Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen versie: 23 juni 2014
2 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
Inhoudsopgave 1 Inleiding......................................................................................................................................................................5 1.1 Algemeen .............................................................................................................................................................................. 5 1.2 Doelstelling............................................................................................................................................................................ 5 1.3 Wettelijk kader ....................................................................................................................................................................... 5
2 Algemene uitgangspunten voor de controle (getrouwheid en rechtmatigheid) .........................................................6 2.1 Algemeen .............................................................................................................................................................................. 6 2.1 Overige (wettelijke) bepalingen ............................................................................................................................................. 6
3 Te hanteren goedkeurings- en rapporteringstoleranties ...........................................................................................7 3.1 Goedkeuringstolerantie ......................................................................................................................................................... 7 3.2 Rapporteringstolerantie ......................................................................................................................................................... 8
4 Begrip rechtmatigheid en aanvullend te controleren rechtmatigheidscriteria ............................................................9 4.1 Begrip rechtmatigheid ........................................................................................................................................................... 9 4.2 Rechtmatigheidscriteria ......................................................................................................................................................... 9
5 Reikwijdte accountantscontrole rechtmatigheidtoetsing ..........................................................................................11 5.1 Wet- en (interne) regelgeving .............................................................................................................................................. 11 5.2 Actualiseren normenkader .................................................................................................................................................. 11
6 Informatieverstrekking door het dagelijks bestuur aan accountant .........................................................................12 7 Rapportering accountant .........................................................................................................................................13 7.1 Pré-audit meeting ................................................................................................................................................................ 13 7.2 Interim-controle ................................................................................................................................................................... 13 7.3 Verslag van bevindingen ..................................................................................................................................................... 13 7.4 Uitgangspunten voor de rapportagevorm ............................................................................................................................ 14 7.5 Controleverklaring ............................................................................................................................................................... 14
Bijlage 1 Normenkader waterschap Vechtstromen ....................................................................................................15 Bijlage 2 Onderbouwing goedkeurings- en rapporteringstolerantie ...........................................................................19
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 3 | 19
4 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
1 Inleiding 1.1 Algemeen Ter voorbereiding en ondersteuning van de uitvoering van de jaarlijkse accountantscontrole dient het algemeen bestuur een aantal zaken nader vast te stellen, hetgeen op hoofdlijnen, en overeenkomstig artikel 4 van de Controleverordening waterschap Vechtstromen, in dit controleprotocol plaatsvindt. Bij besluit van 26 maart 2014 (kenmerk B2014/u86) heeft het algemeen bestuur aan BDO Audit & Assurance BV opdracht verstrekt de jaarrekeningen 2014 en 2015 te controleren. Dit controleprotocol is daarom van toepassing op de controle van de jaarrekeningen 2014 en 2015. Object van de controle is de jaarrekening van waterschap Vechtstromen, en daarmee tevens het financieel beheer zoals uitgeoefend door of namens het dagelijks bestuur van waterschap Vechtstromen. 1.2 Doelstelling Dit controleprotocol heeft als doel aan de accountant nadere aanwijzingen te geven over: - de reikwijdte van de accountantscontrole; - de daarvoor geldende normstellingen; - de daarbij verder te hanteren goedkeurings- en rapporteringstoleranties voor de controle van de jaarrekeningen 2014 en 2015. Het algemeen bestuur kan de accountant alleen nadere aanwijzingen geven voor zover deze uitgaan boven de wettelijke minimumeisen. 1.3 Wettelijk kader De Waterschapswet (artikel 109, tweede lid) schrijft voor dat het algemeen bestuur één of meer accountants aanwijst als bedoeld in artikel 393, eerste lid, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek voor de controle van de in artikel 103 van de Waterschapswet bedoelde jaarrekening en het daarbij verstrekken van een controleverklaring en het uitbrengen van een verslag van bevindingen. Het algemeen bestuur heeft op 2 januari 2014 de verordening ex artikel 109, eerste lid van de Waterschapswet voor de controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van waterschap Vechtstromen (citeertitel: Controleverordening waterschap Vechtstromen) vastgesteld. In het kader van de opdrachtverstrekking aan de accountant kan het algemeen bestuur, via het controleprotocol, nadere aanwijzingen geven voor te hanteren goedkeurings- en rapporteringstoleranties (artikel 4, lid 2d en 2e van de Controleverordening waterschap Vechtstromen).
