Jaarverslag
2014
Voorwoord Voor De Haagse Scholen was 2014 in de eerste plaats een jaar van herbezinning. De jaren ervoor was succesvol gebouwd aan een stevig fundament en werden op diverse terreinen zeer positieve resultaten gehaald. Bestuur en medewerkers van De Haagse Scholen waren, na alle gerealiseerde doelstellingen, toe aan nieuwe uitdagingen en hebben vol vertrouwen in de toekomst een nieuw, toekomstgericht plan voor de organisatie voorbereid. Begin 2014 hadden al onze scholen een basisarrangement van de Inspectie en de gemiddelde uitslag van de Cito-eindtoets 2014 was wederom beter dan die van het jaar ervoor. In financieel opzicht was 2014 een lastig jaar. Vooral door de loonkostenontwikkeling, de gewijzigde bekostiging als gevolg van passend onderwijs en de afname van gewichtenleerlingen waren de uitgaven en inkomsten minder in balans dan we vooraf dachten. Al enige jaren was ons bekend dat het financiële beeld verslechtert in het primair onderwijs; in 2014 kwam deze verwachting uit. Helaas heeft dit tot gevolg dat medewerkers bij DHS bovenformatief worden. We kunnen niet iedereen herplaatsen. Dat geldt overigens uitsluitend voor de groep medewerkers in ondersteunende functies zoals onderwijs assistenten en conciërges. Dat is heel triest omdat deze groep kwetsbaar is op de arbeidsmarkt. De scholen van DHS hebben intern door de invoering van Passend Onderwijs per 1 augustus 2014 geen grote onderwijsinhoudelijke slagen hoeven te maken, omdat bij ons bestuur en in de Haagse regio in het algemeen al veel leerlingen binnen het regulier basisonderwijs worden bediend. Wel hebben we veel tijd moeten investeren in de nieuwe organisatie rondom passend onderwijs (stadsdelen, toeleiding, dossiers). We hebben daarnaast last van de opnieuw te realiseren afstemming met Jeugdzorg (bijvoorbeeld sluiting van de Daghulp). Dat kost veel aandacht en energie. Vernieuwing van ons onderwijs behoort tot onze belangrijkste doelen voor de periode 2015-2020. DHS streeft naar een hoger leerrendement van de kinderen en wil dat leerkrachten zich gericht verder professionaliseren. Binnen De Haagse Scholen heerst een gevoel van aanpakken en die positieve energie zien we terug bij de schoolleiders, de leerkrachten en het ondersteunend personeel. Ook daar is veel enthousiasme om alle onderwijsvernieuwingen door te voeren. Samen kunnen we de toekomst aan. Het college van bestuur van De Haagse Scholen, Mr. Wiely Hendricks
2
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Drs. Jo Willenborg
3
Inhoud Deel 1 – Bestuursverslag 2014 1
2014 Terugblik en start
2
Goede basis voor ambitieus onderwijs
6
Vaststelling en goedkeuring
110
Overige gegevens
111
10
‣ Statutaire regeling inzake de resultaatbestemming 111
3 Communicatie
16
‣ Voorstel resultaatbestemming
111
4
18
‣ Gebeurtenissen na balansdatum
111
Scholen en leerlingaantallen
5 Personeel
22
6 Financiën
30
7
Huisvesting en ICT
42
8
Bestuur en medezeggenschap
46
Bijlagen
9
Raad van toezicht
50
Verslag Prestatiebox 2014
118
10 Continuïteitsparagraaf
54
Overzicht nevenfuncties leden college van bestuur
119
Overzicht nevenfuncties leden raad van toezicht
120
Ontwikkeling resultaten Cito-eindtoets
121
Leerlingaantal per school
123
Deel 2 – Jaarrekening 2014
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
112
Balans
69
Verklaring afkortingen en begrippen
124
Staat van baten en lasten
70
Adressenlijst scholen
126
Kasstroomoverzicht
71
Gegevens van de rechtspersoon
128
Waarderingsgrondslagen en grondslagen voor de resultaatbepaling
72
Analyse van de balans
75
Toelichting op de onderscheiden posten van de balans 78 ‣ Materiële vaste activa
78
‣ Vorderingen
80
‣ Liquide middelen
81
‣ Eigen vermogen
82
‣ Voorzieningen
83
‣ Kortlopende schulden
84
Deel 1 Bestuursverslag 2014
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen 86 Toelichting op de staat van baten en lasten
88
Toelichting baten
90
Toelichting lasten ‣ Financiële baten en lasten Verplichte toelichting
102
‣ Model E
102
‣ Model G
102
Verantwoording gemeentelijke subsidies 2014
4
94 101
106
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
5
Doelen en activiteiten
neemt, het vermelden waard. De kennisgroep brengt ter
In 2014 is een start gemaakt met de voorbereidingen voor
oriëntatie en ter inspiratie bezoeken aan diverse scholen in
een nieuw ambitiestatement, het strategisch beleidsplan
het land.
van de organisatie. In de loop van 2015 zal het nieuwe
In de herfst van 2014 is besloten negen scholen van DHS
ambitiestatement vastgesteld zijn en dat zal de leidraad
aan te melden voor een internationaal onderwijsinnovatie-
vormen voor activiteiten en keuzes in de periode tot 2020.
project, New Pedagogies for Deep Learning (NPDL). In het
In dit verslag presenteren we een korte terugblik op het
hoofdstuk onderwijs wordt hier wat dieper op ingegaan.
laatste jaar van het ‘oude’ ambitiestatement en de doelen en activiteiten die daarin centraal stonden.
Doel: het verbreden en verdiepen van het aanbod en het verder uitbouwen van de brede school.
1
Doel: het verbeteren van de resultaten van alle leerlingen, het bijdragen aan een brede ontwikkeling en
Alle scholen bieden het basispakket aan onderwijsondersteu-
de borging van de kwaliteitsimpulsen die in de afge-
ning (zoals vastgesteld in het Ondersteuningsplan van het
lopen jaren zijn gegeven aan de scholen en leraren.
Samenwerkingsverband Passend Primair Onderwijs Haag landen). Scholen met een specifiek verdiepend aanbod aan
2014 Terugblik en start
Begin 2014 behaalden alle scholen een basisarrangement.
onderwijsondersteuning hebben dit geformuleerd en ingericht.
In de loop van 2014 is dit voor één school echter veranderd,
Op negen scholen van DHS wordt een kwalitatief goed aanbod
deze is sinds medio 2014 zwak. De gemiddelde uitslag van
van onderwijs in de Engelse taal verzorgd. Op acht scholen is
de Cito-eindtoets 2014 was beter dan die in 2013. Begin
voor de hoogbegaafde kinderen een plusklas ingericht.
2015 heeft de Van Ostadeschool opnieuw het predicaat
Van de scholen met een voorschool biedt minimaal een
Excellente School ontvangen, voor het derde jaar op rij. De
kwart een aanvullend onderwijsaanbod in verlengde leertijd,
professionele leergemeenschappen hebben hun werkzaam-
zaterdag- of zomerschool of in het kader van het leerkansen-
heden voortgezet en in 2014 namen alle directies deel aan
profiel. Op de scholen met het leerkansenprofiel doet nu ook
een van de leergemeenschappen. De Q-groep, kwaliteits
de onderbouw mee zodat van de betreffende scholen alle
cirkel voor een structureel en duurzaam kwaliteitszorgbe-
groepen deelnemen.
leid, kent een deelname van zeventien scholen. Daarnaast participeert de groep in een pilot van de Onderwijsinspectie
Gemiddelde uitslag Cito-eindtoets DHS
om tot een nieuw toezichtkader te komen. Hierin speelt zelfevaluatie een rol.
In dit hoofdstuk wordt kort teruggeblikt op een aantal doelen dat voor 2014 was gesteld. Wat ging goed, waar kunnen we trots op zijn? Deze reflectie nemen we mee
gegaan voor een duurzame ontwikkeling van de onderwijskwaliteit en hogere leeropbrengsten. De leergemeenschappen van de scholen voor SBO en (V)SO/HOSO alsmede
in het nieuwe ambitiestatement.
532,7
Er is een nieuwe professionele leergemeenschap van start
Samentienplus hebben hard gewerkt aan de verbetering
533,0
532,1
van hun werk en de leeropbrengsten. Twee scholen, de Anne Frank en het Volle Leven, namen deel aan het ontwikkeltraject LeerKracht onder leiding van McKinsey. Een derde school is in de loop van 2014 eveneens aangesloten, de
532,4
Helen Parkhurst. De Haagse Scholen (DHS) publiceerde een brochure bestemd voor alle leraren en schoolleiders, met daarin aandacht voor de belangrijkste misverstanden en kernthema’s van opbrengstgericht werken. Tot slot is de oprichting van een kennisgroep talentontwikkeling, waaraan een mengeling van leerkrachten, directeuren en het bestuurskantoor deel-
6
De Haagse Scholen – Bestuursverslag 2014
De Haagse Scholen – Bestuursverslag 2014
2014 2013 2012 2011
7
1 | 2014 Terugblik en start
2014 Terugblik en start | 1
Dit jaar is voor het eerst ook in het stadsdeel Leidschenveen-
ring van elektronische leeromgevingen, deelname aan het
De eerste ideeën over manieren om structureel in contact
Ypenburg een weekend- en zomerschool ingericht.
landelijke LeerKrachtproject van McKinsey en innovatie in
te zijn met stakeholders zijn geformuleerd. Daarin wordt de
het rekenonderwijs met behulp van ICT.
horizontale verantwoording meegenomen.
Doel: het verhogen van het leerlingaantal van DHS.
Doel: het verstevigen van de externe positionering
De pilot IKC met deelname van De Leeuwerikhoeve, De PC Hooftschool, Het Volle Leven en De Notenkraker is in 2014
van De Haagse Scholen.
afgesloten met een evaluatie. Besloten is de nadruk in vervolgontwikkelingen meer te leggen op het inhoudelijk
Het verhogen van de leerlingaantallen is in 2014 niet gelukt.
curriculum van de brede school dan op organisatorische
Er is wel voortgang geboekt met het voorbereiden van acties
Net als in 2013 had DHS op lokaal niveau een sleutelpositie
maatregelen in het kader van de ontwikkeling van nieuwe
voor het wegwerken van de wachtlijsten op populaire scho-
bij het ontwikkelen van lokaal onderwijsbeleid, onder meer
structuren. De opgedane kennis en ervaringen worden mee-
len. Er zijn voorbereidingen getroffen om te kunnen overgaan
door deelname aan de totstandkoming van de Haagse
genomen in de verdere ontwikkeling van het bredeschool-
tot uitbreiding op de Galvanischool, de Benoordenhoutschool,
Educatieve Agenda en deelname aan adviesgroepen en werk-
concept.
Het Volle Leven en de Annie M.G. Schmidtschool.
groepen. Via het lidmaatschap van het algemeen bestuur van
Eind 2014 is begonnen met een nadere studie van gegevens
de PO-Raad, het voorzitterschap van het Haagse PO-Platform,
Vermeldenswaard is de oprichting van de Stichting Peuter
over demografische ontwikkelingen en leerlingaantallen,
het voorzitterschap van het samenwerkingsverband SPPOH
speelzalen De Haagse Scholen. Vanuit de overtuiging dat
zowel landelijk als in de G5 en Den Haag. Deze analyse
en deelname aan het bestuur van de stichting Siméa kunnen
een nauwe verbinding tussen voorschoolpeuterspeelzalen
moet leiden tot een beleidskader voor de aankomende peri-
de bestuurders ook landelijk hun invloed aanwenden.
en basisscholen bijdraagt aan een goede voorbereiding van
ode, met aandacht voor het verhogen van het leerlingaantal
de peuters op de basisschool, is in 2014 een start gemaakt
en het verhelderen van de identiteit en profilering van de
Een van de bovenschools directeuren is lid van de
met de inrichting van een eigen voorschoolpeuterspeelzaal.
scholen van DHS.
Beroepenveldcommissie van de Pabo van De Haagse
De eerste eigen peuterspeelzaal behoort bij De Tweemaster, de openbare basisschool in Duindorp in Scheveningen. DHS beschikt over een innovatie- en impulsbudget. Scholen
Hogeschool. Tevens is zij sinds 1 oktober 2014 lid van het Doel: het verbeteren van de beeldvorming van het
Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek en de daarbij
openbaar onderwijs in het algemeen en van DHS in
ondergebrachte Programmaraad voor het Fundamenteel
het bijzonder.
Onderzoek (onderzoek naar het beleid over en de dage-
kunnen daar een beroep op doen wanneer zij een innovatief
lijkse praktijk van het onderwijs in Nederland).
project willen opzetten, ofwel extra middelen nodig hebben
Een verbetering van de informatie van scholen aan (poten
Op 1 januari 2015 is zij lid van de Onderwijsraad geworden.
voor een aanvullend onderwijsaanbod. De verdeling van
tiële) ouders via de Scholenwijzer alsmede de inrichting van
Een van de schooldirecteuren neemt deel aan de klank-
deze gelden is aan de bovenschoolse directeuren, de aan-
schoolwebsites, de introductie van Mijn Schoolinfo als com-
bordgroep van het ministerie van OCW.
vragen worden gedaan in de begrotingscyclus. In de afgelo-
municatiemiddel tussen school en ouders én de gegevens
De beleidsafdeling heeft in mei 2014 een bezoek gebracht
pen periode zijn scholen ondersteund met middelen voor
in Vensters PO hebben veel aandacht gekregen. In het kader
aan OCW en wisselde met de ambtenaren van gedachten
onder meer de realisatie van extra onderwijsaanbod voor
van de voorbereiding voor het nieuwe ambitiestatement zal
over een breed areaal aan onderwerpen.
hoogbegaafde kinderen, het voorzien in een breed aanbod
het vraagstuk van concernidentiteit en beeldvorming volop
aan vroeg vreemdetalenonderwijs (VVTO) Engels, de invoe-
aandacht krijgen.
8
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
9
Nieuw strategisch plan voor DHS: Ambitiestatement 2015-2020
intensivering van de samenwerking in de voorschool,
In het schooljaar 2014-2015 loopt de planperiode van het
van bijeenkomsten voor ouders over breinvriendelijk
huidige ambitiestatement af. Mede met het oog op de school
leren, met het oog op beter begrip bij ouders van leer-
plannen voor de jaren 2015-2019 zijn daarom in het voorjaar
processen en de ontwikkeling van vaardigheden om
van 2014 de voorbereidingen voor een nieuw ambitiestate-
kinderen thuis beter te ondersteunen in hun leren. Op
ment gestart. Twee groepen, samengesteld uit schoolleiders,
deeltrajecten zijn ook De Kleine Keizer, De Leeuwerik
leraren en medewerkers van het bestuurskantoor en bestuurders, hebben zich gebogen over respectievelijk de evaluatie
2
hoeve en De Kleine Wereld hierin actief. ▸▸ In 2014 heeft een evaluatie plaatsgehad bij de scholen
van het beleid van de afgelopen jaren en de blik op de toe-
die in de verlengde leertijd extra onderwijs en activiteiten
komst. Eind 2014 lagen de contouren van het nieuwe ambitie-
aanbieden; dat zijn de zogenoemde LKP-scholen binnen
statement voor. Hoofdthema’s zijn: onderwijskundige
DHS. Het betreft hier Het Startpunt, De Erasmusschool,
vernieuwing, professionalisering en nadere uitwerking van
De Spoorzoeker, de Jan Ligthartschool, De Voorsprong,
identiteit en profilering van het openbaar onderwijs in
Het Spectrum, De Kleine Wereld, De Leeuwerikhoeve en
Den Haag.
De Springbok. De evaluatie biedt een handreiking voor
Onderwijsverbetering en onderwijs ontwikkeling ‘De basis op orde’ is het vertrekpunt voor alle scholen van DHS. Onderwijsresultaten en kwaliteitszorg moeten van
Goede basis voor ambitieus onderwijs
de aanschaf van nieuwe werkmaterialen en de inrichting
verbetering van het aanbod. In de loop van 2014 is voor de P.H. Schreuderschool (SBO) door de gemeente ook het groene licht gegeven voor leertijdverlenging. De school start ermee in 2015. ▸▸ In februari 2014 is er voor alle scholen van DHS een brede
voldoende niveau zijn. Scholen die daarin een slag kunnen
bijeenkomst georganiseerd waarop de scholen met inno-
maken, worden ondersteund en gestimuleerd een gestructu-
vatieve projecten zich aan de collega’s konden presente-
reerd verbetertraject in te zetten.
ren. Twee grotere lezingen over de thema’s Pedagogisch
Daarnaast werken alle scholen binnen de kaders van de
Tact en Het Jonge Kind en een markt van en voor scholen
wet en van de bestuursakkoorden die tussen gemeente en
met presentaties boden medewerkers en directies van
overheid of tussen PO-Raad en overheid worden overeen
de scholen een informatieve en geanimeerde middag en
gekomen. De hoofdlijnen van die akkoorden zijn: resultaten
avond. Omdat het evenement in Madurodam plaatshad,
op niveau, kwaliteitszorg op orde, onderwijsinnovatie in
was er ook nog gelegenheid voor een bezoek aan dit
beeld, zorg voor leerlingen op orde, professionalisering van
park.
de medewerkers. Deze doelen en de richting zijn met de
▸▸ Acht medewerkers van verschillende scholen studeerden
scholen gecommuniceerd. In het kader van het schoolplan
in 2014 aan de Universiteit Maastricht in een pre-master-
krijgen deze een verdere uitwerking en concretisering.
traject of een masteropleiding Onderwijs en Innovatie. Het bestuur ondersteunt de opleiding door financiering
De basis op orde voor ambitieus onderwijs. Dit hoofdstuk laat zien welke zaken en ontwikkelingen een rol hebben gespeeld. Hoe spelen De Haagse Scholen maar ook individuele scholen samen met partners in op maatschappelijke ontwikkelingen en nieuwe wet- en regelgeving? De basis op orde hebben en tegelijkertijd de uitdaging van vernieuwing aangaan vanuit een onderzoekende houding.
In 2014 zijn op het gebied van onderwijsontwikkeling een
van de kosten. Het traject heeft tot doel kennis van onder-
paar zaken het afzonderlijk vermelden waard:
zoek en onderwijsinnovatie bij DHS binnen te brengen en
▸▸ De keuze om met negen scholen deel te nemen aan een
die voor de scholen beschikbaar te maken.
internationaal onderwijsinnovatieproject, onder de naam New Pedagogies for Deep Learning (NPDL); elders in het
Sociaal-emotionele ontwikkeling
verslag is hier meer over opgenomen.
In het vorige schooljaar is aandacht besteed aan de wijze
▸▸ Op een aantal scholen is een start gemaakt met de opzet
waarop het sociaal-emotioneel leren van de leerlingen op de
van een digitale leeromgeving; dat is bijvoorbeeld het
scholen wordt vormgegeven. In 2014 is een discussienotitie
geval bij de Anne Frank, de Helen Parkhurst en de PC
over dit onderwerp met de schooldirecteuren besproken. Op
Hooftschool.
basis van een plan van aanpak zullen alle scholen hun visie
▸▸ De werkzaamheden van Samentienplus zijn – mede
10
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
en activiteiten beschrijven in het in 2015 te vervaardigen
dankzij de beschikbaarheid van extra GOA-middelen van
schoolplan. De scholen zijn vooral geïnteresseerd in kennis-
de gemeente – geïntensiveerd; mogelijkheden voor
delen en samen optrekken alsmede het realiseren van struc-
onderling lesbezoek en gezamenlijke lesvoorbereiding,
turele aandacht voor sociaal-emotioneel leren in de school
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
11
2 | Goede basis voor ambitieus onderwijs
Playing for Success
en het gebruik van instrumenten voor preventief beleid op
De Wet Passend Onderwijs schrijft voor dat het cluster 2-
Opleiden in de school
het gebied van gedragsproblematiek en pesten.
onderwijs landelijk opnieuw wordt ingericht in afzonderlijke
(stageprogramma voor derde- en vierdejaars
Afgesproken is dat scholen in het schooljaar 2015-2016 een
instellingen. Dit betekent dat de Cor Emousschool onze
studenten)
Al een flink aantal jaren participeert DHS in het Haagse
leerlingtevredenheidsonderzoek afnemen.
organisatie per 1 augustus 2015 verlaat en opgaat in een
Kort voor de jaarwisseling van 2013-2014 werd bekend
project Playing for Success. Een programma dat school
nieuwe instelling voor cluster 2-onderwijs samen met open-
dat het project Versterking Samenwerking Lerarenopleiding
kinderen gedurende een geconcentreerde periode van tien
In de zomer van 2014 is er vooral in de Schilderswijk com-
bare scholen uit Noord-Holland en Flevoland. Deze zullen
en opleidingsscholen, dat wordt uitgevoerd door DHS, Librijn
weken een intensief en afwisselend naschools programma
motie geweest over radicale jongeren. De gebeurtenissen
zich verenigen in de nieuwe instelling VierTaal. De juridische
Openbaar Onderwijs (uit Delft/Rijswijk) en de Pabo van
aanbiedt. Met het programma wordt beoogd deze kinderen,
hadden ook invloed op jonge kinderen en de basisscholen.
en financieel-administratieve en inhoudelijke voorbereidingen
De Haagse Hogeschool, door de rijksoverheid was goedge-
die in hun leerproces worden belemmerd door met name
Vanuit DHS is er bij de gemeente op aangedrongen beleid
hebben van DHS in 2014 veel aandacht gevraagd.
keurd. Het project is dan ook, onder leiding van DHS, in het
een gebrek aan zelfvertrouwen, een boost te geven.
voorjaar van start gegaan. In het eerste deel van 2014 is
Daarom vinden deze naschoolse activiteiten, geleid door
gewerkt aan een uitwerking van het plan van aanpak, de
leerkrachten, op een aansprekende locatie plaats. Een
te maken en faciliteiten in te richten voor zowel meldingen ermee te maken hebben. Inmiddels heeft de gemeente zorg
Voor- en vroegschoolse educatie (VVE), onderwijs aan het jonge kind
vervaardiging van een meerjarenbegroting en de actuali
locatie die in het programma ook het decor is voor de
gedragen voor een trainingsaanbod voor basisscholen en
Al vele jaren voert DHS beleid op het gebied van voor- en
sering van de samenwerkingsconvenanten. Vlak voor de
opdrachten en activiteiten van de leerlingen. Het grootste
wordt een stedelijke werkgroep ingericht. DHS participeert
vroegschoolse educatie. DHS doet dit samen met de
zomervakantie hebben de bestuurders van de deelnemende
deel van de groepen wordt ontvangen in het ADO Den
actief in de gesprekken met de gemeente en de andere
gemeente, die de kaders stelt, en de instellingen die de
organisaties het plan van aanpak alsmede de begroting
Haag-voetbalstadion, waar de activiteiten vanuit de sport
schoolbesturen.
peuterspeelzalen exploiteren.
vastgesteld en zijn de convenanten ondertekend.
geïnspireerd zijn; een ander deel volgt het programma in
Het onderwerp Pesten heeft in verschillende scholen
Vermeldenswaard op dit gebied is de oprichting van de
aandacht gekregen; diverse werkwijzen worden gekozen,
Stichting Peuterspeelzalen DHS en de overname van de eer-
In maart hebben DHS, Librijn en de Pabo gezamenlijk de
kant.
afhankelijk van de aard van de problematiek en de
ste peuterspeelzaal in eigen beheer: Duinroosje, verbonden
eerste studiedag voor de studenten ‘opleiden in de school’
Het gaat om een stedelijk programma dat wordt uitgevoerd
leerlingenpopulatie.
aan De Tweemaster in Duindorp. De start van de stichting
georganiseerd. Het centrale thema van de studiedag was
door de stichting Playing for Success met financiële steun
en de voorbereidingen voor de officiële overname hebben
Pesten.
van de gemeente en meerdere schoolbesturen; 24 verschil
van ongewenst gedrag als ondersteuning van gezinnen die
Passend Onderwijs
het Circustheater, daar ligt het accent meer op de culturele
– vooral op het gebied van regelgeving – veel aandacht
In de begeleiding van startende leraren is door middel van
lende scholen in Den Haag deden in 2014 mee met in totaal
Het nieuwe Samenwerkingsverband Passend Primair Onder
gevraagd.
coaching voorzien. Coaches in de scholen en bovenschoolse
180 kinderen.
wijs Haaglanden (SPPOH) is in augustus 2014 van start
In de loop van 2014 is er tussen gemeente en schoolbesturen
coaches dragen er zorg voor dat alle startende leraren in
De resultaten worden gevolgd door zowel de kinderen zelf te
gegaan, de niveaus van ondersteuning zijn vastgesteld,
overeenstemming bereikt over resultaatafspraken in de voor-
hun eerste jaren van werken coaching krijgen. Alle coaches
bevragen als via contact met de ouders en de aanleverende
procedures aangepast, inhouden en overlegstructuren
en vroegschoolse educatie. Schoolbesturen en instellingen
zijn daartoe getraind.
veranderd. De medewerkers die vanaf september 2014 zorg
die peuterspeelzalen inrichten, hebben gezamenlijk besloten
dragen voor de uitvoering van het werk van het samen
om de resultaten van VVE te verzamelen door middel van
Lokaal Onderwijsbeleid
werkingsverband, zijn geselecteerd. Voor de VSO-afdelingen
observatie- en toetsgegevens. Het oogmerk is om een beeld
Na een intensieve periode van raadpleging en overleg is in
in de scholen van DHS is de aansluiting gerealiseerd bij het
te krijgen van de effecten van VVE, maar ook om in overleg
het voorjaar van 2014, kort voor de gemeenteraadsverkie-
al bestaande Samenwerkingsverband VO.
tussen instellingen en schoolbesturen de evaluatie van de
zingen, de nieuwe meerjarige Haagse Educatieve Agenda
inspanningen in te richten en op basis daarvan te komen tot
(HEA) vastgesteld. Vanuit DHS is actief meegedacht over en
verbeteracties.
meegewerkt aan de totstandkoming van het beleidsdocument
In de eerste helft van 2014 heeft het samenwerkingsverband, SPPOH, vele bijeenkomsten georganiseerd om alle
ling in vaardigheden in samenwerking met andere kinderen wordt gerapporteerd.
dat het beleid en de bijbehorende middelen voor het Haagse
schoolleiders en intern begeleiders te informeren over de
Het onderwijs aan het jonge kind op de basisschool is onder-
Onderwijsbeleid bepaalt.
nieuwe structuur en organisatie van de ondersteuning.
werp van studie en aandacht geweest. Op veel scholen
In een aparte zitting hebben alle betrokken schoolbesturen,
Scholen hebben de eerste aanvragen voor ondersteuning
spelen vraagstukken van kennis en aanpak. Dit wordt ver-
lokale instellingen en gemeente het document ondertekend.
van leerlingen ingediend bij het samenwerkingsverband en
oorzaakt door een verandering in de opleiding aan de Pabo,
Voor DHS betekent de nieuwe HEA dat al ons met gemeente-
de nieuwe organisatie heeft deze in behandeling genomen.
de verminderde aanwezigheid van leraren met een gespeci-
lijke ondersteuning gerealiseerde beleid kan worden voortge-
aliseerde opleiding (KLOS) en de aanpak gekoppeld aan het
zet c.q. geïntensiveerd (vooral richting leergemeenschappen).
De Piramide en De Strandwacht participeren buiten SPPOH
opbrengstgericht werken en toetsbeleid, waardoor scholen
in samenwerkingsverbanden. Zij zijn actief in de regio’s
het gevoel hebben dat het onderwijs aan het jonge kind te
Onderwijs en ICT
Delft, Midden Holland, Zoetermeer en Westland (VO en PO).
vroeg schools wordt en het spelend leren minder ruimte
De beleidsnotitie Onderwijs en ICT is in het voorjaar van
De speciale (basis)scholen van DHS hebben afgesproken om
krijgt. In 2014 is met de scholen afgesproken werk te gaan
2014 nader uitgewerkt. Onder aansturing van de Advies
mogelijkheden te verkennen om hun expertise te bundelen
maken van een richtinggevend kader voor het onderwijs aan
groep ICT en een van de twee bovenschoolse directeuren
(bijvoorbeeld in een expertisecentrum).
het jonge kind. Begin januari 2015 zijn daartoe op een studie
is met hulp van een extern adviseur gewerkt aan een inven-
middag de eerste stappen gezet.
tarisatie van de infrastructuur in de scholen van DHS.
12
school. Het programma levert duidelijk meer zelfvertrouwen en een positiever zelfbeeld op; ook een duidelijke ontwikke
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
13
2 | Goede basis voor ambitieus onderwijs
Goede basis voor ambitieus onderwijs | 2
Daarnaast is de professionaliseringsagenda met betrekking
te geven in de scholen. Zowel bestuurlijk als in de project-
verbetertraject is in gang gezet en naar verwachting komt
tot dit thema in een programma gezet. Scholen worden
groep die uitwerking geeft aan het beleid, is DHS vertegen-
de school in 2015 weer in het basistoezicht.
gestimuleerd hun visie op onderwijs en ICT uit te werken.
woordigd.
Waar nodig ontvangen zij daartoe vanuit het bestuurs kantoor advies.
Cultuuronderwijs en Wetenschap en Technologie
Bredeschoolbeleid
Schoolplan 2015-2019 In de zomer van 2015 zullen de scholen opnieuw een meer-
De pilots IKC hebben in het eerste halfjaar van 2014 hun
jarig schoolplan gereed moeten hebben. In 2014 zijn daar-
laatste periode doorgemaakt. Na de zomer zijn de pilots
voor de voorbereidingen opgestart. Er is onder meer een site
geëvalueerd en zijn de vervolgstappen voor de pilotscholen
c.q. bibliotheek op intranet ingericht en er is een module
De beleidsnota ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ van de
besproken. Niet alleen de IKC-pilot kreeg de aandacht, ook
voor schoolleiders over Passend Onderwijs georganiseerd.
minister van OCW en de daarbij behorende middelen van
elders, zoals bij De Wissel, is bredeschoolbeleid opgezet.
het Fonds voor de Cultuurparticipatie hebben een impuls
Bij de oplevering van het nieuwe gedeelte aan de Erasmus
Overstap Service Onderwijs (OSO)
gegeven aan de ontwikkeling van het cultuuronderwijs op
school en de naastgelegen Petrus Dondersschool is een
DHS heeft zich, met instemming van de GMR, aangesloten
scholen. In Den Haag wordt in het programma Cultuur
prachtige, nieuwe voorziening beschikbaar gekomen. Beide
bij de Overstap Service Onderwijs (OSO), een gezamenlijk
educatie op zijn Haags gewerkt aan de ontwikkeling van
scholen werken intensief samen met welzijnsinstellingen en
project van de PO-Raad en de VO-raad.
leerlijnen en leerinhouden voor het cultuuronderwijs. Acht
kinderopvang in wat zij gezamenlijk de brede buurtschool
Met OSO wordt voortaan de overstap van PO naar VO
scholen van DHS nemen als ontwikkelschool actief deel aan
Kleurrijk hebben genoemd.
digitaal geregeld, maar ook de overstap van PO naar PO.
dit project. DHS neemt deel aan de Stuurgroep Cultuur
Ook bij de nieuwe Valkenbosschool is sprake van een brede
educatie en onderhoudt actief contact met Cultuurschakel,
voorziening, aangezien de school, samen met de Christelijke
de organisatie die de scholen begeleidt bij visieontwikke-
Montessorischool, over een gymzaal beschikt en de kinder-
ling en vormgeving van het cultuuronderwijs. Kort voor de
opvang in huis is gevestigd.
zomervakantie heeft het bestuur, samen met de project leiders van Cultuureducatie op zijn Haags, een aanvraag
Onderwijs en toezicht
voor flankerend beleid ingediend. De middelen die daarin
In het voorjaar van 2014 hadden alle scholen van DHS een
zijn aangevraagd, zijn bestemd voor scholing en coaching
basisarrangement. Daarmee hebben ze een belangrijk doel
van leraren.
bereikt: alle scholen voldoen aan de minimumnormen van de Onderwijsinspectie. Ten opzichte van de situatie van een
Het techniekonderwijs binnen de scholen van DHS heeft
aantal jaren geleden is dit een indrukwekkende verbetering,
verschillende verschijningsvormen en is uiteenlopend in
waarvoor schoolleiders en hun teams alsmede de boven-
intensiteit. In het algemeen kan worden gesteld dat het
schoolse directeuren en de beleidsondersteuners zich volop
techniekonderwijs op veel scholen nog onvoldoende uitwer-
hebben ingezet. De tevredenheid over dit resultaat is groot.
king heeft gekregen. Vijf scholen werken intensief samen met Het Van Kinderen Museum, dat met deze scholen het
Dat laat onverlet dat de scholen van DHS voor de uitdaging
concept van onderzoekend en ontwerpend leren vormgeeft.
staan om de goede kwaliteit vast te houden en te borgen,
Rita Baptiste, DHS-medewerker en initiatiefnemer van het
maar ook zorg te dragen voor een verdere verbetering van
Van Kinderen Museum, helpt de scholen met visieontwik
het onderwijs en de leerlingenresultaten. Scholen hebben
keling, vormgeving van het curriculum, realisering van
immers de ambitie om meer te zijn dan ‘voldoende’, zij
een infrastructuur in de school en scholing van leraren,
streven ook naar ‘goed’ en ‘excellent’.
conceptueel en praktisch. Voor het schooljaar 2014-2015 is
Dit betekent dat de toezichthoudende en ondersteunende
opnieuw een werkprogramma voor deze scholen en andere
rol van bovenschoolse directeuren en beleidsmedewerkers
activiteiten ingericht.
wordt voortgezet en de bovenschoolse monitoring verder wordt aangescherpt in de zin van het nog eerder willen
Eind 2014 heeft DHS zich aangesloten bij het Netwerk
signaleren van mogelijke risico’s. Met de invulling van de
Wetenschap en Technologie in de regio. Dat is een netwerk
vacature beleidsmedewerker onderwijs bij de beleidsafdeling
in oprichting dat tot doel heeft basisscholen te stimuleren
krijgt de ondersteuning een nieuwe impuls.
wetenschap en technologie nadrukkelijk in het curriculum aandacht te geven en daarmee ook nieuwe onderwijs
Helaas is in het najaar van 2014 Het Spectrum in het aan
vormen als onderzoekend en ontwerpend leren een plaats
gepast zwak toezichtarrangement terechtgekomen. Het
14
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
15
In het voorjaar van 2014 heeft DHS de eerste stappen gezet tot de invoering van Vensters PO. Het systeem van de PO-
Kinderpanel
Raad functioneerde ultimo 2014 nog zeker niet optimaal,
In het schooljaar 2013-2014 hebben vier scholen meegedaan
maar het potentieel wordt zeker gezien.
aan het Kinderpanel en werden per school twee deelnemers afgevaardigd. Het centrale thema van het Kinderpanel was:
3
Medio 2014 is een pilot van zes scholen met Mijnschoolinfo
Talentontwikkeling. De kinderen hebben na een aantal
(MSI, een digitaal communicatieplatform van school met
besprekingen en workshops in hun eigen school een talent
ouders/leerlingen) geëvalueerd. De deelnemende scholen
workshop voor medeleerlingen georganiseerd en daarover
(Archipel, Galvanischool, De Kameleon, Maria Montessori
verslag gedaan in een door henzelf vervaardigde krant.
school, De Vijver en de Prinses Catharina-Amaliaschool) en
Het Kinderpanel heeft een eigen website ingericht en heeft
ook de deelnemende ouders zijn enthousiast. Het sterke
in de loop van het jaar met de voorzitter van het college van
punt van MSI is dat de ouder bepaalt wat hij of zij ziet en
bestuur (CvB) van gedachten gewisseld over onderwerpen
deelt met anderen, ouders beheren hun eigen MSI-account.
die voor de kinderen van belang zijn. Ook het verschijnsel
De scholen gebruiken het platform onder meer voor het uit-
pesten is daarbij besproken.
nodigen en inplannen van ouderavonden, het inventariseren van hulp bij schoolactiviteiten en de periodieke nieuws brieven. Maar ook andere informatie naar ouders over hun kind(eren) gaat steeds meer en veiliger via MSI. Na de zomervakantie is de verdere uitrol naar andere scholen gestart. Op advies van de adviesgroep ICT heeft DHS voor MSI gekozen als het communicatieplatform voor alle scholen. De aandacht bij scholen en ouders voor de jaarlijkse Open Dagen loopt de laatste jaren wat terug. Mede gezien de ambitie om meer werk te maken van leerlingengroei (zie elders in
Communicatie
dit verslag) wordt voor 2015 e.v. nagedacht over een andere opzet c.q. meer aansprekende vorm en thematiek. Een bestuursbreed communicatiebeleid ontbreekt nog bij DHS. Er worden heel veel verschillende communicatie
Nieuwe communicatievormen en de groeiende hoeveelheid informatie maken dat we de stappen die in 2014 zijn gezet in de komende periode verder willen uitwerken.
middelen en -vormen gebruikt, waardoor de communicatie vaak versnipperd is en niet altijd effectief is. Eind 2014 is daarom een eerste verkennende notitie vervaardigd die inzicht verschaft in de veelheid aan middelen en vormen. De notitie pleit voor deskundigheid op dit gebied in de organisatie, maar ook voor bewustwording bij iedereen en dagelijkse aandacht voor het belang ervan. In het nieuwe ambitiestatement wordt dit belang onderschreven en zijn communicatie en externe profilering benoemd als twee van de belangrijke thema’s voor de komende jaren.
16
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
17
Instandhouding scholen
(afgerond) 300, nog ruim boven de verplichte gemiddelde
Het totaal aantal leerlingen op 1 oktober 2014 in de basis-
schoolgrootte van 290.
scholen (inclusief 3% wettelijke bijtelling per school voor de berekening van de gemiddelde schoolgrootte) was 13.528.
Ontwikkeling leerlingaantallen
De gemiddelde schoolgrootte bedroeg 13.528 : 45 =
De ontwikkeling van het aantal leerlingen van De Haagse Scholen was in de afgelopen jaren als volgt:
Leerlingaantal (feitelijk aantal, exclusief bijtelling 3%) Leerlingen basisonderwijs
4
Leerlingen speciaal basisonderwijs
Leerlingen (voortgezet) speciaal onderwijs
Totaal leerlingen DHS
2014
13.165
335
939
14.439
2013
13.381
340
969
14.690
2012
13.411
329
964
14.704
2011
13.394
318
1.003
14.715
2010
13.423
303
951
14.677
2009
13.369
376
953
14.698
2008
13.250
411
979
14.640
Aantal leerlingen in 2014
Vergeleken met het aantal leerlingen in 2008 had DHS in 2014 in het basisonderwijs 85 leerlingen minder. Dat is des te opvallender, daar het totaal aantal basisschoolleerlingen
Scholen en leerling aantallen
939
in Den Haag in de periode 2008 tot 2014 groeide met 2.880
335
rijke aanleiding om in de aankomende planperiode nog
leerlingen. Deze daling, ook in marktaandeel, is een belangmeer aandacht te besteden aan profilering en leerlingengroei.
13.165
Op strategisch niveau wordt in kaart gebracht wat de kansen zijn. Gemeentelijke gegevens worden daarbij betrokken. Uitbreiding en aanpassing van gebouwen of nieuwbouw behoren ook tot de studieobjecten. De terugloop van het leerlingenpotentieel in de Schilderswijk en het feit dat groei
De gemiddelde schoolgrootte ligt bij DHS ruim boven het wettelijk verplichte
van de Vinex-wijken, en dus ook de toename van het aantal leerlingen in deze wijken, over zijn hoogtepunt heen is,
gemiddelde. Er zijn scholen met wachtlijsten maar ook scholen die dalen in leerlingaantal. Aandacht voor werving van nieuwe leerlingen blijft noodzakelijk.
maakt dat toename van het leerlingaantal vooral moet worden gezocht in de andere wijken. BAO SBO (V)SO
Basisonderwijs
18
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
SBO en V(S)O Ook in het SBO en (V)SO is het aantal leerlingen in 2014 gedaald. Met de invoering van de Wet Passend Onderwijs op
Sinds de verzelfstandiging in 2008 is er tot 2012 een
1 augustus 2014 kregen de schoolbesturen zorgplicht. Alle
bescheiden groei geweest in het leerlingaantal in de basis-
kinderen moeten een plek krijgen op een school die past bij
scholen van DHS. In 2013 daalde het aantal leerlingen in
hun kwaliteiten en mogelijkheden. Ook als ze extra onder-
het basisonderwijs, waarna er in 2014 een sterke terugloop
steuning nodig hebben. Doorverwijzen naar een school voor
plaatshad.
