Vergadering raadscommissie NOTULEN
RAADSCOMMISSIE REGIONAAL BELEID EN ECONOMIE Plaats Voorzit(s)ter
Provinciehuis, Leuven CHRIS KINDEKENS
Datum Aanvangsuur
Aanwezig
CHRIS KINDEKENS, voorzitter HILDE VAN OVERSTRAETEN, ondervoorzitter KARIN JIROFLEE, gedeputeerde MONIQUE SWINNEN, gedeputeerde TOM DEHAENE, gedeputeerde INEZ DE CONINCK LUCIA DEWOLFS LENA GHYSELS HILDE KASPERS MARTINE LEMONNIER MARIE-CLAIRE LOOZEN JAAK PIJPEN TIE ROEFS MARC SLUYS SOPHIE STONES-WILMES GEERTRUI VAN ROMPUY-WINDELS LIEVE VANLINTHOUT MARC WIJNANTS DIEDERIK DUNON JAN LAEREMANS KOEN MOEYERSONS SARAH SNEYERS FRANCOIS VAN HOOBROUCK LINDA VAN DEN EEDE SONIA VAN LAERE STEPHAN VERWEE, directeur Haviland JEROEN AMPE, diensthoofd Europa GUDRUN DENHAEN, diensthoofd economie ROEL CASTEELS, dienst economie, secretaris.
Verontschuldigd
WILLY SMOUT CHRIS TAES MIA VAN DER ELST JULIEN DEKEYSER, gedeputeerde LUC ROBIJNS, gedeputeerde WALTER ZELDERLOO, gedeputeerde LODEWIJK DE WITTE, provinciegouverneur MARC COLLIER, provinciegriffier AN HERMANS, voorzitter van de provincieraad.
11 juni 2013 10.30 uur
Agendapunten
1. Goedkeuring van het verslag van de vorige vergadering Het verslag van de vergadering van 14 mei 2013 wordt goedgekeurd. 2. Toelichting realisatie doelstellingen dienst Europa 2012 Jeroen Ampe, diensthoofd Europa, overloopt de werking van de dienst Europa aan de hand van de strategische doelstellingen en licht een aantal concrete realisaties in 2012 toe. 1. Het opvoeren van de communicatie en de doelgerichte publiciteit naar/van de eigen organisatie, besturen, actoren, organisaties, bedrijven en de burgers. 2. Het verder ontwikkelen van een actief draagvlak binnen de eigen organisatie en de lokale actoren. 3. Het uitbouw van een efficiënt programmabeheer en het realiseren van een maximale betrokkenheid/participatie (inhoudelijk en financieel) van de provincie in Europese programma’s. 4. Het bestendigen van deelname aan interbestuurlijk en interprovinciaal overleg. 5. Het versterken van de internationale profilering van de provincie. De presentatie gaat als bijlage bij het verslag. Sonia Van Laere vraagt naar de invulling van de campussen sociale innovatie. Monique Swinnen antwoordt dat het gaat om welzijnsorganisaties met een regionale functie, niet enkel een lokale. Jeroen Ampe vult aan dat de campus open moet staan voor verschillende organisaties, het opzet van een dergelijke campus is immers juist de samenwerking tussen de verschillende organisaties. Die kunnen dan op regionaal niveau samen een aantal problemen aanpakken, vooral in Halle-Vilvoorde is dit belangrijk. Tie Roefs vraagt meer uitleg over het NISTO project (New Integrated Smart Transport Options). Jeroen Ampe antwoordt dat het project het fietsgebruik beter in kaart wil brengen via mobiele applicaties. De informatie over de trajecten wordt geregistreerd en doorgegeven door smartphones en andere mobiele devices. De provinciale dienst mobiliteit participeert in dit project. Tie Roefs vraagt meer specifiek naar de internationale invalshoek. Jeroen Ampe antwoordt dat er gestreefd wordt naar een kruisbestuiving tussen de projectpartners uit de verschillende regio’s door bijvoorbeeld het delen en opschalen van informatie, resultaten en ervaringen. Zo kan men leren van elkaar. Partners zijn onder meer Eindhoven en VUB. Tie Roefs verwijst naar de provinciale ambitie om klimaatneutraal te zijn. Ook in de Europese programma’s zijn middelen beschikbaar om deze doelstelling te bereiken. Zij vraagt of er al nagedacht is over hoe deze middelen hiervoor aangewend kunnen worden. Jeroen Ampe bevestigt dat leefmilieu en klimaatneutraliteit belangrijke elementen zijn in Europa 2020, de Europese groeistrategie. In de programma’s waarin de provincie participeert vertaalt zich dat vooral in de thema’s efficiënt omgaan met hulpbronnen en het streven naar een koolstofarme economie. Op deze manier wordt bijgedragen aan de klimaatdoelstellingen, waar de EU voluit voor gaat. Innovatie en duurzaamheid zijn trouwens in alle programma’s en projecten een belangrijk aandachtspunt. Tie Roefs vindt het belangrijk dat de aandacht voor het klimaat niet enkel vanuit leefmilieu wordt bekeken, een inclusieve totaalaanpak is nodig. 