WOORD VOORAF 4 1 OVER VSO 6 2 DIT BEREIKTEN WE IN VSO IN NEDERLAND: SAMEN ONTWIKKELEN 24

|

WOORD VOORAF

4

1 OVER VSO

6

1.1

Samen werken aan een wereld zonder armoede

6

1.2

VSO: wereldwijd netwerk van vakmensen

6

1.3

Acht focusgebieden

7

1.4

VSO Nederland

9

1.5

Interne organisatie

11

2 DIT BEREIKTEN WE IN 2011-2012

19

2.1.1 Onderwijs

19

2.1.2 Mensen die leven met hiv en aids

20

2.1.3 Gezondheidszorg

21

2.1.4 Mensen met een handicap

21

2.1.5 Bestaanszekerheid

22

2.1.6 Participatie en bestuur

22

3 VSO IN NEDERLAND: SAMEN ONTWIKKELEN

24

3.1

Vakdeskundigen

24

3.2

Bedrijfspartnerschappen

27

3.3

Maatschappelijke samenwerking

34

3.3.1

SBOS-project Werken aan de Wereld

34

3.3.2

EU Aid Volunteers

36

3.4

Fondsenwerving

Jaarverslag VSO Nederland

36

Boekjaar 2011 – 2012

2

3.5

Voorlichting

40

3.5.1

Communicatie met donateurs

40

3.5.2

VSO Nederland in de media

40

3.5.3

Onlinecommunicatie

41

3.5.4

Bedrijfsleven: Young Professionals

43

3.5.5

Vakdeskundigen als ambassadeurs

44

3.5.6

Arbeidsmarktcommunicatie

44

4 JAARREKENING

46

4.1

Balans per 31 maart 2012

46

4.2

Staat van baten en lasten over het boekjaar 2011-2012

47

4.3

Kasstroomoverzicht

48

4.4

Waarderingsgrondslagen

48

4.5

Toelichting op de jaarrekening

50

4.6

Toelichting op de balans per 31 maart 2012 en staat van baten en lasten over 2011-2012

51

4.7

Toelichting op de lastenverdeling (in euro’s)

59

4.8

Overige gegevens

60

4.9

Controleverklaring

61

5 TOEKOMSTVISIE

63

5.1

Strategie VSO

63

5.2

Doelstellingen VSO Nederland

64

5.3

Financiële begroting 2012-2013

66

BIJLAGEN

67

Bijlage 1 - Samenstelling bestuur en comité van aanbeveling 1 april 2011 tot 31 maart 2012

67

Bijlage 2 - Verantwoordingsverklaring

69



3

Eén op de vier kinderen, vrouwen en mannen leeft in armoede. Ondanks kritiek op het nut van ontwikkelingssamenwerking is dat waar VSO voor staat, nog altijd hard nodig: samen werken aan een betere wereld door kennis en ervaring uit te wisselen. Daarbij kunnen we, ook internationaal, niet zonder elkaar. Gelukkig zien veel Nederlanders het gemeenschappelijk belang van een wereld waarin armoede wordt bestreden. Kortom, een wereld die duurzaam en veilig is.

Een groeiende groep particulieren, bedrijven en instellingen wil welzijn en welvaart voor elke wereldburger bereikbaar maken. Ze begrijpen dat we moeten ophouden alleen voor eigen parochie te preken en de kop in het zand te steken. Daarom zoeken ze de samenwerking met VSO. In een uitdagende context dragen we samen concrete en praktische kennis over. VSO’s missie is sinds 1958 immers om mensen en organisaties bij elkaar te brengen en met kennis van zaken armoede te bestrijden.

Dat ons werk ook in Nederland gewaardeerd wordt, blijkt wel uit het feit dat VSO Nederland op 26 januari 2012 officieel het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving heeft verkregen. Dit keurmerk is bedoeld voor goededoelenorganisaties die verantwoord fondsen werven en besteden.

Onze taak is het verbinden van de juiste partijen, zodat we langdurige en goedwerkende samenwerkingsrelaties tot stand brengen: relaties die meer behelzen dan alleen het delen van kennis en ervaring. De uitkomst is naast een sterkere, meer gemotiveerde organisatie ter plekke, een bijzonder waardevolle leerervaring voor zelfs de meest door de wol geverfde vakspecialist. Vakdeskundige Vincent Klein Breteler kan dat bijvoorbeeld beamen: “In een uithoek van Mongolië heb ik ervaren hoe het is om mijn consultancyvaardigheden toe te passen in een totaal andere context. Een fascinerende periode, die me zelfvertrouwen, kennis van e-Health-systemen en nog meer aandacht voor het bouwen van relaties heeft opgeleverd.”

VSO vindt het bovendien belangrijk dat ontwikkelingswerk in beweging blijft en zich continu vernieuwt. We dragen geen geld of goederen over, maar gebruiken actuele kennis en inzichten. Daarmee kunnen onze lokale partners hun hulpverlening aan de allerarmsten op een hoger plan brengen en nog meer mensen helpen de toekomst van hun kinderen veilig te stellen.

Het afgelopen jaar werkten we hard om onze missie waar te maken. We hebben de reguliere uitzendingen en partnerschappen met bedrijven voortgezet en ontwikkelden nieuwe korte uitzendprogramma’s voor het Jaarverslag VSO Nederland


4

bedrijfsleven. Ook gingen we aan de slag met een Europees humanitair programma en met jongerenuitzendingen om het wereldburgerschap van studenten aan het middelbaar beroepsonderwijs te stimuleren. Alles bij elkaar versterkte dat de verbinding met mensen en organisaties in ontwikkelingslanden. Het leidde tot een capaciteitsversterking, steun aan armen en meer begrip voor elkaar.

Juist in een tijd dat de maatschappij haar blik meer naar binnen richt, blijft VSO de blik naar buiten richten. De steun en inspiratie van onze donateurs, partnerbedrijven, vakdeskundigen, medewerkers en vrijwilligers op kantoor zijn daarbij cruciaal. Samen met ons zien zij het belang en effect van dit werk.

Graag willen al onze donateurs, partnerbedrijven, vakdeskundigen en vrijwilligers bedanken voor hun bijdragen. We zijn er trots op met jullie samen aan deze mooie missie te mogen blijven werken.

Pieter Marres, bestuursvoorzitter Joris Eekhout, directeur VSO Nederland

Met ingang van 1 april 2011 heeft Jean Penders zijn voorzitterschap overgedragen aan Pieter Marres. Dit kunt u ook terugvinden in bijlage 1 op pagina 67.



5

1.1

Samen werken aan een wereld zonder armoede

VSO werkt aan een wereld zonder armoede. Daarvoor brengen we individuen, bedrijven en deskundige organisaties bij elkaar. We zijn een onafhankelijke ontwikkelingsorganisatie die op aanvraag vakdeskundigen uitzendt naar lokale partnerorganisaties in de veertig allerarmste landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika.

Kennis redt levens De vakdeskundigen van VSO delen hun kennis en ervaring met hun collega’s in ontwikkelingslanden. Die kennis redt en verandert levens. Samen met hun lokale collega’s werken ze aan de bestrijding van armoede. Daarvoor ontvangen ze een vergoeding voor de kosten van levensonderhoud. Ons doel is dat onze lokale partnerorganisaties zelf beter in staat zijn om armoede op duurzame wijze te bestrijden, zodat ze uiteindelijk op eigen benen kunnen staan.

Samen bijdragen aan een betere wereld VSO werkt steeds meer samen met bedrijven en instellingen, want werken aan een betere wereld kunnen we niet alleen. Samen dragen we bij aan een menswaardig bestaan voor mensen in ontwikkelingslanden en geven we vorm aan maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in Nederland. In de ontwikkelingslanden waar VSO werkt, bepalen we in overleg met overheden, lokale partners en hun doelgroepen waar onze hulp het hardst nodig is.

1.2

VSO: wereldwijd netwerk van vakmensen

VSO is een wereldwijd netwerk van zelfstandige VSO-organisaties die verenigd zijn in federatief verband. Sinds de oprichting van VSO in 1958 in het Verenigd Koninkrijk hielp VSO honderden organisaties die ter plekke armoede bestrijden. We leverden goede onderwijzers, managers, artsen, vroedvrouwen en nog vele andere vakmensen. Met elkaar konden we duizenden mensen een beter bestaan bieden. Komende jaren breidt het aantal federatieleden zich nog verder uit: ook Ierland, India en China gaan volledig deelnemen aan het VSO-netwerk.



6

Duurzame ontwikkeling dankzij intensieve samenwerking VSO bestaat uit vier zelfstandige federatieleden: VSO Verenigd Koninkrijk, VSO Bahaginan (Filipijnen), VSO Jitolee (Kenia) en VSO Nederland. Daarnaast hebben we een strategisch bondgenootschap met CUSO International. Tot november 2011 was deze Canadese organisatie onderdeel van VSO, onder de naam CUSO VSO.

VSO werkt in bijna 40 landen, die door 33 programmakantoren worden ondersteund. Deze landenkantoren werken intensief samen met lokale partnerorganisaties en ondersteunen onze vakdeskundigen en lokale partners bij de uitvoering van hun werk. Met elkaar bepalen we concrete doelen en programma’s waarmee VSO kan bijdragen aan duurzame ontwikkeling. Inmiddels hebben we samen ruim 48.000 vakdeskundigen uitgezonden en vele duizenden scholen, onderwijsinstituten, agrarische coöperaties, plattelandsklinieken, overheden en belangenbehartigers gesteund met kennis en kunde op maat. Hierdoor kunnen deze organisaties beter hun werk doen en meer betekenen in hun strijd tegen armoede.

1.3

Acht focusgebieden

Om armoede zo effectief mogelijk te bestrijden, zet VSO zich in voor acht focusgebieden en twee aanvullende doelstellingen. Deze doelen weerspiegelen de prioriteiten van onze lokale partnerorganisaties, de millenniumdoelen van de Verenigde Naties en onze eigen kwaliteiten.

Zuidelijke partners meer zeggenschap geven De komende jaren willen we nog transparanter kunnen werken en zuidelijke partners meer zeggenschap geven. Naast een internationaal bestuur is er een Federation Council opgericht, waarin alle VSO-federatieleden uit noord en zuid vertegenwoordigd zijn en direct invloed kunnen hebben op het bestuur van VSO. Ook de federatieleden die zich de komende jaren aansluiten – bijvoorbeeld uit China en India –, krijgen hierin een stem.

Aandacht voor meest kwetsbare groepen De ontwikkelingsdoelen van VSO hangen nauw met elkaar samen. Binnen de doelen richten we ons voornamelijk op de meest kwetsbare en achtergestelde groepen mensen: vrouwen, kinderen, mensen die leven met hiv en aids en mensen met een handicap.



7

We onderscheiden de volgende acht focusgebieden: 1.

Onderwijs – Alle kinderen hebben recht op toegang tot goed basisonderwijs. Vakdeskundigen werken bij lerarenopleidingen aan beter onderwijs en ontwikkelen samen met groepen scholen nieuwe lesmethoden. VSO werkt ook samen met lokale overheden en ministeries van Onderwijs aan bijvoorbeeld toetsen, strategische planning, ontwikkeling van een landelijk curriculum en landelijke kwaliteitsnormen.

2.

Hiv en aids – VSO versterkt lokale organisaties die zich richten op voorlichting, thuiszorg, het uitvoeren van hiv-testen, opvang van aidswezen, verstrekken van medicijnen en belangenbehartiging van mensen die leven met hiv en aids.

3.

Gezondheidszorg – Goede gezondheidszorg moet voor iedereen beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar zijn. VSO versterkt de lokale gezondheidszorg en vergroot de toegang tot goede zorg voor alle lagen van de bevolking.

4.

Mensen met een handicap – VSO helpt lokale organisaties de zorg voor gehandicapten toegankelijker en beter te maken. Bijvoorbeeld op het gebied van revalidatie, preventie, onderwijs, re-integratie en werkgelegenheid. Daarnaast helpen we belangenorganisaties voor gehandicapten op te komen voor de belangen van hun achterban. Zo willen we ervoor zorgen dat mensen met een handicap op den duur volwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij.

5.

Bestaanszekerheid – VSO wil achtergestelde mensen beter in staat stellen zelf in hun levensonderhoud te voorzien. Vakdeskundigen helpen deze mensen bijvoorbeeld bij het beheren van natuurlijke hulpbronnen en het verbeteren van de voedselproductie. Ook steunen we initiatieven die gericht zijn op de ontwikkeling van ondernemerschap.

6.

Participatie en bestuur – We willen achtergestelden de kans geven om invloed uit te oefenen op beslissingen die hun leven beïnvloeden. Dat doet VSO door bij te dragen aan de ontwikkeling van belangenorganisaties, democratisch bestuur en maatschappelijke instellingen.

7.

Positie van de vrouw – VSO wil de discriminatie van vrouwen tegengaan en hun de kans geven hun kwaliteiten volledig te benutten. Want goed opgeleide, gezonde vrouwen met aanzien zorgen ervoor dat hun gemeenschap meer geld binnenkrijgt, en voeden gezonde, succesvolle kinderen op. VSO doet dit onder meer door UN Women (United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women) te ondersteunen.

8.

Klimaatverandering – VSO werkt aan de gevolgen van klimaatverandering. We helpen gemeenschappen die klimaatverandering ondervinden, met financiële, sociale en technologische middelen. Daarnaast proberen we de uitstoot van schadelijke gassen te verminderen. Dat doen we bijvoorbeeld door dit thema op te nemen in onze bestaande programma’s en door gemeenschappen en overheden ervan bewust te maken.



8

Naast deze acht doelen werkt VSO aan twee extra doelstellingen: het opzetten van MVO-partnerschappen en het geven van voorlichting in Nederland. In hoofdstuk 2 op pagina 19 laten we zien welke resultaten we hebben geboekt bij het realiseren van de huidige focusgebieden. Ook op www.vso.nl vindt u meer informatie over onze resultaten.

1.4

VSO Nederland

VSO Nederland richt zich op de plaatsing van vakdeskundigen, de inzet van bedrijven en organisaties met bruikbare kennis en middelen en de medefinanciering van VSO-programma’s. Zo leveren we een bijdrage aan de federatie en bouwen we voort op de strategie van VSO.

Strategie voor 2011-2015 In 2011 heeft VSO Nederland een nieuwe strategie uitgewerkt voor de periode 2011-2015. Deze strategie vloeit logisch voort uit de internationale strategie van VSO: People First uit 2010. In de toekomstvisie op pagina 58 geven we onze nieuwe strategie op hoofdlijnen weer.

Onze focus Net als de internationale organisatie richt VSO Nederland zich op de acht focusgebieden. Daarnaast willen we in 2015 door onze partners gewaardeerd worden voor: -

onze impact op armoedebestrijding;

-

de manier waarop we vakdeskundigen en ontwikkelingssamenwerking effectief combineren;

-

ons vermogen om de juiste match tussen vraag en aanbod te maken.

Bemiddelaar en organisator van activiteiten VSO Nederland brengt individuen, organisaties en bedrijven samen om een bijdrage te leveren aan effectieve armoedebestrijding. Ieder doet dat met de voor hem of haar beschikbare middelen. Vakdeskundigen leveren hun tijd en kunde, donateurs geven hun steun in de vorm van een gift of komen in actie, fondsen geven kennis en financiële middelen en bedrijven leveren hun personeel, competenties en financiële ondersteuning. Dat doen ze voor verschillende organisaties waarmee VSO samenwerkt in ontwikkelingslanden. Dit komt ten goede aan de partnerorganisaties waarmee VSO samenwerkt in ontwikkelingslanden. De organisaties werken lokaal, regionaal of landelijk en variëren van lokale gemeenschapsinitiatieven tot ministeries. VSO Nederland is bemiddelaar en organisator van deze activiteiten. We leiden de hulp van partners uit Nederland in goede banen en realiseren een vruchtbare samenwerking met onze partnerorganisaties.



9

Duurzame kennisuitwisseling VSO Nederland is geen traditionele ontwikkelingsorganisatie, omdat wij onze doelen willen bereiken door middel van kennisuitwisseling. Hierbij zetten we structurele en duurzame ontwikkeling centraal, altijd met het doel dat mensen en organisaties uiteindelijk op eigen benen kunnen staan. Uniek is dat onze vakdeskundigen leven en werken in de lokale gemeenschappen. Ze ontvangen een vergoeding voor de kosten van levensonderhoud en wonen in een onderkomen dat vergelijkbaar is met dat van hun lokale collega’s. Zo staan VSO-vakdeskundigen en hun lokale collega’s op gelijke voet, een belangrijke voorwaarde voor duurzame kennisuitwisseling. Natuurlijk heeft VSO wel financiële middelen nodig om dit te kunnen realiseren.

Aanvraagproces VSO zendt vakdeskundigen uit op aanvraag van lokale partnerorganisaties in ontwikkelingslanden. De VSOprogrammakantoren ter plaatse beoordelen deze aanvragen; zij zijn verantwoordelijk voor ons landenbeleid. Nadat de aanvraag lokaal is goedgekeurd, wordt deze opgeslagen in een centrale, internationale database. De database is toegankelijk voor de plaatsingsadviseurs van de VSO-federatieleden. Deze zorgen vervolgens voor de werving van de vakdeskundigen en hun plaatsing in de lokale partnerorganisaties. VSO stelt jaarlijks het aantal te plaatsen vakdeskundigen vast. Dit gebeurt in overleg met de VSO-programmakantoren en de VSO-federatieleden. VSO Nederland neemt haar aandeel in de plaatsingen op in het jaarplan.

VSO-programma’s ondersteunen In overleg met een of meerdere VSO-programmakantoren kan VSO Nederland besluiten een programma te ondersteunen. De programmakantoren maken de programmakeuze op basis van een meerjarige landenstrategie. Ook zijn zij verantwoordelijk voor adequate monitoring en evaluatie van de VSO-programma’s. VSO Nederland kan projecten steunen door vakdeskundigen en financiële middelen in te zetten, maar ook door experts van bedrijfspartners of kennisorganisaties in te schakelen.

