Studiereis
2013
Verslag Studiereis Inleiding: Drie medewerkers van Prakticon praktijkonderwijs, aangevuld met de rector van C.S.G. Schaersvoorde, hebben in mei 2013 een studiereis gemaakt langs 4 verschillende onderwijsinstellingen in de staat New Jersey (U.S.A.) De bezochte instellingen zijn: 1
Developmental Learning Centre Warren, een school voor (extreem) autistische leerlingen.
2
Seton University in Newark
3
B.P.L. East Side school te Newark
4
B.L.P (zmok) Academy in Bloomfield
Doelen: 1 2 3 4 5
Onderzoek naar methodiek van lesgeven aan (zwaar) autistische leerlingen met gedragsstoornissen Onderzoek naar facilitering van autische studenten Volgen van nieuwe B.P.L. ontwikkelingen met name bij leerlingen met gedragsstoornissen. Onderzoek naar de bekostiging van het onderwijs in de staat New Jersey Formuleren van aanbevelingen t.b.v. het onderwijs op Prakticon en Schaersvoorde
1
ABA school in Warren
Inleiding: De (public)school is gehuisvest in een ultra modern gebouw dat met hulp van veel subsidies gerealiseerd is. In het gebouw zijn alle mogelijke voorzieningen aanwezig. Er zijn simulatieruimten , praktijkruimten, sportzalen (waaronder een zwembad). Er is catering en een medische unit. De studenten wonen thuis of in intramurale voorzieningen.
Populatie: Op de school zitten 230 leerlingen van 3 tot 21 jaar met zwaar autistisme met communicatieve en/of gedragsstoornissen. Agressie en/of destructief gedrag is geen contra-‐indicatie. De meeste leerlingen komen op school met één van de 72 (aangepaste) schoolbussen. Veel van de kinderen die naar de DLC gaan zouden in Nederland niet naar school kunnen . In Nederland bezoeken zij een instelling of een dagverblijf. Wel zijn er in ons land experimenten geweest met een enigszins hogere bekostiging dan regulier. Deze pilots zijn mislukt t.g.v. het ontbreken (door gebrek aan bekostiging) van voldoende begeleiding. De stelling : Iedereen telt geldt zeker voor de staat New Jersey. In mindere mate voor Nederland. Methodiek: “Prepare them for life” De school gaat uit van de ABA filosofie. ABA staat voor Applied Behavior Analysis (toegepaste gedragsanalyse) en is een wetenschappelijke discipline. Gedragstherapeutische principes worden toegepast om de ontwikkeling te stimuleren bij kinderen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) en/ of een (taal) ontwikkelingsachterstand. Vroege en intensieve gedragsinterventies blijken de meest effectieve behandelingsvorm bij autisme (Gezondheidsraad). Het belangrijkste principe van ABA is het belonen van
gewenst gedrag zodat dit zal versterken. Daarnaast wordt gezorgd dat ongewenst gedrag niets oplevert, met als doel het verminderen of elimineren van dit ongewenste gedrag. Een ander belangrijk uitgangspunt is een kind tijdens het oefenen met vaardigheden zoveel mogelijk succeservaringen te laten beleven zodat het plezier blijft houden en gemotiveerd blijft om te leren. Om dit te bewerkstelligen worden aan te leren vaardigheden opgedeeld in kleine stappen. Ook krijgt een kind de hulp die nodig is om de taak met succes te voltooien. Deze hulp wordt echter zo snel mogelijk weer afgebouwd zodat het kind aan te leren vaardigheden geheel zelfstandig uit kan voeren. Door in te spelen op de interesses van het kind en deze te gebruiken tijdens het begeleidingsproces, als beloning maar ook door materiaal te gebruiken dat aansluit bij de interesses, wordt ervoor gezorgd dat het kind gemotiveerd blijft bij het oefenen met vaardigheden. Tot slot wordt er grote waarde gehecht aan het eigen initiatief van het kind en wordt er voldoende ruimte gelaten om eigen initiatieven te ontplooien. Hiermee wordt een actieve houding gestimuleerd en voorkomen dat het kind passief wordt. Spannende en moeilijke situaties worden niet vermeden. Integendeel, deze worden aangeboden om hier ervaring mee op te doen. Gewenning en desensibiliseren geeft ervaring en ontwikkelt vaardigheden. Wanneer binnen het reguliere onderwijs niet voldaan kan worden aan de onderwijsbehoeften van een leerling wordt contact gezocht met DLC, om na te gaan of een leerling daar geplaatst kan worden. De school waar de leerling vandaan komt blijft betrokken bij het onderwijsleerproces en de daarbij behorende evaluatiemomenten. De gemeente levert het geld en bepaalt of het opgestelde individuele handelingsplan van DLC Warren op die wijze uitgevoerd zal gaan worden of dat er aanpassingen in het plan gedaan moeten worden. Waar mogelijk worden studenten teruggeplaatst op hun vroegere school. Het plan Iedere student heeft een leer-‐ en ontwikkelplan. Dit plan wordt opgesteld door de school in overleg met de aanleverende school en de ouders en de gemeente.