3. Toelichting werking Haviland Stephan Verwee, directeur Haviland, licht het ondernemingsplan 2013-2018 van Haviland toe. Dit ondernemingsplan is goedgekeurd door het directiecomité van Haviland. Het ondernemingsplan bevat volgende elementen: 1. Versterken van intergemeentelijk samenwerken;
2. Ontwikkeling van specifieke beleidsdomeinen ten behoeve van de vennoten; 3. Denkpistes omtrent de rolbepaling van Haviland in streekontwikkeling en intergemeentelijke samenwerking; 4. Dialoog en samenwerking met andere beleidsniveau’s; 5. Meetbare resultaten ten behoeve van de vennoten (financieel, technisch, kwaliteit, doorlooptijden, …); 6. Gezond financieel beleid ten behoeve van alle ‘stakeholders’; 7. Doeltreffend communicatieplan en info-uitwisseling. Het ondernemingsplan en de presentatie gaan als bijlage bij het verslag. Bij de uitdagingen voor de gemeenten wordt de optimalisatie bij rusthuizen vermeld. Lucia Dewolfs vraagt of het hier gaat over kostendeling tussen rusthuizen in de gemeenten die aangesloten zijn bij Haviland. Stephan Verwee antwoordt dat het hier momenteel slechts gaat om een opsomming van uitdagingen en aandachtspunten, waarmee rekening gehouden moet worden bij de uitwerking van de diensten van Haviland. Op deze gebieden kan dan een ondersteunende dienst uitgewerkt worden. Marc Sluys merkt op dat indien alle vennoten-gemeenten samenwerken rond hun afvalbeleid, er geen rekening meer gehouden moet worden met de gemeentegrenzen bij de afvalophaling. Zo kan deze ophaling geoptimaliseerd worden en zou dit goedkoper moeten worden. Hij vraagt ook naar de concurrentie. Stephan Verwee antwoordt dat slechts 21 van de 35 vennoten-gemeenten aangesloten zijn voor de afvalophaling. Er lopen een aantal intergemeentelijke proefprojecten inzake afvalbeleid. Zo wordt er gewerkt i.s.m. OVAM rond DIFTAR, waarbij de inwoners het gewicht van hun restafval kennen en hier rechtstreeks op afgerekend worden. Zo draaien de gemeenten niet meer op voor deze kosten. In de werking heeft Haviland veel aandacht voor benchmarking en prijscalculatie. Concurrentie blijft ook belangrijk, als gemeenten bij private of andere opdrachthoudende structuren betere prijzen en voorwaarden zouden krijgen, kunnen zij overstappen. Er zijn gemeenten die het grof vuil nog steeds niet laten betalen door de inwoners, hierover probeert Haviland intergemeentelijke afspraken te maken. Dit is de reden waarom Ecowerf 30% minder afval ophaalt dan Haviland. Marc Sluys vraagt naar de parallelle, niet gereglementeerde ophaling van papier en grof vuil. Stephan Verwee antwoordt dat dit in bepaalde gemeenten een groot probleem is, waar neporganisaties actief zijn. In die gemeenten maken parkwachters ronden, en geven eventuele problemen door aan de gemeenten. Ook zijn er informatiecampagnes naar de inwoners. Marc Sluys zegt dat er voor papierophaling verenigingen actief zijn waarvoor dit een belangrijke bron van inkomsten is. Bij grof vuil speelt dit niet. Martine Lemonnier antwoordt dat er voor verenigingen die hiervoor een toelating hebben van de gemeenten geen probleem is. Tie Roefs merkt op dat Haviland zichzelf in de toekomst ziet als enige actor in afvalophaling, en vraagt hoe dit te rijmen valt met de