Verkeer- en vervoerplan. Visie op verkeer en vervoer tot 2030

Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

Visie op verkeer en vervoer tot 2030

Opdrachtgever(s)

Gemeente Amersfoort

Titel rapport


Kenmerk

AMF159/Kna/1245

Datum publicatie

23 september 2013

Projectleider gemeente Amersfoort

Eric van Duijn

Projectteam gemeente Amersfoort

Walter Prot, Peggy Steenbergen, Johan Boelhouwers

Projectleider Goudappel Coffeng B.V.

Willem Scheper

Projectteam Goudappel Coffeng B.V.

Aart de Koning, Sander van der Eijk, Ron Bos, Dave van der Pol

Projectomschrijving

Visie op verkeer en vervoer tot 2030

Status

Vastgesteld

Niets uit deze rapportage mag worden overgenomen zonder bronvermelding. Aan de inhoud van de rapportage kunnen geen rechten worden ontleend. Eventuele rechthebbenden op gebruikt beeldmateriaal dienen contact op te nemen met de uitgever.

Stad met een hart

Verkeer- en vervoerplan 2030

Inhoud Voorwoord 4

6. Gebiedsgerichte benadering

64

Samenvatting

6

6.1 Centrumgebied

66

1. Inleiding

8

6.2 Oudere stad

68

10

6.3 Nieuwere stad

70

6.4 Bedrijventerrein

72

2. Uitgangspunten 3. Visie, hoofdkeuzes en doelstellingen

14

3.1 Mobiliteit in 2030

14

6.6 Parkeren

76

3.2 Visie op verkeer en vervoer

18

3.3 Hoofdkeuzes en doelstellingen

21

7. Projecten

78

7.1 Financiën

78

7.2 Nieuwe projecten

78

4. Samen werken aan duurzame mobiliteit

22

4.1 De inwoners van Amersfoort

26

4.2 Gedrag

6.5 Groen- en recreatiegebieden

74

30

8. Evaluatie & Monitoring

80

4.3.1 Gedragsexperimenten

30

8.1 Inleiding

80

4.3.2 Participatie bij uitwerking projecten

80

34

4.3.4 De kracht van het bedrijfsleven benutten

35

8.3 Beleidseffectrapportage

8.2 Meten = weten

81

4.3 Verkeersveiligheid

36

4.4 Duurzaamheid

38

9. Vervolg

82

5. Structuren

40

Bijlagen:

5.1 Hoofdstructuren - Regionaal

40

I Proces

84

5.2 Hoofdstructuren - Auto

42

II Vastgestelde projecten Auto

86

5.3 Hoofdstructuren - Vracht

46

III Vastgestelde projecten Fiets

88

5.4 Hoofdstructuren - Fiets

50

IV vastgestelde projecten OV

90

5.5 Hoofdstructuren - Voetgangers

56

V Vastgestelde projecten parkeren & stallen

92

5.5 Hoofdstructuren - Openbaar Vervoer

58

5.6 Hoofdstructuren - Parkeren & Stallen

60 Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

3

Voorwoord Amersfoort groeit en verandert Voor u ligt het verkeer- en vervoerplan (VVP) voor de gemeente Amersfoort in 2030. De gemeente vindt dat een visie op verkeer en vervoer juist nu noodzakelijk is om in deze periode van beperkte financiële middelen de juiste keuzes en afwegingen te kunnen maken voor infrastructuur en mobiliteit. Dit document is het resultaat van inzichten en initiatieven van betrokken burgers en instanties op het toekomstige mobiliteitsbeleid van Amersfoort. Inzichten uit de stad zijn daarmee optimaal benut, zodat beschikbare middelen zo effectief

Welke ambities hebben we?

mogelijk worden ingezet.

Wat zijn de reisbehoeften straks

4

Verkeer- en Vervoerplan Amersfoort

Stad met een hart

Verkeer- en vervoerplan 2030


5

Samenvatting

Om Amersfoort ook in de toekomst bereikbaar te houden, wordt ingezet op een integraal mobiliteitsbeleid en een multifunctioneel maatregelenpakket. De maatregelen voor verbetering van infrastructuur en vervoer die als gevolg van eerdere besluitvorming al voorzien zijn (o.a. het pakket VERDER) blijven onverkort van kracht. Aanvullend worden in het kader van dit VVP nu activiteiten en maatregelen gepresenteerd die de toekomstige bereikbaarheid en mobiliteit in de stad en regio ‘sturen’ in de richting van keuzevrijheid in de mogelijkheden voor reizen en in de richting van alternatieve mogelijkheden ter vervanging van huidige autoverplaatsingen. In de stedelijke omgeving ontbreekt immers veelal de ruimte om te komen tot nog verdere vergroting van de autoinfrastructuur zonder de kwaliteit van de stedelijke leefomgeving en de leefbaarheid in de stad in hoge mate aan te tasten. Daarom wordt ingezet op een meer duurzame benadering van mobiliteit, waarbij de gebruiksmogelijkheden voor fiets en openbaar vervoer worden vergroot en het beheer en de inrichting van de openbare infrastructuur (inclusief parkeervoorzieningen) wordt afgestemd op de opnamecapaciteit van de verschillende stadsdelen. Dit betekent dat vooral aan de stadsranden de goede doorstroming van de auto wordt geaccommodeerd. In de meer centrale stadsdelen wordt ingezet op bereikbaarheid per fiets en bus. In regionaal verband wordt autobereikbaarheid weliswaar gegarandeerd, maar wordt door onder andere de realisatie van nieuwe fietssnelwegen ingezet op substitutie van autogebruik, waar mogelijk. 6


Nieuw Snelfietsnetwerk (tracé nader te bepalen) Snelfietsnetwerk (tracé bekend)

Stad met een hart

Kantoren en bedrijventerrein

Autosne

Winkelcentra

Gebieds buiten b

Hoofdroute

Gebieds binnen b

Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

Basisfietsnerwerk

Hoofdroute over nieuwe verbindingen

Verkeer- en vervoerplan 2030 Ontbrekende schakels

De hierna genoemde belangrijkste projecten uit dit VVP zijn opgenomen in de

a.

Verbeteren oversteekbaarheid van de Stadsring door het aantrekkelijker

Legenda

Verbeteren voetgangersroute station Amersfoort – Centrum

c.

Verbeteren fiets en voetgangersverbinding tussen station Amersfoort

Lokaal ontsluitend Nieuwland 5,5km Park & Ride

Schothorst en de wijken Liendert en Rustenburg d.

Park & Ride & Bike voorzieningen bij stadsranden en stations

e.

Wachttijdbeleving verbeteren op station Amersfoort, Amersfoort Schothorst

2 km

Legenda

Legenda

Regionaal verbindend Vathorst-West 8km Lokaal verbindend

maken van de Ringweg Koppel als route voor het doorgaande verkeer b.

Erftoega

2 km

Bunschoten 12km

naastliggende figuur. Herinrichtingsprojecten

Wijkonts sterke ve

Bestemmingsroute over nieuwe verbindingen

2 km

1.

Wijkonts

Parkeerzone A

Auto

Parkeerzone B

OV

Park & Ride

Fiets

Nijkerk Park & Bike & Ride 12km Vathorst 6,5km

Park & Bike & Ride 2 km

2k

2 km

en Amersfoort Vathorst (= verbeteren wachtomgeving) f.

Hoogland

Openbaar-vervoer-verbindingen bij realisatie Vathorst-West

Legenda

Legenda 4km

Autostructuur Baarn 10km

2.

Snelfietsroutes

a.

Snelfietsroute Amersfoort Centrum – Baarn

Hoogfrequente busverbindingen

b.

Snelfietsroute Amersfoort Centrum – Soesterberg

Snelfietsroutes

c.

Snelfietsroute Amersfoort Centrum - Bunschoten

d.

Fietskruising Ringweg Koppel - Holkerweg

e.

Fietskruising Ringweg Koppel - nieuwe snelfietsroute Baarn - Bunschoten

f.

Fietskruising Ringweg Kruiskamp – Van Randwijcklaan

Soest 8km

IC-Halte Stations 2 km

Legenda Legenda

2k

Oudere stad Soesterberg 10km Zeist 14km

Nieuwere stad

Leusden 5km

Bedrijventerreinen Groen- en recreatiegebieden

Naast deze projecten leggen we in dit VVP accent op gedrag. Afhankelijk van

Leusden-Zuid 5km Woudenberg 10km 2 km

Aanpak Ringweg Koppel Herinrichting stadsring Nieuw snelfietsnetwerk (tracé nader te bepalen)

Centrum

ingericht, zodat de leefbaarheid wordt vergroot.

verkenning. Dit staat beschreven in in hoofdstuk 4.

Aanpass

Leusden 5km

Bijvoorbeeld: Om de bereikbaarheid van Soest en Amersfoort-Zuid te vergroten

draagvlak en animo starten we experimenten op en doen we een eerste

Nieuwe

Verbred

Aanleg busstrook Hoevelaken 5km Vathorst als regionale OV-knoop

4 km

gewerkt. Deze nieuwe en lopende projecten worden in samenhang uitgevoerd.

Hiermee kan de Stadsring en de Vondellaan-Gasthuislaan opnieuw worden

Randstadspoor

Centrum Park & Ride & Bike

Naast deze nieuwe projecten wordt aan verschillende lopende projecten

worden zoals gepland de Kersenbaan en de westelijke ontsluiting aangepakt.

Legenda

Nieuwe busverbindingen

Snelfietsnetwerk (tracé bekend) Nieuwe busverbindingen Aanpassing kruispunten Verbeteren verbinding voor voetvangers Verbeteren verbinding voor voetvanger en fiets Park & Ride Park & Ride & Bike 2 km

Projectenkaart tot 2030 Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

7

1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt toegelicht waarom een nieuw en

Onze ambitie is helder: Amersfoort ontwikkelt zich verder als duurzame en

toekomstgericht verkeer- en vervoerplan voor de stad nodig is en

vitale stad en als centrum in de regio. We streven naar CO2-neutraliteit.

welke ambities het gemeentebestuur daarbij heeft. Daarnaast

alternatieven die verder gaan dan alleen OV en fiets; praktische combinaties

Hiervoor ligt er een uitdaging bij mobiliteit. Naast de auto zoeken we

wordt de te hanteren werkwijze bij het opstellen van het plan

in de verplaatsingsketen. En wat kan Amersfoort nog met wegen? En met OV?

toegelicht.

reisbehoeften van de Amersfoorters? Vragen waarop een antwoord nodig is.

En hoe kunnen ingenieuze oplossingen tegemoetkomen aan de toekomstige

Ook moeten we omgaan met de opgaven van vandaag. In VERDER worden de mobiliteitsopgaven voor de stad samengevat met het verbeteren van de Verkeer- en vervoerplan, Ambitie tot 2030

bereikbaarheid van stad, regio en Randstad. Daarom werken we ook nu al aan verbetering van de doorstroming en de betrouwbaarheid op de wegen.

Amersfoort groeit en verandert. Mensen in onze stad verlangen steeds meer

De deur-tot-deur-reistijd moet omlaag.

kwaliteit van de samenleving en de omgeving. Dat is voor ons een stevige opgave, want de stad heeft weinig uitbreidingsmogelijkheden over. Tegelijkertijd

VERDER richt zich vooral op de bereikbaarheid. Maar er is meer. Verkeer in

hebben we erg veel kwaliteit in huis.

Amersfoort gaat ook over leven in wijken, lokale economie, veilige straten, duurzame oplossingen, een historische binnenstad en allerlei andere gebieden

8

Er is veel vraag naar woon- en werkplekken in Amersfoort en we hebben

met eigen lokale opgaven. Kiezen we niet voor oplossingen voor toekomstige

daardoor bovengemiddeld veel mobiliteit. We zijn een onderdeel van de regio

problemen, dan gaat dat ten koste van inbreidingsmogelijkheden en zal de

Amsterdam - Almere - Utrecht en functioneren ook als zodanig. Met veel kansen

leefbaarheid in de buurten op termijn verslechteren. De ruimtelijke kwaliteit

voor diensten en zorgfuncties.

staat hoog in het vaandel en dat vraagt om echte keuzes.

Maar het zet ook de netwerkfunctie van Amersfoort onder druk. Verstoppende

Met andere woorden: verkeer en vervoer raakt op allerlei manieren aan de

verkeersnetwerken kunnen leiden tot een afname van de economische

stad. En omdat we groeien en veranderen, herzien we het verkeerplan uit 2005.

dynamiek. In combinatie met de toenemende regionale oriëntatie van onze

We bewegen - in samenhang met ruimtelijke plannen - naar Amersfoort in 2030.

inwoners, leidt dat tot risico’s van vertrek als de regionale mobiliteit niet kan

Onze ambities in de sectoren economie, ruimte, wonen en duurzaamheid zijn

worden gegarandeerd.

daarbij een vertrekpunt.


Stad met een hart

Stappen tot een nieuw VVP

Inleiding

Wat beweegt Amersfoort?

We hebben verschillende stappen genomen om tot dit VVP te komen. De eerste twee stappen in dat proces zijn afgerond. Op 1 maart 2011 heeft de

Deze visie verwoordt onze ambities voor mobiliteit in 2030. Om ons

gemeenteraad de ambities voor het VVP vastgesteld. De ambities zijn in

verder te ontwikkelen als duurzame en vitale stad moeten we de juiste

naastgelegen kader weergegeven.

randvoorwaarden scheppen vanuit mobiliteit. Alleen dan zijn onze ambities voor economie, ruimte, wonen en duurzaamheid goed in te vullen. Wij hebben vier centrale ambities geformuleerd. Wij willen: 1. bijdragen aan een blijvend vitale stad 2. creatief en toekomstgericht werken aan nieuwe oplossingen voor mobiliteitsvraagstukken 3. inwoners en bedrijven centraal stellen, zowel bij het agenderen als bij het oplossen van vraagstukken 4. werken aan mobiliteit om trots op te zijn, waar ook gebruikers een positieve bijdrage aan willen leveren

De tweede stap in het proces is de visie met daarin de hoofdkeuzes. De hoofdkeuzes bepalen in belangrijke mate de manier waarop de uitwerking van het verkeer- en vervoerplan tot stand komt. Die visie is vastgesteld op 10 april 2012. Dit plan is de uitwerking van stap 3 en 4.


9

2 Uitgangspunten In dit hoofdstuk worden de uitgangspunten voor het verkeer- en vervoerplan beschreven. Dit zijn alle plannen die de komende jaren worden uitgevoerd. Het VERDER-pakket heeft hierin het grootste aandeel. Daarnaast is de structuurvisie richtinggevend.

Koers structuurvisie Er is een sterke relatie tussen mobiliteit en ruimtelijke ontwikkelingen. Tegelijkertijd met het proces van het verkeer- en vervoerplan is ook gewerkt aan de structuurvisie. In februari 2011 is de koers van de structuurvisie door

Legenda

Legenda Legenda


Legenda


Autosnelweg

Winkelcentra

Gebiedsontsluitingsweg buiten bebouwde kom

Hoofdroute

Gebiedsontsluitingsweg binnen bebouwde kom

de raad vastgesteld. In de koers is de ambitie verwoord en zijn de ruimtelijke

Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

doelstellingen en opgaven voor de structuurvisie benoemd. We willen

Basisfietsnerwerk

Amersfoort een aantrekkelijke stad laten blijven en nog aantrekkelijker laten

Ontbrekende schakels


worden. In het proces van het opstellen van de structuurvisie hebben we


2 km

gezocht naar de identiteit en kwaliteiten van Amersfoort, naar de veranderingen

Wijkontsluitingsweg Wijkontsluitingsweg met sterke verblijfsfunctie Erftoegangsweg

2 km

2 km

en trends die op de stad afkomen en hoe we daar als stad op kunnen reageren. Onze centrale ambitie is: Amersfoort ontwikkelt zich verder als een vitale en duurzame stad met een centrumfunctie voor de regio en als onderdeel van de Randstad op de grens met de Gelderse vallei en de Veluwe.

Legenda

Legenda

Legenda

Regionaal verbindend

Parkeerzone A

Auto

Lokaal verbindend

Parkeerzone B

OV

Lokaal ontsluitend

Park & Ride

Fiets

Park & Ride

Park & Bike & Ride


2 km

2 km

Overzicht VERDER-projecten 10


Legenda Autostructuur

Legenda Nieuwe busverbindingen

Legenda Nieuwe weg

Stad met een hart

De ambitie is vertaald in de Amersfoort principes. Hierin is opgenomen dat

Uitgangspunten

VERDER en andere lopende projecten tot 2020

Amersfoort streeft naar een compact stedelijk leefmilieu in en rondom het stadshart met meer woningen en een gevarieerder voorzieningenaanbod.

De opgaven van vandaag worden in belangrijke mate opgepakt vanuit VERDER.

De realisatie richt zich op doorstroming en levensloopgeschikte wijken (qua

Zo verbeteren we de bereikbaarheid en leggen we de basis voor de toekomst.

woningdifferentiatie) met het accent op binnenstedelijk bouwen. Voor de bedrijven wordt een bijdrage geleverd aan een gevarieerde bedrijvigheid in de

Voor veel van deze projecten moet de realisatie nog starten. Daarom zullen zij

regio, waarbij het accent voor Amersfoort ligt op een verdere ontwikkeling als

ook nog jaren onderwerp van gesprek zijn; zowel maatschappelijk als politiek.

kennisstad.

Niet in het minst omdat het om belangrijke en soms gevoelige projecten gaat, die raken aan onze stad. Ook worden de meest complexe projecten uit VERDER

We willen een groene stad blijven met een goede samenhang tussen groene

nog op onderdelen uitgewerkt.

(en blauwe) gebieden in en om de stad, een versterking van de kwaliteit van de (openbare) ruimten in de stad en een prettig leefklimaat bieden in de

Dat neemt niet weg dat deze projecten zijn vastgesteld. Daarmee zijn deze

verschillende wijken. Aanvullend bieden we ruimte aan diverse voorzieningen

projecten de uitgangspunten voor het VVP met de scope op 2030. Alleen als

die passen bij de centrumfunctie van de stad in de regio, zoals voorzieningen

in de uitwerking van complexe projecten andere conclusies worden getrokken,

op het gebied van sport, onderwijs en cultuur. We hebben de ambitie om

kunnen deze uitgangspunten op onderdelen wijzigen.

een CO2-neutrale stad te zijn in 2030, de stad zo veel mogelijk ruimtelijk te faciliteren en te zorgen voor het behoud van haar cultureel erfgoed, de

De komende jaren worden de capaciteit van snelwegen rondom Amersfoort

beschermde Rijksstadsgezichten en de zichtlijnen. De stad ontwikkelt zich op

vergroot en wordt knooppunt Hoevelaken aangepakt. Deze aanpassingen

stedenbouwkundig-architectonisch hoogwaardig niveau.

zijn in nauwe samenwerking met Rijkswaterstaat vormgeven en hebben een belangrijke invloed op de bereikbaarheid per auto van Amersfoort.

Ten slotte streven we naar goede bereikbaarheid van de stad en zorgen we voor

Ook werkt de provincie aan projecten die van belang zijn voor de bereikbaarheid

verbindingen in de stad (met name naar het centrum), waarbij duurzaam vervoer

van Amersfoort, zoals de herinrichting van de N237 en de Hertekop.

(fiets en openbaar vervoer) een prominentere rol krijgt.

Daarnaast is er ook nog een regionaal pakket, met een grote verscheidenheid aan projecten. Op de volgende pagina is een overzicht van de regionale VERDERprojecten in Amersfoort weergegeven.


11

Tot 2020 worden hoofdstructuren compleet gemaakt Toekomstige ontwikkelingen: Amersfoort na VERDER Een kleine greep uit de lijst met meer dan 100 projecten die uitgangspunt zijn voor het VVP:

Na VERDER (in 2020) zijn op basis van de huidige inzichten de hoofdstructuren in

▪▪ comfort fietsroute Leusden, Amersfoort-Centrum - Soest; ▪▪ fietsroute Amersfoort-Noord – Nijkerk (tunnel); ▪▪ fietsroute Amersfoort – Baarn (brug over Eem); ▪▪ fietstunnel Hertekop onder Arnhemseweg (N226); ▪▪ ontbrekende fietsschakels en fietscomfort Amersfoort; ▪▪ fietsroute centrum – Amersfoort-Noord – Nieuwland – Vathorst; ▪▪ uitbreiding fietsstallingen centrum; ▪▪ P+R Nijkerk – Corlaer of Harderwijk; ▪▪ ontwikkeling station Vathorst tot OV-knoop; ▪▪ versnelling OV Amersfoort-Centrum – Vathorst; ▪▪ westelijke ontsluiting; ▪▪ aansluiting Vathorst-West op de A1; ▪▪ diverse regionaal verkeersmanagement projecten; ▪▪ kortsluiting Outputweg en Energieweg. ▪▪ Groene golven op hoofdroutes

en rond Amersfoort klaar voor de auto. Ondertussen groeit de stad door. We zien het autonoom groeiend autogebruik in combinatie met verdichting in de stad, die de bereikbaarheid van de stad onder druk zetten. Het groeiende autobezit en autogebruik zal ook van invloed zijn op de leefbaarheid in de woonwijken. Er zijn dus aanvullende maatregelen nodig om Amersfoort bereikbaar en leefbaar te houden. Er moet een balans gezocht worden tussen de gewenste bereikbaarheid van de stad voor de diverse vervoerwijzen en de inbreidingsopgave en leefbaarheid. Duidelijk is wel dat er een opgave ligt vanuit verkeer en vervoer. Als we niets doen, dan komt de leefbaarheid en bereikbaarheid onder druk te staan. Het moment waarop dat tot zeer grote knelpunten leidt, is afhankelijk van de autonome groei van het verkeer en de ruimtelijke ontwikkelingen in de stad en regio.

De VERDER-projecten komen niet meer aan de orde in het VVP. We kijken verder vooruit. De projecten worden beschreven in het VERDERpakket 2010-2020 Projectenboek (www.ikgaverder.nl). Belangrijke projecten die geen deel uitmaken van het VERDERpakket zijn de Kersenbaan en de Hogewegzone. Deze projecten gelden ook als uitgangspunten voor het VVP; evenals alle andere vastgestelde beleidsmaatregelen. 12


Stad met een hart

Uitgangspunten


13

3

Visie, hoofdkeuzes en doelstellingen

Tot 2030 zullen er grote veranderingen plaatsvinden in de manier waarop we ons verplaatsen. In dit hoofdstuk gaan we in op de visie verkeer en vervoer in de gemeente Amersfoort. Deze visie

1

Waar blijft de bus?

wordt doorvertaald in concrete doelstellingen die we jaarlijks gaan monitoren.

3.1 Mobiliteit in 2030

De planhorizon van het VVP is 2030. Dat is nog een flink aantal jaren weg. Met de visie op 2030 en de weg daar naartoe geven we een antwoord op de problemen van vandaag. We kiezen er bewust voor om niet te zoeken naar oplossingen voor huidige knelpunten, maar juist vanuit een groter geheel naar duurzame

minder belangrijk. Mensen gaan de auto steeds meer zien als gebruiksvoorwerp

oplossingen te zoeken. Daarom vindt u in dit plan geen concrete analyse van de

en vinden het minder belangrijk dat ze zelf een auto voor de deur hebben staan.

knelpunten van vandaag. We weten dat die er op het gebied van bereikbaarheid,

Het succes van de deelauto’s is daar een voorbeeld van. Jongeren rijden steeds

leefbaarheid en veiligheid zijn. De gemeente heeft in meerdere plannen dit al

minder auto. Door de opkomst van internet en de toenemende verstedelijking

eerder onderzocht. Voorbeelden zijn VERDER, veiligheidsplannen, dynamische

verliest de auto zijn aantrekkingskracht op met name jonge mannen. Dit blijkt

verkeersmanagementplannen, etc. De kennis vanuit deze analyses is uiteraard

uit de Mobiliteitsbalans 2012 van het Kennisinstituut Mobiliteitsbeleid. De

meegenomen in dit plan. Er blijft wel de vraag hoe we ons blijven bewegen in de

jongere generatie wil zijn reistijd ook effectief benutten. Internet speelt daar

toekomst.

nu al een cruciale rol in. Reizen worden vooraf zo gepland dat men zo efficiënt mogelijk van A naar B gaat. Reistijd is daarin belangrijk, maar ook het kunnen

14

Hoe we ons bewegen in 2030 is nu nog niet exact aan te geven. Wel is

werken tijdens de reis is bepalend in de keuze. De verwachting is dat mensen

duidelijk dat we ons blijven bewegen. Er kan veel veranderen in de wereld,

veel flexibeler gaan worden in de vervoerwijzekeuze. Ook ketenmobiliteit wordt

maar mobiliteit blijft. Met de wetenschap van vandaag en de trends die de

daardoor belangrijker. Goede overstappunten van auto naar openbaar vervoer of

afgelopen jaren zichtbaar werden, kunnen we ons een beeld gaan vormen van

van openbaar vervoer naar fiets worden steeds meer gebruikt en dat zal alleen

de toekomst. De auto blijft een belangrijk vervoermiddel. Autobezit wordt echter

maar toenemen.


