Verslag ‘Energiebesparing in de Eindhovense huursector’ 25 april, 19.30-22.00u, gemeentehuis Eindhoven Opening Avondvoorzitter Michel Jehae opent de bijeenkomst, heet iedereen van harte welkom en licht het programma van de avond toe. Ilse Hoenderdos van de Brabantse Milieufederatie geeft een toelichting op de landelijke campagne ‘Stookjerijk’ en een overzicht van de ambities en energieprestaties van de Eindhovense corporaties in 2012. Geert-Jan Persoon van de Woonbond geeft een toelichting op ‘Sociaal Energiebeleid’. Hij gaat in op de stijgende energierekening als onderdeel van woonlasten van de huurder, energiearmoede en zgn risicowijken. Daarna volgen drie rondetafelgesprekken met de Eindhovense corporaties, gemeenteraadsleden en met huurdersverenigingen. Lokaal driepartijenoverleg Ilse Hoenderdos van de Brabantse Milieufederatie licht toe waarom deze bijeenkomst wordt gehouden. De bijeenkomst vindt plaats in het kader van de landelijke campagne ‘Stookjerijk’. De campagne heeft ondermeer als doel om lokaal overleg tussen corporaties, huurders(verenigingen) en raadsleden over energiebesparing in de huursector te bevorderen. Dit driepartijenoverleg tussen de corporaties, huurdersverenigingen en raadsleden brengt partijen bij elkaar en zorgt voor meer draagvlak bij de versnelling van het energiebesparingstempo in de huursector. Dat is gebleken uit de eerste serie van Rondetafelgesprekken die in 2011 plaatsvond (zie www.stookjerijk.nl). Doel is ook om transparant te maken wat de jaarlijkse energieprestaties van de corporaties zijn en om beleid zonodig bij te sturen. Nieuw landelijk convenant Het driepartijenoverleg sluit aan bij het nieuwe landelijke convenant ‘Energiebesparing Huursector’ dd 28 juni 2012. Het convenant is afgesloten tussen Aedes, de Woonbond, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Vastgoed Belang. Belangrijke onderdelen zijn: * het bevorderen van lokaal overleg en lokale afspraken tussen de corporaties, huurders(verenigingen) en gemeente. * een nieuwe doelstelling energiebesparing namelijk gemiddeld energielabel B in 2020 (energieindex 1.25) oftewel een CO2 reduktie van 33% in de periode 2008-2020 (bij het woninggebonden energieverbruik; dwz energiegebruik voor verwarming van de huurwoning). In het oude convenant bedroeg de doelstelling 20% CO2 reduktie. De autonome ontwikkeling van ruim 10% is hier nu aan toegevoegd. * lokale monitoring van de energieprestaties van corporaties en monitoring van de woonlastenontwikkeling. Voor de monitoring van de energieprestaties past brancheorganisatie Aedes de monitor Shaere toe.
1
Gemeente Eindhoven en de Eindhovense corporaties hebben op 25 maart 2013 nieuwe prestatieafspraken opgesteld. De verantwoordelijke wethouder is Yasin Torunoglu (PvdA). Bij de Rondetafel met de raadsleden wordt hier nader op ingegaan. Vergelijking ambities en energieprestaties Eindhovense corporaties Ilse Hoenderdos gaat bij haar presentatie in op de energiebesparingsambities van de Eindhovense corporaties, de huurdersparticipatie en de energieprestaties behaald in 2012. Aantal huurwoningen per corporatie en energetische kwaliteit Het aantal huurwoningen per corporatie en de energetische kwaliteit staan opgenomen in onderstaande tabel.
