Verzoek tot raadpleging betreffende een plan-MER
door de gemeente ASSE voor RUP ‘Landgoed Wolfrot’ te Walfergem – ASSE
Gemeente Asse
1
Verzoek tot raadpleging V2 okt. 2009
Inhoudstafel 1. Inlichtingen en coördinaten van de initiatiefnemer
2
2. Beschrijving van het voorgenomen plan 2.1 Situering van het plangebied 2.2 Gebiedsomschrijving en oppervlakte 2.3 Motivering tot opmaak en GRS-Asse 2.4 Plan-MER plicht
3 3 3 3 4
3. Beschrijving en inschatting van mogelijke milieu-effecten 3.1 De gezondheid en veiligheid van de mens 3.2 De ruimtelijke ordening 3.3 De biodiversiteit, de fauna en de flora 3.4 De energie en grondstoffenvoorraden 3.5 De bodem en het water 3.6 De atmosfeer en de klimatologische factoren 3.7 Het geluid en het licht 3.8 Het cultureel erfgoed en het landschap 3.9 De mobiliteit
4 5 5 5 6 6 7 7 7 8
4. Redenen waarom de initiatiefnemer denkt geen plan-MER te moeten opmaken overeenkomstig art. 4.2.6, §1, 5° van het DABM 8 5. Beoordeling of het voorgenomen plan grensoverschrijdende of gewestoverschrijdende milieueffecten kan hebben °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
1. Inlichtingen en coordinaten van de initiatiefnemer Gemeentebestuur Asse Technische zaken Gemeenteplein, 1 1730 – Asse Contactpersoon: Tel: Fax: Mail:
Gemeente Asse
2
Verzoek tot raadpleging V2 okt. 2009
2. Beschrijving van het voorgenomen plan 2.1 Situering van het plangebied Landgoed Wolfrot is gelegen in de gemeente Asse op ongeveer 15 km ten noordwesten van Brussel. Ten opzichte van centrum Asse ligt het aan de oostelijke kant van de gemeente op een paar km, in het gehucht Walfergem, op de grens van de deelgemeente Mollem en in de richting van de deelgemeente Kobbegem. Het landgoed ligt op wandelafstand van het station van Asse en van gans de Brusselsesteenweg, aan het zuidoostelijk uiteinde van de Wolfrotstraat, op de rand van de vallei en van de heuvelrug genaamd de Kwakkelberg ten zuidoosten, met een hoogteverschil van ongeveer 15 m. Het landgoed maakt deel uit van een groter bebost gebied van meer dan 30 ha en grenst aan het rechtoverliggend landgoed Huseghem over een paar honderden meter, met tussenin de Wolfrotstraat en het verlengde ervan, de losweg/voetweg nr. 158.
2.2 Gebiedsomschrijving en oppervlakte Het plangebied van RUP Wolfrot wordt begrensd: - ten westen door landbouwgronden, met daarachter een woonzone - ten noorden door een bos met daarachter de industriezone van Mollem - ten oosten door een bos - ten zuiden door weiden en landbouwgronden De oppervlakte van het plangebied bedraagt ongeveer 4 hectare, bestaande uit: - een oude (1851) hoeve met woonhuis, omgevormd in manège met verschillende bijgebouwen in snelbouwsteen en een in metaal opgetrokken binnenpiste, dit alles op ongeveer 0.50 ha - weiden op ongeveer 1,80 ha - bos op ongeveer 1,70 ha 2.3 Motivering tot opmaak van het RUP en GRS-Asse Het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan van Asse werd door de bestendige deputatie van de provincie Vlaams-Brabant goedgekeurd bij besluit van 21 april 2005. Het GRS-Asse voorziet het opmaken van een individueel of gezamenlijk RUP voor een aantal kasteel- en landgoedparken voor zover de voorgestelde aanpassingen kaderen in de gewenste ruimtelijke structuur.
