2e Bestuursrapportage 2013 Versie: 2.0.0.0.0.0
Inhoudsopgave 1 Voorwoord
3
2 Leeswijzer en samenvatting 2.1 Leeswijzer 2.2 Samenvatting
5 5 6
3 Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 3.1 Bestuur en dienstverlening 3.2 Veiligheid 3.3 Economie en toerisme 3.4 Bereikbaarheid 3.5 Omgevingskwaliteit 3.6 Stedelijke ontwikkeling 3.7 Jeugd en onderwijs 3.8 Cultuur, sport en recreatie 3.9 Welzijn en zorg 3.10 Werk en inkomen 3.11 Algemene dekkingsmiddelen I en II 3.12 Bedrijfsvoering 3.13 Bijzondere programma's 3.14 Samenvatting financiële afwijkingen
9 10 16 20 26 32 40 58 66 74 80 87 90 93 94
4 Investeringen 4.1 Over -en onderschrijdingen investeringen en nieuwe kredieten 4.2 Onderuitputting kapitaallasten
97 97 99
5 Bedrijfsvoering 5.1 Bezuiniging op bedrijfsvoering 5.2 Prognose personele lasten en externe inhuur 5.3 Concernreserve bedrijfsvoering 5.4 Tussentijdse afsluiting administratie 5.5 Plankosten 5.6 Verbetering financiën en control 5.7 Verbetering processen vastgoedontwikkeling en grondzaken
101 101 102 104 105 106 107 107
| 1
2 |
Hoofdstuk 1
1 Voorwoord Volgens de planning en controlcyclus 2013 presenteren we aan het slot van 2013 de Tweede Bestuursrapportage van de Gemeente Leiden. Deze rapportage heeft meerdere doelen: 1. Inzicht geven in de realisatie van de prestatiedoelen per programma; 2. Indicatie geven van het verwachte rekeningresultaat over 2013; 3. Melden van over- en onderschrijdingen op kredieten, zo nodig nieuwe kredieten; 4. Indicatie geven van vrijval op incidentele budgetten, die bij resultaatbestemming jaarrekening 2013 voor budgetoverheveling in aanmerking komen; 5. Inzicht geven in de realisatie van voorgenomen bezuinigingen op de bedrijfsvoering; 6. Prognose geven van de personele lasten en externe inhuur; 7. Inzicht geven in de ontwikkeling van de concernreserve bedrijfsvoering en de reserve bedrijfsvoering plankosten; Tweede bestuursrapportage Het geprognosticeerde resultaat over 2013 komt in deze bestuursrapportage uit op een voordeel van € 1,4 miljoen, dat bij de jaarrekening 2013 wordt betrokken. In de samenvatting wordt een indicatie gegeven van de realisatie van de prestaties van belang om de doelen, zoals in de begroting zijn opgenomen, te realiseren. Tevens wordt in deze samenvatting het voordelig resultaat nader onderbouwd. De structurele component van de mutaties, voor zover die in de rapportage en begrotingswijziging is verwerkt, is € 0,1 miljoen positief. In programma 6 Stedelijke ontwikkeling is in de toelichting op de financiële mutaties vermeld dat de structurele component van die mutaties een nadeel oplevert van € 685.000. Daarvoor is geen dekking aangewezen of in het totaalresultaat van deze rapportage beschikbaar. Dit nadeel vanaf 2014 wordt om die reden betrokken bij de bestuursrapportage 2014 en begroting 2015. Eerste bestuursrapportage De eerste bestuursrapportage leverde een incidenteel voordeel op van bijna € 2 miljoen. Dat bedrag is geparkeerd op de post 'Saldo van de rekening voor bestemming'. De structurele component van deze eerste rapportage is verwerkt in de Perspectiefnota 2014-2017 en daardoor ook in de begroting 2014. Indicatie resultaat jaarrekening 2013 Per saldo bedraagt het begrotingsresultaat 2013 een voordeel van € 3,4 miljoen (€ 2 miljoen eerste rapportage en € 1,4 miljoen tweede rapportage). Dit voordeel van € 3,4 miljoen betreft tevens een indicatie van het rekeningresultaat 2013.
Voorwoord | 3
4 | Voorwoord
Hoofdstuk 2
2 Leeswijzer en samenvatting 2.1 Leeswijzer Volgens de planning en controlkalender presenteert het college in 2013 in mei en november een bestuursrapportage aan de raad, waarin we de afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 op beleid en financiën in beeld brengen. De informatie in deze rapportage biedt de mogelijkheid om bijsturingsmaatregelen te treffen. Ons uitgangspunt is het realiseren van de beleidsdoelen uit de programmabegroting 2013 binnen de beschikbare middelen. Deze tweede rapportage beoogt tevens een indicatie van het rekeningresultaat te bieden. In de bestuursrapportage beperken wij de informatie tot de weergave van de doelenboom met prestaties. Met de kleuren van de stoplichten geven wij de haalbaarheid van de geraamde prestaties weer. In het geval van een 'rood' stoplicht en indien nodig bij 'oranje' geven we de volgende informatie per prestatie: - Waardoor is de afwijking ontstaan? - Wat betekent dat voor het behalen van de doelstelling? - Wat wordt er gedaan/kan er gedaan worden om bij te sturen? In de samenvatting worden in een totaaloverzicht de grote afwijkingen ten opzichte van de begroting 2013 vermeld. De toelichting op deze afwijkingen vindt u terug in de programma's. De financiële over- en onderschrijdingen leggen wij in een begrotingswijziging aan uw raad voor. Wijzigingen die voor budgetoverheveling in aanmerking komen, zijn geïventariseerd. Gekozen is om deze niet in een begrotingswijziging aan te bieden met als reden dat bij resultaatbestemming van de jaarrekening veelal nog een aanvulling op deze overheveling moet plaatsvinden. Deze rapportage biedt wel inzicht in de budgetoverhevelingen die bij resultaatbestemming van de jaarrekening 2013 aan uw raad voor besluitvorming worden aangeboden. Financiële mutaties hebben een incidentele en een structurele component. Voor de incidentele component treft u, afgezien van budgetoverhevelingen, bij dit document een begrotingswijziging aan. Dit geldt ook voor de structurele component voorzover deze wijzigingen budgettair neutraal van karakter zijn. Structurele nadelen vanaf 2014 waarvoor geen dekking is aangewezen, worden betrokken bij de eerste rapportage 2014.
Leeswijzer en samenvatting | 5
2.2 Samenvatting Realisatie prestaties 2013 Hieronder vindt u alle prestaties per begrotingsprogramma samengevat in een overzichtelijke grafiek, zodat u in een oogopslag de resultaten per programma terugziet. Van de in totaal 251 prestaties staan er 227 (90%) op groen. Dat betekent dat het overgrote deel van de prestaties conform de begroting is uitgevoerd. 21 prestaties hebben vertraging opgelopen en staan daarom op oranje. Er staan 3 prestaties op rood. Dat betekent dat ze hoogstwaarschijnlijk niet worden gehaald in 2013. In de programma-hoofdstukken kunt u zien om welke prestaties het gaat. Bovendien wordt daar een toelichting gegeven op de ‘oranje’ en de ‘rode’ prestaties.
6 | Leeswijzer en samenvatting
Financiële afwijkingen 2013 De 1e bestuursrapportage noteerde een voordeel van € 2 miljoen voor 2013. Het resultaat van de 2e bestuursrapportage is per saldo € 1.410.000 positief. De belangrijkste mutaties zijn voor wat betreft deze 2e rapportage (- = voordelig / bedragen x € 1.000): Prgr
Onderwerp
2013
1
Wachtgeld bestuur
-185
Afwikkeling Besluit Woninggebonden Subsidies
275
Inkomsten juridische zaken
100
Sub-totaal 4
Correctie foutieve onttrekking reserve parkeren
190 698
Sub-totaal 5
698
Buitenreclame
158
Bedrijfsafval
240
Sub-totaal 6
Wabo leges en bouwregelingen Maatschappelijk vastgoed Impuls subsidie Nieuw Leyden
398 565 1.594 877
Sub-totaal 9
3.036
WMO hulp bij het huishouden
-550
Exploitatie bijdrage krediet Slaaghwijk
-244
Sub-totaal 10
-794
Bijstandsuitkeringen
-650
Participatiebudget
-450
WSW Rijkssubsidie
-164
Sub-totaal AD 1
-1.264
Onvoorzien
-323
Geldleningen
-975
Beleggingen
154
OZB Algemene uitkering
-103 700
Sub-totaal AD II
Onderuitputting kapitaallasten Stelpost bedrijfsvoering
Totaal per prgr
-547 -4.242 1.058
Sub-totaal
-3.184
Resultaat belangrijkste mutaties 2e bestuursrapportage 2013
-1.467
Het nadeel 2013 van € 0,7 miljoen op programma 4 bereikbaarheid en het nadeel 2013 van € 3 miljoen op programma 6 Stedelijke ontwikkeling worden opgevangen door de voordelen op de programma's 9 Welzijn en zorg (€ 0,8 miljoen), 10 Werk en inkomen (€ 1,3 miljoen) en op algemene dekkingsmiddelen I en II (€ 3,7 miljoen). Per saldo resteert er een voordeel van ruim € 1,4 miljoen. De structurele component is € 0,1 miljoen positief, zoals in hoofdstuk 3.14 Samenvatting financiële afwijkingen is aangegeven. Daarop is de meerjarige begrotingswijziging gebaseerd. In programma 6 Stedelijke ontwikkeling is in de toelichting op de financiële mutaties vermeld dat de structurele component van die mutaties een nadeel oplevert van € 685.000. Daarvoor is vanaf 2014 geen dekking aangewezen of in het totaalresultaat van deze rapportage beschikbaar. Dit nadeel vanaf 2014 wordt om die reden betrokken bij de bestuursrapportage 2014 en de begroting 2015.
Leeswijzer en samenvatting | 7
8 | Leeswijzer en samenvatting
Hoofdstuk 3
3 Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 9
1
Bestuur en dienstverlening
10 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Bestuur en dienstverlening Programmanummer Commissie Portefeuille(s)
1 Leefbaarheid en Bereikbaarheid Bestuur, Veiligheid en Handhaving Ruimtelijke ordening, binnenstad en publiekszaken Jeugd, Welzijn & Zorg Cultuur, Werk & Inkomen
De missie van het programma Bestuur en dienstverlening luidt: De gemeente Leiden staat voor een betrouwbaar bestuur: open en transparant en in samenwerking met en voor partners en burgers in de stad en regio. De gemeente Leiden staat voor een klantgerichte dienstverlening, waarbij de klanten betrouwbaar, duidelijk, snel en op maat worden bediend.
3.1.1 Doelenbomen Beleidsterrein 1A Bestuur Doel
Prestatie
1A1 Volksvertegenwoordiging, kaderstelling en control
1A1.1 De gemeenteraad en raadscommissies vergaderen volgens de vastgestelde vergadercyclus 1A1.2 Burgers actief informeren over rol en werkzaamheden van de gemeenteraad 1A1.3 Ondersteuning van de gemeenteraad door de griffie, onderzoek door de rekenkamercommissie en controle door de accountant
1A2 Dagelijks besturen van de gemeente
1A2.1 Dagelijks besturen van de gemeente door het college
1A2 Dagelijks besturen van de gemeente
1A2.2 Ondersteunen van het college en directie door bestuurs- en directieondersteuning
1A2 Dagelijks besturen van de gemeente
1A2.3 Dagelijks managen door de concerndirectie 1A2.4 Uitvoeren van concerncontrol, waaronder doorlichtingsonderzoeken en audits 1A2.5 Informeren en betrekken van burgers, bedrijven en instellingen over besluiten en bij uit te voeren beleid 1A2.6 Organiseren van verkiezingen voor gemeente, provincie, Rijk en Europa 1A2.7 Strategische beleidsadvisering en onderzoek 1A2.8 Adviseren van bestuur over communicatie 1A2.9 Organiseren van medezeggenschap
1A3 Bijdragen aan en sturen op samenwerkingsverbanden
1A3.1 Sturing en toezicht houden op samenwerkingsverbanden 1A3.2 Bevorderen van intergemeentelijke samenwerking
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 11
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 1A Bestuur 1A2.4 Uitvoeren van concerncontrol, waaronder doorlichtingsonderzoeken en audits De doorlichtingsonderzoeken en de inrichting van het Leiden “in control” traject verlopen goed. Dat geldt nog niet voor de juridische control. De lijnorganisatie is verantwoordelijk voor de effectieve interne beheerstructuur rondom de preventie en detectie van risico’s. De monitoring hierop is nog een punt van aandacht. Deze zal zijn plek krijgen bij de nieuwe afdeling Concernstaf die per 1 november wordt opgericht 1A3.1 Sturing en toezicht houden op samenwerkingsverbanden De gemeenschappelijke regelingen dragen bij aan de realisatie van gemeentelijke doelen. Ook delen ze mee in de bezuinigingen van de gemeente. De hoogte van die bezuinigingen komt op initiatief van de Leidse wethouder Financiën tot stand na overleg met de wethouders Financiën van deelnemende gemeenten. Een belangrijk uitgangspunt hierbij is dat voor alle gemeenschappelijke regelingen dezelfde indexatiepercentages gelden. Voor 2015-2018 koersen we aan op de afspraak dat alle gemeenschappelijke regelingen op dezelfde manier meedelen in de daling van het gemeentefonds. De gemeenschappelijke regelingen melden uiterlijk 31 januari 2014 aan de deelnemende gemeenten of zij de taakstelling gaan realiseren in hun komende begroting. In geval dat de regeling de taakstelling geheel of gedeeltelijk niet kan realiseren geeft zij dit gemotiveerd aan. Eventuele afwijkingen zullen wij begin 2014 kritisch beoordelen.
Beleidsterrein 1B Dienstverlening Doel
Prestatie
1B1 Burgers, bedrijven en instellingen zijn tevreden over de publieke dienstverlening
1B1.1 Leveren van alle producten en diensten rondom publieke dienstverlening (o.a. identiteitskaarten, vergunningen, informatie etc.) 1B1.2 Zorgen voor eenduidige en klantvriendelijke dienstverlening via alle kanalen (post, e-mail, internet, balie en telefoon) 1B1.3 Op orde houden basisregistraties (GBA, BAG etc.)
1B2 De publieke dienstverlening voldoet aan moderne standaarden
1B2.1 Doorontwikkelen van het KCC 1B2.2 Invoeren van zaakgewijs werken 1B2.3 Omzetten papieren archieven in digitale archieven
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 1B Dienstverlening Prestatie 1B1.2 Zorgen voor eenduidige en klantvriendelijke dienstverlening via alle kanalen Onder deze prestatie vallen vier indicatoren. Voor indicator 1B1.2b – percentage telefonische bereikbaarheid van alle afdelingen wordt de streefwaarde van 65% nog niet gehaald. Externe meting toont aan dat alle afdelingen bij ‘elkaar opgeteld’ een gezamenlijk resultaat behalen van 56% (bron: bureau Efdrie – meting 2e kwartaal 2013). Het niet behalen van de streefwaarde is toe te wijzen aan de introductie van het 14 071 telefoonnummer. Afdelingen dienen de terugval van telefonie, die voorheen op het centrale telefoonnummer terugviel, nu zelf binnnen de eigen afdeling te organiseren. Dit onderdeel van de implementatie van 14071 had de nodige voeten in de aarde. Daarnaast is het behaalde percentage een ‘deelcijfer’; er volgt eind 2013 nogmaals een meting waarmee het ‘jaar streefwaarde’ alsnog behaald zou kunnen worden. De overige drie indicatoren van deze prestatie (correcte beantwoording telefonische vragen, tijdige beantwoording post en e-mail en aantal producten dat digitaal kan worden aangevraagd) scoren een voldoende. Prestatie 1B2.2 Invoeren van Zaakgewijs werken Het project is momenteel in een bepalende fase. Niet alles gaat volgens planning. Zoals echter gebruikelijk bij grote implementaties, zijn er wat opstartproblemen geweest, zowel met het systeem Decos als met de organisatie van de werkzaamheden. Er is een korte tijd een achterstand geweest op het verwerken van de post waar burgers mogelijk last van hebben gehad. Dit heeft echter niet geleid tot grote problemen. Ook de interne organisatie heeft te maken gehad met vertragingen in het proces. De techniek is momenteel stabiel maar het veranderproces van analoog naar digitaal zal nog extra inspanningen blijven vragen van de gehele organisatie. Het krediet is niet voldoende voor de investeringen die nog gedaan moeten worden. Door de lange doorlooptijd van het project is ook extra externe inhuur nodig. Het project is al met al veel complexer gebleken dan bij de start is voorzien. Prestatie 1B2.3 Omzetten papieren archieven in digitale archieven Door een latere start is de planning iets uitgelopen. Het uiteindelijke doel wordt wel op tijd gehaald.
12 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.1.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 1 Bestuur en Dienstverlening (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Programma Bestuur en dienstverlening Mee- en tegenvallers: 1.1
1A
Wachtgeld bestuur
L
-185
I
H.J.J. Lenferink
1.2
1B
Correctie afwikkeling BWSgelden 2012
L
275
I
H.J.J. Lenferink
1.3
1B
Verstrekking Rijbewijzen
L
-150
I
P.T. van Woensel
Verstrekking Rijbewijzen
B
170
I
P.T. van Woensel
Inkomsten juridsche zaken
B
100
I
R.C.L. Strijk
Technische correctie overheadkosten
L
50
I
R.C.L. Strijk
Technische correctie overheadkosten
L
-50
I
R.C.L. Strijk
Technische correctie herschikking HR-budget
B
-130
-130
-130
-130
-130
S
H.J.J. Lenferink
Technische correctie herschikking HR-budget
L
130
130
130
130
130
S
H.J.J. Lenferink
RNI Loket
L
-76
I
P.T. van Woensel
RNI Loket
B
76
I
P.T. van Woensel
Taakstelling Griffie
L
101
113
113
113
113
S
H.J.J. Lenferink
Taakstelling Griffie
L
-101
-113
-113
-113
-113
S
H.J.J. Lenferink
Gemeentebrede personeelsbudgetten
L
-240
-243
-243
-243
-243
S
Mw. R.A. van Gelderen
Gemeentebrede personeelsbudgetten
L
240
243
243
243
243
S
Mw. R.A. van Gelderen
1.4
1A
Budget neutrale wijzigingen: 1.5
1.6
1,7
1.8
1.9
8A
1A
1B
1A
1
Voordelen van nader te bepalen budget-overhevelingen: 1.10
1A
Verbetertraject Stedelijk Beheer
L
-150
150
I
F.J. de Wit
1.11
1B
Digitaliseren bouwarchief
L
-340
340
I
P.T. van Woensel
-280
490
150
-150
Resultaat programma 1
0
0
0
0
0
0
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 1.10
1A
Verbetertraject Stedelijk Beheer
1.11
1B
Digitaliseren bouwarchief
340
-340
Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
490
-490
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 13
Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
Resultaat na Budgetoverheveling
2013
2014
2015
2016
2017
210
0
0
0
0
I/S
Pth
3.1.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee-en tegenvallers: 1.1 Wachtgeld bestuur Er wordt een voordeel verwacht op de post wachtgelden bestuur doordat er minder voormalige bestuurders zijn dan begroot. 1.2 Correctie afwikkeling Besluit woninggebonden subsidies (BWS) 2012 In de eerste bestuursrapportage 2012 is een voordeel gemeld van € 275.437 inzake de afwikkeling 2012 van de BWS-gelden. Dat is niet terecht geweest omdat deze gelden bestemd waren voor het bijzonder programma WOP Noord. De begrotingswijziging die gemaakt is naar aanleiding van de 1e bestuursrapportage 2013 moet nu worden teruggedraaid. 1.3 Verstrekking rijbewijzen Sinds de omzetting van de geldigheidsduur van het rijbewijs van 5 jaar in 10 jaar kent de afgifte van de rijbewijzen een tendens van 5 jaar hoog en 5 jaar laag. De raming is gebaseerd op de hoge afgifte (11.000 stuks), maar 2013 is een jaar met lage afgifte en de verwachting is dat er ongeveer 7.500 rijbewijzen zullen worden afgegeven. Naast de lagere inkomsten zullen ook de afdrachten aan het Rijk lager zijn. Door de lagere afgifte van de rijbewijzen is ook de bezetting van de balie met oproepkrachten gedaald. Hierdoor ontstaat een verwacht overschot op de salarissen. 1.4 Inkomsten juridische zaken Op ons budget voor extern juridisch advies stevenen we in 2013 af op een tekort van € 100.000. Dit komt doordat de inkomsten uit juridische werkzaamheden voor derden (zoals Holland Rijnland) te rooskleurig zijn geraamd. In onze begroting staat hiervoor sinds jaar en dag een inkomstenpost van € 200.000. De werkelijke inkomsten blijken jaarlijks uit te komen op € 100.000 tot € 150.000. Bij de eerste bestuursrapportage in 2014 en de begroting 2015-2018 hebben we meer zicht op het structurele tekort op deze post en op eventuele mogelijkheden om deze op te lossen. De bijsturingsmogelijkheden lijken voorshands beperkt, omdat Leiden geen partij is in de contracten van Servicepunt71 met derden. Budgetneutrale wijzigingen: 1.5 Technische correctie overheadkosten Dit betreft een technische correctie. Bij de verwerking van de 1e bestuursrapportage 2013 is deze aanmelding niet juist verwerkt. Dit is een budgettair neutrale aanpassing. 1.6 Technische mutatie Intergemeentelijke samenwerking De ramingen met betrekking tot Holland Rijnland dienen te worden herschikt. Het is een technische wijziging die budgettair neutraal verloopt. Omdat de geraamde lasten en baten wijzigen dient er wel een begrotingswijziging plaats te vinden. 1.7 Rijksregeling niet-ingezetenen loket Vanaf november 2012 zou bij de gemeente Leiden een RNI-loket worden ingericht. Op basis hiervan zijn in de begroting vanaf 2013 € 99.000 leges geraamd. Het RNI-loket is echter nog niet gerealiseerd (verwachting is nu begin december 2013), waardoor de inkomsten niet gerealiseerd zullen worden. In verband met de verwachte uitbreiding met het RNI-loket is de formatie van de balie uitgebreid, dekking legesinkomsten RNI. Vanaf 1 juli 2013 is er een medewerker voor het RNI-loket aangenomen. Omdat het RNIloket nog niet operationeel is en er derhalve geen legesinkomsten gerealiseerd worden, zal het Ministerie van BZK deze salarislasten vergoeden.
14 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
1.8 Invulling bezuinigingen Griffie vanaf 2013 In de brief van november 2012 (B&W nr. 12.1056) is aan de gemeenteraad toegezegd dat een voorstel zal worden geformuleerd over taakstellingen op de budgetten van de Griffie en de Raad en dat de resultaten daarvan na uw instemming in de begroting zouden worden verwerkt. In goede samenspraak met uw griffier is een nieuwe budgetopstelling gemaakt. Met dit voorstel wordt ook een al jaren bestaand structureel tekort in de personele begroting opgelost. De budgetverantwoordelijkheid voor het budget van de griffie valt feitelijk buiten de bevoegdheid van het College en derhalve ook buiten het mandaat van de gemeentesecretaris. Aanpassingen in de begroting van de griffie kunnen alleen plaatsvinden in goede samenspraak met de griffie en dient het voorstel ter accordering te worden voorgelegd aan de Raad. Verwijzende naar de separate behandeling van dit voorstel zal na instemming door de gemeenteraad in de begroting vanaf 2013 de nieuwe budgetopstelling Griffie inclusief de oplossing van het structurele tekort in de personeelsbegroting worden verwerkt. 1.9 Gemeentebrede personeelsbudgetten De budgetten decentrale loonruimte en voormalige ID-ers worden structureel overgeheveld van programma 1 naar programma Bedrijfsvoering omdat op dat programma de kosten ontstaan die corresponderen met deze budgetten. Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 1.10 Verbetertraject Stedelijk beheer Via resultaatbestemming 2012 is een budget voor 2013 beschikbaar gesteld van € 321.000. Voor 2013 wordt een onderschrijding verwacht van circa € 150.000. Via overheveling bij resultaatbestemming wordt aan de Raad voorgesteld om dit voordeel van € 150.000 over te hevelen naar 2014. 1.11 Digitalisering bouwarchief Het digitaliseren van het bouwarchief zal niet meer in 2013 plaatsvinden doordat het afhankelijk is van de vervanging van het BARS-systeem (bouwaanvragenregistratiesysteem) vertraagd is. Via budgetovergheveling voorstel om dit voordeel over te hevelen naar 2014.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 15
2
Veiligheid
16 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Veiligheid Programmanummer Commissie Portefeuille(s)
2 Leefbaarheid en Bereikbaarheid Bestuur, Veiligheid en Handhaving
De missie van het programma Veiligheid luidt: De gemeente Leiden staat voor een stad die veilig is en voelt op het gebied van wonen, werken en leven in samenwerking met bewoners en partners.
3.2.1 Doelenbomen Beleidsterrein 2A Fysieke veiligheid Doel
Prestatie
2A1 Optimale preventie en aanpak branden, rampen en crises
2A1.1 Gemeentelijke inzet voor een optimale crisisorganisatie: planvorming, training en oefening 2A1.2 Afspraken maken en toezien op naleven afspraken (w.o. begroting en rekening) met VRHM (zie ook prog.9 voor GHOR) 2A1.3 Afspraken maken en toezien op DVO Reg. Brandweer 2A1.4 Toezicht en handhaving op veilig bouwen en gebruiken (zie prestatie 6A3.1)
Toelichting doelenboom beleidsterrein 2A Fysieke veiligheid Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 17
Beleidsterrein 2B Sociale veiligheid Doel
Prestatie
2B1 Beperken criminaliteit
2B1.1 Activiteiten Veiligheidshuis 2B1.2 Inzet Burgernet 2B1.3 Inzet Veilig Uitgaan 2B1.4 Inzet vermindering overvallen 2B1.5 Preventie woninginbraken (PKVW + voorlichting) 2B1.6 Handhaven Veilig Wonen 2B1.7 Inzet Steun- en meldpunten Huiselijk Geweld/Kindermishandeling 2B1.8 Bijdrage aan Keurmerk Veilig Ondernemen 2B1.9 Bestuurlijke maatregelen als uitkomst onderzoek RIEC -wet BIBOB
2B2 Beperken overlast
2B2.1 Activiteiten Veiligheidshuis 2B2.2 Aanpak verslaafde dak- en thuislozen o.m. realisering scheve huisjes (zie prestatie 9E1.1) 2B2.3 Opleggen gebiedsverboden aan overlastgevende daklozen en drugsdealers 2B2.4 Opleggen bestuurlijke maatregelen aan overlastgevende horecabedrijven 2B2.5 Handhaven prostitutie- en koffieshopbeleid 2B2.6 Doorvertalen nieuw landelijk koffieshopbeleid naar Leidse situatie 2B2.7 Handhaving alcoholbeleid 2B2.8 Project Leiden buitengewoon veilig
2B3 Veilige evenementen (incl. jaarwisseling)
2B3.1 Analyse evenementen (risicoanalysemodel) 2B3.2 Planvorming rondom evenementen 2B3.3 Uitvoering evenementenplannen 2B3.4 Handhaven bij evenementen
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 2B Sociale veiligheid Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
18 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.2.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 2 Veiligheid (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
Onttrekking voorziening OGGZ regionaal kompas
B
Storting voorziening Veiligheidsbeleid
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
-500
I
H.J.J. Lenferink
L
500
I
H.J.J. Lenferink
Verhoging Rijksbijdrage Veiligheidshuis
B
-166
-166
-166
-166
-166
S
H.J.J. Lenferink
Verhoging Rijksbijdrage Veiligheidshuis
L
166
166
166
166
166
S
H.J.J. Lenferink
0
0
0
0
0
Programma Veiligheid Budget neutrale wijzigingen: 2.1
2.2
2B
2B
Resultaat programma 2
3.2.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Budget neutrale wijzigingen: 2.1 Overheveling € 500.000 van Voorziening OGGZ / regionaal kompas naar de Voorziening Veiligheidsbeleid Dit betreft een technische uitwerking die uitvoering geeft aan het raadsbesluit 12.0098 waarin besloten is om een aparte Voorziening Veiligheidsbeleid in te stellen. Bij het instellen van deze Voorziening is besloten om hierin € 500.000 te storten vanuit de Voorziening OGGZ / regionaal kompas. 2.2 Verhoging rijksbijdrage aan Veiligheidshuis vanaf 2013 Vanaf 2013 worden de structurele rijksbijdragen aan de Veiligheidshuizen in Nederland (VenJ-bijdragen) via een decentralisatie-uitkering in het Gemeentefonds aan de 25 zetelgemeenten van de veiligheidsregio’s uitgekeerd. Voor Leiden en Gouda betekent dit dat de rijksbijdrage voor het Veiligheidshuis Hollands Midden wordt uitgekeerd aan de zetelgemeente Leiden. Gouda ontvangt derhalve geen afzonderlijke bijdrage meer. De rijksbijdrage aan het Veiligheidshuis Hollands Midden is vanaf 2013 vastgesteld op € 294.910. Hoewel gesproken kan worden van een verhoging van de meerjarenbegroting voor Leiden is feitelijk sprake van een verlaging van het rijksbudget voor het Veiligheidshuis Hollands Midden. Per saldo ontvingen Gouda en Leiden voorheen namelijk gezamenlijk € 313.500. Dat is circa € 20.000 meer dan het nu structureel vastgestelde bedrag van € 294.910. Door verder samen te werken tussen Gouda en Leiden wordt beoogd efficiency winst te behalen om het verlies op te vangen. De besteding van de rijksbijdrage dient, volgens richtlijnen van het Ministerie Van Veiligheid en Justitie, vastgesteld te worden door de Stuurgroep Veiligheidshuis Hollands Midden. De jaarlijkse rijksbijdrage wordt bij deze aanmelding technisch verwerkt in de meerjarenbegroting vanaf 2013.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 19
3
Economie en toerisme
20 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Economie en toerisme Programmanummer Commissie Portefeuille(s)
3 Werk en financiën Bereikbaarheid, Financiën en Economie
De missie van het programma Economie en toerisme luidt: De gemeente Leiden staat voor een vitale en duurzame economische structuur in samenwerking met haar stadspartners en de regio.
3.3.1 Doelenbomen Beleidsterrein 3A Ruimte om te ondernemen Doel
Prestatie
3A1 Meer ruimtelijke mogelijkheden voor bedrijven en instellingen
3A1.1 Regionale en lokale beleidsontwikkeling en advisering 3A1.2 Uitvoeren lokaal en regionaal beleid en advisering 3A1.3 Stimuleren warenmarkten
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 3A Ruimte om te ondernemen Geen ontwikkeling ten opzichte van de begroting.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 21
Beleidsterrein 3B Facilteren/stimuleren van ondernemen Doel
Prestatie
3B1 Sterker ondernemersklimaat
3B1.1 Faciliteren van bedrijvigheid 3B1.2 Stroomlijnen horecaprocessen 3B1.3 Informeren en verstrekken vergunningen 3B1.4 Faciliteren Ondernemersfonds Leiden 3B1.5 Verbeteren aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt en stimuleren ondernemerschap
3B2 Meer kennisintensieve bedrijvigheid
3B2.1 Stimuleren kennisintensieve bedrijvigheid 3B2.2 Stimuleren en faciliteren van netwerken
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 3B Faciliteren/stimuleren van ondernemen Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsterrein 3C Marketing en promotie Doel 3C1 Meer zakelijk en recreatief bezoek aan Leiden
Prestatie 3C1.1 Citymarketing 3C1.2 Faciliteren Centrummanagement Leiden 3C1.3 Uitvoering activiteiten kadernota winkelvoorzieningen 3C1.4 Marketing- en activiteitencampagne voor bezoek aan retail binnenstad 3C1.5 Stimuleren toeristische aantrekkelijkheid 3C1.6 Binnenstad aantrekkelijk tijdens de bouw 3C2.1 Acquisitie van kennisintensieve bedrijven
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 3C Marketing en promotie. 3C1.5 Stimuleren toeristische aantrekkelijkheid Deze prestatie staat niet opgenomen in de hoofdtekst van de begroting. In het prestatie-overzicht bij de begroting staan 7 onderdelen genoemd bij deze prestatie. Hiervan verlopen 6 onderdelen voldoende tot goed. Het betreft de verbetering van koopzondagen, het participeren in regionale overleggen, het stimuleren van watertoerisme, verbetering van de Leidse Haven, het optimaliseren van bewegwijzering en het adviseren over toerisme en recreatie. Voor het onderdeel Science Route, leidse ontdekkingen in de openbare ruimte (plaatsing van verbeeldingen van de route in beeld, afbeelding en projectie in 2D en 3D) komt de stoplichtmonitor uit op rood. Daarmee komt de hele prestatie uit op oranje. De Science Route betreft de verbeelding van wetenschappelijke ontdekkingen via een route van Sciencepark naar de binnenstad. Het project is van belang omdat het de 2 kernkwaliteiten (cultuur en kennis) van Leiden verbindt en daarmee de identiteit van de stad. Museumgroep Leiden heeft de opdracht voor de realisatie van het project teruggegeven, omdat het volgens hun bestuur niet tot de kerntaken (cultuureducatie) van MGL behoort. Wij onderzoeken nu het draagvlak en participatie voor het project onder de betrokken partijen (universiteit, enkele musea, citymarketing, kennisbedrijven) voor de voortzetting en uitvoering van het project. Pas dan kan met de realisatie worden begonnen. Dat betekent dat de realisatie van het project wordt vertraagd.