Programma’s De leerlingen van 3 tot 5 jaar volgen een voorschools programma in een één-‐op-‐één setting. Nadruk ligt op spraak/taal en bezigheidstherapie en motorische vaardigheden. Leerlingen van 6 tot 13 werken in een twee-‐op-‐één setting. Hier staat het reguliere leren centraal en worden functionele-‐ en sociale activiteiten aangeboden. De groep tussen 14 en 21 worden voorbereid op de volwassen wereld binnen de gemeenschap (living skills). Het accent ligt op het voorbereiden op (eenvoudige) arbeid (jobsampling) en het aanleren van een basale beroepsattitude (vocational skills).Veel studenten lopen stage buiten school waarbij het van belang is de overgang van veilige omgeving naar buitenwereld intensief te begeleiden. De bezetting per student is afhankelijk van de problematiek van de student . In de school staan voorspelbaarheid en structuur voorop. Toch heeft de school bewust geen prikkelarme ruimten. Immers de maatschappij is ook niet prikkelarm. Doel is het kind voor te bereiden op de echte wereld. De programma’s voor spreken en socialisatie staan centraal. Social therapy heeft als doel het tolereren van de ander. De school verzorgt voor de studenten geen naschools programma. Er worden wel activiteiten georganiseerd. Dit gebeurt door de ouders die via fundraising garant staan voor de bekostiging. De leerlingen hebben 4 weken zomervakantie. Vakken Gym, Beeldende vorming, Burgerschap, ICT, Zelfstandigheidstraining, Woning, Koken, Verzorging, Voeding, Fitness Lezen, Bezigheidstherapie, Vrijetijdsbesteding, Muziek, Socialisatie, Spraak-‐ en taallessen, Beroepsvoorbereiding. Veel van het leren gebeurt in simulatieruimten.
Daar is de echte wereld nagebouwd. De school als geheel functioneert als een organische gemeenschap waarin allerlei zaken die ook in de echte wereld voorkomen aanwezig zijn. Zo is er een heuse bank, een boekenwinkel, een bakker, een cafetaria , een kapper en een bibliotheek. Ouderparticipatie De school verzorgt oudertrainingen op een breed terrein, van taalontwikkeling tot omgaan met agressief en destructief gedrag. Een speciale groep houdt zich bezig met ouders “die het niet meer zien zitten”met hun kind. Ook zijn er intensieve contacten via telefoon en mail. Dit omdat het voor veel ouders vanwege afstand en/of geld onmogelijk om op school te komen. Hiernaast is het van belang dat ouders identieke methodes thuis hanteren zoals het werken met pictogrammen Scholing en Begeleiding: De 230 studenten worden begeleid door 110 teacherassistents en 50 docenten (therapists). Bij de start volgen alle medewerkers een programma van 6 weken om in te groeien in de school. In het profiel van de docent zijn de navolgende competenties en uitgangspunten zichtbaar: Empathisch vermogen, respectvol om kunnen gaan met de student, behandel de student als normaal mens, werk gestructureerd, wees een rolmodel, wees niet te verbaal, werk met compassie, en leer omgaan met agressie. Elke docent ondertekent het anti-‐bulloying (pest) en volgt een anti-‐ suicide training. Om goed met agressie om te kunnen gaan wordt eenieder getraind via de CPI methode (non violent crisis intervention). Hierbij wordt uitgegaan van de (positieve) functies van agressie en wordt o.a. getraind in “holden” (fysiek fixeren)en ademhalingstechnieken. Er wordt gebruik gemaakt van knijpballen en het gebruik van een zak ,trui of handdoek over het hoofd . Separatie wordt niet toegepast. Alle acties vinden plaats in het lokaal. Er is een samenwerking met de Seton Hall University waar aspirant docenten een Special Education Programm volgen ( Zie verder Seton University)
