevallen is er sprake van overschrijding van de wettelijke termijn waarbinnen een beslissing op bezwaar moet worden genomen. In dit overzicht zijn de bezwaarschriften waarbij geen hoorzitting is gehouden, niet meegeteld. Bezwaarschriften sociale zekerheid Onderstaande tabel geeft een overzicht van de bezwaren tegen besluiten in het kader van de Wet werk en bijstand (Wwb) en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Tabel 14. Overzicht bezwaarschriften sociale zekerheid 2014 2013 2012 Aantal bezwaren 313 353 233 % (deels) gegrond 4,8% 4,8% 7,7%
2011 294 5,0%
Het stabiele percentage (geheel en gedeeltelijk) gegronde bezwaren houdt verband met een nieuwe werkwijze, die medio 2013 is ingezet. Door deze werkwijze herstellen we, indien nodig, besluiten reeds in de beginfase van de bezwaarschriftprocedure. Cliënten zien daardoor regelmatig aanleiding om de bezwaren in te trekken, waardoor het niet nodig is om een beslissing op de bezwaren zelf te nemen. Hierdoor neemt het aantal (geheel en gedeeltelijk) gegronde bezwaren af en neemt het aantal ingetrokken bezwaren toe. Bezwaren belastingen Tabel 15. Overzicht bezwaarschriften en beroepszaken belastingen Aantal Gegrond 2014 2013 2012 2011 2014 2013 2012 Heffingen 917 754 500 456 564 WOZ 415 1083 548 658 196 719 248 Totaal 1.332 1.837 1.048 1.114 760 Beroepszaken Hoger beroepszaken
23 4
23 5
39 1
26 1
11 2
4
2011 379
10
2014 339 198 537 5 1
Ongegrond 2013 2012 364
2011
290
279
1
8 1
14
De stijging van het aantal heffingsbezwaren is vooral te wijten aan de bezwaren afvalstoffenheffing die we hebben ontvangen, in totaal waren dat er 357. Gelet op het feit dat er op dit beleidsterrein ook enkele wijzigingen zijn doorgevoerd, is het niet heel vreemd dat dit tot wat meer bezwaren leidt. 76
Bij de afweging om al dan niet bezwaar te maken tegen de WOZ-waarde wordt, zeker wanneer het om woningen gaat, vooral ingegegeven door de mate waarin de vastgestelde WOZ-waarde “herkenbaar” is. In de onderstaande grafiek is duidelijk zichtbaar dat de waarde die werd vastgesteld voor belastingjaar 2013 door belastingplichtigen logischerwijs als “te hoog” werd ervaren, de vastegstelde waarde lag immers zeker 10% hoger dan het prijspeil op het moment dat men de beschikking ontving. Voor belastingjaar 2014 geldt dat de waarde op waardepeildatum en beschikkingsdatum redelijk in lijn liggen, dit zien we meteen terug in de sterk afgenomen hoeveelheid bezwaarschriften. Figuur 6. Prijsindex woningen (landelijk)
4. De burgemeester legt verantwoording af De burgemeester is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde. In de afgelopen jaren hebben burgemeesters extra bevoegdheden gekregen, op basis waarvan aan personen die ernstige overlast veroorzaken door hinderlijk of zelfs crimineel gedrag een maatregel opgelegd kan worden. De burgemeester maakt terughoudend gebruik van deze bevoegdheden en stemt inzet ervan af met politie en openbaar ministerie in de lokale driehoek. 4.1 Toepassing van de bijzondere bevoegdheden van de burgemeester In de tabel is weergegeven hoe vaak de burgemeester in 2014 van een bevoegdheid gebruik heeft gemaakt. Het afgelopen jaar hebben vier personen een gebiedsverbod gekregen op basis van de Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast. Deze verboden zijn uitgereikt aan daklozen die voor ernstige overlast in het centrum zorgden. De waarschuwingen op basis van het Damoclesbeleid worden verstuurd nadat de politie een hennepkwekerij heeft ontmanteld. De burgemeester wordt daarvan door de politie in kennis gesteld, zodat ter voorkoming van een nieuwe overtreding een waarschuwing tot sluiting van de woning bij herhaling verstuurd kan worden. Het aantal opgelegde huisverboden is de afgelopen jaren redelijk gelijk gebleven. Tabel 16. Overzicht gebruik bevoegdheden burgemeester Bevoegdheid Waarschuwing o.b.v. het Damoclesbeleid in verband met ontmanteling hennepkwekerijen Huisverboden bij huiselijk geweld Waarvan verlengd Waarvan ingetrokken IBS (inbewaringstelling psychiatrische patiënt) Wet maatregelen voetbalvandalisme en ernstige overlast
77
2014 16 41 6 1 68 4
2013 19 29 8 1 59 0
4.2 Terugblik op 2014 in hoofdlijnen Project Woninginbraken en Stop Heling! De daling van het aantal woninginbraken die zich in het laatste kwartaal van 2013 aankondigde, heeft zich in 2014 doorgezet. Het aantal woninginbraken in Almelo is in totaal van 412 naar 264 gedaald, een daling van ruim 35 %. Landelijk is het aantal woninginbraken ook gedaald, maar niet zo sterk als in Twente. Almelo heeft stevig geïnvesteerd in voorlichting en preventie op dit gebied. Deze activiteiten zetten gemeente en politie ook in 2015 voort. Om heling tegen te gaan heeft de burgemeester het Digitale Opkopers Register in oktober aangewezen als het register waarin de aankoop en verkoop van goederen geregistreerd moet worden door de opkopers. Alle goudopkopers, pandjeshuizen en bedrijven die in goederen handelen zijn in het vierde kwartaal van 2014 door de politie bezocht met het dringende verzoek om zich in te