Stad met een hart


2

Naast de gewenste flexibiliteit gaat de klimaatcrisis een grote rol spelen in de mobiliteitswereld. Onze fossiele brandstoffen worden schaarser en daarmee duurder. We worden gedwongen om duurzaamheid echt serieus te nemen en te

Knopenstad

zoeken naar goede alternatieven. Dit beïnvloedt ook ons verplaatsingsgedrag. Elektrische auto’s, treinen en milieuvriendelijke bussen zijn in 2030 onderdeel van het mobiliteitssysteem. Maar ook mogen we verwachten dat als de transportkosten toenemen, het minder aantrekkelijk wordt om werkzaamheden op grote afstand te laten verrichten. Waar nu de tendens nog is dat de gemiddelde verplaatsingsafstand toeneemt, mag je verwachten dat het in de toekomst weer afneemt. Het nieuwe werken is in 2030 een normaal onderdeel van ons leven. Je kunt op alle knooppunten inloggen en werken. Daarmee kan de beschikbare tijd nog beter worden benut.

Automatische voertuiggeleiding en Intelligente Snelheidssystemen nemen rijtaken van ons over, waardoor het veiliger wordt op de weg. In de nabijheid van scholen wordt verkeer automatisch geattendeerd wanneer de kinderen uit school gaan. Ze kunnen dan daar niet harder dan 20 km per uur rijden. Drempels zijn overbodig geworden. Boodschappen doen we meer bij internetwinkels. De winkels bezorgen de spullen bij je thuis of je haalt ze zelf op bij distributiecentra. Die liggen aan de rand van de stedelijke agglomeraties bij de multimodale knooppunten. De meeste goederen komen per boot of trein aan en vanaf zo’n distributiepunt worden ze met kleine elektrische voertuigen bij winkels in de stad afgeleverd.


15

De binnenstad speelt voornamelijk een rol als het gaat om funshoppen. Je

We zien de afgelopen jaren een verschuiving richting gedrag en communicatie.

kunt er daarbij voor kiezen om je gekochte spullen naar de P+R-locatie te laten

Die componenten worden de komende periode nog belangrijker. Dit heeft

brengen, zodat je er niet mee blijft lopen.

te maken met de beschikbare middelen, maar ook met het feit dat we de bestaande infrastructuur (wegen, parkeerplaatsen, openbaar vervoer, etc.) nog

Gedrag wordt een steeds belangrijker item binnen mobiliteit. Het is van belang

onvoldoende benutten. Er is meer dan voldoende ruimte, alleen niet wanneer

de jongste generatie snel kennis te laten maken met de mogelijkheden die er

we er allemaal tegelijk gebruik van willen maken. Als gemeente richten we ons

op mobiliteitsgebied zijn. Op latere leeftijd kunnen ze daardoor een bewustere

op het faciliteren en stimuleren van gedragsmaatregelen en innovaties op het

eigen keuze maken voor een passend vervoermiddel bij een verplaatsing. Jong

gebied van mobiliteit. Dit betekent dat we meehelpen om nieuwe projecten of

geleerd is oud gedaan!

innovaties op te starten, maar dat wanneer een project loopt, marktpartijen het gaan overnemen. Uiteraard zien we er wel op toe dat het project bijdraagt aan

Amersfoort is nu een gemeente met veel gezinnen. Doordat we met zijn allen

de doelstellingen uit dit VVP.

ouder worden, komen er steeds meer mensen die niet meer werken. Het vrijetijdsverkeer wordt daardoor weer belangrijker. De eerste file ontstond ooit

Wat de ontwikkelingen van de mobiliteit betekenen voor Amersfoort is op

op eerste pinksterdag in 1955 bij knooppunt Oudenrijn. Het is niet ondenkbaar

voorhand niet precies te voorspellen. Dat er veel veranderen gaat is wel duidelijk.

dat vrijetijdsverkeer of evenementenverkeer grotere pieken met zich mee gaat

Binnen dit verkeer- en vervoerplan hebben we op basis van nu bekende

brengen dan het woon-werkverkeer.

gegevens en te verwachten trends een beleid geformuleerd. We sluiten zoveel mogelijk aan bij landelijke verwachtingen van de groei van de mobiliteit. We

Gemeente Amersfoort faciliteert en stimuleert

kiezen voor een dynamisch plan, dat we periodiek gaan monitoren en zo nodig

De gemeente Amersfoort heeft de komende periode voornamelijk een

bij gaan stellen. Daarmee spelen we optimaal in op een veranderde wereld,

regisserende rol. Het is een van de taken van een gemeente om als

waarin we blijven bewegen!

wegbeheerder het verkeer in goede banen te leiden. Naast de bereikbaarheid betreft het de zorg voor een leefbare en veilige omgeving. De afgelopen decennia is veel aandacht gegaan naar de (harde) infrastructuur. Ontwikkelingen als Duurzaam Veilig hebben ervoor gezorgd dat de wegen in Nederland eenduidiger zijn vormgegeven.

16



17

3.2 Visie op verkeer en vervoer Vanuit de koersnota is een visie op hoofdlijnen opgesteld. Zowel de koersnota als de visie op hoofdlijnen zijn in de gemeenteraad behandeld en vastgesteld. De visie is in dit hoofdstuk nader uitgewerkt in doelstellingen die richting geven aan deze visie. De doelstellingen in combinatie met de visie vormen de basis voor de hoofdstructuren en de (thema)projecten. In hoofdstuk 8 ‘Evaluatie en monitoring’ is aangeven hoe we de doelstellingen jaarlijks monitoren. Voor de visie en de keuzes op hoofdlijnen is 2030 de planhorizon. Voor de doelstellingen wordt ervoor gekozen om 2020 als richtjaar aan te houden, om de ambitie van de gemeente aan te geven.

18


Stad met een hart


Amersfoort groeit en verandert

Gebiedsgerichte benadering

Amersfoort groeit en verandert. Het accent in de groei verschuift van uitbreiding

We kiezen voor een gebiedsgerichte benadering. Per gebied wordt gekeken hoe

naar inbreiding. Dit betekent dat de beperkte ruimte in onze stad steeds

binnen de kaders van vitaal, bereikbaar en leefbaar een evenwicht kan

intensiever wordt gebruikt. Ook de mobiliteit zal verder toenemen. Dat roept de

worden bereikt. Dit vertaalt zich in een keuze om bepaalde vervoerwijzen te

vraag op: “Hoe kunnen we als stad groeien en gelijk vitaal, bereikbaar en

stimuleren, zonder dat we vervoerwijzen onmogelijk maken.

leefbaar blijven?”. Het Amersfoortse antwoord op deze vraag is de visie van Amersfoort op verkeer en vervoer.

Op de volgende pagina staan vier geschematiseerde afbeeldingen van Amersfoort in het omliggend verkeersnetwerk. De eerste twee afbeeldingen

We willen een goede bereikbaarheid, waarbij bewoners, werknemers

laten zien hoe het Amersfoortse verkeersnetwerk van de huidige situatie door

en bezoekers een passende vervoerwijze kunnen kiezen. Daarbij zijn

VERDER (en andere projecten die uitgangspunt zijn voor het VVP) verandert naar

aantrekkelijke alternatieven noodzakelijk, alleen dan is er ook echt iets te kiezen.

2020. De andere twee afbeeldingen maken duidelijk waar we in 2030 zijn als we

Hierbij is specifiek aandacht nodig voor de diverse doelgroepen. Voor ouderen

niets doen (autonoom) en waar we met deze visie heen gaan (blijvend vitaal).

en minder validen kan met specifieke aandacht een goede bereikbaarheid worden geboden. Autobereikbaarheid is en blijft essentieel voor onze bereikbaarheid. We faciliteren bezoekers en bewoners om ook in de toekomst snel de stad in en uit te komen, door ze over logische routes te leiden. We zetten zwaar in op het stimuleren van de fiets en op het openbaar vervoer voor regionale verplaatsingen. Zo vangen we de groei aan mobiliteit in Amersfoort op. Hier ligt voldoende ruimte voor meer reizigers. Bovendien zijn deze vervoerwijzen duurzaam. Door voor de verplaatsingen binnen Amersfoort de fiets en het openbaar vervoer te stimuleren ontstaat meer ruimte op het autonetwerk. Volledige informatie is noodzakelijk om mensen los te laten komen van gewoonten en vaker bewust te laten kiezen.


19

2012

2020

2030 autonoom

2030 blijvend vitaal

Amersfoort 2012

Amersfoort 2020

Amersfoort 2030

Amersfoort 2030

huidige situatie

na voltooiing VERDER

wanneer we niets doen

gebiedsgerichte bereikbaarheid

▪▪ Deels een goed fietsnetwerk ▪▪ Matige relatie station Amersfoort -

▪▪ Snelle en comfortabele

▪▪ Verdichting van de stad, meer

▪▪ (Nieuwe) keuzemogelijkheden voor

binnenstad

▪▪ Goede bereikbaarheid per auto ▪▪ Goede aansluiting op het landelijke spoornetwerk

fietsverbindingen uit alle windrichtingen naar de binnenstad

▪▪ Verbeterde ontsluiting voor de auto via de westkant

▪▪ OV-knoop Vathorst en diverse snellere OV-verbindingen

inwoners en arbeidsplaatsen

▪▪ Groei van het (auto)verkeer door

mobiliteit bieden

▪▪ Leefbaarheid en bereikbaarheid

binnenstedelijke verdichting en

in balans: per gebied leidt dit tot

autonome groei

andere voorkeursvervoerwijzen

▪▪ De doorstroming en leefbaarheid in de stad staan onder druk

▪▪ (Doorgaand) autoverkeer via logische routes

▪▪ Langparkeerders mogelijkheden bieden langs de randen

20


Stad met een hart


3.3 Hoofdkeuzes en doelstellingen Stedelijke groei - zowel uitleg als verdichting – leidt ertoe dat de bereikbaarheid

2. Mobiliteitsbeleid werken we gebiedsgericht uit, waarbij onderscheid wordt

onder druk komt te staan. Dat vraagt om heldere keuzes. Deze richten zich op

gemaakt in de binnenstad, oudere en nieuwere stadsdelen*, bedrijventerreinen

de volledige breedte van de Amersfoortse mobiliteit. De hoofdkeuzes – nader

en recreatiegebieden.

uitgewerkt in doelstellingen - bestaan uit de hierna volgende punten. Per gebied wordt gekeken hoe binnen de kaders van vitaal, bereikbaar en 1. Bewustwording in mobiliteit staat voorop, keuzevrijeheid in

leefbaar een evenwicht kan worden bereikt. Dit vertaalt zich in een keuze

vervoersmiddelen speelt hierin een essentiële rol waarbij we vooral duurzame

om bepaalde verwoerwijzen (beleidsmatig) te stimuleren, zonder dat we

mobiliteit willen stimuleren.

vervoerwijzen onmogelijk maken.

De duurzame vervoermiddelen moeten een aantrekkelijk alternatief vormen,

Doelstelling 2.1: In 2020 is de openbare ruimte in Amersfoort ingericht naar

door de kwaliteit hiervan te verbeteren en deze vervoerswijzen te stimuleren.

zijn gebiedsgerichte wensbeeld, zodat het voor mobilisten duidelijk is welk

Goede informatie over de alternatieven is daarbij belangrijk om de

gedrag van ze verwacht wordt.

automatismen te doorbreken. Doelstelling 2.2: De gebiedsgerichte benadering leidt ertoe dat de Doelstelling 1: In 2017 moeten de inwoners van Amersfoort beschikken over

leefbaarheid en verkeersveiligheid in de gebieden verbetert.

brede informatie waarmee ze een bewuste keuze kunnen maken in hun reisgedrag.

*Oudere stadsdelen worden gekenmerkt door beperkte ruimte in de straten en meer centrumgerichte wegenstructuur, terwijl bij nieuwere wijken meer ruimte beschikbaar is voor de auto en er een striktere scheiding is van functies en gebruikers. Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

21

3. Stimuleren van fiets, door het verhogen van comfort, op doelgroepen en

*Deze getallen zijn gebaseerd op het Mobiliteits Onderzoek Nederland (MON,

intensiteiten aangepaste en geoptimaliseerde fietsinfrastructuur, verbeteren

tegenwoordig OViN). In vergelijking met Amersfoort heeft Groningen meer

herkenbaarheid hoofdfietsroutes en aanleg van ontbrekende schakels.

fietsers (58% van de interne verplaatsingen tegenover 52% in Amersfoort). Amersfoort wil hier bovenuit komen, vandaar de ambitie dat in 2030 60% van de

We stimuleren het gebruik van de fiets als alternatief voor de groei van het

interne verplaatsingen met de fiets plaatsvinden.

autoverkeer. Bijvoorbeeld door het hoogwaardig fietsnetwerk uit te bouwen. De fiets is een duurzaam vervoermiddel met een relatief beperkt ruimtebeslag.

Uit de enquete onder inwoners van Amersfoort blijkt dat zowel werknemers

Met het verder verbeteren van het comfort, de herkenbaarheid en het realiseren

(9%) als bezoekers aan het centrum van Amersfoort (20%) bereid zijn om

van Park&Bike-locaties neemt de aantrekkelijkheid van de de fiets toe.

hun vervoermiddel te wijzigen naar de fiets. Hierbij is het verbeteren van de fietsroutes één van de belangrijkste voorwaarden, samen met het het aanbieden

Op deze manier kan de verwachtte groei in mobiliteit door de verdere verdichting

van betere stallinglocaties.

van de stad opgevangen kan worden. Deze mobiliteitsstijging wordt opgevangen door met name de fiets. Bij een gelijkblijvend aantal autoverplaatsingen

4. Het waarborgen van de autobereikbaarheid door geleiding van het

(absoluut) neemt daardoor voor de fiets het aantal verplaatsingen in absolute en

autoverkeer over de meest logische routes. Voor de bereikbaarheid van het

relatieve zin sterk toe.

centrum krijgt bestemmingsverkeer prioriteit boven doorgaand verkeer, dat een goed alternatief krijgt geboden. Verder bieden we goede overstapmogelijkheden

Doelstelling 3.1: In 2020 en 2030 moet het aandeel fiets in de totale

(auto-fiets/OV) aan de rand van de stad voor binnenstadbezoekers die langer

mobiliteit voor verplaatsingen binnen Amersfoort met respectievelijk 4

verblijven en optimaliseren we bestaande infrastructuur.

en 8 procentpunt omhoog gaan, om de groeiende mobiliteitsvraag op te vangen. De focus ligt daarbij op het opvangen van de verwachte groei van

Autobereikbaarheid is en blijft belangrijk voor de stad en moet worden

het autoverkeer voor korte verplaatsingen (tot 7,5 km).*

gewaarborgd. Hier speelt ook een economisch belang. Bezoekers en bewoners willen ook in de toekomst snel de stad in- en uitkomen. Daar werken we al hard

Doelstelling 3.2: In 2020 en 2030 moet het aandeel fiets in de totale

aan, o.a. door uitvoeren van de bereikbaarheidsprojecten uit RSV, VERDER en

mobiliteit met respectievelijk 5 en 10 procentpunt omhoog gaan, om de

Beter Benutten.

groeiende mobiliteitsvraag op te vangen voor regionaal verkeer. De focus ligt daarbij op het opvangen van de verwachte groei van het regionale

We bieden doorgaand verkeer door de stad een aantrekkelijke alternatieve

autoverkeer (verplaatsingen 7,5 – 15 km).

route. Zo wordt zoveel mogelijk van dit verkeer via de daarvoor geschikte infrastructuur geleid. Daarmee bereiken we dat de leefbaarheid in de woon- en werkgebieden verbetert.

22


Stad met een hart


De groei van het verkeer wordt zoveel mogelijk met de fiets en het OV

5. Het aanwezige railnet een grotere bijdrage laten leveren aan de interne en

opgevangen. Lokaal ligt daarbij het accent op de fiets, regionaal op fiets en

externe bereikbaarheid van Amersfoort.

openbaar vervoer. We zetten gericht in op kansen voor het openbaar vervoer. We willen het Voor de Stadsring willen we prioriteit voor openbaar vervoer en het verkeer met

aanwezige spoor en regionale busverbindingen een grote bijdrage laten geven

een herkomst of een bestemming in het centrum of de directe nabijheid daarvan.

aan de bereikbaarheid van Amersfoort. In tijden van bezuinigingen is het

Door de oversteekbaarheid van de Stadsring voor voetgangers en fietsers te

belangrijk dat het lokale openbaar vervoer op peil blijft. Het gaat om betere

verbeteren worden de routes van en naar het centrum comfortabeler. Dit wordt

benutting van de bestaande stations, verbeteren van de overstapmogelijkheden

mogelijk gemaakt door het aantrekkelijker maken van de Ringweg Koppel als

zoals Park&Ride en het verbeteren van de loop-, OV- en fietsroutes tussen de

route voor het doorgaande verkeer.

stations en de wijken. Zo neemt het aantal keuzemogelijkheden voor een reiziger verder toe.

Doelstelling 4.1: De doorstroming en reistijd voor de auto is op de wegen in

Doelstelling 5.1: In 2020 en 2030 moet het aandeel OV in de regionale

Amersfoort in 2020 minimaal op hetzelfde niveau als in 2012.

mobiliteit met respectievelijk 5 en 10 procentpunt omhoog gaan, om de groeiende mobiliteitsvraag op te vangen.

Doelstelling 4.2: De reistijd in de spitsuren op de gebiedsontsluitingswegen bedraagt maximaal twee keer de reistijd bij de wettelijke maximale

Doelstelling 5.2: De kwaliteit van het lokale openbaar-vervoernetwerk

snelheid zonder vertraging (ook niet van verkeerslichten).

binnen Amersfoort moet verbeteren ten opzichte van 2012.


23

6. De verkeersveiligheid moet worden verbeterd door Duurzaam Veilig als

Vanuit onze visie en de hoofdkeuzes constateren we dat op het gebied van

richtlijn te blijven gebruiken en bij (her)inrichting van wegen en jaarlijks te

mobiliteit veel onderdelen goed geregeld zijn:

monitoren op ongevalsgegevens. Eventuele nieuwe blackspots worden met

▪▪ Na de realisatie van de vastgestelde infrastructuur-projecten en VERDER-

prioriteit aangepakt. Met verkeerseducatie voor de kwetsbare groepen maken

projecten zijn de hoofdstructuren van het autonetwerk op orde. Uitgangspunt

we mensen bewust hoe ze veilig aan het verkeer kunnen deelnemen. Speciale

daarbij is het huidige vaststaande beleid. Nieuwe ontwikkelingen vragen

aandacht is noodzakelijk voor de verkeersveiligheid rond scholen.

om maatwerk. Optimalisatie kan, maar nieuwe schakels in het autonetwerk worden niet verwacht.

Een hoge verkeersveiligheid is een basisvoorwaarde voor een prettige

▪▪ We hebben aantrekkelijke routes om het centrum heen. Dit willen we graag in

leefomgeving. Door pro-actief beleid te voeren via educatie en een goede

stand houden en zo mogelijk aantrekkelijker maken. Op die manier blijft op de

monitoring van de ongevalsgegevens kunnen we efficiënt en effectief werken

Stadsring een goede autobereikbaarheid van het centrumgebied gewaarborgd

aan een betere verkeersveiligheid in de stad. De subjectieve verkeersveiligheid

voor bestemmingsverkeer.

speelt hierin ook een rol. Door met stadspeilingen de beleving van

▪▪ We hebben belangrijke spoorroutes door onze stad lopen. Door het beter

verkeersveiligheid te onderzoeken kunnen we inzicht krijgen hoe veilig men zich

benutten van bestaand spoor met de ontwikkeling van (nieuwe) knooppunten

voelt. Deze informatie gebruiken we als input om te bepalen welke gebieden

kunnen we hier beter gebruik van maken. Dit biedt een beter rendement dan

aandacht verdienen.

nieuwe spoorlijnen aanleggen.

▪▪ We zetten het busnetwerk vooral in om een goed totaalproduct van openbaar Doelstelling 6: In 2020 zijn er in Amersfoort geen blackspots en is het

vervoer te creëren, met knooppunten waar een goede overstap geboden

aantal ongevallen onder het niveau van 2007 (laagste aantal ongevallen in

wordt. We kiezen voor knooppuntontwikkeling en goede aansluiting van

registratie).

buslijnen op (nieuwe) knooppunten en niet door een ingrijpende herziening van buslijnen. Op de routes waar de bus rijdt, zorgen we voor betrouwbare reistijden.

24


Stad met een hart

Visie, hoofdkeuzes en doelstellingen De doelstellingen op een rij:

Verkeer binnen Amersfoort

9

2%

2%

12

9

12

3

6

3

6

1.

In 2017 moeten de inwoners van Amersfoort beschikken over brede informatie waarmee ze een bewuste keuze kunnen maken in hun reisgedrag.

9

12

3

6

2.1 In 2020 is de openbare weg in Amersfoort ingericht naar zijn gebiedsgerichte wensbeeld, zodat het voor mobilisten duidelijk is welk gedrag van ze verwacht wordt. 52%

46%

60%

38%

2010

9

2.2 De gebiedsgerichte benadering leidt ertoe dat de leefbaarheid en verkeersveiligheid in de gebieden verbetert. 3.1 In 2020 en 2030 moet het aandeel fiets in de totale mobiliteit voor

2030

verplaatsingen binnen Amersfoort met respectievelijk 4 en 8 procentpunt omhoog gaan, om de groeiende mobiliteitsvraag op te

Extern verkeer

vangen. De focus ligt daarbij op het opvangen van de verwachte groei

24%

van het autoverkeer voor korte verplaatsingen (tot 7,5 km).

14%

3.2 In 2020 en 2030 moet het aandeel fiets in de totale mobiliteit met

10%

respectievelijk 5 en 10 procentpunt omhoog gaan, om de groeiende 9

12

3

mobiliteitsvraag op te vangen voor regionaal verkeer. De focus ligt 6

9

12

3

6

daarbij op het opvangen van de verwachte groei van het regionale 76% 2010

56%

20% 2030

De geambieerde veranderingen in de modal split in Amersfoort. De groei van het verkeer wordt opgevangen door het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer te stimuleren. MON data 2005-2007, gemiddelde weekdag (tegenwoordig OViN)

autoverkeer (verplaatsingen 7,5 – 15 km). 4.1 De doorstroming en reistijd voor de auto is op de wegen in Amersfoort in 2020 minimaal op hetzelfde niveau als in 2012. 4.2 De reistijd in de spitsuren op de gebiedsontsluitingswegen bedraagt maximaal twee keer de reistijd bij de wettelijke maximale snelheid zonder vertraging (ook niet van verkeerslichten). 5.1 In 2020 en 2030 moet het aandeel OV in de regionale mobiliteit met respectievelijk 5 en 10 procentpunt omhoog gaan, om de groeiende

9

12

3

6

mobiliteitsvraag op te vangen. 5.2 De kwaliteit van het lokale openbaar-vervoernetwerk binnen

9

12 6

Amersfoort moet verbeteren ten opzichte van 2012. 6. In 2020 zijn er in Amersfoort geen blackspots en is het aantal ongevallen onder het niveau van 2007 (laagste aantal ongevallen in registratie).


25

3

4

Samen werken aan duurzame mobiliteit 2013

2020

2030

Binnen het verkeer- en vervoerbeleid is traditioneel veel

Nederland Provincie Utrecht

16809 1245

17229 1301

17688 1368

aandacht voor infrastructuur, dienstregelingen en voorzieningen.

Amersfoort

150

162

170

Percentage ouderen

2013

2020

2030

Nederland Provincie Utrecht Amersfoort

17% 15% 13%

20% 17% 15%

24% 21% 20%

Percentage jongeren

2013

2020

2030

Nederland Provincie Utrecht Amersfoort

23% 24% 27%

22% 23% 26%

21% 23% 23%

Wij willen de inwoners van Amersfoort centraal stellen, door ze te laten meebeslissen over ruimtelijke ingrepen in de stad, maar ook door ze te betrekken bij experimenten rondom gedrag. We zetten in dit hoofdstuk eerst uiteen hoe de bevolkingssamenstelling in Amersfoort er nu en in de toekomst uit ziet. Daarna beschrijven we hoe we dit vertalen naar beleid op het gebied van duurzaamheid, verkeersveiligheid en gedrag.

4.1 De inwoners van Amersfoort

Inwoners (x1000)

Ontwikkeling van het aantal inwoners, het aantal ouderen en het aantal jongeren in Amersfoort. CBS bevolkingsprognose, 2011 Dit betekent:

▪▪ Toegankelijke OV-haltes; ▪▪ Toegankelijke voetpaden & fietspaden, ook voor mensen met bijvoorbeeld een scootmobiel. In hoofdstuk 5 onder OV, voetgangers en fiets wordt hier verder op ingegaan.

Demografische ontwikkeling De CBS bevolkingsprognose laat zien dat de bevolking van Amersfoort blijft

Jongeren in Amersfoort

groeien de komende jaren (van 150.000 inwoners nu naar 170.000 inwoners in

Het aantal jongeren in Amersfoort daalt licht tot 2030. Toch is het zeer belangrijk

2030). Dit maakt dat de druk op de stad groter wordt.

dat we ons tot deze jongeren te richten, omdat zij doorgaans de groep zijn die nieuwe ontwikkelingen als eerste adopteren. Daarnaast zijn zij de Amersfoorters

26

Ouderen in Amersfoort

van de toekomst.

Het aandeel 65+’ers in Amersfoort neemt toe van 13% in 2013 naar 20% in 2030.