Bekostiging: De Staat New Jersey biedt een contigent (speciale) kinderen aan aan een school en vraagt die school of deze kinderen daar onderwijs kunnen ontvangen. Als het antwoord van de school Ja is wordt er een kostprijs overeengekomen. De bekostiging per kind is 100.000 dollar per jaar inclusief vervoer (20.000). De bekostiging in Nederland is rond 15.000 euro. Omgerekend ontvangt de school in Warren 4x zoveel als een cluster 3,4 school in Nederland. Dit is terug te zien in de begeleiding (één-‐op-‐ één/twee/drie) Bijzonderheden De school serveert glutenvrije producten en biedt alleen producten aan met natuurlijke kleurstoffen. Het blijkt dat sommige autisten baat hebben bij een glutenvrij dieet. Bekend is ook dat met name jongeren met ADHD gevoelig zijn voor (niet-‐natuurlijke) kleurstoffen. Veel leerlingen op de DLC maken gebruik van een hoofdtelefoon. Dit heeft vooral te maken met het afschermen van omgevingsgeluid. In de lessen wordt veel gebruik gemaakt van pictogrammen. Met name de studenten met ernstige taalstoornissen hebben hier baat bij. In de lokalen zijn skippyballen aanwezig. Het blijkt dat ADHD ‘ers gebaat zijn bij het zitten op zo’n bal. Om in balans te blijven dienen de leerlingen voortdurend te corrigeren naast het werk wat zij aan het doen zijn. Twee dingen tegelijkertijd doen is voor deze leerlingen voordelig. Het aantal jongens is 4x groter dan het aantal meisjes. De kans dat jongens een autistische stoornis hebben is veel groter dan bij meisjes. Waarom dat zo is is niet bekend. Uit onderzoek is gebleken dat meisjes dezelfde genetische mutaties hebben die bij jongens leiden tot autisme maar dat meisjes deze meer regenwerken doordat zij een natuurlijke sterke sociale neiging hebben.
Studenten van verschillende leeftijden zitten bij elkaar (co-‐educatie). Weliswaar binnen een zekere range. Op verschillende plekken in het gebouw is achtergrondmuziek te horen. Dit heeft een rustgevend effect. Er worden geen vocals ten gehore gebracht, daar deze het effect teniet doen. Aandachtspunten/inzichten: -‐ Neem situaties niet weg, omdat een leerling hier moeite mee heeft of dit spannend vindt, maar probeer waar mogelijk de situatie juist aan te bieden om de leerling hierin ervaring op te laten doen en vaardiger te maken. -‐ Laat leerlingen oefenen in de ‘echte wereld’, zodat een transfer mogelijk is van de veilige overzichtelijke wereld naar situaties daarbuiten. -‐ Ga na wat je de ‘reguliere’ leerlingen wilt leren en kijk op welke manier en in hoeverre dat voor deze ‘specifieke’ leerling ook mogelijk is. -‐ Probeer erachter te komen waarom een leerling bepaald gedrag laat zien , zodat er beter op ingestoken kan worden. -‐ Bereid situaties voor door gedrag stap voor stap met de leerling te bespreken. -‐ Blijf alert op positief gedrag en complimenteer de leerling hiervoor (al gaat het om zaken die eigenlijk als vanzelfsprekend gevonden worden) -‐ Kijk naar wat wel mogelijk is en niet naar wat niet lukt. -‐ In New Jersey wordt zwaar geïnvesteerd in jongeren tot 21 jaar. Meer informatie is te vinden op www.mujc.org
2
Seton Hall University
