provinsje fryslân provincie fryslân b’ postbus 20120 8900 hm leeuwarden tweebaksmarkt 52 telefoon:
(058) 292 59 25
telefax: (058) 292 51 25
Provinciale Staten van Fryslân
www.frys1an.n
[email protected] www.twitter.com/provfryslan
Leeuwarden, 5 september 2013 Verzonden,
27SEP. 2013
Ons kenmerk Afdeling Behandeld door Uw kenmerk Bijlage(n)
: 01076748 : Beleid : Harm Jan Bouwers / +31 58 292 58 70 of
[email protected]
Onderwerp
: Reactie SER Energieakkoord
: Samenvatting SEA Akkoord
Geachte leden van Provinciale Staten, Op 28 augustus jongstleden is de eindtekst van het landelijke Energieakkoord, zoals dat af gelopen half jaar onder leiding van de SER is uit-onderhandeld, bekend geworden. Met deze brief stellen wij u op de hoogte van de inhoud van het akkoord en met name ook van onze reactie daarop. In het “Energieakkoord voor duurzame groei”, zoals de volledige naam luidt, leggen partijen de basis voor een breed gedragen, robuust en toekomstbestendig energie- en klimaatbeleid. Doel van het akkoord is een langetermijnperspectief te bieden met afspraken voor de korte en middellange termijn, vertrouwen te creëren en daarmee investeringsonzekerheid bij bur gers en bedrijven te reduceren. Daarnaast worden de lasten voor burgers en bedrijven zo veel mogelijk beperkt. De partijen zetten zich in dit verband in om de volgende doelen te realiseren: • Een besparing van het finale energieverbruik met gemiddeld 1,5 procent per jaar. • 100 PJ aan besparing in het finale energieverbruik van Nederland per 2020. • Een toename van het aandeel van hernieuwbare energieopwekking (nu 4 procent) naar 14 procent in 2020. • Een verdere stijging van dit aandeel naar 16 procent in 2023. • Ten minste 15.000 voltijdsbanen, voor een belangrijk deel in de eerstkomende jaren te creëren.
-
1/2
Ons kenmerk: 01076748
1
provinsje fryslân provincie fryslân 1-
Het Energieakkoord kent 1 0 pijlers: • Energiebesparing, onderverdeeld in: o Gebouwde omgeving o Industrie, de agrarische sector en het bedrijfsleven • Opschaling van hernieuwbare energieopwekking • Decentrale opwekking • Energietransportnetwerk • Europees systeem voor Emissiehandel (ETS) • Fossiele opwekking en kolencentrales • Mobiliteit en transport • Werkgelegenheidskansen • Energie-innovatie en export • Financieringsprogramma
tE
Namens de provincies heeft het IPO de afgelopen maanden meegewerkt aan de totstand koming van het Akkoord. Het IPO bestuur zal het voorstel van de onderhandelaars om het Akkoord mee te ondertekenen op 12 september a.s. behandelen. Het IPO heeft van het ak koord een heldere en concrete beoordeling gemaakt, die wij u graag als nadere toelichting meesturen (bijlage 1). Met de onderhandelaars van het IPO zijn ook wij tevreden over de uitkomsten van het Ak koord. Voor Fryslân is vooral van belang dat het akkoord de IPO-Rijk afspraak over 6000 MW wind op land respecteert en duidelijk maakt dat provincies alleen op basis van vrijwillig heid meer kunnen doen. Alhoewel wordt aangekondigd dat partijen in 2016 hierover weer om tafel willen, geeft het feit dat de zeggenschap van de provincies in dit dossier wordt erkend voldoende houvast voor Fryslân om het eigen windbeleid nu verder uit stippelen. Het Akkoord komt op hoofdlijnen goed overeen met ons eigen beleid met betrekking tot duurzame energie. In het bestuurlijk overleg tussen IPO en Rijk van 5 juni jI. is al afgespro ken dat beide partijen aan de gehele inhoud van het Akkoord (dus verder dan alleen wind) in een concrete samenwerking nader invulling willen geven. In de komende maanden wordt dit verder uitgewerkt. Wij vertrouwen er op u hiermee voldoende te hebben ingelicht. erde Staten van Fryslân,
van den Berg, secretaris
-2/2-
Ons kenmerk: 01076748
Vergadering van het bestuur van de vereniging IPO op 12september2013 agendapunt 3c, bijlage 4
Intrprovinciaal Overleg
Energieakkoord voor duurzame groei en de provincies Wat staat er in? 1. Energiebesparing. Doel is 1,5 % per jaar Het doel komt overeen met de EU wet energiebesparing 2012/27/EU, maar er wordt gebruik gemaakt van de uitzonderingsbepaling van deze EU wet. -