Bij het maken van beleid en het betrekken van jongeren is het belangrijk om

Hiermee is het percentage ouderen lager dan het landelijk gemiddelde en het

goed te weten welke jongeren je wilt bereiken, en waardoor ze gemotiveerd

gemiddelde van de provincie Utrecht. In absolute aantallen is het echter ook voor

worden. Jongeren vormen een zeer diverse groep die erg lastig te ‘vangen’

Amersfoort een forse stijging.

is. Daarom is het belangrijk om jongeren niet in één hokje te stoppen, maar

Het is belangrijk om deze groeiende groep ouderen goed te faciliteren in hun

verschillende doelgroepen te onderscheiden. Onderzoek van Motivaction en

behoeftes, zodat ze kunnen blijven meedoen en zich vrij door de stad kunnen

Youngworks kan helpen bij de verdere uitwerking hiervan. (Young Mentality en

bewegen. Hiervoor is een veilig en toegankelijk vervoersnetwerk nodig.

duurzaamheid, Motivaction en Youngworks, 2011).


Stad met een hart

Postmaterialisten

Nieuwe Conservatieven

Kosmopolieten

Structuren

Post Moderne Hedonisten

Opwaarts Mobielen

Leefstijlen Voor Amersfoort is een analyse gemaakt van de verschillende leefstijlen (Mentalitymilieus). In Amersfoort zijn alle leefstijlen vertegenwoordigd, maar enkele groepen zijn oververtegenwoordigd ten opzichte van het landelijke gemiddelde. Opvallend voor Amersfoort is de relatief lage aanwezigheid van tradionele en moderne burgers en gemaksgeoriënteerden. Hier staat tegenover dat juist de meer belevenisgerichte en minder traditionele groepen oververtegenwoordigd zijn: de kosmopolieten, postmaterialisten en postmoderne hedonisten. Amersfoort is hiermee een stad waar veel potentie ligt voor een verduurzaming van mobiliteit die gericht is op nieuwe type vervoerwijzen waarbij status en beleving twee belangrijke begrippen zijn. Bovenstaande plaatjes laten zien in welke wijken bepaalde doelgroepen oververtegenwoordigd zijn. Op de volgende pagina staat hoe deze bevindingen

Motivaction mentality milieus in Amersfoort. De donkergekleurde groepen zijn

kunnen helpen om gedragsexperimenten tot een succes te maken en beleid op

oververtegenwoordigd in Amersfoort, ten opzichte van het landelijk gemiddelde

maat aan te bieden.


27

Een projectie van de Mentality doelgroepen op de Bell curve zal er als volgt uitzien. Harde grenzen zijn niet te stellen, maar wel is duidelijk welke groepen voorop lopen ten opzichte van anderen.

Early majority (34%) Early adapters (13,5%)

Er is onderzocht wat deze verschillende doelgroepen betekenen voor verschillende beleidsvragen (Mentality in de stadsregio, Goudappel Coffeng en Motivaction, 2012).

Innovators (2,5%)

1. Welke groepen zijn bereid om over te stappen op fiets en OV?

Late majority (34%) Nieuwe Conservatieven

Opwaarts Mobielen Kosmo

Polieten

Moderne Burgerij

Post

Gemaks

Materialisten

Georienteerden

Postmoderne

Uit het mobiliteitsvoorkeurenonderzoek (Motivaction / Goudappel Coffeng, 2008)

Laggards (16%) Traditionele Burgerij

Hedonist

blijkt dat twee groepen een duidelijke voorkeur kennen voor fiets ten opzichte van andere opties. In het onderzoek hebben zij aangegeven de fiets en openbaar vervoer belangrijk te vinden en hiervan sneller gebruik zullen maken indien aan

De Bell Curve, verklaring voor de adoptatie van nieuwe technologieën. Postmoderne

Globaal kunnen de Kosmopolieten, Postmaterialisten en Postmoderne Hedonisten als de snelst adoptieve Hedonisten, Materialisten en Kosmopolieten behoren tot als de Innovators en deZij Early groepen gezienPost worden als het gaat om nieuwe technieken schone auto’s. hebben echter wel verschillende redenen. Waar de Kosmopolieten nieuwe ervaringen zoeken omwille hun eigen ontplooiing en Postmaterialisten, goed voor ca 20% van de totale bevolking tussen 15 en 80 jaar adopters, groepen die als eerste nieuwe technologieën omarmen. maatschappelijke erkenning. De Postmaterialisten en Postmoderne Hedonisten doen dat voornamelijk in Nederland. zonder in een groep te hoeven horen. Verschil tussen de twee laatste groepen is dat vanuit de Deze doelgroepen bevinden zich vooral in het centrum en ten zuiden van het 3. Welke groepen zijn gevoelig voor financiële, ecologische en sociale prikkels? zijn; ze hechten veel Postmaterialisten milieubewustzijn en ethische kwesties belangrijke beweegredenen aan onderlinge verbondenheid solidariteit en interessant zijn sterk sociaal bewogen. Voor de Postmoderne centrum, en in de wijken Nieuwland, Kattenbroek en Hoogland. Maatregelen om waarde Om gedragsverandering tot stand teenbrengen is het te weten Hedonist daarentegen is vooral de beleving ervan belangrijk; de belangrijkste drijfveer voor deze groep is fiets- of OV gebruik te vegroten zullen in deze wijken eerder worden omarmd dan hetwaarvoor doelgroepen gevoelig zijn. Naast zogenaamde ‘push-factoren’, waarbij opdoen van nieuwe ervaringen. in de andere wijken. iets onvrijwillig ontmoedigd wordt bestaan de ‘pull-factoren’, waarbij de persoon In op onderstaande tabel verleidt is weergegeven welke motieven ten grondslag liggen aan de vroege adoptie van vrijwillige basis wordt een gedragsverandering te gaan vertonen. nieuwe technieken. 2. Welke groepen zijn al vroeg bereid om over te gaan op nieuwe technologieën, Om zicht te krijgen op de motieven van de Mentality doelgroepen maken we

bepaalde voorwaarden voldaan is. De twee groepen zijn de Kosmopolieten en

zoals de aanschaf van schone voertuigen? Globaal kunnen de Kosmopolieten, Postmaterialisten en Postmoderne Hedonisten als de snelst adoptieve groepen gezien worden als het gaat om nieuwe technieken als schone auto’s. Zij hebben echter wel verschillende redenen. De Kosmopolieten zoeken nieuwe ervaringen omwille van hun eigen ontplooiing en maatschappelijke erkenning. De Postmaterialisten en Postmoderne Hedonisten doen dat voornamelijk zonder in een groep te hoeven horen. Verschil tussen de twee laatste groepen is dat vanuit de Postmaterialisten milieubewustzijn en ethische kwesties belangrijke beweegredenen zijn; ze hechten veel waarde aan

onderscheid in financiële (profit), ecologische (planet) en sociale (people)

Mentalitymilieu

Gevoelig voor

Interne motivatie

Sociale orientatie

Communicatie

Kosmopolieten

zelfontplooiing sociale betrokkenheid

nieuwe ervaringen zelfverrijking

orientatie op gelijkgestemden

“Ervaar het zelf!” “Dit moet u hebben!

prikkels.

Financieel

bijdrage leveren aan individualistisch Postmaterialist sociaal onrecht Traditionele burgers vinden het(people) in alle situaties van belang dat de omgeving milieu en maatschappij milieu (planet)

“Red de planeet!” “Een beter milieu..!”

nieuwe individualistisch Postmoderne experimenteren, bele‐ de auto voor de deur te kunnen parkeren. Ook ervaringen, wanneer zij de rand van de stad anders dan anderen Hedonist ven, breken met norm

“Ervaar het zelf!” “Onderscheidt u!”

rustig en veilig is. In de eigen woonomgeving vinden zij het vaker belangrijk om bezoeken (voor werk of vrije tijd) vinden traditionele burgers het vaker belangrijk om de auto dicht bij de plaats van bestemming te kunnen parkeren.

onderlinge verbondenheid en solidariteit en zijn sterk sociaal bewogen. Voor de

28

Postmoderne Hedonist daarentegen is vooral de beleving ervan belangrijk; de

Nieuwe Conservatieven houden graag vast aan traditionele omgangsvormen die

belangrijkste drijfveer voor deze groep is het opdoen van nieuwe ervaringen.

statusverschillen onderstrepen. Omdat ze gevoelig zijn voor status, vinden ze


Stad met een hart

Projecten

het belangrijk te werken bij een bedrijf met een goede naam of mooi kantoor. Nieuwe Conservatieven het vaker van belang dat er goede parkeermogelijkheden zijn. Dat de parkeerplaats dicht bij de plaats van bestemming is, vinden zij belangrijker dan dat er een gegarandeerde parkeerplaats is op enige loopafstand of dat de parkeerplaats gratis is. Voor de Opwaarts Mobielen is het erg belangrijk om vlot door te kunnen rijden: dus weinig verkeer en geen opstoppingen. Opwaarts mobielen willen in dit geval ook vaker de mogelijkheid hebben om files te omzeilen tegen betaling. Als ze onderweg zijn met het OV, hechten zij vaker waarde aan het hebben van een zitplaats. Bij een bezoek aan het centrum in het kader van werk zijn voor Kosmopolieten comfortabel op tijd komen, voldoende parkeerplaatsen voor de fiets en het betaald kunnen omzeilen van files belangrijk. Ecologisch Op ecologisch gebied is één doelgroep duidelijk te onderscheiden: de

Kenmerken van de verschillende mentality milieus

Postmaterialisten. Postmaterialisten zou je ‘wereldverbeteraars’ kunnen noemen. Ze hechten veel waarde aan onderlinge verbondenheid en solidariteit en zijn

zien het als hun plicht om iets te doen voor mensen die het minder goed hebben

sterk sociaal bewogen. Verantwoord leven is belangrijk voor deze groep mensen.

dan zijzelf. Het gezin is erg belangrijk.

Ze nemen graag hun verantwoordelijkheden en hechten weinig aan luxe en

De Postmaterialisten hechten veel waarde aan onderlinge verbondenheid en

comfort. Ecologische prikkels zullen dus vooral zin hebben in het centrum van

solidariteit en zijn sterk sociaal bewogen. Verantwoord leven is belangrijk voor

Amersfoort, ten Zuiden van het centrum, en in de wijken Nieuwland, Kattenbroek

deze groep mensen. Ze nemen graag hun verantwoordelijkheden en hechten

en Hoogland.

weinig aan luxe en comfort. Ze vinden maatschappelijke en ecologische ethische kwesties van belang.

Sociaal De groepen welke het meest gevoelig zijn voor sociale prikkels zijn de

Deze bevindingen gebruiken we bij de verdere uitwerking van experimenten als

Traditionele Burgerij en de Postmaterialisten. Mensen uit de Traditionele Burgerij

vervolg op dit VVP.

hechten veel waarde aan respect, harmonie, rechtvaardigheid en het in stand houden van vertrouwde gebruiken en gewoontes – waarden die ze veelal van huis uit hebben meegekregen. Ze zijn vaak sterk maatschappelijk betrokken: Ze Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

29

4.2 Gedrag

Bewoners en bedrijven beschikken over veel creativiteit, ondernemerschap

Links staan de meest kansrijke experimenten die tijdens de werkateliers met de

en veranderkracht. Door op deze veranderkracht in te spelen kan een veel

participatiegroep zijn bedacht. Daarnaast zijn enkele experimenten tijdens het

effectiever verkeer- en vervoerbeleid worden gevoerd. In deze paragraaf wordt

verdere proces naar voren gekomen:

13 ▪▪ Toegestane taxiorganisatie (zie ook pagina 55) ▪▪ Digitale informatievoorziening (apps, open data) ▪▪ Cargohoppers, elektrische voertuigen voordaar stadsdistributie Initiatieven: ‘wat hebben we aan?’ ▪▪ Mobiliteit van mensen met een visuele, auditieve of andere (ernstige)

beschreven hoe gedragsexperimenten kunnen bijdragen aan de doelstellingen voor Amersfoort in 2030. Voor de verdere uitwerking hiervan dienen de bevindingen van paragraaf 4.2 en hoofdstuk 6 als input.

beperking mobiel houden Mate vanlichamelijke opschaalbaarheid ▪▪ Parkeerproblemen met bewoners oppakken 4.3.1 Gedragsexperimenten  Financiële haalbaarheid  Organisatorische ▪▪ Buurtmobiliteithaalbaarheid door bewoners laten organiseren haalbaarheid ▪▪ Gedragsbeïnvloeding rondom scholen De maatschappij wordt steeds complexer. Steeds meer processen grijpen op  Technische  Juridische haalbaarheid elkaar in, waardoor het moeilijker wordt om effecten van een maatregel te ▪▪ Experimenteren met Shared space bij herinrichtingsprojecten doorzien. We willen daarom vaker gaan experimenteren. Laten we erkennen dat er soms problemen ontstaan of effecten optreden die niet waren verwacht. Door

Bijdrage aan beleidsdoelen  Duurzame gedragsverandering OpschaalBeleidsen bedrijven te evalueren en de maatregel aan te passen. Experimenten hebben  Effect op leefbaarheid baarheid doelen betrekking op verschillende onderdelen van het verkeer- en vervoerplan.  Effect op duurzaamheid Experimentgebieden  Secundaire effecten Doelgroepen uit te gaan van experimenten, creëren we de mogelijkheden om met bewoners

Schooltaxi als deelauto

Twee- en drie-autogezinnen (zie mob. diensten)

Vathorst, Leusderkwartier

Circulatie testen met tijdelijke maatregelen

Iedereen, rol overheid als wegbeheerder

Binnenstad en omgeving

Leerlingen en loopbus

Basisschoolleerlingen Ouders

Nieuwland, Vathorst

Mob. diensten buurtcentrum

Postmoderne hedonist, postmaterialist, trad. burgerij

Zielhorst, Kattenbroek

OV-les Op school

Basisschoolleerlingen, indirect ouders

Centrum, Schothorst

Persoonlijke reisadviezen

Nieuwe inwoners, iedereen die zich aanmeldt, bij veranderingen

Dienst Burgerzaken i.sm. vervoerder

De effectiviteit van gedragsmaatregelen, Goudappel Coffeng 2013

Maatschappelijke Initiatieven uit energie de samenleving  Maatschappelijke acceptatie We willen gedragsexperimenten samen met bewoners en bezoekers van  Exposure Amersfoort ontwikkelen en uitvoeren. Bovenstaande figuur laat zien hoe het  Huidige deelname succes van een gedragsmaatregel kan worden ingeschat: het is belangrijk dat het  Tijdsgeest

Kansrijke experimenten uit de werkateliers 30

x

+

Maatschappelijke energie


Het enige punt dat we niet hebben verwerkt, is het voorzichtiger opschrijven van de ontsluiting van Vathorst West. We denken dat dit de leesbaarheid van het stuk niet ten goede komt, en dat het logisch is dat deze verbindingen pas worden gerealiseerd wanneer de wijk wordt aangelegd. Uiteraard kunnen we desgewenst aanpassingen doen. Bijvoorbeeld in de projectenlijst (pagina 7 en 65) f. Openbaar-vervoer-verbinding Vathorst-

plan aansluit op de beleidsdoelen (bijvoorbeeld meer fietsgebruik) en dat het

-

plan opschaalbaar is om een breed publiek te bereiken. Het belangrijkste aspect is echter de maatschappelijke energie: dat maakt of bewoners en bedrijven samen voor een plan willen gaan, waardoor het een succes kan worden. We gaan een uitwerkingsplan maken hoe deze gedragsexperimenten samen met bewoners en bedrijven worden opgepakt.

+

Stad met een hart

Projecten

ICT en informatievoorziening komen steeds meer onder handbereik. De gemeente heeft in ieder geval de verantwoordelijkheid om de markt te voorzien in de informatie die zij beschikbaar heeft. Verder willen we in overleg met de stad kijken hoe we de informatievoorziening over de bereikbaarheid beter op maat kunnen aanbieden. Dat betekent dat bij incidentele bezoeken op een makkelijke manier inzichtelijk wordt gemaakt wat de verschillende mogelijkheden zijn om een bestemming te bereiken. Reistijd en kosten spelen daarbij een rol met eventueel ook extra informatie over de parkeervoorzieningen op de plek van bestemming. Ook zijn er mogelijkheden en ontwikkelingen op het gebied van actuele informatie. Dit moet maatwerk zijn, en gericht op de reis die wordt gemaakt. Nu is door alle informatie beschikbaar te stellen voor iedereen, het merendeel De volgende kopjes bevatten ideeën die de gemeente heeft om reisgedrag een

van de informatie niet relevant en daarom niet aantrekkelijk om te gebruiken

grotere rol te geven in het verkeer- en vervoerbeleid.

bij het maken van een afweging. Dit kan worden verbeterd door informatie op maat aan te bieden. Door actuele informatie te leveren over het traject dat

Informatievoorziening voor bewuste keuzes

dagelijks wordt afgelegd, kan bij afwijkingen ten opzichte van de reguliere

Er is steeds meer informatie beschikbaar. Websites met informatie, reisplanners

reisduur een alternatief worden aangeboden. Op dat moment kan dan de beste

en apps worden steeds beter en kunnen steeds meer vragen beantwoorden. Dat

keuze worden gemaakt. Voor het beschikbaar stellen van dergelijke informatie

suggereert een volledig kennisniveau en een rationele keuze in reisgedrag. De

is veel meer informatie nodig dan de Amersfoortse informatie. We proberen

praktijk is echter heel anders. Door de grote hoeveelheden informatie kan de

daarom in regionaal verband aan te haken bij de ontwikkelingen die vanuit de

informatie waar behoefte aan is, niet meer worden gevonden. Ook maakt men

markt worden geïnitieerd. Een voorbeeld van een project waar Amersfoort aan

meestal maar een beperkt aantal keren een afweging. Is de afweging gemaakt,

meewerkt is de reiswijzer van Rijkswaterstaat: wanneer er hinder wordt verwacht

dan vormt dat de basis voor een automatisme, zelfs als de omstandigheden

op een bepaald snelwegtraject krijgt de gebruiker hier een email van. Op deze

wijzigen. Toch zijn er wel natuurlijke momenten waarin een dergelijke afweging

manier kan een reiziger tijdig anticiperen op verwachtte hinder. Amersfoort levert

opnieuw wordt gemaakt. Bijvoorbeeld bij een verhuizing, nieuwe baan of een

lokale verkeersinformatie aan om de dienst goed te laten functioneren.

kind dat voor het eerst naar school gaat. Door op die momenten actief informatie te leveren, en informatie op maat aan te bieden, kan efficiënt worden geholpen met het opnieuw maken van de keuze. Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

31

Mobiliteitstoets Om ook bij nieuwe ontwikkelingen vooraf na te denken over de toekomstige bereikbaarheid en vervoerswijzekeuze, willen we bij nieuwe grootschalige ontwikkelingen een mobiliteitstoets (laten) uitvoeren. Insteek hiervan is dat door de toets inzicht wordt verkregen in het aantal extra verplaatsingen dat door de ontwikkelingen mag worden verwacht. Indien op basis van het aantal verplaatsingen een mobiliteitstoets noodzakelijk blijkt, kan inzicht worden gekregen in de manier van ontsluiting van de ontwikkeling. Daarbij

elektrische fietsen, transportfietsen en bakfietsen zijn steeds vaker in beeld.

wordt gekeken naar de locatie in verhouding tot beschikbare (ruimte op de)

En in Amsterdam is een bakfiets bijna een statussymbool. Door marketing op

infrastructuur. Ook wordt aangegeven welk effect de ruimtelijke ontwikkeling

een goede manier in te zetten, kan met een beperkte inzet een goed resultaat

heeft op de bereikbaarheid van de omgeving van de ontwikkeling.

boeken. Sociale media biedt hiervoor een goed en goedkoop platform. In overleg met de stad willen we kijken op welke manier we duurzame mobiliteit kunnen

Marketing

vermarkten. Daarbij maken we gebruiken van initiatieven uit andere steden.

We willen de reiziger verleiden om gebruik te maken van de duurzame vervoermiddelen. Daarbij richten we ons voor de interne verplaatsingen vooral op

Innovatie: flexibilisering van tijden

de fiets en voor de externe verplaatsingen op de fiets en het openbaar vervoer.

Het nieuwe werken is een bekend voorbeeld van de toenemende mate in

Om mensen te verleiden is er meer nodig dan alleen een goed product. Daar

flexibiliteit in arbeidstijden en locaties. Natuurlijk is dit lang niet voor alle

begint het overigens wel mee; als een reiziger een alternatief probeert moet dit

beroepsgroepen mogelijk, maar een beperkte verschuiving van reizen binnen

een positieve ervaring opleveren en dan is de kans het grootst dat het alternatief

naar buiten de spits kan een grote verandering in bereikbaarheid opleveren.

vaker wordt gebruikt. Ook dan geldt dat kwaliteit van duurzame vervoermiddelen op zich niet

Potentie voor flexibilisering van tijden is aanwezig bij scholen. Circa 30% van de

voldoende is. Rationele overwegingen helpen, maar het werkt nog beter als

busreizigers in de spits zijn scholieren. Tegelijkertijd is de drukte in de bussen na

er iets extra’s wordt geboden. En dat is vooral te bereiken door op emotie in te

de spits aanzienlijk minder. Een verschuiving in de begintijden van middelbare

spelen. Iedere reiziger weet dat voor een verplaatsing binnen Amersfoort de

scholen zou een oplossing kunnen bieden om de piek in het openbaar vervoer te

fiets het schoonste, goedkoopste en milieuvriendelijkste alternatief is, dat vaak

verminderen. Hierdoor kunnen bussen efficiënter worden ingezet, waardoor een

nog sneller is ook. Maar vanuit de beleving heeft de auto een streep voor als

beter product en dus een betere bereikbaarheid kan worden geleverd. Uiteraard

statussymbool. Natuurlijk is dat ook emotie. De vraag is hoe we de positieve

is hiervoor een goede verkenning noodzakelijk.

emotie bij de duurzame vervoersmiddelen krijgen. Daarin is al een verandering te zien. Fietsen zien we steeds vaker in bijzondere vormen. Fietsen met manden, 32


Stad met een hart

Projecten

Nieuwe energiebronnen

Buurtmobiliteit

De elektrische voertuigen zijn in opkomst. Waar de opkomst van de elektrische

De NMU (Natuur- en Milieufederatie Utrecht) wil samen met de gemeente

auto een voorzichtige start maakt (circa 2.000 voertuigen in 2011) neemt de

Utrecht en Amersfoort experimenteren met buurtmobiliteit. Dat doen we

elektrische fiets wel een enorme vlucht. In 2011 zijn circa 180.000 elektrische

door buurtbewoners uit te dagen, te ontzorgen en te begeleiden zodat zij zelf

fietsen verkocht, een aandeel van 15% en een stijging van 7% ten opzichte van

initiatief kunnen nemen om samen hun gewenste vervoervraag en aanbod te

het voorgaande jaar. Daarmee wordt de rol die deze fietsen spelen groter.

organiseren. Zodanig dat de optimale mix ontstaat van vervoer (beschikbaarheid en comfort), kosten en inrichting van hun buurt. De participerende

Dit heeft meerdere effecten. De fiets wordt hiermee een aantrekkelijker

buurtbewoners zijn (binnen de kaders) leidend in het proces. Dit is bijvoorbeeld

alternatief voor de afstanden van 7,5 tot 15 km. In het woon-werkverkeer

van belang om na de experiment-periode er zeker van te zijn dat ook zonder

biedt een elektrische fiets een veel goedkoper alternatief. Op het gebied van

begeleiding de buurt blijft delen, maar ook voor het draagvlak

infrastructuur vraagt de opkomst van deze fiets om een aangepaste inrichting.

Buurtmobiliteit heeft als neveneffect dat het op twee manieren kan bijdragen

Door de over het algemeen hogere snelheid zijn met name krappe bochten extra

aan de sociale cohesie in de buurt:

hinderlijk. Ook wordt het verschil in snelheid van verschillende fietsers groter, waardoor inhalen vaker voorkomt. Dit vraagt om bredere fietspaden.

▪▪ Buurtbewoners werken met elkaar samen en leren elkaar daardoor kennen ▪▪ Door de verbetering van de kwaliteit van de openbare ruimte kan de straat

We gaan ervan uit dat deze ontwikkelingen worden gestimuleerd vanuit de

De NMU wil realisatie van buurtmobiliteit begeleiden in maximaal 4 buurten, die

landelijke en Europese bestuurslaag. Uitwerking en invulling worden nu en in

we zorgvuldig selecteren (waar zit de ‘energie’ om met vervoer aan de slag te

de toekomst vooral ingegeven vanuit de marktpartijen. De gemeente kan en

gaan?). Na het project willen ze een concept neer zetten dat te kopiëren is door

wil wel faciliteren in voorzieningen om het gebruik verder te stimuleren. Wij

andere buurten en steden. Ze willen de lessons learned dan ook omzetten in een

werken daarom mee aan voorzieningen die het gebruik van dergelijke schone

(proces) handleiding waarmee andere bewoners zelf aan de slag kunnen.

voertuigen stimuleren, zoals het plaatsen van laadpalen voor auto’s en fietsen.

In Amersfoort doet ‘Duurzaam Soesterkwartier’ mee. Naar een tweede pilot in

Indien we hiermee een vliegwiel effect kunnen genereren zijn we bereid om hier

Amersfoort wordt nog gezocht.

weer een ontmoetingsplek worden

ook een actievere rol te spelen. Hierbij zoeken we zoveel mogelijk aansluiting bij regionale en/of landelijke ontwikkelingen. Uitgangspunt daarbij is dat het algemene belang bij dergelijke voorzieningen prevaleert boven het individuele belang.


