Vluchtelingen uit SYRIË
In oktober 2014 raakten als gevolg van het al drie jaar durende conflict in waren Syrië in totaal bijna 9,5 miljoen mensen ontheemd. Dit is meer dan 40% van de vooroorlogse bevolking van het land. 3 miljoen van de ontheemden hebben tijdelijk asiel gevonden in de buurlanden Libanon, Turkije, Jordanië, Irak en Egypte. Slechts ongeveer 15% van de Syrische vluchtelingen wordt opgevangen in vluchtelingenkampen. Het merendeel woont buiten kampen, in steden, dorpen en plattelandsgebieden, vaak onder moeilijke omstandigheden en op locaties die moeilijk bereikbaar zijn voor humanitaire hulporganisaties. De meeste vluchtelingen zijn soennitische moslims, maar de vluchtelingenbevolking omvat ook etnische en religieuze minderheden, zoals Koerden, Druzen en leden van verschillende christelijke en sjiitische sekten. Door de instroom van vluchtelingen zitten asielverlenende landen bijna aan hun maximale capaciteit om deze bescherming en hulp te bieden. In een poging om de druk in de asielverlenende landen te verlichten en deze in staat te stellen Syriërs asiel te blijven verlenen, heeft de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR) landen van hervestiging gevraagd een gedeelte van de vluchtelingen toe te laten. In oktober 2014 hebben hierop 24 landen, voornamelijk in Europa en Noord- en Zuid-Amerika, toegezegd Syriërs te hervestigen.
Dit achtergronddocument bevat basisinformatie over Syrische vluchtelingen voor gemeentes en lokale acteuren die deze opvangen. Een landenprofiel geeft een kort overzicht van de geschiedenis, bevolking en cultuur van Syrië. Vervolgens wordt in dit achtergronddocument de crisis in Syrië behandeld, evenals de omstandigheden waarmee vluchtelingen worden geconfronteerd in de eerste asielverlenende landen in de regio. Tot slot worden enkele van de sterke punten en eigenschappen aangevoerd die de Syrische hervestigende vluchtelingen helpen hun leven in hun nieuwe gemeenschappen op te bouwen en enkele van de uitdagingen die ze waarschijnlijk het hoofd moeten bieden. Dit achtergronddocument is in eerste instantie bedoeld voor personen die eerste opvang en bijstand verlenen aan de nieuwkomers. Ook anderen kunnen dit achtergronddocument nuttig vinden. Personen die werkzaam zijn bij de lokale overheid, zoals gezondheidszorgverleners, sociale hulpverleners en medewerkers van huisvestingsorganisaties, kunnen het document gebruiken om hun nieuwe klanten beter te begrijpen en deze hierdoor beter van dienst te zijn. Leerkrachten kunnen dit achtergronddocument gebruiken om hun leerlingen te informeren
INHOUD PROFIEL VAN SYRIË
2
Moderne geschiedenis, regering en economie
2
Gezondheidszorg en onderwijs
3
Het land
3
De bevolking
4
Geloof en tradities
5
OMSTANDIGHEDEN IN DE EERSTE ASIELVERLENENDE LANDEN
9
GEVOLGEN VOOR HERVESTIGING BRONNEN
11 15
Boven: Syrische vluchtelingenfamilie die in Jordanië woont. Foto: UNHCR.
2
Vluchtelingen uit Syrië
over de moeilijke situatie van de Syrische bevolking waardoor ze
gezondheidszorg en hoger onderwijs tegen een lage prijs of gratis
misschien hebben gelezen of programma's op tv hebben gezien.
werden aangeboden. Naast deze gratis door de overheid gefinan-
Ook personen die meer willen weten over de nieuwste inwoners
cierde diensten ontstonden privé-universiteiten en -klinieken voor
van hun gemeenschap kunnen dit document gebruiken.
de nieuwe elite. Aan de politieke onderdrukking en de corruptie
Profiel van Syrië Moderne geschiedenis, regering en economie
en het wanbeleid in de regering kwam echter geen einde en de meeste Syriërs werden nog steeds onderdrukt door het regime van Assad en door de politieke controle van de Ba´ath-partij.
Syrië heeft 400 jaar deel uitgemaakt van het Ottomaanse Rijk,
De opstand begon in 2011 met vredige protesten toen de rege-
van het begin van de 16e eeuw tot het begin van de 20e eeuw.
ring kinderen arresteerde, en naar verluidt martelde, die graffiti
Na een periode van Franse kolonisatie (1918-1946) werd Syrië
met teksten tegen de regering op een muur in Daraa hadden
onafhankelijk. In de 20 jaar die daarop volgden, werden meerdere
geschreven. De demonstranten werden mogelijk geïnspireerd
staatsgrepen gepleegd en was er korte tijd een unie met Egypte
door het succes van de Arabische Lente in Egypte en Tunesië en
als de Verenigde Arabische Republiek. In 1963 nam de Ba´ath-par-
vroegen ook om democratische hervormingen, het opheffen van
tij de regering over en seculier en socialistisch Arabisch regime.
de noodtoestand die al sinds 1963 van kracht was, het vrijlaten
De nieuwe regering pakte dissidenten aan, nationaliseerde ban-
van politieke gevangen en meerpartijenverkiezingen. Sommige
ken, voerde landhervormingen door en arabiseerde het onderwijs-
Syriërs protesteerden voor het einde van het regime. Met behulp
programma.
van informantennetwerken reageerde de regering op de protesten zoals ze vroeger ook al deed: met grootschalige arrestaties,
In 1970 greep de toenmalige minister van Defensie, Hafez al-Assad,
geweld door politie in burger, meedogenloze ondervragingen en
de macht en in 1971 benoemde hij zichzelf tot president. Hij
martelingen en het gebruik van echte munitie en sluipschutters
voerde nieuwe wetgeving in, stelde een nieuwe grondwet
om demonstraten op straat af te schrikken en te doden. De be-
op en manipuleerde verkiezingen, zodat hij aan de macht
volking bleef echter de straat opgaan en begon andere manieren
bleef en de Ba´ath-partij zich handhaafde als grootste partij.
van protest tegen het regime te organiseren. Sinds het begin van
De regering onderhield nauwe banden met de toenmalige
de crisis heeft de Syrische regering de protestanten, hun familie-
Sovjet Unie, het voormalige Oostblok en Iran. Aan de behoeften
leden en sympathisanten als terroristen bestempeld.
van Syrische consumenten werd voldaan door de ontwikkeling van verschillende productiesectoren, waaronder landbouw,
In juni 2011 waren ongeveer 1400 mensen door het regime gedood
papier, linnen en kunststof. Het hoger onderwijs, waaronder
en waren er meer dan 10.000 mensen gearresteerd. Die zomer
geneeskundige opleidingen, was in het Arabisch en Syrië
werd het Vrije Syrische Leger (FSA) opgericht, voornamelijk door
werd een lager-middeninkomensland met een hoog niveau
gedeserteerde Syrische militairen. De gevechten om Syrië te
van geletterdheid, onderwijs en werkgelegenheid. Assad
bevrijden van het regime van Assad verspreidden zich over het
behoorde tot de alawieten en zijn beleid was gunstig voor deze
hele land. Islamitische strijders voegden zich bij de opstand. In
geloofsgemeenschap en verzekerde de loyaliteit van de leden
2013 vochten meer dan 1000 afzonderlijke brigades, informeel
ervan jegens hem. Dissidenten werden onder het regime van
georganiseerd in vaak veranderende netwerken, tegen de
Assad met harde hand onderdrukt.
Syrische regering. Islamitische extremisten, waaronder facties uit Irak, maakten misbruik van de instabiliteit en sloten zich aan
In 2000 overleed Hafez al-Assad na het land 30 jaar te hebben
bij de gevechten. Soms vochten ze tegen het regime, soms tegen
geleid en hij werd opgevolgd door zijn zoon, Bashar al-Assad, een
het FSA. Een van die buitenlandse facties, de soennitische groep
in Engeland opgeleide oogarts, die tot op heden aan de macht
Islamitische Staat, ook bekend als de Islamitische Staat in Irak
is. Bashar al-Assad zette het autoritaire regime met één partij en
en Syrië (ISIS) of de Islamitische Staat in Irak en de Levant (ISIL),
één leider voort. Net als zijn vader bevoordeelde hij de alawieten
vestigde een basis in het oosten van Syrië. Vanaf die basis begon
op politiek en economisch vlak en gaf hij familieleden belangrijke
IS in 2014 een aanval op en overname van het westen van Irak.
posities. Door hervormingen werden bepaalde beperkingen van de pers- en handelsvrijheid opgeheven, wat leidde tot een
De betrokkenheid van buitenstaanders heeft de situatie in Syrië
groeiende zakelijke elite in de steden. De regeringssteun voor
moeilijker gemaakt. De Syrische regering ontving economische
onderwijs en gezondheidszorg werd voortgezet, waarbij
en militaire steun van Iran, Rusland en van Hezbollah, de Libanese
November 2014
3
Vluchtelingen uit Syrië
politieke/militaire groepering van sjiitische moslims. Verschillende
van Damascus en is onbereikbaar voor personen uit de gebieden
groepen strijders van de oppositie kregen steun van Arabische
die het hardst zijn getroffen door het conflict.
regeringen uit de regio en extremistische islamieten werden gesteund door staten en rijke donateurs uit de regio. De gematigde
ONDERWIJS
oppositie ontving enige steun van Europa en de Verenigde Staten.