We werken samen met bedrijven en organisaties, zodat hun kennis een bijdrage levert aan armoedebestrijding en hun medewerkers betrokken raken bij ontwikkelingsvraagstukken. Zo willen we de komende jaren het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in Nederland verder vergroten. Met onze partnerschappen willen we bovendien meer inspelen op de toenemende behoefte van het bedrijfsleven om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. En we willen meer benadrukken dat de uitzending van personeel bijdraagt aan het professionele ontwikkelingstraject van de medewerkers.



10

Voorlichting, lobby en belangenbehartiging VSO Nederland geeft veel aandacht aan het voorlichten van de Nederlandse samenleving over ontwikkelingsvraagstukken. Daarbij richten we ons vooral op onze achterban. We communiceren bijvoorbeeld over het belang van kennisuitwisseling voor zelfredzaamheid. We richten ons daarbij specifiek op ons netwerk van bedrijfspartners, overheidsorganisaties, (potentiële) donateurs en vakdeskundigen. Ook helpt VSO Nederland achtergestelde gemeenschappen door hun verhalen en ervaringen te presenteren aan een wereldwijd publiek, onder wie besluitvormers. We pleiten op lokaal, nationaal en internationaal niveau voor een verbetering van beleid en praktijk. In hoofdstuk 3 op pagina 24 leest u meer over onze doelen en wat we bereikt hebben.

Financiering hulpprogramma’s door VSO Nederland Leercapaciteiten partnerorganisaties in Afrika en Azië

€ 269.297

Bevorderen wereldburgerschap mbo-studenten

€ 74.025

Werving vakdeskundigen voor Bangladesh en Zuid-Soedan

€ 22.425

Onderwijs in China, Cambodja en Kameroen

€ 103.582

Bestaanszekerheid in Kenia

€ 55.414

Totaal

€ 525.937

1.5

Interne organisatie

Overheadkosten verlagen en fondsenwervende kracht vergroten De komende jaren bouwt de Britse overheid de ongebonden meerjarensubsidie aan VSO geleidelijk af. Dit treft ook VSO Nederland. Er moet dus worden bezuinigd. Daarnaast wil VSO meer investeren in fondsenwerving.

Om de kosten te reduceren, verlaagt VSO Nederland de overhead- en uitzendkosten binnen drie jaar met 30 procent. Hiertoe richten we het huidige uitzendproces opnieuw in. Dit heeft uiteraard gevolgen voor de interne organisatie van VSO Nederland. Zo brachten we het afgelopen jaar het aantal fulltime-equivalent (fte) terug van 26 naar 22 fte’s. Dit deden we door een aantal contracten niet te verlengen en één functie overtollig te verklaren. We werken nu meer met mensen die op vrijwillige basis ons kantoor in Nederland ondersteunen. Vaak zijn dit mensen die we eerder hebben uitgezonden of tijdelijke medewerkers die onze bedrijfspartners pro bono aanbieden.

De komende jaren willen we de fondsenwervende kracht van VSO Nederland vergroten. Alleen zo kunnen we de teruglopende bijdragen van VSO International compenseren. We houden daarbij rekening met een afname van inkomsten vanuit VSO van ongeveer 20 tot 25 procent per jaar. Daarom investeerden we afgelopen jaar in



11

fondsenwervend personeel en willen we meer mensen aantrekken die op pro-bonobasis ons kantoor in Nederland ondersteunen. Deze actiepunten komen terug in onze nieuwe strategie, waarvan u op pagina 63 een samenvatting vindt.

Steun van partners, vrijwilligers en stagiaires VSO Nederland bestaat uit drie afdelingen: Werving, selectie en plaatsing, Marketing & Communicatie en Bedrijfsvoering. Gemiddeld werkten er dertig mensen (22 fte) bij VSO Nederland in Utrecht. Zij werden bijgestaan door mensen die op vrijwillige basis ons kantoor ondersteunden. Ongeveer 35 mensen die we eerder uitzonden als vakdeskundige, werkten bijvoorbeeld regelmatig als selecteur, schrijver van fondsenaanvragen of trainer van nieuwe vakdeskundigen. Zo zetten we verworven kennis optimaal in. Daarnaast sprongen onze partnerbedrijven bij door hun personeel kosteloos of tegen een gereduceerd uurtarief ter beschikking te stellen. Yacht hielp ons bijvoorbeeld met onze communicatie en fondsenwerving. In het boekjaar 2011-2012 behaalden we ruimschoots onze targets voor vrijwillige ondersteuning. We ontvingen gemiddeld 0,9 fte per maand aan vrijwillige ondersteuning van de bedrijfspartners en 0,75 fte ondersteuning van vrijwilligers.

Kwaliteitsbeleid en klachtenafhandeling Kwaliteit staat centraal bij alles wat we doen. Daarom hebben we een kwaliteitssysteem opgezet waarmee we waarborgen dat we zorgvuldig, transparant en efficiënt omgaan met alle middelen die we ontvangen. Een essentieel onderdeel van het systeem is het verzamelen van opmerkingen, ideeën en klachten. In mei 2010 ontving VSO Nederland het ISO 9001:2008-certificaat voor haar kwaliteitssysteem. In februari 2013 vindt de hercertificering plaats. Een extern toetsingsbureau voert jaarlijks een opvolgingsbezoek uit bij VSO Nederland. Uit hun verslag blijkt dat we kwaliteit centraal stellen. Ook blijkt dat we de kwaliteit van de organisatie en de dienstverlening aan de klant het afgelopen jaar op een hoger niveau brachten.

VSO Nederland is bovendien een lerende organisatie. Dit betekent dat we onze processen blijven evalueren en waar nodig verbeteren. Daarbij kijken we goed naar de resultaten van klanttevredenheidsonderzoeken. Elk jaar houden we een onderzoek onder onze vakdeskundigen, donateurs, bedrijfspartners, fondsen, overheid, programmakantoren en mediarelaties. Hun wordt gevraagd feedback te geven op de diensten van VSO Nederland. Deze adviezen worden vastgelegd in een verbeterformulier. De proceseigenaar voert de verbeteringen door in de processen en werkwijzen. Monitoring van de verbeterpunten is een vast onderdeel van overleg en evaluatie in de hele organisatie. Naar aanleiding van een klanttevredenheidsonderzoek onder onze donateurs pasten we bijvoorbeeld de welkomstbrief voor donateurs aan.



12

Via een internationaal onderzoek meten we elk jaar de tevredenheid van de VSO-medewerkers. VSO International verstuurde daarvoor in november 2011 en december 2012 een anonieme digitale enquête, de Global Employee Survey Satisfaction. Het voordeel van dit onderzoek is de benchmarkmogelijkheid binnen de federatie. De verbeterpunten worden in de jaarplannen van het nieuwe boekjaar geïmplementeerd. Daarnaast worden de resultaten besproken in de teamvergaderingen en gekoppeld aan concrete verbeteracties.

Het afgelopen jaar werd vooral de verbeterde informatie over de strategie vanuit VSO naar alle medewerkers gewaardeerd. Naast het tevredenheidsonderzoek gebruikt VSO Nederland een verbeterformulier. Medewerkers van VSO Nederland en externen kunnen hierop hun opmerkingen, ideeën en klachten invullen. Met leveranciers hebben we aparte afspraken over hoe om te gaan met vragen en klachten en de responstijden hiervan.

We hebben een protocol voor het omgaan met alle klachten die bij ons binnenkomen. Daarbij gelden de volgende doelstellingen: 

recht doen aan de individuele klager;



betrokken medewerkers handelen klachten af op een vooraf vastgestelde eenduidige werkwijze;



bevorderen van de kwaliteit van de dienstverlening door VSO Nederland;



het management heeft inzicht in de klachten, waardoor werkprocessen kunnen worden aangepast om vergelijkbare klachten in de toekomst te voorkomen.

De registratie van de klachtenafhandeling staat twee keer per jaar op de agenda van de managementvergadering. Tijdens onze jaarlijkse interne audit worden verbeterformulieren geverifieerd en wordt gekeken wat de leerpunten van de genomen maatregel waren. Een samenvatting van alle verzamelde verbeterformulieren wordt jaarlijks tijdens de directiebeoordeling besproken. Onze klachtenregeling is te vinden op www.vso.nl/klachtenregeling.

Bestuursmodel Het bestuursmodel van VSO Nederland is in lijn met de Code Wijffels. Dit is de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen en volgt een model waarbij gesproken wordt van een toezichthoudend bestuur. Het bestuur heeft het gros van zijn taken gedelegeerd aan de directie. Daarbij heeft de directeur een algemene volmacht gekregen van het bestuur voor de dagelijkse leiding van de stichting, de beleidsvoorbereiding en de beleidsuitvoering. De directietaken en -bevoegdheden staan uitgebreid beschreven in het directiereglement. De verantwoordingsverklaring vindt u in bijlage 2 van dit jaarverslag.

Samenstelling bestuur Het bestuur bestond op 31 maart 2012 uit zes personen. De samenstelling van het bestuur hebben we opgenomen in bijlage 1 van dit jaarverslag. De leden van het bestuur worden benoemd voor een periode van vijf jaar. Na Jaarverslag VSO Nederland


13

aftreden kunnen leden herbenoemd worden voor een periode van vijf jaar. Bij werving, selectie en benoeming van de leden van het bestuur werkt VSO Nederland met een profielschets. Daarin staan de kwaliteiten beschreven die noodzakelijk zijn voor de komende periode. Kandidaten zoeken we via ons netwerk, eventueel plaatsen we een advertentie in een vakblad of landelijk dagblad. De voorzitter van het bestuur verzorgt de selectieprocedure. Een of meerdere bestuursleden ondersteunen hem hierbij. De directeur geeft tijdens de procedure advies, maar het bestuur neemt het uiteindelijke besluit.

VSO vindt het belangrijk om belangenverstrengeling te voorkomen, daarom meldt elk bestuurslid zijn of haar relevante nevenfuncties aan het bestuur. De namen van de bestuursleden en hun nevenfuncties staan vermeld in bijlage 1. Voor uitgevoerde werkzaamheden ontvangen de leden geen beloning.

Bestuursvergadering In het verslagjaar 2011-2012 heeft het bestuur, onder voorzitterschap van de heer Pieter Marres, viermaal vergaderd. Tijdens deze vergaderingen was het merendeel van het bestuur aanwezig. De directeur was op alle vergaderingen aanwezig om stukken toe te lichten en vragen te beantwoorden. Ook namen leden van het managementteam en de teamleider programmafinanciering deel aan een aantal vergaderingen ter ondersteuning van de directie. De voornaamste vergaderonderwerpen waren: 

de kwartaalcijfers;



fondsenwerving;



de voortgang van de werving van vakdeskundigen;



de uitvoering van gesubsidieerde programma’s;



partnerschappen met het bedrijfsleven;



de ontwikkelingen binnen VSO en VSO Nederland.

In de vergadering van maart 2012 keurde het bestuur het jaarplan en de financiële begroting van 2012-2013 goed. Op 3 oktober 2012 keurde het bestuur ook de jaarrekening van het gebroken boekjaar van VSO Nederland goed. Dat liep van april 2011 tot en met maart 2012. Dubois & Co. Registeraccountants verrichtte de controle en gaf een goedkeurende verklaring af. Deze staat op pagina 61.

Vrij besteedbaar vermogen Het vrij besteedbaar vermogen van VSO Nederland functioneert als continuïteitsreserve. De continuïteitsreserve is bedoeld om negatieve resultaten in de bedrijfsvoering op te vangen en aan financiële verplichtingen te kunnen voldoen. Jaarverslag VSO Nederland


14

Het bestuur van VSO Nederland stelde in overleg met het management van VSO een richtbedrag vast voor de continuïteitsreserve. Daarbij baseerden zij zich op een geactualiseerde risico-inventarisatie die de financiële risico’s per VSO-federatielid en de gezamenlijke risico’s in kaart bracht. Op basis van deze risico-inventarisatie zou er per 31 maart 2012 een continuïteitsreserve van ten minste 1.021.000 euro beschikbaar moeten zijn. De continuïteitsreserve bedraagt per 31 maart 2012 752.915 euro, ten opzichte van het richtbedrag is dat nog een tekort van 268.085 euro.

Beleggingsbeleid VSO Nederland heeft een risicomijdend beleggingsbeleid. Ook hebben we op dit moment geen directe beleggingen in aandelenfondsen. Stichting VSO Nederland volgt hiermee de VFI-richtlijn Reserves goede doelen.



15

Open over salarisbeleid Het bestuur van VSO Nederland is onbezoldigd. VSO Nederland volgt de CAO Welzijn. Branchevereniging VFI heeft een adviesrichtlijn voor beloning van directeuren uitgebracht. In die richtlijn wordt een maximale totale bezoldiging van 158.000 euro aangegeven. VSO Nederland volgt deze richtlijn en rapporteert hierover als volgt: Naam

Joris Eekhout

Functie

alg. directeur

Dienstverband

Aard

Looptijd

onbepaald

Uren

36

Parttimepercentage

100

Periode

01-04-2011 tot 31-03-2012

Bezoldiging (EUR)

Jaarinkomen

Brutoloon/-salaris

77.544

Vakantiegeld

5.940

Eindejaarsuitkering,

6.863

13e/14e maand Variabel jaarinkomen Totaal jaarinkomen

90.347

SV-lasten (wg-deel)

4.581

Belastbare vergoedingen/bijtellingen

2.951

Pensioenlasten (wg-deel)

9.494

Overige beloningen op termijn

-

Uitkeringen beëindiging dienstverband

-

Totaal bezoldiging 2011-2012

1.6

-

107.374

Belangrijke risico’s en hoe we ze managen

VSO Nederland moet als ontwikkelingsorganisatie rekening houden met maatschappelijke en economische ontwikkelingen die niet altijd gunstig zijn. Daarnaast hebben we te maken met wijzigingen binnen VSO. We volgen al deze veranderingen op de voet en spelen er zo goed mogelijk op in. Jaarverslag VSO Nederland


16

Economische ontwikkelingen: recessie Aangezien de financiële crisis zich lijkt te verdiepen, bezuinigde VSO Nederland wederom op het budget 20112012. Daarnaast heeft VSO een omvangrijk bezuinigingsprogramma op stapel staan. Binnen dat programma wordt onder meer het uitzendproces heringericht, en er wordt geïnvesteerd in een efficiëntere inrichting van de structurele IT-processen. VSO Nederland anticipeert op deze veranderingen door het personeel goed op de hoogte te houden en te betrekken bij de veranderprojecten. Ook maken we zelf validaties van de voorgestelde veranderingen, zodat goed duidelijk is of de voorgestelde veranderingen ook op het niveau van VSO Nederland efficiënt en effectief zijn. VSO blijft inspelen op de personele overcapaciteit van haar partnerbedrijven en zet vrijwillige stafkrachten op projectbasis op kantoor in. Zij helpen ons onze bedrijfsdoelstellingen te realiseren. Dit hebben we nu ook opgenomen in het strategisch plan en het KPI-overzicht, die u vindt op pagina 33.

Charitatieve markt en weten regelgeving De overheid heeft de regels voor het telefonisch en deur aan deur werven van nieuwe klanten aangescherpt. Daardoor kan de werving van nieuwe donateurs moeilijker worden voor VSO Nederland. We passen onze procedures voor het telefonisch benaderen van nieuwe klanten aan bij de regelgeving. We doen dit als volgt:

Bel-me-niet-register Samen met telemarketingbureau Kalff en de Jager benadert VSO haar donateurs en giftgevers voor telemarketing. Tijdens elk gesprek bieden we de consument een kosteloze opname in het Bel-me-niet-register. Dit aanbod is een verplichting, waar VSO graag aan voldoet. Om ergernis bij onze donateurs en giftgevers te vermijden, trainen we de telemarketeers actief op inhoud en vooral op ethiek.

Gezeur-aan-de-deur-register Er is al een tijdje sprake van het in het leven roepen van een zogenaamd Gezeur-aan-de-deur-register, maar tot op heden ondersteunt het ministerie van Economische Zaken dit register niet. Het ministerie verwijst naar de Colportagewet, waarin de spelregels van huis-aan-huisverkoop en -werving zijn vastgelegd. Ook VSO Nederland werft donateurs via huis-aan-huis- en straatwerving. Daarvoor werken we samen met Appco Group Nederland. We sturen de wervers zo gedegen mogelijk de straat op door hen te informeren over het werk van VSO en ontwikkelingssamenwerking in het algemeen. Zo kunnen ze hun rol als voorlichter en werver het beste invullen. Daarnaast leren we de wervers hoe ze op een plezierige manier mensen te woord kunnen staan en om op een correcte manier om te gaan met klachten.



17

1.7

Financiën

Ieder jaar verantwoordt VSO Nederland haar in- en uitgaven in een jaarrekening. De jaarrekening over het boekjaar 2011-2012 vindt u in hoofdstuk 4 ‘Jaarrekening’ op pagina 43. In deze paragraaf alvast enkele kengetallen met betrekking tot de bestedingen.

Doelstellingen In het boekjaar 2011-2012 besteedde VSO Nederland 2.953.953 euro aan haar doelstellingen. Dit is 73 procent van de totale baten. In de periode 2010-2011 besteedden we 3.668.961 euro aan de doelstellingen, 74 procent van de totale baten.

Kosten eigen fondsenwerving Aan eigen fondsenwerving gaven we in het boekjaar 2011-2012 807.268 euro uit. Wanneer we de kosten en baten van eigen fondsenwerving delen, komt dit uit op 28 procent. In 2010-2011 was dat 22 procent met een uitgave van 575.530 euro. In het afgelopen boekjaar investeerden we meer in huis-aan-huiswerving en voorlichting. Hierdoor zijn meer mensen geïnformeerd over het werk van VSO en over ontwikkelingssamenwerking in het algemeen. Ook groeide het aantal particuliere donateurs. We verdeelden de kosten voor huis-aan-huiswerving dan ook naar rato over voorlichting (50 procent) en werving (50 procent). Over de afgelopen drie boekjaren gekeken, blijft VSO Nederland binnen de norm van 25 procent die het CBF hanteert.

Kosten beheer en administratie In het boekjaar 2011-2012 bedroegen de totale kosten voor beheer en administratie 345.161 euro. Dit is 8 procent van de som der lasten. In vergelijking met vorig jaar is dit een daling van 1 procent. Het percentage is 3 procent lager dan de door VSO Nederland gehanteerde norm van 11 procent. Deze norm is gelijkgesteld aan het percentage dat VSO gebruikt om de kosten van beheer en administratie door te berekenen op de uit te voeren programma’s. Een overzicht van de lastenverdeling over de doelstellingen, de werving van de baten en de kosten van beheer en administratie is vastgelegd in hoofdstuk 4.7. Hier vindt u ook een toelichting op de lastenverdeling.



