Zitting 1972-1973 - 12 0 0 0 G VASTSTELLING VAN DE BEGROTING VAN HET STAATSBEDRIJF DER POSTERIJEN, TELEGRAFIE EN TELEFONIE EN DE RIJKSPOSTSPAARBANK VOOR HET DIENSTJAAR 1973 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VERKEER EN WATERSTAAT 's-Gravenhage, 2 augustus 1973.
MET BIJLAGE Nr. 9 Inleiding
In de begroting van het Staatsbedrijf der PTT voor 1973 is opgenomen een bedrag van 92 min. gld. als meeropbrengst van in dat jaar nog te treffen tariefmaatregelen. Deze meeropbrengst was noodzakelijk om zowel de financiering van het benodigde investeringsbedrag ad 998 min. gld. als een bijdrage aan de schatkist van 87 min. gld. veilig te stellen. De voorgenomen tariefmaatregelen heeft de Regering getoetst aan haar beleid waarin de bestrijding van de inflatie een hoge prioriteit geniet. In verband hiermede stelt de Regering zich op het standpunt dat zij ten aanzien van de verhoging van tarieven van overheidsbedrijven terughoudendheid dient te betrachten. Dit standpunt heeft er toe geleid de geraamde meeropbrengst van 92 min. gld. te reduceren tot 51 min. gld. Tariefmaatregelen
Aan de Heer Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Bij beantwoording van de vraag welke tarieven van de PTT voor verhoging in aanmerking komen heeft de Regering zich voornamelijk laten leiden door overwegingen van sociaal-maatschappelijke aard. Onder meer is getracht de activiteiten van organisaties en instellingen die zich bewegen op het terrein van de cultuur, de recreatie en de opinievorming zoveel mogelijk te ontzien. Deze overwegingen hebben er toe geleid dat bij de Postdienst de tarieven voor briefkaarten en drukwerken ongewijzigd blijven, terwijl ook de jaarlijkse verhoging van de tarieven voor partijen drukwerken (incl. periodieken en dagbladen) tot 1 januari 1975 buiten beschouwing blijft. Voor de Postdienst zijn de tariefmaatregelen derhalve in hoofdzaak beperkt gebleven tot de brieven, de pakjes en de postpakketten. Van de losse post zullen de tarieven worden verhoogd voor de brieven tot 20 gram van 35 cent naar 40 cent, met daarop aansluitend een verhoging van de hogere gewichtstrappen van gemiddeld 15 pet.; voor de pakjes en de postpakketten geldt een tariefverhoging van gemiddeld 7 pet. Daarnaast zullen enkele rechten voor bijzondere diensten (o.a. het aantekenrecht en het tarief voor spoedbestelling), die reeds geruime tijd beneden de kostprijs lagen, worden aangepast. Het ligt in de bedoeling deze verhogingen te doen ingaan op 1 september a.s. Voor wat betreft de partijenpost zullen de tarieven voor brieven, briefkaarten en pakjes medio januari 1974 worden verhoogd met gemiddeld 15 pet. De belangrijkste maatregelen die in de sector van de telecommunicatie moeten worden getroffen hebben betrekking op het maandabonnement voor de telefoon dat met 1 gld. zal stijgen en de impulsprijs, die van 15 cent naar 16 cent zal worden verhoogd. Daarnaast zijn enkele wijzigingen van de verrekeningen in het internationale verkeer en enkele verhogingen op het terrein van de radio-telegrafie en radio-telefonie in de tariefmaatregelen begrepen. Ook de tariefstelling voor de openbare telegrafie en de telex is op een aantal punten aangepast. Deze verhogingen gaan eveneens in op 1 september a.s. 12 000 G
