3 1 AUG provinsje fryslân provincie frys1ân. çr1. Provinciale Staten van Fryslân. Leeuwarden, 31 augustus 2015 Verzonden,

provinsje fryslân provincie frys1ân çr1 postbus 20120 8900 hm leeuwarden tweebalcsmarkt 52 telefoon: (058) 292 59 25 telefax: (058) 292 51 25

www.frYslan.nl [email protected] www.twitter.com/provfryslan

Provinciale Staten van Fryslân OS

US

8900 HM LEEUWARDEN

Leeuwarden, 31 augustus 2015 Verzonden, 3 1 AUG. 2015 Ons kenmerk Afdeling Behandeld door Uw kenmerk Bijlage(n) : Onderwerp

01242914 Kennis & Ekonomy S. Akkerman / +31 58 292 58 57 of [email protected] 2

: besluitvorming Raad voor de rechtspraak

Geachte Statenleden, Op 31 augustus 2015 ontvingen wij bijgevoegde stukken (Meerjarenplan van de Rechtspraak en Stip aan de horizon). Deze zijn ons toegezonden door de presidenten van de rechtbank Noord-Nederland en het gerechtshof Arnhem Leeuwarden. Via deze weg ontvangt u van ons deze stukken. -

Wij zijn opgelucht dat Leeuwarden een volwaardige Rechtbank én Gerechtshof behoudt als werklocatie voor rechters en ondersteunend personeel. Leeuwarden blijft Justitiehoofdstad van Noord-Nederland. Dat is belangrijk voor de werkgelegenheid in de regio, voor de burger en het gebruik van de Friese taal in de rechtspraak. Dat maken wij op uit de plannen. Tegelijk constateren wij dat de reeds ingezette efficiëncybeweging overeind blijft; één en ander zal wel consequenties hebben voor het administratief personeel bij de gerechten in Nederland en bij Leeuwarden. Zowel de provincie als de gemeente willen voor het behoud van ook hoogwaardige werkgelegenheid op langere termijn blijven meedenken. -

—

Commissaris van de Koning John Jorritsma en burgemeester Ferd Crone hebben de afgelopen maanden samen met de presidenten van het Gerechtshof en de Rechtbank, de Raad voor de Rechtspraak en de minister van Veiligheid en Justitie goede en open gesprekken kunnen voeren. De gesprekken hebben een bijdrage kunnen leveren aan de genomen besluiten. U heeft voor zover onze informatie strekt een uitnodiging ontvangen om op 14 september a.s. in een bijeenkomst nader geïnformeerd te worden door de presidenten van de rechtbank Noord-Nederland en het gerechtshof Arnhem Leeuwarden. —

-

-

-

1/2

-

Ons kenmerk:

01242914

1 1

provinsje fryslân provincie fryslân b Tot slot delen wij u mee dat de Raad van de gemeente Leeuwarden tegelijk met u de stukken ontvangt met een aanbiedingsbrief met dezelfde tekst.

1 tE

Hoogachtend,

Gede ute rde Staten van Fryslân,

erg,etaris

-2/2

Ons kenmerk:

çfj

01242914

de Rechtspraak Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Stip aan de horizon

datum

31 augustus 2015

versie

ARvdW/TW

de Rechtspraak Stip aan de horizon

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden pagina 2 van 15

De stip aan de horizon van het gerechtshof Arnhem Leeuwarden ‘het hof van de zeven provinciën’ -



Inhoudsopgave 1

Inleiding

4

2

Een analyse en een toekomstverkenning

4

2.1

Aanleiding en doel

4

2.2

Uitkomst Rondetafelgesprekken op 26 november 2014

6

2.3

Uitkomst rondetafelgesprekken op 28januari 2015

7

2.4

Uitkomst gesprekken met de eigen medewerkers voorjaar 2015

9

3

Meerjarenplan van de Rechtspraak (MJP)

9

4

Stip aan de horizon

11

4.1

Onderbouwing van de visie

12

5

4.1.1 Compromis van uiteenlopende belangen 4.1.2 Hoofdregels zaaksverdeling en basiswerkplekken 4.1.3 Zittingen in Zwolle 4.1.4 Landelijke competenties 4.1.5 Schema zaaksverdeling 4.1.6 Werkgelegenheid, huisvesting en bestuurszetel Vervolgtraject

12 13 13 14 14 14 15



Inleiding Door wijziging van de Wet op de Rechterlijke Organisatie is per 1januari 2013 het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden ontstaan. De afzonderlijke gerechtshoven Arnhem en Leeuwarden met ieder een eigen en lange traditie, zijn door de wetgever samengevoegd in het nieuwe gerechtshof Arnhem Leeuwarden. In de jaren voor de formele eenwording en daarna is en wordt binnen de gehele Organisatie van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden voortdurend en met volle inzet gewerkt om ook materieel één gerechtshof Arnhem-Leeuwarden te zijn. De signalen van twee rechtbanken binnen het ressort over de rechtseenheid van het gerechtshof alsmede een tweetal ontwikkelingen die op het gerechtshof afkomen (bezuinigingen en de aankondiging dat het hoger beroep inzake sociaal zekerheidsrecht ook wordt ondergebracht bij de gerechtshoven), waren medio 2014 voor het gerechtsbestuur onder andere aanleiding voor een analyse (‘wat gaat goed en wat moet beter?’) en een toekomstverkenning van het gerechtshof. De toekomstverkenning heeft geresulteerd in een ‘stip aan de horizon’. Het gerechtsbestuur houdt vast aan het eerder genomen besluit dat in de eerste vijfjaar van het nieuwe gerechtshof geen grote veranderingen in de organisatiestructuur zullen worden doorgevoerd. Deze termijn loopt op 1januari 2018 af. De tussenliggende periode wordt gebruikt om aan planvorming over de realisatie (‘hoe en wanneer’) van de ‘stip aan de horizon’ te werken. De natuurlijke momenten, zoals de aangekondigde ‘komst’ van het sociaal verzekeringsrecht, zullen zo veel mogelijk worden aangegrepen om stappen te zetten op weg naar de ‘stip aan de horizon’, maar waar nodig zal langer de tijd worden genomen. In deze notitie wordt de ‘stip aan de horizon’ van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden beschreven. Allereerst wordt in hoofdstuk 2 ingegaan op de aanleiding, het doel, de analyse en het resultaat van de toekomstverkenning voor het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de gevolgen van het Meerjarenplan van de Rechtspraak 2015 —2020 (hierna: MJP) voor het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Vervolgens wordt in hoofdstuk 4 de ‘stip aan de horizon’ beschreven en toegelicht waarom voor deze toekomstsvisie is gekozen. Tot slot wordt in hoofdstuk 5 beschreven hoe het vervolgtraject in grote lijnen zal verlopen.

2

Een analyse en een toekomstverkenning

2.1

Aanleiding en doel Het gerechtshof is in alle opzichten het grootste gerechtshof van Nederland. Het ressort ArnhemLeeuwarden omvat zeven provincies en vier arrondissementen: Gelderland, Overijssel, MiddenNederland en Noord-Nederland. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft van de wetgever negen zittingsplaatsen gekregen. De voornaamste taak van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is rechtspreken in hoger beroep in individuele zaken. Daarbij worden van oudsher twee hoofdfuncties van het hoger beroep onderscheiden: de controle op de eerste rechter en de mogelijkheid van herstel van fouten. Het gerechtshof levert voorts een belangrijke bijdrage op het gebied van de rechtseenheid en de rechtsontwikkeling. Voor goede rechtspraak in individuele zaken en de regiefunctie is uniforme rechtstoepassing door het gerechtshof noodzakelijk. Het gerechtsbestuur is door de wetgever belast met de taak om de juridische kwaliteit, de rechtsontwikkeling en de uniforme rechtstoepassing te bevorderen.

de Rechtspraak

Stip aan de horizon

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

pagina 5 van 15

Het gerechtshof heeft zittingsplaatsen in Almelo, Arnhem. Assen, Groningen, Leeuwarden, Lelystad, Utrecht, Zutphen en Zwolle. In Arnhem en Leeuwarden heeft het gerechtshof kantoren met basiswerkplekken en in Zwolle een kantoorlocatie met 18 zogenoemde flexplekken. Overeenkomstig het zaaksverdelingsreglement’ worden in de zittingsplaatsen Arnhem en in Leeuwarden burgerlijke zaken, strafzaken en belastingzaken behandeld. Het gerechtsbestuur heeft bij de vaststelling van de zaaksverdeling getoetst aan de criteria kwaliteit, toegankelijkheid en een gezonde bedrijfsvoering. Op 1januari 2013 is het gerechtshof Arnhem- Leeuwarden formeel ontstaan, maar het is nog op weg naar ook materieel één gerechtshof. Het fysiek samenwerken door medewerkers vanuit de kantoorlocaties in Arnhem en Leeuwarden, zoals gezamenlijk zittingen doen, bevordert de rechtseenheid, de kwaliteit en één (overkoepelende) organisatiecultuur. Om die redenen is het fysiek samenwerken tussen medewerkers vanuit de kantoorlocaties in Arnhem als in Leeuwarden sinds begin 2013 door het gerechtsbestuur bevordert en gefaciliteerd. Mede in dat kader heeft de samenwerking in civiele zaken en in strafzaken in de zittingsplaats Zwolle in de afgelopen periode vorm en inhoud gekregen. Het gebruik van juist deze zittingsplaats wordt door het gerechtsbestuur gefaciliteerd ter bevordering van dejuridische kwaliteit en de uniforme rechtstoepassing (met inachtneming van de toegankelijkheid voor de burger). De zittingsplaats Zwolle is het verbindingspunt in het ressort voor medewerkers uit de kantoorlocaties Arnhem en Leeuwarden en is goed bereikbaar voor rechtzoekendenlprocesvertegenwoordigers. Met de zittingen van het gerechtshof in de zittingsplaats Zwolle wordt afgeweken van de hoofdregels in het zaaksverdelingsreglement. De tekst van het zaaksverdelingsreglement geeft daar de benodigde ruimte voor. In het zaaksverdelingsreglement staat vermeld: “In alle gevallen geldt dat het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden kan besluiten om zaken in een van haar andere zittingsplaatsen binnen het ressort te doen behandelen dan uit de hiervoor vermelde indeling voortvloeit. Dat kan in het bijzonder gebeuren ter bevordei-ing van de goede toegankelijkheid, de kwaliteit (zoals korte doorlooptijden, de concentratie van de benodigde specijieke kennis en/of in geval van samenhang met een andere zaak of andere zaken) en/of een gezonde bedrijfsvoering.” Aanleiding voor een analyse (‘wat gaat goed en wat moet beter?’) en een toekomstverkenning Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden bevindt zich in een transitieproces naar (materieel) één gerechtshof Arnhem-Leeuwarden met meerdere zittingsplaatsen: één Organisatie met een gemeenschappelijke identiteit/cultuur, met onderling afgestemde werkprocessen en met een uniforme rechtstoepassing. Uit brieven 2 van de presidenten van de rechtbanken Midden-Nederland en Overijssel blijkt dat er ultimo 2013 in deze rechtbanken en door de advocatuur en het openbaar ministerie in deze arrondissementen nog onvoldoende (rechts-)eenheid in de sturing door het gerechtshof werd ervaren. De verschillen in de rechtstoepassing door het gerechtshof worden binnen het ressort juist in deze arrondissementen ervaren omdat van de rechtbank Midden-Nederland de zaken van de rechtbanklocatie Utrecht in hoger beroep worden behandeld in Arnhem en de zaken van de rechtbanklocatie Lelystad in Leeuwarden, gelijk de zaken van de rechtbank Overijssel afkomstig van de rechtbanklocatie Almelo in hoger beroep in Arnhem worden behandeld en de zaken van de rechtbanklocatie Zwolle in Leeuwarden. De beide brieven bevatten helaas geen concrete rechtsgebieden noch concrete ervaringen waarmee het ondervonden gebrek aan (rechts-)eenheid werd onderbouwd. Daarom was nadere analyse nodig alvorens door het gerechtsbestuur op dit signaal kon worden gereageerd. Bij die analyse is betrokken dat door ketenpartners in de andere arrondissementen dezelfde of andere problemen bij het gerechtshof worden ervaren. 1

Zaaksverdelingsreglement Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Staatscourant 2014. 11037. Dit zijn schriftelijke reacties (d.d. 9 december 2013 en 13 december 2013) op een inmiddels doorgevoerde aanpassing van het zaaksverdelingsreglement. 2



Tegelijkertijd speelden de aangekondigde landelijke bezuinigingen op onder meer de huisvestingskosten van de Rechtspraak in combinatie met een aankondiging van uitbreiding van de personeelsforrnatie van het gerechtshof als gevolg van het kabinetsstandpunt de rechtspraak van de CrvB (sociaal verzekeringsrecht) onder te brengen bij de gerechtshoven (in één afdeling met het belastingrecht). Eerst in de loop van 2015 is daar het Meerjarenplan van de Rechtspraak (MJP) als ontwikkeling bij gekomen. Doel van analyse en toekomstverkenning Het gerechtsbestuur heeft medio mei 2014 besloten om de analyse en toekomstverkenning te beginnen met het voeren van rondetafelgesprekken. Het doel was zicht krijgen op de ervaringen van de partners in de rechtspraktijk met het fusiegerechtshof Arnhem-Leeuwarden.

Leidende vragen daarbij waren: wat zijn de ervaringen van onze partners met de juridische kwaliteit en in het bijzonder met de uniforme rechtstoepassing door het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden? wat gaat er goed en wat moet beter? en met welke externe belangen van de partners in de rechtspleging moet het gerechtsbestuur rekening houden bij de besluitvorming over de zaaksverdeling en de huisvesting van het gerechtshof ArnhemLeeuwarden?

-

-

-

2.2

Uitkomst Rondetafelgesprekken op 26 november 2014 Op 26 november 20 14 vonden acht rondetafelgesprekken plaats over de rechtstoepassing door het gerechtshof op het gebied van strafrecht, familierecht, handelsrecht, insolventierecht en belastingrecht. Deelnemers aan de gesprekken waren o.a. collega’s van de rechtbanken uit het ressort ArnhemLeeuwarden, advocaten en afgevaardigden van organisaties zoals de Reclassering, Jeugdzorg Nederland en de Belastingdienst. De rondetafelgesprekken op 26 november 2014 hebben in grote lijnen het volgende beeld opgeleverd. De partners in de rechtspraktijk zijn tevreden over dejuridische kwaliteit van het gerechtshof ArnhemLeeuwarden. Hun ervaringen noodzaken niet tot verdere concentratie van de zaaksbehandeling door het gerechtshof, maar zij zouden daar behoudens enkele rechtsgebieden ook geen bezwaar tegen hebben. Er werden nog wel verschillen ervaren tussen de zittingsplaats Arnhem en de zittingsplaats Leeuwarden op het gebied van zowel de formele als de materiële rechtstoepassing, maar deze verschillen nemen merkbaar af. Ook ervaren de partners soms nog wel een verschil in bejegening (formeel versus informeel; zowel door de griffie als ter zitting) tussen de locaties. Zaken in de categorieën insolventierecht (WSNP) en mensenhandel zijn aangewezen wegens opvallende verschillen in de materiële rechtstoepassing. Zaken in de categorieën Familierecht en WSNP-zaken zijn genoemd als zaken waar verdere spreiding van de zaaksbehandeling de toegankelijkheid voor de rechtzoekende ten goede zou komen. Daarnaast zijn diverse operationele verbeterpunten genoemd die niet zozeer een directe relatie hadden met de zaaksverdeling maar wel relevant zijn. Zo blijven de doorlooptijden in het algemeen en het tijdsverloop tussen zitting en (eind)beslissing een punt van aandacht. De ketenpartners beoordelen verder het structureel overleg met het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden waarin gesproken wordt over juridische punten als zeer positief. Daar waar mogelijk zijn acties tot verbetering van de in die overleggen gesignaleerde punten al in gang gezet. Ketenpartners met wie nog geen structureel overleg plaatsvindt, stellen een initiatief daartoe van het gerechtshof op prijs. -

-

Brief aan de voorzitter van de Raad voor de rechtspraak van 15 mei 2014 kenmerk FW/MD 150514 inzake het transitieproces van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.

de Rechtspraak


Stip aan de horizon

2.3

pagina 7 van 15

Uitkomst rondetafelgesprekken op 28 januari 2015 Op 28januari 2015 voerde het gerechtsbestuur rondetafelgesprekken met de bestuurlijke omgeving (de rechtspleging en het openbaar bestuur). De uitkomst van de ervaringen/belangen van de partners in de rechtspleging bij de zaaksverdeling door het gerechtshof’, zijn door het gerechtsbestuur gecombineerd met de twee voorzienbare ontwikkelingen: de door het kabinet aangekondigde uitbreiding van het gerechtshof met rechtspraak op het terrein van het sociale zekerheidsrecht en de door de Rechtspraak aangekondigde bezuiniging op huisvestingskosten (kantoorlocaties). Deze combinatie van gegevens vormden voor het gerechtsbestuur de basis voor het opstellen van drie scenario’s (naast de huidige situatie) waarin naast Arnhem en Leeuwarden ook de locatie Zwolle is betrokken. Vier (praat)scenario’s voor de nieuwe zaaksverdeling van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Via de DESTEP analyse is naar de Demografische, Economische, Sociaal/culturele, Technologische, Ecologische en Politiek/juridische externe factoren van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden gekeken. De analyse vond op macro, meso en micro niveau plaats. De analyse geeft inzicht in de externe omgeving van de Organisatie van het gerechtshof waardoor effectief gebruik kan worden gemaakt van de kansen en bedreigingen waarmee het gerechtshof te maken krijgt. De externe factoren kunnen niet worden veranderd maar er kan wel effectief op worden ingespeeld door het strategisch beleid en de bestuurlijke keuzes voor het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden hierop af te stemmen. De DESTEP analyse en de missie en de visie van het gerechtshof hebben geleid tot tien ontwerpprincipes: 1. Kwalitatief goede appelrechtspleging is ‘raison d’être’ (waarom); 2. Toegankelijkheid en gezonde bedrijfsvoering zijn randvoorwaarden (hoe); 3. Het ‘beste hof’ in Nederland is onze visie (waarheen): a) Een gerechtshof met één uitstraling naar buiten en naar binnen b) Een gerechtshof dat kwalitatief hoogwaardige en tijdige rechtspraak levert in iedere individuele zaak c) Een gerechtshof waar gekwalificeerde mensen graag willen (blijven en komen) werken d) Een gerechtshof dat het vertrouwen verdient van de procespartijen, van zijn ketenpartners en van de burgers e) Een gerechtshof dat de bedrijfsvoering op orde heeft en financieel gezond is; 4. Verbinden, vertrouwen en waarderen van vakmanschap zijn onze kernwaarden; 5. Arnhem, Leeuwarden en Zwolle zijn onze permanente zittingslocaties; 6. Keuze voor concentratie op één of spreiding over meer locaties kan per rechtsgebied verschillen; 7. Locatie Arnhem ligt landelijk centraal, en locatie Zwolle ligt ressortelijk centraal; 8. Eén kantoorlocatie kan meerdere zittingslocaties hebben; 9. Medewerkers hebben hun basiswerkplek in de locatie waar zij hun reguliere werkzaamheden verrichten; 10. Ontwerp (wat) is in fases uit te voeren (wanneer).