33

4.3.2 Participatie bij uitwerking projecten De gemeente is er voor de mensen die er wonen en werken. Daarom willen we,

3. De gemeente zorgt dat inwoners op tijd (tenminste 1 week van te voren)

waar mogelijk, bewoners en bedrijven in Amersfoort zoveel mogelijk betrekken

kunnen beschikken over alle informatie die zij nodig hebben en biedt deze op

bij beslissingen in de stad.

verschillende manieren aan.

In 2009 heeft de gemeente daarom de notitie “Participatie en inspraak in Amersfoort, uitgangspunten, spelregels en afwegingsinstrumentarium” gepubliceerd. Als basis heeft de gemeente twee Stadsbijeenkomsten

4. Participatie betekent voor de gemeente ook: een open en attente houding,

serieus luisteren naar wat inwoners te zeggen hebben en zoeken naar mogelijkheden.

Participatie georganiseerd. Op de Stadsbijeenkomsten (met in totaal ca. 250

5. De gemeente gebruikt begrijpelijke taal.

aanwezigen) hebben betrokken Amersfoorters tal van suggesties gedaan, die

6. Wanneer er tussentijds wijzigingen optreden, dan laat de gemeente dit

we hebben gebruikt bij het opstellen van de uitgangspunten, spelregels en het afwegingsinstrumentarium. We onderscheiden als gemeente verschillende vormen van participatie: Raadpleging, Advisering en Coproductie. Het Verkeer- en Vervoerplan is een voorbeeld van advisering. In het document Participatie en inspraak in Amersfoort

vroegtijdig aan inwoners weten. 7. De gemeente nodigt inwoners tijdig (tenminste 2 weken van tevoren) uit voor

bewonersavonden en organiseert deze bij voorkeur in de wijk. 8. De gemeente informeert betrokkenen over de uitkomst van het

participatietraject, de besluitvorming en het vervolg.

staan deze vormen en de afwegingscriteria verder beschreven. Hoe blijven we verbeteren en leren? Spelregels voor participatie

Naast deze richtlijnen en werkafspraken, besteden we aandacht aan scholing,

Participatietrajecten verlopen soepeler wanneer de deelnemers elkaar kunnen

aan evaluaties en aan leren door doen. Dat laatste doen we door gezamenlijk

aanspreken op een aantal spelregels. Als de gemeente zich aan deze afspraken

terug te kijken op participatietrajecten en de leerpunten te benoemen en te

houdt, dan is er grotere kans op een positief participatieproces. De spelregels

delen. Door intervisiesessies te organiseren waarin het eigen handelen centraal

bevatten de belangrijkste afspraken in de communicatie en participatie met

staat. Het blijft belangrijk om jaarlijks een evaluatiemoment met de stad te

inwoners en organisaties uit onze stad.

organiseren. Dit kan door een bijeenkomst, maar kan ook door onderzoek.

1. De gemeente beoordeelt bij plannen vooraf in hoeverre er mogelijkheden

Jaarlijks rapporteren we over het participatie- en inspraakbeleid, de resultaten en

voor participatie zijn. De gemeente organiseert geen participatieproces als er nauwelijks iets te beïnvloeden valt voor inwoners. In dat geval volgt wel informatie. 2. De gemeente legt vooraf de voorwaarden voor participatie (zoals voor

rolverdeling, tijd, geld) vast in een voor inwoners begrijpelijke startnotitie. 34


beoordeling daarvan in het burgerjaarverslag.

Stad met een hart

Projecten

4.3.4 De kracht van het bedrijfsleven benutten

Het bedrijfsleven in Amersfoort draagt bij aan een vitale en leefbare stad, maar zorgt ook dagelijks voor veel verkeer. Het bedrijfsleven kan bijdragen aan een verduurzaming van het mobiliteitssysteem. Enkele succesvolle voorbeelden: ▪▪

Het mobiliteitsplatform Bereikbaar Amersfoort: het platform heeft als doel om 5% autoverkeer uit de spits te krijgen door de werknemers van bedrijven op een andere manier met reizen om te laten gaan. Deze maatregelen zijn onderverdeeld in de categorieën niet reizen, slim reizen en anders reizen.

▪▪

De campagne 2op5: een initiatief van de fietsersbond, waar ruim 50 bedrijven uit Amersfoort, Utrecht, Houten en Hilversum aan meedoen. Met deze campagne sporen bedrijven hun werknemers, die op fietsbare afstand wonen, aan om vaker naar het werk te fietsen. Onderdeel van de campagne is een proef met de E-bike, die mogelijk is gemaakt door fietsleveranciers.

▪▪

Het landelijk programma Beter Benutten waarbij het bedrijfsleven bijdraagt aan maatregelen om de bereikbaarheid te verbeteren.

▪▪

Twintig toonaangevende bedrijven uit de Regio Midden Nederland, hebben zich verenigd in de U15. De U15 wil de activiteiten op het gebied van ‘slim werken, slim reizen’ uitbreiden en heeft zich ten doel gesteld om meer bedrijven in de regio te laten aansluiten op verschillende projecten om alternatieven voor het gebruik van de auto te stimuleren.

We zien in Amersfoort meer kansen om samen met het bedrijfsleven mobiliteitsvraagstukken op te pakken. Zo kan worden gedacht aan het slim gebruiken van parkeerplaatsen, andere vormen van bevoorrading en het opzetten van collectief personenvervoer op maat. Per vraagstuk zal verschillen of het initiatief bij het bedrijfsleven of de gemeente ligt.


35

4.3 Verkeersveiligheid

Verkeersveiligheid is geen keuze, verkeersveiligheid is namelijk altijd van belang.

Bewustwording gedrag

Het is een basisuitgangspunt in de verkeersprojecten, maar ook in de dagelijkse

Dit is weliswaar een onderdeel van Duurzaam Veilig maar verdient extra

werkzaamheden. Er is veel geïnvesteerd om Amersfoort verkeersveilig te maken.

aandacht. Voor alle leeftijdscategoriën worden jaarlijks cursussen georganiseerd

Dat is gelukt, er bestaan geen grote probleemgebieden voor verkeersveiligheid

en stadsbrede voorlichtingscampagnes verspreid. Dit om alle verkeersdeelnemers

meer. Het aantal verkeersslachtoffers is de afgelopen tien jaar afgenomen. Om

bewuster te maken van eigen gedrag zodat zij veilig kunnen deelnemen aan het

deze kwaliteit te handhaven en daar waar mogelijk te verbeteren krijgen de

verkeer. De kwetsbare groepen krijgen hierbij extra aandacht:

hierna volgende punten blijvende aandacht.

▪▪ De scholen en de schoolomgevingen; aan de scholen wordt het verkeerseducatieprogramma aangeboden (het is de keuze van de school

Duurzaam Veilig

hieraan mee te doen). De schoolomgeving is maatwerk, de (verkeers)situatie

Duurzaam Veilig richt zich op het voorkomen van ongevallen en waar dit niet

rond elke school is immers anders. Bij maatwerk kan bijvoorbeeld gedacht

mogelijk is, op het beperken van letsel. Duurzaam Veilig richt zich op diverse

worden aan afsluiting van de weg tijdens brengen haalmomenten.

terreinen, zoals infrastructuur, voertuigen, verkeersregels, handhaving, educatie

▪▪ De 16/17-jarigen; dit is een groep waarbinnen relatief veel ongevallen

en voorlichting. Duurzaam Veilig is bijvoorbeeld het invoeren van de 30-km-zones

gebeuren. Via de school en stadsbrede voorlichtingscampagnes en

in de woonwijken. De maatregelen die in de stad worden uitgevoerd, worden

handhavingsacties worden de jongeren geïnformeerd over de verkeersregels

uitgevoerd volgens het Duurzaam Veilig principe.

en verkeerstekens en aangesproken op hun gedrag.

▪▪ De ouderen; ook dit is een kwetsbare groep. Het verkeerseducatieprogramma Blackspots

biedt ook cursussen aan specifiek voor deze kwetsbare groep mensen.

Blackspots zijn locaties waar in drie jaar tijd zes of meer ongevallen zijn gebeurd met gewonden of dodelijke slachtoffers. Door te monitoren proberen

Minder borden = meer duidelijkheid

we vroegtijdig te signaleren of er nieuwe verkeersongevallenconcentraties of

Amersfoort staat vol met borden. Vele ervan zijn functioneel, maar op bepaalde

blackspots dreigen te ontstaan. Wanneer er toch een blackspot ontstaat worden

plekken staan er zoveel dat je als weggebruiker niet meer begrijpt wat er

er direct maatregelen getroffen om toekomstige ongevallen te voorkomen.

van je verwacht wordt. Dit draagt niet bij aan het functionele gebruik van de infrastructuur en leidt tot verwarring. Ook krijgen we steeds betere informatie tot ons via de multimedia, waardoor de noodzaak voor bewegwijzering minder groot is dan in het verleden. Minder borden betekent ook minder onderhoud

36


Stad met een hart

Projecten

en daarmee lagere kosten. Er is een proef uitgevoerd in de wijk Kruiskamp

Analyse

waarbij 18% van de borden is verwijderd. Na de proef is een inventarisatie

Het monitoren van ongevallencijfers, de stadspeiling, klachten en vragen over

gemaakt van alle borden in de stad. Aan de hand van de resultaten uit de proef

de verkeersveiligheid in de verschillende wijken geven inzicht in de objectieve

en deze inventarisatie komt er een voorstel hoe we het aantal verkeersborden

en subjectieve verkeersveiligheid. De analyse hiervan geeft aan of en waar er

terugbrengen. We inventariseren hierbij ook welke gebieden mogelijk in

maatregelen getroffen moeten worden om de verkeersveiligheid te verbeteren.

aanmerkingen komen voor de toepassing van Shared space.

De analyse vindt jaarlijks plaats.

Subjectieve verkeersveiligheid

Planning en control

De subjectieve verkeersveiligheid gaat over beleving; voelt men zich veilig als

De jaarlijkse planning- en controlcyclus geeft de gelegenheid structureel te

deelnemer aan het verkeer? Subjectieve veiligheid wordt als steeds belangrijker

informeren over verkeersveiligheid, het vaststellen van streefcijfers en kentallen.

ervaren. Amersfoort zet zich in om de subjectieve verkeersveiligheid daar waar

Wanneer zich(onverhoopt) een probleem in de stad voordoet, wordt de raad

mogelijk en daar waar nodig te verbeteren. Subjectieve verkeersonveiligheid

daarover geïnformeerd.

kan ertoe leiden dat men alerter op het verkeer om zich heen is en dus alerter deelneemt aan het verkeer. Er zijn aanwijzingen dat het gevoel van verkeersonveiligheid de daadwerkelijke verkeersveiligheid juist vergroot. Hierop is bijvoorbeeld het principe van Shared space gebaseerd: door verkeersstromen te mengen houden verkeersdeelnemers meer rekening met elkaar. Neemt niet weg dat Amersfoort zich inzet op het verbeteren van de subjectieve verkeersveiligheid, dat begint met het onderzoeken hoe het met de verkeersveiligheid in de stad gaat. Elke twee jaar wordt een stadspeiling gehouden. In deze stadspeiling wordt onder andere onderzocht hoe de beleving van de verkeersveiligheid per wijk wordt gewaardeerd.

Het aantal verkeersongevallen is de afgelopen tien jaar afgenomen (Viastat) Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

37

4.4 Duurzaamheid - People Planet Profit

Bereikbaarheid en duurzaamheid hebben een sterke relatie. Er zijn negatieve aspecten, namelijk de aantasting van het milieu en de leefomgeving. Daartegenover staan de positieve aspecten in de vorm van ontplooiingsmogelijkheden en economische aantrekkelijkheid zoals vestigingslocatie. Hoe kunnen we de positieve effecten behouden en versterken en tegelijkertijd de negatieve aspecten verminderen? People Verkeer is geen doel op zich. Bereikbaarheid is noodzakelijk voor ontwikkelingsen ontplooiingsmogelijkheden. Beperkte bereikbaarheid heeft hierop een remmend effect, omdat minder banen beschikbaar zijn, minder sociale interactie mogelijk is of de keuze in scholing of culturele voorzieningen wordt beperkt. Vanuit deze insteek moet de bereikbaarheid maximaal zijn. Nadeel is dat bereikbaarheid ook een impact heeft op de leefomgeving. Geluidsoverlast, slechtere oversteekbaarheid of onvoldoende ruimte voor stalling van voertuigen hebben een negatief effect. De negatieve effecten hebben vooral een relatie met autoverkeer. Inzet op openbaar vervoer en fiets levert een toename in bereikbaarheid op, zonder dat de negatieve aspecten groter worden. Fietsen vergroot daarbij ook de gezondheid. De leefbaarheid wordt bij gebruik van fiets en openbaar vervoer

38

nauwelijks verstoord.

Verdeling CO2-uitstoot over sectoren (Klimaatactieplan 2009-2011)

Planet

Profit

Het effect van mobiliteit op het aspect planet is negatief. Op alle onderdelen

Door de commissie van Ek is al aangegeven dat een goede bereikbaarheid

zorgt een toename van mobiliteit voor een verslechtering van de planeet. Het

essentieel is voor een duurzaam economisch klimaat. Goede bereikbaarheid

vervoermiddel met de minste impact is de fiets. Er is nog wel een ruimtebeslag,

is een belangrijke randvoorwaarde in het vestigingsklimaat van bedrijven en

maar dit is beperkt.

inwoners. Daarbij gaat het om een totaalbeeld van de bereikbaarheid, dus voor

Openbaar vervoer en elektrische auto’s hebben een beperkte impact. Natuurlijk

alle vervoerwijzen. Amersfoort heeft door de centrale ligging in het land een

is wel van belang hoe de benodigde energie wordt opgewekt, maar de

goede uitgangspositie. De nabijheid van andere bedrijven en arbeidskrachten is

impact op de directe omgeving is beperkt. Ook is het mogelijk om met deze

daarom een gegeven. Inzet moet dus vooral worden gepleegd om te zorgen dat

transportmiddelen gebruik te maken van hernieuwbare energie.

die nabijheid teniet wordt gedaan door vertraging op de verbindingen.


Stad met een hart

Projecten

Opgave

We geven invulling aan deze opgave op verschillende manieren. Het voorkomen

Insteek is het inzetten op een efficiënt gebruik van het mobiliteitsnetwerk.

van ritten kan vanuit het bedrijfsleven worden gestimuleerd. Twintig

Daarvoor is de inzet noodzakelijk op de volgende punten:

toonaangevende bedrijven uit de Regio Midden Nederland, hebben zich verenigd

▪▪ voorkomen; als door bijvoorbeeld thuiswerken de rit kan worden voorkomen,

in de U15. De U15 wil de activiteiten op het gebied van ‘slim werken, slim reizen’

levert dat de meeste efficiëntie op;

▪▪ verkorten; door directe verbindingen wordt het netwerk zo kort mogelijk belast;

▪▪ veranderen; door zo veel mogelijk gebruik te maken van duurzame

uitbreiden en heeft zich ten doel gesteld om meer bedrijven in de regio te laten aansluiten op verschillende projecten om alternatieven voor het gebruik van de auto te stimuleren. Waar mogelijk en nodig gaan de overheden ‘slimme deals’ sluiten met het bedrijfsleven. Ook Amersfoort gaat met deze slimme deals met

vervoermiddelen, carpoolen en het reizen op andere tijdstippen worden de

het bedrijfsleven kijken hoe we van elkaars inspanningen kunnen profiteren,

bereikbaarheid en de leefbaarheid gewaarborgd;

zodat de maatregelen die we nemen effectiever zijn.

▪▪ verschonen; door inzet op schonere voertuigen wordt het milieu zo min mogelijk belast;

▪▪ verstillen; door stille voertuigen en/of infrastructuur is de hinder voor de woonomgeving zo laag mogelijk.

Voor het verkorten van ritten wordt voor de fiets door de aanleg van de Sterrenbostunnel in Hooglanderveen en de nieuwe fietsbrug over de Eem bij Baarn gewerkt aan het verkorten van de fietsafstanden. Voor de auto levert de Kersenbaan en de VERDER projecten kortsluiting Energieweg – Outputweg en de aansluiting Heideweg op de Rondweg mogelijk een verkorting van routes op. Het veranderen willen we vormgeven door een betere informatievoorziening, en het aantrekkelijker maken van de fiets en het openbaar vervoer. Dit is bij de netwerken van deze vervoerswijzen eerder uitgewerkt. Verschonen is een ontwikkelingen waar de gemeente Amersfoort niet heel veel invloed heeft. Natuurlijk kunnen we dit stimuleren door te faciliteren en partijen met elkaar in verband te brengen, zoals bijvoorbeeld bij de plaatsing van oplaadpalen al gebeurt. Voor verstillen geldt dat de gemeente wel mogelijkheden heeft om een bijdrage te leveren door te kiezen voor een zo stil mogelijk wegdek. Hierbij blijkt in de praktijk echter dat het stilste asfalt een veel kortere levensduur heeft dan normaal asfalt en daarmee in de totale levenscyclus juist niet duurzaam kan blijken. Verstilling van de infrastructuur is mogelijk bij nieuwe projecten en onderhoudswerkzaamheden, waarbij bij de uitvoering hiervan een afweging moet worden gemaakt voor de meeste duurzame verharding binnen de

Verduurzamen van mobiliteit

randvoorwaarden van het project. Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

39

5

Structuren

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de structuren voor de verschillende modaliteiten. Per vervoerwijze is een wensbeeld voor 2030 opgesteld in de lijn met de visie, zoals

Auto: goede doorstroming aan de randen van de stad Door het aanpassen van de westelijke ontsluiting ontstaat een ring rond Amersfoort. Op deze ring is de doorstroming goed, o.a. door de inzet van regionaal verkeersmanagement. Vanaf deze ring gaan verschillende inprikkers de stad in, zoals de Kersenbaan, de Hogeweg en de Amsterdamseweg. Deze routes worden getypeerd als gebiedsontsluitingsweg. Autoverkeer vanuit Soest kan goed worden afgewikkeld via de Westelijke Ontsluiting. Aan de randen kan worden geparkeerd en overgestapt op fiets en OV.

die is verwoord in hoofdstuk 3. We starten met de visie op

Fiets en lokaal OV: naar het hart van Amersfoort

de regionale hoofdstructuur, aangezien die van groot belang

Amersfoort. Dit doen we door snelle fietsroutes en hoogfrequente bus-/treinverbindingen

De fiets en het openbaar vervoer moeten snelle verbindingen bieden naar het hart van

is voor Amersfoort. Vervolgens wordt ingegaan op de lokale,

aan te bieden.

gemeentelijke structuren.

Versterking van de regionale spoorverbindingen Samen met onze regiopartners zoeken we naar een structurele oplossing op de corridor Utrecht – (Hilversum) (Baarn) – Amersfoort – Zwolle, mocht er geen oplossing gevonden

5.1 Hoofdstructuren - regionaal

worden voor de robuuste inpasbaarheid van de 3e en 4e Sprinter Utrecht-Harderwijk. We

Voor het functioneren van het stedelijke verkeersnet (met name voor openbaar

vervoerwaarde en exploitatie. Amersfoort zet in op een aansluiting op het nachtnet in

vervoer en auto) is de regio van cruciaal belang. Wanneer het autosnelwegennet

de hoofdrailconcessie van NS per 2015, maar liefst al eerder. Het gaat om een nachtelijke

rondom Amersfoort niet functioneert, loopt het stedelijke wegennet vast.

trein verbinding in het weekend naar Utrecht, waardoor Amersfoort wordt aangesloten op

Bij het openbaar vervoer gaat eenzelfde redenering op. Het spoornet en de

het Randstedelijke nachtnet. De nieuwe Hanzelijn (Almere-Lelystad-Zwolle) heeft effect

bijbehorende stations zijn van groot belang voor de bereikbaarheid per openbaar

op station Amersfoort. De overstapfunctie die station Amersfoort nu heeft, voor reizigers

vervoer. De gemeente heeft voornamelijk indirect invloed op de regionale

tussen Schiphol/Den Haag en het noorden van Nederland, wordt overgenomen door

structuren. Via samenwerkingsverbanden en overleg worden resultaten geboekt.

station Zwolle. Hierdoor zullen minder reizigers overstappen op station Amersfoort. Het

Die samenwerking heeft met het VERDER-pakket een goede vorm gevonden.

aantal treinen dat station Amersfoort aandoet blijft echter gelijk, waardoor meer ruimte

zetten in om hiervoor een verkenning te starten waarbij ook moet worden gekeken naar

Op regionaal niveau zijn de volgende ontwikkelingen voorzien:

ontstaat in de treinen (mits de NS dezelfde treincapaciteit in blijft zetten). We zetten in op

▪▪ verbreding van de A28 en de A1; ▪▪ vergroten capaciteit knooppunt Hoevelaken; ▪▪ Westelijke Ontsluiting; ▪▪ hogere frequentie spoorverbindingen; ▪▪ regionale fietsroutes; ▪▪ Regionaal verkeersmanagement.

een spoedig besluit over het basisnet goederenvervoer. Hierin is onze inzet dat goederen zoveel mogelijk via de Hanzelijn en de Betuweroute worden geleid. Dit is gunstig voor de gemeente Amersfoort, omdat er minder geluidsoverlast zal zijn en gevaarlijke stoffen niet meer door Amersfoort hoeven te worden vervoerd. Het rijk rolt de komende jaren het Programma Hoogfrequent Spoor uit (PHS). Op deze lijnen kan spoorboekloos worden gereist (elke 10 minuten een sprinter). Amersfoort ligt niet aan een dergelijke corridor, maar kan wel meeprofiteren door aan te sluiten op betere treinverbindingen elders.

40


Stad met een hart

Structuren

Legenda

Legenda Legenda

Nieuw Snelfietsnetwerk (tracé nader te bepalen)

Amsterdam/ Almere

Kantoren en bed Winkelcentra

Snelfietsnetwerk (tracé bekend)

Bunschoten

Zwolle

Nijkerk

Hoofdroute

Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsro

Basisfietsnerwerk

Hoofdroute over nieuwe verbindi


Hilversum

Bestemmingsro nieuwe verbindi

2 km

2 km

Baarn Legenda

Hoevelaken

Soest

15km

Apeldoorn

7,5km

Legenda


Parkeerzone A

Lokaal verbindend

Parkeerzone B

Lokaal ontsluitend

Park & Ride

Park & Ride

Park & Bike &


Bilthoven

2 km

Leusden Legenda


Nieuwe busve

Randstadspoor

Utrecht

P+R

Aanleg busstr


Zeist

Vathorst als re OV-knoop

Snelfietsroutes

Uithof

IC-Halte Stations Park & Ride & Bike 2 km

4 km

Visiekaart structuren regionaal Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

Legenda Centrum

41

Legenda

Aanpak Rin

Herinrichtin Nieuw snelf

5.2 Hoofdstructuren - auto Binnen het bestaande beleid vinden beperkte wijzigingen plaats in de wegenstructuur van Amersfoort. De nieuwe Kersenbaan ontsluit het zuidelijk deel van Amersfoort, zodat de bestaande Zuidelijke inprikkers worden ontlast, zoals de Arnhemseweg, de Leusderweg, de Utrechtseweg en de Hogeweg. Verkeer wordt zoveel mogelijk over Ringweg Kruiskamp/Ringweg Koppel geleid, zodat ook de Stadsring als wijkontsluitingsweg wordt vormgegeven. Duurzaam veilig Binnen de landelijke visie Duurzaam Veilig wordt gestreefd naar een monofunctionele indeling van de wegenstructuur met een eenduidige, herkenbare vormgeving die is afgestemd op de functie, en waarin gevaarlijke conflicten zijn uitgesloten. Er worden landelijk drie categorieën wegen onderscheiden met elk een eigen functie. Deze functies zijn:

▪▪ Stromen: het snel verwerken van het doorgaande verkeer. De kwaliteit van het stromen neemt toe bij meer continuïteit en hogere snelheid (binnen grenzen) van het autoverkeer.

▪▪ Ontsluiten: het bereikbaar maken van wijken en gebieden. Deze wegen hebben een voedings- en verdeelfunctie. Deze wegen worden gekenmerkt door een hoge mate van uitwisseling. Zij verbinden de verblijfsgebieden met de stroomwegen.