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 5 | 19
2 Algemene uitgangspunten voor de controle (getrouwheid en rechtmatigheid) 2.1 Algemeen Zoals in artikel 109, tweede lid van de Waterschapswet is voorgeschreven, wordt de controle van de in artikel 103 van de Waterschapswet bedoelde jaarrekening uitgevoerd door de door het algemeen bestuur benoemde accountant. De accountantscontrole is gericht op het afgeven van een oordeel over de vraag of: de jaarrekening een getrouw beeld geeft van zowel de baten en lasten als de grootte en samenstelling van het vermogen; de baten en lasten, alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen; de jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bij of krachtens algemene maatregel van bestuur te stellen regels, bedoeld in artikel 98a van de Waterschapswet (zie Waterschapsbesluit en Regeling beleidsvoorbereiding en verantwoording Waterschappen), en het jaarverslag met de jaarrekening verenigbaar is. 2.1 Overige (wettelijke) bepalingen Bij de accountantscontrole zullen nadere regels zoals opgenomen in hoofdstuk 5 van het Waterschapsbesluit, de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT), de richtlijnen uit de Kadernota Rechtmatigheid van de commissie BBV en de Handleiding Regelgeving Accountancy van de Nederlands Beroepsorganisatie van Accountants bepalend zijn voor de uit te voeren werkzaamheden.
6 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
3 Te hanteren goedkeurings- en rapporteringstoleranties 3.1 Goedkeuringstolerantie De accountant richt de controle in op het ontdekken van belangrijke fouten en baseert zich daarbij op risicoanalyse, vastgestelde toleranties en statische deelwaarnemingen en extrapolaties. De goedkeuringstolerantie is het bedrag dat de som van fouten in de jaarrekening of onzekerheden in de controle aangeeft, die in een jaarrekening maximaal mogen voorkomen, zonder dat de bruikbaarheid van de jaarrekening voor de oordeelsvorming door de gebruikers kan worden beïnvloed. De goedkeuringstolerantie is bepalend voor de oordeelsvorming en de strekking van de af te geven controleverklaring. In het hierna opgenomen schema zijn de te hanteren goedkeuringstoleranties opgenomen. Deze komen overeen met het wettelijk minimum. Strekking controleverklaring Goedkeuringstolerantie
Goedkeurend
Beperking
Oordeelonthouding
Afkeuring
Fouten in de jaarrekening (% van bruto lasten) Onzekerheden in de controle (% van bruto lasten)
≤ 1%
> 1% < 3%
-
≥ 3%
≤ 3%
> 3% < 10%
≥ 10%
-
Op basis van de programmabegroting 2014-2017 van waterschap Vechtstromen betekenen bovengenoemde percentages dat een totaalbedrag aan fouten in de jaarrekening 2014 van (afgerond) k€ 1.300 en een totaal van onzekerheden in de controle van (afgerond) k€ 3.900 de goedkeurende strekking van de controleverklaring niet zullen aantasten1. Op grond van de werkelijke bruto lasten in de (concept)jaarrekening 2014 zal de hoogte van de goedkeuringstolerantie herrekend worden. Voor 2015 zal de goedkeuringstolerantie op eenzelfde wijze becijferd worden. Naast de kwantitatieve fouten en onzekerheden houdt de accountant bij de controle en oordeelsvorming ook rekening met kwalitatieve aspecten. Indien kwalitatieve aspecten daartoe aanleiding geven kan de accountant een goedkeurende controleverklaring onthouden. Dit geldt bijvoorbeeld voor bewust onrechtmatige beheershandelingen.
1
In bijlage 2 is de goedkeuringstolerantie nader gespecificeerd.
