Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Zorgplan Henricusschool Specifiek schooldeel 2015-2016
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Inhoudsopgave Inleiding
pagina
3
Zorgstructuur
4
Passend Onderwijs
5
Route van de ondersteuning
5
Besprekingen van de groepen
11
Leerlingvolgsysteem
13
Toetskalender
14
Toetsafspraken
17
Administratie van de zorg
19
Advisering Voortgezet Onderwijs / Contacten met instanties
21
Leer-hulpmiddelen, begroting, beleid en planning
22
Bijlage 1 Taakomschrijving Intern begeleider Bijlage 2 Format Groepsplan Bijlage 3 Didactisch groepsoverzicht groep 3 t/m 8 Bijlage 4 Didactisch groepsoverzicht groep 1-2 Bijlage 5 Stappenplan DGO en Groepsplan Bijlage 6 Inhoud Mappen Bijlage 7 Traject Advisering VO Bijlage 8 Doorstromingsprotocol
2
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
1
Inleiding
Het is wettelijk verplicht om een zorgplan te hebben over de leerlingenzorg. In dit plan staat beschreven hoe dat bij ons op school op dit moment geregeld is en hoe we hiermee verder gaan in de toekomst. Met ‘zorg’ wordt het onderwijs op didactisch en pedagogisch gebied aan alle leerlingen bedoeld. Dit schoolspecifieke zorgplan geeft aan inspectie, leerkrachten en ouders uitleg over hoe wij op onze school invulling geven aan de zorg voor de kinderen die aan ons zijn toevertrouwd. De H.Henricusschool is een basisschool die valt onder Stichting Sarkon, een samenwerkingsverband van 19 basisscholen in de Kop van Noord Holland. In het schooljaar 2014-2015 telt de H.Henricusschool 191 leerlingen die verdeeld zijn over 8 groepen. De school is gehuisvest in het centrum van Hippolytushoef aan de Butterhoek. Volgens de prognose zal in de loop van de komende jaren het aantal leerlingen licht teruglopen. In dit zorgbeleidsplan wordt uitgegaan van wat de school nu nodig heeft voor de interne begeleiding (IB) en zorg. Om de interne begeleiding te ondersteunen met beleid is een algemeen beleidsplan opgesteld waarin de visie en de doelstelling wordt omschreven. Er is uitgebreid in opgenomen wat de invulling van het takenpakket van de interne begeleider omvat. De uitgangspunten voor een goede zorgstructuur worden aangegeven. De uitvoering staat in dit zorgplan beschreven. De H.Henricusschool heeft in de organisatie en uitvoering van de zorg te maken met de richtlijnen van het ministerie die gecoördineerd worden via Stichting Sarkon, maar zeker ook via het Samenwerkingsverband Kop van Noord Holland waarbinnen de school participeert. Binnen het samenwerkingsverband valt de H. Henricusschool onder de scholengroep Wieringermeer.
3
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
2 De zorgstructuur van de H.Henricusschool Verantwoordelijkheden Interne begeleider (IB-er) en leerkracht De interne begeleider heeft de verantwoordelijkheid voor het opzetten en in stand houden van het begeleidingssysteem van de school. De leerkracht is verantwoordelijk voor het onderwijs en de zorg van zijn leerlingen. Hij1 dient concreet verslag te leggen van het gedrag van zijn leerlingen en hun leerresultaten in het leerlingvolgsysteem van de school, zodat er een degelijke analyse van problemen mogelijk is. De leerkracht is verantwoordelijk voor het kennen van de beginsituatie, de zorgroute en het dossier. Hij kan advies vragen aan de interne begeleider of de directie. De leerkracht wordt geacht actief mee te denken en te praten op teamvergaderingen en leerlingbesprekingen zodat kwaliteitszorg gerealiseerd kan worden. Een leerkracht is een professional. Van een professional wordt verwacht dat hij de volledige verantwoordelijkheid neemt en draagt voor al zijn leerlingen. De ‘zorg’ voor alle leerlingen in de groep is de directe taak van de leerkracht. Wanneer er problemen ontstaan of begeleiding gewenst is, kan de IB-er worden ingeschakeld worden; de IB-er dient ten minimale op de hoogte gebracht te worden van de problematiek. De IB-er kan de leerkracht aanspreken op de kwaliteit van zorg die in de klas geboden wordt. Gezamenlijk kan dan binnen een handelingsgericht gesprek naar optimalisatie van het primaire proces gezocht worden. Een handelingsgericht gesprek is een gesprek tussen de leerkracht en de IB-er over een leerling waar de leerkracht zich zorgen over maakt. Dit is echter geen therapeutisch gesprek: de IB-er heeft niet als primaire taak problemen op te lossen. Binnen een dergelijk gesprek wordt de leerkracht opgeroepen te reflecteren op eigen handelen. De interne begeleider helpt de leerkracht oplossingen te zoeken, maar de leerkracht blijft te allen tijde ‘eigenaar’ van het probleem. Taakomschrijving van de interne begeleider In de bijlage is de taakomschrijving van de interne begeleider opgenomen.
1
Waar in de tekst “hij” wordt vermeld kan ook “zij” worden gelezen en vice versa
4
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
3 Passend Onderwijs Sinds 1 augustus 2014 is passend onderwijs van start gegaan. Kern van Passend Onderwijs is dat de schoolbesturen zorgplicht hebben. Dat wil zeggen de school biedt de leerling, die extra ondersteuning nodig heeft, een passende plek of zorgt dat de leerling op een beter passende plek terecht komt. Om dat te bereiken werken de schoolbesturen in de regio samen in het samenwerkingsverband Kop van Noord-Holland. Doelstelling is om gezamenlijk een dekkend aanbod van onderwijsondersteuning in de regio te bieden, zodanig dat alle leerlingen een ononderbroken ontwikkeling kunnen doormaken. Waar mogelijk gaan leerlingen naar een reguliere basisschool en indien noodzakelijk naar een school voor speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs. Alle scholen bieden dezelfde basisondersteuning aan. Dit is een goede basiskwaliteit van het onderwijs inclusief lichte ondersteuning zoals begeleiding bij dyslexie of faalangst. Ook heeft iedere school in een ondersteuningsprofiel beschreven welke extra ondersteuning zij kunnen bieden en welke zaken in de komende periode nog ontwikkeld moeten worden (zie onze website). Het samenwerkingsverband zorgt voor extra ondersteuning en specialistische begeleiding als dat noodzakelijk is. Er wordt zoveel mogelijk thuisnabij onderwijs gerealiseerd. Er wordt niet meer gekeken naar wat een kind niet kan, maar naar kansen, mogelijkheden en oplossingen. Bij de nieuwe werkwijze is het van belang gebruik te kunnen maken van de ervaringsdeskundigheid van de ouders. Als eerstverantwoordelijke opvoeders weten die wat wel en niet werkt bij het stimuleren van de ontwikkeling van hun kind. Zij krijgen een belangrijke rol hierin. Meer informatie is te vinden op www.swvkopvannoordholland.nl of www.passendonderwijs.nl
4
Route van de ondersteuning
Elk kind heeft recht op goed onderwijs. Ook kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Sinds 1 augustus 2014 is de wet op het Passend Onderwijs ingegaan. Passend onderwijs beoogt dat zo veel mogelijk leerlingen regulier onderwijs kunnen volgen. Want zo worden ze het best voorbereid op een vervolgopleiding en doen ze zo goed mogelijk mee in de samenleving. Het speciaal onderwijs verdwijnt niet. Kinderen die het echt nodig hebben, kunnen nog steeds naar het speciaal onderwijs. Met ingang van de wet op het Passend Onderwijs hebben scholen een zorgplicht. Dat betekent dat scholen ervoor verantwoordelijk zijn om elk kind een goede onderwijsplek te bieden. Om aan alle kinderen daadwerkelijk een goede onderwijsplek te kunnen bieden, vormen reguliere en speciale
5
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 scholen samen regionale samenwerkingsverbanden. De scholen in het samenwerkingsverband maken afspraken over de ondersteuning aan leerlingen en de bekostiging daarvan. Om de zorg op school goed te kunnen geven wordt van iedere school verwacht dat zij werkt volgens een bepaalde werkwijze. Per 1 augustus 2016 wordt verwacht dat op alle scholen onderstaande voorwaarden gerealiseerd zijn. Voorwaarde 1- Handelingsgericht werken De gewenste visie en werkwijze zijn een vertaling van de missie en visie van het samenwerkingsverband en gaat in essentie uit van het handelingsgericht werken (HGW). Deze werkwijze bestaat uit zeven hoofdpijlers, te weten: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Onderwijsbehoeften staan centraal; Het gaat om afstemming en wisselwerking; De leerkracht doet ertoe; Positieve aspecten zijn van groot belang; We werken constructief samen; Het handelen is doelgericht; De werkwijze is systematisch en transparant
De allereerste voorwaarde voor een goede systematiek van ondersteuningstoewijzing is dat het mogelijk is te signaleren dat een leerling zich niet ontwikkelt naar vermogen en het met behulp van handelingsgericht werken vertalen hiervan naar concrete ondersteuningsbehoeften. Om dit in praktijk te brengen zullen scholen daarom altijd volgens de principes van handelingsgericht werken moeten werken. Dit zorgt ervoor dat op basis van een goed groepsplan, in een ontwikkelingsplan op papier kan worden gezet wat een leerling extra nodig heeft. Handelingsgericht werken is pas zinvol als het ook opbrengstgericht is (pijler 6)
6
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Voorwaarde 2- Werken volgens het inspectiekader/basisarrangement De tweede voorwaarde voor een school om adequaat in te kunnen spelen op onderwijsbehoeften van leerlingen is het werken volgens (de zorgindicatoren van) het inspectiekader. Als de inspectie van mening is dat de school voldoet aan het inspectiekader, krijgt zij een basisarrangement toegewezen, waaruit blijkt dat zij voldoet aan de basiskwaliteit die verwacht wordt van scholen. Voorwaarde 3 – Goede leerkrachten Een derde voorwaarde voor een geslaagde route is een goede leerkracht. Kenmerken van een goede leerkracht zijn onder andere: -
-
Kunnen reflecteren op het eigen handelen om systematisch en professioneel op gesignaleerde ondersteuningsbehoeften te kunnen inspelen, eventueel met behulp van extern advies. Benodigde handelingen kunnen inzetten en weten welke doelen na te streven bij het bieden van ondersteuning aan een leerling.