Voordat het conflict in Syrië uitbrak, de regering streefde aan gratis onderwijs voor iedereen. Hoger onderwijs werd in hoge
Burgers en niet-gewelddadige activisten hebben een zware prijs
mate gesubsidieerd in een poging om te voldoen aan de ontwik-
betaald in het conflict. Sinds 2011 zijn meer dan 191.000 mensen
kelingsbehoefte van het land.
omgekomen en zijn miljoenen mensen uit hun huis verdreven. Mannen, vrouwen en kinderen hebben extreme trauma's opgelo-
De resultaten waren gemengd. Aan de ene kant was basison-
pen of zijn hier getuige van geweest. Er wordt geschat dat de helft
derwijs beschikbaar voor zowel jongens als meisjes. Maar aan
van de Syrische bevolking niet langer in zijn huis woont, er 6,5 mil-
de andere kant lag het onderwijsniveau in plattelandsgebieden
joen mensen in ontheemd zijn binnen Syrië en 3 miljoen mensen
veelal ver onder het nationale gemiddelde en op veel plekken
als vluchteling in de buurlanden geregistreerd zijn.
maakten veel kinderen, voornamelijk meisjes, het secundaire
Gezondheidszorg en onderwijs
onderwijs niet af. Overheidssubsidies zorgden voor een grote toegang tot het hoger onderwijs. Maar de opleiding van veel
GEZONDHEIDSZORG
jonge Syriërs voldeed niet aan de behoeften van de arbeids-
Voor het ontstaan van het conflict benadrukte de Syrische regering
markt, waardoor ze geen vaste baan konden vinden. Deze situ-
de gezondheidszorg, maar in een land met een grote bevolkings-
atie heeft volgens sommige Syrië-deskundigen onvrede onder
groei kon de overheid de vraag niet bijhouden en de kwaliteit niet
de jeugd aangewakkerd.
op peil houden. Toegang tot gezondheidszorg was oneerlijk verdeeld. Zo was er volgens de Wereldgezondheidsorganisatie in 2009
De regering is erin geslaagd een grote inhaalslag op het gebied
bijvoorbeeld in Damascus één dokter per 339 personen, terwijl er
van algehele geletterdheid te maken. In het begin van de jaren
in het landelijke gouvernement Al-Hasakah slechts één dokter per
tachtig kon naar schatting 42% van de bevolking niet lezen of
1906 personen was.
schrijven. Aan het begin van de 21e eeuw was de geletterdheid van volwassenen volgens het CIA World Factbook in Syrië gestegen tot
Het huidige conflict heeft de gezondheidszorg in het land doen
meer dan 90% voor mannen en meer dan 77% voor vrouwen.
uiteenvallen, waardoor veel Syriërs geen of beperkte toegang hebben tot medische basiszorg, waaronder kindervaccinaties.
Het onderwijssysteem heeft zwaar geleden onder het conflict
In 2013 was ongeveer de helft van de instellingen voor gezond-
in het land. UNICEF rapporteerde in 2013 dat veel scholen
heidszorg verwoest of beschadigd en waren de meeste mede-
zwaar waren beschadigd of werden gebruikt door gewapende
werkers van de Syrische gezondheidszorg gevlucht, gewond of
groeperingen en ontheemden die onderdak zochten. Er gingen
gedood. Volgens het plan voor humanitaire hulpverlening aan
steeds minder kinderen naar school. In sommige gebieden nog
Syrië (SHARP) uit 2014 werden als gevolg van de teruggelopen
slechts 6% van de kinderen. In het rapport werden onzekerheid,
medicijnproductie behandelingen voor chronische en ernstige
een gebrek aan leerkrachten en middelen en beschadigde
ziekten steeds schaarser. Door medische instellingen en hu-
gebouwen genoemd als oorzaken van de achteruitgang.
manitaire geneeskundige zorg ontoegankelijk heeft de Syrische regering burgers in de door de oppositie bezette gebieden alle mogelijkheden op gezondheidszorg ontnomen.
Het land
GEOGRAFIE Syrië ligt aan de oostelijke Middellandse Zee en wordt omgeven
Door de afnemende capaciteit van de geestelijke gezondheids-
door Turkije in het noorden, Israël en Libanon in het westen, Irak
zorg kan slechts in zeer beperkte mate aan de behoefte wor-
in het oosten en Jordanië in het zuiden. Syrië is een middelgroot
den tegemoetgekomen. Voor 2011 was er al weinig geestelijke
land met een diverse geografie. Ongeveer een derde van het
gezondheidszorg, met slechts twee openbare psychiatrische
land in het westen en gebieden in het noorden en oosten vormen
ziekenhuizen en 70 psychiaters op een bevolking van 22 miljoen.
vruchtbare landbouwgrond en maken deel uit van een gebied
Op dit moment zijn er nog minder middelen beschikbaar, terwijl
dat al sinds de oudheid bekendstaat als de ”Vruchtbare Sikkel”.
meer Syriërs dan ooit behoefte hebben aan zorg. Het enige psy-
De rivier de Eufraat stroomt vanuit Turkije het noordoosten van
chiatrische ziekenhuis dat nog geopend is, ligt in de buitenwijken
Syrië binnen en vervolgens door naar Irak. De rivier zorgt voor
November 2014
4
Vluchtelingen uit Syrië
uitgestrekte gebieden vruchtbare landbouwgrond, die in de af-
Wanbeleid van de regering tijdens een zeven jaar durende droogte
gelopen jaren zijn afgenomen door dammen in Turkije en weinig
van 2003 tot 2010 heeft honderdduizenden mensen gedwongen
regenval. In berggebieden in het westen, grenzend aan Libanon,
hun land te verlaten en naar de stad te verhuizen om te overleven.
en in het noordwesten, grenzend aan Turkije, ligt in de winter
Deze massamigratie leidde tot hoge voedselprijzen en werkloos-
sneeuw. Het zuidoosten van Syrië is een woestijn, terwijl de
heid in zowel stedelijke als plattelandsgebieden, wat weer leidde
westelijke kust aan de Middellandse Zee zowel stranden als een
tot economische spanningen die volgens sommigen hebben bijge-
industriële haven heeft.
dragen aan de opstand in 2011.
In al deze gebieden zijn vele belangrijke archeologische en histori-
De bevolking
sche locaties aanwezig, van prehistorische nederzettingen (waar
Syrië is een cultureel divers land dat 22 miljoen inwoners telde
een van de eerste alfabetten ter wereld is uitgevonden) tot uit-
voordat het conflict uitbrak. De bevolking is relatief goed opgeleid
gestrekte Grieks-Romeinse ruïnes, vroeg-christelijke kloosters en
en redelijk jong, met een gemiddelde leeftijd van 22. Er wordt geschat
kerken, Byzantijnse bouwwerken, kastelen van kruisvaarders en
dat bijna 60% van de Syriërs in stedelijke gebieden woonden voordat
1400 jaar islamitische architectuur en infrastructuur. Het conflict
de gevechten zorgden voor massale migratiestromen.
heeft echter zijn sporen nagelaten op de historische rijkdommen van het land. Volgens de American Association for the Advance-
ONDERWIJS- EN BEROEPSACHTERGROND
ment of Science is er aan vijf van de zes Werelderfgoedgebouwen
De meeste Syriërs zijn ten minste naar de basisschool geweest
in Syrië aanzienlijke schade toegebracht.
en kunnen Arabisch lezen en schrijven. Volgens de Wereldbank was voor de opstand 72% van de Syriërs van middelbare schoolleeftijd
STAD VERSUS PLATTELAND
ingeschreven bij een onderwijsinstelling. Syriërs staan in de
Syriërs zijn erg trots op hun steden. Damascus, Aleppo, Hama
Arabische wereld bekend om hun vaardigheden in de bouw en
en Homs zijn de vier grootste steden. Elke stad heeft een lange
andere soorten handwerk en in de tourisme- en dienstensector.
en gedocumenteerde geschiedenis. Damascus, de hoofdstad van
In de pre-conflictperiode waren veel Syriërs eigenaar van kleine
het land, staat bekend als de oudste, voortdurend bewoonde stad
bedrijven of maakten ze deel uit van een professionele klasse
ter wereld. De belangrijke Syrische steden zijn stuk voor stuk ge-
bestaande uit onder andere dokters, ambtenaren, docenten,
bouwd rondom een oude, ommuurde stad, met Grieks-Romeinse
professoren en sociaal werkers. Syriërs dragen kunst hoog in het
wegen en markten, Joodse synagogen, tal van christelijke kerken
vaandel en de regering steunt en beheert het werk van de vele
en enkele van de oudste moskeeën ter wereld. Naast deze oude
muzikanten, schrijvers, artiesten en acteurs.
bouwwerken, vind je er woonhuizen en openbare markten. Buiten de muren hebben de steden zich uitgebreid in buitenwijken die
ETNISCHE, TAAL- EN RELIGIEUZE GROEPEN
zijn gebouwd in Europese koloniale stijl en vervolgens in moderne
De bevolking van Syrië bestaat voor bijna 90% uit Arabieren,
buitenwijken, met grote appartementsgebouwen, universiteiten,
waaronder moslims en christenen. Koerden zijn de op een
fabrieken, winkelcentra en ziekenhuizen.
na grootste etnische groep en vormen ongeveer 10% van de bevolking. Er zijn andere, veel kleinere etnische groepen, zoals
De plattelandsgebieden in Syrië staan in schril contrast met de
Armeniërs en Turkomannen. In Syrië zijn de etnische identiteit
rijkdom van de steden. Hoewel de plattelandsgemeenschappen
en de moedertaal nauw verbonden.
de broodmand van het land vormen, heeft de Syrische regering haar middelen de afgelopen 25 jaar gericht op stedelijke gebie-
Alle Syriërs spreken hedendaags Arabisch en de grote meerderheid
den en niet geïnvesteerd in de ontwikkeling van het platteland.
kan ook het Modern Standaardarabisch lezen en schrijven. Het
Het regeringsbeleid, evenals een grote mate van corruptie en
Syrische dialect lijkt het meest op de Libanese/Palestijnse/Jor-
vriendjespolitiek, heeft de plattelandsgemeenschappen ver-
daanse dialecten (ook wel bekend als het Arabisch van de Levant
vreemd en de kloof tussen bewoners van de stad en van het
of het Shami-Arabisch), en vertoont daarmee veel grammaticale
platteland vergroot. Door gebrek aan interesse van de regering,
en vocabulaire overeenkomsten. Koerden uit Syrië en Syrische
hebben mensen op en van het platteland vaak een lager on-
christenen spreken Arabisch bijna als moedertaal en kunnen het
derwijsniveau. Tegelijkertijd hebben mensen van het platteland
mogelijk ook lezen en schrijven. Daarnaast spreken Koerden ook
meer ervaring in het organiseren van gemeenschappen, aange-
Koerdisch en Syrische christenen mogelijk Syrisch. Armeniërs
zien ze altijd op zichzelf waren aangewezen.