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 7 | 19
3.2 Rapporteringstolerantie Naast de goedkeuringstolerantie wordt de rapporteringstolerantie onderkend. De rapporteringstolerantie is een bedrag dat gelijk is aan of lager is dan de bedragen voortvloeiend uit de goedkeuringstolerantie. Bij overschrijding van dit bedrag vindt rapportering plaats in het verslag van bevindingen. Een lagere rapporteringstolerantie leidt in beginsel niet tot aanvullende controlewerkzaamheden, maar wel tot een uitgebreidere rapportage van bevindingen. Voor de rapporteringstolerantie geldt als maatstaf dat de accountant elke fout of onzekerheid ≥ 10% van de goedkeuringstolerantie rapporteert. Op grond van de programmabegroting 2014-2017 betekent dit dat de accountant elke fout of onzekerheid ≥ (afgerond) k€ 130 afzonderlijk rapporteert 2.
2
In bijlage 2 is de rapporteringstolerantie nader gespecificeerd.
8 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
4 Begrip rechtmatigheid en aanvullend te controleren rechtmatigheidscriteria 4.1 Begrip rechtmatigheid Onder rechtmatigheid in het kader van de accountantscontrole wordt begrepen de mate waarin het tot stand komen van financiële beheershandelingen en de vastlegging daarvan en voor zover deze beheershandelingen leiden tot baten, lasten en balansmutaties die in de jaarrekening worden verantwoord, in overeenstemming zijn met de relevante wet- en regelgeving, zoals bedoeld in het Waterschapsbesluit 3. Het begrip rechtmatigheid in het kader van accountantscontrole richt zich vooral op de financiële rechtmatigheid en is hiermee beperkter dan het juridische begrip rechtmatigheid. Het kan echter wel zo zijn dat onrechtmatige handelingen en beslissingen van niet-financiële aard op termijn kunnen leiden tot financiële gevolgen. De accountant kan in dit kader volstaan met het beoordelen van het interne systeem van risicoafwegingen en (juridische) kwaliteitsborging, alsmede met het beoordelen van de uitkomsten van dit systeem. Het dagelijks bestuur draagt zorg voor de opzet en goede werking van een dergelijk systeem. 4.2 Rechtmatigheidscriteria In het kader van de rechtmatigheidscontrole kunnen negen rechtmatigheidscriteria worden onderkend: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
het calculatiecriterium; het valuteringscriterium; het adresseringscriterium; het volledigheidscriterium; het aanvaardbaarheidscriterium; het leveringscriterium; het begrotingscriterium; het voorwaardencriterium; het misbruik en oneigenlijk gebruikcriterium.
In het kader van het getrouwheidsonderzoek wordt al aandacht besteed aan de eerste zes criteria. Voor de oordeelsvorming over de rechtmatigheid van het financieel beheer zal extra aandacht besteed moeten worden aan de volgende rechtmatigheidscriteria:
3
Bron: Controleverordening waterschap Vechtstromen.
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 9 | 19
1. het begrotingscriterium financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde programmabegroting en hiermee samenhangende programma’s. 2. het voorwaardencriterium overheidsuitgaven en overheidsinkomsten moeten tot stand komen in overeenstemming met wetten die de verhouding tussen de overheid en burgers regelen. Bij het voorwaardencriterium dienen de volgende drie aspecten in ogenschouw te worden genomen: - omschrijving doelgroep; - heffings- en declaratiegrondslag; - normbedragen; Deze drie aspecten worden samen ook wel recht, hoogte en duur genoemd. 3. het misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium de gegevens die door belanghebbenden zijn verstrekt om aan te tonen dat zij voldoen aan wettelijke voorwaarden moeten worden getoetst op juistheid en volledigheid.