Gemeente Asse
3
Verzoek tot raadpleging V2 okt. 2009
Het landgoed Wolfrot werd als ‘kasteelhoeve’ door de gemeente samengevoegd met landgoed Huseghem, alias ‘Kasteel van Walfergem’, dat vermeld wordt als zijnde het ‘Kasteel Wolfrot’ (nr 9 op kaart 15 van het GRS) zoals het op de kaarten van het NGI eveneens verkeerdelijk vermeld staat. De motivatie voor het behoud van de landgoedparken wordt uitvoerig beschreven: ‘Binnen de open ruimtestructuur vormen de kasteelparken gezamenlijk een belangrijke hoeveelheid groengebieden van diverse aard. Op het gewestplan zijn deze parken meestal gelegen in parkgebied, natuurgebied en bosgebied. De groengebieden zijn ook ecologisch divers met waardevolle en weinig waardevolle elementen. Globaal kan gesteld worden dat deze kasteelparken waardevol zijn zowel omwille van hun ruimtelijke en historische (erfgoed) waarden als omwille van hun landschappelijke kwaliteiten en natuurlijke aspecten. Deze specifieke ruimtelijke groenelementen verdienen dan ook bijzondere aandacht binnen de open ruimtestructuur. Bij het uitwerken van een beleidsvisie voor de kasteelparken in globo dienen al deze elementen tot hun recht te kunnen komen. Zo kan het voortbestaan van de verschillende kasteelparken en hun ‘kastelen’ gegarandeerd worden. De waardevolle kenmerken dienen versterkt en/of beschermd te worden, rekening houdend met de haalbaarheid (openbaar, privaat bezit, ...). Bestemmingswijzigingen voor de gebouwen dienen voorzichtig afgewogen worden in functie van de landschappelijke waarden. In eerste instantie zal de woonfunctie binnen de ‘kastelen’ voorop staan. In die zin kunnen kasteelgebouwen en hun parken aangepast worden voor hedendaagse aan het wonen verwante functies (vb. aanleg privaat zwembad, tennisveld, ruimte voor technische voorzieningen, tuinhuis, stallingen, in het park geïntegreerde verharding voor toegang en bewonersparkeren, ...) Waar mogelijk en wenselijk dienen deze entiteiten betrokken te worden in de uitbouw van het socio-cultureel en toeristisch-recreatief beleid. Als onderdeel van de landschapsbeleving bieden deze groengebieden potenties om geïntegreerd te worden in het aanbod van park- en groengebieden. Ook ten aanstaande van het privatief karakter dienen soepele maar beperkte mogelijkheden voorhanden zijn om bestemmingswijzigingen, uitbreidingen en/of vernieuwingen aan deze entiteiten toe te kennen, rekening houdend met hoger genoemde kwaliteiten en opties (landschap, historisch karakter, ...)’. 2.4 Plan-MER plicht Het RUP is niet van rechtswege onderworpen aan de plan-MER plicht: - het behandelt geen project dat opgesomd is in de bijlagen van het Besluit van de Vlaamse regering van 10 december 2004. - het regelt het gebruik van een relatief klein gebied op lokaal niveau en heeft betrekking op het herstellen van de oorspronkelijke oude kasteelhoeve, het isoleren van de noordoostgevel en het bijbouwen van een terras en veranda om het geheel bewoonbaar te maken. - in het plangebied bevinden zich geen vogelrichtlijn- of habitatrichtlijngebieden zodat er geen passende beoordeling vereist is. Het RUP valt dus enkel onder de screeningsplicht. 3. Beschrijving en inschatting van mogelijke milieu-effecten. Een overzicht wordt gegeven van de mogelijke milieueffecten die de geplande wijzigingen beschreven in een RUP zouden kunnen teweegbrengen voor volgende aspecten: * de gezondheid en veiligheid van de mens * de ruimtelijke ordening * de biodiversiteit, de fauna en de flora * de energie- en grondstoffenvoorraden
Gemeente Asse
4
Verzoek tot raadpleging V2 okt. 2009
* de bodem en het water * de atmosfeer en de klimatologische factoren * het geluid en het licht * het cultureel erfgoed en het landschap * de mobiliteit 3.1 De gezondheid en de veiligheid van de mens De gebouwen en omliggende gronden worden voor het ogenblik verhuurd als manège. De huidige toestand van het bebouwd pand is allesbehalve hygienisch te noemen. Het voeder voor de paarden, het stro en het mest trekken een leger ratten aan. Overal rond de gebouwen en de geimproviseerde loodsen en barakken slingert er allerlei afbraakmateriaal rond. Brandbaar afval wordt wat hoger in een weide in open lucht verbrand. De buitenpiste van de manège wordt bevochtigd met rioolwater uit een nabijgelegen beek. De eigenaars van het pand willen alle metalen loodsen en alle bijgebouwen in snelbouwsteen laten afbreken en de originele hoevegebouwen deels behouden en deels heropbouwen en bewoonbaar maken door isolatie van vloeren, muren en daken. Besluit: het confort en de gezondheid van de nieuwe bewoners wordt gegarandeerd. Deze ingrepen hebben geen enkele negatieve invloed op niet bewoners. 3.2 De ruimtelijke ordening De gebouwen en gronden binnen de perimeter van het RUP liggen in ‘landschappelijk waardevol agrarisch gebied’. Dit sluit niet uit dat dat de gemeente, op basis van de omzendbrief RO 2005/01, in dergelijke gebieden initiatieven neemt om een RUP voor een landgoed op te stellen. De hogervermelde aan de gebouwen geplande ingrepen veranderen het landelijk karakter van de gebouwen niet en versterken integendeel dit karakter. De nieuwe bewoners zullen bovendien bomen, hagen, struiken en bloemen planten om hun onmiddellijke omgeving te versieren wat zal ten goede komen aan de vele wandelaars. Bijna de helft van de oppervlakte die door het RUP wordt gedekt bestaat uit bos (niet op Gewestplan aangeduid) dat beheerd wordt in het kader van een beperkt bosbeheerplan in afwachting dat er een ‘uitgebreid bosbeheerplan’ opgemaakt wordt voor de zone Asse-Merchtem in het kader van de ‘Groene corridor’. Besluit: de geplande ingrepen hebben ofwel geen invloed ofwel een positieve invloed op de ruimtelijke ordening.