▪▪ Verblijven: het toegankelijk maken van de erven. Op wegen met een

Legenda Legenda


Legenda


Autosnelweg

Winkelcentra


Hoofdroute


Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

erffunctie, ofwel de wegen in verblijfsgebieden, staat de verblijfsfunctie

Basisfietsnerwerk

centraal. Hier ontmoeten alle verkeersdeelnemers elkaar. Daardoor is het



verkeersbeeld onvoorspelbaar, kan het zich snel wijzigen en zijn er potentiële conflicten tussen alle verkeerssoorten. Er moet adequaat, qua afstand en tijd, gereageerd kunnen worden. De snelheid van het verkeer dient hier laag te zijn. 42

Legenda


2 km



2 km

2 km

Hoofdstructuur auto 2030 (wegencategorisering) De route naar Vathorst West is gestippeld omdat deze samenhangt met de ontwikkeling van Vathorst West, en de route nog niet bepaald is. Legenda Legenda Legenda Regionaal verbindend

Parkeerzone A

Auto

Stad met een hart

Structuren

Voor Amersfoort hebben we een tussencategorie benoemd, de

In tabel 5.1 zijn de belangrijkste inrichtingskenmerken weergegeven, behorende

wijkontsluitingsweg (zie figuur links). Deze wegen voldoen zoveel mogelijk

bij de functie van de weg. Het betreft principes, waarvan gemotiveerd kan

aan de basisprincipes van een gebiedsontsluitingsweg (voorrangsweg,

worden afgeweken. Voorbeeld is het woonerf, die in principe onder de

fietsvoorziening), maar er kunnen concessies worden gedaan vanwege de

categorie erftoegangsweg valt, maar wel een andere inrichtingsvorm en

inpassing of de leefbaarheid.

ontwerpsnelheid kent. In specifieke situaties kan Shared space vragen om een

Het uitgangspunt voor de inrichting van wegen zijn de CROW-richtlijnen:

totaal andere inrichting. Bij herinrichting van gebieden waar veel verschillende

Basiskenmerken wegontwerp - Categorisering en inrichting van wegen

reizigersstromen van verschillende vervoermiddelen samen komen willen we dit

(duurzaam veilig), Publicatie 315.

als serieus alternatief meenemen in de uitwerking.

kenmerken

gebiedsontsluitingsweg buiten bebouwde kom

erftoegangsweg buiten bebouwde kom

gebiedsontsluitingsweg

wijkontsluitingsweg

wijkontsluitingsweg met sterke verblijfsfunctie

erftoegangsweg/ woonstraat

snelheid (km/u)

80

60

50

50

30

30

Fysieke zijrichting scheiding

ja

nee

ja

nee

nee

nee

fietsers

fietspad (bij voorkeur weg en fietsroute ontvlochten)

Fietsvoorziening bij hoge intensiteit

fietspad

fietspad (voorkeur) of fietsstrook

eventueel fietsstrook

op rijbaan

bromfietsers op de rijbaan

nee

ja

ja

ja

ja

ja

snelheidsremmers

nee

ja

nee

eventueel op kruising of oversteekvoorziening

ja

ja

voetgangers-oversteek

bij kruispunten

-

bij kruispunten

middengeleider

-

-

woning direct ontsluiten op weg

nee

ja

nee

ja (beperkt)

ja

ja

Lengte markering

kantmarkering

Per situatie beoordelen

trottoirband

Trottoirband

geen

geen

voorrang

ja

rechts

ja

ja

voorrang eventueel

rechts

parkeren

nee

nee

nee

nee

vakken of langs rijbaan

langs rijbaan

verharding

asfalt

asfalt of klinkers

asfalt

asfalt

voorkeur klinkers

voorkeur klinkers

openbaar vervoer

haltekom

halteren op rijbaan

haltekom

haltekom

halteren op rijbaan

halteren op rijbaan

Tabel 5.1. Inrichtingseisen per categorie weg Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

43

Vertaling principes naar Amersfoort

leefbaarheid in de wijken is hierbij een belangrijk aandachtspunt, deze mag in

Een goed opgebouwde en goed functionerende hoofdstructuur auto is van belang

zijn totaliteit niet verslechteren.

voor een goede bereikbaarheid van de woon- en werkgebieden in de stad. De structuur is er op gericht deze gebieden binnen Amersfoort zelf goed met elkaar

Het principe voor het afwikkelen van relaties van en naar een woon- en

te verbinden maar ook zijn goede verbindingen van deze gebieden met de

werkgebied is dat de verbinding achtereenvolgens loopt via stroomweg,

woon- en werkgebieden in de regio en daarbuiten van groot belang.

gebiedsontsluitingsweg, wijkontsluitingsweg en erftoegangsweg en vice versa.

De hoofdstructuur moet zo ingericht worden dat deze relaties op een vlotte en

▪▪ Stroomwegen zorgen voor de verbinding van de stad Amersfoort met de

veilige manier afgewikkeld kunnen worden.

externe gebieden (Utrecht, Amsterdam, Apeldoorn, Zwolle).

▪▪ Gebiedsontsluitingswegen zijn de schakel tussen de wijkontsluitingswegen Amersfoort streeft naar logische routes voor het autoverkeer, bij voorkeur

en de stroomwegen en verbinden zo de werken woongebieden in de stad

de kortste routes omdat daarmee zo min mogelijke autokilometers worden

met het snelwegennet. Ook zorgen deze wegen voor de verbinding met de

gemaakt. Dit betekent niet zonder meer dat autoverkeer altijd de meest directe

woon- en werkgebieden in de regio (Soest, Leusden, Nijkerk, Bunschoten-

routes moet kunnen rijden. In het verleden zijn er zorgvuldige afwegingen

Spakenburg).

gemaakt om éénrichtingsverkeer in te stellen en een aantal kortsluitingen

▪▪ De wijkontsluitingswegen verbinden de gebiedsontsluitingswegen met de

voor autoverkeer onmogelijk te maken, bijvoorbeeld om openbaar vervoer

erftoegangswegen en zijn vooral van belang voor de ontsluiting binnen de

en fiets daarmee aantrekkelijker te maken. In dit VVP zijn wijzigingen in de hoofdstructuur voorgesteld. Er kan op hoofdstructuurniveau aanleiding zijn

wijken zelf tussen wijken onderling.

▪▪ De erftoegangswegen dienen de bereikbaarheid van de individuele woningen

om het al dan niet afsluiten van bepaalde afsluitingen te heroverwegen. De

en bedrijven.

stroomweg


wijkontsluitingsweg

erftoegangsweg

stroomweg

ongelijkvloers

ongelijkvloers of VRI

n.v.t

n.v.t




VRI of rotonde

Bij voorkeur voorkomen, anders maatwerk

wijkontsluitingsweg

n.v.t

VRI of rotonde

VRI, rotonde of voorrangskruispunt

voorrangskruispunt of inritconstructie

erftoegangsweg

n.v.t.

Bij voorkeur voorkomen, anders maatwerk

Voorrangskruispunt of inritconstructie

gelijkwaardig kruispunt

Tabel 5.2: Kruispuntoplossingen bij kruising van twee autowegen. Voor een kruising fiets-auto zijn de uitgangspunten opgenomen op pagina 50. 44


Stad met een hart

Waar de verschillende type wegen op elkaar aansluiten vindt uitwisseling van verkeer plaats. De wijze waarop dit gebeurt is bepalend voor het hele functioneren van de hoofdstructuur. In een stedelijke omgeving wordt de afwikkeling, en daarmee samenhangend de bereikbaarheid, voor een belangrijk gedeelte bepaald door de vormgeving en uitrusting van de kruispunten en dit moet goed op de functies van de aansluitende wegen afgestemd te zijn.

belangrijke rol voor Dynamisch VerkeersManagement (DVM). DVM zal moeten zorgen voor een betere benutting van de beschikbare capaciteit van het wegennet. Daarmee streeft Amersfoort met DVM in essentie de volgende doelen na: • Verbeteren van de bereikbaarheid van de stad; • Rijdende houden van het verkeer op hoofdwegen, de doorstroomroutes; • Voorkómen van congestie; • In geval van congestie, het minimaliseren van de negatieve effecten ervan; • Sturen van verkeersstromen over de aangewezen routes, in veel gevallen de doorstroomroutes; • Extra aandacht voor de doorstroming van doelgroepen, zoals openbaar vervoer en langzaam verkeer. Hiermee levert DVM een integrale bijdrage aan de drie pijlers van het verkeers- en vervoersbeleid van de gemeente Amersfoort: Bereikbaarheid, Leefbaarheid en Veiligheid.

Structuren

Kwaliteitseisen ‘doorstromen en benutten’ Voor het operationaliseren van het maatregelpakket ‘doorstromen en benutten’ worden de volgende kwaliteitsdefinities gehanteerd: • Hoogwaardig Openbaar Vervoer: o gemiddelde reissnelheid > 24 km/uur, betrouwbaarheidsinterval 10%; • Openbaar Vervoer: o Verkeersregelingen route CS – Hogeweg < 8 min.; o Verkeersregelingen route CS – Ringweg Koppel / Kwekersweg < 6 min.;

Voor de verschillende verschijningsvormen zijn de gewenste kruispuntoplossingen in onderstaande tabel opgenomen. Verkeerslichten Voor een goede bereikbaarheid van de stad is het van belang dat de verkeerslichten goed (blijven) functioneren. Een goede afstelling van de verkeerslichten draagt bij aan vermindering van maatschappelijke kosten van files, minder milieuverontreiniging en verhoogde verkeersveiligheid. Daarnaast wijzigen verkeersstromen in de loop van de tijd doordat bijv. woningbouw plaatsvindt en winkels en bedrijven zich vestigen. Hierdoor kan het nodig zijn om verkeerslichten opnieuw af te stellen. We gaan daarom een evaluatie inzetten zodat verkeerslichten minimaal eens in de 5 jaar een evaluatie van de afstelling plaatsvindt. We onderzoeken welke kosten hiermee gemoeid zijn bovenop de reguliere onderhoudskosten en op welke manier dat gedekt kan worden.

o Overige verkeersregelingen met busstroken: gemiddelde wachttijd < 10 sec. in de spits,< 5 sec. buiten de spits; o Overige verkeersregelingen zonder busstroken: gemiddelde wachttijd < 15 sec. in de spits,< 10 sec. buiten de spits; • Snelfietsroutes: o Bij verkeersregelingen in de spits gemiddelde wachttijd < 30 sec., maximale wachttijd < 45 sec.; o Bij verkeersregelingen buiten de spits gemiddelde wachttijd < 20 sec., maximale wachttijd < 35 sec.; • Netwerk fiets: o Maximale wachttijd in de spits bij doorstroomroutes 75 sec.; o Maximale wachttijd in de spits bij overige wegen 60 sec.; o Maximale wachttijd buiten de spits 45 sec.; • Doorstroomroutes: o Reissnelheid > 20 km/uur; o Binnenring – Noord sneller dan route via Stadsring; • Nooddiensten: o Altijd ongehinderde doorstroming bij uitruk van nooddienst; • Voetgangers: o Route CS – centrum maximale wachttijd 30 sec; o Oversteken bij CS en Stadsring binnen 60 sec..

Eisen aan doorstroming voor verschillende modaliteiten in Amersfoort. Deze tabel komt uit de

Groene golven

Beleidsnota Verkeersregelingen Amersfoort, 2011. Deze rapportage zal als gevolg van het VVP

Om het verkeer goed door te laten stromen op gebiedsontsluitingswegen wordt

Beleidsnotaherzien. Verkeersregelingen Amersfoort worden

gewerkt aan groene golven voor het autoverkeer. Hierbij zijn met name de

Deel 1: Beleidskader

31 Maart 2011, versie 4.0 -7-

kruisingen met hoofdfietsroutes een aandachtspunt, omdat we beide stromen bij voorkeur veel groentijd geven.


45

5.3 Hoofdstructuren - vracht Voorkeurroutes vracht Grote vrachtwagens worden vaak als onprettig ervaren in de woon- en verblijfsgebieden. Het gaat dan bijvoorbeeld om gevolgen van trillingen en stank- en geluidsoverlast. Toch is en blijft goederenvervoer noodzakelijk voor bijvoorbeeld de bevoorrading van winkels en bedrijven, bouwprojecten in de stad en de inzameling van afval. Daarom is het uitgangspunt dat bevoorrading van winkels en bedrijven goed mogelijk is. Om het aanleveren van goederen bij winkelcentra en op bedrijventerreinen via de juiste routes te laten verlopen zijn voorkeurroutes benoemd. Deze routes zijn overgenomen uit het Kwaliteitsnet Goederenvervoer Provincie Utrecht (KGPU) uit 2008. Het betreft voorkeurroutes, dat betekent dat het niet verplichte, maar gewenste routes zijn. Een verplichting is niet te handhaven. We proberen daarom deze route zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor het vrachtverkeer, door waar mogelijk de infrastructuur samen met geplande onderhoudswerkzaamheden, te optimaliseren en de doorstroming te bevorderen door een gunstige afstelling van verkeerslichten. We zorgen voor afstemming van deze routes met bedrijvenplatforms en ondernemersverenigingen. We vragen hen ook om suggesties te doen om de aantrekkelijkheid van de routes te verbeteren. Verder zal in het kader van dit VVP

Legenda

in overleg worden getreden met marktpartijen die navigatiesystemen aanbieden

Legenda Legenda


om de mogelijkheden te bekijken deze voorkeurroutes in het systeem te krijgen. Het doel hiervan is overlast in woonstraten of straten die niet geschikt zijn voor


goederenvervoer te voorkomen.

Legenda


Autosnelweg

Winkelcentra

Gebiedsontsluiting buiten bebouwde k

Hoofdroute

Gebiedsontsluiting binnen bebouwde

Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

Basisfietsnerwerk




2 km

Wijkontsluitingswe

Wijkontsluitingswe sterke verblijfsfunc Erftoegangsweg

2 km

2 km

Hoofdstructuur vracht 2030 46


Legenda Regionaal verbindend

Legenda Parkeerzone A

Legenda Auto

Stad met een hart

Structuren

Blueport

Binnenstaddistributie

De vaarwegcapaciteit van de Eem wordt nu slechts ten dele benut. De

Een goede bevoorrading van winkels in de binnenstad en een aantrekkelijk

goederenstromen over de weg kunnen steeds moeilijker afgewikkeld worden

autoluw winkelgebied zijn belangrijk voor een economisch vitale binnenstad.

Het project om een Blueport (openbare laad- en loskade) in Amersfoort te

Een goede afstemming tussen leveranciers, winkeliers en vervoerders is hiervoor

realiseren, is opgenomen in het regionale VERDER-pakket. Voorwaarde om deze

noodzakelijk. Hierbij hoort ook de afstemming met de gemeente als regelgever

ontwikkeling te realiseren, is dat er vanuit het bedrijfsleven voldoende behoefte

en handhaver in het gebied (aanwijzen logistieke routes naar de binnenstad,

is om van deze voorziening gebruik te maken. In voorgaande studies (BCI

venstertijden en laad- en losplaatsen).

2003 en 2009) is reeds een eerste indicatie verkregen over de intenties. In de onderzoeksfase moet daar actueel inzicht in worden verkregen.

In diverse steden is inmiddels enige ervaring opgedaan met het brengen van goederen naar de winkels in de binnenstad met kleine en vaak ook elektrische

Parkeren voor vrachtauto’s

voertuigen. Ook een afvalstroom vanuit de winkels kan dan gelijk worden

Wij zien een groeiende vraag naar parkeerplaatsen voor vrachtverkeer: enerzijds

meegenomen. Met kleine voertuigen is de overlast voor bewoners en winkelend

zijn dat de chauffeurs op de snelwegen die door de rijtijdenwet gedwongen zijn

publiek beperkter, en ook voor de ondernemers kan een meer frequent kleine

te rusten, anderzijds zijn dat Amersfoorters die hun bedrijfsvoertuig ’s avonds

bevoorrading efficiënt zijn. De rol van de gemeente is hierin faciliterend.

en ’s nachts in hun woonomgeving willen stallen, wat volgens de APV verboden

Initiatieven hiervoor moeten vanuit het bedrijfsleven en ondernemers van de

is. Wij willen zoeken naar een mogelijkheid om een veilige parkeerplaats op

binnenstad komen.

een terrein aan te bieden dat aan de vraag kan voldoen; dat terrein zal wel kostendekkend geëxploiteerd moeten kunnen worden.

Daarnaast verdient de opkomende thuisbelevering van internetaankopen aandacht. Hier ontstaan nieuwe distributiestructuren met onder andere afhaalpunten, waarop de gemeente ruimtelijk zal inspelen. De gemeente stelt zich voor nieuwe initiatieven van bevvoorrading faciliterend op. Wanneer bewoners of bedrijven jaren initiatieven voor nieuwe vormen van bevoorrading willen ontplooiien zal de gemeente waar mogelijk deze initiatieven ondersteunen.


47

Verkeersveiligheid

stellen van kaders voor distributie/bevoorrading

Om de risico’s op ‘dode-hoek’-ongevallen verder te verkleinen, wordt in samenwerking met het bedrijfsleven verkend welke mogelijkheden er zijn voor het inrichten van één of meerdere spiegelafstelplaatsen op de bedrijventerreinen in Amersfoort. Vrachtverkeer gevaarlijk stoffen Voor vrachtverkeer met gevaarlijke stoffen is de basisregel dat zij de bebouwde kom zoveel mogelijk moet worden vermeden op grond van artikel 11 van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen. Dit betekent dat vervoer van gevaarlijke stoffen alleen binnen de bebouwde kom mag plaatsvinden ten behoeve van laden en lossen of als geen geschikte route buiten de bebouwde kom beschikbaar is. Vervoer van gevaarlijke stoffen binnen de bebouwde kom zal dus voornamelijk

regionale ontwikkelingen

venstertijden voor bevoorrading stimuleren private ontwikkeling voor optimaliseren stedelijke distributie

bestemmingsverkeer zijn en nauwelijks doorgaand verkeer.

aanhaken bij regionale ontwikkelingen (benutten van kansen en weren van bedreigingen) alleen op plaatsen waar knelpunten en hinder ontstaan, venstertijden hanteren voor de bevoorrading van de voorzieningen, het uitgangspunt is om geen venstertijden te hanteren samenwerking met bedrijfsleven (verladers, vervoerders, binnenstadondernemers) het primaat ligt bij ondernemers, de gemeente faciliteert

voorkeurroutes

inzetten op de meest wenselijke routes voor bevoorrading (niet verplicht en niet handhaafbaar) door in overleg te treden met marktpartijen voor navigatiesystemen en bedrijfsplatforms/ondernemersverenigingen en deze routes zo aantrekkelijk mogelijk te maken

interne circulatie

goed functionerende routes voor interne circulatie en keermogelijkheden

Tabel 5.3 Kaders voor distributie/bevoorrading

48


Stad met een hart

Structuren


49

Bunschoten 12km

5.4 Hoofdstructuren - fiets

Vathorst-West 8km

Voor alle verplaatsingen in de gemeente moet gelden dat deze op een veilige en comfortabele manier kunnen plaatsvinden. Dit geldt ook voor verplaatsingen

Nieuwland 5,5km

van het langzaam verkeer. Deze vorm van verplaatsen is het meest voordelig,

Nijkerk 12km Vathorst 6,5km

omdat er de minste overlast - zowel qua ruimtebeslag, geluid en lucht- wordt veroorzaakt. Daarom wordt het fietsgebruik gestimuleerd en gefaciliteerd,

Baarn 10km

met name door het aanbieden van directe en veilige fietsroutes. Op korte afstanden (< 7,5 km) moet de fiets een serieus alternatief vormen voor de

Hoogland 4km

interne autoverplaatsingen. Uit de enquête onder inwoners van Amersfoort blijkt dat zowel werknemers (9%) als bezoekers aan het centrum van Amersfoort (20%) bereid zijn om hun vervoermiddel te wijzigen naar de fiets. Hierbij is het

Baarn 10km

Hoevelaken 5km

verbeteren van de fietsroutes één van de belangrijkste voorwaarden, samen met het het aanbieden van betere stallinglocaties. Amersfoort moet daarom een herkenbare fietsinfrastructuur krijgen, waarbij -naast veiligheid- comfort en snelheid uitgangspunten zijn. Dit betekent naast

Soest 8km Centrum

directe en veilige routes ook goede en voldoende stallingvoorzieningen bij de belangrijkste (publiekstrekkende) bestemmingen. Het gaat dan zowel om

Leusden 5km

onbewaakte als (gratis) bewaakte stallingen.

Legenda

Legenda Legenda

Nieuw Snelfietsnetwerk (tracé nader te bepalen) Legenda Leusden 5km

Soesterberg 10km Zeist 14km

Leusden-Zuid 5km Woudenberg 10km

Snelfietsnetwerk (tracé bekend)Nieuw Snelfietsnetwerk (tracé nader te bepalen) Hoofdfietsnetwerk Bestaand Snelfietsnetwerk Basisfietsnerwerk Hoofdfietsnetwerk Ontbrekende schakels Basisfietsnerwerk 2 km

Hoofdstructuur fiets 2030 50

Kantoren en bedrijve Winkelcentra Hoofdroute Bestemmingsroute


Bestemmingsroute o nieuwe verbindingen 2 km

Ontbrekende schakels 2 km


Legenda Regionaal verbindend

Legenda Parkeerzone A

Stad met een hart

Structuren

Fietsnetwerk

2. Hoofdfietsroutes

Het vaststellen van een fietsnetwerk heeft als doel het vastleggen van bestaande

Binnen het basisnetwerk worden hoofdroutes onderscheiden. Dit zijn de

verbindingen, gewenste verbindingen en ontbrekende schakels om te zorgen

verbindende routes vanuit de wijken naar het centrum en stations. Het zijn

voor een compleet fietsnetwerk voor een optimale fietsbereikbaarheid van

qua gebruik de drukke fietsroutes in de stad. Deze routes kennen dezelfde

de hele stad. Het laagste niveau van een fietsnetwerk bestaat uit elke straat

vormgevingseisen als het basisfietsnetwerk, maar krijgen prioriteit bij het

of elk pad waarover gefietst mag worden. Dit zijn veelal de woonstraten

verbeteren van het basisfietsnetwerk in de stad, zodat hiermee zoveel mogelijk

of fietsdoorsteekjes. De maaswijdte van dit netwerk is maximaal 250

fietsers worden bediend.

meter. Dit netwerk kent geen specifieke eisen, behalve dat er sprake is van verharding. Ontbrekende schakels worden vaak zichtbaar als er klachten

3. Snelfietsroutes

komen van voetgangers over fietsen op voetpaden, of uit olifantenpaadjes

Snelfietsroutes zorgen voor directe, snelle en comfortabele fietsverbindingen

door groenvoorzieningen (paden die ontstaan doordat fietsers of voetgangers

vanuit de verschillende stadsdelen en omliggende gemeenten naar het centrum

veelvuldig een bepaalde doorsteek kiezen, en zo een nieuw pad creëren).

van de stad. Waar mogelijk worden tegelijkertijd ook bedrijventerreinen en de

Hiervoor wordt van geval tot geval bekeken of het mogelijk is dit voor fietsers

stations aangedaan. Deze routes richten zich op fietsen op de grotere afstand

toegankelijk te maken.

(7,5 km tot 15 km), maar uiteraard hebben deze routes ook een functie voor fietsers op kortere afstand.

Daarboven worden drie niveaus onderscheiden en vastgelegd: 1. Basisfietsnetwerk Het basisfietsnetwerk is het fundament voor de fietsbereikhaarheid in de stad. Dit netwerk verbindt alle wijken met elkaar en met alle belangrijke functies in de stad: centrum, stations en de bedrijventerreinen/kantorenlocaties, eventuele transferia, maar ook omliggende gemeenten. Een zo groot mogelijk deel van de fietsroute kan over het basisfietsnetwerk worden afgelegd. De maaswijdte van dit netwerk is maximaal 500 meter. Dat is met name van belang voor het kruisen van de harde barrières voor fietsers in de stad, zoals de snelwegen en spoorlijnen. Door deze relatief kleine fijnmazigheid worden ook veel andere publieksaantrekkende functies bediend zoals scholen, sportvoorzieningen en wijkwinkelcentra. Dit zorgt ervoor dat fietsers kunnen kiezen uit verschillende routes, bijvoorbeeld met het oog op sociale veiligheid. Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

51

Snelfietsroutes onderscheiden zich van het basisfietsnetwerk door:

Daarnaast worden de volgende routerelaties met Amersfoort als nieuwe

▪▪ snelheid (overal voorrang op het autoverkeer, zo weinig mogelijk stops

snelfietsroute aangemerkt:

door verkeerslichten en waar mogelijk ongelijkvloerse kruisingen, zo direct mogelijke routes);

▪▪ Hoogland/Bunschoten; ▪▪ Soest/Baarn.

▪▪ extra comfort (zoals royale maatvoering, goed verlicht, herkenbaar en bewegwijzerd, wachttijdvoorspellers bij eventuele verkeerslichten);

▪▪ aantrekkelijkheid (zoveel mogelijk ontvlechten van de autostructuur, sociaal veilig). Op het gebied van veiligheid vormen de richtlijnen vanuit Duurzaam Veilig de

Voor de volgende relaties wordt de potentie als snelfietsroute onderzocht:

▪▪ Soesterberg/Zeist; ▪▪ Utrecht; ▪▪ Leusden-Zuid/Woudenberg.

uitgangspunten voor de vormgeving. Voor deze relaties moeten in een volgende uitwerking de tracés en inpassing Op dit moment voldoen de volgende routes al in behoorlijke mate aan het predicaat snelfietsroute: grotendeels al voorrang voor de fiets, weinig of geen oponthoud door verkeerslichten, en comfortabele verharding:

▪▪ centrum – Kattenbroek – Vathorst (inrichting aftakking naar Nieuwland in het kader van VERDER);

▪▪ centrum – De Hoef – Vathorst (voltooiing schakel Vathorst – Nijkerk rond 2015); ▪▪ centrum – Randenbroek – tunnel A28 Valleikanaal (afronding in 2012); ▪▪ centrum – Hoevelaken.

52


worden bepaald.