De praatscenario’s op hoofdlijnen waren: 0.

Huidige zittingsiocaties en kantoorlocaties: Arnhem en Leeuwarden: Arnhem: zaken van de rechtbanken in Gelderland, Almelo en Utrecht Leeuwarden: zaken van de rechtbanken in Noord-Nederland, Zwolle en Lelystad

1.

Twee zittingslocaties en kantoorlocaties: Arnhem en Leeuwarden: Arnhem: zaken van de rechtbanken Gelderland, Overijssel en Midden-Nederland Leeuwarden.’ zaken van de rechtbank Noord-Nederland

2.

Drie zittingsiocaties en kantoorlocaties in Arnhem, Leeuwarden en Zwolle: Arnhe,’n: zaken van de rechtbank Gelderland Leeuwarden: zaken van de rechtbank Noord-Nederland Zwolle.’ zaken van de rechtbanken Overijssel en Midden-Nederland

3.

Eén kantoorlocatie: Zwolle (ook zittingen in Arnhem en Leeuwarden): Zwolle: zaken van de rechtbanken Gelderland, Midden-Nederland, Noord-Nederland en Overijssel

Bovenstaande scenario’s dienden vooral als praatscenario’s om de voordelen en nadelen van verschillende varianten helder te krijgen. Vanaf de aanvang was duidelijk dat de uiteindelijke keuze van het bestuur ook een variant op of een combinatie van deze praatscenario’s zou kunnen worden. Per scenario zijn de voor- en nadelen benoemd, die ook per rechtsgebied konden verschillen. De verslaglegging van de rondetafelgesprekken met de bestuurlijke omgeving met de voordelen en nadelen bij elk scenario, zijn als bijlage bij deze notitie gevoegd. De rondetafelgesprekken op 28januari 2015 hebben in grote lijnen het volgende opgeleverd. Kantoorlocatie De algemene conclusie is dat het lokale openbaar bestuur pleit voor handhaving van de huidige situatie van een kantoorlocatie in Arnhem en een kantoorlocatie in Leeuwarden. Rechtbanken en het OM pleiten daarentegen voor waar mogelijk één kantoorlocatie met meerdere zittingslocaties. In verband met een uniform logistiek proces zijn zij gebaat bij één griffie per zaakstroom. Voor de overige ketenpartners is de kantoorlocatie niet belangrijk, zij hechten vooral aan de rechtseenheid (ongeacht waar de medewerkers van het gerechtshof kantoor houden) en aan de zittingslocatie (toegankelijkheid). Zittingslocatie Er wordt gepleit voor meerdere zittingslocaties in het gros (80%) van de zaken. Drie zittingsplaatsen vindt men voldoende. De bedoelde 80% wordt vooral gevormd door familiezaken, WSNP-zaken, jeugdzaken, handelszaken waar het particulieren betreft en strafzaken, alsmede de -toekomstige- sociale verzekeringsrechtzaken. Bij belastingzaken zou onderscheid gemaakt kunnen worden tussen particulieren en ondernemingen. Benadrukt wordt dat steeds gekeken moet worden vanuit het perspectief van de burger en het belang van goede rechtspleging / de rechtsstaat. Rechtseenheid en kwaliteit Het appelleren per arrondissement/rechtbank op één locatie van het gerechtshof heeft de voorkeur omdat dit de rechtseenheid en de kwaliteit ten goede komt. Door zowel de balie als de rechtbanken wordt er op gewezen dat gesplitst appelleren lastig is. Geadviseerd wordt alle zaken van de rechtbank Midden-Nederland (appellen van Utrecht en Lelystad) gelijk alle zaken van de rechtbank Overijssel (appellen van Zwolle en Almelo) op één locatie van het gerechtshof te behandelen. -

-

-


2.4


Uitkomst gesprekken met de eigen medewerkers voorjaar 2015 De medewerkers van het gerechtshof en de ondernemingsraad zijn vanaf het begin actief geïnformeerd over het proces van de analyse en de toekomstverkenning met externe omgevingspartners alsook over de uitkomsten van de rondetafelgesprekken op 26 november2014 en 28januari 2015. Dit gebeurde via plenaire informatiebijeenkomsten in de hoflocatie Arnhem en in de hoflocatie Leeuwarden. via bezoeken van de bestuursleden aan de tearnoverleggen, via informatieberichten op Intro en via de overlegvergadering met de ondernemingsraad. De voorzitter van de ondernemingsraad heeft beide bijeenkomsten met de rondetafelgesprekken als toehoorder bijgewoond. Gesprekken met medewerkers en enquête onder medewerkers Tijdens een plenaire bijeenkomst in Arnhem op 5 maart 2015 en in Leeuwarden op 10 maart 2015 heeft de president aan de hand van een presentatie een toelichting gegeven bij de verschillende toekomstscenario’s en vragen beantwoord. In april 2015 en als vervolg op deze plenaire bijeenkomsten heeft het bestuur alle teamoverleggen bezocht om verder over de verschillende scenario’s te spreken. Daarbij is ook dieper op de persoonlijke belangen van de medewerkers bij de verschillende scenario(’s) ingegaan. Naast de gesprekken in de teamoverleggen werd medewerkers ook de gelegenheid geboden om via een enquête op Intro hun persoonlijke belangen onder de aandacht van het bestuur te brengen. Ruim 40% van de medewerkers heeft de digitale enquête ingevuld. Kort samengevat is de conclusie van de teambezoeken en van de enquête resultaten dat verreweg de meeste collega’s bij voorkeur de huidige situatie (scenario 0) willen handhaven, Op de scenario’s 1, 2 en 3 is wisselend gereageerd. De Arnhemse medewerkers zijn positief gestemd over scenario 1, dit in tegenstelling tot de Leeuwarder collega’s. Scenario 2 creëert logistieke problemen en zorgt voor kwetsbaarheid door kleinere eenheden. Scenario 3 geeft voor velen problemen door de toename aan reistijd woon- werkverkeer. De enquête is door verschillende medewerkers benut om de zakelijke voor- en nadelen per scenario te benoemen en bespreken. Tot slot zijn aanvullend op de scenario’s suggesties gedaan en zijn er aandachtspunten meegegeven aan het gerechtsbestuur.

3

Meerjarenplan van de Rechtspraak (MJP) De toekomstverkenning van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden met de omgevingspartners en de eigen medewerkers staat niet op zich. Inmiddels is in de afgelopen maanden een landelijk meerjarenplan voor de Rechtspraak (MJP 201 5-2020) ontwikkeld. Met dit meerjarenplan geeft de Rechtspraak uitvoering aan de agenda van de Rechtspraak 2015-2018 (snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak). Voorts is de Rechtspraak op weg naar modernisering van de zaaksbehandeling door digitalisering van de procedures terwijl ook de reductie van de werkdruk in de gerechten een belangrijk thema is. In het MJP staan de keuzes van de Rechtspraak: wat de komende vijfjaren moet gebeuren en hoe daarvoor naar vermogen financiële ruimte kan worden gemaakt. De uitkomsten van workshops in alle gerechten vormen de basis voor het MJP. Bij de bestuurders van de Rechtspraak stonden bij de MJP-keuzes twee uitgangspunten centraal: Er moet blijvend geïnvesteerd worden in de kwaliteit van de rechtspraak Het financiële kader dient op maat te zijn voor de staatsrechtelijke functie en de maatschappelijke opdracht van de Rechtspraak.

-

-

Gepubliceerd op www.rechtspraak.nl



Om te kunnen investeren in kwaliteit zijn, gegeven de krappe financiële situatie, in het MJP keuzes gemaakt die niet ten koste gaan van die kwaliteit en geen afbreuk doen aan de staatsrechteljke functie en maatschappelijke opdracht van de Rechtspraak. Voor een uitgebreide beschrijving van het MJP 20 15-2020 wordt naar de publicatie over het MJP verwezen. In het kader van de toekomstvisie van het gerechtshof is van belang dat de Rechtspraak gaat investeren in mensen en in digitalisering van de rechtspraak en dat onder meer zal worden bespaard op de huisvesting van de rechtspraak. Uitgangspunt wordt dat de medewerkers in elk gerecht zoveel mogelijk één gezamenlijke thuisbasis krijgen, door ieders (flexibele) basiswerkplek zoveel mogelijk te concentreren in één zittingsplaats per gerecht. Om de beschikbare ruimte in de gerechtsgebouwen en paleizen van justitie beter te benutten, wordt toegewerkt naar een reductie van de kantoorlocaties en een intensiever gebruik van de kantoorlocaties (conform de Rijkshuisvestingsnorm). In dat kader wordt ook de verdeling van zaken over de zittingsplaatsen van een gerecht aangepast. Daarbij wordt onderscheid . 5 gemaakt tussen een basis zaakspakket, een uitgebreid zaakspakket en een volledig zaakspakket Het ressort Arnhem-Leeuwarden omvat vier arrondissementen met in ieder arrondissement een rechtbank met meerdere zittingsplaatsen. In de MJP-periode 20 15-2020 worden de zaken per rechtbank in het ressort als volgt over de zittingsplaatsen verdeeld: Zaaksverdeling Reditbanken ja resaxt Arnhem Leeuwarden -

z2ahkkot

Red,Lbnk ZtingpIat

-Gwnin,n NooidLeeuwarden Nedebnd Assen

Ow4sset

IddenNededind

GedeTHe.d

ZwaHe AImelo Ensdic,dc Ufreda LeIstad Almere Ameroort

—-Ö (—)

0 l• r

ZE rt

.“.

.

]

Arnhem £utphen Apeldoorn Nqmeen

-.-----.-------

De in het MJP vermelde wijzigingen in de zaaksverdeling van de rechtbanken, zijn direct van invloed op de zaaksverdeling van het gerechtshof (op basis van de regels in het huidige zaaksverdelingsreglement van het gerechtshof) en daarmee zijn deze wijzigende omgevingsfactoren van belang voor de eigen stip aan de horizon’ van het gerechtshof. Voorzienbaar is dat meer collega’s van de rechtbank Noord-Nederland hun basiswerkpiek in het gerechtsgebouw in Leeuwarden krijgen, gelijk meer collega’s van de rechtbank Gelderland hun basiswerkplek in Arnhem krijgen. Door het verplaatsen van zittingen is daarnaast voorzienbaar dat het gebruik door de rechtbanken van de zittingszalen in Arnhem, Leeuwarden en Zwolle wijzigt. Zodra de rechtbanken Midden-Nederland en Overijssel de behandeling van hun zaken aanpassen, wijzigt de materiële zaaksverdeling binnen het gerechtshof tussen Arnhem en Leeuwarden. Anderzijds zijn de aanpassingen in de verdeling van zaken en arbeidsplaatsen door het gerechtshof van invloed op de huisvestingsplannen in Arnhem, Leeuwarden en Zwolle.

Kort samengevat bevat een basispakket: kantonzaken, inclusief overtredingen en mulderzaken, een uitgebreid pakket: basispakket en enkelvoudig te behandelen familierechtelijke zaken en strafzaken (zonder gedetineerden) en een volledig pakket: alle zaakscategorieën m.u.v. van landelijke concentraties.

de Rechtspraak


pagina 11 van 15

Stip aan de horizon

4

Stip aan de horizon De eerder vastgestelde missie en visie van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, de uitkomsten van de analyse en de toekomstverkenning (extern en intern) en het MJP 2015 -2020 hebben geresulteerd in een ‘stip aan de horizon’ voor het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Met het formuleren van dit doel krijgen alle belanghebbenden duidelijkheid over de koers van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Uitgangspunt is dat de eerste uitvoeringsstappen op of na 1januari 2018 gezet zullen worden. In de tussenliggende periode zullen plannen worden gemaakt wanneer welke (tussen)stappen gezet zullen worden. De ‘stip aan de horizon’ is geen ideaal plaatje en zal dat ook niet worden omdat de belangen van alle betrokkenen (zowel extern als intern en zowel landelijk als lokaal) tegenstrijdig zijn gebleken. Een voordeel voor de één betekent veelal een nadeel voor de ander. Het gerechtsbestuur is zich daarvan zeer bewust. Mede dankzij de waardevolle gesprekken die het gerechtsbestuur heeft gevoerd met de externe partners (rechtspleging en openbaar bestuur) en de eigen medewerkers is nogmaals naar voren gekomen dat het gerechtshof al indrukwekkende stappen heeft gezet op weg naar ook materieel één gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Dat laat onverlet dat het altijd beter kan en om dat te bereiken heeft het gerechtsbestuur het navolgende voorgenomen besluit genomen: De toekomstvisie van het gerechtshof Arnhem

-

Leeuwarden:

Het gerechtshof behandelt de beroepen van de beslissingen van de rechtbanken Gelderland, MiddenNederland, Noord-Nederland en Overijssel. Als hoofdregel worden alle beroepen van de beslissingen van één rechtbank door één locatie van het gerechtshof behandeld. Daartoe zijn van de negen zittingsplaatsen van het gerechtshof de zittingsplaatsen Arnhem, Leeuwarden en Zwolle regelmatig voor de zittingen van het gerechtshof Arnhem Leeuwarden in gebruik. Zowel in de zittingsplaatsen Arnhem als Leeuwarden wordt (vrijwel) het volledige zaakspakket behandeld, in Zwolle wordt een beperkt zaakspakket uitsluitend ter zitting behandeld. -

Als hoofdregel worden in de zittingsplaats Arnhem de beroepen van beslissingen van de rechtbanken Gelderland, Overijssel en Midden-Nederland behandeld en in de zittingsplaats Leeuwarden de beroepen van de beslissingen van de rechtbank Noord-Nederland. De (landelijke) pachtkamer en grondkamer, de penitentiaire kamer en de militaire kamer behandelt de zaken in Arnhem, de Mulderkamer behandelt de zaken in Leeuwarden. In afwijking van de hoofdregels worden ook beroepen in de zittingsplaats Zwolle ter zitting behandeld, bij voorkeur door een gemengd samengestelde kamer van raadsheren en griffiers die hun basiswerkplek in Arnhem of Leeuwarden hebben. Het gaat daarbij om zaken die bijzondere kennis enlof vaardigheden vergen en om zaken waarbij de nabijheid/toegankelijkheid van een zittingsplaats een zwaarwegend belang vormt voor de rechtzoekende en/of zijn advocaat. De zittingsiocatie Zwolle kan bovendien een brugfunctie vervullen voor het opvangen van pieken en dalen in het zaaksaanbod en/of personele bezetting in Arnhem of Leeuwarden. Conform de hoofdregels van de zaaksverdeling zijn de permanente kantoorlocaties van het gerechtshof uitsluitend in Arnhem en Leeuwarden. Medewerkers van het gerechtshof hebben in één van deze kantoorlocaties hun basiswerkplek. Het bestuur zetelt in Arnhem. In de zittingsplaats Zwolle heeft het hof(18) uitsluitend flexibele werkplekken.



4.1

Onderbouwing van de visie

4.1.1

Compromis van uiteenlopende belangen Kwalitatief goede appelrechtspleging in iedere zaak is ‘raison d’être’ (missie) van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden biedt rechtspraak in hoger beroep in individuele zaken. Daarnaast levert het gerechtshof een belangrijke bijdrage op het gebied van de rechtseenheid en de rechtsontwikkeling. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft ook een regiefunctie ten aanzien van de rechtspleging in het ressort door de rechtbanken Gelderland, MiddenNederland, Noord-Nederland en Overijssel. Zowel voor een goede uitvoering van de rechtsplegingstaak als voor het effectief vervullen van de regierol is uniforme rechtstoepassing door het gerechtshof noodzakelijk. Uniforme rechtstoepassing is gemakkelijker te organiseren op of vanuit één locatie dan vanuit of op meerdere locaties. Bezien vanuit het perspectief van uitsluitend de juridisch inhoudelijke kwaliteit heeft het daarom de voorkeur om alle werkzaamheden en alle medewerkers van het gerechtshof op één fysieke locatie te concentreren. Dit zou ook volledig recht doen aan het MJP uitgangspunt dat de medewerkers van het hof zoveel mogelijk één gezamenlijke thuisbasis krijgen, door ieders basiswerkplek zoveel mogelijk te concentreren in één zittingsplaats van het gerechtshof. Toegankelijkheid voor rechtzoekenden en hun rechtsbijstandverleners (zoals hun advocaten) is een belangrijke randvoorwaarde voor de realisatie van kwalitatief goede appelrechtspraak in het ressort. Het ressort Arnhem-Leeuwarden is met afstand het grootste ressort van Nederland. De geografische afstand (hemelsbreed) tussen het noorden en het zuiden van het ressort bedraagt ruim 200 km (berekend tussen Schiermonnikoog en Kerkdriel) . De toegankelijkheid/bereikbaarheid voor rechtzoekenden en 6 advocatuur van de rechtspraak in hoger beroep in het gehele ressort vergt dat het gerechtshof Arnhem Leeuwarden op verschillende plaatsen binnen het ressort, in de nabijheid van deze belanghebbenden, zijn zittingen houdt. Daartoe heeft de wetgever het gerechtshof Arnhem Leeuwarden negen zittingsplaatsen gegeven. Vanuit het perspectief van uitsluitend de toegankelijkheid heeft het de voorkeur om de werkzaamheden van het gerechtshof op negen fysieke locaties te organiseren. -

-

Een gezonde bedrijfsvoering van het gerechtshof is evenzeer een essentiële randvoorwaarde om kwalitatief goede appelrechtspleging in het ressort te kunnen realiseren. Het meerjarenplan van de Rechtspraak maakt expliciet dat ook het gerechtshof Arnhem Leeuwarden de komende jaren fors zal moeten bezuinigen om te kunnen bijdragen aan landelijke taakstellingen en aan landelijke (en lokale) investeringen in blijvende kwaliteit van de (gedigitaliseerde) rechtspleging. Het in grote getale verplaatsen van de huidige medewerkers (concentreren op één locatie of verspreiden over negen locaties) zou echter leiden tot langjarig hoge transitiekosten waarvoor het bekostigingssysteem van de rechtspraak geen dekking biedt. Vanuit het perspectief van uitsluitend kostenbeheersing op korte en middellange termijn heeft het de voorkeur om de zaaksverdeling en de basiswerkplekken van medewerkers niet te wijzigen. -

Het voorgaande illustreert dat de toekomstvisie op de zaaksverdeling en de organisatie van het gerechtshof Arnhem Leeuwarden een compromis van belangen/perspectieven is. Er zijn nog vele perspectieven aan toe te voegen (zoals van het openbare bestuur: de regionale werkgelegenheid, de rechtbanken en het OM: ivm de logistiek, appelleren op één hoflocatie, de Rechtspraak: bezuinigen op huisvesting, de advocatuur: snelheid/doorlooptijd en de persoonlijke en zakelijke belangen van de medewerkers). —

6

De reistijd van noord naar zuid over de weg bedraagt 2 uur en 30 minuten en met het openbaar vervoer 4 uur en 45 minuten.


4.1.2


Hoofdregels zaaksverdeling en basiswerkplekken Het gerechtsbestuur heeft besloten dat het gerechtshof als hoofdregel het hoger beroep van de beslissingen van de rechtbanken Gelderland, Overijssel en Midden-Nederland in zijn zittingsplaats Arnhem gaat behandelen en het hoger beroep van de beslissingen van de rechtbank Noord-Nederland in zijn zittingsplaats Leeuwarden.

Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de behoefte van de ketenpartners om de beroepen per arrondissement/rechtbank onder te brengen bij één locatie van het gerechtshof. Deze indeling bevordert de uniforme rechtstoepassing door het gerechtshofjegens de ketenpartners per arrondissement. Deze verbeterde rechtseenheid zal leiden tot een toename van de voorspelbaarheid van de beslissingen in individuele zaken en tot een eenduidigejuridische inhoudelijke sturing jegens de rechtspleging in het betreffende arrondissement. Deze keuze sluit ook aan bij het MJP-uitgangspunt dat de medewerkers van het hof zoveel mogelijk één gezamenlijke thuisbasis krijgen in een hoofdlocatie, door ieders basiswerkplek zoveel mogelijk te concentreren in één zittingsplaats van het gerechtshof. Daarnaast is met het oog op de toegankelijkheid van de appelrechtspraak ook gelet op de geografische omvang van het ressort, de zaaksverdeling van de rechtbanken binnen het ressort, de geografische positie in het ressort van de zittingsplaatsen Arnhem en Leeuwarden en de fysieke afstand tussen deze zittingsplaatsen. De medewerkers van het gerechtshof hebben hun basiswerkplek/kantoorlocatie in de zittingsplaats waar zij hun reguliere werkzaamheden verrichten: Arnhem of Leeuwarden. Hierdoor kunnen de medewerkers van het gerechtshof sociale gemeenschappen blijven vonnen. Effectieve sociale gemeenschappen (goede onderlinge samenwerking/sfeer, cultuur, kennisdelen, flexibiliteit) is een kritische succesfactor voor goede rechtspleging door het gerechtshof. Het gerechtshof blijft een Organisatie waar gekwalificeerde mensen (met een basiswerkplek in Arnhem of Leeuwarden) graag willen (blijven en komen) werken. 4.1.3

Zittingen in Zwolle In afwijking van de hoofdregels van de zaaksverdeling worden beroepen ook in de zittingsplaats Zwolle ter zitting behandeld. Het gaat daarbij om zaken die als regel bijzondere kennis en/of vaardigheden vergen (hofbredejuridische kwaliteit en rechtseenheid) en zaken waarbij de nabijheid/toegankelijkheid van een zittingsplaats een zwaarwegend belang vormt voor de rechtzoekende en/of zijn rechtsbijstandverlener (als regel een advocaat). Het gaat bij deze laatste categorie (nabijheid/toegankelijkheid) om de betreffende zaken uit de provincies Overijssel en Flevoland. Met deze uitzondering op de hoofdregels van de zaaksverdeling wordt aansluiting gevonden bij de MJP zaaksverdeling voor de rechtbanken in het ressort. De komende periode zal worden benut voor nader onderzoek en na overleg met de afdelingsvoorzitters en de ondernemingsraad een nadere uitwerking. Onderstaand schema is daarom indicatief. Het succesvol afronden van de huidige digitaliseringsprojecten (programma Kwaliteit en Innovatie) voor de betreffende zaakscategorieën is een randvoorwaarde voor het op structurele basis effectief en efficiënt organiseren van de zittingen van het gerechtshof in Zwolle. -

-

De zittingen in Zwolle zullen bij voorkeur worden gedaan door een gemengd samengestelde kamer van raadsheren en griffiers die hun basiswerkplek in Arnhem of Leeuwarden hebben. Door een ‘gemengde’ personele bezetting van deze zittingen wordt de Amhemse of Leeuwarder kennis en ervaringen hofbreed ook langs de weg van fysieke samenwerking (socialisatie) gedeeld. Bijkomend doel van deze zittingen in Zwolle is een interessant en uitdagend werkpakket voor alle raadsheren enjuridische medewerkers (ongeacht de kantoorlocatie met hun basiswerkplek). Bij het gerechtshof Arnhem Leeuwarden moeten gekwalificeerde mensen, ongeacht hun kantoorlocatie, graag willen (blijven en komen) werken. De 18 flexibele werkplekken in Zwolle worden door medewerkers vanuit Arnhem of -



Leeuwarden benut rondom een zitting in Zwolle. Alle medewerkers hebben hun basiswerkpiek in Arnhem of Leeuwarden en doen daar ook mee met tearnoverleg, jurisprudentiebespreking, intervisie etc. Met de zittingen in Zwolle worden ook incidentele fluctuaties in de instroom van zaken in Arnhem of Leeuwarden hofbreed opgevangen, hetgeen in het belang is van een gezonde bedrijfsvoering. Doordat medewerkers met een basiswerkplek in Leeuwarden ook voor de zittingen in Zwolle worden ingezet, blijft ook in de zittingsplaats Leeuwarden de personele formatie op het benodigde peil voor de Organisatie van kwalitatief goede appelrechtspraak (en behoud van regionale werkgelegenheid). 4.1.4

Landelijke competenties De wetgever heeft de behandeling van enkele landelijke zaakscategorieën exclusief opgedragen aan het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Het gaat om zaken van de militaire kamer, de mulderkamer, de pacht- en grondkamer en de penitentiaire kamer. Deze landelijke kamers blijven zitting houden in Arnhem of in Leeuwarden. Voor de Mulderzaken geldt weliswaar dat Leeuwarden in landelijk perspectief zeer excentrisch is gelegen doch in de praktijk is gebleken dat dit voor partijen geen bezwaren oplevert, te meer omdat in slechts een relatief gering percentage van deze zaken een mondelinge behandeling van het beroep wordt gehouden.

4.1.5

Schema zaaksverdeling

Za a ksve rd ei ing Gerechtshof Arnhem Leeuwarden -

Afdeling

Zaakscategorie Arnhem

Bestuurs recht

Rijksbelastingen Lokale belastingen Sociaal verzekeringsrecht

Handelszaken <€25.000 Insolventierecht (WSNP) Civiel recht Jeugd- en familierecht Overige zaken Pacht-en grondkamer Commuun Beklag ex. art. 125v ieugdstrafrecht Fraude, economie en milieu Strafrecht Mensenhandel Cybercrime Militaire kamer Mulderkamer Penitentiaire kamer

4.1.6

Zittingsplaatsen Leeuwarden Zwolle

-.-

-*--

S S

S

0

0

0

0 0

0 0

0 0

0

0

0 (_)

0

00 0 0

0 0

0 0 0 0

0

Werkgelegenheid, huisvesting en bestuurszetel De werkgelegenheid in het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden als geheel wijzigt niet door de aangepaste zaaksverdeling. Zowel in Arnhem als in Leeuwarden zullen raadsheren, juridisch medewerkers en griffiemedewerkers hun basiswerkpiek hebben. Dit sluit aan bij de uitdrukkelijke wens van de huidige medewerkers van het gerechtshof en het openbare bestuur in zowel Arnhem als Leeuwarden. De behandeling van het aantal zaken in de zittingsplaats Arnhem zal naar verwachting toenemen, in de zittingsplaats Leeuwarden zal het aantal zittingen afnemen. Door de verschuivingen ten opzichte van de huidige zaaksverdeling is geen effect te verwachten op de totale werkgelegenheid bij het gerechtshof



Arnhem Leeuwarden. De werkgelegenheid bij het gerechtshof zal toenemen als de wetgever besluit tot invoeren van hoger beroep in sociaal verzekeringsrechtzaken bij de gerechtshoven. De zittingen van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden zullen worden verdeeld over drie zittingsiocaties: Arnhem, Leeuwarden en Zwolle. Mogelijk zullen als gevolg van de aanpassingen in de zaaksverdeling arbeidsplaatsen binnen het ressort worden verplaatst. Doordat medewerkers vanuit Arnhem en Leeuwarden ook zittingen in Zwolle houden, zal een negatief effect van de toekomstige zaaksverdeling op de werkgelegenheid in de zittingsplaats Leeuwarden naar verwachting relatief gering zijn. -

De huisvesting in Arnhem behoeft aanpassing om voldoende basiswerkplekken (enlof zittingszalen) te kunnen creëren voor de medewerkers (en de zittingen) van het gerechtshof en de rechtbank Gelderland (in het bijzonder als hoger beroep in sociaal verzekeringsrechtzaken wordt ingevoerd). Uitgangspunt bij de verdeling van de basiswerkplekken is het streven naar een natuurlijk evenwicht: in Arnhem en Leeuwarden hebben medewerkers hun basiswerkplek naar rato van de zaaksverdeling over de zit-tingsplaatsen. Daarbij wordt rekening gehouden met het feit dat medewerkers (raadsheren, juridisch medewerkers en medewerkers van de griffie en van bedrijfsvoering) vanuit de zittingsplaatsen Arnhem en Leeuwarden ook in de zittingsplaats Zwolle werkzaam zullen zijn. Dit onderdeel van de plannen vraagt nader onderzoek en na overleg met de afdelingsvoorzitters, de afdeling P&O en de ondernemingsraad nadere concretisering. -

—

Het gerechtsbestuur houdt zijn zetel in de kantoorlocatie Arnhem. De basiswerkplek van de medewerkers bedrijfsvoering wijzigt door deze visie niet.

5

Vervolgtraj eet 1. De gevolgen van het (landelijk) MJP 2015-2020 voor de rechtbanken in het ressort zijn van grote invloed op de planvorming ten behoeve van de realisatie van de toekomstvisie van het gerechtshof. Het door de rechtbanken te hanteren tijdpad is mede bepalend voor het tempo waarin het gerechtshof zijn toekomstvisie kan verwezenlijken. Van het MJP zijn ingrijpende huisvestingsgevolgen te verwachten. In Arnhem zal onderlinge afstemming tussen het gerechtshof en de rechtbank Gelderland noodzakelijk zijn, in Leeuwarden tussen het gerechtshof en de rechtbank Noord-Nederland. 2. Het succesvol afronden van het Rechtspraakprogramma Kwaliteit en Innovatie (KEI) is voor het gerechtshof randvoorwaardelijk om ook in de zittingsplaats Zwolle op structurele basis civiele zaken en strafzaken te kunnen gaan behandelen. Het tempo van het programma KEI is daarom mede bepalend voor het tempo waarin het gerechtshof zijn toekomstvisie kan verwezenlijken. 3. Het gerechtsbestuur besluit, gehoord de ondernemingsraad, over structurele aanpassingen in de zaaksverdeling en basiswerkplekken als verdere stappen op weg naar één gerechtshof ArnhemLeeuwarden. 4. a. Nadere uitwerking van de toekomstvisie (hoe en wanneer) zal door het gerechtsbestuur plaatsvinden, gehoord de medewerkers, het management en de ondernemingsraad. 4. b. In een uitvoeringsplan zullen de benodigde stappen mcl. de natuurlijke momenten, de betrokkenen (intern en extern), de begroting en een tijdpad worden geformuleerd. 5. Het vernieuwde concept zaaksverdelingsreglement zal het gebruikelijke interne en externe consultatietraject krijgen alvorens het wordt gepubliceerd in de Staatscourant.

de Rechtspraak

Meerjarenplan van de Rechtspraak 2015-2020

datum status van

31augustus2015 Voorgenomen besluit Presidenten Raad Overleg

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 2 van 38

De positie van de Rechtspraak Onze democratische rechtsstaat is mede gebaseerd op het principe van de spreiding de,- machten. Voor de bau-gei- moet merkbaar zijn dat de drie staatsmachten wetgevende macht (parlement,), uitvoerende macht (‘regering) en rechterlijke macht elkaam- in evenwicht houden. Rechtspraak neemt dus een essentiële positie in binnen de democratische rechtsstaat. De bescherming van die positie is in die rechtsstaat de taak van alle staatsmachten. —

—

De Rechtspraak heeft de belangm-ijke maatschappelijke opdracht om de grondrechten van burgers te beschermen, strafbare feiten te bem-echten en geschillen te beslechten. Daarvoom- is vel-eist dat de onafhankelijkheid en onpai-tijdigheid zijn gegaîvndeeid en ei- voldoende institutionele waarborgen zijn. Tot die institutionele waarboi-gen behoom-t een passende financiering van de Rechtspraak. Anders dan geldt voo,- regering enparlement, is de Rechtspi-aak voor die financiering afhankelijk van de andere staatsmachten. Dat maakt de Rechtspraak op het punt van de bekostiging kwetsbaar. De Rechtspi-aak mag er op rekenen en moet erop kunnen vertrouwen dat de andere staatmachten met dit gegeven wijs en vei-standig omgaan. Dit Meemjarenplan geeft uitvoering aan de Agenda van de Rechtspraak 20152018. Belangrijke punten uit dit plan zijn investeringen in de modernisering van de behandeling van zaken dooi- digitalisering van de procedure en investeringen in handhaving en versterking van de kwaliteit van het rechterlijke werk, in het bijzonder door het verdem- ontwikkelen van en werken met pmofessionele standaarden. De Rechtspraak realiseert zich dat publieke middelen schaars zijn. Dit betekent dat zij met publiek geld doelmatig omgaat. Zij wijst er op dat de schaarse publieke middelen de institutionele waam-borgen die de bijzondeme positie van de Rechtspraak vereisen, niet in gevaam- mogen brengen. De Rechtspraak spant zich met dit Meemjarenplan tot het uiterste in om doelmatig om te gaan met de publieke middelen, echte,- zonder daarbij haai- staatsrechteljke functie en maatschappelijke opdracht in de waagschaal te stellen.

de Rechtspraak Meerjarenplan van de Rechtspraak 2015-2020

rechtspraak pagina 3 van 38

Inhoudsopgave De positie van de Rechtspraak

2

Samenvatting

5

Meerjarenplan: snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak

1.1 1.1.1 1.1.2

1.2 2

Er moet blijvend worden geïnvesteerd in kwaliteit De financiële ruimte dient toereikend te zijn

Leeswijzer

Investeren in snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak

2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3

2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3

2.3 2.3.1 2.3.2

2.4 2.4.1 2.4.2

2.5 2.5.1 2.5.2 2.5.3 3

Twee uitgangspunten

Investeren voor de samenleving Het programma KEI Netherlands Commercial Court Aanvullende innovaties

Investeren in inhoudelijke kwaliteit Werken met professionele standaarden Organisatie van kennis Inhoudelijke toetsing

Investeren in de besturing en organisatieontwikkeling Vergroten van de professionele ruimte Versterken leiderschap en samenwerking

Investeren in het menselijk kapitaal— HRM Het beste uit mensen halen en de beste mensen binnen halen De veranderen mobiliteitsaanpak

Investeren in digitalisering van rechtspraak

8

9 9 9 10 11

11 11 12 12

13 13 14 15

15 15 16

17 17 18

18

Beschikbaarheid en betrouwbaarheid van IT-systemen IT-Governance IT-kostenniveau

18 18 18

Ruimte maken voor snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak

20

3.1 3.1.1 3.1.2

3.2 3.2.1 3.2.2

3.3 3.3.1

Ruimte maken in het primaire proces

20

Delegatie, ondersteuning en zaaksdifferentiatie 20 Verbeteren logistiek in de samenwerking tussen OM en de Rechtspraak 20

Verminderen werkdruk en ziekteverzuim Aanpak werkdruk Aanpak ziekteverzuim

Ruimte maken in besturing en organisatieontwikkeling Minder bureaucratie

21 21 21

21 21

de Rechtspraak


3.3.2

22

Personele ontwikkelingen

22

3.5

Besparen op IT

23 23 23 23

3.6

3.6.1 3.6.2 3.6.3 3.6.4 3.7

3.7.1 3.7.2 3.7.3 3.7.4

Vereenvoudigen IT-landschap Efficiënt gebruik IT-apparatuur Optimalisering van inzet IT-medewerkers Besparen op de bedrijfsvoering

Uniformeren en verkleinen bedrijfsvoering Besparen op inkoop Optimaliseren bode- en beveiligingsdiensten Evaluatie en taakstelling LDCR Huisvesting

Nieuw locatiebeleid: besparen op gebouwen Flexibele werkplekken Een andere verdeling van werkplekken over de zittingsplaatsen Een andere verdeling van zaken over de zittingsplaatsen

De financiële consequenties van dit MJP

4.1.1 4.1.2 5

Vertegenwoordigen en laten vertegenwoordigen

3.4

3.5.1 3.5.2 3.5.3

4


Geen eigen vermogen meer beschikbaar Flankerend beleid en frictiekosten

Het MJP uitvoeren 5.1

5.1.1 5.1.2

Planning op hoofdlijnen

Uitvoeringsplannen opstellen Tussentijdse toets van de uitvoering van het MJP

Bijlage: Uitwerking locatiebeleid

Uitgangspunten Beschrijving zaakspakketten Regionale uitwerking van de toekomstige huisvesting en zaaksverdeling

24

24 24 25 25 25

26 27 27 27 29 30

30 31 31

32 33 34

34 34 37



Samenvatting De Rechtspraak moet tegelijkertijd moderniseren (digital iseren), investeren in kwaliteit, de werkdruk aanpakken en tegemoet komen aan de vraag van de regering om fors te bezuinigen. Het samenvallen van deze opgaven levert voor de Rechtspraak een enorme uitdaging op. Dit Meerjarenplan (MJP) beschrijft hoe deze uitdaging het hoofd wordt geboden en laat zien wat voor de Rechtspraak het maximaal haalbare is. Uitgangspunten voor dit MJP zijn dat er blijvend moet worden geïnvesteerd in kwaliteit van rechtspraak en dat de financiële middelen toereikend dienen te zijn. Maatre2elen uit het MJP

L)e sunIc’n/cl’ing kun 111e1 ziuidcr recht .sf)I?luk. Dc mcdeu’c’rkc’i% vnu de Ree/it y ncu ik 1()c’lc’Ii cc’!?

glO1C 1CiLifr!IU0OIdc’/i/k/IL’id

dc’ SuinCflJc’l/)!g ScIiiic’II uuiik’ui :c’ rc’clitspruuk. D ’ l?c’chi spraak slaat in 1 dienst van de ‘amen/ding. Eerlijk, anafhunkeli k en onj knlijclh!: 20 iiiciuki cle 1 Rechtspraak het verschil tussen recht en onreehi, t li.Sc’fr! i’ertroui ven en t’cmn1roiii t’!), 1)155e)? ree/it W)0F iedereen t’!? het recht i’an de sterkste. tc’CfrlO1CY

Dit MJP beschrijft enerzijds investeringen die de kwaliteit maakt ,sanic’n leven mogc’li,ik. van rechtspraak borgen en de doelstellingen van de Agenda van de Rechtspraak helpen te realiseren. Anderzijds worden maatregelen beschreven die (financieel) ruimte scheppen en de doelmatigheid van de Rechtspraak optimaliseren. Investeringen De belangrijkste investeringsmaatregelen die in dit MJP zijn beschreven worden hieronder kort benoemd. Modernisering van rechtspraak Een belangrijk punt betreft de investering in snelle en toegankelijke rechtspraak door digitalisering en vereenvoudiging van werkprocessen en procedures. De uitvoering hiervan vindt plaats via het moderniseringsprogramma Kwaliteit en Innovatie (KEI). Dit leidt er toe dat de Rechtspraak digitaal toegankelijk wordt en dat de duur van rechtszaken uiteindelijk gemiddeld veertig procent korter zal zijn. De rechter krijgt meer tijd voor complexe zaken. De gevolgen van dit programma zijn ingrijpend. Medewerkers gaan werken met digitale dossiers in plaats van papieren dossiers. Dit vraagt een behoorlijke omschakeling in de manier van werken. Werken met professionele standaarden

Een andere belangrijke investering is het vergroten van de professionele ruimte van medewerkers. Dit vindt onder meer plaats via het gaandeweg toepassen van uniforme en door rechters ontwikkelde professionele standaarden binnen alle rechtsgebieden. Deze standaarden zijn de codificatie van ongeschreven kwaliteitsnormen binnen de gerechten en zij vormen de grondslag voor zowel de kwaliteit van rechtspraak als het afleggen van verantwoording aan de samenleving, voor nu en in de toekomst. Vanaf 2016 zal geleidelijk in toenemende mate met professionele standaarden worden gewerkt. Betere organisatie van kennis

De Rechtspraak gaat ook verder investeren in de organisatie van kennis. De kwaliteit en frequentie van de vakinhoudeljke overleggen worden verbeterd en medewerkers krijgen maximale digitale toegang tot betrouwbare en actuele informatie.