Corporatie
Aantal huurwoningen
Huurwoningen met E, F en G label
Woonbedrijf (2010) 27.877
9.483 (is 34%)
Trudo (2012)
7.675
3.917 (is 54%)
Domein (2012)
6.658
2.147 (is 32.9%)
Wooninc (2012)
7.372
Onbekend
Vitalis (2012)
1.528
Onbekend
* van de ca 28.000 huurwoningen van Woonbedrijf staan er ca 22.500 in Eindhoven. * Domein is inmiddels gefuseerd met Aert Swaens. Thuis heeft nu 11.000 huurwoningen: 6300 huurwoningen van Domein en 5000 huurwoningen van Aert Swaens, per 1 januari 2013. Woonbedrijf heeft haar woningen voorzien van een energielabel dat voldoet aan de vernieuwde versie van januari 2010. Als we kijken naar het totaalbeeld bij de labelverdeling van de huurwoningen van Woonbedrijf dan zien we dat ongeveer 1/3 van de woningen een D label heeft. Ongeveer 1/3 van de woningen heeft een hoger label dan D en ongeveer 1/3 heeft een lager label dan D (zgn groen label). Wat opvalt, is dat de meest energieonzuinige labels F en G vooraljaren- 50- woningen met een plat dak betreffen. Bij Wooninc hebben 30% van de huurwoningen energielabels A of B. Onderwerpen vergelijking corporaties De vergelijking heeft betrekking op de onderstaande drie punten: 1.
Welke corporatie scoort het beste op ambitie ten aanzien van energiebesparing in de huurvoorraad (doelstelling 2020)?
2
2. 3. 1.
Welke corporatie scoort het beste op CO2 reductie in 2012? Welke corporatie scoort het beste op participatie van de huurdersvereniging?
Vergelijking ambities energiebesparing Eindhovense corporaties
Woonbedrijf Om de kwaliteit van het vastgoed op peil te houden, wil Woonbedrijf flink investeren in de duurzame verbetering van haar bestaande woningvoorraad. Dat betekent bijvoorbeeld dat Woonbedrijf een groot deel van haar 9.000 huurwoningen met een energielabel van E, F of G (zo’n 5.000) gaat opwaarderen met minimaal 2 energielabels. Woonbedrijf berekent 40% van de kosten door aan haar huurders. Trudo De ambities voor wat betreft energieprestatie zijn in feite een afgeleide van het beperken van woonlasten voor huishoudens. De energiekosten kunnen op twee manieren beïnvloed worden: 1.door het energieverbruik van het gebouw te verlagen of 2.door de kostprijs van energie te beperken. 70% van daling van de energierekening wordt als verhoging van huur doorberekend. De huurder gaat er daardoor per saldo op vooruit. Ambities op het gebied van energie en duurzaamheid worden alleen doorgevoerd als huurders het willen. Wel wordt een zo gunstig mogelijk aanbod gedaan. Trudo geeft verder aan dat zij momenteel met een aantal experts op dit terrein de mogelijkheden onderzoeken om met een aantal andere partijen in de regio een energiecoöperatie op te richten. Het idee daarachter is dat deze coöperatie goedkoop energie inkoopt en de marge (tot zo’n 20%) die zit tussen de inkoop en verkoop van energie, inzet voor de verduurzaming van de voorraad. Domein Domein heeft als ambitie 20% CO2 reductie in 2020. De slechte D label woningen wil Domein naar goede C labels brengen. De huurverhoging bedraagt 75% van de daling van de energierekening. Vitalis De doelstelling met betrekking tot energiebesparing is onduidelijk. Vitalis heeft zich wel gecommitteerd aan de prestatie-afspraken met de gemeente Eindhoven. Wooninc Wooninc heeft als ambitie label B. Bij het nemen van energiemaatregelen rekent zij geen 3
huurverhoging. Bij het uitvoeren van energiemaatregelen wordt aangesloten bij groot onderhoud. 2.