18

VSO houdt haar resultaten nauwlettend in de gaten en slaagt er steeds beter in de impact van haar werk te meten. Uit de gegevens van 2011-2012 blijkt dat we het afgelopen jaar miljoenen kansarme mensen hebben geholpen, een teken dat onze People First-strategie werkt. In samenwerking met onze partnerorganisaties ter plaatse creëerden we bijvoorbeeld een beter leven voor 2,6 miljoen mensen met hiv of aids en voor 1,2 miljoen gehandicapten. Ook kregen 4 miljoen kinderen beter onderwijs en 6 miljoen mensen betere gezondheidszorg.

2.1 Resultaten per ontwikkelingsdoel VSO werkt aan acht ontwikkelingsdoelen: onderwijs, mensen die leven met hiv en aids, gezondheidszorg, mensen met een handicap, bestaanszekerheid, participatie en bestuur, de positie van vrouwen en klimaatverandering. Bij elk van deze doelen behalen we onze resultaten doordat onze vakdeskundigen hun kennis overdragen aan de lokale bevolking. Die kennis verspreidt zich als een olievlek. Eén vroedvrouw kan bijvoorbeeld tien lokale vroedvrouwen opleiden. In de jaren die volgen, dragen deze vrouwen hun kennis over op collega’s en moeders, waardoor duizenden baby’s en hun moeders gered worden. Bij het meten van onze resultaten gebruiken we onder meer de rapportages van onze partnerorganisaties en hun bereik onder de doelgroepen.

Hieronder leest u per doel welke resultaten we hebben behaald. De ontwikkelingsdoelen klimaatverandering en de positie van vrouwen zijn nog in ontwikkeling, over deze doelen kunnen we pas in de komende jaren betrouwbare resultaten verschaffen. 2.1.1 Onderwijs VSO streeft naar goed onderwijs voor alle kinderen. Ook voor de meest achtergestelde groepen, zoals meisjes, kinderen met een handicap, etnische minderheden en kinderen die leven met hiv of aids. We werken hieraan met 216 partners in 17 landen in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied. Onze vakdeskundigen – van wie 16 vanuit VSO Nederland – trainen bijvoorbeeld leraren en helpen mee aan het ontwikkelen van nieuwe lesmethoden, kwaliteitsnormen en toetsvormen. Bij 117 van onze partners in 14 landen verzamelden we informatie over het aantal kinderen dat zij bereikten met hun onderwijsdiensten; daaruit bleek dat in 2011-2012 bijna 4 miljoen kinderen beter onderwijs kregen.



19

Een betere toekomst voor mensen met een visuele beperking in India De Score Foundation is een Indiase organisatie die zich inzet voor de rechten van mensen met een visuele beperking. VSO hielp de organisatie bij het identificeren van partnerorganisaties en het ontwikkelen van een netwerk. We bouwden de organisatie verder op, ontwikkelden strategieën en vereenvoudigden procedures. Ook zetten we HR-beleid op, waarbij we vooral aandacht besteedden aan de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers.

2.1.2 Mensen die leven met hiv en aids Met 162 hiv- en aids-programma’s in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied maken we behandeling, zorg en steun beschikbaar voor mensen die leven met hiv en aids, helpen we de ziekte te voorkomen en vechten we tegen stigmatisering. Dat is nodig, want in veel landen rust een taboe op seksualiteit en aids, waardoor er veel vooroordelen over de ziekte bestaan en voorlichting en behandeling moeizaam op gang komen. In 2011-2012 bereikten we 2,6 miljoen mensen met onze programma’s. Dit blijkt uit de informatie die we verzamelden bij 57 van onze partners in 9 landen. Vanuit VSO Nederland werkten 14 vakdeskundigen mee aan deze programma’s.

Hulp voor door aids getroffen gemeenschappen in Zambia Het Lumezi Mission Hospital in Zambia – met een groot aantal hiv- en aidspatiënten – vroeg VSO om hulp bij de uitvoering van een nieuw hiv-programma, gefinancierd door de overheid. VSO zorgt voor meer deelnemers aan het ART (aidsremmers)-programma en zo voor een afname van het aantal sterfgevallen in de dorpen. Daarnaast werkt VSO mee aan de algemene kwaliteitsverbetering van de patiëntenzorg en proberen we de werkdruk bij de gezondheidswerkers te verminderen.

Bij dit project werkten we samen met vier lokale organisaties. Samen bereikten we de volgende resultaten: 

We testten 20.322 zwangere vrouwen en hun partners op hiv.



4.514 zwangere vrouwen met een positieve test kregen een aidsremmend medicijn.



737 van de net geboren baby’s met een hiv-infectie kregen aidsremmers.



2.588 nieuwe patiënten namen deel aan het ART-programma.



20

2.1.3 Gezondheidszorg Kwetsbare groepen in ontwikkelingslanden hebben vaak geen toegang tot goede gezondheidszorg. Denk aan zwangere vrouwen, kinderen en hiv-, tuberculose- of malariapatiënten. VSO komt voor deze groepen op door met 149 partners in 18 landen in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied te werken aan sterke, toegankelijke zorgstelsels voor iedereen. Onze vakdeskundigen delen kennis en vaardigheden op het gebied van gezondheid, zodat de opleiding en motivatie van het medisch personeel verbeteren. We versterken het management op alle niveaus, geven zwakke groepen een stem in de ontwikkeling van de gezondheidszorg en ondersteunen gezondheidsonderzoeken. Bij 64 partners in 11 landen verzamelden we de aantallen begunstigden; daaruit blijkt dat afgelopen jaar ruim 6 miljoen mensen van betere gezondheidszorg profiteerden. Vanuit VSO Nederland werkten daar 18 vakdeskundigen aan mee.

Duurzaam natuurbeheer bij de Masaï in Kenia In Kenia ligt de ranch Il Ngwesi II Group Ranch (Il Ngwesi betekent ‘mensen van de natuur’). Deze ranch is eigendom van de Masaï. Eind vorige eeuw besloten zij om 80 procent van hun jachtgebied op te geven voor natuurbehoud. VSO ondersteunt dit initiatief. Wij helpen mee bij het vinden van alternatieven om inkomsten te genereren, maar ook bij toegang tot schoon water, water voor gewassen en het vee, en verbetering van de

2.1.4 Mensen met een handicap

gezondheidszorg, de infrastructuur

In ontwikkelingslanden is het hebben van een handicap meestal

en het onderwijs. Vakdeskundige

een taboe. Gemeenschappen sluiten gehandicapte mensen

Annelieke Duker is van juli 2012 tot

daarom vaak buiten en behandelen hen als minderwaardig. VSO

juli 2014 in het gebied om ervoor te

ondersteunt lokale instellingen en regeringen om de

zorgen dat water zo efficiënt

mensenrechten van gehandicapten te bevorderen op het gebied

mogelijk wordt opgevangen en

van onderwijs, werk en gezondheidszorg. Daarnaast werken we

gebruikt.

met 63 partners in 9 landen aan duurzame programma’s die mensen met een handicap ondersteunen. Vanuit VSO Nederland werken 7 vakdeskundigen mee aan deze programma’s. Samen met de andere vakdeskundigen van VSO en met onze 63 partners in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied bereikten ze afgelopen jaar 1,2 miljoen gehandicapte mensen. Uit de cijfers van onze partners blijkt dat deze mensen meer juridische ondersteuning ontvingen en dat we invloed konden uitoefenen op overheidsbeleid.



21

2.1.5 Bestaanszekerheid Wereldwijd kunnen veel mensen nauwelijks in hun eerste levensbehoeften voorzien, wat hun bestaanszekerheid aantast. Om deze situatie te verbeteren, leren we achtergestelden en jongeren hoe ze voedsel en een hoger inkomen verkrijgen, zodat ze op eigen benen kunnen staan. We stimuleren hen bijvoorbeeld om hun producten, zoals fruit en handwerkproducten, actief aan te bieden op de markt. Daarnaast maken we onze lokale partnerorganisaties bewust van hun rechten. Zo overhandigde VSO-partner Agricultural Non State Actors Forum (ANSAF) namens 16.000 boeren een petitie aan de president van Tanzania, waarin de organisatie hem vroeg de kleine boeren beter te ondersteunen. De regering van Tanzania stelt nu onder meer 10 procent van de staatsgelden beschikbaar voor het verbeteren van de landbouw.

Ondersteuning voor bedrijfjes in Kenia In Kenia ondersteunde VSO afgelopen jaar 1.500 vrouwen en 150 mannen die een fruit- of handwerkbedrijfje wilden starten of uitbreiden. Dat gebeurde via het project Improved Sustainable Livelihoods. Dat leidde ertoe dat deze vrouwen hun inkomen konden verhogen, hun kinderen naar school konden sturen en werkgelegenheid konden creëren

VSO werkt met 275 partners uit 18 landen in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied samen aan dit doel. Uit de cijfers van 123 van deze partners blijkt dat we in 2011-2012 voor 1,2 miljoen mensen

voor andere vrouwen. Ze werden ook rolmodellen voor de vrouwen in hun dorp.

betere levensomstandigheden creëerden. Vanuit VSO Nederland werkten hier 28 vakdeskundigen aan mee. 2.1.6 Participatie en bestuur VSO wil dat alle mensen invloed kunnen uitoefenen op beslissingen die voor hen van levensbelang zijn, bijvoorbeeld door deel te nemen aan belangrijke besluitvormingsprocessen. Hiervoor steunt VSO de ontwikkeling van goed bestuur en het beleid van overheden. Ook versterken we maatschappelijke instellingen en brengen we organisaties met gelijksoortige doelstellingen met elkaar in contact, zodat ze kunnen samenwerken. VSO werkt hieraan met 122 partners in 24 landen in Afrika, Azië en het Pacifisch gebied. In Kameroen ondersteunden we bijvoorbeeld het werk van onze partnerorganisatie Women in Action against Gender Based Violence, waardoor ze 18.000 mensen uit hun doelgroep bereikten. Uit de gegevens van 43 partners in 11 landen blijkt dat we afgelopen jaar 1,7 miljoen mensen ondersteunden. Vanuit VSO Nederland werkten hier 11 vakdeskundigen aan mee.



22

Omgaan met klimaatverandering in Tanzania Ontwikkelingslanden zijn extra kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering. In Afrika werkt de netwerkorganisatie African Partnership on Climate Change Coalition (APCCC) aan de bewustwording van de effecten van klimaatverandering. Ook traint het APCCC de lokale bevolking zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden. Het APCCC vroeg VSO om een adviseur voor het Kagera-district in Tanzania. Organisatieadviseur Krista van Weelden neemt deze rol twee jaar op zich, van februari 2012 tot februari 2013. Door haar inzet kunnen meer kleine boeren en lokale gemeenschappen worden

Sprekende foto’s in Kameroen VODEBO is een organisatie die in Noord-Kameroen hulp biedt aan mensen die hiv hebben of die te maken hebben met deze ziekte. VSO zette in 2010 en 2011 de Photovoice-methode in voor deze organisatie om hun werk te evalueren. Photovoice is een methode die fotografie en sociale verandering samenbrengt. Deelnemers maken foto’s en bespreken die met elkaar. Zo kregen zij en hun familieleden bijvoorbeeld meer inzicht in hun ziekte. De deelnemers leerden hoe ze zichzelf beter kunnen verzorgen en hoe ze hun dag efficiënter indelen. De familieleden raakten meer betrokken bij de dagelijkse verzorging.

getraind in het omgaan met de gevolgen van klimaatverandering, zoals het telen van ‘tussengewassen’ – bijvoorbeeld maïs – die schaduw bieden aan de andere gewassen, of het benutten van alternatieve inkomstenbronnen, zoals het houden van bijen of het fokken van geiten. Ook kan het APCCC zijn regionale netwerk verder professionaliseren dankzij de ondersteuning van Krista.



23

Werken aan een betere wereld kunnen we niet alleen. VSO Nederland doet dat samen met vakdeskundigen, particulieren, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Ook werven we fondsen om ons werk in ontwikkelingslanden te financieren. Bovendien besteden we veel aandacht aan heldere voorlichting om het belang van ontwikkelingssamenwerking en kennisuitwisseling te onderstrepen.

3.1

Vakdeskundigen

Kennis en ervaring delen VSO-vakdeskundigen redden levens door kennis en ervaring te delen met lokale collega’s in bijna veertig Afrikaanse en Aziatische landen. Dit biedt structurele oplossingen voor armoede. Op aanvraag van lokale organisaties sturen we vakdeskundigen die hun kennis en ervaring delen met lokale collega’s. We stimuleren organisaties zichzelf te ontwikkelen, zodat ze uiteindelijk op eigen benen kunnen staan.

De vakdeskundigen onderzoeken waar de lokale gemeenschap behoefte aan heeft en welke oplossingen het beste werken in die omgeving. Daarnaast vragen ze zich af welke kennis organisaties nodig hebben om zelf verder te kunnen. Die kennis dragen ze gedurende een langere periode en op een structurele manier over op hun lokale collega’s. Onze vakdeskundigen blijven daarom meestal twee jaar op locatie, hoewel we tegenwoordig ook mensen voor kortere periodes uitzenden. Soms laten we de uitzendingen op elkaar volgen, zodat de verschillende vraagstukken waar de lokale organisatie mee kampt, structureel kunnen worden aangepakt.

De vakdeskundigen zijn in dienst van een plaatselijke werkgever, ontvangen een op de plaatselijke levensstandaard gebaseerde vergoeding voor de kosten van levensonderhoud en wonen tussen de plaatselijke bevolking. Zo dragen de vakdeskundigen kennis over op basis van gelijkwaardigheid. Ze dragen hiermee bij aan structurele en duurzame bestrijding van armoede. Niet via geld of goederen, maar van mens tot mens. VSO zendt ook vakdeskundigen voor een kortere periode uit, al vanaf enkele weken. Bij deze korte uitzendingen gaat het meestal om specifieke opdrachten, zoals het implementeren van een financieel managementsysteem of personeelsdatabase. Hierbij wordt vaak nauw samengewerkt met een vakdeskundige die voor een langere termijn dezelfde organisatie ondersteunt. Vaak zetten we hiervoor medewerkers in van onze bedrijfspartners. Zo komen we tegemoet aan de wensen van onze partnerorganisaties en vakdeskundigen.



24

Voldoen aan groeiende vraag naar vakdeskundigen We zijn voortdurend op zoek naar vakdeskundigen met de juiste ervaring, kennis en instelling. Om geschikte kandidaten te werven, organiseren we informatiebijeenkomsten en adverteren we in gedrukte media en op internet. Dit jaar plaatste VSO Nederland in totaal 94 vakdeskundigen bij lokale partnerorganisaties. Ruim 30 procent hiervan betrof een uitzending korter dan zes maanden. Het afgelopen jaar zonden we bijvoorbeeld voor het eerst 9 medewerkers van bedrijvenpartners uit voor Short Term Assignments van vier tot twaalf weken. Zo werkte Danny Buijssen van Accenture Nederland veertig dagen als Business and Fundraising Advisor op de communicatie- en pr-afdeling van een ziekenhuis in Oeganda. Zijn verhaal leest u op de website van VSO Nederland. De Short Term Assignments zijn ons antwoord op de behoefte van bedrijvenpartners aan kortere uitzendingen. Tegelijk komen we hiermee tegemoet aan de wereldwijde en gestaag groeiende vraag naar hoogwaardige vakdeskundigen en kennis op maat. Met nieuwe vormen van uitzending en werving vanuit meer landen voldoen we zo veel mogelijk aan die vraag.

Jaarlijkse kosten voor een VSO-vakdeskundige Een vakdeskundige die twee jaar wordt uitgezonden, kost per jaar gemiddeld 15.500 euro. Van dit bedrag betalen we onder meer: 

werving en selectie van de vakdeskundige;



training voor vertrek;



zoeken naar en plaatsen bij een lokale organisatie;



vliegtickets;



het levensonderhoud tijdens de uitzending;



een onkostenvergoeding voor gemaakte kosten in Nederland;



een taal- en inburgeringscursus;



het visum en documenten voor het verkrijgen van een werkvergunning;



medische keuring en advies;



huisvesting;



de verzekering voor ziektekosten, ongevallen en wettelijke aansprakelijkheid;



een uitgebreid trainingsprogramma;



ondersteuning door het lokale programmakantoor;



training bij terugkomst.



25

Op weg naar een wereldbaan Wereldwijd bood VSO afgelopen jaar ruim 1.250 vacatures aan. Veel Nederlanders oriënteerden zich op een uitzending via onze website. 

392 mensen solliciteerden.



253 mensen hadden een passend profiel.



184 mensen deden een assessment.



144 mensen kwamen door het assessment.



94 mensen werden uitgezonden, van wie 70 individueel en 24 via onze partners Randstad, Accenture en Royal Haskoning.

Steeds meer vakdeskundigen die al eens werden uitgezonden door VSO Nederland, melden zich om opnieuw uitgezonden te worden. Omdat we hen eerder uitzonden, hoeven zij niet opnieuw een assessment te doen en een training te volgen. Dat scheelt in de kosten. Daarnaast dragen deze vakdeskundigen meer bij aan de projecten, omdat ze ook de ervaringen en kennis van hun vorige uitzending kunnen inzetten.

Onze bijdrage aan VSO wereldwijd Wereldwijd vertrokken 913 VSOvakdeskundigen naar bijna veertig landen in Afrika, Azië en LatijnsAmerika, 94 van hen regelden hun uitzending via VSO Nederland. In bijna veertig landen hielp VSO mee aan diverse programma’s, waarmee we

Vakdeskundigen als adviseurs

meer dan duizend partnerorganisaties

De activiteiten van onze vakdeskundigen zijn voornamelijk gericht op kennisoverdracht en advies, waarmee ze organisaties duurzaam en structureel versterken. Daarbij vullen we de meerwaarde van vakdeskundigen vaak aan met andere middelen, zoals trainingen, uitwisselingen,

ondersteunden. In totaal zetten 2.246 mensen zich vrijwillig in voor VSO; onder hen bevinden zich ook de vakdeskundigen die in Nederland een bijdrage leverden.

managementadvies, netwerkactiviteiten en e-learning.



