Bestuursrapportage 2014 waterschap Vechtstromen Versie 24 november 2015 Deze rapportage bevat een overzicht op hoofdlijnen van de voortgang van de uitvoering van het waterbeleid en dient als basis voor jaarlijks bestuurlijk overleg tussen provincie Drenthe en de afzonderlijke waterschappen. De rapportage richt zich op het Drentse deel van het waterschap. Bij de beleidsthema’s op hoofdlijnen is een samenvatting gegeven van het beleid uit de Omgevingsvisie van de provincie Drenthe. Op basis van de rollen van waterschap en provincie is per beleidsthema een tabel opgenomen met een aantal beleidsindicatoren. Per beleidsthema worden conclusies getrokken over de voortgang. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een kleurenschema. De kleuren in dit schema hebben de volgende betekenis: Gereed/uitgevoerd Conform planning Vraagt aandacht Niet conform planning Geen gegevens In deze bestuursrapportage wordt een aantal afkortingen gebruikt: KRW = Kaderrichtlijn Water TOP = meest prioritaire verdroogde gebieden PAS = Programma Aanpak Stikstof POV = Provinciale Omgevingsverordening OGV = Omgevingsvisie (provincie Drenthe) (provincie Drenthe) P = Provincie SGBP 2 = Stroomgebiedbeheerplan 2 W = Waterschap GEP = Goed Ecologisch Potentieel MER = Milieu Effect Rapportage 2014 is het eerste jaar van Vechtstromen. Vechtstromen blijft, net als de twee rechtsvoorgangers, de focus houden op het behalen van de einddoelstellingen voor de KRW (in 2027), voor de normen voor wateroverlast (met een tijdshorizon tot 2050) en voor het Natura 2000 gebied Bargerveen (in 2021). Mede vanwege de grote omvang van ons beheergebied kiest Vechtstromen voor een stapsgewijze realisatie van zijn ambities. Daarbij houden we rekening met de doelmatigheidsafspraken in verband met de fusie (besparing € 11 miljoen) en het bestuursakkoord Vechtstromen (besparing € 5 miljoen). Vechtstromen vindt het van belang om samen met partners een actueel en onderbouwd beeld te krijgen van wat er nodig is om de beoogde einddoelstellingen te behalen. Die einddoelstellingen willen op de meest kosteneffectieve manier realiseren. Inmiddels is er met diverse partners als provincie, gemeenten en belanghebbenden afstemming geweest voor het Drents deel van ons beheergebied. Dit onder meer via de gebiedsprocessen in het kader van de herijking KRW, de herijking Lokaal Bestuursakkoord Water (Vechtstromen Noord) en de totstandkoming van het Waterbeheerplan 2016-2021. Daarmee is draagvlak verkregen voor een gewijzigde realisatie van onze ambities. Dan gaat het bijvoorbeeld bij de KRW om het gewijzigd beheren van waterlichamen in plaats van opnieuw inrichten. Daarnaast ontwikkelen we op dit moment een hydrologisch model waarmee we ons watersysteem willen toetsen aan de nieuwe normenkaart voor wateroverlast die in 2016 gereed zal zijn. Die toetsing maakt ook zichtbaar wat de effecten zijn van de geprogrammeerde maatregelen. Vanaf 2016 maken we concreet welke resultaten en projecten we realiseren in de planperiode 2016-2021 van het nieuwe Waterbeheerplan.