Voorwaarde 4 – Een goede / gekwalificeerde interne begeleider Een laatste voorwaarde betreft een goede en gekwalificeerde interne begeleider. Een goede interne begeleider vormt het eerste vangnet op school bij handelingsverlegenheid van leerkrachten. Tevens biedt deze garantie op een effectiever proces (een goede interne begeleider weet wie wat doet en waar te halen valt). Het is van belang dat schoolbesturen deze noodzaak herkennen en zich inspannen voor continuïteit voor deze sleutelpositie op school. Dit begint met het beschikbaar stellen van voldoende tijd om de benodigde begeleidingstaken uit te kunnen voeren. De route Als de basisvoorwaarden op orde zijn, geeft de route van ondersteuningstoewijzing vervolgens aan welke stappen er worden gezet in het proces van arrangeren, zowel op het niveau van de school als op het niveau van het samenwerkingsverband. Dit proces start bij de signalering door een leerkracht of door de ouders van een ondersteuningsbehoefte bij een leerling en eindigt op het moment dat passend onderwijs voor deze leerling gerealiseerd is. Bij de signalering is het van belang dat informatie uit de voorschoolse voorzieningen wordt ingebracht door de ouders bij de aanmelding op de basisschool. Een adequate overdrachtsprocedure helpt hierbij. Voor een kleine groep kinderen met een evidente ondersteuningsbehoefte is al in de eerste levensjaren duidelijk dat zij direct zullen instromen in het speciaal onderwijs. Stap 1 De route start met de signalering door de ouders en/of de leerkracht dat de ontwikkeling van een leerling stagneert. Op dat moment start de route van ondersteuningstoewijzing, op basis van handelingsgericht werken in de klas. Uiteraard betrekt een leerkracht (indien deze degene is die signaleert) op dit moment ook de ouders van de betreffende leerling bij het proces: leerkracht en ouders werken constructief samen om een oplossing te vinden.
7
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Stap 2- In gesprek met de interne begeleider Op het moment dat de leerkracht handelingsverlegen is, gaat hij in gesprek met de interne begeleider van de school. De interne begeleider maakt in eerste instantie een gedegen analyse van de situatie en geeft vervolgens advies over een mogelijke aanpak. Zij maakt afspraken over terugkoppeling en betrekt wederom ouders bij het traject. Tevens is de interne begeleider verantwoordelijk voor professionele dossiervorming. Zij heeft daarmee de rol van trajectbegeleider en regievoerder in het arrangeerproces. Stap 3 – Ondersteuningsteam en deskundigenadvies Indien zowel leerkracht als interne begeleider (en ouders) handelingsverlegen zijn, roept de interne begeleider de hulp van het ondersteuningsteam in. Tot dit ondersteuningsteam behoren, naast leerkracht, ouders en interne begeleider: -
De directeur van de school. Deze is eindverantwoordelijk voor de zorgondersteuning. De orthopedagoog die vanuit Stichting Sarkon aan de school verbonden is. Voor onze school is dit Evelien van Wijk.
De orthopedagoog beschikt over aanzienlijke kennis van speciale onderwijsbehoeften en heeft de expertise in huis om nader onderzoek te doen. Het ondersteuningsteam kan deskundigen uitnodigen om te adviseren of mee te denken over een juiste aanpak. Er kan hier worden gedacht aan gedragsdeskundigen, deskundigen op het gebied van leermoeilijkheden of fysieke problemen, specialisten op het gebied van hoogbegaafdheid, een medewerker van CJIG (Centrum voor Jeugd en Gezin) of schoolmaatschappelijk werk. Het ondersteuningsteam dient niet primair te worden gezien als een orgaan dat op gezette tijden overlegt. Eerder is het ondersteuningsteam een collegiaal netwerk van de interne begeleider dat meedenkt over de zorg in de groep en in de school, zodat kan worden voldaan aan de ondersteuningsbehoeften van de leerling. Ook kan het ondersteuningsteam een eventuele verder onderzoek adviseren en initiëren. De vervolgstap is afhankelijk van welke afspraken binnen het ondersteuningsteam zijn gemaakt: zijn de doelen haalbaar binnen de basisondersteuning van de eigen school (en wat is daar verder voor nodig, bijvoorbeeld een extra observatie of nader onderzoek)? Als dit het geval is, bepaalt het ondersteuningsteam op welk moment er geëvalueerd wordt. Is er om de doelen te bereiken extra ondersteuning van deskundigen of extra budget nodig, dan vraagt het ondersteuningsteam een arrangement aan bij het ondersteuningsteam van de scholengroep. Stap 4a- Arrangement vanuit de scholengroep De scholengroep heeft vanuit het samenwerkingsverband de beschikking over financiële middelen die aangewend kunnen worden voor extra ondersteuning (die de basisondersteuning overstijgt) aan de reguliere basisschool. Er wordt een arrangement op maat samengesteld. Van het budget dat de school voor het arrangement ontvangt, organiseert zij het betreffende arrangement. Hierbij maakt zij, indien nodig, gebruik van een team van deskundigen die inzetbaar zijn voor de uitvoering van daadwerkelijke hulp. Zij worden betrokken op het moment dat duidelijk is welke ondersteuning geleverd moet worden.
8
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Stap 4 b– Ontwikkelingsperspectief bij arrangement Iedere school moet in staat zijn een ontwikkelingsperspectief op te stellen. Een ontwikkelingsperspectief is verplicht op het moment dat de school een arrangement bij de scholengroep aanvraagt. Bij de vraag wanneer een ontwikkelingsperspectief verder nuttig en wenselijk is zijn onderstaande uitgangspunten leidend: 1. De situatie waarin een leerling gedrag laat zien waardoor zijn eigen ontwikkeling en het functioneren van de groep structureel verstoord dreigt te worden. 2. De wenselijkheid van het opstellen van een ontwikkelingsperspectief bij leerlingen waarvan uitstroom op het niveau van groep 8 niet haalbaar lijkt en/of die als gevolg van extra ondersteuningsvragen (leren, werkhouding , sociaal emotioneel functioneren) de vooraf gestelde doelen herhaaldelijk niet behalen (cognitief, sociaal emotioneel of anderszins). Bij jonge leerlingen vormt het reguliere aanbod altijd de basis, aangezien hun ontwikkeling nog grillig verloopt. Het uitgangspunt is: eerst intensiveren (intensievere begeleiding), dan compenseren (hulpmiddelen aanbieden), dan dispenseren (einddoelen bijstellen). 3. De beargumenteerde vraag van ouders tot het opstellen van een ontwikkelingsperspectief. Stap 4c- Bezwaar Indien ouders en school het structureel niet eens worden over de te organiseren ondersteuning voor een leerling is het mogelijk om bij het samenwerkingsverband bezwaar aan te tekenen. Hiertoe organiseert het samenwerkingsverband een adviescommissie voor bezwaarschriften. (zie regelingen) Stap 5a-Toelaatbaarheidsverklaring door Commissie Toelating Onderwijsvoorziening (CTO) Op het moment dat duidelijk is dat aan de ondersteuningsbehoefte van een leerling het best tegemoet kan worden gekomen in het speciaal (basis)onderwijs, kan het ondersteuningsteam van de basisschool of het ondersteuningsteam van de scholengroep adviseren een aanvraag in te dienen bij de CTO tot toelating tot één van de specialistische dieptevoorzieningen van het samenwerkingsverband. De school zal dan in overleg met de ouders een aanvraag indienen bij de CTO. Stap 6- Evaluatie Een essentieel onderdeel van handelingsgericht werken betreft een cyclische werkwijze. Het is daarom van groot belang dat, voordat extra zorg of een arrangement daadwerkelijk start, er afspraken worden gemaakt over evaluatie. De evaluatie wordt cyclisch ingericht en de opbrengsten worden opgenomen in het leerlingendossier en gebruikt als input voor het eventueel vormgeven van een ander of vervolgarrangement, of het beoordelen van mogelijke terugplaatsing. Hiernaast is de constante evaluatie van alle stappen in het proces noodzakelijk om de kwaliteit te waarborgen. De organisatie van de zorgstructuur sluit aan op de onderwijskundige organisatie van de Henricusschool; onderwijsaanbod op drie niveaus. Voor rekenen en taal in groep 1-2, voor deze vakken en technisch lezen in groep 3 en voor de vakken rekenen, spelling, begrijpend lezen en technisch lezen in groep 4 t/m 8 werken we met een groepsplan waarin alle kinderen een plaats krijgen in niveau 1, 2 of 3 waarop de instructie en verwerking van de leerstof zijn aangepast. Heeft een leerling echter meer hulp nodig dan in het groepsplan past, dan wordt in overleg met de interne
9
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 begeleider een ontwikkelingsperspectief of een individueel handelingsplan (indien deze leerling niet in het groepsplan een plek kan krijgen) opgesteld.