26


Resultaten

• 205 gekwalificeerde kandidaten werven

• Het aantal gekwalificeerde sollicitanten was 286. Door ons nieuwe onlinesollicitatieproces konden we beter screenen op geschikte profielen van sollicitanten en zo efficiënter met onze middelen omgaan.

• 90 vakdeskundigen bij lokale organisaties in Afrika

• We plaatsten 94 vakdeskundigen. Van hen wierven we

en Azië plaatsen

er 24 via onze partners Randstad en Accenture. In totaal plaatsten we 30 vakdeskundigen voor een uitzending van korter dan zes maanden.

• Vakdeskundigen waarderen het sollicitatie- en

• Gemiddelde waardering: 7,5. Sollicitanten waarderen

voorbereidingsproces gemiddeld met een 7,5

het sollicitatieproces met een 7. Vertrekkende vakdeskundigen waarderen het voorbereidingsproces met een 8.

3.2

Bedrijfspartnerschappen

Sinds een aantal jaren werken we succesvol samen met Nederlandse en internationale bedrijven en organisaties. Onze partners bieden bijvoorbeeld professionals aan die namens VSO als vakdeskundige aan de slag gaan. Bedrijven kunnen hun personeel hierdoor op een innovatieve manier stimuleren zich persoonlijk en professioneel te ontwikkelen. Bovendien bieden we hun de kans om een onderscheidende werkgever te zijn. Onze huidige partners zijn: Randstad Groep (inclusief de werkmaatschappijen Yacht en Tempo-team), Accenture, Conclusion Implementation, Boertiengroep, Royal Haskoning, Essent en Vitens-Evides International.

Tijdelijke uitzending en gratis manuren Onze partners springen niet alleen bij met professionals voor uitzending als vakdeskundige. Ze leveren ook een bijdrage door bijvoorbeeld fondsenwervende acties te organiseren of VSO-projecten te sponsoren of gezamenlijk op te zetten. Ook stellen ze kosteloos medewerkers ter beschikking. Afgelopen jaar ondersteunden ze ons op kantoor met in totaal 1.800 manuren. Medewerkers van bedrijfspartners hielpen bijvoorbeeld een nieuw systeem voor donateurbeheer te implementeren en ondersteunden onze communicatieafdeling bij het maken van dit jaarverslag.



27

Voordelen bedrijfspartners Partnerschappen met het bedrijfsleven bieden ons toegang tot een netwerk van vakdeskundigen met hoogwaardige kennis. Erg aantrekkelijk, want de vraag naar dit soort kennis is groot in ontwikkelingslanden en op het VSO-kantoor in Nederland.

Wie zijn onze partners? Dankzij onderstaande bedrijven kan VSO Nederland blijven werken aan een betere wereld.

Randstad Groep VSO werkt al ruim zes jaar samen met Randstad, een wereldwijde specialist op het gebied van HR-dienstverlening. Omdat ons werk veel overeenkomsten heeft met de kernactiviteiten van Randstad, werken we op diverse terreinen samen. Zo is Randstad betrokken bij strategische (verander)trajecten van VSO, maar ook bij rekrutering en uitzending van vakdeskundigen. In de afgelopen jaren hebben we de samenwerking vooral opgebouwd vanuit Nederland, maar sinds kort gebeurt dit op internationaal niveau. VSO Nederland werkt nu nauwer samen met de Randstad-werkmaatschappijen in de regio.

Afgelopen jaar zond VSO Nederland 21 medewerkers van Randstad en dochterondernemingen Tempo-team en Yacht uit naar Afrika en Azië. Ook heeft Randstad onze eigen organisatie versterkt. We kregen bijvoorbeeld ondersteuning van Yacht-medewerkers op ons kantoor in Nederland. Verder helpt Randstad ons om vakdeskundigen te werven in specifieke beroepsgroepen.

Gezamenlijke projecten: 

In de Afrikaanse landen Namibië en Zambia hebben VSO Nederland en Randstad de afgelopen jaren het HR Solutions-programma uitgerold. Net als in Nederland ondersteunt Randstad hier lokale organisaties bij effectief personeelsmanagement en breder bij organisatieontwikkeling. Vanwege de verbeterde levensstandaard in Namibië heeft VSO besloten uit dit land te vertrekken. Daardoor lag de focus het afgelopen jaar vooral op een goed verloop van dit vertrek en op borging van de kennis en best practices van het HR Solutions-programma. Het komende jaar integreren we HR Solutions in de hierna genoemde employabilityprogramma’s. Employability is het vermogen om werk te krijgen en te houden.



Randstad-werkmaatschappijen kunnen programma’s op het gebied van employability adopteren. Zo worden ze meer betrokken bij VSO en kunnen ze zich duidelijker profileren op het gebied van MVO. Deze optie hebben we in het afgelopen jaar ontwikkeld en gaan we in het komende jaar daadwerkelijk effectueren.



28



Randstad hielp ons de uitzendmogelijkheden te verbreden. Samen ontwikkelden we uitzendingen van vier tot acht weken, die onder andere medewerkers van Randstad succesvol vervulden. De korte uitzendingen zijn nu een standaardoptie voor medewerkers van alle bedrijfspartners van VSO Nederland. In het komende jaar worden deze korte uitzendingen mogelijk voor alle bedrijfspartners van VSO wereldwijd.



In het kader van onze nieuwe internationale strategie startte VSO diverse programma’s en projecten op. Een van die projecten is de Volunteer Lifecycle Review. Medewerkers van Randstad hielpen ons alle processen te herontwerpen voor het werven, trainen, uitzenden en betrokken houden van vakdeskundigen. Doel van het project: wereldwijd zo’n 2,8 miljoen euro per jaar besparen. Onder meer door de doorlooptijd van plaatsing te verkorten, vroegtijdige uitval van vakdeskundigen te beperken, de kosten per deskundige met 30 procent omlaag te brengen en de inzet van VSO-personeel eveneens met 30 procent te beperken. Deze doelstellingen willen we onder andere bereiken door een optimale inzet van technologie, zoals online-instrumenten voor recruitment en assessment.

Accenture Bij Accenture staat maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen centraal. Deze wereldwijd opererende specialist in consultancy, IT en outsourcing ondersteunt vooral VSO-programma’s op het gebied van bestaanszekerheid met financiële middelen en kennis. Dit laatste gebeurt door medewerkers van Accenture in het kader van Accenture’s Skills to Succeed-programma de gelegenheid te geven zich voor een beperkte periode in te zetten als VSO-vakdeskundige in een ontwikkelingsland. Het Skills to Succeed-programma vindt u door op www.accenture.com naar About Accenture te gaan en vervolgens via Corporate Citizenship naar Skills to Succeed.

Gezamenlijke projecten: 

Accenture Nederland, Oostenrijk, Zwitserland en Duitsland zonden afgelopen jaar elk twee medewerkers uit voor VSO. Ook namen medewerkers van Accenture uit de vier genoemde landen deel aan fondsenwervingstrektochten. Daarbij beklommen ze bijvoorbeeld een deel van de Kilimanjaro en bezochten ze een of meerdere VSO-projecten. De Accenture-medewerkers zamelden zelf geld in voor de trektocht en voor het werk van VSO.



In Nederland leverden Accenture-medewerkers ook een belangrijke bijdrage aan projecten op het VSOkantoor in Utrecht. Ze hielpen bijvoorbeeld bij de implementatie van een nieuwe donateursdatabase, een onmisbaar onderdeel van ons werk. Dat werk voerden ze geheel kosteloos uit.



29

Conclusion Implementation VSO werkt sinds januari 2010 samen met Conclusion Implementation, specialist in projectmanagement. Conclusion Implementation zet zijn projectmanagementkennis in voor VSO en biedt medewerkers de mogelijkheid om als vakdeskundige organisatieveranderingen te begeleiden en projecten te managen.

Nederland VSO Nederland heeft op 26 januari 2012 officieel het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving verkregen. Dit

Gezamenlijk project: 

CBF-keurmerk voor VSO

Adviseurs van Conclusion hielpen ons kosteloos bij de aanvraag van het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF-keurmerk) voor VSO Nederland. Met succes: we hebben het keurmerk inmiddels verkregen.

keurmerk is bedoeld voor goededoelenorganisaties die verantwoord fondsen werven en besteden. Het helpt ons het vertrouwen van donateurs te verkrijgen en deuren te openen. Gemeenten geven bijvoorbeeld

Boertiengroep Trainingsbureau Boertiengroep is gespecialiseerd in de ontwikkeling van mensen en organisaties. Het bureau hielp VSO Nederland om de begeleiding en voorbereiding van

sneller vergunningen voor werving van donateurs en we krijgen kortingen voor uitzendingen en spotjes op radio en tv. Het

vakdeskundigen te professionaliseren.

bespaarde geld kunnen we weer extra inzetten voor


Samen met Boertiengroep maakte VSO in 2009-2010 het ontwikkelpaspoort. Daarin kunnen VSO-vakdeskundigen hun persoonlijke en werkgerelateerde groei vastleggen en zo hun competenties actief ontwikkelen. Dit paspoort helpt VSO Nederland zich te profileren als

armoedebestrijding. Als keurmerkhouder mag VSO niet meer dan 25 procent van haar inkomsten aan fondsenwerving besteden. VSO zat daar de afgelopen drie boekjaren gemiddeld

talentontwikkelaar. Het afgelopen jaar heeft VSO

ruim onder.

Nederland het paspoort verder ontwikkeld. Het is nu alleen nog digitaal beschikbaar en vakdeskundigen kunnen de voor hen relevante delen downloaden. Daarnaast zijn er verschillende versies: de originele Engelse versie, een speciale EVHAC-versie en een afgeleid Talent Development Passport voor de Short Term Assignments. VSO Nederland gebruikt het paspoort tijdens de Preparing to Volunteer-training en de Skills for Working in Development-training. Komend boekjaar ontvangen alle Nederlandse vakdeskundigen een enquête over het gebruik van het paspoort. Uiteindelijk wordt het aan alle VSOJaarverslag VSO Nederland


30

deskundigen ter beschikking gesteld en kunnen de verschillende federatieleden het aanpassen aan hun werkwijze.

Royal Haskoning Het internationale adviesbureau Royal Haskoning adviseert opdrachtgevers op tal van werkterreinen, variërend van stedenbouw en infrastructuur tot energievraagstukken en waterbeheer. Medewerkers van Royal Haskoning krijgen de kans hun kennis in te zetten op projecten van VSO die nauw aansluiten bij hun expertise. Dit past in het HR-beleid van Royal Haskoning, dat rust op de pijlers autonomy, mastery en purpose.


Afgelopen jaar is de eerste medewerkster van Royal Haskoning naar een VSO-project in Bangladesh uitgezonden. Deskundige water- en bodemkwaliteit Janneke Snijders vertrok in maart voor zes maanden naar Noordwest-Bangladesh om een lokale ontwikkelingsorganisatie (Gram BikashKendra) te ondersteunen als campagneadviseur water. Ze houdt zich bezig met watermanagement en de toegang tot schoon en gezond water. Haar taken zijn onder meer: een plan maken voor watercampagnes, mediaaandacht genereren en lobbyen voor politieke steun. Ook plaatsten we begin april 2012 een tweede medewerker in Ethiopië. Beide uitzendingen hebben raakvlakken met het recent geadopteerde thema van VSO: klimaatverandering.

Essent In het afgelopen jaar hebben we een samenwerking opgezet met het Mobiliteitscentrum van Essent. Medewerkers van Essent kunnen op het kantoor van VSO Nederland aan de slag gaan met projecten waarvoor we zelf geen capaciteit hebben.


Van mei tot oktober ondersteunde een medewerkster van Essent ons bij de verdere optimalisatie en invoering van processen rondom donateurbeheer. Zij heeft ons frontoffice geholpen het donateurbeheer, dat eerst uitbesteed was, in eigen beheer uit te voeren.

Vitens-Evides International Lokale waterbedrijven in ontwikkelingslanden ondersteunen bij de verbetering van drinkwatervoorziening. Dat is het doel van Vitens-Evides International (VEI). Op dit moment werkt het bedrijf aan veilige drinkwatervoorzieningen. Hiermee levert VEI een belangrijke bijdrage aan het bereiken van de millenniumdoelstelling: het aantal mensen dat geen toegang heeft tot schoon drinkwater, halveren vóór 2015. Een Jaarverslag VSO Nederland


31

belangrijk onderdeel van deze ondersteuning is de uitzending van personeel van VEI naar de lokale waterbedrijven. De lengte van die uitzendingen varieert van drie weken tot drie jaar.


VEI wil het huidige uitzendbeleid professionaliseren en onder meer de kans op vervroegde terugkeer verkleinen. Daarvoor hebben we een samenwerking opgezet, waarbij VEI in eerste instantie gebruikmaakt van het VSO-assessment en mogelijk later van het VSO-voorbereidingsprogramma. In 2011 maakten we het assessment op maat voor VEI. Inmiddels hebben vier medewerkers van VEI het assessment doorlopen.

Learning Journey VSO Nederland wil bedrijven helpen om hun medewerkers meer aan te bieden dan een doorsneeprogramma aan opleidingen en cursussen, zodat ze zich daarmee kunnen onderscheiden als werkgever. Daarvoor hebben we de Learning Journey ontwikkeld. Tijdens een uitzending werken medewerkers vier tot zes weken gericht aan hun ontwikkelpunten, terwijl ze hun expertise inzetten in een ontwikkelingsland. De Learning Journey benadrukt dat een uitzending via VSO Nederland goed is voor de ontwikkeling van medewerkers en dat die voorgoed hun blik op de wereld verandert. Het feit dat een uitzending je leven voorgoed verandert en een in de praktijk opgedane ervaring biedt, maakt dat de Learning Journey een grote en blijvende impact heeft op het individu.



32

Doelstellingen

Resultaten

• Pro-bono-ondersteuning verkrijgen van

• Vrijwilligers en medewerkers van de bedrijfspartners

medewerkers van bedrijfspartners voor een bedrag

hebben voor 155.000 euro aan pro-bonowerk

van 125.000 euro

gerealiseerd. Deze hogere opbrengst komt door het grotere aantal beschikbare projecten waaraan medewerkers konden deelnemen, en de extra aandacht die VSO hieraan heeft gegeven in het afgelopen jaar.

• Het afsluiten van drie nieuwe

• We gingen nieuwe samenwerkingen aan met twee

bedrijfspartnerschappen

partijen: Essent en Vitens-Evides International. Bij deze doelstelling zijn de resultaten minder dan verwacht. Dit komt met name doordat we veel tijd en aandacht besteedden aan het tot een succes maken van korte opdrachten van vier tot acht weken bij bestaande partners. Wel realiseerden we een aanzienlijke groei in potentiële partners, met name als gevolg van de nieuwe propositie van korte uitzendingen. Hiermee hopen we in het nieuwe boekjaar tot een samenwerking te komen.

• Het uitzenden van dertig medewerkers van

• We zonden vijftien medewerkers uit op reguliere

Randstad Groep en Accenture op reguliere

uitzendingen. Dit aantal was lager dan verwacht, onder

uitzendingen en twintig op korte opdrachten van vier

andere omdat medewerkers door de onzekere

tot acht weken

economische situatie voorzichtiger waren tijdelijk hun werkplek te verruilen. Daarnaast plaatsten we via VSO Nederland negen mensen op de korte opdrachten van vier tot acht weken en speelden we een actieve rol bij het plaatsen van vier medewerkers van Randstad uit landen buiten onze regio. Met een totaal van dertien plaatsingen op korte opdrachten en een op gang gekomen continue aanwas van kandidaten kijken we tevreden terug op ons eerste jaar met korte opdrachten. We denken hiermee op het juiste moment te hebben ingespeeld op een teruglopende interesse in uitzendingen van langere duur.



33

3.3

Maatschappelijke samenwerking

VSO Nederland werkt samen met organisaties die ook actief zijn op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Want samen bereiken we meer. We profiteren van elkaars kennis en ervaring, waardoor we samen een beter resultaat bereiken en draagvlak creëren voor ontwikkelingssamenwerking in Nederland.

Netwerken VSO is lid van de volgende netwerkorganisaties: Dutch Coalition on Disability and Development De Dutch Coalition on Disability and Development (DCDD) streeft ernaar om de positie van mensen met een handicap op de ontwikkelingsagenda te krijgen. Partos Partos is de branchevereniging voor particuliere internationale samenwerking. VSO Nederland is sinds de oprichting in 2004 lid. Personele Samenwerking Ontwikkelingslanden Personele Samenwerking Ontwikkelingslanden (PSO) werkt aan capaciteitsopbouw in ontwikkelingslanden. PSO verzorgt diverse trainingen voor VSO Nederland en lokale partners. Verder financiert PSO het Leer Werk Traject. Hierover leest u meer op http://www.pso.nl/nl/content/leerwerktrajecten. 3.3.1

SBOS-project Werken aan de Wereld

VSO Nederland en Subsidiefaciliteit voor Burgerschap en Ontwikkelingssamenwerking (SBOS) werken samen aan het project Werken aan de Wereld. Daarmee willen we het thema wereldburgerschap een vaste plek geven in het lesprogramma van de minimaal 8.000 mbo-leerlingen van het Koning Willem I College en ROC Midden Nederland.

VSO heeft in het eerste kwartaal van 2011-2012 de subsidieaanvraag geschreven en was een van de 25 gehonoreerde aanvragen van de in totaal 152. Het project startte in augustus 2011 en heeft tot de volgende resultaten geleid: 

Werving, assessment, training en voorbereiding van een groep mbo-studenten die succesvol hun vakstage in Kenia hebben gelopen.



Voorbereiding van de volgende vakstages op de Filipijnen: o

Ontwikkeling van een lessenserie en evenement (15 lesuren) voor eerstejaars-mbo-studenten, met als doel de kennis over en het inzicht in de millenniumdoelen, armoede en ontwikkeling te vergroten. En om te laten zien hoe hun leven hier verbonden is met die van mensen ver weg, bijvoorbeeld door inzicht in de kledingindustrie.