spreken Armeens en kunnen hedendaags Arabisch spreken, maar kunnen de taal mogelijk niet goed lezen en schrijven. Turkomannen
November 2014
5
Vluchtelingen uit Syrië
spreken een variant van het Turks. Ze spreken ook Arabisch, maar
Geloof en tradities
de meesten kunnen het niet lezen en schrijven. Veel hergevestig-
RELIGIEUZE OVERTUIGINGEN
de Syriërs hebben een basiskennis van het Engels, maar slechts
Syriërs belijden het geloof waarin ze geboren zijn en bekering tot
een klein aantal spreekt de taal goed. Sommigen spreken ook wat
een andere religie is zeldzaam. Hoewel religie onderdeel vormt
Frans, Duits, Russisch of een andere buitenlandse taal, afhankelijk
van de identiteit van een Syriër, heeft deze niet noodzakelijker-
van hun opleiding.
wijs een kenmerkende functie. Weinig Syriërs zijn agnostisch en nog minder zijn atheïst, maar velen zijn sterk van mening dat
Syrië heeft een lange geschiedenis van religieuze tolerantie en plu-
religie een privézaak is waar de regering niets mee te maken
ralisme en de samenleving is veel seculierder dan die in veel van de
heeft. Syriërs kunnen zowel zeer strikt als los zijn in hun ge-
islamitische buurlanden. De bevolking van Syrië bestaat voor 90%
loof. Verschillende niveaus van geloofsbelijdenis en -praktijken
uit moslims (74% soennieten en 16% alawieten, druzen en ismaë-
worden geaccepteerd, zelfs binnen dezelfde familie. Aansluiting
lieten). Christenen vormen 10% van de bevolking, waaronder Arabi-
bij een religieuze gemeenschap in het land van hervestiging kan
sche christenen (Grieks-orthodox en katholiek), Syrische christenen,
Syriërs helpen bij de integratie, maar mogelijk voelen ze zich
Arameessprekende christenen en Armeens-orthodoxe christenen en
ongemakkelijk bij openbare geloofsuitingen naast het gebed.
katholieken. Er is ook een kleine Koerdisch sprekende jezidigemeenschap waarvan de religie in verband wordt gebracht met het zoroas-
Vrome moslims in Syrië bidden vijf keer per dag, maar doen
trianisme en oude Mesopotamische religies. Een kleine Arabisch
dat privé en ze kunnen een gebed uitstellen als het op de
sprekende Joodse gemeenschap heeft Syrië in de jaren 1990 verlaten.
voorgeschreven tijd niet uitkomt. Voor het bidden, moeten zij zich reinigen door hun voeten, handen, onderarmen en gezicht
Hoewel de oorlog sektarische spanningen heeft aangewakkerd,
te wassen. Moslims vasten tijdens de Ramadan (waarbij ze van
gingen Syriërs voor het conflict op het werk, op school en in de
zonsopkomst tot zonsondergang niet eten, drinken of roken) als
buurten om met leden van alle religieuze en etnische groepen.
manier om mee te leven met de armen. De Ramadan is een tijd
Als gevolg van de regeringsvoorkeur voor alawieten en inwoners
van liefdadigheid en introspectie, waarbij moslims nadenken
van steden van de afgelopen 30 jaar, voelen velen op het overwe-
over manieren om zichzelf spiritueel te verbeteren. Het einde
gend soennitische platteland zich politiek en economisch buiten-
van de Ramadan wordt gevierd met bidden en drie dagen van
gesloten. Koerden en Turkomannen zijn twee op het platteland
familiebezoeken en feesten, genaamd Eid (Suikerfeest). Op een
gevestigde minderheidsgroepen die niet hebben geprofiteerd
andere belangrijke islamitische feestdag gedenkt men het einde
van de groei en ontwikkeling van de staat. De Koerden zijn tevens
van de pelgrimstocht naar Mekka (de Hadj).
genegeerd omdat de regering bang was voor een organisatie die zou streven naar politieke onafhankelijkheid van de Koerden.
Vrome christenen in Syrië dragen een kruis om hun nek en gaan regelmatig naar de kerk. Oosters-orthodoxe christenen hebben
De acceptatie van immigranten en vluchtelingen kent in Syrië
ook vastendagen, waaronder de vastentijd van 40 dagen, waarin
een lange geschiedenis. In de afgelopen 200 jaar zijn vluch-
ze geen dierlijke producten (vlees, vis, melk, chocolade, boter, enz.)
telingen, pelgrims en handelaren uit Afghanistan, China, Iran,
nuttigen en in feite veganisten worden. Tenzij ze katholiek zijn, han-
Noord-Afrika en het huidige Somalië en Soedan deel gaan
teren Syrische christenen de oosters-orthodoxe kalender. Katho-
uitmaken van Syrische gemeenschappen. De afgelopen jaren
lieken vieren kerstmis op 25 december, terwijl oosters-orthodoxe
heeft Syrië asiel verleend aan grote hoeveelheden vluchtelingen
christenen kerst vieren op 6 en 7 januari. Westerse en oosterse
die onrust in de regio ontvluchtten. Sinds de Arabisch-Israëli-
kerken verschillen ook als het gaat om Pasen, dat voor Syrische
sche Oorlog van 1948 en de stichting van Israël, heeft Syrië meer
christenen een belangrijkere religieuze gebeurtenis is dan kerst.
dan 500.000 Palestijnen opgevangen in vluchtelingenkampen in het westen van het land. Palestijnen hebben geen Syrisch
Voor zowel moslims als christenen geldt dat feestdagen niet
staatsburgerschap, maar hebben wel de meeste andere rechten,
alleen als religieuze gebeurtenis worden gevierd, maar ook als
waaronder het recht op onderwijs, gezondheidszorg en werkge-
zaken van de familie en gemeenschap. Feestdagen zijn een
legenheid. Na de Amerikaanse invasie in Irak in 2003, vluchtten
moment om familie en buren te bezoeken en geluk te wensen.
honderdduizenden Irakezen naar Syrië. Hoewel velen weer zijn
Het is niet ongebruikelijk om wel 10 bezoeken per dag af te leggen.
teruggekeerd naar Irak en anderen zijn uitgeweken naar Jordanië
Alle islamitische en christelijke feestdagen zijn in Syrië officiële
en Turkije, zijn er nog zo'n 28.000 Irakeze vluchtelingen in Syrië,
feestdagen, zodat de meeste Syriërs de twee religies en tradities
voornamelijk in Damascus. Syrië ving ook Libanese vluchtelingen
kennen.
op tijdens de oorlog tussen Libanon en Israël in 2006.
November 2014
6
Vluchtelingen uit Syrië
TRADITIES Gezin en familierelaties In Syrië zijn families vaak groot en uitgebreid. Ze bestaan niet alleen uit ouders en kinderen, maar omvatten ook grootouders, tantes, ooms en neven en nichten. Er bestaan tussen familieleden nauwe, liefdevolle en ondersteunende banden, evenals een ver-
Vrouwen en meisjes worden met specifieke uitdagingen geconfronteerd
antwoordelijkheidsgevoel en zekere mate van toezicht. Familieleden voelen zich verplicht om voor elkaar te zorgen en om ervoor
Syrische vrouwen en meisjes worden geconfronteerd met een
te zorgen dat niemand iets doet wat negatieve gevolgen heeft
gevaar voor seksueel geweld in zowel Syrië als in de eerste
voor andere familieleden. De familiereputatie is net zo belangrijk
asielverlenende landen. Seksueel geweld en de dreiging van
als de individuele vrijheid. Ongepast gedrag van vrouwen of man-
seksueel geweld in Syrië heeft veel vrouwen en meisjes doen
nen die de geboden op het gebied van eerlijkheid en generositeit
besluiten het land te ontvluchten. Praten over het onderwerp
niet naleven, kunnen de familie-eer aantasten.
wordt echter sociaal niet geaccepteerd en het is onwaarschijnlijk dat vrouwen het probleem zullen aansnijden of bespreken
De Syrische samenleving is over het algemeen patriarchisch en
in het bijzijn van mannelijke familieleden.
iedereen valt onder de bescherming en autoriteit van de oudste man. De idee is dat vrouwen bescherming nodig hebben, met
In de asielverlenende landen in de regio kan de angst voor
name tegen de aandacht van mannen die geen familie zijn. Hoe-
seksueel geweld door andere vluchtelingen of inwoners van
wel de oudere mannen in de familie de besluiten nemen, onder-
het gastland ervoor zorgen dat vrouwen en meisjes binnen
handelen veel vrouwen en jonge mannen op niet-confronterende
blijven en alleen naar buiten gaan, bijvoorbeeld voor school,
manier om hun eigen doelen te bereiken.
een afspraak of gemeenschapsevenement, als ze worden vergezeld door andere familieleden.
Net als in andere Arabische samenlevingen geven namen in Syrië de familierelaties aan. Op het document van een
Armoede en angst voor de veiligheid van jonge meisjes heb-
kind wordt de voornaam als eerst vermeld, gevolgd door de
ben er bij sommige Syrische vluchtelingenfamilies toe geleid
voornaam van de vader (ongeacht of het kind een jongen of
een vroeg huwelijk te regelen voor hun dochters. In 2013 was
een meisje is) en de achternaam is hetzij de familienaam hetzij
bijvoorbeeld bij 25% van alle huwelijken tussen Syrische
de voornaam van de grootvader aan vaders zijde. Een vrouw
vluchtelingen in Jordanië de tussen 15 en 17 jaar oud. Veel van
neemt na het huwelijk niet de naam van haar echtgenoot aan.
deze huwelijken zijn niet geregistreerd bij de lokale autoriteiten
Volgens de islamitische wetgeving blijven de eigendommen
en sommige zijn misschien geëindigd in een scheiding. Het is
of rijkdommen die een man of vrouw in het huwelijk brengt
mogelijk dat een hergevestigde vrouwelijke tienervluchteling
uitsluitend het eigendom van die persoon en worden het geen
gescheiden is of een kind heeft uit een vroeg huwelijk.
gemeenschappelijke goederen.