SBO of (V)SO is daardoor minder snel mogelijk dan voorheen.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
19
4 | Scholen en leerlingaantallen
Scholen en leerlingaantallen | 4
Het vertrek van de Cor Emousschool (cluster 2-school) naar
dingen verwerkt. Het gaat hierbij om nieuwe leerlingen die
een nieuwe instelling met ingang van augustus 2015 zorgt
in het schooljaar 2016-2017 4 jaar worden en dan de basis-
ervoor, dat het leerlingaantal binnen DHS het komend jaar
school gaan bezoeken. In totaal hebben zich bij de DHS-
nog verder zal dalen.
scholen 824 leerlingen aangemeld, van wie er op basis van de capaciteit 789 konden worden toegelaten.
New Pedagogies for Deep Learning
In 2014 is – samen met de andere schoolbesturen en de
In het kader van het beleid gericht op het wegwerken van
Internationaal partnerschip, onderwijsinstellingen, universiteiten en bedrijven
gemeente Den Haag – een principebesluit genomen over
wachtlijsten is op een aantal scholen een besluit genomen
de uitbreiding van de applicatie 1-aanmeldleeftijd. Behalve
om de capaciteit te vergroten door middel van nieuwbouw
Negen van onze scholen (De Startbaan, Waterland, De
voor alle leerlingen van 1 tot 2 jaar zal de applicatie ook
c.q. (tijdelijke) uitbreiding. Dit geldt onder meer voor Het
Notenkraker, Prinses Catharina-Amalia, de Vijver, Maria
gaan gelden voor kinderen van 2 en 3 jaar. Daarmee wordt
Volle Leven, de Benoordenhoutschool en de Galvanischool.
Montessorischool, De Haagse Beek, Inspecteur de Vries
de toelating in het kader van Passend Onderwijs (3 jaar)
Op de Annie M.G. Schmidtschool liep in 2014 het inspraak
school en de Jan Ligthartschool) hebben zich aangesloten
meegenomen en dat heeft als voordeel dat scholen alle
traject met de medezeggenschapsraad m.b.t. de voor
bij een ‘global’ experiment/project waarmee ook een bestuursteam aan de slag is.
Eén aanmeldleeftijd
gegevens van aangemelde leerlingen steeds actueel hebben
genomen plannen voor nieuwbouw en uitbreiding. Voor
tot het moment van de eerste schooldag. In oktober zijn
andere scholen wordt nog gezocht naar uitbreidingsmoge-
voor het eerst alle in de applicatie geregistreerde aanmel-
lijkheden.
Tien landen over heel de wereld met duizend scholen gaan gezamenlijk op zoek naar zinvol en betekenisvol onderwijs waarbij het ontwikkelen van vaardigheden als creativiteit en hogere orde denken centraal staat en ICT ten dienste staat van en katalyserend werkt op de pedagogiek/didac tiek. Het is een grootschalig, zeer goed opgezet project/ experiment met een duidelijke onderzoeksvraag, waaraan vele partners over de hele wereld zich al hebben gecommit teerd. En dat dáár plaatsheeft waar het allemaal gebeurt, namelijk in de klassen. Er is momenteel veel gaande in het onderwijs. Men is op zoek naar onderwijs dat aansluit bij het kind en deze tijd, kinderen opleidt voor de toekomst, zorgt voor betrokken heid, zorgt voor ontwikkeling van specifieke vaardigheden en competenties en kennis en ICT ten dienste hiervan stelt. Het is een innovatie wat betreft onderwijsvisie die gaat zorgen voor een andere invulling van ons onderwijs en de rol van de leerkracht.
20
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
21
5
Inleiding
In 2014 werden we als organisatie geconfronteerd met een
In 2014 zijn tijdens de voorbereiding van het ambitiestate-
teruglopend leerlingaantal en met dalende inkomsten als
ment 2015-2020 drie strategische kernthema’s geformu-
gevolg van aanscherping van de regelgeving voor de
leerd. Een van de kernthema’s richt zich op professionaliteit
bekostiging van gewichtenleerlingen. In de komende jaren
in mensen en cultuur.
(2015-2018) zal daarom bij ongewijzigd rijksbeleid de
Uit de gesprekken in het kader van het nieuwe ambitiestate-
bestaande formatie met 211 fte’s (waarvan 54 fte’s Cor
ment is gebleken dat DHS vraagt om een eigentijds en
Emous) moeten afnemen.
doortastend HRM-beleid, gericht op ontwikkeling van kennis
Vanaf 2017 verlaten veel medewerkers de organisatie van-
en vakmanschap, en duurzame inzetbaarheid van alle mede-
wege pensionering. Vanaf dan kan er wellicht pas weer
werkers, een HRM-beleid dat in staat is te groeien naar
personeel geworven worden. De samenhang tussen duur-
strategisch HRM en rekening houdt met de context waarin
zaamheid, diversiteit en kwaliteit in relatie tot de kwantita-
het zich begeeft.
tieve feiten op basis van de bekostiging komt daardoor onder grote druk te staan. We hebben dus als organisatie
In de periode voorafgaande aan het nieuwe ambitiestate-
de zorg voor het continueren en het bevorderen van de
ment was het HRM-beleid, naast de gebruikelijke opdracht
kwaliteit van de school en de continuïteit van de werkgele-
op het gebied van beheer en ondersteuning, ook al sterk
genheid. In 2014 hebben we daar de eerste gevolgen van
gericht op de ontwikkeling van medewerkers en professio
ervaren, in de begroting 2015 is goed duidelijk geworden
nalisering in het traject Leren Doen We Samen. In de inzet
hoe sterk de daling van de inkomsten impact heeft op de
op pagina 25 wordt daarvan in kort bestek verslag gedaan.
formaties van de scholen en het bestuurskantoor. In de meerjarenbegroting en de aan het jaarverslag gekoppelde continuïteitsparagraaf zal dat zichtbaar zijn.
Personeelsaantallen
Personeel
Ontwikkeling aantal personeelsleden per 31 december Functiecategorie
Aantal medewerkers 2014
Directie (DIR) Onderwijsondersteunend
Professionalisering van alle medewerkers is de belangrijkste opdracht voor een lerende organisatie. Gedegen HRM-beleid legt daarvoor de basis.
personeel (OOP)
fte (incl. BAPO) 2014
Aantal medewerkers 2013
fte (incl. BAPO) 2013
100
96,1
101
97,5
349
280,2
349
279,2
Onderwijzend personeel (OP)
1.358
1.103,1
1.345
1.097,3
Totaal scholen
1.807
1.479,4
1.795
1.474,0
50
46,2
48
44,6
4
2,6
4
2,6
1.861
1.528,3
1.847
1.521,2
Bovenschools Samenwerkingsverband WSNS Totaal
Aantal fteʼs (incl. BAPO) per 31 december Leeftijdscategorie
DIR
OOP
OP
Bovenschools
Totaal 2014
Totaal 2013
0 t/m 24
0,0
6,3
52,9
0,0
59,3
48,5
25 t/m 34
4,9
42,1
323,2
4,8
375,0
381,4
35 t/m 44
18,5
54,8
244,9
8,5
326,6
315,3
45 t/m 54
17,2
88,6
193,5
18,1
317,4
326,2
55 t/m 59
31,4
59,9
162,7
10,4
264,4
273,5
60+
24,0
28,5
126,0
7,0
185,5
176,5
Totaal
96,1
280,2
1.103,1
48,8
1.528,3
1.521,2
Enkele medewerkers hebben een dubbele functie; in het aantal medewerkers per 31 december tellen deze dubbel mee. Dit verklaart het verschil met de tabel medewerkers per leeftijdscategorie.
22
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
23
5 | Personeel
Personeel | 5
Aantal medewerkers per 31 december Leeftijdscategorie
DIR
OOP
OP
Bovenschools
Totaal 2014
Voor 2018 heeft iedereen aan de wettelijke verplichtingen
Totaal 2013
voldaan en staat geregistreerd als vakbekwaam.
0 t/m 24
0
9
60
0
69
56
25 t/m 34
6
56
383
5
450
452
Geregistreerde directeuren oriënteren zich op herregistratie (opleiding, formeel of informeel leren).
35 t/m 44
20
68
327
10
425
413
45 t/m 54
18
110
244
21
393
406
55 t/m 59
32
69
195
11
307
317
In hoofdstuk 2 wordt het project Versterking Samenwerking Lerarenopleiding en opleidingsscholen al genoemd als een
60+ Totaal
24
35
147
7
213
198
100
347
1.356
54
1.857
1.842
Versterking lerarenopleiding
van de nieuwe beleidsontwikkelingen in 2014. DHS wil samen met De Haagse Hogeschool en Librijn Openbaar
Gemiddeld aantal fte’s vast/tijdelijk
Meerjarenplan HRM Het meerjarenplan HRM 2014-2017 vormt het kader voor het beleid. Dominante thema’s zijn: professionalisering, flexibilisering van de arbeid, medewerkerstevredenheid, gezondheidsbeleid en leeftijdsfasebewust personeels-
Onderwijs investeren in het personeel van de toekomst.
In 2014 zijn tevens activiteiten rond opleiding en ontwikke
Doelen zijn:
ling geïnitieerd dan wel gerealiseerd op bestuurlijk niveau.
▸▸ Het realiseren van een betere samenwerking tussen
Deze richtten zich op:
opleidingsscholen en de Pabo. ▸▸ Het realiseren van een betere aansluiting tussen het curriculum van de Pabo en de dagelijkse praktijk. ▸▸ De professionalisering van de (beginnende) leraar.
beleid.
1.357
24
Seminarium voor Orthopedagogiek gestart in 2012, afgestudeerd september 2014 zes DHS-kandidaten ▸ Master SEN gedragsspecialist – DHS i.s.m. Seminarium voor Orthopedagogiek gestart in januari 2014 met vijf
In 2014 hebben de volgende thema’s volop de aandacht
opbrengstgericht werken, ouderbetrokkenheid, sociaal-
tien DHS-kandidaten. Afstuderen staat gepland voor
gehad:
emotionele ontwikkeling/pesten, wetenschap en techniek
september 2016.
en het onderwijs aan het jonge kind.
Scholing en professionalisering
Het project is in maart 2014 van start gegaan en heeft
In 2014 is afgesproken dat elke school een op het beleid van
een looptijd van drie jaar. Het rijk heeft subsidie verleend.
de school toegesneden opleidings- en begeleidingsplan ont-
Binnen niet al te lange tijd treedt het lerarenregister in
wikkelt voor alle medewerkers en thema’s definieert waar-
werking. Met registratie in het register geven leraren aan
aan zij samen met andere scholen zou willen werken. Hier
dat ze zich blijven ontwikkelen. Bovenstaande doelen sluiten
komen ook de taken op het gebied van opleiden in de school
daarop aan.
▸ Post-HBO-opleiding voor taalcoördinator i.s.m. Pabo HHS, twee kandidaten vanuit DHS ▸ Post-HBO-opleiding coach en opleider in de school i.s.m. Pabo HHS, vier DHS-kandidaten ▸ Post-HBO-opleiding coach, i.s.m. Station to Station, vijf DHS-kandidaten ▸ Mebit, i.s.m. Universiteit Maastricht – vier DHSkandidaten hebben in 2014 hun premaster gehaald
naar behoefte ondersteund bij het schrijven van de oplei-
Gesprekkencyclus
en zijn gestart met tweejarige WO-master gericht op
dingsplannen.
Scholen en bestuurskantoor beschikken over een goed
ontwikkeling en innovatie van het onderwijs. Drie kandi
functionerende gesprekkencyclus om inzicht te krijgen in
daten zijn in het tweede jaar van deze master.
LIO-studenten
de kwaliteit, kennis en kunde van medewerkers en om daar
In 2014 hebben we 84 derdejaars en vierdejaars dag- en
actief op te kunnen sturen. Een gerichte aanpak voor leren
avondstudenten opgevangen, begeleid en gecoacht.
en ontwikkelen is hierop gebaseerd. Maar ook soms een
Momenteel zijn 45 scholen aangesloten bij Opleiden in de
gerichte aanpak om van medewerkers afscheid te nemen,
School en worden studenten en startende leraren door 45
wanneer medewerker en organisatie niet bij elkaar passen
interne en 5 bovenschoolse coaches professioneel gecoacht.
of de voor de werkzaamheden juiste kennis en vaardig
Inzet van middelen ▸ Ca. 1,5% van de loonsom wordt besteed aan opleiding en training DHS-breed
heden onvoldoende beschikbaar zijn.
▸ Ca. € 75.000 is bestemd voor coaching van de startende
Bijna 100% van alle directeuren en (adjunct-)directeuren is
De gesprekkencyclus is geïmplementeerd, ondersteund
▸ € 914.000 wordt binnen de scholen bestemd voor
Schoolleidersregister Vast dienstverband Tijdelijk dienstverband
▸ Master SEN begeleidingsspecialist – DHS i.s.m.
Thema’s die binnen het project aan de orde komen, zijn:
en overig stagebeleid aan de orde. Scholen zijn door HRM
175
Activiteiten
leraar
ingeschreven in het schoolleidersregister. Dertien directeuren
met een digitale applicatie genaamd Bardo, voor adequate
staan geregistreerd als Register Directeur Onderwijs.
dossiervorming. 100% van de scholen past dit sinds 2014
Zestien adjunct-directeuren staan geregistreerd als Register
inmiddels toe.
dragen voor € 160.000 bij aan scholing en opleiding
Adjunct-Directeur Onderwijs. Alle andere directeuren gaan
We constateerden in 2014 een stijging van het aantal casus-
van medewerkers in scholen
een aanvullende opleiding volgen, beraden zich op een
sen op basis van disfunctioneren. Het op basis daarvan
opleiding, gaan een assessment of een EVC-procedure volgen.
afscheid nemen van medewerkers neemt toe, doordat de
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
scholing en opleiding ▸ Bovenschoolse opleidingsbudgetten (bovenschools)
▸ Voor scholing en opleiding in het bestuurskantoor is € 54.000 ingezet
25
5 | Personeel
Personeel | 5
procedures daarvoor in 2014 zijn aangescherpt.
voldoen aan opleidingseisen (HBO+), een passende taak
en met het leveren van ondersteunende bijdragen voor het
Verzuimbeleid
Het volledig inbedden van de gespreksvaardigheden en de
vervulling hebben en minimaal 50% van de werktijd voor de
in uitvoering brengen van deze CAO. Na de ‘van toepassing’-
In het verslagjaar is gewerkt aan de aanscherping van het
juiste toepassing ten behoeve van juridische trajecten is in
klas staan. In de tabel zijn de resultaten van de invoering
verklaring door het bestuursoverleg heeft de nadruk gedu-
verzuimbeleid en het ondersteunen van de werkzaamheden.
2014 nog niet gerealiseerd. Schooldirecteuren hebben aan-
van de functiemix weergegeven zoals die eind 2014 waren.
rende de maanden oktober, november en december vooral
De samenwerking met de arbodienstverlening wordt jaar-
gegeven behoefte te hebben aan meer inzicht in de aanpak
Hoewel de oorspronkelijke doelstellingen uit de eerdere CAO
gelegen op financieel- en salaristechnische aspecten. Vooral
lijks geëvalueerd. Verbeteracties richtten zich in 2014 op
van juridische trajecten en de te voeren gesprekken daarbij.
nog niet zijn gehaald, ziet DHS een positieve ontwikkeling
de omzetting per 1 oktober van de oude BAPO-regeling naar
een betere communicatie tussen bedrijfsarts en leiding
doordat veel leraren in vele scholen goed werk maken van
het ‘overgangsrecht BAPO’ heeft veel aandacht gevraagd. In
gevende en het efficiënter inrichten van de werkprocessen.
scholing en professionalisering.
deze periode heeft de werkgroep informatieve ‘inloopbijeen-
Scholen en bestuurskantoor spannen zich ervoor in het
komsten voor schooldirecties’ georganiseerd. Tevens is er
ziekteverzuim terug te dringen en gebruiken de beschikbare
een platform op de HRM-site ingericht waar de actuele ont-
instrumenten voor zorg en ondersteuning van medewerkers
wikkelingen op het gebied van CAO te volgen zijn voor zowel
die dat nodig hebben.
de schooldirecteuren als de individuele medewerker.
Het verzuimpercentage binnen de scholen onderling is
Vervolgens heeft de werkgroep de verdieping gezocht in een
wisselend en behoeft aandacht.
Leeftijdsfasebewust personeelsbeleid De volgende ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat in 2014 is gestudeerd op het vraagstuk hoe medewerkers van DHS hun werk fit en gezond kunnen blijven verrichten: ▸▸ Toename van het aandeel ouder personeel (in 2014 is ca. 28% van het personeelsbestand 55 jaar of ouder) ▸▸ Verlenging van de werkperiode door latere pensionering, gecombineerd met de ontwikkelingen in de nieuwe CAO
Functiemix basisonderwijs Categorie
Functie LA
Functie LB
Functie LC
Functiemix
BAO
702,8
187,0
0,8
21,1%
SBO
0,0
37,3
10,0
21,2%
(V)SO
0,0
146,5
14,6
9,1%
met een geleidelijke afschaffing van de huidige BAPOregeling ▸▸ Inrichting van nieuwe instrumenten voor vermindering van de werkdruk ▸▸ Bevordering van scholing
aantal themaonderwerpen zoals: professionalisering, duurzame inzetbaarheid, werkdruk, de overwegingen bij de keuze
Ziekteverzuimcijfers
voor het basismodel dan wel het overlegmodel, duurzame
We zien eind 2014 een stijging van het verzuim op totaal-
De ambitie van DHS is en blijft om de kwantitatieve en
inzetbaarheid, 40-urige werkweek en het doorwerken in
niveau ten opzichte van het jaar ervoor.
kwalitatieve doelstellingen van de functiemix volledig te
schoolvakanties en regeling pauzetijden. Alle thema’s komen
De arbodienst noemt verschillende oorzaken van het ver-
realiseren. Mede daarom heeft DHS ook voor de jaren 2014-
aan de orde en worden op basis van beleidsvoorstellen
zuim binnen DHS: arbeidsomstandigheden, arbeidsconflict,
2016 bovenschoolse opleidingsmiddelen gereserveerd om
geïmplementeerd in 2015.
fysieke en psychische belasting, en sociale omstandigheden.
de leerkrachten te stimuleren en in staat te stellen (extra) Aan de orde zijn hier vraagstukken over taakverdeling,
opleidingen te volgen. Voorbeelden hiervan zijn de mogelijk-
mobiliteit en het gezond, fit en fris houden van medewerkers.
heden tot het volgen van academische opleiding master
De onderwerpen worden in het komend jaar uitgewerkt in
opleiding (MEBIT) voor leerkrachten gericht op onderzoek en
concreet beleid.
innovatie of HBO+ studies zoals: master SEN, special educational needs, masteropleiding tot begeleidingsspecialist of
Mobiliteit
gedragsspecialist. In het eerder genoemde overzicht zijn
De activiteiten met betrekking tot mobiliteit richten zich op
deze zichtbaar gemaakt.
het monitoren van de beheersmatige aspecten van mobiliteit. Bij het in kaart brengen van de bovenformatieve forma-
Daarnaast zet DHS ook de EVC-procedure in om vast te
tie voor het schooljaar 2014-2015 zijn binnen de organisatie
stellen of medewerkers aan de kwalitatieve voorwaarden
onderwijsassistenten als bovenformatief aangemerkt. Deze
voldoen om voor een bevordering naar LB of LC in aanmer-
medewerkers zijn in 2014 op basis van vrijwilligheid de gele-
king te komen. Om op schoolniveau geen financiële drempel
genheid geboden zich te oriënteren op andere functies,
op te werpen worden de kosten van deze EVC-procedure
zowel binnen als buiten De Haagse Scholen. Dit met behulp
bovenschools bekostigd. Als laatste stimuleringsinstrument
In 2014 zijn de volgende medewerkers in actieve
van interne dan wel externe begeleiding door het inzetten
stelt DHS een gratificatie in het vooruitzicht aan medewer-
dienst ons ontvallen:
van een individueel loopbaanbegeleidingstraject.
kers die een masteropleiding voltooien. Ook deze kosten
In Memoriam
worden bovenschools betaald. In 2014 hebben tien mede-
Op 28 mei 2014 overleed mevrouw E.M.H. Hartman.
Functiemix en functiedifferentiatie
werkers hiervan gebruik kunnen maken.
Zij was werkzaam op de Klimopschool.
DHS ziet gemotiveerde en goed opgeleide medewerkers
In 2014 hebben dertien leraren een HBO+ toets afgelegd
Op 15 december 2014 overleed mevrouw M. van
als een belangrijke factor voor goed onderwijs. De Haagse
om in een LB- of LC-schaal te kunnen komen. Van hen zijn er
der Zwan. Zij was werkzaam op de Houtwijkschool.
Scholen ondersteunt dan ook van harte het beleid uit het
tien geslaagd en drie gezakt.
destijds overeengekomen Convenant Actieplan Leerkracht, dat tot doel heeft het vak van leerkracht aantrekkelijker en
CAO PO
hoogwaardiger te maken en de school met beter opgeleid
Sinds september jl. houdt binnen het bestuurskantoor een
personeel te versterken. Om voor bevordering naar een
werkgroep CAO zich bezig met het in beeld brengen van de
hogere schaal in aanmerking te komen moet een leerkracht
consequenties van de nieuwe CAO PO voor de organisatie
26
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
27
5 | Personeel
Personeel | 5
Ziekteverzuim per schoolsoort en op het bestuurskantoor Categorie
2014
2013
2012
2011
2010
BAO
6,21%
5,86%
6,73%
7,37%
7,39%
SBO
6,14%
7,47%
3,46%
4,50%
5,95%
(V)SO
6,40%
6,51%
6,54%
7,51%
6,24%
Bestuurskantoor
5,25%
3,84%
2,64%
2,58%
2,86%
Totaal
6,21%
5,98%
6,44%
7,14%
6,94%
Soms is er sprake van ernstig tot ongeneeslijk zieken. De onderwijscoaches hebben ertoe bijgedragen dat verzuim minder lang duurt en kunnen ook ter preventie worden ingezet. Tevens is gebleken dat met de invoering van de gesprekkencyclus inzichtelijk wordt of er sprake is van functioneringsproblemen die kunnen resulteren in verzuim waardoor de begeleiding meer proactief kan worden ingezet. In 2014 zijn wederom loopbaanheroriëntatietrajecten ingezet om medewerkers te laten onderzoeken of de huidige functie
Ziekteverzuim ingedeeld naar duur Categorie
2014
2013
2012
2011
2010
nog passend is.
Ziekteverzuim % kort
0,82%
0,86%
0,96%
1,18%
1,20%
De komende planperiode zal DHS komen tot een gezond-
Ziekteverzuim % middel
0,61%
0,67%
0,70%
0,76%
0,91%
heidsbeleid dat aandacht heeft voor werkdruk/werkstress, het omgaan met werkdruk/werkstress en het voorkomen
Ziekteverzuim % lang
2,73%
2,05%
2,20%
1,64%
2,21%
Ziekteverzuim % zeer lang
2,06%
2,41%
2,57%
3,56%
2,62%
Totaal
6,21%
5,98%
6,44%
7,14%
6,94%
van langdurig psychisch verzuim. Leidinggevenden en medewerkers kunnen gericht getraind worden in het herkennen van signalen. Hierdoor kunnen preventieve maatregelen genomen worden, bijvoorbeeld samen de juiste prioriteiten stellen, tijdelijke aanpassing werkinhoud of preventief een interventie inzetten.
Vervangingspool In 2014 is gewerkt aan de voorbereidingen voor de inrichting van een interne vervangingspool. Scholen ervaren in toenemende mate problemen met het vinden van direct beschikbare en goede mensen voor de vervanging van medewerkers die door ziekte of om andere redenen afwezig zijn. Een interne vervangingspool biedt de mogelijkheid de extra kosten van externe inhuur van vervangers te verminderen, werkgelegenheid te bieden aan jonge mensen die ervaring willen opdoen en in sommige gevallen ook een oplossing te bieden voor ervaren leraren die het interessant vinden en de capaciteiten hebben om hun werk op verschillende plekken binnen het schoolbestuur in te zetten. In 2014 is het plan uitgewerkt. Het oogmerk is om de vervangingspool per 1 augustus 2015 operationeel te hebben.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
29
Inleiding
Dat laat onverlet dat de omvang van de bekostiging van
Als gevolg van vooral externe maatregelen en ontwikkelingen
DHS nog steeds onder druk staat door afnemende aantallen
in zowel het verslagjaar 2014 als 2013 wijkt de realisatie
(achterstands-)leerlingen en de nog steeds achterblijvende
2014 relatief sterk af van de vastgestelde begroting 2014
compensatie voor stijgende lonen en prijzen. Bovendien
en de realisatie 2013.
is er een trend waarneembaar waarbij de besluitvorming
Dit hoofdstuk schetst de financiële ontwikkelingen van DHS
van de overheid en die van andere partijen (bijvoorbeeld
en licht op hoofdlijnen toe waar de verschillen met de begro-
Participatiefonds) rondom wijzigingen in de bekostiging of
ting en de realisatie 2013 zijn ontstaan.
loonkosten steeds later bekend worden en ook steeds meer een ad-hoc karakter krijgen.
In hoofdstuk 10 Continuïteitsparagraaf van dit verslag wordt
6
toegelicht wat de effecten van de realisatie 2014 zijn op de
Deze externe ontwikkelingen stellen steeds hogere eisen
begrotingen 2015-2017. In de separate jaarrekening 2014
aan de organisatie van DHS om adequaat en vooral snel te
die bij dit verslag hoort, staan de details van de financiële
kunnen reageren op wijzigingen in de beschikbare middelen
ontwikkelingen van DHS in 2014.
of het beleid. De financiële uitdaging voor de komende jaren is voor DHS om binnen de marges van de ontwikkeling van
De begroting DHS 2014 is als onderdeel van de meerjaren
de beschikbare middelen en het aanwezige eigen vermogen
begroting 2014-2017 in juni 2013 op- en vastgesteld op basis
de kosten (hoeveelheid fte’s) terug te dringen.
van de toen bekende informatie rondom de ontwikkelingen
Financiën
van de rijksbekostigingen en de loonkostenontwikkeling.
DHS voert al gedurende een aantal jaren een beleid van
Door de toekenning in december 2013 van € 3,4 mln. aan
investeren in de onderwijskwaliteit en een gefaseerde
extra inkomsten (zie ons bestuursverslag 2013) die feitelijk
afbouw van de personeelsformatie, en dit beleid komt in
bestemd waren om in 2014 uit te geven, was al bij de start
financiële zin tot uiting in begrote tekorten op de exploitatie.
van het jaar 2014 duidelijk dat de uitgangspunten van die
Die begrote tekorten waren en zijn geen probleem, omdat
begroting 2014 niet meer op alle onderdelen valide waren.
het eigen vermogen van DHS ruim voldoende is om die tekorten te dekken.
Bij het opstellen van de schoolbegrotingen 2014 (najaar
2014 was financieel een lastig jaar, door externe ontwikkelingen waren inkomsten en uitgaven minder in balans dan verwacht. Dit hoofdstuk schetst de financiële ontwikkelingen en hoe DHS daarop inspeelt.
2013) is rekening gehouden met deze ontwikkelingen. In het
Het verschil tussen de begroting 2014 en de realisatie 2014
interne halfjaarverslag is al geconstateerd dat het resultaat
wordt onder meer veroorzaakt door een hoger aantal mede-
2014 naar verwachting op -/- € 4,6 mln. zou uitkomen. Dit is
werkers dan begroot, sterker stijgende loonkosten en lagere
gedeeld met de GMR en de schooldirecties.
inkomsten als gevolg van de invoering Passend Onderwijs.
In die raming van het resultaat 2014 was, naast de eerder
Door de extra inkomsten uit december 2013 (waaronder een
genoemde effecten van de extra inkomsten in december
bekostiging Behoud jonge leerkrachten) nam de financiële
2013, ook rekening gehouden met het, toen nog, onderhan-
positie van de DHS-scholen per 31-12-2013 relatief sterk toe.
delingsakkoord van de CAO PO en het voortschrijdend
De kapitalisatiefactor van DHS was bijvoorbeeld in 2013
inzicht in de financiële effecten van de invoering Passend
36,9% en kwam daarmee boven de landelijke norm van
Onderwijs.
35%. Deze verbeterde financiële positie stelde de scholen en DHS in staat om de formatie minder snel te reduceren
Het uiteindelijke resultaat 2014 is uitgekomen op -/- € 4,7
dan in de begroting 2014 was voorzien.
mln. en dat is, hoewel op basis van het halfjaarverslag ver-
De financiële ontwikkelingen voor de komende jaren zijn
wacht, wel een trendbreuk met de afgelopen vijf jaar waarin
zodanig dat een verdere reductie van de formatie helaas
er bij DHS steeds sprake was van positieve financiële resul-
noodzakelijk blijft. In hoofdstuk 10 Continuïteitsparagraaf
taten die meestal ook beter waren dan begroot.
wordt daar uitgebreid op ingegaan.
In dit hoofdstuk zullen wij op hoofdlijnen toelichten waardoor deze trendbreuk is veroorzaakt en zullen wij aantonen
De jaarrekening 2014 van DHS is door het administratie
dat de financiële positie van DHS eind 2014 ondanks dit
kantoor opgesteld en gecontroleerd en is door KPMG voor-
resultaat 2014 nog steeds sterk is.
zien van een goedkeurende verklaring. De jaarrekening 2014 wordt als een gescheiden rapportage gepubliceerd.
30
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
31
6 | Financiën
Financiën | 6
Actuele en toekomstige ontwikkelingen
Zichtbaar is dat de omvang van de formatie sinds 2010
Ook in dit bestuursverslag 2014 is een continuïteitsparagraaf
met ruim 7% is afgenomen terwijl het aantal leerlingen met
opgenomen waar nader wordt ingegaan op de ontwikkelingen
maar 2% is afgenomen.
en verwachtingen voor de komende jaren en waar tevens
De afname van het aantal leerlingen per 1 oktober 2014
de effecten van de realisatie 2014 op dat meerjarenbeleid
was, in deze omvang, onverwacht en inmiddels zijn er extra
worden toegelicht.
activiteiten ondernomen om een verdere daling in de toe-
Voor een uitgebreide toelichting op de toekomstige ontwik-
komst te voorkomen en om daar waar mogelijk weer te
kelingen wordt dan ook verwezen naar dat hoofdstuk.
groeien.
Financiële kengetallen
Kapitalisatiefactor *
Uitkomst 2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Uitkomst 2013
Signaleringsgrens 35,0%
33,6%
31,6%
31,8%
36,9%
Liquiditeit
2,1
1,8
1,8
2,4
1-1,5
Solvabiliteit
69%
63%
63%
69%
<30%
Rentabiliteit
-4,1%
-1,9%
-2,7%
2,0%
0-5%
* Definities opgenomen in de verklarende woordenlijst (zie bijlage)
Overigens heeft de afname van het aantal leerlingen per De in 2010 ingezette trend van afnemende rijksinkomsten
1-10-2014 pas een effect op de bekostiging 2015 en vooral
en niet of onvolledig gecompenseerde lastenverzwaringen
die van 2015-2016.
heeft zich ook in 2014 voortgezet.
In de meerjarenbegroting 2015-2018 is dan ook rekening
van 35% en in het verslag 2013 is al aangegeven dat dit
gehouden met verdere afname van de beschikbare financiële
naar verwachting eenmalig zou zijn. In de realisatie 2014
ruimte en daarmee ook met een afname van de formatie.
is de kapitalisatiefactor afgenomen tot 33,6% en deze komt
In de onderstaande tabel wordt de ontwikkeling van de
In voorgaande bestuursverslagen en meerjarenbegrotingen
formatie in fulltimebanen (fte’s) in de jaren 2010-2014 ver-
is al toegelicht dat de reductie van de formatie noodzakelijk
geleken met de ontwikkeling van het aantal leerlingen.
was en is vanwege de afnemende financiële ruimte van
Vooralsnog gaat DHS ervan uit dat die noodzakelijke
signaleringsgrens is voor de goede orde een bovengrens en
DHS. Vooral veroorzaakt door onvoldoende compensatie
afname van de formatie op de langere termijn kan worden
geen ondergrens.
voor stijgende lonen en prijzen en een afname van het aan-
gerealiseerd op basis van natuurlijk verloop en mobiliteit.
Het kengetal liquiditeit geeft aan in welke mate de organisa-
daarmee weer onder de signaleringsgrens van 35%. De
Formatie
Leerlingen
2010
1.640
14.677
tal bekostigde achterstandsleerlingen. Ondanks de extra
In de eerste jaren van de meerjarenbegroting is het natuur-
tie aan haar korte termijnverplichtingen kan voldoen; met
2011
1.610
14.715
middelen vanuit het bestuursakkoord en het begrotings
lijk verloop, zeker voor bepaalde functiegroepen in het
een uitkomst 2014 van 2,1 is de liquiditeit van DHS, ook
2012
1.571
14.704
2013
1.536
14.690
akkoord 2014-2017 die de komende jaren beschikbaar
onderwijsondersteunend personeel onvoldoende en zal een
gezien de normwaarde van 1-1,5, gezond te noemen.
2014
1.532
14.439
komen, is de verwachting dat deze trend zich ook de
deel van het beschikbare vrije vermogen worden ingezet
De rentabiliteit ligt met een uitkomst van -/- 4,1% weliswaar
93
98
komende jaren zal voortzetten.
om de bovenformativiteit te bekostigen. DHS voert werk
onder de signaleringsgrens, maar dat is gezien de ontwik-
gelegenheidsbeleid en door deze maatregelen en inzet van
keling van de andere kengetallen geen verontrustende ont-
het eigen vermogen kunnen ontslagen bij leraren worden
wikkeling.
voorkomen.
Feitelijk is een negatieve rentabiliteit de enige mogelijkheid
Index 2010 = 100
Financiële analyse DHS
Beide zijn belangrijke beleidskeuzes, die DHS heeft gemaakt
schoolbesturen, het ministerie van OCW en de afdeling
in haar meerjarenbeleid en die ook tot uiting komen in onze
Rekenschap van de Onderwijsinspectie) is er brede consen-
meerjarenbegroting 2015-2018.
sus over de beoordeling van het financieel beleid van
Uiteraard is en blijft het van groot belang om alle interne
onderwijsinstellingen. Basis voor de beoordelingen vormen
en externe ontwikkelingen doorlopend te volgen en daar
kengetallen met signaleringsgrenzen. Het gaat daarbij om
waar nodig ook in de komende jaren tijdig bij te sturen in
de kengetallen Kapitalisatiefactor, Solvabiliteit, Liquiditeit
de realisatie.
waarmee schoolbesturen de kengetallen en hun financiële
Normatieve kapitalisatiefactor en vrije bestedingsruimte
positie inclusief (genormeerde) kapitaalsbehoefte kunnen
Zowel de Commissie-Don en de PO-Raad als de afdeling
vaststellen. In dit verslag past DHS deze methodiek toe.
Rekenschap van de Inspectie van het Onderwijs geven aan
In de tabel 'Financiële kengetallen' is de ontwikkeling van
dat de signaleringsgrens van 35% een landelijk gemiddelde
de verschillende kengetallen in beeld gebracht. Daarbij
is en dat er bedrijfsspecifieke redenen kunnen zijn om een
wordt zichtbaar dat alle financiële kengetallen ten opzichte
hogere of juist lagere normatieve kapitalisatiefactor aan te
van zowel de begroting als de signaleringsgrenzen ruim
houden. Het verschil tussen de bedrijfsspecifieke normatieve
voldoende zijn.
kapitalisatiefactor en de werkelijke kapitalisatiefactor van
De PO-Raad heeft een standaardmethodiek ontworpen
14.439
van het onderwijs en de gefaseerde afbouw van de formatie.
Binnen het speelveld van het primair onderwijs (PO-Raad,
(current ratio) en Rentabiliteit.
1.532
om het eigen vermogen van DHS in te zetten voor innovatie
de organisatie geeft aan of er sprake is van een ‘vrije besteDe kapitalisatiefactor (balanstotaal/totale baten) was in de Aantal fte Aantal leerlingen
32
dingsruimte’ van het eigen vermogen.
realisatie 2013 toegenomen tot boven de signaleringsgrens
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
33
6 | Financiën
Financiën | 6
Bedrag x 1,0 mln Normatieve kapitalisatiefactor Realisatie 2014 Kapitalisatiefactor
Bufferliquiditeit 10% Bufferliquiditeit 7,5%
Bufferliquiditeit 5%
Bedrag
In %
Bedrag
In %
Bedrag
In %
Bedrag
In %
Spaarliquiditeit *
13,70
12,2%
13,70
12,2%
13,70
12,2%
13,70
12,2%
Transactieliquiditeit
12,33
10,9%
12,33
10,9%
12,33
10,9%
12,33
10,9%
Bufferliquiditeit
11,83
10,5%
11,26
10,0%
8,45
7,5%
5,63
5,0%
Totaal
37,86
33,6%
37,30
33,1%
34,48
30,6%
31,66
28,1%
Vrij besteedbaar vermogen
0,6
3,4
6,2
In 2014 waren de belangrijkste externe ontwikkelingen:
Voor 2015 zijn er op dit gebied onder andere activiteiten
▸▸ De invoering van Passend Onderwijs per 1-8-2014 met
gepland voor:
een aanzienlijke verschuiving in de inkomstenbronnen en
bestuurskantoor. De huidige organisatie van het
WSNS
bestuurskantoor stamt uit 2008 (verzelfstandiging).
▸▸ De nieuwe CAO PO met grote aanpassingen in onder
Onder meer de gewijzigde inzichten in de noodzakelijke
meer de ouderdomsregeling (BAPO), duurzame inzet-
ondersteuning van management en scholen, nieuwe
baarheid, de 40-urige werkweek en de keuze voor basis-
taken (bijvoorbeeld inkoop) en een noodzakelijke reductie
model of overlegmodel.
van de formatie vanwege de teruglopende middelen,
▸▸ Het gegeven dat deze CAO pas na de start van het nieuwe schooljaar werd vastgesteld, heeft de invoering
* Definities opgenomen in de verklarende woordenlijst (zie bijlage)
▸▸ Een aanpassing van de organisatie en werkwijze van het
het opheffen van de oude samenwerkingsverbanden
extra gecompliceerd ▸▸ De voorbereidingen op de invoering (2015) van de
alle punten voldoet. ▸▸ Bij een analyse van de oorzaak achter de grote verschillen tussen de oorspronkelijke begroting en de jaarreke-
Conform de uitgangspunten van de door de PO-Raad ont-
De bufferliquiditeit wordt aangehouden om de toekomstige
wikkelde methodiek is de normatieve kapitaalsbehoefte
risico’s op personeel, onderwijskwaliteit, leerlingen, financiën
respectievelijk bestedingsruimte van DHS bepaald.
en gebouwen op te vangen. De omvang van de genormeerde
oprichten van een instelling voor cluster 2-scholen
sprake is van een interne begrotingssystematiek die tot
bufferliquiditeit is direct afhankelijk van het risicoprofiel van
(slechthorenden en ernstige spraakmoeilijkheden) waar-
nu toe goed paste bij de situatie, maar die door ons moet
de organisatie.
aan onze Cor Emousschool per 1-8-2015 zal worden
worden herijkt omdat deze onvoldoende rekening houdt
overgedragen
met de gebleken lastige voorspelbaarheid van zowel
In de bovenstaande tabel wordt op basis van de gerealiseerde kapitalisatiefactor 2014 en de normatieve kapitalisa-
nieuwe wet Werk en zekerheid
maken dat de huidige organisatiestructuur niet meer op
▸▸ Het, in samenwerking met een aantal openbare besturen,
oorzaken van overmacht en onvoorspelbaarheid, ook
tiefactor bij verschillende percentages bufferliquiditeit het
In de begroting 2015 is op basis van ons beleid op het
vrij besteedbare vermogen berekend.
gebied van de versterking van de onderwijskwaliteit en een
Op basis van haar risico analyse heeft DHS in 2014 vast
gefaseerde afbouw van de formatie een tekort van € 3,0
gesteld dat de bufferliquiditeit zich mag bewegen tussen de
mln. begroot. Hiermee wordt een deel van het vrij beschik-
Deze bijna continue veranderingen maken een flexibele
onder andere de uitgangspunten van de herverdeling
5% en 10% met een meerjarig gemiddelde van 7,5%.
bare vermogen ingezet om deze beleidskeuzes te realiseren.
financieel-administratieve organisatie die adequaat kan
lumpsum, de planning en controlcyclus, de informatie-
In de realisatie 2014 ligt de bufferliquiditeit met een uitkomst van 10,5% nog iets boven de bovengrens van 10%.