andere actoren en intercommunales. Stephan Verwee antwoordt dat het streven naar een groot geheel van afvalverwerking in Halle-Vilvoorde een denkpiste is. Basisvoorwaarde is dat de gemeenten er beter van worden. Hiervoor zal een stappenplan opgemaakt worden, qua timing om te komen tot één groot geheel wordt eind 2015 vooropgesteld. Sonia Van Laere vraagt wat de term streekontwikkeling inhoudt. Zijn hier bepaalde richtlijnen over of bepaalt elke organisatie de invulling voor zich. Stephan Verwee antwoordt dat streekontwikkeling een aantal beleidsthema’s omvat zoals mobiliteit, wonen, socio-economische activiteit, arbeidsmarktontwikkeling, … Een samenhangende streek ontwikkelt rond deze beleidsthema’s een streekvisie. Dit is een lange termijn denkoefening, met politici van verschillende beleidsniveaus. Er wordt gekeken hoe we de regio in de komende 10, 15 of 20 jaar zien ontwikkelen in deze domeinen. Haviland wil een brugfunctie opnemen tussen vennoten en verschillende beleidsniveaus om dit concreet te maken. Dit proces zit in een beginfase, er is een algemene visie ontwikkeld die geconcretiseerd zal worden. Dit gebeurt in afstemming met RESOC. Sonia Van Laere vraagt van waar de inkomsten van Haviland komen: de gemeenten-vennoten, de provincie, andere bronnen, … Stephan Verwee antwoordt dat Haviland 35 vennoten-gemeenten telt, die elk aandelen hebben. Daarnaast zijn er een aantal reserves, deels historische, deels door de recente herstructurering waarbij activa verkocht zijn met een bepaalde marge. Bij de operationele activiteiten beoogt men kostendelend te worden, zowel voor de directe als indirecte kosten. De ontwikkeling van nieuwe activiteiten en de werking rond de streekontwikkelingsvisie wordt gefinancierd
vanuit de reserves. Linda Van den Eede vraagt wanneer de decretaal verplichte opsplitsing van de intercommunale voorzien wordt. Zij heeft ook bedenkingen bij het grote aantal bestuurders in de raad van bestuur en de zitpenningen. Dit zijn opportuniteiten om de kosten te verminderen voor de gemeenten die het financieel steeds moeilijker hebben. Stephan Verwee antwoordt dat de splitsing voorzien is voor eind 2016. De 35 vennoten zijn aandeelhouder, die elk een stem moeten hebben in de raad van bestuur, dit lijkt hem normaal en wenselijk. Over de presentiegelden spreekt hij zich niet uit, dit is een politieke beslissing. Zijn taak spitst zich toe op kostenbeheersend werken, het ondernemingsplan uitvoeren en de vennoten beter bedienen door de operationele en strategische werking. Chris Kindekens bedankt de spreker voor de toelichting. 4. Raadsdossier: waarborgverlening lening Havicrem Gudrun Denhaen, diensthoofd economie licht het raadsvoorstel toe. Er wordt door Havicrem een provinciale waarborg gevraagd voor een lening van 10 miljoen euro voor de realisatie van het crematorium in Zemst. Diederik Dunon heeft een aantal kritische vragen over dit dossier, dat hij ook heeft ingekeken bij de dienst economie. Met de doelstelling van het crematorium zelf heeft hij geen probleem, maar wel met de waarborgverlening. In het bestek van de opdracht wordt reeds vermeld dat er een provinciale waarborg is aangevraagd, hij vraagt of dit al op de provincieraad behandeld of aangegeven is. Hij vindt dit nodig alvorens dit zo in het bestek op te nemen. Gudrun Denhaen antwoordt dat Havicrem er van uitging dat een provinciale waarborg mogelijk was om diverse redenen. De totaal uitstaande waarborgen hebben het eigen vermogen van de provincie nog niet bereikt. Volgens de interne richtlijnen kunnen leningen gewaarborgd worden tot het eigen vermogen van de provincie bereikt is. Met de waarborgverlening kan de provincie de gemeenten en de intergemeentelijke samenwerkingen