10 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
5 Reikwijdte accountantscontrole rechtmatigheidtoetsing 5.1 Wet- en (interne) regelgeving De accountantscontrole op rechtmatigheid is limitatief gericht op: de naleving van wettelijke en overige kaders, zoals opgenomen in het normenkader waterschap Vechtstromen (bijlage 1 van dit protocol). Dit uitsluitend voor zover deze directe financiële beheershandelingen betreffen of kunnen betreffen; de naleving van de volgende kaders: de programmabegroting; de Verordening beleids- en verantwoordingsfunctie waterschap Vechtstromen (ex artikel 108 van de Waterschapswet); de Controleverordening waterschap Vechtstromen (ex artikel 109 van de Waterschapswet). de naleving van interne regelgeving, zoals opgenomen in het normenkader waterschap Vechtstromen (bijlage 1 van dit protocol). Dit uitsluitend voor zover deze directe financiële beheershandelingen betreffen of kunnen betreffen. Ten aanzien van de interne regelgeving worden uitsluitend financiële consequenties verbonden aan die bepalingen, die recht, hoogte en duur van financiële beheershandelingen betreffen. Indien en voor zover bij de accountantscontrole materiële financiële onrechtmatige handelingen worden geconstateerd, worden deze in de rapportage en oordeelsweging uitsluitend betrokken indien en voor zover het door het algemeen bestuur of hogere overheden vastgestelde regels betreft. Met andere woorden: interne regels van het dagelijks bestuur naar de ambtelijke organisatie c.q. besluiten van het dagelijks bestuur vallen daar buiten. Voorts kunnen interne regels wel relevant zijn voor de nadere vaststelling van de invulling van ‘hogere’ besluiten, maar deze regels zijn op zich geen object van onderzoek. 5.2 Actualiseren normenkader Indien wet- en/of (interne) regelgeving significant wijzigt, of als nieuwe wet- en/of regelgeving in werking treedt, zal een geactualiseerd normenkader aan het algemeen bestuur worden aangeboden. Op grond van een herijking door de werkgroep model normenkader voor waterschappen is in bijlage 1 van dit controleprotocol een geactualiseerd exemplaar van het normenkader waterschap Vechtstromen opgenomen. Gedurende de looptijd van dit protocol kan dit normenkader (tussentijds) geactualiseerd worden. Voor de accountantscontrole is alleen het laatst vastgestelde normenkader van toepassing.
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 11 | 19
6 Informatieverstrekking door het dagelijks bestuur aan accountant Het dagelijks bestuur is verantwoordelijk voor de samenstelling van de jaarrekening conform de geldende interne en externe wet- en regelgeving en overlegt deze aan de accountant voor controle (artikel 5, lid 1 van de Controleverordening waterschap Vechtstromen). Daarnaast zorgt het dagelijks bestuur er voor dat alle aan de jaarrekening ten grondslag liggende verordeningen, nota’s, besluiten, deelverantwoordingen, administraties, plannen, overeenkomsten, berekeningen e.d. voor de accountant ter inzage liggen en goed toegankelijk zijn (artikel 5, lid 2 van de Controleverordening waterschap Vechtstromen).