10
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
5
Besprekingen over de groepen
Elk schooljaar worden twee gesprekken gepland per groep, gekoppeld aan een groepsbezoek. Tijdens het gesprek is overleg met de leerkracht en de interne begeleider over de groep in zijn totaliteit en specifiek over de leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. De leerkracht en interne begeleider bespreken het probleem en zoeken gezamenlijk naar een oplossing. De interne begeleider kan suggesties en tips geven voor de omgang met de leerling. Om het probleem helder te krijgen is inzet van observatie in de groep en/of diagnostisch onderzoek mogelijk. Een gesprek met de ouders kan duidelijkheid geven. Ook kan advies aan collega’s worden gevraagd. Op dit moment zijn de groepsplannen in ontwikkeling binnen het traject “opbrengst gericht” werken waar de school aan werkt. De directeur en de interne begeleider coördineren het werken met groepsplannen. De ontwikkeling van meer groepsplannen in elke groep heeft als gevolg dat er minder individuele handelingsplannen worden gemaakt. De toetsresultaten van het leerlingvolgsysteem (LOVS) spelen een belangrijke rol in dit traject en zijn natuurlijk onderwerp van het IB-gesprek. Leerkracht en interne begeleider bespreken eventuele opvallende uitkomsten en bespreken eventuele aanpassingen op zowel individueel als op groepsniveau. Hoe en wanneer eventueel doubleren, terugplaatsen of versnellen wordt besproken is opgenomen in het beleid doorstroming van groep 1 t/m 8. (zie bijlage) Doubleren, terugplaatsen of versnellen gebeurt altijd in overleg met de interne begeleider en de ouders. Van iedere klassenconsultatie en groepsbespreking wordt een verslag gemaakt door de interne begeleider. In het schoolgebonden ondersteuningsteamoverleg (OT) worden leerlingen besproken met een hulpvraag van school en/of ouders waarover school en/of ouders handelingsverlegen zijn. Ouders moeten toestemming geven voor dit overleg en mogen ook zelf bij dit overleg aanwezig zijn. Resultaatbesprekingen Toetsresultaten worden door de leerkracht en de interne begeleider geanalyseerd op leerling-niveau en groepsniveau en besproken met het team. Trendanalyses van toetsing worden besproken met het team en over vervolgacties worden afspraken gemaakt. Bij deze bespreking wordt gekeken naar de groei van de groep in vaardigheidsscores en of deze groei in overeenstemming is met de verwachtingen. Ook wordt gekeken naar leerachterstanden in DLE’s. Leerkrachten nemen dit mee in de groepsanalyse. Bij een achterstand van meer dan 3 maanden op één van de vakgebieden wordt besproken of dit in overeenstemming is met de verwachtingen of dat speciale ondersteuning noodzakelijk is, of voortgezet dient te worden. Bij een achterstand van meer dan 10 maanden wordt besproken welke ondersteuning de leerling in de voorliggende periode heeft gehad en of deze afdoende is. Bij een nieuw geconstateerde achterstand volgt een vervolggesprek met de IB-er voor nadere analyse en handelingsgerichte afspraken.
11
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Als een kind meer dan 3 maanden vooruit loopt, wordt besproken of het aanbod passend is voor de mogelijkheden van het kind en of extra aanbod wenselijk is. Als het kind meer dan 10 maanden vooruit loopt wordt uitgezocht welk werkniveau het kind heeft en of het mogelijk extra uitdaging kan krijgen met passend werk of begeleid kan worden om op het niveau van een jaargroep hoger te gaan werken. Dit laatste echter alleen in uitzonderlijke gevallen en met gebruik making van de adviezen vanuit het Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid (DHH). Bij de groepsanalyse wordt gekeken of de groepsresultaten in overeenstemming zijn met de verwachtingen zoals verwoord door de landelijke inspectie en de eigen doelen van de school. Ook wordt gekeken naar de verwachtingen die Stichting Sarkon als streefdoel heeft geformuleerd. Waar tekorten zijn wordt een vervolgaanpak besproken. Zorgoverleg met het team Overleg met het hele team over specifiek IB gerelateerde onderwerpen vindt plaats op de momenten van een teambijeenkomst Zorgoverleg. Deze vorm van overleg wordt twee keer per jaar georganiseerd. Onderwerpen kunnen gaan over interne beleidszaken, maar er wordt door de interne begeleider ook relevante informatie gegeven over bijvoorbeeld recente ontwikkelingen vanuit het samenwerkingsverband. De voorbereiding en uitvoering behoren tot de taak van de interne begeleider. Zij stelt de agenda op en zorgt voor een verslag. De agenda dient minimaal een week van te voren beschikbaar te zijn. De interne zorgcommissie (IZC) De IZC bestaat uit de directeur en de interne begeleider. Voor advisering worden eventueel afspraken gepland met een deskundige (schoolverpleegkundige, schoolmaatschappelijk werk, en dergelijke). De taak van de IZC is het bespreken en optimaliseren van de zorg op leerling-, leerkrachten schoolniveau.
12
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
6 Leerlingvolgsysteem / toetsen (LOVS) Het LOVS is één van de mogelijkheden om problemen te signaleren bij individuele leerlingen en op groepsniveau. Regelmatig door het jaar worden er (methode-onafhankelijke) Cito-toetsen afgenomen. We werken in de midden- en bovenbouw met een groepsplan voor de vakgebieden rekenen, taal (gr. 3), spelling en technisch en begrijpend lezen. In de kleutergroepen betreft dit alleen rekenen en taal. De Citotoetsen worden geanalyseerd om zo voor ieder kind een goede beginsituatie in het volgende groepsplan te kunnen vaststellen. Zo wordt duidelijk aan welke deelgebieden van deze vakken gewerkt moet worden in de periode na de toetsafname. Daarnaast wordt er voor de kinderen een Didactisch groepsoverzicht (DGO) gemaakt om de kindkenmerken en onderwijsbehoeften van ieder kind in kaart te brengen. Dit schooljaar vullen we het DGO in voor de vakken rekenen en technisch lezen. Het komende schooljaar is het de bedoeling dat we dit voor alle vakken doen. Voor kinderen die een onvoldoende score halen op welke Citotoets dan ook, wordt altijd een analyse gemaakt. Naast de Citotoetsen wordt gewerkt met het ontwikkelingsvolgmodel Scol om sociaal emotionele ontwikkeling van leerlingen te volgen. In de kleutergroepen wordt daarnaast met OVM gewerkt voor alle ontwikkelingsgebieden. Deze gegevens zijn mede bepalend voor het maken van de groepsplannen voor de kleuters. Individuele toetsen (nader diagnostisch onderzoek) worden afgenomen door de interne begeleider of door een externe specialist. Naast de geplande besprekingen kunnen leerlingen (op afspraak) te allen tijde door de leerkracht besproken worden met de interne begeleider.
13
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Toetskalender 2014-2015 Augustus (1e lesdag 18 aug.)
September
Oktober (herfstvak. 13 t/m 17 okt.)
November
Werkvergadering 14-08-2014: Maken DGO op basis van DGO vorige groep (warme overdracht) Maken groepsplannen Opstellen individuele hp’s zorgleerlingen niveau V voor zover niet gedekt door groepsplan; Opstellen plan van aanpak zorgleerlingen niveau I+
groep 2-8:
groep 1-8: Scol
groep 1/2:
NB: voor zwakke lezers/spellers niveau V altijd een hp maken ivm het opbouwen van een dossier tbv dyslexie-onderzoek. Duur hp: 6 weken (zie tussentoetsen oktober/december/april)
bespreken zorglln.(IBer/Zorgteam,lkr).
DMT afnemen groep 8 tbv VO
bijwerken OVM
groep 3: quickscan DHH
groep 2:
groep 3:
Invullen groepsscreenings-lijst signalering risico lln.dyslexie (VISNET) Bespreken met IB-er.
Herfstsignalering (na kern 3) Auditieve vaardigheden: -auditieve analyse Struiksma -auditieve synthese Struiksma Letterkennis: -grafementoets -fonementoets Decodeervaardigheid: -lezen woordniveau en tekstniv. Bespreking herfstsign. Lkr. met IBer HP opstellen voor zwakke lln.
groep 8: NIO toets en de Drempeltoets e
Groepsbespreking voor 1 rapport
December (kerstvak. 22 dec. t/m 2 jan.)
groep 4-8: na herfstvak. EMT + Klepel zwakke lezers PI-dictee zwakke spellers (D- en E-leerlingen) Zie protocol Leesproblemen en Dyslexie, hoofdstuk 3.3 HP opstellen of bijstellen
groep 1-8: Tussentijdse evaluatie en bijstelling Groepsplan
groep 4-8: vlak voor kerstvakantie EMT + Klepel zwakke lezers PI-dictee zwakke spellers (D- en E-leerlingen) Zie protocol Leesproblemen en Dyslexie, hoofdstuk 3.3 HP bijstellen
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Januari (periode 19-01 – 06-02) groep 2: Invullen indiv. screeningslijst signalering risico lln. dyslexie. Is voor lln. die in nov. opvielen. (VISNET) Vallen ze nog steeds op? Dan ook kleurentest afnemen en HP opstellen. Bespreken met IBer.
groep 1-2: M1/2 Cito rekenen voor kleuters Cito taal voor kleuters
Februari (1e helft febr.)
Maart / April (eind mrt /begin
(voorjaarsvakantie 23 t/m 27 febr.)
apr.)
Evalueren DGO, evalueren Groepsplan. Opstellen nieuw DGO en Groepsplan. Opstellen nieuwe HP’s/plan van aanpak, evalueren en/of bijstellen lopende HP’s/plan van aanpak, (ondertekende) documenten inleveren uiterlijk 2 maart.
groep 1-8: Scol
Groeps- en leerlingbespreking n.a.v. Citoresultaten/wintersignalering lkr. met IB-er
Bespreking lentesign. Lkr. met IBer, opstellen of aanpassen van lopende HP’s
April groep 1-8: tussentijdse evaluatie en bijstelling Groepsplan.
groep1-2: Bijwerken OVM
groep 3: Lentesignalering (na kern 8)
groep 4-8: EMT en Klepel zwakke lezers PI-dictee zwakke spellers (D- en E-leerlingen) Zie protocol Leesproblemen en Dyslexie, hoofdstuk 3.3 HP opstellen of bijstellen
groep 7: Cito entreetoets
groep 3-8: M 3-8 AVI (gr. 3 na kern 6) DMT (gr. 3 na kern 6) Cito rekenen/wiskunde Cito woordenschat Cito spelling (gr. 3 na kern 6)
groep 3: Wintersignalering: (als alle letters zijn aangeboden, na kern 6) Letterkennis: -grafemen toets (in map DMT); -fonemendictee
groep 8: Verplichte Cito eindtoets (half april)
groep 4-8: M 4-8 Cito begrijpend lezen
groep 8: M8 Cito spelling werkwoorden
Bij uitvallers: Auditieve vaardigheden: -auditieve analyse (Struiksma); -auditieve synthese (Struiksma);
15
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Mei
Juni
Juli (zomervak. 4 juli t/m 14 aug.)
Evalueren DGO en Groepsplan
Overdracht groep naar volgende collega.