ondersteunen zodat zij betere voorwaarden bekomen. Dit is ook voor de provincie een goede zaak omdat zij vennoot is in deze intercommunales. Daarnaast is ook voor de lening voor de realisatie van het crematorium van Hofheide een waarborgverlening toegestaan. Daarom is opgenomen in het bestek dat er een provinciale waarborg is aangevraagd, waarbij dit natuurlijk nog goedgekeurd moet worden door de provincieraad. Diederik Dunon zegt cijfermatig te kunnen aantonen dat met deze waarborgverlening de grens van het eigen vermogen overschreden wordt. Gudrun Denhaen zegt dat dit niet het geval is. Op 31/12/2011 bedroeg het eigen vermogen 122,2 mio euro, terwijl de waarborgen in totaal 104,7 mio euro bedragen. Dit houdt in dat er nog een marge van 17,5 mio euro is, waarbinnen deze lening kan gewaarborgd worden. Er wordt gerekend met het eigen vermogen van 31/12/2011 omdat de jaarrekening van 2012 nog niet afgesloten is, dit gebeurt in december 2013. Diederik Dunon zegt dat de dit jaar verleende waarborg aan Interleuven van 8 mio euro nog niet in deze cijfers zit, met de bijkomende lening van 10 mio euro zit men dan boven de grens van het eigen vermogen. Gudrun Denhaen antwoordt dat de waarborg aan Interleuven wel al in deze cijfers opgenomen is omdat het ging om een verlenging van een bestaande waarborg voor een nieuwe project. Tom Dehaene antwoordt dat alle dossiers bij de dienst financiën afgetoetst worden aan alle voorwaarden en wetgeving, als deze in orde zijn wordt een visum verleend. Vermits het visum voor dit dossier verleend is mag men erop rekenen dat het dossier financieel in orde is en het eigen vermogen dus nog niet bereikt is, vermits dit een van de zaken is die afgetoetst worden. Diederik Dunon zegt dat hij het visum niet gezien heeft in het dossier. Hij vindt dat dit soort dossiers ook op de raadscommissie financiën moeten behandeld worden. Lieve Vanlinthout zegt dat in de gemeente en de provincie de financieel beheerder, een beëdigd ambtenaar, alles financieel in detail nakijkt. Als alles conform de wetgeving en voorwaarden is, wordt een visum aflevert. Dit kan niet in twijfel getrokken worden. Jan Laeremans stelt vast dat het maximum dat gewaarborgd kan worden bijna bereikt is. Het overzicht van de waarborgen is echter niet opgenomen in het raadsdossier, hij vraagt of dit opgenomen kan worden. Diederik Dunon vraagt naar de mogelijkheden van Havicrem om de lening af te betalen, de afbetalingen starten eind 2014 en de huurgelden stoppen begin 2014. Hij vraagt wat de huurprijs nu is en hoeveel de toekomstige afbetalingen gaan bedragen. Tom Dehaene antwoordt dat de huur nu 1.100.000 euro op jaarbasis bedraagt. Om break-even te draaien moet men 3.500 crematies uitvoeren. Nu zit men boven de 5000 crematies. Het aflossingsbedrag voor de lening zal 700.000 euro per jaar bedragen. Hij suggereert ook Havicrem uit te nodigen voor een toelichting over haar werking. Karin Jiroflée zegt dat een stand van zaken van de waarborgen meegestuurd zal worden met het
verslag. Een nota met de aftoetsing van deze waarborgverlening aan de interne richtlijnen gaat als bijlage bij het verslag. Dit bevat ook een overzicht met de reeds verstrekte waarborgen. Jan Laeremans vraagt wat het verschil in rentevoet en kostprijs met of zonder provinciale waarborg is. Gudrun Denhaen antwoordt dat banken weigerachtig zijn om dit mee te delen, maar na herhaaldelijk aandringen, is dit toch verkregen. Zonder waarborg zou de rentevoet minstens 0,25% hoger zijn, dit komt neer op een jaarlijkse meerkost van 15.000 euro voor de lening van 10 mio euro. Jan Laeremans vraagt hoeveel Hofheide geleend heeft voor de realisatie van haar crematorium. Gudrun Denhaen antwoordt dat Hofheide