34

o

Ontwikkeling van een onderzoeksplan, samen met het Nederlandse kennis- en adviescentrum voor burgerschap en internationale samenwerking (NCDO). Doel van dit onderzoek is het meten van het effect van lessenseries en stages op kennis, houding en gedrag van mbo-studenten.

o

Ontwikkeling van www.werkenaandewereld.nl.

o

Media-aandacht rond het vertrek van de eerste groep stagiairs, vooral krantenartikelen in lokale bladen.

o

Het project bestaat uit lessenseries, internationale stages en evenementen die mbo-studenten laten kennismaken met de wereld buiten hun directe woon- of werkgebied. Ook zien ze welke kansen die wereld biedt, voor zowel hun privéleven als hun loopbaan. Ten slotte ontdekken ze hoe ze kunnen helpen bij het oplossen van wereldwijde problemen.

Indirect betrekken we ook het personeel van de mbo-scholen, de sociale netwerken van de studenten en de bedrijven waar deze studenten werken, erbij. Het benaderen van studenten past bij de strategie van VSO Nederland om nieuwe doelgroepen, waaronder jongeren, te betrekken bij onze organisatie.

Tijdens de projectperiode van 2011-2015 gaan in totaal dertig studenten een vakstage lopen in Kenia of de Filipijnen voor een periode van drie maanden. Als ze weer terug zijn in Nederland, promoten zij als ambassadeurs wereldburgerschap op hun school en in hun omgeving via verschillende activiteiten. Verder organiseren de twee mbo-scholen ieder jaar een groot evenement met als centraal thema wereldburgerschap.

Beoogde resultaten: 

De 8.000 mbo-studenten weten meer af van wereldwijde zaken. Deze kennis is ook vergroot bij hun familie en vrienden (16.000 mensen), de bedrijven waarmee ze in contact staan (4.000) en de 1.200 docenten en het ondersteunend personeel van beide mbo-scholen.



De mbo-studenten zijn zich meer bewust van armoede en ontwikkeling in de wereld en het belang om op deze terreinen actief te zijn. Dat geldt ook voor hun familie en vrienden, de bedrijven waarmee ze in contact staan, hun docenten en het ondersteunend personeel.



De mbo-studenten tonen actieve betrokkenheid bij wereldwijde zaken door deel te nemen aan activiteiten met een mondiale reikwijdte. Bijvoorbeeld door mee te doen aan een onlinecampagne tegen milieuvervuiling of door bij hun favoriete kledingmerk na te vragen onder welke omstandigheden hun kledingstukken gemaakt zijn.



35

3.3.2

EU Aid Volunteers

EU Aid Volunteers is een initiatief van de European Community Humanitarian Office (ECHO) van de Europese Commissie. De Europese Commissie wil vanaf 2014 een centrale poule van ontwikkelingsorganisaties vormen, zodat er permanent professionele vrijwilligers beschikbaar zijn als er ergens een humanitaire ramp gebeurt. EU Aid Volunteers is die centrale poule. Via Europese vrijwilligershulp wil EU Aid Volunteers bescherming bieden aan mensen over de hele wereld.

Om EU Aid Volunteers tot stand te brengen, heeft de Europese Commissie een aantal pilotprojecten uitgezet. Sinds februari 2012 werken VSO Nederland, VSO Internationaal en de Roemeense ontwikkelingsorganisatie Pro Vobis samen aan een van die pilotprojecten. We werven Europese vakdeskundigen voor uitzendingen naar Bangladesh en Zuid-Soedan. In Bangladesh is deze humanitaire hulp vooral gericht op de voorbereiding van natuurrampen, zoals overstromingen. In Zuid-Soedan werken de vrijwilligers aan de wederopbouw van een land waar bijna zestig jaar oorlog was.

Voor dit pilotproject creëerde VSO Nederland het afgelopen jaar diverse placements en zochten we geschikte vakdeskundigen. Om het project zoveel mogelijk bekendheid te geven, plaatsten we de banen voor EU Aid Volunteers op Europese websites en publiceerden we een aantal nieuwsberichten. De eerste twee EU Aid Volunteers vertrokken begin juli naar Zuid-Soedan en de eerste berichten zijn positief. In september organiseert VSO Nederland een uitgebreide vijfdaagse training om de volgende groep EU Aid Volunteers klaar te stomen.

3.4

Fondsenwerving

Voor onze ontwikkelingsprogramma’s en het uitzenden van vakdeskundigen hebben we natuurlijk geld nodig. We benaderen hiervoor particulieren, bedrijven, fondsen, stichtingen en institutionele donoren. Ook voorlichting geven over ons werk is een belangrijke manier om de kennis over ontwikkelingssamenwerking in het algemeen en het werk van VSO in het bijzonder, te vergroten. Als een resultaat hiervan wordt ons draagvlak in Nederland groter. In 2011-2012 optimaliseerden we onze bestaande fondsenwervingsprocessen en zetten we nieuwe acties voor het volgende boekjaar op. We verkregen financiële bijdragen via huis-aan-huiswerving, fondsenwervende mailings, onze website en een bannercampagne.

Stijging aantal donateurs Het aantal donateurs van VSO Nederland steeg in 2011-2012. Dit kwam grotendeels door een intensieve landelijke huis-aan-huiswervingscampagne. Het totale aantal actieve donateurs bedroeg in het boekjaar 2011-2012 ruim 29.000. Feitelijk lag het aantal 3.300 hoger, maar tijdens een grote schoonmaak van onze database hebben we donateurs die het geld vaak lieten terugboeken,verwijderd en dus niet meegeteld. Jaarverslag VSO Nederland


36

Pilot Goed TV In maart voerden we een pilot met GoedTV uit. Dit is een interactief digitaal kanaal met bijna landelijke dekking. Tijdens de pilot hadden we een spot-positie: GoedTV toonde ons videomateriaal primetime en met grote regelmaat. Daarnaast hadden we een centrale positie op de website. Deze actie zorgde voor extra naamsbekendheid en nieuwe potentiële kandidaten voor recruitment. Daarnaast heeft het programma een aantal nieuwe donateurs opgeleverd.

Effectieve fondsenwervende mailings We stuurden afgelopen jaar drie fondsenwervende mailings naar onze donateurs. De mailings bevatten projectinformatie en een verzoek om het werk van VSO Nederland financieel te steunen. In 2011-2012 brachten we diverse onderwerpen onder de aandacht, zoals gezondheidszorg, onderwijs en hongerbestrijding. De direct mail van augustus speelde in op een actuele noodsituatie: de hongersnood in de Hoorn van Afrika. De mailings brachten 57.000 euro op, 14.000 euro minder dan verwacht. Ruim 24.000 mensen steunden ons afgelopen jaar met een gift. Deur-aan-deurcampagne Onze deur-aan-deurwervers vragen het hele jaar door actief aandacht voor ons werk. Dat dient een tweeledig doel: enerzijds werven we hiermee donateurs die het met hun bijdragen mogelijk maken om meer vakdeskundigen uit te zenden, anderzijds maken we mensen bewust van de armoede in de wereld en van VSO’s unieke aanpak om die armoede te bestrijden. In 2011-2012 hebben we op deze manier zo’n 85.000 mensen bereikt, van wie bijna 9.000 zich hebben aangemeld als donateur.

Voorlichtingsmiddag donateurs In januari organiseerden we op ons kantoor in Utrecht een voorlichtingsmiddag voor donateurs. Tijdens deze voorlichtingsmiddag gaf Johan Wezeman, een teruggekeerde vakdeskundige, een inspirerende presentatie over zijn werk voor een doveninstituut in Rwanda. Een belangrijke taak, omdat in Rwanda veel mensen doof of slechthorend zijn, doordat oorinfecties niet worden behandeld en hersenvliesontsteking veel voorkomt. De middag was zeer succesvol. Er was veel interactie met de donateurs. Gezien het succes van deze bijeenkomst wil VSO Nederland vaker zulke bijeenkomsten voor donateurs organiseren, waarbij vakdeskundigen informatie geven over hun werk.



37

Fondsen en stichtingen Een belangrijke bron van inkomsten voor VSO Nederland is de financiële bijdrage van fondsen en stichtingen. Vanuit hun eigen opdracht en missie werken zij mee aan de totstandkoming van de programma’s van VSO Nederland en de uitzending van VSO-vakdeskundigen.

De hulp varieert van een bijdrage aan een deel van een VSO-programma tot volledige financiering voor een uitgezonden vakdeskundige. Afgelopen jaar steunden 32 fondsen en stichtingen het werk van VSO Nederland voor een totaalbedrag van 259.000 euro programmafinanciering. Wij bedanken: Turing Foundation, ASML Foundation, Stichting Liberty, Fiep Westendorp Foundation, Willem Nico Scheepstra Stichting, Stichting Maria Emalia Dorrepaal, Marthe van Rijswijck Foundation, Rotterdamse Stichting Blindenbelangen, Stichting Weeshuis der Doopsgezinden, Katholieke Stichting Jongerenbelangen, Snickers-de Bruijn Stichting, Maria Stroot Fonds, Stichting Mundo Crastino Meliori, Stichting Benevolente, Steunfonds Madurodam, ASN Foundation, Stichting de Groot Fonds, Stichting Familiefonds van Dusseldorp, Stichting A.J. van Rumpt, Johanna Donk-Grote Stichting, Stichting Heilige Geest - of Arme Wees- en Kinderhuis Leiden, Stichting Visio, SK Stichting, Stichting Het Vincentrum, Zusters Franciscanessen van Oirschot, Stichting Winters van den Speulhof, Johannes Stichting, Stichting Jong, Stichting Medemens, Sylvia Wilhelmina Stichting en Stichting ‘t Arm Kinderhuys.

Een aantal mooie voorbeelden: 

Stichting Liberty, ASML Foundation, Turing Foundation en Marthe van Rijswijck Foundation steunen gezamenlijk een programma voor beroepsonderwijs in Kenia. Hierin worden zeven polytechnische scholen intensief begeleid bij het verbeteren van hun onderwijs, waardoor meer dan 1.000 jongeren de kans krijgen een vak te leren.



ASML Foundation ondersteunt al een aantal jaren diverse onderwijsprojecten in Cambodja, China en Afrika. Dit jaar droeg de stichting onder meer bij aan de verbetering van Engelse les in Cambodja, zodat een nieuwe generatie Cambodjanen beter wordt voorbereid op de moderne, internationale wereld.



Stichting Liberty financiert onder meer een financieel adviseur bij het bisdom Nekemte in Ethiopië, dat een groot aantal scholen en ziekenhuizen onder zich heeft. Stichting Liberty ondersteunt dit bisdom al jaren in zijn werk en hoopt met de verbetering van zijn financiële administratie het bisdom te helpen in zijn zoektocht naar nieuwe donoren.

Institutionele donoren Sinds 2010 krijgt VSO geen subsidie meer van het ministerie van Buitenlandse Zaken, directoraat Ontwikkelingssamenwerking. Tot eind van 2012 loopt er nog wel een programma op het gebied van organisatieleren in drie Afrikaanse landen. Dit wordt gefinancierd door Personele Samenwerking in Jaarverslag VSO Nederland


38

Ontwikkelingslanden (PSO), een vereniging van ontwikkelingsorganisaties die subsidie krijgt van het ministerie van Buitenlandse Zaken. In het leerwerktraject worden lokale organisaties ondersteund in hun ontwikkeling door interne leerprocessen te verbeteren.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken financierde het programma Right to Life, dat liep van 2006 tot 2010. Dit programma richtte zich op het versterken van programma’s voor hiv- en aidsbestrijding. In november 2011 ontvingen we een formele bevestiging dat het ministerie het programma inhoudelijk en financieel goedkeurde en als afgerond beschouwde. Het ministerie financierde dit programma in het kader van Thematische Medefinanciering (TMF).

Erkend goed doel VSO Nederland volgt de regels voor de goededoelensector die staan vermeld in de Code Wijffels. De Belastingdienst erkent VSO Nederland als een ‘Algemeen Nut Beogende Instelling’ (ANBI), waardoor giften aan VSO aftrekbaar zijn van het belastbaar inkomen. Daarnaast heeft VSO Nederland sinds januari 2012 het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Dit betekent dat onze organisatie door een onafhankelijke organisatie getoetst is op bestuur, beleid, fondsenwerving, de besteding van middelen en rapportage. Door dit keurmerk weet de (potentiële) donateur automatisch dat we verantwoord met een gift omgaan. Doelstellingen

Resultaten

• 2 miljoen euro aan donateursgelden werven

• We hebben ruim 2,1 miljoen euro aan donateursgelden geworven.

•8.203 nieuwe donateurs werven, onder andere via

• We hebben 8.810 nieuwe donateurs geworven.

een landelijke huis-aan-huiscampagne • Via direct mailings 71.000 euro aan

• De direct mailings brachten 57.000 euro op.

donateursgelden werven • Ruim 551.000 euro aan financiering genereren bij

• We genereerden 596.000 euro.

fondsen, stichtingen en institutionele donoren • Ruim 3 miljoen euro aan financiering genereren bij

• We genereerden ruim 3,6 miljoen euro.

fondsen, stichtingen en institutionele donoren



39

3.5

Voorlichting

VSO Nederland besteedt veel aandacht aan voorlichting. Daarbij richten we ons op het Nederlandse publiek en onze achterban, waaronder bedrijfspartners, fondsen, (potentiële) donateurs en vakdeskundigen. Met heldere communicatie en voorlichting wil VSO Nederland het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking vergroten en het belang van kennisuitwisseling hoger op de maatschappelijke agenda zetten.

Het belang van voorlichting Voorlichting heeft een prominente plaats in al onze communicatie-uitingen. We vertellen over het belang van ontwikkelingswerk en de bijdrage die wij daaraan leveren. We besteden specifiek aandacht aan het belang van kennisuitwisseling om ervoor te zorgen dat kansarmen uiteindelijk op eigen benen kunnen staan. Deze voorlichting gaat hand in hand met fondsenwerving. Zo vergroten we het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking en werken we tegelijkertijd aan onze doelstellingen. 3.5.1

Communicatie met donateurs

Het afgelopen jaar zette VSO Nederland de donateursnieuwsbrief VSO Nieuws in om particuliere donateurs te bereiken. Hierin laten we zien hoe VSO werkt aan een rechtvaardiger wereld zonder armoede. Ook vertellen we welke resultaten onze vakdeskundigen samen met onze lokale partners bereiken. We brengen VSO Nieuws drie keer per jaar uit en elke editie staat in het teken van een van onze acht ontwikkelingsdoelen. Afgelopen jaar besteedden we aandacht aan gezondheidszorg, bestaanszekerheid en zorg voor moeder en kind. De nieuwsbrief kunt u downloaden op www.vso.nl/vsonieuws.

Deur-aan-deurcampagne Onze deur-aan-deurwervers vragen het hele jaar door actief aandacht voor ons werk. Dat dient een tweeledig doel: enerzijds werven we hiermee donateurs die het met hun bijdragen mogelijk maken om meer vakdeskundigen uit te zenden, anderzijds maken we mensen bewust van de armoede in de wereld en van VSO’s unieke aanpak om die armoede te bestrijden. In 2011-2012 hebben we op deze manier zo’n 85.000 mensen bereikt, van wie bijna 9.000 zich hebben aangemeld als donateur. 3.5.2

VSO Nederland in de media

Naamsbekendheid is belangrijk voor VSO: het helpt bij het werven van vakdeskundigen, donateurs en nieuwe bedrijfspartners. We hebben hier echter geen groot budget voor. Daarom benaderen we media proactief en werken we zo aan gratis publiciteit. Bijvoorbeeld door persberichten te schrijven, inhoudelijke artikelen aan te leveren en interviews te geven. Ook vertrekkende VSO-vakdeskundigen spelen een belangrijke rol als ambassadeur van VSO Nederland. Zij krijgen informatie en suggesties over fondsenwerving en publiciteit tijdens de training



40

‘Prepare 2 volunteer’. Dit alles leverde 175 gratis perspublicaties op, van online tot print en van lokaal tot nationaal.

Klanttevredenheidsonderzoek mediarelaties

Documentaire

Afgelopen jaar hielden we een

VSO Nederland maakte in 2010 samen met filmmaker Marijn

klanttevredenheidsonderzoek onder

Poels de documentaire ‘The voice of 650 million times one’. Een

onze mediarelaties. Dertien

aangrijpende film over mensen met een handicap in Vietnam en

uiteenlopende vakbladen, landelijke

Kenia. Deze documentaire kreeg ook in 2011 veel aandacht.

kranten en websites ontvingen een

Verschillende geïnteresseerden vroegen een dvd van de

vragenlijst. De vragen gingen over

documentaire aan voor bijvoorbeeld onderwijsdoeleinden.

hoe tevreden mensen waren over

Marijn Poels kreeg daarnaast de Dodie Spittal Award. Dit leverde

de nieuwswaarde, berichtgeving en

extra media-aandacht op. Daarna promootte hij de film tijdens

dienstverlening van de pr-manager

verschillende filmfestivals.

van VSO Nederland.

3.5.3

De respondenten bleken tevreden

Onlinecommunicatie

Onze website www.vso.nl is een belangrijk middel om te communiceren met onze doelgroepen. Ook zetten we geregeld digitale nieuwsbrieven en social media in om relaties op te

over de nieuwswaarde, berichtgeving en dienstverlening van VSO Nederland. Ze ervaren de berichtgeving over de resultaten

bouwen met de mensen om ons heen.

van de ontwikkelingssamenwerking, de volledigheid, de nauwkeurigheid

Meer bezoekers op vso.nl Met zoekmachinemarketing werkten we afgelopen jaar aan de vindbaarheid van onze website. En dankzij ondersteuning van onze bedrijfspartner Yacht konden we de inhoud van de website beter afstemmen op de wensen van onze bezoekers. Onze website had afgelopen jaar 91.295 unieke bezoekers. Daarmee haalden we 90 procent van ons vooraf gestelde doel, 102.000 unieke bezoekers. Ten opzichte van 2010-2011 daalde het aantal bezoekers met 1 procent. Afgelopen boekjaar hebben we voor het eerst kunnen meten hoeveel bezoekers online een gift hebben gegeven. In totaal kregen we van 153 bezoekers een onlinegift. Daarnaast hebben 833 bezoekers zich online

en tijdige aanlevering als goed. Wat volgens hen beter kan, is de aansluiting van de berichtgeving bij de doelgroep en het medium. Bij het opstellen van nieuwe berichten nemen we deze informatie mee, zodat we in het klanttevredenheidsonderzoek van 2012 beter scoren op deze punten. Ook willen we het aantal respondenten verhogen.

aangemeld voor de informatiebijeenkomst Meet VSO.