Stad met een hart

Structuren

vijf eisen aan een goed fietsnetwerk

Regionale afstemming De snelfietsroutes zijn onder meer van belang voor optimale fietsverbindingen naar de omliggende gemeenten, om de bestaande fietsers beter te bedienen, en om op deze relaties (bijvoorbeeld door de elektrische fiets) te kunnen

samenhang

de fietsinfrastructuur vormt een samenhangend geheel en sluit aan op alle herkomsten en bestemmingen van fietsers. De routes worden ondersteund met bewegwijzering en verlichting

directheid

de fietsinfrastructuur biedt de fietser steeds een zo direct mogelijke route (zo min mogelijk omrijden). Rechte lijnen in de fietsstructuur moeten ook op straat directe routes opleveren. Wachttijden (bijvoorbeeld bij VRI’s) worden zo veel mogelijk geminimaliseerd.

aantrekkelijkheid

de fietsinfrastructuur is zodanig vormgegeven en in de omgeving ingepast dat fietsen aantrekkelijk is, ook ’s nachts. Bij voorkeur worden fietsroutes ontvlochten van drukke autoroutes.

veiligheid

de fietsinfrastructuur waarborgt de verkeersveiligheid van fietsers en overige weggebruikers. Belangrijk uitgangspunt is het ‘Duurzaam Veilig’-principe van homogeniteit van het verkeer: scheiding van fietsers en auto’s bij hoge snelheden van het gemotoriseerde verkeer, bij menging of gelijkvloers kruisen een lage snelheid afdwingen. Ook zal de fietsinfrastructuur sociaal veilig uitgevoerd worden, met voldoende verlichting en sociale controle

comfort

Een goed wegdek waarover comfortabel kan worden gefietst. Ruime boogstralen zodat snelheid behouden kan blijven.

concurreren met de auto. In het kader van VERDER is al een aantal van deze fietsrelaties benoemd. Voor het verder uitwerken van de grensoverschrijdende routes wordt afstemming gezocht met de buurgemeenten, zodat op de gehele fietsverbinding dezelfde hoge kwaliteit wordt geboden. Een voorbeeld daarvan is de “Fiets filevrij”- verbinding tussen Amersfoort en Nijkerk. In dit project trekken Nijkerk en Amersfoort samen op voor het realiseren van een hoogwaardige fietsverbinding tussen Nijkerk en bedrijventerrein De Hoef. Voor de gemeentegrensoverschrijdende routes wordt ook afstemming en samenwerking gezocht met de provincie. In het Voorontwerp Mobiliteitsvisie Provincie Utrecht wordt het Actieplan Fiets 2014-2028 benoemd. Binnen die kaders zien we goede mogelijkheden om de regionale afstemming te waarborgen. Operationele eisen fietsnetwerk Rechts staan de operationele eisen voor het netwerk (ambitieniveau). Voor alle eisen en maatvoeringen geldt dat op basis van maatwerkomstandigheden of ruimtelijke beperkingen gemotiveerd kan worden afgeweken (bijvoorbeeld historische binnenstad). Met betrekking tot de maatvoeringseisen kan in de komende jaren een actualisering nodig zijn als gevolg van nieuwe inzichten of landelijke richtlijnen van het CROW.

Tabel 5.4 Kwaliteitseisen aan een goed fietsnetwerk


53

Kenmerken

Basisnetwerk

Hoofdnetwerk

Snelfietsnetwerk

Maaswijdte

max. 250 m

max. 500 m

geen eis

Omrijfactor

-

max. 1,2

max. 1,2

Type voorziening

solitair ETW: geen eis of fietsstraat WOW: bij voorkeur vrijliggend GOW: vrijliggend of fietsstrrook

solitair ETW: fietsstraat of vrijliggend WOW: vrijliggend GOW: vrijliggend of fietsstrook

solitair ETW: fietsstraat of vrijliggend WOW: vrijliggend GOW: vrijlliggend

Voorrangsmaatregel op kruispunten

met ETW: geen eis, situatie-afhankelijk met GOW: voorrang auto + minimaal middengeleider van > 2,50m breed met SW: ongelijkvloers

met ETW: voorrang fiets met GOW: voorkeur : ongelijkvloers alternatief: 1. VRI 2.middengeleider > 3,50m (voorrang auto) met SW= ongelijkvloers

met ETW: voorrang fiets met WOW: VRI met prioriteit voor de fiets. met GOW: ongelijkvloers alternatief: VRI met prioriteit voor de fiets. met SW = ongelijkvloers

Breedte fietsstrook- of fietspad

intensiteitafhankelijk maar minimaal uitgangspunt fietsstrook > 1,50 m fietspad 1-ri > 2,00 m fietspad 2-ri > 3,50 m

intensiteitsafhankelijk, maar minimaal fietsstrook > 1,75 m fietspad 1-ri > 2,50 m fietspad 2-r > 4,00 m

intensiteitsafhankelijk maar minimaal fietspad 1-ri > 3,00 m fietspad 2-ri > 4,00 m

Herkenbaarheid

geen eis

rood (of rood gelijkend)

rood (of rood gelijkend)

Bewegwijzering

geen eis

gewenst

aanwezig

Verharding

bij voorkeur asfalt

asfalt

asfalt

Bromfiets toegestaan op vrijliggende fietsvoorzieningen

alleen indien omrijfactor te groot



Verlichting

bibeko: ja bubeko: wenselijk

bibeko : ja bubeko: ja

bibeko: ja bubeko: ja

Ontwerpsnelheid (m.h.o. op bochtstralen e.d.)

20 km/u

25 km/u

30 km/u

Afwijken aan de hand van gebiedsgericht wensbeeld?

afwijken mogelijk

afwijken van ontwerpsnelheid en breedte fietspad mogelijk

alleen bij uitzondering

Tabel 5.5 operationele eisen aan een goed fietsnetwerk

54

ETW = erftoegangsweg (30 km); GOW = gebiedsontsluitingsweg (50 km); SW = stroomweg

Een fietsstraat kan worden toegepast als er sprake is van drukke fietsroutes (> 2.000/etm) met een

bibeko = binnen bebouwde kom bubeko = buiten bebouwde kom

beperkte hoeveelheid autoverkeer ( < 2.500 mvt/etm), ondergeschikt aan het aantal fietsers.


Stad met een hart

Structuren

Relatie met nieuwe gebiedsontwikkelingen

Toegankelijkheid voor scootmobiels

Nieuwe gebiedsontwikkelingen (woningbouw, bedrijventerreinen) worden

Het basis- en hoofdnetwerk fiets moet toegankelijk zijn voor scootmobiels. Dit

aangesloten op het hoofdfietsnetwerk en afhankelijk van de ligging aangesloten

houdt in dat ze voldoende breed moeten zijn zodat fietsers en scootmobiels

op het snelfietsnetwerk. Deze gebiedsontwikkelingen worden benut om

elkaar kunnen passeren. Daarom moet het fietspad bij het basisfietsnetwerk

ontbrekende schakels aan het netwerk toe te voegen en de fijnmazigheid van

minimaal 2 meter breed zijn (zie tabel links). Buiten dit netwerk kan de

het fietsnetwerk te vergroten. Bij het ontwikkelen van de verkeersstructuur van

scootmobiel op de weg, het fietspad of het voetpad rijden, naargelang de

nieuwe gebiedsontwikkelingen heeft optimale bereikbaarheid per fiets de eerste

inschatting van de persoon op de scootmobiel.

prioriteit. Voorbeelden van grote toekomstige gebiedsontwikkelingen zijn:

▪▪ spoorwegemplacement; ▪▪ Vathorst-West; ▪▪ Kop van Isselt.

Elektrisch fietsen De verwachting is dat het gebruik van de elektrische fiets de komende jaren gaat toenemen. De actieradius van de fiets neemt daardoor toe, waardoor de fiets op grotere afstanden (7,5 km tot 15 km) kan gaan concurreren met de auto. Dit

Naast snelheid is aantrekkelijkheid van fietsroutes belangrijk

betekent voor het fietsbeleid in elk geval het volgende:

In 2012 heeft Goudappel Coffeng onderzocht welke route fietsers kiezen om

▪▪ Op met name de snelfietsroutes moet met de dimensionering rekening

van Utrecht West naar het Centraal Station te komen. Hieruit bleek dat 80% van de fietsers voor de route langs het water koos, terwijl deze route 10% langer

worden gehouden met hogere snelheden van elektrische fietsen;

▪▪ De mogelijkheden voor (openbare) oplaadpunten voor elektrische fietsen

is dan het fietspad langs een drukke gebiedsontsluitingsweg. Toch denkt meer

worden onderzocht. Initiatieven van derden hiervoor worden waar mogelijk

dan 50% van deze fietsers dat ze de snelste route hebben gekozen. Voor een

gefaciliteerd. Daarbij wordt in eerste instantie gekeken naar de grote

aantrekkelijke fietsverbinding is beleving belangrijker dan snelheid alleen.

publiekstrekkers, zoals de bewaakste stallingen in de binnenstad.

Overige vormgevings- en inrichtingsaspecten met het oog op comfort en veiligheid voor totale netwerk:

▪▪ Vlakke gootovergangen van fietspaden bij kruisingen met andere wegen ▪▪ Minimaliseren van het aantal obstakels (palen, geleiders en verkeersdrempels) op fietspaden. Indien noodzakelijk, dan zorgvuldig vormgegeven.

▪▪ Bij voorrang voor de fiets wordt de rode verharding van het fietspad doorgetrokken over de kruising.


55

5.5 Hoofdstructuren - voetgangers De verplaatsingen voor voetgangers moeten op een veilige en comfortabele manier kunnen plaatsvinden. In het totaal van afgelegde afstanden is de rol van voetgangers beperkt, maar bijna iedere verplaatsing begint of eindigt als voetganger. Voor de zeer korte verplaatsingen is de rol van de voetganger groot. Ondanks dat te voet niet hele grote afstanden door de stad worden afgelegd, is het daarom wel noodzakelijk om een hoofdstructuur van voetpaden te formuleren. Dit zijn over het algemeen de routes van en naar voorzieningen. Deze hoofdstructuren zijn ook opgenomen in het beleidsplan “Voetpaden voor Iedereen”. Hierin is specifiek de aandacht gevestigd op mensen met een lichamelijke beperking. In dit document is een lijst met richtlijnen voor voetpaden opgenomen. Deze richtlijnen zijn gebaseerd op een notitie van het BouwAdvies Toegankelijkheid (BAT) en aangepast aan de Amersfoortse situatie in overleg met het GPPA, de Seniorenraad en de afdeling Beheer. Deze richtlijnen beschrijven detailoplossingen voor bijvoorbeeld bushaltes, voetgangersoversteekplaatsen en overbruggingen van hoogteverschillen. Omdat dit de routes zijn die voor alle voetgangers van belang zijn, worden dezelfde routes ook als hoofdvoetgangersroutes in het VVP opgenomen. In lijn met de toegankelijkheid is de ambitie voor deze looproutes dat er bij onderhoud-

Legenda

Legenda

Uitbreiding stallingscapaciteit

en reconstructieprojecten rekening wordt gehouden met de toegankelijkheid van

Nieuwe fietsenstallingen

de routes voor mensen met een lichamelijke beperking.

Hoofdroutes voetgangers Scholen Winkels en culturele voorzieningen Sportvelden Begraafplaatsen Zorgvoorzieningen

2 km

Hoofdstructuur voetgangers 2030 56


2 km

Stad met een hart

Structuren


57

5.6 Hoofdstructuren - openbaar vervoer De provincie Utrecht is opdrachtgever van het openbaar busvervoer in de regio Utrecht. Tevens heeft zij al enige jaren de taak om te zorgen voor financiering, een goed voorzieningenniveau, programmering en financiering van infrastructuur voor het openbaar vervoer en afstemming met NS. Provincie Gelderland is opdrachtgever voor het busvervoer vanaf de Veluwe en voor de regionale trein tussen Ede/Wageningen en Amersfoort (de Valleilijn). De gemeente Amersfoort heeft zelf beperkte invloed op hoe de lijnen van het openbaar vervoer lopen. Maar door de weginfrastructuur en haltevoorzieningen beschikbaar te stellen, levert de gemeente wel een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van het openbaar vervoer. Trein

Legenda

Amersfoort heeft uitstekende treinverbindingen richting Amsterdam, Schiphol,

Legenda Legenda


Utrecht, Apeldoorn en Zwolle en via de Valeilijn met de regio FoodValley

Kantoren en bedrijve Winkelcentra

(Barneveld en Ede-Wageningen). Station Amersfoort dient als interregionaal


knooppunt met IC(intercity)-status. Ook station Amersfoort Schothorst is een

Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

IC-station. Deze stations worden daarom ontsloten met (regionaal) verbindende

Basisfietsnerwerk

buslijnen. In het schaalniveau daaronder functioneren de sprinterstations



Amersfoort Vathorst en Hoevelaken.

Hoofdroute

Bestemmingsroute o nieuwe verbindingen

2 km

2 km

Vanuit de visie is de wens uitgesproken om het spoor een grotere bijdrage te laten leveren aan de interne en externe bereikbaarheid. Inmiddels is er in

Legenda

samenwerking met de provincie Utrecht, Prorail en de NS onderzoek gedaan


Parkeerzone A

dit onderzoek zijn dat het realiseren van nieuwe stations binnen de huidige

Lokaal verbindend

Parkeerzone B

beleidstermijnen (tot 2030) niet realistisch lijkt. Ook daarna is een nieuwe

Lokaal ontsluitend

Park & Ride

Park & Ride

Park & Bike & Ride

naar de mogelijkheden voor nieuwe stations. De belangrijkste conclusies van

afweging alleen aan de orde, als er sprake is van hele nieuwe ontwikkelingen op verschillende maatschappelijke beleidsterreinen. We willen direct actief

Park & Bike & Ride

betrokken zijn bij nieuwe ontwikkelingen op dit gebied, ook wanneer Prorail spooraanpassingen wil realiseren binnen de gemeente. Voor de bestaande stations is geconstateerd dat erg sterk functioneren. Bovendien zijn hier 58

Legenda

2 km

2 km

Hoofdstructuur openbaar vervoer 2030



Legenda

Nieuwe busverbind

Stad met een hart

Structuren

mogelijkheden om de bestaande knooppunten verder te versterken. Daarbij

Bus

geldt dat het knooppunt ook een belangrijk plek inneemt in het stedelijke

Voor de bus willen we de kwaliteit van de haltes verbeteren. We richten ons op

netwerk. Inzet vanuit de gemeente is dat de doorgangen van de stations voor

de verbetering voor minder validen met gelijkvloerse instappen, en op betere

fietsers en voetgangers openbaar toegankelijk blijven, ook bij plaatsing van

voorzieningen in de vorm van fietsenstallingen.

Chipkaartpoortjes te plaatsen. Voor station Amersfoort is het verbeteren van

Het busnetwerk in Amersfoort is opgedeeld in 3 niveau’s. Deze zijn afgeleid van:

de loop- en fietsroute naar de binnenstad van belang, net als het verbeteren

▪▪ regionaal verbindend: snelle busroutes naar Soest, Bunschoten-Spakenburg,

van de voorzieningen op het station zelf. Hierbij willen we specifiek aandacht voor de wachttijdbeleving. Ook voor de andere stations is wachttijdbeleving een aandachtspunt. Voor station Schothorst is het kansrijk om in te zetten op een betere bereikbaarheid en verbinding van station Schothorst met de wijk Liendert en Rustenburg. Hiervoor is inzet op de publieke ruimte van de Hoef nodig. Voor station Vathorst is het kansrijk de ketenfunctionaliteit van het station

Leusden en de Uithof (Utrecht). Deze lijnen zijn conform het wensbeeld R-Net van de OV-bureau Randstad.

▪▪ stedelijk verbindend: snelle busroutes die de wijken van Amersfoort verbinden met het centrum.

▪▪ lokaal ontsluitend: langzamere busroutes die vaak stoppen om zoveel mogelijk haltes, en dus in- en uitstappers te bedienen.

te verbeteren. Dit kan door een P+R voorziening voor dit station te vergroten die gericht is op autoreizigers vanaf de A28. Ook wordt onderzocht of de bussen

Een samenhangend vervoersnetwerk

vanuit de Veluwe op dit station kunnen stoppen om eerder een overstap naar de

Een randvoorwaarde van een aantrekkelijk OV-systeem is de prestatie als één

trein mogelijk te maken. De maatregelen bij Vathorst worden opgepakt in het

systeem, met goede overstappen en een gebalanceerde lijnvoering. De reiziger

kader van VERDER.

mag niet worden geconfronteerd met grenzen van concessies. Daarom hebben vervoersbedrijven en regionale overheden op initiatief van ROVER het manifest

Taxi’s

Samen op Reis aangeboden. Amersfoort sluit zich hierbij aan en probeert

Taxi’s vormen een visitekaartje van onze stad, met name voor de reizigers die per

bijvoorbeeld overstappunten aantrekkelijk in te richten voor de reiziger.

trein in Amersfoort aankomen. We vinden het belangrijk dat er kwaliteit wordt geboden, dat klanten vrij een taxi uit de wachtrij kunnen kiezen en dat korte ritten niet worden geweigerd. Momenteel kunnen wij (volgens de wet) geen plaatsen aanwijzen waarop alleen leden van een TTO (toegestane taxiorganisatie) mogen staan. Er wordt landelijk in 7 gemeenten geëxperimenteerd met deze TTO’s op bijvoorbeeld stations. We wachten de pilot met de zeven gemeenten met belangstelling af. Station Amersfoort vinden we een goede plek om met een TTO aan de slag te gaan. Op die manier borgen we de kwaliteit op deze entree van de stad. Ook in andere delen van de stad (bijvoorbeeld rond de standplaats van ’t Havik) sluiten we de aanpak via TTO’s niet uit. Eventuele invoering van TTO’s zal in afstemming met de lokale taxiondernemers plaatsvinden.

Kenmerken


Stedelijk verbindend

Lokaal ontsluitend

Operationele Snelheid

40 km/u

30 km/u

25 km/u

Voorrang

ja

ja

rechts gaat voor

Maximum snelheid van ten minste

50 km/u

50 km/u, bij uitzondering 30km/u

30 km/u

Verharding

Asfalt

Asfalt

Bij voorkeur asfalt, bij uitzondering klinkers

Tabel 5.6 Minimumeisen per busverbinding. Vanuit de gebiedskenmerken kan gemotiveerd worden afgeweken van deze eisen. De operationele snelheid is exclusief halteertijd. Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

59

5.7 Hoofdstructuren - parkeren & stallen Parkeren Het doel van (auto)parkeerbeleid is het reguleren in een gebied van de beschikbare parkeerplaatsen over alle parkeerders, op een zodanige efficiënte manier dat de bereikbaarheid van de stad gewaarborgd blijft en dit niet ten koste gaat van de leefbaarheid. ‘Parkeren’ als item kent dan ook een spanningsveld tussen bereikbaarheid en ingrijpen in vrijheden/betalen voor parkeren. Zou er geen betaald of vergunningparkeren zijn, dan leidt dat tot veel vrijheden en komt de leefbaarheid onder grote druk te staan. Parkeerbeleid is onder te verdelen in een parkeersituatie overdag en een situatie ’s avonds/’s nachts: overdag heeft met name de binnenstad te maken met werkers, consumenten en bewoners. De

Legenda

Legenda Legenda


Legenda


Autosnelweg

Winkelcentra

Gebiedsontsluiting buiten bebouwde k

Hoofdroute

Gebiedsontsluiting binnen bebouwde

woonwijken zijn op dat moment wat betreft het parkeren relatief rustig. Vandaar


dan ook dat het huidige Amersfoortse parkeerbeleid met name het overdagse

Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

parkeren van die verschillende doelgroepen in en rondom de binnenstad regelt.

Basisfietsnerwerk

De woonwijken hebben daarentegen ’s avonds en ’s nachts te kampen met



toenemende aantallen auto’s van de bewoners zelf. Het gemiddelde autobezit


2 km

in Amersfoort is circa 1,0 auto per huishouden, met uitschieters in Vathorst naar

Wijkontsluitingswe

Wijkontsluitingswe sterke verblijfsfunc Erftoegangsweg

2 km

2 km

1,50 auto per huishouden. De landelijke verwachting is dat het autobezit in de komende decennia nog zal stijgen. Het is ook denkbaar dat het autobezit juist daalt vanwege het lagere autobezit onder jongeren (zie ook pagina 14). We zullen

Legenda

Legenda


Parkeerzone A

Auto

met bewoners op zoek naar oplossing voor hun wijk wanneer zij problemen met

Lokaal verbindend

Parkeerzone B

OV

parkeren ervaren. Zie hiervoor ook paragraaf 3.3.

Lokaal ontsluitend

Park & Ride

Fiets

Park & Ride

Park & Bike & Ride

dus flexibel moeten zijn in het beleid rondom parkeren. We willen graag samen

In 2013 zullen wij de parkeernormen herzien, naar aanleiding van de herziening van de CROW-kencijfers in 2012. Het uitgangspunt is het blijven bieden van maatwerk voor (combinaties van) voorzieningen en meervoudig gebruik van parkeerplaatsen, gericht op het voorkomen van parkeeroverlast door nieuwe ontwikkelingen. 60

Legenda


2 km

2 km

Hoofdstructuur parkeren & stallen 2030



Legenda Nieuwe busverbindingen

Legenda Nieuwe weg

Stad met een hart

Structuren

Parkeerbeleid in en rondom de binnenstad (overdag)

Voor het grootste deel voldoet het huidige parkeerbeleid nog. We stellen de

In 2005 is het Parkeerbeleidsplan Amersfoort (‘Kiezen of Delen?’) in werking

hierna volgende wijzigingen voor:

getreden. Eén van de ambities is om met het plan ‘een bijdrage te leveren aan

1. We willen een drempel instellen bij het aanvragen van vergunningparkeren

een bereikbare, veilige en economisch vitale stad met een positief imago, waar

in een buurt. Het uitvoeren van parkeeronderzoeken kost tijd en geld en

het goed verblijven is’. Deze ambitie is in dit VVP onveranderd. Belangrijke keuzes

het is belangrijk dat er voldoende draagvlak in een buurt is voor eventuele

die gemaakt zijn, zijn:

maatregelen. We stellen voor om een aantal van ten minste 50 bewoners van

▪▪ De reguleringsgebieden worden pas uitgebreid als voldaan wordt aan een

afzonderlijke adressen uit een mogelijk aan te wijzen vergunninggebied te

objectief meetbaar uitbreidingscriterium en als er geen andere oplossing voor het parkeerprobleem is.

▪▪ Plaatsing van parkeerautomaten buiten de binnenstad alleen daar waar een concentratie is van maatschappelijke en economische functies (geen kantoren).

▪▪ Bij het verdelen van parkeerplaatsen wordt prioriteit gegeven aan de eerste

hanteren, dat vraagt om het starten van de aanpak (parkeerdrukonderzoeken en eventueel draagvlakonderzoeken). 2. De B-vergunninggebieden (de schil om de binnenstad) hebben overdag veel onbenutte parkeerruimte, omdat veel bewoners er dan niet zijn. Omdat die parkeerplaatsen zijn voorbehouden aan bewoners, leidt dat tot

auto van bewoners, daarna aan hun bezoek, ondernemers, bezoekers

een inefficiënte parkeersituatie. We willen inzetten op het beter kunnen

voorzieningen en tweede bewonersauto’s.

benutten van de vrije parkeerruimte in de vergunningzones, zonder dat dat

▪▪ Stadsrandparkeren zetten we in als dat aansluit bij de wensen van gebruikers en als de vraag ernaar het opzetten van zo’n systeem rechtvaardigt.

(opnieuw) leidt tot parkeeroverlast voor de bewoners. We willen onderzoeken of via parkeerregulering (bijvoorbeeld met gewijzigde werkingstijden van de vergunningzones) het parkeren van bezoek voor bewoners eenvoudiger gemaakt kan worden en een meer optimale parkeersituatie is te bereiken.”


61

Parkeerbeleid in woongebieden

Nieuwe en toekomstige ontwikkelingen

In januari 2011 heeft de gemeenteraad via een peiling gesproken over het

Het parkeren van de auto bij bestemmingen wordt steeds eenvoudiger. Nieuwe

parkeerbeleid in woonwijken. Bij het onderzoeken van oplossingen voor de

technieken zoals applicaties voor de smartphone en navigatiesystemen maken

parkeerdruk gaan we uit van een totaalaanpak waarvan beïnvloeden, benutten,

het makkelijker om vooraf een parkeerplaats te kiezen, te reserveren en achteraf

reguleren en bouwen onderdeel kunnen uitmaken. Bewoners zullen eerst zelf

te betalen. In 2011 is in Amersfoort het gsm-parkeren ingevoerd, en ook de

een parkeerprobleem moeten melden. De gemeente gaat daarna met bewoners

landelijke ‘parkeermarkt’ biedt steeds meer gemak aan.

de totaalaanpak doorlopen. De gemeenteraad is de uiteindelijke beslisser voor

Wij faciliteren waar mogelijk die nieuwe ontwikkelingen. Op den duur zullen wij

voorstellen voor invoering van parkeerregulering.

daarom de doelmatigheid van ons Parkeer-Route-Informatie-Systeem moeten onderzoeken. Als ook het betalen voor parkeren grotendeels op andere wijze

Park & Bike

geregeld gaat worden, geldt datzelfde ook voor de parkeerautomaten.

Voor de toekomst zien wij locaties langs de rand van de stad voor Park & Bike in

Het stimuleren van elektrische voertuigen doen wij door het aanbieden van

combinatie met OV als kansrijk.

oplaadplaatsen, waarvoor de energiemaatschappijen de zuilen plaatsen. In 2011

Met de toenemende verkeersdruk die we verwachten op de binnenstad komt

zijn negen locaties ingericht, en dat aantal groeit snel.

er een moment waarop de garagecapaciteit in de binnenstad te beperkt wordt; we willen bezoekers van/werknemers in de binnenstad dan verleiden op de P+B-locaties hun auto te parkeren en verder te gaan met de (elektrische) fiets of het OV. Een dergelijk systeem is echter alleen haalbaar als er gestuurd kan worden met aangepaste parkeertarieven in de binnenstad. Ook een autoluwe(re) binnenstad draagt door beperking van de parkeercapaciteit bij aan de haalbaarheid van P+B. De locaties van de Park&Ride&Bike locaties staan nog niet vast. Als vervolg op dit verkeer en vervoerplan willen we samen met andere partijen (onder andere de provincie Utrecht, ROVER, Rijskwaterstaat en lokale belanghebbenden zoals het Meander Medisch Centrum) de locaties verder uitdiepen.