Genderrollen en relaties In Syrië verschillen genderrollen afhankelijk van economische
In de hogere en beter opgeleide klasse werken vrouwen buitens-
klasse, familie en of men in de stad of op het platteland woont.
huis en zijn ze te vinden in vele sectoren, waaronder in genees-
Over het algemeen koken vrouwen, maken ze schoon en zorgen
kundige beroepen (op alle niveaus), op kantoor, bij de overheid, in
ze voor de kinderen, en zijn ze trots op nette huizen, gestreken
het onderwijs, in laboratoria, bij IT-bedrijven en bij diensten voor
kleding en lekker eten. Mannen zijn voornamelijk verantwoordelijk
sociaal werk. Rijkere families ondersteunen de onderwijs- en car-
voor het werk en om de gehele familie financieel te ondersteunen.
rièremogelijkheden van zowel meisjes als jongens en het is niet
Meisjes helpen bij het huishouden en jongens kunnen aan het
ongebruikelijk om vrouwen van buiten de familie in te huren om
familie-inkomen bijdragen door te werken in de bezorg- of land-
te helpen met het huishouden en de opvoeding van kinderen.
bouwsector. De meeste kinderen werken echter niet voor ze hun studie afronden of de school verlaten. De opleiding van kinderen
Bij huishoudens met een gemiddeld inkomen ofwel in de stad
wordt beschouwd als belangrijk, maar kinderen die niet zo goed
ofwel op het platteland werken minder vrouwen buitenshuis,
zijn op school kunnen stoppen om te gaan werken of te trouwen.
voornamelijk als er jonge kinderen zijn. Moeders worden immers geacht om thuis te blijven en voor de kinderen te zorgen en
November 2014
7
Vluchtelingen uit Syrië
willen dat zelf ook zo. Deze vrouwen hebben over het algemeen
onderzoek uit 2005 onder 1891 mensen bleek dat 9% van de
een lagere opleiding en minder toegang tot beroepen of am-
mannen in steden en 16% van de mannen op het platteland
bachten. Vrouwen in plattelandsgebieden helpen de familie
meer dan één vrouw hadden. Scheiden komt niet vaak voor
in de landbouw en verrichten ook andere zelfvoorzienende
onder moslims en christenen, maar het gebeurt wel. Gescheiden
werkzaamheden naast hun huishoudelijke taken. Arme vrouwen
vrouwen ontvangen vaak kinderalimentatie. De religieuze rechtbank
zijn werkzaam in dienende en slecht betaalde banen. Dit werk
bepaalt wat er met de kinderen gebeurt. In de meeste gevallen
wordt vaak gezien als denigrerend en als bewijs dat hun echtge-
blijven ze bij de moeder tot ze 14 jaar oud zijn of wanneer de
noten en families niet voor hen kunnen zorgen. Conservatieve
moeder hertrouwt. Daarna gaan ze bij de vader wonen.
religieuze families (zowel moslims als christenen) vinden het belangrijk dat vrouwen thuisblijven bij de kinderen.
Ouderschap Syriërs zijn betrokken ouders. Ze helpen hun kinderen bij hun
Hoger opgeleide mannen en vrouwen (zowel moslims als christe-
huiswerk en houden alle activiteiten zo goed mogelijk in de
nen of niet-religieuze druzen) gaan met elkaar om. Conservatieve
gaten. Voor het uitbreken van het conflict konden kinderen in
moslimvrouwen uit lager opgeleide families gaan niet om met
Syrië vrij rondrennen en met elkaar spelen in de buurt of in het
mannen buiten hun eigen familie. Mannen en vrouwen geven
dorp. Deze plekken werden als zeer veilige ruimtes beschouwd.
elkaar als begroeting vaak een hand, al schudden vrome moslim-
Meisjes in de puberteit spelen traditioneel minder buiten en
vrouwen niet de hand van een man die geen familie is. In plaats
blijven vaker thuis of helpen bij huishoudelijke taken. Als ze
daarvan knikken ze vaak en plaatsen hun hand op hun hart.
wel naar buiten gaan, doen ze dat samen met andere meisjes of oudere broers of zussen. Jongens houden het gedrag van
Ongeacht religie of sociale achtergrond zijn Syrische mannen en
hun zussen vaak in de gaten en oudere meisjes, en soms ook
vrouwen affectief met leden van hetzelfde geslacht. Het is heel
jongens, zorgen mee voor hun jongere broertjes en zusjes.
natuurlijk voor twee Syrische mannen of vrouwen om elkaars hand vast te houden, op elkaar te leunen of elkaar aan te raken
Syriërs zijn erg gek op kinderen, ook op kinderen van vreemden,
en om elkaar te begroeten met een kus op de wang.
en nemen ze op schoot, aaien ze over het hoofd of geven baby´s en kinderen een kus op de wang. Van kinderen wordt verwacht
Huwelijk
dat ze een hand geven als ze nieuwe mensen ontmoeten en ze
De meeste Syriërs trouwen al op jonge leeftijd, waarbij vrouwen
moeten respect tonen voor ouderen. Lijfstraffen komen vaak
op het platteland en uit de werkende klasse vaak jonger trouwen
voor en worden geaccepteerd. Kinderen worden terechtgewezen
dan vrouwen uit de steden of met een hogere opleiding. Jongens
door middel van een uitbrander of een tik in het gezicht of op
mogen wettelijk trouwen vanaf hun 18e en meisjes vanaf hun 17e,
de handen (maar niet op de billen).
maar de minimumleeftijd kan na goedkeuring van een voogd worden verlaagd naar 15 jaar voor jongens en 13 jaar voor meisjes.
Leiderschap
Het is niet ongewoon dat mannen tien tot vijftien jaar ouder zijn
Aangezien er weinig traditie bestaat om een burgermaatschappij
dan hun vrouw.
te ontwikkelen, waren er in het vooroorlogse Syrië weinig gemeenschapsleiders. Onder de twee Assad-regimes werden georga-
In rijkere en hoger opgeleide gezinnen trouwen jonge vrouwen
niseerde gemeenschappen gezien als een bedreiging voor de
kort na het voltooien van de universiteit en mannen meestal
regering. Er waren functionarissen van de Ba´ath-partij waarvan
na het voltooien van hun opleiding als ze een vaste baan
mensen schrik hadden of waarmee ze samenwerkten als bood-
hebben gevonden. Kinderen wonen bij hun ouders totdat ze
schapper tussen hen en de regering. Ook werden er ”ouderen”
gaan trouwen. Kinderen die niet trouwen, blijven in het huis van
benoemd door de regering om de gemeenschap te vertegenwoor-
hun ouders wonen. Van een jonge man wordt verwacht dat hij,
digen. Voor hulp bij religieuze of persoonlijke kwesties, vroegen
voordat hij gaat trouwen, voor zichzelf en zijn vrouw kan zorgen.
Syriërs advies aan religieuze leiders. Liefdadigheidsorganisaties, die sterk in de gaten werden gehouden door de regering, boden
Hoewel sommige jonge mannen en vrouwen hun eigen partner
hulp aan de minderbedeelden. In deze organisaties (zoals de Sy-
kiezen, worden de meeste Syrische huwelijken geregeld door
rische Arabische Rode Halve Maan met een groot vrijwilligersnet-
hun familie en voorafgegaan door een formele verloving. Tijdens
werk) werd jongeren organisatorische vaardigheden bijgebracht.
de verloving krijgen ze de kans elkaar te leren kennen voor het huwelijk en soms wordt een verloving ook verbroken. Hoewel
De opstand in 2011 leidde tot de opkomst van activisten, leiders
polygamie legaal is, lijkt dit niet veel voor te komen. Bij een
en gemeenschapsleiders. Ze hebben zich onder uitzonderlijk
November 2014
8
Vluchtelingen uit Syrië
gewelddadige omstandigheden georganiseerd. Dit gebeurde vaak ondergronds en in het geheim. De gemeenschapsleiders die zijn opgestaan in gebieden met vluchtelingen zijn vaak niet verkozen en hebben zichzelf benoemd. In veel gevallen hebben ze een leidinggevende positie gekregen door hun connectie met plaatselijke landeigenaren, het spreken van een buitenlandse taal of opportunisme.
>> De aanwezigheid en emotionele steun van familie en vrienden is zeer belangrijk tijdens een ziekte. >> Na het verdwijnen van de symptomen nemen patiënten vaak geen medicijnen meer en het kan voorkomen dat ze niet langskomen op een vervolgafspraak. >> De opleiding tot verpleegkundige is minder strikt in Syrië
In het Syrië van voor 2011 hadden vrouwen de kans om leider te wor-
dan in westerse landen. Daarom hebben Syriërs vaak minder
den, met name van liefdadigheidsorganisaties en gestructureerde
vertrouwen in verpleegkundigen dan mensen uit het westen.
groepen, maar na 2011 is het waarschijnlijker dat ze aan de zijlijn zijn. GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG . De Syrische houding ten op-
Opvattingen en praktijken in de gezondheidszorg
zichte van geestelijke gezondheid is sinds 2011 veranderd. Voor
FYSIEKE GEZONDHEIDSZORG . Syriërs dragen de westerse ge-
de crisis zagen de meeste Syriërs geestelijke stoornissen als een
neeskunde hoog in het vaandel, al zijn hun opvattingen, praktij-
stigma dat de familie ten schande maakte. Daarom zochten
ken en voorkeuren op het gebied van gezondheidszorg wel een
Syriërs met psychische problemen niet graag professionele hulp
afspiegeling van hun eigen cultuur en sociale werkelijkheid.
en wilden ze de problemen niet bespreken met familie of vrienden. Gelet op de grote aantallen mannen, vrouwen en kinderen
Syriërs hebben een groot vertrouwen in artsen. Ze zoeken vaak
die duidelijk psychologische problemen en behoefte aan zorg
meteen medische hulp bij fysieke klachten en willen meestal zo
hebben, staan Syriërs tegenwoordig meer open voor een behan-
snel mogelijk beginnen met het nemen van medicijnen. Syriërs
deling bij psychische problemen.
geven antwoord op de vragen van medische staf, luisteren nauwkeurig naar hun uitleg en advies en volgen instructies over
Eten, drinken en roken
het algemeen nauwgezet op.