Inleiding: Het bezoek aan Seton Hall had als doel na te gaan wat deze universiteit aan specifieke voorzieningen heeft voor studenten met een stoornis ASS. Tevens om inzicht te verkrijgen in het programma docent speciaal onderwijs. Seton Hall is een belangrijk opleidingsinstituut voor docenten van DLC Warren. Studeren: Seton Hall is een private university op katholieke basis. Er zijn daar ongeveer 10.000 studenten. Studeren in de V.S. is een kostbare zaak. De kosten bedragen tot 34000 dollar exclusief toeslagen per jaar. De gemiddelde studie duurt 4 jaar. De leuze van de universiteit is “Kijk naar ieders verantwoordelijkheid”. De connectie met ASS uit zich o.a. in fundraising “Lopen voor autisme”. Het bijzondere is dat de staat New Jersey de staat is met het hoogste aantal autisten in de V.S. De meeste studenten met ASS volgen technische studies. De minste zijn terug te vinden in sociale opleidingen. Naast DSS (zie verder) zijn er een Behavourial intervention team, een Counselor centre en een Health center die zich bezig houden met het welzijn van de studenten. Ondersteuning Seton Hall wordt bezocht door veel studenten met een of andere beperking, zowel lichamelijk als geestelijk. Het bureau DSS (Disability Support Service) houdt zich bezig met de ondersteuning van studenten met een beperking. Bij de meeste studenten met ASS is sprake van het syndroom van Asperger. Deze studenten krijgen extra tijd om aan opdrachten en toetsen te werken. Boeken worden in een ander formaat aangeboden en soms wordt er gebruik gemaakt van een zogenaamde ‘note-‐taker’. Dit is iemand die aantekeningen voor de betreffende student maakt.
De student overlegt met zijn begeleiders waar hij extra hulp bij nodig heeft. Met elkaar wordt nagegaan hoe zoveel mogelijk afleiding (o.a. social media)en obsessies uit de weg genomen kunnen worden. De begeleiders stellen handelingsadviezen op voor de docenten. De docent is verplicht uitvoering hieraan te geven onder het motto: “de klant is koning”. Een interessant gegeven. In Nederland zien we soms ook wel andere ‘ autonomie’. De koning op het eiland. Het programma COMPASS (College-‐based Support for Students with Asperger’s) biedt ondersteuning, Globaal zitten hierin de volgende items: Onderzoek naar de hulpvraag, beschrijving van de persoonlijk doelen ( inclusief sociale vaardigheden), ondersteuning door een coach, opvang binnen een residentieele setting met een roommate, training in allerlei huishoudelijke vaardigheden, training in het omgaan met docenten en aansluiting bij clubs e.d . Seton Hall als opleidingsinstituut voor docenten speciaal onderwijs. De universiteit biedt het programma Executive M.A./Education Specialist in Education Leadership,Management en Policy en doet dit in samenwerking met verschillende scholen voor speciaal onderwijs (waaronder DLC Warren) in de staat New Jersey. De opleiding voor docenten duurt 2 jaar en vindt plaats in de weekends en online. Naast een regulier curriculum staat ook thema’s als Gedragswetenschappen, Ethiek en Professionele Hulpverleningsrelaties op het programma. Hiernaast zijn op allerlei niveau’s opleidingen speciaal onderwijs te volgen Meer informatie: www.shu.edu
Inzichten/aandachtspunten -‐ Kijk naar ieders verantwoordelijkheid. Je kunt als docent wat veranderen, maar de leerling moet zelf ook inzet tonen. -‐ Wees goed op de hoogte van de belemmerende en bevorderende factoren van je leerlingen, sluit hier op aan en laat de leerling hierin groeien. -‐ Blijf regelmatig in gesprek met de leerling, toon je betrokkenheid en wees op de hoogte van wat er speelt. -‐ Vergroot de bewustwording van alle betrokkenen , m.b.t. de belemmerende en bevorderende factoren van de leerlingen. -‐ Kijk wat er mogelijk is op het gebied van samenwerken, zodat leerlingen elkaar kunnen helpen en steunen en anderen zich ook geholpen en gesteund voelen. -‐ Richt je als docent op de onderwijsmogelijkheden van de leerlingen. (vraaggestuurd)
