Wethouder van Verkeer, Binnenstad en Monumenten
mr drs B.J. Bruins
Gemeente Den Haag
Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag
Aan de voorzitter van de commissie Verkeer, Economie en Monumenten
Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk
DSO/2005.2378 - RIS 129610 Doorkiesnummer
070 - 353 2750 E-mailadres Aantal bijlagen
1 Datum
15 juli 2005 Onderwerp
Uitkomsten samenspraaktraject parkeren Rustenburg-Oostbroek Geachte voorzitter,
In deze brief wil ik u informeren over de uitkomsten van het samenspraaktraject parkeren RustenburgOostbroek. In de afgelopen maanden heeft de gemeente op diverse manieren de mening van de wijk gepeild over het voornemen om in de wijk betaald parkeren in te voeren. Gedurende twee maanden kon men zowel schriftelijk reageren, als ook mondeling tijdens drie informatieavonden, via een grootschalige enquête en in een hiertoe ingestelde klankbordgroep. Het voorstel Op hoofdlijnen betekent het voorstel voor een parkeerregeling in Rustenburg-Oostbroek dat overal in de wijk op bepaalde tijden aan de parkeerautomaat moet worden betaald voor het parkeren. Bewoners en bedrijven kunnen onder voorwaarden en tegen betaling een parkeervergunning krijgen, waarbij bewoners ook voor hun bezoek een vergunning kunnen aanschaffen. Het voorstel gaat daarbij uit van een restrictief vergunningensysteem. Dat betekent dat aan het totale aantal beschikbare parkeervergunningen in de wijk een maximum is verbonden. Huishoudens die in het bezit van een auto zijn, kunnen in ieder geval één parkeervergunning aanschaffen. Ongeveer 10% van de huishoudens bezit meer dan één auto. Voor een substantieel deel van deze tweede en derde auto’s zal geen vergunning verkregen kunnen worden. Deze auto’s kunnen in de volautomatische parkeergarage onder de Apeldoornselaan, mogelijk in de toekomst in de parkeergarage bij het Quick Stepsterrein, een garage buiten de wijk of op een andere wijze buiten de wijk geparkeerd worden. Daarnaast is het mogelijk dat mensen hun auto afschaffen en gebruik maken van een deelauto, openbaar vervoer of de fiets. Voor het eerst wordt een maximum gesteld aan het aantal uit te geven bewonersvergunningen. Dit is een trendbreuk in het parkeerbeleid. Doel van de parkeerregeling is de parkeerdruk in Rustenburg-Oostbroek te verminderen, terwijl tegelijkertijd het foutparkeren, bijvoorbeeld op straathoeken, op de stoep en in het groen, kan worden teruggedrongen. Hierdoor verbetert de kwaliteit van de openbare ruimte en daarmee de leefbaarheid van de wijk. Inlichtingen bij
Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl
Telefoon: 070 - 353 2751 Fax: 070 - 353 3065
DSO/2005.2378
2
Bovendien zorgt het restrictieve vergunningensysteem – met voorrang voor alle eerste auto’s van huishoudens - voor een eerlijkere verdeling van beschikbare (legale) parkeerplaatsen onder de gebruikers. Door de beperking van het aantal vergunningen moet het voor parkeerders met een vergunning mogelijk zijn om beter dan tot nog toe op acceptabele loopafstand van de bestemming (woning, bedrijf of bezoekadres) een parkeerplaats te vinden. Daarnaast kunnen, dankzij het vergunningensysteem, wijkvreemde auto’s en busjes uit de wijk worden geweerd. Korte weergave van de belangrijkste uitkomsten van het samenspraaktraject In januari 2005 heeft het college ingestemd met de verdere uitwerking van de parkeerregeling in overleg met de wijk. In het samenspraakrapport zijn de uitkomsten van het samenspraaktraject dat heeft plaatsgevonden in maart en april 2005, opgenomen. Hierna wordt met een korte samenvatting volstaan. Drie informatieavonden Aan de drie informatieavonden hebben circa 600 bewoners meegedaan. De aanwezigen gaven vooral te kennen dat er volgens hen geen sprake is van een parkeerprobleem in de wijk. Slechts enkelen onderschreven dat er sprake was van een hoge parkeerdruk en/of dat de leefbaarheid onder druk staat. Het gemeentelijk voorstel voor betaald parkeren werd door de overgrote meerderheid afgewezen. Suggesties