(meivakantie 4. t/m 15 mei)
Tussen 18 mei en 10 juni:
groep 3-7: E3-E7 AVI DMT Cito rekenen-wiskunde Cito woordenschat Cito spelling
groep 1-2 : E1/2 -Cito rekenen voor kleuters -Cito taal voor kleuters
HP’s evalueren en advies begeleiding voor volgende groep maken
groep 2 : E2 -Bijwerken OVM
groep 3: E3 Eindsignalering (na kern 11) Bij uitvallers van de lentesignalering: nogmaals afnemen fonemendictee
groep 2: -Letters benoemen uit
groep 5: E5
Leesprotocol leesproblemen en dyslexie groep 1 en 2, bijlage 3 D blz 117 e.v.
-Quickscan DHH voor nog niet eerder herkende begaafde lln.
groep 4: E4 -Cito begrijpend lezen
groep 7: E7 -Cito spelling werkwoorden
groep 8: AVI + DMT voor lln. met handelingsplan 30 juni: inleveren geëvalueerde en ondertekende HP’s/groepsplannen
16
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 AFSPRAKEN ROND HET AFNEMEN VAN DE TOETSEN. Organisatie Alle kinderen worden door de leerkracht getoetst. Kinderen zitten in de toetsopstelling Er is een vaste toetsweek Leerkrachten geven bij jaarbestelling aan hoeveel testmateriaal er voor het nieuwe schooljaar besteld moet worden van ieder onderdeel. In de toetsweek geen toetsen van de methode afnemen Groep 1-2 neemt de digitale toetsen af. Alleen niet muisvaardige kinderen en heel zwakke kinderen worden met de hand getoetst. Toets afname groep 1: M1 oefenboekje E1 afname De oude toetsblaadjes van de kinderen kunnen vernietigd worden, de toetsbladen worden niet meegegeven maar bewaard tot de volgende toetsronde. De V-scores moeten in het leerlingendossier worden gevoegd. LET OP: De afnameperiode van de toets resultaten wordt vastgesteld doorde Interne Zorgcomnmissie. Taak en verantwoording leerkracht Bekijkt de toetsen vooraf goed. Voert planning toetsen zelf in met ondersteuning van de ib-er. Minimaal een week voor de geplande toetsweek. Voor leerlingen met individuele leerlijn worden toetsen conform handelingsplan, groepsplan of ontwikkelingsperspectief ingepland in overleg met de ib-er. Bestudeert de handleiding vooraf goed. Kijkt of er voor ieder kind een toetsboekje beschikbaar is. Bespreekt wijze van toetsafname met dyslectische leerlingen en ib-er (gebruik van welk hulpmiddel, afnameplek etc). Neemt het gebruik van hulpmiddelen op in het leerlingendossier. Kijkt waar eventuele knelpunten zijn, zodat dit voor die tijd ( met ander voorbeeld) nog met de klas kan worden besproken. Let goed op een juiste instructie; je mag een kind helpen met opmerkingen als: kijk nog eens goed wat er staat of lees het nog eens een keer of ga anders eerst verder, dan kijk je later nog eens naar de vraag die je niet zo goed begreep enz. Bedenkt van tevoren wat de kinderen moeten doen als ze klaar zijn met de toets. Draagt zorg voor dat iedere toets op de afname dag wordt afgemaakt. Voert de toetsresultaten in. Invoeren met foute antwoorden bij onderdeel Spelling. Invoeren bij Rekenen: fouten aanklikken. Bij doortoetsen: er wordt 1 toets ingevoerd in het Cito LOVS (in overleg met ib-er welke toets wordt ingevoerd). Taak en verantwoording intern begeleider Opstellen van de Toetskalender, opnemen wanneer voor welke groep(en) nieuwe toetsen worden gebruikt.
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Zorgt samen met de groepsleerkracht(en) voor planning toetsen (controleert planning). Bespreekt welke toets(en) in welk leerjaar bij individuele leerlingen (opp) worden ingevoerd. Rol leerling Dyslectische kinderen: krijgen voldoende of meer tijd. Kan gebruik maken van hulpmiddelen als meer tijd/ vergrote versie tekst, rustige plek. Leerling mag zelf aangeven welk hulpmiddel(en). Herhaling toetsafname in overleg met ib-er: ll met dyslexieverklaring maken toets nog een keer met hulpmiddel bandje/cd met tekst en vragen/antwoorden.
18
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
7 Administratie van de zorg Groepsplan Voor rekenen en taal (groep 1-2) en voor deze vakgebieden uitgebreid met technisch lezen (gr. 3) en voor rekenen, spelling, begrijpend lezen en technisch lezen (gr. 4 t/m 8) hebben we een groepsplan waarin alle kinderen een plaats krijgen in niveau 1, 2 of 3 waarop de instructie en verwerking van de leerstof zijn aangepast. Het format van het groepsplan is in dit zorgbeleidsplan als bijlage toegevoegd. Didactisch groepsoverzicht Voor de vakken rekenen en technisch lezen vullen de leerkrachten naast het groepsplan ook een didactisch groepsoverzicht in (DGO). In dit DGO maken de leerkrachten een overzicht van de kindkenmerken en de onderwijsbehoeften van ieder kind en dient als onderlegger voor het groepsplan. De leerkrachten van de groepen 1-2 en 3 gebruiken ook een DGO bij taal. Handelingsplan Voor leerlingen die extra zorg nodig hebben en die niet binnen het groepsplan geholpen kunnen worden of wanneer voor een bepaald ontwikkelingsgebied (nog) geen groepsplan is, zoals voor ‘gedrag’ wordt een individueel handelingsplan opgesteld door de leerkracht. Het eerste exemplaar wordt ondertekend door de ouders en wordt bewaard in de zorgmap en bij de interne begeleider. De digitale versie van het handelingsplan wordt opgeslagen op school op server in de map Groepsplannen en DGO onder de desbetreffende groep. Dit gebeurt onder de naam Handelingsplan met naam kind (achternaam, voornaam, datum) en wordt zolang een plan loopt steeds voorzien van een nieuwe evaluatie. Afgehandelde handelingsplannen worden zowel in het papieren als digitale leerlingdossier gearchiveerd. Ontwikkelingsperspectief (OPP) (bij arrangement) Met de invoering van het Passend Onderwijs zullen we voor steeds minder kinderen individuele handelingsplannen en voor steeds meer kinderen in de midden- en bovenbouw een ontwikkelingsperspectief gaan opstellen. Dit is verplicht op het moment dat de school voor de begeleiding van het kind een arrangement heeft aangevraagd. Als bekend is dat kinderen mindere leercapaciteiten hebben en (voor bepaalde vakken) het eindniveau van het basisonderwijs niet gaan halen, gaan we een prognose van het uitstroomniveau bepalen en passen we de leerstof daarop aan. Het kind gaat dan zijn eigen leerlijn volgen en gaat (gedeeltelijk) los van de jaargroep. Een kind verlaat dan bijvoorbeeld de basisschool met een behaald eindniveau groep 6 voor rekenen en begrijpend lezen. Voor deze leerlingen is het verstandig een OPP op te stellen. Het eindperspectief wordt vastgesteld op basis van het IQ (indien bekend) en/of op basis van de uitslagen van eerdere meetmomenten. Omdat er voor een betrouwbare voorspelling minimaal drie meetmomenten nodig zijn, kiezen wij ervoor om pas vanaf half groep 5 een ontwikkelingsperspectief op te stellen. Als meetmomenten hanteren wij citoresultaten M3-E3-M4-E4-M5. Hiermee kan een leerrendementsprognose worden vastgesteld. Bij het opstellen van een OPP op een later moment in de schoolloopbaan van de leerling worden steeds de vijf laatste meetmomenten gehanteerd. 19
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Leerlingdossier Het leerlingdossier bevat de volgende gegevens: leerlingkaart, verslagen van onderzoeken, observaties en gesprekken met ouders en externe instanties, onderwijskundige rapporten, afgewikkelde handelingsplannen of OPP’s en eventuele andere vertrouwelijke informatie. Het leerlingdossier wordt beheerd door en is de verantwoordelijkheid van de interne begeleider. Voor ieder kind is een papieren en digitaal dossier (LOVS). Zorgmap De leerkracht draagt zorg voor de inhoud van de zorgmap. Wat zich in de zorgmap moet bevinden staat op de Inhoud Groepsmappen (zie bijlage). De leerkracht zorgt ervoor dat de benodigde informatie in orde is en bijgehouden wordt. De map zal minstens één keer per jaar tijdens de klassenconsultaties met de interne begeleider worden doorgenomen. Leerlingvolgsysteem (Cito / Esis) De toetsen worden volgens de toetskalender klassikaal door de leerkrachten afgenomen. De leerkracht zorgt zelf voor de toetsmaterialen en neemt de toetsen af volgens het toetsprotocol. (zie hoofdstuk over toetsen). De leerkracht kijkt de toetsen na en verwerkt ze in het computersysteem Esis / LOVS.
20
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
8 Advisering Vervolg Onderwijs In het kader van advisering voor leerlingen van groep 8 over de keuze van de richting voor het vervolg onderwijs hebben wij een protocol dat wij gebruiken. Dit protocol is in de bijlage opgenomen.
9 Contact met andere instanties
Samenwerkingsverband SWV Kop van Noord Holland De Henricusschool is onderdeel van het samenwerkingsverband Kop van Noord Holland. Samenwerkingsverband Kop van Noord Holland is een samenwerkingsverband met 81 scholen voor basisonderwijs en 3 scholen voor speciaal basisonderwijs. Samen zorgen zij voor een dekkend netwerk voor het primair onderwijs in de Kop van Noord Holland. De directeur en de intern begeleider vertegenwoordigen de school in het samenwerkingsverband. Er zijn zowel bijeenkomsten voor de directie als voor de interne begeleider.