3.3 De biodiversiteit, de fauna en de flora. Op de biologische waarderingskaart van AGIV wordt het landgoed wel gedeeltelijk afgebeeld in de helgroene kleur van ‘biologisch waardevol gebied’voor het gedeelte bos van het RUP. De nieuwe bewoners hebben de intentie om ook in de rest van het door het RUP gedekt
Gemeente Asse
5
Verzoek tot raadpleging V2 okt. 2009
gebied, rond de hoevegebouwen tuinen, boomgaarden, houtranden en hagen aan te leggen waar allerlei gewassen de nodige zaadjes leveren en de insecten aantrekken opdat dieren van diverse soorten er hun gading kunnen vinden, wat op de omliggende gronden met intensieve landbouw uitgesloten is. Het landgoed ligt niet in een VEN, IVON of Natura 2000 gebied, noch in een vogelrichtlijn of habitatrichtlijn. Besluit: het biologisch waardevol karakter van het landgoed wordt integraal behouden en versterkt door bijkomende aanplantingen.
3.4 De energie- en grondstofvoorraden. In het plangebied liggen geen ontginningen van enigerlei aard. Besluit: geen effecten te vermelden. 3.5 De bodem en het water Het landgoed is gelegen in een gebied met niet-infiltratiegevoelige bodems van het type ‘S’ (Lemige valleibodems) met ‘B’ (Bronzones) waar het grondwater relatief ondiep staat. De grondwaterstromingskaart toont een weinig grondwaterstromingsgevoelig gebied (type 3) waar een kleilaag op geringe diepte voorkomt. De hellingenkaart toont het landgoed op de rand van de vallei met klasse 0,5 % helling. Bepaalde omliggende landbouwgronden zijn wel erosiegevoelig en kunnen bij zwaar onweer hun eroderend oppervlaktewater op de rand van het landgoed afzetten. Om die reden wordt voorzien in de aanleg van een open beek over gans de lengte van het landgoed langs de Wolfrotstraat en haar verlengde. De geplande verbouwingen hebben geen enkele invloed op bovenvermelde fenomenen. Het regenwater van de gebouwen zal afgeleid worden naar leidingen die het langs verschillende putten tot in de nieuw aan te leggen beek loodsen. Het afvalwater van de woning kan rechtstreeks afvloeien in de naast de Wolfrotstraat lagerliggende riool. Besluit: er vallen geen milieu-effecten inzake bodemgebruik en waterhuishouding te noteren.