spitsten zich in plaats daarvan toe op beter handhaven en op de aanleg van meer parkeerplaatsen. Reactieformulieren Tijdens en na de informatieavonden zijn 199 reactieformulieren ingeleverd en opgestuurd. Uit de meeste reacties blijkt dat de inzenders tegen de voorgestelde parkeerregeling zijn. De hoofdreden is dat bewoners, werknemers en bezoekers moeten gaan betalen om in de wijk te parkeren. In de huidige situatie kan men gratis parkeren. Hoewel een deel aangeeft wel overlast te ervaren, is deze overlast niet groot genoeg om in de toekomst te willen betalen voor het parkeren. Hierin speelt mee dat de tegenstanders er niet van overtuigd zijn dat een parkeerregeling de parkeersituatie in de wijk verbetert. Kort samengevat: een deel van de buurtbewoners wenst niet te betalen voor een regeling die volgens hen niets oplost. De meeste reactieformulieren geven aan dat de mogelijkheden om extra parkeerplaatsen te realiseren onvoldoende zijn benut en dat de gemeente daardoor een schaarste creëert. De suggesties voor aanleg van extra parkeerplaatsen zijn heel divers in locatie, vorm en uitvoerbaarheid. Op een aantal reactieformulieren geven bewoners en andere belanghebbenden aan vóór het voorstel te zijn. De parkeerregeling vormt volgens hen de eerlijkste oplossing voor de overlast van foutparkeerders en de parkeerproblemen. Ook weert de regeling de wijkvreemde auto’s. Voorstanders plaatsen als kanttekeningen dat goede handhaving nodig is tot aan het einde van de werkingstijd en dat de kosten voor de wijkgebonden parkeerders niet moeten stijgen. Overleg met ondernemersvereniging Met de ondernemersvereniging Apeldoornse- en Dierenselaan is ook afzonderlijk overlegd. De ondernemersvereniging verklaart zich tegen het invoeren van betaald parkeren voor bewoners in de wijk, en voor het invoeren van betaald parkeren op de Apeldoornse- en Dierenselaan. Als betaald parkeren in Rustenburg-Oostbroek wel wordt ingevoerd, geeft de ondernemersvereniging de voorkeur aan betaald parkeren in de winkelstraten van 09.00-18.00 uur op maandag tot en met zaterdag, en op donderdagavond van 18.00-21.00 uur. Als betaald parkeren in de wijk niet wordt ingevoerd, dan zal de huidige parkeerregeling in de winkelstraten (Apeldoornse- en Dierenselaan) geëvalueerd worden. Daarbij wordt gekeken of er voldoende draagvlak onder alle ondernemers van de Apeldoornse- en Dierenselaan is voor uitbreiding van het aantal betaalde parkeerplaatsen in deze winkelstraten.
DSO/2005.2378
3
De Klankbordgroep De klankbordgroep is drie maal bijeen geweest in de periode na de informatieavonden. De groep blijkt tegen het voorstel te zijn. Een overgrote meerderheid ervaart geen probleem. Enkelen ervaren soms ongemak, afhankelijk van tijd, plaats of een specifieke situatie. Een grote meerderheid bleek van mening dat wijkvreemde auto’s en langdurig gestalde voertuigen of objecten uit de buurten geweerd zouden moeten worden. De klankbordgroep vindt dat de gemeente in Rustenburg-Oostbroek niet moet vasthouden aan het streven dat de auto slechts 10% van de openbare ruimte in beslag mag nemen, zoals in de gemeentelijke nota Parkeren en Wonen uit 1999 is opgenomen. De klankbordgroep vraagt wel meer parkeerplaatsen én meer handhaving. Pas als met de inzet van deze middelen de parkeersituatie onvoldoende verbetert, kan bekeken worden of het voorstel voor de parkeerregeling enig draagvlak kan krijgen. De enquête Onder de 8.000 huishoudens in de wijk zijn in totaal 3.039 volledige enquêtes afgenomen. Met deze respons (38%) kan gesproken worden van een voor de wijk representatieve steekproef onder de belanghebbenden. Van alle respondenten geeft een meerderheid (52%) aan met enige regelmaat overlast te ondervinden van foutgeparkeerde auto’s in de nabijheid van de eigen woning. Bijna tweederde (62%) van alle respondenten geeft aan negatief dan wel zeer negatief te staan tegenover het voorstel van de gemeente voor betaald parkeren in combinatie met een restrictieve vergunningsregeling. Van de respondenten staat 13% positief tot zeer positief ten opzichte van de regeling. Een kwart van de respondenten staat positief noch negatief tegenover het voorstel zoals dat is gepresenteerd. In de voor- en tegenstand is een significant verschil te zien tussen auto-bezitters en niet-autobezitters. Van de nietautobezitters is bijna 41% negatief tot zeer negatief tegenover het voorstel. 