Eten is voor Syriërs een belangrijke sociale activiteit. Syriërs eten graag samen met familie en vrienden. Het uitnodigen van anderen
Hoewel de meeste Syriërs ten minste bekend zijn met de basis-
om eten te delen is een essentiële vorm van beleefdheid. De persoon
beginselen van de westerse geneeskunde, kunnen de houding
die wordt uitgenodigd wordt geacht de uitnodiging de eerste keer uit
tegenover en de verwachtingen van gezondheidszorg afwijken
beleefdheid af te slaan. Syriërs bieden een tafelgenoot altijd aan iets
van de gangbare westerse norm. Hierna volgen enkele veel voor-
te proeven van wat ze eten of drinken. Mannen betalen altijd voor
komende Syrische opvattingen, praktijken en voorkeuren die kun-
de maaltijd of de thee van een vrouw. Mannen maken ruzie over wie
nen afwijken ten opzichte van landen van hervestiging:
de rekening mag betalen in een café of restaurant, waarbij de oudste of rijkste persoon wint. Vrienden en collega´s betalen echter vaak om
>> Syriërs worden het liefst geholpen door medische staf van
de beurt. Het delen van de rekening wordt gezien als ongemanierd.
hetzelfde geslacht. Op het platteland van Syrië worden vrouwen liever geholpen door een vroedvrouw dan door
Syriërs zijn gewend aan een brede variëteit aan granen, vlees,
een mannelijke gynaecoloog.
fruit en groenten en houden van diversiteit in hun eten. Typisch
>> Syriërs kunnen zich schamen voor persoonlijke vragen, met name als die met seks te maken hebben. Seksuele
Syrische levensmiddelen zijn pitabrood, humus (een dip van kikkererwten), baba ghanoosh (een spread van aubergine), mahshe
problemen en seksueel overdraagbare aandoeningen
(gevulde druivenbladeren, courgette en paprika), shoarma en sala-
moeten voorzichtig worden besproken.
des, zoals taboulé en fattoush. Baklava, gemaakt van filodeeg met
>> Uit fatsoenlijkheid dragen vrouwelijke ziekenhuispatiënten
gehakte noten en gedrenkt in honing, is een populair nagerecht.
het liefst lange ziekenhuiskleding. >> Tijdens het verblijf in een ziekenhuis vragen religieuze
Het ontbijt bestaat vaak uit thee of koffie met pitabrood en kaas,
moslims om voedsel dat past binnen islamitische
eieren, humus of yoghurt en soms jam en olijven. Het middageten
voedingswetten. Tijdens de Ramadan is het mogelijk dat
wordt meestal tussen twee of drie uur ´s middags gegeten en is
patiënten voedsel of medicijnen overdag weigeren.
de grootste maaltijd van de dag. Vaak is het een stoofpot, het
>> Syrische mannen en vrouwen zien het als hun taak om te
liefst met vlees of kip en groenten, meestal geserveerd met rijst
zorgen voor ouderen of zieke familieleden en leden van
en gecombineerd met pitabrood en salades. Het avondeten wordt
hun gemeenschap.
meestal laat genuttigd en lijkt op het ontbijt.
November 2014
9
Vluchtelingen uit Syrië
Religieuze wetten leggen dieetbeperkingen op. Islamitische Syriërs eten geen varkensvlees en vrome moslims drinken geen alcohol en eten mogelijk geen schaaldieren. Meer seculiere moslims, evenals christenen en niet-religieuze druzen drinken wel alcohol. Iedereen drinkt gedurende de dag koffie en thee, met veel suiker. Er wordt veel gerookt, waaronder thuis, op kantoor en in restaurants. In Syrië roken vrouwen niet in het openbaar, maar soms wel thuis of op plekken waar geen mannen zijn, zoals openbare badhuizen.
Kleding Syriërs kleden zich in het openbaar meestal fatsoenlijk, ongeacht hun achtergrond. Buitenshuis worden bijvoorbeeld nooit korte
Een informele nederzetting in de Bekaa-vallei, Libanon. Foto: UNHCR.
broeken gedragen, behalve door mannen die aan sport doen
Libanon
of op het strand.
Libanon is het kleinste van de eerste asielverlenende landen en vangt het grootste aantal Syrische vluchtelingen op. Libanon
Er moet echter wel worden opgemerkt dat er, zoals bij zoveel
telt ongeveer 4 miljoen inwoners en heeft meer dan 35% van
zaken, een verschil bestaat tussen het platteland en de stad.
de 3 miljoen Syrische vluchtelingen in de regio toegestaan om
In steden dragen vrouwen vaak jurken, spijkerbroeken en andere
Libanon binnen te komen (waardoor de bevolking met 25% is ge-
westerse kleding. Voor 2011 droegen de meeste vrouwen en meisjes
groeid). Deze instroom heeft gezorgd voor een enorme druk op de
in Syrië geen hoofddoek, maar het dragen van religieuze kledij is
economie en de openbare diensten en geleid tot een alarmerende
sinds 2011 toegenomen.
toename in de spanningen tussen Libanezen en vluchtelingen, aangezien ze elkaar beconcurreren om banen en lokale middelen.
Een vrome moslima bedekt haar benen, armen en bovenlichaam tot aan het sleutelbeen en draagt soms een hoofddoek. De meeste
Tot voor kort hadden de meeste Syriërs een onzekere toekomst
moslima´s van boven de 65 dragen ook een hoofddoek, maar dan
in Libanon, maar dankzij nieuw beleid kunnen Syriërs die illegaal
als teken van leeftijd, niet uit geloofsovertuiging. Christelijke
het land zijn binnengekomen of die de toegestane verblijfsduur
vrouwen dragen in de kerk vaak iets op hun hoofd.
hebben overschreden hun verblijfsstatus regelen. De situatie blijft
Omstandigheden in de eerste asielverlenende landen
echter moeilijk voor Syrische Koerden en Palestijnen. Koerden komen Libanon binnen als staatlozen zonder Syrische identificatieof identiteitsdocumenten en worden dus gedwongen om illegaal
In augustus 2014 waren 3 miljoen Syrische vluchtelingen gere-
in het land te verblijven. Sommige Palestijnen uit Syrië zijn bij de
gistreerd in de eerste asielverlenende landen Libanon, Turkije,
grens teruggestuurd of gedwongen weer uitgezet naar Syrië.
Jordanië, Irak en Egypte. De omstandigheden verschillen enorm, zowel per land als binnen de landen. Hoewel veel internationale
Libanon heeft geen vluchtelingenkampen voor Syriërs. De vluch-
aandacht en middelen zijn gericht op vluchtelingen die in kampen
telingen worden op 1700 locaties verspreid over het land opge-
leven, woont 85% van de Syrische vluchtelingen in de regio buiten
vangen. De grootste uitdaging voor de humanitaire hulpverlening
de kampen. De locaties zijn divers en omvatten grote steden, pro-
blijft het vinden van passend onderdak en vluchtelingen wonen nu
vinciesteden, uitgestrekte buitenwijken en plattelandsgebieden.
in overbevolkte appartementen of huizen, verlaten gebouwen en ook steeds meer in informele tentnederzettingen. Ook toegang tot
Er zijn in drie landen kampen voor Syrische vluchtelingen: Irak,
gezondheidszorg en schoon water en sanitair blijft een uitdaging.
Jordanië en Turkije. Hoewel alle kampen over het algemeen voldoen aan internationale normen, verschillen de omstandigheden aan-
Andere zorgpunten hebben betrekking op werkgelegenheid en
zienlijk. Vluchtelingen die buiten de kampen wonen, hebben vaak
onderwijs. De instroom heeft een grote invloed op de lokale
geen toegang tot voldoende onderdak, schoon water, gezondheids-
economie, waardoor prijzen zijn gestegen en het moeilijk is voor
zorg, scholen en geen mogelijkheden om inkomsten te verdienen.
zowel Libanezen als vluchtelingen om een betaalde baan te vinden. In Beiroet hebben mannen verschillende baantjes, vaak als
Hierna volgt per land een overzicht van de omstandigheden
conciërge of straatverkoper. Syrische kinderen mogen naar Liba-
waarmee vluchtelingen in de regio worden geconfronteerd.
nese scholen, maar als gevolg van de overbevolkte klaslokalen
November 2014
10
Vluchtelingen uit Syrië
kunnen minder dan 100.000 van de bijna 400.000 vluchtelingen-
Jordanië
kinderen zich aanmelden. UNICEF en partners hebben informele
In Jordanië zijn vijf officiële vluchtelingenkampen voor Syriërs,
educatieve activiteiten opgericht voor vluchtelingenkinderen die
allemaal in de noordelijke gouvernementen van Jordanië in de
niet naar school kunnen, maar honderdduizenden hebben nog
buurt van de grens met Syrië. Voor elke Syriër die in een vluch-
steeds geen toegang tot onderwijs. Kinderen die niet naar school
telingenkamp woont, leven er echter vier buiten een kamp.
gaan, zijn kwetsbaar voor uitbuiting, zoals kinderarbeid en een vroeg huwelijk.