▸▸ Nadere uitwerking en vaststelling op landelijk niveau van
ning 2014 hebben we geconstateerd dat er naast
het bestuursakkoord
rijksbekostiging als loonkostenontwikkeling. Mede naar aanleiding hiervan zal op verzoek van het college van bestuur de controller in 2015 een notitie opstellen waarin
inspelen op een veranderende omgeving van groot belang.
voorziening en financieel administratieve processen van
Bij het opstellen van de meerjarenbegroting 2016-2019 zal
In de afgelopen jaren heeft DHS de noodzakelijke maatregelen
DHS grondig zal worden beoordeeld. Belangrijkste vraag
op basis van de actuele inzichten worden vastgesteld hoe
genomen en uitgevoerd om haar financieel-administratieve
is daarbij of deze processen en activiteiten gezien de
Op basis van het verschil tussen de realisatie 2014 van de
de beschikbare middelen het best kunnen worden ingezet.
organisatie aan te passen aan deze wijzigende voorwaarden
veranderende externe en interne omstandigheden nog
kapitalisatiefactor en de verschillende normatieve kapitali-
Het ligt daarbij voor de hand dat de middelen worden ingezet
en regelgeving.
satiegraden is zichtbaar dat DHS maximaal € 6,2 mln. aan
voor:
vrij besteedbaar vermogen heeft voordat de ondergrens van
▸▸ Het realiseren van de doelen uit ons nieuwe ambitie
In het verslagjaar 2014 heeft DHS de volgende activiteiten
uit de CAO PO waarbij met de start van het schooljaar
statement dat in de loop van 2015 wordt afgerond
op het gebied van haar financieel-administratieve organisa-
2015-2016 een groot deel van de maatregelen daadwer-
5% bufferliquiditeit wordt bereikt. Voor de berekening van de spaarliquiditeit is de vervangingswaarde van de materiële vaste activa per 31 december 2014
▸▸ Interne mobiliteit van het personeel
tie uitgevoerd:
▸▸ Een fasering in de noodzakelijke reductie van de formatie
▸▸ De voorbereidende werkzaamheden voor de invoering
conform de uitgangspunten 55% = € 13,7 mln. als spaarliqui-
Ontwikkelingen administratieve organisatie
diteit worden aangehouden. Dit is voor grote besturen zoals
Het financieel-administratief beleid van de overheid met
DHS toegestaan, omdat nooit alle activa gelijktijdig worden
betrekking tot het onderwijs is de afgelopen jaren intensief
vervangen.
en is onderhevig aan vele veranderingen. Na de invoering
berekend en vastgesteld op € 24,9 mln. Van dat bedrag moet
valide en actueel zijn. ▸▸ De verdere uitwerking en invoering van de maatregelen
kelijk van kracht wordt binnen onze organisatie. ▸▸ In de afgelopen tijd is al meerdere malen vastgesteld dat
per 1-1-2015 van de werkkostenregeling zijn in 2014
het (externe) krachtenveld waarbinnen een schoolbe-
afgerond
stuur moet opereren, steeds vaker en sneller aan veran-
▸▸ Op basis van eerdere aanbeveling van de accountant
deringen onderhevig is. Op basis daarvan hebben we
betreffende ons inkoopproces is in 2014 gewerkt aan een
vastgesteld dat het voor onze interne sturing en verant-
verdere professionalisering van onze inkoop
woording aan onder meer de raad van toezicht wenselijk
▸▸ Een verbetering van de (geautomatiseerde) administra-
is om naast het al bestaande halfjaarverslag in ieder
van de lumpsum in 2006 kwamen er al snel nieuwe voor-
tieve ondersteuning van scholen bij het voeren van de
geval ook een eerstekwartaalrapportage 2015 op hoofd-
De transactieliquiditeit is gelijk aan het bedrag van de kort-
schriften voor de jaarverslaggeving, diverse bezuinigingen,
‘derde geldstroom’ is in 2014 uitgewerkt en per 1-1-2015
lijnen op te stellen.
lopende schulden van de balans per 31 december 2014 ad
het actieplan leerkracht, de uitwerking van de aanbevelingen
€ 12,33 mln.
van de Commissie-Don, de Prestatiebox, bestuursakkoorden,
34
ingevoerd ▸▸ De implementatie van de nieuwe CAO PO vooral op het
▸▸ Diverse opdrachten op schoolniveau voor de aanschaf van materiaal, adviesdiensten, detachering, ICT en
Wet normering topinkomens en jaarlijks, soms ingrijpende,
gebied van duurzame inzetbaarheid in combinatie met
overige diensten (totaal € 1.900.000) zijn in 2014
wijzigingen in het controleprotocol.
het ‘afschaffen’ van de BAPO-regeling
gegund door middel van een enkelvoudige onderhandse
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
35
6 | Financiën
Financiën | 6
procedure aan één leverancier. Begin 2015 heeft DHS
Het jaar 2014 in cijfers
een volgende stap gezet in het inkoopprofessionaliseringstraject. Adviseurs van het NIC hebben een plan van
ligt nog ruim boven de begrote bedragen van 2014 en 2015.
ontvangen middelen werden jaarlijks met de bestemmings-
Balans
De afname van de omvang liquide middelen is onder meer
reserve Zorgbekostiging verrekend. Deze bestemmings
Hieronder wordt de balans per 31-12-2014 gepresenteerd,
het gevolg van het financiële resultaat 2014, maar dat nadelig
reserve had eind 2013 een omvang van € 1,8 mln.
aanpak opgesteld om de inkoopfunctie binnen DHS in
waarbij de vergelijkende cijfers van 2013 en de begrotingen
effect is deels gecompenseerd door de afname van de post
In het kader van de maatregelen voor Passend Onderwijs
2015 te implementeren. Onderdeel van deze implemen-
2014 en 2015 zijn opgenomen.
vorderingen, waardoor er extra liquide middelen zijn binnen-
zijn regionale samenwerkingsverbanden opgericht. Ons
tatie is onder meer het contractregister, het verhogen
In hoofdstuk 10 Continuïteitsparagraaf worden ook de
gekomen.
eigen samenwerkingsverband WSNS is per 1-8-2014 opge-
van de kennis en communicatie over de inkoopregel
begrote balanscijfers van 2016 en 2017 gepresenteerd en
In het kasstroomoverzicht dat in onze jaarrekening is opge-
heven en het saldo van de bestemmingsreserve zorgbekos-
geving, het aspect integriteit in de te hanteren inkoop-
waar nodig toegelicht.
nomen kunt u zien hoe de ontwikkeling van de post liquide
tiging is vrijgevallen ten gunste van de algemene reserve
middelen precies is verlopen.
publiek.
procedures inclusief dossiervorming en het periodiek uitvoeren van een inkoopanalyse ten behoeve van een
Materiele vaste activa
aanbestedingskalender en het realiseren van inkoopvoor-
De post materiële activa betreft de boekwaarde van onder
Eigen vermogen
zichtbaar en deze zullen worden ingezet om de financiële
delen. In maart 2015 zijn kwartiermakers van het NIC
andere het aanwezige meubilair, hardware ICT en onder-
Het eigen vermogen van DHS is als gevolg van het resultaat
effecten voor de DHS-scholen van de invoering Passend
gestart met het invullen van de inkoopfunctie binnen
wijsleerpakketten en is als gevolg van investeringen in vooral
2014 afgenomen tot € 21,0 mln.
Onderwijs op te vangen.
DHS. Het NIC helpt tevens bij het wervings- en selectie-
meubilair en in mindere mate ICT toegenomen ten opzichte
Dit is in lijn met de begrotingen 2014 en 2015 en leidt (zie
traject van een aan te stellen inkoopfunctionaris.
van zowel de realisatie 2013 als de begroting 2014.
ook bij Ontwikkeling kapitalisatiefactor) niet tot een onge-
Herwaarderingsreserves vaste activa
Op basis van de realisatie 2014, het actuele meerjarenin-
wenste of risicovolle situatie.
Als gevolg van de invoering van de methodiek van Activering
▸▸ Bij de aanvang van het nieuwe schooljaar 2015-2016
Binnen de algemene reserve zijn deze middelen wel apart
start DHS met een interne vervangingspool. Deze pool
vesteringsplan en het vertrek van de Cor Emousschool (per
en de daarbij behorende eerste waardering van de aanwezige
kent in eerste instantie een beperkte omvang en het doel
1-8-2015) ) is het begrote bedrag van de begroting 2015
Binnen het eigen vermogen van DHS kan er een onderscheid
activa heeft DHS per 1-1-2010 herwaarderingsreserves
is tweeledig:
waarschijnlijk iets te laag.
worden gemaakt tussen:
moeten vormen die in omvang gelijk waren aan de boek-
teuren vaak lastig en door het instellen van de pool
Vorderingen
Algemene reserve publiek
administratieve handeling waardoor DHS niet rijker wordt
kunnen wij hen daarbij ontlasten
In vergelijking met de realisatie 2013 is de post vorderingen,
Binnen DHS kennen de scholen financieel zelfbeheer van de
maar die wel van invloed is op het eigen vermogen. In
en dan in het bijzonder de vorderingen op de dienst OCW
aan hen toegekende budgetten. Voor het opvangen van
2014 is er een vrijval van € 0,8 mln. uit deze herwaarde-
personeelsformatie zal in toenemende mate ook de
van de gemeente Den Haag in het kader van huisvestings-
schommelingen in het schoolgebonden exploitatieresultaat
ringsreserves ten gunste van de algemene reserve publiek
formatie leerkrachten geraakt worden. Op basis van
projecten, afgenomen.
is het noodzakelijk dat scholen de beschikking hebben over
geboekt. Dit bedrag is in vergelijking met de voorgaande
wet- regelgeving zouden dan in eerste instantie tijde-
De post vorderingen is altijd een momentopname per 31
een adequate, schoolgebonden algemene reserve.
jaren afgenomen en dat is verklaarbaar uit het feit dat
lijke en jonge leerkrachten worden getroffen. Door de
december en is daarom lastig te begroten. DHS streeft er
Daarnaast is binnen DHS een aantal budgetten bovenschools
vooral de herwaarderingswaarde van de ICT (afschrijvings
invoering van de pool kunnen wij in ieder geval een
wel naar om deze post zo laag mogelijk te houden en daar-
georganiseerd, waarvan de totale exploitatie van de school-
termijn 5 jaar) en in mindere mate OLP (afschrijvingstermijn
deel van deze medewerkers in dienst houden en dat is
mee de liquiditeit positief te beïnvloeden.
gebouwen de omvangrijkste is. Ook voor de schommelingen
8 jaar) van 1-1-2010 op haar eind loopt.
waarde van de vaste activa per die datum. Dit is dus een
1. Het vinden van vervangers is voor veel schooldirec-
2. Bij de verdergaande en noodzakelijke reductie van de
in de bovenschoolse budgetten is een adequate algemene
Deze methodiek van vrijval zal dus een aantal jaren worden
gevolg van pensionering een tekort aan leerkrachten
Liquide middelen
reserve wenselijk. De omvang van de algemene reserve
gecontinueerd, totdat alle herwaarderingsreserves nul zijn
zal ontstaan.
De post liquide middelen (bank- en spaarrekeningen) is wel-
publiek van DHS bedraagt ultimo 2014 € 18,3 mln. (was in
(respectievelijk de activa van voor 2010 geheel zijn afge-
iswaar afgenomen ten opzichte van de realisatie 2013, maar
2013 € 20,4 mln. en in 2012 € 17,4 mln).
schreven). Deze herwaarderingsreserves zijn geoormerkt en
ook noodzakelijk omdat er over een aantal jaren als
niet vrij inzetbaar. De omvang per 31 december 2014 van Algemene reserve privaat Activa
Realisatie per 31-12-14
Begroting 2015
Realisatie per 31-12-13
1.2
Materiële vaste activa
11.853
11.181
11.155
10.722
1.5
Vorderingen
11.826
12.900
11.979
14.764
1.7
Liquide middelen
14.184
10.429
11.830
17.252
37.863
34.510
34.963
42.738
Totaal vlottende activa Passiva 2.1
Eigen Vermogen
2.2
Voorzieningen
2.4
Kortlopende schulden Totaal passiva
36
Begroting 2014
Per 31-12-14
Begroting 2014
Begroting 2015
Per 31-12-13
21.002
20.260
18.058
25.669
4.526
1.500
3.905
3.608
12.335
12.750
13.000
13.460
37.863
34.510
34.963
42.738
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
de herwaarderingsreserves bedraagt € 2,7 mln.
DHS heeft in 2014 voor het eerst een (kleine) algemene reserve privaat kunnen vormen. Een aantal leden van het
Voorzieningen
management ontvangt vacatiegelden voor het deelnemen
Voorzieningen worden gevormd om toekomstige kosten en
aan onder andere het dagelijks bestuur van de PO-Raad en
risico’s te dekken en/of om bepaalde kosten gelijkmatig over
het lidmaatschap van de Onderwijsraad. Zij stellen deze
de jaren te spreiden (bijvoorbeeld egalisatievoorziening
middelen beschikbaar aan DHS en het zijn deze bedragen
groot onderhoud).
die de vorming van een private algemene reserve mogelijk
DHS heeft ultimo 2014 de volgende voorzieningen:
hebben gemaakt. Voorziening spaarverlof Bestemmingsreserves
Binnen het onderwijs heeft het personeel de mogelijkheid
De resultaten die DHS in het verleden heeft behaald op de
om te sparen voor een extra lange verlofperiode. Op basis
voor het samenwerkingsverband Weer Samen Naar School
van een spaarcontract worden afspraken gemaakt over de
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
37
6 | Financiën
Financiën | 6
spaarperiode en het tijdstip waarop het verlof wordt opgeno-
gebaseerd op vastgesteld beleid dat voor iedere bovenfor-
men. In de voorziening spaarverlof is het bedrag opgenomen
matieve medewerker wordt toegepast. Op basis van de
dat DHS verschuldigd is om in de toekomst tijdens de
actuele inzichten in het aantal bovenformatieve medewer-
opname van het gespaarde verlof het salaris door te betalen.
kers in 2015-2016 is een schatting gemaakt van de kosten van de vaststellingsovereenkomsten en daarvoor is een
Voorziening toekomstige jubileumuitkeringen
voorziening van € 425.000 gevormd ten laste van het resul-
Deze voorziening is in 2008 conform de richtlijnen van de
taat 2014.
Bedragen x 1.000 Baten
Egalisatievoorziening planmatig onderhoud
dienst te dekken.
Om de jaarlijkse schommelingen in de omvang van het
In 2014 zijn alle uitgekeerde jubileumuitkeringen ten laste
planmatig onderhoud te elimineren lopen sinds 2010 alle
van de voorziening gebracht. Per 31 december 2014 is ver-
kosten van planmatig (groot) onderhoud via de egalisatie-
volgens de (toekomstige) verplichting voor DHS berekend
voorziening planmatig onderhoud.
en vastgesteld op een bedrag van € 933.300.
Jaarlijks worden de werkelijke kosten ten laste van de de Meerjaren Onderhoudsplanning een vast bedrag aan
Het saldo van deze voorziening bedraagt per 31 december
gedoteerd. Het saldo per 31 december 2014 van deze
€ 0,8 mln. (was in 2013 € 0,6 mln.) en heeft betrekking
voorziening bedraagt € 2,1 mln.
Begroting 2015
Realisatie 2013
Rijksbijdragen
98.904
97.115
96.898
102.125
3.2
Overige overheidsbijdragen en subsidies
8.675
7.200
8.241
7.970
3.5
Overige baten
4.980
4.740
4.805
5.653
Totaal baten
112.559
109.055
109.944
115.749
Lasten 4.1
Personeelslasten
4.2
Afschrijvingen
4.3
Huisvestingslasten
4.4
egalisatievoorziening gebracht en wordt er op basis van Voorziening personele risico’s
Begroting 2014
3.1
jaarverslaglegging gevormd om alle toekomstige verplichtingen voor jubileumuitkeringen van het personeel in vaste
Realisatie 2014
Realisatie 2014
Realisatie 2013
96.363
91.067
92.303
93.876
2.025
2.100
2.326
2.185
10.180
9.458
10.075
9.515
Overige lasten
8.747
8.677
8.361
8.062
117.315
111.302
113.065
113.638
-4.757
-2.247
-3.121
2.111
90
200
125
192
-4.667
-2.047
-2.996
2.302
Financiële baten en lasten Totaal resultaat
op de personele juridische risico’s die DHS loopt met betrek-
Begroting 2015
Totaal lasten Saldo baten en lasten 5
Begroting 2014
king tot toekomstige verrekeningen van het Participatiefonds
Tot zover de voorzieningen die conform wet- en regelgeving
betreffende (het niet voldoen aan) de instroomtoets. In 2014
op de balans onder de post voorzieningen worden gepresen-
zijn er geen nieuwe claims ontvangen en dat betekent dat
teerd. Daarnaast heeft DHS ook nog een voorziening
en in die zin is de uitkomst 2014 voor de organisatie geen
(HEA) zijn deze middelen echter niet verlaagd. In de loop
de laatste verrekening in 2013 is ontvangen en die had
oninbaarheid debiteuren die conform de voorschriften in
verrassing.
van 2014 bleek er zelfs ruimte voor extra toekenningen, die
betrekking op de jaren 2010 en 2011.
mindering wordt gebracht op de post vorderingen van de
Het resultaat 2014 is wel minder dan in de begroting 2014
vooral in 2014 en 2015 hun beslag hebben gekregen.
Door het ontbreken van actuele informatie (over de jaren
balans.
was voorzien en ook in vergelijking met het positieve resul-
De gemeentelijke middelen worden grotendeels ingezet op
taat 2013 van € 2,3 mln. is er sprake van een duidelijke
tijdelijke medewerkers of ingehuurd personeel.
2012, 2013 en 2014) wordt het steeds lastiger om een goede inschatting te maken van het mogelijke risico dat DHS hier
Voorziening oninbaarheid debiteuren
loopt.
Deze voorziening heeft in haar geheel betrekking op de
Voorzichtigheidshalve is er ook in 2014 een bedrag aan deze
(mogelijk) niet vergoede kosten van door DHS gedecla-
De belangrijkste oorzaak van deze verschillen zijn de extra
verdere premiestijgingen van onder meer Participatiefonds en
voorziening toegevoegd.
reerde nieuwbouwprojecten.
inkomstenbedragen ad € 3,4 mln. die DHS (net als de
Arbeidsongeschiktheid zijn van invloed op de omvang van de
Op basis van de nu bekende inzichten in de risico’s op de
gehele sector) in december 2013 heeft ontvangen maar
personeelslasten en daarmee het resultaat 2014.
Voorziening bovenformatieve medewerkers
ingediende declaraties is de omvang van de voorziening per
die voor een groot deel feitelijk betrekking hadden op 2014.
De jaarrekening 2014 bevat een uitvoerige toelichting op
Vanwege de afnemende financiële middelen neemt de
31 december 2014 vastgesteld op € 0,3 mln.
Daarmee werd het resultaat 2013 incidenteel sterk verbe-
de verschillende posten van de baten en lasten en ook op de
terd en daarmee ook de financiële vermogenspositie van
verschillen met de begroting 2014 en met de realisatie 2013.
DHS aan het begin van 2014.
In het vervolg van dit hoofdstuk worden op hoofdlijnen de
formatie van DHS nu en in de komende jaren af. Binnen de
afname. De salarisverhoging van 1,2% uit de afgesloten CAO PO en de
eigen financiële kaders en formatie maken de individuele
Staat van baten en lasten
scholen daarbij hun keuzes en daarbij wordt tot nu toe in
Hiernaast is de staat van baten en lasten over 2014 opgeno-
overwegende mate gekozen voor een reductie van de
men inclusief de vergelijkende cijfers van 2013 en van de
In 2014 is een deel van die in december 2013 ontvangen
formatie onderwijsondersteunend personeel (en dan in het
begrotingen 2014 en 2015
rijksmiddelen vervolgens ingezet voor onder andere een
bijzonder onderwijsassistenten en leraarondersteuners).
In hoofdstuk 10 Continuïteitsparagraaf worden ook de begro-
minder snelle afbouw van de personeelsformatie en dat
Rijksbijdragen
Juist bij deze groep is sprake van een gering natuurlijk ver-
tingen 2016 en 2017 opgenomen en waar nodig toegelicht.
leidt dan direct tot hogere personeelslasten en een lager
De uitkomst 2014 is in vergelijking met de begroting 2014
resultaat in 2014.
en de realisatie 2013 beïnvloed door:
loop (pensionering of mobiliteit) en dat maakt het lastig om
verschillen toegelicht tussen de realisatie 2014 en de begroting 2014 en tussen de realisaties 2014 en 2013.
intern of extern te plaatsen.
Toelichting op de staat van baten en lasten
De overige overheidsbijdragen (gemeentelijke subsidies) zijn
Er wordt daarom in toenemende mate gebruikgemaakt van
De Haagse Scholen heeft het boekjaar 2014 met een
hoger dan in de begroting voorzien; bij het opstellen van de
▸▸ De bijzondere en aanvullende bekostiging 2013 van € 2,8
vaststellingsovereenkomsten. Medewerkers die het betreft
resultaat van -/- € 4,7 mln. In het reguliere halfjaarverslag
begroting 2014 was er nog veel onzekerheid over de conti-
mln. die in zijn geheel in december 2013 is uitgekeerd.
zijn conform de beleidslijn bij DHS inzake bovenformativiteit
2014 dat met RvT, GMR en schooldirecties wordt besproken
nuering van deze middelen en zijn zij voorzichtig begroot.
in 2014 geïnformeerd. De hoogte van de voorziening is
had DHS al een resultaat 2014 van -/- € 4,6 mln. geraamd
Bij het vaststellen van de nieuwe Haagse Educatieve Agenda
deze bovenformatieve medewerkers nu en in de toekomst
38
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
▸▸ De extra rijksinkomsten behoud jonge leerkrachten
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
2013-2014
▸▸ Een afname van het aantal bekostigde achterstandsleerlingen per 1 oktober 2013 van 9%. In de begroting
39
6 | Financiën
Financiën | 6
2014 was conform de voorgaande jaren gerekend met
gevolg van stijgende premies voor het Participatiefonds
mln. (vrijval) versus een dotatie overige voorzieningen
Overtollige geldmiddelen worden daarom uitsluitend uit
-/- 6%. Door de T-1-systematiek worden de financiële
(werkloosheid) en Arbeidsongeschiktheid. Ook de 1,2%
2014 van + € 0,1 mln.
gezet tegen vastrentende waarden, dan wel in producten
effecten van deze afname pas na een jaar, en dus in
salarisverhoging uit de CAO PO die per 1-9-2014 is toege-
2014, zichtbaar.
kend, heeft aan deze stijging bijgedragen.
▸▸ De invoering van Passend Onderwijs per 1 augustus 2014
waarbij de hoofdsom gecorrigeerd voor inflatie ten minste
Financiële baten en lasten
aan het eind van de looptijd intact is. Voorbeelden van der-
Ook DHS heeft last van de uitzonderlijk lage rentestanden
gelijke beleggingsproducten zijn deposito’s en het inschrijven op (staats)obligaties.
waardoor de geldstromen voor leerlingen met een zorg-
De kosten van externe inhuur zijn in 2014 toegenomen ten
en vooral daardoor nemen de rente-inkomsten in 2014
behoefte zijn verschoven van schoolbesturen naar de
opzichte van zowel de begroting als de realisatie 2013.
sterk af.
nieuwe regionale samenwerkingsverbanden. Vooralsnog
De begroting 2014 is gebaseerd op onder meer de realisatie
Het exploitatiesaldo 2014 is verrekend met het eigen
Treasuryjaarplan 2014 en 2015
heeft dit bij DHS in de eerste vijf maanden van Passend
2012 (€ 5,7 mln.) en een voorzichtige raming van de ontwik-
vermogen van DHS.
De hoofdlijnen uit het Treasurystatuut worden jaarlijks uitge-
Onderwijs tot lagere inkomsten geleid.
keling gemeentelijke subsidies (waar relatief veel extern
werkt in een Treasuryjaarplan.
personeel op wordt ingezet). In het bestuursverslag 2013
Treasurybeleid
Overige baten
is al verklaard waarom in dat jaar de kosten externe inhuur
De hoofdlijnen en uitgangspunten van het Treasurybeleid
markten is in het jaarplan 2014 en ook in het jaarplan 2015
In 2013 was er sprake van een incidentele bate van € 0,3
toenamen.
van DHS zijn opgenomen in het door het bestuur vastge-
ons ‘voorzichtige’ Treasurybeleid gecontinueerd. Concreet
mln., en dat in combinatie met het volledig eigen risico
De toename in 2014 ten opzichte van 2013 is onder andere
stelde Treasurystatuut.
betekende dit dat in 2014:
dragerschap vervangingsfonds per 1-8-2013 (lagere premie
het gevolg van het extra inhuren ten laste van (extra)
maar ook vervallen van inkomsten vervangingsfonds) ver-
gemeentelijke subsidies + € 0,7 mln., inhuur voor de vervan-
Treasurystatuut
middelen alleen in deposito’s met vaste rente of spaar
klaart op hoofdlijnen het verschil tussen 2014 en 2013.
ging bij ziekte/zwangerschapsverlof + € 0,4 mln. en extra
In het Treasurystatuut is over het beleggen van overtollige
rekeningen van Nederlandse banken die onder het toe-
In vergelijking met de begroting 2014 is de realisatie iets
inhuur van de schoolbegeleidingsdienst HCO + € 0,2 mln.
liquide middelen onder andere het volgende opgenomen:
hoger en dat wordt onder andere veroorzaakt door een toe-
Met name bij de extra inhuur voor vervanging wordt zicht-
“Eventuele beleggingen zullen voldoen aan de criteria van
name van de inkomsten detacheringen personeel. Door DHS
baar dat het steeds lastiger wordt om snel goede leerkrach-
de Regeling ‘beleggen en belenen door instellingen voor
wordt een aantal medewerkers gedetacheerd bij het samen-
ten te vinden voor een tijdelijke vervangingsaanstelling.
onderwijs en onderzoek”.
werkingsverband SPPOH en dat geeft een toename van
Met de start van een interne vervangingspool per 1-8-2015
Daarbij gelden de volgende ratingeisen voor beleggings- en
worden vastgesteld op basis van een meerjarige liquidi-
deze post.
verwacht DHS deze problematiek tegemoet te treden.
beleningsvormen waarbij de hoofdsom bij opname intact
teitsprognose en daarbij mag de termijn van 24 maanden
Personeelslasten
Afschrijvingen
De realisatie van de personeelslasten wordt vooral beïn-
In 2013 is er een eenmalige extra afschrijving geweest
en met 3 maanden mogen alleen worden betrokken van
de organisatie, waarbij het streven erop is gericht dat
vloed door de ontwikkeling van de personeelsformatie, de
vanwege het sluiten van de locatie Ferdinand Bolstraat. Dit
financiële ondernemingen die aantonen dat ze beschik-
de ons toekomende gelden van debiteuren en subsidie-
gemiddelde loonsom en de kosten van ‘externe inhuur’ en
verklaart mede de afname van de post afschrijvingen 2014
ken over minstens een A-rating afgegeven door minstens
verstrekkers zo snel mogelijk worden geïnd.
‘opleiding en coaching van personeel’.
ten opzichte van de realisatie 2013.
twee ratingbureaus.
De ontwikkeling van de formatie DHS is als volgt:
Huisvestingslasten
meer dan 3 maanden mogen alleen worden betrokken
Ook in 2014 waren de financiële markten nog volop in
De hogere uitkomst 2014 is onder andere veroorzaakt door
van financiële ondernemingen die aantonen dat ze
beweging en bleven de rentevergoedingen voor deposito’s
het nieuwe schoonmaakcontract dat nu een heel jaar loopt
beschikken over minstens een AA-minusrating afgegeven
en lopende spaarrekeningen laag. De gemiddelde rente-
en waarin een hoger voorzieningenniveau en dus een
door minstens twee ratingbureaus.
stand 2014 was wederom lager dan in 2013.
▸▸ DHS belegt in 2014/2015 (tijdelijk) overtollige liquide
blijft: ▸▸ Beleggings- en beleningsvormen voor een periode tot
▸▸ Beleggings- en beleningsvormen voor een periode van
Aantal fte Realisatie 2014
1.532
Realisatie 2013
1.535
Begroting 2014
1.498
Gezien de voortdurende onzekere situatie op de financiële
zicht van de DNB staan ▸▸ DHS houdt in 2014/2015 een minimaal rekening-courant saldo op haar lopende rekening aan van € 500.000 ▸▸ De looptijd van eventueel af te sluiten deposito’s zal
niet worden overschreden ▸▸ Een blijvend aandachtspunt is het cashmanagement van
Treasuryactiviteiten 2014
hogere prijs zijn afgesproken. Daarnaast is ook de post klein onderhoud op en door de scholen in 2014 toegenomen.
Er wordt in de regelgeving onderscheid gemaakt tussen
Per 31 december 2014 heeft DHS de volgende liquide
Vanaf 2015 is het grootste deel van dit klein onderhoud
kortlopende (tot en met 3 maanden) beleggings- en
middelen:
Onder meer door de eenmalige bekostiging behoud jonge
onder centrale aansturing van het facilitair bedrijf gekomen
beleningsvormen en lange beleggings- en beleningsvormen
▸▸ Lopende rekening
€ 7.426.000
leerkrachten 2013-2014 van € 0,8 mln. en de bijzondere en
en dat zal naar verwachting leiden tot efficiency-voordelen.
(> 3 maanden), waarbij de eisen voor de lange beleggings-
▸▸ ING Liquidity Management Account
€ 4.322.000
en beleningsvormen strenger zijn. Gezien de huidige rente-
▸▸ Rabo Bedrijfstelebankieren
€ 2.676.000
aanvullende bekostiging 2013 van € 2,8 mln. kon de in de begroting 2014 voorziene reductie van de formatie worden
Overige lasten
stand van lange beleningen is DHS vooralsnog niet voor-
getemporiseerd en is de realisatie 2014 hoger uitgekomen
De realisatie 2014 is in lijn met de begroting 2014. De toe-
nemens liquide middelen langer dan drie maanden weg
Deze stand is een momentopname en binnen de gebruike-
dan begroot. In vergelijking met de realisatie 2013 is er nog
name ten opzichte van 2013 is het gevolg van:
te zetten. Wel heeft DHS voor de zekerheid rekeningen
lijke procedures wordt de omvang van de lopende rekening
wel sprake van een geringe afname van de formatie.
▸▸ een eenmalig voordeel van restitutie premie WAO-WIA
De gemiddelde loonsom 2014 is met 2,15 % gestegen ten opzichte van de realisatie 2013 en dat is onder meer het
40
geopend bij zowel de ING-bank als de Rabobank om in
bovenschools zo veel mogelijk beperkt ten gunste van de
die in 2013 voor € 0,4 mln. ten gunste van deze post is
voorkomende gevallen bij beide banken extra middelen te
‘spaarrekeningen’.
gebracht
kunnen wegzetten.
▸▸ een mutatie overige voorzieningen 2013 van -/- € 0,2
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Uit deze beleggingen mogen nooit nieuwe risico's ontstaan.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
41
Oplevering nieuwe scholen In 2014 zijn vier nieuwe scholen opgeleverd en is een aantal
bedragen zijn voor (een aantal) schoolbesturen ontoe
scholen uitgebreid. In onderstaand overzicht wordt een beeld
reikend om de gewenste kwaliteit te realiseren.
gegeven van de huidige nieuwbouw/renovatieprojecten en de status daarvan.
7
▸▸ De bureaucratie, planlast en spelregels. Schoolbesturen wensen een grotere handelingsvrijheid en minder lasten voor de verantwoording van de besteding van middelen.
Nieuwe Huisvestingsverordening gemeente Den Haag
In 2013 en 2014 is in een technische werkgroep in een aantal
In de Bestuurlijke Begeleidingsgroep Onderzoek Huisvestings
sessies tussen schoolbesturen en gemeente gesproken over
verordening is in 2013 overeengekomen dat de bestaande
deze thema’s en is op een aantal onderdelen overeenstem-
verdeling van verantwoordelijkheden tussen gemeente en
ming bereikt over de richting waarin de verordening kan
schoolbesturen ongewijzigd blijft. Ook is afgesproken dat de
worden aangepast, dan wel afspraken gemaakt over de werk-
gezamenlijke inhoudelijke sturing op onderwijshuisvesting
praktijk. In 2014 is een en ander verder uitgewerkt in een
zal worden versterkt. Om dit vorm en inhoud te geven,
nieuwe verordening, die de gemeenteraad in december 2014
hebben gemeente en schoolbesturen samen een integrale
heeft goedgekeurd en die per 1 januari 2015 is ingegaan.
langetermijnvisie op onderwijshuisvesting ontwikkeld. verder gewerkt aan inhoudelijke verbeteringen op de
Veranderingen onderwijshuisvesting 2015
volgende hoofdthema’s:
Per 1 januari 2015 is binnen de onderwijshuisvesting een
Daarnaast hebben gemeente en schoolbesturen in 2014
aantal zaken veranderd. De veranderingen hebben deels ▸▸ Kwaliteit. De verordening is gebaseerd op de financiële beschikbare middelen van het rijk.
Huisvesting en ICT Een adequate en moderne inrichting van de gebouwen is een voorwaarde voor uitdagend en innovatief onderwijs. Leerlingen en leraren gedijen het best in een veilige en prettige omgeving. In dit hoofdstuk komen de thema’s aan bod die in 2014 centraal stonden.
volgende pagina een overzicht.
School
Locatie
Bijzonderheden
Status
Bohemen Kijkduinschool
Daltonplantsoen 6
Uitbreiding 1 groep
Opgeleverd
mei 2014
Vlierboomschool
Vlierboomstraat 366
Renovatie
Opgeleverd
jun. 2014
OBS Valkenbos (incl. CMS)
Cederstraat 29
Vervangende nieuwbouw
Opgeleverd
jul. 2014
Benoordenhoutschool
Dreibholzstraat 2-4
Vervangende nieuwbouw
Opgeleverd
jul. 2014
BBS Vrederust
Ambachtsgaarde 3
Uitbreiding Erasmusschool
Opgeleverd
aug. 2014
Oplevering
Galvanischool
Galvanistraat
Tijdelijke uitbreiding
Opgeleverd
aug. 2014
De Wissel
Steenwijklaan 10
Vervangende nieuwbouw
Opgeleverd
dec. 2014
De Kleine Keizer
Loosduinse Uitleg 10
Uitbreiding
Voorbereiding
sep. 2015
Eerste Nederlandse Buitenschool
Doorniksestraat 28
Uitbreiding + renovatie
Uitvoering
jul. 2015
Van Ruysbroekstraat
Vervangende nieuwbouw
Uitvoering
jul. 2015
Melis Stokelaan 1185
Vervangende nieuwbouw
Voorbereiding
nov. 2016
VSO Piramide/VSO Cor Emous
Steenwijklaan 20
Vervangende nieuwbouw
Voorbereiding
nov. 2016
De Haagse Beek
Hoogeveenlaan
Vervangende nieuwbouw
Voorbereiding
2016
Het Volle Leven
Rijslag 15-21
Vervangende nieuwbouw
Voorbereiding
2017
AMG Schmidtschool
J. de Graefflaan 10-14
Vervangende nieuwbouw
Voorbereiding
2018
Helen Parkhurstschool
Baambruggestraat 2
Vervangende nieuwbouw
Voorbereiding
2018
Galvanischool
Galvanistraat
Renovatie
Voorbereiding
2019
school (BBS Moerwijk) SO Piramide (met SO De Witte Vogel)
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
te maken met aanpassingen in het gemeentefonds. Op de
Overzicht van de lopende nieuwbouw- en renovatieprojecten
De Kleine Wereld + Cor Emous
42
▸▸ De Haagse normbedragen. De huidige Haagse norm
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
43
7 | Huisvesting en ict
Huisvesting en ict | 7
Het gaat om drie belangrijke landelijke veranderingen:
ICT
▸▸ Het budget voor buitenonderhoud en aanpassing van
In 2014 zijn de eerste stappen gezet om de in 2013
Een ander gebied waar veranderingen zich aandienen,
communicatieplatform (intranet en mail) kan worden uit
scholen in het primair onderwijs wordt overgeheveld van
geschreven beleidsnotitie ICT te concretiseren. De werk
betreft de telefonie. De telefoniemarkt verandert in hoog
gebreid met Lync (skype professional).
het gemeentefonds naar de lumpsumbekostiging voor
titel van dit project is ‘Meer zin in leren met ICT’. Op een
tempo. KPN is in een aantal wijken van Den Haag gestopt
het funderend onderwijs. Het gaat daarbij om een bedrag
aantal scholen wordt ICT ingezet om het onderwijs te
met conventionele telefonie. Naast particulieren stappen
In het voorjaar van 2014 is er op verzoek van de scholen
van € 158,8 miljoen.
ondersteunen en nieuwe ontwikkelingen te verkennen:
ook bedrijven nu in hoog tempo over op oplossingen met
een geslaagde proef geweest met een oudercommunica
▸▸ Er vindt een uitname uit het gemeentefonds plaats van
De P.C. Hooftschool, Het Volle Leven, Anne Frankschool,
VoIP (Voice over IP = telefonie via het datanetwerk). Ook
tieplatform. De uiteindelijke keuze is gevallen op
€ 256 miljoen wegens onderbesteding door gemeenten
Jan Ligthart, De Kameleon, Helen Parkhurst. Op een aantal
voor De Haagse Scholen liggen hier kansen. We beschikken
‘Mijnschoolinfo’. Het ouderplatform biedt scholen en
op onderwijshuisvesting. De middelen zijn toegevoegd
scholen werd een experiment uitgevoerd met het gebruik
immers over een betrouwbare glasvezelinfrastructuur als
ouders de mogelijkheid op een gestructureerde wijze
aan de lumpsum.
van tablets bij de lessen lichamelijke oefening. De tablets
basislaag voor IP-telefonie. Via Glaslokaal wordt bekeken of
informatie uit te wisselen. De communicatie kent een
werden gebruikt als hulpmiddel bij instructie maar ook om
we samen met andere partners uit het onderwijs (PO en
tweerichtingsverkeer (school-ouders en vice versa). Het
leerlingen feedback op hun eigen prestaties te geven.
VO) gebruik kunnen maken van VoIP-diensten. Daarnaast
gebruiken van deze applicaties is voor de ouders geen
wordt bekeken of we gebruik kunnen maken van de facili
verplichting. De ouders kiezen zelf of ze de applicatie
teiten die Office 365 de organisatie kan bieden. Het huidige
willen gebruiken.
▸▸ Er komt een herijking van het gemeentefonds: op basis van feitelijke gemeentelijke uitgaven wordt in 2015 ruim € 300 miljoen uit het cluster educatie herverdeeld onder enkele andere clusters van het gemeentefonds.
Op basis van de beleidsnotitie heeft De Haagse Scholen, samen met een externe partij, een ‘IT-bestemmingsplan’
Voor de betekenis van deze landelijke ontwikkelingen voor
gemaakt. Met de uitvoering van dit plan beogen we in de
DHS in 2015 en verder wordt verwezen naar de continuïteits
komende jaren de kwaliteit van ons onderwijs te verbeteren
paragraaf in hoofdstuk 10.
met ICT als hulpmiddel.
Inkoop
Voor dit project is een kopgroep samengesteld die bestaat
In 2014 heeft een organisatieadviesbureau in opdracht van
uit drie schooldirecteuren, aangevuld met diverse discipli
De Haagse Scholen een Inkoopbeleidsplan opgesteld. Met
nes van het bestuurskantoor. De onderdelen die worden
de implementatie van dit plan wil De Haagse Scholen het
uitgediept, gaan over beschikbaarheid (een stabiele infra
inkoopbeleid, de bijhorende organisatie en procedures zo
structuur bestaat uit een hoge beschikbaarheid, is schaal
inrichten dat ze voldoen aan de wettelijke eisen en dat er
baar, overzichtelijk, beheersbaar en betaalbaar), de IT-
een doelmatiger inkoopproces wordt georganiseerd. Eind
organisatie, content, competenties van de medewerkers
2014 en begin 2015 is een activiteitenplan opgesteld voor
en visie.
verbetering van de inkoopprocessen. Op een aantal scholen is al geïnvesteerd in infrastructuur.