14% is positief tot zeer positief en 45% is positief noch negatief. Onder de respondenten die in het bezit zijn van een auto is 71% negatief tot zeer negatief, 12% positief tot zeer positief en 17% positief noch negatief. Voor de helft van de respondenten vormen de kosten van de parkeervergunningen het belangrijkste motief om tegen de regeling te zijn. Onder de tegenstanders van de regeling geeft slechts 9 % van de respondenten als reden aan, dat er geen parkeerprobleem is. Dit percentage loopt uiteen tussen de drie onderscheiden buurten: in Oostbroek-Zuid zegt 4,8% ‘er is geen parkeerprobleem’, in Oostbroek-Noord is dit 7,6 % en in Rustenburg is dit 12,2%. Deze percentages geven een ander beeld dan de mening van de aanwezigen tijdens de drie gehouden informatieavonden en ook van de Klankbordgroepleden, die uit de bezoekers van de avonden zijn geselecteerd. Zij gaven namelijk vrijwel unaniem aan dat er geen sprake zou zijn van een parkeerprobleem. De deelnemers aan de enquête doen voorstellen voor verbetering van de parkeersituatie. Eenderde van de mensen die hebben meegedaan aan de enquête geeft als beste oplossing het realiseren van meer parkeercapaciteit in de wijk. ABBO Los van het samenspraaktraject is de ABBO (Actiegroep Boze Bewoners Ondernemers) opgericht. De ABBO heeft in de wijk posters verspreid met de tekst ‘stoppen met betaald parkeren!’ die door veel bewoners en ondernemers zijn opgehangen. De ABBO heeft zich inmiddels aangesloten bij de BORO (BewonersOrganisatie Rustenburg-Oostbroek). De ABBO is tevens een handtekeningenactie gestart. Tevens heeft zij een website (www.geenmeter.nl) ontwikkeld en op internet gezet. Op 16 juni jl. heb ik een gesprek gevoerd met vertegenwoordigers van de ABBO. Naast vragen over de effectiviteit van de parkeerregeling, kwam ook het kostenaspect (de tarieven) aan bod. In bijgevoegd artikel, dat geplaatst wordt in de wijkkrant van de BORO, ga ik hier op in.
DSO/2005.2378
4
Voortgang van het voorstel voor een parkeerregeling Uit de verschillende onderdelen van het samenspraaktraject, de informatiebijeenkomsten, de reactieformulieren, de klankbordgroep en de enquête, blijkt dat er nu veel weerstand is tegen het gepresenteerde voorstel voor de parkeerregeling en dat het aantal voorstanders beperkt is. De uitkomsten van de enquête zijn representatief voor de gehele wijk. In vergelijking met de uitkomsten van de enquêtes die de afgelopen 10 jaar zijn gehouden in het kader van invoering van betaald parkeren is het draagvlak laag. Hierbij dient overigens opgemerkt te worden dat dit voorstel een restrictief systeem voor bewoners betreft, een dergelijk voorstel is in Den Haag nog niet eerder voorgelegd. Ondanks de weerstand tegen het gepresenteerde voorstel voor de parkeerregeling heeft het college besloten om het traject niet te stoppen, maar het te vervolgen met het formele inspraaktraject, waarbij enkele aanpassingen in het voorstel zijn aangebracht. Hierbij wordt vooralsnog uitgegaan van invoering in één keer in de gehele wijk, maar dit is mede afhankelijk van de uitkomsten van de nog te houden inspraak. Overwegingen om het traject te vervolgen zijn de volgende: - In het verleden is diverse malen de noodzaak voor de aanpak van de parkeerproblemen in RustenburgOostbroek onderstreept, niet alleen vanuit de gemeente, maar ook vanuit de wijk. - De grote parkeerdruk blijkt zeker niet verminderd en zal door sociaal-demografische ontwikkelingen alleen maar verder toenemen. Dit leidt tot een toenemende aantasting van ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid. - De grote parkeerdruk wordt door velen in de wijk