Turkije
De grootste kampen in Jordanië zijn Za´atri, met ongeveer 80.000 vluchtelingen, en Azraq, met tussen 8000 en 13.000 vluchtelingen. In één ander kamp en twee kleine, omgebouwde opvangcen-
Volgens cijfers van de Turkse overheid uit medio augustus
tra wonen nog eens 5000 vluchtelingen. In de grootste kampen
2014 woonden er meer dan 217.000 Syriërs in 22 tenten- of
is gezondheidszorg beschikbaar in klinieken en ziekenhuizen. Hu-
containerkampen in 10 provincies. Deze kampen zouden veilig
manitaire hulpverleners hebben moeite de kampen bewoonbaar
zijn en in goede staat verkeren, met voldoende huisvesting,
te maken, aangezien de omstandigheden in de zomer heet, droog
voedsel, water, was- en kookfaciliteiten en gezondheidsdiensten.
en stoffig zijn en er in de winter zware regenbuien vallen. Een van
Kinderen gaan naar scholen in het kamp, waar het Syrische
de uitdagingen is het bieden van voldoende faciliteiten voor water,
onderwijsprogramma wordt onderwezen en les wordt gegeven
sanitair en hygiëne. In het overvolle Za´atri-kamp vormen deze
in het Arabisch en Turks.
faciliteiten mede een uitdaging vanwege de kosten om water naar het kamp te vervoeren en afval af te voeren, spanningen tussen
Het merendeel van de Syrische vluchtelingen in Turkije woont
Syriërs en de omliggende Jordaanse gemeenschap over het wa-
echter buiten de kampen en de omstandigheden voor deze
tergebruik en het feit dat niet wordt voldaan aan de behoeften van
vluchtelingen zijn moeilijk. Volgens onofficiële schattingen wonen
vluchtelingen noch rekening wordt gehouden met hun praktijken.
er 200.000 vluchtelingen in Istanboel, 200.000 in Gaziantep en 100.000 in Izmir in overbevolkte omstandigheden met bijzonder
Voor de honderdduizenden Syrische vluchtelingen die in Jordanië
slechte faciliteiten. Aangezien de UNHCR niet aan het hoofd staat
buiten de kampen wonen, worden de omstandigheden steeds
van de hulpverlening in Turkije is een gebrek aan informatie over de
moeilijker, zoals bleek uit een gezamenlijk onderzoek van de
beschikbare diensten voor vluchtelingen een grote uitdaging voor
UNHCR en International Relief and Development. In het onderzoek
Syriërs die vaak niet weten hoe of waar ze zich moeten registreren
wordt de dagelijkse strijd om te overleven benadrukt van zo´n
voor deze diensten. Hoewel bijvoorbeeld Turkse ziekenhuizen door
500.000 geregistreerde Syrische vluchtelingen in de steden als
de regering zijn geïnstrueerd om gratis gezondheidzorg te bieden
gevolg van stijgende prijzen en slechte en overbevolkte huisves-
aan geregistreerde Syriërs, rapporteren ngo-medewerkers dat
ting. Vluchtelingen die zonder vergunning werken, kunnen worden
ziekenhuizen niet op de hoogte zijn van dit beleid of het negeren.
uitgebuit door hun werkgevers, worden uitgezet naar Syrië of wor-
In plaats daarvan brengen ziekenhuizen voor hun diensten vaak
den gedwongen om in een vluchtelingenkamp te gaan wonen. Ook
dezelfde tarieven in rekening als voor buitenlandse bezoekers.
het lage schoolbezoek als gevolg van vervoersproblemen, pesten en overbevolkte leslokalen, vormen een probleem.
De bestaanskosten in Turkije liggen veel hoger dan in Syrië en om rond te komen, werken veel volwassenen en kinderen
Syrische Palestijnen in Jordanië zijn bijzonder kwetsbaar. Volgens een
of bedelen ze op straat. De meeste kinderen mogen niet naar
rapport van Human Rights Watch uit augustus 2014 heeft Jordanië
Turkse scholen. Sommige registreren zich voor scholen die
Palestijnen sinds januari 2013 officieel de toegang vanuit Syrië ontzegd
zijn opgezet door de Syrische gemeenschap of die worden
en meer dan 100 Palestijnse mannen, vrouwen en kinderen die sinds
gefinancierd door UNICEF, maar de VN schat dat 73% van de
medio 2012 het land waren binnengekomen gedwongen uitgezet.
kinderen van schoolgaande leeftijd niet is ingeschreven bij een onderwijsinstelling.
Irak Irak vangt niet alleen grote aantallen Syrische vluchtelingen op,
Koerdische vluchtelingen in Istanboel zouden met bijzonder
maar wordt de laatste drie jaar ook geconfronteerd met de terugkeer
moeilijke omstandigheden worden geconfronteerd. De werkloos-
van veel Iraakse vluchtelingen die eerder asiel hadden gekregen
heid onder Syrische Koerden is hoog en de toegang tot gezond-
in Syrië. De meeste Syrische vluchtelingen zijn Koerden die
heidszorg is minimaal. Vluchtelingen die wel een baan hebben,
zich hebben hergevestigd in Iraaks Koerdistan in het noorden
maken vaak lange dagen tegen een laag loon, voornamelijk
van Irak. Kleinere aantallen Syrische vluchtelingen verblijven
in textielwerkplaatsen, catering en de bouw.
in de provincie Anbar in het westen en in andere provincies.
November 2014
11
Vluchtelingen uit Syrië
Ongeveer de helft van de Syrische vluchtelingen in Irak woont in 12
door de Syrische gemeenschap. Syriërs in Egypte worden, net als
vluchtelingenkampen die verspreid zijn over drie gouvernementen.
veel Egyptenaren, geconfronteerd met moeilijke levensomstandig-
De autonome regering van Iraaks Koerdistan verleent Syriërs
heden, waaronder stijgende prijzen, weinig banen en een slechte
verblijfsvergunningen waarmee ze ook mogen werken. Dankzij de
veiligheid als gevolg van de politieke instabiliteit. De Egyptische
vergunning hebben ze bewegingsvrijheid in Iraaks Koerdistan en
autoriteiten bekijken Syriërs vaak met argwaan en hebben soms
alle vluchtelingen, ongeacht of ze in of buiten een kamp wonen,
Syriërs en Palestijnen uit Syrië zonder de juiste papieren opgepakt
kunnen zich zonder beperkingen verplaatsen en werk zoeken.
en uitgezet.
Domiz is het grootste vluchtelingenkamp in Iraaks Koerdistan
Het smokkelen van migranten, vluchtelingen en asielzoekers
met bijna 80.000 geregistreerde vluchtelingen. De ontwikkeling
vanuit Noord-Afrika naar Europa vormt een steeds groter
van het kamp is in de afgelopen drie jaar ongelijk verlopen. In
wordend beschermingsprobleem. Steeds meer Syrische
oudere, meer gevestigde delen van het kamp zijn er straten met
vluchtelingen komen illegaal Europa binnen vanuit Egypte en
winkels, cafés en restaurants. In doorgangs- en nieuwe gebieden
Libië, waarbij ze hun leven riskeren bij gevaarlijke boottochten
zijn er informele tentenkampen en weinig sanitaire diensten.
over de Middellandse Zee. Volgens de UNHCR zijn in 2013 meer
Uit een onderzoek onder de kampbewoners komt een gemengd
dan 21.000 Syrische vluchtelingen het zuiden van Italië in
beeld naar voren. Iets meer dan de helft van de geïnterviewde
gesmokkeld vanuit Noord-Afrika en het Midden-Oosten.
bewoners was van mening dat het kamp veilig was en bijna twee derde zei dat ze toegang hadden tot medische diensten. Slechts een derde van de respondenten had betaald werk.
Gevolgen voor hervestiging Sterke punten en middelen
Vluchtelingen buiten de kampen wonen meestal in stedelijke centra
Hergevestigde Syrische vluchtelingen zullen ontdekken dat ze
met weinig toegang tot humanitaire hulp. Dankzij hun verblijfs-
beschikken over sterke punten en middelen waarvan zij in hun
vergunning hebben ze recht op gratis medische en educatieve
nieuwe gemeenschappen de vruchten kunnen plukken. Syriërs
diensten, maar de gezondheids- en onderwijsinfrastructuur van de
hebben een lange geschiedenis van migratie naar andere landen
regionale regering van Koerdistan is overweldigd door de behoef-
op zoek naar een beter leven en staan bekend om hun werklust
ten van de Syriërs en de recentelijk ontheemde Irakezen. In een
en ondernemersgeest. Deze ondernemersgeest is al te zien in
rapport uit 2014 van de Turkse denktank ORSAM worden drie
de eerste asielverlenende landen. In het Za´atri-kamp in Jordanië
punten van zorg voor vluchtelingen buiten de kampen genoemd:
zijn in de hoofdstraat bijvoorbeeld bedrijven van vluchtelingen
onveilige huisvesting, hoge huren en laag schoolbezoek door
te vinden en in het zuidoosten van Turkije hebben zich in grotere
kinderen, die moeten werken om bij te dragen aan het inkomen
steden kleine Syrische winkels gevestigd.
van de familie. In het rapport wordt er ook op gewezen dat, hoewel de houding van de overheid ten opzichte van de vluchtelingen
Reeds gevestigde Syrische en andere Arabische gemeenschap-
voornamelijk positief blijft, de lokale onvrede toeneemt. Dit gebeurt
pen in landen van hervestiging vormen waarschijnlijk een vorm
voornamelijk onder de armen, die van mening zijn dat de Syriërs
van comfort en steun voor Syrische nieuwkomers. Er bestaat een
hun banen inpikken, de school- en gezondheidszorgsystemen
georganiseerde Syrisch-Amerikaanse gemeenschap met voldoen-
belasten en hogere huren veroorzaken.
de middelen in de Verenigde Staten en veel van de leden zijn zeer
Egypte
actief in het inzamelen van geld en dragen bij aan de humanitaire hulp in Syrië. In landen waar Irakese vluchtelingen zich hebben
Egypte vangt naar schatting 300.000 Syriërs op, waarvan er
hergevestigd, kunnen Syrische nieuwkomers mogelijk steunen op
ongeveer 140.000 bij de UNHCR zijn geregistreerd als vluchteling.
een groep waarmee ze niet alleen eenzelfde taal en cultuur delen,
Egypte heeft geen vluchtelingenkampen voor Syriërs. Vluchte-
maar ook een soortgelijke geschiedenis van ontberingen.
lingen wonen verspreid in stedelijke gebieden, waar ze accommodatie huren en delen. Syrische vluchtelingen hebben over het
Het onderwijsniveau verschilt veel bij de Syrische nieuwkomers,
algemeen toegang tot de Egyptische openbare gezondheids-
maar het is de verwachting dat de meeste volwassenen in de
zorg- en onderwijsdiensten, maar bij de toegang tot deze diensten
nieuwe gemeenschappen minstens enig onderwijs hebben
hebben ze last van discriminatie. Volgens de UNHCR volgt meer dan
genoten en over basisvaardigheden beschikken om te kunnen
68% van de Syrische kinderen geen formele opleiding, al wonen
lezen en schrijven in hun eigen taal. Velen zullen ook om kunnen
sommige kinderen informele lessen bij die worden georganiseerd
gaan met sociale media. Syriërs onder de 30 zijn vaak goed op
November 2014
12
Vluchtelingen uit Syrië
de hoogte van technologieën en gebruiken sociale media om
hebben slechts weinig onderwijs genoten en moeten speciaal
met vrienden en familie te communiceren, informatie te delen
worden ondersteund voor de onderwezen vakken en de taal
en activiteiten te organiseren. Ook oudere Syriërs beschikken
waarin wordt lesgegeven.
over basiskennis op het gebied van e-mail en Skype. Deze vaardigheden zullen nieuwkomers helpen zich aan te passen
ONDERSTEUNING VOOR GEESTELIJKE GEZONDHEID
aan het wijdverbreide gebruik van computers in westerse landen
De vluchtelingen bestaan uit mannen, vrouwen en kinderen die
en tevens het bouwen van gemeenschappen na de hervestiging
hebben geleden onder marteling en geweld, waaronder seksueel
vereenvoudigen.
misbruik. Jordanese gezondheidsmedewerkers rapporteren
Eerste problemen en behoeften bij hervestiging
een groot aantal kinderen, soms pas vijf jaar of jonger, die zijn geconfronteerd met marteling of trauma. Deze niveaus liggen
MAATSCHAPPELIJK WERKERS EN TOLKEN
hoger dan eerder is waargenomen bij vluchtelingen uit het
Wanneer een maatschappelijk werker aan een vluchteling wordt
Midden-Oosten. Bijna elke Syrische vluchteling heeft in de oorlog
toegewezen, is het geslacht waarschijnlijk belangrijker dan etni-
familie of vrienden verloren.
citeit en taalachtergrond. Dit geldt met name voor vrouwen, die meestal liever een vrouwelijke maatschappelijk werker hebben.
