Welkom bij de workshop: Provocatief begeleiden van leerlingen Hoe de provocatieve stijl heilzaam kan zijn voor jou en jouw leerlingen!
Freek Sarink Sarink Coaching en Therapie
Agenda van vandaag ¤ Kennismaken ¤ Doel van deze workshop: Beelden en wensen ¤ Provocatieve therapie: wat is het? ¤ Voorbeeld uitwerken ¤ Zelf oefenen ¤ Evaluatie
Provocatief
Systeemtherapie
EMDR
Doel van deze workshop: beelden en wensen ¤ Welk beeld heb jij van de provocatieve manier van hulpverlenen/ begeleiden? ¤ Waar zou jij vandaag meer over willen weten? ¤ Waar zou jij vandaag mee willen oefenen ¤ 2 drietallen: 3’ bespreken
Beelden bij een provocatieve stijl
Jullie beelden ¤ Dat je door confronterende uitspraken beweging bij de gecoachte bewerkstelligt die je op een andere manier niet voor elkaar krijgt/ een interne reactie uitlokken waardoor tot actie wordt overgegaan ¤ Op het moment dat leerlingen voortdurend extern attribueren. ¤ Confrontatie zoeken, licht ' agressieve' vorm van coaching. ¤ Mijn beeld van provocatieve coaching is dat mensen op een 'provocerende' manier worden geprikkeld, waardoor ze een stapje verder/hoger komen dan waar ze vastliepen. Dat door een situatie/angst wat te overdrijven, mensen gaan inzien dat datgene waar ze moeite mee hebben/angst voor hebben, niet echt gegrond is, waardoor ze verder komen. ¤ Als mensen een ‘probleem’ hebben dit gedrag proberen om te buigen door de mensen op een nieuwe manier te prikkelen, ze uit hun comfortzone te laten komen.
Wensen: ¤ Vraag: ¤ Hoe werkt provocatieve coaching precies? ¤ Wat kun je wel/niet doen, wanneer kun je het inzetten? ¤ Kan je het bij iedereen gebruiken of moet iemand toch wel een beetje stevig in zijn schoenen staan? ¤ In welke situaties is het wel / niet nuttig om gebruik te maken van proactieve coaching? ¤ Situaties met leerlingen, maar het lijkt mij ook interessant om te weten in hoeverre proactieve coaching kan worden gebruikt in het ‘dagelijks’ leven, in onderling contact met mensen. ¤ Concrete manieren om provocatieve coaching in de praktijk toe te passen. ¤ Zorg: Door provocatieve aanpak kan het proces versnellen. Maar het risico dat leerling afhaakt bestaat ook.
Ontstaan ¤ Frank Farrelly ¤ Psychodynamisch & Rogeriaans getraind ¤ Liep tegen vragen en frustraties op ¤ Door onbevredigende antwoorden van supervisoren zelf op ontdekking ¤ Gaandeweg elementen ontdekt van de latere “Provocative Therapy”
¤ In Nederland: Technieken uitgewerkt door Jaap Hollander en Jeffrey Wijnberg ¤ In Italië: Andolfi maakt verbinding tussen systeemtherapie en provocatieve therapie
De Provocatieve Stijl ¤ Protesttherapie: door uitdaging sterker worden ¤ Het is niet: een congruent confronterende manier (overtuigen) ¤ Het is wel: oproepen van (provoceren van) het echte emotionele conflict én de positieve kwaliteiten van de cliënt die hij niet laat zien ¤ Heilige drie-eenheid van de provocatieve stijl - Goed contact/ empathie - Humor - Uitdaging ¤ Erg leuk om te doen J
Principes Provocatieve Stijl 5 van de 8 basisprincipes: 1.
Als je de ezel vooruit wilt laten lopen, moet je hem aan zijn staart trekken
2.
Vertrouwen is goed, controle is beter
3.
Mensen zijn veerkrachtiger dan ze lijken
4.
Mensen lachen eerder dan je denkt
5.
Uitdaging schept een band
Toe te passen op de inhoud, maar ook op de relatie!