1
Vechtstromen ziet goede kansen om uitvoering te geven aan de door de provincie Drenthe opgestelde Beekdalvisie. Deze visie sluit goed aan op de strategische doelstelling van Vechtstromen om bij het realiseren van de waterdoelen zoveel mogelijk rekening te houden met de natuurlijke kenmerken van ons gebied. In situaties van extreem veel water geeft Vechtstromen hier al invulling aan via de normen voor wateroverlast. Voor normale situaties en voor situaties van erg weinig neerslag moet nog worden bepaald hoe het strategisch doel wordt ingevuld. Dat wil het waterschap als eerste doen voor het gebied Aalderstroom/Nieuwe Drostendiep. 1. Functies Beleidsdoelstelling Het dagelijkse of operationele waterbeheer wordt afgestemd op de aanwezige functies. In het kader van het Deltaprogramma willen we de huidige zoetwatervoorziening behouden en de zelfvoorziening ontwikkelen om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. We streven naar volledig herstel van de verdroogde natuurgebieden (circa 24.000 hectare). Uitvoering hydrologische herstel Natura 2000 gebieden (PAS). Prestatie-indicator
Doel OGV
Doel waterschap
Doel Stand van Stand van bereikt zaken zaken in jaar 01 jan 2014 31 dec 2014 Prestatieindicatoren voor de provincie en het waterschap: TOP-gebieden waar W 8 1 2015 0 0 maatregelen zijn P uitgevoerd (aantal) Prestatieindicatoren voor de provincie: Realisatie PAS P 13 1 2021 1 1 (aantal gebieden) Pilots beekdalen P 2 0 2015 Voorbereiding Streefbeelden (aantal) gestart uitgewerkt Beleidsnotitie P 1 1 2014 Voorbereiding Gereed veenoxidatie gestart (beleidsnotitie)
Voortgang
Toelichting In het Bargerveen worden bufferzones aangelegd om verdroging van het Bargerveen tegen te gaan. Voor bufferzones bij Weiteveen en Zwartemeer is een groot deel van de voorbereidingen afgerond en zijn de gronden verworven. De planning is om in 2016 met de realisatie te starten. Voor de bufferzone aan de zuidzijde bij Nieuw Schoonebeek volgt er nog een inpassingsplan, MER en inrichtingsplan. De gronden zijn grotendeels verworven. De realisatie van deze bufferzone staat gepland tussen 2017 en 2020. In de voorbereiding van het project Bargerveen zijn vertragingen ontstaan als gevolg van langdurige procedures waardoor uitvoering van de maatregelen niet haalbaar is voor 31 december 2015. 2. Veiligheid Beleidsdoelstelling Normen voor regionale wateroverlast (de toelaatbare inundatiekans per grondgebruiktype). Voor beekdalen is geen norm voorgesteld. Wij nemen een robuuste inrichting van het beekdal als uitgangspunt. De waterbergingsgebieden die gekoppeld zijn aan het zijn van provinciaal belang.
2
De waterschappen zorgen ervoor dat de regionale waterkeringen worden getoetst conform de richtlijnen van het Ontwikkelingsprogramma Regionale Waterkeringen. Vanaf 2015 moeten de keringen voldoen aan de veiligheidsnorm. De waterschappen brengen jaarlijks via de bestuursrapportage verslag uit aan gedeputeerde staten over de voortgang.
Prestatie-indicator
Doel OGV
Doel waterschap
Doel Stand van bereikt zaken in jaar 01 jan 2014 Prestatieindicatoren voor de provincie en het waterschap: Actuele normen W 100 100 2014 96 regionale P Normen wateroverlast (%) opgenomen in POV Prestatieindicatoren voor het waterschap: Regionale W ? 32,4 2015 30,4 waterkering voldoet aan norm (km) Oppervlakte die W 100 100 2015 96 voldoet aan de norm (%) Gerealiseerde W 21 3,73 2015 0 waterbergingsgebieden (Mm3)
Stand van zaken 31 dec 2014
Voortgang
96 Normen opgenomen in POV 30,4
96
0 1
)
Toelichting Met het verbeteren van twee kilometer regionale waterkering voldoen de regionale keringen in 2015 aan de normen. In het noordelijk deel van ons beheergebied vormt de aanpak van de knelpunten onderdeel van grotere projecten, waarin normering en berging integraal worden aangepakt. In 2015 hebben we samen met de gemeenten Hardenberg, Coevorden en Emmen opnieuw bepaald hoe we hieraan invulling geven. Daarbij is overeengekomen dat we doorgaan met aantal projecten, omdat de voorbereiding in een vergevorderd stadium is. Voor de andere projecten geldt dat we via de actuele normkaart - die in 2016 verschijnt - zichtbaar maken waar wateroverlast optreedt en wat de effecten zijn van de geprogrammeerde maatregelen. Aan de hand daarvan bepalen we opnieuw onze wateropgave samen met onze partners, waarbij het vinden van kosteneffectieve maatregelen centraal staat. Tot en met 2014 is er in totaal voor 1,47 miljoen kuub ruimte voor water gecreëerd in gebieden waar water kan worden vastgehouden: Geeserstroom/Roonboom, Steigerswijk en Schoonebeekerdiep. Voor de realisatie van de bestaande opgaven maken we nieuwe afspraken met de provincie in het kader van het nieuwe waterbeheerplan en daaraan gekoppelde bestuursrapportage.