ervaren als hinderlijk (variërend van een ‘ongemak’ tot een structureel ‘probleem’). - De voorgestelde parkeerregeling voorziet in een eerlijkere verdeling van de parkeerplaatsen onder bewoners, werknemers en bezoekers van de wijk. - Met het oog op het groeiende autobezit is het niet mogelijk om een sluitende oplossing van de parkeerproblematiek te realiseren door uitsluitend het aantal parkeerplaatsen uit te breiden. - Alleen handhaven (tegengaan foutparkeren) betekent bij een tekort (krapte) aan parkeerplaatsen in de wijk dat het vaak dezelfde bewoners zijn, die geen parkeerplaats kunnen vinden. In de ogen van de gemeente vormt handhaving daarom geen eerlijke oplossing. - De huidige parkeersituatie in de wijk, en dan met name het foutparkeren, betekent een verslechterde bereikbaarheid voor nood- en hulpdiensten, maar betekent ook dat gehandicapten in een rolstoel of mensen met een kinderwagen zich moeizamer door de wijk kunnen bewegen. - De kosten van de parkeervergunningen spelen een belangrijke rol in de weerstand tegen de regeling. Door te besluiten om de kosten van de parkeerregeling te dekken uit een verhoging van de tarieven van alle bewonersvergunningen, is een lager tarief in Rustenburg-Oostbroek dan gepresenteerd mogelijk. Zie hiervoor de volgende paragraaf, onder tarieven. Aanpassingen in het voorstel Op basis van de uitkomsten van het samenspraaktraject heeft het college besloten om het voorstel op een aantal aspecten aan te passen. Tarieven In het samenspraaktraject is gecommuniceerd dat het tarief voor bewonersvergunningen maximaal € 15,zal gaan bedragen en een bedrijfsvergunning maximaal € 35,-. Deze tarieven zijn gebaseerd op een kostendekkende regeling voor de wijk. Het college heeft besloten om de tarieven voor de bewonersvergunningen en de bedrijfsvergunningen in Rustenburg-Oostbroek niet kostendekkend te laten zijn voor de wijk, maar net als in de rest van de stad een relatie te leggen tussen de werkingsduur van de regeling en het te hanteren tarief. Dit betekent een tarief van € 8,50 per maand voor een bewonersvergunning en € 25,75 per maand voor een bedrijfsvergunning. Dit is mogelijk door het financiële tekort van de parkeerregeling in Rustenburg-Oostbroek (incl. het tekort op de exploitatie VAB
DSO/2005.2378
5
Apeldoornselaan) te dekken uit een verhoging van de tarieven van alle bewonersvergunningen in Den Haag met € 1,66 per maand. Tijdens het samenspraaktraject is gesuggereerd om een verschil aan te brengen tussen het tarief van een eerste en een tweede bewonersvergunning. Deze mogelijkheid zal nader worden uitgewerkt voor Rustenburg-Oostbroek, omdat met een hogere prijs voor een tweede bewonersvergunning de schaarste van deze vergunning tot uitdrukking wordt gebracht. Werkingstijden en -dagen In het voorstel is uitgegaan van betaald parkeren van maandag tot en met zondag van 16.00 uur tot 24.00 uur. Besloten is om het betaald parkeren later te laten ingaan, namelijk om 18.00 uur. Deze verschuiving ontziet een deel van de werknemers, ondernemers en instellingen in het gebied en het ondermijnt de werking van het systeem niet. De eindtijd blijft 24.00 uur. De dagen waarop de parkeerregeling van kracht zal zijn, blijven maandag tot en met zondag. Overwegingen hierbij zijn, dat vergunninghouders op elke avond van de week een parkeerplaats moeten kunnen vinden en dat zij in het weekeinde daarbij niet méér problemen moeten ondervinden. Dat zou het geval zijn als bewoners in het weekeinde wel hun 2e auto zonder vergunning in de wijk kunnen parkeren of doordat bedrijfsbusjes in het weekeinde meegenomen worden en zonder vergunning in de wijk geparkeerd kunnen worden. Parkeerduur bij parkeerautomaten en het aantal vergunninggebieden Besloten is om de parkeerduur bij parkeerautomaten niet te beperken. In het voorstel is uitgegaan van één vergunninggebied voor heel Rustenburg-Oostbroek. In het samenspraaktraject is zeer beperkt ingegaan op deze variabele. Daarom is deze variabele niet aangepast. Acceptabele