Vergelijking energieprestaties 2012/ CO2 reduktie 2012
Alleen van Doemien zijn energieprestaties bekend. Doemein heeft een eigen monitoring. Met de Shaere monitor van Aedes is ook een berekening van de energieprestaties van Domein gemaakt. Woonbedrijf: onbekend Domein: CO2 reductie (2012): 2,56% CO2 uitstoot reductie gemeten per m2 gebruiksoppervlak: 4,4 % (2011 en 2012 samen) Trudo: onbekend (er zijn wel gegevens in SHAERE) Vitalis: onbekend Wooninc: onbekend (er zijn wel gegevens in SHAERE) In bijlage A zijn per corporatie de energiemaatregelen en renovaties van 2012 opgenomen. 3.
Vergelijking participatie van huurdersvereniging
Woonbedrijf * Wensen van de huurders staan centraal. * Huurdersvertegenwoordiging wordt betrokken bij beleidsvorming. * Bewonerscommissies worden op projectbasis betrokken. * Verder vergroten van betrokkenheid. Trudo Vanaf 2013 gaat Trudo belangenhouders op verschillende manieren - zoals door debatten, panels en social media - intensiever betrekken bij keuzes op het ondernemingsniveau van Trudo. Domein * Collectief en individueel maatwerk. * Bewonersavonden. * Keukentafelgesprekken. * Brieven (bezorgen / ophalen). * Individuele gesprekken. * Warmte opnames.
Energiearmoede en risicowijken Geert-Jan Persoon van de Woonbond geeft aan dat kostenbesparing (lagere 4
energierekening), meer comfort en een gezonde woning (goede ventilatie, schimmelvrij) belangrijke redenen zijn voor het energiezuinig maken en renoveren van huurwoningen. Bij huurders met een krappe beurs slaat door een stijgende energierekening energiearmoede toe. In praktijk blijkt dat de lage inkomens in energieonzuinige huurwoningen (labels D, E, F en G labels; zgn rode energielabels) wonen. De energieonzuinige wijken waar huurders met lage inkomens wonen, heten risicowijken. Dit is uit onderzoek van het bureau Rigo, uitgevoerd in Tilburg in 2009 en in regio Haaglanden in 2013, gebleken. In mei 2013 komt de Woonbond met nieuwe onderzoeksresultaten. Eenoudergezinnen en alleenstaanden De Technische Universiteit Eindhoven heeft ook een lokaal woonlastenonderzoek uitgevoerd. Dat is als bijlage opgenomen in de nieuwe Prestatieafspraken van de gemeente Eindhoven met de corporaties (dd 25 maart 2013). De Woonbond moet dit woonlastenonderzoek nog beoordelen. Energiearmoede speelt met name bij eenoudergezinnen en alleenstaanden. Woonlastenonderzoek draagt bij tot een dieper inzicht in het probleem. De Woonbond vindt het erg belangrijk dat energie- en woonlasten goed worden gemonitord. Rondetafelgesprek Corporaties Deelnemers zijn Rob Boogaarts , Woonbedrijf, en Robert Arts, Domein. De vertegenwoordigers van de corporaties Trudo en Wooinc zijn verhinderd. Domein Voor Domein is een belangrijke reden voor energiebesparing het opraken van energievoorraden. Energiebesparing in de bestaande huurvoorraad heeft prioriteit. Domein heeft de tien belangrijkste energiemaatregelen geprioriteerd. Dak-, spouw-, glas- en vloerisolatie zijn de meest belangrijke. Deze dienen binnen zes jaar in de gehele huurvoorraad te zijn doorgevoerd. Dit gebeurt in het kader van planmatig onderhoud. Het is maatwerk per complex. Vijf deelboodschappen Duurzaamheid leeft zeker niet bij alle huurders. Domein heeft vijf deelboodschappen opgesteld als argument voor het doorvoeren van energiemaatregelen, waaronder: - vochtproblemen in woningen en verbeterde ventilatie; - geluidsisolatie bij bijvoorbeeld drukke wegen en spoor; - kostenbesparing door een lagere energierekening. Er worden nu zeven pilots uitgevoerd. Het energiezuinig maken van huurwoningen is tevens een doorsteek cq een brug naar energiezuinig gedrag. Energiezuinig gedrag is ook een belangrijke factor om de woonlasten te verlagen.