22 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.3.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Prgramma 3 Economie en toerisme (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Programma Economie en toerisme Budget neutrale wijzigingen: 3.1
3A
Winkelcentrum Meerburg
L
50
I
R.C.L. Strijk
Ontrekking Vereveningsreserve grondexploitatie
B
-50
I
R.C.L. Strijk
Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 3.2
3C
Stimuleren toeristische aantrekkelijkheid
L
-50
50
I
R.C.L. Strijk
3.3
3B
Co-Financieringsfonds
L
-300
300
I
R.C.L. Strijk
-350
350
Resultaat programma 3
0
0
0
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 3.2
3C
Stimuleren toeristische aantrekkelijkheid
50
-50
3.3
3B
Co-Financieringsfonds
300
-300
Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
350
-350
0
0
0
0
0
0
0
0
Resultaat na Budgetoverheveling
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 23
3.3.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Budgetneutrale wijzigingen: 3.1 Opknappen winkelcentrum Meerburg naar aanleiding van Amendement bij Perspectiefnota 2014-2017 Bij amendement op de perspectiefnota 2014-2017 is besloten € 50.000 te reserveren voor het opknappen van de openbare ruimte rondom het winkelgebied van het Winkelcentrum Meerburg aan de IJsselkade. Door middel van deze aanmelding wordt het amendement financieel verwerkt. Het budget binnen programma 3 wordt verhoogd met € 50.000. Deze extra lasten zullen worden gedekt vanuit vereveningsreserve grondexploitaties. De uitvoering start eind 2013 met een oplevering begin 2014. Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 3.2 Stimuleren toeristische aantrekkelijkheid, onderdeel Science Route Het onderdeel Science Route, leidse ontdekkingen in de openbare ruimte (plaatsing van verbeeldingen van de route in beeld, afbeelding en projectie in 2D en 3D) komt in de stoplichtmonitor uit op rood. De Science Route betreft de verbeelding van wetenschappelijke ontdekkingen via een route van Sciencepark naar de binnenstad. Het project is van belang omdat het de twee kernkwaliteiten (cultuur en kennis) van Leiden verbindt en daarmee de identiteit van de stad. Museumgroep Leiden (MGL) heeft de opdracht voor de realisatie van het project teruggegeven, omdat het volgens hun bestuur niet tot de kerntaken (cultuureducatie) van MGL behoort. Wij onderzoeken nu het draagvlak en participatie voor het project onder de betrokken partijen (universiteit, enkele musea, citymarketing, kennisbedrijven) voor de voortzetting en uitvoering van het project. Pas dan kan met de realisatie worden begonnen. Dit betekent dus in ieder geval dat de realisatie van het project wordt vertraagd. Hierdoor verschuift de planning. Dit betekent dat deze middelen dit jaar niet worden uitgegeven. Uw raad krijgt bij de jaarrekening 2013 een voorstel voorgelegd om dit budget naar 2014 door te schuiven. 3.3 Co-financieringsfonds De raad heeft eenmalig € 1 miljoen uit de JRR 2010 beschikbaar gesteld en bij besluiten RV. 12.0076 en RV. 12.0077 geoormerkt om het college in staat te stellen initiatieven financieel te ondersteunen die passen in de Deelverordening Co-financieringsfonds Leiden, Stad van Ontdekkingen én het Beleidskader co-financiering Leiden Stad van Ontdekkingen en Leiden Bio Science Park. De raad heeft ook besloten dat overblijvende middelen in enig jaar voor budgetoverheveling bij resultaatbestemming van de jaarrekening in aanmerking komen. Het college rapporteert over de resultaten in de bestuursrapportages en in de jaarrekening.
24 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 25
4
Bereikbaarheid
26 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Bereikbaarheid Programmanummer Commissie Portefeuille(s)
4 Leefbaarheid en Bereikbaarheid Bereikbaarheid, Financiën en Economie Ruimtelijke Ordening, Binnenstad & Publiekszaken
De missie van het programma Bereikbaarheid luidt: De gemeente Leiden draagt zorg voor goede en betrouwbare bereikbaarheid van de stad als voorwaarde voor, duurzame leefbaarheid voor de inwoners van de stad en een gezond economisch klimaat.
3.4.1 Doelenbomen Beleidsterrein 4A Langzaam verkeer Doel
Prestatie
4A1 Meer fietsgebruik
4A1.1 Opstellen fietsbeleid 4A1.2 Uitvoeren maatregelen fiets
4A2 Betere looproutes
4A2.1 Opstellen voetgangersbeleid 4A2.2 Uitvoeren maatregelen looproutes
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 4A Langzaam verkeer Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsterrein 4B Openbaar vervoer Doel
Prestatie
4B1 Meer gebruik van het openbaar vervoer
4B1.1 Opstellen openbaarvervoerbeleid 4B1.2 Uitvoeren maatregelen openbaar vervoer
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 4B Openbaar vervoer Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 27
Beleidsterrein 4C Autoverkeer Doel
Prestatie
4C1 Betere doorstroming op het Leidse wegennet
4C1.1 Opstellen beleid autoverkeer 4C1.2 Rijnlandroute 4C1.3 Ringweg Oost 4C1.4 Ontsluiting Bio Science Park 4C1.5 Uitvoeringsprogramma Leiden Bereikbaar 4C1.6 Uitvoeren maatregelen autoverkeer
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 4C Autoverkeer 4C1.1 Opstellen beleid autoverkeer Door het omvormen van het project Ringweg Oost in de verkenning LAB071 duurt het langer voordat er een alternatief beschikbaar is voor het doorgaande verkeer in de binnenstad. Hierdoor loopt het project Tansformatie Binnenstad 30 km ook vertraging op. 4C1.3 Ringweg Oost / Leidse Agglomeratie Bereikbaar (LAB071) In december 2011 werd door de gemeenteraad opdracht gegeven een tracé via de ondertunnelde Sumatrastraat uit te werken en het kaderbesluit te herzien. Nog voordat de uitkomst van het door de Raad opgedragen onderzoek in commissie en raad kon worden besproken, gaven diverse fracties -samen een grote meerderheid in de Raad vormend- aan niet (meer) te geloven in dit tracé. Door het college werd op 27 september 2012 aan de gemeenteraad een brief gestuurd waarin zij aangaf een procesvoorstel te doen voor het vervolg van het Ringweg Oost dossier en de buurgemeente Leiderdorp hierin te betrekken. Op 27 november 2012 werd door de gezamenlijke colleges van Leiden en Leiderdorp een bestuursopdracht geformuleerd voor een verkenning van de bereikbaarheid van de Leidse agglomeratie (LAB071). Naar verwachting wordt de verkenning in het 1e kwartaal 2014 afgerond. Gedurende de uitvoering van de verkenning zal het eerder genomen kaderbesluit van de Ringweg Oost voor het tracé, gedeeltelijk over Leiderdorps grondgebied, niet langer worden uitgewerkt in afwachting van de resultaten die voortvloeien uit de verkenning. Wel zal de reconstructie van de Kanaalweg vanaf het Lammenschansplein tot aan de aansluiting van de Lorentzkade, en de bouw van een doorgang onder het spoor in de Kanaalweg, verder worden voorbereid. Deze delen zijn ondergebracht in een nieuw te benoemen project “Reconstructie zuidelijk deel Kanaalweg”.
Beleidsterrein 4D Parkeren Doel
Prestatie
4D1 Meer parkeerkwantiteit en betere parkeerkwaliteit
4D1.1 Opstellen parkeerbeleid 4D1.2 Uitvoeren proef blauwe zones 4D1.3 Realisatie parkeergarage Garenmarkt 4D1.4 Realisatie parkeergarage Lammermarkt 4D1.5 Parkeermanagement 4D1.6 Uitvoeren maatregelen parkeren
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 4D Parkeren 4D1.1 Opstellen parkeerbeleid In de in juli 2013 door de raad aangenomen motie (bij de behandeling van de perspectiefnota) wordt overwogen dat “er deze collegeperiode geen beleidswijziging te verwachten valt ten aanzien van parkeerbeleid”.
28 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
In die motie verzocht de raad het college “de proef met de blauwe zones voort te zetten tot op een moment in 2014 dat een nieuw college de tijd geeft om (zo snel mogelijk) met een permanente oplossing te komen”. Voorts werd verzocht in Transvaal 2 een regulering met blauwe zone in te voeren. De kosten van de voortzetting en uitbreiding van de blauwe-zoneregeling wenste de raad te verrekenen met de reserve parkeren. Gezien deze raadsmotie zal niet in 2013, maar in 2014 een voorstel voor een permanente parkeeroplossing in wijken met parkeeroverlast worden voorbereid.
Beleidsterrein 4E Leefomgeving Doel
Prestatie
4E1 Betere leefomgeving door verkeersmaatregelen
4E1.1 Opstellen verkeersveiligheidsbeleid 4E1.2 Uitvoeren verkeersveiligheidsmaatregelen
4E2 Duurzame mobiliteit
4E2.1 Opstellen duurzaam mobiliteitsbeleid 4E2.2 Uitvoeren maatregelen duurzame mobiliteitsbeleid
Toelichting doelenboom 4E Leefomgeving Geen ontwikkeling ten opzichte van de begroting.
3.4.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 4 Bereikbaarheid (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
457
351
245
245
S
R.C.L. Strijk
I
R.C.L. Strijk
268
I
R.C.L. Strijk
Programma Bereikbaarheid Mee-en tegenvallers: 4.1
Storting reserve parkeren
L
698
Parkeren
B
657
Parkeren
L
31
Storting reserve parkeren
L
Parkeren
L
-28
-29
-29
-29
-472
S
R.C.L. Strijk
Parkeren
B
-106
-77
-83
-89
-41
S
R.C.L. Strijk
Onttrekking reserve parkeren
B
-554
-351
-239
-127
S
R.C.L. Strijk
Aanpassing krediet Diamantlaan
B
Aanpassing krediet Diamantlaan
L
19
19
19
19
S
R.C.L. Strijk
Aanpassing krediet Diamantlaan
L
-12
-12
-12
-12
S
R.C.L. Strijk
Aanpassing krediet Diamantlaan
L
-7
-7
-7
-7
S
R.C.L. Strijk
Verbetering wijk Transvaal
L
75
I
P.T. van Woensel
Onttrekking reserve parkeren
B
-75
I
P.T. van Woensel
Hoge Rijndijk 152
L
3
3
5
5
5
S
R.C.L. Strijk
Hoge Rijndijk 152/Onttrekking reserve ringweg oost
B
-3
-3
-5
-5
-5
S
R.C.L. Strijk
698
0
0
0
0
Budget neutrale wijzigingen: 4.2
4.3
4.4
4.5
4D
4
4
4C
Resultaat programma 4
R.C.L. Strijk
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 29
3.4.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee- en tegenvallers: 4.1 Storting reserve parkeren In het bestemmingsvoorstel bij de jaarrekening 2012 is een begrote onttrekking aan de reserve parkeren doorgevoerd die ook al in de jaarrekening was verwerkt. Hierdoor is de reserve parkeren te laag en moet deze met een bedrag van € 698.366 eenmalig worden verhoogd. Door de dubbele boeking is de concernreserve destijds via het resultaat met hetzelfde bedrag ten onrechte verhoogd. Budgetneutrale wijzigingen: 4.2 Parkeren De (meerjaren)begroting van parkeren is aangepast aan de meest recente informatie uit de monitoren van de parkeerexploitatie. Als gevolg hiervan zijn ondere andere de inkomsten voor de Morspoortgarage neerwaarts bijgesteld. In het huidige meerjarenbeeld staan de inkomsten begroot die ten tijde van het uitvoeringsbesluit uit 2009 zijn ingeschat. Per saldo hebben de mutaties in baten en lasten tot gevolg dat voor de periode 2013-2016 jaarlijks een bedrag aan de parkeerreserve zal worden onttrokken van respectievelijk € 523.447, € 351.582, € 239.490 en € 127.533. Vanaf 2017 zal een structurele storting van € 267.567 plaatsvinden. 4.3 Aanpassing krediet herinrichting Diamantlaan In eerste aanleg had dit project betrekking op een 'kale' vervangingsinvestering voor de Diamantlaan. Vervolgens is, conform het uitgangspunt 'met werk, werk maken' aangehaakt door andere ingrepen die in het betreffende gebied in fysieke zin op de rol stonden. Hierdoor is het Diamantplein in de scope betrokken om zo het winkelplein een beter aanzien te geven en zijn direct ondergrondse containers te plaatsen. Door aanvraag en ontvangst van een zgn. 'BDU-uitkering' van de provincie kon realisatie van een gescheiden fietspad meeliften in de uitvoering van het project. Op deze wijze is voorkomen dat burgers drie keer achtereen hinder ondervinden van bouwwerkzaamheden. In die zin een goed voorbeeld van integraal en ondernemer- en burgervriendelijk beheer van de openbare ruimte. Wat in het management onvoldoende is bewaakt is de verwerking van de financiele gevolgen van het aanhaken van genoemde projectonderdelen bij het project in de administratie, in de zin van het wijzigen van de begroting. Zo moet ontvangst van de provinciale uitkering leiden tot een uitzetting van de begroting aan zowel de inkomsten- als de uitgavenkant. (Bij ontvangst van de BDU-uitkering is overigens juist gehandeld, doordat -voordat over gegaan kon worden tot verwerking in de administratie- gewacht moest worden op de toekenningsbeschikking van de provincie voor de ontvangst van de betreffende ruim twee ton.) De overige bedragen hadden via begrotingswijziging eerder dan via deze bestuursrapportage verwerkt kunnen en moeten worden. Op de totale projectomvang van 1,4 miljoen resteert een overschrijding van € 98.000 die wordt veroorzaakt door het uitkeren van nadeelcompensatie aan de winkeliers en het -voor iedereen volkomen onverwacht- ontbreken van een fundering onder de oorspronkelijke weg. 4.4 Verbetering wijk Transvaal ten laste van restantkrediet “uitvoeringskrediet Morspoortgarage” De gemeenteraad heeft destijds bepaald dat de Morspoortgarage gebouwd zou mogen worden als de wijk Transvaal 1 gecompenseerd wordt voor het moeten accepteren van de bouw van de garage. Door in de wijk groen toe te voegen onder gelijktijdig opheffen van parkeerplaatsen in de wijk, met de optie voor een gelimiteerd aantal bewoners/vergunninghouders de mogelijkheid te openen te parkeren in de garage. Zonder dit compromis in de gemeenteraad was er geen garage gebouwd. Door dit compromis is de verbetering van de openbare ruimte in Transvaal onlosmakelijk verbonden met de bouw van de Morspoortgarage. Voor het verwijderen van verhardingen, het gebruiksklaar maken van de grond voor bomen en het daadwerkelijk plaatsen van bomen dient een krediet beschikbaar te worden gesteld begroot op € 150.000. Hiervan is reeds de helft beschikbaar doordat in de voorziening boomregeling wijk afgerond € 75.000 is gestort ten behoeve van te planten bomen in de wijk Transvaal 1. Het restant van € 75.000 wordt gedekt door een onttrekking uit de reserve parkeren. 4.5 Aankoop Hoge Rijndijk 152 In 2013 is het pand Hoge Rijndijk 152 door de gemeente Leiden aangekocht. Het betreft een aankoop die voortvloeit uit een collegebesluit van maart 2010 om ernstig gedupeerden (als gevolg van een mogelijk tracé voor Ringweg Oost) tegemoet te komen. De exploitatielasten zijn nog niet in de meerjarenbegroting geraamd. Daarom nu deze mutatie. Dekking van de exploitatielasten vindt jaarlijks plaats door een onttrekking aan de reserve Ringweg Oost.
30 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 31
5
Omgevingskwaliteit
32 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Omgevingskwaliteit Programmanummer Commissie Portefeuille(s)
5 Leefbaarheid en Bereikbaarheid Onderwijs, Sport en Milieu
De missie van het programma Omgevingskwaliteit luidt: De gemeente Leiden staat voor een stad met een openbare ruimte die schoon, heel en veilig is, waar mensen graag vertoeven en die uitnodigt tot verantwoordelijk gedrag. Zij doet dit samen met alle gebruikers.
3.5.1 Doelenbomen Beleidsterrein 5A Verharde openbare ruimte Doel
Prestatie
5A1 Schoon, heel en veilig
5A1.1 Ontwikkelen kaderstellend beleid openbare ruimte 5A1.2 Realiseren beleid verbetering kwaliteit openbare ruimte 5A1.3 Realiseren beleid inzamelen huishoudelijk afval 5A1.4 Implementeren kadernota en handboek kwaliteit openbare ruimte 5A1.5 Realiseren openbare ruimte projecten programma Binnenstad 5A1.6 Beheren openbare verlichting 5A1.7 Beheren bruggen en viaducten 5A1.8 Beheren wegen 5A1.9 Uitvoeren straatreiniging en graffitibestrijding 5A1.10 Inzamelen huishoudelijk afval 5A1.11 Beheren walmuren 5A1.12 Beheren straatmeubilair 5A1.13 Beheren contracten buitenreclame 5A1.14 Handhaven gebruik openbare ruimte 5A1.15 Inzamelen bedrijfsafval 5A1.16 Verminderen van de overlast in eigen wijk
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 33
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 5A Verharde openbare ruimte Stedelijk Beheer (prestaties 5A1.6 t/m 5A1.12, 5A1.15 en 5A1.16) Bij Stedelijk Beheer is de reorganisatie al voor een flink deel gevorderd en loopt eveneens de implementatie van het nieuwe GBI-areaalbeheersysteem. Hoewel beide aspecten nog van invloed zullen zijn - de implementatie van het GBI-areaalsysteem heeft bijvoorbeeld een flinke vertraging en verwacht wordt dat het systeem nog eind 2013 operationeel zal zijn - lijkt het er niet op dat zij van grote invloed zullen zijn op de te leveren prestaties in 2013. 5A1.13 Beheren contracten buitenreclame Op 29-05-2013 is de driehoeksborden exploitant in Leiden, AZERO Outdoor B.V. te Purmerend, door de rechtbank in Noord-Holland failliet verklaard. Meer dan 30 gemeenten zijn door het faillissement van AZERO Outdoor B.V. gedupeerd. Bij de gemeente Leiden heeft AZERO Outdoor B.V. een bedrag van € 167.000 (excl. btw) aan schuld open staan. Leden van de commissie Leefbaarheid en Bereikbaarheid zijn hiervan in juni op de hoogte gebracht. Om de acute problemen voor de adverteerders en de gemeente tot een minimum te beperken, heeft de gemeente (na een gehouden marktuitvraag, waarbij 5 bedrijven zich voor hadden ingeschreven) de exploitatie van de driehoeksborden tijdelijk onder gebracht bij Centercom Buitenreclame BV. De gemeente ontvangt van juli tot 31 december 2013 hier een netto vergoeding voor van € 66.160 (excl. BTW). Einddoel is om per 01-01-2014 de definitieve exploitatie van de driehoeksborden opnieuw voor de komende vijf jaar aan te besteden. Naar verwachting zal, gezien de aanhoudende negatieve ontwikkelingen in de reclamemarkt, de verwachte meerjarige opbrengst (dus voor het faillissement van AZERO Outdoor BV. jaarlijks € 210.000 excl. inflatie) wat lager liggen.
Beleidsterrein 5B Openbaar water Doel
Prestatie
5B1 Waterkwantiteit op orde
5B1.1 Realiseren beleid voorkomen wateroverlast 5B1.2 Beheren riolering en gemalen
5B2 Verbeteren waterkwaliteit
5B2.1 Opstellen beleidskader water en baggeren 5B2.2 Baggeren en schoonhouden watergangen
5B3 Recreatieve waarde water vergroten
5B3.1 Ontwikkelen kaderstellend beleid gebruik openbaar water 5B3.2 Realiseren beleid gebruik openbaar water 5B3.3 Exploiteren havens en waterwegen 5B3.4 Verlenen ligplaatsvergunningen 5B3.5 Handhaven gebruik openbaar water
Toelichting doelenboom beleidsterrein 5B Openbaar water Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
34 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Beleidsterrein 5C Openbaar groen Doel
Prestatie
5C1 Behoud en verbetering van de kwaliteit van het openbaar groen
5C1.1 Ontwikkelen kaderstellend beleid openbaar groen 5C1.2 Opstellen beheerbeleid groen 5C1.3 Uitbreiden en herinrichten begraafplaats Rhijnhof 5C1.4 Beheren openbaar groen 5C1.5 Verlenen kapvergunningen 5C1.6 Uitvoeren telling stadsnatuurmeetnet
5C2 Recreatieve waarde groen vergroten
5C2.1 Ontwikkelen beleid regionaal groen 5C2.2 Realiseren beleid verbetering gebruik openbaar groen 5C2.3 Uitvoeren groenplan Oostvlietpolder 5C2.4 Aanleggen Singelpark 5C2.5 Aanbieden natuur- en milieueducatie 5C2.6 Aanleggen van natuurvriendelijke oevers 5C2.7 Beheren van natuurvriendelijke oevers
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 5C Openbaar groen 5C2.4 Aanleggen Singelpark Vanwege de zoektocht naar dekking van de extra beheerkosten heeft het vaststellen van het kaderbesluit vertraging opgelopen. De raad heeft in juli 2013 een motie aangenomen waarin het college opgeroepen wordt zo spoedig mogelijk met dekking voor de beheerkosten en het kaderbesluit te komen. In september jl heeft het college de benodigde dekking vrij kunnen spelen, zodat nu het kaderbesluit Singelpark ter besluitvorming kan worden voorgelegd. Naar verwachting wordt dit in oktober/november door de raad vastgesteld.
Beleidsterrein 5D Duurzaamheid Doel
Prestatie
5D1 Duurzaam Leiden
5D1.1 Ontwikkelen duurzaamheidbeleid 5D1.2 Verbeteren luchtkwaliteit 5D1.3 Uitvoeren geluidsanering 5D1.4 Uitvoeren bodemsanering 5D1.5 Uitvoeren duurzaamheidbeleid 5D1.6 Uitvooeren maatregelen milieubeheer
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 5D Duurzaamheid Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 35
3.5.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 5 Omgevingskwaliteit (x 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Programma Omgevingskwaliteit Mee- en tegenvallers: 5.1
5A
Buitenreclame
B
158
I
F.J. de Wit
5.2
5A
Bedrijfsafval
L
-505
I
F.J. de Wit
Bedrijfsafval
B
745
I
F.J. de Wit
Beheren riolering en gemalen
L
150
I
F.J. de Wit
Beheren riolering en gemalen
L
-150
I
F.J. de Wit
Technische correctie beheerplannen/onttrekking in diverse voorzieningen
L
-4.554
I
F.J. de Wit
Technische correctie beheerplannen/storting in diverse voorzieningen
L
4.554
I
F.J. de Wit
Technische correctie beheerplannen
L
213
I
F.J. de Wit
Technische correctie beheerplannen
L
-213
I
F.J. de Wit
Asbestsanering Stadsbouwhuis
L
159
I
F.J. de Wit
Ontrekking reserve asbestsanering
B
-159
I
F.J. de Wit
Voorziening luchtkwaliteit
L
25
I
F.J. de Wit
Onttrekking concernreserve
B
-25
I
F.J. de Wit
Overzetten budgetten Breestraat
L
-1.655
-45
I
F.J. de Wit
Overzetten budgetten Breestraat
L
1.655
45
I
F.J. de Wit
Park de Bult
L
4
4
4
4
S
F.J. de Wit
Park de Bult (dekking programma 8)
L
-4
-4
-4
-4
S
F.J. de Wit
I
F.J. de Wit
Budget neutrale wijzigingen: 5.3
5.4
5.5
5.6
5.7
5.8
5B
5
5A
5D
5A
5
Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 5.9
5a
Kadernota KOR
L
-403
403
-5
403
Kadernota KOR
403
-403
Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
403
Resultaat na Budgetoverheveling
398
Resultaat programma 5
0
0
0
-403
0
0
0
0
0
0
0
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 5.9
5a
36 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.5.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee- en tegenvallers: 5.1 Buitenreclame Op 29-05-2013 is de driehoeksborden exploitant in Leiden, AZERO Outdoor B.V. te Purmerend, door de rechtbank in Noord-Holland failliet verklaard. Meer dan 30 gemeenten zijn door het faillissement van AZERO Outdoor B.V. gedupeerd. Bij de gemeente Leiden heeft AZERO Outdoor B.V. een bedrag van € 167.000 (excl. btw) aan schuld open staan: factuur 4e kwartaal 2012: € 55.000 (ex btw) afgerond en 1e en 2e kwartaal 2013: € 112.000 (ex btw). Voor het 3e en 4e kwartaal 2013 zullen door het faillissement van AZERO geen inkomsten meer binnenkomen. De inkomsten uit buitenreclame waren begroot op € 224.000. In juni zijn de leden de commissie Leefbaarheid en Bereikbaarheid geïnformeerd over de gevolgen van het faillissement van AZERO Outdoor B.V., de exploitant van de 210 driehoeksborden in Leiden en over de acties die zijn ingezet om de exploitatie van deze vorm van buitenreclame te continueren. Om de acute problemen voor de adverteerders en de gemeente tot een minimum te beperken, heeft de gemeente (na een gehouden marktuitvraag, waarbij 5 bedrijven zich voor hadden ingeschreven) de exploitatie van de driehoeksborden tijdelijk onder gebracht bij Centercom Buitenreclame BV. De gemeente ontvangt van juli tot 31 december 2013 hier een netto vergoeding voor van € 66.160 (excl. BTW). De begrote inkomsten voor 2013 bedroegen € 224.000 (ex btw). De werkelijke inkomsten door tijdelijke aanbesteding aan Centercom t/m eind 2013 bedragen netto € 66.000 (ex btw). Dit betekent een tegenvaller van in totaal € 224.000 - € 66.000 = € 158.000 en is daarmee een oninbare vordering. Einddoel is om per 01-01-2014 de definitieve exploitatie van de driehoeksborden opnieuw voor de komende vijf jaar aan te besteden. Naar verwachting zal, gezien de aanhoudende negatieve ontwikkelingen in de reclamemarkt, de verwachte meerjarige opbrengst (dus voor het faillissement van AZERO Outdoor BV. jaarlijks € 210.000 excl. inflatie) wat lager liggen. 5.2 Bedrijfsafval Vooruitlopend op het plan van aanpak voor het domein inzamelen bedrijfsafval (najaar 2013) is bij een eerste verkenning van de relatie tussen kosten en opbrengsten vastgesteld dat de begrote omzet nog dateert uit het jaar 2000. In de jaren tussen 2000 en 2013 is bij rapportagemomenten* (jaarrekening 2009, 2010, 2011, tweede bestuur rapportage 2012) verslag gedaan van een teruglopende omzet zonder dat daar consequenties voor de begroting aan verbonden zijn. Momenteel zijn de aanwijsbare kosten niet in verhouding met de te realiseren baten. Volgens een reële schatting kan de omzet (begroot € 2.345.000) worden bijgesteld met € 745.000 tot een te realiseren omzet van ruim € 1.600.000. De kostenkant dient te worden bijgesteld door verlaging van verwerkingskosten met € 505.000 vanwege minder vuilhoeveelheden (minder contracten). Per saldo wordt in 2013 een negatief resultaat verwerkt van € 240.000. Naleving van wettelijke kaders zal leiden tot scheiding van publieke en economische activiteiten. Het gevolg daarvan is dat geen publieke bijdrage aan economische activiteiten meer mag plaatsvinden. Om te komen tot een structurele besparing van € 240.000 in 2014 is in 2012 een business case opgesteld waar na analyse een richtinggevend advies is gegeven. Daarin is gekozen om Scenario A: “Terug naar de basis” verder uit te werken. Aan de hand van de business case wordt momenteel gewerkt aan een plan van aanpak. Deze zal in oktober 2013 door het MT van Stedelijk Beheer worden vastgesteld. Het doel is om het domein inzamelen bedrijfsafval zo snel mogelijk kostendekkend te maken, waarbij kostendekkend inhoudt dat zowel de directe kosten, m.n. vuilverwerkingskosten (€ 501.000) als de indirecte kosten (inclusief inzet personeel en voertuigen € 1.145.000) worden gefactureerd aan de klant (€ 1.646.000). Vooruitlopend op de vaststelling van het plan van aanpak is met de inzet van een nieuwe accountmanager en medewerker binnendienst al gestart met het verbeteren van processen. Ook zijn in nauw overleg met de interne accountant processen beschreven en verbeterd en is functiescheiding toegepast. Verdere acties volgen uit het plan van aanpak.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 37
Budgetneutrale wijzigingen: 5.3 Beheren riolering en gemalen In het Pinksterweekend van 19 en 20 juni 2013 heeft zich een calamiteit voorgedaan waarbij de drie persleidingen van gemaal Rosmolen in de Merenwijk zijn afgebroken. Voor genoemde calamiteit zijn extra zuigwagens ingezet om het rioolwater te verplaatsen van het gemaal naar de Zuivering Noord. Tevens zijn de persleidingen middels een noodreparatie hersteld. Voorgesteld wordt om de kosten van genoemde calamiteit ad € 150.000 eenmalig te dekken uit post Correctief Onderhoud binnen het domein Riolering en gemalen. Eveneens is de gehele persleiding geïnspecteerd en beoordeeld. Uit genoemde beoordeling blijkt dat de drie persleidingen over een lengte van circa 500m1 gerelined dienen te worden. De kosten voor het relinen (duurzame manier van renovatie riolering) worden geraamd op € 600.000. Deze kosten kunnen uit het huidige VGRP (Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan) gedekt worden. Voor deze dekking zal een wijzigingsbesluit worden ingediend. De kosten voor de reparatie persleidingen en extra inzet zuigwagens voor de calamiteit persleidingen gemaal Rosmolen Merenwijk € 150.000 komen ten laste van Prestatie 5B1.2 Beheren riolering en gemalen. 5.4 Technische correctie beheerplannen Deze aanmelding betreft een technische correctie op de eerdere verwerking in de administratie van de beschikbaar gestelde middelen voor de beheerplannen openbare ruimte. Bij de besluitvorming van de beheerplannen (RV 12.0141) is de uiteindelijke toedeling bepaald op basis van de actualisatie (zomer/najaar 2012) van de onderkende achterstanden. Ook vindt correctie plaats op de verwerking van de dekking in de eerste bestuursrapportage van de vermindering van AKWR en VAT kosten die in zijn geheel was verwerkt op het budget voor bruggen. 5.5 Asbestsanering Stadsbouwhuis In 2012 is er asbest geconstateerd binnen het Stadsbouwhuis. De kosten voor de asbestsanering bedragen € 159.000 en kunnen gedekt worden uit de reserve asbestsanering. Het bestedingsdoel van deze reserve is om asbest in gemeentelijk vastgoed te saneren. 5.6 Voorziening luchtkwaliteit Naar aanleiding van raadsbesluit 10.0038 (Aanschaf aardgasbussen voor Stichting Stadsparkeerplan Leiden (SSL) is voor de “vergroening van het wagenpark van SSL” € 75.000 (€ 25.000 per jaar van 2010-2012) t.l.v. de reserve parkeren beschikbaar gesteld. De bijdrage vanuit de reserve parkeren komt ten gunste van het luchtkwaliteitsplan die het vervolgens doorbetaald aan SSL. In 2010 had dit bedrag ook ten gunste moeten komen van het luchtkwaliteitsplan (kostenplaats 6100625). Door middel van deze aanmelding wordt het bedrag zoals afgesproken alsnog gedoteerd aan het luchtkwaliteitsplan. 5.7 Overzetten budgetten Breestraat De kostenplaats 6100991 herinrichting Breestraat is in de programmabegroting onder de verkeerde prestatie “Realisatie terrassenplein Beestenmarkt” opgenomen. Dit moet worden veranderd naar prestatie 5A1.5 “Realiseren openbare ruimte projecten programma Binnenstad”. 5.8 Park de bult a. Herinrichting ( zie ook 8.3 voor financiële afwikkeling) Voor de herinrichting van het Park de Bult is een investeringskrediet beschikbaar gesteld van € 1.047.000. Bij de herinrichting is ook rekening gehouden met de wensen van de wielervereniging Swift. Het thema sport en leisure vormt de rode draad van het “nieuwe” park. Er is een speelhelling aangelegd, de wielerbaan is verlengd, een mountainbikeroute aangelegd en er zijn speelplekken gecreëerd. De wielerbaan voldoet door de verlenging aan de normen om nationale kampioenschappen op te rijden. Helaas blijkt nu dat de kwaliteit van de huidige asfalt laag niet voldoet aan de eisen die redelijkerwijs aan een wielerbaan van nationale allure gesteld mogen worden. De kosten van het aanbrengen van een nieuwe asfalt laag die hier wel aan voldoet zijn € 50.000. In de begroting van de herinrichting van park de Bult is hier niet in voorzien. De kapitaallasten van € 50.000 bedragen € 3.800 en worden gedekt door het voordeel op de kapitaallasten van € 30.500 van het krediet voor de vervanging cq. uitbreiding atletiekbaan. Op dit werk is sprake van een voordelig saldo van € 300.000. b. Renovatie Op het beschikbare budget voor de renovatie van park De Bult van € 1.097.000,- zal naar verwachting een overschrijding optreden van circa € 50.000. Deze overschrijding van 5% van het projectbudget wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door hardnekkige meningsverschillen met de uitvoerende aannemer over de uitvoering van de opdracht. Hierdoor zijn extra kosten voor juridische bijstand en meerwerk gemaakt. Over deze risico’s is de raadscommissie eind maart vertrouwelijk geïnformeerd. Het meerwerk resulteert tot een overschrijding op het krediet. De juridische kosten worden binnen de exploitatie opgevangen.