een lening van 9 mio euro aangegaan is. Chris Kindekens geeft een overzicht van de reeds verleende waarborgen. Het totaal bedrag aan uitstaande waarborgen bedraagt 104,7 mio euro, waarvan 47,4 mio euro aan Haviland, 41,4 mio euro aan Interleuven, 9 mio aan Hofheide, 6 mio aan de POM, en nog enkele kleinere bedragen. Het eigen vermogen bedroeg op 31/12/2011 122,2 mio euro, er is dus nog 17,5 mio euro speling. Het overzicht van de waarborgen is de situatie op 31/12/2012. Diederik Dunon vraagt hoe de intrestberekening door de bank gebeurt. Gudrun Denhaen antwoordt dat er kan gekozen worden tussen een variabele intrestvoet van 3,03% (2-jaarlijks herzienbaar) of een vaste intrestvoet van 4,54%. Diederik Dunon merkt op dat de bank hierbij een marge van 2,6% neemt. Diederik Dunon merkt op dat de offerte van de bank slechts geldig is tot 29 januari 2013. Tom Dehaene antwoordt dat de bank aangegeven heeft dat de voorwaarden nog steeds gelden, en de bank schriftelijk zal melden als dit niet meer het geval is. Hij zegt ook dat de bank de lening zonder de provinciale waarborg niet eens zou verlenen aan Havicrem, dit is voor hen een noodzakelijke voorwaarde. Diederik Dunon vraagt waarom slechts één bank ingetekend heeft op deze opdracht, zeker omdat er een provinciale waarborg verstrekt wordt. Hij vraagt hoe deze is bekend gemaakt. Karin Jiroflée antwoordt dat het gaat om een Europese aanbesteding die volgens de geijkte kanalen en regelgeving bekend is gemaakt. Het is aan de banken om daar al dan niet op in te tekenen. Gudrun Denhaen herhaalt dat de financieel beheerder waakt dat alle procedures bij de dossiers gevolgd worden alvorens hiervoor een visum af te leveren. Chris Kindekens vraagt Diederik Dunon om zeer gedetailleerde vragen op voorhand door te geven. Zo kan dit op voorhand nagevraagd worden bij de dienst financiën en indien nodig kan iemand van die dienst gevraagd worden voor extra toelichting. Lieve Vanlinthout suggereert aan Diederik Dunon om zeer gedetailleerde vragen rechtstreeks te richten aan de financiële dienst of zelfs rechtstreeks aan Havicrem. Dit is niet het opzet van de raadscommissie regionaal beleid en economie. Karin Jiroflée zegt dat deze discussie bij de vorige waarborgverlening al gevoerd is. Toen is er hiervoor een gezamenlijke raadscommissie regionaal beleid en financiën georganiseerd. Daar konden toen gedetailleerde vragen gesteld worden. Het is niet de bedoeling dat deze discussie bij elke waarborgverlening terug gevoerd wordt. Diederik Dunon zegt niet op al zijn vragen een antwoord te hebben gekregen, en zal deze vragen blijven stellen. Gudrun Denhaen zegt dat er al in de aanloop van deze raadscommissie vele vragen over dit dossier door Diederik Dunon aan de dienst economie gesteld zijn, die allen ook beantwoord zijn. De vragen die nu gesteld worden zijn nieuwe vragen. Zij vraagt om de vragen vanaf nu schriftelijk te stellen, zodat er geen discussie meer is over het al dan niet beantwoord hebben van de gestelde vragen. Diederik Dunon zegt dat deze gedetailleerde vragen nodig zijn om beredeneerd te kunnen beslissen. Karin Jiroflée vraagt om detailvragen over financiën aan de dienst financiën of in de raadscommissie financiën te stellen. Sonia Van Laere heeft de indruk dat de beslissing om de waarborg toe te kennen al op voorhand vast ligt. Tom Dehaene antwoordt dat dit geenszins het geval is. De waarborg is in de offerte opgenomen als opschortende voorwaarde, de provincieraad moet deze nog goedkeuren anders wordt de lening niet verleend. Er is een kader voor de waarborgverlening besproken in de raadscommissie financiën, als de vraag om de waarborgverlening te verlenen hierbinnen valt en voldoet aan alle wetgeving en