Asbestsanering
In de eerste twee kwartalen van 2014 is op veel scholen een
In 2013 is het Facilitair Bedrijf vanuit een gemeentelijke
professioneel WiFi-netwerk aangelegd. Vanuit het Facilitair
subsidie gestart met de asbestinventarisatie en asbest
Bedrijf wordt regie gevoerd over een grote mate van stan
sanering in diverse schoolgebouwen. In de zomervakantie
daardisatie bij de aanschaf van ICT om een zo betrouwbaar
van 2014 én in de zomervakantie van 2015 wordt in elf
mogelijke en kosteneffectieve ICT-infrastructuur te reali
schoolgebouwen een asbestinventarisatie uitgevoerd en
seren.
wordt asbest, indien aanwezig, gesaneerd.
Sinds het najaar van 2014 participeert DHS in een wereld wijd samenwerkingsverband om kinderen diepe leer ervaringen te laten opdoen (NPDL). Negen DHS-scholen nemen deel aan dit project. Het omvat een zoektocht naar nieuwe pedagogische modellen waar ICT ondersteunend kan werken. Vanuit de afdeling ICT wordt bijgedragen aan het innova tieve deel van het project.
44
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
45
College van bestuur in 2014
bovenschoolse directietaken voor de SBO- en (V)SO-scholen
Het college van bestuur (CvB) vergadert wekelijks in het
(met uitzondering van Cor Emous) van het lid van het CvB
bestuursoverleg met de bovenschools directeuren en de
naar de bovenschoolse directeuren. Om de taakverzwaring
controller. De deelnemers aan het overleg bespreken opera-
voor beide bovenschoolse directeuren als gevolg hiervan op
tionele zaken en de leden van het CvB nemen op basis daar-
te vangen, zijn in 2014 twee ondersteuningsteams ingericht,
van bestuurlijke besluiten.
met hierin medewerkers van diverse afdelingen van het bestuurskantoor.
Samenstelling college van bestuur in 2014 ▸▸ voorzitter is de heer mr. W. (Wiely) Hendricks, tevens
8
Het management bestaat behalve uit de twee bovenschoolse
portefeuillehouder financiën en control, bedrijfsvoering,
directeuren uit een hoofd Administratiekantoor, een hoofd
juridische zaken, facilitair en bestuurlijk organisatorische
Facilitair Bedrijf (allen hiërarchisch vallend onder de voorzitter
aangelegenheden.
van het CvB) en een hoofd HRM (hiërarchisch ressorterend
▸▸ lid van het college van bestuur is de heer drs. J.D.H.M.
onder het lid CvB).
(Jo) Willenborg, tevens bovenschools directeur van de (V)SO Cor Emousschool en portefeuillehouder HRM,
Intern beleidsproces en evaluatie ambitie
onderwijsinhoudelijke zaken en beleidsontwikkeling.
statement 2011-2015 Het intern beleidsproces is in 2014, mede met het oog op
Bij het wekelijks bestuursoverleg zijn ook aanwezig:
de voorbereiding van een nieuw ambitiestatement, geëvalu-
▸▸ bovenschools directeur mevrouw dr. S.P. (Saskia)
eerd door een breed (bestuur en schooldirecteuren) samen-
Schenning
gestelde evaluatiecommissie.
▸▸ bovenschools directeur de heer Th. (Theo) Kosterink ▸▸ controller de heer P. (Peter) Mouthaan.
De belangrijkste wijzigingen van het intern beleidsproces op grond van de evaluatie betreffen een grotere betrokkenheid
Bestuur en mede zeggenschap
Code Goed Bestuur
van de directeuren bij de organisatie van de management-
De in 2011 in gang gezette scheiding van bestuur en toe-
bijeenkomsten en een meer interactieve invulling van de
zicht is ook in 2014 waar nodig verder doorgevoerd. Het
managementbijeenkomsten. Daarnaast is de positie en werk-
interne beleidsproces, aangepast in 2013, heeft in 2014
wijze van de uit directeuren samengestelde adviesgroepen
geleid tot een verdere verbetering van de samenwerking
veranderd.
tussen bestuur en scholenveld. Er is een agendacommissie, met daarin vijf schooldirecteuren, gevormd die de inbedding
De belangrijkste conclusies van de evaluatie van het ambitie
en implementatie van de beleidsontwikkeling monitoren en
statement 2011-2015 zijn:
de agenda van vergaderingen van bestuur en scholenveld
▸▸ Veel doelstellingen zijn gerealiseerd. Dit geldt in mindere
mede bepaalt. Een evaluatie van het beleidsproces (zie
In dit hoofdstuk komt de verdeling van taken en verantwoordelijkheden aan bod. De samenwerking tussen bestuur, scholenveld en inspraakorganen is in 2014 verder
elders in dit verslag) bevestigt de verbeterde communicatie en samenwerking. Op basis van een in 2013 vastgesteld intern toezichtkader voor de raad van toezicht is in 2014 een tweede zelfevaluatie van de RvT uitgevoerd, zie voor de uitkomsten hiervan hoofdstuk ‘Toezicht’.
verbeterd.
mate voor de imagoverbetering van het openbaar onderwijs. ▸▸ Er is behoefte aan herijking van een kader voor de ontwikkeling van de brede buurtschool. ▸▸ Er is meer samenwerking tussen scholen mogelijk en wenselijk. ▸▸ Er valt veel te verbeteren op het gebied van kennisdeling.
Scheiding van bestuurlijke taken en directietaken
46
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Sinds 1 augustus 2011 vervult de RvT de rol van intern toe-
In juni 2014 is begonnen met de voorbereidingen van het
zichthouder. Het CvB verzorgt de bestuurlijke taken. De ver-
ambitiestatement Statement 2015-2020. Hiertoe is een
houdingen tussen CvB en RvT zijn geregeld in onder meer
regiegroep ingesteld, waarin leerkrachten, schooldirecteuren,
de statuten en het intern toezichtkader.
medewerkers en leidinggevenden van het bestuurskantoor
De verhouding tussen CvB, bovenschoolse directeuren en
zitting hebben. De regiegroep wordt voorgezeten door de
schooldirecties is geregeld in het managementstatuut, dat
voorzitter van het college van bestuur.
in 2014 is herzien als gevolg van het overhevelen van de
Met alle relevante lagen binnen DHS (raad van toezicht,
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
47
8 | Bestuur en medezeggenschap
Bestuur en medezeggenschap | 8
GMR, schooldirecties en leerkrachten) zijn in 2014 en begin
Medezeggenschap
het formatiebeleid meer in de context van de meerjaren-
2015 gesprekken gevoerd over de nieuwe koers voor DHS.
In 2014 zijn, mede als gevolg van de Wet Passend Onderwijs
begroting en de uitgangspuntennota besproken werd.
Medio 2015 zal dit resulteren in een nieuw ambitiestatement
en een nieuwe CAO PO, het medezeggenschapsstatuut en
Deze nieuwe aanpak had als nevenvangst dat meer
‘Samen 10+’, de samenwerking van tien scholen in de
2015-2020.
het reglement voor de Gemeenschappelijke Medezeggen
leden van de GMR betrokken raakten bij deze belangrijke
binnenstad, stond centraal tijdens de eendaagse in februari.
schapsraad (GMR) aangepast. De GMR komt naar verwach-
onderwerpen. Het betekende een positieve impuls voor
Traditiegetrouw sloten ook leden van het college van bestuur
het kennisniveau van de GMR.
en de raad van toezicht zich in de loop van de middag aan.
Bezwaar- en klachtenprocedures 2014
ting begin 2015 met een advies over beide documenten.
In 2014 zijn bij het bestuur 21 schriftelijke klachten van
In het verlengde hiervan worden in 2015 ook alle MR-
voornamelijk ouders van leerlingen binnengekomen en in
reglementen op schoolniveau overeenkomstig aangepast.
behandeling genomen.
▸▸ Digitale leerlinggegevens en privacy: De GMR ver-
met het college van bestuur over dit onderwerp te voeren.
De inleiding van Karin Striekwold was informatief, de bezoe-
zocht het college van bestuur de digitale leerlinggegevens
ken aan klassen op de Zuidwalschool en de gesprekken met
en de waarborgen voor de privacy in kaart te brengen.
betrokken medewerkers waren zeer geslaagd.
Vier klachten zijn behandeld en zijn inmiddels afgedaan
In 2014 heeft de Landelijke Geschillencommissie zich
Hiervoor had de GMR verschillende aanleidingen, zoals
door de Landelijke Klachtencommissie (LKC), één bij de LKC
gebogen over de kwestie van de voorgenomen nieuwbouw/
het Elektronisch Leerling Dossier (ELD), het VVE-UP
Ten slotte heeft de GMR zich aan het begin van het nieuwe
ingediende klacht is door deze commissie niet-ontvankelijk
uitbreiding van de Annie M.G. Schmidtschool (zie ook vorig
(Voor- en Vroegschoolse Educatie- Uitwisselingsplatform)
schooljaar een dag teruggetrokken om terug te kijken,
verklaard. Dit betrof een eerder intern behandelde klacht.
verslagjaar). Uitkomst van dat geschil is dat vertegenwoor-
en Basispoort. Met de strenge landelijke en Europese
zich te bezinnen op het nieuwe jaar en aan teambuilding te
Van de overige zestien klachten zijn er elf intern, schriftelijk,
digers van bevoegd gezag en de MR onder leiding van een
privacywetgeving in het achterhoofd vroeg de GMR het
doen. De GMR heeft een eigen gedeelte op de website van
afgehandeld, twee klachten konden telefonisch worden
mediator van de LGC spreken over de verdere route en
college van bestuur om een overzicht van de ‘systemen’
De Haagse Scholen. Daar zijn notulen, verslagen van achter-
afgedaan en twee klachten waren ultimo 2014 nog in
geschilpunten rond nieuwbouw/uitbreiding. Afronding van
en de wijze waarop de persoonsgegevens beschermd
banbijeenkomsten en de brieven die de GMR heeft ver-
behandeling. Eén klacht werd anoniem ingediend en kon
het mediation-traject wordt begin 2015 verwacht. Inmiddels
worden. In 2015 zal dit onderwerp geagendeerd worden.
stuurd, terug te vinden. Ook de Nieuwsflitsen, waarin de
derhalve niet worden afgehandeld. Wel is de betreffende
is gestart met de plannen voor nieuwbouw en uitbreiding.
schooldirecteur op de hoogte gebracht, mocht de anonieme
▸▸ Medezeggenschap op scholen: Naar aanleiding van een vraag van de GMR heeft het college van bestuur
GMR verslag doet aan zijn achterban van de belangrijkste zaken, staan daar.
klager zich alsnog bekendmaken. Opvallend is dat klachten
Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad
onderzocht hoe het zit met de medezeggenschap op
van ouders steeds vaker door tussenkomst van een advocaat
De GMR werkt zelfbewust en onderzoekend aan de kwaliteit
scholen. De uitkomst van de korte vragenlijst die aan de
Samenstelling GMR
of rechtsbijstandjurist worden ingediend.
van medezeggenschap.
schooldirecteuren werd voorgelegd, was dat er op bijna
Net voor 2014 begon, traden twee nieuwe leden toe tot de
alle scholen medezeggenschap is en dat er over zaken
GMR. Daarmee was de GMR met zestien leden (acht leden
Er zijn in 2014 zes bezwaarschriftprocedures gestart. Eén
Overleg
als begroting, formatie en schoolgids gesproken wordt.
personeelsgeleding en acht leden oudergeleding) op volle
daarvan is afgehandeld, twee zijn in het najaar van 2014
Ook in 2014 boog de GMR zich intern over verschillende
Over de kwaliteit van de medezeggenschap op de scho-
sterkte. In het voorjaar van 2014 kondigden vier leden aan
behandeld door de adviescommissie. Het advies van deze
voorstellen en werd er overleg gevoerd met het college van
len zegt dit natuurlijk niet veel. Daarom richt de GMR
dat zij om uiteenlopende redenen, maar met als rode draad
commissie is eind 2014 ontvangen, de beslissing op bezwaar
bestuur. Het bestuursformatieplan in relatie tot meerjaren-
zich ook op het verkrijgen van meer inzicht hierin.
wijzigingen in de werksituatie, de GMR zouden verlaten. Er
volgt begin 2015. Eén bezwaarschrift is ingetrokken, één
begroting, de enquête medezeggenschap en leerlinggege-
bezwaarschrift over afgewezen verlofaanvraag is afgehan-
vens/privacy komen hieronder iets uitgebreider aan de orde.
Kwaliteit medezeggenschap
de personeelsgeleding. Die is toegetreden tot de GMR. Voor
deld door de schooldirecteur en één bezwaar dat eind
Daarnaast is er ook stilgestaan bij de volgende onderwer-
Door verdieping in verschillende onderwerpen kan de
de twee vacatures in de oudergeleding bleven uiteindelijk
december werd ontvangen, wordt behandeld in 2015.
pen: de gesprekkencyclus, Peuterspeelzalen, het leerling-
kwaliteit van medezeggenschap verhoogd worden. De GMR
drie kandidaten over en heeft de GMR in november verkie-
aantal, de normjaartaak, de werkkostenregeling, het
richtte zich daarbij ook in 2014 weer op de MR’en. Zo heeft
zingen gehouden. De twee kandidaten die de meeste stem-
protocol medisch handelen, Sociaal Emotioneel Leren.
de GMR voor zijn (nieuwe) leden en voor belangstellende
men vergaarden, versterken sinds die tijd de GMR. De voor
Behalve de schriftelijk of per e-mail ingediende klachten wordt het bestuurskantoor ook met enige regelmaat telefo-
was helaas maar één gegadigde voor de twee vacatures in
MR-leden in januari een door Arnold van Horssen (AOb)
het personeel van het bestuurskantoor gereserveerde zetel
nisch benaderd door ouders. Formeel betreft het hier echter
Passend Onderwijs en alles wat daarmee samenhangt, zoals
verzorgde achterbanavond ‘Inleiding Medezeggenschap’
in de PGMR wordt intussen ook bezet door een andere
(nog) geen klacht en komt het nagenoeg altijd telefonisch
de overgang van de Cor Emousschool naar VierTaal, bleef
gehouden. De bijna veertig aanwezigen waren enthousiast.
medewerker. Dat brengt het totaal aan nieuwe leden dit jaar
tot een oplossing. Van deze telefonische klachten wordt
een vast punt op de GMR-agenda.
De achterbanavond in mei met als onderwerp ‘Verzuim de
op vier. Er resteert een vacature in de PGMR.
geen dossier bijgehouden.
De GMR koos er in 2014 voor het eerst voor om een belang-
baas’ was kleiner van opzet. Organisatiepsycholoog Oscar
rijk onderwerp, het bestuursformatieplan, zelf te behandelen
Breetveld gaf onder meer aan dat verzuim kostbaar is en
De organisatie van verkiezingen bleek overigens in de prak-
en verkende een aantal onderwerpen:
wees op het belang van tijdig reageren op klachten, zodat
tijk omslachtig, de opkomst was mede daardoor laag. Reden
een burn-out voorkomen kan worden.
voor de GMR om het college van bestuur te vragen om het
Tot slot zijn tien verzekeringsclaims ontvangen (ongevallen en aansprakelijkstelling). In drie gevallen is geclaimde schade (deels) vergoed door verzekeraar, met verrekening
▸▸ Bestuursformatieplan: Elk jaar krijgt de GMR het
reglement op dit punt tegen het licht te houden.
van een eigen risico ten laste van het bestuur. Vijf dossiers
bestuursformatieplan ter instemming voorgelegd. De
De GMR verdiepte zich ‘intern’ in het onderwerp ‘Bestuurs
zijn (voorlopig) afgesloten en twee dossiers zijn nog in
afgelopen jaren vroeg de GMR de vakbonden om namens
formatieplan’, zoals hiervoor al te lezen viel. In een speciale
De verdeling van de GMR-leden over de verschillende
behandeling.
hem het overleg met het college van bestuur te voeren.
avondbijeenkomst in januari deelde ‘onderhandelaar’ Anton
scholen in de stad is goed. Ouders en personeel komen van
Dit jaar deed de GMR dit zelf, daarbij ondersteund door
Bodegraven van de AOb zijn brede kennis met de GMR. Met
‘zand’ en ‘veen’, uit de binnenstad en de Vinex-wijken, en
vooral de Algemene Onderwijsbond. Met als voordeel dat
die extra bagage durfde de GMR het aan om zelf het overleg
er zijn vertegenwoordigers van SO/SBO/VSO.
48
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
49
Raad van toezicht
T.a.v. de onderwijsresultaten is geconstateerd dat de
De raad van toezicht kwam in 2014 in totaal zeven keer
opgaande lijn van de laatste jaren doorzet. De resultaten
bijeen, waaronder de jaarlijkse retraite.
komen steeds dichter bij het landelijke gemiddelde en die
De samenstelling van de raad van toezicht is in 2014 niet
van de andere grote steden. De intensieve begeleiding van
gewijzigd:
risico-scholen blijft derhalve zijn vruchten afwerpen.
▸▸ Mr. N.Ph. (Philip) Geelkerken (voorzitter)
De procesaanpak van het nieuwe ambitiestatement en de
▸▸ Mr. C.J. (Charline) Kloosterman-Taal (plaatsvervangend
plannen van aanpak naar aanleiding van de tevredenheid-
voorzitter)
9
voorbereiding van de bestuursoverdracht van de Cor
▸▸ Drs. E.D.C.M. (Ursie) Lambrechts
Emousschool. Deze cluster 2-school gaat als gevolg van de
▸▸ Drs. M. (Maarten) Schoon
Wet Passend Onderwijs per 1 augustus 2015 over naar een nieuw opgerichte stichting VierTaal, waarin een aantal open-
Taken, bevoegdheden en werkwijze van de raad
bare cluster 2-voorzieningen uit Noord-Holland, Flevoland en
De raad houdt toezicht op de gang van zaken binnen de
Zuid-Holland samengaan. Vanuit de RvT DHS heeft mevrouw
stichting en haar organisatie op grond van wettelijke bepa-
Charline Kloosterman-Taal zitting in een voorlopige RvT die
lingen voor het primair onderwijs en het speciaal onderwijs
deze ingewikkelde operatie mede voorbereidt.
(WPO/WEC), en op grond van de statuten, het bestuurs reglement van DHS en het in 2013 vastgestelde Intern toe-
Contacten van de raad van toezicht met scholen
zichtkader.
en achterban
De raad:
afgelegd aan het scholenveld. Zowel scholen als de leden
▸▸ Richt zich naar het belang van de stichting en van de
van de raad ervaren deze werkbezoeken als uiterst zinvol en
Ook in 2014 hebben enkele leden van de raad werkbezoeken
Raad van toezicht
door de stichting in stand gehouden scholen, en van de
plezierig. Voor 2015 worden meer werkbezoeken gepland.
gemeenschap waarbinnen deze scholen functioneren;
Daarnaast overlegt de raad enkele malen per jaar met (een
▸▸ Let daarbij in het bijzonder op hoe de stichting inhoud
delegatie van) de GMR en zijn leden van de GMR ook uitge-
geeft aan de openbare identiteit, zoals bedoeld in artikel
nodigd voor de themabijeenkomst van de auditcommissie
46 van de Wet op het primair onderwijs (WPO);
waar o.a. over het inkoopproces van DHS is gesproken.
▸▸ Respecteert de taken en bevoegdheden van het college van bestuur als bestuurder van de stichting;
In 2014 heeft de raad van toezicht een zelfevaluatie uitgevoerd. De uitkomsten, de Code Goed Bestuur en het interne toezicht zullen in 2015 in samenhang worden besproken. In dit hoofdstuk doen de raad van toezicht en de Auditcommissie verslag van hun werkzaamheden.
50
metingen zijn geaccordeerd. Speciale vermelding behoeft de
▸▸ Drs. A.F. (Arne) Westerhof
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Tot slot heeft de RvT kennisgemaakt met Tingue Klapwijk, Leerkracht van het Jaar 2013.
▸▸ Wordt door het college van bestuur tijdig, volledig en naar waarheid geïnformeerd over relevante ontwikkelingen
In de laatste bijeenkomst van 2014 stond de RvT uitvoerig
binnen de stichting en over eventuele media-uitingen
stil bij de gebeurtenissen (radicalisering, betogingen en
van en over de stichting (het zogenaamde ‘no surprise
media-aandacht) in de Schilderswijk in de zomer van 2014.
beginsel’);
Voor sommige scholen in de wijk en de medewerkers die
▸▸ Voert vanuit een open, kritische en constructieve houding
daar werken, hebben de gebeurtenissen een enorme impact
overleg met het college van bestuur, staat het college
gehad. RvT en CvB houden als werkgever, dus verantwoor-
ter zijde als adviseur en volgt en stimuleert het college
delijk voor de veiligheid van alle medewerkers, de ontwikke-
positief kritisch.
lingen nauwlettend in de gaten.
In 2014 sprak de raad ondermeer over het (half)jaarverslag
Zelfevaluatie
en de jaarrekening, die zijn besproken en goedgekeurd, de
Eind 2014 heeft de RvT voor de tweede keer een zelfevalua-
risicoanalyse 2014, de meerjarenbegroting, de oprichting
tie uitgevoerd. De breed gedragen mening is dat het goed
van de stichting peuterspeelzalen, de overdracht van de
is om soms wat dieper en intensiever met elkaar zaken te
eerste peuterspeelzaal (Duinroosje), de onderwijsresultaten,
bespreken. De jaarlijkse retraite is daar een goede gelegen-
de managementletter van de accountant, de landelijke over-
heid voor.
head benchmark, alsmede over de voorbereidingen voor de
De RvT-vergaderingen worden qua sfeer en werkwijze als
inrichting van de werkkostenregeling en een DHS invalpool.
positief beoordeeld. Er is sprake van een positief-kritische
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
51
9 | Toezicht
Toezicht | 9
houding, respect naar elkaar, goede feedback, een goede
De raad van toezicht heeft alle adviezen van de audit
inbreng van iedereen en elkaar goed aanvullende expertises
commissie overgenomen.
en profielen. De auditcommissie bracht o.a. advies uit over de volgende Specifieke aandachtspunten zijn het contact van de RvT met
onderwerpen.
het veld, de mate waarin de RvT is gericht op de realisatie
▸▸ Bestuursverslag, halfjaarverslag en jaarrekening
van beleid en de samenstelling van de RvT in relatie tot het
▸▸ Managementletter aan de hand van interimcontrole
voedingsgebied van DHS en de (ouder)populatie.
accountant KPMG
Afgesproken wordt om onder meer de Code Goed Bestuur,
▸▸ Uitgangspuntennota planning- en control
het interne toezichtkader en de zelfevaluatie in 2015 in
▸▸ Voorgenomen oprichting van de Stichting
samenhang te bespreken en dit te laten begeleiden door een externe deskundige op het gebied van bestuur en
Peuterspeelzalen De Haagse Scholen, inclusief overdrachtsdocument en concept bedrijfsplan
governance.
▸▸ Sectoranalyse Primair en Voortgezet (funderend)
Behalve in de formele vergaderingen voeren de leden van
▸▸ Meerjarenbegroting
Onderwijs van KPMG de raad van toezicht regelmatig informeel overleg met het college van bestuur (de klankbordfunctie). Ook voert een aantal raadsleden jaarlijks een functioneringsgesprek met
Den Haag, 2 juni 2015
de collegeleden afzonderlijk. Er wordt op specifieke (beleids-)onderwerpen ook met het management van DHS gesproken. De inzet van externe deskundigen en vrijwilligers in adviescommissies als de auditcommissie en de adviescommissie bezwaarschriften wordt door de raad van toezicht als zeer positief en waardevol ervaren. Alle verslagen van de openbare bijeenkomsten van de raad van toezicht zijn gepubliceerd via de website van DHS.
Auditcommissie
De voorzitter
De in 2011 ingestelde auditcommissie fungeert als advies
Mr. N. Ph. Geelkerken
orgaan voor de raad van toezicht op financiële onderwerpen. De commissie bestond in 2014 uit twee leden namens de raad van toezicht en twee externe leden (ongewijzigd t.o.v. 2013). Bij de vergaderingen van de commissie sluiten ook de collegevoorzitter, de controller en de beleidsmedewerker financiën van DHS aan. De auditcommissie heeft zich als adviesorgaan van de raad van toezicht in het verslagjaar meerdere keren nadrukkelijk gebogen over de ontwikkeling van de financiële situatie bij DHS. De auditcommissie is in 2014 in totaal vijf keer bijeen geweest, inclusief een themabijeenkomst over (centrale) inkoop en heeft (positief) advies uitgebracht over alle besproken financiële onderwerpen. Bij de themabijeenkomst waren de overige RvT leden, alsmede een delegatie van de GMR aanwezig.
52
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
53
Inleiding
herziene begroting 2015-2018 waarmee de realisatie 2014
Sinds 2013 is de continuïteitsparagraaf een verplicht
in deze continuïteitsparagraaf wordt vergeleken. Waar nodig
onderdeel van het bestuursverslag. Ook in de jaren voor
zullen uitkomsten uit de realisatie 2014 die een effect
2013 heeft DHS in haar bestuursverslagen telkens de toe-
hebben op deze meerjarenbegroting worden toegelicht.
komstige ontwikkelingen en mogelijke risico’s opgenomen en toegelicht. In die zin onderschrijft DHS dan ook zeker
De concrete uitwerking en formele vaststelling van even
het nut en noodzaak van dit hoofdstuk. Binnen de planning
tuele aanpassingen van beleid, maatregelen en financieel
en controlcyclus van DHS is de jaarlijks op te stellen meer-
beheer zullen plaatsvinden bij het opstellen en vaststellen
jarenbegroting het instrument bij uitstek waarin de toe-
van de meerjarenbegroting 2016-2019.
komstige ontwikkelingen en risico’s worden uitgewerkt en
10
op basis waarvan keuzes worden gemaakt voor het beleid begroting wordt met de verschillende stakeholders (raad
A1 P ersonele bezetting en leerlingen aantallen
van toezicht, audit commissie van de RvT, GMR, school
De inkomsten van DHS zijn voor een groot deel afhankelijk
directies, gemeente Den Haag) besproken en/of voor advies
van de volumes aan (gewichten)leerlingen terwijl de uitga-
voorgelegd. Na vaststelling is de meerjarenbegroting de
ven voor 80% - 85% worden bepaald door de formatie
meetlat waarlangs de realisatie van een jaar wordt gelegd
omvang en de directe (salarissen, sociale lasten) en indirecte
en waarbij optredende verschillen tussen de begroting en
(opleidingen en overig personeelsbeleid enz) loonkosten.
en de eventueel te nemen maatregelen. De meerjaren
realisatie worden geanalyseerd en waar nodig wordt op basis daarvan bijgestuurd. De meerjarenbegroting 2015-
Een adequate raming van de toekomstige aantallen leerlingen
2018 is in april/mei 2014 opgesteld en via de gebruikelijke
en een goed inzicht in de opbouw van de personeelsformatie
bespreek- en adviesroute uiteindelijk in juli vastgesteld.
naar functie, leeftijd, vast-tijdelijk en organisatieonderdeel is dan ook van zeer groot belang.
Continuïteitsparagraaf Dit hoofdstuk beschrijft toekomstige ontwikkelingen en mogelijke risico’s voor
In de laatste twee weken voor de zomervakantie en dus na het vaststellen van onze MJB werden achtereenvolgens een
Beide aandachtsgebieden zijn verankerd in onze reguliere
onderhandelingsakkoord over een nieuwe CAO PO bereikt
Planning en Controlcyclus en elk jaar wordt bij het het op-
en het bestuursakkoord 2015-2018 vastgesteld.
en vaststellen van de meerjarenbegroting vastgesteld hoe deze volumes zich ontwikkelen en welke speelruimte DHS
Het bereiken van deze beide akkoorden was op zich al reden
heeft om binnen haar financiële kaders het gewenste beleid
genoeg om de uitgangspunten van de vastgestelde MJB
te realiseren (Planning).
2015-2018 te herijken en waar nodig aan te passen.
In de realisatie (Control) is de ontwikkeling van de leerlingaantallen en de personeelsformatie en ook de financiën,
de organisatie in de aankomende jaren.
Tijdens en vlak na de zomervakantie 2014 kwam daar nog
onderwijskwaliteit en tevredenheid van ouders en mede
aanvullende informatie bij:
werkers opgenomen in ons managementinformatiesysteem
▸▸ uit ons halfjaarverslag 2014
Promis. Bovendien wordt er vanaf 2015 naast de reguliere
▸▸ over de actuele ontwikkeling van de leerlingaantallen per
halfjaarrapportage ook een eerstekwartaalrapportage opge-
1-10-2014
steld op basis waarvan de realisatie kan worden bijgestuurd.
▸▸ over de indexering van de bekostiging materiële instandhouding ▸▸ over de formele start per 1-8-2014 van Passend Onderwijs, wat nieuwe inzichten over de financiële stromen gaf
Leerlingen In de meerjarenbegroting van DHS wordt op twee manieren het aantal leerlingen verwerkt: ▸▸ Voor de berekening van de toekomsige inkomsten van de
De combinatie van al deze factoren heeft er toe geleid dat
54
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
meerjarenbegroting wordt gerekend met een voorzichtige
DHS in overleg met de RvT een herziene begroting 2015-
maar realistische raming van het aantal (gewichten)leer-
2018 op hoofdlijnen heeft opgesteld en vastgesteld waarin
lingen. Dit om te voorkomen dat we ons te rijk rekenen.
de bovenstaande ontwikkelingen zijn verwerkt. Het is deze
▸▸ Bij de doelstellingen van onze meerjarenbegroting is er
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
55
10 | Continuïteitsparagraaf
Continuïteitsparagraaf | 10
altijd sprake van een hogere ambitie met betrekking tot
huisvesting) dat zij die groei ook kunnen verwezenlijken.
In de herziene meerjarenbegroting is gerekend met de volgende formatie-ontwikkeling:
het aantal leerlingen. Daar zijn ook mogelijkheden voor
Vanaf 2016 moeten deze groeischolen voldoende compen-
omdat er voor de regio Den Haag, in tegenstelling tot
satie bieden aan de verwachte verdere daling in de binnen-
Formatie in fte meerjarenbegroting 2014-2017
grote delen van het land, voor de komende jaren nog een
stad en Vinex-wijken.
toename van het aantal leerlingen PO wordt verwacht.
Personeel De ontwikkeling van het aantal leerlingen is als volgt: Totaal aantal leerlingen Realisatie 2010
14.677
Realisatie 2011
14.715
Realisatie 2012
14.704
Realisatie 2013
14.690
Realisatie 2014
14.439
Begroting 2015
14.100
Begroting 2016
14.100
Begroting 2017
14.100
In de herziene meerjarenbegroting 2015-2018 is op basis van onder andere de leerlingontwikkeling (zie hiervoor), de geraamde loonkostenstijging en de ontwikkeling van de rijks inkomsten en gemeentelijke inkomsten een scenario uitgewerkt waarbij de personele formatie in de komende jaren zal moeten afnemen naar uiteindelijk 1.317 fte’s in 2018.
Onderwijzend personeel
Schooldirecties
Onderwijsondersteunend personeel
Bovenschools
Totaal
Realisatie 2011
1.139
98
325
48
1.610
Realisatie 2012
1.115
98
310
48
1.571
Realisatie 2013
1.106
97
287
46
1.536
Begroting 2014
1.077
95
280
46
1.498
Prognose 31-12-2014
1.104
98
280
48
1.530
Begroting 2015*
1.055
93
252
46
1.446
Begroting 2016
996
93
210
46
1.345
Begroting 2017
984
93
194
46
1.317
* De formatie neemt met circa 54 fte’s af door het vertrek van de Cor Emousschool per 1-8-2015
Per 31-12-2014 bedroeg het aantal fte’s van DHS nog 1.528 fte en dat betekent dat er in dit scenario de komende vier
De realisatie 2014 van de gemiddelde formatie zoals opgenomen in dit verslag is uitgekomen op:
jaar een formatiereductie van 211 fte’s moet worden gerea-
Formatie in fte realisatie 2014
liseerd.
De weergegeven aantallen leerlingen voor de begroting
Het vertrek van de Cor Emousschool per 1-8-2015 heeft
2015-2017 zijn de voorzichtige ramingen zoals gebruikt voor
een afname van de formatie van circa 54 fte’s tot gevolg
het bepalen van de inkomsten.
maar dan nog moet de formatie op de overige scholen en bestuurskantoor afnemen met 157 fte’s (-/-10%).
Onderwijzend personeel
Schooldirecties
Onderwijsondersteunend personeel
Bovenschools
Totaal
Begroting 2014
1.077
95
280
46
1.498
Realisatie 2014
1.103
98
282
49
1.532
De bovenschoolse formatie is incl. 2,6 fte’s voor de formatie SPPOH
De afname van het aantal leerlingen per 1-10-2014 was in de begroting niet voorzien maar diende zich in de loop van
Het verwachte natuurlijk verloop van personeel is in de
(gedetacheerde) formatie van het samenwerkingsverband
Een andere onzekere factor met betrekking tot de ontwikke-
het jaar al wel aan. In de continuïteitsparagraaf 2013 is al
eerste jaren van deze meerjarenbegroting onvoldoende om
SPPOH, dit was in de begroting 2014 niet opgenomen. De
ling van de personeelsformatie is het effect van de wijzigin-
aangekondigd dat een stabilisering per 1-10-2014 het
de noodzakelijke reductie van de formatie te realiseren.
volledige kosten van deze formatie SPPOH worden gedekt
gen in de CAO PO en dan met name wat betreft de
hoogst haalbare was.
Tegelijkertijd was en is bekend dat de uitstroom van mede-
uit extra detacheringsinkomsten.
duurzame inzetbaarheid, 40-urige werkweek en op iets
In de herziene begroting 2015 (per teldatum 1-10-2015) is
werkers van DHS als gevolg van pensionering na 2017 snel
een verdere afname geraamd, die voor circa 200 leerlingen
zal toenemen.
het gevolg is van het afstoten van de Cor Emousschool
langere termijn de keuze voor basis- of overlegmodel.
Actuele ontwikkelingen
Het merendeel van de wijzigingen uit de CAO 2014 zal vanaf
De actuele formatie-omvang per maart 2015 is 1.513 fte’s
1-8-2015 daadwerkelijk in de scholen worden toegepast
(cluster 2 school voor slechthorende kinderen en kinderen
Ook in deze herziene meerjarenbegroting heeft DHS haar
en daarmee wordt de verdere en noodzakelijke reductie van
waarbij DHS het uitgangspunt hanteerd dat die invoering
met spraak-taalproblemen). Daarnaast is er in de herziene
beleid om een deel van haar vrij beschikbare eigen vermo-
de formatie ten opzichte van eind 2014 dus al voortgezet. In
niet tot extra formatie mag/kan leiden. Inmddels zijn de
begroting 2015 -2018 voorzichtigheidshalve gerekend met
gen in te zetten om de tijdelijke bovenformativiteit in
de schoolbegrotingen zoals die eind 2014 zijn opgesteld zijn,
onderhandelingen voor de CAO PO 2015 gestart, DHS gaat
een verdere afname van circa 1,5% per 1 oktober 2015 en
2015-2016 te dekken en op die wijze jong personeel, dat
hebben de scholen daar waar noodzakelijk en conform voor-
er vanuit dat dit een beleidsarme CAO zal worden omdat de
een stabilisatie in de jaren daarna.
we daarna weer hard nodig hebben, in dienst te houden.
gaande jaren de bovenformatieve medewerkers benoemd.
maatregelen uit de CAO 2014 ook landelijk nog nauwelijks
Ook dit jaar betreft de aangewezen bovenformativiteit
zijn verwerkt in het lopend schooljaar.
In de binnenstad van Den Haag, waar het totaal aantal
De formatie-ontwikkeling in de herziene meerjarenbegroting
nagenoeg uitsluitend onderwijsassistenten en leraaronder-
leerlingen in de komende jaren krimpt, heeft DHS relatief
en de gemiddelde formatie ziet u op de pagina hiernaast.
steuners. Een functiegroep die lastig is te herplaatsen,
Ook de blijvende onzekerheid over de langeretermijn
intern omdat er niet of nauwelijks natuurlijk verloop is en/
effecten van de invoering van Passend Onderwijs kunnen nog van invloed zijn op de formatie-ontwikkeling.
veel scholen en die hebben bovendien in toenemende mate last van een verschuiving van leerlingvolumes naar de
Op het totaalniveau is de realisatie 2014 dus 34 fte’s hoger
of vacatures voor deze functiecategoriën ontstaan en
bijzondere scholen. Ook de totale leerlingpopulatie in de
uitgekomen dan in de begroting 2014.
extern omdat de arbeidsmarkt voor deze werkzaamheden
Vinex-wijken vertoont een demografische afname en ook in
Voor 26 fte’s is dat het gevolg van een hoger aantal fte’s
slecht is.
Bij het op- en vaststellen van de komende meerjarenbe
die wijken zullen onze scholen in de komende jaren gaan
onderwijzend personeel en dat werd mogelijk gemaakt door
Binnen de kaders van het werkgelegenheidsbeleid van
groting 2016-2019 (april – juni 2015) en meerjarenbestuurs
dalen in leerlingaantallen.
de extra bekostiging voor Behoud jonge leerkrachten 2013-
DHS wordt naar oplossingen gezocht om de bovenforma-
formatieplan zal op basis van de dan meest actuele
2014 (€ 0,8 mln.) en de bijzondere en aanvullende bekosti-
tieve medewerkers te herplaatsen. Als dat niet succesvol is
informatie een nieuw meerjarenscenario worden ontwikkeld
Inmiddels heeft DHS een actief beleid ingezet om scholen
ging (€ 2,8 mln.) die in december 2013 werd ontvangen.
wordt ook het instrument van vaststellingsovereenkomsten
waarbij de inzet van DHS is en blijft dat er zo veel mogelijk
met een groeipotentie zodanig te faciliteren (onder ander
De “hogere” uitkomst Bovenschools is het gevolg van de
gehanteerd.
handen beschikbaar zijn voor het primaire proces.
56
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
57
10 | Continuïteitsparagraaf
Continuïteitsparagraaf | 10
A2 De Meerjarenbegroting
Balans
Liquiditeiten
Juist bij deze groep is er sprake van een gering natuurlijk
In dit hoofdstuk van de continuïteitsparagraaf worden meer-
Materiële vaste activa
De (toekomstige) omvang van de liquiditeiten wordt onder
verloop (pensionering of mobiliteit) dat maakt het lastig om
jarige ontwikkelingen van de balans en de staat van baten
De omvang van de post materiële vaste activa is in de
andere bepaald door de verwachte financiële resultaten,
deze bovenformatieve medewerkers nu en in de toekomst
en lasten van 2014 en de herziene meerjarenbegroting
begroting gebaseerd op de meerjareninvesteringenplannen
de investeringen in materiële vaste activa en de omvang
in- of extern te plaatsen.
2015-2018 gepresenteerd. Indien van toepassing zal op
van de scholen en het bestuurskantoor.
van de vorderingen en schulden. In onze meerjarenbegroting
Er wordt daarom in toenemende mate gebruik gemaakt van
hoofdlijnen worden toegelicht waar de uitkomst 2014 een
Gezien de realisatie 2014 en rekening houdend met de over-
wordt dan ook een meerjarige liquiditeitenplanning opge
vaststellingsovereenkomsten.
effect heeft op de meerjarencijfers.
dracht materiële vaste activa van de Cor Emous naar de
nomen.
Op basis van de actuele inzichten van het aantal boven
nieuwe stichting Viertaal, zal deze post eind 2015 iets hoger
Met name door het resultaat 2014 is de omvang van de liqui-
formatieve medewerkers in 2015-2016 is een inschatting
uitkomen dan nu begroot.
diteiten ultimo 2014 afgenomen maar nog ruim voldoende.
gemaakt van de kosten van de vaststellingsovereenkomsten
Binnen de vigerende Planning en Controlcyclus zullen de daadwerkelijke beslissingen over het aanpassen van
Gezien het begrote resultaat 2015 en de verwachte afname
en daarvoor is een voorziening van € 425.000 gevormd ten
het meerjarenbeleid plaatsvinden bij het opstellen, voorjaar
Vorderingen
van de post vorderingen is de begrote liquiditeit 2015-2017
laste van het resultaat 2014.
2015, van de meerjarenbegroting 2016-2019. Deze MJB
De omvang van de post vorderingen per ultimo van een
realistisch.
In de herziene begroting 2015 was deze voorziening nog
wordt zoals gebruikelijk besproken met RvT, GMR, scholen-
boekjaar is altijd een momentopname en derhalve lastig te
veld en vervolgens vastgesteld door het CvB. De vastge-
begroten.
Eigen vermogen
van € 175.000 opgenomen voor de kosten “outplacement”;
stelde MJB wordt vervolgens aan de gemeenteraad van
In 2014 is een gedeeltelijke inhaalslag gemaakt met betrek-
Ook het eigen vermogen is per ultimo 2014 afgenomen
met de vorming van deze voorziening zal die begrotingspost
Den Haag aangeboden.
king tot de vorderingen op de dienst OCW van de gemeente
maar nog wel vergelijkbaar met het voor 2014 begrote
2015 niet in volle omvang worden uitgegeven.