38 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
De restant kapitaallasten op het voordeel van het krediet vervanging c.q. uitbreiding van de atletiekbaan bedragen € 6.867. Hiervan wordt € 3.750 ingezet als dekking voor park De Bult. Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 5.9 Implementeren kadernota en handboek kwaliteit openbare ruimte Bij de perspectiefnota 2012-2015 heeft de raad incidenteel budget ter beschikking gesteld om het effect van de Kadernota kwaliteit openbare ruimte 2025 en het Handboek kwaliteit openbare ruimte 2025 in de praktijk te kunnen toepassen. Om de afgesproken prestaties zo goed mogelijk te realiseren, dient er een goede voorbereiding te zijn en kiezen we ervoor om mee te lopen met de rioolprojecten dan wel te combineren met herstraatwerkzaamheden. Hierdoor verschuift de planning en met deze begrotingswijziging wordt het budget overgeheveld naar het volgende jaar.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 39
6
Stedelijke ontwikkeling
40 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Stedelijke ontwikkeling Programmanummer Commissie Portefeuille(s)
6 Ruimte en regio Ruimtelijke ordening, binnenstad en publiekszaken
De missie van het programma Stedelijke ontwikkeling luidt: De gemeente Leiden staat voor een optimale ruimtelijke ontwikkeling van de beschikbare, schaarse ruimte van stad en regio die gericht is op een kwalitatief hoogwaardige woon-, werk- en leefomgeving.
3.6.1 Doelenbomen Beleidsterrein 6A Ruimtelijke planvorming en plantoetsing Doel
Prestatie
6A1 Toedelen van ruimte
6A1.1 Opstellen structuurvisies en gebiedsvisies als kaderstelling voor de ruimtelijke ontwikkeling 6A1.2 Actualiseren ruimtelijke agenda 6A1.3 Opstellen thematisch ruimtelijk beleid 6A1.4 Stimuleren ruimtelijke kwaliteit 6A1.5 Adviseren (complexe) ruimtelijke initiatieven 6A1.6 Opstellen van bestemmingsplannen 6A1.7 Actualiseren ruimtelijk instrumentarium
6A2 Ruimtelijke kwaliteit van de bebouwde ruimte
6A2.1 Behandeling verzoeken van omgevingsvergunningen 6A2.2 Het voeren van vooroverleg
6A3 Veilig bouwen en veilig gebruiken van bebouwde ruimte
6A3.1 Toezicht en handhaving op veilig bouwen en gebruiken
6A4 Aantrekkelijke binnenstad door ruimtelijke ontwikkeling
6A4.1 Uitvoeren Aalmarktproject 6A4.2 Realisatie terrassenplein Beestenmarkt 6A4.3 Wonen boven winkels 6A4.4 Ontwikkeling stationsgebied 6A4.5 Ontwikkeling Meelfabriek 6A4.6 Opstellen detailontwerp en aanpassen bestemmingsplan voor de parkeergarages Garenmarkt en Lammermarkt 6A4.7 Aanpak illegale gevelreclame
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 41
Doel
Prestatie 6A4.8 Project Singelpark 6A4.9 Programmasturing Binnenstad
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 6A Ruim telijke planvorming en plantoetsing 6A4.1 Uitvoeren Aalmarktproject Het Aalmarktproject omvat de herontwikkeling van 24.000 m² winkeloppervlak, waarvan 8.000 m² uitbreiding en 16.000 m² renovatie. Rekening houdend met de monumenten in het gebied wordt een nieuwe winkelstraat en daarmee een verbetering van het winkelcircuit gecreëerd tussen Breestraat en Aalmarkt. Om de Aalmarkt goed te verbinden met de winkelstraat Haarlemmerstraat wordt de Waaghoofdbrug verlegd. De invulling van het winkelgebied focust zich op mode. Grotere winkelunits worden gecreëerd waardoor Leiden grotere fashionketens in het Aalmarktgebied kan vestigen. Boven de winkelpanden worden appartementen gerealiseerd. Het Waagblok met onder andere een vernieuwde V&D, The Sting, een fietsenkelder en horeca in de Waag is in 2013 in uitvoering gegaan en zal in de eerste helft van 2014 worden opgeleverd. Bij het Haarlemmerstraatblok en Stadsgehoorzaalblok worden panden samengevoegd tot grotere winkelunits. Het Stadsgehoorzaalblok krijgt evenwijdig aan de Mandenmakerssteeg een nieuwe winkelstraat, de Catharinasteeg. met waar mogelijk woningen boven winkels. Na de positieve uitspraak van de Raad van State zijn alle bestemmingsplannen onherroepelijk geworden. Voor beide blokken, met daaraan gekoppeld het openbare gebied met brug, is echter wel vertraging opgetreden van circa een jaar. Dit wordt veroorzaakt door lastige marktomstandigheden en door het aangaan van een onteigeningsprocedure ten behoeve de laatste noodzakelijke verwervingen. Voor het Stadsgehoorzaalblok is door ASR inmiddels een grote retailer gecontracteerd die de helft van het winkeloppervlak afneemt waarmee duidelijk zicht op uitvoering is gekomen. Daarnaast wordt op basis van huuraanbiedingen met een aantal geïnteresseerde retailers gesprekken gevoerd. De start van de uitvoering wordt verwacht in 2014 met opleverdata in 2016. 6A4.5 Ontwikkeling Meelfabriek Het project is vertraagd omdat de ontwikkelaar in 2012/2013 vooral bezig is geweest om de financiering voor de plannen rond te krijgen. Voorjaar 2013 is dit gelukt onder de ontbindende voorwaarde van de financiers dat de gemeente Leiden een garantstelling van 5 ton afgeeft. Het college van B&W heeft hier in september 2013 positief op besloten. Als ook de gemeenteraad instemt, kan de ontwikkeling 1e fase beginnen. Naar verwachting zal de bouwaanvraag 1e fase (wellness, kantoren en horeca in voormalig meelmagazijn) begin 2014 ingediend worde. In de begroting 2013 werd deze aanvraag eerder verwacht. . 6A4.8 Project Singelpark Vanwege de zoektocht naar dekking van de extra beheerkosten heeft het vaststellen van het kaderbesluit vertraging opgelopen. De raad heeft in juli 2013 een motie aangenomen waarin het college opgeroepen wordt zo spoedig mogelijk met dekking voor de beheerkosten en het kaderbesluit te komen. In september jl heeft het college de benodigde dekking vrij kunnen spelen, zodat nu het kaderbesluit Singelpark ter besluitvorming kan worden voorgelegd. Naar verwachting wordt dit in oktober/november door de raad vastgesteld.
Beleidsterrein 6B Gemeentelijk vastgoed Doel
Prestatie
6B1 Optimale exploitatie van gemeentelijk vastgoed
6B1.1 Voeren van een erfpachtbedrijf 6B1.2 Uitvoeren PRIL 6B1.3 Exploiteren van gemeentelijk vastgoed
42 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 6B Gemeentelijk vastgoed 6B1.3 Exploiteren van gemeentelijk vastgoed De gemeentelijke vastgoedportefeuille, bestaande uit panden die verhuurd zijn aan commerciële bedrijven, aan maatschappelijke organisaties en uit panden die in gebruik zijn bij het ambtelijk apparaat is in de afgelopen jaren in beeld gebracht. Bij deze inventarisatie is gebleken dat de contractering niet altijd goed was vastgelegd, dat de onderhoudsbudgetten niet voldoende waren en dat niet alle nutskosten werden doorbelast. Sinds 2012 wordt hieraan gewerkt en inmiddels is inzichtelijk wat de feitelijke contractuele situatie is. Vervolgens zijn in 2013 zijn meerjaren onderhoudsplannen opgesteld en worden (energie en OZB) lasten doorberekend. De gegevens uit de diverse computersystemen sluiten echter nog niet volledig op elkaar aan. Er zijn in 2013 een aantal verbeterpunten opgepakt om meer zekerheid te krijgen over de exploitatie van vastgoed. In 2013 is, op basis van de realisatiecijfers 2012 en contracten Planon, begonnen om op portefeuilleniveau per pand een vastgoedexploitatie op te stellen conform de meest recente gegevens met betrekking tot de baten en de lasten. Dit heeft inzichtelijk gemaakt wat de omvang is van het tekort in de exploitatie van de maatschappelijke portefeuille. Gevoegd bij de taakstelling ter grootte van € 260.000 is dit een tekort van € 1,6 miljoen in 2013. Zie ook de tekst hierna bij de financiele afwijkingen onder 3.6.3., punt 6.2. Belangrijkste punten om nog uit te werken zijn de aansluiting tussen de vastgoedregistratie in Planon en de begroting, het opschonen van de administratie, een adequate administratieve werkwijze voor gemeentelijk vastgoed en een vastgoedexploitatie op pandniveau. Om dit te kunnen bereiken worden sinds begin 2013 de processen beschreven en per september 2013 wordt uitvoering gegeven aan het Verbeterplan VAG. Het is een omvangrijk proces dat in 2013 en 2014 zal worden uitgevoerd.
Beleidsterrein 6C Wonen Doel
Prestatie
6C1 Hogere kwaliteit en toename van de woningvoorraad
6C1.1 Uitvoeren van de nota Wonen 6C1.2 Actualiseren van de prestatieafspraken met corporaties 6C1.3 Bijdrage aan opstellen regionale woonvisie en woonruimteverdeling 6C1.4 (Laten) uitvoeren van projecten (inclusief studentenhuisvesting)
6C2 Opheffen illegale huisvesting
6C2.1 Toezien en handhaven op onrechtmatige bewoning
6C3 Beter leefklimaat in Leiden Noord
6C3.1 Kooiplein 6C3.2 Alexanderstraat 6C3.3 Van Voorthuijsenlocatie 6C3.4 Groenoordhallen e.o. 6C3.5 Nieuw Leyden 6C3.6 Oude Kooi 6C3.7 Horecavoorziening en buurtmuseum Tuin van Noord 6C3.8 Programmasturing WOP Leiden Noord
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 6C Wonen 6C1.3 Bijdrage aan opstellen regionale woonvisie en woonruimteverdeling De regionale Woonvisie is vertraagd. Volgens de planning zou eind 2013 / begin 2014 de regionale woonvisie vastgesteld worden door het AB van HR. Deze planning was zeer krap en had als deadline de gemeenteraadsverkiezingen. Volgens de bijgestelde planning zal begin 2014 de concept Woonvisie gereed zijn. Besluitvorming volgt dan na de gemeenteraadsverkiezingen. Reden voor de vertraging is dat het regionale onderzoek naar de marktopnamecapaciteit van woningbouwplannen, een bouwsteen voor de regionale woonvisie, meer tijd kostte dan verwacht. Hierdoor verschoof de gehele planning. De deadline van voor de gemeenteraadsverkiezingen was daarmee niet meer haalbaar. De regionale Huisvestingsverordening is overigens conform planning vastgesteld door het AB van HR 26 juni 2013.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 43
6C1.4 (Laten) uitvoeren van projecten (inclusief studentenhuisvesting) Voor studentenhuisvesting als onderdeel van 6C.1.4 staat het stoplicht op oranje. Het plan van het Kabinet om een ander huurprijsstelsel in te voeren heeft geleid tot een afwachtende opstelling bij corporaties voor studentenhuisvesting en bij beleggers. Naar verwachting komt minister Blok binnenkort met een plan voor hervorming van het Woningwaarderingsstelsel. Daarnaast zijn diverse andere projecten vertraagd als gevolg van de economische situatie. 6C3.1 Kooiplein Conform planning is gestart met de uitvoering van het project en met name het bouwrijpmaken (sloop en verleggen kabels en leidingen); de verwachting is dat de ontwikkelaar voor het eind van het jaar al is gestart met de realisatie van deelgebied 3A. De beoogde start door de ontwikkelaar van deelgebied 3B in 2013 is vertraagd naar het eerste kwartaal 2014, daar er nog geen contractering (afzet) heeft plaatsgevonden voor de maatschappelijk ruimten. De planning van deelgebied 5 is afhankelijk van verkoop van het vastgoed door de Kooiplein CV (en dus niet voorspelbaar). In samenspraak met de ontwikkelaar en nav de uitwerking van de fasering wordt rond de zomer van 2014 (ipv 2013) gestart met de werkzaamheden voor de aansluiting Kooilaan; dit beperkt op lange termijn de overlast 6C3.3 Van Voorthuijsenlocatie Groenoord CV (Ymere en PFC2) heeft aangegeven dat het project Van Voorthuijsenlocatie zal worden beëindigd. De aanleiding is de noodzaak bij Ymere het investeringsvolume zeer sterk te beperken vanwege recente en onzekere beleidsontwikkelingen (Woonakkoord, verhuurdersheffing) en de situatie op de woningmarkt. Het risico komt voort uit het vrije sector koop en huur aandeel in het project. Stopzetting leidt tot grote negatieve financiële gevolgen voor de gemeente (ca. 4,5 miljoen). Sinds de zomer wordt door partijen onderzocht of De Sleutels het project van Ymere kan overnemen. Dat zou betekenen dat De Sleutels de contractpartner van de gemeente zou worden. Voorwaarde is dat drie partijen bilateraal tot overeenstemming komen. De gemeente doet er alles aan om, in samenwerking met Groenoord CV en de Sleutels, met Ymere dan wel De Sleutels, desnoods gedeeltelijk, tot realisatie van de woningen te komen. 6C3.4 Groenoordhallen e.o. Deze prestatie wordt om de volgende redenen op oranje gezet : - Start bouw Fase 2 is vertraagd doordat Ymere vooralsnog besloten heeft dit deel van het project uit te stellen in verband met investeringsruimte. Ymere onderzoekt nog mogelijkheden om ontwikkeling toch zo snel mogelijk door te laten gaan. - Omgevingsvergunning Groenoord Fase 2 is nog niet afgegeven. Het bouwplan voldoet nog niet op brandveiligheid van de parkeerbak. Groenoord CV dient nog met een aanpassing in het ontwerp van de parkeerbak te komen. - Gezien de vertraging door de verminderde investeringsruimte bij Ymere, is er meer tijd beschikbaar voor de afhandeling van de omgevingsvergunning. - Door de vertraging van Fase 2 wordt de conversievergoeding voor de gronden later aan de gemeente betaald. Dit heeft gevolgen voor het resultaat van de Grex.
44 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.6.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 6 Stedelijke Ontwikkeling (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Programma Stedelijke ontwikkeling Mee- en tegenvallers: 6.1
6.2
6.3
6A
6B
6B
BOD Minder Wabo leges
B
100
I
P.T. van Woensel
Correctie bouwregelingen
L
7
I
P.T. van Woensel
Correctie bouwregelingen
L
458
I
P.T. van Woensel
VAG Tekort maatschappelijk vastgoed
L
358
I
P.T. van Woensel
VAG Tekort maatschappelijk vastgoed
B
1.236
I
P.T. van Woensel
Storting vereveningsreserve grondexploitatie/ VAG Impulssubsidie Nieuw Leyden
L
877
I
P.T. van Woensel
Corr. Subsidie Hospices Issoria
L
134
I
P.T. van Woensel
Corr. Subsidie Hospices Issoria
L
-134
I
P.T. van Woensel
Digitale uitwisseling ruimtelijke processen/aframen krediet en instellen budget
L
16
16
16
16
16
S
Mw. R.A. van Gelderen
Digitale uitwisseling ruimtelijke processen/aframen kapitaallasten
L
-16
-16
-16
-16
-16
S
Mw. R.A. van Gelderen
VAG Breestraat 24
L
10
I
P.T. van Woensel
Onttrekking vereveningsreserve grondexploitatie/VAG Breestraat 24
B
-10
I
P.T. van Woensel
VAG Krediet Waterwegen Groenoord
B
409
I
P.T. van Woensel
VAG Krediet Waterwegen Groenoord
L
-409
I
P.T. van Woensel
VAG Erfpacht
L
20
129
139
147
154
S
P.T. van Woensel
VAG Erfpacht
B
1.118
1.271
1.349
1.428
1.507
S
P.T. van Woensel
Onttrekking reserve afkoop adm.kst. Erfpacht
B
20
20
20
20
20
S
P.T. van Woensel
Onttrekking reserve afkoopsommen Erfpacht
B
-213
-240
-267
-295
-324
S
P.T. van Woensel
Storting afkoop adm.kst. Erfpacht
L
-20
-20
-20
-20
-20
S
P.T. van Woensel
Onttrekking weerstandsverm. parkeren en sted. inv.
B
-308
-347
-551
-713
-844
S
P.T. van Woensel
Onttrekking vereveningsreserve grondexploitatie
B
-617
-813
-670
-567
-493
Budget neutrale wijzigingen: 6.4
6.5
6A
6A
6.6
6.7
6.8
6B
6B
P.T. van Woensel
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 45
Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
6.9
6
VAG Marecollege Storting reserve kap. lasten Marecollege
L
3.887
VAG Marecollege Onttrekking vereveningsreserve grondexploitatie
B
VAG Marecollege Onttrekking vereveningsreserve grondexploitatie
B
VAG Marecollege Onttrekking reserve kap. lasten Marecollege
B
VAG Mutaties exploitatiebijdragen
L
9.787
400
VAG Mutaties exploitatiebijdragen
L
-1.149
-469
-469
Storting vereveningsreserve grondexploitatie
L
450
369
-5.000
Onttrekking vereveningsreserve grondexploitatie
B
-5.796
-536
-136
Storting reserve renterisico Erfpachtsbedrijf
L
-250
-250
Onttrekking reserve herstruct. woongebieden Portaal
B
135
Onttrekking reserve vastgoedexpl. Stadsgehoorzaal
B
-14
-14
Onttrekking reserve herstruct. woongebieden SVZ&V
B
-3.138
Onttrekking reserve bodemsanering
B
-200
Onttrekking reserve renterisico Erpachtsbedrijf
B
VAG Mutaties exploitatiebijdragen
6.10
6.11
6
6B
6.12
6.13
6.14
6B
6B
2014
307
2015
296
2016
290
2017
290
-3.887
-307
-296
-290
-702
-290
-803
I/S
Pth
I
P.T. van Woensel
S
P.T. van Woensel
I
P.T. van Woensel
S
P.T. van Woensel
I
P.T. van Woensel
S
P.T. van Woensel
S
P.T. van Woensel
S
P.T. van Woensel
322
423
-14
-14
-14
394
394
394
394
-450
475
475
B
375
-369
5.000
VAG Volkstuinen Oostvlietpolder
L
4
I
P.T. van Woensel
VAG Onttrekking vereveningsreserve grondexploitatie
B
-4
I
P.T. van Woensel
VAG Onrendabele Investeringen onderwijsgebouwen/ storting reserve onrendabele investeringen onderwijsgebouwen
B
84
84
84
84
84
S
P.T. van Woensel
VAG Onrendabele Investeringen onderwijsgebouwen/ Onttrekking vereveningsreserve grondexploitatie
B
-84
-84
-84
-84
-84
S
P.T. van Woensel
VAG Technische aanpassing begroting
L
3.649
3.964
3.931
3.931
3.964
S
P.T. van Woensel
VAG Technische aanpassing begroting
B
-3.649
-3.964
-3.931
-3.931
-3.964
S
P.T. van Woensel
VAG Technische aanpassing Pril
L
146
959
274
S
P.T. van Woensel
VAG Technische aanpassing Pril
B
2.203
105
S
P.T. van Woensel
VAG Technische aanpassing Pril
L
-959
-314
S
P.T. van Woensel
VAG Technische aanpassing Pril
B
-2.203
-65
S
P.T. van Woensel
46 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
-146
Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
6.15
6C
Uitvoering Rijkssubsidieregeling
L
-162
-162
-162
-162
-162
S
P.T. van Woensel
Uitvoering Rijkssubsidieregeling
B
162
162
162
162
162
S
P.T. van Woensel
Voorbereiding uitvoering Stationsplein
L
200
I
P.T. van Woensel
Onttrrekking reserve onderhoud kapitaalgoederen en herinr. openbare ruimte
B
-200
I
P.T. van Woensel
Wijkontwikkelingsplannen
B
275
I
P.T. van Woensel
Budget Voorthuijzenlocatie
B
-275
I
P.T. van Woensel
Verrekening Lammenschanspark
L
1.618
I
P.T. van Woensel
Verrekening Lammenschanspark
B
-906
I
P.T. van Woensel
Onttrekking reserve Lammenschanspark
B
-712
I
P.T. van Woensel
Aframen boekwaarde Lammenschanspark
L
2.091
I
P.T. van Woensel
Onttrekking reserve Lammenschanspark
B
-2.091
I
P.T. van Woensel
L
-880
880
I
P.T. van Woensel
2.156
880
Wbv De Sleutels
880
-880
Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
880
3.036
6.16
6.17
6.18
6.19
6
6C
6C
Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 6.20
Wbv De Sleutels Resultaat programma 6
0
0
0
-880
0
0
0
0
0
0
0
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 6.20
Resultaat na Budgetoverheveling
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 47
3.6.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee- en tegenvallers: 6.1 Minder wabo-leges Mede door de economische situatie worden er minder grote bouwprojecten uitgevoerd in 2013. Ook het aantal aanvragen voor kleinere projecten loopt fors terug ten opzichte van 2012. De inschatting is dat voor geheel 2013 het aantal bouwaanvragen voor middelgrote en kleine projecten achterblijft bij de verwachting met een totaal tekort van € 565.000 tot gevolg. Bijsturing wabo-leges: Er is geen bijsturing mogelijk in 2013. Ook is er geen dekking beschikbaar vanuit de reserve bouwleges. 6.2 Tekort exploitatie maatschappelijk vastgoed De gemeentelijke portefeuille bestaat uit panden die zijn verhuurd aan commerciele organisaties, aan maatschappelijke partijen en uit panden die in gebruik zijn bij het ambtelijk apparaat. In 2010 is gestart met het Beleidskader Vastgoed, dat als doel heeft om de exploitatie en het beheer van de portefeuille op marktconforme basis te organiseren. Het houdt in een transparante relatie met de huurder, een efficiënte vastgoedportefeuille en geen verkapte subsidie via de huurprijs. Het betekent dat op termijn de kosten die worden gemaakt voor de vastgoedexploitatie aan het betreffende pand worden toegerekend –en voor zover als mogelijk (tot aan markthuur) doorbelast aan de huurder- en dat er in de vastgoedexploitatie ook een reservering wordt opgenomen voor toekomstig beheer/onderhoud. In 2013 is begonnen om per pand een vastgoedexploitatie op te stellen conform de meest recente gegevens met betrekking tot de baten en lasten (o.b.v. realisatiecijfers 2012 en contracten in Planon). Dit heeft inzichtelijk gemaakt wat de omvang is van het tekort in de exploitatie van de maatschappelijke portefeuille. Gevoegd bij de taakstelling ter grootte van € 260.000 is dit een tekort van € 1,6 miljoen in 2013. Bij het opstellen van de jaarrekening 2011 bleek in augustus 2012 een tekort op programma 6 van ruim € 4 miljoen. Een deel van dit nadeel betrof een overschrijding op het beheer van panden van afgerond € 1,4 miljoen. Vanuit de administratie is aangegeven dat dit (meerjarig) incidenteel was en daarom is het verder niet uitgezocht, maar in het rekeningresultaat meegenomen. Als (meerjarig) incidenteel is het vervolgens ook gemeld bij de jaarrekening 2012. In het kader van het Verbeterplan VAG is het tekort op maatschappelijk vastgoed in 2013 nader gespecificeerd. Uitkomst is dat het tekort groter is en deels ook structureel. Anno 2013 is het tekort € 1,6 miljoen: voor € 909.319 incidenteel (meerjarig) en structureel voor € 684.667. In het kader van het Verbeterplan VAG worden in 2013/2014 ook de portefeuilles ambtelijke huisvesting, strategisch vastgoed, monumenten en het project Verkoop Gemeentelijk Vastgoed administratief nader onderzocht. Op basis van jaarrekening 2013 zal een rapportage over deze uitkomsten volgen bij perspectiefnota 2015. Het incidenteel meerjarig tekort kan in de toekomst worden verminderd door verdere doorbelasting van kosten (water, energie, OZB), door vermindering van leegstand, door verkoop van gemeentelijke panden met een ongunstige exploitatie en door verbetering van de huurcontracten, conform de richtlijnen van het Beleidskader Vastgoed. Aangezien aanpassing van de huurcontracten pas kan bij einde huurperiode én na besluitvorming over het Beleidskader Vastgoed, zal het terugdringen van dit tekort enige jaren in beslag nemen. Indien er geen besluit tot aanpassing van de huurcontracten wordt genomen, blijven de tekorten op de exploitatie van maatschappelijk vastgoed bestaan en zal de dekking van het tekort op een andere wijze moeten plaatsvinden. Het tekort voor 2013 is als volgt te onderbouwen: A Meerjarig incidenteel ad € 357.931 Dit tekort wordt veroorzaakt doordat nutsvoorzieningen en zakelijke lasten onvoldoende (kunnen) worden doorbelast en om deze reden op de exploitatie van gemeentelijk vastgoed blijven drukken. Dit kan worden teruggedrongen door (interne en externe) doorbelasting, door verkoop van overbodig vastgoed en door het verminderen van leegstand in de portefeuille. Indien en voor zover dit niet lukt, zullen deze kosten voor rekening van de exploitatie van de portefeuille maatschappelijk vastgoed blijven komen.