62


Stad met een hart

Structuren

Fietsparkeren

Eisen aan fietsparkeervoorzieningen

Het veilig, comfortabel en laagdrempelig kunnen stallen van de fiets is van

▪▪ De parkeereisen voor het stallen van fietsen in het Bouwbesluit komen in

belang om het gebruik van de fiets aantrekkelijk te houden. Dit geldt zowel

de toekomst te vervallen. Voor die tijd wordt een Nota Fietsparkeernormen

voor de vertrek- als aankomstlocatie. Bij de vertreklocatie gaat het veelal om de

Amersfoort opgesteld, waarmee via de bestemmingsplannen eisen

woning, maar dat kan ook het station zijn, wanneer de fiets als natransport wordt

kunnen worden gesteld aan de aantallen fietsparkeerplaatsen bij nieuwe

gebruikt. In het gebiedsgerichte beleid voor de binnenstad stellen we de fiets en

ontwikkelingen, vergelijkbaar met de Nota Parkeernormen Amersfoort 2009

voetganger centraal. Prioriteit heeft het bieden van goede stallingvoorzieningen in de binnenstad en bij de stations. Fietsers moeten hun fiets goed en veilig

voor auto’s.

▪▪ Waar het mogelijk is om aan derden eisen te stellen aan het type fietsklem,

kunnen parkeren tijdens hun bezoek aan de stations en de binnenstad. Tot

wordt het Fietsparkeur voorgeschreven. Door de gemeente zelf te plaatsen

2020 worden in totaal meer dan 3000 fietsparkeerplaatsen toegevoegd. Dit

klemmen voldoen aan de eisen van het Fietsparkeur.

is onderdeel van het VERDER pakket. Een samenvatting van deze projecten is te vinden in bijlage 5. Deze stallingen worden gerealiseerd in het centrum en op de OV-knooppunten station Amersfoort, station Schothorst en station Vathorst. Voor verdere uitbreiding hierna zijn waarschijnlijk forse investeringen noodzakelijk vanwege de beperkte fysieke ruimte. Een beperkte verhoging van de autoparkeertarieven vinden wij voor dat doel acceptabel. Bij het aanbieden en vormgeven van fietsparkeervoorzieningen wordt ingespeeld op de verschillende doelgroepen: “de fietser” bestaat niet, “de fietsenstalling” dus ook niet. Belangrijk is dat de verschillende doelgroepen bekend zijn met de stallingsmogelijkheden en service die geboden wordt. Door informatie op maat te geven, willen we de bekendheid van de stallingen vergroten.


63


6

Kantoren en bedrijve Winkelcentra Hoofdroute

Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

Basisfietsnerwerk

Hoofdroute over nieuwe verbindinge



Bestemmingsroute o nieuwe verbindinge

2 km

Gebiedsgerichte uitwerking van mobiliteitsbeleid

2 km

Legenda

Legenda

maakt toekomstgericht maatwerk mogelijk. Daarmee behoudt


Parkeerzone A

de stad kwaliteit om te bezoeken en te bewonen.

Lokaal verbindend

Parkeerzone B

Lokaal ontsluitend

Park & Ride

We kiezen voor een gebiedsgerichte uitwerking omdat er belangrijke verschillen

Park & Ride

Park & Bike & Ride

zijn tussen de gebieden. Zo zijn de oudere wijken sterk gericht op het

Park & Bike & Ride

centrumgebied en is de ruimte voor verkeer en parkeren beperkt. De nieuwere

2 km

2 km

stad is meer een autonoom gebied en kent sterkere externe relaties. Door beleid te ontwikkelen op de verschillende gebieden wordt recht gedaan aan de specifieke behoeften van inwoners en bedrijven in het gebied.

Legenda


We maken onderscheid naar:

Randstadspoor

▪▪ centrumgebied ▪▪ oudere stad ▪▪ nieuwere stad ▪▪ bedrijventerreinen ▪▪ groen- en recreatiegebieden

Hoogfrequente busverbindingen Snelfietsroutes

Vathorst als region OV-knoop

Stations Park & Ride & Bike 2 km

4 km

Legenda

overzichtelijk te houden. Uiteraard zitten er binnen de gebieden ook nog

Legenda

verschillende nuances.

Oudere stad

Snelfietsnetwer

Nieuwe busverb

Nieuwere stad

ambities en het beleid.

Bedrijventerreinen Legenda Groen- en recreatiegebieden A-Gebied B-Gebied C-Gebied

2 km

Gebiedstyperingen

Aanpak Ringwe

Herinrichting sta Nieuw snelfietsn (tracé nader te b

Centrum

De hierna volgende pagina’s geven per gebied een typering, de hoofdkeuzes, de


Aanleg busstrook

IC-Halte

De indeling is weergegeven in de figuur hiernaast en is globaal om het

64

Nieuwe busverbin

D-Gebied E-Gebied 2 km

Aanpassing kru

Verbeteren verb voetvangers Verbeteren verb voetvanger en f Park & Ride

Park & Ride & B 2 km

Stad met een hart



65

6.1 Centrumgebied

Ruimtelijke kwaliteit De openbare ruimte is gevuld met gebouwen, groen, wegen en pleinen. Naast de afzonderlijke kwaliteit van die onderdelen en het gebruik ervan, is een goede samenhang belangrijk voor de leefbaarheid en beleving van de ruimte. Er zal daarom meer oog moeten zijn voor inpassing van verkeerselementen als borden, markeringen en bestratingen om bijvoorbeeld bij de binnenstadentrees meer

Gebiedskenmerken

▪▪ gedurende de hele dag hoge dynamiek; ▪▪ oude binnenstad domein voor voetgangers en fietsers; ▪▪ veel verschillende functies in beperkte oppervlakte; ▪▪ stallen van auto’s in garages en op eigen terrein, weinig op maaiveld in openbare ruimte;

▪▪ smalle straten, met beperkte toegankelijkheid voor grotere voertuigen en menging van verkeer;

rust en kwaliteit van die ruimte te bieden.

▪▪ gescheiden systemen op hoofdroutes; ▪▪ veel infrastructuur, dat het gebied in kleine buurtjes verdeelt;

Ook de aantrekkelijkheid van de historische binnenstad kan worden vergroot

diverse soorten gebruikers voor wonen, werken, recreëren en bevoorraden.

door de geparkeerde auto op diverse markante locaties uit het straatbeeld te verwijderen. Daarvoor zal dan wel een redelijk alternatief voor bewoners moeten

Hoofdkeuzes

komen. In de collegeperiode tot 2014 zullen wij daarvoor echter geen initiatieven

1. OV en fiets stimuleren

doen.

2. auto over logische routes leiden; 3. minimaliseren van doorgaand verkeer door de stad en faciliteren; bestemmingsverkeer; 4. inzetten op P+R en P+B voor bezoekers met een lange verblijfsduur*. 5. Verbeteren verblijfskwaliteit voor bezoekers en inwoners.

Gebiedsgericht beleid

▪▪ fietsparkeren verbeteren ▪▪ het centrum kent een dynamiek waarbij fiets en voetganger het beste passen, de auto dient hier rekening mee te houden; Intern netwerk

Doorgaand netwerk 66


▪▪ Verminderen barrières fiets en voetganger; ▪▪ aangepast OV (bijvoorbeeld ringlijn in binnenstad); ▪▪ voldoende afwikkelingscapaciteit op routes in de binnenstad; ▪▪ verkeerscirculatie binnenstad; ▪▪ autoluwe binnenstad voor vracht en goederen; ▪▪ tariefdifferentiaties parkeren; * P+R=Park&Ride, auto parkeren en ▪▪ betere parkeerbenutting; overstap naar openbaar vervoer ▪▪ vormgeving entrees. * P+B=Park&Bike, auto parkeren en overstap naar de (leen)fiets

Stad met een hart


Beleidsinzet na 2020 Voor elke vervoerwijze is per schaalniveau van de rit vastgesteld of deze gestimuleerd wordt met beleidsinzet of niet.

P+R

Wens voor extra stimulatie/hoger aandeel in de

vervoerwijzekeuze dus extra beleidsinzet

Vervoermiddel is mogelijk, maar geen extra beleidsinzet

Niet van toepassing

Beleidsinzet centrum Voor verplaatsingen binnen het centrum is de fiets (of te voet) de beleidsinzet. Voor verplaatsingen binnen Amersfoort is de fiets en het openbaar vervoer (met name voor verplaatsingen langer dan 5 km) de inzet. Een goede bereikbaarheid per auto voor de regionale autobezoeker is inzet van het beleid. Daarbij wordt de bezoeker die meerdere uren in het centrum wil verblijven

Binnen de wijk

Binnen Amersfoort

Regionaal en nationaal

gestimuleerd om de auto op grotere afstand te parkeren (Park&Ride).


67

6.2 Oudere stad

Gebiedskenmerken

Hoofdkeuzes (Leefbaar & bereikbaar)

▪▪ kleiner raster van hoofdwegen, kleinere verblijfsgebieden; ▪▪ rechtstreekse autoverbindingen naar binnenstad; ▪▪ menging van verkeersstromen; ▪▪ parkeren veelal langs straten, weinig op terreinen; ▪▪ straten in profilering vaak niet ingericht op de huidige vraag naar

1. geen doorgaand autoverkeer op buurtniveau

parkeerplaatsen (’s avonds en ’s nachts hoge parkeerdruk);

▪▪ voornamelijk wonen, gemengde functies langs hoofdwegen.

2. fiets stimuleren, verplaatsingen tot 15 km 3. inzet op OV voor de externe verplaatsingen 4. beperken auto’s op straat (openbare ruimte) Gebiedsgericht beleid

▪▪ het benoemen van de buurten wijkontsluitingswegen (wegcategorisering);

▪▪ beperken gebiedsvreemd autoverkeer; ▪▪ comfortabele en snelle fietsroutes; ▪▪ goede overstapvoorzieningen (fiets) knopen (trein, bus, P+R en P+B)*; ▪▪ stimuleren deelauto’s; ▪▪ stimuleren meervoudig gebruik parkeerplaatsen; ▪▪ autoparkeren op afstand of in gebouwde voorzieningen; ▪▪ aanpak parkeeroverlast bewoners; ▪▪ bewuste keuze vervoermiddel. Intern netwerk

* P+R=Park&Ride, auto parkeren en overstap naar openbaar vervoer Doorgaand netwerk 68


* P+B=Park&Bike, auto parkeren en overstap naar de (leen)fiets

Stad met een hart


Beleidsinzet na 2020 Voor elke vervoerwijze is per schaalniveau van de rit vastgesteld of deze gestimuleerd wordt door middel van beleidsinzet of niet.

P+R




Niet van toepassing

Beleidsinzet oudere stad Om binnen Amersfoort te reizen faciliteren we in de oudere stad de fiets en de voetganger. Met de fiets kan snel naar de binnenstad en het station worden gereisd. Voor verplaatsingen buiten Amersfoort worden zowel de auto, de trein en bus als de fiets gefaciliteerd.

Binnen de wijk

Binnen Amersfoort

Regionaal en nationaal Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

69

6.3 Nieuwere stad

Gebiedskenmerken

Hoofdkeuzes (leefbaar en bereikbaar)

▪▪ sterk extern gericht; ▪▪ hoog autobezit; ▪▪ strikte scheiding van woon- en verkeersgebieden; ▪▪ rondwegen om wijken heen met indirecte routes; ▪▪ scheiding van verkeersstromen; ▪▪ parkeren op terreinen; ▪▪ specifieke woongebieden en geconcentreerde buurtvoorzieningen; ▪▪ grotere afstand tot het centrumgebied.

1. geen doorgaand autoverkeer op buurtniveau 2. fiets stimuleren, verplaatsingen tot 15 km 3. inzet op OV voor de externe verplaatsingen 4. beperken auto’s op straat (openbare ruimte) Gebiedsgericht beleid

▪▪ het benoemen van de buurten wijkontsluitingswegen; (wegcategorisering)

▪▪ beperken gebiedsvreemd autoverkeer; ▪▪ comfortabele en snelle fietsroutes; ▪▪ goede overstapvoorzieningen (fiets) knopen (trein, bus, P+R en P+B); ▪▪ aanpak parkeeroverlast bewoners; ▪▪ bewuste keuze vervoermiddel.

Intern netwerk

* P+R=Park&Ride, auto parkeren en overstap naar openbaar vervoer Doorgaand netwerk 70



Stad met een hart



P+R




Niet van toepassing

Beleidsinzet nieuwere stad In de nieuwere stad wordt autoverkeer geaccommodeerd op enkele hoofdroutes. Op buurten woonstraatniveau staat de verkeersleefbaarheid voorop: geen doorgaand autoverkeer en zo veel mogelijk geconcentreerd parkeren. Het gebruik van de fiets wordt gestimuleerd door goede routes naar buurten wijkvoorzieningen. Voor externe

Binnen de wijk

Binnen Amersfoort


verplaatsingen wordt getracht het gebruik van openbaar vervoer te stimuleren.


71

6.4 Bedrijventerreinen

Gebiedskenmerken

Hoofdkeuzes (leefbaar en bereikbaar)

▪▪ externe bereikbaarheid van economisch belang; ▪▪ domein van de auto; ▪▪ bij stationslocaties ook goede openbaar-vervoervoorzieningen; ▪▪ goede lokale bereikbaarheid per fiets; ▪▪ goederenvervoer stelt aanvullende eisen; ▪▪ diversiteit in gebieden vraagt soms om aanvullende eisen en wensen.

1. geen doorgaand autoverkeer op buurtniveau 2. fiets stimuleren, verplaatsingen tot 15 km 3. inzet op OV voor de externe verplaatsingen 4. beperken auto’s op straat (openbare ruimte) Gebiedsgericht beleid

▪▪ het benoemen van de buurten wijkontsluitingswegen (wegcategorisering);

▪▪ stimuleren van meervoudig gebruik van parkeerplaatsen; ▪▪ comfortabele en snelle fietsroutes; ▪▪ veiligheid fietsroutes verbeteren.

Intern netwerk

Doorgaand netwerk 72


Stad met een hart



P+R




Niet van toepassing

Beleidsinzet bedrijventerreinen Op bedrijventerreinen is de infrastructuur primair dienstbaar voor de bereikbaarheid. Doorgaand autoverkeer moet worden vermeden, de parkeerbehoefte moet zo veel mogelijk op eigen terrein worden opgevangen. De bereikbaarheid per fiets en de veiligheid van fietsen op het bedrijventerrein zijn belangrijk. Bij grote bedrijventerreinen is de bereikbaarheid per

Binnen de wijk

Binnen Amersfoort


openbaar vervoer een aandachtspunt.


73

6.5 Groen- en recreatiegebieden

Gebiedskenmerken

Hoofdkeuzes (verblijfskwaliteit centraal)

▪▪ externe bereikbaarheid per fiets en per auto; ▪▪ intern domein van fiets en voetganger; ▪▪ opvang auto aan de randen; ▪▪ snelle routes naar gebied toe, binnen gebied beleving centraal; ▪▪ bereikbaarheid soms beperken om verblijfskwaliteit te waarborgen.

1. domein van fiets en voetganger 2. fiets stimuleren 3. verblijfskwaliteit boven bereikbaarheid Gebiedsgericht beleid

▪▪ beperken gebiedsvreemd autoverkeer; ▪▪ parkeren aan de randen; ▪▪ P+B-voorzieningen*; ▪▪ faciliteren fietsvoorzieningen; ▪▪ verminderen barrières fiets; ▪▪ comfortabele fietsroutes; ▪▪ beperken geluidsoverlast.

Intern netwerk

Extern netwerk 74



Stad met een hart



P+R




Niet van toepassing

Beleidsinzet groen- en recreatiegebieden Bij groen- en recreatiegebieden wordt aan de randen geparkeerd. Langzaam-verkeersroutes ontsluiten de terreinen. De verblijfskwaliteit binnen de gebieden staat voorop, onder andere. door het beperken van geluidsbelasting.

Binnen de wijk

Binnen Amersfoort

Regionaal en nationaal Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

75

6.6 Gebiedsgericht autoparkeren

Parkeren is in alle delen van de stad nodig. De omvang en het beheerregime

Vanuit het parkeerbeleid is er geen aanleiding om grote veranderingen door

ervan verschillen echter per stadsdeel. Beleidsmatig is echter het uitgangspunt:

te voeren (zie ‘Parkeerbeleid in en rondom de binnenstad’). Een besluit om

het zo efficiënt mogelijk benutten van beschikbare parkeerruimte, voor alle

het centrum autoluw te maken, zou wel directe consequenties hebben voor

stadsdelen gelijk om niet-noodzakelijke omvorming van (kostbare) stedelijke

het parkeerbeleid. Hoe ga je dan immers om met de huidige (auto’s van)

ruimte te voorkomen.

vergunninghouders, waar compenseer je de parkeerplaatsen, zetten we in op alternatieve vervoerwijzen, welk prijsbeleid hanteren we etc.

Centrum

In de collegeperiode tot 2014 doen wij hier geen voorstellen voor.

Het parkeren in het centrum kenmerkt zich door een beperkt aanbod aan parkeerplaatsen op straat, en een groot aanbod in bestaande en in ontwikkeling

Op het moment dat een tekort aan parkeerplaatsen kan ontstaan, moeten

zijnde garages. De parkeerplaatsen op straat zijn met name bedoeld voor

we actief zoeken naar betere benutting van bestaande parkeergelegenheden

vergunningparkeerders, en op diverse plaatsen kan tegen betaling geparkeerd

van bijvoorbeeld kantoren. Ook het actief inzetten op P+R of P+B aan de rand

worden bij diverse functies. De laatste jaren is er een teruglopende hoeveelheid

van stad kan dan bijdragen aan minder verkeer de stad in en het spreiden van

parkeerders in het centrum, waarschijnlijk als gevolg van toenemende

langparkeerders over de stad.

internetverkopen en mogelijk ook de verslechterde economische situatie. Voorlopig zijn er voldoende parkeerplaatsen in het centrum, zij het dat dat

Dagelijkse boodschappen kunnen goed door de week meermalen met de fiets

voornamelijk parkeerplaatsen met betaalregime zijn. Voor een efficiënt

gedaan worden. Voor de winkels in de binnenstad echter is ook de bezoeker die

gebruik van bestaande parkeerruimten is het te zijner tijd denkbaar dat ook

met de auto komt van belang.

parkeerruimten bij kantoren op vrijwillige basis opengesteld kunnen worden buiten kantooruren.

76


Stad met een hart


Oude stad en nieuwere stad

Bedrijventerreinen

Voor de oude en nieuwere stad geldt dat we parkeeroverlast van het

Op bedrijventerreinen geldt vaak dat parkeren op de openbare weg niet is

toenemende autobezit willen bespreken met de bewoners en met hen

toegestaan, en dat ieder bedrijf zijn eigen parkeervraagstuk op eigen terrein

samen willen zoeken naar oplossingen. Uitgangspunt is wel dat zij zelf de

moet oplossen. Dat leidt niet altijd tot een efficiënte parkeersituatie, omdat

parkeeroverlast ervaren en met de gemeente willen oppakken als op te lossen

er weinig of geen mogelijkheden zijn om elkaars parkeerterrein te gebruiken.

probleem. Die aanpak is genoemd onder ‘Parkeren in Woongebieden’.

Wij willen de mogelijkheid bieden aan bedrijven om gezamenlijk het parkeren op een gemeenschappelijk terrein op te lossen. We bieden deze mogelijkheid

In deze gebieden zien wij ook veel kansen voor gedeeld autogebruik. Op diverse

aan bedrijven die actief zijn op het gebied van slim werken, slim reizen. Op die

locaties over de stad kennen we de Greenwheelsauto’s al, maar hierin lijkt veel

manier kan met meervoudig gebruik van parkeerplaatsen efficiënter worden

meer potentie te zitten: jongeren hechten meer aan het kunnen gebruiken van

geparkeerd. Uitgangspunt blijft wel dat de openbare weg daarvoor niet bedoeld

een auto dan er per se een te moeten bezitten. Daarnaast wordt vanuit VERDER

is.

ook regionaal ingestoken op een forse stimulans van het autodelen. In de praktijk blijkt dat iedere deelauto leidt tot twee minder eigen auto’s, en dat dus

Groen- en recreatiegebieden

juist ook op locaties met een hoge parkeerdruk een deelauto parkeeroverlast kan

Parkeren voor groen- en recreatiegebieden vindt langs de randen van het

tegengaan. Wij zullen dus positief reageren op aanvragen van deelautobedrijven

gebied plaats; kenmerk is immers de rust en de ‘groene beleving’. Zowel voor

én van particulieren voor gereserveerde parkeerplaatsen, conform de

fietsparkeren als autoparkeren zijn daarom op de ingangen van de gebieden

beleidsregel die wij daarvoor hebben.

parkeerplaatsen met oplaadvoorzieningen voor elektrisch rijden nodig. Waar dat zinvol is kan een Park&Ride-voorziening worden aangelegd, waar na het parkeren van de auto een fiets kan worden gehuurd om het recreatiegebied in te gaan.


77

7 Projecten Om tot de gewenste hoofdstructuren te komen, zijn aanpassingen aan het vervoernetwerk van Amersfoort nodig. Deze missende schakels zijn als projecten opgenomen in dit

Uiteraard worden acties opgestart om een deel van de ambities uit dit VVP te concretiseren. Dat zijn ook projecten die niet zozeer om grote infrastructurele investeringen vragen, maar veel meer aansluiten bij de nieuwe rol van de

hoofdstuk. Deze projecten dragen bij aan de doelstellingen die

overheid: het bij elkaar brengen van partijen om gezamenlijk te komen tot

aan het begin van dit VVP zijn geformuleerd. Deze doelstellingen

(interne uren) en inspanningen, maar kan zeker effectief zijn.

zijn opgenomen in hoofdstuk 3.

nieuwe initiatieven en het faciliteren van die initiatieven. Dit kost vooral tijd

Financieel hebben we voor dit beleidsplan minder mogelijkheden om te sturen. Voor het realiseren van de doelstellingen zijn we afhankelijk van de mogelijkheden en kansen die zich voordoen. Daarnaast kan de financiële situatie

7.1 Financiën

in de toekomst verbeteren, waardoor we zelf beter kunnen sturen op onze

Er zijn momenteel geen middelen beschikbaar voor de uitvoering van het

ten opzichte van onze doelstellingen en eventuele bijstelling daarvan.

verkeer- en vervoerbeleid anders dan belegd is de huidige taken en budgetten voor verkeer en vervoer. De doelstellingen zijn dus vooral ambities, waarvoor

doelstellingen. Monitoring moet op dat gebied inzicht geven in de ontwikkeling

7.2 Nieuwe Projecten

geldt dat we ze binnen de reeds beschikbare middelen proberen te realiseren. Voor dit VVP zijn er ook nieuwe projecten. Deze zijn opgenomen in de op de De belangrijkste bronnen zijn RSV, VERDER en beter benutten. Deze programma’s

volgende pagina weergeven Projectenkaart tot 2030. Deze projectenlijst maakt

bevatten meerdere projecten op het gebied van verkeer en vervoer. Deze

duidelijk hoe we onze mobiliteitsambities op termijn verder gestalte kunnen

projecten dragen bij aan de doelstellingen van het programma. Voor met name

geven. Er ontstaat immers een goed beeld van waar de mogelijkheden liggen

de VERDER-maatregelen geldt dat deze zich nog in de uitwerkingsfase bevinden.

om de stedelijke en regionale bereikbaarheid te verbeteren. Daarnaast zorgt dit

Hierdoor is het mogelijk de invulling van het project zoveel mogelijk in lijn

ervoor dat nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen die mogelijk strijdig zijn met deze

te brengen met de doelstellingen uit het Verkeer- en Vervoerplan. Ook door

gewenste verkeersprojecten, op de juiste manier kunnen worden afgewogen. Ten

combinaties te maken met plannen en projecten vanuit andere disciplines dan

slotte kan bij plannen en ontwikkelingen die op initiatief van derden (Provincie,

Verkeer kunnen we stapjes zetten om onze doelstellingen te realiseren. Daarbij

Rijk, projectontwikkelaars en bewoners) worden opgepakt, worden ‘aangehaakt’

hebben we wel het besef dat ook binnen die combinatie de budgetten beperkt

en/of beter worden ingespeeld op mogelijkheden die in combinatie met die

zijn. Door keuzes daarin scherp neer te zetten kan op dat gebied in ieder geval

initiatieven ontstaan.

een bewuste keuze worden gemaakt. 78



Stad met een hart


Autosne

Winkelcentra

Gebieds buiten b

Hoofdroute

Gebieds binnen b

Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

Basisfietsnerwerk


Projecten


Herinrichtingsprojecten

a.

Verbeteren oversteekbaarheid van de Stadsring door het aantrekkelijker

Legenda

Verbeteren voetgangersroute station Amersfoort – Centrum

c.

Verbeteren fiets en voetgangersverbinding tussen station Amersfoort

Lokaal ontsluitend Nieuwland 5,5km Park & Ride

Schothorst en de wijken Liendert en Rustenburg d.

Park & Ride & Bike voorzieningen bij stadsranden en stations

e.