Schoolmaatschappelijk werk (De Wering) Het team Schoolmaatschappelijk Werk is werkzaam voor alle voorschoolse voorzieningen en basisscholen in de kop van Noord-Holland. De medewerkers bieden consultatie en advies aan beroepskrachten en bieden ondersteuning aan ouders van kinderen van 0-12 jaar op het gebied van o.a. probleemverheldering, ondersteuning, hulpverlening en toeleiding naar passende hulp. Overige instanties De school werkt samen met diverse andere instanties. Gedacht kan worden aan logopedie, kinderfysiotherapie, behandelaars van dyslexie en andere deskundigen die betrokken zijn bij de zorg voor het kind. Samenwerking is van groot belang om hulp te laten slagen. Afstemming is hierin een belangrijk onderdeel.
21
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
10 Leer- en hulpmiddelen Orthotheek Een orthotheek is een verzameling systematisch geordend onderzoeks- en begeleidingsmiddelen, die gebruikt kan worden bij de speciale leerlingenbegeleiding voor kinderen met ontwikkelings-, leeren/of gedragsproblemen. De orthotheek kan gebruikt worden in de signaleringsfase en kan een hulpmiddel zijn bij de daaropvolgende fasen. De orthotheek biedt diagnostische middelen die ingezet kunnen worden bij nader onderzoek bij geconstateerde problemen. Daarnaast bevat het remediërende materialen voor verschillende vakgebieden en materialen voor talentvolle leerlingen. Het beheer en de uiteindelijke verantwoordelijkheid over de orthotheek liggen bij de interne begeleider.
11 Beleid en scholing Scholing IB De interne begeleider volgt jaarlijks een aantal cursussen of workshops om de kennis actueel te houden. Daarnaast neemt zij deel aan het overleg van interne begeleiders van Stichting Sarkon en van de scholengroep binnen het samenwerkingsverband. Scholing team Dit schooljaar wordt het team geschoold in het kunnen signaleren en handvatten bieden aan talentvolle leerlingen: meerkunners en hoogbegaafden. Daarnaast wordt het traject van opbrengst gericht werken verder uitgevoerd en geborgd en zal het team worden bijgepraat over de ontwikkelingen binnen het passend onderwijs.
12 Begroting 2014 Jaarlijks wordt een budget voor de IB begroot. Daarin worden aankopen voor het toetsen opgenomen en extra in te zetten materialen. Scholing en leerling onderzoeken worden begroot op de algemene begroting van de Henricusschool / Stichting Sarkon. Begroting IB 2014 Cito / LVS toetsen Eindtoets Materialen studie / orthotheek Overig IB materiaal Totale begroting IB
Begroot bedrag € 1500,€ 500,€ 250,€ 250,€ 2500,-
13 Planning interne begeleiding 2014-2015 Aandachtspunten vanuit de school? -
Meerkunners en hoogbegaafdheid Handelingsgericht werken
22
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 1 Taakomschrijving Interne Begeleider Er is op de H.Henricusschool één interne begeleider. De interne begeleider is onder verantwoordelijkheid van de directeur belast met het leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van het bovenschools zorgbeleid, de coördinatie en uitvoering van het zorgbeleid in de school, de begeleiding van leraren en is verantwoordelijk voor professionalisering. Resultaatgebieden 1. Bijdrage beleidsvoorbereiding bovenschoolse zorgbeleid. - Analyseert de zorgactiviteiten, toetsresultaten en leerlingbesprekingen en werkt op basis daarvan didactische leerlijnen uit; - Adviseert de directeur bij het ontwikkelen van onderwijs- en zorgbeleid in de school en het bovenschoolse zorgbeleid; - Adviseert de directeur t.a.v. de aanname van nieuwe (zorg)leerlingen; - Vertegenwoordigt de school in intern en extern overleg over zorgbeleid; - Stelt het bovenschools en school specifiek zorgplan op; - Levert een bijdrage aan de evaluatie van het zorgbeleid in de school, bij de werkgever en in het samenwerkingsverband. 2. Coördinatie en uitvoering zorgbeleid in de school. - Draagt zorg voor opzet en uitwerking van het leerlingvolgsysteem volgens afspraken in het zorgplan; - Stelt op basis van het zorgbeleid de jaarlijkse toetskalender op, bewaakt de uitvoering en verzamelt toetsgegevens en/of groepsoverzichten; - Organiseert onderzoek en speciale hulp m.b.t. zorgleerlingen, zorgt voor dossiervorming t.b.v. zorgleerlingen; - Ontwikkelt procedures, protocollen en afspraken m.b.t. leerlingenzorg en bewaakt deze; - Is voorzitter bij leerlingbesprekingen, groepsbesprekingen en het zorgoverleg en bereidt de bijeenkomsten voor; - Coördineert aanmeldingen en verwijzingen van leerlingen; - Organiseert en neemt deel aan intern en extern overleg m.b.t. zorgleerlingen; - Coördineert activiteiten m.b.t. schoolverlaters, bewaakt de procedure van aanmelding voor het LWOO/praktijkgericht onderwijs; - Coördineert de terugplaatsing van leerlingen vanuit het speciaal onderwijs in het basisonderwijs. 3. Begeleiding leraren. - Ondersteunt bij het zoeken van lesmateriaal voor remedial teaching; - Adviseert over zorgleerlingen, didactische vragen, e.d. en organiseert collegiale consultatie; - Begeleidt en coacht bij het analyseren van gegevens over de ontwikkeling van leerlingen, het opstellen en uitvoeren van handelingsplannen en het bewaken van het vervolg daarop; - Begeleidt en coacht in het afnemen van eenvoudige diagnostische toetsen en het invullen van observatieformulieren; - Observeert klassensituaties teneinde advies te geven voor aanpak van een zorgleerling; - Ondersteunt in de contacten met ouders/verzorgers van zorgleerlingen. 4. Professionalisering. - Houdt de voor het beroep vereiste bekwaamheden op peil en breidt deze zo nodig 23
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 uit; - Neemt deel aan scholings- en ontwikkelingsactiviteiten en o.a. collegiale consultatie; - Bestudeert relevante vakliteratuur. Kader, bevoegdheden, & verantwoordelijkheden Beslist bij/over: het analyseren van de zorgactiviteiten, toetsresultaten en leerlingbesprekingen en het op basis daarvan uitwerken van didactische leerlijnen, het opstellen van het bovenschools en schoolspecifieke zorgplan, het zorg dragen voor opzet en uitwerking van het leerlingvolgsysteem volgens afspraken in het zorgplan, het observeren van klassensituaties teneinde advies te geven aan leraren voor aanpak van een zorgleerling. Kader: het zorgplan en beleidslijnen van de school. Verantwoording: aan de directeur van de school voor wat betreft de kwaliteit van de bijdrage aan de ontwikkeling van het bovenschoolse zorgbeleid, van coördinatie en uitvoering van het zorgbeleid in de school, van begeleiding van leraren en van de professionalisering. Kennis en vaardigheden - Algemeen theoretische en praktische vakinhoudelijke, didactische en pedagogische kennis; - Inzicht in de taak, organisatie en werkwijze van de school; - Vaardigheid in het coachen en begeleiden van leraren; - Vaardigheid in het gebruik van relevante gesprekstechnieken; - Vaardigheid in het motiveren van anderen; - Vaardigheid in het opzetten van plannen en het geven van adviezen. Contacten - Met leraren over de begeleiding van zorgleerlingen om af te stemmen; - Met leraren over de ondersteuningsvraag en de begeleiding van leerlingen om afspraken te maken; - Met externe organisaties over de begeleiding van zorgleerlingen om overleg te voeren en af te stemmen; - Met bovenschoolse organisaties (SWV en Platform WSNS) en netwerkcontacten van intern begeleiders over het bovenschoolse zorgbeleid om af te stemmen; - Met de directie over de kaders waarbinnen de leerlingenzorg plaats moet vinden om te adviseren. Voorwaarden waar een IB-er aan moet voldoen In het bezit zijn van een relevante opleiding of bereid zijn tot scholing. Bovenstaande taken kunnen uitvoeren of bereid zijn deze te leren. Breed georiënteerd zijn in het basisonderwijs, kennis of ervaring hebben meerdere groepen. Energiek, stressbestendig, kunnen relativeren en collegiaal zijn. Goede contactuele eigenschappen hebben Doelgericht en planmatig kunnen werken In staat zijn grote lijnen te zien in de organisatie en beleidsmatig te denken Draagvlak hebben en vertrouwen ervaren binnen het team
24
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 2- Format Groepsplan 3-8
Groep:
Periode:
Leerkracht:
Evaluatiedatum:
Vakgebied:
Groepsplan nummer
Datamuur Instructieonafhankelijk
Instructiegevoelig (basisgroep)
Instructieonafhankelijk
Instructiegevoelig (basisgroep)
Instructieafhankelijk
Namen van de leerlingen Leerdoel: wat wil ik in deze periode bereiken met: Resultaatgericht: Vaardigheidsgroei CITO van…..punten Inhoudelijk met voldoende beheersing volgens de methodenorm
Instructieafhankelijk
Onderwijsbehoeften leerlingen Groep
Instructieonafhankelijk
Aanpak: hoe geef ik instructie en begeleiding; welke materialen, leerstof, middelen zet ik in? Instructie: Materialen en leerstof: Werkvormen:
Instructiegevoelig (basisgroep)
Instructie: Materialen en leerstof: Werkvormen:
Instructieafhankelijk
Instructie: Materialen en leerstof:
Organisatie: hoe organiseer ik het, wie en waar, wanneer
Evaluatie: hoe en wanneer evalueer ik. Cito januari en juni Tussenevaluatie rond de herfstvakantie en Pasen Na elke methodetoets een tussentijdse evaluatie via de methodeuitdraai, tijdelijke aanpassingen zie dagplanning Observatie van de aanpak
Werkvormen: Diagnostisch gesprek indien nodig
25
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Gezamenlijke start van de les: Doel, overzicht van de les, voorkennis ophalen Groepsinstructie alle leerlingen Zelfstandige verwerking Instructie en begeleide oefening instructieonafhankelijk Instructiegevoelig klassikale instructie: Zelfstandige verwerking:
Instructiegevoelig
Verlengde instructie en begeleid oefenen voor de risicoleerlingen Instructieafhankelijk
Feedbackronde door de leerkracht Feedback geven op de opdrachten
Zelfstandig verwerking:
Zelfstandige verwerking
Feedbackronde door leerkracht Feedback geven op de opdrachten
Gezamenlijke afsluiting: Wat hebben we geleerd?