48 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
6100339 Overige Panden (Maatschappelijk Vastgoed)
Jaarschijf 2013
ENERGIE
280.709
VERZEKERINGEN
-31.186
BELASTINGEN
10.359
WATERGEBRUIK
41.673
OZB
56.376
Totaal
357.931
Ter toelichting per post: Energie Gebleken is dat de energielasten de afgelopen periode niet volledig zijn doorbelast aan de gebruikers/huurders. Waar mogelijk wordt dit sinds 2013 gedaan en de verwachting is dat eind 2013 een bedrag van € 445.000 alsnog is doorbelast, gebaseerd op de verbruikskosten van de afgelopen drie jaar (2010-2013). Desalniettemin wordt voor 2013 rekening gehouden met een tekort van € 280.000 aangezien we er vanuit gaan dat niet alle kosten kunnen worden verhaald bij de huurders en er bovendien energielasten voor rekening van de gemeente komen, nl van panden die in bezit zijn maar niet verhuurd (strategische panden tbv projecten, panden die leeg staan en anti-kraak worden bewoond) en de energiekosten en de BTW zijn gestegen. Watergebruik Is nagenoeg vergelijkbaar met de situatie rond de energiekosten. Deze doorbelasting zal op dezelfde wijze als bij energie worden gedaan vanaf 2014. OZB Uit de analyse van de reeds gedane boekingen in 2013 valt op dat niet alle panden een OZB-aanslag krijgen, maar ook dat niet alle panden zijn begroot voor OZB. Dit vergt een administratieve aanpassing met daarbij ook aandacht voor doorbelasting naar de andere afdelingen binnen Leiden cq instellingen. Met BSGR zijn hierover afspraken gemaakt om hier in 2014 verbeteringen in aan te brengen. De specificatie van het tekort met betrekking tot de doorbelasting van energie, water en ozb bestaat uit een lange lijst met honderden adressen. Het gebruik van dit vastgoed is heel divers. Het betreft panden die in gebruik zijn op het gebied van welzijn, sport, onderwijs, cultuur en ambtelijke huisvesting. Daarnaast staan er panden ook op de lijst met strategisch vastgoed en de lijst van verkoop van vastgoed. Het betreft veelal kleinere bedragen, maar die tellen in totaal op tot een tekort van € 357.931 ten opzichte van de begrootte bedragen. Er is dus in totaal minder doorbelast of minder geïnd dan voorzien bij de begroting. De bedragen worden overigens nu geïnd. B Meerjarig incidenteel ad € 551.385 Dit zijn meerjarig incidentele kosten waarvoor op termijn dekking kan worden gevonden via verbetering van de huurcontracten, conform de richtlijnen van het Beleidskader Vastgoed (BKV). Aangezien aanpassing van de huurcontracten pas kan bij einde huurperiode én na besluitvorming over het Beleidskader Vastgoed, zal het terugdringen van dit tekort enige jaren in beslag nemen. Indien er geen besluit over BKV en over de aanpassing van de huurcontracten wordt genomen, blijven de tekorten op de exploitatie van maatschappelijk vastgoed bestaan en zal de dekking van het tekort op een andere wijze moeten plaatsvinden. TAAKSTELLING terugdringen verlies huur 2012
70.103
TAAKSTELLING opbrengst optimalisatie 2011
193.283
Leegstand en onverkochte panden met structureel geraamde huuropbrengsten
266.224
Lagere huuropbrengsten overige adressen (saldo) Totaal
21.775 551.385
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 49
Voor 2013 ziet deze lijst er als volgt uit: 8011 Huuropbrengsten extern
919508 Morsweg 1
27.578
welzijn
919601 Aalmarkt 21 (de Waag)
20.739
strategisch vastgoed
919639 Arubapad 2 (voorh.Bonairestraat 6(BSLN))
12.508
onderwijs
919648 Caeciliastraat 18 (per saldo)
10.188
welzijn
919673 Gooimeerlaan 25
34.818
ambtelijke huisvesting
919674 Haagweg 156
46.594
welzijn
919699 Marktsteeg 8 (De Nobel)
18.861
cultuur
919722 Marktsteeg 1
26.240
cultuur
919748 Paramaribostraat 66 B
20.431
sport
919757 Rapenburg 48 A-U
12.332
verkoop vastgoed
919762 Rooseveltstraat 4 A
16.750
ambtelijke huisvesting
919788 Vondellaan 35 B 919790 Willem Barentszstraat 12-20 (per saldo)
Totaal TEKORT categorie B
8.920 32.034 287.999
gezondheidszorg ambtelijke huisvesting
2e bestuursrapportage categorie 2013 B
266.224
2e bestuursrapportage categorie 2013 B
21.775
Totaal
287.999
C Structureel ad € 684.667 Het structureel tekort bij de (huur)opbrengsten bij maatschappelijk vastgoed bedraagt per september 2013 € 684.667 en heeft als oorzaak : Niet bijgestelde interne huurverrekening en lagere huuropbrengst (administratieve fout)
684.667
Ter toelichting: Niet bijgestelde interne huurverrekening en lagere huuropbrengst De niet bijgestelde interne huurverrekening of lagere huuropbrengst is een administratieve fout, die de administratieve verwerking betreft van huurcontracten bij panden met gemeentelijke subsidie. Het heeft geleid tot een structurele raming van huurinkomsten, terwijl hetzij de betreffende interne verrekeningen niet meer van toepassing zijn, het huidige contract een lagere huursom betreft of de verhuring niet meer wordt gedaan door de gemeente. Het leidt daarmee tot een tekort van structurele aard. Voor 2013 zie deze lijst er als volgt uit: 919634 Bernhardkade 36
23.413
gezondheidszorg
919635 Bernhardkade 38
16.325
cultuur
919636 Bernhardkade 40
46.928
welzijn
919658 Donizettilaan 1 A
13.581
onderwijs
919662 Driftstraat 77/ Madoerastraat 22
14.993
welzijn
919666 Eksterpad 4
11.080
kinderopvang
919710 Langegracht 61
15.181
welzijn
919737 Noordeinde 1
101.064
919740 Octavialaan 59
40.150
50 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
verkoop vastgoed kinderopvang
919745 Oppenheimstraat 8
110.696
onderwijs
919773 Topaaslaan 21
10.857
welzijn
919782 Valkenpad 26-30
28.138
kinderopvang
919790 Willem Barentszstraat 12-20
45.708
ambtelijke huisvesting
919675 Haagweg 4
206.546
SALDO structureel tekort
684.667
cultuur
Voor het structurele tekort als gevolg van administratieve fouten uit het verleden is een andere dekking noodzakelijk. Dit tekort van € 684.667 zal ook worden aangemeld bij de perspectiefnota 2015 Op dit moment is slechts een deel van de vastgoedportefeuille geanalyseerd, ook de rest van de portefeuille wordt aan een grondige analyse onderworpen. De resultaten van deze analyses en de gevolgen daarvan verwachten wij mee te kunnen nemen in de jaarrekening 2013 of de eerste bestuursrapportage 2014. Daarnaast is het college voornemens om nader te onderzoeken hoe het mogelijk is geweest dat de geconstateerde afwijkingen in de financiële administratie zijn ontstaan. 6.3 Impulssubsidie Nieuw Leyden In de jaarrekening 2009 is via de SiSa-verantwoording een subsidie verantwoord inzake impulsgelden voor een bedrag van € 876.530 voor bodemsanering en verwijderen van kabels en leidingen t.b.v. de nieuwbouwwijk Nieuw Leyden. Deze subsidie was toegekend omdat juist het risico voor de bodemsanering en het verleggen van de kabels en leidingen bij de realisatie van deze wijk extra hoog was. Bij jaarrekening 2010 is betreffende subsidie echter vrijgevallen in het rekeningresultaat. Bij jaarrekening 2011 is het bestemmingsvoorstel (dit bedrag te storten in de vereveningsreserve grondexploitaties) afgewezen vanwege procedurele redenen en werd verwezen naar de eerstvolgende bestuursrapportage. Dit jaar wordt de bouw van Nieuw Leyden grotendeels afgerond en ontstaat een tekort op de post kabels en leidingen binnen de grondexploitatie als gevolg van het feit dat de impulssubsidie nog steeds in de algemene reserve is opgenomen. Gezien het oorspronkelijke doel van de impulssubsidie zou de € 876.530 van de algemene reserve overgeheveld moeten worden naar de vereveningsreserve grondexploitaties om dit tekort af te dekken. De algemene reserve zou dan echter onder het toegestane minimum komen zodat de storting in de vereveningsreserve grondexploitaties ten laste van het resultaat van deze bestuursrapportage zal komen. Budgetneutrale wijzigingen: 6.4 Exploitatiebijdrage hospices Het budget voor de exploitatiebijdragen aan kredieten voor de bouwkundige aanpassingen van hospices Issoria en Xenia staat nu begroot op beleidsterrein ruimtelijke planvorming en plantoetsing. Dit budget van € 134.000 hoort thuis op beleidsterrein wonen. Het betreft een technische wijziging en is budgetneutraal. 6.5 Digitale uitwisseling ruimtelijke processen (DURP) De afgelopen jaren is door de afdeling REARIO hard gewerkt aan de invoering van de digitale uitwisseling in ruimtelijke processen. De digitalisering is met incidentele middelen bekostigd, voor de kosten van licenties en periodieke vervanging/updating zijn geen structurele middelen aanwezig. Voorgesteld wordt om deze te dekken door de vrije ruimte binnen de geraamde kapitaallasten (€ 15.500) van het krediet voor digitalisering (€ 70.000). 6.6 Breestraat 24 Het pand Breestraat 24 is in 2012 verkocht, maar de boekwaarde van het aan dit pand gekoppeld krediet (7198962 aanpassing huisvesting) is niet afgeraamd. Ultimo 2013 is de boekwaarde € 10.144, dit bedrag zal alsnog worden afgeboekt ten laste van de vereveningsreserve grondexploitaties omdat de verkoopopbrengst ook in deze reserve is gestort. 6.7 Krediet waterwegen Groenoord In de eerste bestuursrapportage 2013 is een investeringskrediet waterwegen Groenoord (€ 409.000) aangevraagd, betreffend budget is echter aanwezig binnen de grondexploitatie. De exploitatiebijdrage en de bijdrage van het grondbedrijf die in de begroting zijn opgenomen zullen dus worden teruggedraaid.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 51
6.8 Erfpacht Het effect op de bespaarde rente van de overheveling van € 25 miljoen van de reserve afkoopsommen erfpacht naar de reserve weerstandsvermogen parkeren en stedelijke investeringen is nog niet in de begroting verwerkt. De bespaarde rente die ten gunste van de prestatie erfpacht komt is bijna een miljoen euro lager als gevolg van onttrekking van € 25 miljoen uit de reserve afkoopsommen erfpacht. Dit tekort wordt budgetneutraal opgelost middels een onttrekking uit reserve weerstandsvermogen parkeren en stedelijke investeringen en de vereveningsreserve grondexploitaties (een deel van de € 25 miljoen is in deze reserve gestort om het cashflow probleem op te lossen). Tevens is de jaarlijkse onttrekking uit de reserve afkoopsommen erfpacht lager als gevolg van het aanpassen van de rekenrente, hetgeen eveneens wordt gecompenseerd door een onttrekking uit de vereveningsreserve grondexploitaties omdat beide reserves beleidsmatig aan elkaar zijn gekoppeld; de resultaten van erfpacht komen ten gunste van de vereveningsreserve grondexploitaties. Daarnaast vindt er een budgetneutrale correctie van € 20.000 plaats van stortingen en onttrekkingen uit de reserve afkoopsommen erfpacht en reserve administratiekosten erfpacht, en wordt het budget voor advies & ICT erfpacht structureel met respectievelijk € 30.000 en € 105.000 verhoogd t.l.v. vereveningsreserve als gevolg van de aanschaf van een nieuwe applicatie. 6.9 Reserve kapitaallasten verplaatsing Marecollege De kapitaallasten van het geactiveerde krediet voor de verplaatsing van het Marecollege gaan t.l.v. de vereveningsreserve grondexploitaties. Deze moeten echter ten laste komen van de nieuwe reserve ‘kapitaallasten verplaatsing Marecollege’ (zie beslispunten tweede bestuursrapportage). Een bedrag van € 3.886.572 zal worden onttrokken uit de vereveningsreserve grondexploitaties en worden gestort in de nieuwe reserve ter dekking van de kapitaallasten verplaatsing Marecollege. 6.10 Mutaties reserve & exploitatiebijdragen Bij controle tussen de mutaties opgenomen in PRIL-het perspectief en het financiële systeem Decade blijkt dat een aantal begrotingswijzigingen niet (volledig) in de administratie zijn verwerkt. Deze reservemutaties zijn alsnog – budgetneutraal – toegevoegd. Het saldo van € 450.000 en de geraamde ontrekkingen (2014-2015) vanuit reserve renterisico erfpacht zullen worden overgeheveld naar de verevingsreserve grondexploitaties zodat de reserve renterisico erfpacht kan worden opgeheven. Het krediet Roomburg en de exploitatiebijdrage aan hetzelfde krediet zullen met € 564.389 worden verlaagd omdat de geraamde storting in de reserve bodemsanering niet via dit krediet kan plaatsvinden. 6.11 Krediet 1e fase aanleg volkstuinen Oostvlietpolder Bij PRIL-het perspectief is het krediet 1e fase aanleg volkstuinen oostvlietpolder (7100146) ten onrechte volledig afgesloten, er zijn nog enkele facturen binnengekomen voor een totaal bedrag van € 3.561 Het restantsaldo van het krediet is bij PPIL-het perspectief in de vereveningsreserve grondexploitaties gestort, vanuit deze reserve zal nu een ontrekking plaatsvinden als exploitatiebijdrage aan het krediet zodat er dekking is voor de lasten. 6.12 Reserve onrendabele investeringen op onderwijsgebouwen Bij raadsbesluit 07.0099 is een krediet beschikbaar gesteld voor uitbreiding van speciale school De Wissel aan de Boerhaavelaan. Dekking voor de kapitaallasten zou plaatsvinden middels reserve onrendabele investeringen op onderwijsgebouwen. Betreffende reserve zou hiertoe gevuld worden met de ontwikkelopbrengsten op de locatie van de Wissel aan het Bizetpad 1. Tot op heden zijn deze opbrengsten niet gerealiseerd. Bij het raadsvoorstel in 2007 was de veronderstelling dat de locatie een opbrengst van € 1,26 miljoen zou genereren. Inmiddels is de verwachting dat de opbrengsten fors lager zullen uitvallen (ca. € 0,7 miljoen). Bij PRIL – de rekening 2010 is de reserve onrendabele investeringen op onderwijsgebouwen afgesloten en het saldo van € 252.744 naar de vereveningsreserve grondexploitaties geboekt. De jaarlijkse ontrekking aan deze reserve van € 84.000 als dekking voor de kapitaallasten zijn echter nog steeds geraamd. Het voorstel is dat de vereveningsreserve grondexploitaties deze verplichting nu zal overnemen tot het moment dat er een opbrengst bij Bizetpad 1 wordt gerealiseerd. Betreffende opbrengst zal dan in een nieuw te vormen reserve kapitaallasten De Wissel worden gestort., Dit betekent een verslechtering van de vereveningsreserve zoals gepresenteerd bij het 5-jaren perspectief PRIL 2013 van € 0,4 miljoen.
52 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
6.13 Technische aanpassing begroting In de begroting zit een technische fout, een mutatie uit 2012 is in de werkbegroting 2013 dubbel gecorrigeerd waardoor een bedrag van € 1,8 miljoen als kosten- en inkomsten stelpost is opgevoerd. De baten en lasten van € 1,8 miljoen worden nu budget-neutraal tegen elkaar weggeboekt, zodat de stelposten uit de begroting verdwijnen en de kostenplaats een juist beeld geeft van de gevoteerde budgetten. Daarnaast zijn opbrengsten onder een onjuiste kostensoort (als negatieve lasten) geraamd en zijn eerdere besluiten uit de 1e bestuursrapportage 2013 op een verkeerde kostenplaats en kostensoort verwerkt, betreffende omissies worden ook in de 2e bestuursrapportage 2013 budget-neutraal gecorrigeerd. 6.14 Technische aanpassing PRIL In de begroting zit een onvolledig beeld van de ‘prestatie uitvoeren PRIL’ (grondexploitatie- onderdeel Bizetpad 1 staat bij in stand houden gebouwenvoorraad) die in de 2e bestuursrapportage 2013 budget-neutraal worden gecorrigeerd. 6.15 Aframen rijkssubsidieregeling Op dit budget staan lasten en baten geraamd die niet meer gerealiseerd worden omdat de rijkssubsidieregeling niet meer van kracht is. Het betreft een budget-neutrale aanpassing van de begroting. 6.16 Voorbereiding uitvoering Stationsplein zeezijde en Bargelaan Midden Om invulling te kunnen geven aan de verhoogde kwaliteitsambitie die voortvloeit uit het Beeldkwaliteitsplan en het stedenbouwkundig plan Leiden Stationsgebied is aanvullende financiering toegezegd. De ‘Reserve kapitaalgoederen en inrichting OR’ en het ‘budget OR zeezijde’ uit de grondexploitatie Stationsgebied en omgeving moeten met het oog op de start aanleg in 2014 (deels) geactiveerd worden. In totaal gaat het om een bedrag van € 500.000. Dit bedrag is als volgt opgebouwd: - Een krediet beschikbaar te stellen van € 200.000 met als dekking een onttrekking uit de reserve kapitaalgoederen en inrichting OR van € 200.000. - Bijdrage grex STEO van € 300.000. In de grondexploitatie Ontwikkeling Stationsgebied is een bedrag van € 1.092.600 (excl. plankosten) opgenomen in deelexploitatie “Civiel” voor de openbare ruimte aan de zeezijde. Voor de aanleg van de Bargelaan Midden en het stationsplein zeezijde wordt hieruit ter dekking een bedrag van € 300.000 beschikbaar gesteld. Hiervoor zal binnen de grondexploitatie “Civiel” een aparte projectcode worden aangemaakt waar op geboekt gaat worden. 6.17 Aanvullend krediet Voorthuijzenlocatie als gevolg van wijziging woningprogramma Als gevolg van de crisis heeft de huidige ontwikkelaar te kennen gegeven niet meer te willen ontwikkelen. Er heeft zich een andere partij gemeld, waarbij er meer sociale huur in het programma zal worden gerealiseerd. Met dit programma zou het project alsnog gerealiseerd kunnen worden. Om het tekort op de grondexploitatie te dekken wordt voorgesteld de volgende bedragen hiervoor in te zetten: - In het kader van de afwikkeling BWS gelden 2012 heeft de gemeente Leiden € 275.437 teruggestort gekregen van Holland Rijnland. Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) was in het leven geroepen om sociale woningbouw te stimuleren. Voorgesteld wordt dit geld als volgt te besteden: “ De BWS - subsidie is bedoeld om sociale woningbouw te subsidiëren. Het project van Voorthuijsen locatie doet een beroep op de subsidie in verband met het omzetten van een deel van het projectprogramma van marktkoop naar sociale woningbouw (huur) programma ". - Voor wijkontwikkelingsplannen staat nog een restantkrediet beschikbaar van € 181.000. Voorgesteld wordt om dit krediet ook voor dit doel in te zetten. Hierdoor komt extra ter beschikking een totaalbedrag van ruim € 456.000. Hiermee wordt het mogelijk om op basis van een gewijzigd woningbouwprogramma tot overeenstemming met de corporatie te komen. 6.18 Verrekening afspraken addendum Lammenschanspark van 25 juni 2012 In uitwerking op de Ontwikkelingsovereenkomst tussen de gemeente en de ontwikkelcombinatie d.d. 10 oktober 2011, is er tussen de gemeente en de ontwikkelcombinatie een addendum d.d. 25 juni 2012 opgesteld waarin onder andere afspraken zijn gemaakt over het formele opdrachtgeverschap van het bouwrijp maken in het kader van de optimalisatie van de fiscaliteit. Onderdeel hiervan is dat de gemeente de voorfinanciering doet van het bouwrijp maken (begroot op € 1.618.800 exclusief BTW). De ontwikkelcombinatie betaald deze kosten inclusief rente terug aan de gemeente, bij overdracht van het grondeigendom, voorafgaand aan start bouw.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 53
Zoals overeengekomen in de Ontwikkelingsovereenkomst worden er koopovereenkomsten ten behoeve van de juridische levering van de gronden gesloten, waarbij de gemeente haar gronden ten behoeve van de gefaseerde bouw van diverse bouwblokken aan de ontwikkelcombinatie overdraagt. Conform de Ontwikkelingsovereenkomst worden deze grondkosten door de ontwikkelcombinatie gefaseerd betaald aan de gemeente. Deze vaste bedragen voor de grond staan op prijspeil april 2011 en worden geïndexeerd tot het betalingsmoment bij grondoverdracht. Voor de eerste twee blokken (fase 1 (blok B en blok C)) is/wordt dit in twee tranches betaald. Voor blok B was dit in juli 2013, voor blok C wordt dit november 2013. De kosten bouwrijp maken ad € 944.208 (t/m 10-7-2013) en de overige met het addendum afgesproken verrekeningen tussen de gemeente en de ontwikkelcombinatie, zijn verrekend bij grondtransactie. Deze verrekeningen betreffen: - Voor de eerste grondtransactie hadden de verrekeningen betrekking op afkoop asbestsanering ad. € 385.366 door gemeente Leiden aan de projectontwikkelaar en conform het uitvoeringsbesluit de bijdrage van de gemeente aan de kwaliteitsvergroting openbaar gebied (RB 13.0047) ad. € 470.000. - Tevens is verrekend door de projectontwikkelaar aan de gemeente Leiden voor de sloop gebouw 1 ad. € 116.253 en de bijdrage van de ontwikkelcombinatie aan het opstellen van de ontwikkelstrategie Lammenschansdriehoek ad. € 12.500. Voorgesteld wordt om voor de kosten bouwrijp maken een aanvullend krediet van € 1.618.800 beschikbaar te stellen bij het krediet Lammenschanspark (7100151). Het negatieve saldo van de verrekening met de projectontwikkelaar van € 711.871,67 zal worden onttrokken aan de reserve Lammenschanspark. 6.19 Aframen boekwaarde Lammenschanspark Bij raadsbesluit (RV 11.0123) is een krediet beschikbaar gesteld voor de verwerving van gronden ROC locaties Lammenschans. De aankoopsom van € 15,8 miljoen voor de ROC locatie Lammenschans is geactiveerd op de balans. Wegens sloop is in 2012 de boekwaarde van de opstal zijnde € 3,1 miljoen ten laste gebracht van het rekeningresultaat middels onttrekking uit de reserve Lammenschanspark. De resterende boekwaarde van € 12,7 miljoen is geactiveerd op de balans en zal worden afgeboekt op het moment dat opbrengsten grondverkoop worden ontvangen van de projectontwikkelaar. In 2013 heeft de eerste grondverkoop plaatsgevonden van circa € 4 miljoen. Dit bedrag is inmiddels gestort in de reserve Lammenschanspark. Op basis van de verwachte uitgeefbare grond voor de Lammenschansdriehoek wordt op de boekwaarde afgelost. In 2013 is van de totaal verwachte uitgeefbare grond 16,46% in ontwikkeling genomen. Derhalve zal bij deze bestuursrapportage 16,46% van de boekwaarde € 12.709.429 zijnde € 2.091.452 worden afgeboekt van het activum 7100317 ten laste van de reserve Lammenschanspark. Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 6.20 Budgetoverheveling Woningbouwverening De Sleutels Conform RV 12.0023 is besloten om een maximale bijdrage van € 880.000 uit de bestemmingsreserve Herstructurering Woongebieden De Sleutels te verstrekken aan Woningbouwcorporatie De Sleutels ter dekking van de onrendabele top voor de bouw van maximaal 11 vierkamerwoningen. Indien de bewoners alsnog afzien van een vierkamerwoning, dan kan de uiteindelijke onttrekking van de bestemmingsreserve lager uitvallen. Tot op heden zijn er dan ook nog geen kosten gemaakt en dient het budget overgeheveld te worden naar 2014.
54 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.6.4 Stand van projecten programma 6 Ontwikkelingen binnen de Vereveningsreserve Grondexploitaties In juli jl. heeft de raad het PRIL 2013-Het Perspectief 2013-2017 vastgesteld. Hiermee zijn voor de komende 5 jaar de lijnen uitgezet met betrekking tot de ruimtelijke ambities van de gemeente Leiden in relatie tot de financiële mogelijkheden. De stand van de Vereveningsreserve bedroeg per 1 januari van dit jaar € 13,4 miljoen waarbij de uitdrukkelijke nuancering is gemaakt dat dit ‘positieve’ beeld het gevolg is van een kapitaalinjectie van € 16,5 miljoen in 2012. Dat is een tijdelijke injectie die de komende jaren teruggestort moet worden in de bestemmingsreserve parkeren en stedelijke investeringen. Geconstateerd is dan ook dat de financiële dekking van de huidige ruimtelijke ambities, de komende jaren nog moet worden verdiend. Het is daarom zaak om de vinger aan de pols te houden en nieuwe ontwikkelingen snel te signaleren en over de (mogelijke) gevolgen te rapporteren. Hieronder wordt beknopt ingegaan op ontwikkelingen die gaande zijn en die (mogelijk) een financieel effect hebben op het bij PRIL 2013 geschetste financieel perspectief 2013-2017. Rentelasten vervroegde aankoop ROC’s Lammenschanspark en Terhaarkade In de Vereveningsreserve werd voor 2012 en 2013 rekening gehouden met rentelasten in verband met de vervroegde aankoop van de ROC’s. Na 2013 zouden de ROC’s worden opgenomen in de respectievelijke grondexploitaties. Door diverse factoren (afwaardering boekwaarde, verlaging rekenrente en vertraging overdracht ROC-Terhaarkade), vallen de rentelasten lager uit dan was voorzien. Dit levert de Vereveningsreserve een voordeel op van ca. € 0,5 miljoen. Tegenover dit voordeel staat nog wel een extra beslag op de Vereveningsreserve van drie keer € 54.250 rentelasten over de afgewaardeerde boekwaarde van de ROC-Ter Haarkade voor de jaren 2013 tot en met 2015 zoals opgenomen in het raadsvoorstel uitvoeringsbesluit Haagwegkwartier – deelgebied islamitisch centrum. Het voordeel bedraagt per saldo dan naar verwachting ruim € 0,3 miljoen. Grondexploitatie Haagwegkwartier In de Vereveningsreserve zijn middelen gereserveerd voor de grondexploitatie Haagwegkwartier. Daartegenover staat een verplichting van Haagwegkwartier jegens de Vereveningsreserve in verband met de voorfinanciering van de bijdrage aan de zuidelijke sportvelden. Deze verplichting valt bij nader inzien lager uit door meevallende investeringskosten bij de Zuidelijke sportvelden. Inmiddels is het uitvoeringsbesluit van het deelgebied islamitisch centrum genomen. Hierdoor dient er een voorziening getroffen moeten worden waar bij PRIL 2013 nog geen rekening mee is gehouden van bijna € 0,8 miljoen. Daarentegen is er wel rekening gehouden met een afwaardering van de boekwaarde (ROC) met € 5 miljoen. Deze afwaardering blijkt op basis van een taxatie € 3,45 miljoen te bedragen. De verwachting is dat de geschetste nieuwe ontwikkelingen per saldo een negatief effect op de Vereveningsreserve zullen hebben van € 0,25 miljoen. Momenteel wordt de ontwikkelstrategie van Haagwegkwartier geactualiseerd. Niet bekend is wat dat financieel voor gevolgen heeft. Hierin zal komend half jaar meer inzicht komen. Opbrengsten erfpacht Nadat er (tijdelijk) € 25 miljoen is onttrokken aan de reserve afkoopsommen erfpacht (besloten bij PRIL 2012 RB12.0058), was de inschatting dat er per saldo geen structurele opbrengsten bij het erfpachtbedrijf zouden worden gerealiseerd en dat er slechts nog incidentele opbrengsten als voordeel in de Vereveningsreserve zouden landen. Hierdoor is er in het 5-jarig perspectief van de Vereveningsreserve Grondexploitaties geen rekening gehouden met (structurele) opbrengsten uit het erfpachtbedrijf. Dit jaar verwachten we niettemin minimaal € 0,4 miljoen aan incidentele opbrengsten bij het erfpachtbedrijf. Aangezien deze opbrengsten vrijvallen in de Vereveningsreserve leidt dat tot een positief effect van € 0,4 miljoen in 2013. Opbrengsten verkoop gemeentelijk vastgoed (VGV) De opbrengsten voor 2013 waren begroot op een netto bedrag (na aftrek van boekwaarde en kosten) van € 4,2 miljoen[1]. Anno september 2013 wordt deze verwachting bijgesteld tot een bedrag van € 3,2 miljoen.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 55
Vooralsnog is de verwachting dat de niet gerealiseerde opbrengsten doorschuiven naar 2014. Komend half jaar zal moeten blijken of de middellange termijnverwachting moet worden bijgesteld. Dekking uitbreiding de Wissel ad Boerhaavelaan Bij raadsbesluit 07.0099 is een krediet beschikbaar gesteld voor de uitbreiding van speciale school De Wissel aan de Boerhaavelaan. Dekking voor de kapitaallasten zou plaatsvinden vanuit de reserve onrendabele investeringen op onderwijsgebouwen, die hiertoe gevuld zou worden met de herontwikkelopbrengsten op de locatie van de Wissel aan het Bizetpad 1.Tot op heden zijn deze opbrengsten niet gerealiseerd.[2] Bij PRIL 2011 is de reserve onrendabele investeringen op onderwijsgebouwen afgesloten en het saldo van € 252.744 naar de Vereveningsreserve Grondexploitaties geboekt. De jaarlijkse onttrekking aan deze reserve van € 84.000 als dekking voor de kapitaallasten zijn echter nog steeds geraamd in de begroting. Het voorstel is dat de Vereveningsreserve Grondexploitaties deze verplichting overneemt Dit betekent een nadeel voor de Vereveningsreserve zoals gepresenteerd bij het 5-jaren perspectief PRIL 2013 van € 0,4 miljoen. Verslechtering resultaten grondexploitaties Bij de van Voorthuijsenlocatie is er sprake van een teruglopend resultaat als gevolg van toegenomen kosten (met name plankosten door vertraging). De verwachting is dat de grondexploitatie met ca. € 0,6 miljoen zal verslechteren. Ook het deelgebied Groenoordhallenterrein staat onder druk door vertraging van de opbrengsten (woningbouwprogramma wordt zoveel als mogelijk geoptimaliseerd). De verwachting is dat het resultaat € 0,3 miljoen verslechtert. Voor de grondexploitatie Dieperhout – deelgebied Agneslocatie is een marktconsultatie gedaan. Als gevolg hiervan is er aanleiding om de opbrengstverwachting naar beneden bij te stellen hetgeen een saldoverslechtering van ca. € 1,5 miljoen tot gevolg heeft. In de risicoanalyse is een kans van 50% opgenomen dat de grondopbrengst hoger wordt. Voorwaarde om deze kans te kunnen benutten is dat de kaders vrij worden gelaten. In het voorstel dat naar aanleiding van de marktconsultatie aan de gemeenteraad wordt voorgelegd, wordt dan ook voorgesteld de kaders zoveel als mogelijk vrij te laten om het resultaat te kunnen optimaliseren met als streven een sluitende grondexploitatie. Het nadeel voor de Vereveningsreserve in verband met de bijstelling van de resultaten van de grondexploitatie kan op dit moment ingeschat worden op minimaal ca. € 3 miljoen. Tot slot Momenteel hebben we te maken met partijen die afhaken (Haagwegkwartier & Dieperhout - Agnes locatie), maar ook partijen die hun (contract) positie heroverwegen. Het leidt tot heronderhandeling en in een enkel geval mogelijk zelf tot beëindiging van de samenwerking. Hoe dit zich concreet gaat ontwikkelen in een aantal projecten zal het komende half jaar duidelijk worden. Actualiteiten woningmarkt Het gaat nog relatief goed in Leiden. Echter naast de kansen in Leiden hebben wij ook te maken met projecten die moeizamer verlopen. Vanuit de gemeente bekijken we welke projecten onze hulp nodig hebben. Indien mogelijk bieden we ook deze hulp. Een voorbeeld hiervan is het beschikbaar stellen van Startersleningen aan toekomstige eigenaren van woningen in de Van Voorthuysenlocatie en de Leidse Schans. Inmiddels is landelijk duidelijk dat corporaties de zogenaamde verhuurdersheffing gaan betalen. Dit loopt op tot een jaarlijks bedrag van € 1,7 miljard. Zo’n heffing heeft vanzelfsprekend gevolgen voor de Leidse corporaties die hierin hun aandeel moeten betalen. Er zijn dan ook gesprekken gaande met diverse Leidse corporaties om te bekijken of projecten doorkunnen. Bekeken wordt of dit mogelijk is via bijvoorbeeld een aanpassing in het bouwplan, een andere inzet van de bestemmingsreserves/herstructureringsfondsen, met andere partners samen te werken of dat andere partijen het project verder ontwikkelen. Dit alles om Leiden als woonstad aantrekkelijk te houden. [1] In PRIL staat een bedrag van € 6,4 miljoen, maar dat is inclusief de opbrengst over 2012 die middels een bestemmingsvoorstel in 2013 wordt gemuteerd. [2] Bij het raadsvoorstel in 2007 was de veronderstelling dat de locatie een opbrengst van € 1,26 miljoen zou genereren. Inmiddels is de verwachting dat de opbrengsten fors lager zullen uitvallen (ca. € 0,7 miljoen).
56 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 57
7
Jeugd en onderwijs
58 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Jeugd en onderwijs Programmanummer
7
Commissie
Onderwijs en samenleving
Portefeuille(s)
Jeugd, Welzijn & Zorg Onderwijs, Sport en Milieu
De missie van het programma Jeugd en onderwijs luidt: In Leiden krijgen kinderen en jongeren de kans gezond en veilig op te groeien in een stimulerende omgeving, zodat zij hun talenten kunnen ontwikkelen en volwaardig aan de samenleving kunnen deelnemen.