5
Domein denkt dat de doelstelling van 33% CO2 reduktie in de periode 2008-2020 wel haalbaar is. De verhuurdersheffing is echter wel gigantisch groot. In 2013 bedraagt de landelijke verhuurdersheffing nog 50 miljoen maar zal daarna oplopen tot in totaal 1.7 miljard. Dat zal leiden tot meer verkoop, minder nieuwbouw en minder onderhoud. Er zullen nu keuzes moeten worden gemaakt. Corporaties krijgen steeds meer regels opgelegd. Bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid. Ook daardoor moeten corporaties steeds meer keuzes maken. Domein stelt dat energiebesparing wel op de agenda van de raad staat. Prestatieafspraken zijn met de gemeente besproken. Corporaties wisselen met gemeente uit wat ze doen. Eenmaal in de twee maanden is overleg. Het is belangrijk om gemeenschappelijke doelen te hebben. Woonbedrijf Woonbedrijf geeft aan dat het draagvlak bij het energiezuiniger maken van complexen wisselend is. De ene keer geeft 90% van de huurders toestemming en de andere keer wordt de minimum deelname van 70% nipt gehaald. Van belang is te laten zien wat het voordeel voor de huurder is: ‘what’s in it for me’. Klimateams De Brabantse Milieufederatie leidt voor het Woonbedrijf de zgn Klimateams op. Dat zijn huurders die als energieambassadeur optreden en aan andere huurders voorlichting geven over energiebesparing in huis. Maria Verhage, huurder van Woonbedrijf, geeft aan dat de deelname vooralsnog beperkt blijft tot 3-4% van de huurders. Van belang is de huurders geinteresseerd te krijgen. Frans Huibers, huurder van Woonbedrijf en betrokken bij Klimateams, geeft aan dat bij zijn activiteiten de deelname ca 10% is. In het betreffende complex zijn de stookkosten hoog vanwege problemen met blokverwarming. Een flinke lobby moet worden ingezet om huurders mee te krijgen. Er moet veel zendingswerk worden verricht. Lampen aanlaten vindt nog vaak plaats. Van belang is de nadruk te leggen op argumenten als comfort en kostenbesparing, en daarna pas op milieu. Woonbedrijf geeft aan het zgn collectief bewustzijn van haar klanten te willen vergroten. Raad meer betrekken bij driepartijenoverleg Woonbedrijf vindt dat er bij het driepartijenoverleg cq het lokale overleg ook een belangrijke rol voor de politiek is. Een prominente rol van de Eindhovense raad ontbreekt nu. Het duurzaamheidsbeleid wordt niet geproefd. Betrokkenheid van de gemeentelijke politiek is niet te merken. De raad heeft nu meer aandacht voor zaken als bibliotheken ed. De invloed van de landelijke politiek is juist wel te merken door de verhuurdersheffing. Huurverhoging ten gevolge van verhuurdersheffing 6
Woonbedrijf en Domein voeren een huursverhoging van 4% door; Trudo 2.5%. De vraag is of Trudo wel genoeg aan duurzaamheid doet. Door een relatief lage huurverhoging zijn er weinig inkomsten voor duurzaamheid. Rondetafelgesprek Raadsleden en gemeente Eindhoven Aan deze Rondetafel nemen deel Marcel Lathouwers, commissielid voor de SP, en Joep Berghuis van de afdeling Wonen van de gemeente Eindhoven. Joep Berghuis vervangt zijn collega die duurzaamheid in zijn portefeuille heeft. Raadsleden van Groenlinks en PvdA zijn verhinderd. Vage prestatieafspraken Marcel Lathouwers is commissielid voor de SP. Hij geeft de volgende punten aan: 1. Hij stelt dat er nog een hele wereld is te winnen. De gemeente kan meer. Daar wil hij de aandacht op vestigen. Deelname van de raad aan driepartijenoverleg en Stookjerijk vindt hij belangrijk. 