41

Google Grants-programma Sinds februari 2012 zijn we toegelaten tot het Google Grants-programma. Hiermee biedt Google aan goede doelen advertentiebudget om gratis te adverteren via AdWords. Met dit advertentieprogramma kunnen we nu zelf advertenties maken en zoekwoorden opgeven die relevant voor ons zijn. Als mensen met deze zoekwoorden op Google zoeken, komt onze advertentie tevoorschijn bij de zoekresultaten. Ze kunnen dan hierop klikken en zo op onze website terechtkomen.

De waarde van het advertentiebudget dat we ontvangen, is volledig afhankelijk van de prestaties van onze advertenties. De gemiddelde deelnemer ontvangt van het Google Grants-programma iets meer dan 300 dollar aan advertenties per maand.

VSO op social media VSO Nederland is actief op social media, zoals LinkedIn, Twitter en YouTube. Via deze platforms leggen we contact, wisselen we informatie uit en discussiëren we over thema’s die met VSO en ontwikkelingssamenwerking te maken hebben. Daarnaast bieden social media ons de mogelijkheid om snel vacatures te vervullen of vrijwilligers te vinden voor acties.

Op Facebook, Twitter en LinkedIn richten we ons op iedereen die geïnteresseerd is in ons. Daarnaast hebben we op LinkedIn de VSO-groep Volunteers Nederland, die bijna zevenhonderd leden telt. Dit zijn voornamelijk mensen die via VSO in het buitenland zitten, alweer terug zijn of door de selectie heen zijn. De films op ons YouTube-kanaal VSO Nederland zijn samen ruim 5.300 keer bekeken.

We willen social media komend boekjaar nog beter benutten. Dat doen we door regelmatig berichten te plaatsen op LinkedIn en zo de dialoog op te zoeken met onze doelgroep. Bovendien zijn we begonnen met een breder social media-beleid, dat in 2012-2013 meer zichtbaarheid en interactie via social media zal opleveren.

Doelstellingen

Resultaten

• Vergroten van de naamsbekendheid door het

• Er verschenen 175 publicaties in de pers.

verkrijgen van 180 perspublicaties • 102.000 unieke websitebezoekers genereren


• 91.295 unieke bezoekers bezochten onze website.


42

3.5.4

Bedrijfsleven: Young Professionals

Young Professionals binnen bedrijven zoeken vaak naar zingeving in hun werk. Daarmee zijn zij een belangrijke potentiële doelgroep voor uitzending via VSO. Maar ze kunnen ook helpen door als ambassadeurs op te treden richting het management van bedrijven. In dit kader droeg VSO bij aan twee evenementen specifiek voor Young Professionals.

VSO in het MVO- en HR-beleid van Randstad en Accenture In april was ons kantoor de gastlocatie voor een door NCDO (Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling) georganiseerd evenement voor Young Professionals. Zowel vertegenwoordigers van Randstad als Accenture verzorgden tijdens dit evenement presentaties over de rol die VSO speelt in hun MVO- en HR-beleid.

Ben & Jerry’s VSO UK startte in februari 2011 samen met Ben & Jerry’s de Join Our Core-campagne, een wedstrijd voor ondernemers in de dop. Jongeren uit Groot-Brittannië, Ierland, Denemarken, Zweden en Nederland konden een idee indienen voor een duurzaam bedrijf dat een verschil maakt in onze internationale samenleving. Deelnemers maakten kans op 10.000 euro om hun idee waar te maken, op deelname aan een VSO-project in Oeganda om daar ideeën uit te wisselen over duurzaam ondernemen, en op een jaar lang gratis ijs.

Inmiddels zijn de vijftien finalisten bekend, onder wie drie Nederlanders. Een van hen, Wouter Durville van One for One, won eerder al de hiervoor genoemde ’11 partners in 2011’-verkiezing. De vijftien finalisten gingen in augustus 2012 tien dagen naar Oeganda om samen te werken met vijftien lokale vakdeskundigen. Samen zullen ze sociale businessmodellen ontwikkelen om het leven van vanilleboeren te verbeteren via fair trade.

De rol van VSO UK bestond uit het werven en selecteren van kandidaten en de organisatie van het projectbezoek in Oeganda. VSO Nederland promootte de campagne in Nederland. Het partnership stelt VSO in staat om met een breed publiek in contact te komen. En het is mogelijk een eerste stap naar een intensiever partnership met Ben & Jerry’s.



43

Sustainable Business & Social Entrepreneurship Tijdens het evenement Sustainable Business & Social Entrepreneurship, georganiseerd door onder meer Young Professionals Make The Difference, gaf VSO een workshop over publiek-private samenwerking en de rol van Young Professionals daarin. Ook werd tijdens dit evenement de winnaar bekendgemaakt van de wedstrijd die de campagne ‘11 partners in 2011’ had georganiseerd. Hiervoor was aan Young Professionals gevraagd een concept te bedenken voor een partnership dat hun organisatie effectief verbindt met een bedrijf, ngo of de overheid. Voor deze verkiezing presenteerde een Young Professional van Randstad een nieuwe invalshoek voor de samenwerking tussen Randstad en VSO. Ze adviseerde werkmaatschappijen van Randstad om werkgelegenheidsprogramma’s voor VSO in ontwikkelingslanden te laten adopteren. Werkmaatschappijen kunnen dan kennis en middelen inzetten voor deze programma’s. Bij de individuele werkmaatschappijen wordt zo een grotere betrokkenheid bij het werk van VSO gecreëerd. Op basis van dit advies hebben Randstad en VSO de eerste stappen gezet om een pilotproject te ontwikkelen. 3.5.5

Vakdeskundigen als ambassadeurs

Vakdeskundigen zijn onze beste ambassadeurs. Voor vertrek, tijdens hun uitzending en na terugkeer helpen ze VSO Nederland door bijvoorbeeld de publiciteit te zoeken en fondsen te werven. Sinds de oprichting van VSO Nederland zijn bijna 1.700 Nederlandse vakdeskundigen uitgezonden, van wie al meer dan 1.600 Nederlandse vakdeskundigen zijn teruggekeerd van hun werk in Afrika en Azië. Velen van hen zetten zich vrijwillig in voor VSO Nederland, bijvoorbeeld als selecteur, trainer of spreker op voorlichtingsbijeenkomsten van universiteiten en bedrijven, maar ook als schrijver van aanvragen voor fondsen. Ook schrijft het merendeel van de vakdeskundigen een blog op websites als waarbenjij.nu. Deze ervaringsverhalen dragen bij aan de voorlichting over het werk van VSO.

We bereiden vakdeskundigen voor op hun ambassadeurschap met een training. Ook ontvangen ze tijdens hun verblijf in het buitenland de digitale nieuwsbrief Wereldnieuws, die we speciaal voor hen maken. Het afgelopen jaar is deze uitgave herzien en aangepast om ook vakdeskundigen voor vertrek en na terugkomst te informeren en te blijven binden aan VSO. De eerste herziene uitgave verscheen begin december 2011. 3.5.6

Arbeidsmarktcommunicatie

Elk jaar komen honderden geïnteresseerden naar onze informatiebijeenkomsten voor potentiële vakdeskundigen. Tijdens de bijeenkomsten informeren we deze potentiële vakdeskundigen over onze werkwijze. Ook vertellen we wat een uitzending naar het buitenland inhoudt. We brengen de bijeenkomsten onder de aandacht via online- en printadvertenties. In 2011-2012 organiseerden we vier informatiebijeenkomsten, waarvan drie grote extern en één kleinere op ons kantoor in Utrecht. We bereikten hiermee zo’n 350 vakdeskundigen. Ook verzorgden we vijf



44

presentaties over VSO Nederland in diverse ziekenhuizen en instituten waar tropenartsen en verpleeg- en verloskundigen werken en worden opgeleid. We bereikten hiermee 350 mensen in de sector gezondheidszorg.

Ook bij bedrijfspartners verzorgde VSO Nederland evenementen: vijf bij Randstad, één bij Accenture, één bij Royal Haskoning. Daarnaast organiseerden we twee informatieve conference calls voor Randstad. We bereikten hiermee ongeveer 120 medewerkers.

Voor Randstad ontwikkelden we dit jaar placemats voor in de bedrijfskantines op het hoofdkantoor. Onder Accenture Returned Volunteers (RV’s) hielden we een referral recruitment-actie. En Accenture-medewerkers konden een ticket winnen naar het land waar ze naartoe uitgezonden werden, als ze een collega konden aandragen die vóór april 2012 kon beginnen. Met deze actie bereikten we 54 Accenture RV’s.

Verder waren we met een stand vertegenwoordigd op het Nationaal Congres SOA*HIV*Seks en verzorgden we een workshop op de Duurzame carrièredag, waaraan in totaal ongeveer 50 Young Professionals deelnamen.

Afgelopen jaar maakten we intensief gebruik van het platform OneWorld, onder meer met banners, een advertorial en printadvertenties. Oneworld.nl is de grootste Nederlandse website over mondiale verbondenheid en duurzame lifestyle. Het gratis tijdschrift OneWorld verschijnt tien keer per jaar. NCDO geeft het tijdschrift uit.

Ten slotte houden we geïnteresseerden via de digitale nieuwsbrief VSO Wereldbaan drie keer per jaar op de hoogte van onze activiteiten en mogelijkheden om te worden uitgezonden. We bereikten hiermee ongeveer 7.000 potentiële vakdeskundigen.

Cijfers en activiteiten arbeidsmarktcommunicatie 

Vier Meet VSO-informatiebijeenkomsten - ca. 350 bezoekers



Vijf externe presentaties gezondheidszorgsector - ca. 330 toehoorders



Stand op Nationaal Congres SOA*HIV*Seks - ca. 400 bezoekers



Workshop op Duurzame carrièredag - ca. 50 deelnemers



Negen presentaties bij bedrijfspartners - ca. 120 toehoorders



Drie digitale nieuwsbrieven VSO Wereldbaan - ca. 7.000 ontvangers



Twee digitale nieuwsbrieven Wereldnieuws - ca. 350 ontvangers



Twee bannercampagnes, een advertorial en een printadvertentie OneWorld - ca. 1.944 websitebezoekers, en het magazine OneWorld heeft 118.000 abonnees



45

4.1

Balans per 31 maart 2012

Balans per 31 maart 2012 Activa

31.03.2012 €

31.03.2011 €

Vaste activa Materiële vaste activa Vlottende activa Rekening-courant VSO International Overige vorderingen en overlopende activa

44.466 153.482 206.438

48.071 505.516

359.920

505.516

968.431

2.022.850

1.372.817

2.576.437

Liquide middelen

Passiva Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsfonds

752.915 0

895.235 0

Egalisatiereserve vaste activa

Kortlopende schulden Crediteuren Belastingen en sociale verzekeringen Lening VSO International Rekening-courant VSO International Overige schulden en overlopende passiva


752.915

895.235

21.604

12.167

173.410 57.862 0 0 367.027

166.527 99.021 187.245 679.402 536.840 598.298

1.669.035

1.372.817

2.576.437


46

4.2



Baten

B o e k ja a r

B udge t

B o e k ja a r

0 1.0 4 .2 0 11

0 1.0 4 .2 0 11

0 1.0 4 .2 0 10

3 1.0 3 .2 0 12

3 1.0 3 .2 0 12

€ Baten uit eigen fondsenwerving Subsidies van overheden Inkomsten uit beleggingen (rente) Overige baten

2.835.580 336.689 25.656 828.841

Som der baten

3 1.0 3 .2 0 11

€

€

2.688.126 321.000 4.500 809.000 4.026.766

2.642.319 958.808 21.226 1.321.920 3.822.626

4.944.273

Lasten Besteed aan doelstellingen 1. Onderwijs 2. Hiv en aids 3. Mensen met een handicap 4. Gezondheidszorg 5. Bestaanszekerheid 6. Participatie en bestuur 7. MVO-partnerschappen 8. Voorlichting

630.624 146.307 591.279 185.825 302.914 111.410 154.421 831.173

884.046 191.611 360.744 179.821 247.254 247.254 271.169 699.560 2.953.953

Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten verkrijging subsidies van overheden Kosten van beleggingen Kosten overige baten

807.268 62.704 0 0

3.081.459

791.354 0 0 0 869.973

Beheer en administratie Kosten beheer en administratie

501.047 844.753 889.963 208.258 306.261 294.011 173.177 451.491

345.161

3.668.961

575.530 143.487 0 5.365 791.354

422.351

724.382

448.809

345.161

422.351

448.809

4.169.086

4.295.164

4.842.152

Resultaat

-142.320

-472.538

102.121

Onttrekking/toevoeging aan continuïteitsreserve Toevoeging aan bestemmingsfonds

-142.320 0 -142.320

-472.538 0 -472.538

102.121 0 102.121

Som der lasten

2 0 11- 2 0 12 De ko sten besteed aan do elstellingen als percentage van de to tale inko msten De ko sten eigen fo ndsenwerving als percentage van inko msten eigen fo ndsenwerving De ko sten beheer en administratie als percentage van so m der lasten



73% 28% 8%

2 0 10 - 2 0 11

74% 22% 9%

47

4.3

Kasstroomoverzicht

4.3 Kasstroomoverzicht

2011-2012 €

2010-2011 €

Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat Afschrijvingen Mutaties werkkapitaal

-142.320 19.156 -925.140

102.121 17.937 -51.746 -1.048.305

68.312

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen Egalisatiereserve materiële vaste activa

-15.551 9.437

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Afname respectievelijk toename langlopende schulden

Afname liquide middelen

Liquide middelen per 1 april 2011 resp. 2010 Liquide middelen per 31 maart 2012 resp. 2011

-6.114

-746

0

-164.004

-1.054.419

-96.438

2.022.850 968.431

Afname liquide middelen

4.4

-5.642 4.896

2.119.288 2.022.850

-1.054.419

-96.438

Waarderingsgrondslagen

Algemeen VSO Nederland heeft de jaarrekening ingericht conform de Richtlijn 650 voor de verslaggeving door fondsenwervende instellingen. In deze jaarrekening hebben we ook de financiële gegevens van VSO Fonds opgenomen. Het bestuur van VSO Fonds heeft dezelfde samenstelling als dat van VSO Nederland. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat gebeuren op basis van historische kosten. Tenzij bij het balanshoofd anders wordt vermeld, hebben we de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde.

Baten en lasten rekenen we toe aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten nemen we alleen op als we ze op de balansdatum hebben gerealiseerd. Verliezen en risico’s die voor het einde van het verslagjaar ontstaan, nemen we mee als ze voor het opmaken van de jaarrekening bekend waren. De baten uit legaten hebben we Jaarverslag VSO Nederland


48

opgenomen in het boekjaar waarin we de omvang betrouwbaar konden vaststellen. In de baten eigen fondsenwerving zijn baten opgenomen met een bijzondere bestemming. Deze baten hebben we volledig besteed in het boekjaar. Algemene grondslagen van de jaarrekening Omrekening van vreemde valuta We rekenen vorderingen, schulden en verplichtingen in vreemde valuta om tegen de koers per balansdatum. De transacties in vreemde valuta gedurende de verslagperiode verwerkten we in de jaarrekening tegen de koers van afwikkeling. In de staat van baten en lasten staan de koersverschillen die voortvloeien uit de omrekening per balansdatum.

Materiële vaste activa De materiële vaste activa waardeerden we tegen de aanschafprijs die we verminderden met de afschrijvingen. We investeerden met de middelen die VSO daarvoor beschikbaar stelde. Deze middelen zijn met een egalisatiereserve op de balans gepassiveerd. Deze egalisatiereserve verminderen we met de jaarlijkse afschrijvingen. De investeringen activeerden we tegen de aanschafwaarde verminderd met de afschrijvingen. De actuele waarde van de materiële vaste activa is gelijk aan de boekwaarde.

Vorderingen De vorderingen waardeerden we tegen nominale waarde. Een eventuele voorziening voor oninbaarheid brachten we in mindering.

Langlopende schulden De langlopende schulden hebben een looptijd van langer dan één jaar.



49

4.5

Toelichting op de jaarrekening

Oprichting en doelstelling Op 22 september 1989 werd de Stichting VSO Nederland opgericht. Deze stichting heeft tot doel armoede, achterstand en maatschappelijke uitsluiting in ontwikkelingslanden te bestrijden. Ze wil dit onder meer bereiken door het versterken van kennis en capaciteit van mensen, organisaties en overheden die zich inzetten voor dit doel. Ook het geven van voorlichting en uitvoeren van onderzoek dragen bij aan dit doel.

Adres Stichting VSO Nederland Herculesplein 8 3584 AA Utrecht

Voor Stichting VSO Fonds gelden dezelfde adresgegevens.

Middelen De stichting haalt haar middelen uit: 

subsidies;



schenkingen, giften, erfstellingen en legaten;



bijdragen en donaties van derden en begunstigers;



andere baten.

Winst maken is geen doelstelling van de stichting.

Niet in de balans opgenomen verplichtingen Op 1 januari 2009 is VSO Nederland een nieuw huurcontract aangegaan voor een periode van vijf jaar. Het betreft een kantoorruimte op Herculesplein 8 te Utrecht. De jaarhuur voor het komende boekjaar bedraagt ongeveer 145.000 euro. Verder heeft VSO Nederland het komende jaar een huurverplichting van 11.500 euro voor de kopieerapparaten.