Den Haag in het kader van nieuwbouwprojecten en/of groot
bedrag.
Daarnaast wordt er in 2015 naast de gebruikelijke halfjaar-
onderhoud.
Voor de komende jaren wordt een verdere afname geraamd
Kortlopende schulden
rapportage, voor het eerst, ook een eerste kwartaalrappor-
De verwachting is dat in 2015 nog een verdere inhaalslag
en dat past binnen de beleidskeuzes van DHS om haar
Net als bij de vorderingen is dit altijd een momentpname
tage op hoofdlijnen opgesteld. Op basis van de uitkomsten
kan worden gemaakt wat gecombineerd met een lager aan-
eigen vermogen deels in te zetten voor de verbetering van
per 31 december die door incidentele posten of oorzaken
en bevindingen uit die beide rapportages kan daar waar
tal nieuwbouwprojecten in de komende jaren en de door
onderwijskwaliteit en een gefaseerde afbouw van de perso-
kan worden beïnvloed.
noodzakelijk de realisatie 2015 worden bijgestuurd. Bij het
decentralisatie van het buitenonderhoud per 1-1-2015 naar
neelsformatie.
Op basis van de uitkomst 2014 is er ook geen reden om de
opstellen van de eerstekwartaalrapportage 2015 zal op ver-
de schoolbesturen zal leiden tot een verdere afname van de
zoek van de auditcomissie van de raad van toezicht ook
vorderingen op de dienst OCW .
niet opgenomen en daar was in de exploitatie een bedrag
verwachtingen voor 2015-2017 aan te passen. Voorzieningen
een worstcasescenario worden opgesteld. In dat scenario
De omvang van de post voorzieningen is per ultimo 2014
Samenvattend
zal dan op basis van bandbreedten van de verschillende
DHS streeft er naar om de omvang van de post Vorderingen
fors hoger dan begroot en dat is onder ander het gevolg van
Op basis van de resultaten 2014 kan worden vastgesteld dat
risicogebieden inzichtelijk worden gemaakt wat de maxi-
zoveel mogelijk te beperken en daarmee de liquiditeiten te
een toename van de voorziening groot onderhoud en de
de uitgangspunten voor de begrote balansen per 31-12-2015/
male effecten op de exploitatie kunnen zijn.
verhogen.
vorming van een voorziening bovenformatieve medewerkers.
2016/2017 op hoofdlijnen nog valide zijn.
Jaarlijks wordt op basis van de vastgestelde meerjarenonder
Balans Bedragen x 1.000 Activa
Begroting 2014
Begroting 2015
Begroting 2016
Begroting 2017
per 31-12-2013
1.2
Materiële vaste activa
11.853
11.181
11.155
10.645
10.735
10.722
1.5
Vorderingen
11.826
12.900
11.979
11.979
11.979
14.764
1.7
Liquide middelen
14.184
10.429
11.830
11.020
10.959
17.252
37.863
34.510
34.963
33.644
33.673
42.738
Totaal Passiva 2.1
Eigen vermogen
2.2
Voorzieningen
2.4
Kortlopende schulden Totaal
58
per 31-12-2014
per 31-12-2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Begroting 2016
Begroting 2017
per 31-12-2013
21.002
20.260
18.058
16.739
16.768
25.669
4.526
1.500
3.905
3.905
3.905
3.608
12.335
12.750
13.000
13.000
13.000
13.460
37.863
34.510
34.963
33.644
33.673
42.738
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
houdsplanning (MOP) een vast bedrag aan de voorziening
Staat van baten en lasten
groot onderhoud gedoteerd en de werkelijke kosten worden
In hoofdstuk 6 Financiën en de separate jaarrekening 2014
dan in de loop van het jaar ten laste van de voorziening
bij dit verslag wordt uitgebreid ingegaan op de resultaten
gebracht. In de praktijk is er vaak sprake van enige vertra-
2014 en de verschillen met de begroting 2014 en de realisa-
ging in de start/uitvoering van de onderhoudsprojecten
tie 2013. Wij achten het niet zinvol om die toelichtingen hier
(t.o.v. de MOP) en ook de daadwerkelijke facturering blijft
te herhalen en daarom ligt in deze paragraaf de nadruk op
vaak iets achter.
de mogelijke meerjarige effecten en ontwikkelingen. Zie de
Vanaf 1-1-2015 is DHS ook verantwoordelijk voor het buiten-
tabel op de volgende pagina.
onderhoud van haar gebouwen en dat zal van invloed zijn op de omvang van deze voorziening.
Rijksbijdragen De uitkomst 2014 en verwachtingen voor 2015-2017 worden
Vanwege de afnemende financiële middelen neemt de
onder andere bepaald door:
formatie van DHS nu en in de komende jaren af. Binnen de eigen financiële kaders en formatie maken de individuele
▸▸ De verwerking (februari 2015) van de 1e tranche
scholen daarbij hun keuzes en daarbij wordt tot nu toe in
bestuursakkoord in de verschillende rijksbekostigingen
overwegende mate gekozen voor een reductie van de
2014-2015 voor een totaal bedrag van € 1,4 mln.
formatie onderwijs ondersteunend personeel (en dan in het bijzonder onderwijsassistenten en leraarondersteuners).
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
▸▸ De nog te ontvangen loonindex rijksbijdrage 2015, deze wordt in april/mei 2015 door het kabinet vastgesteld en
59
10 | Continuïteitsparagraaf
Continuïteitsparagraaf | 10
Staat van baten en lasten
van circa € 150.000. ▸▸ Per 1-8-2015 wordt de bekostiging van (V)SO-scholen in
Bedragen x 1.000 Baten
Realisatie 2014
Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies
Begroting 2014
Begroting 2015
Begroting 2016
Begroting 2017
Realisatie 2013
98.904
97.115
96.898
93.189
93.936
102.125
8.675
7.200
8.241
7.500
7.500
7.970
en volgende jaren nog geen duidelijkheid gegeven over de
fundamenteel gewijzigd. In de meerjarenbegrotingen van
omvang van de middelen lokaal onderwijsbeleid die zij zal
die scholen is op basis van de tools van de PO-raad al
verstrekken aan de gemeente Den Haag.
rekening gehouden met die wijziging. De exacte effecten op de bekostiging zullen pas in april 2015 (bij het publice-
Concreet betekent dit dat de gemeente, in afwachting van het rijk, de aanvraagprocedure 2016 nog niet heeft gestart
Overige baten
4.980
4.740
4.805
4.470
4.470
5.653
ren van de beschikkingen 2015-2016) duidelijk worden.
112.559
109.055
109.944
105.159
105.906
115.749
▸▸ Per 1 augustus 2015 zal de Cor Emousschool (Cluster 2
Realisatie 2014
Personeelslasten
Begroting 2014
Begroting 2015
Begroting 2016
Begroting 2017
Realisatie 2013
96.363
91.067
92.303
86.119
85.456
93.876
2.025
2.100
2.326
2.337
2.347
2.185
10.180
9.458
10.075
10.128
10.178
9.515
Overige lasten
8.747
8.677
8.361
7.995
7.995
8.062
Totaal lasten
117.315
111.302
113.065
106.579
105.976
113.638
-4.757
-2.247
-3.121
-1.420
-70
2.111
Afschrijvingen Huisvestingslasten
Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten Totaal resultaat
90
200
125
100
100
192
-4.667
-2.047
-2.996
-1.320
30
2.302
gemeentelijk en DHS) en de rijksoverheid heeft voor 2016
het kader van de verdere invoering Passend Onderwijs
Totaal baten Lasten
gedurende meerdere jaren een dalende trend (landelijk,
(normaliter gebeurt dat in februari/maart) en dat er voor
school) conform de wet Passend Onderwijs worden over-
DHS dus een mate van onzekerheid ontstaat over de omvang
gedragen aan de stichting Viertaal. Daarmee vervallen
van deze middelen voor 2016 en volgende jaren.
alle inkomsten, uitgaven en balansposten van deze school in de administratie van DHS. In de MJB is daarmee
Omdat een groot deel van de gemeentelijke subsidies wordt
rekening gehouden en dat geeft bij nagenoeg alle posten
uitgeput door tijdelijke medewerkers en/of externe inhuur,
een trendbreuk met het verleden. Deze ontwikkeling
kan DHS indien noodzakelijk financieel snel inspelen op een
wordt zichtbaar in de exploitatie 2015 (5/12) en 2016
afname van deze middelen.
(7/12). In afwachting van nadere besluitvorming door rijk en Conclusie: Op basis van de combinatie van bovenstaande
gemeente wordt de huidige MJB gehandhaafd.
factoren en de actuele inzichten is de verwachting dat de rijksbijdragen 2015 op totaalniveau niet substantieel zullen
Overige baten
afwijken van de begroting 2015. Bij het opstellen van de 1e
De post overige baten bestaat onder andere uit de opbreng-
kwartaalrapportage en halfjaarrapportage 2015 zal daar
sten verhuur lokalen (€ 1,5 mln.), detacheringen personeel,
meer inzicht in zijn.
ouderbijdragen, inkomsten derde geldstroom en – in voor-
moet dan een compensatie geven voor de salarisverhoging
▸▸ De ontwikkeling van de de post Ontvangen Rijksbijdrage
van 1,2% uit de CAO PO en de gestegen werkgeverslasten.
SWV. Dit zijn de “voormalige” zorgbekostiging en LGF-
Overige overheidsbijdragen
kingsverbanden WSNS.
De PO-raad heeft een prognose (en ook niet meer dan
bekostiging die DHS nu via de samenwerkingsverbanden
De omvang van deze post bestaat geheel uit de middelen
De inkomsten Vervangingsfonds (vanaf 1-8-2013) en overige
dat) afgegeven voor de loonindex 2015 van 1,6%. DHS
Passend Onderwijs ontvangt. In de realisatie 2014 zijn de
lokaal onderwijsbeleid van de gemeente Den Haag. In 2014
SWV WSNS (vanaf 1-8-2014) zijn inmiddels vervallen en dat
heeft in haar herziene begroting 2015 voorzichtigheids-
eerste vijf maanden van deze nieuwe werkwijze opgeno-
is een nieuwe Haagse Educatieve Agenda voor vier jaar vast
verklaart mede de afname ten opzichte van de realisatie
halve met een lagere index gerekend.
men en op basis daarvan blijven deze inkomsten achter
gesteld en onze herziene begroting is daar op gebaseerd.
2013 en 2014.
gaande jaren – inkomsten Vervangingsfonds en samenwer-
▸▸ Na vaststelling van de loonindex zal het naar verwach-
bij de oude situatie. In de herziene begroting 2015-2018
ting tot oktober 2015 duren voordat de rijksbekostiging
is al rekening gehouden met lagere inkomsten maar het
In de loop van 2014 werd duidelijk dat de gemeente Den
Op basis van de huidige inzichten zijn de bedragen uit de
2014-2015 is aangepast voor deze loonindex.
blijft nog onzeker of ook dit lagere niveau aan inkomsten
Haag financiële ruimte had om voor 2014 en 2015 eenmalig
meerjarenbegroting realistisch.
Passend Onderwijs uiteindelijk zal worden gehaald. In de
extra middelen beschikbaar te stellen. Met name deze extra
loop van 2015 zal de omvang van de ontwikkeling van
middelen hebben geleid tot de hogere realisatie 2014.
Personeelslasten
deze middelen steeds duidelijker worden
Voor 2015 betekent dit dat de realisatie mogelijk iets hoger
In de herziene begroting 2015 is gerekend met een gemid-
uit zal komen dan begroot. De gemeentelijke subsidies zijn
delde loonsom van € 57.403. De realisatie 2014 bedraagt
▸▸ De loonindexen rijksbijdragen 2016 en 2017. Ook in die jaren is de toekenning van deze indexen in relatie tot de daadwerkelijke loonkostenontwikkeling van grote invloed op onze resultaten. In onze meerjarenbegroting zijn wij uitgegaan van een scenario waarin de loonindex jaarlijks,
per 1-10-2013 en met 8% 1-10-2014. Door de T-1 syste-
geoormerkt en er kan geen positief resultaat op worden
€ 56.256, een verschil van 2%, en dat is op dit moment
vergelijkbaar met de afgelopen jaren, lager zal zijn dan
matiek worden de financiële effecten van deze afnamen
behaald. Dat betekent dat extra inkomsten meestal ook
voldoende om de effecten van de CAO PO 2014 (+ 1,2% per
pas na een jaar zichtbaar in de bekostiging.
direct leiden tot extra kosten.
1-9-2014) en de premieverhogingen van 1-1-2015 te dekken.
de werkelijke loonkostenontwikkeling ▸▸ De definitieve uitwerking van de extra inkomsten uit het
▸▸ In de herziene meerjarenbegroting 2015-2018 is gerekend
Onzekerheid is er nog over de uitkomsten van de onderhan-
bestuursakkoord in de komende jaren. Naar alle waar-
met een afname van het aantal gewichtenleerlingen met
Een belangrijk deel van de gemeentelijke subsidies is geba-
delingen CAO PO 2015 en eventuele premieverhogingen per
schijnlijkheid zal de volgende tranche eind 2015 of begin
8% per 1-10-2014 en vervolgens met 5,5 % per 1-10-2015
seerd op het aantal gewichten (achterstands) leerlingen.
1-8-2015.
2016 worden toegekend. Er komt weliswaar steeds meer
en 2% per 1-10-2016. Voor de jaren daarna gaan we uit
Dit geldt zowel voor de gemeente die op basis van het
In de herziene begroting 2015 is gerekend met een gemid-
duidelijkheid over de omvang van deze middelen maar
van een stabilisatie.
totaal aantal gewichtenleerlingen in Den Haag door het rijk
delde formatie van 1.446 fte’s waarbij rekening is gehouden
wordt bekostigd als voor de individuele scholen van DHS.
met een afname van 54 fte’s per 1-8-2015 vanwege het ver-
Het aantal (bekostigde) gewichtenleerlingen vertoont al
trek van de Cor Emous.
de ervaring leert ons ook dat de uiteindelijke toekenning van de bekostiging tot verrassingen kan leiden.
60
▸▸ De afname van het aantal gewichtenleerlingen met 9%
▸▸ Een afname van 1% van het aantal gewichtenleerlingen heeft een structureel negatief effect op de bekostiging
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
61
10 | Continuïteitsparagraaf
Continuïteitsparagraaf | 10
De actuele formatiesterkte (maart 2015) bedraagt 1.513
vallen. Dat maakt het begroten van deze posten op totaal-
analyse worden uitgevoerd waarbij alle risicogebieden en
fte’s en dat betekent dat er ook bij de overige scholen en
niveau van DHS lastig.
mogelijke risico’s van de organisatie in beeld worden
In control statement
het bestuurskantoor in de loop van 2015 nog een aanzien-
In krappe financiële tijden zijn dit wel de posten waar de
gebracht en waarbij wordt vastgesteld of aanpassing van
Als college van bestuur van DHS zijn wij verantwoordelijk
lijke formatiereductie zal moeten worden gerealiseerd om
scholen als eerste op zullen bezuinigen en mede in dat licht
het vigerend risicomanagement wenselijk dan wel nood
voor de opzet en werking van de interne risicobeheersing-
op de begroting 2015 uit te komen.
zijn de bedragen in de herziene begroting nog realisctisch.
zakelijk is. Daarbij kan in de toekomst ook weer worden
en controlesystemen van DHS. Deze systemen hebben tot
gekozen om dit door een externe partij uit te laten voeren
doel de risico’s van het niet realiseren van de strategische,
De instelling van een interne vervangingspool per 1-8-2015
Financiële baten en lasten
die met een andere en meer onafhankelijk blik naar de
operationele en financiële doelstellingen optimaal te
is niet meegenomen in de herziene begroting en zal leiden
Gezien de huidige zeer lage rentevergoedingen en de uit-
organisatie kijkt.
beheersen. Maar elk systeem van risicomanagement heeft
tot een verschuiving van externe inhuur (lager) naar loon-
komst 2014 is de verwachting dat deze post, in ieder geval
kosten eigen personeel (hoger) en dus een lichte toename
in 2015, lager uit zal komen dan begroot. Voor de jaren
In 2014 heeft DHS de uitgangspunten van haar risicoanalyse
ten kunnen worden. Ook kunnen systemen nooit absolute
van de formatie ten opzichte van de begroting.
daarna zal met name de ontwikkeling van het rentepercen-
en de herziene meerjarenbegroting 2015-2018 besproken
zekerheid bieden dat de doelstellingen zullen worden bereikt.
tage bepalend zijn voor de omvang van deze post.
met een aantal collega schoolbesturen (SCOH, Lucas en
De werkelijkheid is dat bij het nemen van beslissingen men-
BOOR), de PO-raad en het ministerie van OCW.
selijke beoordelingsfouten kunnen optreden en dat er steeds
In 2015 staan gesprekken gepland met de woordvoerders
kosten-batenafwegingen worden gemaakt bij het aanvaarden
onderwijs van de verschillende politieke fracties.
van risico’s en het treffen van beheersingsmaatregelen.
Als onderdeel van het risicomanagement neemt DHS ook
Naast alle systemen is een cultuur van kostenbewustzijn en
een In Control Statement op in het bestuursverslag.
het herkennen en erkennen van risico’s en daarop acteren
Ook de daadwerkelijke omvang van de vervanging ziekteverzuim, bevallings - en zwangerschapsverlof en het succes werkers zijn van invloed op de uiteindelijke formatie en dus
B1 Rapportage risicobeheersings systeem en In Control Statement
personeelslasten.
Risicomanagement is een structureel onderdeel van de
van onze maatregelen inzake de bovenformatieve mede
de inherente beperking dat fouten nooit helemaal uitgeslo-
Planning en Control cyclus van DHS en bij elke meerjaren
onontbeerlijk en vooral aan deze cultuur(omslag) is in de
Gezien de omvang van de personeelslasten mag duidelijk
begroting en jaarverslag wordt aandacht besteed aan de
zijn dat de ontwikkeling van deze post één van de belang-
verschillende aspecten en onderdelen van de mogelijke
rijkste aandachtsgebieden van de organisatie is. Bij de
risico’s voor de organisatie en wordt het beleid, indien
B2 B elangrijkste risico’s en onzekerheden
afgelopen jaren binnen DHS met succes gewerkt.
eerstekwartaalrapportage en halfjaarrapportage 2015 zal
nodig, daarop aangepast. Ook onze accountant besteedt
In de onze risicoanalyse zijn de volgende risicogebieden
hebben wij gedurende het verslagjaar een update van onze
uitgebreid bij die ontwikkeling worden stilgestaan.
jaarlijks aandacht aan het risicomanagement van DHS.
gehanteerd en beschreven:
risico analyse uit laten voeren, zijn er financiële, personele
Om als CvB onze verantwoordelijkheden te kunnen dragen,
Eventueel gesignaleerde aandachtspunten komen aan de
1. Leerlingen
en facilitaire accountmanagers per school benoemd en wor-
Afschrijvingen
orde in de managementletter, de uitkomst van de onderwijs-
2. Kwaliteit onderwijs
den de bovenschools directeuren in toenemende mate
Op basis van de realisatie 2014 en de actuele meerjaren
barometer en het accountantsverslag.
3. Personeel
door deze multidisciplinaire teams ondersteund.
4. Organisatie en Financiën
Bij het opstellen van de meerjarenbegroting per individuele
Daarnaast stelt DHS eens in de 2 à 3 jaar een uitgebreide
5. Gebouwen en activa
school worden de significante operationele en financiële
risicoanalyse op waarin alle mogelijke risico’s en de beheers
6. Rijksbekostiging
risico’s met betrekking tot de resultaatgebieden van de
investeringsplannen is de verwachting dat deze post in de komende jaren iets lager uit zal komen dan nu begroot. Huisvestingslasten
maatregelen worden beschreven. In 2010 is deze risico
In de herziene begroting is rekening gehouden met het
analyse met ondersteuning van een externe partij (VOSABB)
Voor elk van deze risicogebieden zijn er meerdere risicofacto-
vertrek van de Cor Emous, de doordecentralisatie van het
opgesteld. Eind 2013 is een nieuwe risicoanalyse opgesteld
ren en bijhorende beheersmaatregelen beschreven. Het voert
Ook onze accountant beoordeelt bij de interim-controle,
buitenonderhoud per 1-1-2015 en een taakstelling op het
door de controller van de organisatie. Deze rapportage is
te ver om in deze paragraaf de volledige risicoanalyse te
het opstellen van de onderwijsbarometer en de jaarrekening-
onderhoud van € 0,4 mln.
begin 2014 ter toetsing voorgelegd aan de accountant en
beschrijven. Daarom wordt volstaan met een samenvatting.
controle ons interne risicobeheersingssysteem en ook deze
Op basis van de realisatie 2014 en de actuele inzichten is
besproken in de auditcommissie van de RvT, de adviesgroep
De uitkomsten van de risicoanalyse 2014 is in onderstaande
input draagt bij tot een betere beheersing.
er geen reden om de uitgangspunten van de herziene
financiën van de GMR en de raad van toezicht en is vast
tabel samenvattend weergegeven:
Het geheel van werkzaamheden op het gebied van de risico-
begroting aan te passsen.
gesteld door het college van bestuur. Deze vastgestelde risicoanalyse is voor de komende twee
Overige lasten
à drie jaar de leidraad waarlangs het jaarlijkse verslag over
Binnen de realisatie 2013 was er sprake van een eenmalig
het risicobeheersings- en controlesysteem zal plaatsvinden.
voordeel van € 0,4 mln. en gecorrigeerd voor dat feit is de
Eventuele nieuwe risico’s en/of aanpassingen of verscher-
realisatie 2014 een fractie hoger.
pingen van de beheersmaatregelen bij bestaande risico’s
Ook hier zijn de kosten in de herziene begroting verlaagd
kunnen dan telkens worden toegelicht.
vanwege het vertrek van de Cor Emous. De overige lasten bestaan uit een grote hoeveelheid verschillende kosten
Ondanks deze verankering van het risicomanagement in
soorten die op alle 54 scholen voorkomen en binnen de
onze jaarlijkse Planning en Controlcyclus zal met enige
budgetverantwoordelijkheid van de individuele scholen
regelmaat (eens in de twee à drie jaar) een nieuwe risico
62
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
school bepaald en in de vaststellingsgesprekken van de meerjarenbegroting besproken en beoordeeld.
beheersing wordt door ons regelmatig besproken met de auditcommissie en raad van toezicht.
Risicogebied
DHS
1. Leerlingen
Gemiddeld
2. Kwaliteit onderwijs
Gemiddeld
Op grond van de boven beschreven werkzaamheden zijn wij
3. Personeel
Conclusie
Gemiddeld
van mening, dat wij in alle redelijkheid kunnen verklaren,
4. Organisatie en financiën
Positief
dat de interne risicobeheersing en controlesystemen naar
5. Gebouwen en activa
Positief
behoren hebben gewerkt in het verslagjaar en een redelijke
6. Rijksbekostiging Totaal
Gemiddeld tot negatief Gemiddeld tot positief
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
mate van zekerheid geven dat de financiële verslaggeving geen onjuistheden van materieel belang bevat.
63
10 | Continuïteitsparagraaf
Continuïteitsparagraaf | 10
Binnen het risicogebied onderkennen wij de volgende
Dit zijn de meer traditionele risicofactoren die vaak al worden
begrotingen maar zijn wel één van de belangrijkste oorzaken
mogelijke risicofactoren:
meegenomen in de accountantscontroles.
van de afnemende financiële middelen in de afgelopen en
▸▸ Ziekte, zwangerschaps-, bevallingsverlof en ouder-
Op basis van de risicoanalyse 2013 is het risicoprofiel van
Deze ontwikkelingen worden meegenomen in de meerjaren-
DHS vastgesteld op gemiddeld tot positief en de realisatie van 2014 en actuele inzichten geven geen aanleiding om dat profiel aan te passen.
komende jaren.
schapsverlof en vervanging
De overheid houdt ook de komende jaren vast aan het oplei-
In de afgelopen periode is de begrotingscyclus van de
▸▸ Leeftijdsopbouw van het personeel
scholen gestabiliseerd en verder geprofessionaliseerd en
Het risicoprofiel van een organisatie gaat niet direct over de
dingsniveau van de ouders als criterium voor het vaststellen
▸▸ Kwaliteit en deskundigheid personeel (incl. functiemix)
daarmee worden de uitkomsten van de schoolbegrotingen
werkelijke ontwikkelingen van de verschillende onderdelen
van de gewichtenleerlingen. Dit betekent dat DHS ook in de
▸▸ Procedures bij ontslag en arbeidsongeschiktheid
steeds betrouwbaarder.
maar veel meer over de wijze waarop de organisatie in staat
komende jaren rekening zal moeten houden met afnemende
▸▸ Beleid Arbeids Participatie Ouderen (BAPO)/duurzame
Een recente stap in een verdere versterking van P&C-cyclus
is om risico’s op die gebieden tijdig te onderkennen en daar
aantallen bekostigde achterstandsleerlingen en dus rijks
adequaat op te acteren.
inkomsten.
inzetbaarheid
van de scholen is de vorming van multidisciplinaire ondersteuningsteams voor de bovenschools directeuren en de
Op basis van haar risicoprofiel heeft DHS vastgesteld dat de
Ontwikkeling loonkosten, premies en nieuwe
schooldirecteuren.
bufferliquiditeit van DHS zich binnen een bandbreedte van
Kwaliteit onderwijs
CAO PO 2014 en 2015
In 2015 zal de organisatie van het bestuurskantoor worden
minimaal 5% en maximaal 10% mag bewegen met een
Ook de kwaliteit van het onderwijs is één van de interne
Met de investeringen op landelijk niveau (Actieplan Leer
aangepast enerzijds om een verdere professionalisering
meerjarig gemiddelde van 7,5%.
resultaatgebieden van DHS en daar spelen aspecten als het
kracht, Prestatiebox, professionalisering schoolleiders
van de bovenstaande aandachtsgebieden te realiseren en
oordeel van de Inspectie van het Onderwijs, Cito-scores
enzovoort) en op het niveau van DHS (inzet eigen vermo-
anderzijds om tot een noodzakelijke reductie van de
Leerlingen
maar ook onderwijsinnovatie en de sociaal-emotionele ont-
gen voor coaching en opleiding, centraal opleidingsplan
formatie te komen.
Het aantal (gewichten) leerlingen is één van de vijf resultaat-
wikkeling van leerlingen een rol.
Leren doen we samen) zijn er stappen gezet met betrek-
gebieden die DHS intern hanteert in de beoordeling van een
Daarbij zij opgemerkt dat eigenlijk de gehele organisatie en
king tot de deskundigheid en kwaliteit van het personeel.
Bij deze organisatie aanpassing zal ook de nieuwe functie
school en de schooldirectie.
al haar activiteiten en inzet van middelen er op zijn gericht
Ook in ons ambitiestatement dat in 2015 zal worden vast
inkoop en bijbehorende processen worden ingepast in de
Bovendien is het aantal leerlingen direct bepalend voor de
om de kwaliteit van het onderwijs aan de kinderen op een
gesteld, is veel aandacht voor de professionaliteit van onze
organisatie van het bestuurskantoor.
omvang van de rijksbekostiging en daarmee zijn fluctuaties
zo hoog mogelijk niveau te krijgen.
medewerkers.
Met de definitieve uitwerking van dit onderdeel zal DHS dan
In het voorjaar heeft DHS gedurende een korte periode geen
Ook op het gebied van bijvoorbeeld vermindering ziekte
tevens is er dan voldoende kennis en kwaliteit om onze pro-
in het aantal leerlingen een potentieel financieel risico voor de organisatie.
volledig aan de actuele aanbestedingswetgeving voldoen en (zeer) zwakke scholen gehad, vlak na de zomer werd één
verzuim en professionalisering van de gesprekkencyclus
cessen op inkoopgebied tijdig aan te passen aan wijzigingen
In de afgelopen jaren is geïnvesteerd in onder andere mar-
van onze scholen door de inspectie beoordeeld als zwak, en
zijn in de afgelopen jaren stappen vooruit gezet.
in wet- en regelgeving rondom inkoop en aanbestedingen.
keting en communicatie, marketingrapportages, meerjaren-
dat is ultimo 2014 en voorjaar 2015 nog steeds de stand
In de CAO 2014 is duidelijkheid gekomen over de toekomst
prognoses van de aantallen (gewichten)leerlingen per
van zaken.
van de BAPO-regeling die feitelijk is afgeschaft en is vervan-
Gebouwen en activa
school en de rechtmatigheid van het vaststellen van de leer-
gen door een overgangsregeling voor bestaande gevallen
Binnen dit aandachtsgebied is de afgelopen jaren aandacht
linggewichten op basis van het opleidingsniveau van de
De ‘onderwijskwaliteit’ was en is één van de speerpunten
en een nieuwe regeling duurzame inzetbaarheid.
besteed aan de verbetering van de meerjareninvesterings-
ouders.
van DHS.
Op dit moment zijn de effecten van de nieuwe regeling
plannen en de processen voor nieuwbouwprojecten.
In de afgelopen jaren is er een intern toezichtkader ontwikkeld
duurzame inzetbaarheid op de formatie van DHS nog niet
Ook is er een nieuwe meerjarenonderhoudsplanning (MOP)
Het inzicht in de toekomstige meerjarige ontwikkeling van
en vastgesteld op basis waarvan de ontwikkelingen op het
helder. Pas bij de start van het nieuwe schooljaar zullen
opgesteld waarbij rekening is gehouden met de doordecen-
de leerlingaantallen per school was en is dan ook verbeterd.
gebied van de onderwijskwaliteit eerder kunnen worden gede-
deze maatregelen daadwerkelijk operationeel worden
tralisatie van het buitenonderhoud per 1-1-2015.
Desondanks was er per 1-10-2014 een afname van het aan-
tecteerd en de juiste maatregelen kunnen worden genomen.
ingevoerd.
tal leerlingen die zich pas laat in het jaar aftekende en in de
Ook neemt DHS deel aan de pilot zelfevaluatie van de
Uitgangspunt is dat het geheel van maatregelen van de
Per 1 januari 2015 wordt het buitenonderhoud aan de school-
begroting 2014 niet was voorzien.
Inspectie van het Onderwijs.
CAO (duurzame inzetbaarheid, 40-urige werkweek, minder
gebouwen vanuit de gemeenten door gedecentraliseerd
Naar aanleiding van deze ontwikkeling zijn de procedures
De beheersbaarheid van de onderwijskwaliteit is in de
opleidingsuren) niet tot een formatie uitbreiding mag leiden.
naar de schoolbesturen. Vanaf dat moment krijgt DHS extra
rondom de maandelijkse prognoses van de scholen aange-
afgelopen jaren dan ook verbeterd en er is sprake van een
scherpt.
gemiddeld risico.
Het aantal gewichtenleerlingen (achterstandsleerlingen)
Personeel
wordt sinds 2008 bepaald aan de hand van het opleidings niveau van de ouders. Door een stijging van het gemiddeld opleidingsniveau van de ouders neemt de omvang van het
personeelsbeleid enz.) loonkosten ongeveer 80-85% van de
▸▸ Begrotings- en budgetteringscyclus
Op basis van de ontwikkelingen wordt het risicogebied
aantal bekostigde achterstandsleerlingen de laatste jaren
totale kosten en daardoor kunnen “personele risico’s” in
▸▸ Managementinformatie
gebouwen en activa als positief beoordeeld.
met gemiddeld 6% per jaar af en ook op 1-10-2014 was er
potentie een groot financieel effect hebben.
het buitenonderhoud.
Dit risicogebied omvat de volgende risicofactoren:
De voorbereidingen op deze stelselwijziging zijn binnen DHS
▸▸ Kwaliteit en deskundigheid bestuurskantoor
nagenoeg afgerond en er worden bij deze overgang geen
Binnen het primair onderwijs vormen de directe (salarissen
▸▸ Kwaliteit en deskundigheid schooldirecteuren
problemen verwacht.
en sociale lasten) en indirecte (kosten opleiding, studie,
▸▸ Vertaling van beleidsplannen
een vermindering van 8%.
64
lumpsumbekostiging en is zij zelf ook verantwoordelijk voor
Organisatie en financiën
▸▸ Managementstatuut ▸▸ Administratieve organisatie en Interne Controle
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
65
10 | Continuïteitsparagraaf
Rijksbekostiging
Personeel achter op de daadwerkelijke ontwikkeling van
De meerjarige ontwikkeling van de rijksbekostiging is voor
lonen en prijzen.
een groot deel afhankelijk van de ontwikkeling van het aantal leerlingen en de gemiddelde leeftijd van het personeel.
Per 1-8-2014 is Passend Onderwijs van start gegaan en dat
Dit zijn reguliere risicogebieden die hiervoor al uitgebreid
heeft geleid tot een aanzienlijke wijziging in de toekenning
aan de orde zijn geweest.
van middelen voor kinderen met een zorgbekostiging. Waar
In deze paragraaf wordt vooral ingegaan op de fluctuaties in
deze in het verleden nagenoeg rechtstreeks door het minis-
de bekostiging die veroorzaakt worden door politieke besluit
terie van OCW aan DHS werden toegekend loopt dit nu via
vorming over of onvolledige indexering van gestegen lonen
de regionale samenwerkingsverbanden. Een extra schakel in
en prijzen.
de bekostiging die zeker in de opstartfase leidt tot onzeker-
In de afgelopen jaren is gebleken dat vooral deze punten
heid over omvang van de bekostiging.
hoogst onvoorspelbaar zijn en gedurende de realisatie van
Ook in 2015 en 2016 vinden er, vooral bij het (V)SO, nog
een begrotingsjaar nog sterk kunnen fluctueren in omvang.
een aantal ingrijpende wijzigingen plaats in de berekening
Zo kwam er in december 2013 vrij onverwachts € 3,4 mln.
en toewijzing van deze bekostigingen.
aan extra middelen beschikbaar uit het Nationaal Onderwijs akkoord en het begrotingsakkoord 2014.
Dit alles maakt de ontwikkeling van de rijksbekostiging de
Ook in 2014 en begin 2015 werden de schoolbesturen
meest onzekere factor bij het opstellen van een goed meer-
geconfronteerd met onverwachte aanpassingen van de rijks-
jarenbeleid.
bekostiging op basis van het bestuursakkoord die deels ook
In de realisatie worden de ontwikkelingen van de rijksbekos-
voor het beëindigde jaar 2014 golden.
tiging en overige bekostigingen bijna op dagbasis gevolgd
Dit soort onverwachte aanpassingen zijn vooral uitkomsten
en daarbij wordt gebruik gemaakt van de contacten bij en
van politieke besluitvorming en worden vaak op een zodanig
informatie van de PO-Raad, de verschillende websites en de
korte termijn bekend dat dit op geen enkele wijze kan worden
beschikkingen zoals die door het ministerie worden afgege-
meegenomen in de reguliere meerjarenbegrotingcyclus.
ven. Op basis van deze informatie heeft de organisatie inzicht in de laatste ontwikkelingen en voornemens en kan
Een goede en transparante meerjarenbegroting is misschien
zij desgewenst bij sturen.
wel het belangrijkste risico-beheersingsinstrument dat een schoolbestuur in kan zetten bij haar risicomanagement. De mate (naast inhoudelijke overwegingen) bepaald door de
B3 Rapportage van het toezichthoudend orgaan
verwachte baten en lasten.
De rapportage van het toezichthoudend orgaan bevat de
keuzes die in de MJB worden gemaakt worden in belangrijke
Op basis van de ervaringen van de afgelopen jaren kunnen
voorgeschreven onderdelen en is opgenomen in hoofdstuk 9,
we vaststellen dat een groot deel van de afwijkingen ten
Raad van toezicht.
opzichte van de vastgestelde meerjarenbegroting worden veroorzaakt door tussentijdse mutaties in de rijksbekostiging. Naast de al hiervoor genoemde extra middelen uit het NOA, begrotingsakkoord 2014 en bestuursakkoord kan dan ook worden gedacht aan de extra middelen voor de Prestatiebox (medio 2012 ‘onverwachts’ toegekend) en Professionalisering schoolleiders (april 2013). De definitieve omvang van de personele bekostiging van een schooljaar is pas in oktober/november van het jaar (dus 2 à 3 maanden na afloop van dat schooljaar) bekend en dat draagt bij aan de onzekerheid. De toegekende indexering van de rijksbekostiging liep in de afgelopen jaren en ook in 2014 bij zowel Materieel als
66
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
67
Balans Activa
(na resultaatbestemming)
Realisatie per 31-12-14
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie per 31-12-13
1.2
Materiële vaste activa
11.852.800
11.181.000
11.154.500
10.722.486
1.5
Vorderingen
11.826.185
12.900.000
11.979.000
14.763.916
1.7
Liquide middelen
14.183.996
10.429.000
11.829.997
17.251.504
37.862.982
34.510.000
34.963.497
42.737.906
Totaal activa
Passiva 2.1
Eigen Vermogen
2.2
Voorzieningen
2.4
Kortlopende schulden Totaal passiva
Per 31-12-14
Begroting 2014
Begroting 2015
Per 31-12-13
21.001.992
20.260.000
18.058.497
4.526.343
1.500.000
3.905.000
25.669.229 3.608.324
12.334.647
12.750.000
13.000.000
13.460.353
37.862.982
34.510.000
34.963.497
42.737.906
Deel 2 Jaarrekening 2014
68
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
69
Staat van baten en lasten Baten
Realisatie 2014
Begroting 2014
Kasstroomoverzicht Begroting 2015
Realisatie 2013
3.1
Rijksbijdragen
98.903.846
97.115.000
96.898.179
102.125.105
3.2
Overige overheidsbijdragen en subsidies
8.674.945
7.200.000
8.241.000
7.970.470
3.5
Overige baten
4.979.738
4.740.000
4.805.000
5.653.304
Totaal baten
112.558.528
109.055.000
109.944.179
115.748.880
Kasstroom uit operationele activiteiten
31-12-14
Saldo baten en lasten
-4.756.847
2.110.540
2.025.019
2.185.208
918.019
1.035.794
–
–
2.937.731
-3.513.300
Aanpassing voor: Afschrijvingen Mutaties voorzieningen
Lasten 4.1
Personeelslasten
4.2
Afschrijvingen
4.3
Huisvestingslasten
4.4
Realisatie 2014 96.362.762
Begroting 2014 91.067.000
Begroting 2015
Realisatie 2013
92.303.290
93.875.736
Veranderingen in vlottende middelen: Voorraden
2.025.019
2.100.000
2.326.000
2.185.208
Vorderingen
10.180.375
9.458.000
10.075.000
9.515.327
Schulden
Overige lasten
8.747.220
8.677.000
8.361.000
8.062.068
Totaal lasten
117.315.375
111.302.000
113.065.290
113.638.339
-4.756.847
-2.247.000
-3.121.111
2.110.540
89.609
200.000
125.000
191.800
-4.667.238
-2.047.000
-2.996.111
2.302.340
Saldo baten en lasten
-1.125.706
1.223.562
Totaal kasstroom uit bedrijfsoperaties
-1.784
3.041.804
Ontvangen interest
91.360
192.747
Betaalde interest
-1.751
-947
Buitengewoon resultaat 5
Financiële baten en lasten Totaal resultaat
In de tabellen zijn soms afrondingsverschillen zichtbaar.