Gemeente Asse
6
Verzoek tot raadpleging V2 okt. 2009
3.6 De atmosfeer en de klimatologische factoren De luchtverontreiniging zal beperkt worden tot de uitstoot voor de verwarming van de woningen en deze van de enkele autovoertuigen van de bewoners. Wanneer de verbouwingen voor isolatie van de bestaande muren en daken, voorzien in het RUP, zullen gerealiseerd zijn zal de uitstoot van warmte en van rookgassen om die warmte te produceren fors verminderen en zal er een positief effect op het milieu zijn; Besluit: geen vermeldenswaardige effecten, tenzij positieve, te noteren voor deze aspecten. 3.7 Het geluid en het licht Na de geplande ingrepen zal de aangepaste kasteelhoeve enkel een woonfunctie hebben en noch geluid, noch licht voortbrengen buiten hetgeen veroorzaakt wordt door thuiskomende en wegrijdende wagens. Voor het ogenblik is de manège een belangrijke producent van geluid en licht. Dagelijks vertrekken zware kamions vanaf 5 uur ’s morgens met het nodige motorengebrul en geregeld wordt nachtlawaai verwekt door allerlei wagens die er ’s avonds en ’s nachts de parkingzone gebruiken. Tijdens verschillende week-ends worden er jumpings en andere paardensporten ingericht en grenst de permanente geluidsoverlast door aankondigingen in de luidsprekers en door tot laat in de nacht gedraaide muziek aan het ondraaglijke voor de buurtbewoners. Het voetbalveld met de laatavondse trainingen onder kunstlicht zorgt eveneens voor kortdurige geluid- en lichtoverlast. Besluit: het landgoed zal na de geplande ingrepen geen milieueffecten van het type geluid- en lichtoverlast produceren wat voor het ogenblik met de manège en het voetbalveld wel het geval is. 3.8 Het cultureel erfgoed en het landschap De originele hoeve wordt reeds vermeld op plannen van het begin van de 17e eeuw. Vanaf 1656 werd ze bij de eigendommen van de bezitters van landgoed Huseghem gelegd en bleef bij deze eigendom als kasteelhoeve tot in de late 18e eeuw. In deze periode werd ze apart vererfd en leidde een zelfstandig bestaan tot het midden van de 19e eeuw. In 1851 werd ze opnieuw met hogergenoemd landgoed verenigd, de lemen muren werden in baksteen opgetrokken, de pannen werden vernieuwd en een enorme schuur (afgebrand in 1919) werd bijgebouwd. Op de kaart ‘Onroerend erfgoed, Landschapsatlas’ wordt het landgoed afgebeeld als zijnde waardevol. Besluit: de in het plan voorziene afbraak van allerhande ontsierende bijgebouwen en de geplande aanpassingen aan de oude gebouwen zullen het cultureel erfgoed opnieuw tot zijn recht laten komen en zullen de instandhouding ervan verzekeren door het beter leefbaar te maken voor de bewoners.
Gemeente Asse
7
Verzoek tot raadpleging V2 okt. 2009
3.9 De mobiliteit De huidige overlast van kamions, aanhangwagens en personenwagens tijdens de jumpings en andere paardensporten, meestal op week-ends, heeft reeds voor vele problemen gezorgd, tot aan en voorbij de eerste huizen van de Wolfrotstraat.Deze straat met een enkel rijvak is in het geheel niet geschikt om deze massa van toekomende en wegrijdende wagens te verwerken. Buiten deze evenementen is het verkeer naar en van de manège en het voetbalveld nog tamelijk intens, vooral ‘s avonds. Ook komen zware kamions met opliggers elke avond parkeren op de stelplaats voor de manège en beschadigen ze het wegdek van de Wolfrot straat. Besluit: geen effecten inzake mobiliteit voor het landgoed na aanpassingen, wel een forse verbetering indien het RUP landgoed Wolfrot gerealiseerd wordt.
4. Redenen waarom de initiatiefnemer meent geen plan-MER te moeten opmaken overeenkomstig art. 4.2.6, §1, 5° van het DABM. Het betreft een klein lokaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan dat als bedoeling heeft het voortbestaan van een van de door de gemeente aangeduide landgoedparken te garanderen en het als dusdanig uit de lijst van de ‘zonevreemde woningen’ te schrappen.. Zoals hoger aangetoond hebben de geplande verbouwingen geen enkele negatieve invloed op de verschillende aspecten van de milieuproblematiek. Integendeel zullen ze een positieve invloed uitoefenen op de algemene gezondheid door een betere isolatie en dus minder uitstoot van warmte, minder verbruik van energie en minder luchtvervuiling, op de biodiversiteit door de aanleg van houtkanten, hagen en boomgaarden, op het water door een gescheiden afvoer van regenwater en rioolwater en door het aanleggen van een open beek voor erosiewater, op het geluid, het licht en de mobiliteit doordat de manège en het voetbalveld zouden verdwijnen en op het cultureel erfgoed dat in ere zou worden hersteld. Doordat de woonfunctie bestendigd wordt zullen de eigenaars hun landgoed verder kunnen uitbouwen en versieren.
5. Beoordeling of het voorgenomen plan grensoverschrijdende of gewestoverschrijdende milieueffecten kan hebben Het betreft de herinrichting van een landgoed met herstel en aanpassing voor hedendaags wonen van een oude hoeve met aanleg van nieuwe tuinen en boomgaard en met bestaande weiden en bossen, gelegen in de gemeente Asse op een tiental km van de gewestgrens met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Er worden dan ook geen milieueffecten verwacht die de gewestgrens of de landsgrens zouden kunnen overschrijden. °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
Gemeente Asse
8
Verzoek tot raadpleging V2 okt. 2009