3.7.1 Doelenbomen Beleidsterrein 7A Opvoedingsonderst. en prev. jeugd(gezondheids)zorg Doel
Prestatie
7A1 Een goede gezondheid voor de jeugd
7A1.1 Uitvoeren Wet Collectieve Preventie Volksgezondheidszorg voor de jeugd 7A1.2 Flexibiliseren basistakenpakket jeugdgezondheidszorg
7A2 Goede ondersteuning en hulp aan jeugd en gezin
7A2.1 Door het CJG doen organiseren van: informatie en advies, opvoedingsondersteuning, licht pedagogische hulp, toeleiding naar zorg en coördinatie van zorg 7A2.2 Uitvoeren methodiek veilig opgoeien 7A2.3 Betrekken van de jeugd via projecten jeugdparticipatie
7A3 Goede transitie jeugdzorg naar gemeente
7A3.1 Deels in regioverband de transitie van de jeugdzorg voorbereiden en in uitvoering nemen
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 7A Opvoedingsondersteuning en preventieve jeugd(gezondheids)zorg Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting
Beleidsterrein 7B Peuterspeelzalen en kinderopvang Doel
Prestatie
7B1 Kwalitatief goed en toegankelijk aanbod van kindercentra
7B1.1 Zorg dragen voor voldoende aanbod peuterspeelzaalwerk 7B1.2 Waarborgen kwaliteit kinderopvang / peuterspeelzalen
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 59
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 7B Peuterspeelzalen en kinderopvang Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsterrein 7C Onderwijsbeleid Doel
Prestatie
7C1 Goede onderwijskansen voor doelgroepkinderen tot twaalf jaar
7C1.1 Zorgdragen voor kwaliteit en aanbod van voorschoolse educatie 7C1.2 Doen bevorderen deelname VVE door doelgroepkinderen 7C1.3 Doen bevorderen van ouderbetrokkenheid bij doelgroepkinderen 7C1.4 Stimuleren hoogwaardig taalaanbod op OnderwijsKansenscholen
7C2 Goede onderwijsondersteuning en samenwerking in het onderwijs
7C2.1 Ondersteunen zorg voor leerlingen met specifieke behoeften
7C3 Talentontwikkeling in het onderwijs
7C3.1 Stimuleren van het aanbod waarin leerlingen kennismaken met hun eigen talenten én met techniek, science, ICT en ondernemerschap
7C4 Zo veel mogelijk leerlingen worden behouden voor het onderwijs en halen een startkwalificatie
7C4.1 Sturing geven op uitvalcijfers met RMC-werkplan en het gericht inzetten van projecten
7C2.2 Stimuleren samenwerking en voorzieningen in het onderwijs
7C4.2 Tegengaan verzuim leerplichtigen
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 7C Onderwijsbeleid Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsterrein 7D Spelen en opgroeien Doel
Prestatie
7D1 Kinderen en jongeren groeien op in een uitdagende omgeving
7D1.1 Waarborgen kwaliteit (openbare) speelruimte 7D1.2 Ondersteunen spelbevordering 7D1.3 Het laten uitvoeren van jongerenwerkactiviteiten in de wijken
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 7D Spelen een opgroeien Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsterrein 7E Onderwijshuisvesting Doel
Prestaties
7E1 Goede kwantiteit en kwaliteit van onderwijshuisvesting
7E1.1 Realisatie van nieuwbouw, uitbreiding en vervanging van lesgebouwen en gymnastieklokalen 7E1.2 In stand houden van de bestaande gebouwenvoorraad door onderhoud en aanpassingen 7E1.3 Uitvoering van de overige wettelijke taken zoals ozb, schadeherstel en bekostiging gymnastiekonderwijs
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 7E Onderwijshuisvesting Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
60 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.7.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 7 Jeugd en Onderwijs (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleidsterrein Onderwerp
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Programma Jeugd en onderwijs Mee- en tegenvallers: 7.1
7C
Huisvesting Leo Kannerschool
L
-87
I
F.J. de Wit
Marecollege schoolwoningen/ onttrekking reserve onderwijshuisvesting NUON
B
-300
I
F.J. de Wit
Krediet Nieuwbouw Marecollege investeringsbijdrage
L
300
I
F.J. de Wit
krediet Marecollege schoolwoningen aframen kapitaallasten
L
-36
-36
-36
-36
S
F.J. de Wit
Reserve kap. lasten gymzaal binnenstad/verlagen rentestorting
L
-11
-10
-10
-10
S
F.J. de Wit
Reserve kap. lasten gymzaal binnenstad/verlagen onttrekking kaplasten
B
18
18
17
17
S
F.J. de Wit
Verlaging storting rente
B
11
10
10
10
S
F.J. de Wit
Huisvesting OHV diverse/ terugstorten voordeel kaplasten (10 vs 40jr)
L
18
18
19
19
S
F.J. de Wit
Jeugdzorg
L
39
137
100
S
Mw. R.A. van Gelderen
Jeugdzorg
B
-39
-37
S
Mw. R.A. van Gelderen
Onttrekking reserve CJG
B
S
Mw. R.A. van Gelderen
Technische correctie gymzaal binnenstad/Onttrekking reserve onderwijshuisvesting NUON
B
-1.000
I
F.J. de Wit
Technische correctie gymzaal binnenstad/Storting reserve kap. lasten gymzaal binnenstad
L
1.000
I
F.J. de Wit
Technische correctie gymzaal binnenstad
B
60
59
58
57
S
F.J. de Wit
Technische correctie gymzaal binnenstad
L
-35
-34
-33
-32
S
F.J. de Wit
Technische correctie gymzaal binnenstad/Onttrekking reserve P7
B
-25
-25
-25
-25
S
F.J. de Wit
Technische correctie gymzaal binnenstad/Storting reserve kap. lasten gymzaal binnenstad
L
35
34
33
32
S
F.J. de Wit
Technische correctie gymzaal binnenstad/Onttrekking concernreserve
B
-35
-34
-33
-32
S
F.J. de Wit
Programma onderwijshuisvesting 2013/huur schoolwoningen Marecollege
L
I
F.J. de Wit
Budget neutrale wijzigingen: 7.2
7.3
7.4
7.5
7E
7A
7E
7E
-100
-120
-100
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 61
Prg.
7.6
Beleidsterrein Onderwerp
7E
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
I
F.J. de Wit
Storting reserve onderwijshuisvesting
L
120
Verkoop noodlokalen Brede school Leiden noord
B
51
52
I
F.J. de Wit
Onttrekking reserve onderwijshuisvesting
B
-51
-52
I
F.J. de Wit
Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 7.5
7E
Programma onderwijshuisvesting 2013/huur Orion
L
-60
60
I
F.J. de Wit
7.7
7B
Peuterspeelzaalwerk
L
-180
180
I
F.J. de Wit
-327
240
60
-60
Resultaat programma 7
0
0
0
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 7.5
7E
Programma onderwijshuisvesting 2013/huur Orion
7.7
7B
Peuterspeelzaalwerk
180
-180
Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
240
-240
0
0
0
Resultaat na Budgetoverheveling
-87
0
0
0
0
3.7.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee- en tegenvallers: 7.1 Huisvesting Leo Kannerschool De overeenkomst voor de mede bekostiging van de huisvesting VSO-ZMOK van de Leo Kannerschool voor de nevenvestigingen en het aantal leerlingen per gemeente is bij de beëindiging van het schooljaar 2011/2012 afgelopen. De begroting is vanaf 2014 afgeraamd. Echter in 2013 is nog een bedrag van € 87.000 begroot, die niet meer benodigd is voor dit doel. Budget neutrale wijzigingen: 7.2 Krediet Marecollege schoolwoningen Bij het raadsbesluit RV 12.0147 is een krediet beschikbaar gesteld à € 300.000 voor het aanpassen van geplande appartementen tot negen schoolwoningen voor de school voor voortgezet onderwijs Marecollege. Schoolwoningen zijn een vorm van tijdelijke huisvesting waarbij leslokalen later kunnen worden omgebouwd tot appartementen. Technisch gezien vinden deze aanpassingen plaats aan een pand dat in eigendom is van Ons Doel. Deze aanpassingen (die aard- en nagelvast zijn) worden door natrekking eigendom van de eigenaar van het pand (Ons Doel). Eigendommen van derden kunnen, zonder voorwaarden (en die kunnen in dit geval niet van toepassing worden verklaard), niet geactiveerd worden op de balans van Leiden en moeten dan eenmalig als kosten worden genomen. Aangezien het krediet in 2013 afgesloten zou worden, gaan de kapitaallasten lopen met ingang van 2014. Dekkingsvoorstel: Het bedrag voor de bouw van de appartementen van € 300.000 wordt in de begroting in één keer opgenomen. Dit bedrag wordt ook in één keer gedekt vanuit de reserve onderwijshuisvesting NUON cq reserve kapitaallasten gymzaal binnenstad. De kapitaallasten voor deze investering vallen hierdoor vanaf 2014 vrij. Deze kapitaallasten dienen echter ter dekking van de correctie op de vermogensbaten (afschrijving en rente op de reserve en rente bijschrijving vanuit algemene middelen). Per saldo is dit budgettair neutraal.
62 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
7.3 Jeugdzorg Het gaat hier over twee zaken: 1. Voorgesteld wordt het bestedingsdoel van de reserve CJG aan te passen: het gaat niet meer om het realiseren van 4 nieuwe centra, maar om het continueren van de basisfuncties vanuit het CJG, deels ter compensatie van wegvallende RAS-middelen. Bij de 1e bestuursrapportage 2013 is het voorstel gedaan om deze preventieve activiteiten (jeugdmaatschappelijk werk, positief opvoeden, ReSet) deels (voor een bedrag van € 75.000) te dekken vanuit het door het rijk beschikbaar gestelde invoeringsbudget 2014. Door nu te besluiten de CJG reserve voor deze preventieve activiteiten (in 2014 en 2015) in te zetten kunnen de transitiemiddelen gebruikt worden waar ze primair voor bedoeld zijn en ook hard voor nodig zullen zijn. Verwacht wordt dat het rijk de inzet van deze middelen zal monitoren. 2. In de meicirculaire 2013 is een taakmutatie opgenomen voor de transitie van de Jeugdzorg van € 190.000 in 2013 en € 37.000 in 2014. In de begroting 2013 is al een bedrag opgenomen van € 151.000. Het verschil wordt toegevoegd aan het budget. Dekkingsvoorstel: 1. Ten behoeve van de (m.n. fysieke) ontwikkeling van 4 Centra voor Jeugd en Gezin is in 2009 een egalisatiereserve ingericht, waardoor het mogelijk werd rekening te houden met fluctuerende uitgaven. Door veel gebruik te maken van gezamenlijke huisvesting met andere partijen zijn we er in geslaagd de kosten zo beperkt mogelijk te houden. In de reserve resteert daarom een bedrag van € 200.000. De reserve CJG zal als volgt worden ingericht: Naam
Reserve centra voor jeugd en gezin/preventieve jeugdzorg
Nummer/Afd.
02193
Raadsbesluit
2e bestuursrapportage 2013 13.xxxx
Programma
Programma 7 Jeugd en Onderwijs
Doel
Het continueren van de basisfuncties vanuit het CJG
Datum realisatie
2013
Datum opheffing
-
Voeding
De reeds in de reserve aanwezige middelen vanuit CJG
Besteding
Het continueren van de basisfuncties vanuit het CJG, deels ter compensatie van wegvallende RAS-middelen.
Omvang per 1-1-2013
€ 200.000
Maximale omvang
n.v.t.
Minimale omvang
n.v.t.
Bijzonderheden
Verwacht wordt dat de reserve eind 2015 kan worden opgeheven.
Realisatie/Stadskennis
2. Dekking voor de transitiekosten van de jeugdzorg worden gevonden in de taakmutatie die bij de meicirculaire 2013, ten gunste van de algemene middelen, beschikbaar is gekomen. Met deze opzet kunnen gezinnen in hun eigen omgeving laagdrempelig ondersteund worden door o.a. door het maatschappelijk werk. Daarmee kunnen op de langere termijn hogere kosten ontstaan door een groter beroep op zwaardere zorg. Bovendien komt de betrouwbaarheid van Leiden in het geding. De portefeuillehouders Sociale Agenda hebben toegezegd deze preventieve activiteiten uit gemeentelijke middelen voort te zetten, in ieder geval in 2014. In het huidige voorstel wordt ook 2015 betrokken, omdat het budget dat beschikbaar komt voor nieuwe taken vooralsnog zo beperkt is, dat er (zeker de eerste jaren), geen preventieve zaken uit bekostigd kunnen worden.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 63
7.4 Technische correctie gymzaal binnenstad In het raadsbesluit 13.0031 m.b.t. Uitvoeringkrediet nieuwbouw gymzaal binnenstad, is het volgende besloten: 1. “Voorgesteld wordt om de € 1 miljoen uit de reserve Onderwijshuisvesting NUON te storten in een nieuw in te stellen reserve, waaruit de kapitaallasten, van de geactiveerde investering, worden gedekt gedurende de afschrijvingstermijn. De afschrijving is gebaseerd op 40 jaar, lineair met een rentepercentage van 3,5%.” Deze begrotingswijziging is echter niet verwerkt en wordt hierbij alsnog aangemeld. 2. De rente wordt, bij onttrekkingen uit reserves voor dekking kapitaallasten, toegevoegd vanuit het product Beleggingen, vallend onder de Algemene uitkering. In het erratum is deze op- en af raming verwerkt op programma 7. Dit betreft een technische correctie op het erratum van het raadsbesluit. 7.5 Programma onderwijshuisvesting 2013 Bij B&W-besluit 12.1097 Vaststelling Programma en Overzicht onderwijshuisvesting 2013, is voor de school voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen Orion voor 2013 eenmalig € 60.000 beschikbaar gesteld voor de extra huurkosten in het pand van Cardea jeugdzorg te Leiderdorp. De afrekening hiervan vindt echter pas in 2014 plaats. Voor de school voor voortgezet onderwijs Marecollege wordt tijdelijke huisvesting gevonden in de vorm van schoolwoningen op het aangrenzende terrein van het toekomstige hoofdgebouw aan de Sumatrastraat 120. Deze schoolwoningen worden in januari 2014 opgeleverd. De gereserveerde huurkosten voor 2013 zijn hiermee niet benodigd. Dit levert een voordeel op van € 120.000 incidenteel in 2013. Voorgesteld wordt het voordeel m.b.t. de huurkosten schoolwoningen Marecollege te storten in de reserve Onderwijshuisvesting. Conform motie M100113/9, welke stelt; “dat middelen die bestemd zijn voor onderwijshuisvesting enkel en alleen ingezet dienen te worden voor onderwijshuisvesting”, moeten de vrij vallende middelen beschikbaar blijven voor onderwijshuisvesting. In het investeringsprogramma onderwijshuisvesting (IHP) staan projecten die urgent moeten worden aangepakt, maar door ontbrekende financiën buiten de investeringsperiode vallen. 7.6 Verkoop noodlokalen Brede school Leiden Noord De oplevering van de Brede school Leiden Noord heeft in januari 2013 plaatsgevonden. Nu de brede school Leiden Noord in gebruik is genomen zijn de portocabins afgebroken en verwijderd. De restwaarde was, doordat de tijdelijke huisvesting langer in stand is gebleven, echter niet hoger meer dan de kosten van de sloop. De verkoopopbrengst zal niet gerealiseerd gaan worden. Dekkingsvoorstel: Dit betekent dat de geplande verkoopopbrengst niet toegevoegd kan worden aan de reserve Onderwijshuisvesting. Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 7.7 Peuterspeelzaalwerk De pilot peuteropvang loopt tot en met 2015. De gedurende de pilot vrijvallende middelen ad € 280.000 moeten structureel op de begroting voor peuterspeelzaalwerk beschikbaar blijven tot en met de evaluatie van de pilot in 2015. Met de SPL worden deze middelen in 2013 t/m 2015 conform wens van de Raad ingezet voor verbeteringen binnen het beleidsterrein. Een deel van de middelen is reeds ingezet voor tijdelijke uitbreiding op locaties met wachtlijsten en doelgroepkinderen. De inzet van de resterende middelen wordt momenteel afgestemd met de SPL. De omvang van de budgetoverheveling wordt bij resultaatbestemming jaarrekening 2013 geregeld.
64 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 65
8
Cultuur, sport en recreatie
66 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Cultuur, sport en recreatie Programmanummer
8
Commissie
Onderwijs en Samenleving
Portefeuille(s)
Cultuur, Werk en Inkomen Onderwijs, Sport en Milieu
De missie van het programma Cultuur, sport en recreatie luidt: Cultuur, cultuurhistorie, sport en evenementen zijn van grote waarde voor de versterking van de positie van Leiden in de regio Randstad. Bovendien zijn sport, recreatie, evenementen en cultuur, belangrijk voor de sociale structuur van de stad. Het aanbod van voorzieningen zal toegankelijk zijn om de ontwikkeling en ontspanning van inwoners te verzekeren en onderscheidend om de centrumfunctie voor bezoekers te benutten.
3.8.1 Doelenbomen Beleidsterrein 8A Cultuur Doel
Prestatie
8A1 Een breed en divers cultuuraanbod met meer kwaliteit en vernieuwing en een regionaal en/of nationaal bereik
8A1.1 Doen aanbieden van een breed en divers kunst- en cultuurprogramma door de gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen 8A1.2 Nieuwbouw Muziekcentrum De Nobel 8A1.3 Exploitatie Stedelijk Museum de Lakenhal 8A1.4 Restauratie en nieuwbouw Stedelijk Museum de Lakenhal 8A1.5 Exploitatie Molenmuseum de Valk
8A2 Culturele levendigheid en culturele identiteit van de (binnen)stad
8A2.1 Doen bevorderen van de culturele levendigheid van de (binnen)stad door met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen afspraken te maken over: 1. het gebruik van de stad als podium, 2. het ontwikkelen van het Cultuurkwartier als kloppend hart, 3. het verbinden van cultuur met kennis en historie 8A2.2 Meer plek en aandacht creëren voor beeldende kunst in de openbare ruimte
8A2 Culturele levendigheid en culturele identiteit van de (binnen)stad
8A2.3 Beschikbaar stellen van incidentele subsidie voor bijzondere kunst- en cultuurprojecten en -initiatieven
8A3 Culturele ontwikkeling die past bij Leiden stad van ontdekkingen
8A3.1 Doen aanbieden van een breed en diverse cultuureducatief programma door de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen 8A3.2 Afspraken maken met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen over: 1. speciale aandacht voor de ontdekking en ontwikkeling van talent en 2. speciale aandacht voor jongeren, kenniswerkers en expats
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 67
8A3.3 Bevorderen van een productieklimaat waarin makers en amateurkunst zichtbaar zijn in de stad
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 8A Cultuur 8A1.1 Stadspodia Leiden Door middel van diverse voortgangsrapportages is de raad eerder geïnformeerd over de financiële ontwikkelingen bij Stadspodia Leiden. Stadspodia heeft een ingrijpend verbeterplan in uitvoering om de kosten substantieel te reduceren en de inkomsten waar mogelijk te verbeteren. Het verbeterplan gaat o.a. uit van een beperking van de omvang van de programmering, een reductie van de personele bezetting en diverse maatregelen om het inverdienvermogen te vergroten. De totale ombuigingen in het verbeterplan bedragen ongeveer € 330.000. De totale besparing op personeel na bezuinigen en hervormen gedurende seizoen 2012/2013 is begroot op 4,65 FTE (11,45 %) = € 260.000. Hiermee heeft Stadspodia geanticipeerd op de terugloop in het aantal voorstellingen. Het lager aantal voorstellingen heeft echter wel geleid tot minder inkomsten. Als de maatregelen uit het verbeterplan niet zouden zijn doorgevoerd, was het resultaat fors verslechterd. Met deze kostenbesparing wordt stapsgewijs een resultaatverbetering van circa € 140.000 ten opzichte van 2012 gerealiseerd. Na een negatieve exploitatie in 2012 (-/- € 87.000) leidt het verbeterplan tot een groei van het exploitatieresultaat naar circa +/+ € 50.000 structureel, in 2016. Als gevolg van de kapitaallasten (rente en afschrijving) van de – in de periode voor de verzelfstandiging – door de gemeente gedane investeringen ten behoeve van de Leidse Schouwburg, zal als gevolg van de daardoor noodzakelijke balansmaatregelen het bedrijfsresultaat de eerste jaren negatief worden beïnvloed. Hierover is recent in de raadscommissie O en S gesproken. De raad zal regelmatig geinformeerd worden. 8A3.1 BplusC Uit de halfjaarrapportage 2013 van BplusC blijkt dat het resultaat 2013 tegenvalt ten opzichte van de prognose. Dit leidt tot een vermoedelijk positief resultaat ad € 75.000 in plaats van € 150.000 zodat de algemene reserve eind 2013 € 260.000 (prognose) bedraagt. Het doel was een eigen vermogen ad € 350.000 om de bezuiniging 2014 te kunnen effectueren. BplusC heeft een begroting 2014 ingeleverd met een positief resultaat ad € 70.000 met daarin verwerkt de subsidiekorting ad € 75.000 (perspectiefnota 2011). Het eigen vermogen zou dan eind 2014 uitkomen op € 330.000. Alhoewel naar verwachting later dan gesteld wordt voldaan aan de gestelde eisen wat betreft de hoogte van het eigen vermogen, is het verantwoord om op basis van de begroting 2014 de subsidie te korten met het bedrag ad € 75.000.
Beleidsterrein 8B Cultureel erfgoed Doel
Prestatie
8B1. Het Leids verleden wordt duurzaam ingezet als onderscheidende kracht: kennis en collecties op het gebied van cultureel erfgoed zijn bruikbaar voor diverse groepen en het cultureel erfgoed wordt behouden voor toekomstige generaties
8B1.1 Onderzoek, advies en beleidsvorming inzake cultureel erfgoed 8B1.2 Projecten en subsidie historisch stadsbeeld 8B1.3 Een goed functionerende Adviescommissie Cultuurhistorie Leiden 8B1.4 Voorlichting, publicaties en tentoonstellingen op het gebied van erfgoed 8B1.5 Huisvesting van het Archeologisch Centrum in het Weeshuis 8B1.6 Beheer Regionaal Archief 8B1.7 Toezicht en handhaven op monumenten
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 8B Cultureel erfgoed Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
68 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Beleidsterrein 8C Sport Doel
Prestatie
8C1 Leiden zorgt voor voldoende en kwalitatief goede sportvoorzieningen
8C1.1 Exploiteren, beheren en onderhouden van de gemeentelijke sportaccommodaties 8C1.2 Uitvoering geven aan het sportaccommodatieplan v.w.b. de jaarschijf 2013
8C2 Leiden ondersteunt haar verenigingen zodat ze sterk zijn en naast hun sportfunctie ook een maatschappelijke functie vervullen
8C2.1 Organiseren van cursussen en scholingen voor sportverenigingen
8C2 Leiden ondersteunt haar verenigingen zodat ze sterk zijn en naast hun sportfunctie ook een maatschappelijke functie vervullen
8C2.3 Verstrekken van subsidies sportevenementen
8C3 Leiden stimuleert dat alle inwoners meer sporten en bewegen
8C3.1 Organiseren van kennismakingscursussen voor volwassenen
8C2.2 Ondersteunen van sportverenigingen in het werven en opleiden van vrijwilligers
8C3.2 Organiseren van kennismakingscursussen schoolsport 8C3.3 Organiseren van scholingen bestuurkader sportverenigingen 8C3.4 Verstrekken van sportstimuleringssubsidies
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 8C Sport Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsterrein 8D Recreatie Doel
Prestatie
8D1 Voldoende recreatieve mogelijkheden voor Leidenaren
8D1.1 Beheer en exploitatie van Jeugddorp Zuid-West 8D1.2 Beheer en exploitatie van volkstuinen 8D1.3 Verstrekken van subsidie aan amateurtuinders
8D2 Voldoende onderscheidende evenementen ter versterking van de levendigheid in de stad, het aantrekken van extra bezoekers en versterking van de lokale economie
8D2.1 Evenementencoördinatie 8D2.2 Be/afhandelen van aanvragen evenementenvergunning 8D2.3 Ondersteunen van de drie grootschalige en overige evenementen 8D2.4 Verstrekken van evenementensubsidie 8D2.5 Meerjarige resultaatafspraken met organisatoren van identiteitversterkende evenementen
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 8D Recreatie Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 69
3.8.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 8 Cultuur, sport en recreatie (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Programma Sport, cultuur en recreatie Budget neutrale wijzigingen: 8.1
8.2
8.3
8.4
8C
8A
8
8B
Doorontwikkeling Sportbedrijf
L
65
I
F.J. de Wit
Onttrekking bedrijfsvoeringsreserve concern
B
-65
I
F.J. de Wit
Krediet Herontwikkeling Haagweg 6
L
2
2
2
2
S
J.J. de Haan
Herontwikkeling Haagweg 6
L
-2
-2
-2
-2
S
J.J. de Haan
Vervanging cq uitbreiding atletiekbaan
L
-23
-23
-23
-23
S
F.J. de Wit
Herinrichting sportvelden Montgomerystraat
L
7
7
7
7
S
F.J. de Wit
Nieuwbouw Scylla
L
12
12
12
12
S
F.J. de Wit
Wielerbaan Swift
L
4
4
4
4
S
F.J. de Wit
Nationaal restauratiefonds/ Storting voorziening NRF
L
307
I
J.J. de Haan
Nationaal restauratiefonds
L
-307
I
J.J. de Haan
8,5
8B
Erfgoed Leiden en omstreken (ELO)
L
0
I
J.J. de Haan
8.6
8
Asbestsanering Broekplein
L
88
I
F.J. de Wit
Onttrekking reserve asbestsanering
B
-88
I
F.J. de Wit
Overschrijding krediet accommodatie zuidelijke sportvelden
L
5
5
5
5
S
P.T. van Woensel
Verlaging krediet jongerencentrum Boshuizerkade
L
-2
-2
-2
-2
S
P.T. van Woensel
Verlaging krediet Sportvelden Boshuizerkade
L
-3
-3
-3
-3
S
P.T. van Woensel
Restauratie en uitbreiding de Lakenhal/Onttrekking reserve aankopen kunst de Lakenhal
L
-368
I
J.J. de Haan
Restauratie en uitbreiding de Lakenhal/Storting voorziening bijdrage derden
B
368
I
J.J. de Haan
Restauratie en uitbreiding de Lakenhal Onttrekking voorziening bijdrage derden
B
-1.151
I
J.J. de Haan
Restauratie en uitbreiding de Lakenhal/Storting voorziening bijdrage derden
L
1.151
I
J.J. de Haan
Haalbaarheidsonderzoek De Vliet
L
50
I
F.J. de Wit
Haalbaarheidsonderzoek De Vliet
L
-50
I
F.J. de Wit
8.7
8.8
8.9
8C
8A
8C
Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen:
70 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
8.10
8D
L
-25
25
-25
25
Evenementenfonds
25
-25
Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
25
0
Evenementenfonds Resultaat programma 8
2015
2016
2017
0
0
0
-25
0
0
0
0
0
0
0
I/S
Pth
I
J.J. de Haan
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 8.10
8D
Resultaat na Budgetoverheveling
3.8.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Budgetneutrale wijzigingen: 8.1 Doorontwikkeling Sportbedrijf Momenteel vindt er een doorontwikkeling plaats van het sportbedrijf. Voorgesteld wordt om een bedrag van € 65.000 beschikbaar te stellen voor extra kosten die de doorontwikkeling met zich mee brengt en deze kosten te dekken uit de bedrijfsvoeringsreserve. 8.2 Herontwikkeling Haagweg 6 In 2013 vinden afrondende werkzaamheden plaats voor Haagweg 6 en 8 en worden de kosten gefactureerd voor de plaatsing van de transformator. De totale investeringen zullen naar verwachting € 40.000 boven kredietbudget uitkomen. Dit wordt veroorzaakt door extra kosten voor aansluitingen en noodzakelijke aanpassingen voor ventilatie/geluidisolatie van één van de leslokalen conform bouwbesluit. De hierdoor hoger uitvallende kapitaallasten à € 2.300 per jaar kunnen binnen de vastgoedexploitatie worden opgevangen. Er zijn dus geen extra kosten aan verbonden. 8.3 Vervanging cq uitbreiding atletiekbaan, herinrichting Park de Bult (zie programma 5.8) en sportvelden Montgomerystraat en nieuwbouw Scylla Voor de herinrichting van het Park de Bult is een investeringskrediet beschikbaar gesteld van € 1.047.000. Bij de herinrichting is ook rekening gehouden met de wensen van de wielervereniging Swift. Het thema sport en leisure vormt de rode draad van het “nieuwe” park. Er is een speelhelling aangelegd, de wielerbaan is verlengd, een mountainbikeroute aangelegd en er zijn speelplekken gecreëerd. De wielerbaan voldoet door de verlenging aan de normen om nationale kampioenschappen op te rijden. Helaas blijkt nu dat de kwaliteit van de huidige asfalt laag niet voldoet aan de eisen die redelijkerwijs aan een wielerbaan van nationale allure gesteld mogen worden. De kosten van het aanbrengen van een nieuwe asfalt laag die hier wel aan voldoet zijn € 50.000. In de begroting van de herinrichting van park de Bult is hier niet in voorzien. De kapitaallasten van € 50.000 bedragen € 3.800 en worden gedekt door het voordeel op de kapitaallasten van € 30.500 van het krediet voor de vervanging cq. uitbreiding atletiekbaan. Op dit werk is sprake van een voordelig saldo van € 300.000. Het project herinrichting sportpark Montgomerystraat kent een tekort van ca. € 100.000. Oorzaak is de aanpak in 2010 waarbij gekozen is de kredieten beschikbaar te stellen o.b.v. een indicatief programma van eisen. Bij de uitwerking van de plannen blijkt het budget niet voldoende. Het voorstel is het extra benodigde budget à € 100.000 ook te dekken vanuit het restant krediet voor de vervanging c.q. uitbreiding atletiekbaan (7100201). Bij het besluit tot de bouw van de Tafeltennishal van Scylla in 2008 is er vanuit gegaan dat bij het in gebruik nemen van de hal het Sportbedrijf Leiden zou voldoen aan het criterium “gelegenheid geven tot sport”. Doordat er nu meer aandacht is voor de eisen waaraan men moet voldoen om de BTW te mogen verrekenen is naar voren gekomen dat de hal, welke in 2012 in gebruik is genomen, niet aan alle criteria voor “gelegenheid geven tot sport” voldoet. Hierdoor moet er alsnog een integratieheffing van circa € 180.000 plaatsvinden over de bouw van de tafeltennishal. Momenteel vindt er nog een analyse plaats of er eventuele mogelijkheden zijn om de komende jaren een deel van deze integratieheffing te compenseren. Voorgesteld wordt om het krediet nieuwbouw Scylla tafeltennis (kostenplaats7100217) met € 180.000 te verhogen. Dekking is ook hier het krediet voor de vervanging c.q. uitbreiding atletiekbaan (7100201).