Big Picture Bridges Academy te Bloomfield Inleiding. De school is van oorsprong een school voor speciaal onderwijs. Recent is de school omgevormd tot een Big Picture Learning school voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Het merendeel van de studenten ( 14 – 21 jaar) heeft ernstige gedragsstoornissen (behavioural disorder) angst, psychiatrische problemen , verslaving en agressie. Het gaat veelal om studenten die nooit complimenten/beloningen kregen en die in zeer problematische thuissituaties zijn opgegroeid. Veel van hen wonen in residentiële voorzieningen. De school staat open voor studenten met een i.q. > 65. De meeste van de 60 studenten hebben een drop-‐ out verleden. Omvorming tot B.P.L. “ Be the change you wish to see in this world” De verandering werd ingegeven door een aantal ontwikkelingen: Er werd veel gespijbeld, er waren veel schorsingen, de resultaten waren slecht en de score op NJASK (New Jersey Assessment of Skills and Knowledge) en HSPA ( Highschool Proficiency Assessment voor taal , rekenen en wiskunde) waren veel te laag. Deze testen zijn verplicht gesteld door de staat.De school volgt de B.P.L. filosofie en delen van het ontwerp. Omdat men nog niet zo lang bezig is kan het omvormingsproces het best beschreven worden als een ingroeiproces. Beetje bij beetje worden , na intensieve training van het personeel ,elementen van BLP vormgegeven. Essentieel is de rol van de leerkracht. Van hem wordt verwacht dat hij niet saai is, betrokken en zorgzaam is, naar je luistert, met je lacht, je verdriet aanvoelt en je de mogelijkheid geeft zelf een probleem op te lossen. De leerkracht lost niet op hij coacht. Er worden haalbare doelen gesteld en het leerwerk moet voor de leerling betekenis hebben. Beeldend wordt gesteld: Geen de leerling nectar en leer ze uitkijken naar nieuwe nectar in plaats van hun dromen om zeep te helpen.
De school werkt met een token-‐economy, een beloningssysteem , zowel individueel, klassikaal als schoolbreed, waarbij positieve bekrachtiging gebeurt aan de hand van token die achteraf ingeruild kunnen worden voor iets anders. Diagnostiek en Medicatie De school herbergt leerlingen die in Nederland naar cluster 4 zouden gaan. Bij hen is veelal sprake van externaliserende problematiek die zich uit in destructief, agressief en oppositioneel gedrag. Alle leerlingen zijn gediagnosticeerd. Een diagnose verklaart waar het gedrag vandaan komt , maar het is geen excuus voor het gedrag. Waar nodig wordt medicatie gebruikt. Deze wordt toegediend door een verpleegkundige. Het team is getraind in het omgaan met voornoemde problematiek. DSM 5 DSM staat voor Diagnostic en Statistical Manuel of Mental Disorders. Dit is een (Amerikaans) handboek dat in veel landen gebruikt voor het vaststellen van diagnoses van psychische aandoeningen. Het vergemakkelijkt de internationale discussie. Het risico van deze 5e uitgave is dat het aantal “stickers” fors is toegenomen. Zo zijn er verschijnselen die voorheen niet als syndroom bestempeld werden. Voorbeeld: Rouw je langer dan 2 weken om een overleden geliefde dan heb je al gauw een Major Depressive Disorder. Gelukkig is voor elke stoornis een pilletje. Hiermee is de invloed van de farmaceutische industrie op DSM 5 evident. Discussie over dit thema verloopt moeizaam. Kennelijk is medicatie-‐consumptie in de VS meer ingeburgerd en geaccepteerd dan in Nederland.