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten
– 191.800
87.825
3.233.604 31-12-13
-3.282.544
-2.701.143
127.211
139.354
Investeringen in immateriële vaste activa
–
–
Desinvesteringen in immateriële vaste activa
–
–
Investeringen in deelnemingen en/of samenwerkingsverbanden
–
–
Mutaties leningen
–
–
Overige investeringen in financiële vaste activa
–
-9.163
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-3.155.333
-2.570.952
Mutatie liquide middelen
-3.067.508
662.652
Desinvesteringen in materiële vaste activa
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
– 89.609
31-12-14
Investeringen in materiële vaste activa
70
31-12-13
Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de ontwikkelingen
besteding van de liquide middelen maar is voor niet finan
van de post liquide middelen vanaf 31-12-2013 tot en
cieel-administratief geschoolde lezers niet altijd eenvoudig
met 31-12-2014. In die periode is de post liquide middelen
te lezen.
van DHS met € 3.067.508 afgenomen tot een bedrag van
Een uitgebreide toelichting op de verschillende posten van
€ 14.183.996 per ultimo 2014.
het overzicht is hier niet nodig omdat zij hierna in de jaar
Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de herkomst en
rekening worden toegelicht.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
71
Waardering van de activa en passiva
Waarderingsgrondslagen en grondslagen voor de resultaatbepaling Algemeen
menten die in de balans zijn opgenomen, zoals vorderingen,
In januari 2010 is begonnen met het activeren en afschrijven
verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het
De Regeling jaarverslaggeving onderwijs is van toepassing.
liquide middelen, langlopende en kortlopende schulden.
van meubilair, OLP en ICT.
verleden; waarvan een betrouwbare schatting kan worden
Bij het opstellen van de jaarrekening zijn de wettelijke voor-
De reële waarde van de meeste in de balans verantwoorde
schriften betreffende de jaarrekening van het Burgerlijk
financiële instrumenten, waaronder vorderingen, liquide
De materiële activa die is aangeschaft vóór 1 januari 2010
die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Indien
Wetboek, titel 9, boek 2 en de Richtlijnen Jaarverslaggeving
middelen en kortlopende schulden, benadert de boekwaarde
wordt jaarlijks (tot het einde van de afschrijvingstermijn)
(een deel van) de uitgaven die noodzakelijk zijn om een
(RJ) toegepast, met in het bijzonder de richtlijn 660 voor
ervan. Daarom zijn deze financiële instrumenten in de balans
afgeschreven waarbij tegelijkertijd eenzelfde bedrag uit
voorziening af te wikkelen waarschijnlijk geheel of gedeelte-
onderwijsinstellingen.
opgenomen tegen nominale waarde. De vorderingen uit
de bestemmingsreserve eerste waardering activa via de
lijk door een derde worden vergoed bij afwikkeling van de
De grondslagen die worden toegepast voor de waardering
hoofde van debiteuren hebben hoofdzakelijk betrekking op
resultaatverdeling ten gunste van de algemene reserve
voorziening, wordt de vergoeding als afzonderlijk actief
van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd
kortlopende vorderingen op de Gemeente en het Rijk. Als
publiek wordt gebracht.
gepresenteerd. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen
op historische kosten. De grondslagen voor de waardering
gevolg hiervan is het rente- en kredietrisico dat de stichting
Op deze investeringen wordt afgeschreven volgens de
de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting
van activa en passiva evenals voor de resultaatbepaling zijn
loopt als laag aan te merken.
lineaire methode zonder restwaarde.
noodzakelijk zijn om de verplichtingen en verliezen af te
Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteits
Materiële vaste activa
veronderstelling.
De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen
Bijzondere waardeverminderingen of vervreemding van vaste activa
kostprijs, verminderd met cumulatieve afschrijvingen en
Vaste activa met een lange levensduur dienen te worden
gedurende het verslagjaar niet gewijzigd.
Gebruik van schattingen
gemaakt; en het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van
wikkelen. Bepaling van de contante waarde van de personele voorzieningen is achterwege gelaten vanwege de algemeen beperkte looptijd. Voor een nadere toelichting op de voorzieningen wordt verwezen naar paragraaf 2.2.
cumulatieve bijzondere waardevermindering verliezen.
beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer
De opstelling van de jaarrekening vereist dat het manage-
De kostprijs van de materiële vaste activa bestaat uit de
wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen
Nederlandse pensioenregelingen
ment zich oordelen vormt en schattingen en veronderstel
verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De lineaire afschrijvingen
vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugver-
Uitgangspunt is dat de in de verslagperiode te verwerken
lingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van
vinden plaats op basis van de verwachte economische
diend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa
pensioenlast gelijk is aan de over die periode aan het pen
grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en
levensduur en de eventuele restwaarde.
die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van
sioenfonds (ABP) verschuldigde pensioenpremies. Voor
een actief te vergelijken met de geschatte contante waarde
zover de verschuldigde premies op balansdatum nog niet
verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen.
De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd:
van de toekomstige netto kasstromen die het actief naar
zijn voldaan, wordt hiervoor een verplichting opgenomen.
De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden
a. OLP (onderwijsleerpakket)
verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van
Als de op balansdatum reeds betaalde premies de verschul-
voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen
b. Meubilair
20 jaar
een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van
digde premies overtreffen, wordt een overlopende actiefpost
worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt
c. Bureaustoelen
10 jaar
de toekomstige kasstromen, worden bijzondere waarde
opgenomen voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door
herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening
d. ICT apparatuur
5 jaar
verminderingen verantwoord voor het verschil tussen de
het fonds of van verrekening met in de toekomst verschul-
gevolgen heeft.
e. ICT bekabeling
15 jaar
boekwaarde en de realiseerbare waarde.
digde premies. Verder wordt op balansdatum een voorziening
opgenomen voor bestaande additionele verplichtingen ten
Kasstroomoverzicht
f. Gymzaal inrichting
8 jaar
10-20 jaar
g. Speellokaal inrichting
8 jaar
Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de
Vorderingen opzichte van het fonds en de werknemers, indien het waarDe vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde
schijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichtingen
indirecte methode.
Op de beginbalans van 2010 is aan de activazijde per saldo
onder aftrek van eventuele voorzieningen van oninbaarheid.
een uitstroom van middelen zal plaatsvinden en de omvang
Financiële instrumenten
de boekwaarde van alle activa, aangeschaft voor 1 januari
Voorzieningen
van de verplichtingen betrouwbaar kan worden geschat. Het
2010, opgenomen met als tegenwaarde aan de passiva zijde
De stichting maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik
van de balans het eigen vermogen (bestemmingsreserve
Een voorziening wordt in de balans opgenomen wanneer
beoordeeld aan de hand van de uitvoeringsovereenkomst met
van financiële instrumenten. Het betreft financiële instru-
eerste waardering activa) van eenzelfde omvang.
er sprake is van: een in rechte afdwingbare of feitelijke
het fonds, de pensioenovereenkomst met de werknemers en
72
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
al dan niet bestaan van additionele verplichtingen wordt
73
Analyse van de balans andere (expliciete of impliciete) toezeggingen aan de werk-
Binnen het speelveld van het primair onderwijs (PO-Raad,
van 35% maar nog ruim boven de begroting 2014 en op een
nemers. De voorziening wordt gewaardeerd tegen de beste
schoolbesturen, het ministerie van OCW en de afdeling
vergelijkbaar niveau met de uitkomst 2012.
schatting van de contante waarde van de bedragen die
Rekenschap van de Inspectie van het Onderwijs) is er brede
In de komende jaren zet DHS een deel van haar vermogen
noodzakelijk zijn om de verplichtingen op balansdatum af te
consensus over de beoordeling van het financieel beleid van
in voor de verbetering en innovatie van het onderwijs en
wikkelen. Voor een op balansdatum bestaand overschot bij
onderwijsinstellingen. Basis voor de beoordelingen vormen
een gefaseerde afbouw van de formatie. Deze inzet van het
het pensioenfonds wordt een vordering opgenomen als de
kengetallen met signaleringsgrenzen. Het gaat daarbij om
vermogen zal leiden tot een afname van de kapitalisatie
organisatie de beschikkingsmacht heeft over dit overschot,
de kengetallen Kapitalisatiegraad, Solvabiliteit, Liquiditeit
graad in de komende jaren.
het waarschijnlijk is dat het overschot naar de organisatie
(current ratio) en Rentabiliteit.
zal toevloeien en de vordering betrouwbaar kan worden
Daarnaast zijn alle belanghebbende het er over eens dat
Liquiditeit
vastgesteld.
een adequate planning en controlcyclus incl. beleidsrijke
Definitie: De verhouding tussen de vlottende activa (som
meerjarenbegroting en risicoanalyse van wezenlijk belang
van liquide middelen en vorderingen) en de kortlopende
is voor de financiële stabiliteit van een schoolbestuur.
schulden.
Schulden De schulden zijn opgenomen tegen nominale waarde.
De PO-Raad heeft een standaardmethodiek ontworpen
waarmee schoolbesturen de kengetallen en hun financiële
Rijksbijdragen en overige overheidsbijdragen
positie inclusief (genormeerde) kapitaalsbehoefte kunnen
Liquiditeit
Uitkomst
vaststellen. In dit verslag past DHS deze methodiek toe.
Uitkomst 2012
2,3
Uitkomst 2013
2,4
de bekostiging worden, in het jaar waarop de toekenning
De kengetallen
Uitkomst 2014
2,1
betrekking heeft, volledig verwerkt als baten in de staat
Kapitalisatiegraad
Begroting 2014
1,8
van baten en lasten. Indien deze opbrengsten betrekking
Definitie: De kapitalisatiegraad is het balanstotaal gedeeld
Begroting 2015
1,8
hebben op een specifiek doel, dan worden deze naar rato
door de totale baten van de staat van baten en lasten (incl.
van de verrichte werkzaamheden als baten verantwoord.
de financiële baten).
Rijksbijdragen en overige overheidsbijdragen uit hoofde van
Signaleringsgrens > 1–1,5 Het kengetal liquiditeit geeft aan in welke mate de organisa-
Bepaling van het exploitatiesaldo
Kapitalisatiegraad
Het exploitatieresultaat wordt ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Bij de bepaling van het resultaat wordt onder andere rekening gehouden met het voorzichtigheidsprincipe, het matching principe en het realisatieprincipe.
Uitkomst
Uitkomst 2012
33,5%
Uitkomst 2013
36,9%
Uitkomst 2014
33,6%
Begroting 2014
31,6%
Begroting 2015
31,8%
tie aan haar korte termijnverplichtingen kan voldoen; met een uitkomst 2014 van 2,1 is de liquiditeit van DHS, ook gezien de signaleringsgrens van 1-1,5 gezond te noemen. Ook de liquiditeit zal in de komende jaren afnemen door de gerichte inzet van ons eigen vermogen.
Signaleringsgrens grote besturen > 35% Door de incidentele baten uit december 2013 was de kapitalisatiegraad 2013 boven de signaleringsgrens van 35% uitgekomen. In het verslag 2013 is al aangegeven dat deze overschrijding naar verwachting eenmalig zou zijn. In de realisatie 2014 is de kapitalisatiegraad afgenomen tot 33,6% en komt daarmee weer onder de signaleringsgrens
74
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
75
Solvabiliteit
De rentabiliteit 2014 ligt met een uitkomst van -/- 4,1%
Definitie: Eigen vermogen en voorzieningen gedeeld door
weliswaar onder de signaleringsgrens, maar dat is gezien
het totale vermogen (balanstotaal)
de ontwikkeling van de andere kengetallen geen verontrus-
Bedrag x 1,0 mln Normatieve kapitalisatiegraad
tende ontwikkeling. Solvabiliteit
Uitkomst
Uitkomst 2012
68,0%
Uitkomst 2013
68,5%
Uitkomst 2014
67,4%
Begroting 2014
63,0%
Begroting 2015
63,0%
Realisatie 2014
Feitelijk is een negatieve rentabiliteit de enige mogelijkheid om het eigen vermogen van DHS in te zetten voor innovatie van het onderwijs en de gefaseerde afbouw van de formatie. Beide zijn belangrijke beleidskeuzes, die DHS heeft gemaakt in haar meerjarenbeleid en die ook tot uiting komen in onze meerjarenbegroting 2015-2018. Uiteraard is en blijft het van groot belang om alle interne
Signaleringsgrens < 30%
Kapitalisatiegraad
Bufferliquiditeit 10% Bufferliquiditeit 7,5%
Bufferliquiditeit 5%
Bedrag
In %
Bedrag
In %
Bedrag
In %
Bedrag
In %
Spaarliquiditeit
13,70
12,2%
13,70
12,2%
13,70
12,2%
13,70
12,2%
Transactieliquiditeit
12,33
10,9%
12,33
10,9%
12,33
10,9%
12,33
10,9%
Bufferliquiditeit
11,83
10,5%
11,26
10,0%
8,45
7,5%
5,63
5,0%
Totaal
37,86
33,6%
37,30
33,1%
34,48
30,6%
31,66
28,1%
Vrij besteedbaar vermogen
0,6
3,4
6,2
en externe ontwikkelingen doorlopend te volgen en daar De solvabiliteitsratio van DHS is stabiel en ligt ruim boven
waar nodig ook in de komende jaren tijdig bij te sturen in de
In de bovenstaande tabel wordt op basis van de gerealiseerde
De bufferliquiditeit wordt aangehouden om de toekomstige
de ondergrens van 30%. Dat is te verklaren uit het feit dat
realisatie.
kapitalisatiegraad 2014 en de normatieve kapitalisatiegraad
risico’s op personeel, onderwijskwaliteit, leerlingen, financiën
er bij DHS alleen sprake is van kort vreemd vermogen
bij verschillende percentages bufferliquiditeit het vrij
en gebouwen op te vangen. De omvang van de genormeerde
besteedbare vermogen berekend.
bufferliquiditeit is direct afhankelijk van het risicoprofiel van
fonds) en niet van lang vreemd vermogen (bijv. leningen bij
Normatieve kapitalisatiegraad en vrije bestedingsruimte
een financiële instelling).
Zowel de Commissie-Don en de PO-Raad als de afdeling
Op basis van haar risico analyse heeft DHS in 2014 vast
Het bedrag aan vreemd vermogen is dan ook relatief laag
Rekenschap van de Inspectie van het Onderwijs geven aan
gesteld dat de bufferliquiditeit zich beweegt tussen de 5%
In de begroting 2015 is op basis van ons beleid op het
en de solvabiliteitspositie is gezond te noemen. Gezien de
dat de signaleringsgrens van de kapitalisatiegraad van 35%
en 10% met een meerjarig gemiddelde van 7,5%. In de
gebied van de versterking van de onderwijskwaliteit en een
financieringsstructuur van DHS zal dat ook de komende
een landelijk gemiddelde is en dat er bedrijfsspecifieke
realisatie 2014 ligt de bufferliquiditeit met een uitkomst
gefaseerde afbouw van de formatie een tekort van € 3,0 mln.
jaren zo blijven.
redenen kunnen zijn om een hogere of juist lagere norma-
van 10,5% nog iets boven onze bovengrens van 10%.
begroot. Hiermee wordt een deel van het vrij beschikbare
(schulden aan leveranciers, belastingdienst en pensioen-
de organisatie.
tieve kapitalisatiegraad aan te houden. Het verschil tussen Rentabiliteit
Rentabiliteit
Uitkomst
UitkomstExploitatieresultaat 2012 Definitie: gedeeld door de 1,1% totale baten. Uitkomst 2013
2,0%
Uitkomst 2014
-4,1%
Begroting 2014
-1,9%
Begroting 2015
-2,7%
vermogen ingezet om deze beleidskeuzes te realiseren.
de bedrijfsspecifieke normatieve kapitalisatiegraad en de
Voor de berekening van de spaarliquiditeit is de vervangings-
werkelijke kapitalisatiegraad van de organisatie geeft aan of
waarde van de materiële vaste activa per 31 december
Bij het opstellen van de meerjarenbegroting 2016-2019 zal
er sprake is van een ‘vrije bestedingsruimte’ van het eigen
2014 berekend en vastgesteld op € 24,9 mln. Van dat
op basis van de actuele inzichten worden vastgesteld hoe
vermogen.
bedrag moet conform de uitgangspunten 55% = € 13,7 mln.
de beschikbare middelen het best kunnen worden ingezet.
De normatieve kapitaalsbehoefte respectievelijk bestedings
als spaarliquiditeit worden aangehouden. Dit is voor grote
Het ligt daarbij voor de hand dat de middelen worden ingezet
ruimte van DHS is bepaald conform de uitgangspunten van
besturen zoals DHS toegestaan, omdat nooit alle activa
voor:
de door de PO-Raad ontwikkelde methodiek.
gelijktijdig worden vervangen.
▸▸ het realiseren van de doelen uit ons nieuwe ambitie
De transactieliquiditeit is gelijk aan het bedrag van de kort-
▸▸ interne mobiliteit van het personeel
lopende schulden van de balans per 31 december 2014 ad
▸▸ een fasering in de noodzakelijke reductie van de formatie
statement dat in de loop van 2015 wordt afgerond
Signaleringsgrens 0-5% en meerjarig gemiddeld 3%
€ 12,33 mln.
76
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
77
Toelichting op de onderscheiden posten van de balans 1.2 Materiële vaste activa Aanschafprijs
Afschrijving cumulatief 1-1-2014
1-1-2014 1.2.1
Gebouwen en terreinen
1.2.2
Inventaris en apparatuur
1.2.3
Andere vaste bedrijfsmiddelen
1.2.4 1.2.5
Boekwaarde
Investeringen
Desinvesteringen
Afschrijvingen
Aanschafprijs
1-1-2014
2014
2014
2014
31-12-2014
Afschrijving cumulatief 31-12-2014
Boekwaarde 31-12-2014
–
–
–
–
–
–
–
–
–
17.134.647
10.371.200
6.763.446
2.168.487
132.577
1.089.024
17.792.617
10.082.284
7.710.332
9.608.325
5.649.286
3.959.040
1.114.057
-5.366
935.995
10.092.043
5.949.575
4.142.468
In uitvoering en vooruitbetalingen
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Niet aan het proces dienstbare materiele vaste activa
–
–
–
–
–
–
–
–
–
26.742.972
16.020.486
10.722.486
3.282.544
127.211
2.025.019
27.884.659
16.031.859
11.852.800
Materiële vaste activa
1.2.2 Inventaris en apparatuur Onder inventaris en apparatuur vallen investeringen in meubilair en ICT.
1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen Onder andere vaste bedrijfsmiddelen vallen investeringen in onderwijsleerpakketten (OLP). Van de desinvesteringen bedroeg de aanschafwaarde € 2.140.857 en de cumulatieve afschrijving € 2.013.646.
78
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
79
1.5 Vorderingen Vorderingen 1.5.1
Debiteuren
1.5.2
Per 31-12-2014
Per 31-12-2013
991.929
1.105.129
OCW/LNV
4.884.691
4.356.283
5.474.881
7.991.896
114.794
904.807
1.5.6
Overige overheden
1.5.7
Overige vorderingen
1.5.8
Overlopende activa
1.5.9
Af: Voorzieningen wegens oninbaarheid Vorderingen
629.257
777.576
-269.368
-371.775
11.826.185
14.763.916
Uitsplitsing 1.5.7.1
Personeel
1.5.7.2
Overige
11.244
11.649
€ 0,28 mln., de betaling van vorderingen inzake IB-ers ad
voor 2015 en verder ad € 0,17 mln. De daling ten opzichte
€ 0,03 mln. en de betaling van het Vervangingsfonds ad
van 2013 bedraagt € 0,15 mln. en wordt veroorzaakt door
€ 0,07 mln..
een daling in de te vorderen rente ad € 0,10 mln., een
Onder de post overige vorderingen is ook opgenomen de
daling in de vooruitbetaalde licentiekosten ad € 0,02 mln.
tussenrekening herverdeling lumpsum ten behoeve van toe-
en een daling in de kosten die ten laste van subsidies
kenning van knelpunten en/of interne groei aan de scholen
gebracht kunnen worden in 2015 ad € 0,04 mln..
ad € 0,07 mln..
1.5.9 Voorziening wegens oninbaarheid 1.5.8 Overlopende activa
Deze voorziening heeft betrekking op de (mogelijk) niet
Onder de overlopende activa zijn in het bijzonder begrepen
vergoede kosten van door DHS gedeclareerde nieuwbouw-
de nog in 2015 te ontvangen rente 2014 ad € 0,09 mln.,
projecten ad € 0,2 mln. en een voorziening met betrekking
kosten die ten laste van subsidies gebracht kunnen worden
tot een claim inzake stormschade ad € 0,07mln..
in 2015 ad € 0,10 mln. en vooruitbetaalde licentiekosten
103.550
893.158
Overige vorderingen
114.794
904.807
1.5.8.1
Vooruitbetaalde kosten
629.257
771.970
1.5.8.3
Overige overlopende activa
–
5.606
629.257
777.576
371.775
644.408
1.7.1
Kasmiddelen
–
-50.725
1.7.2
Tegoeden op bank- en girorekeningen
269.368
52.842
1.7.3
Deposito's
1.7.4
Overige liquide middelen
Overlopende activa 1.5.9.1
Stand per 1-1
1.5.9.2
Onttrekking
1.5.9.3
Dotatie
1.5.9.4
Vrijval
-371.775
-274.750
Af: Voorzieningen wegens oninbaarheid
269.368
371.775
1.7 Liquide middelen Liquide middelen
Totaal liquide middelen
Per 31-12-2014
Per 31-12-2013
226
98
14.183.770
17.251.405
–
–
–
–
14.183.996
17.251.504
1.5.1 Debiteuren
post overige overheden is met € 2,52 mln. afgenomen door
1.7.2 Tegoeden op bank- en girorekeningen
van betalingen worden op spaarrekeningen weggezet bij
Onder de post debiteuren zijn alle partijen opgenomen met
een actiever debiteurenbeheer. Een daling van € 2.1 mln.
Sinds 2008 wordt door DHS een Treasurybeleid gevoerd.
de ING Bank en de Rabobank, waardoor er rente-inkomsten
uitzondering van de gemeentelijke instellingen en het
wordt veroorzaakt door een gedeclareerd en betaald nieuw-
Gelden die niet op korte termijn nodig zijn voor het verrichten
gegenereerd kunnen worden.
Ministerie van OCW. De vordering per ultimo 2014 is € 0,11
bouwproject, een daling van € 0,91 mln. wordt veroorzaakt
mln. lager dan in 2013.
door gedeclareerde en betaalde overige kosten bij de Gemeente Den Haag afd. OCW/VG, een stijging van € 0,2
1.5.2 Ministerie van OCW
mln. wordt veroorzaakt door een stijging van de vordering
Onder de post Ministerie van OCW zijn opgenomen de
op de Gemeente Den Haag inzake verhuur. Binnensport en
vorderingen met betrekking tot de beschikkingen vallende
klokurenvergoeding en een stijging van € 0,18 mln. inzake
onder de lumpsum financiering waarvan de gelden nog niet
nog te declareren naar de Gemeente Den Haag inzake
in zijn geheel zijn ontvangen. De vordering per ultimo 2014
asbestprojecten.
is € 0,53 mln. hoger dan in 2013. Dit heeft voornamelijk te maken met de opname van 5/12 deel van de bekostiging
1.5.7 Overige vorderingen
ontvangen in februari 2015 welk deel betrekking heeft op
De post overige vorderingen wordt voornamelijk gevormd
2014 ad € 0,65 mln..
door nog te ontvangsten inkomsten ten bedrage van € 0,03 mln. en overige vordering ten bedrage van € 0,07 mln. De
1.5.6 Overige overheden
overige vorderingen zijn ten opzichte van 2013 gedaald met
Onder deze post zijn vorderingen opgenomen op de
€ 0,79 mln. als gevolg van de betaling van de vordering op
Gemeente Den Haag, Vastgoed OCW in verband met gede-
de Belastingdienst inzake WAO/WIA 2013 ad € 0,37 mln.,
clareerde en nog te declareren huisvestingsprojecten. De
de betaling van WSNS inzake grensverkeer 2012/2013 ad
80
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
81
In de onderstaande overzichten van het eigen vermogen wordt ook de resultaatbestemming 2014 zichtbaar en daarom hebben
De Bestemmingsreserve eerste waardering activa is als volgt te specificeren:
deze tabellen een afwijkende opbouw en starten zij met de stand van de reserves per 1-1-2014.
Eigen vermogen 2.1.6.N
2.1 Eigen vermogen Eigen vermogen 2.1.1
Algemene reserve publiek
2.1.1
Algemene reserve privaat
2.1.1
Bestemmingsreserve eerste
Stand per 01-01-2014
Herwaarderingsreserve OLP Herwaarderingsreserve Meubilair
Stand per 01-01-2014
Resultaat
20.399.986
Overige mutaties
-3.539.383
1.473.041
817.984
-356.986
460.998
-360.449
2.004.813
–
–
–
3.764
-3.764
–
Herwaarderingsreserve OLP ICT-bekabeling
186.680
-46.250
140.430
Herwaarderingsreserve inrichting gymzalen
6.487
-3.495
2.992
50.329
-675
49.654
3.430.506
-771.619
2.658.887
Herwaarderingsreserve OLP ICT-hardware
18.333.644
7.473
7.473
3.430.506
-771.619
2.658.887
2.1.2
Bestemmingsreserve (publiek)
1.836.749
-363.708
-1.473.041
–
2.1.3
Bestemmingsreserve (privaat)
1.989
–
–
1.989
25.669.229
-4.667.237
–
21.001.992
Stand per 31-12-2014
2.365.262
Herwaarderingsreserve Arbostoel
Stand per 31-12-2014
Herwaarderingsreserve inrichting speellokalen Herwaarderingsreserves
waardering activa
Eigen vermogen
Resultaat
2.1.2. Bestemmingsreserves (publiek)
2.1.3 Bestemmingsreserve privaat (legaat)
In het kader van de maatregelen betreffende Passend
Dit betreft een, in een ver verleden, ontvangen legaat. In
Onderwijs zijn er regionale samenwerkingsverbanden opge-
2014 hebben er geen mutaties plaatsgevonden.
Het eigen vermogen van DHS is in het verslagjaar gedaald
2.1.1 Bestemmingsreserve eerste waardering
richt. Het oude SWV WSNS van DHS is per 1-8-2014 opge-
naar € 21 mln. Binnen het eigen vermogen van DHS kan er
activa
heven en de resterende bestemmingsreserve is vrijgevallen
2.2 Voorzieningen
een onderscheid worden gemaakt tussen:
Als gevolg van de invoering van de methodiek van activering
ten gunste van de algemene reserve publiek.
In deze tabel wordt de ontwikkeling van de voorzieningen
en de daarbij behorende 1e waardering van de aanwezige
Deze toevoeging aan de algemene reserve publiek zal onder
gedurende het jaar inzichtelijk genaakt en daarom wijkt de
2.1.1 Algemene reserve (publiek)
activa heeft DHS per 1-1-2010 herwaarderingsreserves
meer worden gebruikt om de financiële effecten voor de DHS
opbouw van deze tabel af.
Binnen DHS kennen de scholen financieel zelfbeheer voor
moeten vormen die in omvang gelijk waren aan de boek-
scholen van de invoering Passend Onderwijs op te vangen.
de aan hen toegekende budgetten. Voor het opvangen van
waarde van de vaste activa per die datum. Dit is dus een
schommelingen in het schoolgebonden exploitatieresultaat
administratieve handeling waardoor DHS niet rijker wordt
is het noodzakelijk dat scholen de beschikking hebben over
maar die wel van invloed is op het eigen vermogen.
een adequate schoolgebonden algemene reserve.
In 2014 is er een vrijval van € 0,8 mln. uit deze herwaarde-
Daarnaast zijn binnen DHS een aantal budgetten boven-
ringsreserves ten gunste van de algemene reserve publiek
In deze tabel wordt de ontwikkeling van de voorzieningen gedurende het jaar inzichtelijk gemaakt en daarom wijkt de opbouw
schools georganiseerd, waarvan de totale exploitatie van
geboekt. Dit bedrag is in vergelijking met de voorgaande
van deze tabel af.
de schoolgebouwen de omvangrijkste is. Ook voor de
afgenomen en dat is verklaarbaar uit het feit dat vooral
schommelingen in de bovenschoolse budgetten is een
de herwaarderingswaarde van de ICT (afschrijvingstermijn
adequate algemene reserve wenselijk. De omvang van de
5 jaar) en in mindere mate OLP (afschrijvingstermijn 8 jaar)
algemene reserves publiek van DHS bedraagt ultimo 2014
van 1-1-2010 op het eind loopt.
€ 18,3 mln. (was € 20,4 mln. in 2013).
Deze methodiek van vrijval zal dus een aantal jaren worden gecontinueerd totdat de herwaarderingsreserves nul zijn
2.2 Voorzieningen
Voorzieningen 2.2.1
Personeelsvoorzieningen
2.2.2
Voorziening verlieslatende contracten
2.2.3
Overige voorzieningen Voorzieningen
Stand per 01-01-14
Dotaties
Onttrekkingen
Stand per 31-12-14
Kortlopend deel <1 jaar
1.841.412
689.182
153.185
2.377.409
–
–
–
–
–
–
1.766.912
2.572.057
2.190.035
2.148.934
–
3.608.324
3.261.239
2.343.220
4.526.343
–
2.1.1 Algemene reserve (privaat)
(respectievelijk de activa van voor 2010 geheel is afgeschre-
In het verslagjaar is een algemene reserve privaat gevormd
ven). Deze herwaarderingsreserves zijn dus geoormerkt en
uit ontvangen vacatie gelden van de PO-raad en de NRO.
niet vrij inzetbaar. De omvang per 31 december 2014 van
Voorzieningen worden gevormd om toekomstige kosten en
om te sparen voor een extra lange verlofperiode. Op basis
deze herwaarderingsreserves bedraagt € 2,7 mln.
risico’s te dekken en/of om bepaalde kosten gelijkmatig over
van een spaarcontract worden afspraken gemaakt over de
de jaren te spreiden (bijv. egalisatievoorziening groot onder-
spaarperiode en het tijdstip waarop het verlof opgenomen
houd). DHS heeft ultimo 2014 voorzieningen voor:
zal gaan worden. In de voorziening spaarverlof is het bedrag opgenomen dat DHS verschuldigd is om in de toekomst
82
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
2.2.1 Personeelsvoorzieningen
tijdens de opname van het gespaarde verlof het salaris door
Binnen de personeelsvoorzieningen wordt onderscheid
te betalen. Het saldo van deze voorziening per 31 december
gemaakt tussen:
2014 bedraagt: € 243.000.
Voorziening Spaarverlof
Voorziening toekomstige jubilea uitkeringen
Binnen het onderwijs heeft het personeel de mogelijkheid
Deze voorziening is in 2008 conform de richtlijnen van de
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
83
jaarverslaglegging gevormd om alle toekomstige verplich-
vergoeding en een bijdrage voor outplacement opgenomen.
2.4.3. Crediteuren
tingen voor jubilea-uitkering van het personeel in vaste
Medewerkers die het betreft, zijn conform de beleidslijn bij
De post crediteuren bevat de nog openstaande facturen
dienst te dekken.
DHS inzake bovenformativiteit in 2014 geïnformeerd. De
per balansdatum die al wel zijn geautoriseerd, maar nog
In 2014 zijn alle jubilea-uitkeringen ten laste van de voor
hoogte van de voorziening is gebaseerd op vastgesteld
niet betaald.
ziening gebracht. Per 31 december 2014 is vervolgens de
beleid dat voor iedere bovenformatieve medewerker wordt
(toekomstige) verplichting voor DHS berekend en vastgesteld
toegepast.
derden partijen ad € 0.12 mln. ▸▸ kosten met betrekking tot vaststellingsovereenkomsten ad € 0,15 mln. ▸▸ diverse overige bedragen voor € 0,64 mln.
2.4.4. OCW/LNV Deze post bevat de nog af te rekenen en overlopende
2.4.10 Overlopende passiva
2.2.3 Overige voorzieningen
geoormerkte subsidies per 31 december 2014. Deze post
Deze post bevat voornamelijk de verplichting met betrekking
De overige voorzieningen bestaan bij DHS uit:
bevat de nog af te rekenen subsidies ultimo 2014 (conform
tot opgebouwde rechten betreffende vakantiegeld. De over-
bijlage G van deze jaarrekening). Daarnaast is de overlo-
lopende passiva hebben een looptijd korter dan een jaar.
op een bedrag van € 933.000.
Voorziening personele risico’s
▸▸ kosten die nog gefactureerd dienen te worden naar
Het saldo van deze voorziening bedraagt per 31 december € 0,8 mln. (was in 2013 € 0,6 mln.) en heeft betrekking op
Egalisatievoorziening planmatig onderhoud
pende geoormerkte subsidie in het kader van het project
de personele juridische risico’s die DHS loopt met betrek-
Om de jaarlijkse schommelingen in de omvang van het plan-
Versterking samenwerking lerarenopleiding & scholen in
king tot (toekomstige) claims van het Participatiefonds
matig onderhoud te elimineren lopen sinds 2010 alle kosten
deze post opgenomen.
betreffende (het niet voldoen aan) de instroomtoets. In de
van planmatig (groot) onderhoud via de egalisatievoorziening
risicoanalyse 2013 is specifiek aandacht besteed aan dit
planmatig onderhoud.
2.4.7 Belastingen en sociale lasten
proces.
Jaarlijks worden de werkelijke kosten ten laste van de
Dit betreft verschuldigde betalingen betreffende loonheffing,
egalisatievoorziening gebracht en wordt er op basis van
premies en omzetbelasting aan de Belastingdienst die in
Voorziening bovenformatieven
de meerjarenonderhoudsplanning een vast bedrag aan
januari 2015 worden afgewikkeld.
In het verslagjaar is een voorziening gevormd van € 0,4 mln.
gedoteerd. Het saldo per 31 december 2014 van deze
ten behoeve van af te sluiten vaststellingsovereenkomsten
voorziening is € 2,1 mln. In deze voorziening is nog niet
2.4.8 Schulden ter zake van pensioenen
met als bovenformatief aangemerkte medewerkers. In de
opgenomen het buitenonderhoud dat vanaf 1 januari 2015
Dit betreft verschuldigde pensioenpremie aan het pensioen-
regel wordt in de vaststellingsovereenkomst een ontslag
door de gemeente wordt door gedecentraliseerd naar DHS.
fonds ABP die in januari 2015 wordt afgewikkeld.
2.4.9 Overige kortlopende schulden Deze post bevat: ▸▸ nog niet geautoriseerde facturen voor € 0,32 mln. ▸▸ in 2014 uitgezette opdrachten door het facilitair bedrijf
2.4 Kortlopende schulden Kortlopende schulden 2.4.3
Crediteuren
2.4.4.1
OCW/LNV
voor € 0,13 mln. Per 31-12-2014
Per 31-12-2013
1.854.989
2.777.418
188.063
141.256
2.4.7
Belastingen en premies sociale verzekeringen
3.494.202
3.501.490
2.4.8
Schulden ter zake van pensioenen
1.102.290
1.244.612
2.4.9
Overige kortlopende schulden
2.785.634
2.705.504
2.4.10
Overlopende passiva
2.909.469
3.090.074
12.334.647
13.460.353
Kortlopende schulden
Gemeente voor € 0,36 mln. ▸▸ gemeentelijke subsidies waarover in 2015 nog uitputting mag plaatsvinden voor € 0,11 mln. ▸▸ nog af te rekenen overige subsidieverstrekkers voor € 0,07 mln. ▸▸ opgenomen posten inzake nog te ontvangen afrekeningen over 2014 en voorgaande jaren inzake Energie ad € 0,31 mln. ▸▸ nog te ontvangen facturen inzake externe ondersteuning
Uitsplitsing 2.4.7.1
Loonheffing
2.4.7.2
Omzetbelasting
2.4.7.3
Premies sociale verzekeringen Belastingen en premies sociale verzekeringen
2.4.10.5
Vakantiegeld en -dagen
2.4.10.8
Overige Overlopende passiva
84
▸▸ nog af te rekenen subsidiebeschikkingen met de
2.389.476
2.454.474
24.246
18.074
1.080.480
1.028.942
3.494.202
3.501.490
2.909.469
2.894.016
–
196.058
2.909.469
3.090.074
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
ad € 0,23 mln. ▸▸ nog te ontvangen facturen inzake kopieerkosten € 0,10 mln. ▸▸ tussenrekening herverdeling personele risico’s ten behoeve van de herverdeling van personele risico’s tussen scholen onderling inzake BAPO, betaald ouderschapsverlof en het centraal fonds ziekteverzuim ad € 0,24 mln.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
85
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Vorderingen op het Ministerie van OCW
onwaarschijnlijke, geval dat DHS als zelfstandig schoolbestuur
Glasvezelnet
Huur Scheveningseweg
In het verslagjaar 2012 heeft DHS een stelselwijziging door-
zou ophouden te bestaan.
De Haagse Scholen heeft met de Stichting Glaslokaal een
Dit betreft de (kale) huur van het kantoorpand aan de
gevoerd betreffende de eeuwigdurende vordering op het
Om een beter beeld te geven van de financiële stand van
contract voor afname van een Glasvezelverbinding. Het
Scheveningseweg. Het huurcontract is aangevangen op
Ministerie van OCW die DHS in de administratie had staan.
zaken is deze vordering via een stelselwijziging uit de
contract is aangegaan voor 15 jaar en is aangevangen op
1 januari 2008 en loopt tot 1 januari 2018.
Deze eeuwig durende vordering heeft betrekking op de nog
administratie gehaald. Deze wordt nu opgenomen als niet
1juli 2005 en eindigt op 1 augustus 2020.
te ontvangen rijksbijdrage betreffende de schuld vakantie-
uit de balans blijkende vordering voor een bedrag van
geld. Deze vordering kan en zal pas worden geïnd in het,
€ 2.909.469.
Verplichtingen Contractuele verplichtingen Glasvezelnet
Totaal
< 1 jaar
1-5 jaar 248.910
56.901
56.901
3.839.166
1.919.583
1.919.583
Huur Scheveningseweg
555.747
185.249
370.498
RAET
377.400
125.800
251.600
KPMG
45.145
45.145
–
6.264.105
2.581.588
3.537.321
CSU
Totaal
86
995.640
In juli 2011 heeft De Haagse Scholen na een Europese aan-
Per 1 januari 2015 is met infotopics (de leverancier van
besteding een 3-jarig contract afgesloten met daarnaast een
ons managementinformatiesysteem Promis) een licentie en
optie tot verlenging van 3x een jaar met Raet ten behoeve
onderhoudscontract afgesloten tot 1 januari 2016.
> 5 jaar
1.389.746
Infotopics
RAET Info Topics
van een personeels- en salarisadministratiesysteem. In 2014 is het contract verlengd tot 1 januari 2018.
145.196
145.196
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
CSU In oktober 2013 heeft De Haagse Scholen na een Europese
KPMG
aanbesteding een 3-jarig contract afgesloten met daarnaast
In 2012 is met KPMG een contract afgesloten voor de controle
een optie tot verlenging van 4x een jaar met CSU ten behoeve
van de jaarrekening 2012 tot en met 2015 en de subsidie-
van de schoonmaakwerkzaamheden op de scholen en het
verantwoordingen en bekostigingscontrole over die jaren.
bestuurskantoor.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
87
Toelichting op de staat van baten en lasten De Haagse Scholen heeft het boekjaar 2014 afgesloten
€ 2,7 mln. die in zijn geheel in december 2013 is uitge-
macht en onvoorspelbaarheid, ook sprake is van een interne
met een resultaat van -/- € 4,7 mln. In het reguliere halfjaar-
keerd en grotendeels in 2014 is besteed.
begrotingssystematiek die tot nu toe goed paste bij de
verslag 2014 dat met RvT, GMR en schooldirecties wordt
▸▸ Een afname van het aantal bekostigde achterstandsleer-
situatie, maar die door ons moet worden herijkt omdat deze
besproken had DHS al een resultaat 2014 van -/- € 4,6 mln.
lingen per 1 oktober 2013 van 9%. (in de begroting 2014
onvoldoende rekening houdt met de gebleken lastige voor-
geraamd en in die zin is de uitkomst 2014 voor de organisatie
was conform de voorgaande jaren gerekend met -/- 6%.
spelbaarheid van zowel rijksbekostiging als loonkosten
geen verrassing. Het resultaat is minder dan in de begroting
Door de T-1 systematiek worden de financiële effecten
ontwikkeling.
2014 voorzien en ook in vergelijking met het positieve
van deze afname pas na een jaar en dus in 2014 zicht-
resultaat 2013 van € 2,3 mln. is er sprake van minder goed
baar.
resultaat.
In het vervolg van deze jaarrekening 2014 worden de verschil
▸▸ De invoering van Passend Onderwijs per 1 augustus 2014
lende posten van de staat van baten en lasten gedetailleerder
waardoor de geldstromen voor leerlingen met een zorg-
toegelicht.
Een belangrijke oorzaak van dit verschil in resultaat zijn de
behoefte zijn verschoven van schoolbesturen naar de
Het exploitatiesaldo 2014 is verrekend met het eigen ver-
extra inkomstenbedragen van € 3,4 mln. die DHS (net als de
nieuwe regionale samenwerkingsverbanden. Vooralsnog
mogen van DHS.
gehele sector) in december 2013 heeft ontvangen maar die
heeft dit bij DHS in de eerste 5 maanden van Passend
voor een groot deel betrekking hadden op 2014. Daarmee
Onderwijs tot lagere inkomsten geleid.
werd het resultaat 2013 sterk verbeterd en daarmee ook
▸▸ Een hogere uitkomst van de overige overheidsbijdragen
de financiële vermogenspositie van DHS aan het begin van
(gemeentelijke subsidies) dan de begroting 2014 en de
2014.
realisatie 2013.