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 71
Het krediet voor de vervanging c.q. uitbreiding atletiekbaan (7100201) kan eind dit jaar met een positief saldo van € 300.000 worden afgesloten doordat de aanbesteding voordeliger is uitgevallen. De bespaarde kapitaallasten kunnen worden ingezet ter dekking van de hogere kapitaallasten voor de drie hierbovenbeschreven voorstellen. 8.4 Nationaal restauratiefonds Het Nationaal Restauratiefonds verstrekt financieringen en betaalt subsidies uit aan monumenteneigenaren voor restauratie en onderhoud aan hun pand. Deze subsidieverstrekking verloopt via de gemeente en wordt pas na 15 jaar uitbetaald aan de monumenteneigenaar. De regeling is ondertussen afgelopen. Binnen de gemeente Leiden hebben we nog 14 af te rekenen subsidies conform het NRF open staan voor een bedrag van € 307.351. De laatst af te rekenen subsidie is in 2027. Nu worden deze subsidies elk jaar bij de jaarrekening door middel van een nog te betalen post overgeheveld naar het nieuwe jaar. Voorgesteld wordt om een voorziening in te stellen waar deze subsidies in worden gestopt, totdat tot uitbetaling wordt overgegaan. Dit is een technische administratieve handeling, zonder financiële consequenties. 8.5 Erfgoed Leiden en omstreken (ELO) Bij Raadsvoorstel 09.0085 is een krediet beschikbaar gesteld van € 320.000 voor de aanschaf van stellingkasten t.b.v. het depot voor Archief. De onderhandelingen met de 1e aanbieder zijn afgebroken. De nieuwe aanbieder verhuurt wettelijke depotruimte mét stellingen, echter in Nijverdal. Vanwege de afstand Leiden-Nijverdal is regelmatig vervoer van stukken naar de studiezaal in Leiden niet mogelijk. Om deze reden zou slechts materiaal naar het externe depot overgebracht moeten worden dat gedigitaliseerd is en daarmee eenvoudig opvraagbaar in de studiezaal. Dat betekent dat de digitaliseringsopgave van ELO wordt uitgebreid met zoveel materiaal als extern geplaatst moet worden. Voorgesteld wordt daarom het bestedingsdoel van het krediet voor de stellingkasten te splitsen in een krediet voor stellingkasten (in Leiden) à € 80.000 en voor de kosten van digitalisering van archief ten behoeve van extern depot à € 240.000. Financieel heeft dit geen consequenties. 8.6 Asbestsanering Broekplein In oktober 2012 is sportzaal Broekplein afgesloten i.v.m. aangetroffen asbesthoudend materiaal. Dit had vergaande consequenties voor de gebruikers ( sportverenigingen en scholen ), de horecapachter en het sportbedrijf. Het was daarom noodzaak om het asbesthoudend materiaal zo spoedig mogelijk te verwijderen. In rv. 13.0062 “PRIL 2013 rekening 2012” is € 64.500 toegekend voor de asbestsanering. De totale kosten voor de sanering bedragen echter € 152.382. Voorgesteld wordt om het resterende bedrag eveneens te dekken uit de bestemmingsreserve Asbestsanering . 8.7 Overschrijding krediet bouw accommodatie zuidelijke sportvelden compenseren met overschot bouw jongerencentrum en herinrichting sportvelden Boshuizerkade De overschrijding van € 70.000 op het krediet bouw accommodatie zuidelijke sportvelden (kn.pl 7100145) levert aan kapitaallasten extra op een bedrag van € 5.250. Voorgesteld wordt dit bedrag te dekken door verminderde kapitaallasten op de bouw van het jongerencentrum voor een bedrag van € 1.880 (krediet met kn.pl.nr 7100145 wordt hiermee verlaagd met een bedrag van€ € 31.000) en verminderde kapitaallasten op de herinrichting sportvelden Boshuizerkade voor een bedrag van€ € 3.370 (krediet met nummer 7100220 wordt hiermee verlaagd met een bedrag van € € 25.000)
72 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
8.8 Restauratie en uitbreiding Museum De Lakenhal In het verleden zijn bijdragen ontvangen van derden voor de aankopen van kunst, restauratie van kunst en voor restauratie van het pand omgezet van de bestaande voorziening naar de reserve actuele kunst/ aankopen kunst. Hierdoor is het bestedingsdoel niet duidelijk meer en de aard van de ontvangsten komen niet goed naar voren. Daarom wordt voorgesteld de bedragen ontvangen van derden in de voorziening bijdragen derden op te nemen en daar onderscheidelijk te houden naar de drie onderdelen; aankopen kunst, restauratie collectie en restauratie en uitbreiding pand. (NB: het betreft hier niet de mecanaatsgelden. Die hebben een eigen aparte rekening.) Daarnaast zijn, conform Kaderbesluit Restauratie en Uitbreiding Museum De Lakenhal (RV12.0042) fondsen ontvangen die begrotingstechnisch verwerkt moeten worden. De ontvangst wordt geraamd alsmede de storting in de voorziening. Het voorstel voor herindeling van de reserve en voorziening is budgetneutraal, de verhoging van de voorziening is tijdelijk, de onttrekking van de middelen wordt bij uitvoeringsbesluit voorgelegd. 8.9 Haalbaarheidsonderzoek De Vliet In maart van dit jaar is de projectopdracht ‘Haalbaarheidsonderzoek combibad de Vliet’ vastgesteld, waarmee officieel opdracht is verleend voor het uitvoeren van het onderzoek. In de opdracht staat vermeld dat voor de uitvoering ervan een extern bureau wordt ingehuurd. In 2013 is niet voorzien in de dekking voor de kosten van het haalbaarheidsonderzoek. Daarom wordt nu een beroep gedaan op de post onvoorzien. In het investeringsplan 2014 is voorzien in een voorbereidingskrediet (van € 1 miljoen) in 2015. In 2014 zullen er naar verwachting echter al kosten voor derden gemaakt worden. Daarom wordt reeds nu een voorbereidingskrediet van € 50.000 gevraagd. Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 8.10 Evenementenfonds De twee pijlers van de Stadsvisie “Stad van Ontdekkingen” worden gevormd door Kennis en Cultuur. De samenhang tussen deze pijlers werd op 14 september 2013 geaccentueerd door de zeer succesvolle Nacht van Kunst en Kennis. Om deze nacht (financieel) mogelijk te maken is een aanvullende gemeentelijke subsidie verleend van € 25.000. Deze bijdrage kon worden gedekt uit het bij de jaarrekening 2012 overgehevelde budget van € 50.000 voor evenementensubsidies uit het Programma Binnenstad. Gezien het profiel van de stad, het belang van de samenwerking tussen de culturele instellingen en de wetenschappelijke instituten, alsmede de grote belangstelling voor Nacht van Kunst en Kennis dit jaar, ligt het in de bedoeling deze nacht in ieder geval komend jaar opnieuw te doen plaatsvinden en zo mogelijk een jaarlijks karakter te geven. Om de Nacht van Kunst en Kennis ook in 2014 mogelijk te maken wordt voorgesteld het restant van het budget van Programma Binnenstad (€ 25.000) bij de jaarrekening 2013 over te hevelen naar 2014.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 73
9
Welzijn en zorg
74 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Welzijn en zorg Programmanummer Commissie Portefeuille(s)
9 Onderwijs en Samenleving Jeugd, Welzijn & Zorg
De missie van het programma Welzijn en Zorg luidt: De gemeente Leiden wil een stad zijn waarin alle mensen, inclusief die met een zorgbehoefte, actief kunnen participeren en zelf de regie in handen hebben bij de wijze waarop hun zorgbehoefte wordt vervuld. Het gemeentelijke beleid is gericht op het activeren van mensen om hen in staat te stellen zelf deel te nemen aan de samenleving. Daarnaast organiseren we een vangnet voor de ondersteuning van zeer kwetsbare burgers die onvoldoende in staat zijn om voor zichzelf te zorgen.
3.9.1 Doelenbomen Beleidsterrein 9A Vrijwilligersondersteuning en informele zorg Doel
9A1 Stevig vrijwilligersnetwerk
■
9A2 Goed ondersteunde en geïnformeerde mantelzorgers
Prestatie 9A1.1 Opdracht geven voor het: - werven - stimuleren - ondersteunen en - behouden van vrijwilligers - bevorderen bemiddeling vraag en aanbod vrijwilligerswerk 9A2.1 Opdracht geven voor: - de totstandkoming van het Leids Mantelzorgakkoord 2013 - het vergroten van de bekendheid en de mogelijkheden van ondersteuning van mantelzorgers
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 9A Vrijwilligersondersteuning en informele zorg Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 75
Beleidsterrein 9B Ontmoeting en participatie Doel
Prestatie
9B1 Mensen zijn (zo lang mogelijk) zelfredzaam, geïntegreerd, geëmancipeerd en geinformeerd
9B1.1 Opdracht geven voor: - activiteiten maatschappelijke dienstverlening - activiteiten voor ouderen en gehandicapten - bevorderen cliëntenbetrokkenheid - emancipatiebevorderende activiteiten - maatschappelijke begeleiding vreemdelingen - informatieverstrekking/voorlichting aan burgers
9B2 Er is sociale samenhang in de wijk
9B2.1 Opdracht geven voor: - bevorderen sociale cohesie - voorkomen van sociaal isolement
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 9B Ontmoeting en participatie Naar aanleiding van de motie 12.0098/18 worden de streefwaarden Sociale Cohesie in de wijk voor de jaren 2013 en 2014 vastgesteld op 6.2 voor beide jaren.
Beleidsterrein 9C Gezondheidspreventie- en bescherming Doel
Prestatie
9C1 Gezondheidsproblemen worden zoveel mogelijk voorkomen
9C1.1 Opdracht geven voor het: uitvoeren van wettelijke basistaken gezondheidszorguitvoeren van bijzondere opdrachten (JOGG, alcoholbeleid) 9C1.2 Opstellen nota's lokaal en regionaal gezondheidsbeleid 9C1.3 Uitwerking programmalijn 4 programma Kennisstad, zorg-, gezondheids- en sociale innovatie
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 9C Gezondheidspreventie- en bescherming Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsterrein 9D Individuele WMO-voorzieningen Doel
Prestatie
9D1 Mensen met een beperking zijn in staat zelfstandig te leven en te participeren
9D1.1 Aanbieden van individuele WMO-voorzieningen 9D1.2 Ontwikkelen en opstellen beleidsplan Maatschappelijke Ontwikkeling 9D1.3 Inrichten integrale sociale wijkteams
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 9D Individuele WMO-voorzieningen 9D1.3 Inrichten integrale sociale wijkteams De afgelopen maanden hebben we uitgebreid met samenwerkingspartners gesproken over hoe de toegang tot het sociale domein vanaf 1 januari 2015 in Leiden het beste vormgegeven zou moeten zijn. Ervaringen die elders in het land zijn opgedaan met de invoering van sociale wijkteams laten in ieder geval zien dat het niet effectief is om bij start te werken met een vooraf bepaalde blauwdruk. De werkelijkheid in het sociale domein is daarvoor eenvoudigweg te complex. Bovendien doet een dergelijke aanpak geen recht aan essentiële uitgangspunten van de transities, namelijk dat inwoners meer in hun eigen kracht worden gezet en teams van professionals ruimte nodig hebben om met maatwerk aan te sluiten bij de vragen in de wijk. Dat proces moet in belangrijke mate van onderop tot ontwikkeling komen en is niet gebaat met een blauwdruk bij start. Omdat we als gemeente per 1-1-2015 de toegang tot de huidige extramurale AWBZ-ondersteuning geborgd moeten hebben en dat decentraal willen doen, richten we als onderdeel van de Sociale Wijkteams (SWT) , met betrokkenen, vijf teams met extra taken in (SWT+). Elke bewoner kan daar terecht voor informatie en/of ondersteuningsvragen op het gebied van werk, gezondheid, inkomen, opvoeding, welzijn, sociale contacten en wonen, inclusief de nieuwe, meer gecompliceerde ondersteuningsvragen op het gebied van zorg.
76 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Beleidsterrein 9E Preventie, opvang en onderdak kwetsbare groepen Doel
Prestatie
9E1 Stabiele leefsituatie voor daklozen, (ex-)verslaafden, voormalige cliënten van de psychiatrie en overige mensen uit kwetsbare groepen
9E1.1 Opdracht geven voor preventie van verslaving, dak- en thuisloosheid en huiselijk geweld (incl. kindermishandeling)begeleiding, zorg en/of opvang van verslaafden, (ex-)psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden, dak- en thuislozen, slachtoffers van huiselijk geweld en vreemdelingen in noodherstel en terugleiding naar de maatschappij van verslaafden, (ex-)psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden, dak- en thuislozen, slachtoffers van huiselijk geweld en vreemdelingen in nood 9E1.2 Opstellen regionale visie huiselijk geweld Bieden van nazorg om recidieve te voorkomen
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 9E Preventie, opvang en onderdak kwetsbare groepen 9E1.1 Preventie, opvang en onderdak kwetsbare groepen Bij de eerste bestuursrapportageis is reeds aangegeven dat de realisatie van prestatie 9E1.1 niet geheel op koers ligt (code oranje). Van de acties die in gang zijn gezet kunnen pas op langere termijn effecten worden verwacht. Reden hiervoor is dat de gemiddelde verblijfsduur in de MO-voorzieningen (Sociaal pension en Crisisopvang) onder druk staan door de krapte op de woningmarkt. Dit speelt al langer, maar de Binnenvest heeft recent het signaal afgegeven dat de wachttijd op een woning van de corporaties verder toeneemt (6 cliënten staan nu langer dan een half jaar op de wachtlijst voor een woning via de Vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland). Als de wachttijd niet ingekort kan worden, dan is het niet langer reëel om aan de huidige ambities t.a.v. de gemiddelde verblijfsduur vast te houden. Om dit probleem op te lossen zijn nieuwe afspraken met corporaties gemaakt over toewijzing van woningen. Ook wordt naar creatieve oplossingen gezocht o.a. via leegstandbeheer. Wellicht zijn er, naast hetgeen we nu al doen, nog andere mogelijkheden (bv. in de wijken) maar die zullen eerst verkend moeten worden. In het plan dat volgt op het Regionaal Kompas zal hier aandacht aan gegeven moeten worden.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 77
3.9.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 9 Welzijn en Zorg (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Programma Welzijn en zorg Mee- en tegenvallers: 9.1
9D
WMO hulp bij het huishouden
L
-550
I
Mw. R.A. van Gelderen
9.2
9E
Opvang en zorg vreemdelingen
L
-20
I
Mw. R.A. van Gelderen
Opvang en zorg vreemdelingen
B
85
I
Mw. R.A. van Gelderen
Exploitatie bijdrage krediet Slaaghwijk
L
-754
I
Mw. R.A. van Gelderen
Exploitatie bijdrage krediet Slaaghwijk
B
150
I
Mw. R.A. van Gelderen
Exploitatie bijdrage krediet Slaaghwijk/Onttrekking reserve GSB middelen ISV/EZ
B
360
I
Mw. R.A. van Gelderen
9.3
9B
Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 9.3
9B
Exploitatie bijdrage krediet Slaaghwijk
L
-250
250
I
Mw. R.A. van Gelderen
9.4
9
Huiselijk geweld
L
-175
175
I
Mw. R.A. van Gelderen
9.5
9B
Invoeringsbudget WMO begeleiding
L
-125
125
I
Mw. R.A. van Gelderen
9.6
9
Bijzondere woonvoorzieningen
L
-151
151
I
Mw. R.A. van Gelderen
-1.430
701
Resultaat programma 9
0
0
0
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 9.3
9B
Exploitatie bijdrage krediet Slaaghwijk
250
-250
9.4
9
Huiselijk geweld
175
-175
9.5
9B
Invoeringsbudget WMO begeleiding
125
-125
9.6
9
Bijzondere woonvoorzieningen
151
-151
Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
701
-701
0
0
0
-729
0
0
0
0
Resultaat na Budgetoverheveling
78 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.9.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee- en tegenvallers: 9.1 WMO Hulp bij het huishouden Er wordt een voordeel van € 550.000 verwacht. Het voordeel is gedeeltelijk ontstaan doordat vanaf 2013 een extra budget structureel is toegevoegd van € 374.000 vanuit de algemene uitkering. De toevoeging is een compensatie omdat nieuwe instroom minder in aanmerking komt voor intramurale zorg en dus langer thuis blijft en een beroep doet op de WMO. In 2013 is het aantal of de duur van de verstrekte voorzieningen vooralsnog echter niet toegenomen. Er is ten opzichte van 2012 zelfs sprake van een daling zowel qua aantallen als de verstrekte uren wat een voordeel oplevert. Er is geen sprake van een daling van de tarieven. Het voordeel wordt als incidenteel beschouwd. Het Zorg Zwaarte Pakket (ZZP)-effect werkt mogelijk vertraagd door. Daarnaast zijn er vele ontwikkelingen in de WMO waardoor het nu niet opportuun zou zijn om dit voordeel als structureel te beschouwen. 9.2 Opvang en zorg vreemdelingen De gemeente huurt panden van woningcorporaties en verhuurt ze vervolgens per kamer door aan vreemdelingen met status. De huisvestingskosten (huur, gas, stroom, kabeltv etc.) worden ook per kamer doorbelast. Doordat het aantal mensen in de panden is teruggelopen, zijn er meer lege kamers waarvan de kosten niet worden doorberekend. Dit leidt tot een tekort van € 65.000 in 2013. 9.3 Bestemming resultaat Slaaghwijk Het uitvoeringsbesluit wijkverbetering Slaaghwijk (RV 12.0149) is besloten in januari 2013. In 2013 is het gehele krediet van afgerond € 1.535.000 beschikbaar gesteld en verwerkt in de begroting 2013. Voor dit totale krediet worden werkzaamheden verricht betreffende verbouw brede school Slaaghwijk en verbeteringen openbare ruimte Slaaghwijk. Dit krediet wordt voor € 954.000 gedekt via een bijdrage uit de exploitatie (kostenplaats Slaaghwijk 6100709). Half oktober 2013 wordt gestart met de verbouw van de brede school Merenwijk. De gerealiseerde kosten tot en met ultimo 2013 zullen naar verwachting de € 200.000 ten laste van de bijdrage uit de exploitatie niet overschrijden. Hiermee is het voordeel op de begrote onttrekking naar verwachting € 754.000. Tevens is begroot een bijdrage van € 150.000 van Portaal. Deze zal na 2013 worden ontvangen. De onttrekking uit de reserve GSB-middelen ISZ/EZ geraamd op € 360.000 zal ook eerst na 2013 worden ingezet. Per saldo is er een verwacht voordeel op bijdragen door de exploitatie aan krediet Slaaghwijk van circa € 250.000. Dit zal bij bestemming van het rekeningresultaat 2013 worden overgeheveld naar 2014. Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 9.4 Huiselijk geweld/Vrouwenopvang Voor 2013 wordt een onderbesteding van het budget Vrouwenopvang en huiselijk geweld verwacht van ca. € 175.000. In het rapport om per 2015 tot een landelijke herverdeling van de middelen Vrouwenopvang en huiselijk geweld te komen is voor Leiden een korting door het Rijk van 34% aangekondigd. Voorstel is om de onderschrijdingen op de huidige middelen te oormerken voor de aanpak van huiselijk geweld, zodat ingezet beleid ook de komende jaren kan worden voortgezet. Voorstel is om het voordeel van 2013 over te hevelen via budgetoverheveling naar 2014. 9.5 Invoeringsbudget WMO begeleiding De overheveling van de taak Begeleiding vanuit de AWBZ naar de gemeenten is voorzien in 2015, oorspronkelijk was dat 2014. Vanuit het Rijk zijn invoeringsmiddelen beschikbaar gesteld voor 2012 en 2013 en dit is niet gewijzigd terwijl de invoeringsdatum wel met 1 jaar verschoven is. In 2014 zullen de invoeringswerkzaamheden een piek bereiken. Het overschot van circa € 125.000 zal daarom via budgetoverheveling worden overgeheveld naar 2014. 9.6 Bijzondere woonvoorzieningen Het betreft hier een incidenteel budget (RV.12.0003) bedoeld voor Bijzondere woonvoorzieningen en fysieke werkzaamheden rond locaties voor maatschappelijke opvang. De verwachte uitgaven kunnen zich over meerdere jaren verspreiden. De werkzaamheden zijn lastig te plannen omdat het gaat om locaties die moeilijk te vinden zijn. In 2013 zijn uitgaven gedaan voor onder andere Scheve huisjes en het sociaal pension maar het project is nog niet afgerond en zal doorlopen in 2014. Het overschot van circa € 151.000 zal daarom via budgetoverheveling worden overgeheveld naar 2014.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 79
10
Werk en inkomen
80 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Werk en inkomen Programmanummer Commissie Portefeuille(s)
10 Werk en financiën Cultuur, werk en inkomen Bereikbaarheid, Financiën en Economie
De missie van het programma Werk en inkomen luidt: De gemeente Leiden stimuleert haar inwoners om door werk zelfstandig in het bestaan te voorzien, bevordert maatschappelijke participatie en biedt waar nodig een financieel vangnet.
3.10.1 Doelenbomen Beleidsterrein 10A Werken naar vermogen Doel
Prestatie
10A1 Leidenaren werken naar vermogen en zijn daardoor minder uitkeringsafhankelijk
10A1.1 Bijdragen aan een goed functionerende arbeidsmarkt 10A1.2 Inzetten Re-integratie Leiden (Participatiecentrum, participatieplaatsen, opstapbanen, trajecten naar werk en werkgeversbenadering, WIW- en ID- banen) 10A1.3 Inzetten overige trajecten 10A1.4 Uitvoeren Wet Inburgering 10A1.5 Aanbieden volwasseneneducatie
10A2 Jongeren tot 27 jaar werken naar vermogen of volgen onderwijs en zijn daardoor niet uitkeringsafhankelijk
10A2.1 Inzetten Jongerenloket en Project JA
10A3 WSW'ers werken zo regulier mogelijk
10A3.1 Inzetten van de door het Rijk beschikbaar gestelde WSW-formatie
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 10A Werken naar vermogen 10A1.1 Bijdragen aan een goed functionerende arbeidsmarkt De acties die onder deze prestatie zijn genoemd zijn opgepakt in het kader van de Economische Agenda Leidse Regio. De agenda en het uitvoeringsprogramma zijn dit najaar in het college vastgesteld. In de eerste bestuursrapportage 2013 is op deze plek melding gemaakt van de oplopende werkloosheid door de slechte economische conjunctuur. De sterke stijging was de reden dat deze prestatie op oranje stond. Het aantal niet werkende werkzoekenden is opnieuw sterk toegenomen. Eind augustus 2013 stonden 5377 personen ingeschreven, eind december 2012 waren dat er nog 3839. De stijging doet zich voor in alle leeftijdsgroepen.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 81
De verwachting is dat dit aantal fors blijft toenemen, ook in 2014. Het aantal banen in de regio en het aantal vacatures loopt terug. (ontwikkeling van het aantal uitkeringen WWB/Ioaw/Ioaz, zie 10C1.1) 10A2.1 Inzetten Jongerenloket en Project JA Het aantal jongeren (t/m 27 jaar) dat in het Project JA wordt begeleid zal dit jaar boven de 600 uitkomen. Door de inzet van het project blijft het aantal jongeren in de bijstand relatief laag. Eind juni werden er 229 uitkeringen verstrekt aan jongeren in de bijstand, eind september is dat teruggebracht naar 201. Het project JA kan ook in 2014 en 2015 worden voortgezet. Er komen nieuwe ESF-subsidies beschikbaar ter bestrijding van de regionale jeugdwerkloosheid. 10A3.1 Inzetten van de door het Rijk beschikbaar gestelde WSW-formatie Iedereen op de WSW-wachtlijst wordt dit jaar gesproken en krijgt een baan aangeboden. Niet iedereen is (direct) inzetbaar en er is ook nieuwe instroom. De wachtlijst komt daardoor waarschijnlijk niet precies op nul uit, maar wel heel dichtbij. Hiermee wordt echter niet de gemiddeld budgettair toegestane bezetting van 723,19 SE over het jaar gehaald (stand juli 705,68). Gezien het feit dat verwacht wordt dat ook de regiogemeenten geen wachtlijst meer zullen hebben aan het eind van het jaar, is het niet nodig om verder onderzoek te doen naar het overnemen van SE-ruimte.
Beleidsterrein 10B Maatschappelijke participatie en ondersteuning minima Doel
Prestatie
10B1 Minima doen mee in de samenleving en raken niet in een sociaal isolement
10B1.1 Verstrekken declaratieregeling, de vrij besteedbare uitkering voor ouderen en overige participatiebevorderende voorzieningen
10B2 Armoedebestrijding
10B2.1 Behandelen aanvragen individuele en categoriale bijzondere bijstand 10B2.2 Verstrekken kinderopvang op Sociaal-Medische Indicatie 10B2.3 Kwijtschelding gemeentelijke heffingen 10B2.4 Subsidies minimabeleid
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 10B Maatschappelijke participatie en ondersteuning minima Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
Beleidsterrein 10C Inkomensvoorzieningen Doel
Prestatie
10C1 Leidenaren (18 t/m 64 jaar) voor wie een financieel vangnet nodig is, ontvangen inkomensondersteuning
10C1.1 Behandelen aanvragen en beheer uitkeringen WWB, Ioaw, Ioaz, Bbzinkomensvoorzieningen 10C1.2 Uitvoeren van controle en preventie 10C1.3 Toezicht en Handhaving / Opsporen uitkeringsfraude 10C1.4 Uitvoeren terugvordering en verhaal
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 10C Inkomensvoorzieningen 10C1.1 Behandelen aanvragen en beheer uitkeringen WWB, Ioaw, Ioaz, Bbz- inkomensvoorzieningen Het aantal WWB/Ioaw/Ioaz uitkeringen loopt in 2013 gestaag op van 2894 eind 2012 naar 3129 eind september. Er worden meer uitkeringen verstrekt dan geraamd. Omdat het rijksbudget naar boven is bijgesteld leidt de groei niet tot een tekort. Uit CBS-gegevens blijkt dat per eind april (de laatst gepubliceerde cijfers) de landelijke trend +5,06% bedroeg. Leiden staat eind april op +3,58% en zit dus onder het landelijk gemiddelde. De prognose is dat Leiden dit jaar ook onder het landelijk gemiddelde blijft. De bestandstoename deed zich met name voor in het eerste half jaar, in het derde kwartaal is het bestand licht toegenomen. Het aantal ontvangen aanvragen per week blijft vrij stabiel. In het derde kwartaal 30 per week (tweede kwartaal 31).
82 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
De streefwaarde van 50% binnen 28 dagen afgehandelde aanvragen wordt niet gehaald. In het tweede kwartaal was het 45%. Daarnaast is 75% binnen de wettelijke termijn van acht weken afgehandeld. De vertraging is deels ontstaan door opstartproblemen bij de invoering van het zaakgewijs werken (zie ook Programma 1 Bestuur en Dienstverlening , prestatie 1B2.2). Ten gevolge van de veranderingen in de interne organisatie waren stukken tijdelijk niet beschikbaar. Een tweede oorzaak was de toegenomen druk op de uitvoeringsorganisatie door de groei van het aantal uitkeringsaanvragen. In het derde kwartaal is de achterstand ingelopen en de afhandelingstermijn binnen 28 dagen weer boven 50%. Voor het gehele jaar zal deze streefwaarde waarschijnlijk niet gehaald worden. Voor de jaren 2013 tot en met 2015 is bij het Rijk een Meerjarige Aanvullende Uitkering (MAU) aangevraagd. De procedure is nog niet afgerond. Ook bij een afwijzing is de aanvraag zinvol omdat door het indienen van een MAU-aanvraag de mogelijkheid van het indienen van een Incidentele Aanvullende Uitkering (i.c. voor 2014) is veiliggesteld. Het bezwaarschrift tegen de afwijzing van de aanvraag van de Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) 2011 is door het Ministerie SZW ongegrond verklaard.
Beleidsterrein 10D Schuldhulpverlening Doel
Prestatie
10D1 Het ontstaan dan wel escalatie van problematische schuldensituaties is voorkomen
10D1.1 Uitvoeren van budgetbeheer, stabilisatietrajecten en aanbieden budgetteringscursussen
10D2 Problematische schuldensituaties zijn beheersbaar gemaakt en (zo mogelijk) opgelost
10D2.1 Uitvoeren schuldhulpverlening
Toelichting doelenboom Beleidsterrein 10D Schuldhulpverlening Geen ontwikkelingen ten opzichte van de begroting.
3.10.2 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 10 Werk en Inkomen (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Bijstandsuitkeringen
L
3.540
4.578
4.578
4.578
4.578
S
J.J. de Haan
Bijstandsuitkeringen
B
-4.190
-4.578
-4.578
-4.578
-4.578
S
J.J. de Haan
Participatiebudget
L
-117
I
J.J. de Haan
Participatiebudget
B
-333
I
J.J. de Haan
WSW Rijkssubsidie
B
-164
S
J.J. de Haan
Inburgeringstrajectenparticpatiebudget
L
-350
I
J.J. de Haan
Inburgeringstrajectenparticpatiebudget
B
350
I
J.J. de Haan
Regionaal actieplan jeugdwerklooshied
L
-900
I
J.J. de Haan
Regionaal actieplan jeugdwerklooshied
B
900
I
J.J. de Haan
Minimabeleid
L
157
I
J.J. de Haan
Programma Werk en inkomen Mee- en tegenvallers: 10.1
10.2
10.3
10C
10A
10A
-99
-99
-99
-99
Budget neutrale wijzigingen: 10.4
10.5
10.6
10A
10A
10B
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 83
Prg.
10.7
10.8
10.9
Beleids-Onderwerp terrein
10A
10A
10A
10.10 10a
10.12 10A
B/L
2013
2014
2015
2016
Minimabeleid
B
-157
Afbouw ID- en sleutelbanen van de regio
L
-60
-60
-60
-60
Afbouw ID- en sleutelbanen van de regio
B
60
60
60
60
Ontsluiting werkzoekendenbestand
L
Ontsluiting werkzoekendenbestand
2017
I/S
Pth
I
J.J. de Haan
-60
S
J.J. de Haan
60
S
J.J. de Haan
130
I
J.J. de Haan
B
-130
I
J.J. de Haan
Exploitatie WSW
B
520
I
J.J. de Haan
Exploitatie WSW
L
-500
I
J.J. de Haan
Exploitatie WSW
B
-100
I
J.J. de Haan
WSW/Storting bedrijfsreserve DZB-Leiden WSW
L
80
I
J.J. de Haan
Onderrealisatie WSW
B
454
626
S
J.J. de Haan
Onderrealisatie WSW
L
-454
-626
S
J.J. de Haan
Regionaal actieplan jeugdwerkloosheid
L
451
I
J.J. de Haan
Regionaal actieplan jeugdwerkloosheid
B
-451
I
J.J. de Haan
Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 10.2
10A
Participatiebudget
L
-450
450
I
J.J. de Haan
10.11 10A
Frictiekosten WIW
L
-387
387
I
J.J. de Haan
10.12 10A
Regionaal actieplan jeugdwerkloosheid
L
-451
451
I
J.J. de Haan
-2.552
1.189
Resultaat programma 10
-99
-99
-99
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 10.2
10A
Participatiebudget
450
-450
10.11 10A
Frictiekosten WIW
387
-387
10.12 10A
Regionaal actieplan Jeugdwerkloosheid
451
-451
1.288
-1.288
0
0
0
-1.264
-99
-99
-99
-99
Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
Resultaat na Budgetoverheveling
84 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.10.3 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee- en tegenvallers: 10.1 Bijstandsuitkeringen Het aantal bijstandsuitkeringen is fors toegenomen van circa 2900 eind 2012 naar ruim 3100 eind september door de slechte conjunctuur. De instroom is toegenomen en de uitstroom is afgenomen. Deze trend zal worden voortgezet in het laatste kwartaal. Ook de gemiddelde uitkeringskosten zijn gestegen door maatregelen van het Rijk. Het Rijk compenseert voor beide oorzaken door het landelijk budget (de zogenaamde Gebundelde uitkering, voorheen Inkomensdeel genoemd) te verhogen. Leiden krijgt op basis van het eind september toegekende definitieve rijksbudget 2013 € 4,2 miljoen extra ten opzichte van het voorlopige budget 2013. Het structurele effect is al voor € 3,7 miljoen verwerkt in de Programmabegroting 2014. De lasten worden verhoogd met € 3,5 miljoen in 2013 omdat het bestand minder hard groeit dan landelijk en dat de verwachting is dat het bestand over de maanden oktober t/m december gemiddeld zal toenemen. De Leidse bijdrage aan het uitkeringenbudget daalt daarmee van € 1,4 miljoen naar € 0,7 miljoen. Het Rijk heeft tevens het voorlopige budget 2014 bekendgemaakt. Leiden krijgt € 4,6 miljoen extra ten opzichte van het bijgestelde rijksbudget 2013 (basis voor de begroting 2014) vanwege de verwachting dat het bestand fors zal toenemen en dat de gemiddelde uitkeringskosten zullen toenemen. Er is geen directe aanleiding om nu al te veronderstellen dat Leiden zal afwijken van de landelijke trend. Mocht dat later wel blijken, dan zal dat zonodig bij de eerste bestuursrapportage 2014 worden gemeld. Een extern bureau is ingehuurd om te onderzoeken of klanten geen recht hebben op inkomsten uit een andere uitkering die in mindering kan worden gebracht op de bijstandskosten. Het voordeel is altijd groter dan de kosten van het bureau. De kosten t/m september bedragen € 56.000 en kunnen oplopen naar € 100.000. Begroot was € 50.000. 10.2 Participatiebudget Het Participatiebudget (P-budget) zal bij ongewijzigd beleid worden onderschreden in 2013. Maximaal 25% van het jaarbudget mag in de zogenaamde Meeneemregeling gereserveerd worden. Door het voordeel op de Inburgering van € 350.000 (zie hieronder bij 10.4) kan er nog € 117.000 worden toegevoegd aan de Meeneemregeling. Het meerdere moet worden terugbetaald aan het Rijk of er zouden plannen moeten worden gemaakt die tot kosten zullen leiden die volledig zijn toe te rekenen aan 2013. Vanwege de doorlooptijd van de noodzakelijke aanbestedingstrajecten gaat dat niet lukken. De organisatie is nu volop bezig met het opstellen van de plannen inclusief voorbereiding aanbesteding zodat eind 2013 met de uitvoering kan worden gestart. Om nu terugbetaling te voorkomen zullen bepaalde kosten die vroeger wel ten laste van het P-budget gebracht werden maar sinds 2011 niet meer (doordat omvang van het P-budget voor 2011 veel hoger was) alsnog ten laste van het P-budget worden gebracht. Hierdoor wordt de kans op terugbetaling fors verkleind en ontstaat een voordeel van circa € 900.000 omdat bestaande dekking vrijvalt. Hiervan zal € 400.000 worden overgeheveld naar 2014 omdat trajecten die eind 2013 starten door zullen lopen in 2014 en dan tot kosten leiden. Een oorzaak van de onderschrijding is dat er voorzichtigheid is betracht in 2012 met het aangaan van verplichtingen voor 2013 omdat het budget 2013 fors lager is dan 2012 vanwege de rijksbezuinigingen. Tevens loopt de oude gesubsidieerde arbeid (ID-banen) sneller terug dan voorzien. 10.3 Rijkssubsidie WSW Het ministerie van SZW heeft aangegeven dat de WSW rijkssubsidie 2013 eenmalig wordt verhoogd i.v.m. een onderuitputting van het WSW macrobudget en structureel in verband met een stijging van de werkgeverslasten. Beide verhogingen leiden voor DZB tot een voordeel op de WSW rijksubsidie van respectievelijk € 65.700 en € 98.600, totaal € 164.300. Budgetneutrale wijzigingen: 10.4 Minder trajecten inburgering Er worden minder inburgeringstrajecten gefactureerd in 2013 dan voorzien omdat er minder examens zijn gedaan dan geraamd. Er is geen gebrek aan deelnemers maar het duurt gemiddeld langer dan verwacht om het voor het examen vereiste niveau te bereiken. Verplichte inburgeraars worden gehandhaafd en zonodig wordt er een boete opgelegd. Een deel van de trajecten loopt door in 2014 en zal dan leiden tot kosten. De kosten worden gedekt vanuit het Participatiebudget. Door de lagere kosten inburgering van € 350.000 zal er € 350.000 conform rijksregelgeving verplicht worden toegevoegd aan de zogenaamde Meeneemregeling (reservering op de balans). Vanaf 2014 zijn er als gevolg van rijksbezuinigingen geen inburgeringsmiddelen meer opgenomen in het Participatiebudget, wel zitten er nog inburgeringsmiddelen uit voorgaande jaren in de Meeneemregeling.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 85
10.5 en 10.12 Regionaal actieplan jeugdwerkloosheid 10.5 In de begroting van 2013 was er nog geen rekening mee gehouden dat het regionaal actieplan jeugdwerkloosheid zou worden verlengd. Een deel van de nu begrote regionale middelen schuiven door naar 2014-2015. De beschikbare middelen, die op de balans staan, zullen nog worden aangevuld met een Europese subsidie. De verantwoording is afgerond en de controle door het agentschap heeft plaatsgevonden. Een eindbeschikking wordt verwacht in december. Deze regionale middelen zullen op de balans worden gezet en dienen ter dekking van de lasten in 2014-2015. 10.12 Het Rijk heeft incidenteel extra middelen ter beschikking gesteld voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid. De middelen zijn toegevoegd aan het gemeentefonds in 2013 via de septembercirculaire. Het betreffen regionale middelen waarbij Leiden als budgethouder optreedt. De middelen zullen niet in 2013 worden aangewend maar in 2014. 10.6 Minimabeleid Op basis van de uitgaven t/m augustus is de verwachting dat het huidige budget toereikend zal zijn voor het huidige beleid. In het sociaal akkoord heeft de staatssecretaris bekendgemaakt incidenteel extra middelen in 2013 beschikbaar te stellen voor bestrijding van armoede en voorkomen van schulden. Landelijk gaat het om een bedrag van € 20 miljoen, waarvan € 19 miljoen bestemd is voor de gemeenten. Het zal worden toegevoegd aan het gemeentefonds. Voor Leiden betreft het een bedrag van € 156.652. Er is geen verantwoording richting het Rijk nodig, het wordt immers verstrekt via de algemene uitkering, maar er zal een uitvraag in 2014 worden gedaan aan de gemeenten waaraan het extra geld is besteed. 10.7 Afbouw ID- en sleutelbanen van de regio De ID-banen en sleutelbanen zijn volledig afgebouwd. De kosten werden volledig doorberekend aan de regio. De lasten en baten kunnen structureel worden afgeraamd. 10.8 Ontsluiting werkzoekendenbestand In 2013 is door de regio Holland-Rijnland een projectplan ingediend voor het landelijk project Ontsluiting werkzoekendenbestand. Het Rijk heeft het projectplan geaccordeerd en inmiddels een incidentele subsidie beschikbaar gesteld van € 130.000. De middelen zijn aan Leiden (als centrumgemeente) beschikbaar gesteld via de algemene uitkering. 10.9 Exploitatie WSW Door DZB wordt binnen de WSW ten opzichte van de begroting een voordeel geprognosticeerd van per saldo € 80.000. Dit bedrag is exclusief de twee afzonderlijke aanmeldingen mbt “frictiekosten WIW” en ‘hogere WSW rijkssubsidie”. 10.10 Onderrealisatie WSW Iedereen op de wachtlijst wordt dit jaar gesproken en een baan aangeboden. Niet iedereen zal (direct) inzetbaar blijken en er zal ook nieuwe instroom op de wachtlijst blijven. De wachtlijst zal daardoor waarschijnlijk niet op 0 uitkomen, maar wel hier dichtbij. Hiermee wordt echter niet de gemiddelde bezetting van 723,19 SE over het jaar gehaald, die het rijk budgettair toestaat (stand juli 705,68). De rijkssubsidie en de WSW loonkosten zullen navenant lager zijn. Waarbij de daling van de rijkssubsidie sterker is dan de daling van de WSW loonkosten, omdat nieuwe WSW medewerkers het minimum loon verdienen. Doordat er minder mensen werken vallen de NTW opbrengsten eveneens lager uit, dit wordt binnen de bedrijfsvoering gecompenseerd. Het resterend saldo van voorgenoemde effecten is nadelig en wordt in zijn geheel gecompenseerd door taakstellingen in de overige exploitatielasten. Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 10.11 Frictiekosten WIW Voor de afbouw van de WIW regeling in de jaren 2012-2015 is voor die periode een éénmalig budget beschikbaar van € 400.000 voor frictiekosten. Het is moeilijk in te schatten in welk begrotingsjaar en in welke mate dit budget wordt ingezet. Om die reden is het totale budget in het lopende begrotingsjaar geraamd en wordt vervolgens het bedrag van de verwachte onder uitputting via de bestuursrapportage overgeheveld naar het daar op volgende begrotingsjaar. Naar verwachting zal in begrotingsjaar 2013 € 13.000 aan frictiekosten besteed worden. Het restant € 387.000 (=€ 400.000 - € 13.000) wordt overgeheveld naar begrotingsjaar 2014.