Vergroten professionele ruimte Bestuurders en leidinggevenden gaan minder monitoren hoe medewerkers hun werk doen en gaan meer sturen op resultaat. Uitgangspunt is dat medewerkers zelf goed weten wat nodig is voor kwaliteit. In het jaarlijkse functioneringsgesprek maken en bewaken leidinggevende en medewerker resultaat- en ontwikkelafspraken. De medewerker legt verantwoording af over de invulling van de geboden professionele ruimte en de bereikte resultaten. Versterken leiderschap en samenwerking De uitvoering van dit MJP vraagt veel van leidinggevenden. Zij moeten er voor zorgen dat de beoogde veranderingen hun weerslag krijgen in het werk van de medewerkers. Daarom is de functie van leidinggevende de komende jaren nog belangrijker. De Rechtspraak zet dan ook in op het versterken van leiderschap. Investeren in het menselijk kapitaal Veranderen betekent dat medewerkers nieuwe vaardigheden moeten aanboren. De Organisatie gaat dat stimuleren door het aanbieden van passende opleidingen en trainingen en via begeleiding door leidinggevenden. Wie die verandering niet kan doormaken omdat zijn of haar functie komt te vervallen, zal zorgvuldig worden begeleid conform geldend flankerend beleid. Contin iie verandering en verbetering van IT Investeren in de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van IT is noodzakelijk, omdat de afhankelijkheid ervan zal groeien. De besturing van het IT-domein van de Rechtspraak wordt gestroomlijnd. Om ook in de toekomst bij de tijd te blijven, wordt eenderde van het IT-budget besteed aan vernieuwing van IT. Voor wat betreft het kostenniveau voor IT wil de Rechtspraak in 2020 uitkomen op ongeveer tien procent van haar totale budget. Ruimte maken De belangrijkste maatregelen die worden genomen om de investeringen mogelijk te maken en medewerkers meer professionele ruimte te geven, worden hieronder kort benoemd.

Delegatie en zaaksd(fferentiatie De competenties van rechters en juridisch medewerkers worden lang niet altijd optimaal ingezet. Ook menen rechters dat zaaksdifferentiatie vaak ontbreekt en dat daardoor eenvoudige zaken onevenredig veel aandacht krijgen. De Rechtspraak gaat daarom de mogelijkheden voor het delegeren van werk, ondersteuning en zaaksdifferentiatie nader onderzoeken. Aanpakken werkdruk en ziekteverzuim De werkdruk binnen de Rechtspraak is vaak te hoog. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de kwaliteit en snelheid van het rechtspreken. De werkdruk wordt aangepakt via diverse in dit MJP benoemde activiteiten, zoals het vergroten van de professionele ruimte en het terugdringen van de regel en controledruk. Ook het naar beneden brengen van ziekteverzuim zal een positief effect op de werkdruk hebben. Ruimte maken in de besturing en organisatieontwikkeling De Rechtspraak wil de regelen controledruk verminderen. Er wordt een onderzoek gestart naar waar de regelen controledruk kan worden teruggedrongen. In elk geval wordt het gebruik van afvinklijstjes en registratieformulieren teruggebracht. Ook wordt onderzoek uitgevoerd naar mogelijkheden om het aantal bestuurders en leidinggevenden te beperken. Verder is een taakstelling opgenomen voor het bureau van de Raad voor de rechtspraak.



De Rechtspraak kijkt ook of de inspraak van medewerkers via projecten effectiever kan worden georganiseerd. Het is belangrijk dat medewerkers die aan projecten of landelijke overleggen deelnemen, dit doen namens collega’s. Personele ontwikkelingen Vanwege het moderniseringsprogramma zal naar verwachting circa veertig procent van de administratieve functies binnen de griffies en ongeveer zeven procent van de functies van juridisch medewerker vervallen. Een groot aantal medewerkers komt daardoor in een mobiliteitstraject terecht. De Rechtspraak heeft hiervoor reorganisatiescenario’s en een mobiliteitsaanpak opgesteld. Als gevolg van KEI werken er straks minder mensen in het primaire proces. Het spreekt voor zich dat de omvang van ondersteunende processen in de bedrijfsvoering hierop wordt aangepast. Besparen op IT en bedrijfsvoering De Rechtspraak gaat maatregelen nemen die gericht zijn op standaardiseren en vereenvoudigen van de IT-systemen, het efficiënt gebruik van IT-apparatuur en het optirnaliseren van de inzet van ITmedewerkers. Ook de bedrijfsvoering van de Rechtspraak wordt zoveel mogelijk geüniformeerd en versoberd. Hierdoor, en doordat er straks beduidend minder mensen op de griffies van de gerechten werken, ontstaan binnen de bedrijfsvoering kleinere teams. Bezuinigen op huisvesting De Rechtspraak moet bezuinigen. Dat is, zonder de kwaliteit en toegankelijkheid van rechtspraak nadelig te beïnvloeden, substantieel mogelijk op de huisvesting. Het kan ook omdat de Rechtspraak beschikt over ongeveer twintig procent meer ruimte dan zij afgezet tegen de huisvestingsnornen nodig heeft. Dat percentage loopt als gevolg van de digitalisering nog verder op. Om een aanzienlijke bezuiniging op huisvesting te realiseren gaat de Rechtspraak in zeven zittingsplaatsen het aantal werkplekken substantieel verminderen en het zaakspakket verkleinen door zaken te verschuiven binnen de betreffende arrondissementen. Verder worden in alle arrondissementen de werkplekken van medewerkers zoveel mogelijk geconcentreerd in één zittingsplaats, met uitzondering van NoordNederland en Zeeland-West-Brabant, waar de concentratie van werkplekken wordt verspreid over twee zittingsplaatsen. Ook gaat in alle gerechtsgebouwen gewerkt worden met flexibele werkplekken en plaatsen tijdonafhankelijk werken. Overal wordt toegewerkt naar de voor de Rechtspraak geldende huisvestingsnorinen ten aanzien van het aantal werkplekken per fte. Naast de besparing die hiermee wordt bereikt, stimuleert deze wijze van huisvesten ook de samenwerking tussen medewerkers en hun professionele ontwikkeling. Mogelijke besparingen Aan het MJP ligt een aantal onderzoeken ten grondslag. De financiële consequenties van de investeringen en maatregelen en de daaraan verbonden cijfers zijn gebaseerd op deze onderzoeken. Ondanks alle inspanningen die de Rechtspraak met dit MJP op zich neemt, blijft een resterende budgettaire problematiek bestaan. Die loopt terug tot een tekort van 32 miljoen euro in 2020 en verdere jaren. Hierover gaat de Raad voor de rechtspraak het gesprek aan met de minister van Veiligheid en Justitie.

de Rechtspraak Meerjarenplan van de Rechtspraak 201 5-2020

1


Meerjarenplan: snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak Dit Meetjarenplan van de Rechtspraak 20 15-2020 (MJP) is door de Rechtspraak opgesteld om een viertal dringende redenen. 1. Uitvoeren van de Agenda van de Rechtspraak In de eerste plaats is dit MJP opgesteld om uitvoering te geven aan de Agenda van de Rechtspraak 2015-2018. De Rechtspraak stelt zich met deze Agenda drie doelen om aan te kunnen blijven sluiten bij de behoeften van en problemen in de samenleving: snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak. De genoemde volgorde geeft de prioriteitsvolgorde van de doelen aan. Deze ambitieuze doelen kunnen alleen in een meerjarig kader worden gerealiseerd. 2. Intensief verandertrafect: pro,ramma KEI Het uitvoeren van het programma Kwaliteit en Innovatie (KEI) vergt de komende jaren veel van de medewerkers’ van de Rechtspraak. Met KEI moderniseert de Rechtspraak de behandeling van zaken door digitalisering en vereenvoudiging van procedures. KEI is noodzakelijk voor het realiseren van de eerste twee doelstellingen van de Agenda van de Rechtspraak. Het MJP is noodzakelijk om de planning van KEI en de planning van andere activiteiten op elkaar af te stemmen.

.4gendu i’aii de Recht.spraali 2015—2018:

DueLs te/lingei: 1. Snelle i’echtsjraah: in 2018 duren rechtszaken 40% kurk’, dan in 2013. 2. ToeganAelijke rechtspraak: in 2018 is (en minste 0% van partijen en profc’s s ionaR tc’ ‘ree Ic’n over de hegri/peli/klmciLi van procedures en de (digitale) toegankelijkheid van rc’c’hi.spraak. 3. i)eskundige rechtspraalt: dc’ Rechtspraak ,stc’l( zich mc’rkl,aur in op tie steeds complexer wordende zake,, in een steeds complcvere scmieiilc’i’in. Versterki,, van dc’ deskundittheid draagt in 2018 ook hij aan snelle en toegankelijke rechtspraak.

3. Werkdruk grondig aanpakken De werkdruk binnen de Rechtspraak wordt vaak als te hoog ervaren. Door de veerkracht van de medewerkers is tot nu toe de kwaliteit van rechtspraak op peil gebleven. De rek is er echter uit. Uit een aantal in 2014 gehouden onderzoeken (Visitatie gerechten, Medewerkerswaarderingsonderzoek en het Tijdbestedingsonderzoek) blijkt dat deze hoge werkdruk een bedreiging vormt voor de kwaliteit van rechtspreken. Dit MJP geeft de medewerkers van de Rechtspraak meer professionele ruimte om onder meer de deskundigheid en kwaliteit op peil te houden en meer naar eigen inzicht te werken aan de afgesproken resultaten. 4. Zor.g voor voldoende financiële ruimte De financiële ruimte is te krap. Het eigen vermogen loopt in drie jaar tijd, van 2013 tot en met 2015, terug van een kleine vijftig miljoen euro naar nul euro. Daarnaast voorziet de financiële langetermijnplaming van de regering in verdere bezuinigingen op de Rechtspraak (de 8,9 procent taakstelling van het kabinet-Rutte II). Dit MJP is opgesteld om de medewerkers en de politiek duidelijk te

Per saldo maakt dit %1.JP Liuidehllk dat de Rechtspraak op termijn met minder geld toe kan. maar niet in de mate waariti dc’ rc’gem’ing dii voor slaat.

Waar in dit MJP wordt gesproken over medewerkers, wordt gedoeld op iedereen werkzaam in de Rechtspraak, ongeacht de functie. Als gedoeld wordt op een specifieke groep medewerkers, zoals rechters (waarmee ook raadsheren worden bedoeld) of leidinggevenden, dan is dat in de tekst gespecificeerd.



maken welke keuzes worden gemaakt en welke investeringen noodzakelijk zijn, én om hen duidelijk te maken dat de Rechtspraak er alles aan doet om de publieke middelen optimaal te besteden. Het samenvallen van de vier genoemde redenen levert voor de Rechtspraak een enorme uitdaging op: de Rechtspraak moet tegelijkertijd moderniseren (digitaliseren), investeren in kwaliteit, de werkdruk aanpakken en tegemoet komen aan de vraag van de regering om fors te bezuinigen. Dit MJP beschrijft hoe deze uitdaging het hoofd wordt geboden en laat zien wat voor de Rechtspraak het maximaal haalbare is. Dit MJP is voor een belangrijk deel gebaseerd op de inbreng van ongeveer zevenhonderd medewerkers, door hen gegeven tijdens de workshops die in het kader van dit MJP zijn gehouden in alle gerechten en andere onderdelen van de Rechtspraak. Om aan te sluiten bij de, inmiddels vertraagde, uitvoering van het programma KEI en om de medewerkers voldoende ruimte te bieden voor het uitvoeren van de Agenda en het MJP, neemt de Rechtspraak met dit MJP twee jaar extra tijd voor het realiseren van de Agenda van de Rechtspraak. Dit betekent dat de drie doelstellingen in 2020 zijn gerealiseerd.

1.1

Twee uitgangspunten De bestuurders van de Rechtspraak hebben voor dit MJP twee belangrijke uitgangspunten voor ogen.

1.1.1

Er moet blijvend worden geïnvesteerd in kwaliteit Op zijn of haar expertise is iedere medewerker een professional. De professional neemt verantwoordelijkheid voor het functioneren van de Rechtspraak als geheel en levert kwaliteit. Dan gaat het bijvoorbeeld om juridisch-inhoudelijke kwaliteit en kwaliteit van bejegening, maar ook om rechtseenheid en tijdigheid. Kwaliteit moet een onlosmakelijk onderdeel uitmaken van het dagelijkse werk van de medewerkers in de Rechtspraak. Daarin moet blijvend geïnvesteerd worden. Daartoe is reden te meer omdat medewerkers te vaak hinder hebben van piekbelasting in hun werk en structureel te veel moeten overwerken. De kwaliteit van het werk komt hierdoor in het gedrang. Lettende op de gezondheid van medewerkers en de kwaliteit van rechtspraak, is structureel overwerken onacceptabel.

Er tiioct wci

einicçwc’rd

I’rtIc’F1 In k[’1//ki1. JLILIJT(E)I /s (1/! :‘LJp broodnndig

Er moet, kortom, blijvend worden geïnvesteerd om de werkdruk terug te dringen en de kwaliteit van rechtspraak te blijven waarborgen. 1.1.2

De financiële ruimte dient toereikend te zijn Er is sprake van te krappe financiële kaders. Er is onvoldoende financiële ruimte. Vanaf 2016 is er financiële krapte op de Rechtspraakbegroting. De kosten stijgen als gevolg van de noodzakelijke investeringen in digitalisering en vereenvoudiging van rechtspraak (KEI). Al in 2016 zijn de opbrengsten bij de afgesproken productgroepprijzen onvoldoende om de kosten te dekken. Uitgaande van de langere termijn kaders van het ministerie van Veiligheid en Justitie (VenJ), houdt de financiële krapte ook op termijn aan en loopt deze zelfs op als niets wordt ondernomen. Hoewel de financiële



problematiek als gevolg van de in dit MJP gepresenteerde maatregelen afneemt, blijft er op termijn, afgezet tegen de langere termijn kaders van VenJ, een structureel tekort bestaan van 32 miljoen euro (2020). Dit zal een onderwerp zijn in de onderhandeling tussen de Raad voor de rechtspraak en de minister van VenJ over de prijzen van rechtspraak voor de periode 2017-2019. Er moeten scherpe keuzes worden gemaakt, die pijnlijk kunnen zijn. Die mogen niet ten koste gaan van de kwaliteit van rechtspraak. Tevens mag van de Rechtspraak worden verwacht dat zij op zuinige en verantwoorde wijze omgaat met publieke middelen en dat zij blijft zoeken naar mogelijkheden om de kosten te verlagen. Daar staat tegenover dat van de andere staatsmachten mag worden verwacht dat zij de Rechtspraak de noodzakelijke budgettaire ruimte verschaffen. Het financiële kader dient zodanig te zijn dat de Rechtspraak haar maatschappelijke taken op het vereiste niveau kan uitvoeren.

1.2

Er 1v çic’L’d,s op gctkc’izd dal KEJ uik’iiid’1ijk aL’!? s k’nvar/aç,’inç,’ PflL’l icli 1’?’e!Igl. (Iii PL’LL?171L’ I’L’1L’kLIli!?L’!! blijkt dat aan lL’rlaging van de kusten echter niet eerder dan in 2018 i’eni’acht !I1aÇ’ WO1”dL’i? CII dat dere vana! 202() ,nu.vimaal 52 miljoen eitro bedraagt.

Leeswijzer Na deze inleiding beschrijft dit MJP in hoofdstuk twee de langjarige investeringen in mensen en middelen die nodig zijn om toegankelijke, snelle en deskundige rechtspraak mogelijk te maken. In hoofdstuk drie worden maatregelen beschreven die ruimte scheppen in het werk van medewerkers en maatregelen die de doelmatigheid van de Rechtspraak optimaliseren. Hoofdstuk vier beschrijft de financiële consequenties van dit MJP. In hoofdstuk vijf wordt een meerjarenplanning op hoofdlijnen geschetst. Daar waar in dit MJP wordt gesproken over ‘rechtspraak’ wordt gedoeld op het primaire proces; het rechtspreken. Waar wordt gesproken over ‘de Rechtspraak’ wordt gedoeld op de organisatie; de gerechten, de bijzondere colleges, de landelijke diensten en de Raad voor de rechtspraak.


2


Investeren in snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak Uit diverse onderzoeken uitgevoerd in 2014 (zoals de Visitatie gerechten, het Tijdbestedingsonderzoek en het Medewerkerswaarderingsonderzoek) blijkt dat fors moet worden geïnvesteerd om te kunnen aansluiten bij de professionele en maatschappelijke eisen die aan goede rechtspraak mogen worden gesteld. Uit het in 2014 gehouden Klantwaarderingsonderzoek blijkt dat rechtzoekenden en externe professionals, zoals advocaten en officieren van justitie, de Rechtspraak positief waarderen. Wel blijkt uit dit onderzoek dat zij vinden dat rechtszaken te lang duren. De samenleving kan niet functioneren zonder rechtspraak. Daarom wordt geïnvesteerd in inhoudelijke en organisatorische kwaliteit van de rechtspraak; in de besturing en organisatieontwikkeling; in het menselijk kapitaal en in de vereenvoudiging en digitalisering van rechtspraak. Dankzij deze investeringen kan de Rechtspraak de doorlooptijden verkorten, de toegankelijkheid verhogen en de deskundigheid verbeteren. In het licht van de financiële krapte en de te hoge werkdruk zijn deze investeringen essentieel om te zorgen dat de Rechtspraak innoveert en tegelijkertijd zijn strategische doelen behaalt.

2.1

Investeren voor de samenleving Samen leven leidt onvermijdelijk tot conflicten: conflicten tussen burgers onderling, conflicten tussen burgers en overheid. Daarom is een rechter nodig, die zulke conflicten beslecht en bepaalt wat mag en niet mag. Onafhankelijke, onpartijdige, integere en professionele rechtspraak is een voorwaarde voor een rechtvaardige samenleving. Een samenleving waar iedereen vertrouwen in stelt, omdat duidelijk is wat de spelregels zijn en omdat die regels zichtbaar voor iedereen gelden; een samenleving waar niemand bang hoeft te zijn voor machtsmisbruik, eigenrichting of het recht van de sterkste. Rechtspraak maakt samen leven mogelijk. De Rechtspraak moet en wil, soms op enige afstand, meebewegen met de samenleving. Nu de samenleving in toenemende mate verwacht dat op een snellere en toegankeljkere wijze deskundige oordelen worden geveld, is het vanzelfsprekend dat de Rechtspraak dat mogelijk maakt.