9
2 Voor een overzicht van de belangrijkste tariefwijzigingen moge ik voorts verwijzen naar de bijlage.
raamde winst van 542 min. gld. De specificatie van beide bedragen ziet er als volgt uit:
Verband tussen bedrijfsresultaten en investeringen Met de bedrijfsresultaten van de PTT wordt in de eerste plaats beoogd het bereiken van een redelijk rendement op het geïnvesteerde kapitaal. Aan deze doelstelling kon in de afgelopen jaren in het algemeen ruimschoots worden voldaan. Daarnaast is er de financieringsfunctie van de winst die in de bestaande financieringsstructuur van het bedrijf zeer belangrijk is. De PTT dient nl. niet alleen zijn investeringen voor vervanging maar ook die voor de expansie van zijn bedrijfsmiddelen geheel te financieren uit eigen middelen, d.w.z. uit het totaal van afschrijvingen, de heffing van 3± pet. op de externe verkeersbaten en de winst. Bovendien wordt het juist geacht dat de PTT een bijdrage aan de Schatkist verleent die voor 1973 is gesteld op 87 min. gld. Dit dominante verband tussen winst en investeringen betekent in feite dat de omvang van de investeringen in enig jaar wordt bepaald door de grootte van de winst in dat jaar. Een reductie van de winst kan derhalve rechtstreeks leiden tot een beperking van de investeringen. Daarom is een goed inzicht in de vermoedelijke bedrijfsresultaten van belang.
Bedrijfsresultaten
a. een conjuncturele opleving in 1973 ten opzichte van 1972; b. tariefmaatregelen met een bruto-meeropbrengst van 92 min. gld.; c. een loon- en prijspeil dat respectievelijk 9 pet. en 5 pet. ligt boven dat van 1972; d. een rentevoet van 7 3/8 pet. als laatstgeldend percentage voor de kapitaalschuld aan het Rijk.
91 11 250 ■/■ 7 57 89 135
•/• 133 19 260 •/. 5 58 121
Exploitatieresultaat Rente op bij het Rijk belegde reserves Bedrijfsresultaat
444
320
98
100
542
420
Op basis van de thans bestaande verwachtingen vertoont het financieringsoverzicht van de investeringen in 1973 het volgende beeld: Herziene Raming (in min. gld.)
Begroting
Middelen -
Ad b. De oorspronkelijke tariefmaatregelen zouden bruto 92 min. gld. en netto 89 min. gld. hebben opgeleverd. De thans voorgestelde tariefmaatregelen leiden tot een netto-meeropbrengst van 49 min. gld. (bruto 51 min. gld.) J) zodat de baten voor 40 min. gld. te hoog zijn geraamd.
Uitgaven
Ad d. Door verhoging van het rentepercentage voor de kapitaalschuld aan het Rijk van 7 3/8 pet naar 7 5/8 pet. is een lastenvermeerdering ontstaan van 7 min. gld. Te zamen met nog enkele verschillen van minder belang betekent het bovenstaande dat in 1973 het bedrijfsresultaat wordt geschat op 420 min. gld. in plaats van de oorspronkelijk ge!) Het verschil wordt gevormd door de heffing van 3i pet. over de baten die aan het Rijk wordt uitgekeerd.
•/.
De financiering van de investeringen in 1973
Ad a. Hoewel de veronderstelde conjuncturele opleving zich in grote trekken wel heeft gerealiseerd heeft dit niet bij alle bedrijfsonderdelen geleid tot de verwachte vermeerdering van de baten. Met name de opbrengsten van de Postdienst zijn achtergebleven bij de begroting, waartegenover de baten van de Postcheque- en Girodienst naar verwachting hoger zullen uitkomen. De totale baten zullen volgens de laatste inzichten ca. 16 min. gld. blijven beneden de begroting 1973.
Ad c. Als gevolg van een hoger loom en prijspeil in 1973, dat naar verwachting respectievelijk 13 pet. en 8 pet. zal liggen boven het niveau van 1972, zullen de lasten stijgen ten opzichte van de begroting met respectievelijk 71 min. gld. en 20 min. gld., te zamen dus een lastenstijging van 91 min. gld. Hier staat tegenover, dat als gevolg van een verdere verbetering van de efficiency de produktiviteit ten opzichte van de begroting nog met 1 pet. zal stijgen, waardoor de personele en materiële lasten ca. 34 min. gld. lager zullen uitkomen.