2. De gemeente kan mogelijk met subsidies of duurzaamheidsleningen werken. Gemeentelijke gebouwen kunnen worden voorzien van zonnepanelen (voorbeeldfunctie). 3. De nieuwe gemeentelijke prestatieafspraken (dd 25 maart 2013) vindt hij vaag. Er wordt niet gerefereerd aan het nieuwe convenant ‘Energiebesparing Huursector’ dd 28 juni 2012. Monitoring van energieprestaties van corporaties ontbreekt. Monitoring is juist belangrijk om beleid bij te sturen. Stijging gasprijs in Europa De SP kijkt niet alleen naar de kale huur maar juist naar de totale woonlasten. Hoewel in de meeste gevallen de kale huur wel het grootste onderdeel van de woonlasten is. Gasprijzen stijgen op dit moment in Europa iets minder snel. De verwachting is dat de vraag naar Russisch gas in China groter wordt waardoor de gasprijs in Europa zal stijgen. Dit in tegenstelling tot daling van de gasprijs in de Verenigde Staten waar de gasprijs daalt als gevolg van de winning van schaliegas. Opgemerkt wordt dat de kosten voor het netwerk in de energierekening ook aanzienlijk zijn. Op 3 mei houdt de SP Eindhoven een bijeenkomst over de verhuurdersheffing. Marcel Lathouwers zal de bevindingen van deze bijeenkomst daar zeker inbrengen. Hij nodigt ook iedereen uit te komen. Prestatieafspraken gericht op creaitiviteit en ontwikkelingskracht Vroeger waren de prestatieafspraken zeer gedetailleerd, geeft Joep Berghuis aan. Dat werkte bureaucratie in de hand. Nu is er een korte visie van twee A4 opgesteld met een focus op enkele thema`s (zie ook bijlage b). Het onderdeel duurzaamheid sluit aan bij de zgn brainportambities. De aandacht ligt daarbij op de creativiteit en ontwikkelkracht van de toptechnologische regio. De mogelijkheid van het oprichten van een Energie Exploitatie Maatschappij wordt onderzocht. Investeringen in de bestaande voorraad vinden plaats door 7
bewoners met nieuwe toepassingen van nieuwe technologie vertrouwd te maken. Voor duurzame nieuwbouwwoningen wordt Vredeoord een proeftuin. Dit onderdeel van de prestatieafspraken heeft als titel ‘groene woningen en zelfvoorzienende wijken’. De prestatieafspraken zijn niet echt ‘smart’; er worden wel projecten benoemd. Er wordt niet gerefereerd aan het nieuwe convenant dd 28 juni 2012. Samenwerking tussen TU Eindhoven en corporaties Woonbedrijf geeft aan dat Eindhoven in 2045 energieneutraal wil zijn. De prestatieafspraken bevatten negen doelstellingen. Samenwerking tussen de Technische Universiteit Eindhoven en woningbouwcorporaties is een belangrijk onderdeel (onderwijs, brainport). Een aantal proeftuinen zijn benoemd (‘wonder van Eindhoven’). Eindhoven wordt neergezet als ‘slimste regio van de wereld’. De bestuurder van de grootste woningbouwwcorporatie is trekker van het onderdeel duurzaamheid. Het thema ‘Energiebesparing in de huursector’ kan niet zonder de politiek. Netzoals de corporaties moet de gemeente/ de raad ook kiezen. Herziening woningwet: sterkere positie politiek en huurder In het najaar gaat de herziene woningwet in. Het advies wordt in mei openbaar. Daarbij krijgt de gemeente een sterkere positie (ook ten aanzien van investeringen door corporaties). De gemeente mag dan meer prioriteiten bepalen. De politiek zal dan sterker voorop lopen. Ook de huurder krijgt een sterkere positie. Achterblijvende