2.1.1

Het programma KEI

Online bankzaken regelen, aangifte doen, een vakantie boeken: het is allemaal heel normaal. De Rechtspraak gaat ook online: in 2020 kunnen burgers, bedrijven en overheden hun rechtszaak digitaal starten en volgen. Er gelden heldere termijnen en zaken duren niet langer dan nodig. De voorbereiding en nabehandeling van de zitting worden plaatsen tijdonafhankelijk verricht.

L)’

UhVOUHIlç ‘C1fl

hLI

tflLC1/UrigL’

KEJ_p/Vgru,nInu hL’L’JI 1op/ruriic’i( Llo(fl LI(? R’ch1spiuuk ni1 (‘ (7/’Jfl 79( ij StLI/ ‘

1

Met het programma KEI worden belangrijke doelstellingen van de Agenda van de Rechtspraak gerealiseerd: de digitalisering en vereenvoudiging en daarmee de gewenste versnelling en toegankelijkheid van rechtspraak. Zonder het programma KEI zijn deze doelstellingen niet te realiseren. Het programma KEI heeft daarom hoge prioriteit en de Rechtspraak zet alles op alles om het programma goed en op tijd te realiseren.



Belangrijke doelen van het programma KEI zijn: -

-

-

2.1.2

Door eenvoudiger, landelijk uniforme processen worden doorlooptijden van rechtszaken korter. De rechter krijgt meer tijd voor de behandeling van de complexe zaken. Nieuwe IT ondersteunt medewerkers en externe partijen op efficiënte en gebruikersvriendelijke wijze en verbetert de toegankelijkheid van rechtspraak.

Netherlands Commercial Court Ook internationaal opererende bedrijven hebben behoefte aan snelle en efficiënte rechtspraak. Daarbij heeft Nederland als extern georiënteerde handelsnatie sterke, internationaal georiënteerde, toonaangevende rechtspraak nodig. Dat draagt bij aan de economie en kan de economische groei bevorderen. Om deze redenen zet de Rechtspraak zich in voor de oprichting van het Netherlands Commercial Court (NCC), die grote internationale en nationale handelsgeschillen snel en deskundig kan afdoen. Met efficiënte, Engelstalige procedures en strakke deadlines. Het NCC zal een specialistische behandeling bieden van grote internationale en nationale handelsgeschillen.

IIL’! L’rJ?ragl)lltisLIIL’ A’CdL’ïltIfld.’, jiüc’sr’chi jç L’L’n uItstekL’fldL’ /‘asiç 1)OI hc’i O]7!ÎIIILILI/ hL’Sh?ChIL’Il V(t?l

i!l1L1flLI(1(fll(llL’

/lcl!ldL’1vgL’chi//e1:.

.\r(

‘C’ :al :ic/i kunnc’n OflR4’ikkt’lLfl 1(11 (‘(‘1? ft’i? coilcurreili 1(1/1 h’t COIU1IIL’rciUl cojirf

in Loiidcii.

De Rechtspraak kan het NCC niet alleen oprichten: zij werkt samen met onder andere de ministeries van VenJ en Economische Zaken. 2.1.3

Aanvullende innovaties Naast het feit dat het programma KEI vanaf 2020 de Rechtspraak een besparing oplevert van circa 52 miljoen euro per jaar, leveren de innovaties KEI en NCC de maatschappij een financieel voordeel op van jaarlijks circa 350 miljoen euro, vanaf het moment dat ze beide volledig zijn gerealiseerd. Naast deze grote innovaties investeert de Rechtspraak ook op kleinere schaal in initiatieven die tegemoetkomen aan de behoeften van de samenleving, zoals de onlangs ingestelde kamer voor aardbevingszaken in de rechtbank Noord-Nederland en het fraudespreekuur in de rechtbank Den Haag. Een vooralsnog kleinschalig, maar inhoudelijk baanbrekend initiatief is de burenrechter. Ook vanuit de Agenda van de Appelrechtspraak 2020 werkt de Rechtspraak aan innovaties. Als het gaat om de regie op de inhoud is de belangrijkste innovatie dat hoven ‘richtinggevende arresten’ zullen wijzen die vervolgens worden ondersteund met ‘professionele ontmoetingen’ met de rechtbanken. Met richtinggevende arresten worden niet alleen de rechtbanken krachtig ondersteund, ook de Hoge Raad krijgt de rechtsvragen met bijbehorende mogelijke antwoorden op een presenteerblaadje aangeboden om zijn rechtsvorrnende taak mede inhoud te geven. Ook op het gebied van de regie op het proces en de logistiek voorziet de Agenda van de Appelrechtspraak in tal van innovaties. Zo wordt er in het strafrecht geëxperimenteerd met een zogenaamde contradictoire gedingstructuur. De rechter in hoger beroep richt zich hierbij vooral op die punten waarover de partijen het niet eens zijn. Een belangrijk voordeel van deze structuur is dat de appelrechter de voortgang van het proces bewaakt en daarmee de snelheid bepaalt waarmee een zaak wordt afgewikkeld.



De Rechtspraak vindt het belangrijk om innovatie blijvend vorm te geven. Onderzocht wordt hoe permanente aandacht voor innovatie organisatorisch vorm kan krijgen.

2.2

Investeren in inhoudelijke kwaliteit Kwaliteit van rechtspraak dient boven iedere twijfel verheven te zijn. Die kwaliteit kent zowel juridischinhoudelijke aspecten als organisatorische en dienstverlenende elementen. Het is evident dat kwaliteit van rechtspraak en deskundigheid van medewerkers speerpunten zijn van de Rechtspraak. Tot op heden werd de kwaliteit van rechtspraak vooral getoetst aan de hand van vastgestelde normen voor onder meer permanente educatie en de duur van rechtszaken. Dat is een zeer organisatorisch gedreven en cijfermatige manier van het beoordelen van kwaliteit. Er komt meer aandacht voor inhoudelijke toetsing en borging van kwaliteit. Dat vergt investeringen in professionele standaarden en toetsing van kwaliteit. Daarbij moet uiteraard steeds in het oog worden gehouden dat de kwaliteit van rechtspraak zich niet beperkt tot vakinhoudelijke kwaliteit; het gaat ook over organisatorische en dienstverlenende aspecten, die ook in de hieronder benoemde professionele standaarden tot uitdrukking komen.

2.2.1

Werken met professionele standaarden In de komende jaren wil de Rechtspraak meer oog hebben voor de inhoudelijke kwaliteit: wat is goede rechtspraak, wat is een profL’ssio,ielc .tat;efaai’dc,ï: dal is goede uitspraak, wat is een goede behandeling ter zitting? Het CO/IL’ClIC/Ol5 gesprek over die kwaliteit moet verder worden ontwikkeld en de hL’ÇLholl)4L’fl. komende jaren leiden tot resultaten in de vorm van professionele standaarden. Daarbij gaat het bijvoorbeeld over deskundigheid, logistieke en inhoudelijke ondersteuning, het agenderen van rechtszaken, de organisatie van de zitting en kwaliteit van de uitspraak. Ook gaat het over de inzet van rechter-/raadsheerplaatsvervangers en de regievoering ter zitting. Er worden professionele standaarden ontwikkeld voor alle rechtsgebieden . Deze beogen een weerslag 2 te zijn van het onder rechters collectief gevoelde en nagestreefde vakmanschap. Professionele standaarden stimuleren de rechter tot het nadenken over zijn eigen professionele handelen. De standaarden beogen verder balans te brengen tussen management en professionals, door de regie meer bij de rechter te leggen en normen te stellen voor een werklast die toelaat dat onder alle omstandigheden kwaliteit geboden kan worden. De standaarden vormen de grondslag voor zowel de kwaliteit van rechtspraak als de transparantie naar de samenleving, voor nu en in de toekomst. Vanaf 2016 zal geleidelijk toenemend met professionele standaarden worden gewerkt. De besturen van de Landelijke Overleggen Vakinhoud (LOV’s), de vertegenwoordigers uit de presidentenvergadering en een vertegenwoordiger van de Raad voor de rechtspraak bespreken met elkaar de bestuurlijke inbreng. Voor 2016 is nog geen financiering gevonden voor de standaarden. De Raad voor de rechtspraak zal samen met de presidenten zoeken naar mogelijkheden om dit eenjarige tekort te overbruggen. De naleving van de standaarden ligt in belangrijke mate in handen van de individuele rechter. Deze moet zich inspannen om volgens de standaarden te werken. Hij is daarop door andere medewerkers aanspreekbaar. 2

Belastingrecht, bestuursrecht, civiel recht en kanton, familierecht, strafrecht.



De LOV’s stellen de standaarden vast en de Raad voor de rechtspraak, de bestuurders en de leidinggevenden van de gerechten zorgen er voor dat rechters naar de standaarden kunnen handelen. Zij stellen financiële middelen ter beschikking en hebben de organisatorische randvoorwaarden op orde, zoals het bieden van goede inhoudelijke ondersteuning en het organiseren van efficiënte werkprocessen. De professionele standaarden zijn niet in beton gegoten. De huidige professionele standaarden zijn slechts een begin van een voortdurend proces dat gericht is op het ontwikkelen en toepassen van een door rechters gedeeld beeld van kwalitatief goede rechtspraak. Hierbij dient de juiste afstemming plaats te vinden binnen de eigen geledingen. Maar ook dienen de standaarden steeds te worden afgestemd op wat de maatschappij van de Rechtspraak verlangt. Bijvoorbeeld op het gebied van de toegankelijkheid en uitleg die de samenleving vraagt, maar ook op het gebied van de opvattingen in de maatschappij over wat goede rechtspraak is en wat dit mag kosten. Deze professionele standaarden worden ondersteund door diverse in dit MJP genoemde organisatorische veranderingen, zoals het verbeteren van de organisatie van kennis (2.2.2), permanente inhoudelijke toetsing (2.2.3), vergroten van de professionele ruimte (2.3.l) en verbeteringen in het primaire proces met betrekking tot het delegeren van werkzaamheden en zaaksdifferentiatie (p3. 1.1). 2.2.2

Organisatie van kennis Uit het rapport Visitatie gerechten blijkt dat een kleine meerderheid van de medewerkers vindt dat er te weinig tijd is om vakkennis bij te houden. Onder tijdsdruk blijken activiteiten gericht op reflectie en het bijhouden en verdiepen van vakkennis als eerste te sneuvelen. De komende jaren wordt daarom geïnvesteerd in de kwaliteit en frequentie van de vakinhoudelijke overleggen, in de evenwichtige en effectieve spreiding van kennis binnen en tussen gerechten en in heldere communicatielijnen tussen het eigen opleidingsinstituut SSR en de gerechten. De Rechtspraak gaat medewerkers maximaal toegang geven tot betrouwbare, actuele, toegankelijke digitale informatie, zodat zij de voorbereidingstijd van zaken effectief kunnen gebruiken. De stappen zijn: -

-

-

Hei kcnnisnc’Rverk van de Rechtspraak wordt efjkièntcr cii Ifcciiever. Zodra in de digitale kennisni iLk/elen is i’ n rien, t’i rdcn jjs take voor_ienin gen als bibliotheken en papieren bronnen q/gebouii’d.

de verantwoordelijkheden voor het delen en borgen van kennis duidelijk(er) beleggen, zowel op lokaal als landelijk niveau. Dit betekent onder meer dat door een efficiënte taakverdeling en juiste afstemming geen dubbel werk wordt gedaan en bestaande lacunes opgevuld worden; de gemeenschappelijke voorzieningen in het kennisaanbod laten aansluiten bij de vraag naar kennis en het aanbod voldoende ondersteunen en financieren. Door kennisnetwerken door en voor juridische professionals te organiseren, vindt efficiënte en effectieve afstemming tussen vraag naar en aanbod van kennis plaats. Kennisnetwerken kunnen worden opgebouwd dan wel afgebouwd al naar gelang de vraag. Kennis is goed toegankelijk via ‘Mijn Werkomgeving’; inspelen op de veranderingen in de werkomgeving: digitale mogelijkheden moeten volledig worden benut. Dit brengt met zich dat digitale kennisvoorzieningen in toenemende mate de papieren kennisbronnen zullen vervangen. De komende jaren wordt fors geïnvesteerd in de digitale ontsluiting van kennis. De kosten voor digitale voorzieningen worden naar verwachting gecompenseerd door besparingen op fisieke kennisbronnen en voorzieningen.

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 15 van 38

De hiervoor genoemde stappen worden in een programma verder ontwikkeld. De uitvoering van het programma start in 2016 en volgt verder de planning van het programma KEI. 2.2.3

Inhoudelijke toetsing De komende jaren wil de Rechtspraak het kwaliteitsbeleid richten op het bevorderen van inhoudelijke kwaliteit in al haar J)j11L1fr7L’pfL’ inhoudc’Ii/kL’ 1o’tsing facetten. Rechters werken al een aantal jaren aan een (//U/ hij aan JL’ dia/oog ()VL’r da instrument voor inhoudelijke toetsing van het rechterlijke werk, iiïihicIi/a/ijk kuaiik’it van hat om de kwaliteit van een rechterlijke uitspraak te kunnen meten. ih. lint. ii O(fldCC/ Het toetsen vindt door raadsheren met behulp van een standaard toetsingsformulier plaats bij de behandeling van zaken in hoger beroep. Het toetsingsinstrurnent vormt een hulpmiddel om de kwaliteit van rechterlijke uitspraken en de verantwoording daarover te verbeteren. Het draagt ook bij aan de verdere ontwikkeling van professionele standaarden en de gewenste organisatiecultuur waarin feedback, leren en reflecteren onmisbaar zijn. Daarnaast draagt het bij aan de dialoog over de (manier van waarderen van de) kwaliteit van het vonnis en het oordeel van het hof daarover. Benadrukt wordt dat het hier gaat om intercollegiale toetsing en niet om toetsing door het management. In de komende jaren wordt het toetsingsinstrument verder ontwikkeld voor de civiele rechtspraak en worden de mogelijkheden onderzocht voor toepassing binnen andere rechtsgebieden, zoals bestuurs- of jeugdrechtspraak. Daarna wordt gestart met het jaarlijks toetsen van civiele vonnissen. Ook het in §3.1 .1 aangekondigde onderzoek naar delegatie en zaaksdifferentiatie bevordert de inhoudelijke kwaliteit in al haar facetten.

2.3

Investeren in de besturing en organisatieontwikkeling In de voorbereiding op dit MJP gaven medewerkers een duidelijk signaal af: er is behoefte aan meer eigen taakverantwoordelijkheid en minder regelen controledruk. Het bevorderen van dergelijke flexibiliteit, eigen regie en professionele ruimte vraagt om durf en vertrouwen en het (gedeeltelijk) en gerechtvaardigd loslaten van controle en bestaande kaders, zoals de gedetailleerde en specifieke kwaliteitsnormen op het gebied van permanente educatie, reflectie, goede bewijsmotivering en het aandeel van zaken op het totaal, dat door een meervoudige kamer wordt behandeld. De in de paragrafen hieronder benoemde investeringen in bestuur en organisatieontwikkeling creëren ruimte voor de medewerker, ten behoeve van de kwaliteit van rechtspraak.

2.3.1

Vergroten van de professionele ruimte Medewerkers nemen hun verantwoordelijkheid Medewerkers weten zelf het beste wat nodig is voor kwaliteit. Onnodige kaders en controlemechanismen zitten de medewerker eerder in de weg dan dat zij bijdragen aan de kwaliteit. Om de snelheid en deskundigheid van het rechtspreken te verhogen, nemen medewerkers ruimte om te investeren in de eigen professionaliteit via intervisie, intercollegiale consultatie en door (vak-)opleidingen te volgen. Zij voelen zich daarin niet beperkt door knellende kaders. .

4kdL’warkL’rs kiigt’ii maar runnk’ om ;al/ hun imerk :odamni.. in ie’ riehiemi dat liet optimaal hijdraaçi aan da kuvalitan van rachlspi’aak.



Leidinggevenden hebben vertrouwen in de medewerkers. De professionele standaarden bieden de basis daarvoor. In de plaats van kaders en controlemechanismen komen er waar mogelijk resultaatafspraken tussen leidinggevenden en medewerkers. De medewerkers leggen vervolgens verantwoording af over de invulling van de geboden ruimte en de bereikte resultaten. Zodoende zijn alle teamleden gezamenlijk verantwoordelijk voor de resultaten, waarbij leidinggevenden en medewerkers hun eigen rollen optimaal kunnen uitvoeren. Functionerin,gsgesprekken, een ‘in list’ Bij meer ruimte voor de medewerker horen goede functioneringsgesprekken, met voor rechters vanzelfsprekend het behoud van rechterlijke onafhankelijkheid in ter berechting • voorliggende zaken, confoiin de onlangs voor rechters vastgestelde handreiking functioneringsgesprekken. In functioneringsgesprekken maken en bewaken leidinggevende en medewerker resultaat- en ontwikkelafspraken. Iedereen binnen de Rechtspraak heeft recht op een functioneringsgesprek en maakt van dat recht gebruik. •

•

.

.

.

.

zelfsllIr!nç en dclijk/ieid valt of SILIUI niet het ‘oL’rL’fl van goede fiifleflOllL’PlJWS gesprekken. Iie! is Hel

siiecev van

lLiLik’L’ILiflt Won)

(‘L’fl

I’Ufldl’OO1’14ULIÎL1L’

dal CIL’ZL’

gespiekken jaarlijks met alle inedeweikeis worden gevoerd,

Daarom streeft de Rechtspraak naar een kwalitatief hoogwaardige functioneringsgesprekscyclus, waarin alle medewerkers jaarlijks een functioneringsgesprek hebben, bijzondere omstandigheden, zoals langdurige ziekte, daargelaten. In deze gesprekken worden duidelijke afspraken gemaakt over resultaten, opleiding en ontwikkeling van medewerkers, in het belang van zowel organisatie als medewerker. Tijdens daarop toegesneden opleidingen voor management, bestuur én medewerkers wordt geoefend in het voeren van dit functioneringsgesprek. Het functioneringsgesprek is in de nieuwe benadering van extra groot belang voor de besturing van de organisatie: daarom worden over de uitvoering van het gesprek en uitwerking van de afspraken strikte afspraken gemaakt tussen bestuur en management en medezeggenschap. Zijn er belemmeringen die een consequente uitvoering ervan in de weg staan? Dan worden die weggenomen. 2.3.2

Versterken leiderschap en samenwerking

De Rechtspraak is volop in beweging. Veranderingen moeten worden uitgedragen door alle medewerkers en door bestuur en management in het bijzonder. Diverse onderzoeken zoals de Visitatie gerechten 2014 en het rapport ‘Governance in de Rechtspraak’ van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur concluderen dat het leiderschap binnen de Rechtspraak versterking behoeft. —

—

Verbeteren interne communicatie Goede interne communicatie speelt een essentiële rol in het bewerkstelligen van veranderingen: goede, tijdige informatieverstrekking en de verdere ontwikkeling van een positief ‘wij-zijn-de-Rechtspraak gevoel’ dragen in hoge mate bij aan veranderingsbereidheid. Hoewel de verbetering van de interne communicatie een opdracht is voor alle medewerkers, moeten bestuurders en leidinggevenden zich in toenemende mate bewust zijn van hun verantwoordelijkheid en voorbeeldfunctie. Versterken leiderschap Leidinggevenden hebben een cruciale rol in de dagelijkse gang van zaken binnen de Rechtspraak. Daarbij hebben de leidinggevenden in de Rechtspraak, ten opzichte van leidinggevenden in andere professionele organisaties, een bijzondere uitdaging: het borgen van de rechterlijke onafhankelijkheid.