Provoceren
¤ Op de inhoud: ezel aan zijn staart trekken
¤ Op de relatie: werken op de relatietypen
Provoceren op de inhoud: De ezel aan zijn staart trekken ¤ Motivatie-test ¤ Resultaat: protest (=motivatie) of acceptatie Onverschilligheid? Niet op de kern geprovoceerd! ¤ Protest maakt assertiever, en leidt tot meer realisme en zelfwaardering
¤ Hoe? - Ophemelen van problemen (Dat is toch fantastisch!) - Ontmoedigen van het doel (Onwenselijk, niet nodig, onbereikbaar)
Pauze
Provoceren op de relatie: Relatietypen Gedrag cliënt
Mogelijke reactie coach
¤ Koning-keizer
overdreven onderdaan
¤ Ziek vogeltje
overdreven verzorger
¤ Krenkeling
overdreven kameraad
¤ Soulmate
overdreven soulmate
¤ Filosoof
overdreven collega-filosoof
¤ Pupilletje
overdreven leraar
Nu jullie! 1 warming up met associëren 2 In 3-tallen zelf provocatieve stijl proberen
Associëren Individueel
¤ Pak je pen en open your mind voor deze oefening: 1. Pak een hand sneeuw en laat de sneeuw in je hand smelten. ¤ Welke associaties komen bij je op? Schrijf minstens tien woorden op. 2. Pak een warme wollen trui of fleecesjaal en voel eraan. ¤ Welke associaties komen bij je op? Schrijf minstens tien woorden op.
Nabespreken 1e associatieoefening Vragen: ¤ Kon je gemakkelijk tien associaties verzinnen? ¤ Zijn je associaties objectief (zacht, nat) of subjectief (aardig, gemeen)?
Associatieketting In groep ¤ Begin bij een willekeurig woord en om beurten associëren we steeds verder. Een associatieketting met ‘water’ zou bijvoorbeeld kunnen zijn: Vb: water - drinken - cola - Amerika - Bush - Irak oorlog - vrede - kerst - kaarsjes - vet - patat - mayonaise. ¤ Nu proberen we in één minuut zo veel mogelijk associaties te maken op het woord ‘vlinder’.
Overeenkomsten associëren In groep ¤ Probeer zo veel mogelijk overeenkomsten te vinden tussen twee termen. Bijvoorbeeld: ‘zonnebloem’ en ‘spiegelei’ hebben gemeen dat ze geel zijn, een ronde kern hebben, op een boerderij te vinden zijn, een sunny side up hebben enzovoorts. ¤ En nu met ‘leerling’ en ‘ongemotiveerd’.
Verbeeldingsoefening ¤ Bij deze oefening staat verbeeldingskracht centraal. Bedenk bijvoorbeeld wat er zou gebeuren als mensen niet in huizen, maar in koelkasten zouden wonen. “We droomden alleen nog maar over sneeuwbalgevechten. We zouden altijd een zaklamp bij ons hebben, omdat het licht uitgaat als de deur sluit. Frigide types hadden een goed excuus: ‘Vanavond niet, schat. Ik ben verkouden.’ Rijke stinkerds zouden hun geld in de vriezer bewaren in plaats van op de bank. En met kerst had iedereen een cold turkey. “ ¤ En wat zou er gebeuren als een hoogbegaafde leerling eigenlijk geen mens blijkt te zijn, maar een voorgeprogrammeerde robot met verouderde software uit 1997? ¤ Wat als een hoogbegaafde leerling van de één op de andere dag van rol verwisseld met zijn ouders. Hij wordt hun ouders, zij worden zijn kinderen.
Er zijn ook provocatieve ‘inkoppertjes’
Oefenen in 2 groepjes ¤ 2 groepjes van 3 ¤ Neem praktijkvoorbeeld van 1 persoon in je groepje ¤ Jouw voorbeeld? Dan ben jij de betreffende leerling ¤ Ander is provocatieve begeleider, 3e is observant ¤ Van tevoren bepalen: oefenen met relatietype, of oefenen met ‘de ezel aan zijn staart trekken’? ¤ 5’ doen. Daarna in groepje nabespreken
Nabespreking Hoe ging het? ¤ Wat ging goed? ¤ Wat ging nog niet goed? ¤ Welke vragen roept de oefening op?
Zijn er nog vragen…?
Evaluatie ¤ Zou jij vakgenoten aanraden om een workshop provocatief begeleiden van leerlingen te volgen? ¤ Waarom wel/ niet? ¤ Als je iemand zou willen aanraden om een workshop Provocatief begeleiden van leerlingen of Provocatief coachen te volgen, welke 3 personen of instanties zijn dat? ¤ ¤ ¤ ¤ Wat zijn sterke punten vanuit de provocatieve stijl in het begeleiden van leerlingen? ¤ In welke situaties zou jij het afraden? ¤ Heb je nog andere suggesties?
Contactgegevens ¤ Website: www.sarinkct.nl ¤ Emailadres:
[email protected]
Bedankt voor de aandacht!