1)
Vanwege de herijking van onze wateropgave wijzigen onze doelstellingen voor waterberging. Daarom is de voortgang van de realisatie van de waterbergingsgebieden niet met een kleur weergegeven. 3
3. Waterkwaliteit Beleidsdoelstelling In 2027 moeten de watersystemen in de provincie Drenthe, die als KRW-waterlichaam zijn aangewezen, voldoen aan de waterkwaliteitsdoelen: De ecologische doelstellingen (de GEP’s) per KRW-waterlichaam zijn vastgelegd in de factsheets. De chemische doelstellingen zijn vastgelegd in de ‘AMvB Besluit Kwaliteitseisen Monitoring Water’. Het grondwater verkeert in een dusdanige toestand dat: de oppervlaktewaterdoelen kunnen worden gerealiseerd; de grondwaterafhankelijke ecosystemen voldoende ondersteund worden (zie TOP-verdroging en realisatie PAS onder waterkwantiteit); het onttrokken grondwater voor menselijke consumptie kwalitatief in orde is met een minimale zuivering. Prestatie-indicator
Doel OGV
Doel waterschap
Doel bereikt in jaar
Prestatieindicatoren voor het waterschap: Uitvoeren KRWW 41 0 maatregelen: hermeandering (km) Uitvoeren KRWW 19 11,5 maatregelen: natuurvriendelijke oevers (km) Uitvoeren KRWW 7 5 maatregelen: vispasseerbaar stuwen e.d. (aantal) Prestatieindicatoren voor de provincie: Opstellen P 17 -3 gebiedsdossiers (incl. uitvoeringsprogramm a’s Uitvoeren KRWP 2 0 maatregelen: Uitvoeringsprogramm a Grondwaterbescherming (n projecten)
2
Stand van zaken 01 jan 2014
Stand van zaken 31 dec 2014
Voortgang
2015
0
0
2015
2,6
2,6
2
2015
1
1
3
2015
3
3
2017
0
Landbouwprojecten opgestart
)
)
) Vanwege de herijking van onze KRW opgave wijzigen onze doelstellingen voor de KRW. Daarom is de voortgang van de aanleg van natuurvriendelijke oevers en de realisatie van de vispassages niet met een kleur weergegeven. 3 ) zie boven. 4
Toelichting Onze ambitie is om de doelstellingen voor de KRW in 2027 gerealiseerd te hebben. Voor het SGBP2 is het maatregelenpakket KRW geactualiseerd in nauw overleg met diverse partners. Daarmee sluiten we aan bij nieuwe beleidsontwikkelingen. Ook hebben we daarbij gekeken naar de (kosten)effectiviteit van maatregelen door te leren van ervaringen uit de praktijk en KRW-gerelateerd onderzoek. Dat heeft geleid tot efficiëntere en effectievere keuzes voor het vispasseerbaar maken van waterlichamen en het realiseren van natuurvriendelijke oevers via beheermaatregelen in plaats van het verwerven en inrichten van oeverstroken. Kosteneffectievere maatregelen zijn ook mogelijk via het concept Building with Nature, waarbij we gebruik maken van natuurlijke processen in waterlichamen. Deze afweging is voor het hele beheergebied van Vechtstomen gemaakt en als één pakket beoordeeld en vastgesteld in het Waterbeheerplan 2016-2021 en aan het Rijk aangeleverd voor het SGBP-2. Tot en met 2014 is 2,6 kilometer oever gerealiseerd in het Oude Drostendiep en Schoonebeekerdiep, en 1 vispassage in het Oude Drostendiep. Maatregelen die niet wijzigen en die in de eerste planperiode waren geprogrammeerd worden nu in de komende planperiode uitgevoerd.
5