Wachttijdbeleving verbeteren op station Amersfoort, Amersfoort Schothorst

2 km

Legenda

Legenda

Regionaal verbindend Vathorst-West 8km Lokaal verbindend

maken van de Ringweg Koppel als route voor het doorgaande verkeer b.

Erftoega

2 km

Bunschoten 12km

naastliggende figuur. 1.

Wijkonts sterke ve


2 km

De hierna genoemde belangrijkste projecten uit dit VVP zijn opgenomen in de

Wijkonts

Parkeerzone A

Auto

Parkeerzone B

OV

Park & Ride

Fiets

Nijkerk Park & Bike & Ride 12km Vathorst 6,5km


2k

2 km

en Amersfoort Vathorst (= verbeteren wachtomgeving) f.

Hoogland

Openbaar-vervoer-verbindingen bij realisatie Vathorst-West

Legenda

Legenda 4km

Autostructuur Baarn 10km

2.

Snelfietsroutes

a.

Snelfietsroute Amersfoort Centrum – Baarn


b.

Snelfietsroute Amersfoort Centrum – Soesterberg

Snelfietsroutes

c.

Snelfietsroute Amersfoort Centrum - Bunschoten

d.

Fietskruising Ringweg Koppel - Holkerweg

e.

Fietskruising Ringweg Koppel - nieuwe snelfietsroute Baarn - Bunschoten

f.

Fietskruising Ringweg Kruiskamp – Van Randwijcklaan

Soest 8km

IC-Halte Stations 2 km

Legenda Legenda

2k

Oudere stad Soesterberg 10km Zeist 14km

Nieuwere stad

Leusden 5km

Bedrijventerreinen Groen- en recreatiegebieden

Naast deze projecten leggen we in dit VVP accent op gedrag. Afhankelijk van

Leusden-Zuid 5km Woudenberg 10km 2 km

Aanpak Ringweg Koppel Herinrichting stadsring Nieuw snelfietsnetwerk (tracé nader te bepalen)

Centrum

ingericht, zodat de leefbaarheid wordt vergroot.

verkenning. Dit staat beschreven in in hoofdstuk 4.

Aanpass

Leusden 5km

Bijvoorbeeld: Om de bereikbaarheid van Soest en Amersfoort-Zuid te vergroten

draagvlak en animo starten we experimenten op en doen we een eerste

Nieuwe

Verbred

Aanleg busstrook Hoevelaken 5km Vathorst als regionale OV-knoop

4 km

gewerkt. Deze nieuwe en lopende projecten worden in samenhang uitgevoerd.

Hiermee kan de Stadsring en de Vondellaan-Gasthuislaan opnieuw worden

Randstadspoor

Centrum Park & Ride & Bike

Naast deze nieuwe projecten wordt aan verschillende lopende projecten

worden zoals gepland de Kersenbaan en de westelijke ontsluiting aangepakt.

Legenda


Snelfietsnetwerk (tracé bekend) Nieuwe busverbindingen Aanpassing kruispunten Verbeteren verbinding voor voetvangers Verbeteren verbinding voor voetvanger en fiets Park & Ride Park & Ride & Bike 2 km

Projectenkaart tot 2030 Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

79

8

Evaluatie en monitoring

8.1 Inleiding

8.2 Meten = Weten

Beleid uitvoeren betekent doelen stellen, maar ook concrete afspraken maken

De visie en de hoofdkeuzes zijn vertaald in doelstellingen. Daarbij is het van

over de manier waarop binnen de gemeente en in samenwerking met externe

belang te kunnen meten of de doelstellingen worden behaald. De gemeente

partijen (Rijkswaterstaat, provincie, BRU, vervoerders, etc.) deze doelen worden

voert jaarlijks al een monitoring uit op diverse aspecten en de doelstellingen

gerealiseerd. Monitoring en evaluatie maken deze effecten en prestaties

gaan daarvan integraal deel uitmaken. Om de doelstellingen meetbaar te maken

inzichtelijk, maar leggen ook de relatie tussen beide. De uitkomsten bieden

zijn indicatoren geformuleerd, zoals hieronder beschreven.

mogelijkheden om het beleid in de gewenste richting bij te sturen. Daarmee maken monitoring en evaluatie de cyclus van beleidsvorming, beleidsuitvoering

Nulmeting

en beleidsbijsturing sluitend.

We nemen 2012 als basisjaar voor een nulmeting. Aan deze nulmeting wordt vanaf nu ieder jaar verschillende aspecten gemeten, om de effectiviteit van

De doelmatigheid van het beleidsproces heeft de gemeente Amersfoort zelf

beleid te kunnen toetsen en zo nodig bij te sturen. Bij deze nulmeting betrekken

in de hand. Voor de doeltreffendheid van de beleidsuitvoering ligt dat wat

we zowel gegevens over verkeersveiligheid als de intensiteiten van het

genuanceerder. Daar speelt, naast de gerealiseerde output, ook een extern

autoverkeer.

proces, dat vooral wordt bepaald door autonome ontwikkelingen zoals bevolkingsgroei, economische groei en het gedrag van reizigers. Deze zijn in

De mening van de inwoners en werknemers

belangrijke mate van invloed op de beoogde eindeffecten.

Naast de ‘harde’ cijfers wordt gebruik gemaakt van de Stadspeiling in Amersfoort, waar voor specifieke zaken uit het VVP gevraagd wordt naar een waardering.

Het gaat bij monitoring nadrukkelijk niet alleen om aantallen en locaties,

Daarbij kan gedacht worden aan: verkeersveiligheid, bereikbaarheid,

maar ook om samenwerking met betrokkenen. Samen met partijen als VVN,

leefbaarheid, stallinglocaties, openbaar vervoer etc. Het streven is uiteraard om

de Fietsersbond, politie en andere wegbeheerders (die veelal een schat aan

na verloop van tijd een hogere waardering te zien.

informatie en gegevens tot hun beschikking hebben) kan gericht worden ingestoken op specifieke onderwerpen.

Reisgedrag

▪▪ de beschikbaarheid en de kwaliteit van reisinformatie via internet of een Voorgesteld wordt om jaarlijks het beleid uit dit verkeer- en vervoerplan te monitoren en evalueren. Dit is integraal onderdeel van de jaarlijkse monitoring van de gemeente.

applicatie;

▪▪ het aantal mensen dat zich aanmeldt voor actieve persoonlijke reisinformatie op telefoon of tablet;

▪▪ De kennis van inwoners van de beschikbaarheid van deelvervoer. ▪▪ het gebruik van Park & Ride & Bike-voorzieningen. 80


Stad met een hart

Monitoring

8.3 Beleidseffectrapportage Gebiedsgerichte benadering

De geformuleerde beleidsdoelstellingen en de daaraan gekoppelde indicatoren

▪▪ Het aantal kilometers weg dat ingericht is conform de wegcategoriseringskaart. ▪▪ De objectieve verkeersveiligheid in een gebied uitgedrukt in ongevallen/ha.

vormen het toetsingskader. Binnen deze evaluatie kan worden aangegeven welke projecten inmiddels zijn gerealiseerd en wat de (aangepaste) planning is van nog te realiseren projecten. Waar nodig kan dan tijdig worden bijgestuurd.

Fiets

De resultaten kunnen worden opgenomen in een beleidseffectrapportage (BER),

▪▪ Het aandeel van de fiets in de modal split voor externe en interne

die wordt voorgelegd aan de gemeenteraad.

verplaatsingen (Mobiliteitsonderzoek Nederland).

▪▪ Het aantal km non-stop fietsroute (zonder wachttijd ten gevolge van verkeerslichten of voorrangssituaties).

▪▪ Het aantal stallingplaatsen per gebied dat voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen.

Aspecten om te monitoren / Inhoud van de BER Om de voortgang van de gestelde doelen in dit VVP te kunnen monitoren, zijn indicatoren opgesteld. Jaarlijks wordt een rapportage opgesteld van deze indicatoren. Daarbij wordt aangesloten bij de evaluatie die al jaarlijks plaatsvindt van diverse aspecten. Samengevat beschrijft de rapportage de volgende zaken:

Auto

▪▪ De gemiddelde rijsnelheid op de gebiedsontsluitingswegen tijdens ochtendspits, dalperiode en avondspits. Openbaar vervoer

▪▪ Het aandeel van het OV in de modal split voor ex- en interne verplaatsingen (Mobiliteitsonderzoek Nederland).

▪▪ Het verzorgingsgebied van de openbaar-vervoerhalten in Amersfoort. ▪▪ Klanttevredenheid: ten minste 7,5 volgens de OV-klantenbarometer.

▪▪ indicatoren VVP; ▪▪ voortgang van de projecten uit het uitvoeringsprogramma; ▪▪ verkeersaspecten uit de stadspeiling; ▪▪ klachten, tips en gevoelens over verkeer en vervoer; ▪▪ aantal ongevallen, letselongevallen, fietsongevallen en bromfietsongevallen (elke drie jaar een ongevalsanalyse);

▪▪ verkeerstellingenprogramma op maatgevende wegvakken; ▪▪ parkeerdrukmeting op parkeerterreinen, -garages en straten; ▪▪ verzamelen van gegevens uit ‘erkende’ landelijke gegevensbronnen zoals het mobiliteitsonderzoek Nederland (MON, tegenwoordig OViN), CBS Statline en publicaties van KpVV, etc. Waar mogelijk wordt een onderscheid per gebied gemaakt, waardoor beter de verschillen binnen de stad zichtbaar worden. Op basis van de beleidseffectrapportage kan een bijstelling van het beleid en/of het uitvoeringsprogramma worden voorgesteld. Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

81

9 Vervolg Dit VVP proces van visie tot projecten heeft tot wijzigingen geleid op verschillende beleidsterreinen. Zo is het hoofdnet auto aangepast, zijn nieuwe fietsroutes opgenomen in het hoofdfietsroutenetwerk en wordt een verdieping van beleid per gebied gegeven. Enkele aspecten zijn aan bod gekomen in dit VVP, maar behoeven nog nadere uitwerking. De komende jaren zal Amersfoort hiermee aan de slag gaan. Dit betreft:

▪▪ Onderzoek naar verdere ontwikkeling van Park & Ride & Bike locaties, in samenspraak met de provincie (consessiehouden OV) en andere stakeholders. Hierbij worden ook andere aspecten zoals parkeerbeleid en OV-routering meegenomen;

▪▪ Een visie ontwikkelen op het OV netwerk binnen Amersfoort, in samenspraak met de Provincie en andere stakeholders. Hierbij gaan we in op de routes die vanuit de gemeenten prioriteit hebben. Ideëen van de seniorenraad van Amersfoort om de binnenstad en het Meader Medisch centrum beter bereikbaar te maken worden hierin meegenomen.

▪▪ Beleid maken hoe de gemeente verder gaat met gedragsexperimenten in samenwerking met bewoners en bedrijven;

▪▪ Een plan schrijven voor het regelmatig onderhouden en opnieuw instellen van verkeersregelinstallaties;

▪▪ Bepalen welke indicatoren worden gebruikt om de verschillende doelstellingen van het VVP te monitoren;

▪▪ Een plan om de verschillende snelfietsroutes te realiseren. ▪▪ Een plan voor de herinrichting van de Ringweg Koppel en de stadsring. Wij willen voor 2015 met al deze punten aan de slag zijn.

82


Stad met een hart

Monitoring


83

I

Bijlagen: Proces

Werkateliers met participanten

Atelier 3: het derde atelier had betrekking op gedrag en experimenten.

Waar ideeën en kansen op tafel zijn gelegd.

Mobiliteit is de optelsom van allerhande gedrag van allerhande doelgroepen. We hebben gekeken naar ons eigen gedrag en belemmeringen. Zo zijn we gekomen

De basis van de visie is gevormd in drie open werkateliers. De ateliers waren

tot een interessante lijst van experimenten.

thematisch ingericht, naar aanleiding van de geformuleerde ambities in de

We hebben vanuit drie invalshoeken naar de toekomst van onze stad gekeken:

Koersnota.

▪▪ Hoe ontwikkelen we verkeersstructuren? ▪▪ Welke innovaties zijn nodig om duurzaam bereikbaar te blijven? ▪▪ En wat kunnen onze inwoners, bezoekers en bedrijven daar zelf aan bijdragen?

In de open werkateliers was volop ruimte voor inbreng vanuit de samenleving. Ook vond hier de afstemming met andere ambtelijke disciplines plaats. De formule was steeds gelijk: overdag atelier en tussen 17:00 en 18:30 ruimte voor

Dat is een prachtige basis voor een samenhangende visie op mobiliteit in

een directe terugkoppeling van onze bevindingen voor geïnteresseerden. Die

2030.

terugkoppelmomenten werden niet goed bezocht, maar waren desondanks waardevol als eerste reflectiemoment op de oogst van die dag. Atelier 1: het eerste atelier had betrekking op hoofdstructuren: hoe kijken we aan tegen de verkeer- en vervoerstructuur in 2030? In dit atelier hebben we nadrukkelijk een onderscheid gemaakt in schaalniveaus: Stad in de regio, stedelijke netwerken en binnenstad en omgeving. Atelier 2: het tweede atelier had betrekking op innovatie en duurzaamheid. Aan de hand van een verzameling bekende en minder bekende innovaties in mobiliteit hebben we gezocht naar dié innovaties en duurzaamheidsingrepen die mogelijk passen bij de toekomst van onze stad.

84


Stad met een hart

Proces

Een enquête onder Amersfoorters

Onder Amersfoorters die nog niet met de fiets naar het centrum gaan, wordt de

Voor de ontwikkeling van het verkeersbeleid is het noodzakelijk goed inzicht te

overstap naar de fiets wel vaak overwogen. De belangrijkste voorwaarde om dat

hebben in verplaatsingsmotieven en meningen van de inwoners van Amersfoort.

ook echt te doen is dat de fietsroutes dan verbeterd zouden moeten worden.

Daarom is een onderzoek gehouden onder Amersfoorters van 18 tot en met 85

Inwoners willen wel hun auto verder weg parkeren als het anders geld kost. Zij

jaar van het AmersfoortPanel. Van de 2.386 inwoners die zijn aangeschreven,

willen dit over het algemeen niet in ruil voor meer groen voor de deur. Verder

hebben er 1.677 de vragenlijst geheel of gedeeltelijk ingevuld: een respons van

vinden Amersfoorters veilig en snel fietsen in Amersfoort aanzienlijk belangrijker

70%. Leden van het AmersfoortPanel zijn niet geheel representatief voor de

dan veilig en snel met de auto rijden. Qua verkeersveiligheid vindt men aparte

Amersfoortse bevolking. Door de uitkomsten achteraf te wegen naar leeftijd,

fietspaden het belangrijkste. Belangrijker dan bijvoorbeeld een lage maximum-

geslacht en opleiding, vormen de respondenten een betere afspiegeling van de

snelheid voor auto’s in de bebouwde kom.

populatie.

Wat betreft busverbindingen vinden inwoners het belangrijker dat bussen vaak rijden dan dat de route snel is. Om het verkeer minder milieubelastend te maken

De belangrijkste uitkomsten van de enquête staan hieronder beschreven.

vindt 56% van de Amersfoorters dat het fietsen OV-gebruik gestimuleerd moet

De auto is het meest populaire vervoermiddel om naar het werk of naar de

worden.

opleiding te gaan. Daarna komt de fiets. Veranderen van vervoermiddel is voor

Er blijkt een grote bereidheid onder inwoners om mee te willen doen aan

de meerderheid geen optie. De overstap naar het openbaar vervoer wordt nog

experimenten voor duurzame mobiliteit. Bijna de helft zou hieraan mee willen

het meeste overwogen. Inwoners overwegen dit vooral als het openbaar vervoer

doen.

sneller zou zijn. Naar de binnenstad gaat een ruime meerderheid van de Amersfoorters (62%) met de fiets. Zo’n 20% gaat er met de auto naartoe. Voor de meeste inwoners is het geen optie om met de auto naar de stad te gaan. Alleen als parkeren in de stad goedkoper is, overweegt 20% van de mensen die nu niet met de auto naar het centrum gaat, dit wel.


85

II

Vastgestelde projecten Auto

Legenda

Legenda Legenda


Legenda


Autosnelweg

Winkelcentra


Hoofdroute


Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

Basisfietsnerwerk




2 km

Wijkontsluitingsweg Wijkontsluitingsweg met sterke verblijfsfunctie 2 km

Legenda

Legenda

Projectomschrijving

Pakket

1

Ontsluiting Vathorst-West Een adequate aansluiting op de A1 realiseren voor de nieuw te ontwikkelen woonwijk Vathorst West

Verder

2

Westelijke Ontsluiting Amersfoort De kwaliteit van de verkeersafwikkeling aan de westzijde van Amersfoort verbeteren.

Verder

Erftoegangsweg

2 km

Legenda

Nr.


Parkeerzone A

Auto

Lokaal verbindend

Parkeerzone B

OV

Lokaal ontsluitend

Park & Ride

Fiets

Park & Ride

Park & Bike & Ride

3

2 km

2 km

Legenda

Legenda Autostructuur Randstadspoor Hoogfrequente busverbindingen Snelfietsroutes

Legenda


Nieuwe weg

Aanleg busstrook

Verbreding bestaande weg

Vathorst als regionale OV-knoop

Aanpassing kruispunt

IC-Halte Stations

Ombouwen van twee rotondes tot turborotondes, in combinatie met aanleg busstroken en doseerlichten.

Viaduct Heideweg (Amersfoort) Aansluiten Heideweg op Rondweg Oost door de aanleg van een viaduct.

Verder

5

Outputweg en Energieweg in Amersfoort De Outputweg aansluiten op de Energieweg, door een nieuwe verbinding onder de A28 door.

Verder

6

Kersenbaan Nieuwe verbinding tussen de A28 en het al aangelegde deel van de Kersenbaan.

7

Groene Golven Het instellingen en/of verbeteren van groene golven op de hoofdroutes

8

Planstudies regionaal verkeersmanagement

9

Reconstructie Amersfoortsestraat

10

Spitsstroken A1

11

Reconstructie Hertenkop

Park & Ride & Bike 2 km

4 km

Vastgestelde projecten Auto 86


Legenda Centrum

Legenda

Aanpak Ringweg Koppel Herinrichting stadsring Nieuw snelfietsnetwerk

2 km

Verder

4


Rotondes en wegvakken N199 (A1 - Rondweg Noord)

Beter benutten

Stad met een hart

Uitgangspunten


87

III

Vastgestelde projecten Fiets Nr.

Projectomschrijving

1

Fietsroute Leusden – Amersfoort Centrum – Soest (4 locaties, deel 1) Aanleggen van een tweerichtingenfietspad langs de Amsterdamseweg bij de Brabantsestraat (deel 1.1)

Verder

2

Verbeteren van de aansluiting van de Hilhorstweg naar de Nijverheidsweg (deel 1.2)

3

Fietsroute Leusden – Amersfoort Centrum – Soest (4 locaties, deel 2) Verbeteren van het fietspad van de Soesterweg

Verder

4

Fietsroute Leusden – Amersfoort Centrum – Soest (4 locaties, deel 3) Verbeteren van de route Valleikanaal richting centrum Amersfoort met speciale aandacht voor de oversteek van de Ringweg Kruiskamp

Verder

5

Fietsroute Leusden – Amersfoort Centrum – Soest (4 locaties, deel 4) Aanleggen van een directe fietsverbinding van Leusden-Zuid met Amersfoort, parallel aan de PON-lijn

Verder

6

88

Pakket

Fietsroute Dorresteinseweg Amersfoort – Leusden

Verbeteren van de fietsverbinding tussen de Dorresteinseweg en de Lockhorsterweg op het gebied van fietscomfort, sociale veiligheid en herkenbaarheid

Verder

7

Fietsroute Amersfoort Noord – Nijkerk Aanleggen van een fietstunnel tussen de Brenninkmeijerlaan en Sterrebos Een goede aansluiting maken met het nieuw aan te leggen fietspad tussen Nijkerk en de A28 en station Amersfoort Vathorst

Verder

8

Fietsroute Bunschoten – Amersfoort Vathorst Verbreden en verbeteren van het huidige fietspad langs de Laak

Verder

9

Fietsroute Leusden – Amersfoort-Noord – Baarn Verbeteren van het fietspad tussen Amersfoort-Noord en Baarn

Verder

10

Fietsroute Hoevelaken – Amersfoort-Noord – Soest Fietsroute tussen Amersfoort-Noord en de fietsbrug over de Eem verbeteren

Verder


Stad met een hart

Uitgangspunten

Nr.

Projectomschrijving

Pakket

Fietsroute Amersfoort Centrum – Amersfoort-Noord 11

Legenda

– Amersfoort Vathorst – Amersfoort Nieuwland Verbeteren fietspaden door asfalteren en verbreden

Verder

12

N199 (Coelhorsterweg – Hoogland) Aanleggen van een fietstunnel onder de N199 ter hoogte van de Coelhorstersweg. De tunnel is voor fietsers en voetgangers

Verder

13

Fietsroute Hoevelaken – Amersfoort Centrum Verbeteren van het fietspad langs de Hogeweg; minder wachttijd bij verkeerslichten, verbreden en wegdek verbeteren.

Verder

14

Fietsroute Bunschoten – Amersfoort Openbare verlichting optimaliseren op het gedeelte van de N199 tussen de komgrens van Bunschoten tot aan de snelweg A1 en de carpoolplaats bij de A1

Verder

15

beter benutten fietsroute Hogeweg Door verkeerslichten beter op elkaar af te stellen wordt de doorstroming van de fietsroute verbeterd.

Beter benutten

Legenda

Uitbreiding stallingscapaciteit Nieuwe fietsenstallingen

2 km

Nieuw fietspad Verbeteren fietspaden Verbeteren oversteekbaarheid snelfietsroute

2 km

Vastgestelde projecten fiets Verkeer- en vervoerplan Amersfoort

89

IV

Vastgestelde projecten OV Legenda

Legenda Legenda


Legenda


Autosnelweg

Winkelcentra


Hoofdroute


Hoofdfietsnetwerk

Bestemmingsroute

Basisfietsnerwerk




2 km

Legenda


2 km

2 km

Legenda

Legenda


Parkeerzone A

Auto

Lokaal verbindend

Parkeerzone B

OV

Lokaal ontsluitend

Park & Ride

Fiets

Park & Ride

Park & Bike & Ride


Legenda

Legenda Autostructuur Randstadspoor Hoogfrequente busverbindingen Snelfietsroutes

2 km

2 km

Legenda


Nieuwe weg

Aanleg busstrook

Verbreding bestaande weg

Vathorst als regionale OV-knoop

Aanpassing kruispunt

IC-Halte Stations Park & Ride & Bike 2 km

4 km

Vastgestelde projecten OV tot 2030 90


Legenda Legenda Centrum

Aanpak Ringweg Koppel Herinrichting stadsring Nieuw snelfietsnetwerk

2 km

Stad met een hart

Nr.

Projectomschrijving-

Uitgangspunten

Pakket

Busverbinding Amersfoort-Soest Zuid In samenhang met:

1

▪▪ de HOV verbinding Amersfoort –Leusden die in het aanvullende pakket wordt voorgesteld. ▪▪ bij station Amersfoort komen deze lijnen bij elkaar. ▪▪ de maatregel ‘Aanpak N221 Soest – Amersfoort’. (o.a. aanleggen van een parallelweg) ▪▪ aanleg ongelijkvloerse kruising spoor Soest-Zuid (inclusief stationsontwikkeling) voor

Verder

doorstroming van verkeer bij station Soest-Zuid

▪▪ verbeteren van de kwaliteit (overstap bus-trein, beperken vertragingen, stationsomgeving) van deze OV-knoop

▪▪ aanpassing westelijke ontsluiting Amersfoort ongelijkvloerse spoorkruising Barchman Wuijtierslaan 2

Openbaar vervoer Amersfoort Centrum – Amersfoort Vathorst (2 deelmaatregelen, deel 2) Aanleggen van busstroken en het aanpassen van verkeerslichten

Verder

3

Openbaar vervoer Amersfoort Centrum – Amersfoort Vathorst (2 deelmaatregelen, deel 1) Aanleggen van busstroken en het aanpassen van verkeerslichten

Verder

Station Amersfoort-Vathorst ontwikkelen tot regionale OV-knoop

4

▪▪ Bestaande buslijnen te laten rijden via station Vathorst ▪▪ Realiseren van een nieuwe Spitslijn ▪▪ Aanleg van 150 parkeerplaatsen P + R-functie ▪▪ Beperkte reconstructie van infrastructuur

Verder


91

V

Vastgestelde projecten parkeren & stallen

Legenda

Legenda

Uitbreiding stallingscapaciteit Nieuwe fietsenstallingen

2 km

Vastgestelde projecten parkeren & stallen tot 2030 92


Nieuw fietspad Verbeteren fietspaden Verbeteren oversteekbaarheid snelfietsroute

2 km

Stad met een hart

Uitgangspunten

Nr.

Projectomschrijving

Pakket

1

Station Amersfoort Uitbreiding met 500 plaatsen, waarvan 250 aan de achterzijde op het Piet Mondriaanplein.

Verder, Beter benutten

2

Fietsenstalling in Amersfoort-Centrum Uitbreiden van fietsparkeerplaatsen op meerdere locaties. Welke locaties het beste kunnen worden gebruikt voor verdere uitbreiding moet onderzocht worden

Verder

3

Station Schothorst Uitbreiding met 600 plaatsen voor de fiets

Verder

4

Station Vathorst Realiseren van een fietsenstalling van 2.000 plaatsen

Verder


93

Verkeer- en vervoerplan. Visie op verkeer en vervoer tot 2030

Recommend Documents