procedures geeft de financieel beheerder een visum. Hij vraagt wel om de werking van de financieel beheerder niet in twijfel te trekken. Diederik Dunon zegt dat Havicrem de opdracht voor de lening al gegeven heeft. Tom Dehaene antwoordt dat dit absoluut niet het geval is, en vraagt Diederik Dunon zijn bewering te staven. Marc Sluys zegt dat financiële instellingen bij het verlenen van een lening soms andere voorwaarden opleggen, hij vraagt of dit hier ook het geval. Tom Dehaene antwoordt dat enkel de voorwaarden opgenomen in het bestek gelden. Marc Sluys zegt dat dit een mogelijke reden kan zijn waarom er slechts één indiener is. Diederik Dunon zegt dat in de overeenkomst met Belfius staat dat Belfius het recht heeft om de voorwaarden van het krediet aan te passen of het krediet op te
zeggen indien niet (of niet meer) voldaan wordt aan de volgende voorwaarden: solvabiliteitsconvenant van 20%, terugbetalingsconvenant van 1,1 en intercommunale Havicrem verbindt zich er toe om de onroerende goederen waarvoor de leningen werden en worden aangegaan, niet te vervreemden noch te hypothekeren. Hij vraagt of Tom Dehaene dat normaal vindt, gezien er al een provinciale waarborg van 100% aangevraagd wordt. Tom Dehaene vindt dit normaal. Banken zijn terecht voorzichtig geworden, zeker gezien de problemen uit recente verleden. Sonia Van Laere vraagt of er nog andere waarborgvragen verwacht worden. Gudrun Denhaen zegt dat er haar bij de intercommunales nu geen nieuwe projecten bekend zijn die een waarborg zouden kunnen aanvragen. Chris Kindekens herhaalt om af te sluiten dat de algemene procedure en voorwaarden in de gezamenlijke raadscommissie financiën-regionaal beleid tot in de puntjes uitgelegd en besproken zijn. Diederik Dunon zegt dat alle details in de overeenkomst belangrijk zijn, zeker bij een 100% waarborg. Karin Jiroflée zegt dat het niet de bedoeling kan zijn dan een dossier steeds op verschillende commissies besproken wordt. Advies: De raadscommissie Regionaal beleid en economie adviseert het raadsvoorstel ‘Waarborgverlening door de provincie aan een lening aangegaan door de intergemeentelijke vereniging Havicrem bij de Belfius Bank' positief.
5. Varia Chris Kindekens meldt dat er voor iedereen een duurzame draagzak ter promotie van de streekproducten voorzien is, deze kan na de vergadering opgehaald worden. Dit was vorige raadscommissie zo afgesproken. De schorten van de Streekproducten Vlaams-Brabant waren maar in beperkte oplage aangemaakt en zijn uitgeput. Bij een eventuele herbestelling zullen deze ook ter beschikking gesteld worden. Tie Roefs stelt voor Peter Tom Jones uit te nodigen op een van de volgende raadscommissies voor een lezing. Hij heeft een heel interessante visie op klimaatverandering, en de rol die steden, gemeenten en provincies hierin kunnen spelen. Omdat klimaatneutraliteit een belangrijk provinciale ambitie is, lijkt dit haar zeer nuttig. Karin Jiroflée en Chris Kindekens gaan akkoord om Peter Tom Jones uit te nodigen op een van de volgende raadscommissies in het najaar. De data voor het najaar van de raadscommissie RBE zijn: • • •
8 oktober om 10u30 (toelichting werking Hofheide en Havicrem); 22 oktober om 16u30, aansluitend op de provincieraad (item Europa); 19 november, aansluitend op de RVB POM Vlaams-Brabant die start om 9u30 (toelichting werking Interleuven)
Op suggestie van Marc Sluys zal ook gekeken worden om een raadscommissie te laten doorgaan in het streekproductencentrum van Halle. Omdat er bij de raadscommissies in het najaar meestal externe sprekers betrokken zijn, zal dit waarschijnlijk voor volgende jaar zijn.
Einduur van de vergadering: 12.35 uur
De secretaris,
De voorzitster,
Roel Casteels
Chris Kindekens