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 17 van 38

In organisaties die aan het veranderen zijn en dat is in de Rechtspraak het geval wordt extra veel gevraagd van de leidinggevenden. Zij moeten er immers voor zorgen dat de veranderingen die worden beoogd, ook in de praktijk worden uitgevoerd. De komende jaren is de functie van leidinggevende daarom nôg belangrijker. De leidinggevenden zijn cruciaal voor het functioneren van de Rechtspraak. Zij zijn de schakels tussen het bestuur (waar het beleid wordt gemaakt) en de mensen die het werk uitvoeren, de medewerkers. Daarom wordt een visie op het versterken van leiderschap opgesteld met een bijbehorend actieplan. Dit actieplan bevat speciale aandacht voor het vakmanschap van de leidinggevende, zijn positie en de aantrekkelijkheid van managementfuncties. Hierbij wordt gefocust op leiderschapskwaliteiten, loopbaanperspectief, verantwoordelijkheden, het bereiken van resultaten en het geven van voldoende ruimte, mogelijkheden en waardering. —

Versterken samenwerken In 2014 hebben de bestuurders van de Rechtspraak zes gedragsprincipes ornarmd die normeren hoe er binnen de Rechtspraak wordt samengewerkt. Deze principes zijn opgehaald uit de Organisatie via een uitgebreide consultatie van medewerkers. •

•

—

(JedragsjnlnL1pes:

.

.

—

Ik niaak dingen bespreekhaar. Ik ça ei zelf Hal aan LIOL’fl, —

mijn u’ciA Ik oefe,i tni,n taak 1(11 ten dienste inn de same’nlering. Ik zeg ii;at ik doe’ Cli doe’ wat ik zeg. Rechtspraak: we doen het samen. Juui [ii JL/ LLIL!Lfl IS Le!? OiILIL1JCLI Vel!? 1

—

—

—

Leidinggevenden en bestuurders hebben een voorbeeldfunctie en stimuleren de toepassing van de gedragsregels, bijvoorbeeld door ze onderdeel te maken van de werving, selectie en opleiding van medewerkers. Ook komen de regels aan bod in functioneringsgesprekken en overleggen.

2.4

Investeren in het menselijk kapitaal

—

HRM

De medewerkers zijn het belangrijkste kapitaal van de Rechtspraak: zij bepalen in grote mate in hoeverre rechtspraak in Nederland snel, toegankelijk en deskundig is. Zij kunnen de kwaliteit echter alleen op peil houden als er voldoende wordt geïnvesteerd in hun kennis, vaardigheden en attitude. Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid: de Rechtspraak zal mogelijkheden bieden en de medewerkers zullen deze mogelijkheden zo goed mogelijk benutten. 2.4.1

Het beste uit mensen halen en de beste mensen binnen halen In veranderende tijden moeten nieuwe vaardigheden worden aangeboord en gestimuleerd, zoals sterkere regievoering, betere toepassing van digitale vaardigheden, inzetbaarheid op meerdere (Juridische) terreinen en kennis van nieuwe specialisaties. Het blijkt moeilijk om voldoende geschikte kandidaten voor het rechterschap te werven en het blijkt lastig om mensen voor specifieke functies te werven, zoals rechters die kennis hebben van en affiniteit met IT of management. Om de juiste mensen binnen te halen en het beste uit de mensen te halen zal: -

-

-

een nieuwe arbeidsmarktcommunicatie specifieke doelgroepen aanspreken, zodat geschikte kandidaten worden geworven voor moeilijk vervulbare functies; er de komende jaren extra worden geïnvesteerd in het loopbaanbeleid voor rechters en voor juridisch medewerkers, zodat de juiste medewerkers doorstromen naar de juiste functie; het opleidingsstelsel worden verbeterd;


-

2.4.2


het opleidingsaanbod worden afgestemd op de opleidingsbehoefte van de Rechtspraak, mede met het oog op de aanstaande veranderingen en digitalisering.

De veranderen mobiliteitsaanpak

Met KEI wordt een grote verandering ingeluid, die vraagt om een zorgvuldige aanpak, met oog voor de medewerker en aandacht voor het ontwikkelen van nieuwe kennis en competenties. De komende jaren zullen veel medewerkers te maken krijgen met functieverandering. Dit is voor de Rechtspraak een nieuwe ontwikkeling en bestuurders realiseren zich dat de gevolgen voor veel medewerkers ingrijpend kunnen zijn. Mede daarom heeft de Rechtspraak een zorgvuldige D& /klSLS VOO hL’l iI1? !—/c’/id moL’l mobiliteitsaanpak opgesteld. Op ordL’ :i/n. (‘ruciaal daa,i,, k c’c’n gconck’ g(!sf)re’Âelc/1o. DL’fulstL’ Het is van groot belang dat een goede analyse wordt îI1LLlL’1L7L1kL’1 0/ IIL’i juiste uuioifleuul in gemaakt van de gewenste personele samenstelling ten de/ui.stc’fuuii&lic’ is /101 ic’siiltaat van opzichte van de huidige situatie. Een dergelijke strategische personeelspianning geeft zicht op het personeelsbestand dat nodig is om de gewenste doelen te halen. Daarop kan een bestuurder of leidinggevende vervolgens maatregelen nemen.

s1rL1(L’çYlSeI?e psonL’L’Isp/anning.

Om al deze veranderingen goed door te voeren, worden leidinggevenden en bestuurders goed begeleid en voorzien van strategisch advies: daarvoor is een tijdelijke investering noodzakelijk om een kwalitatief zware HRM-adviesfunctie te bewerkstelligen.

2.5

Investeren in digitalisering van rechtspraak De Rechtspraak wil aansluiten bij de digitale ontwikkelingen in de wereld om haar heen en voldoen aan de maatschappelijke wensen ten aanzien van snelle en toegankelijke rechtspraak. Omdat IT continu verandert en verbetert, wil de Rechtspraak onverminderd en blijvend investeren in modernisering en de IT.

2.5.1

Beschikbaarheid en betrouwbaarheid van IT-systemen

De afhankelijkheid van de Rechtspraak van IT-voorzieningen groeit. Om deze groeiende afhankelijkheid het hoofd te kunnen bieden, is het van belang dat de informatie betrouwbaar is en dat IT-systemen beschikbaar zijn wanneer dat vereist is. Daarbij geldt vanzelfsprekend dat een hogere beschikbaarheid (24 uur per dag, zeven dagen per week) hogere kosten met zich brengt. 2.5.2

IT-Governance De toenemende afhankelijkheid van IT vraagt ook om een effectieve aansturing en besturing van ITactiviteiten; de IT-governance wordt gestroomlijnd. Hierbij wordt ook gekeken naar wat landelijk en wat lokaal nodig is.

2.5.3

IT-kostenniveau

Het mag duidelijk zijn dat de komende jaren flinke investeringen in IT nodig zijn. Na de voltooiing van de digitale inhaalslag daalt het kostenniveau van de Rechtspraak weer naar een IT-kostenniveau dat



vergelijkbaar is met de benchmark overheden. In 2020 wil de Rechtspraak dan ook uitkomen op een kostenniveau van ongeveer tien procent van het totale budget. Om bij de tijd te blijven is een gezonde verhouding tussen ‘vernieuwing’ en ‘beheer’ nodig. Vanaf 2020 zal eenderde van het IT-budget worden besteed aan vernieuwing en tweederde aan beheer. De IT-budgetten zijn nu nog te zeer verspreid over de onderdelen van de Organisatie. Dit bemoeilijkt de (financiële) sturing. De verschillende IT-budgetten worden onder één noemer gebracht. Ook wordt de transparantie van de budgetten vergroot, zodat meerjarige en financiële sturing wordt vereenvoudigd.


3


Ruimte maken voor snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak In het vorige hoofdstuk zijn investeringen beschreven die de kwaliteit van rechtspraak borgen en de doelstellingen van de Agenda van de Rechtspraak helpen realiseren. Hier tegenover staan maatregelen die ruimte scheppen in het werk van de medewerkers (3.l t/m §3.3) en maatregelen die de doelmatigheid van de Rechtspraak optimaliseren (3.4 t/rn §3.7). Het maken van ruimte is in het licht van de financiële krapte en de te hoge werkdruk essentieel. Alleen dan kan de Rechtspraak innoveren en haar strategische doelen behalen.

3.1

Ruimte maken in het primaire proces

3.1.1

Delegatie, ondersteuning en zaaksdifferentiatie

Rechters en juridisch medewerkers hebben tijdens de workshops in aanloop naar dit MJP regelmatig gezegd dat nog meer dan nu een deel van de werkzaamheden van rechters naar hun mening prima kan worden verricht door juridisch medewerkers. Het gaat daarbij om werkzaamheden als de voorbereiding van een zaak en het maken van conceptuitspraken aan de hand van concrete aanwijzingen. Het rechterljk werk blijft in handen van de rechter. Overigens verschillen de ervaringen met delegatie en ondersteuning van werk tussen de gerechten. Sommige gerechten hebben ervaren dat delegatie en ondersteuning een positief effect hebben op de productiviteit, terwijl andere gerechten juist een negatieve invloed bespeuren. Ook verschilt de invulling van het begrip delegatie. Onder delegeren van werk zou moeten worden verstaan het (willen) overlaten van bepaalde taken van een rechter aan een juridisch medewerker. Dit ter onderscheiding van het alleen door een juridisch medewerker laten voorbereiden van werk, aan te duiden als ‘ondersteuning’. Zaaksdifferentiatie betreft het goed in beeld hebben van welke soorten van zaken worden behandeld en daarin een zodanige verdeling aanbrengen dat de zaken worden behandeld op een aan de soort en aard ervan aangepaste wijze. Veel rechters menen dat zaaksdifferentiatie vaak ontbreekt en dat daardoor eenvoudige zaken onevenredig veel aandacht krijgen. Het belang van deze zaken staat in geen verhouding tot de tijd en inspanning die de behandeling daarvan vergt. Het signaal is duidelijk: rechters en juridisch medewerkers worden lang niet altijd optimaal ingezet. Deze situatie verhoogt de werkdruk. Daarom worden fj R dat cm’l de tijd von de mogelijkheden tot delegatie, ondersteuning en rLch1c’!s a/s de compelenlies van zaaksdifferentiatie nader onderzocht. In 2016 zijn de jtoilisc/ie medeN’c’rker.s nk’t optimaal bevindingen bekend en daarna worden voorstellen u;orde,, in ere!. gedaan voor verbeteringen. Natuurlijk wordt aangesloten bij de werkprocessen die in het programma KEI ontwikkeld zijn voor civiel en bestuur en worden de professionele standaarden en dejuridische context in het onderzoek meegenomen. 3.1.2

Verbeteren logistiek in de samenwerking tussen OM en de Rechtspraak

Een landelijk team van medewerkers uit de Rechtspraak en het Openbaar Ministerie (de Task-force OM ZM) werkt aan het oplossen van problemen in de samenwerking tussen het OM en de Rechtspraak. Dit moet ertoe leiden dat officieren van justitie en rechters aan een zaak worden gekoppeld en aldus vroegtijdig regie voeren over de afwikkeling van die zaak, dat dossiers volledig zijn, dat zaken tijdig,

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 21 van 38

snel en juist op zitting komen, minder zaken onnodig worden aangehouden en dat de kwaliteit van de samenwerking meetbaar wordt en daardoor transparant en stuurbaar. In alle arrondissementen en ressorten waar de Rechtspraak en het OM samenwerken, worden zogenoemde Verkeerstorens opgericht waar alle strafzittingen worden gepland en het rooster samengesteld.

3.2

Verminderen werkdruk en ziekteverzuim

3.2.1

Aanpak werkdruk

1

Zoals vermeld en aangetoond is de werkdruk binnen de îVc’,kdruk iiordt aaIlgc’J)LIkr u. a, door Rechtspraak vaak te hoog, wat negatieve gevolgen kan verkc’n mc’! pro/c.s ionc’/e hebben voor de kwaliteit en snelheid van het rechtspreken. .s Iandaardc’n, loo, Inoc’r rc’lfs!uri,’lg, Diverse activiteiten die voortvloeien uit dit MJP hebben een LI001 )ïIlflCIOf hiirc’cnicralio, dooi terugdringend effect op de werkdruk zoals het verminderen bc’ic’rc’ vc’l”tc’genhl ooi ligiiig, or van de regelen controledruk, het versterken van de kwaliteit iîioor ;uinik voor rc’flc’c!ic’ c’ii van het management en het vergroten van de professionele ruimte. Ook het werken met professionele standaarden heeft 1 ?ro/essh)nc’le onR4’ikkeli!lg, door /FO c’S le/ifr?gc’fl in c’// ‘ctic’f een vermindering van de werkdruk tot gevolg, naast het IIlunLIgc’nwn(. hoofddoel van inhoudelijke kwaliteitsverbetering. De standaarden geven rechters en leidinggevenden handvatten voor de hoeveelheid werk die verzet kan worden, en begrenzen daarmee de werken productiedruk. Verder wordt bezien hoe de Rechtspraak kan leren van best practices van andere organisaties. Daarnaast wordt verder onderzoek gedaan naar overige mogelijkheden om werkdruk verder te verlagen. .

—

3.2.2

Aanpak ziekteverzuim Over 2014 was in de Rechtspraak het gemiddelde ziekteverzuim 4,6 procent. In Nederland was het verzuim gemiddeld over alle bedrijfstakken 3,8 procent. —

—

De Rechtspraak wil het ziekteverzuim terugdringen. De ambitie is het ziekteverzuim in 2020 te hebben teruggebracht naar gemiddeld 3,6 procent. Leidinggevenden die de verzuimbegeleiding gaan intensiveren kunnen hierin worden bijgestaan door (tijdelijke) HRM-adviseurs. Ook delen gerechten best practices in de aanpak van verzuim, om van elkaar te leren. —

—

3.3

Ruimte maken in besturing en organisatieontwikkeling

3.3.1

Minder bureaucratie Om de bureaucratie te verminderen, zal nog in 2015 een onderzoek starten naar waar in het primaire proces en in de bedrijfsvoering de regelen controledruk kan worden teruggedrongen. Hiertoe wordt voor beide gebieden een ‘top 10’ opgesteld van te vereenvoudigen bureaucratische systemen. In dit onderzoek wordt tevens de vraag beantwoord hoe het beste zicht kan worden gehouden op de naleving van afspraken en hoe het aantal ‘afvinklijstjes’ en (registratie-) formulieren wordt teruggebracht.

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 22 van 38

De interne afspraken over de bekostiging van rechtspraak worden vereenvoudigd: daartoe wordt in het vooljaar van 2016 een onderzoek gestart. 3.3.2

Vertegenwoordigen en laten vertegenwoordigen Veel medewerkers hebben gezegd dat er te veel veranderingen op de Rechtspraak afkomen en dat de daarmee samenhangende Organisatie van landelijke en lokale projecten te veel tijd vergt. Om te blijven aansluiten bij de eisen van de moderne tijd zijn veranderingen echter onvermijdelijk. Wel kan de inspraak van medewerkers via bijvoorbeeld projecten en workshops effectiever worden georganiseerd. Het is zaak dat de juiste mensen aan die projecten deelnemen, en dat zij inspraak hebben namens een groep collega’s (bijvoorbeeld rechters, collega’s van een bepaald rechtsgebied of een zittingsplaats of gerecht). Dit werkt twee kanten op: een deelnemer aan een project of overleg moet een vertegenwoordiger willen zijn en actief resultaten en bevindingen terugkoppelen aan collega’s en medewerkers moeten zich willen laten vertegenwoordigen en zich willen committeren aan de resultaten en bevindingen van de collega die hen vertegenwoordigt. Dat vraagt om moed en vertrouwen van iedereen in de Rechtspraak. llS/L als flic(lc’VL’1kc’I L/L’c’lIÎL’c’fllt LitlIl hi/voorhcc’ld een landelijk pro!eet run de Op het realiseren van deze vertegenwoordiging zal de komende tijd sterk worden ingezet. Nog dit jaar Rc’chIpraak ofals rc’eh/er lid bent van een starten binnen de gerechten en de landelijke gremia LOF dan rc’rtegc’nu’ooidigje altijd c’L’n de gesprekken over hoe de vertegenwoordiging vorm groep înek’n’c’rkers. te geven. De LOV’s hebben hierin een belangrijke positie. —

3.4

—

Personele ontwikkelingen Programma KEI Door KEI zal naar verwachting circa 40 procent van de administratieve functies binnen de griffies en ongeveer 7 procent van de functies van juridisch medewerkers vervallen. Dit betreft circa 950 fle. Een groot aantal medewerkers zal zodoende in een mobiliteitstraject terecht komen conform het dan geldende flankerend beleid. Zij worden zoveel mogelijk begeleid naar een nieuwe baan. Ten behoeve van een zorgvuldige gang van zaken heeft de Rechtspraak reorganisatiescenario’s en de eerder genoemde mobiliteitsaanpak opgesteld. Natuurlijk verloop

Naast de verkleining van de personele omvang als gevolg van KET hebben tegen het jaar 2020 ongeveer tweeduizend van de tienduizend mensen de Rechtspraak uit zichzelf verlaten vanwege pensioen of een andere baan. Een gedeelte van die vrijgekomen functies wordt weer ingevuld. Bestuur en mana,gement Meer professionele ruimte betekent minder bestuurlijke drukte. De Rechtspraak onderzoekt daarom de mogelijkheden om het aantal bestuurders en leidinggevenden mee te laten ontwikkelen met de veranderingen in de Organisatie. Ook de evaluatie van de Herziening Gerechtelijke Kaart zal hier aandacht aan besteden. Verder zullen de bezuinigingen op het bureau van de Raad voor de rechtspraak in 2020 ten minste aansluiten bij de gemiddelde bezuinigingen in de Rechtspraak.



Bedrijfsvoering Mede als gevolg van KEI werken er straks minder mensen in het primaire proces. Het spreekt voor zich dat de omvang van ondersteunende processen in de bedrijfsvoering hierop wordt aangepast. Minder inh uur Wanneer flexibiliteit gewenst is voor de beschikbaarheid van specifieke kennis of capaciteit, biedt externe inhuur van personeel een goede oplossing of is zelfs noodzakelijk. Maar externe inhuur is relatief duur en het risico bestaat dat met het vertrek van de ingehuurde kracht waardevolle kennis verloren gaat. Dan loont het aanhouden van een externe flexibele schil niet en is reduceren van externe inhuur van personeel aan de orde. Kortom, de inzet van vaste krachten of medewerkers met een tijdelijke aanstelling wordt gestimuleerd en het inhuren van extern personeel wordt waar mogelijk voorkomen. Beperkt openstellen van vacatures Een grote groep medewerkers komt als gevolg van de digitalisering van werkprocessen in een mobiliteitstraject terecht. Deze medewerkers worden zoveel mogelijk begeleid in het zoeken naar een nieuwe baan. Het is daarom noodzakelijk goed te overwegen welke vacatures worden opengesteld, welke vacatures worden ingevuld met interne medewerkers waarvan de werkzaamheden zijn of komen te vervallen en voor welke functies extern wordt geworven. Dit betekent ook dat de Rechtspraak zorgvuldig omgaat met het openstellen van nieuwe vacatures. Een vacature wordt pas opengesteld als er binnen de gehele Rechtspraak geen kandidaten zijn voor die functie.