Evaluatie Groep
Is het gestelde doel bereikt?
Is de instructie / begeleiding geboden als gepland?
Is de organisatie verlopen als gepland?
Zijn de juiste toetsinstrumenten gebruikt?
Instructie onafhankelijk Instructie gevoelig Instructie afhankelijk
26
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 3- Format Groepsplan kleuters
Groep:
Periode:
Leerkracht:
Evaluatiedatum:
Vakgebied: Taal
Groepsplan nummer
Doelen
Aanvullende doelen
Waar wil ik in deze periode met alle kinderen aan werken? Welke doelen moeten terugkomen in mijn activiteiten?
Welke doelen zijn nog niet bereikt en komen niet meer specifiek aan de orde? Welke doelen vragen een meer intensieve begeleiding? Voor welke kinderen?
Ontluikende en beginnende geletterdheid Boekoriëntatie Verhaalbegrip Functies van geschreven taal Relatie tussen gesproken en geschreven taal Taalbewustzijn en alfabetisch principe
Aanpak/gerichte begeleiding/organisatie Op welke manier geef ik extra ondersteuning en begeleiding?
Resultaten/evaluatie 1.
2.
3.
Zijn de gestelde doelen voldoende aan bod gekomen? Zijn de aanvullende doelen voldoende aan bod gekomen? Is de aanpak/gerichte begeleiding/organisatie verlopen volgens plan?
Ontluikende en beginnende geletterdheid Namen:
Mondelinge taal en woordenschat
Mondelinge taal en woordenschat
Spraakontwikkeling Woordenschat Gesprekken voeren Verhalen vertellen Vragen stellen
Namen:
Luisteren en auditieve waarneming
Luisteren en auditieve waarneming
Kritisch luisteren Rijmen Auditieve analyse
Namen:
Specifieke doelen plusgroep Namen:
27
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Groep:
Periode:
Leerkracht:
Evaluatiedatum:
Vakgebied: Rekenen
Groepsplan nummer
Doelen
Aanvullende doelen
Waar wil ik in deze periode met alle kinderen aan werken? Welke doelen moeten terugkomen in mijn activiteiten?
Welke doelen zijn nog niet bereikt en komen niet meer specifiek aan de orde? Welke doelen vragen een meer intensieve begeleiding? Voor welke kinderen?
Getalbegrip Omgaan met de telrij Werken met telbare hoeveelheden Erbij en eraf 1 of 2 Werken met getalsymbolen.
Meten Vergelijken en ordenen (lengte, omtrek, inhoud en gewicht) afpassen Chronologie Patronen en cycli
Meetkunde Oriënteren en lokaliseren Construeren Opereren met vormen en figuren.
Aanpak/gerichte begeleiding/organisatie Op welke manier geef ik extra ondersteuning en begeleiding?
Resultaten/evaluatie 4.
5.
6.
Zijn de gestelde doelen voldoende aan bod gekomen? Zijn de aanvullende doelen voldoende aan bod gekomen? Is de aanpak/gerichte begeleiding/organisatie verlopen volgens plan?
Getalbegrip Namen:
Meten Namen:
Meetkunde Namen:
Specifieke doelen plusgroep Namen:
28
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 4- Didactisch groepsoverzicht groep 3 t/m 8 Groep: Leerkracht: Naam leerling
Datum:
Vakgebied:
Periode:
Methode:
Toets 1
Toets 2
Toets 3
Toets 4
Doel
Leerling in beeld
LVS juni:
LVS jan:
LVS juni:
methode geb.
in VS
Inclusief foutenanalyse
VS
VS
VS
Niveau
Niveau
Niveau
Onderwijsbehoeften
Basis Verl.in. Plus
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 5- Didactisch groepsoverzicht groep 1-2 Groep:
Datum:
Leerkracht:
Periode:
Naam leerling
Leerling in beeld
Toets 1
Toets 2
Doel
Onderwijsbehoeften
Relevante gegevens vanuit gesprekken, observaties en leerlingvolgsysteem
LVS jan M2:
LVS juni E2:
in VS
VS
VS
Welke ondersteuning en begeleiding heeft een kind nodig?
Niveau
Niveau
Soc.em./spel
Taal
Rekenen
Motoriek
TVK
RVK
TVK
RVK
TVK
RVK
Soc.em./spel
Taal
Rekenen
Motoriek
30
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 6 – Stappenplan Groepsplan en DGO Stap 1: augustus “Oude leerkracht” voor warme overdracht: Open het DGO van het afgelopen leerjaar. Verander de groep, de naam van de leerkracht, de datum en de periode (augustus-januari) in de kopbalk. Verwijder de toetsgegevens in de kolommen van Toets 1 en Toets 2. Knip de gegevens uit de kolom van Toets 3 en plak deze in kolom van Toets 1. Stel het doel voor de toets van januari vast (in kolom Doel) en geeft onder het kopje Doel de toets mee (dus bijv. M5). Verwijder de gekleurde evaluatiegegevens en vul eventueel de onderwijsbehoeften aan. (Onderwijsbehoeften: wat zie ik jou als lkr. doen met betrekking tot de leerling, dus concreet waarneembaar gedrag). “Nieuwe leerkracht” voor begin nieuwe schooljaar: Maak het groepsplan nr. 1 voor de periode augustus-januari met als evaluatiedata oktober (rond de herfstvakantie) en januari. Cluster de leerlingen in de drie groepen: de basisgroep (instructiegevoelig/III), de bovengroep (instructie-onafhankelijk/I en II) en de ondergroep (instructieafhankelijk/IV en V). Bepaal per groep wat de gemiddelde vaardigheidsgroei van die groep moet zijn (elke groep kan een eigen vaardigheidsgroei hebben) en wat de groep moet laten zien op de methodegebonden toetsen. Beschrijf voor de basisgroep de onderwijsbehoeften. Verwijs bij de andere groepen naar de basisgroep en geef aan wat afwijkend is. Bepaal bij de bovengroep en de ondergroep de aanvullende doelen.
Stap2: herfstvakantie Evalueer tussentijds het groepsplan en pas aan in een andere kleur. Bedenk: als ik doorga op dezelfde voet, gaat de leerling het doel dan bereiken? Deel leerlingen eventueel in een andere groep in. Geef aan op het groepsplan nummer 1 +2 en sla op!
Stap 3: januari-februari Na de Citotoets evalueer je het DGO en het groepsplan. DGO: noteer bij Toets 2 de resultaten van de toets en vermeld in de kolom “Onderwijsbehoeften” in een andere kleur of het doel behaald is. Sla dit DGO op als evaluatie. Open het DGO opnieuw, verwijder de evaluatie en stel een nieuw Doel (+ toets, dus bijv. E5) vast. Vermeld bij Toets 4 het gemiddelde van de methodetoetsen van de afgelopen periode. Pas de onderwijsbehoeften aan (leerkrachtgedrag!). Vermeld in de kopbalk de nieuwe periode (februarijuni). Sla het nieuwe DGO op. Groepsplan: evalueer het groepsplan en sla op. Stel een nieuw groepsplan op (nr. 3) op basis van het nieuwe DGO. Evaluatiedata in april (rond Pasen) en juni.
Stap 4: april Evalueer tussentijds het groepsplan (zie stap 3, het aangepaste plan wordt nu nr. 3+ 4).
Stap 5: juni Vermeld in het DGO in de kolom Toets 3 de resultaten van de Citotoets van juni. Evalueer in de kolom “Onderwijsbehoeften” of het doel per leerling is behaald (zie ook stap 4). Sla de evaluatie op en gebruik deze bij de overdracht naar de volgende leerkracht (papier en digitaal!). Zie ook weer stap 1. Evalueer het groepsplan en sla op. NB: Doe telkens een kopie van het DGO en het groepsplan in het postbakje van Monique.