86 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.11 Algemene dekkingsmiddelen I en II 3.11.1 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 11 Algemene dekkingsmiddelen I en II (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Algemene dekkingsmiddelen I en II Mee- en tegenvallers: 11.1
Onvoorzien
L
-323
I
R.C.L. Strijk
11.2
Geldleningen
B
-975
I
R.C.L. Strijk
11.3
Beleggingen
B
154
I
R.C.L. Strijk
11.4
Extra opbrengst OZB
B
244
I
R.C.L. Strijk
Extra opbrengst OZB
B
-347
I
R.C.L. Strijk
Algemene uitkering
B
700
I
R.C.L. Strijk
Verschuiving dekking RMB
L
-660
I
R.C.L. Strijk
Verschuiving dekking RMB
L
660
I
R.C.L. Strijk
Verschuiving dekking PB SI
L
-716
I
R.C.L. Strijk
Verschuiving dekking PB SI
L
716
I
R.C.L. Strijk
Aanschaf beheersysteem openbare ruimte
L
7
7
7
7
S
R.C.L. Strijk
Aanschaf beheersysteem openbare ruimte
L
-7
-7
-7
-7
S
R.C.L. Strijk
Correctie budgetoverheveling 2012 Concernreserve
B
320
I
R.C.L. Strijk
Correctie budgetoverheveling 2012 Concernreserve
B
-320
I
R.C.L. Strijk
Vergoeding verstrekken gemeentegaranties
B
-60
-14
I
R.C.L. Strijk
Kosten toezichthouder
L
11
14
I
R.C.L. Strijk
Storting concernreserve
L
50
I
R.C.L. Strijk
11.5
Budget neutrale wijzigingen: 11.6
11.7
11.8
11.9
11.10
Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 11.11
Strategisch HRM plan
L
-115
115
I
Mw. R.A. van Gelderen
11.12
Knelpunten bezuiniging
L
-815
815
I
Mw. R.A. van Gelderen
Knelpunten bezuiniging
B
259
-259
I
Mw. R.A. van Gelderen
-1.218
671
Resultaat Algemene dekkingsmiddelen 1 en II
0
0
0
Budgetoverheveling (besluitvorming bij bestemming Jaarrekening): 11.11
Strategisch HRM plan
115
-115
11.12
Knelpunten bezuiniging
815
-815
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 87
Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
Knelpunten bezuiniging Totaal te besluiten budgetoverheveling bij bestemming jaarrekening
Resultaat na Budgetoverheveling
2013
2014
2015
2016
2017
-259
259
671
-671
0
0
0
-547
0
0
0
0
I/S
Pth
3.11.2 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee- en tegenvallers: 11.1 Onvoorzien De post voor onvoorziene uitgaven kan bij deze rapportage vrijvallen. Voor het haalbaarheidsonderzoek combibad de Vliet is in deze rapportage € 50.000 opgenomen. Het restant op de post onvoorzien bedraagt dan € 323.000. 11.2 Geldleningen Door het later aantrekken van een lening ontstaat een rentevoordeel, de belastingdienst heeft bij de suppletie teruggave rente vergoed en door de lage rente vallen de rentelasten over 2013, op de kortlopende leningen, lager uit dan begroot. Door deze drie ontwikkelingen ontstaat een incidenteel voordeel van € 975.000. 11.3 Beleggingen In de 1e bestuursrapportage 2013 is een nadeel gemeld. In dit nadeel is een correctie, ten aanzien van een aan een reserve toe te voegen rente, niet meegenomen. Als gevolg hiervan is in de 1e bestuursapportage 2013 een te laag nadeel gemeld. Het aanvullende nadeel komt uit op € 154.000. 11.4 Invorderingskosten BSGR Bij de vorming van de BSGR op 1 januari 2011 zijn invorderingstaken overgeheveld van de gemeente Leiden naar de BSGR. Vanaf die datum heeft de BSGR alle invorderingswerkzaamheden uitgevoerd. Dit geldt ook voor belastingvorderingen die hun oorsprong hadden voor de vorming van de BSGR. Een van de elementen van deze invorderingswerkzaamheden is de inning van incassokosten. Vanaf 1 januari 2011 heeft de BSGR dus ook incassokosten geïnd voor oude, Leidse vorderingen uit 2010 en eerdere jaren. De incassokosten die de BSGR heeft geïnd voor zulke oude Leidse vorderingen, tellen op tot € 244.000. Daarom is destijds een vordering van € 244.000 open blijven staan. De BSGR heeft inmiddels het overgrote deel van de incassowerkzaamheden uitgevoerd en daarom is besloten de vergoeding voor deze werkzaamheden (de geïnde incassokosten) niet ten gunste van Leiden te laten komen, maar ten gunste van de BSGR. Via deze bestuursrapportage kan de vordering van € 244.000 worden geschrapt. Als dekking dient de hoger dan verwachte OZB-inkomsten over het belastingjaar 2011 (€ 347.000), die in 2013 zijn ontvangen, zodat sprake is van een positief saldo. 11.5 Algemene uitkering In de brief aan de raad (DIV-2013-11755) over de ontwikkeling van de algemene uitkering uit het gemeentefonds voor de jaren 2014 - 2018 o.b.v. septembercirculaire 2013 is een nadeel voor 2013 genoemd van € 700.000. Dit nadeel wordt veroorzaakt door de trap-op trap-af systematiek, waarbij uitgaven in 2013 vertraagd zijn en doorgeschoven worden naar 2014.
88 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Budgetneutrale wijzigingen: 11.6 Aangepaste verdeling dekking exploitatie kosten RMB 2013 RMB is een tijdschrijvende afdeling waarbij de afdelingskosten enerzijds richting projecten en investeringen en anderzijds naar producten en prestaties gaan. De in de begroting 2013 opgenomen verdeling naar producten is gebaseerd op ervaringscijfers uit voorgaande jaren. Gebleken is dat voor het lopende begrotingsjaar een bijstelling nodig is binnen de exploitatiebegroting van de afdeling. De hier gepresenteerde bijstelling sluit het best aan bij de ontwikkeling van de productie op de afdeling gedurende dit begrotingsjaar. 11.7 Aangepaste verdeling dekking exploitatie kosten PB 2013 PB is een tijdschrijvende afdeling waarbij de afdelingskosten enerzijds richting projecten en investeringen en anderzijds naar producten en prestaties gaan. De in de begroting 2013 opgenomen verdeling naar producten is gebaseerd op ervaringscijfers uit voorgaande jaren. Gebleken is dat voor het lopende begrotingsjaar een bijstelling nodig is binnen de exploitatiebegroting van de afdeling. De hier gepresenteerde bijstelling sluit het best aan bij de ontwikkeling van de productie op de afdeling gedurende dit begrotingsjaar. 11.8 Overschrijding investering 7100301 Aanschaf beheersysteem openbare ruimte (BPS) In 2013 zal naar alle waarschijnlijkheid het project Aanschaf beheersysteem openbare ruimte (BPS) worden afgerond. De totale investeringen zullen naar verwachting € 55.000 boven kredietbudget uitkomen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door extra kosten voor een vertraging van zes maanden in de looptijd van het project. De hierdoor hoger uitvallende kapitaallasten worden opgevangen door het budget voor ICT software licenties te verlagen. 11.9 Correctie budgetoverheveling 2012 Concernreserve In 2012 is voor het krediet “bijkomende kosten Marecollege” € 320.000 overgeheveld naar 2013. Dit bedrag zal bij realisatie worden onttrokken uit de reserve opbrengst verkoop aandelen NUON. Abusievelijk is deze onttrekking begroot ten laste van de Concernreserve. Bij deze bestuursrapportage wordt dit gecorrigeerd. 11.10 Vergoeding voor het verstrekken van gemeentegaranties In 2013 heeft het college besloten garantie te verlenen voor de juiste betaling van rente en aflossing op leningen van een aantal instellingen waarbij hiervoor de volgende vergoedingen in rekening zijn gebracht ten behoeve van de kosten van de toezichthouder (€ 25.000) en verhoging van het weerstandsvermogen van de gemeente: - Stichting Huisvesting Werkenden Jongeren (B en W 13.0753) € 25.000 - Stichting Boerhaave (B en W 13.0688) € 25.000 - ’t Huis op de Waard (B en W 13.0196) € 25.000 Voordelen van nader te bepalen budgetoverhevelingen: 11.11 Incidenteel HRM budget Voorgesteld wordt om van het incidentele budget Strategisch HRM Beleid € 115.000 (inschatting per september 2013) over te hevelen naar 2014 en in te zetten voor de bekostiging van het regionale Matchpunt Mobiliteit & Flexibiliteit in 2014. In 2013 is naar aanleiding van de Businesscase Mobiliteit & Flexibiliteit besloten dat alle deelnemende gemeenten van SP71 diensten af gaan nemen van dit matchpunt. 11.12 Knelpuntenpot bezuinigingen PPN 2013 Er hebben zich geen knelpunten voorgedaan in 2013 die hebben genoopt dit budget aan te spreken en wordt voorgesteld dit budget bij de jaarrekening 2013 over te hevelen naar 2014.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 89
3.12 Bedrijfsvoering 3.12.1 Financiële afwijkingen begroting 2013 Programma 12 Bedrijfsvoering (x € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Beleids-Onderwerp terrein
B/L
2013
2014
2015
2016
2017
I/S
Pth
Bedrijfsvoering Mee- en tegenvallers: 12.1
12.2
Kosten kantine Langegracht
L
149
I
Mw. R.A. van Gelderen
Kosten kantine Langegracht
L
-90
I
Mw. R.A. van Gelderen
Onderuitputting Kapitaallasten
L
-4.242
I
R.C.L. Strijk
Stelpost bedrijfsvoering
L
1.058
I
R.C.L. Strijk
Brandschade
L
310
I
R.C.L. Strijk
Onttrekking reserve brandschade
B
-310
I
R.C.L. Strijk
Doorontwikkeling begroting
L
1.339
I
Diversen
Doorontwikkeling begroting
L
-1.339
I
Diversen
Servicekosten tweelinghuis
B
706
706
706
706
706
S
Mw. R.A. van Gelderen
Servicekosten tweelinghuis
L
-706
-706
-706
-706
-706
S
Mw. R.A. van Gelderen
Onderhoudskosten Ambtenarenpanden
L
139
139
139
139
139
S
Mw. R.A. van Gelderen
Onderhoudskosten Ambtenarenpanden/Storting voorziening
L
-139
-139
-139
-139
-139
S
Mw. R.A. van Gelderen
Taakstelling stadsenquete
L
39
39
39
39
39
S
R.C.L. Strijk
-39
-39
-39
-39
-39
S
R.C.L. Strijk
Budget neutrale wijzigingen: 12.3
12.4
12.5
12.6
12.7
Taakstelling stadsenquete 12.8
12.9
Concernreserve bedrijfsvoering
L
800
399
30
S
R.C.L. Strijk
Onttrekking concernreserve bedrijfsvoering
B
-800
-399
-30
S
R.C.L. Strijk
Verdeling taakstelling externe inhuur
L
820
I
R.C.L. Strijk
Verdeling taakstelling externe inhuur
B
-820
I
R.C.L. Strijk
Resultaat Bedrijfsvoering
-3.125
0
0
0
0
Resultaat na Budgetoverheveling
-3.125
0
0
0
0
90 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.12.2 Toelichting afwijkingen begroting 2013 Mee- en tegenvallers: 12.1 Kosten kantine Leiden heeft in haar begroting een te lage dekking staan voor de kosten van de kantine op de Langegracht. DZB runt de kantine tegen een vaste prijs, daarnaast is het verschil tussen de omzet en de kostprijs van de omzet ook voor DZB. Daarnaast maakt een deel van het SP71 gebruik van de kantine maar betaalt voor het beschikbaar stellen van de faciliteit kantine geen vergoeding. Er zal aan het SP71 een bijdrage worden gevraagd. Na de ontvlechtingsoperatie zijn de achterblijvende facilitaire budgetten niet voldoende beheerd. In 2012 hielden de mee- en tegenvallers elkaar in evenwicht. Verzuimd is om de budgetten aan te passen. Medio 2013 is duidelijk geworden dat er per saldo toch een tegenvaller is ontstaan. 12.2 Onderuitputting kapitaallasten Voor verdere toelichting op deze mutatie wordt verwezen naar hoofdstuk 4 Investeringen, par. 4.2 Onderuitputting kapitaallasten. Van de per saldo € 4,2 miljoen voordeel op de post onderuitputting kapitaallasten heeft ruim € 1 miljoen betrekking op de bedrijfsvoering. Het voorstel is om dit voordeel van € 1 miljoen op de bedrijfsvoering in te zetten voor Zaaksgewijs werken en digitalisering. Dit bedrag wordt in 2013 niet volledig besteed en zal bij resultaatbestemming jaarstukken 2013 via budgetoverheveling worden toegevoegd aan de begroting voor 2014 voor hetzelfde doel. Budget neutrale wijzigingen: 12.3 Brandschadefonds Per 1-1-2014 wordt de reserve brandschade opgeheven. In de begroting 2013 is hierop al geanticipeerd: voor het sluitend maken van de begroting 2013 is een onttrekking geraamd van € 575.000 aan deze reserve. (Begroting 2013 blz. 8 en 186). Het restant van deze reserve wordt bij de jaarstukken 2013 geschrapt en zal aan het weerstandvermogen worden toegevoegd. De stand van zaken naar de situatie van september 2013 is als volgt: De stand van de reserve brandschade per 1-1-2013 is volgens de jaarstukken 2012 € 1.168.149. Voor 2013 wordt voorgesteld aan deze reserve € 210.000 te onttrekken, als volgt gespecificeerd: brandschade kas DZB € 130.464, brandschade locatie Groenesteeg 107 (Sportverzamelgebouw ) € 69.000, diverse nog nader te bepalen schades o.m. K & G ca. € 10.000. Op dit moment vindt er Europese aanbesteding plaats voor de brandverzekering. In dat kader is het wenselijk om de verzekerde panden opnieuw te taxeren. De kosten van deze taxatie is ca. € 100.000. Wij stellen voor dit bedrag ten laste van de reserve brandschade te brengen. Op basis van de nieuwe brandverzekering met nieuwe voorwaarden en bepalingen voor het eigen risico kan vervolgens het risico van de gemeente worden ingeschat en worden nagegaan of het weerstandsvermogen van de gemeente toereikend is. Voor 2014 wordt in de algemene reserve volstaan met de over te hevelen middelen bij opheffing van de reserve brandschade bij jaarstukken 2013. Naar de situatie van september 2013 bedraagt dit € 283.000. Resumé: - Stand reserve brandschade bij de jaarstukken 2012 € 1.168.149 - Sluitend maken begroting 2013 - € 575.000 - Schadeafwikkeling 2013 - € 210.000 (kas DZB € 130.464, Sportverzamelgebouw € 69.000, overige schades € 10.000) - Taxatie panden voor nieuwe polis - € 100.000 Per saldo toe te voegen aan het weerstandsvermogen bij de jaarstukken 2013 € 283.000. Met ingang van 2015 wordt op basis van de nieuwe polis het eigen risico voor de gemeente geschat waarvan het weerstandsvermogen wordt afgeleid. Met ingang van 2014 worden de schades bij de twee bestuursrapportages geïnventariseerd. Indien het eigen risico van de schade niet binnen het programma kan worden opgevangen, kan aanspraak worden gemaakt op de post voor onvoorziene uitgaven zonodig aangevuld vanuit het weerstandsvermogen van de gemeente. Bij de volgende risico-scan en daarvan af te leiden weerstandsvermogen kan dit aanleiding geven het weerstandsvermogen weer op niveau te brengen.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 91
12.4 Aanpassing doorontwikkeling begroting Naar aanleiding van de doorontwikkeling van de begroting is een aantal kostenplaatsen aan de verkeerde prestatie gehangen. Dit wordt hier gecorrigeerd. 12.5 Servicekosten Tweelinghuis Herijking van financiën van Servicepunt71 heeft geleid tot wijziging van enkele veronderstellingen die waren opgenomen in het bedrijfsplan dat ten grondslag lag aan de oprichting van Servicepunt71. Een daarvan heeft betrekking op servicekosten. Die neemt Servicepunt71 voor het Tweelinghuis zelf voor zijn rekening, hoewel eerder was voorzien dat services van Leiden zouden worden afgenomen. Dit noopt tot een aantal wijzigingen in budgetten voor bedrijfsvoering bij de gemeente Leiden, die behoudens een stelpost van € 64.000 budgettair neutraal uitvallen. Met deze bestuursrapportage worden de wijzigingen technisch verwerkt. De stelpost zal in de werkbegroting 2014 nader worden verdeeld over bedrijfsvoeringsbudgetten. 12.6 Onderhoudskosten ambtenarenpanden In 2012 heeft er een structurele begrotingswijziging plaatsgevonden die niet op de goede kostenplaats is verwerkt. Het betreft de besparing op groot onderhoud van ambtenarenpanden. Dit wordt nu hersteld. 12.7 Taakstelling stadsequête Het restant van de taakstelling op de Stadsenquête is nog niet structureel ingevuld. Het gaat om € 39.100. Bij deze rapportage zijn de budgetten gekort waarin een bijdrage aan de stadsenquête is opgenomen, waarmee de taakstelling is ingevuld. 12.8 Concernreserve bedrijfsvoering Zie voor informatie en toelichting hoofdstuk 5, paragraaf 5.3 12.9 Verdeling taakstelling externe inhuur De verdeling van de taakstelling externe inhuur is tot stand gekomen door het gemiddelde te nemen van de uitgaven aan externe inhuur van de afdelingen en instellingen over drie voorafgaande jaren. De taakstelling is vervolgens naar rato over de afdelingen verdeeld.
92 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
3.13 Bijzondere programma's Er zijn 5 bijzondere programma’s benoemd in de Programmabegroting 2013. 1. Bijzonder programma Binnenstad In de Programmabegroting is exact aangegeven welke prestaties in welke begrotingsprogramma’s dit betreft. Bij de jaarrekening wordt hierover weer uitgebreider gerapporteerd. 2. Bijzonder programma Bereikbaarheid Alle prestaties van dit bijzondere programma zijn terug te vinden in het begrotingsprogramma 4 Bereikbaarheid. 3. Bijzonder programma Kennisstad Alle inspanningen prestaties van dit bijzondere programma zijn terug te vinden in de diverse begrotingsprogramma’s. Bij de jaarrekening wordt hierover weer uitgebreider gerapporteerd. 4. Bijzonder programma WOP Noord In de Programmabegroting is exact aangegeven welke prestaties in welke begrotingsprogramma’s dit betreft. Bij de jaarrekening wordt hierover weer uitgebreider gerapporteerd. 5. Bijzonder programma 3 decentralisaties. Het sociaal domein krijgt de komende anderhalf jaar met ingrijpende veranderingen te maken: - de invoering van de Participatiewet per 1-1-2015 (waarin de Wet sociale werkvoorziening, de Wet werk en bijstand en een deel van Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong) zullen opgaan); - de decentralisatie van de jeugdzorg per 1-1-2015; - en de decentralisatie van onderdelen uit de algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) naar de wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) per 1-1-2015. Nauw daarmee verbonden zijn de ontwikkelingen op het gebied van passend onderwijs. De gemeente krijgt voor zowel de nieuwe taken als een deel van de bestaande taken, minder geld van de Rijksoverheid dan er nu aan deze taken wordt uitgegeven. Leiden bereidt zich voor op deze taken in dialoog met inwoners (via focusgroepen), aanbieders van AWBZzorg en van jeugdhulp, de adviesraad Wmo Leiden, de cliëntenraad SoZa en cliëntenraad WSW, het onderwijs en andere maatschappelijke organisaties. Daarnaast wordt samengewerkt met andere gemeenten uit Holland Rijnland. De grote inhoudelijk en financiële opgave van de drie decentralisaties kan alleen gerealiseerd worden door de nieuwe verantwoordelijkheden in samenhang met elkaar te ontwikkelen. Om die reden zijn in de notitie Toekomst van het sociaal domein drie scenario’s uitgewerkt om deze opgaven op het sociaal domein aan te pakken. Het doel is om uit deze drie scenario’s een keuze te maken. Ongeacht welk scenario er wordt gekozen, heeft de gemeente te maken met: - ingrijpende keuzes ten aanzien van de ondersteuning die mensen nu op het gebied van werk, zorg, jeugdhulp en onderwijs, ontvangen en kennen. In geen van de scenario’s blijft de ondersteuning die mensen hebben, zoals die nu is; - een korte voorbereidingstijd tot 1 januari 2015. Het daarom belangrijk is om in 2013, de richting van de veranderingsagenda voor het sociale domein te bepalen, zodat cliënten, instellingen, werkgevers en de gemeentelijke organisatie meer duidelijkheid hebben over het pad dat wordt ingeslagen en zich meer gericht kunnen voorbereiden; - het zoveel als mogelijk realiseren van de opgave binnen de door het Rijk beschikbaar gestelde budgetten. Uitgangspunt van alle scenario’s is het zoveel als mogelijk realiseren van de opgave per 1-1-2015 binnen de door het Rijk beschikbaar gestelde budgetten. Een deel van het toekomstige sociaal domein, zal net als nu (WWB, minimabeleid, Wmo individuele voorzieningen), bestaan uit regelingen met een open-einde karakter. Dit vraagt in de komende tijd om het uitwerken van sturingsmechanisme en het opzetten van risicomanagement, om in de uitvoering in 2015 en daarna periodiek te kunnen bijsturen. Voor wat betreft het parlementaire traject van deze decentralisaties, het wetsvoorstel jeugd ligt ten tijde van het schrijven van deze tekst in de Tweede Kamer. De wetsvoorstellen uitbreiding WMO en Participatiewet liggen voor advies bij de Raad van State.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 93
3.14 Samenvatting financiële afwijkingen 3.14.1 Rapportage Het netto resultaat per Programma (X € 1.000) (- = voordeel) Prg.
Onderwerp
2013
2014
-280
490
-300
350
2015
2016
2017
244
132
-263
Programma's excl. Reserves 1
Subtotaal Bestuur en dienstverlening
2
Subtotaal Veiligheid
3
Subtotaal Economie en Toerisme
4
Subtotaal Bereikbaarheid
632
354
5
Subtotaal Omgevingskwaliteit
179
403
6
Subtotaal Stedelijke ontwikkeling
14.446
1.842
6.020
873
858
7
Subtotaal Jeugd en onderwijs
-96
410
117
18
18
8
Subtotaal Sport, cultuur en recreatie
424
25
9
Subtotaal Welzijn en Zorg
-1.790
701
10
Subtotaal Werk en inkomen
-2.632
1.189
-99
-99
-99
11
Subtotaal Algemene dekkingsmiddelen I en II
-1.268
671
12
Subtotaal Bedrijfsvoering
-2015
399
30
Resultaat voor bestemming
7.300
6.834
6.312
924
514
Mutaties in reserves
-13.758
-1.885
-6.411
-1.023
-613
Budgetoverheveling
5.048
-5.048
-1.410
-99
-99
-99
-99
2013
2014
2015
2016
2017
-99
-99
-99
-99
Te storten in de concernreserve
Prg.
Onderwerp Programma's incl. Reserves
1
Subtotaal Bestuur en dienstverlening
2
Subtotaal Veiligheid
3
Subtotaal Economie en Toerisme
4
Subtotaal Bereikbaarheid
698
5
Subtotaal Omgevingskwaliteit
398
6
Subtotaal Stedelijke ontwikkeling
7
Subtotaal Jeugd en onderwijs
8
Subtotaal Sport, cultuur en recreatie
9
Subtotaal Welzijn en Zorg
10
Subtotaal Werk en inkomen
11
Subtotaal Algemene dekkingsmiddelen I en II
12
Subtotaal Bedrijfsvoering
-3.125
Resultaat na bestemming
-1.410
-99
-99
-99
-99
Te storten in de concernreserve
-1.410
-99
-99
-99
-99
94 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
210
3.036 -87
-729 -1.264 -547
3.14.2 Algemene begrotingswijziging Er zijn geen algemene begrotingswijzigingen aangemeld.
Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013 | 95
96 | Beleidsrealisatie en financiële afwijkingen begroting 2013
Hoofdstuk 4
4 Investeringen 4.1 Over -en onderschrijdingen investeringen en nieuwe kredieten De toelichtingen op over- en onderschrijdingen van investeringen en de daaruit volgende onderstaande (besluit)teksten zijn in voorkomende gevallen opgenomen binnen de betreffende programma's. Programma 4: Aanpassing krediet herinrichting Diamantlaan Een aanvullend krediet van € 478.000 beschikbaar te stellen voor de herinrichting Diamantlaan. Dit krediet voor een bedrag van € 248.000 te activeren en af te schrijven. De kapitaallasten hiervan bedragen € 19.000 en worden voor een bedrag van € 12.000 gedekt door het verlagen van het krediet verkeersvoorzieningen (met een bedrag van € 150.000) en € 7.000 door het verlagen van het krediet Oude Rijn (oostelijk deel) met een bedrag van € 98.000. Het restant van € 230.000 (€ 478.000 - € 248.000) wordt gedekt door een subsidie van de provincie Zuid-Holland in het kader van de uitvoeringsregeling BDU verkeer & vervoer (€ 212.000) en een vergoeding voor gemaakte kosten van € 18.000. Verbetering wijk Transvaal Een krediet van € 150.000 beschikbaar te stellen voor het verwijderen van verhardingen en het gebruiksklaar maken van grond voor het plaatsen van bomen (in de wijk Transvaal I). De kosten voor € 75.000 te dekken uit de voorziening boomregeling en voor € 75.000 uit de reserve parkeren. Het krediet “Morspoortgarage” bij de jaarrekening 2013 af te sluiten. Programma 5: Renovatie Park de Bult Een aanvullend krediet van € 50.000 beschikbaar te stellen voor meerwerk van de renovatie park de Bult. De kapitaallasten hiervan (€ 3.750) te dekken door het voordeel op de kapitaallasten door het verlagen van het krediet voor de vervanging/ uitbreiding atletiekbaan (zie programma 8). Programma 6: Lammenschanspark Een aanvullend krediet van € 1.618.000 beschikbaar te stellen voor het Lammenschanspark. Dit krediet voor een bedrag van € 907.000 te dekken door bijdragen van derden en voor het restant van € 711.000 door een onttrekking aan de reserve Lammenschanspark. Voorbereiding Stationsplein-Bargelaan Een bedrag van € 500.000 beschikbaar te stellen voor de voorbereiding van de werkzaamheden aan het stationsplein zeezijde en Bargelaan midden en dit voor € 200.000 te dekken door een onttrekking uit de reserve onderhoud kapitaalgoederen en inrichting openbare ruimte en € 300.000 uit de grondexploitatie Ontwikkeling Stationsgebied (deelexploitatie Civiel) voor de openbare ruimte aan de zeezijde. Voorthuijzenlocatie Een krediet van € 181.000 beschikbaar te stellen voor de Voorthuijzenlocatie als gevolg van een wijziging van het woningprogramma. In het meerjareninvesteringsplan 2013 – 2016 is hiervoor in de jaarschijf 2013 een bedrag van € 181.000 voor uitvoering wijkontwikkelingsplannen opgenomen. De kapitaallasten van dit krediet bedragen € 14.000 en zijn gedekt in programma 6 (Stedelijke Ontwikkeling) van de meerjarenbegroting.