12 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
7 Rapportering accountant Gedurende en na afronding van de controlewerkzaamheden rapporteert de accountant als volgt: 7.1 Pré-audit meeting Voorafgaand aan de interim-controle vindt een pré-audit meeting plaats tussen enerzijds de accountant en anderzijds de directie, de controller, de adviseur interne controle en de strategisch adviseur financieel management. Hierbij wordt ingegaan op algemene ontwikkelingen binnen de organisatie en wordt nagegaan welke de belangrijkste aandachtspunten voor de directie en de accountant voor de interim-controle zijn. Deze bespreking vindt plaats op basis van het auditplan van de accountant (overeenkomstig artikel 6 uit de Controleverordening waterschap Vechtstromen) en het interne controleplan 2014-2016 van waterschap Vechtstromen. 7.2 Interim-controle In de tweede helft van het jaar wordt door de accountant een zogenaamde interim-controle uitgevoerd. Tijdens de interim-controle zal de accountant, voor significante (financiële) processen, de opzet en het bestaan van de administratieve organisatie, en de daarvan deel uitmakende beheersmaatregelen van interne controle, beoordelen. Over de uitkomsten van deze tussentijdse controle wordt een verslag (managementletter) uitgebracht aan de directie met een afschrift aan het dagelijks bestuur. 7.3 Verslag van bevindingen Indien de accountant bij een controle afwijkingen constateert die leiden tot het niet afgeven van een goedkeurende controleverklaring, meldt hij deze terstond schriftelijk aan het dagelijks bestuur en vraagt hij het dagelijks bestuur daarop te reageren. Indien de accountant na het overleg met het dagelijks bestuur daarover de mening blijft toegedaan dat de geconstateerde afwijkingen leiden tot het niet afgeven van een goedkeurende controleverklaring, meldt hij dit aan het algemeen bestuur en vermeldt hij daarbij de reactie van het dagelijks bestuur (artikel 8, lid 1 van de Controleverordening waterschap Vechtstromen). Overeenkomstig de Waterschapswet wordt over de jaarrekeningcontrole een verslag van bevindingen uitgebracht aan het algemeen bestuur en in afschrift toegestuurd aan het dagelijks bestuur. In het verslag van bevindingen wordt minimaal gerapporteerd over de opzet en uitvoering van het financiële beheer en of de beheersorganisatie een getrouw en rechtmatig financieel beheer en een rechtmatige verantwoording daarover waarborgen. Voorafgaand aan het uitbrengen van het verslag van bevindingen wordt het dagelijks bestuur in de gelegenheid gesteld om: - herstelmaatregelen te treffen; - te reageren op door de accountant geconstateerde onrechtmatigheden en/of onvolkomenheden;
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 13 | 19
-
te reageren op de controleverklaring en het verslag van bevindingen (artikel 8, lid 3 van de Controleverordening waterschap Vechtstromen).
De accountant bespreekt voorafgaand aan de behandeling door het algemeen bestuur van de jaarverslaggeving de controleverklaring en het verslag van bevindingen met de controlecommissie. In aanvulling op het in de Waterschapswet voorgeschreven verslag van bevindingen brengt de accountant over de door hem uitgevoerde (deel)controles verslag uit aan de directie over zijn bevindingen die niet van bestuurlijk belang zijn (artikel 8, lid 2 van de Controleverordening waterschap Vechtstromen). 7.4 Uitgangspunten voor de rapportagevorm Gesignaleerde onrechtmatigheden worden toegelicht gespecificeerd naar de aard van het criterium (begrotingscriterium, voorwaardencriterium, et cetera). Fouten of onzekerheden die de rapporteringstolerantie als bedoeld in paragraaf 3.2 van dit controleprotocol overschrijden, worden weergegeven in een apart overzicht bij het verslag van bevindingen. De accountant rapporteert ook over eventuele bevindingen met betrekking tot de betrouwbaarheid en de continuïteit van de door het waterschap gehanteerde geautomatiseerde informatieverzorging. 7.5 Controleverklaring In de controleverklaring wordt op een gestandaardiseerde wijze, zoals wettelijk voorgeschreven, de uitkomst van de accountantscontrole weergegeven, zowel ten aanzien van de getrouwheid als de rechtmatigheid, uitmondend in een oordeel over de jaarrekening. Deze controleverklaring is bestemd voor het algemeen bestuur, zodat deze de door het dagelijks bestuur opgestelde jaarrekening kan vaststellen.