Herziene Raming (in min. gld.)
Post Telegrafie Telefonie Draadomroep Postcheque- en Girodienst Saldo effect tariefmaatregelen . . . . Rentevcrschil
De bedrijfsresultaten van 1973 De begroting 1973 was gebaseerd op een aantal uitgangspunten, waarvan de belangrijkste waren:
rot int>
bedrijfsresultaat afschrijvingen 3i pet. heffing over de baten kredietoverschot van 1972. .
542 427 116
420 429 115 32
1085
996
- extra afdracht aan het Rijk
87
87
Beschikbaar voor investeringen
998
909
Totaal
Uit dit overzicht blijkt dat bij handhaving van de extra afdracht aan het Rijk de investeringen in 1973 ten opzichte van de begroting met 89 min. gld. moeten worden gereduceerd. Reeds in een vroeg stadium is op grond van de verwachting van een lager exploitatieresultaat dan waarmede in de begroting rekening was gehouden, een bedrag van 50 min. gld. op het beschikbare kapitaalkrediet geblokkeerd, zodat de alsnog aan te brengen korting 39 min. gld. bedraagt. Het is evenwel onwaarschijnlijk dat de investeringsmachinerie thans nog zodanig kan worden bijgestuurd dat laatstgenoemde beperking kan worden gerealiseerd. De remweg van de investeringsactiviteiten is daarvoor te lang. Hierbij mag niet uit het oog worden verloren dat zelfs een geforceerde stopzetting van de investeringen in dit jaar geen soulaas meer kan bieden, omdat de dan onverwerkte materialen in de voorraad moeten worden opgenomen en een toeneming van de voorraad moet uit hetzelfde kapitaalkrediet worden gefinancierd.
3 De financiële situatie in 1974 De thans voorgestelde tariefmaatregelen per 1 september a.s. dragen uiteraard op jaarbasis bij tot een verbetering van de bedrijfsresultaten in 1974. Inclusief de daarop aansluitende verhoging van de partijentarieven voor brieven, briefpakjes en postpakketten bedraagt de meeropbrengst in 1974 bruto 194 min. gld. Met inachtneming van de 3i pet. uit te keren heffing over de baten kan het netto effect op 187 min. gld. worden gesteld. Deze vermeerdering van de baten, alsmede de meeropbrengst van een positieve verkeersontwikkeling zullen evenwel naar verwachting de stijging van lonen en prijzen niet kunnen compenseren. Verwacht moet worden dat, rekening houdend met het intussen gestegen prijspeil, het niveau van de investeringsactiviteiten in 1974 nauwelijks van dat van 1973 zal verschillen. Slotbeschouwing De beperking van de tariefmaatregelen, de extra afdracht aan het Rijk en de invloed van de sterke loon- en prijsstijgingen hebben belangrijke gevolgen voor het investeringsniveau in de beide beschouwde jaren. Dit niveau ligt aanmerkelijk lager dan oorspronkelijk in de meerjarenbegroting was opgenomen. Uiteraard zal er naar gestreefd worden de invloed van het lagere peil van de investeringsactiviteiten op de dienstverlening tot het minimale te beperken. Het risico van een vergroting van de stagnatiekans in de verkeersafwikkeling zal zoveel mogelijk worden uitgesloten. Ook aan de vervangingsinvesteringen en aan de rendabele diepte-investeringen, die de doelmatigheid van de bedrijfsvoering moeten verhogen, zal een zekere prioriteit worden toegekend. Dit betekent dat de beperking van het investeringsniveau tot beneden de verwerkingscapaciteit met name invloed zal hebben op de wachtlijst van de telefoon. Op het ogenblik is het aantal wachtenden ca. 110 000 terwijl verwacht wordt dat dit aan het einde van 1974 meer dan 150 000 zal bedragen. De ondergetekende wil niet verhelen dat ingrijpende reducties op het investeringskrediet de PTT voor grote problemen plaatst. Ze leiden nl. tot planverstoringen en noodzaken tot het verschuiven van investeringsplannen naar volgende jaren met nadelige effecten op de planning van de leveranciers. De ondergetekende zal op korte termijn in overleg treden met de belanghebbende departementen om te komen tot voorstellen die de geschetste knelpunten zoveel mogelijk opheffen. De Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, M. H. M. VAN HULTEN.