3.5

Besparen op IT

3.5.1

Vereenvoudigen IT-landschap

Met het programma KEI komen er nieuwe IT-systemen. Zodra deze gerealiseerd zijn, wordt overgegaan tot het uitfaseren van de oude IT-systemen. Door het IT-landschap te standaardiseren en vereenvoudigen, kan worden bespaard op de IT-kosten. De benodigde activiteiten hiervoor worden uitgewerkt in het Meerjarenplan IT, dat kort na dit MJP vastgesteld wordt. 3.5.2

Efficiënt gebruik IT-apparatuur

Mobiele apparaten, zoals smartphones, notebooks en iPads, en ‘vaste’ apparatuur, zoals een vaste telefoon en een desktop computer, hebben vaak dezelfde functie. De Rechtspraak wil voorkomen dat medewerkers wanneer dat voor hun functie niet nodig is over meer IT-apparaten met een zelfde functie beschikken. Om die reden gaat de Rechtspraak op korte termijn de IT-apparatuur efficiënter gebruiken. —

3.5.3

—

Optimalisering van inzet IT-medewerkers In totaal is in de gerechten circa tachtig fte aan IT-medewerkers werkzaam. Als gevolg van het steeds meer centraal aanbieden van gestandaardiseerde applicaties kan er meer centraal gedeelde ondersteuning worden geboden. De capaciteit ten behoeve van het lokale beheer wordt daarop aangepast. Als gevolg daarvan wordt de komende jaren gewerkt aan een meer kostenefficiënte inzet van capaciteit met behoud van kwaliteit van dienstverlening.


3.6


Besparen op de bedrijfsvoering De Rechtspraak streeft naar een efficiënte inrichting en harmonisering van de bedrijfsvoering. In de ioop der tijd zijn verschillen ontstaan in de lokale inrichting en kwaliteit van bedrjfsvoeringstaken in de gerechten en andere onderdelen van de Rechtspraak. Dat is niet uit te leggen.

3.6.1

Uniformeren en verkleinen bedrijfsvoering De Rechtspraak gaat haar bedrijfsvoering zoveel mogelijk DL’ RL’L’/lL/!Luxk li1 €n uniforineren. Daartoe worden kwaliteitscriteria geformuleerd. b’dIijfik’ring: mc’e’r /,L,qnn)niSL’ring, Gedacht wordt aan criteria voor de samenstelling van teams, lUl lfUrfllL dk’nMvL’rIc’mng. bijvoorbeeld het aantal fie personeelsadviseur op elke honderd medewerkers in een gerecht en uniforme kk’jfrIL’Ic’ w,m in tIL samenstelling van teams in functies (competenties) en functieniveaus. Deze criteria worden in eerste instantie voor de HRM-tearns ontwikkeld. Een positief gevolg hiervan is bijvoorbeeld dat inhoudelijk ingewikkelde personeelsdossiers bij ieder gerecht op hetzelfde niveau kunnen worden behandeld. Ook wordt door het hanteren van criteria duidelijk welke dienstverlening lokaal mag worden verwacht en welke diensten centraal via bijvoorbeeld het Landelijk Dienstencentrum voor de Rechtspraak (LDCR) kunnen worden geleverd. Nadat voor HRM criteria zijn gefonriuleerd, worden ook voor andere teams binnen de bedrijfsvoering kwaliteitscriteria geformuleerd. Alleen indien noodzakelijk wordt in de bedrijfsvoering maatwerk geboden. Beleid wordt zoveel mogelijk landelijk ontwikkeld en lokaal geïmplementeerd. De Rechtspraak gaat bedrjfsvoeringstaken vanwege onvoldoende verwacht rendement op dit moment niet verder centraliseren of uitbesteden aan particulieren dan wel rjksdiensten. Uniformering van de bedrijfsvoering, minder bureaucratie, betere beheerssystemen en het herstructureren van de huisvesting bieden ruimte voor een substantiële vermindering 3 van de personele omvang en kosten in de PIOFACH onderdelen. De Rechtspraak gaat de PIOFACH-overhead terugbrengen van de huidige twaalf procent naar tien procent van de personele omvang van de Rechtspraak.

3.6.2

Dc huidigc 1L’unz, binnen dc bL’dri/f1vcring 117 £I’ gL’rechtL’n u’ordc’n verkleind.

Besparen op inkoop De Rechtspraak brengt de inkoopkosten in met name het facilitaire domein omlaag. Het betreft kosten van bijvoorbeeld gebouwonderhoud, energie, water, meubilair, gebruiksinstallaties en van porti en verzendkosten. Naast het verlagen van inkoopkosten zal bij inkoop rekening worden gehouden met duurzaamheid; maatschappelijk verantwoord handelen is onderdeel van de bedrijfsvoering van de Rechtspraak. Kostenreductie wordt, naast gedegen veelal in samenwerking met het Rijk inkopen en scherp contractmanagement, voornamelijk gerealiseerd door een sobere afname van deze middelen en diensten. —

Personeel, Inkoop, Organisatie, Financiën, Automatisering, Communicatie, Huisvesting

—



Mogelijkheden tot versobering blijken uit de aanzienlijke, niet te verklaren verschillen die er nu tussen gerechten bestaan in de afname van deze middelen en diensten. 3.6.3

Optimaliseren bode- en beveiligingsdiensten

Als gevolg van digitalisering en het verderop in dit MJP beschreven locatiebeleid zullen waarschijnlijk minder bodes nodig zijn in de gerechten. Daarnaast kunnen taken van bodediensten en beveiligingstaken worden gecombineerd. Hierdoor kan effectiever en efficiënter worden gewerkt. Onderzocht wordt hoe de bode- en beveiligingsdiensten geoptirnaliseerd kunnen worden. Verschillende onderzoeksrapporten adviseren om servicegericht personeel dat bekend is met het primaire proces aan de beveiligingsorganisatie toe te voegen. Uit de groep van boventallige medewerkers door KEI kunnen er personen (zoals gerechtsbodes) zijn die in aanmerking komen voor een functie in de beveiligingsorganisatie. In het algemeen zijn de kosten van vaste beveiligingsmedewerkers lager dan externe inhuur. 3.6.4

/)7hc’s/L1efrz van be1c’i1iging.Liic’nsIeI? biedt ruimte 6() banc’n waar ,nc’dew’erk’,,s van de Rechtspraak ‘O(fl• in ci unerking kunnen j/

komc’n.

Evaluatie en taakstelling LDCR

In 2011 is een businesscase opgesteld voor het centraliseren van bepaalde bedrjfsvoeringsfuncties. Op grond van deze businesscase is een programma opgesteld dat heeft geleid tot de oprichting van het LDCR. De inrichting van het LDCR op basis van de businesscase betreft de overdracht van taken van gerechten aan het LDCR en het volledig realiseren van de daarmee gepaard gaande bezuiniging. Dit programma wordt zorgvuldig en volledig afgerond. Het LDCR wordt eind 2015 door middel van een zogenaamde Gateii’ay Rei’iew 5 geëvalueerd. Het budget van het LDCR neemt in 2016 af in verband met het realiseren van de beoogde besparingen in de businesscase. Het LDCR heeft een plan met diverse mogelijke besparingsopties ingediend. Als gevolg van onder andere verdere optimalisatie van de processen en efficiënter gebruik van de systemen, kan het LDCR op termijn toe met minder middelen.

3.7

Huisvesting De Rechtspraak moet bezuinigen. Een belangrijke L)e ki ‘uliteit van rechlsj raak :li mogelijkheid om substantieel te bezuinigen, zonder de 10(1/ch 1/1 flic’ILSL’fl en Wel iflhhiciL’r kwaliteit en toegankelijkheid van rechtspraak nadelig te in ste, ien. Daarom l’uiii(ctt de beïnvloeden, is het bezuinigen op huisvesting. Dat kan en dat raak /or.s op huis vesting. I?eehts] moet ook. De Rechtspraak kampt met te veel vierkante meters Lii dat kaii ook: er is vloeroppervlak in de gerechtsgebouwen: bemeten naar de riii,nieoic’rsch n en hei huidige geldende normen wordt in 2015 ongeveer 100.000 van de in gebruik van dc’ iiunite /,s te totaal 500.000 vierkante meter niet optimaal benut (ook al vc’isiuijpercI. wordt dat wellicht anders door medewerkers gevoeld) en dat loopt als niets wordt ondernomen de komende jaren op tot ongeveer 130.000 vierkante meter. Daarnaast is deze overmaat en dus ook het gebruik van de gebouwen erg versnipperd. Verder neemt de behoefte aan ruimte als gevolg van digitalisering en plaatsen tijdonafhankelijk werken af. —

—

—

—

3.7.1

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 26 van 38

Nieuw locatiebeleid: besparen op gebouwen Om een aanzienlijke bezuiniging te realiseren gaat de Rechtspraak in zeven zittingsplaatsen het zaakspakket verkleinen door zaken te verschuiven binnen de betreffende arrondissementen en gaat de Rechtspraak het aantal werkplekken in deze zeven zittingsplaatsen terugbrengen tot een beperkt aantal flexibele werkplekken. Verder worden in alle arrondissementen de werkplekken van medewerkers zoveel mogelijk geconcentreerd in één zittingsplaats, met uitzondering van Noord-Nederland en Zeeland- West-Brabant; de concentratie van werkplekken wordt hier verspreid over twee zittingsplaatsen. Ook gaat in alle gerechtsgebouwen gewerkt worden met flexibele werkplekken en plaatsen tijdonafhankelijk werken. Daarnaast wordt toegewerkt naar de voor de Rechtspraak geldende huisvestingsnormen ten aanzien van het aantal werkplekken per fte. Uiteraard blijft de Rechtspraak birmen de met de Wet herziening gerechtelijke kaart gestelde kaders voor toegankelijkheid van rechtspraak in 32 zittingsplaatsen. De bestuurders van de Rechtspraak realiseren zich dat met dit locatiebeleid al snel na de herziening van de gerechtelijke kaart fors wordt ingegrepen in de wijze waarop rechtszaken en medewerkers over zittingsplaatsen zijn verdeeld. Het kan echter niet anders: er zijn financiële tekorten en van de Rechtspraak worden verdere bezuinigingen verwacht, ruim vijfentwintig procent van de ruimte in de gerechtsgebouwen wordt in de toekomst niet optimaal gebruikt maar wel betaald en door digitalisering en plaatsen tijdonafhankelijk werken neemt de behoefte aan ruimte verder af. Het nieuwe locatiebeleid houdt op hoofdlijnen in: een andere verdeling van zaken over de zittingsplaatsen; het flexibiliseren en concentreren van werkplekken; het terugbrengen van het aantal werkplekken per fte; het realiseren van de op de Rechtspraak toegesneden huisvestingsnormen door het terugbrengen van het aantal vierkante meters vloeroppervlak per fte; plaatsen tijdonafhankelijk werken.

-

-

-

-

-

Het nieuwe locatiebeleid betreft een beweging over meerdere jaren. Het zal in de meeste gevallen nog een aantal jaren duren voor deze beweging gerealiseerd is. Het is daarbij van belang de ontwikkelingen van KEI te volgen en medewerkers niet met te veel veranderingen tegelijkertijd te confronteren. Te meer ook omdat de mogelijkheden voor plaatsen tijd onafhankelijk werken toenemen naarmate KEI meer is gerealiseerd. De bestuurders van de Rechtspraak hebben met het nieuwe locatiebeleid het volgende toekomstbeeld voor ogen. In elk arrondissement, met uitzondering van Noord-Nederland en Zeeland-West-Brabant. is er één vestiging waar een volledig zaakspakket wordt aangeboden. In deze vestiging hebben, met uitzondering van hen die gebouwgebonden werk verrichten in een andere zittingsplaats, alle medewerkers een flexibele basiswerkplek tot hun beschikking. In deze vestiging zetelt het bestuur van de rechtbank. De medewerkers van de bedrijfsvoering en de administraties werken hier aan de ondersteuning van het primaire proces. Daarnaast is er in de andere zittingsplaatsen in het arrondissement een beperkt aantal flexibele werkplekken beschikbaar voor de dag dat een medewerker daar zittings(-gerelateerd) werk moet doen. Medewerkers zijn voor vakinhoudelijke overleggen, afdelings- en teamoverleggen en opleidingsactiviteiten aanwezig in de zittingsplaats waar zij hun basiswerkplek hebben. Zittingsgerelateerde werkzaamheden worden, bijvoorbeeld in een gerechtsgebouw dicht bij het eigen huisadres, plaatsen tijdonafhankeljk verricht. Het zittingswerk vindt uiteraard daar plaats waar de zitting is.



De meer gedetailleerde beschrijving van de verschillende pakketten en de uitwerking van het locatiebeleid staan in de bijlage van dit MJP. Daarin wordt ook duidelijk dat deze beweging zich voor de meeste gerechten inzet vanaf 2018, of zoveel eerder als mogelijk is door bijvoorbeeld aan te sluiten bij natuurlijke momenten. Dit nieuwe locatiebeleid bespaart de Rechtspraak een fors bedrag, oplopend tot dertig miljoen euro per jaar in 2025. 3.7.2

Flexibele werkplekken De Rechtspraak werkt toe naar 0,9 werkplek per fte voor een juar jaar het’ft elke bestaande bouw en 0,8 werkplek per fie voor nieuwbouw. Dat t,k’’,ke’ op L’L’nJlL’xi/ie/e werkplek. betekent dat er voor elke honderd fte (dit komt gemiddeld overeen met ongeveer honderdtien medewerkers) negentig, respectievelijk tachtig werkplekken beschikbaar zijn. Op dit moment zijn er in de Rechtspraak circa honderdveertig werkplekken voor elke honderd fte beschikbaar. In de praktijk betekent het terugbrengen van het aantal werkplekken dat medewerkers over een paar jaar niet meer over een vaste werkplek in een gerechtsgebouw beschikken. In elk gerechtsgebouw worden flexibele werkplekken ingericht met voldoende plekken voor het verrichten van werkzaamheden die om concentratie of stilte vragen. Een dergelijk inrichting van de gerechtsgebouwen vraagt om een goede spreiding van de bezetting over de werkweek. De Rechtspraak streeft naar optirnalisering hiervan.

3.7.3

Een andere verdeling van werkplekken over de zittingsplaatsen Het werken met flexibele werkplekken in combinatie met plaatsen tijdonafhankelijk werken leidt tot een ander gebruik van de ruimte in de gerechtsgebouwen. De zittingsplaats waar het volledige zaakspakket wordt behandeld is de thuisbasis van medewerkers. Hier wordt het merendeel van de werktijd doorgebracht. Naast een flexibele werkplek op de thuisbasis kunnen medewerkers gebruik maken van werkplekken in andere zittingsplaatsen in het arrondissement.

In cle îneete L’erec/,fen ç’ain cle nic’de t’rkc’is i ‘erken val-nijl een ht.’h17[)tc1cu1’

Naast dat dit veel geld bespaart, heeft een dergelijke wijze van huisvesten ook een ander positief effect. Een dergelijke inrichting faciliteert het elkaar onderling treffen en stimuleert op die wijze de samenwerking tussen en de professionele ontwikkeling van medewerkers. Dit vindt namelijk voor een belangrijk deel plaats via professionele ontmoetingen als intercollegiale consultatie, intervisie en vakinhoudeljke overleggen, zoals jurisprudentieoverleg.

3.7.4

Een andere verdeling van zaken over de zittingsplaatsen Om de beschikbare ruimte beter te kunnen gebruiken, wordt de verdeling van de zaken over de zittingsplaatsen aangepast. Bij het vaststellen van deze verdeling is de Wet op de rechterlijke Organisatie het uitgangspunt. Dat betekent dat in alle 32 bij Algemene Maatregel van Bestuur vastgestelde zittingsplaatsen een zaakspakket wordt behandeld; dat verandert niet.

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 28 van 38

Bij het verdelen van zaken hanteert de Rechtspraak de volgende criteria: Toegankelijkheid: zaken die daarvoor in aanmerking komen worden zo dicht mogelijk bij de burger behandeld. Kwaliteit: inzet op effectieve kwaliteit, specialistische behandeling waar nodig, rekening houdend met ketenprocessen en met oog voor het belang van rechtsvorrning. Gezonde bedrijfsvoering: oog voor efficiency, evenwicht tussen voorzieningen en kosten.

-

-

-

Het 1. 2. 3.

nieuwe locatiebeleid beschrijft drie soorten zaakspakketten: het basis zaakspakket; het uitgebreide zaakspakket; het volledige zaakspakket.

Het basispakket: In de zittingsplaatsen waar het basispakket wordt aangeboden worden veelvoorkomende kantonzaken, Mulderzaken en overtredingen behandeld. Daarnaast kan het gerechtsbestuur besluiten het zaakspakket in deze zittingsplaatsen uit te breiden met enkele zaakscategorieën uit het uitgebreide zaakspakket. In de bijlage is benoemd welke zittingsplaatsen het basispakket gaan aanbieden. Het uiigebreide pakket; In de zittingsplaatsen waar het uitgebreide pakket wordt aangeboden worden kantonzaken, overtredingen, Mulderzaken en bepaalde in de bijlage benoemde enkelvoudig te behandelen en veelvoorkomende bestuursrechtelijke en strafrechtelijke zaken zonder gedetineerden behandeld. Daarnaast kunnen binnen dit pakket enkelvoudig te behandelen en veelvoorkomende familierechtelijke zaken worden behandeld. —

—

In de bijlage is benoemd welke zittingsplaatsen het uitgebreide pakket gaan aanbieden. Het volled&e pakket: In de zittingsplaatsen waar het volledige pakket wordt aangeboden, worden alle zaakscategorieën . 4 behandeld, met uitzondering van landelijke concentraties In de bijlage is benoemd welke zittingsplaatsen het volledige pakket gaan aanbieden.

Bijvoorbeeld: luchtvaartzaken. militaire strafzaken, octrooizaken, zaken van het Landelijk Parket, zeerechtzaken.

4

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 29 van 38

De financiële consequenties van dit MJP Dit MJP beschrijft welke investeringen nodig zijn voor een snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak: zoals het programma KEI en het werken met professionele standaarden.

Daarnaast worden maatregelen genoemd om ruimte te maken voor die investeringen, zoals lagere huisvestingskosten als gevolg van het locatiebeleid (rond 2025 een besparing van circa dertig miljoen euro per jaar), een versobering van de bedrijfsvoering, het terugdringen van ziekteverzuim en het beperken van de inhuur van extern personeel. Ook worden maatregelen voorgesteld die de professionele ruimte vergroten door de regelen controledruk te verminderen en de eigen taakverantwoordelijkheid te vergroten. —

In onderstaande tabel zijn de financiële consequenties van de investeringen, de maatregelen uit het MJP en de 8,9 procent taakstelling van het kabinet-Rutte II weergegeven. De cijfers zijn tevens gebaseerd op de verwachte zaaksaantallen uit het meest recente Prognosemodel Justitiële keten. Het financiële kader waarbinnen de Rechtspraak opereert dient zodanig ruimte te geven dat de Rechtspraak haar maatschappelijke taken met de vereiste kwaliteit kan uitvoeren. De in de tabel hieronder benoemde financiële consequenties vormen de maximale inspanning die de Rechtspraak kan leveren, zonder daarbij de staatsrechtelijke functie en de maatschappelijke opdracht van de Rechtspraak in de waagschaal te stellen. In 2016 wordt nog geen extra geld voor de invoering van de professionele standaarden vrijgemaakt. Het werken met professionele standaarden kost echter wel geld. Verwacht wordt dat er ook voordelen zijn. In de loop van 2016 wordt bezien hoede eventuele extra kosten met betrekking tot het jaar 2016 gedekt kunnen worden. Aan dit MJP ligt een aantal onderzoeken ten grondslag. De financiële consequenties van de investeringen en de maatregelen en de daaraan verbonden cijfers zijn gebaseerd op deze onderzoeken. Een duidelijk voorbeeld van een onderzoek is de businesscase KEI zoals die in december 2014 is opgesteld door de The Boston Consulting Group. De kosten van en de besparingen door het programma KEI zijn gebaseerd op deze businesscase.