50

4.6

Toelichting op de balans per 31 maart 2012 en staat van baten en lasten over

2011-2012 Activa (in euro’s) Vaste activa Materiële vaste activa

2011-2012

2010-2011

€

€

Boekwaarde per 1 april

48.071

60.366

Investeringen

15.551

5.642

63.622

66.008

Afschrijvingen

19.156

17.937

Boekwaarde per 31 maart

44.466

48.071

De totale aanschafwaarde van de materiële vaste activa bedraagt 174.575 euro. De cumulatieve afschrijvingen bedragen 130.109 euro. De verzekerde waarde van de materiële vaste activa is 282.900 euro. Vlottende activa Rekening-courant VSO International

31.03.2012

31.03.2011 €

Vordering op VSO International

€

153.482

0

31.03.2012

31.03.2011

Over de vordering in rekening-courant is geen rente berekend. Overige vorderingen en overlopende activa

€ Subsidie Nederlandse overheid

-

€ 227.092

Subsidie EU inzake EVHAC-programma

17.145

Vooruitbetaald aan programmakantoren

32.157

102.080

Waarborg huur

46.954

46.954

Te vorderen PSO

7.319

27.875

MVO-partnerschapsfondsen

5.400

14.942

19.000

9.000

Particuliere fondsen Rente Huur Vooruitbetaalde pensioenpremie


5.119

6.615

51.552

50.493

3.160

Overige

-

-

18.631

20.465

206.438

505.516


51

Liquide middelen

31.03.2012

31.03.2011

€

€

918.766

1.912.000

48.895

110.612

Spaartegoeden ING Bank Rekening-courant bank Kas

770

238

968.431

2.022.850

De liquide middelen zijn direct opeisbaar.

Passiva (in euro’s) Reserves

31.03.2012

31.03.2011

€

€

Continuïteitsreserve Per 1 april

895.235

711.450

0

81.664

-142.320

102.121

752.915

895.235

0

81.664

Mutaties bestemmingsfonds Resultaat Per 31 maart Bestemmingsfonds Randstad Per 1 april Overheveling continuïteitsreserve

0

-81.664

50.000

50.000

-50.000

-50.000

0

0

752.915

895.235

Ingekomen bijdrage Uitgaven in het boekjaar Per 31 maart Totaal

Bestemmingsfonds Randstad De bijdrage van Randstad over 2011-2012 is in het boekjaar geheel besteed. Egalisatiereserve vaste activa

2011-2012 €

2010-2011 €

Boekwaarde per 1 april

12.167

Investeringen

15.551

5.642

27.718

17.063

Afschrijvingen Boekwaarde per 31 maart



11.421

6.114

4.896

21.604

12.167

52

Kortlopende schulden

Belastingen en sociale verzekeringen Belastingen Sociale verzekeringen

31.03.2012

31.03.2011

€

€

33.864

47.854

23.998

Pensioen

0 57.862

Lening VSO International

31.03.2012

40.302 10.865 99.021

31.03.2011 €

Schuld VSO International

0

€ 187.245

De schuld aan VSO International is gedurende het verslagjaar volledig afgelost.

Rekening-courant VSO International

31.03.2012

31.03.2011 €

Schuld aan VSO International

0

€ 679.402

Over de schuld in rekening-courant is geen rente berekend.

Overige schulden en overlopende passiva

31.03.2012

31.03.2011 €

Verplichtingen aan programmakantoren inzake subsidie overheid Overige verplichtingen aan programmakantoren

-

€ 82.755

67.022

39.236

150.253

176.073

Vooruitontvangen programmagelden

68.796

102.080

Huisvestingskosten

20.000

20.000

Accountantskosten

17.850

17.850

43.106 367.027

98.846 536.840

Reservering vakantiegeld, vakantiedagen en eindejaarsuitkering

Overige

In de post vooruitontvangen programmagelden is een bedrag van 40.199 euro opgenomen inzake het SBOSprogramma.



53

Toelichting op de staat van baten en lasten over het boekjaar 2011-2012 Baten (in euro’s) Boekjaar 2011-2012 €

Budget 2011-2012 €

Boekjaar 2010-2011 €

Baten uit eigen fondsenwerving Bijdrage particuliere donateurs Bijdrage MVO-partnerschappen Bijdrage bedrijfsfondsen Bijdrage particulierenfondsen Legaten Overige bijdragen

1.967.733 404.473 158.997 100.179 181.626 22.571

2.013.126 445.000 120.000 110.000 -

1.724.984 429.598 98.957 101.474 254.000 33.306

Totaal

2.835.580

2.688.126

2.642.319

Subsidies van overheden Bijdrage PSO Bijdrage Europese Unie Bijdrage SBOS en ROC KWI Bijdrage TMF-subsidie

269.297 17.145 50.247 -

321.000 -

708.134 -

Totaal

336.689

321.000

958.808

Inkomsten uit beleggingen (rente) Interest

Overige baten Bijdrage VSO International


250.674

25.656

4.500

21.226

828.841

809.000

1.321.921


54

Lasten (in euro’s)

1. Onderwijs

3. Mensen met een handicap

2. Hiv en aids

Doelstellingen Personeelskosten Projectkosten Communicatie Huisvestingskosten Overige kosten

Doelstellingen Personeelskosten Projectkosten Communicatie Huisvestingskosten Overige kosten

Doelstellingen

269.275 271.608 20.931 37.805 31.005

88.872 27.817 6.908 12.477 10.233

231.942 282.038 18.029 32.564 26.706

113.437 34.583 8.817 15.926 13.061

181.471 60.964 14.106 25.478 20.895

630.624

146.307

591.279

185.825

302.914

6. Participatie en bestuur

7. MVO8. partnerVoorlichting schappen

Werving baten

Beheer en administratie

68.545 20.022 5.328 9.623 7.892

95.354 27.288 7.412 13.387 10.979

81.732 722.202 6.353 11.475 9.411

68.110 779.164 5.294 9.562 7.842

163.464 127.219 12.706 22.950 18.822

111.410

154.421

831.173

869.973

345.161

Boekjaar 2011-2012

Personeelskosten Projectkosten Communicatie Huisvestingskosten Overige kosten


4. 5. Gezondheids- Bestaanszorg zekerheid


Budget 2011-2012

Boekjaar 2010-2011

1.362.203 2.352.906 105.883 191.247 156.848

1.417.067 2.333.066 111.000 190.543 243.488

1.539.705 2.654.273 130.656 279.825 237.693

4.169.086

4.295.164

4.842.152

55


Budget 2011-2012 €


Personeelskosten Salariskosten en kosten inhuur personeel Sociale lasten Pensioenlasten

1.094.637 160.592 106.974

1.417.067

1.249.947 178.371 111.386

Totaal

1.362.203

1.417.067

1.539.704

In het boekjaar waren gemiddeld 22 fte's in dienst van de stichting (2010-2011: 26 fte's). Boekjaar 2011-2012 € Projectkosten Kosten gerelateerd aan de uitzendingen Externe adviseurs Advertentie- en communicatiekosten Meet VSO en andere evenementen Assessment Training Medische kosten Plaatsingskosten Doorbelaste uitzendkosten aan VSO Internationall Terugkerende vakdeskundige Overige Subtotaal

0 86.894 14.542 9.873 50.561 83.310 9.491 -92.421 500 8.346 171.095

Kosten gerelateerd aan de programma's Right to Life -programma ASML overige programma's BFG II-programma ALP II/I-programma ECSR-programma SCSS-programma DMSP-programma Kenia Vocational-programma Turing Kameroen Fiep Westerdorp Cambodja Cornelia Oeganda SBOS EVHAC Overige programma's Subtotaal Kosten gerelateerd aan MVO-partnerschappen Externe adviseurs Events Communicatiematerialen Reiskosten Kosten STA-uitzendingen Subtotaal Voorlichting


Budget 2011-2012 €


2.460 5.300 223.937

0 124.269 13.585 15.148 87.303 107.941 145.914 0 419 26.059 520.638

2.335 25.349 24.552 244.745 0 0 0 45.414 27.059 27.729 0 74.025 22.425 32.304 525.937

0 0 15.000 300.000 0 0 0 90.000 30.000 0 0 0 0 0 435.000

174.205 21.651 25.569 313.391 132.997 117.028 116.900 23.006 31.370 7.338 10.592 0 0 8.747 982.794

0 5.233 9.747 4.818 7.490 27.288

25.000 15.000 30.000 8.000 60.000 138.000

0 0 26.165 5.518 0 31.683

722.202

573.964

311.695


25.700 123.800 20.350 15.300 74.815 137.305 18.907

- 200.000

56


Budget 2011-2012 €


Fondsenwerving Huis-aan-huiswerving Externe adviseurs Kosten verkrijging subsidies Kosten verkrijging bedrijfsfondsen en trust Donor-upgrading en -loyalty Werving donors DRTV Donor-database Direct mail-donors Eenmalige donaties en legaten Fondsenwerving via vakdeskundige Overige Subtotaal

545.843 47.673 62.704 27.527 6.240 1.577 41.903 41.462 1.084 2.758 393 779.164

600.466 0 0 49.600 16.312 0 31.095 42.352 12.000 19.860 6.500 778.185

301.025 0 132.147 0 0 0 81.668 36.590 28.110 0 31.961 611.501

Beheer en administratie Inhuur personeel Bestuurskosten Accountantskosten Salarisadministratie Juridische kosten Advieskosten Overige Subtotaal

77.943 8.439 20.359 5.695 -1.274 16.168 -111 127.219

67.500 6.150 27.800 5.430 8.750 29.440 38.910 183.980

62.341 4.261 54.110 3.860 19.513 51.612 265 195.962

2.352.906

2.333.066

2.654.273

Totaal Communicatie Externe adviseurs Informatiemateriaal Overige

60.620 28.562 16.701

80.000 26.000 5.000

117.652 11.994 1.009

Totaal communicatie

105.883

111.000

130.655

Huisvestingskosten Huur Overige

136.219 55.027

132.750 57.793

220.040 59.785

Totaal huisvestingskosten

191.247

190.543

279.825

Projectkosten Kosten gerelateerd aan de uitzendingen De aan een uitzending gekoppelde individuele kosten worden middels een doorbelasting ten laste gebracht van de kosten van VSO Internationaal. Voorlichting en fondsenwerving In 2011-2012 kon VSO Nederland extra investeren in huis-aan-huiswerving. Met deze investeringen hebben we gezorgd voor voorlichting over ons werk en het aantal particulieren donateurs vergroot. Deze investering zorgt



57

ervoor dat meer mensen op de hoogte zijn van de bijdrage van VSO aan armoedebestrijding in de wereld en tevens dat de bijdrage van particuliere donaties aan de inkomsten van VSO Nederland de komende jaren wordt vergroot.

Overige kosten Afschrijvingen Kantoorinventaris Egalisatierekening



19.156 -6.114

0 0

17.938 -4.896

26.303 47.328 3.029 14.722 5.426 -40.937 9.453

32.470 15.650 4.920 34.635 8.000 0 84.100

22.284 6.878 1.721 29.562 9.690 -12.147 93.505

9.394 2.865 18.442 13.915 16.685 1.242 15.827 114

11.610 3.300 16.812 13.944 15.120 710 780 1.437

7.785 2.669 15.957 12.114 13.610 1.067 19.956 0

156.848

243.488

237.693

Overige personeelskosten Woon-werkverkeer Advertentiekosten Overige reiskosten Training Arbodienst Ziektegelduitkering Overige Kantoorkosten Kantoorbenodigdheden Post Systeembeheer Telefoonkosten Fotokopieën Abonnementen Bankkosten Overige Totaal overige kosten

Budget 2011-2012 €

Overige personeelskosten Door een intensieve en succesvolle werving voor de invulling van de functie van fondsenwerver en datamarketeer zijn de advertentiekosten hoger dan begroot. De ziektegelduitkering bevat een vergoeding voor langdurig zieken en tevens is er in dit boekjaar een correctie toegepast voor de in voorgaande jaren te hoog gereserveerd premies. In de post overige was, na tegenvallers in 2010-2011 een budget opgenomen voor onvoorziene omstandigheden binnen de organisatie. Dit budget is grotendeels niet besteed.

Kantoorkosten De rente en bankkosten voor de financiering door VSO Internationaal zijn niet begroot onder de bankkosten maar in de begroting gesaldeerd opgenomen in de rente inkomsten.



58

4.7

Toelichting op de lastenverdeling (in euro’s)


68.545 20.022 5.328 9.623 7.892

95.354 27.288 7.412 13.387 10.979

81.732 722.202 6.353 11.475 9.411

68.110 779.164 5.294 9.562 7.842

163.464 127.219 12.706 22.950 18.822

1.362.203 2.352.906 105.883 191.247 156.848

1.417.067 2.333.066 111.000 190.543 243.488

1.539.705 2.654.273 130.656 279.825 237.693

630.624

146.307

591.279

185.825

302.914

111.410

154.421

831.173

869.973

345.161

4.169.086

4.295.164

4.842.152


8. Voorlichting

59

Beheer en administratie

181.471 60.964 14.106 25.478 20.895

Werving en baten

113.437 34.583 8.817 15.926 13.061

7. MVO-partnerschappen

231.942 282.038 18.029 32.564 26.706

6. Participatie en bestuur

88.872 27.817 6.908 12.477 10.233

5. Bestaanszekerheid

269.275 271.608 20.931 37.805 31.005

2. Hiv en aids

4. Gezondheidszorg

Personeelskosten Projectkosten Communicatie Huisvestingskosten Overige kosten

1. Onderwijs

Doelstellingen

3. Mensen met een handicap

Toelichting lastenverdeling Specificatie en verdeling kosten naar bestemming

Boekjaar 2011-2012

Budget 2011-2012

Boekjaar 2010-2011

Toerekeningsmethodiek kosten naar bestemming VSO Nederland gebruikte voor de toerekening van de kosten naar bestemming de `Aanbeveling voor toepassing van richtlijn 650 voor kosten beheer en administratie’, die is opgesteld door de brancheorganisatie VFI. Dit houdt in dat de kosten die vallen onder bestuur, directie, algemeen secretariaat en financiën, en planning en control voor 100 procent zijn toegerekend aan Beheer en administratie. Dit gebeurde niet als er directe inspanningen van bestuur, directie, algemeen secretariaat en financiën, en planning en control waren gepleegd voor doelstellingen en/of werving van baten. In dat geval zijn deze naar rato toegerekend. Kosten vallend onder ICT, huisvesting, facilitair en personeelszaken zijn naar rato toegerekend op basis van de begrote medewerkers. Personeelskosten, juridische kosten en communicatie zijn zo veel mogelijk toegerekend aan de doelstelling waar deze kosten voor gemaakt zijn, of naar rato van de begrote medewerkers.

4.8

Overige gegevens

Statutaire regeling voor de bestemming van het resultaat De Stichting heeft niet het doel om winst te maken (artikel 5). Het bestuur bepaalt welke bestemming, na betaling van alle schulden, aan de overgebleven bezittingen van de Stichting zal worden gegeven. Het bedrag moet worden besteed aan een doel dat zo goed mogelijk aansluit bij het werk van de Stichting (artikel 15 lid 3).

Bestemming van het resultaat Het nadelig saldo over het boekjaar 2011-2012 is in mindering gebracht op de continuïteitsreserve.

Controleverklaring De controleverklaring is in dit jaarverslag opgenomen op pagina’s 61 en 62.



60

4.9

Controleverklaring



61



62

5.1

Strategie VSO

De missie van VSO is de wereld bevrijden van armoede. De globalisatie brengt veel vooruitgang, maar vaak profiteren de allerarmsten hier niet van mee. Om deze mensen een beter leven te geven, is een degelijke strategie nodig. Ze kunnen de armoede achter zich laten wanneer ze goede kansen krijgen, kunnen leren en samen met anderen werken aan structurele oplossingen. In de People First-strategie van VSO staat deze aanpak daarom centraal. Zo bestrijdt VSO armoede Met de kennis, toewijding en het enthousiasme van onze vrijwilligers en vakdeskundigen dragen we over de hele wereld bij aan armoedebestrijding. We dragen kennis en ervaring over aan mensen in ontwikkelingslanden en brengen hen samen, zodat ze vakkennis, ervaringen en praktische tips met elkaar kunnen delen. Zo zorgen we ervoor dat mensen de mogelijkheden krijgen medische zorg te organiseren voor mensen met een handicap, lesprogramma’s op scholen te verbeteren of landbouwgrond doeltreffend en duurzaam te bewerken. Bovendien brengen we de problemen waar mensen mee worstelen, onder de aandacht van een breed publiek, waaronder beleidsmakers en media. Door hen ertoe te bewegen mee te werken aan een oplossing, helpen we kansarme mensen maximaal resultaat te behalen in de strijd tegen armoede. Daarnaast maken we ons ook op andere fronten sterk voor een wereld met gelijke kansen voor iedereen. Bijvoorbeeld door binnen ons netwerk kennis te delen over de misstanden in delen van de wereld en door te laten zien welke mogelijkheden er zijn voor gehandicapten met hiv of aids. Kerntaken van de People First-strategie VSO laat zich in alles wat ze doet, leiden door haar strategie People First. Deze bestaat uit zes aandachtsgebieden: 1.

Mensen centraal stellen – Mensen staan voor VSO op de eerste plaats. Dit betekent vooral dat we goed luisteren naar de ideeën en adviezen van armen, onze partners, vakdeskundigen en andere belanghebbenden.

2.

Partners ondersteunen – We ondersteunen onze partners door ze aan vakdeskundigen, nieuwe contacten en netwerken te helpen. Samen brengen we mensen bij elkaar om armoede te bestrijden.

3.

Strategische keuzes maken – We zetten onze vakdeskundigen in op plekken waar dit voor de meeste vooruitgang zorgt. We brengen de situatie in een land in kaart en schatten in hoe effectief onze inbreng zal zijn en welke investeringen nodig zijn om dat resultaat te behalen.

4.

Flexibel en kosteneffectief werken – We willen flexibel in kunnen spelen op veranderingen in ons werkveld. Om op tijd de benodigde hulp te bieden, is het noodzakelijk dat we uiterst efficiënt werken.



63

5.

Prestaties leveren en verantwoording afleggen – De steun van belanghebbenden is essentieel voor VSO, en dus laten we graag zien wat we bereiken. Hiervoor houden we nauwkeurig onze prestaties bij en geven we rekenschap aan onze donoren en andere belanghebbenden.

6.

Inkomsten laten groeien – Om de impact van ons werk te vergroten, zetten we extra in op fondsenwerving. Hiermee kunnen we onze financiële basis verbreden en extra middelen inzetten om onze doelen te verwezenlijken.