corporaties zal de gemeente achter de broek zitten. Ambtenaar Jo Ketelaars kan dieper ingaan op het gemeentelijk woonbeleid. Prestatieafspraken niet in raad besproken De vorige wethouder, Meri Fiers (PvdA) heeft veel werk gemaakt van de nieuwe prestatieafspraken en zich krachtig achter de nieuwe prestatieafspraken opgesteld. Zij is eind maart afgetreden. De prestatieafspraken zijn niet in de raad besproken. Door deze gang van zaken voelen weinigen zich betrokken, aldus Ilse Hoenderdos. Joep Berghuis geeft aan dat de raad meer betrokken dient te worden. Huurder nog onvoldoende bewust bezig met energiemaatregelen? Volgens Marcel Lathouwers houden huurders zich onvoldoende bewust bezig met het treffen van energiebesparende maatregelen. Aan de ene kant omdat de kennis er niet is, aan de andere kant omdat het vrij lastig is om maatregelen te treffen. 'Het kost me €40 euro per maand en twee jaar tijd om überhaupt zonnepanelen te kunnen plaatsen' aldus een huurder die refereerde aan de bureaucratie eromheen.Ook omdat vele mensen er niet in kúnnen investeren, de weg niet kennen of zelfs huiverig zijn voor bijvoorbeeld een aanbod van de woningcorporatie. 8
Huurders overtuigen elkaar Huurders kunnen andere huurders het beste overtuigen om energiebesparende maatregelen te treffen en laten zien en voelen hoe het is om zelf de kachel wat lager te zetten en een trui aan te trekken. Op den duur is het beter voor de woonlasten (kosten) en beter voor het milieu (verbruik en uitstoot). Rondetafelgesprek Eindhovense huurdersverenigingen en Woonbond Deelnemers zijn Gerard Peeters van Huurdersvereniging Woonbedrijf, dhr H. Eskens van de Klantenraad Domein en Heleen Simons, regionaal consulent Woonbond. Huurdersvereniging eerder betrekken bij prestatieafspraken Gerard Peeters van huurdersvereniging Woonbedrijf vindt dat de huurdersverenigingen bij het opstellen van de prestatieafspraken eerder moeten worden betrokken. Nu zijn ze alleen gevraagd om een handtekening te zetten. Het beleid van minister Blok tikt nu door. Duurzaamheid komt nu onder druk te staan. De situatie is nu volledig anders dan een jaar geleden. Uitdaging huurders Woonbedrijf betrekken De huurdersvereniging heeft 150 bewonerscommissies. De uitdaging voor de huurdersvereniging is zich te richten op enkele of één doel. De uitdaging is om de 31.500 huurders goed te informeren. Energiebesparing is dan slechts een van de thema`s. Het is moeilijk om de huurders te bereiken. Ook huurders worden individualistischer. Alleen de echte geinteresseerden worden bereikt. Ze zijn er wél. De gemiddelde huurder is niet goed op de hoogte. Bijscholing kan plaatsvinden door de cursussen van de Woonbond. Klantenraad Domein Dhr Eskens van de klantenraad is wel in gesprek met Domein. De klantenraad is ook een soort koepel. De klantenraad bestaat uit 1500 leden. Ca 1000 reacties komen binnen op vragen die worden uitgezet. De Klantenraad is een aanvulling op de huurdersvereniging en bewonerscommissies. De klantenraad staat achter een beperkte huurverhoging bij het doorvoeren van energiemaatregelen van 75% van de berekende daling van de energierekening. Dhr. Eskens acht het van belang bij het energiezuiniger maken van een complex goed na te gaan wat écht nodig is. Zonnepanelen De corporaties zijn niet actief op het gebied van het plaatsen van zonnepanelen. Een deel van de huurders wil dat wel. Heleen Simons vindt de olievlekwerking wel erg belangrijk. Het aanschaffen van zonnepanelen dient voor huurders gemakkelijker gemaakt te worden. Marcel Lathouwers stelt dat de gemeente ook hier aan kan bijdragen en dit kan faciliteren. Criteria Stookjerijk Trofee 2013 Ilse Hoenderdos geeft een toelichting op de Stookjerijk Trofee die tijdens de slotbijeenkomst 9