2. Gebouwde omgeving. Voor particulieren komen er leenfaciliteiten. 600 miljoen €. De ervaringen met lenen voor particulieren in binnen en buitenland zijn niet goed. Apeldoorn. 65.000 koopwoningen slechts 4 leningen. Overijssel 300.000 koopwoningen slechts 800 leningen. Alle woningeigenaren krijgen in 2015 en 2015 een energielabel Voor de huursector komt er 400 miljoen € subsidie om hun woningen naar gemiddeld label B te brengen in 2020. Positief. Er komt een onafhankelijk expertise centrum ter ondersteuning en identificatie van de meest effectieve maatregelen op het gebied van energiebesparing. Positief. Gemeenten en provincies geven prioriteit aan de handhaving van de energiebesparingsverplichting uit de Wet Milieubeheer. Positief. Er komt een piloot met een EPK systeem (= Energie Prestatie Keuring). -
-
-
-
-
3. Industrie, landbouw en bedrijfsleven MEE- convenant voor de hele grote bedrijven die onder het EU ETS systeem vallen wordt voortgezet. MJA3 convenant (2008-2020) wordt voortgezet, ondanks de evaluatie dat er veel te weinig bereikt wordt. Hier ook de EPK piloot. Restwarmte beter benutten. Er komt een gezamenlijk plan. Glastuinbouw gaat 11 PJ energiebesparing leveren. -
-
-
4. Opschalen Hernieuwbare Energie Wind op zee 4450 MW in 2023 (3450 MW meer dan nu gepland, maar minder dan de 6.000 MW wind op zee in 2020 ten tijde van Minister Cramer Wind op land 6.000 MW in 2020. IPO heeft hier hard voor moeten knokken dat dit niet 7.000 MW is geworden. Biomassa bij en meestook blijft beperkt tot 25 PJ. Positief Decentrale opwekking: 7,5 eurocent korting (op de 11,4 eurocent) energiebelasting voor hernieuwbare energie opwekking door coöperaties of VVE’s binnen een postcode roos (=viercijferige postcode plus aangrenzende postcodes). Heel positief is dat dit niet alleen geldt voor Zon PV, maar ook andere vormen van hernieuwbare energieopwekking. -
-
-
-
5.. Goed functioneren EU ETS systeem Nederland gaat in de EU inbrengen dat we dit systeem moeten afstellen op de 8095 % broeikasgasreductiedoelstelling in 2050. Positief, maar niet revolutionair. De EU koepel van energieproducenten staat ook op dit standpunt. -
6. De 5 oude kolencentrales worden gesloten en de kolentax afgeschaft De drie oudste centrales ( waaronder die in Nijmegen ) worden op 1.1. 2016 gesloten. Als “tegenprestatie” wordt de Kolentax per 1 januari 2016 afgeschaft. -
-2-
7. Duurzame mobiliteit Er komt een gemeenschappelijke visie op de toekomstige brandstofmix voor mobiliteit. De eenzijdige oriëntatie van het rijk op alleen elektrisch rijden stimuleren is doorbroken. Rijden op (groen) gas komt hoger op de Haagse politieke agenda. Dit komt omdat het IPO heeft gedreigd dit deelakkoord niet te tekenen. -
8. Werkgelegenheid Volgens de rekenmeesters levert dit plan 15.000 banen op. -
9. Clean Tech industrie in Nederland bevorderen. De SDE plus regeling zal ook ingezet gaan worden voor demonstratieprojecten op het gebied van Clean Tech. -
10. Financieringsprogramma De NVB, het Verbond van Verzekeraars, de Pensioenfederatie en de Rijksoverheid spreken af om de komende maanden met open vizier uit te werken hoe bancaire voorzieningen van grootschalige projecten getransformeerd kunnen worden naar kapitaalmarktfinanciering door binnen- en buitenlandse institutionele beleggers. Het rijk steekt in deze kabinetsperiode 70 miljoen Euro in dit Energieakkoord voor de overeenkomst voor het faciliteren van gemeenten bij lokale en regionale energiebesparing en opwekking, het verstrekken van het indicatief energielabel, het expertisecentrum energiebesparing, betere handhaving van Wet Milieubeheer, de EPK-pilot, het opstarten van het financieringsprogramma en activiteiten voor Clean Tech bevordering -
-
11.Borging, governance en evaluatie De SER wil een permanente commissie instellen voor de begeleiding en sturing van de uitvoering van het akkoord. Dit is een goede zaak om een platform te hebben waarin de voortgang kan worden besproken en knelpunten kunnen worden weggewerkt. Gezien de rol die provincies spelen in de uitvoering van het akkoord ligt het voor de hand om te pleiten voor deelname van een IPO vertegenwoordiger in deze commissie.