parkeerdruk De hoogte van de acceptabele parkeerdruk was in het voorstel opgenomen als een variabele. Gezien de parkeersituatie in Rustenburg-Oostbroek heeft het college besloten om voor deze wijk uit te gaan van een iets hogere parkeerdruk, van 95%. Dit komt overeen met de huidige gemiddelde parkeerdruk op de legale parkeerplaatsen in de wijk. De invulling van de parkeerregeling, zoals het maximum aantal uit te geven vergunningen, zal hieraan gekoppeld worden. De parkeersituatie in Rustenburg-Oostbroek zal ook aan de hand van deze parkeerdruk gemonitord worden. Bij het vrijgeven voor de inspraak in september zal het voorstel voor de parkeerregeling een berekening bevatten, die onderbouwt hoe deze parkeerdruk (95%) is vertaald naar het aantal uit te geven vergunningen in de wijk. Parkeergelegenheid op eigen terrein Het voorstel gaat ervan uit dat bewoners die beschikken over een eigen parkeerplaats nabij de woning (bijvoorbeeld een oprit, carport, garagebox) geen recht hebben op een parkeervergunning voor hun auto. Ondanks opmerkingen in het samenspraaktraject – in het bijzonder in de Klankbordgroep - wordt aan deze beleidsregel vastgehouden, maar met de mogelijkheid om in incidentele gevallen hiervan af te wijken. Aan het afwijken zijn twee voorwaarden verbonden. Allereerst moet aangetoond worden dat de parkeergelegenheid niet meer als zodanig gebruikt kan worden. Ten tweede moet de openbare weg zo worden heringericht, dat voor de garage(box) geparkeerd kan worden. Als aan beide voorwaarden is voldaan, komt de bewoner wel in aanmerking voor de eerste bewonersvergunning. Dit levert enerzijds een stimulans op om de eigen parkeergelegenheid te gebruiken. Maar als dit onmogelijk is, wordt de capaciteit op de openbare weg uitgebreid voor iedereen. Toevoegen van parkeerplaatsen Bij alle onderdelen van de samenspraak hebben wijkbewoners en andere belanghebbenden naar voren gebracht, dat het aantal parkeerplaatsen zou moeten worden uitgebreid. Dit staat op gespannen voet met het streven naar grotere leefbaarheid en meer kwaliteit van de openbare ruimte. Het college heeft besloten om naast deze parkeerregeling en naast de investeringen in openbaar vervoer en fietspaden, ook te investeren in een uitbreiding van het aantal legale parkeerplaatsen. Bij het vrijgeven van
DSO/2005.2378
6
het voorstel voor de inspraak in september kan de wijk tegelijk vernemen welke locaties de gemeente overweegt voor extra parkeerplaatsen. Insteek hierbij is parkeerplaatsen toe te voegen waar dat mogelijk en wenselijk is, terwijl illegaal en foutparkeren onmogelijk wordt door herinrichting en handhaving. Bij dit alles speelt de ruimtelijke kwaliteit een belangrijke rol. Een eerste ambtelijke inventarisatie, uitgevoerd naar aanleiding van de wens uit de buurt, wijst uit dat het mogelijk lijkt op straatniveau in de wijk maximaal 100 extra parkeerplaatsen aan te leggen ten opzichte van het huidige aantal legale parkeerplaatsen. Voor de locaties die in aanmerking komen voor extra parkeerplaatsen zal te zijner tijd een aantal voorstellen gemaakt worden die met omwonenden (direct omwonenden en bewoners van de aangrenzende straten) besproken worden. Vervolgprocedure In juli vindt de terugkoppeling naar de wijk door middel van een nieuwsbrief plaats. Iedereen die een inbreng heeft geleverd in het samenspraaktraject ontvangt tevens het samenspraakrapport. Vervolgens ben ik voornemens na de zomer het aangepaste voorstel voor de parkeerregeling via het college van burgemeester en wethouders vrij te geven voor de officiële inspraak. Ik ga ervan uit dat de inspraak in september en oktober 2005 plaatsvindt. Vervolgens wordt het voorstel na inspraak naar verwachting in december 2005 aan de gemeenteraad voorgelegd, waarmee een definitief besluit over het wel of niet invoeren van de parkeerregeling in Rustenburg-Oostbroek wordt genomen. Vertrouwende u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. De wethouder van Verkeer, Binnenstad, en Monumenten,
mr drs B.J. Bruins