Inzichten/aandachtspunten -‐ Blijf alert op positief gedrag en complimenteer de leerling hiervoor. -‐ Bouw een sterke neutrale relatie op. -‐ Toon acceptatie, belangstelling en betrokkenheid. -‐ Zorg dat consequenties meteen volgen op gedrag. -‐ Keur niet het kind , maar het gedrag goed/fout. -‐ Help leerlingen door een probleem heen, maar los het niet voor hen op. -‐ Stel met de leerling voor hen betekenisvolle en haalbare doelen op. -‐ Be the change you wish to see in this world. http://www.northjersey.com/news/20766 2411_Dutch_visit_Bloomfield_s_Bridges_ Academy.html?page=all Meer informatie op www.bigpicture.org en www.bigpicturenederland.nl
B.P.L. East Side Highschool te Newark Inleiding De school is onderdeel van een highschool met 1500 studenten. Binnen het gebouw heeft zij haar eigen entree en ruimten. Er is een relatief autonome situatie gecreëerd binnen het grote geheel. Er zijn 41 nationaliteiten. Dit heeft te maken met de geschiedenis van Newark. Van oorsprong een industriegebied gelegen naast New York. Om te voorzien in arbeidskrachten werden veel arbeiders geworven uit met name de Latijns-‐Amerikaanse landen. Veel leerlingen spreken Spaans of Portugees. In de buitenwijken zijn de omstandigheden waarin de mensen wonen en leven pover. Onderwijsopzet Naast de reguliere B.P.L. opzet , hier Talent Development 1 geheten, kent de school alternatieve trajecten. Deze zijn ontwikkeld omdat studenten (nog) niet toe zijn aan volledig schoolonderwijs. Het Talent Development 2 interventietraject: Leerlingen komen hiervoor in aanmerking als zij 4 of meer klassen achterstand hebben; als ze veel spijbelen; als ze zich niet volgens de regels gedragen, bijvoorbeeld als ze meermaals geschorst zijn, in detentie zijn geweest of gewelddelicten hebben gepleegd; of als ze de band met het onderwijs om welke reden dan ook verloren hebben. Het doel van TD2 is de student te voorzien van een innovatieve en ondersteunende leeromgeving zowel op school als thuis.. Sleutelonderdelen in het programma zijn: begeleiding 1 op 2, behaviour modification programms, e-‐leren , dagelijkse beschikbaarheid van de mentor, dagelijkse controle door de mentor, onderliggende token economy. Een bijzonder project is het maken van een 3D speelfilm door de studenten. Hiernaast bestaat het TD3 systeem. Dit is voor jongeren die nog verder weg staan van het onderwijs. Vrijwel alles verloopt online. Het doel is het ontwikkelen van bindingen met de mentor zodat op termijn overgestapt kan worden naar TD 2 en mogelijk TD 1.
Relationship Elk kind heeft een aangeboren behoefte aan Autonomie (Ik kan het zelf), aan Competentie (Ik kan het) en Relatie (Ik hoor erbij). Zoals overal in het onderwijs is er geen leren zonder (pedagogische) relatie. In die relatie ontwikkelt zich de binding tussen kind en opvoeder. De leerkrachten spelen in dit veld verschillende rollen, al naar gelang de behoefte van de student. Dan weer is de docent de baas, dan weer de leraar, dan weer grote broer, dan weer de ouder. Subtiel speelt de docent in het krachtenspel met de leerling. Soms op neutrale afstand, bijvoorbeeld bij jongeren met een misbruik en verwaarlozings/hechtingsachtergrond, soms dichterbij , maar altijd gericht op het eigenbelang van het kind. Dit wordt ook wel pedagogische tact (l. Stevens) genoemd. Handelingsadviezen Benader de leerling neutraal. Bied vertrouwen. Luister echt naar de leerlingen. Leef je in in de leerling. Toon belangstelling. Bied samenwerking naast de leerling. Bied de leerling kansen en perspectief. Werk toe naar eigenaarschap bij de leerling. Of zoals een leerling het verwoordt: A good teacher is open, elastic, gives you a hand ,not a whole arm. Inzichten/aandachtspunten -‐ -‐ -‐ -‐
Help de leerling eigenaar van zijn eigen leerproces te zijn. Bied leerlingen kansen op succeservaringen. Hoe moeilijk het ook lijkt er zijn altijd (aangepaste) kansen. Bied ruimte om te groeien
Meer informatie op www.bigpicture.org en www.bigpicturenederland.nl
Discussie: Wat is er nodig om binnen cluster 3 meer zwaar autistische kinderen op te vangen? B.P.L. is een effectieve methode om drop-‐out te voorkomen. B.P.L. is een effectieve methode voor Aspergers. Prikkelarme omgevingen helpen de autistische leerling niet. De school kan meer doen om leerlingen die “uit beeld” zijn tussenoplossingen te bieden. Prakticon kan autistiforme leerlingen een betere pauzeplaats bieden bijvoorbeeld op de patio’s. Ambulante begeleiding hoort plaats te vinden in het klaslokaal. Het profiel van een B.P.L. docent moet een prominentere plaats krijgen binnen sollicitatieprocedures bij Prakticon. Het token-‐economy systeem moet toegepast worden op leerlingen met antisociale stoornissen. De sociale vorming van kinderen met autisme heeft prioriteit. Behavioural Modification Programms dienen ingezet te worden bij risicojongeren.