op donderdagavond 21 november wordt uitgereikt. De best presterende corporatie, huurdersvereniging en gemeente binnen dit project krijgen een Trofee. Criteria voor de corporaties zijn transparantie, ambitie, realisatie daarvan en een goede huurdersparticipatie. Bij de huurdersvereniging gaat het ondermeer om: 1. hun inzet met betrekking tot de ambitie van het energiebeleid van de corporatie; 2. de communicatie over energiebesparing richting eigen huurders en corporatie; huurdersvereniging als ambassadeur. Bij de gemeente gaat het om de energiebesparingsambitie in prestatieafspraken, de monitoring van energieprestaties van corporaties en het realiseren van een lokale aanpak/ driepartijenoverleg. Afsluiting Om 22.00u sluit voorzitter Michael Jehae de bijeenkomst, bedankt de deelnemers voor hun deelname en inbreng en wenst iedereen een goede reis naar huis. Bijlage A: genomen energiemaatregelen in huurvoorraad in 2012 (per corporatie) `thuis (fusie van Domein en Aert Swaens) `thuis heeft in 2012 bij 241 woningen (deelname 77% van de 312 woningen) energiebesparende maatregelen voor een bedrag van € 1 miljoen aangebracht. Hierdoor komt eind 3e kwartaal 2012, de totale CO2-reductie bij `thuis op 2,51 % (dit is ruim 10% van de beoogde 20% in 2020) en een gasbesparing van 540.000 m3, ten opzichte van eind 3e kwartaal 2008. Trudo Trudo heeft in 2012 tijdens planmatig onderhoudswerkzaamheden bij een aantal complexen (eenvoudige) energiebesparende maatregelen aangebracht. In totaal betreft het 94 woningen. Ook zijn in zo’n 180 woningen CV’s vervangen danwel aangelegd. Daarbij zijn energiezuinige HR-ketels geplaatst. De bewoners van Trudo’s seniorencomplex Eikenhof aan de Bleyslaan in Eindhoven krijgen een comfortabel – én energiezuinig - thuis, want de pakweg 40 woningen uit begin jaren ’90 verruilen hun energielabel C voor het hoogst mogelijke label A+. Met dit opmerkelijke renovatieproject neemt Trudo deel aan een stimuleringsprogramma waarvoor de Provincie subsidie beschikbaar stelde. De woningen worden tot het allerhoogste niveau verduurzaamd. Resultaat van onder meer isolatie van de kopgevels, vervanging van dubbelglas door HR++ beglazing, vernieuwde dakisolatie, nieuwe CV-ketels en warmteterugwininstallaties en plaatsing van warmtepompen en zonnepanelen. Winst voor de portemonnee, winst voor het milieu. Het project is in januari 2013 afgerond. Woonbedrijf 10
Bij Woonbedrijf zijn door een toenemende stroom van (twaalf) renovatieprojecten in 2012 verbeteringen in 1.144 woningen (waarvan 862 in de stad) opgeleverd. In de meeste gevallen betrof het dakvervanging met isolatie. In de overige gevallen werden gevels geïsoleerd of CV-installaties verbeterd. Daarnaast werden in 2012 403 nieuwe woningen opgeleverd die, ingevolge het bouwbesluit 2010, allen een energielabel A kregen. Wooninc Wooninc. heeft haar nieuwe kantoor van Led-verlichting voorzien waardoor er sprake is van een substantiële energiebesparing. Daarnaast hebben