2016

2017

2018

2019

2020

-63

-43

-3 -l

-10 -3 -2

-41 -18 -3 -3

-22 -25 -2

-14 -32 -2

-3

-3

-88 -153

-88 -14(1

-88 -139

31

22

28

37

4 52

IS

Investeringen in kwaliteit. 5 1. Kosten Programma KEI

2. Werken volgens professionele standaarden 3. Overige versterken kwaliteit 4. Flankerend beleid! frictiekosten 8,9°.o taakstelling Rutte II V&Jbegroting** Totale budgettaire problematiek

t Dekking Programma KEI binnen reguliere begroting 2 Besparingen door Programma Kwaliteit en Innovatie 3. Overige besparingen Huisvesting a.g.v. herzien locattebeleid Besturing Bedrjfsvoering/HRMivereenvoudiging IT

-32

-72

-99

-130

35

31

6

9

1,5

2,5

4

4

4

12,5

16,5

21

22

22

49

50

90

94

107

-50

-80

-63

-46

-32

-

-

-

Dekking Resterende budgettaire problematiek * **

4.1.1

De reorganisatie- en mobiliteitskosten voor KEI in de periode 2016-2020 zijn in totaal 37 miljoen euro. Kabinetsbesluitvorming over een wijziging van de financiering van het Rijksvastgoedbedrijf is nog niet afgerond. Bij een lagere gebruiksvergoeding zal dit worden ingezet voor deze taakstelling.

Geen eigen vermogen meer beschikbaar

De Rechtspraak heeft in 2015 nog eigen vermogen beschikbaar. Naar verwachting zal dit volledig in 2015 worden ingezet voor de noodzakelijke investeringskosten in het programma KEI. Vanaf 2016 is dus geen eigen vermogen meer beschikbaar dat ingezet kan worden voor de budgettaire problematiek. Eigen vermogen Rechtspraak (x

1

miljoen euro,)

Eigen vermogen per 1-1 Resultaat Eigen vermogen per 3 1-12

4.1.2

2015

2013

2014

49,2

28,6

23,5

-20.6

-5.1

-23,5

28,6

23,5

0,0

Flankerend beleid en frictiekosten

Sommige maatregelen in dit MJP leiden er toe dat medewerkers in een mobiliteitstraject terecht komen. Dit traject is onderdeel van het flankerend beleid. In het MJP is rekening gehouden met de kosten van het flankerend beleid en de bijkomende personele kosten van de reorganisatie, de zogenaamde frictiekosten. 1-let gaat hierbij om een bedrag van in totaal 49 miljoen euro. Hiervan houdt 37 miljoen euro verband met KEI en 12 miljoen euro met de overige maatregelen uit het MJP.


5


Het MJP uitvoeren De uitvoering van dit MJP loopt van 2015 tot en met 2020. Niet alle maatregelen kunnen per direct worden ingevoerd. Dat hoeft ook niet. Het is vooral van belang een planning te maken die realistisch is en dus uitgevoerd kan worden. Jaarlijks wordt gekeken naar het totaal aan lopende landelijke projecten en wordt getoetst of de uitvoering daarvan overeenkomt met wat de Rechtspraak aan kan. Uitgangspunt bij het opstellen van uitvoeringsplannen is dat de prioriteit ligt bij de uitvoering van de Agenda van de Rechtspraak: geplande activiteiten die bijdragen aan snelle, toegankelijke of deskundige rechtspraak hebben prioriteit boven activiteiten die hier niet aan bijdragen.

5.1

Planning op hoofdlijnen Meerjarenplanning investeringen

fl

%O

L-

,-

GO —

—

‘4

§2.1.1 Uitvoeren programma KEI §2.1.2 Oprichting van een Netherlands Commercial Court §2.1.3 Permanente aandacht voor innovatie vorrngeven §2.2.1 Werken met professionele standaarden

§2.2.3 Uitvoeren inhoudelijke toetsing §2.3.1 Vergroten van de professionele ruimte §2.3.1 Een gezonde functioneringsgesprekscyclus §2.3.2 Versterken leiderschap §2.3.2 Versterken samenwerken

...... .“ qp ..... ... ... .... ....

••k•• ir’

§2.3.2 Verbeteren interne communicatie §2.4,1 Extra investeren in loopbaanbeleid §2.4.1 Verbeteren opleidingsstelsel §2.4.1 Betere afstemming opleidingsvraag en -aanbod §2.4.1 Arheidsmarktcommunicatie versterken §2.4.2 Medewerkers begeleiden conform geldend flankerend beleid §2.4.2 Werken met strategische personeelsplanning §2.4.2 Tijdelijke versteviging HRM-adviesfunctie §2.5.1 Vergroten beschikbaarheid en betrouwbaarheid IT §2.5.2 Toegroeien richting benchmark overheden •

=

In uitvoering

•

=

in afronding / afgerond

..

•.

... •. . .... . .... ... . .... . ....

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 32 van 38

Meerjarenplanning ruimte maken —

§3.1.1 Onderzoek doen naar delegatie en zaaksditïerentiatie §3.1.2 Verbeteren logistiek samenwerken OM

—

de Rechtspraak

§3.2.1 Werkdruk terugdringen §3.2.2 Verzuim naar gemiddeld 3.6 procent §3.3.1 Minder bestuur en management §3.3.1 Verkleinen bureau Raad voor de rechtspraak §3.3.1 Top 10 minder regelen controle druk primair proces §3.3.1 Top 10 minder regelen controle druk bedrijfsvoering §3.3.1 Uitvoeren top lO’s vermindering regelen controledruk §3.3.! Onderzoek vereenvoudigen interne bekostigingsstelsel §3.3.2 Effectieve Organisatie van vertegenwoordiging §3.4 Reorganisatie KEI uitvoeren §3.4 Reduceren inhuur personeel §3.4 Beperkt openstellen vacatures §3.5.1 Vereenvoudigen IT-landschap §3.5.2 Versoberen gebruik IT-apparatuur §3.6.1 Uniformeren, versoberen en verkleinen bedrijfsvoering §3.6.1 Kwaliteitscriteria bedrijfsvoering formuleren §3.6.2 Verlagen inkoopkosten §3.6.3 Optimaliseren bode- en beveiligingsdiensten §3.6.5 Evaluatie en taakstelling LDCR §3.7.1 Inrichten van flexibele werkplekken in alle gerechten §3.7.2 Een andere verdeling van medewerkers over zittingsplaatsen §3.7.3 Een andere verdeling van zaken over de zittingsplaatsen •

5.1.1

=

In uitvoering

•

=

•.4

•• •• •••• •••••• •••• •••••• • • ••• •• •• •• ••• •• ••• •••• • •••• •• •• •v••• •• •• ••• • •• •• •• •• •• •• •• ••

in afronding / afgerond

Uitvoeringsplannen opstellen Een meer gedetailleerde planning wordt opgesteld in diverse uitvoeringsplannen, zoals de meerjarenplannen die door de gerechten en overige onderdelen van de Rechtspraak worden opgesteld. Over de uitvoering van de plannen zal de medezeggenschap tijdig worden geïnformeerd door de betreffende bestuurder en, waar dat moet, om advies of instemming worden gevraagd.

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 33 van 38

Bij het opstellen van uitvoeringsplannen wordt standaard een aantal vragen beantwoord: Welke prioriteit heeft het uitvoeringsplan? Is er een relatie met de Agenda van de Rechtspraak? Zijn er activiteiten die kunnen vervallen? Activiteiten zonder relatie met de Agenda hebben minder prioriteit. Standaard wordt getoetst of de organisatie het plan aankan.

-

-

-

5.1.2

Tussentijdse toets van de uitvoering van het MJP In 2017 wordt een tussentijdse toets uitgevoerd om de voortgang van de investeringen en maatregelen in kaart te brengen en te bezien of bijstelling van het MJP nodig is. Tegen die tijd is de uitkomst van de prijsonderhandelingen tussen de Raad voor de rechtspraak en de minister van VenJ bekend en is er dus meer duidelijkheid over de financiële positie van de Rechtspraak.



Bijlage: Uitwerking locatiebeleid Uitgangspunten: Wet op de rechterlijke organisatie, in het bijzonder de Wet herziening gerechtelijke kaart. 1-let zaakspakket in een zittingsplaats zal in beginsel niet uitgebreider zijn dan het zaakspakket dat op dit moment (2015) in de betreffende zittingsplaats wordt aangeboden. Voorlopige voorzieningen en kort gedingen kunnen altijd (ook) plaatsvinden in de zittingsplaats waar het volledige pakket wordt aangeboden.

-

-

-

Beschrijving zaakspakketten Basispakket: kantonzaken, inclusief overtredingen en Mulderzaken. Daarnaast kan het gerechtsbestuur besluiten het zaakspakket in deze zittingsplaatsen uit te breiden met enkele zaakscategorieën uit het uitgebreide zaakspakket.

-

-

In de volgende zittingsplaatsen wordt het basispakket aangeboden: Apeldoorn, Amersfoort, Almere, Bergen op Zooni, Eindhoven, Enschede, Gouda, Leiden, Nijmegen, Tilburg, Zaanstad. Uitgebreid pakket: Kantonzaken, inclusief overtredingen en Mulderzaken. Bepaalde zaken behorend tot de volgende zaakstypen: enkelvoudig te behandelen en veelvoorkomende familierechtelijke zaken (facultatief); enkelvoudig te behandelen en veelvoorkomende bestuursrechtelijke zaken; enkelvoudig te behandelen en veelvoorkomende strafrechtelijke zaken zonder gedetineerden.

-

-

-

-

-

In de volgende zittingsplaatsen wordt het uitgebreide pakket aangeboden: Alkmaar, Almelo, Assen, Dordrecht, Lelystad, Maastricht, Zutphen. Volledig pakket: alle zaakscategorieën, met uitzondering van landelijke concentraties. -

Het volledig pakket wordt aangeboden in de zittingsplaatsen: Amsterdam, Arnhem, Breda, s-Gravenhage, Groningen, Haarlem, ‘s-Hertogenbosch, Leeuwarden, Middelburg, Roermond, Rotterdam, Utrecht, Zwolle. In Leeuwarden en Middelburg blijft het nagenoeg volledige zaakspakket voor deze rechtbanklocaties ongewijzigd. Dit vanwege de relatief grote afstanden tussen de ‘randen’ van Zeeland en Breda en de financiële onmogelijkheid één gemeenschappelijke thuisbasis voor alle medewerkers van de rechtbank Noord-Nederland in te richten in één zittingsplaats van die rechtbank. Ook blijven de daarvoor benodigde medewerkers daar gehuisvest. In de zittingsplaats Haarlemmermeer worden alleen aan Schiphol gerelateerde zaken behandeld. Dat zaakspakket blijft ongewijzigd. Vaststelling van een aakspakket De verdeling van zaken wordt per gerecht vastgelegd in een zaaksverdelingsreglement. Dit reglement wordt vastgesteld door het gerechtsbestuur. De Raad voor de rechtspraak dient in te stemmen met het



reglement. Het instemmingsbesluit van de Raad voor de rechtspraak kan op voordracht van de minister van Veiligheid en Justitie bij koninklijk besluit worden vernietigd wegens strijd met het recht of het algemeen belang. Het reglement wordt gepubliceerd in de Staatscourant. Specificatie van zaakscategorieën per zaakspakket

•: fcultaiief •: onderdeel van het pakket (voor zover in 2015 ook al in de betreffende zittingsplaats aangeboden) .

.

Rijksbelastingen (waaronder toeslagen) met een belang vanaf€ 2.500,Rijksbelastingen (waaronder toeslagen) met een belang tot € 2.500,Vreemdelingenzaken Milieuzaken en Waterwet Omgevingszaken (excl. milieuzaken en Waterwet) Sociale zekerheid (excl. Wet werk en bijstand c.a. en Wet maatschappelijke ondersteuning) Studiefinanciering Ambtenarenrecht Lokale belastingen Wet waardering onroerende zaken (WOZ) Wet werk en bijstand c.a. 5 Wet maatschappelijke ondersteuning Overige bestuursrechtelijke zaken Geldvorderingen tot en met € 25.000,Arbeidszaken Agentuurzaken Huurzaken Consumentenzaken Pachtzaken Curatele en mentorschap Bewind Overige kantonzaken Faillissementen en surseances rechtspersonen Faillissementen en surseances natuurlijke personen Schuldsaneringen Specialistische civiele zaken Alle overige geldvorderingen > € 25.000,Overige dagvaardingen en rekesten Huwelijk / Partnerschap Gezag, omgang, woonplaats Ondertoezichtstelling Uithuisplaatsing Scheiding c.a.

1 —

•

.

>

—

•

•

•

•

—

•

•

—

—

• • • •

• • • •

• • • •

• • • • • • • • •

• • • • • • • • •

• • • • • • • • •

—

—

—

• —

—

•

•

—

—

•

•

•

•

•

•

Daaronder wordt ook verstaan: Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004, Wet investeren in jongeren en Wet werk en inkomen kunstenaars.



•: laculiatiei •: onderdeel van het pakket (voor zover in 2015 ook al in de betreffende zittingsplaats aangeboden) > Levensonderhoud Andere familierechtelijke civiele zaken Leerplichtzaken Wet bijzondere opneming psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ) Megazaken Functioneel Parket-zaken (enkelvoudig) Cybercrime (niet afkomstig van het Landelijk Parket) Menshandel (niet afkomstig van het Landelijk Parket) PR zaken gedetineerd PR zaken niet gedetineerd MK zaken gedetineerd MK zaken niet gedetineerd Reguliere milieu- en fraudezaken RC en raadkamer gevangenhouding TBS verlengingen Ontnemingen Overtredingen Mulderzaken Jeugdzaken gedetineerd Jeugdzaken niet gedetineerd Raadkamerrekesten

1

• —

1

1

•

•

—

1 1

—

—

—

—

—

—

—

•

—

•

1 1 1

—

—

—

1 1

•

1

1

1

1

1 1

1 —

1 —

1 1

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 37 van 38

Regionale uitwerking van de toekomstige huisvesting en zaaksverdeling

Huisvesting van de gerechten Zaken worden op een andere wijze verdeeld over de zittingsplaatsen van de gerechten. Als gevolg hiervan, en als gevolg van de concentratie van werkplekken in één of soms twee zittingsplaatsen per arrondissement, wijzigt ook de verdeling van de werkplekken van de gerechten over de zittingsplaatsen. De gerechtsgebouwen die het betreft worden aangepast aan deze verschuiving van werkplekken. Ook bij de landelijke diensten van de Rechtspraak en (het bureau van) de Raad voor de rechtspraak wordt flexibel werken (verder) ingevoerd, wordt het aantal werkplekken per fte gereduceerd conform de op de Rechtspraak toegesneden huisvestingsnormen en wordt de huisvesting hierop aangepast. In Arnhem behoeft de huisvesting niet alleen aanpassingen door een nieuwe zaaksverdeling van de rechtbank Gelderland, maar ook door een nieuwe zaaksverdeling van het gerechtshof ArnhemLeeuwarden (Flevolandse appelzaken en Zwolse appelzaken zullen binnen een termijn van vijfjaar over gaan van de zittingsplaats Leeuwarden naar de zittingsplaats Arnhem). Rechtbank Noord-Nederland In de zittingsplaats Assen wordt in de toekomst volstaan met het aanbod van een uitgebreid pakket. In de zittingsplaatsen Groningen en Leeuwarden blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan. Afronding in circa 2020, of zo veel eerder als mogelijk is. Rechtbank Overijssel In de zittingsplaats Zwolle blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan. In de zittingsplaats Almelo wordt in de toekomst volstaan met het aanbod van een uitgebreid pakket. In Enschede blijft het zaakspakket ongewijzigd. Afronding in circa 2021. Rechtbank Gelderland In de zittingsplaats Arnhem wordt een volledig pakket aangeboden. In de zittingsplaats Zutphen wordt een uitgebreid pakket aangeboden. In Apeldoorn en Nijmegen blijft het zaakspakket ongewijzigd. Afronding in circa 2020. Rechtbank Midden-Nederland In de zittingsplaats Utrecht blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan. In de zittingsplaats Lelystad wordt een uitgebreid pakket aangeboden. In Almere en Amersfoort wordt een basispakket aangeboden. In Lelystad wordt volgens de huidige planning toegewerkt naar een uitgebreid pakket. Bij die planning wordt in Almere een basispakket aangeboden. Bij de uitwerking wordt echter de mogelijkheid betrokken om het uitgebreide pakket over te brengen naar Almere in plaats van Lelystad en juist in Lelystad een basispakket aan te bieden. Afronding in circa 2020. Rechtbank Noord-Holland In de zittingsplaats Haarlem blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan. In de zittingsplaats Alkmaar wordt een uitgebreid pakket aangeboden. In Haarlemmermeer en Zaanstad blijft het zaaksaanbod ongewijzigd. Afronding in circa 2020. Rechtbank Amsterdam In de zittingsplaats Amsterdam blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan.

de Rechtspraak

rechtspraak


pagina 38 van 38

Rechtbank Den Hac& In de zittingsplaats ‘s-Gravenhage blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan. In de zittingsplaatsen Gouda en Leiden wordt het basispakket aangeboden. Rechtbank Rotterdam In de zittingsplaats Rotterdam blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan. In de zittingsplaats Dordrecht wordt in de toekomst volstaan met het aanbod van een uitgebreid pakket. Afronding in circa 2018 en zo mogelijk eerder. Rechtbank Oost-Brabani In de zittingsplaats ‘s-Hertogenbosch blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan. In de zittingsplaats Eindhoven wordt een basispakket aangeboden. Rechtbank Zeeland-West-Brabant In de zittingsplaats Breda en Middelburg blijft het aanbod van een volledig pakket bestaan. In de zittingsplaatsen Bergen op Zoom en Tilburg wordt een basispakket aangeboden. Met het oog op de in 2018 voorziene ingebruikname van het nieuwe gerechtsgebouw in Breda, wordt concentratie van werkplekken in Breda en Middelburg voorbereid. Afronding rond 2018. Rechtbank Limbur.g In de zittirigsplaats Roermond wordt een volledig pakket wordt aangeboden. In de zittingsplaats Maastricht wordt in de toekomst volstaan met het aanbod van een uitgebreid pakket. Afronding rond 2019.

3 1 AUG provinsje fryslân provincie frys1ân. çr1. Provinciale Staten van Fryslân. Leeuwarden, 31 augustus 2015 Verzonden,

Recommend Documents