BIJLAGE
4 Belangrijkste wijzigingen posttarieven thans
ingaande 1-9-1973
gr gr gr gr
0,35 0,60 0,85 1,10
0,40 0,70 1,00 1,25
- 500 gr - 1000 gr - 2000 gr - 3000 gr
1,75 2,25 3,00 3,50
1,75 2,50 3,25 4,00
2,75 3,50 4,00 5,00 6,00 7,50
3,00 3,75 4,50 5,50 6,50 8,00
Brieven 0 20 50 100
-
20 50 100 250
Pakjes 250 500 1000 2000
Postpakketten 0 1 2 3 5 7
- 1 - 2 - 3 - 5 - 7 - 10
kg kg kg kg kg kg
Het aantekenrecht (thans f 1,75) en het recht voor spoedbestelling (thans f 2,00) wordt voor stukken tot en met 250 gram zodanig verhoogd c.q. verlaagd, dat de som van port plus recht f 2,50 bedraagt. Voor zwaardere stukken dan 250 gram worden beide rechten verlaagd tot f 1,25. (Het recht voor spoedbestelling van postpakketten en postwissels wordt gehandhaafd op f 2,00.) Tarieven in het internationale verkeer, die aan de binnenlandse zijn gelijkgesteld, worden in dezelfde mate verhoogd. Belangrijkste wijzigingen tarieven telegrafie, telex en telefonie Telegrafie
thans
ingaande 1-9-1973
Binnenlandse telegrammen
f f f f f f
f f f f f f
Binnenlandse telexogrammen Kwitantierecht Toeslag voor gelukstelegrammen
4,20 voor de eerste 7 woorden + 0,40 per aansluitend woord 2,10 voor de eerste 7 woorden + 0,20 per aansluitend woord 1,00 per telegram 1,50 per telegram
4,20 voor de eerste 7 woorden + 0,50 per aansluitend woord 2,10 voor de eerste 7 woorden + 0,25 per aansluitend woord 1,50 per telegram 2,00 per telegram
Telex
thans
ingaande 1-1-1974
Verbindingen binnen eigen district
f 0,05 per gesprek + f 0,05 per 90 sec.
f 0,05 per gesprek + f 0,05 per 60 sec.
Telefonie
thans
ingaande 1-9-1973
f 0,15 per gesprek f 0,15 per 45 sec. f 0,15 per 90 sec.
f 0,16 per gesprek f 0,16 per 45 sec. f 0,16 per 90 sec.
f 21,00
/ 22,00
Gidsen
thans
ingaande gidsenserie 1974/1975
Extra vermelding/regels
f 7,50 per regel/per uitgaaf
f 10,00 per regel/per uitgaaf
Europees verkeer
thans
ingaande 1-1-1974
diverse tarieven
verhoging met ca. 10 pet.
CAS-netten
thans
ingaande 1-9-1973
Bezuidenhout Mariahoeve via stap Mariahoeve via gai Dronten en Lelystad
f f f f
Gesprekken basistarief tijdtarief vrijetijdtarief Abonnement per maand/per netlijn
48,00 42,00 30,00 38,40
per per per per
jaar jaar jaar jaar
f f f f
60,00 per 50,00 per 40,00 per 50,00 per
jaar jaar jaar jaar
5 Wijzigingen overige tarieven Deze betreffen: tarieven maritiem verkeer - telegrafie (kusttaks) telefonie (kusttaks) tarieven zendmachtigingen (uitgezonderd maritieme sector) tarieven type-keuringen radiozend-/ontvangapparatuur (uitgezonderd maritieme sector) tarieven zendmachtigingen maritieme sector tarieven type-keuringen apparatuur maritieme sector.