14 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
Bijlage 1 Normenkader waterschap Vechtstromen Versie van 26 maart 2014 met nog te bekrachtigen wijzigingen in de vergadering van het algemeen bestuur van 24 september 2014. Wet- en regelgeving met financiële beheershandelingen tot gevolg gecategoriseerd naar bestuursprogramma’s4: Programma Watersysteem
Wet- en regelgeving (Europees) Subsidies Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (incl. operationele programma’s op regionaal niveau) Europese Territoriale Samenwerking (Interreg)
Besturen en organiseren Algemeen Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (aangaande staatssteun) Verordening (EG) nr. 800/2008 Algemene groepsvrijstellingsverordening De-minimisverordening (verordening EU nr. 1407/2013) De-minimisverordening voor de landbouwsector (verordening EU nr. 1408/2013) Belastingen Richtlijn betreffende het gemeenschappelijk stelsel van belastingen over de toegevoegde waarde (Richtlijn 2006/112/EG) Financiën Richtlijn betreffende bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties (Richtlijn 2011/7/EU) Inkoop en aanbestedingen Aanbestedingsrichtlijn leveringen, diensten en werken (Richtlijn 2004/18/EG) tot 18 april 2014 Richtlijn betreffende het plaatsen van overheidsopdrachten en tot intrekking van Richtlijn 2004/18/EG (Richtlijn 2014/24/EU) m.i.v. 18 april 2014 Richtlijn betreffende het plaatsen van concessieovereenkomsten (Richtlijn 2014/23/EU) m.i.v. 18 april 2014 Verordening (EG) nr. 213/2008 betreffende de gemeenschappelijke woordenlijst overheidsopdrachten (CPV) Subsidies Europees Sociaal Fonds (incl. operationele programma’s op nationaal niveau) Programma Watersysteem
Wet- en regelgeving (nationaal) Algemeen Waterwet Waterbesluit Waterregeling
4
Naast wet- en regelgeving uit het normenkader vraagt het algemeen bestuur ook aandacht voor wet- en regelgeving die buiten het normenkader vallen. Hierbij kan gedacht worden aan wet- en regelgeving die nauw verweven zijn met het beheergebied van waterschap Vechtstromen, zoals de Natuurschoonwet 1928 en Natuurbeschermingswet 1998.
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 15 | 19
Programma Watersysteem (vervolg)
Wet- en regelgeving (nationaal) Algemeen (vervolg) Belemmeringenwet privaatrecht Pachtprijzenbesluit 2007 Ruimtelijk bestuursrecht Wet ruimtelijke ordening Besluit ruimtelijke ordening Wet inrichting landelijk gebied Onteigeningswet Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten Milieu Wet milieubeheer Besluit vervuilingswaarde ingenomen water 2009 Visserijwet Subsidies Regeling bijzondere subsidies waterkeren en waterbeheren Regeling subsidies hoogwaterbescherming 2014 Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten kaderrichtlijn water
Waterketen Algemeen Waterwet Besturen en organiseren Algemeen Algemene wet bestuursrecht Besluit proceskosten bestuursrecht Besluit tarieven openbaarheid van bestuur Burgerlijk wetboek Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector Uitvoeringsbesluit WNT Waterschapswet Waterschapsbesluit Mededingingswet Ruimtelijk bestuursrecht Wet gemeenschappelijke regelingen Belastingen Algemene wet inzake rijksbelastingen Uitvoeringsregeling Algemene wet inzake rijksbelastingen 1994 Invorderingswet 1990 Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 Kostenwet invordering rijksbelastingen Wet op de internationale bijstandsverlening bij de heffing van belastingen Wet waardering onroerende zaken Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst Regeling diplomatieke en internationale vrijstellingen waterschapsbelastingen Wet op de omzetbelasting 1968 Uitvoeringsbeschikking omzetbelasting 1968 Wet op de belastingen van rechtsverkeer Wet op de accijns Wet belastingen op milieugrondslag
16 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
Programma Besturen en organiseren (vervolg)
Wet- en regelgeving (nationaal)