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 7- Inhoud groepsmappen Groepsmap / Klassenboek Inhoudsopgave Bladwijzer met bijzonderheden van de kinderen zoals allergie, ziektes, enz. Genummerde tabbladen met daarachter in ieder geval: 1) Alle inlogcodes Plattegrond van de klas Telecomlijst uit Esis Groepsoverzichtslijst uit Esis 2) DGO’s / Groepsplannen 3) Dagschema’s en Zorgroosters 4) Activiteitenrooster school 5) Hulpouders en hun taken Klassenouderprotocol 6) Diversen, zoals taakbeleid
Zorgmap In deze map zitten in ieder geval: 1) Groepsplannen 2) Handelingsplannen individueel 3) Kopie dyslexie-verklaringen 4) Informatie over zorgleerlingen in de groep (onderzoeksverslagen en dergelijke)
Notatiemap In deze map zitten in ieder geval: 1) Overzichten methodegebonden toetsen 2) Overzichten scol 3) Overzichten OVM (indien kleutergroepen) 4) Eventueel overzichten Cito (anders in Esis of LOVS)
32
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 8- Advisering Vervolg Onderwijs
Toetsing, analyse en verwijzing – groep 7
Directie September groep 7
Maart groep April groep 7
April groep 7 April groep 7 Mei groep 7
Mei / Juni groep 7
Juni groep 7 Juni groep 7
IB
Lkr groep 7 / 8
Ouders
De ouders worden tijdens een informatiebijeenkomst geïnformeerd over de procedure m.b.t. de eindtoetsen en de verwijzing. Zij ontvangen hierbij de schoolbrochure ‘verwijzing’. De LK en de IB analyseren per individueel kind de opbrengsten van het leerlingvolgsysteem. In het interne zorgteam (IB, dir & lkr) wordt per leerling een prognose voor de uitstroom vastgesteld op basis van huidige situatie. Deze prognose is voor intern gebruik. Deze wordt in het groepsoverzicht geplaatst. Het interne zorgteam stelt het programma en de volgorde en momenten van toetsing vast. Ouders krijgen van de leerkracht een informatiebrief m.b.t. de entreetoets. Leerkracht neemt cito entreetoets af. (alleen de verplichte onderdelen) De leerkrachten en IB analyseren de cito entreetoets per leerling individueel. Gegevens worden vergeleken met cito lvs E6 / M7 / E7. Er wordt een groepsoverzicht gemaakt met een uitval per vakgebied. Het groepsoverzicht wordt aangepast. In het interne zorgteam worden de leerlingen besproken. Er wordt op basis van de entreetoets een voorlopig prognose vastgesteld. (voor intern gebruik) De leerkrachten maken een groepsplan voor groep 8. De leerkracht neemt hierin op het oefenen van de vraagstelling cito. (bijv. oefenboekjes cito BL)
33
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Toetsing, analyse en verwijzing – groep 8 Directie September groep 8 Oktober / november groep 8 November groep 8
November groep 8
November groep 8 November/december groep 8
November/december groep 8 Januari groep 8 Januari groep 8 Januari / Februari groep 8 Februari groep 8 Februari groep 8
Februari groep 8 Februari / maart groep 8
April groep 8 Mei groep 8 Mei / juni groep 8
IB
Lkr groep 7 / 8
Ouders
De ouders krijgen schriftelijk de uitslag van de entreetoets en de prognose o.b.v. de entreetoets. De leerkracht organiseert de NIOtoets. De leerkrachten en IB analyseren de NIO toets per leerling individueel. Gegevens worden vergeleken met cito lvs M7 / E7 en de entreetoets. Het groepsoverzicht wordt aangepast. De leerkracht past het groepsplan (indien nodig) aan. In het interne zorgteam worden de leerlingen besproken. Er wordt op basis van de NIO-toets een voorlopig advies vastgesteld. De ouders krijgen van de leerkracht een week voorafgaand aan het oudergesprek schriftelijk de uitslag van de NIO-toets en het voorlopig schooladvies. In de bijlage ontvangen ouders: Uitslag IQ-onderzoek Uitslag NIO Uitslag leermotivatietest Advies van de NIO De leerkracht voert oudergesprekken. De leerkracht neemt Cito lvs M8 af. De leerkracht past het groepsplan aan. De leerkrachten en IB analyseren de cito M8 per leerling individueel. Het groepsoverzicht wordt aangepast. In het zorgteam worden de leerlingen besproken en wordt er m.b.v. de gegevens en het definitief schooladvies vastgesteld. Het groepsoverzicht wordt aangepast. De ouders krijgen van de leerkracht een week voorafgaand aan het oudergesprek schriftelijk het definitief schooladvies. Definitief adviesgesprek. Opgave en plaatsing. De school informeert de leerlingen en ouders over open dagen. De leerlingen en ouders bezoeken open dagen van het VO. De leerkracht neemt de eindtoets groep 8 af. De leerkrachten en IB maken een trendanalyse van de eindtoets. Zij evalueren het traject. Aan het MT/ team wordt de trendanalyse teruggekoppeld.
34
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
Bijlage 9 Overgangsprotocol groep 1-8
Overgangsprotocol Afspraken bij doorstroming van groep naar groep Hippolytushoef augustus 2014
35
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1
Inleiding
Hoofdstuk 2
Uitgangspunten Henricusschool
Hoofdstuk 3
Stappenplan bij besluitvorming
Hoofdstuk 4
Doorstroming groep 1-2 en 2-3
Hoofdstuk 5
Doorstroming groep 3-8
36
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Hoofdstuk 1
Inleiding
De wet op het Primair onderwijs schrijft voor dat ieder kind recht heeft op een ononderbroken ontwikkeling. In beginsel doorlopen leerlingen de basisschool in 8 jaar. Binnen de leerstofblokken van een methode differentiëren we naar tempo, naar niveau, naar leertijd en naar instructiebehoefte. Indien nodig, proberen we na het leerstofblok uitvallende leerlingen de gestelde minimumdoelen te laten behalen. Tegen het einde van het schooljaar wordt de definitieve balans opgemaakt. Dat betekent voor bijna alle kinderen overgang naar de opvolgende groep en voor een enkeling een doublure. Omdat een doublure een ingrijpende gebeurtenis is voor een leerling, moet de keuze zorgvuldig gemaakt worden. Voor- en nadelen moeten goed overwogen worden, aan de hand van duidelijke criteria, die in een vroeg stadium met de ouders moeten worden besproken. Dit overgangsprotocol geeft duidelijkheid over de procedure, die gevolgd wordt op de Henricusschool bij de besluitvorming. In de schoolgids wordt melding gemaakt van de aanwezigheid van dit protocol en de bedoeling er van. Bovendien wordt in de schoolgids aangegeven dat er in sommige gevallen beredeneerd afgeweken kan worden van het overgangsprotocol. De beslissing tot afwijking van het protocol wordt genomen door de directie. In dit overgangsprotocol is speciale aandacht voor de kleuters, geboren in de maanden oktober/november/december. Bij deze “najaarskleuters” is de afweging, waarbij de geboortedatum de beslissing gaf over wel of niet doorstromen naar de volgende groep, niet meer van toepassing. In principe kunnen leerlingen, die jarig zijn voor 1 januari, doorstromen naar de volgende groep, maar het is niet dat de datum van 1 januari die bepalend is, maar de persoonlijke ontwikkeling van de kleuter. In een belangrijk aantal gevallen heeft een extra periode van 6 of 7 maanden effect op kinderen, vooral als de kinderen gericht gestimuleerd worden op de gebieden waarop de ontwikkeling onvoldoende tot stand is gekomen. Voor die kinderen is het goed, want vervolgens kunnen ze zonder problemen de basisschool vervolgen. Tegelijkertijd moeten we constateren dat kleuterbouwverlenging niet altijd het beoogde effect heeft. Een belangrijk aantal kinderen met kleuterbouwverlenging blijkt het vervolgens op het einde van groep 3 opnieuw moeilijk te hebben. Dit protocol is opgesteld om de keuze voor deze groep leerlingen verantwoord te nemen.
37
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Hoofdstuk 2
Uitgangspunten m.b.t. doubleren
Op de Henricusschool hanteren we de volgende uitgangspunten: o
Kinderen kunnen in principe eenmaal doubleren op onze school.
o
Doubleren komt voor in groep 1 t/m 4. Incidenteel in andere groepen.
o
Het doubleren in een groep is vooral bedoeld voor leerlingen, die wat betreft de resultaten op hun tenen lopen, terwijl er wel voldoende capaciteiten aanwezig (b)lijken te zijn.
o
Voor kinderen die regelmatig ziek zijn (geweest) of zich door problemen thuis en/of op school minder hebben ontwikkeld dan op grond van hun capaciteiten verwacht mag worden, kan een doublure een goede oplossing zijn.
o
Bij kinderen met een gediagnosticeerde leer- of gedragsstoornis of een beperking zijn we terughoudend wat betreft doubleren. Bij deze kinderen zal via het overleg in het ondersteuningsteam (zie zorgbeleidsplan van de Henricusschool) bekeken moeten worden, of de achterliggende prestaties verband houden met de stoornis of beperking.
o
Om de wenselijkheid van een doublure vast te stellen, spelen de omvang van de tot nu toe uitgevoerde extra hulp en de resultaten hiervan een rol.
o
Om te komen tot een besluit van doubleren maken we gebruik van de resultaten vanuit: 1. Cito LOVS en Esis-Leerlingvolgsysteem (toetsregistratiesysteem) 2. Observaties wat betreft de sociaal-emotionele ontwikkeling en de werkhouding. Voor de groepen 1-2 hanteren wij hierbij het signaleringsinstrument van de methode Kleuterplein en de zichtbare ontwikkeling van het kind. 3. Resultaten op methode gebonden toetsen (hoofd)rekenen, begrijpend lezen, taal, spelling en technisch lezen. 4. Protocol dyslexie 5. Eventueel rapportage van externen
o
M.b.t. de besluitvorming t.a.v. doubleren wordt altijd zorgvuldig overlegd met ouders. In maart wordt met ouders de gedachte aan een doublure besproken. Daarbij worden de redenen genoemd en wordt de procedure uitgelegd. In juni wordt definitief besloten of een kind doubleert. Bij dit besluit zijn altijd het OT en de betrokken. In het begin van het nieuwe schooljaar wordt het plan van aanpak voor het betreffende kind met de ouders besproken. Na 3 maanden vindt een evaluatie met de ouders plaats.
o
In bijzondere gevallen wordt er beredeneerd afgeweken van dit overgangsprotocol. Het besluit hiertoe wordt genomen door het OT.
38
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Hoofdstuk 3
Stappenplan
Bij de besluitvorming over een doublure worden de volgende stappen genomen: 1. De groepsleerkracht maakt met betrekking tot zijn / haar advies zoveel mogelijk gebruik van diverse feitelijke gegevens: bijvoorbeeld genormeerde toetsen en observaties. Het vakkundige oordeel van de leerkracht speelt een belangrijke rol bij de beslissing tot doorstroming of doublure. De groepsleerkracht bespreekt aan de hand van deze gegevens de leerling met de interne begeleider tijdens de individuele leerlingbespreking. (liefst onder schooltijd. Collega neemt groep over) Inhoud van dit gesprek is: o Welke toetsgegevens zijn bekend? o Zijn er overige gegevens bekend, bijv. van een voorschools traject, externe onderzoeken, intakegesprek met ouders? o Over welk ontwikkelingsgebied maakt de leerkracht zich het meeste zorgen, welke hulp is daarvoor gegeven en wat waren de opbrengsten van deze extra hulp? (handelingsplannen/groepsplannen) o Is het bekend hoe de ouders de ontwikkeling van hun kind beoordelen? 2. Tijdens de reguliere ouder gesprekken in maart brengt de leerkracht de eventuele doublure ter sprake bij de ouders. Inhoud van dit gesprek is: o Evaluatie van het handelings- en/of groepsplan van de afgelopen periode. o Wat zijn de argumenten van de leerkracht voor een eventuele doublure? o Wat is de voorlopige reactie van de ouders hierop? o Vaststellen van een nieuw handelingsplan. o Leerkracht brengt ouders op de hoogte van de procedure (overgangsprotocol) Van dit gesprek maakt de leerkracht een verslag, dat door ouders ondertekend wordt. (zie hoofdstuk 6 formulieren). 3. De leerkracht stelt aan de hand van stap 1 en 2 het OT op de hoogte van de voorgenomen doublure. 4. Mocht de leerkracht van mening blijven dat doublure de beste optie is voor de leerling, dan bespreekt hij /zij dit uiterlijk in juni met het OT. Het OT is eindverantwoordelijk voor het uitvoeren van de juiste procedure en neemt uiteindelijk het definitieve besluit. 5. In juni worden de ouders uitgenodigd voor een gesprek met het OT, waarin de uiteindelijke beslissing wordt besproken. Van dit gesprek wordt een verslag gemaakt dat door de ouders, de directie ondertekend wordt. Onderdeel van dit gespreksverslag is een plan van aanpak, waarin wordt aangegeven hoe de leerling in het volgende jaar wordt opgevangen. Op grond hiervan maakt de (nieuwe) leerkracht een individueel plan, waarin aangegeven wordt op welk onderdeel, hoe, wanneer en door wie dit gegeven wordt. 6. Na de zomervakantie (november) vindt een evaluatiegesprek plaats met het OT, de leerkracht en ouders. Ook van dit gesprek wordt een verslag gemaakt dat door de directie en door de ouders wordt ondertekend. De beslissing voor een doublure ligt bij de school. We gaan er van uit dat de school de ouders heeft kunnen meenemen in het proces van besluitvorming via bovenstaande stappen. Ouders zijn echter verantwoordelijk voor hun kind. Als zij niet akkoord gaan met het door de directie genomen besluit,
39
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 kan deze hen adviseren uit te zien naar een andere school, die beter aansluit bij dat wat de ouders van de school verlangen met het oog op de begeleiding van hun kind.