Investeringen | 97
Haagweg 6 Een aanvullend krediet van € 40.000 beschikbaar te stellen voor de herontwikkeling gymzaal Haagweg 6. De kapitaallasten van dit krediet bedragen € 2.368 en worden gedekt uit het budget voor onderhoudskosten van dit pand. DURP Het krediet voor digitale uitwisseling van ruimtelijke processen (DURP) van € 70.000 af te sluiten. Roomburg Het krediet Roomburg, vanwege een financieel-technische onjuistheid, te verlagen met een bedrag van € 565.000. Luifelbaan Voor het afronden van de herinrichting van het winkelcentrum Luifelbaan/Bevrijdingsplein, in samenwerking met en co-financiering van de winkeliersvereniging is bij motie een bedrag van € 45.000 hiervoor beschikbaar te stellen. Hiertoe moet het bestaande krediet Luifelbaan (waar per ultimo 2011 een bedrag resteerde van € 29.000) worden opgehoogd met € 16.000. Dekking voor dit aanvullende krediet is in de begroting 2013 geraamd op het programma Stedelijke Ontwikkeling. Programma 8: Herinrichting Park de Bult (zie ook 8.3) Een aanvullend krediet van € 50.000 beschikbaar te stellen voor de herinrichting park de Bult (waaronder het onderdeel wielerbaan). De kapitaallasten hiervan (€ 3.750) te dekken door het voordeel op de kapitaallasten door het verlagen van het krediet voor de vervanging/ uitbreiding atletiekbaan. Atletiekbaan, Scylla, sportvelden Montgomerystraat en zuidelijke sportvelden Het krediet voor de vervanging/uitbreiding atletiekbaan met € 300.000 af te ramen. Een aanvullend krediet van € 180.000 beschikbaar te stellen voor de nieuwbouw van de tafeltennishal ten behoeve van Scylla. De kapitaallasten hiervan (€ 12.300) te dekken door het voordeel op de kapitaallasten van het krediet voor de vervanging/uitbreiding atletiekbaan. Een aanvullend krediet van € 100.000 beschikbaar te stellen voor de herinrichting sportvelden Montgomerystraat. De kapitaallasten hiervan (€ 7.500) te dekken door het voordeel op de kapitaallasten van het krediet voor de vervanging/uitbreiding atletiekbaan. Een aanvullend krediet van € 70.000 beschikbaar te stellen voor de bouw van accommodatie zuidelijke sportvelden. De kapitaallasten hiervan bedragen € 5.250 en worden voor een bedrag van € 1.880 gedekt door een verlaging van het krediet jongerencentrum (met € 31.000) en voor een bedrag van € 3.370 door een verlaging van het krediet herinrichting sportvelden Boshuizerkade met € 25.000. Stellingen archiefdepots Het krediet Stellingen archiefdepots aan te wenden voor digitalisering extern depot en de naamgeving van het krediet overeenkomstig te wijzigen. Dit krediet annuïtair af te schrijven in 20 jaar. De kapitaallasten hiervan (€ 23.000) zijn gedekt in de meerjarenbegroting op programma 8: Sport, Cultuur en Recreatie. Algemene dekkingsmiddelen: Aanschaf beheersysteem openbare ruimte Een aanvullend krediet van € 55.000 beschikbaar te stellen voor de aanschaf van het beheersysteem openbare ruimte. De kapitaallasten hiervan bedragen € 6.000 en worden gedekt door het verlagen van het budget voor ICT software en licenties
98 |
Investeringen
4.2 Onderuitputting kapitaallasten Conform het beleidskader Investeringen komt de onderuitputting op de geraamde kapitaallasten bij bestemming van het rekeningresultaat ten gunste van de concernreserve. Bij de bestuursrapportage worden de kapitaallasten reeds afgeraamd, zodat deze op de prestatie het resultaat niet beïnvloeden. Een uitzondering hierop zijn vervangingsinvesteringen in bedrijfsmiddelen: hierbij blijven middelen bij onderuitputting of vrijval van kapitaallasten beschikbaar voor besteding in de bedrijfsvoering. De onderuitputting op bedrijfsmiddelen wordt daarom verrekend met de stelpost bedrijfsvoering. De rente en afschrijving is afhankelijk van de realisatie van de investering. Doordat voorgenomen investeringen achterblijven ten opzichte van de verwachtingen die men bij het maken van het investeringsplan 2013-2016 had, vallen de daarmee samenhangende rente en afschrijving lager uit. Hierna zijn per programma de grootste afwijkingen op kapitaallasten toegelicht (- betekent lagere kapitaallasten dan begroot): Programma
Resultaat 2013
1 Bestuur en dienstverlening
-20.925
3 Economie en toerisme
-12.191
4 Bereikbaarheid
-886.846
5 Omgevingskwaliteit
-786.533
6 Stedelijke ontwikkeling
-700.591
7 Jeugd en onderwijs
-148.108
8 Sport, cultuur en recreatie
-572.026
9 Welzijn en zorg
-2.081
10 Werk en inkomen
849
Algemene middelen
-120.260
Kostenplaatsen bedrijfsvoering
-1.058.173
Per saldo lagere kapitaallasten dan begroot
-4.306.885
Stelpost bedrijfsvoering (zie 3.12 Bedrijfsvoering 12.2) Afboeken begrote stelpost kapitaallasten Per saldo voordelig resultaat onderuitputting kapitaallasten 2013 (zie 3.12 Bedrijfsvoering 12.2)
1.058.173 64.911 -3.183.801
Toelichting van de grootste afwijkingen per programma Programma 4 Ten tijde van het opstellen van de begroting 2013 was er nog geen duidelijkheid over de doorgang van de Rijngouwelijn. Inmiddels is de bestemming van de bijdrage aan de provincie gewijzigd en wordt deze ingezet voor het project HOV. De vertraging in de plannen levert een vrijval van kapitaallasten op van € 630.000. Een aframing op de kapitaallast van de overkluizing Willem de Zwijgerlaan is het gevolg van een lager boekwaarde op 1-1-2013 dan voorzien bij het opstellen van de begroting. Dit levert een voordeel op van € 229.000. Het vroegtijdig afsluiten van het krediet Herinrichting Vijfmeilaan levert een nadeel op van € 61.000, omdat de start van de afschrijving een jaar is vervroegd. Programma 5 Als gevolg van vertraging van een aantal projecten vallen de kapitaallasten binnen dit programma lager uit. De grootste verschillen ontstaan op de volgende investeringen: Vervanging wijkcontainers € 277.000, Rioleringen € 219.000, Vervanging verkeerslichtinstallaties € 59.000 en Inzamelmiddelen € 86.000.
Investeringen | 99
Programma 6 Vertraging op de volgende projecten, Brede-school Leiden Noord € 173.000, LVC € 174.000, en achterblijven van aankoop grond Oostvlietpolder € 65.000. Een lagere boekwaarde op investering renovatie Haagweg levert een lagere kapitaallast van € 36.000. De boekwaarde van Dieperpoellaan 2 is ingebracht in de grondexploitatie, de kapitaallast die hierdoor vrij valt is € 146.000. Programma 7 Een aantal projecten onderwijshuisvesting (Driestarcollege, Leo Kannerschool, Bonaventuracollege) heeft vertraging, dit levert een voordeel op van € 170.000. Het eerder starten met afschrijven op het Marecollege levert een hogere kapitaallast op van € 113.000. Programma 8 Vertraging in de uitvoering van het project herinrichting sportvelden Boshuizerkade en kantine FC Boshuizen levert een vrijval op van € 313.000. De projecten Muziekcentrum de Nobel en renovatie Molen de Valk lopen ook vertraging op wat een vrijval van nog eens € 202.000 oplevert. Algemene Dekkingsmiddelen en kostenplaatsen Op de stelpost bedrijfsvoering is het voordeel op bedrijfsvoeringsinvesteringen verwerkt van per saldo € 1 miljoen. Als gevolg van vertraging in huisvestingsinvesteringen (Kenauweg) bij Stedelijk Beheer en het later vervangen van het wagenpark valt € 750.000 aan kapitaallasten vrij. Verder levert de vertraging van diverse projecten een lagere kapitaallast op. Zie voor verdere informatie Paragraaf 3.12 punt 12.2.
100 |
Investeringen
Hoofdstuk 5
5 Bedrijfsvoering 5.1 Bezuiniging op bedrijfsvoering De organisatie heeft tot 2018 een forse financiële taakstelling op de uitgaven voor de bedrijfsvoering op haar bord. De taakstelling loopt in de loop der jaren op: € 13,8 miljoen in 2013, € 17,8 miljoen in 2014, € 18,4 miljoen in 2015 en uiteindelijk oplopend tot € 20,24 miljoen in 2017. De bezuinigingen tot en met 2014 Voor de bezuinigingen tot en met 2014 hebben de managers van de afdelingen en instellingen plannen gemaakt die zijn goedgekeurd door de concerndirectie. Die taakstellingen zijn daarmee volledig en structureel ingevuld. De plannen worden in de loop van dit en volgend jaar begrotingstechnisch en waar nodig formatief verwerkt. Voor 2013 gaat het om een nog te verwerken bedrag van € 1,6 miljoen. Wij overwegen voor de verdeling van de taakstelling op het gebied van externe inhuur een systeemwijziging met ingang van 2014. Tot en met 2013 werden de taakstellingen voor externe inhuur verdeeld naar rato van de relatieve uitgaven aan externe inhuur in voorgaande drie jaren. In de praktijk blijkt deze aanpak niet te werken. Voor sommige afdelingen is, vanwege hun wisselende workload in een jaar, een grotere flexibele schil wenselijk. Het terugdringen van externe inhuur is voor hen niet altijd de beste oplossing. Soms verdient externe inhuur de voorkeur en soms is het zelfs ook goedkoper. Daarom overwegen wij af te zien van het speciale regiem voor de taakstelling voor externe inhuur, bijvoorbeeld door de taakstelling toe te voegen aan die op het salarisbudget (die ponds pondsgewijs wordt verdeeld over de afdelingen en instellingen). De bezuinigingen vanaf 2015 Voor de taakstellingen die ingaan in 2015 en latere jaren zijn nog geen plannen gemaakt.In het najaar van 2014 zullen de managers aangeven hoe de bezuinigingen op hun bedrijfsvoering in 2016 en 2017 worden ingevuld. Beleidsrijke keuzes zullen worden voorgelegd aan de raad.
Bedrijfsvoering | 101
5.2 Prognose personele lasten en externe inhuur Inleiding Deze prognose is gebaseerd op een dwarsdoorsnede van afdelingsbudgetten met alle uitgaven en inkomsten op het gebied van personeelslasten en externe inhuur van alle afdelingen en instellingen. Het geeft het te verwachten resultaat 2013 uitgaand van de boekingen tot en met augustus. Totaal gemeentebreed resultaat V=Voordelig, N=Nadelig Totaal budget
Prognose uitgaven
Vrije ruimte
Roemernorm
74.850.477
75.596.332
745.855
N
448.627
817.205
368.578
N
7.128.420
7.655.837
527.417
N
-17.957.728
-18.645.439
-687.711
V
64.469.796
65.423.935
954.139
N
GEMEENTEBREED TOTAAL* personeelskosten eigen personeel uitzendkrachten inhuur extern dekking salarislasten en externe inhuur Totaal
10,3%
* Excl. DZB; dit is te vinden in programma 10 Toelichting De gemeentelijke afdelingen en instellingen komen totaal uit op een nadeel van € 954.139. Het te verwachten tekort op de personele begroting zal binnen het totaal van de bedrijfsvoering-budgetten worden gedekt. Ontwikkeling salariskosten. Begin 2013 heeft een verhoging van de pensioenpremie gezorgd voor hogere salarislasten dan begroot. Deze verhoging kon structureel worden gedekt binnen het totaal van de salarisbegroting. Het tekort van € 745.855 (personeelskosten eigen personeel) wordt voor een groot deel veroorzaakt door de kosten van gemeentebreed bovenformatief personeel. Als gevolg van diverse reorganisaties (zoals Anders Werken) is een aantal medewerkers ‘bovenformatief’ geworden. De kosten van deze mensen zijn niet specifiek toe te rekenen aan een bepaalde afdeling. Er is en wordt hard gewerkt om deze mensen naar ander werk te begeleiden; voor een deel lukt dit ook door medewerkers uit te laten stromen of op andere afdelingen te laten werken; dit levert dan ook weer inkomsten op. Er wordt voor de gemeente brede bovenformatieven nog een overschrijding voor 2013 verwacht van € 470.000. Deze veronderstelde overschrijding is net zo hoog is als de realisatie in 2012 Daarnaast zijn er het afgelopen jaar bovenformatieven bijgekomen bij de afdelingen als gevolg van de bezuinigingen op de formatie van € 2,5 miljoen. Ondanks dat deze formatievermindering grotendeels is uitgevoerd door formatieplekken te schrappen die niet structureel waren ingevuld of waar medewerkers met pensioen gingen, kon niet geheel worden voorkomen dat medewerkers functieverliezer werden. Gezien de moeilijke economische situatie op dit moment en het gebrek aan vaste vacatures binnen de eigen organisatie, is nog niet iedereen herplaatst op een vaste nieuwe functie. Vanwege de rechten van deze medewerkers kunnen de loonkosten nog een geruime periode op de afdeling drukken zonder dat daar formatie-budget tegenover staat. Ook deze ontwikkeling leidt tot extra druk op de personele begroting. De betreffende bovenformatieve medewerkers worden zoveel mogelijk ingezet op tijdelijke werkzaamheden. Daarnaast wordt getracht zo snel mogelijk ander passend werk te vinden. Dit gebeurt door middel van opleidingen, begeleiding naar ander werk en outplacementtrajecten.
102 | Bedrijfsvoering
De wettelijke lasten voor voormalig personeel kunnen dit jaar echter binnen het beschikbare budget blijven. 2012 liet nog een tekort zien bij de budgetrealisatie van € 236.100. Ontwikkeling uitzendkrachten en externe inhuur Voor de inhuur uitzendkrachten wordt een overschrijding van € 368.578 verwacht. Voor verschillende afdelingen is het noodzakelijk om een constante bezetting te hebben om het werk te kunnen uitvoeren, zoals bij afvalinzameling en baliemedewerkers. Bij die afdelingen is het bij ziekteverzuim en tijdelijke vacatureruimte dan ook nodig om extern personeel in te huren. Dit gebeurt bij uitzendbureaus met wie mantelcontracten zijn afgesloten. In geval van ziektevervanging is er geen budget voor dekking aanwezig. Bij tijdelijke vacatureruimte is dekking te vinden in het budget voor personeelskosten eigen personeel. Verder wordt er dekking gevonden binnen andere exploitatiebudgetten van de afdelingen. De uitgaven voor externe inhuur vertonen een overschrijding van € 527.417, maar deze zijn vanwege een realistischer raming dit jaar veel minder omvangrijk. Omdat er voor externe inhuur ook inkomsten zijn begroot en gerealiseerd (een verwacht voordeel op dekking salarislasten en externe inhuur van € 687.711,-) is de verwachting dat hier geen budgetoverschrijding zal gaan plaatsvinden. De uitgaven voor externe inhuur worden geprognotiseerd op € 11,2 mln (incl. DZB ad € 2,7 mln). Het percentage inhuur ten opzichte van de loonsom komt daarmee uit op 10,3%. Dit is ruimschoots onder de door de raad gestelde norm van het landelijke gemiddelde van gemeenten van vergelijkbare grootte (16% voor 100.000+ gemeenten in 2011). De dalende trend in de uitgaven voor externe inhuur wordt daarmee in 2013 doorgezet ten opzichte van de voorgaande jaren. De uitgaven in 2012 bedroegen € 12,8 mln en in 2011 € 14,1 mln.
Bedrijfsvoering | 103
5.3 Concernreserve bedrijfsvoering In de tabel ziet u de ontwikkeling van de reserve bedrijfsvoering concern. De reserve bedrijfsvoering concern heeft als primaire functie het opvangen van jaarlijkse fluctuaties in de bedrijfsvoering en heeft om die reden een egaliserend karakter. Secundair kan deze reserve worden aangewend ter oplossing van knelpunten in de bedrijfsvoering. De voeding van deze reserve vindt plaats bij de bestemming van het rekeningresultaat. Concernreserve bedrijfsvoering
2013
2014
2015
2016
2017
Jaarrekening 2012
1.205.177
1.135.859
113.127
33.127
33.127
Bestemming rekeningresultaat 2012
1.356.962
75.000
2.637.139
Ontwerpbegroting 2013 Servicepunt71 (RV 12.0068)
-546.206
-547.732
Tijdelijke aanstelling medewerker DIV (CD 18-6-2012)
-10.800
Kosten digitalisering bouwarchief (CD 3-2-2012)
-80.000
-26.000
Horizontaal toezicht
-50.000
-50.000
-50.000
Onderzoek rekenkamer (amendement)
-25.000
Verbeterplan VAG/ PIU voor AO/IC
-75.000
Doorontwikkeling Sportbedrijf (CD 6-6-2013)
-65.000
Het nieuwe werken (CD 6-6-2013)
-30.000
Formatie team Beheer & Ontwikkeling, afdeling Service & Informatie (CD 27-5-3013)
-30.000
-30.000
-30.000
Reorganisatieplan Natuur- en Milieueducatie (CD 9-7-2012)
-12.000
Tijdelijke coördinator integriteitsbeleid M&C (CD 17 juni 2013)
-24.000
Inzet programmacontroller doorontwikkelingen gezamelijke bedrijfsvoering SP71 (CD 1-7-2013)
-19.000
-29.000
Formatie verkeerskundige RMB (1-7-2013)
-75.000 -100.000
-340.000
-21.274
-128.000
Verbeterplan VAG/ fin en adm bedrijfsprocessen nav Deloitte 2012 en In Control 2013 (CD 7-10-2013)
-90.000
Tijdelijke projectmanager tussentijdse afsluiting (CD voorstel 1 juli 2013)
-20.000
Werkzaamheden Algemeen controleplan 2013 (15 juli 2013)
-50.000
100-jaar Stedelijk beheer (CD 6-6-2013)
-50.000
Subtotaal bestedingen bedrijfsvoering
-1.501.280
1.135.859
113.127
33.127
33.127
33.127
740.000
2.590.000
Bestemming rekeningresultaat 2012/ verbeterplan VAG/PIU voor AO/ IC Stand per 01-01-2013
Verbeterplan "Een kwestie van doen" (CD 7-10-2013) Geen taakstelling OOV (CD 7-10-2013) Bemensing projecten t.b.v. doorontwikkeling bedrijfsvoering Leids deel (CD 7-10-2013)
Verwachte stand per 31-12-2013 Minimale stand 1% loonsom per 1-1-2013 € 74 miljoen Maximale stand 3,5% loonsom per 1-1-2013 € 74 miljoen
104 | Bedrijfsvoering
De begrotingswijziging naar aanleiding van de bovenstaande mutaties worden in deze bestuursrapportage verwerkt. Zie ook 12.8. De minimale en de maximale omvang van de reserve bedrijfsvoering concern bedraagt 1% resp. 3,5% van de personele lasten van het concern. Indien het saldo van de reserve bedrijfsvoering in enig jaar boven het maximum komt, wordt het meerdere bij de jaarrekening toegevoegd aan de concernreserve. Een eventueel lager saldo dan het hiervoor genoemde minimum zal binnen een redelijke termijn ongedaan worden gemaakt. De concerndirectie doet hiervoor een voorstel. Aanwending van de reserve bedrijfsvoering concern kan, zonder collegebesluit, zelfstandig door de concerndirectie plaatsvinden. Hierover wordt in de jaarrekening en bestuursrapportages verantwoording afgelegd aan de raad. Bestedingen boven € 50.000 (per keer) worden schriftelijk aan het college gemeld. De ondergrens volgens het beleidskader reserves en voorzieningen is 1% van de loonsom of wel € 740.000. Voor de jaren na 2013 zijn al verplichtingen aangegaan, zodat de reserve naar de huidige stand van zaken geen ruimte meer biedt voor nieuwe uitgaven.
5.4 Tussentijdse afsluiting administratie We hebben dit jaar een tussentijdse afsluiting uitgevoerd ten behoeve van het: 1. verkrijgen van actuele betrouwbare tussentijdse managementinformatie, zodat kan worden vastgesteld of de uitvoering volgens plan verloopt, dan wel er noodzaak is om bij te sturen (verbetering interne beheersing); 2. opstellen van betrouwbare tussentijdse voorspellingen over de begrotingsuitputting per jaar einde; 3. vroegtijdig identificeren van de noodzaak tot correctieve boekingen; 4. dynamiseren van de werkzaamheden over het jaar, als gevolg waarvan de pieken bij de jaarrekening wordt teruggedrongen en de organisatie in staat wordt gesteld om het traject van jaarafsluiting te versoepelen conform de wens van de raad. Om de totstandkoming van de tussentijdse afsluiting te beoordelen hebben we de volgende werkzaamheden uitgevoerd: 1. Beoordeling van de totstandkoming van de tussentijdse cijfers (juistheid, volledigheid en tijdigheid van de boekingen in de financiële administratie); 2. Analyse van de budgetten per programma en concernbrede budgetten als salarislasten; 3. Opstellen van balansdossiers door SP71 en beoordeling van de kwaliteit daarvan door team Middelen en Control; 4. Net als bij de jaarrekeningcontrole hebben we de lijnorganisatie de opdracht gegeven om zorg te dragen voor een onafhankelijke interne toetsing op de waardering van de grondexploitaties. De lijnorganisatie heeft de beoordeling uitgevoerd op basis van gestructureerde werkprogramma’s van Ernst & Young (EY). Daarnaast heeft een review plaatsgevonden door team SMC; 5. Voor een betrouwbare informatievoorziening inzake vastgoedexploitaties hebben we de opvolging van de bevindingen vanuit de verbijzonderde interne controles beoordeeld. Wij benoemen daar als aandachtspunten registratie Planon (mutaties), Indexering huurprijzen; leegstandscontrole; koppeling ICT-systemen (zichtbare aansluiting) en de waardering van vastgoed (extra accenten controleprotocol jaarrekening 2012); 6. We hebben bij de jaarrekeningcontrole geconstateerd dat het proces van totstandkoming van de Sisa verantwoording net als in voorgaande jaren voor verbetering vatbaar is. Bij de tussentijdse afsluiting hebben we de opdracht gegeven om te komen met een totaaloverzicht van de inkomende subsidies vooruitlopende op de jaarrekening en de voorbereiding van het opzetten van Sisadossiers aan de hand van de werkprogramma’s van EY. Tevens hebben we de balansposten beoordeeld die samenhangen met de Sisa regelingen. Voor de resultaten van de beoordeling van de totstandkoming van de tussentijdse afsluiting verwijzen we u naar interne managementletter. De externe accountant zal tevens in haar managementletter een passage opnemen over de tussentijdse afsluiting.
Bedrijfsvoering | 105
5.5 Plankosten De nieuwe systematiek rondom plankosten, die is vastgelegd in de nota Plankosten Leiden, is ontworpen omdat de oude werkwijze niet voldoende transparant was. Hierdoor waren plankosten slecht beheersbaar. Daarnaast was er ook weinig ambtelijke en bestuurlijke aandacht voor de monitoring van plankosten. De focus lag op het realiseren van projecten en het ondersteunen van bestuurlijke ambities. De nieuwe opzet heeft tot doel plankosten zowel in de fase voor kaderbesluit als na kaderbesluit inzichtelijk te maken, teneinde de beheersbaarheid te vergroten. Om dit te bereiken is met veel capaciteit en positieve energie de implementatie van de nieuwe werkwijze ter hand genomen. Zoals voorzien zijn we nog steeds bezig hiermee. De afgelopen tijd zijn diverse systemen ingericht op plankosten, zijn er overzichten voor lijn- en projectmanagers gemaakt om de uren en euro’s te monitoren, zijn personeelstarieven voor doorbelastende afdelingen berekend en wordt de casuïstiek gevolgd op naleving van de nieuwe systematiek. In het laatste kwartaal van dit jaar zullen we aandacht geven aan een procesbeschrijving voor plankosten, aan een productenboek met ramingsdocument, aan de aanpassing van diverse formats uit het Leids planproces en zo meer. In de dagelijkse praktijk zien we dat de bewustwording rondom plankosten enorm is toegenomen. Plankosten worden zo goed en sober mogelijk geraamd; bij de kosten wordt sluitende dekking aangegeven; er worden betere afspraken gemaakt tussen afdelingen voor de inzet van capaciteit; bij dreigende overschrijding van geraamde plankosten wordt een besluit tot aanvullende dekking gevraagd; de stand van het krediet plankosten in definitiefase wordt minutieus gevolgd. Kortom, de financiële hygiëne van plankosten in projecten neemt toe en het is verheugend dat te zien. We zijn er echter nog niet helemaal. Waar in 2013 de nadruk ligt op de implementatie van nieuwe werkwijzen en systemen, ligt in 2014 het accent op het monitoren, evalueren en bijsturen. We zullen inventariseren welke taken hiermee samenhangen, waarna we de bemensing hierop regelen. Zo zorgen we voor optimale borging van de nieuwe systematiek. In onderstaande tabel treft u de stand van zaken aan van het krediet plankosten in definitiefase. Dit krediet wordt gevoed door de reserve bedrijfsvoering plankosten en is ingesteld vanuit oogpunt van transparantie, monitoring en bewaking. Elke projectopdracht waarbij voor plankosten in definitiefase een beroep wordt gedaan op het krediet, wordt aan B en W ter vaststelling aangeboden. Deze werkwijze is voor het bestuur een goede grondslag voor enerzijds een betere beheersing van plankosten en anderzijds voor prioritering van de projectenportefeuille. Anders gezegd: het bestuur geeft keer op keer bewust fiat aan het steken van voorbereidingstijd in projecten en weet ook precies hoeveel kosten hiermee gemoeid zijn. Op het moment dat er een kaderbesluit wordt genomen, worden de plankosten meegenomen in de totale lasten van het project en vloeien de reeds gemaakte plankosten in één keer terug in de reserve. In het geval van een project dat gedekt wordt door kapitaallasten is die eenmalige terugstorting conform BBV niet mogelijk. Dit betekent dat deze plankosten niet kunnen terugvloeien. Een voorbeeld daarvan in onderstaande tabel is de gebiedsontwikkeling Oude Kooi. Projecten met een kaderbesluit waarbij de plankosten wel teruggestort worden zijn Masterplan Singelrand (RV. 13.0098, circa € 300.000,- plankosten) en Stedelijk Jongerencentrum Stevenshof (RV 13.073, € 25.000 plankosten). Bij de instelling van de reserve bedrijfsvoering plankosten waaruit het krediet plankosten definitiefase is gedekt is vastgelegd dat deze primair bedoeld is voor dekking van de plankosten van projecten in de definitiefase en secundair voor het oplossen van knelpunten met betrekking tot de nieuwe plankostensystematiek. Indien zich in 2013 nog knelpunten voordoen of kosten in definitiefase gedekt moeten worden uit dit krediet dan is het college bevoegd orgaan. Bestedingen ten laste van dit krediet vinden plaats na collegebesluit. Krediet plankosten definitiefase Projectomschrijving
B&W besluit
Uren tot Kosten tot kaderbesluit kaderbesluit
Aan te vragen extra uren
Extra kosten n.a.v extra uren
Totale kosten (nieuw)
Leidse projecten 1. Gebiedsontwikkeling Oude Kooi (Wateroverlast)
BW13.0236
902
90.200
0
0
90.200
2. Jongerencentrum Stevenshof
BW13.0236
253
25.300
0
0
25.300
3. Masterplan Singelrand
BW13.0236 / 13.0774
1.700
170.000
1.775
177.500
347.500
4. Centrale ambtelijke (strategische) huisvesting
BW13.0236
623
62.300
0
0
62.300
5. Terrassenplein Beestenmarkt / Turfmarkt
BW13.0236
946
94.600
0
0
94.600
6. Herinrichting Breestraat
BW13.0236
704
70.400
0
0
70.400
106 | Bedrijfsvoering
Projectomschrijving
B&W besluit
7. Leiden BioSciencePark - Uitbreiding de Stal
BW13.0236
100
8. Intentieovereenkomst Fietsenstalling met passage Station Leiden Centraal
BW13.0612
Reeds bestemd voor Leidse projecten
Uren tot Kosten tot kaderbesluit kaderbesluit
Aan te vragen extra uren
Extra kosten n.a.v extra uren
Totale kosten (nieuw)
10.000
0
0
10.000
600
60.000
0
0
60.000
5.828
582.800
1.775
177.500
760.300
Projecten werken derden 9. Leiden BioSciencePark - Nationaal Centrum Biodiversiteit NCB
BW13.0236
639
63.900
0
0
63.900
10. Uitbreiding Geestesfaculteit
BW13.0236
1.100
110.000
0
0
110.000
11. Tijdelijke horeca voorziening Tuin van Noord
BW13.0236
50
5.000
0
0
5.000
12. Haalbaarheidsstudie combibad de vliet
BW13.0301
450
45.000
0
0
45.000
13. Revitalisering/herontwikkeling winkelcentrum Stevensbloem
BW13.0841
695
69.500
2.934
293.400
Reeds bestemd voor projecten werken derden
Totaal onttrekking binnen het krediet plankosten definitiefase
69.500 0
293.400
876.200
1.053.700
Beginstand krediet plankosten definitiefase
1.965.238
1.965.238
Bedrag nog beschikbaar voor projecten in de definitiefase
1.089.038
911.538
5.6 Verbetering financiën en control In september 2013 is het rapport "Er Bovenop" door de Commissie voor de Rekeningen gepresenteerd. Hierin zijn aanbevelingen opgenomen ter verbetering van de financiële huishouding van de gemeente. De aanbevelingen uit het rapport zijn opgenomen in het Programma verbetering financiën en control. De verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van dit programma is belegd bij de concerncontroller. Hij zal elk kwartaal schriftelijk en mondeling een voortgangsrapportage verzorgen t.b.v. Commissie voor de Rekeningen, conform een van de aanbevelingen uit het rapport. Op deze plaats volstaan wij met het verwijzen naar de voortgangsrapportages.
5.7 Verbetering processen vastgoedontwikkeling en grondzaken Het verbeterplan van de afdeling Vastgoed ontwikkeling en Grondzaken richt zich in hoofdlijnen op drie onderdelen: - Beschrijving en herontwerp van processen; - ICT aansluitingen - Administratie en werkwijzen Met betrekking tot vastgoedontwikkeling richt dit plan zich op het opstellen van vastgoedexploitaties per pand, het realiseren van ICT-aansluitingen en een juiste administratieve inrichting. Op basis van deze (basis)informatie kan vervolgens een portefeuillestrategie worden ontwikkeld en kunnen nutskosten en zakelijke lasten worden
Bedrijfsvoering | 107
doorbelast aan huurders en gebruikers. Dit om het financieel tekort op de exploitatie van het maatschappelijk vastgoed terug te dringen. Met betrekking tot het team projecteconomie (grondexploitaties) zijn de aandachtspunten o.a. de ICT aansluiting tussen de administratie van de grondexploitaties en het financieel systeem, hernieuwde wijze van informatievoorziening (PRIL) en de rapportage-vorm tbv de Vereveningsreserve. Voor beide activiteiten worden de processen beschreven, waardoor een eenduidige werkwijze wordt gevolgd en goede (management)informatie ontstaat. Elk kwartaal zal Commissie voor de Rekeningen geïnformeerd worden over de voortgang, samen met de voortgangsrapportage van het programma verbetering financiën en control.
108 | Bedrijfsvoering