—
Wat staat er niet in? -
-
-
-
-
Doelen voor 2030. Duitsland heeft bv een doel van 40 % opwekking van hernieuwbare energie in 2030. Brussel bespreekt nu de doelen voor 2030 op het gebied van C02 reductie ( minimaal 40 %), opwek van hernieuwbare energie ( minimaal 30 0/s) en energiebesparing. NL heeft geen standpunt... De EU wet energiebesparing legt de verplichting van jaarlijks 1,5 % energie besparen bij de energiebedrijven ( 8 EU landen doen dit al) Het differentiëren van het eigenwoningforfait aan de hand van het energielabel. Het benutten van CCS ( afvangen en opslaan van C02) bij biomassa installaties. Stimuleren van ESCO constructies. Wordt aan de markt overgelaten
-3-
Wat betekent het voor provincies? -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Het akkoord levert door de nadruk op energiebesparing op korte termijn veel banen op in de provincies De RUD’s aanzetten om energiebesparing serieus te nemen doen we al. Via bestuurlijk aanspreken en 7 ton beschikbaar in 2014 voor de 7 Gelderse RUD’s om personeel in dienst te kunnen nemen voor energiebesparing Met de erkende maatregelenlijsten, de oprichting expertisecentrum voor ondersteuning van zowel bedrijven als omgevingsdiensten, de handhaving en de pilot Energie Prestatie Keuring (soort APK voor energiebesparende maatregelen bij bedrijven) verbetert de uitvoering van de Wet milieubeheer voor de realisatie van energiebesparende maatregelen die zich in vijf jaar of minder terugverdienen. Het akkoord sluit goed aan bij inspanningen van verschillende provincies om energiebesparing in woningen te stimuleren Een aantal kolencentrales gaat dicht en de optie om bijvoorbeeld de centrale in Borssele om te bouwen naar 100°h biomassa staat niet open. Bij- en meestook biomassa (blz 33): Verschillende provincies hebben hebben kritische vragen gehad uit de Staten over de duurzaamheid van het hout wat daarvoor werd gebruikt. Afremmen van de biomassahonger van grote E-centrales en duurzaamheidseisen ontwikkelen is wel op z’n plaats. Lokale energie coöperaties, krijgen een extra boost door dit akkoord. Ook VVE’s kunnen nu aan de slag. Dit akkoord helpt ons bij het bereiken van de 14 % hernieuwbare energie doelstelling in 2020 en de 50 % decentrale opwek doelstelling. Bij benutting industriële restwarmte mogelijk ook een RO-maatregel (blz 28) en een inzet van de provincie voor het ontwikkelen van warmteplannen. Ook iets waar we mee kunnen instemmen. Bij lokale initiatieven (blz 36-37) is ook een RO-component: inpassen decentrale duurzaame energie zoals windparken <100MW conform IPO-Rjjk akkoord wind, WKO en inzet bio-energie. De afspraken over totstandkoming van publieke laadinfra voor voertuigen (blz 48) sluiten aan bij het beleid van een aantal provincies. Een aantal onderdelen van de biobased economy (blz 34) moeten uitgewerkt worden gaan worden. Positief is ook de inzet op de energie infrastructuur. Die komt behoorlijk in de buurt van eerste stappen naar het Geïntegreerde energiesysteem van de toekomst (Energie 2.0), waarin balancering en opslag en bijbehorende taken, verantwoordelijkheden en verdienmodellen fundamenteel anders eb aanvullend zijn dan/tov het huidige systeem. Ten aanzien van Europa, is de inzet op ETS heel belangrijk.
Algemeen beeld Het akkoord bevat veel elementen die voor provincies van groot belang zijn voor provincies en pleiten voor instemming met het gehele akkoord, onder meer: de (voorlopig) duidelijke afbakening van hoeveelheid en verantwoordelijkheid voor wind op land, de aparte categorie in de SDE+ voor wind op zee, TenneT verantwoordelijke voor (economisch verstandige delen van) stopcontact op zee, de salderingsformule, de aandacht voor het cruciale belang van een goed werkend ETS. de verbreding van de discussie over de brandstoffenmix, waarin elektrisch rijden en andere opties allen hun plek krijgen. de borging/consistentie in beleid begeleiden. -
-
-
-
-
-