Onderzoek naar de vluchtelingenpopulatie toont aan dat posttraumatische stressstoornissen zeer veel voorkomen, met name onder
Als er geen Syrische tolk beschikbaar is, kan iemand die een
kinderen en pubers. Overlevenden van een trauma moeten zo snel
ander Arabisch dialect (zoals een Irakees of Palestijn) spreekt,
mogelijk worden geïdentificeerd, zodat op de cultuur afgestemde
worden ingezet. Net als met maatschappelijk werkers verdient
zorg kan worden geboden. Zoals al eerder opgemerkt, lijkt het
het meestal de voorkeur om een tolk van hetzelfde geslacht als
erop dat Syriërs sinds het conflict de geestelijke gezondheidszorg
de vluchteling in te zetten, met name in de gezondheidszorg.
meer accepteren. Er blijven echter stigma´s bestaan en hergevestigde Syrische vluchtelingen die psychosociale hulp nodig hebben,
Voor Koerdische vluchtelingen kunnen ook tolken Arabisch of
zullen daar mogelijk niet openlijk om vragen. Vrouwelijke vluch-
Koerdisch worden ingezet. Een Koerdisch sprekende tolk moet
telingen willen misschien niet praten over seksueel misbruik ten
bekend zijn met hetzelfde Koerdische dialect (Kurmançi of
overstaan van hun families. In een instelling voor gezondheidszorg
Soranî) dat de vluchteling spreekt.
zullen de meesten misbruik wel toegeven. Sommige Syriërs hebben alleen een behandeling met geneesmiddelen gekregen en zijn
WERKGELEGENHEID, TAALSTUDIE EN ONDERWIJS
niet bekend met andere behandelingsvormen.
De meeste Syriërs zullen zo snel mogelijk aan het werk willen. Vluchtelingen die een kantoorbaan hadden, zullen meestal echter
Het respecteren van de vertrouwelijkheid en het opbouwen van
niet graag een arbeidersbaan accepteren. Bij het aanbieden van
vertrouwen zijn van cruciaal belang om een behandeling te laten
een baan moet rekening worden gehouden met de achtergrond
slagen. Syriërs geven waarschijnlijk de voorkeur aan individuele
van een persoon. Zo heeft het waarschijnlijk meer succes als een
therapie ten opzichte van groepstherapie, mocht deze steun
voormalig ambtenaar als kassamedewerker wordt ingezet dan als
beschikbaar zijn. Een Arabisch sprekende sociaal werker van
conciërge. Syriërs met een beroepsopleiding zullen graag zo snel
hetzelfde geslacht als de patiënt kan zeer nuttig zijn voor het
mogelijk informatie krijgen over de mogelijkheden tot erkenning
opbouwen van een vertrouwensband tussen de behandelaar en
van competenties en diploma's.
de patiënt. Een voormalig medewerker van de Verenigde Naties die verantwoordelijk was voor psychosociale projecten voor
Taalcursussen zijn een hoge prioriteit voor Syriërs, aangezien
ontheemde Syriërs raadt behandelaars aan om het ijs breken
de meesten geen of beperkte kennis hebben van de taal van
door zich in te leven, bijvoorbeeld: “We weten hoe verschrikkelijk
het land van hervestiging. Vluchtelingen die een taal met een
de situatie was daar en hoeveel je hebt meegemaakt. Wij willen
Romaans alfabet hebben gestudeerd (bijvoorbeeld Frans of
je helpen bij de verwerking, zodat je een nieuw, gezond leven
Duits), zullen eenvoudiger een andere taal met een Romaans
kunt beginnen.”
alfabet, zoals Engels of Nederlands, leren lezen en schrijven dan vluchtelingen die alleen Arabisch kunnen lezen en schrijven.
SOCIALE BIJSTAND Hergevestigde vluchtelingen kunnen zich in hun nieuwe ge-
De meeste kinderen zullen geen of weinig Engels of een andere
meenschappen geïsoleerd voelen. Voor groepen die niet gewend
westerse taal kunnen spreken, lezen of schrijven. Sommigen
zijn om lange perioden alleen te zijn, zoals Syriërs, kan sociale
November 2014
13
Vluchtelingen uit Syrië
isolatie een onbekende en verontrustende uitdaging vormen. Gemeenschapscentra en evenementen die vluchtelingen samenbrengen, kunnen het gevoel van eenzaamheid verminderen. Huisvesting in de buurt van Arabisch sprekende gemeenschappen kan de isolatie ook verminderen en tevens de kans bieden om ervaringen te gaan te delen.
De mening van Syrische vluchtelingen over de situatie in hun vaderland Hergevestigde Syrische vluchtelingen zullen anders denken over
CULTUUROVERSCHRIJDENDE PROBLEMEN
de politieke situatie in hun vaderland. Ze zullen het er allemaal
Hergevestigde Syriërs zullen in hun nieuwe gemeenschappen
mee eens zijn dat de gevechten Syrië verwoest hebben en de ge-
veel aantreffen dat ze leuk vinden en bewonderen. In de Ver-
wone mensen veel te veel hebben gekost. Maar daarnaast kun-
enigde Staten zullen ze bijvoorbeeld de Amerikaanse waarden
nen er bij vluchtelingen waarschijnlijk drie stromingen worden
van sociale rechtvaardigheid, vrijheid, gelijkheid en hard werken
aangetroffen: voor Assad, tegen Assad en ambivalent. Syriërs
weten te waarderen. Tegelijkertijd krijgen ze ook te maken met
die voor Assad zijn, steunen Assad uit overtuiging, gedeelde
een cultuur die op vele manieren verschilt van hun eigen cultuur.
identiteit of angst voor familieleden die nog in Syrië zijn. De
Hierna worden kort enkele culturele verschillen besproken die
groep die tegen Assad is, omvat tevens personen die geloven
verwarring en conflicten kunnen veroorzaken.
in politieke vrijheden en/of die de meedogenloosheid van het regime verafschuwen. De derde groep, die gemengde gevoelens
RELATIES TUSSEN MANNEN EN VROUWEN. De open en vriendelijke
heeft, bestaat uit Syriërs die in het verleden tegen Assad waren,
relaties tussen mannen en vrouwen in landen van hervestiging
maar zich nu onzeker voelen over het regime als gevolg van de
kunnen bij Syriërs leiden tot verwarring en ongemakkelijkheid.
opkomst van islamitisch extremisme en de verwoesting van
Nieuwkomers moeten begrijpen dat, hoewel de relaties tussen
Syrië. Deze Syriërs hebben mogelijk het gevoel dat hoe slecht
mannen en vrouwen gemakkelijk en ontspannen lijken, er
het leven in Syrië ook was onder Assad, het nu nog erger is.
gebruiken en in sommige landen wetten zijn voor geaccepteerd gedrag en taalgebruik, met name op de werkvloer.
De politieke denkbeelden van hergevestigde Syriërs kunnen leiden tot intense discussies en spanningen tussen sommi-
HUISELIJK GEWELD. Huiselijk geweld is in Syrië niet illegaal
gen van hen. Anders Syriërs houden als gevolg van de crisis
en slachtoffers van dit geweld hebben daar slechts beperkte
hun politieke denkbeelden voor zich. Personen die werken
rechtsmiddelen. Als gevolg van de uitzonderlijke druk door
met Syriërs moeten de denkbeelden van mensen respecteren
het leven in Syrië en de eerste asielverlenende landen kan
en er niet naar vragen deze te delen met anderen.
er huiselijk geweld zijn voorgekomen in gezinnen, hetzij tussen echtgenoten of tussen ouders en kinderen. Vluchtelingen zullen de wetten betreffende huiselijk geweld in hun nieuwe gemeenschappen moeten leren begrijpen, evenals de middelen die hen ter beschikking staan om zich hiertegen te verzetten.
tonen van affectie tussen personen van hetzelfde geslacht moeten leren begrijpen.
POLYGAMIE. Hoewel polygamie in Syrië niet veel lijkt voor te
komen, is het wel legaal. Syriërs zullen de wetten betreffende
Er bestaat onder Syriërs een algemeen stigma tegenover homo´s
polygamie in de landen waar ze worden hergevestigd moeten
en openlijk homoseksueel gedrag. LHBT´ers houden hun geaard-
leren begrijpen.
heid waarschijnlijk zeer voor zichzelf.
RELATIES TUSSEN PERSONEN VAN HETZELFDE GESLACHT. Syrische
OUDERSCHAP. Syrische ouders bieden vaak niet hetzelfde
mannen en vrouwen laten in het openbaar affectie zien tussen per-
niveau van ouderlijk toezicht als tegenwoordig de norm (en
sonen van hetzelfde geslacht. Mannen houden bijvoorbeeld elkaars
soms de wet) is in veel westerse landen. Het is in Syrië ook
hand vast en begroeten elkaar met een kus op de wang. Dit gedrag
gebruikelijk om kinderen fysiek te straffen. Syriërs zullen de
moet niet worden opgevat als een teken van seksuele geaardheid.
wetten en gebruiken betreffende verwaarlozing en misbruik
Syriërs zullen de westerse houding en normen ten opzichte van het
in hun nieuwe gemeenschappen moeten leren begrijpen.