In 2014 is een deel van de in december 2013 ontvangen
Bij het opstellen van de begroting 2014 (voorjaar 2013)
rijksmiddelen ingezet voor onder andere een temporisering
was er nog veel onzekerheid over de volledige continue-
van de reductie van de personeelsformatie en dat leidt dan
ring van deze middelen en is er voorzichtig begroot. Bij
direct tot hogere personeelslasten dan begroot en dus tot
het afsluiten van het B&W college-akkoord van Den Haag
een lager resultaat in 2014.
zijn deze middelen echter niet verlaagd en eind 2013
Ook de overige overheidsbijdragen (gemeentelijke subsidies)
bleek er zelfs ruimte voor extra toekenningen die vooral
zijn hoger dan in de begroting voorzien. Bij het opstellen
in 2014 hun beslag hebben gekregen. Deze gemeente-
van de begroting 2014 (in het voorjaar 2013) was er nog
lijke middelen worden nagenoeg volledig ingezet voor
veel onzekerheid over de continuering van deze middelen
eigen- of ingehuurd personeel.
en zijn deze voorzichtig begroot.
▸▸ De gemiddelde loonsom 2014 is met iets meer dan 2%
Tot slot waren ook de salarisverhoging van 1,2% uit de afge-
gestegen ten opzichte van de realisatie 2013 en dat is
sloten CAO PO en de verdere premiestijgingen van onder
onder meer het gevolg van stijgende premies voor het
meer Participatiefonds en Arbeidsongeschiktheid van invloed
Participatiefonds (werkloosheid) en arbeidsongeschiktheid.
op de omvang van de personeelslasten en daarmee het
Ook de 1,2% salarisverhoging uit de CAO PO die per
resultaat 2014.
1-9-2014 is toegekend heeft aan deze stijging bijgedragen. ▸▸ De zeer lage rentestanden hebben ook bij DHS een
De belangrijkste wijzigingen in 2014 met betrekking tot de
negatief effect op de rente-inkomsten (financiële baten).
baten en lasten zijn: ▸▸ De extra rijksinkomsten “behoud jonge leerkrachten 2013-2014”. ▸▸ De bijzondere en aanvullende bekostiging 2013 van
88
Bij een analyse van de oorzaak achter de grote verschillen tussen de oorspronkelijke begroting en de jaarrekening 2014 hebben we geconstateerd dat er naast oorzaken van over-
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
89
Toelichting baten 3.1 Rijksbijdragen Rijksbijdragen 3.1.1
Rijksbijdragen OCW/LNV
3.1.2
Overige subsidies OCW/LNV
3.1.3
Realisatie 2014
Ontvangen rijksbijdrage SWV Rijksbijdragen
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
93.187.128
93.315.000
90.504.160
98.287.276
3.793.614
3.800.000
2.274.321
3.837.830
1.923.105
–
4.119.698
–
98.903.846
97.115.000
96.898.179
102.125.105
Op het totaal van de rijksbijdragen is de realisatie 2014 € 1,8
wijzigingen in de rijksbijdragen en de nieuwe categorie
mln. hoger dan in de begroting 2014 geraamd. Het verschil
Ontvangen rijksbijdrage SWV (samenwerkingsverbanden)
met de realisatie 2013 is aanzienlijk groter en dat wordt in
dit inhoudelijk niet altijd het geval is.
zeer belangrijke mate veroorzaakt door de Bijzondere en
In de begroting 2015 is rekening gehouden met een verdere
SWV maar ook met de afname van het aantal (gewichten)
verschuiving van de Rijksbijdrage OCW naar Rijksbijdragen
leerlingen per 1-10-2014 en met een loonindex 2015.
3.1.2. Overige subsidies OCW Overige subsidies OCW 3.1.2.1.1
Geoormerkte subsidies
3.1.2.2.1
Niet-geoormerkte subsidies
Realisatie 2014
Overige subsidies OCW
Begroting 2014
219.743
Begroting 2015 –
Realisatie 2013 –
178.792
3.573.870
3.800.000
2.274.321
3.659.038
3.793.614
3.800.000
2.274.321
3.837.830
De geoormerkte subsidies hebben betrekking op:
begroting 2014 als de realisatie 2013 is het gevolg van deze
▸▸ De toekenningen studieverlof uit de Lerarenbeurs, omdat
stelselwijziging.
aanvullende bekostiging 2013 ad € 2,7 mln. die in december
De belangrijkste verschillen tussen de begroting en realisatie
2013 werd ontvangen en als baten 2013 moest worden
2014 zijn:
de Lerarenbeurs door individuele leerkrachten wordt
In de begroting 2015 is dit effect voor een heel jaar mee
verantwoord. Exclusief deze incidentele post neemt de rijks-
▸▸ De verschuiving van de ondersteuningsbekostiging
aangevraagd, worden deze voorzichtigheidshalve niet
genomen en dat verklaart de verdere afname in dat begro-
cluster 2 scholen (Cor Emous) ad -/- € 0,9 mln. naar de
begroot. Deze subsidie is vrijgesteld van vermelding in
tingsjaar.
categorie Ontvangen rijksbijdragen SWV
model G.
bijdrage in 2014 met € 0,5 mln. af ten opzichte van 2013. Als gevolg van een aantal incidentele bekostigingen in de jaren 2013 en 2014 en de invoering van Passend Onderwijs is het aantal soorten rijksbekostigingen in 2014 toegenomen
▸▸ De hogere afname dan begroot (+3%) van het aantal
Met de invoering Passend Onderwijs is deze nieuwe cate
negatief effect van € 0,3 mln.
van € 120.000 per jaar. DHS is penvoerder van dit samen
gorie verplicht gesteld en dient deze te worden gebruikt
werkingsproject en bij het opstellen van de begroting
voor alle middelen die een schoolbestuur via het samen
was dit project nog niet bekend.
werkingsverband ontvangt.
▸▸ Een lagere groeibekostiging 2014 van € 0,1 mln.
tievelijk 13).
▸▸ De eenmalige Bijzondere bekostiging jonge leerkrachten
bekostigingen, in andere gevallen zijn delen van de bestaande
3.1.3. Ontvangen rijksbijdragen SWV
en schoolbesturen; dit is een driejarige projectsubsidie
tot 26 stuks (in 2013 en 2012 was dat een aantal 18 respecIn sommige gevallen gaat het daarbij om eenmalige extra
▸▸ De bekostiging Versterking samenwerking lerarenopleiding
gewichtenleerlingen per 1-10-2013 met een berekend
2014-2015 ad € 0,5 mln. ▸▸ De toekenning in februari 2015 van de eerste tranche
Ook in 2015 zal er voor dit project € 120.000 worden ont-
In het geval van DHS gaat dit in belangrijke mate om het
vangen.
samenwerkingsverband SPPOH, maar een aantal van onze
rijksbijdragen toegevoegd aan een nieuwe bekostiging. In
extra middelen bestuursakkoord die onverwachts betrek-
andere gevallen zijn bestaande rijksbijdragen opgeheven
king bleek te hebben op het schooljaar 2014-2015 en
Bij de niet geoormerkte subsidies is de leerlinggebonden
samenwerkingsverbanden.
(bijv. LGF-bekostiging en Zorgbekostiging) en toegevoegd
waarvan 5/12 = € 0,7 mln. aan het resultaat 2014 moet
financiering per 1 augustus 2014 vervallen en voor het
In onze begroting 2014 en de realisatie 2013 zijn deze
aan de bekostiging van de samenwerkingsverbanden
worden toegerekend.
schooljaar 2014-2015 eenmalig en gedeeltelijk gecompen-
bedragen/bekostigingen onderdeel van andere rijksbijdragen
seerd door een Overgangsbekostiging AB-diensten. Vanaf
of overige baten.
Passend Onderwijs. Via de nieuwe categorie 3.1.3 Ontvangen
(V)SO-scholen zijn aangesloten bij meerdere SO en VO
rijksbijdragen SWV en op basis van meerdere producten/
In vergelijking met 2013 is de uitkomst 2014 circa € 5 mln.
het schooljaar 2015-2016 worden deze middelen toegekend
Het bedrag aan ontvangen rijksbijdragen SWV in de realisa-
baten categorieën worden deze middelen verdeeld over de
lager en dat is op hoofdlijnen het gevolg van:
aan de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs.
tie 2014 heeft betrekking op een periode van 5 maanden
aangesloten schoolbesturen.
▸▸ de eenmalige inkomsten Bijzondere bekostiging 2013
Ook de rijksmiddelen schoolmaatschappelijk werk nemen
(augustus – december).
ad € 2,7 mln.
3.1.1. Rijksbijdrage OCW Op het totaalniveau van de realisatie 2014 komt de post rijksbijdrage OCW goed overeen met de begroting 2014. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat als gevolg van aanzienlijke
90
af doordat ook deze middelen nu worden toegekend aan de
▸▸ een verschuiving naar de Ontvangen rijksbijdrage SWV van € 1,9 mln. ▸▸ de afname van de aantallen bekostigde gewichten leerlingen
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
samenwerkingsverbanden. In het schooljaar 2014-2015
Sinds 1 augustus ontvangt DHS van de cluster 2 instelling
worden deze middelen door het SWV SPPOH nog volledig
VierTaal (i.o.) de ondersteunings-bekostiging cluster 2
aan de schoolbesturen toegekend maar dan via de
scholen voor de Cor Emousschool.
Ontvangen rijksbijdragen SWV. Het verschil met zowel de
Dit zijn dus rijksbijdragen die DHS, vergelijkbaar met het
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
91
3.5 Overige baten
samenwerkingsverband SPPOH, ontvangt via een andere
Deze bekostiging ontvangen wij ook in januari – juli 2015,
instelling.
daarna gaan school en bekostiging over naar VierTaal en
VierTaal i.o. is weliswaar geen Samenwerkingsverband maar
vervalt deze post (gelijk met de bijbehorende kosten van de
DHS heeft gemeend deze inkomsten ad € 1,3 mln. in 2014
Cor Emous).
wel bij deze categorie te verantwoorden.
3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies Realisatie 2014 3.2.1.1
Gemeentelijke bijdragen en subsidies
3.2.2.2
Overige overheidsbijdragen Overige overheidsbijdragen en -subsidies
Begroting 2014
Begroting 2015
8.674.945
7.200.000
–
–
8.674.945
Realisatie 2013
8.241.000
Overige baten 3.5.1
Verhuur
3.5.2
Detachering personeel
3.5.3
Schenking
3.5.4
Sponsoring
3.5.5
Ouderbijdragen
3.5.6
Overige
3.5.9
Baten voorgaande boekjaren Overige baten
7.970.470
–
–
8.241.000
7.970.470
Realisatie 2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
1.479.282
1.600.000
1.465.000
1.565.405
432.639
300.000
850.000
350.698
3.734
25.000
25.000
11.248
11.110-
15.000
15.000
62.015
936.677
150.000
710.000
714.757
1.805.024
2.650.000
1.740.000
2.688.223
333.492
–
–
260.959
4.979.738
4.740.000
4.805.000
5.653.304
3.5.1 Verhuur
ook direct het verschil met de begroting 2014.
De baten verhuur zijn in de realisatie 2014 afgenomen ten Bij DHS is er bij de post Overige overheidsbijdragen en
In de loop van 2014 werd duidelijk dat de gemeente
opzichte van de uitkomst 2013 en de begroting 2014. Door
3.5.6 Overige
subsidies alleen sprake van subsidies die via de gemeente
Den Haag eenmalig extra ruimte had binnen de beschikbare
de economische crisis en de “problemen” in de kinderopvang
Het verschil met de begroting 2014 is hiervoor bij
Den Haag zijn verkregen.
middelen en dat de schoolbesturen op basis daarvan aan-
nemen de huur- inkomsten af.
Ouderbijdragen al toegelicht.
Bij het opstellen van de begroting 2014 was er nog geen
vullende aanvragen konden indienen voor 2014 en 2015.
In de begroting 2015 is nog geen rekening gehouden met
nieuwe Haagse Educatieve Agenda (HEA) 2014-2018 waarin
Het zijn onder meer deze extra middelen die de toename
de doorberekening van de kosten buitenonderhoud in de
Het verschil met de realisatie 2013 is het gevolg van:
de middelen van het lokaal onderwijsbeleid worden vastge-
ten opzichte van de realisatie 2013 verklaren.
verhuurprijzen. De verwachting is dat de huurinkomsten
▸▸ het vervallen van de inkomsten Vervangingsfonds ad
steld en verdeeld over de beleidsonderwerpen. DHS heeft
De begroting 2015 is op basis van de realisatie 2014 en de
2015 daardoor iets hoger zullen uitkomen dan nu begroot.
daarom in de begroting 2014 een voorzichtige raming opge-
actuele inzichten nog realistisch.
€ 0,4 mln. Dit is het gevolg van het volledig eigen risicodragerschap ziektevervanging dat per 1-8-2013 is inge-
nomen.
3.5.2 Detacheringen
In het verslag 2013 is al gemeld dat de middelen in de vast-
Met de invoering Passend Onderwijs per 1 augustus heeft
gestelde HEA op een vergelijkbaar niveau bleven en dat de
DHS een aantal medewerkers gedetacheerd bij het samen-
ad € 0,3 mln. Met de invoering van Passend Onderwijs
begroting 2014 dus te laag was vastgesteld.
werkingsverband SPPOH en dat verklaart de toename in de
is deze verrekening tussen “oude” Samenwerkings
realisatie 2014 en begroting 2015.
verbanden WSNS voor heel 2014 al vervallen.
gaan. ▸▸ Het vervallen van de post inkomend grensverkeer WSNS
3.5.4 Sponsoring
3.5.9 Baten voorgaande jaren
De negatieve realisatie 2014 is het gevolg van een correctie
Incidenteel ontvangt DHS middelen die betrekking hebben
op een foutieve en daardoor te hoge post in de realisatie
op voorgaande jaren en deze middelen moeten apart zicht-
2013.
baar worden gemaakt. Omdat het per definitie om incidentele posten gaat worden deze voorzichtigheidshalve nooit
92
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
3.5.5 Ouderbijdragen
begroot.
Deze post omvat sinds 2013 naast de reguliere ouderbij
De realisatie 2014 heeft betrekking op onder meer een
dragen ook de inkomsten van de overblijfgelden. De over-
vergoeding van de gemeente Den Haag voor in het verleden
blijfgelden werden daarvoor als Overige baten verantwoord.
gemaakte kosten van aanleg/verhuizing glasvezelkabelaan-
Deze verschuiving van de overblijfgelden ten gunste van
sluitingen en een vergoeding trajectbegeleiding 2010-2011
ouderbijdragen en ten laste van overige baten verklaart
bij de Piramide.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
93
Toelichting lasten 4.1 Personele lasten
Omdat DHS een relatief omvangrijke flexibele schil heeft
feitelijk in 2014 konden worden besteed.
en Salarissen van € 55.393 in 2013 naar € 56.582 in 2014.
De personele lasten vormen circa 82% van de totale lasten
bestaande uit tijdelijke medewerkers (175 fte of 11,4% van
Deze 34 fte extra ten opzichte van de begroting 2014
Dat is een toename van 2,15% die zoals gezegd wordt ver-
van DHS. Bij een structurele afname van de financiële
de formatie) en een stevige post externe inhuur kan er,
vertegenwoordigt een bedrag aan lonen en salarissen van
oorzaakt door een stijging van de premies Participatiefonds,
ruimte zoals deze in de realisatie van de afgelopen jaren
indien noodzakelijk, ook gedurende een jaar snel worden
€ 1,8 mln.
Arbeidsongeschiktheid en de loonsverhoging van de CAO PO.
zichtbaar werd en ook verwacht wordt voor de komende
bijgestuurd op deze omvangrijke kostenpost.
De gemiddelde loonkosten in de realisatie 2014 zijn
jaren zijn de personeelslasten de belangrijkste mogelijkheid om de kosten (snel) te verlagen.
Personeelslasten
De personele lasten kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Realisatie 2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
4.1.1
Lonen en salarissen
86.183.983
83.390.000
83.005.040
85.028.094
4.1.2
Overige personele lasten
11.191.120
8.577.000
10.173.250
9.730.434
4.1.3
Af: uitkeringen
-1.012.342
-900.000
-875.000
-882.791
96.362.762
91.067.000
92.303.290
93.875.736
Personeelslasten
4.1.1 Lonen en salarissen Realisatie 2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
4.1.1.1
Brutolonen en salarissen
65.207.916
64.053.500
62.951.192
64.848.837
4.1.1.2
Sociale lasten
11.503.717
9.804.000
11.052.212
10.560.344
4.1.1.3
Pensioenpremies
Lonen en salarissen
9.472.351
9.532.500
9.001.637
9.618.912
86.183.983
83.390.000
83.005.040
85.028.094
Aantal fte Gemiddelde loonkosten
1.532
1.498
1.446
1.535
56.256
55.668
57.403
55.393
Effect premie vervangingsfonds Gemiddelde loonkosten gecorrigeerd
326 56.582
€ 56.256 -/- € 55.668 = € 588 (1,1%) hoger dan begroot.
De loonsverhoging van 1,2% uit de CAO PO zal in 2015
Dit wordt voor 0,4% veroorzaakt door de salarisverhoging
moeten worden gedekt uit de in april/mei vast te stellen
in de CAO PO 2014 die in de begroting 2014 niet was opge-
loonindex 2015 van de rijksbekostiging. De jaarlijkse loon
nomen.
index rijksbijdrage is gebaseerd op het zogenaamde
Daarnaast zijn in vergelijking met de begroting de premies
Referentiemodel en dat volgt ruwweg de ontwikkelingen
Participatiefonds (werkloosheid) en Arbeidsongeschiktheid
van de loonkosten (salarissen en premies) in de markt
sterker gestegen dan voorzien.
sector. De omvang van deze loonindex 2015 is dus nog
De hogere gemiddelde loonkosten hebben in vergelijking
onzeker en de ervaring van de afgelopen jaren is dat
met de begroting een verhogend effect op de post lonen en
de loonindex rijksbijdragen sterk achterblijft bij de daad
salarissen van € 0,9 mln.
werkelijke loonkostenontwikkeling.
Verschil realisatie 2014 en realisatie 2013
Ook in 2014 bleef de toegekende loonindex van 0,21% ver
In vergelijking met de realisatie 2013 is de formatieomvang
achter bij de daadwerkelijke loonkosten stijging van DHS
iets afgenomen (3 fte of € 0,2 mln.).De belangrijkste oor-
van 2,15%.
zaak voor het verschil met de realisatie 2013 is de toename
Over de periode 2010-2014 is het cumulatieve verschil
van de gemiddelde loonkosten 2014 van € 56.256 -/- € 55.393
tussen de daadwerkelijke loonkostenontwikkeling en de ont-
= € 863 per fte of totaal € 1,4 mln. Ook hier zijn de loons-
vangen loonindex rijksbijdragen bij DHS opgelopen tot 6,1%.
verhoging uit de CAO PO en de stijging van de premies
Dit percentage vertegenwoordigt een bedrag van in totaal
Participatiefonds en Arbeidsongeschiktheid de belangrijkste
€ 5,3 mln. of 94 fte die DHS heeft moeten bezuinigen om
oorzaken voor de stijgende loonkosten.
dit negatieve effect te compenseren. De belangrijkste oorzaken van de stijgende loonkosten zijn
Ontwikkeling van de gemiddelde loonkosten
de sterk toegenomen werkgeverslasten zoals de premies
In de afgelopen bestuursverslagen en jaarrekeningen is bij
Participatiefonds, pensioenpremie en premie arbeidsonge-
herhaling aangegeven dat de ontwikkeling van de rijksbekos-
schiktheid.
Algemeen
premie Vervangingsfonds was begrepen wordt de realisatie
tiging sterk achterblijft bij de daadwerkelijke ontwikkeling van
In 2014 is er een CAO PO afgesloten met daarin o.a. een
2014 voor dat effect gecorrigeerd.
de loonkosten van DHS. Gecorrigeerd voor het effect van de
Ter illustratie de ontwikkeling van de premie
lagere premie Vervangingsfonds stijgen de gemiddelde Lonen
Participatiefonds:
salarisverhoging van 1,2% per 1 september 2014. Per 1 augustus 2013 is DHS volledig eigen risicodrager
Verschil realisatie 2014 en begroting 2014
geworden voor de ziektevervanging. Door deze keuze nam
De formatie 2014 is 34 fte hoger uitgekomen dan in de
de premie Vervangingsfonds af. Tegelijkertijd kunnen de
begroting was voorzien. Dat is op hoofdlijnen het gevolg van
kosten van ziektevervanging (overige baten) niet meer
de extra bekostiging Behoud jonge leerkrachten 2013-2014
worden gedeclareerd bij het fonds.
van € 0,8 mln. en de Bijzondere bekostiging personeel 2013
Omdat in de realisatie 2013 dus nog zeven maanden hogere
van € 2,7 mln. die in december 2013 werden toegekend en
94
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Premie Participatiefonds
Realisatie
Per fte
Per leerling
2014
2.405.867
1.570
167
2010
1.007.764
615
69
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
95
Onder andere door de krimp van het aantal leerlingen in
en ook rijksoverheid geen directe invloed op uit kunnen
een aantal regio’s is de instroom in het Participatiefonds
oefenen. De zeer negatieve effecten van deze ontwikkelingen
toegenomen en daarmee de omvang van de uit te keren
komen wel voor rekening van de schoolbesturen.
wachtgelden. De sector primair onderwijs moet deze kosten
4.1.2 Overige personele lasten Realisatie 2014 4.1.2.1
Mutaties personele voorzieningen
4.1.2.2
Personeel niet in loondienst
4.1.2.3
Overig
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
671.655
300.000
600.000
745.634
8.327.085
5.700.000
7.375.000
7.074.184
zelf bekostigen en dat leidt tot een jaarlijkse stijging van
Begroting 2015-2018
de premie Participatiefonds.
In de begroting 2015-2018 is gerekend met een jaarlijks
Omdat dit “omslagstelsel” in de marktsector niet wordt toe-
negatief verschil tussen loonindex en loonkosten ontwikkeling
gepast wordt deze ontwikkeling in de loonindex niet gecom-
van:
penseerd.
2015 -/- 0,71%
Alleen voor deze premie zijn de kosten per leerling in 4 jaar
2016 -/- 0,55%
4.1.2.1 Dotaties personele voorzieningen
Verschil realisatie 2014 en begroting 2014
voor DHS al gestegen met € 98 en deze negatieve ontwikke-
2017 -/- 0,50%
Deze post omvat de dotaties aan de voorzieningen jubilea,
De begroting 2014 was gebaseerd op de realisatie 2012
ling gaat voort. Per 1-1-2015 is de premie Participatiefonds
2018 -/- 0,40%
personele risico’s en bovenformatieve medewerkers.
(€ 5,7 mln.) en de verwachting dat de gemeentelijke
Het verschil tussen de begroting en realisatie 2014 wordt
subsidies (waar relatief veel extern personeel op wordt
weer verhoogd.
Overige personele lasten
2.192.380
2.577.000
2.198.250
1.910.616
11.191.120
8.577.000
10.173.250
9.730.434
Het jaarlijkse negatieve verschil in de begroting 2015-2018
veroorzaakt door de dotatie van € 425.000 aan de nieuw
weggeschreven) als gevolg van gemeentelijke bezuinigingen
Ontwikkeling premie Participatiefonds:
is lager dan de realisatie van de afgelopen jaren. Die aan-
gevormde voorziening bovenformatieve medewerkers.
niet zouden stijgen.
2010 1,68%
name is gebaseerd op de verwachting dat de pensioen
2011 2,12%
premie de komende jaren niet of niet veel zal stijgen. Ook
4.1.2.2 Personeel niet in loondienst
nomen ten opzichte van de begroting 2014 en dat is mede
2012 2,37%
het gegeven dat de rijksoverheid met ingang van 2015 weer
De post personeel niet in loondienst heeft betrekking op alle
van invloed op de uitkomst van de externe inhuur.
2013 3,00%
het volledige Referentiemodel zal toepassen kan mogelijk
vormen van externe inhuur van personeel binnen de gehele
2014 4,00%
een dempend effect hebben op dit tekort.
organisatie van DHS.
Verschil realisatie 2014 en realisatie 2013
In de realisatie 2014 is een bedrag van € 48.436 begrepen
De kosten van externe inhuur zijn in 2014 ook toegenomen
voor de kosten van de reguliere accountantscontrole.
ten opzichte van de realisatie 2013.
2015 5,00% De meest onzekere factor en daarmee grootste risico is en In 2015 zullen de kosten van deze premie dus stijgen naar
blijft de premie Participatiefonds. Dit fonds is niet in staat
totaal € 3 mln. en € 208 per leerling.
om een meerjarige prognose af te geven van de premie
Op vergelijkbare wijze zijn in deze periode de kosten van de
ontwikkeling. Gezien de vergrijzing in de sector en de ver-
pensioenpremie per leerling met € 80 gestegen.
wachte uitstroom vanwege pensionering ontstaat er vanaf
Dit zijn autonome ontwikkelingen van onafhankelijke organen
2017 krapte op de arbeidsmarkt voor leerkrachten en dat
(Participatiefonds en ABP) waar individuele schoolbesturen
zou tot een stabilisatie van de premie kunnen leiden.
96
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
In de praktijk zijn de gemeentelijke subsidies in 2014 toege-
Gespecificeerd naar bekostiging is deze ontwikkeling als volgt:
Bedrag x 1,0 mln Contractuele verplichtingen
Realisatie 2014
Realisatie 2013
Gemeentelijke subsidies
3,8
3,1
Prestatiebox
0,1
0,3
Zorgbekostiging (WSNS)
0,2
0,3
Lumpsum bestuurskantoor
0,8
0,6
Professionalisering schoolleiders
0,1
Lumpsum scholen
3,3
2,7
Totaal excl. Accountant
8,3
7,0
De toename bij de gemeentelijke subsidies is geheel te
Bij de lumpsum scholen wordt de toename op hoofdlijnen
verklaren uit de hogere inkomsten van die subsidies.
veroorzaakt door extra inhuur van de schoolbegeleidings-
De toename bij de lumpsum bestuurskantoor is onder
dienst ( + € 0,2 mln.) en een hogere inhuur in verband met
andere het gevolg van de tijdelijke invulling van vacatures
de vervanging van ziekteverzuim, zwangerschaps- en
door extern personeel en de inhuur van extern advies voor
bevallingsverlof (+ € 0.4 mln.).
onder meer ontwikkeling inkoopbeleid, oprichting Stichting
Met de invoering per 1-8-2015 van een interne vervangings-
Peuterspeelzalen De Haagse Scholen en juridisch advies op
pool verwacht DHS in 2015 en latere jaren de post externe
het gebied van bovenformativiteit.
inhuur vervanging te kunnen verminderen.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
97
4.1.2.3 Overig
4.3.1. Huur gebouwen
De praktijk blijkt weerbarstiger te zijn, de energieprijzen
Deze post bestaat onder andere uit reiskosten, opleiding en training, ontwikkeling personeelsbeleid.
Deze post bestaat uit de huur voor het pand van het bestuurs
fluctueren en de vaste transportkosten stijgen jaarlijks.
kantoor aan de Scheveningseweg (€ 0,3 mln.) en de huur
En door een toenemend gebruik van computers, digiborden
van diverse gymzalen, sporthallen en overige onderwijshuis-
e.d. stijgt het elektriciteitsverbruik en dat leidt tot een
vesting.
toename van de kosten.
De realisatie 2014 is in lijn met de realisatie 2013.
In de begroting 2015 is met deze ontwikkelingen rekening
De begroting 2014 wordt wel overschreden en op basis van
gehouden en de lichte afname is het gevolg van het vertrek
de uitkomsten 2014 en 2013 kan worden vastgesteld dat de
van de Cor Emousschool.
Specificatie: Realisatie 2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
Reiskosten
285.764
280.000
270.250
266.853
Wachtgelden
221.605
220.000
220.000
84.154
1.179.434
1.200.000
1.200.000
994.135
329.064
590.000
400.000
349.095
38.591
55.000
55.000
31.594
Opleiding en training Ontwikkeling personeelsbeleid Jubilea Overige Totaal
137.922
232.000
53.000
184.785
2.192.380
2.577.000
2.198.250
1.910.616
begroting 2015 te laag is vastgesteld.
4.3.5 Schoonmaakkosten 4.3.3 Onderhoud
In 2013 heeft er een (nieuwe) Europese aanbesteding plaats-
De realisatie 2014 is in lijn met de begroting 2014; verge
gevonden voor de schoonmaak. Daarbij was het gevraagde
leken met de realisatie 2013 neemt hij wel toe. Dat is vooral
kwaliteitsniveau verhoogd en dat leidde tot een nieuw
het gevolg van een toename van de post klein onderhoud
contract met hogere kosten en kwaliteit dan het “oude”
De belangrijkste posten binnen deze categorie zijn Opleiding
ten opzichte van 2013.
bij en door de scholen.
contract. Dit nieuwe contract is ingegaan op 1-10-2013 en
en Training en Ontwikkeling personeelsbeleid.
In de praktijk wordt een flink deel van deze activiteiten
Met ingang van 1-1-2015 is het planmatig klein onderhoud
dus is 2014 het eerste volledige jaar van dit schoonmaak-
DHS investeert, naast de beschikbare middelen uit de lump-
gerealiseerd via bijvoorbeeld de Professionele Leergemeen
onder verantwoordelijkheid van het facilitair bedrijf gekomen
contract. Dit verklaart de toename van de realisatie 2014
sum, een deel van haar eigen vermogen in opleiding/coaching
schappen en interne coaching. Deze activiteiten leiden niet
en deze centralisatie zal naar verwachting efficiencyvoordelen
ten opzichte van 2013.
en professionalisering.
altijd tot inzet van externe opleiders/coaches en dus externe
opleveren.
Bij het opstellen van de begroting 2014 is nog uitgegaan
De externe kosten van deze inzet worden op deze kosten-
kosten.
van een vergelijkbaar kostenniveau als in het oude contract In de begroting 2015 is rekening gehouden met de extra
soorten geboekt en dat verklaart onder andere de toename
en daarmee is die begroting dus te laag gebleken.
kosten van de doordecentralisatie buitenonderhoud naar
4.2 Afschrijvingen Afschrijvingen 4.2.1
Immateriële vaste activa
4.2.2
Materiële vaste activa Afschrijvingen
Realisatie 2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
–
–
–
–
2.025.019
2.100.000
2.326.000
2.185.208
2.025.019
2.100.000
2.326.000
2.185.208
schoolbesturen per 1-1-2015 (wordt gedekt door een ver
4.3.6 Heffingen
hoging van de lumpsumbekostiging), de overdracht van de
Dit betreft in hoofdzaak de riool- en reinigingsrechten en
Cor Emousschool naar VierTaal en een taakstelling op het
waterschapslasten. De realisatie 2014 is in lijn met de
planmatig groot onderhoud van € 0,4 mln.
begroting en iets hoger dan de uitkomst 2013, dit laatste is met name het gevolg van stijgende tarieven voor water-
4.3.4 Energie en waterverbruik
schapslasten.
Het effect van de zachte winters 2013 en 2014 is zichtbaar in de afname van de realisatie 2014 ten opzichte van 2013. In de
4.3.7 Overig
begroting was de ambitie/verwachting verwerkt dat als gevolg
Dit betreft o.a. de kosten van alarmopvolging, beveiligings-
In 2013 is er een eenmalige extra afschrijving van activa
Bolstraat en dat verklaart de afname ten opzichte van 2013.
van enerzijds de verlaging van prijzen door de Europese aan-
contracten en tuinonderhoud.
geweest vanwege de sluiting van de locatie Ferdinand
De realisatie 2014 ligt in lijn met de begroting 2014.
besteding van de energie en anderzijds een toenemend ener-
Als gevolg van een toenemend aantal “groene schoolpleinen”
giebewustzijn, alsmede de oplevering van nieuwe gebouwen
stijgt in het bijzonder de post tuinonderhoud.
tot een afname van de kosten zou kunnen leiden.
4.3 Huisvestingslasten Huisvestingslasten
Realisatie 2014
Begroting 2014
Huur
4.3.2
Verzekeringen
–
–
–
–
4.3.3
Onderhoud
4.465.992
4.500.000
4.469.000
4.102.001
4.3.4
Energie en water
2.071.079
1.900.000
2.046.000
2.162.286
4.3.5
Schoonmaakkosten
2.660.391
2.248.000
2.765.000
2.361.064
4.3.6
Heffingen
304.852
330.000
310.000
281.396
4.3.7
Overige
98
275.000
Realisatie 2013
4.3.1
Huisvestingslasten
419.966
Begroting 2015 285.000
403.573
258.095
205.000
200.000
205.007
10.180.375
9.458.000
10.075.000
9.515.327
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
99
4.4 Overige lasten Overige lasten
5 Financiële baten en lasten Realisatie 2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
Financiële baten en lasten
Realisatie 2014
Begroting 2014
Begroting 2015
Realisatie 2013
4.4.1
Administratie en beheerslasten
2.591.731
2.521.000
2.550.000
2.590.416
5.1
Rentebaten
91.360
200.000
125.000
4.4.2
Inventaris, apparatuur en leermiddelen
2.636.162
2.580.000
2.580.000
2.500.139
5.5
Rentelasten (-/-)
-1.751
–
–
-947
4.4.3
Dotatie overige voorzieningen
70.277
–
–
-221.908
125.000
191.800
4.4.4
Overige
3.449.050
3.576.000
3.231.000
3.193.420
8.747.220
8.677.000
8.361.000
8.062.068
Overige lasten
Financiële baten en lasten
89.609
192.747
4.4.1 Administratie en beheerslasten
Na afronding van het project heeft het andere schoolbestuur
De verdere afname van de rentepercentages in 2014 hebben
de liquiditeiten kan worden vastgesteld dat de begroting
Op het totaalniveau heeft deze post zich in 2014 gestabili-
aangegeven dat gezien de meerkosten van het project niet
geleid tot een sterke afname van de rente-inkomsten in 2014.
2015 te optimistisch is geweest en dat de realisatie 2015
seerd op het niveau van 2013 en is er sprake van een gering
alle door DHS voorgefinancierde bedragen kunnen worden
Op basis van de actuele rentepercentages en omvang van
daardoor lager zal uitkomen.
verschil met de begroting 2014.
terugbetaald. Uiteraard zijn wij niet akkoord met deze stel-
De begroting 2015 is ten opzichte van de uitkomst 2014
lingname maar voorzichtigheidshalve wordt er wel een
realistisch te noemen.
bedrag aan de voorziening toegevoegd. Daarnaast is er een bedrag gedoteerd inzake de vordering
4.4.2 Inventaris, apparatuur en leermiddelen
op een aannemer die door DHS aansprakelijk is gesteld voor
De uitkomst van deze post is in vergelijking met de realisatie
stormschade die is ontstaan als gevolg van het naar binnen
2013 en de begroting 2014 toegenomen.
waaien van een compleet raamwerk als gevolg van een
De toename vindt o.a. plaats bij de ge- en verbruiksmate
ondeugdelijke montage.
rialen onderwijsleerpakketten en de aanschaf van kleine inventaris voor gymnastiekzalen.
4.4.4 Overige De categorie Overige bestaat uit 50 verschillende kosten-
4.4.3 Mutaties overige voorzieningen
soorten (o.a. culturele vorming en excursies, overblijfkosten,
Dit betreft in 2013 een dotatie en vrijval uit de voorziening
kosten schoolreisjes/werkweek, verzekeringen, lidmaat-
oninbaarheid (dubieuze debiteuren) van per saldo -/-
schappen, representatiekosten, incidentele lasten enz.).
€ 221.908.
In 2013 is de premie restitutie WAO-WIA van € 367.000 ten
In 2014 betreft het een vrijval van een drietal projecten voor
gunste van deze post gebracht en dat verklaart in belang-
totaal € 199.000. Er is in 2014 een bedrag van € 200.000
rijke mate het verschil tussen de realisatie 2014 en 2013.
gedoteerd betreffende de gezamenlijke nieuwbouw van een
Ook in vergelijking met de begroting 2014 is de realisatie
school van DHS en een school van een ander bestuur dat
iets lager.
bouwheer was.
In de begroting 2015 is rekening gehouden met het feit dat de Cor Emousschool zal worden overgezet naar de Stichting
Gedurende de uitvoering van het project hebben wij geen
VierTaal en de verwachting dat scholen in tijd van financiële
signalen gehad dat er bij dit project een financieel probleem
krapte in eerste instantie vooral op deze posten zullen
zou zijn.
bezuinigen.
100
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
101
Verplichte toelichting Model E Verbonden partijen Juridische vorm 2008
Statutaire zetel
Code activiteiten
Eigen vermogen 31-12-2014
Resultaat 2014
Art 2: 403 BW Ja/Nee
Deelname %
Consolidatie Ja/Nee
Stichting
Den Haag
–
21.600
21.600
Nee
100
N
Datum
Bedrag van de toewijzing
Ontvangen t/m verslagjaar
19-12-14
120.000
120.000
120.000
120.000
Stichting Peuterspeelzalen De Haagse Scholen
Model G G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule (Regeling ROS art.13, lid 2 sub a en EL&I regelingen betrekking hebbend op de EL&I subsidies) Omschrijving Regeling versterking samenwerking lerarenopleiding en scholen 2013-2016
Kenmerk
Toewijzing
SAMENWLERO &SCHO VLO4
Totaal
De prestatie is ultimo verslagjaar conform de subsidiebeschikking Geheel uitgevoerd en afgerond Nog niet geheel afgerond
☐
☑
G2 Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule (Regeling ROS art.13, lid 2 sub b en EL&I regelingen betrekking hebbend op de EL&I subsidies) G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Omschrijving
Kenmerk
Toewijzing
Datum
Totaal
102
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Bedrag van de toewijzing
Ontvangen t/m verslagjaar
Totale kosten
Te verrekenen ultimo verslagjaar
0
0
0
0
103
Model Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector 4.1 Vermelding bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen Ingangsdatum dienstverband
Einddatum dienstverband
Van
Tot
Omvang dienstverband in fte
Dienstbetrekking (D) of op interimbasis (I)
Beloning
Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen
Voorziening beloning betaalbaar op termijn
Uitkeringen wegens beëindiging v/h dienstverband
D of I
2014
2014
2014
2014
Bestuurders met dienstbetrekking Dhr. mr. W. Hendricks (voorzitter)
01-08-11
1,0000
D
111.553,41
–
19.240,92
–
Dhr. drs. J.D.H. Willenborg (lid)
01-08-11
1,0000
D
91.568,99
–
15.179,76
–
01-08-11
n.v.t.
n.v.t.
1.500,00
–
–
–
Toezichthouders Dhr. mr. N.Ph. Geelkerken (voorzitter) Mevr. mr. C.J. Kloosterman-Taal (lid)
01-08-11
n.v.t.
n.v.t.
1.500,00
–
–
–
Dhr. drs. A.F. Westerhof m (lid)
01-08-11
n.v.t.
n.v.t.
–
–
–
–
Mevr. drs. E.D.C.M. Lambrechts (lid)
20-04-12
n.v.t.
n.v.t.
–
–
–
–
Dhr. drs. M. Schoon (lid)
20-04-12
n.v.t.
n.v.t.
1.500,00
–
–
–
104
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
105
Verantwoording gemeentelijke subsidies 2014 Thema Stadsbreed
* Activiteit vermelden is niet verplicht
Kenmerk subsidie
Subthema
Activiteit*
ABBA/3045464/VOS-427
Actieve Ouders
Toegekend bedrag
Ontvangen voorschot
Actieve ouders op school
778.000
ABBA/4010275/VOS-561
Actieve ouders op school
80.000
ABBA/4010275/VOS-561
Actieve VVE ouders
144.000
Realisatie
→ 1.002.000
Toelichting
1.054.155
Thema 0-12 jaar Kenmerk subsidie
Subthema
Activiteit*
ABBA/3045464/VOS-427
Excellente
Centrale opvang neveninstromers in het PO
ABBA/3045464/VOS-427
prestaties
Projecten hoogbegaafdheid
ABBA/3045464/VOS-427
Realiseren schakelklassen
ABBA/3045464/VOS-427
Realiseren kopklassen
ABBA/3041804/VOS-369
Focus op voor-
Toegekend bedrag
Ontvangen voorschot
Realisatie
Toelichting
396.000
396.000
22.350
22.350
449.699 53.707
1.061.000
1.061.000
1.109.087
165.000
165.000
264.398
174.000
174.000
103.363
7.000
7.000
7.000
739.043
832.669
Géén uitvoering van 2 vsd schakelklassen op de Van Ostadeschool. Aangevraagd: 4 vsd schakelklassen.