40
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Hoofdstuk 4
Overgang groep 1-2 en 2-3
Groep 1 en 2 Algemeen De kinderen die in okt-nov-dec in groep 1 komen worden voor het 2e tien minutengesprek in maart uitvoerig besproken met de kleuterleerkrachten. De school garandeert een ononderbroken ontwikkeling. Voor deze leerlingen geldt dat doorstroom naar groep 2 uitsluitend plaatsvindt als de leerling voldoende toegerust is voor het aanbod in groep 2. In groep 1 kan onderscheid gemaakt worden tussen kinderen: a. Onrijpe kinderen (herfst kinderen) b. Kinderen met een beperkte ontwikkelingsmogelijkheid c. Kinderen die op niveau zijn d. Kinderen die nog geen vijf jaar zijn maar verder zijn dan hun leeftijdsgenoten Een kind genoemd onder punt a. scoort op een aantal aspecten onvoldoende of twijfelachtig. Hier wordt onder andere gekeken naar sociaal-emotionele ontwikkeling, zelfstandigheid, concentratie, motoriek, cognitieve ontwikkeling en dergelijke. De kinderen genoemd onder c en d gaan door naar groep 2. Het serieus nemen van een overgangsbeslissing begint bij ons in maart van het groep-1 jaar. De kinderen worden gevolgd door observaties van de leerkracht met behulp van het signaleringsinstrument van de methode Kleuterplein. Bij de jongste kleuters is dit ook het peilinstrument. Communicatie naar ouders bij twijfel overgang groep 1-groep 2. Mochten er twijfels ontstaan dan worden ouders daarvan op de hoogte gesteld tijdens een gesprek op school in maart. Gekoppeld aan die beslissing geven we ook aan hoe we het kind bij de groep 1 verlenging willen begeleiden. Daarbij kan het gaan om het kind de gelegenheid te geven zich verder te ontwikkelen of het bieden van speciale begeleiding. Dit wordt tijdig kortgesloten en overlegd (zie hoofdstuk 3 stappenplan). De uiteindelijke beslissing ligt bij de school. Groep 2 en 3 De Cito-toetsen Rekenen en Taal voor Kleuters worden afgenomen in groep 2 (M-toets en E-toets). Alle kinderen worden na toetsing besproken. Daarnaast worden kinderen gevolgd met behulp van het signaleringsinstrument van Kleuterplein. Voldoende profiel: Cito I-II- III-score Twijfelachtig profiel: lage III-scores in combinatie met één IV of V-score Onvoldoende profiel: meerdere IV-V-scores Observatielijsten Kleuterplein Als de ontwikkelingen in de observatielijsten niet op het gewenste niveau zijn, kan besloten worden tot doublure. Om deze beslissing te kunnen nemen kijkt de leerkracht naar de volgende aspecten: • De werkhouding van het kind moet goed zijn; een kind moet langere tijd achter elkaar door kunnen blijven werken, binnen een bepaalde tijd zijn taak af hebben en gemotiveerd zijn om te werken. Het kind moet ook uit zichzelf regelmatig kiezen voor ontwikkelingsmaterialen en moeilijke spelletjes. • Het kind moet een goede concentratie hebben, een brede belangstelling hebben en goed gemotiveerd zijn om naar groep 3 te gaan. • Het kind moet emotioneel stabiel zijn en zelfvertrouwen hebben. • Wat de motoriek betreft, moet een kind de fijne motoriek beheersen omdat het moet leren schrijven. 41
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 • Hoe is de sociale ontwikkeling van het kind; speelt het met kinderen van groep 2, voelt het zich thuis bij deze leeftijdsgroep en is de leerling ook door andere kinderen in de groep opgenomen. • Hoe staat het kind in de spelontwikkeling; is er sprake van gevorderd rollenspel, zoekt het kind ook naar extra uitdagingen in het spel, kiest het ook voor moeilijke activiteiten. • De taalontwikkeling is erg belangrijk; spreekt de leerling in goed opgebouwde zinnen, heeft het een rijke woordenschat, beheerst het kind de leesvoorwaarden Vooral de auditieve analyse en synthese moet geautomatiseerd zijn. • Op het gebied van de rekenontwikkeling moet een kind goed kunnen tellen, meten, wegen en logisch kunnen denken. Het moet de rekenvoorwaarden beheersen. Communicatie naar ouders bij twijfel overgang groep 2-groep 3 Eventuele twijfel over de voortgang naar groep 3 wordt in februari / maart aan de ouders kenbaar gemaakt. De hierboven besproken procedure wordt aan de ouders meegedeeld. Gekoppeld aan die beslissing geven we ook aan hoe we het kind bij de groep2 verlenging willen begeleiden. Daarbij kan het gaan om het kind de gelegenheid te geven zich verder te ontwikkelen of het bieden van speciale begeleiding. Dit wordt in het groepsplan of eventueel in een individueel handelingsplan vastgelegd. Met het oog op een ononderbroken ontwikkeling is het van belang dat een kind, die voor de tweede keer groep 2 doet, een aangepast programma krijgt zodat het kind een goede start kan maken in groep 3. N.B. De inspectie spreekt van kleutergroepverlenging indien een leerling op de teldatum van 1 oktober in groep 3 zeven jaar of ouder is en groep 3 voor de eerste keer doet. Bij de berekening van het percentage kleutergroepverlenging laat de inspecteur zittenblijvers in groep 3 dus buiten beschouwing.
42
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 Hoofdstuk 5: overgang groep 3-8 Groep 3 t/m 8 De rapportgegevens zijn enerzijds gebaseerd op leerkrachtobservaties en methodegebonden toetsen en anderzijds op de methode-onafhankelijke toetsen van Cito. De leerlingen worden gedurende de gehele schoolloopbaan individueel gevolgd op de diverse vakgebieden middels de methodeonafhankelijke Cito-toetsen. Indien er een discrepantie is tussen de Cito-uitslagen en methode gebonden toetsen dan volgt er uitleg (tijdens bv. rapportageavond) door de leerkracht. Doublures vanaf groep 5 vinden alleen plaats in uitzonderlijke gevallen. Groep 3: Voldoende profiel: Cito I-II-III-score / methode gebonden toetsen zijn voldoende - goed Beheerst AVI E3 of meer Twijfelachtig profiel: AVI M3 + lage III-scores in combinatie met één IV of V -score in M toets en /of E toets. Onvoldoende profiel: Meerdere IV-V-scores in combinatie met AVI M3 of lager / onvoldoende resultaten bij methode gebonden toetsen. Groep 4: Voldoende profiel: Cito I-II-III-score / methode gebonden toetsen zijn voldoende - goed Beheerst AVI E4 of meer Twijfelachtig profiel: AVI M4 of lager + lage III-scores in combinatie met één IV of V-score in M toets en /of E toets. Onvoldoende profiel: Meerdere IV-V-scores in combinatie met AVI M4 of lager / onvoldoende resultaten bij methode gebonden toetsen. Groep 5: Voldoende profiel: Cito I-II-III-score / methode gebonden toetsen zijn voldoende - goed Beheerst AVI E5 of meer Twijfelachtig profiel: AVI M5 of lager + lage III-scores in combinatie met één IV-of V-score in M toets en /of E toets. Onvoldoende profiel: Meerdere IV of V-scores in combinatie met AVI M5 of lager / onvoldoende resultaten bij methode gebonden toetsen. Groep 6 t/m 8: Voldoende profiel: Cito I-II-III-scores/ methode gebonden toetsen zijn voldoende - goed Twijfelachtig profiel: lage III-scores in combinatie met één IV of V-score in M toets en /of E toets. Onvoldoende profiel: Meerdere IV of V-scores / onvoldoende resultaten bij methode gebonden toetsen.
43
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016 EXTRA: Bij het twijfelachtige of onvoldoende profiel kunnen de volgende factoren meewegen:
Leeftijd
Postuur
Lichamelijke conditie (o.a. snel moe?)
Schoolloopbaan (bv. steeds twijfelachtig over)
Relaties (heeft de leerling vriendjes in de groep, komt hij bij doublure bij een jonger broertje/zusje)
Sociaal emotionele ontwikkeling
Werkhouding ( w.o. ook motivatie en faalangst)
Interesse
Gezinssituatie
Schoolorganisatie (grote/kleine groep, rustige/drukke groep e.d.)
Evt. aanwezige onderzoeksgegevens
Intelligentiegegevens (IQ-onderzoek)
Leerstoornissen
Mening van de ouders
Rapport
44
Zorgplan H.Henricusschool 2015-2016
45