November 2014
14
Vluchtelingen uit Syrië
HET TONEN VAN AFFECTIE VOOR DE KINDEREN VAN ANDEREN.
essentieel belang dat gezondheidszorg betreffende de voortplan-
In Syrië wordt het als volkomen normaal beschouwd als iemand
ting aan vrouwelijke vluchtelingen wordt verleend door vrouwelijke
naar het kind van een vreemde toeloopt, hem of haar oppakt
gynaecologen en verpleegkundigen.
en een kus op de wang en snoep geeft, of uitroept hoe lief hij of zij wel niet is. Syriërs moeten weten dat dit gedrag in andere
ROKEN. Er wordt in Syrië veel gerookt, waaronder thuis, op
landen als ongepast kan worden beschouwd.
kantoor en in restaurants. Syriërs zullen de lokale wetgeving, verwachtingen en etiquette met betrekking tot roken op
COMMUNICATIESTIJL. Het kan zijn dat Syriërs intenser communi-
openbare plekken, thuis en bij andere mensen thuis moeten
ceren dan gebruikelijk is in het land van hervestiging. Ze kunnen
leren begrijpen.
dichter bij elkaar staan als ze praten, met luidere stem spreken en meer gebaren maken. Mensen die niet gewend zijn aan deze
KLEDING. Syrische vrouwen kleden zich over het algemeen veel
manier van communiceren kunnen denken dat twee Syriërs een
conservatiever dan westerse vrouwen en veel moslima´s dragen
verhitte discussie voeren terwijl ze in feite een normaal gesprek
een hoofddoek om hun haar te bedekken. Syriërs zullen verrast
hebben.
zijn door de casual en naar Syrische normen niets verhullende kledingstijl van westerse vrouwen, met name in de zomer.
Syriërs zijn in gesprekken vriendelijker dan misschien gebruikelijk is in de landen van hervestiging. Het is niet meer dan normaal
Hoewel Syriërs vaak twee of drie dagen dezelfde kleding dragen,
om te informeren naar iemands gezondheid, ook als mensen
dragen ze in het openbaar meestal hun beste kleren en zijn de kle-
elkaar niet goed kennen.
ren altijd schoon en netjes gestreken. Pas hergevestigde vluchtelingen willen een strijkijzer en een strijkplank kunnen gebruiken.
PRAKTIJKEN IN DE GEZONDHEIDSZORG. Syriërs zijn gewend aan
een gezondheidszorg die overeenkomt met hun religieuze en cultu-
ETIQUETTE BETREFFENDE DE REKENING IN RESTAURANTS. In
rele voorkeuren. Een medische behandeling is waarschijnlijk doel-
een restaurant delen Syriërs de rekening niet. In plaats daarvan
treffender als gezondheidszorgmedewerkers zorg verlenen met
betaalt één persoon, meestal de oudste of rijkste man, de gehe-
inachtneming van de cultuur, zoals gezondheidszorgmedewerkers
le rekening. Syriërs zullen de gewoonte om de rekening te delen
van hetzelfde geslacht, lange kleding die de onderbenen bedekt en
moeten leren begrijpen in landen waar dat vaak voorkomt.
ziekenhuiseten dat de islamitische voedingswetten volgt. Het is van
November 2014
15
Vluchtelingen uit Syrië
Bronnen Agentschap voor samenwerking en ontwikkeling, Japan Emergency NGO, UNICEF en Oxfam. (November 2013).
Human Rights Watch. (augustus 2014). Not welcome: Jordan’s treatment of Palestinians escaping Syria. Afkomstig van http://www.hrw.org/reports/2014/08/07/not-welcome
Onderzoek met informatie over de sanitaire faciliteiten, houding en praktijken in het vluchtelingenkamp Za´atari. Afkomstig van de website van ReliefWeb: http://reliefweb.int
Irshaid, F. (4 april 2014). Anti-Syrian hostility in Lebanon spawns social media backlash. The British Broadcasting Corporation. Afkomstig van www.bbc.com/news/world-middle-east-26871736
Ball, W. (1997). Syria: A historical and architectural guide. Londen, Verenigd Koninkrijk: Melisende.
Library of Congress. (april 2005). Country profile: Syria. Afkomstig van http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Syria.pdf
Central Intelligence Agency. (n.d.). Syria (CIA World Factbook). Afkomstig van https://www.cia.gov/library/publications/theworld-factbook/geos/sy.html
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, Index van sociale instellingen en gender. (2012). Arabische Republiek Syrië. Afkomstig van http://genderindex.org/
Crisp, J.,Garras, G., McAvoy, J., Schenkenberg, E., Spiegel, P.,
country/syrian-arab-republic
& Voon, F. (juli 2013). From slow boil to breaking point: A realtime evaluation of UNHCR’s response to the Syrian refugee
Orhan, Oytum. (april 2014). The situation of Syrian refugees
emergency (PDES-verslag). Afkomstig van de website van
in the neighboring countries: Findings, conclusions and
de UNHCR: http://www.unhcr.org
recommendations (ORSAM-verslag nr. 189). Afkomstig van de website van ORSAM: http://www.orsam.org.tr/en/enUploads/
Dalrymple, W. (2012). From the holy mountain: A journey among
Article/Files/201452_189ing.pdf
the Christians of the Middle East. New York, NY: Vintage Books. (Origineel werk gepubliceerd in 1997)
Salamandra, C. (2004). A new old Damascus: Authenticity and distinction in urban Syria. Bloomington: Indiana University Press.
Davis, N. (6 april 2014). Syrian education: Strength, weaknesses, and room for reform [Weblog-bericht]. Afkomstig van http://intled. blogspot.com/2014/04/nikki-davis-syrian-higher-education.html
UNICEF. (17 februari-22 maart 2014). Maandelijks verslag over de humanitaire situatie in de crisis in Syrië. Afkomstig van http:// childrenofsyria.info/wp-content/uploads/2014/03/UNICEF-
Erlich, R. (2014). Inside Syria: The backstory of their civil war and
Syria-Regional-Crisis-Humanitarian-SitRep-22-MAR-2014.pdf
what the world can expect. New York, NY: Prometheus Press. UNICEF, World Vision, Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen Gaviak, D. (29 juli 2014). Zaatari refugee camp fertile ground
van de Verenigde Naties en Save the Children. (december
for small businesses. The British Broadcasting Corporation.
2013). Syria crisis: Education interrupted. Afkomstig van de
Afkomstig van www.bbc.com/news/world-middle-east-28541909
website van de UNHCR: http://www.unicef.org/media/files/ Education_Interrupted_Dec_2013.pdf
Regering van de Arabische Republiek Syrië, VN-bureau voor de coördinatie van humanitaire zaken. (13 december 2013). Plan
Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde
voor humanitaire hulpverlening aan Syrië (SHARP) van de
Naties. (oktober 2013). Frequently asked questions, Syrian
Arabische Republiek Syrië uit 2014. Afkomstig van de website
refugees in Turkey. Afkomstig van http://www.unhcr.org.tr/
van ReliefWeb: http://reliefweb.int
uploads/root/faqenglish.pdf
Haddad, B. (2012). Business networks in Syria: The political
Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde
economy of authoritarian resilience. Stanford, CA: Stanford
Naties. (13 augustus 2014). UNHCR Turkey Syrian refugee
University Press.
daily sitrep. Afkomstig van de website van ReliefWeb: http:// reliefweb.int/report/turkey/unhcr-turkey-syrian-refugee-
Halasa, M., Omareen, Z. en Mahfoud, N. (2014). Syria speaks:
daily-sitrep-13-august-2014
Art and culture from the frontline. Londen, Verenigd Koninkrijk: Saqi Books.
November 2014
16
Vluchtelingen uit Syrië
PROJECTMANAGER Colleen Mahar-Piersma
Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties. (15 oktober 2014). Finding solutions for Syrian refugees, resettlement and other forms of admission of Syrian refugees.
HOOFDREDACTEUR
Afkomstig van http://www.unhcr.org/52b2febafc5.pdf
Donald A. Ranard Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde
AUTEURS
Naties. (27 oktober 2014). International protection
Dr. Rochelle Davis Hoogleraar Culturele antropologie Center for Contemporary Arab Studies Georgetown University
considerations with regard to people fleeing the Syrian Arab Republic, Update III. Afkomstig van http://www.refworld.org/ docid/544e446d4.html Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde
Raya Alchukr Voormalig programmamedewerker van de Verenigde Naties, Syrië Personeel, ondersteuningscentrum voor hervestiging Midden-Oosten en Noord-Afrika Internationale Organisatie voor migratie
Naties en International Relief and Development. (2013). Syrian refugees living outside of camps in Jordan. Afkomstig van de website van de UNHCR: http://www.unhcr.org/urban/ Wedeen, L. (1999). Ambiguities of domination: Politics, rhetoric, and symbols in contemporary Syria. Chicago, IL: University of Chicago Press. Yazbek, S. (2012). A woman in the crossfire: Diaries of the Syrian
Personeel, ondersteuningscentrum voor hervestiging Turkije en het Midden-Oosten Internationale Katholieke Migratiecommissie
revolution. Londen, Verenigd Koninkrijk: Haus.
REVISOREN Adrienne Fricke, JD Syrië-adviseur Physicians for Human Rights Suzanne Akhras Hervestigingscoördinator Syrian American Medical Society en oprichter van Syrian Resource Network
De inhoud van dit achtergronddocument is ontwikkeld op grond van een overeenkomst die is gefinancierd door het Bureau of Population, Refugees, and Migration van het ministerie van Buitenlandse Zaken van de Verenigde
Translation has been provided in the context of the project "Strengthening the response to emergency resettlement needs" implemented by ICMC, IOM & UNHCR and co-financed by the European Commission.
Staten, maar vertegenwoordigt niet noodzakelijkerwijs het beleid van dat agentschap en vormt geen goedkeuring namens de federale regering.
November 2014