schrijven. Daarnaast sluit de gemeente Almelo aan bij de landelijke campagne Stop Heling! Voetbalzaken Het convenant voor het speelseizoen 2014-2015 is vastgesteld door alle betrokken partijen bij de organisatie van het evenement betaald voetbal in Almelo. Dit zijn de Betaald Voetbal Organisatie (BVO) Heracles Almelo, de gemeente Almelo, politie Twente en het Openbaar Ministerie (OM). In tegenstelling tot voorgaande seizoenen hebben de supportersverenigingen het convenant niet ondertekend. Rondom de wedstrijd Heracles - Ajax op 27 april 2014 heeft de burgemeester een veiligheidsrisicogebied aangewezen. De officier van justitie heeft van haar bevoegdheid gebruik gemaakt om binnen dat gebied preventief te laten fouilleren omdat er vermoedelijk wapens en vuurwerk aanwezig zouden zijn. Na afloop van deze wedstrijd was Ajax landskampioen. De feestelijkheden na de wedstrijd zijn ordelijk verlopen. Aanpak criminaliteit In de loop van 2014 is het project ‘aanpak zware criminaliteit’ omgezet in een structurele inzet. In nauwe samenwerking met de partners in de veiligheidsketen zoals de Nationale Politie, het Openbaar Ministerie en het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum Oost-Nederland (RIEC ON) wordt robuust ingezet op het voorkomen en aanpakken van (zware) criminaliteit. De gemeente voert daarin de regie en zet in op vergunningverlening, toezicht en handhaving. Het tegengaan van criminele elementen in onze samenleving verdient blijvende aandacht, zeker in die gevallen waarbij gebruik wordt gemaakt van gemeentelijke voorzieningen zoals vergunningen en subsidies. Dit vraagt om blijvende aanscherping van het gemeentelijk beleid op grond van de Wet Bevordering Integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob). In regionaal verband is een ketenaanpak mensenhandel vastgesteld. Naast het organiseren van bewustwordingsbijeenkomsten op het gebied van mensenhandel voorziet de ketenaanpak ook in integraal en concreet casusoverleg. Nauw hiermee verbonden is de bestuurlijke aanpak van illegale prostitutie. Ook de aanpak van illegale gokactiviteiten in onze gemeente krijgt prioriteit. Niet alleen omdat deze activiteiten veelal gepaard gaan met criminaliteit, maar ook om kansspelverslaving tegen te gaan. Wij worden daarin ondersteund door de Kansspelautoriteit. De criminele jeugdgroep in Almelo is in 2014 met succes ontwricht. Het blijft echter een hardnekkige groep waarop wij ons de komende periode blijven richten. Met de vaststelling van het veiligheidsbeleid 2014 – 2017 “Almelo staat op veilig” worden veiligheidsvraagstukken integraal benaderd, in samenwerking met externe partners en ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid. Het voorkomen en bestrijden van criminele activiteiten draagt bij aan een veilige gemeente. Daarbij gaat het om een veilig gevoel in de woon-, werk- en leefomgeving.
78
Brandweerzaken Naast mijn functie als portefeuillehouder openbare orde en veiligheid ben ik bestuurlijk ook verantwoordelijk voor brandweerzaken. De brandweer is in 2014 voor verschillende incidenten uitgerukt om hulpverlening te bieden. In totaal is brandweer Almelo 683 keer gealarmeerd. Het betreft 391 automatische meldingen, 144 branden (woningen, containers, buitengebied, industrie, et cetera) en 148 overige incidenten (zoals ongevallen en dienstverlening). Rampenbestrijding en crisisbeheersing Samen met Veiligheidsregio Twente heeft de gemeentelijke organisatie zich vooral beziggehouden met de doorontwikkeling van de crisisorganisatie. De voorbereiding, coördinatie en afhandeling van crises en rampen wordt vanuit deze organisatie geregeld. Dat betekent ook dat lokale mensen een rol hebben in de regionale crisisorganisatie. Zo zijn bij het monstertruckincident in de gemeente Haaksbergen ambtenaren van bijna alle Twentse gemeenten actief geweest tijdens het incident en in de weken erna voor het nazorgtraject. Op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing hebben zich in Almelo verder geen incidenten voorgedaan waarbij de burgemeester gebruik heeft gemaakt van noodbevoegdheden. Handhaving Drank- en Horecawet In de Drank- en Horecawet is in de afgelopen jaren een aantal belangrijke wijzigingen doorgevoerd. Zo is de burgemeester vanaf 2013 verantwoordelijk geworden voor het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet. Een taak die voorheen bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit lag. Daarnaast is per 1 januari 2014 de leeftijd waarop alcoholische drank aan jongeren verstrekt mag worden, verhoogd van 16 naar 18 jaar. Ook is in de wet de verplichting opgenomen om op gemeentelijk niveau een vierjarig Preventie- en Handhavingsplan vast te stellen. In oktober 2014 heeft de gemeenteraad van Almelo dit plan vastgesteld. Het plan bevat de hoofdzaken van het beleid met betrekking tot de preventie van alcoholgebruik door jongeren en de handhaving van de wet. Het toezicht en de handhaving worden in de praktijk uitgevoerd door buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) van Stadstoezicht Almelo.
79