Kwaliteitszorg VVE
en vroegschoolse educatie ABBA/4031579/VOS-734
Zorg voor leerlingen
Schoolmaatschappelijk werk verantwoording deel 2014
ABBA/3045464/VOS-427
Schoolmaatschappelijk werk
518.418
ABBA/3045464/VOS-427
Leerlingwerkplaats Piramide
30.000
ABBA/4022762/VOS-631
Leerlingwerkplaats Piramide
20.000
ABBA/3045464/VOS-408
Kies training
15.000
ABBA/4010275/VOS-561
Kies training
ABBA/3045464/VOS-408
Voorbereiding passend onderwijs
8.500 147.125
ABBA/3045464/VOS-427
De brede school als
Leerkansenprofiel
2.259.492
ABBA/4010275/VOS-561
spil in de wijk
Leerkansenprofiel
15.253
ABBA/4036714/VOS-771
Leerkansenprofiel
2.404
ABBA/3045464/VOS-427
Toeslag Leerkansenprofiel expoitatiekosten HV
ABBA/3045464/VOS-427
Verlengde schooldag m/z voorschool
90.956
ABBA/3045464/VOS-427
Verlengde schooldag m/z voorschool
358.433
ABBA/3045464/VOS-427
Verlengde schooldag m/z voorschool
31.938
ABBA/3045464/VOS-427
Ontmoetingen-scholen
ABBA/3045464/VOS-427
Schoolsportclub
ABBA/3045464/VOS-427
Veilige school primair onderwijs
ABBA/4010275/VOS-561
IKC projectleider
ABBA/3045464/VOS-427
Schoolsportcoördinatoren
ABBA/3045464/VOS-427
GOA-Welzijn
ABBA/4028415/SPORT-217
Haagse Sporttuin Duindorp
ABBA/4028436/SPORT-225 ABBA/4032438/DPZ-1543
106
→
Totaal toegekend voor 2014 en 2015 € 27000
Het gerealiseerde aantal deelnemers aan LKP bij De Kleine Wereld wijkt substantieel af van het begrote aantal (-40). Hier zijn geen kosten voor gemaakt.
60.200
→ 3.054.564
3.120.145
631.603
631.603
635.282
258.450
258.450
237.530
59.316
59.316
50.887
Haagse Sporttuin Schilderswijk
74.000
74.000
68.984
Beheerder Sporttuin Duindorp
12.750
11.475
–
32.138 101.000 59.750 43.000
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
107
Vervolg thema 0-12 jaar
* Activiteit vermelden is niet verplicht
Kenmerk subsidie
Subthema
Activiteit*
Toegekend bedrag
Ontvangen voorschot
ABBA/3045464/VOS-427
De brede school
Schoolsportplusprojecten
58.100
ABBA/4010275/VOS-561
als spil in de wijk
Schoolsportplusprojecten
2.268
ABBA/3045464/VOS-427
Kwaliteit verlengde leertijd proef
ABBA/3045464/VOS-427
Weekend en vakantiescholen
337.694
ABBA/4010275/VOS-561
Weekend en vakantiescholen
70.029
ABBA/4027553/VOS-664
Weekend en vakantiescholen
29.920
ABBA/3045464/VOS-427
De gewichtige vakleerkracht
41.640
ABBA/4010275/VOS-561
De gewichtige vakleerkracht
8.328
ABBA/4038517/EB-3399 ABBA/3045464/VOS-427
Zorg voor leerlingen
ABBA/4022764/VOS-629
→
71.605
Opvang leerlingen met laag cognitief niveau en gedragsproblemen
14.000
Opvang leerlingen met laag cognitief niveau en gedragsproblemen
21.000
Toelichting
60.368
65.161
35.000
45.004
→
437.643
441.128
→
49.968
47.301
64.445
71.605
35.000
18.575
35.000
Impuls Buurthuis van de Toekomst
Realisatie
→
19NW aanvang in nov. 2014, 22k retour zie OCW/2014.6891. Hier zijn geen kosten voor gemaakt.
Thema Overig Kenmerk subsidie
Subthema
Activiteit*
ABBA/3045464/VOS-427
Ondersteunend
Conciërge regeling
ABBA/3045464/VOS-427
Personeel
Voormalige ID-banen
ABBA/4033803/VOS-758
Overige subsidies
Oudereducatie
Toegekend bedrag
Ontvangen voorschot 201.795 69.900
→
6.300
Realisatie
Toelichting
271.695
262.085
10.500
-
Dissel per 25-8-2014 uit dienst Toegekend bedrag voor 2014 en 2015 € 31.500,-. Conform de subsidievoorwaarden mogen voordelige verschillen worden gereserveerd voor besteding in 2015. Nog te verantwoorden in 2015 € 31.500,-
ABBA/4034836/VOS-736
Ouderbetrokkenheid (4e tranche)
3.630
ABBA/4034836/VOS-736
Opleiding en professionalisering (4e tranche)
49.072
ABBA/4034836/VOS-736
Onderwijs-voorzieningen e/o programma (4e tranche)
53.168
ABBA/4015035/DPZ-570
Leefbaarheid- en Bewonersparticipatie Nieuwe speelplekken
42.000
ABBA/3034254/DPZ-2051
Leefbaarheid- en Bewonersparticipaties deel 2014
2.112
Toegekend bedrag voor 2014 en 2015 € 741.086,-.
→
247.028
14.423
37.800
42.000
Conform de subsidievoorwaarden mogen voordelige verschillen worden gereserveerd voor besteding in 2015. Nog te verantwoorden in 2015 € 726.623,-.
ABBA/3034254/DPZ-2051
Leefbaarheid- en Bewonersparticipaties deel nog niet besteed 2013
1.373
ABBA/3051121/DPZ-282
Gezond is vet, vet cool nog niet besteed deel 2013
5.000
ABBA/3066847/SPORT-166
Club Extra
3.353
ABBA/3066915/SPORT-173
Club Extra
5.705
ABBA/4023374/SPORT-208
Club Extra
5.768
ABBA/4009505/VOS-605
Verbetertraject zwakke scholen
→
3.007 3.105
→
60.000
14.826
14.197
60.000
56.504
Bevoorschotting in 2013 Bevoorschotting in 2013 € 4500
Thema Overig waarderingssubsidies Kenmerk subsidie
Subthema
Activiteit*
Ooievaarspas
Overige subsidies
Kinderen doen mee
Toegekend bedrag
Ontvangen voorschot
Realisatie
Toelichting
198.125
9023
Bijdrage LK ondersteuning
2.293
24001012
Gewichtige vakleerkracht
1.388
24001551
Overige bijdragen
5.156
ABBA/403325/SPO-252
Club Extra
4.300
ABBA/4024243/DPZ-1211
Leefbaarheid- en Bewonersparticipatie Kennis maken met theater
ABBA/4032405/DPZ-1608
Leefbaarheid- en Bewonersparticipatie Kunstklas
1.800
ABBA//3040227/VGZ-1150
Programma Wo-wijs nog niet besteed deel 2013
4.785
Bevoorschotting in 2013
ABBA/3040285/VGZ/-1156
Gezond is vet, vet cool nog niet besteed deel 2013
1.961
Bevoorschotting in 2013
ABBA/3055208
Gezond is vet, vet cool nog niet besteed deel 2013
3.600
Bevoorschotting in 2013
Gem. dienst stadsbeheer
Gulden Klinker nog niet besteed deel 2013
833
Bevoorschotting in 2013
84
9.080.161
108
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
→
213.146
9.193.220
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
211.945
9.282.944
109
Vaststelling en goedkeuring
Overige gegevens
Vastgesteld door het college van bestuur en goedgekeurd door de raad van toezicht van De Haagse Scholen te Den Haag, 2 juni 2015.
Statutaire regeling inzake de resultaatbestemming In de statuten is niets bepaald omtrent de bestemming van de resultaten.
Voorstel resultaatbestemming Het college van bestuur:
Door het college van bestuur zal aan de raad van toezicht worden voorgesteld het resultaat van -/- € 4.667.238 te verrekenen met de algemene reserves.
• de heer mr. W.H. Hendricks, voorzitter
Gebeurtenissen na balansdatum
• de heer drs. J.D.H.M. Willenborg, lid
Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum die van invloed zijn op het beeld dat de jaarrekening geeft.
De raad van toezicht: • de heer mr. N.Ph. Geelkerken, voorzitter • mw. mr. C.J. Kloosterman-Taal, plv. voorzitter • mw. drs. E.D.C.M. Lambrechts • de heer drs. A.F. Westerhof • de heer drs. M. Schoon
110
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
111
Blad 2/5
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Toezicht en het College van Bestuur van Stichting De Haagse Scholen
Materialiteit
Verklaring over de jaarrekening 2014
dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van
Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de
Ons oordeel
evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel.
Wij hebben de jaarrekening 2014 van Stichting De Haagse Scholen te Den Haag gecontroleerd. Naar ons oordeel:
Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de getrouwheid van de jaarrekening als
• geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting De Haagse
geheel bepaald op EUR 2,2 miljoen. De materialiteit is gebaseerd op 2% van de totale baten.
Scholen op 31 december 2014 en van het resultaat en de kasstromen over 2014 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs;
De materialiteit voor de financiële rechtmatigheid is bepaald op EUR 3,2 miljoen, deze materialiteit is gebaseerd op 3%
• voldoen de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2014 in alle van materieel belang
van de totale publieke middelen.
zijnde aspecten aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat de bedragen in overeenstemming zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in paragraaf 2.3.1. Referentiekader van
Beiden zijn bepaald zoals voorgeschreven in paragraaf 2.1.3. van het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2014.
het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2014. • zijn de in de toelichting behorende tot de jaarrekening opgenomen verantwoorde subsidies van de gemeente Den Haag
In deze paragraaf van het accountantsprotocol is tevens een aantal specifieke controle-en rapportagetoleranties opgenomen,
besteed overeenkomstig de bepalingen in de vigerende Haagse Kaderverordening Subsidieverstrekking (HKS), het
die wij hebben toegepast. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor
Uitvoeringsvoorschriften Subsidies (UVS) en de Algemene Subsidieverordening (ASV) van de gemeente Den Haag,
de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Wij zijn met de Raad van Toezicht en College van
waarmee de financiële rechtmatigheid van deze subsidies is vastgesteld.
Bestuur overeengekomen dat wij tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de EUR 110 duizend rapporteren alsmede kleinere afwijkingen, die naar onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn.
De jaarrekening bestaat uit: • de balans per 31 december 2014;
De materialiteit voor de getrouwheid en financiële rechtmatigheid van de gemeentelijke subsidies 2014 is bepaald op EUR 90
• de staat van baten en lasten over 2014;
duizend, deze materialiteit is gebaseerd op 1% van het toegekende subsidiebedrag van de gemeente Den Haag. De materialiteit
• het kasstroomoverzicht; en
is voorgeschreven in de Richtlijnenbrief financiële verantwoording subsidies 2014 van de gemeente Den Haag.
• de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en overige toelichtingen.
De kernpunten van onze controle
Identificatie
In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar ons professionele oordeel het meest belangrijk waren
De gecontroleerde jaarrekening 2014 opgenomen in dit verslag van Stichting De Haagse Scholen te Den Haag sluit met een
tijdens onze controle van de jaarrekening. Het kernpunt van onze controle hebben wij met de Raad van Toezicht en het
balanstotaal per 31 december 2014 van EUR 37.862.982, een totaal aan lasten van EUR 117.315.375, een totaal aan baten van
College van Bestuur gecommuniceerd, maar vormt geen volledige weergave van alles wat is besproken.
EUR 112.558.528 en een negatief exploitatieresultaat van EUR 4.667.238 over 2014.
Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot dit kernpunt bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als geheel. Onze bevindingen ten aanzien van het individuele kernpunt moeten in dat kader worden bezien en niet als afzon
De basis voor ons oordeel
derlijke oordeel over het kernpunt.
Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden, het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2014 en de Richtlijnenbrief financiële verantwoording subsidies 2014 van de
De aanbestedingswet- en regelgeving en de naleving daarvan is complex
gemeente Den Haag vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie ‘Onze verantwoorde
De aanbestedingswet- en regelgeving is uitgebreid en complex. In het kader van onze controle op de financiële rechtmatigheid
lijkheden voor de controle van de jaarrekening’.
hebben wij derhalve bijzondere aandacht gegeven aan het vaststellen van de naleving van de in het kader van de financiële rechtmatigheid relevante bepalingen van deze wet- en regelgeving.
Wij zijn onafhankelijk van Stichting De Haagse Scholen, zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijksregels in Nederland. Verder
Wij hebben door middel van gevoerde gesprekken en inspectie van relevante documentatie de opzet en het bestaan van interne
hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags-en beroepsregels accountants (VGBA).
beheersingsmaatregelen van Stichting De Haagse Scholen die de toepassing van de aanbestedingswet- en regelgeving dienen te waarborgen in het kader van de controle van de jaarrekening geëvalueerd en de effectiviteit daarvan getoetst door middel
Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
van deelwaarneming.
112
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
113
Blad 3/5
Blad 4/5
Daarbij zijn we onder meer nagegaan dat sprake is van een door de instelling opgestelde aanbestedingskalender, contract
van dit protocol is door ons in het bijzonder onderzocht dat voor alle relevante, verantwoorde subsidiestromen de bepalingen
register en een analyse van de inkoopcontracten die ten grondslag liggen aan de daadwerkelijke bestedingen van de instelling.
in de vigerende Haagse Kaderverordening Subsidieverstrekking (HKS), het Uitvoeringsvoorschriften Subsidies (UVS) en de
Stichting De Haagse Scholen heeft tussentijds en na afloop van het boekjaar 2014 alle bestedingen over 2014 geanalyseerd op
Algemene Subsidieverordening (ASV) van de gemeente Den Haag zijn nageleefd.
een juiste marktbenadering overeenkomstig de aanbestedingswet- en regelgeving. Wij hebben deze aanpak geëvalueerd en op basis van deelwaarnemingen, aan de hand van onder meer de hiervoor vermelde documentatie, vastgesteld dat de daarbij
Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij
geconstateerde afwijkingen juist en volledig zijn.
tijdens onze controle niet alle fouten en fraude ontdekken.
Op basis van deze werkzaamheden zijn geen aanvullende afwijkingen geconstateerd dan die toegelicht in hoofdstuk 6 van het
Voor een nadere beschrijving van onze verantwoordelijkheid ten aanzien van de controle van de jaarrekening verwijzen wij
bestuursverslag. Voorts hebben wij vastgesteld dat communicatie heeft plaatsgevonden met de Raad van Toezicht. Stichting
naar de bijlage bij de controleverklaring.
De Haagse Scholen heeft herstelmaatregelen en maatregelen ter voorkoming van dergelijke afwijkingen in de toekomst getroffen.
Verantwoordelijkheden van de Raad van Toezicht en het College van Bestuur voor de jaarrekening
Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten Verklaring betreffende het bestuursverslag en de overige gegevens Wij vermelden op basis van de wettelijke verplichtingen onder de Regeling jaarverslaggeving onderwijs (betreffende onze
Het College van Bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening alsmede
verantwoordelijkheid om te rapporteren over het bestuursverslag en de overige gegevens):
het opstellen van het bestuursverslag, beiden in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs.
• dat wij geen tekortkomingen hebben geconstateerd naar aanleiding van het onderzoek of het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de Regeling jaarverslaggeving onderwijs en paragraaf 2.2.3. Jaarverslag van
Het College van Bestuur is tevens verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante
het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2014 is opgesteld en of de door de Regeling jaarverslaggeving onderwijs vereiste overige gegevens zijn toegevoegd.
wet- en regelgeving opgenomen bepalingen.
• dat het bestuursverslag voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.
In dit kader is het College van Bestuur verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het noodzakelijk acht om
Benoeming
het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen
Wij zijn door de Raad van Toezicht op 19 oktober 2012 benoemd als accountant van Stichting De Haagse Scholen en zijn
van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
met ingang van 2012 de externe accountant.
Bij het opmaken van de jaarrekening moet het College van Bestuur afwegen of de onderwijsinstelling in staat is om haar activi
Den Haag, 9 juni 2015
teiten in continuïteit voort te zetten. Op grond van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs moet het College van Bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij het College van Bestuur het voornemen heeft
KPMG Accountants N.V.
om de onderwijsinstelling te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is.
H. Visser RA
Het College van Bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onder wijsinstelling haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten toelichten in de jaarrekening.
Bijlage bij de controleverklaring
De Raad van Toezicht is verantwoordelijk voor het uitoefenen van toezicht op het proces van financiële verslaggeving van
Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming
Stichting De Haagse Scholen.
toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, het Onderwijsaccountantsprotocol OCW/EZ 2014,
Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht, dat wij daarmee voldoende en
de Richtlijnenbrief financiële verantwoording subsidies 2014 van de gemeente Den Haag, ethische voorschriften en de onaf hankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit: • het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van
geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel, als bedoeld in artikel 171, lid 4 van de Wet
fraude of fouten, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van
op het primair onderwijs en artikel 157, lid 4 van de Wet op de expertisecentra.
controle-informatie die voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in
Voorts is onze controle uitgevoerd conform de door de Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn van de gemeente Den Haag opge
geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het door
stelde subsidievoorwaarden, opgenomen in de Richtlijnenbrief financiële verantwoording subsidies 2014. Door de toepassing
breken van de interne beheersing;
114
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
115
Blad 5/5
• het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle van de jaarrekening en de financiële rechtmatigheid met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaam heden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de onderwijs instelling;. • het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving, de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het College van Bestuur en de toe lichtingen die daarover in de jaarrekening staan; • het vaststellen dat de door het College van Bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de onderwijsinstelling haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controlever klaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat een instelling haar continuïteit niet langer kan handhaven; • het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen, en • het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Wij communiceren met de Raad van Toezicht onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing.
Bijlagen
Wij bevestigen aan de Raad van Toezicht dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met de Raad van Toezicht over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze afhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening op basis van alle zaken die wij met de Raad van Toezicht hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet-of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is.
116
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
117
BIJLAGE 1
BIJLAGE 2
Verslag Prestatiebox 2014
Overzicht nevenfuncties leden college van bestuur (per 31-12-2014)
De Prestatiebox is verbonden met de bestuursakkoorden
en het Van Kinderen Museum ontvangen daartoe finan
zoals die door de PO-raad en het ministerie van Onderwijs
ciële steun.
zijn overeengekomen. Hoofdthema’s binnen voorgaande bestuursakkoorden waren het opbrengstgericht werken en
▸▸ De leerkring Hoogbegaafdheid met deelname van een achttal scholen heeft de activiteiten in 2014 voortgezet.
het verbeteren van de leeropbrengsten in rekenen en taal,
In de begeleiding van de leerkring is vanuit de prestatie-
aandacht voor excellentie, wetenschap en techniek, ICT in
boxmiddelen voorzien.
het onderwijs, professionalisering, sociaal-emotionele ont-
NPDL-project, een internationaal project gericht op
pesten, de begeleiding van startende leraren en de scholing
onderwijsinnovatie en de ontwikkeling van daarbij onder-
en ontwikkeling van schoolleiders. In het nieuwste bestuurs
steunende ICT-toepassingen. Voor de startfase in de
wikkeling, duurzame onderwijsverbetering, professionalisering
Mr. W. Hendricks
M/V M
scholen en op het bestuurskantoor zijn middelen ingezet. ▸▸ Alle directeuren nemen deel aan een professionele leer-
van leraren, schoolleiders en scholen alsmede de realisatie
gemeenschap en verschillende leergemeenschappen
van doorgaande ontwikkelingslijnen.
(Q-groep, leergemeenschap Vinex-scholen, leergemeen-
Nevenfunctie(s)
Voorzitter
▸▸ Lid algemeen bestuur PO-Raad ▸▸ Lid raad van toezicht Koorenhuis ▸▸ Bestuurslid Digitaal Leren ▸▸ Voorzitter college van bestuur Stichting Peuterspeelzalen DHS
Drs. J.D.H.M. Willenborg
M
De middelen behorende bij de Prestatiebox zijn binnen DHS
zame onderwijsontwikkeling, Samentienplus) zijn vanuit
verdeeld, het grootste deel is toegevoegd aan de schoolbe-
de prestatieboxmiddelen financieel ondersteund, met
grotingen. Een kleiner deel is op bestuursniveau bestemd
name bij de externe begeleiding door deskundigen. ontwikkeling van schooldirecties. Bestemmingen daarvan
gemeenschappelijke scholing op het gebied van taal, lezen
zijn onder meer individuele coachingtrajecten en studie-
en rekenen; ondersteuning van scholen bij hun inzet in het
reizen, universitaire en HBO-masterstudies alsmede de
domein excellentie, wetenschap en techniek; scholing/studie
deelname aan het LeerKrachtprogramma van McKinsey
van (toekomstige schoolleiders); begeleiding en coaching
door drie scholen van DHS.
▸▸ Voorzitter dagelijks bestuur Stichting Passend Primair Onderwijs Haaglanden (SPPOH) West (VO) ▸▸ Bestuurslid Stichting Siméa ▸▸ Bestuurslid Stichting VierTaal i.o. ▸▸ Voorzitter bestuur Stichting Samenwerkingsverband VO Westland ▸▸ Bestuurslid Samenwerkingsverband PO Westland
▸▸ Middelen uit de prestatiebox zijn ingezet voor scholing en
een aangepast arrangement of scholen die risico lopen;
Lid
▸▸ Bestuurslid Samenwerkingsverband Zuid-Holland
schap SBO/SO-scholen/HOSO, leergemeenschap duur-
voor: ondersteuning van verbetertrajecten bij scholen met
Huidige functie in het CvB
▸▸ In 2014 is een start gemaakt met de deelname aan het
wikkeling van leerlingen, in het bijzonder in relatie tot
akkoord uit 2014 zijn de doelstellingen gericht op talentont-
Naam
▸▸ Bestuurslid Samenwerkingsverband PO Midden Holland ▸▸ Lid college van bestuur Stichting Peuterspeelzalen DHS
van startende leraren. Voor het kalenderjaar 2014 bedroeg het budget van de In 2014:
middelen Prestatiebox in totaal € 1.473.987.
▸▸ Vier scholen met een aangepast arrangement en acht scholen met een risico op onderwijsopbrengsten zijn in
Daarvan is de bestemming als volgt bepaald:
een verbetertraject geplaatst. Vanuit de prestatiebox
€ 1.010.704
middelen zijn zes van deze trajecten ondersteund.
€ 289.065 bovenschools voor coördinatie, leer
▸▸ Het gemeenschappelijke deskundigheidstraject op het gebied van rekenen is in het voorjaar van 2014 afgerond. ▸▸ Er is een informatieve brochure uitgebracht voor alle scholen over opbrengstgericht werken.
bij de scholen gemeenschappen en deskundigheids bevordering rekenen en taal
€ 174.217 voor ondersteuning verbetertrajecten en professionalisering schoolleiders
▸▸ Vijf scholen werken intensief met het Van Kinderen Museum aan de ontwikkeling van het techniekonderwijs en het onderzoekend en ontwerpend leren. Deze scholen
118
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
119
BIJLAGE 3
BIJLAGE 4
Overzicht nevenfuncties leden raad van toezicht
Ontwikkeling resultaten Cito-eindtoets
(per 31-12-2014)
Naam Mr. C.J. (Charline)
M/V V
Kloosterman-Taal
Mr. N.Ph. (Philip) Geelkerken
M
Huidige functie
Functie in de RvT
Directeur ActaMediatief NMI
Plv. voorzitter RvT en lid
mediators en coaches
remuneratie-cie
Directeur CAOP te Den Haag
Voorzitter RvT en lid remuneratie-cie
Nevenfunctie(s)
▸▸ Voorzitter algemeen bestuur BOOR (openbaar onderwijs Rotterdam) ▸▸ Plv. voorzitter van de RvT van de RDW
Drs. A.F. (Arne) Westerhof
M
Algemeen directeur uitgeverij
Lid RvT en voorzitter
Performa
auditcommissie
▸▸ Secretaris van het bestuur Stichting Exploitatie Pulchri ▸▸ Lid bestuur Stichting Holland Papier Biënnale
Drs. E.D.C.M. (Ursie)
V
Lambrechts
Drs. M. (Maarten) Schoon
M
Bestuursvoorzitter van het
Lid RvT
Voorzitter Taskforce
Schoolleiders Register Primair
Cultuureducatie in opdracht
Onderwijs (SRPO)
van de Museumvereniging
Voorzitter CvB van
Lid RvT en lid
Voorzitter RvT Zorg op Noord
Openbare Stichting
auditcommissie
(eerstelijnsgezondheidszorg
Scholengemeenschap
Rijnmond)
Reigersbos te Amsterdam
120
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Brin
Naam school
2011
2012
2013
2014
17EK
De Kleine Keizer
534,1
532,2
532,3
530,3
17EU
Archipel
543,7
542,0
544,1
544,6 532,2
17FE
Daltonbasisschool Helen Parkhurst
530,3
531,8
531,9
17FE
Daltonbasisschool Helen Parkhurst DH
528,9
–
–
–
17FN
De Spoorzoeker
528,7
524,9
529,8
538,5
17FV
OBS Dr Willem Drees
527,1
525,7
525,9
530,6
17JE
Valkenbos Montessorischool
537,2
538,6
533,3
537,4
17MC
Bohemen Kijkduin
540,1
538,9
540,6
537,6
17MR
Benoordenhout
537,0
540,1
540,4
538,2
17NF
De Baanbreker
525,5
527,0
527,1
529,6
17NQ
P.C. Hooftschool
528,7
529,3
524,8
528,6 517,0
17PJ
Het Startpunt
531,6
528,1
530,5
17PJ
Het Startpunt FB
527,1
526,2
527,5
–
17PY
Galvanischool
539,7
540,0
541,4
538,7
18AR
Maria Montessorischool
536,2
536,1
534,2
533,9
18PQ
Anne Frank
528,4
525,0
530,4
533,9
19LI
De Zonnebloem
538,4
534,8
535,2
537,0
19LY
Annie M.G. Schmidtschool
537,3
539,6
540,9
537,7 542,3
19LY
Annie M.G. Schmidtschool HB
539,1
539,7
543,4
19MH
De Klimop
530,0
524,9
528,3
–
19MH
De Klimop CA
–
–
–
534,9
19MH
De Klimop RE
–
–
–
530,6
19MP
De Kameleon
534,6
526,8
531,8
532,3
19MU
OBS Max Velthuijs
527,7
528,2
532,6
528,4
19MZ
Houtwijk
535,2
535,1
537,5
533,6
19NN
Houtrustschool
538,9
540,0
538,9
538,2
19NQ
De Gelderlandschool
525,3
525,1
529,2
529,8
19NT
De Drentse Hoek
527,4
533,7
529,4
531,0
19NW
Van Ostadeschool
534,8
528,3
533,9
530,6
19NZ
Erasmusschool
533,9
532,3
526,5
532,1
19OC
Prins Willem Alexander
537,2
536,1
531,7
536,2
19OQ
OBS De Springbok
533,9
533,6
530,0
528,7
19OQ
OBS De Springbok Wol
529,6
529,9
525,1
528,4
19QD
De Kleine Wereld
528,7
532,0
531,7
526,9
19SI
De La Reyschool
534,6
534,0
537,0
537,7
19TO
Het Volle Leven
534,3
536,4
534,5
538,2
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
121
BIJLAGE 4
BIJLAGE 5
Leerlingaantal per school
Ontwikkeling resultaten Cito-eindtoets – vervolg
Brin
Naam school
2011
2012
2013
2014
Brin
Naam school
01-10-14
19YL
De Voorsprong
391
19YS
De Vlierboom
249
19UK
Jan Ligthartschool
525,2
524,0
529,8
530,4
17EK
De Kleine Keizer
321
19YX
De Leeuwerikhoeve
162
19VB
De Wissel
520,9
524,5
527,9
529,1
17EU
Archipel
230
19ZF
Prinses Marijkeschool
276
19VV
Het Spectrum
538,4
527,2
524,7
526,3
17FE
Daltonbasisschool Helen Parkhurst
395
19ZJ
Zuidwalschool
202
19WO
Het Galjoen
533,6
531,1
533,1
527,4
17FN
De Spoorzoeker
170
26AU
OBS De Startbaan
276
26AX
OBS De Vijver
489
19XU
De Tweemaster
535,4
531,3
527,0
533,1
17FV
OBS Dr Willem Drees
248
19YL
De Voorsprong
529,9
529,2
529,4
524,5
17JE
Valkenbos Montessorischool
277
26PJ
Daltonbasisschool Waterland
452
19YS
De Vlierboom
534,9
531,9
534,0
532,8
17MC
Bohemen Kijkduin
470
26PP
OBS De Notenkraker
360
Prinses Catharina-Amaliaschool
19YX
De Leeuwerikhoeve
523,9
530,0
532,4
542,5
17MR
Benoordenhout
156
27VA
19ZF
Prinses Marijkeschool
528,5
529,6
532,6
529,9
17NF
De Baanbreker
158
Totaal basisonderwijs
19ZJ
Zuidwalschool
531,0
533,9
528,4
529,3
17NQ
P.C. Hooftschool
230
26AU
Openbare Basisschool De Startbaan
536,3
536,5
529,7
537,5
17PJ
Het Startpunt
153
26AX
OBS de Vijver
535,1
532,3
533,2
535,7
17PY
Galvanischool
338
Brin
Naam school
440 13.165 01-10-14
26PJ
Dalton Basisschool Waterland
536,3
533,8
534,0
535,3
18AR
Maria Montessorischool
495
20JC
De Bonte Vlinder
26PP
OBS De Notenkraker
536,2
538,0
533,9
531,2
18PQ
Anne Frank
466
20JF
De Haagse Beek
27VA
Prinses Catharina-Amaliaschool
532,8
533,2
531,0
533,2
19LI
De Zonnebloem
464
20JJ
P.H. Schreuderschool
133
19LY
Annie M.G. Schmidtschool
452
Totaal speciaal basisonderwijs
335
19MH
De Klimop
250
Gemiddelde DHS
122
532,7
532,1
532,4
533,0
Gemiddelde landelijk
535,5
535,5
535,0
534,8
19MP
De Kameleon
150
Gemiddelde G4
533,7
533,8
533,3
533,6
19MU
OBS Max Velthuijs
155
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Brin
Naam school
19MZ
Houtwijk
138
20IX
Inspecteur W.P. Blokpoelschool
19NN
Houtrustschool
248
20JE
Eerste Nederlandse Buitenschool
130 72
01-10-14 53 106
19NQ
De Gelderlandschool
186
20JG
Inspecteur S. De Vriesschool
192
19NT
De Drentse Hoek
214
20JL
Cor Emousschool
198
19NW
Van Ostadeschool
393
20JM
De Piramide
150
19NZ
Erasmusschool
251
20KP
De Strandwacht
240
Totaal (voortgezet) speciaal onderwijs
939
19OC
Prins Willem Alexander
354
19OQ
OBS De Springbok
480
19QD
De Kleine Wereld
260
19SI
De La Reyschool
246
19TO
Het Volle Leven
437
19UK
Jan Ligthartschool
207
19VB
De Wissel
239
19VV
Het Spectrum
157
19WO
Het Galjoen
305
19XU
De Tweemaster
175
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
Totaal De Haagse Scholen
14.439
123
BIJLAGE 6
BIJLAGE 6
Verklaring afkortingen en begrippen BAPO
Bevordering Arbeidsparticipatie Ouderen
SBO
Speciaal Basisonderwijs
CAO
Collectieve arbeidsovereenkomst
SO
Speciaal Onderwijs
CvB
College van bestuur
SPPOH Stichting Passend Primair Onderwijs Haaglanden; Samenwerkingsverband voor het PO in de
DHS
De Haagse Scholen
EVC
Eerder verworven competenties
VO
Voortgezet Onderwijs
GMR
Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad
VoIP
Voice over IP; bellen via internet
Fte
Fulltime equivalent; rekeneenheid voor omvang dienstverband
VOS/ABB
Vereniging voor openbare en algemeen toegankelijke scholen in Nederland
HBO+ toets
Toets waarmee het denkniveau van een kandidaat wordt gemeten
VSO
Voortgezet speciaal onderwijs
HCO
Haags Centrum voor Onderwijsbegeleiding
VVE
Voor- en vroegschoolse educatie;
VVTO
Vroeg vreemdetalenonderwijs
gemeenten Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg
HOSO Haags Openbaar Speciaal (basis) Onderwijs; samenwerkings- en overlegplatform voor de S(B)O-scholen die onder het bestuur van DHS vallen HEA
Haagse Educatieve Agenda
HRM
Human Resource Management; personeelsbeleid
ICT
Informatie en communicatietechnologie
Verklarende woordenlijst bij hoofdstuk 6
IKC Integraal kind centrum; een voorziening voor kinderen van 0 tot 12 jaar, waar zij gedurende de
De kapitalisatiefactor Het balanstotaal gedeeld door de totale baten van de staat van baten en lasten
hele dag komen om te leren, spelen, ontwikkelen en te ontmoeten en waarbij alle ontwikkelings terreinen van kinderen aan bod komen IP Internet Protocol; wordt gebruikt in IP-adres, een nummer waarin computers die verbinding Landelijke Geschillencommissie
LIO
Leraar in opleiding
Master SEN
Masteropleiding Special Educational Needs
Rentabiliteit
Exploitatieresultaat gedeeld door de totale baten.
Solvabiliteit
Eigen vermogen en voorzieningen gedeeld door het totale vermogen (balanstotaal).
Liquiditeit De verhouding tussen de vlottende activa (som van liquide middelen en vorderingen) en de
hebben met het internet kunnen worden geïdentificeerd LGC
(incl. de financiële baten).
kortlopende schulden. Spaarliquiditeit De financieringsfunctie van het vermogen ten behoeve van de (toekomstige) vervanging van de materiële vaste activa. Om in de toekomst (1-5 jaar) over voldoende middelen te beschikken voor
MOP Meerjarenonderhoudsplanning
de vervanging van afgeschreven (de levensduur is voorbij) activa moet elke organisatie een
MSI
Mijnschoolinfo; digitaal communicatieplatform voor ouders/leerlingen en scholen
bepaald vermogen aanhouden, de spaarliquiditeit.
NPDL
New Pedagogies for Deep Learning; internationaal onderwijsinnovatieproject
Transactieliquiditeit
OCW
Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Bufferliquiditeit Weerstandsvermogen in de “oude” benaming.
OSO Overstap Service Onderwijs; applicatie voor digitale uitwisseling van gegevens als een leerling van school verandert. Pedagogische Academie voor basisonderwijs; opleiding voor leerkracht basisonderwijs
PO
Primair Onderwijs
PO-Platform
Samenwerkingsverband van de gezamenlijke schoolbesturen PO in Den Haag
PO-Raad
Brancheorganisatie voor PO Raad van toezicht
VO-Raad
Brancheorganisatie voor VO
124
Is het vermogen dat wordt aangehouden om de risico’s op personeel, onderwijskwaliteit, leerlingen, financiën en gebouwen op te vangen.
Pabo
RvT
Is gelijk aan het bedrag van de kortlopende schulden van de balans per 31 december.
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
125
BIJLAGE 7
BIJLAGE 7
Adressenlijst scholen
Basisonderwijs
Vervolg basisonderwijs
School
Adres
Postcode
Telefoon
School
Adres
Postcode
Telefoon
Annie M.G. Schmidt
Jacob de Graefflaan 10-14
2517 JM
345 12 56
Montessorischool Valkenbos
Cederstraat 29
2565 JM
360 03 77
Anne Frank
Beresteinlaan 267
2542 JG
366 44 06
De Vijver (Dalton)
Kikkerbeetlaan 27
2548 WJ
396 75 88
Archipel
Atjehstraat 31
2585 VG
350 80 27
De Vlierboom
Vlierboomstraat 364-366
2564 JJ
323 12 15
De Baanbreker
Elboogstraat 68
2516 PV
399 54 06
Het Volle Leven
Rijslag 15-21
2587 BB
355 84 54
Benoordenhout
Dreibholtzstraat 2-4
2596 XG
324 86 78
De Voorsprong
Ruysdaelstraat 11
2525 AA
380 51 57
Bohemen/Kijkduin
Daltonplantsoen 6
2555 SB
368 13 38
Waterland (Dalton)
Eendenplein 1
2492 NZ
327 83 35
De Drentse Hoek
Oosterhesselenstraat 586
2545 SL
366 15 15
Dr. Willem Drees
Capadosestraat 9-11
2523 AB
393 76 89
Erasmus
Ambachtsgaarde 1
2542 ED
309 70 73
De Wissel
Steenwijklaan10
2541 RL
366 36 06
Het Galjoen
Anna Blamanplein 15
2525 ZV
380 34 16
De Zonnebloem
Hyacinthweg 5
2565 RE
325 15 03
Galvanischool
Galvanistraat 43
2517 RA
360 74 95
Zuidwal
Zuidwal 47, postadres Lepelstraat 6
2512 CW
363 36 50
De Gelderlandschool
Nijkerklaan 9-11
2573 BA
345 93 07
Helen Parkhurst (Dalton)
Baambruggestraat 2
2546 SK
366 44 93
Houtrust
Nachtegaalplein 19A
2566 JP
364 75 49
Houtwijk
Mari Andriessenstraat 42
2552 KN
397 40 03
School
Adres
Postcode
Telefoon
Jan Ligthart
Slicherstraat 5-7-9
2515 GE
389 04 42
De Bonte Vlinder
Aucubastraat 3
2565 XD
363 45 09
De Kameleon
Ketelstraat 101
2516 VN
415 25 31
De Haagse Beek
Paddepad 6
2554 HZ
323 72 34
De Kleine Keizer
Alphons Diepenbrockhof 79
2551 KK
397 28 32
P.H. Schreuderschool
Hendrick Goltziustraat 5
2526 LL
380 09 42
De Kleine Wereld
Rederijkerstraat 120
2531 VP
388 82 64
De Klimop
Cartesiusstraat 2-4
2562 SK
365 40 86
Max Velthuijs
Da Costastraat 40
2513 RP
365 50 10
De Leeuwerikhoeve
Walenburg 25
2591 BR
385 65 63
Maria Montessorischool
Zevenwoudenlaan 197
2548 NT
309 93 35
School
Adres
Postcode
Telefoon
De Notenkraker
Eksterhof 2
2496 HS
015-310 60 60
Cor-Emousschool
Twickelstraat 5
2531 PW
394 89 94
Van Ostadeschool
Van Ostadestraat 245
2526 EV
380 67 73
Eerste Nederlandse Buitenschool
Beresteinlaan 629
2542 JR
355 66 31
P.C. Hooftschool
Escamplaan 65
2547 GA
323 62 32
Inspecteur W.P. Blokpoelschool
Haardstede 1
2543 VS
321 14 59
Prins Willem Alexander
Laakweg 199
2521 SG
399 18 68
De Strandwacht
Paddepad 8
2554 HZ
325 40 02
Prinses Catharina-Amalia
Cicerostrook 9
2493 ZL
301 95 86
De Piramide
Melis Stokelaan 1185
2541 GA
366 65 87
Prinses Marijke
Abraham van Beijerenstraat 1c
2525 TA
388 40 35
Inspecteur S. de Vriesschool
Heliotrooplaan 35
2555 MA
448 31 30
De La Reyschool
De La Reyweg 212
2571 GH
361 70 17
Het Spectrum
Terwestenstraat 105
2525 GG
388 35 94
De Spoorzoeker
Busken Huetstraat 22-24
2524 TT
394 49 97
Scheveningseweg 60
2517 KW
070-306 52 00
De Springbok
Pretoriusstraat 123
2571 VD
345 86 05
De Startbaan
Böttgerwater 21
2497 ZJ
390 65 64
Het Startpunt
Suze Robertsonstraat 103
2526 WS
380 39 35
De Tweemaster
Tesselsestraat 75a
2583 JH
355 86 19
126
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
SBO
WEC
Bestuurskantoor Bestuurskantoor De Haagse Scholen www.dehaagsescholen.nl
[email protected]
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
127
Gegevens van de rechtspersoon Bestuursnummer 41572 Naam instelling
De Haagse Scholen, stichting voor primair en speciaal openbaar onderwijs
Datum opstellen jaarrekening
2 juni 2015
Adres
Scheveningseweg 60
Postadres
Postbus 61454
Postcode/Plaats
2506 AL Den Haag
Telefoon
070 – 306 52 00
Fax
070 – 306 52 01
E-mail
[email protected] Internetsite www.dehaagsescholen.nl Contactpersoon
Dhr. A. Zadelberg
Colofon © 2015 De Haagse Scholen Tekst:
De Haagse Scholen
Vormgeving:
KEPCOM communicatie | creatie | concept, Delft
Druk:
Quantes, Rijswijk
128
De Haagse Scholen – Jaarverslag 2014