Financiën Wet houdbare overheidsfinanciën Wet financiering decentrale overheden Besluit leningvoorwaarden decentrale overheden Uitvoeringsregeling Financiering decentrale overheden Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden Regeling schatkistbankieren decentrale overheden Regeling beleidsvoorbereiding en verantwoording waterschappen Inkoop en aanbestedingen Aanbestedingswet 2012 Aanbestedingsreglement werken 2012 (ARW) Personeel en organisatie Pensioenwet Werkloosheidswet Ziektewet Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers Wet financiering sociale verzekeringen Wet kaderregeling VUT overheidspersoneel Wet op de loonbelasting 1964 Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen Zorgverzekeringswet Wet arbeid en vreemdelingen Wet structuur uitvoerorganisatie werk en inkomen Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag Uitvoeringsbesluit loonbelasting 1965 Uitvoeringsregeling loonbelasting 2011 Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen Wet inkomstenbelasting 2001 Wet overheidspersoneel onder de werknemersverzekering Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten Pensioenreglement Stichting Pensioenfonds ABP Interne regelgeving met financiële beheershandelingen tot gevolg gecategoriseerd naar bestuursprogramma’s: Programma Watersysteem
Regelgeving Gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling Waterschapslaboratorium Rijn Oost
Waterketen Gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling Waterschapslaboratorium Rijn Oost Besturen en organiseren Bestuur Verordening rechtspositie bestuursleden Vechtstromen
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 17 | 19
Programma Besturen en organiseren (vervolg)
Regelgeving
Bestuur (vervolg) Verordening financiële bijdragen aan bestuursfracties waterschap Vechtstromen Bezoldiging leden van het dagelijks bestuur Reglement voor de adviescommissie waterschap Vechtstromen Presentievergoeding fractievertegenwoordigers5 Belastingen Verordening watersysteemheffing waterschap Vechtstromen 2014 Verordening verontreinigingsheffing waterschap Vechtstromen 2014 Verordening zuiveringsheffing waterschap Vechtstromen 2014 Kwijtscheldingsverordening Vechtstromen Financiën Verordening beleids- en verantwoordingsfunctie waterschap Vechtstromen Controleverordening waterschap Vechtstromen Beleidsnotitie reserves en voorzieningen Beleidsnotitie activa5 Besluit kostentoerekening waterschap Vechtstromen5 Besluit meerjarige lastendrukontwikkeling Vechtstromen5 Treasurystatuut waterschap Vechtstromen 20145 Gemeenschappelijke regelingen Gemeenschappelijke regeling ‘gemeenschappelijk belastingkantoor Lococensus-Tricijn 2014’ Gemeenschappelijke regeling Het Waterschapshuis Nadeelcompensatie Procedureverordening nadeelcompensatie waterschap Vechtstromen Personeel en organisatie Sociaal statuut fusie waterschap Velt en Vecht en waterschap Regge en Dinkel tot het nieuwe waterschap Vechtstromen Sectorale Arbeidsvoorwaarden Waterschapspersoneel
5
Betreft kaderstellend besluit van het dagelijks bestuur die betrekking heeft op financiële beheershandelingen. Bij de interne controle (en accountantscontrole) zal getoetst worden of het voorgeschreven (kaderstellend) besluit daadwerkelijk door het dagelijks bestuur is genomen. Indien wet- en/of (interne) regelgeving ook inhoudelijke eisen aan het besluit van het dagelijks bestuur stelt, zal ook worden getoetst of aan deze eisen is voldaan.
18 | 19 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen
Bijlage 2 Onderbouwing goedkeurings- en rapporteringstolerantie Bedrag (in k€)
Bruto lasten B20146 Rente en afschrijvingen
42.007
Personeelslasten
39.593
Goederen en diensten
45.412
Bijdragen aan derden
1.462
Toevoegingen aan voorzieningen
400
Onvoorzien
753
Toevoegingen aan algemene reserve en bestemmingsreserves
2.001
Totaal
131.628
Goedkeuringstolerantie Percentage
Absoluut (in k€)
Afgerond (in k€)
Fouten in de jaarrekening
≤ 1%
≤ 1.316
≤ 1.300
Onzekerheden in de controle
≤ 3%
≤ 3.949
≤ 3.900
Rapporteringstolerantie (als % van de goedkeuringstolerantie) Percentage Fouten in de jaarrekening of onzekerheden in de controle
6
≥ 10%
Absoluut (in k€)
Afgerond (in k€)
≥ 132
≥ 130
Bron: Programmabegroting 2014-2017 waterschap Vechtstromen, pagina 56.
Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekeningen 2014 en 2015 van waterschap Vechtstromen 19 | 19