de medewerkers een presentatie over TNS bijgewoond met als doel bij hen de bewustwording te vergroten en hen aan te zetten om besparende maatregelen toe te passen in hun werk. In Vlokhoven zijn bij 118 woningen groot onderhoud met energiebesparende maatregelen uitgevoerd, waarbij 50% van de woningen naar label B is gebracht en 50% naar label C. In de Generalenbuurt (53 woningen) is in 2012 gestart met een project waarbij alle woningen worden voorzien van een B label. Daarnaast heeft Wooninc. op een Wooninc.Plus gebouw zonnepanelen geplaatst om de algemene elektrakosten (lees: woonlasten) te verlagen. Het digitale legionella beheerssysteem is verder verduurzaamd met als resultaat minder administratie en een betere controle. Bijlage B: Prestatieafspraken gemeente Eindhoven en woningbouwcorporaties Vernieuwende deelthema`s De prestatieafspraken zijn nadrukkelijk ‘extra’. Ze komen bóven op de reguliere werkzaamheden die alle partijen in de stad zelf al vervullen en waar zij ook onverkort mee doorgaan. De Eindhovense corporaties en de gemeente zetten in op drie vernieuwende deelthema’s: 1. de energie-coöperatie; 2. de duurzame woning; 3. de energie-exploitatiemaatschappij. De gezamenlijke aanpak met betrekking tot de wijkopgave wordt verder geoperationaliseerd, met als doel om in 2014 te komen tot de aanwijzing van de actiegebieden 2015-2018. Per actiegebied worden de beoogde interventies bepaald en worden afspraken gemaakt over de inzet per partij (samen programmeren). Voorraad en inkomens De kernvoorraad (alle huurwoningen tot de liberalisatiegrens van € 681) bestaat in 2013 uit ruim 45.000 woningen. Daarvan zijn er circa 39.500 woningen in bezit bij de corporaties. De doelgroep (huishoudinkomen maximaal € 34.229,-) bestaat uit ruim 43.000 huishoudens.
11
De middeninkomens ( €33.000 - €43.000 per jaar) komen lastig aan een huur- of koopwoning. Zij vormen het sociale ‘cement’ van de stad en moeten dus behouden blijven. Inzet is het creëren van een passend aanbod. Hierop wordt samengewerkt met beleggers/pensioenfondsen en de TU/e. In 2013 vindt monitoring plaats van het aandeel van de middeninkomens in de toewijzing en verkoop van huurwoningen. Duurzaamheidsbeleid Aan de hand van de Natural Step-benadering hebben de corporaties in 2012 een en ander verder uitgewerkt en samen de koers bepaald richting ‘duurzaam wonen in Eindhoven’. De strategische doelen in deze benadering hebben onder meer betrekking op duurzame energie, collectief bewustzijn, gesloten kringlopen en verantwoord vervoer. 1. De energiecoöperatie initieert gezamenlijke projecten rondom energiebesparing en –opwekking; 2. Duurzaamheid in de nieuwbouw; 3. Duurzaamheid in de buurt, inclusief de Energie-Exploitatie Maatschappij (EEM). Resultaten 2011 en 2012 De corporaties zijn in 2012 aan de slag gegaan met zes thema’s: migratie en gastvrijheid, aantrekkelijke woonmilieus, duurzaamheid, slim samenwerken, wonen en zorg en sociale stijging. Verder zijn 21 ‘actiegebieden 2013-2014’ vastgesteld. Woonkostenonderzoek TU/e In 2012 is het aangekondigde woonkostenonderzoek uitgevoerd door de TU/e en de resultaten zijn opgeleverd. (nagevraagd bij mevr. Leussink van TU/e). Het beleid ten aanzien van de woonkosten (woonlasten) staat evenmin los van de armoedebestrijding en de acties gericht op duurzaamheid van nieuwbouw en bestaande woningvoorraad.
12