5.2


VSO Nederland neemt de People First-strategie als ijkpunt voor haar eigen VSO Nederland-strategie. Daarbij maken we keuzes binnen het raamwerk van People First en leggen we accenten die passen bij de Nederlandse context en achterban. We houden altijd vast aan de kern van ons werk: armoede bestrijden met de inzet van kennis en mensen. Samen ontwikkelen De komende jaren staan vooral in het teken van de unieke mogelijkheden die internationale uitzending van vakdeskundigen via VSO biedt aan individuen en organisaties. Onze sterke positionering op de Nederlandse markt en binnen het wereldwijde VSO-netwerk willen we daarvoor nog verder uitbouwen. Dit doen we door onze financiële positie en onze kwaliteit te versterken. Tegelijkertijd hebben we als VSO Nederland een eigen bestuur en de volledige controle over onze organisatie, de financiële middelen en fondsenwerving. We brengen mensen en organisaties die met ons samenwerken, en het wereldwijde VSO-netwerk bij elkaar om te werken aan blijvende verbetering.

Nieuwe mogelijkheden voor samenwerking in Nederland We willen een belangrijke speler blijven in de ontwikkelingssector en onze positie op de Nederlandse markt voor internationale uitzending van vakdeskundigen versterken. Daarom bieden we flexibele mogelijkheden voor het uitzenden van vakdeskundigen. Zo bouwen we onze achterban uit, profileren we ons in Nederland en bieden we onze lokale ontwikkelingspartners in zuidelijke landen meer mogelijkheden.

Investeren in bredere steun van bedrijven en organisaties De komende jaren bouwen we voort op onze ervaring met strategische partnerschappen. We betrekken het bedrijfsleven en expertorganisaties bij onze werkzaamheden door hun flexibele samenwerkingsvormen aan te bieden voor capaciteitsopbouw bij onze partnerorganisaties of VSO Nederland. Organisaties kunnen de samenwerking met VSO opnemen in hun strategie van verantwoord ondernemen op een manier die bij hen past.



64

Bouwen aan een financieel gezonde en duurzame organisatie We besteden specifieke aandacht aan het behouden van bestaande donateurs, aan notariële akten en aan nalatenschappen. Met de steun van VSO International willen we onze fondsenwervende activiteiten uitbreiden naar de buurlanden. Ook willen we onze vakdeskundigen bij de fondsenwerving betrekken, waarmee zij bijdragen aan de kosten van hun eigen plaatsing. Door effectieve fondsenwerving groeit onze bijdrage aan het VSO-netwerk.

Focus op kwaliteit, kosteneffectiviteit en klanttevredenheid Om onze klanten, belanghebbenden en medewerkers in het noorden en zuiden tevreden te stellen, houden we ons werk en onze ondersteuning relevant, effectief en duurzaam. Ook delen we waar mogelijk onze ITinfrastructuur, managementkwaliteiten, monitoring en evaluatiesystemen, kennis en capaciteit met het wereldwijde VSO-netwerk. We blijven werken met ons eigen ISO-gecertificeerde kwaliteitsmanagementsysteem en volgen de richtlijnen van het door VSO in 2011 behaalde CBF-keurmerk.

Sterke positie binnen het wereldwijde VSO-netwerk én op de Nederlandse markt Vanuit het wereldwijde VSO-netwerk kunnen we onze donateurs en partners rechtstreeks bij wereldwijde en internationale ontwikkelingen betrekken. Tegelijkertijd hebben we als VSO Nederland de volledige controle over ons eigen bestuur, onze middelen voor fondsenwerving, relatiebeheer en de nationale markt en belangen. Daardoor kunnen we binnen Nederland verantwoording afleggen en de relatie met onze donateurs en partners bestendigen. De in 2011 voltooide internationale rebranding van VSO vertalen we voor de Nederlandse doelgroepen in aansprekende proposities.



65

5.3

Financiële begroting 2012-2013

Baten

Budget 01.04.2012 31.03.2013 €

Baten uit eigen fondsenwerving Subsidies van overheden Inkomsten uit beleggingen (rente) Overige baten

3.782.697 444.077 5.000 974.000

Som der baten

5.205.774

Lasten Besteed aan doelstellingen 1. Onderwijs 2. Hiv en aids 3. Mensen met een handicap 4. Gezondheidszorg 5. Bestaanszekerheid 6. Participatie en bestuur 7. MVO Partnerschappen 8. Voorlichting Werving baten Kosten eigen fondsenwerving Kosten verkrijging subsidies van overheden Kosten van beleggingen Kosten overige baten

1.245.398 75.388 582.054 182.873 209.411 201.035 182.181 1.016.446 3.694.786 71% 1.002.763 50.000 0 0 1.052.763 26%

Beheer en administratie Kosten beheer en administratie

Som der lasten

Resultaat


422.195 422.195 8% 5.169.746

36.028


66

Bijlage 1 - Samenstelling bestuur en comité van aanbeveling 1 april 2011 tot 31 maart 2012 Directeur Joris Eekhout

Bestuur Voorzitter:

Pieter Marres

Vicevoorzitter:

Ben Beuming

Penningmeester:

Steven Hubeek

Bestuursleden:

Marianne van Dorp, Maud van den Meiracker, Herman Snelder

Alle bestuursleden zetten zich belangeloos in voor VSO.

Comité van aanbeveling Prins Bernhard van Oranje-Nassau van Vollenhoven Dr. F.J.D. Goldschmeding, oprichter Randstad Groep Dr. J.A. van Kemenade, minister van Staat Mr. W. Meijer, voorzitter Raad van Commissarissen NS H. Wiegel, voorzitter Zorgverzekeraars Nederland Relevante nevenfuncties bestuursleden in juni 2012 Voorzitter (sinds 1 april 2011): Pieter Marres Voorzitter van de Stichting Samsara sinds januari 2009 Lid van de Commissie van Wijzen voor de modernisering van de diplomatie sinds juni 2011

Vicevoorzitter (tot 1 januari 2012): Ben Beuming Zelfstandige adviespraktijk voor internationaal hoger onderwijs en kwaliteitszorg Bestuursvoorzitter Terrafina (Rabobank, Oikocredit, ICCO)



67

Penningmeester: Steven Hubeek Partner Strategie Advisering bij Accenture

Bestuursleden: Marianne van Dorp (tot 1 januari 2012) 

Bestuurslid Stichting van Dam Voedingsplan



Beleids- en programma-adviseur in voeding en de veiligheid van voeding bij Wageningen UR (University & Research centre)

Maud van den Meiracker 

Organisatieadviseur (zelfstandig ondernemer)



Bestuurslid Stichting Heshima



Lid adviesraad Teampro

Herman Snelder 

Managing director van MDF Training & Consultancy



Bestuurslid van Platform International Education



68

Bijlage 2 - Verantwoordingsverklaring Het bestuur van Stichting VSO Nederland onderschrijft de Code Wijffels – Vereniging Fondsenwervende Instellingen, 2005. Dit is een code voor goed bestuur voor goede doelen. Bij alles wat we doen, houden we ons aan deze code. In 2008 nam het Centraal Bureau Fondsenwerving de code ook op in het Reglement CBF-Keur. Daarbij geeft het CBF de volgende richtlijnen: Er dient een duidelijke scheiding te zijn tussen toezicht houden (goedkeuren van beleid, jaarplannen en goedkeuring en controle van financiën) en besturen van de organisatie. Dat wil zeggen: uitvoering geven aan het beleid en het plan van de organisatie. Middelen moeten effectief en doelmatig worden besteed, zodat de instelling optimaal kan werken aan haar doelstelling. De instelling dient aan een optimale relatie met belanghebbenden te werken. Met gerichte aandacht voor informatieverschaffing en de behandeling van wensen, vragen en klachten.

2a Scheiding van toezicht houden, besturen en uitvoeren Binnen de Code Wijffels gaat VSO Nederland uit van bestuursmodel III. Daarbij delegeert het bestuur het gros van zijn taken aan de titulaire directie en houdt het zelf toezicht. Het bestuur blijft hierbij volgens de wet verantwoordelijk en aansprakelijk. In dit model is verder de directeur verantwoordelijk voor de voorbereiding van beleid en plannen. Het bestuur beoordeelt het beleid en de plannen en stelt deze vast, waarna de directeur ze uitvoert. Het bestuur draagt daarmee eindverantwoordelijkheid voor de gang van zaken in de organisatie.

Functies bestuur Het bestuur van VSO Nederland heeft vooral een toezichthoudende functie, dit is in lijn met bestuursmodel III. Een groot aantal taken en verantwoordelijkheden ligt bij de directeur. In het directiereglement heeft het bestuur vastgesteld welke taken dat zijn. Ook staan ze in een volmacht in het register van de Kamer van Koophandel.

Het bestuur vergadert viermaal per jaar in aanwezigheid van de directeur. Leden van het managementteam zijn op uitnodiging van de voorzitter van het bestuur of de directeur aanwezig. Het bestuur houdt toezicht door tijdens deze vergaderingen het jaarplan, de begroting, de jaarrekening en het jaarverslag vast te stellen. Ook laat het bestuur zich informeren over de voortgang met kwartaalrapportages. Daarnaast evalueert het bestuur minimaal iedere twee jaar zijn eigen functioneren. De voorzitter bereidt dit voor en vraagt om inbreng van de directeur. De voorzitter ziet er bovendien op toe dat het bestuur alle afspraken uit de evaluatie daadwerkelijk uitvoert. Het bestuur zorgt er zelf voor dat zijn samenstelling gunstig is voor VSO Nederland. Daarvoor legt het bestuur in de



69

functieprofielen vast welke kennis en kwaliteiten nodig zijn. Het bestuur evalueert de samenstelling van tijd tot tijd en past deze waar nodig aan. Daarvoor wint het bestuur advies in bij de directeur.

Functies directeur De directeur heeft geregeld contact met de voorzitter en de penningmeester van het bestuur om de gang van zaken te bespreken. Ook bereiden voorzitter en directeur de agenda van de bestuursvergaderingen voor. Verder voert de directeur het beleid uit samen met het managementteam van VSO Nederland. De directeur vergadert hiervoor tweewekelijks met het managementteam, dat bestaat uit de managers van de afdelingen. Maandelijks bespreekt het managementteam de voortgang van het jaarplan aan de hand van een prestatierapport. Waar nodig stuurt het team bij. Bij besluiten adviseren de leden van het managementteam en beslist de directeur, die tevens voorzitter is. Jaarlijks evalueert het managementteam de resultaten van de organisatie en het functioneren van het team. De verantwoordelijkheden van de directeur en leden van het managementteam zijn vastgelegd in een mandaat Directie-Managementteam.

De financiële gang van zaken bespreekt de directeur maandelijks met een financiële controller. Voor de bestuursvergaderingen vindt er financieel overleg plaats tussen de directeur, de controller en de penningmeester. Op uitnodiging van de voorzitter of directeur neemt de controller ook deel aan de bestuursvergadering.

Jaarlijks evalueren de voorzitter van het bestuur en een tweede bestuurslid het functioneren van de directeur. De uitkomsten leggen zij vast in een rapportage.

2b Optimale besteding van middelen VSO Nederland wil effectief en doelmatig werken. Dat betekent dat we met zo min mogelijk middelen de gestelde doelen verwezenlijken.

Richting geven aan doelstellingen 

Op basis van de strategie van VSO hebben we een meerjarenstrategie voor VSO Nederland opgesteld. Hierin staan de doelen die we binnen de vastgestelde periode willen bereiken. De strategie is de leidraad bij de uitwerking van specifieke en meetbare jaardoelstellingen. De jaardoelstellingen hebben we bovendien verbonden aan de jaarbegroting. Hierbij is de grondregel dat VSO Nederland gemiddeld niet meer dan 25 procent van de baten uit eigen fondsenwerving aan fondsenwervende activiteiten mag besteden.



De directeur van VSO Nederland stelt de meerjarenstrategie, de jaardoelstellingen en de begroting op. Vervolgens worden deze vastgesteld door het bestuur.



70

Monitoring, evaluatie en bijsturing van de gestelde doelen VSO Nederland vertaalt het jaarplan in concrete, verifieerbare doelen per afdeling, de zogenaamde key performance indicators (KPI’s). Elke maand bespreekt het managementteam de voortgang op alle prestatieindicatoren. Daarnaast bespreekt de directeur elk kwartaal de voortgang met het bestuur aan de hand van het KPIkwartaaloverzicht. In de prestatie-indicatoren heeft VSO Nederland ook de doelen voor interne en externe klanttevredenheid en de doelen van projectuitvoering in ontwikkelingslanden opgenomen.

Met een meerjarenanalyse evalueren we de meerjarenstrategie. De geleerde lessen nemen we mee in de uitwerking van de nieuwe strategie. Specifiekere informatie over de voortgang van projecten staat in het ‘monitoring- en evaluatieprotocol’. Dit stellen we op in overleg met de donor en het VSO-programmakantoor in het ontwikkelingsland. Voor ieder project maken we een protocol op maat. Hierin staan onder meer de rapportage-eisen en afgesproken rapportagemomenten vermeld. De controller houdt ieder kwartaal de voortgang van onze projecten in ontwikkelingslanden bij met een financiële rapportage van de uitvoerende VSOprogrammakantoren. Jaarlijks controleren we elk project en sturen we bij op het budget en de gerealiseerde doelstellingen. Dat doen we in overleg met de VSO-programmakantoren en hun lokale partners. De geleerde lessen en daaruit volgende acties legt de afdeling Programma’s vast in een evaluatie. Ook gebruikt de afdeling ze bij de uitwerking van het nieuwe jaarplan. Voor ieder project benoemen de programmakantoren de belangrijkste leerpunten in hun periodieke evaluatierapportage. Deze leerpunten nemen we mee in toekomstige projecten. Halfjaarlijks evalueert het managementteam de bereikte resultaten aan de hand van de prestatie-indicatoren en stuurt het ze zo nodig bij door het budget of de doelstellingen aan te passen. De naleving van de overeengekomen kwaliteitseisen waarborgt VSO Nederland in een kwaliteitsmanagementsysteem. Dit systeem is gecertificeerd volgens de ISO 9001:2008-norm. VSO Nederland controleert de handhaving van haar kwaliteit door middel van interne audits. Daarnaast houdt Lloyds Register Quality Assurance, het ISO-certificeringsbureau, periodiek een externe audit. Zo zorgt VSO Nederland voor doorlopende verbetering van interne processen en klanttevredenheid. De kwaliteitsmanager en de directeur houden toezicht op dit proces. In het jaarverslag, dat vastgesteld wordt door het bestuur, legt de directeur verantwoording af over het gevoerde beleid en de besteding van de beschikbare financiële middelen voor de projecten. Het financieel jaarverslag wordt gecontroleerd door een accountant die een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt bij het jaarverslag.



71

2c Omgang met belanghebbenden VSO is een stichting die belang hecht aan de communicatie met de achterban en voorlichting aan het algemene publiek. Een breed maatschappelijk draagvlak creëren en behouden is daarbij van essentieel belang.

Belanghebbenden VSO Nederland VSO Nederland kent verschillende groepen belanghebbenden: 

Partnerorganisaties en VSO-programmakantoren: lokale organisaties die in samenwerking met VSOprogrammakantoren projecten uitvoeren, gericht op armoedebestrijding. VSO Nederland steunt hen met onder meer vakdeskundigen, kennis, geld en netwerken.



Vakdeskundigen: mensen die VSO Nederland heeft uitgezonden of die uitgezonden (kunnen) worden.



Bedrijven waar VSO Nederland mee samenwerkt of zou kunnen gaan samenwerken.



Bedrijfsfondsen, subsidieverstrekkers en overheden.



Actieve achterban: donateurs, schenkers, incidentele gevers, vrijwilligers en deskundigen die werken op pro-bonobasis. Zij staan VSO Nederland bij op kantoor en in speciale projecten in Nederland.



Het algemene publiek: alle Nederlanders en met name bepaalde doelgroepen waaraan VSO Nederland voorlichting geeft. Bijvoorbeeld over haar eigen activiteiten en bepaalde thema’s binnen ontwikkelingssamenwerking.

Informatie delen met stakeholders In ons communicatiejaarplan vermelden we welke communicatiemiddelen we inzetten voor de verschillende belanghebbenden. Zo voorziet VSO Nederland haar stakeholders van informatie: 

Vakdeskundigen en vrijwilligers op kantoor: Wereldnieuws, een digitale nieuwsbrief die we per e-mail versturen. Deze nieuwsbrief bevat verhalen van vakdeskundigen, tips en informatie over de laatste ontwikkelingen bij VSO.



Bedrijfspartners: brochures, informatiefilm op internet en beschrijvingen van projecten met bedrijfspartners op de VSO-website.



Bedrijfsfondsen en subsidieverstrekkers: op maat gemaakte rapportages en het jaarverslag.



Particuliere donateurs: VSO Nieuws, een nieuwsbrief die we minimaal drie keer per jaar uitgeven, en het jaarverslag.



Het algemene publiek: reclame in media, radioprogramma’s, huis-aan-huisinformatie, voorlichting over VSO en ontwikkelingssamenwerking en onze website.



VSO-programmakantoren: hiermee communiceren onze medewerkers op projecten individuele basis.



72

Op de communicatieafdeling van VSO Nederland werken specialisten die zorg dragen voor een adequate communicatie met de verschillende doelgroepen. Of dat lukt, meten we jaarlijks met een klanttevredenheidsonderzoek per doelgroep. Daarin vragen we onder meer naar de kwaliteit van de communicatie. Met eventuele opmerkingen en suggesties verbeteren we onze communicatie.

Klachten en ideeën VSO Nederland gaat op de volgende manier om met klachten, ideeën, wensen en opmerkingen van belanghebbenden: 

VSO Nederland heeft een speciale klachtenregeling die we toelichten op onze website.



Klachten leggen we vast en handelen we af volgens onze interne kwaliteitsrichtlijnen.



Jaarlijks houden we klanttevredenheidsonderzoeken per doelgroep. Daarin kunnen deelnemers klachten, ideeën, wensen en opmerkingen kwijt. Deze nemen we vervolgens mee bij het optimaliseren van onze dienstverlening en verschillende communicatie-uitingen.



73

WOORD VOORAF 4 1 OVER VSO 6 2 DIT BEREIKTEN WE IN VSO IN NEDERLAND: SAMEN ONTWIKKELEN 24

Recommend Documents