uit de tijd – april 1969
Als vijftiende hoofdredacteur van Op de Bok – in een periode van tien jaar – is W.J. Kroon door het nieuw gekozen bestuur aangesteld. Hij volgt de heer Fogelberg op die in zijn column laat blijken niet helemaal op dezelfde lijn als het nieuwe bestuur te zitten. Nog meer bijzonderheden in deze editie: het verslag van de 150e ledenraadsvergadering – een zeer beknopt verslag aangezien er wegens omstandigheden geen verslaggever van Op de Bok bij de vergadering aanwezig was – en veel aandacht voor de 24th Annual Conference of IFALPA in het RAI Congrescentrum in Amsterdam. Een van de onderwerpen waarover wordt gesproken tijdens de conferentie is het probleem van vliegtuigkapingen. Nederland is inmiddels een van de negen landen die de ‘Tokyo Convention on hijacking’ ondertekend heeft.
vereniging van nederlandse verkeersvliegers april 2009
11 op de bok april 2009
15
i n h o u d
05
13
18
April 2009 Rubrieken 04 Woord en wederwoord 09 Uit de post geplukt 13 Bespreking
21 Op de hoogte 36 Mededelingen van
Columns 03 Voorwoord 20 Uitvergroot 30 Hamerslag
Raadsverslagen 31 transavia.com-raadsverslag 32 KLM-raadsverslag 34 Martinair-raadsverslag
de ledenraad
05 Terug naar de basis Het nieuwe presidentiële team, bestaande uit Steven Verhagen en Evert van Zwol, wordt geïnterviewd. 11 Amendare necesse est De grote hoeveelheid amenderingen bij KLM zijn gespreksstof in de ledenraad, maar ook aanleiding voor onze columniste om dit onderwerp bij de horens te pakken. 18 VNV 80 jaar De Feestcommissie laat weer van zich horen.
e d w i n
v a n
r i j
‘Terug naar de basis’ Eind van deze maand zullen Evert van Zwol als president en Steven Verhagen als vicepresident worden beëdigd als opvolgers van René de Groot en Hans Tettero. Beiden hebben ruime ervaring binnen het bestuur van de VNV. Een goed moment om met hen te praten over hun beleidsplan en hun voornemens hoe de vereniging te gaan besturen. Allereerst gefeliciteerd met jullie benoeming. Hebben jullie er zin in? Evert: “Ja, ik heb er zin in.”
waar je als vakorganisatie het meest voor staat, en dat is behoud van werkgelegenheid. Dat sluit natuurlijk niet uit dat waar verbeteringen mogelijk zijn, je deze als bestuur wel moet proberen te behalen.”
Zelfs na vier jaar vicepresidentschap? Evert: “Ik weet nu tenminste wat het inhoudt. Dat wist ik toen ik samen met Henk de Vries begon nog niet.”
Dan moet het werk wel heel leuk zijn. Evert: “Dat is het ook. Niet elk deelonderwerp is even leuk, maar het geheel wel. Het interessante van de functie is dat je heel veel zaken meemaakt buiten je normale werk om, dat je veel beter weet hoe de bedrijven werken, hoe de politiek in elkaar zit, hoe juridische processen lopen. Je leert er veel van, het verruimt je blik.”
Jullie beleidsplan heeft als titel ‘Back to basics’. Wat bedoelen jullie daarmee? Steven: “Tijdens het schrijven zijn meerdere titels de revue gepasseerd. Maar waar het op neerkomt – en het beleidsplan straalt dat ook uit – is dat we terug moeten gaan naar de uitgangspunten van de VNV in het licht van de arbeidsvoorwaarden in deze tijd van economische teruggang. Er valt bij de maatschappijen op dit moment niet veel te halen, er zal eerder gesneden worden. Het is belangrijk werkgelegenheid te behouden en onzekerheid te bestrijden. En dan moet je je afvragen
Evert: “We hebben de luchtvaart in een jaar tijd zien veranderen van een situatie waarin de bomen tot aan de hemel groeiden tot een diep dal. Het is ongekend snel gegaan. Toen we begonnen met schrijven van het beleidsplan speelden zaken als boventalligheid nog helemaal niet.”
Dan hebben we het met name over Martinair. Hoe kijken jullie aan tegen de toetreding van Martinair tot de KLM-groep? Evert: “Martinair en KLM hebben een grote stap gemaakt door tot overname over te gaan.
op de bok april 2009
Interview met het nieuwe presidentiële team
5
6 op de bok april 2009
Het lijkt wel of de bedrijven daarna pas zijn gaan nadenken over hoe dat te gaan doen. Er komt op het moment niet veel nieuws vanuit die hoek. Dat betekent dat je zelf ook moet gaan nadenken over de positionering van Martinair in de KLM-groep. Het is natuurlijk fijn als dan blijkt dat onze visies en die van het bedrijf overeenkomen, want dan kan je iets gaan bouwen. Waar we zelf in dat kader naar neigen is de constatering dat de grootste synergieën tussen Martinair en KLM toch wel te bereiken zijn op vrachtgebied. Ik kan me voorstellen dat in de toekomst een nieuwe ‘vrachtentiteit’ gaat ontstaan waarin alle full-freighters zijn samengebracht. Het maakt dan in feite niet zoveel uit in welke kleuren die toestellen geschilderd zijn. Je zult wel wat moeten doen met de vliegers, want die zitten misschien in een situatie waarbij twee cao’s van toepassing zouden zijn. Zoals wij het inschatten zal op enige termijn de operatie met vliegers worden gedaan vanuit beide groeperingen. Daarbij moeten we er voor zorgen dat de arbeidsvoorwaarden en het carrièreperspectief van beide bloedgroepen zo goed mogelijk geborgd zijn. Wat we ons ook kunnen voorstellen is dat de oorspronkelijke Martinair-vliegers steeds meer door de groep worden opgenomen en dat nieuw aan te nemen vliegers als KLM’er instromen. En het zou dan helemaal mooi zijn als we daarbij iedereen binnenboord weten te houden en dat het bij boventalligheid blijft, dat we dat met creatieve maatregelen kunnen oplossen.” Steven: “Met daarbij de kanttekening dat dit scenario wel is beredeneerd vanuit werkgeversoogpunt, geënt op een economisch voordeel voor het bedrijf van één vrachtentiteit. Maar het geeft de essentie weer van ons beleidsplan: back to basics, behoud van werkgelegen-
heid en carrièreperspectief, in dit geval voor de Martinair-vliegers maar natuurlijk óók voor de KLM-vliegers. Het is denkbaar dat het bedrijf deze kant op wil. Hoe we daar arbeidsvoorwaardelijk mee omgaan, moeten we tegen die tijd goed bekijken en er zal zeker nog heel wat water door de Rijn stromen voordat we daar uit zijn.” Evert: “De synergie in de groep voor wat betreft het passagedeel van Martinair is wat minder voor de hand liggend dan het vrachtdeel. Daar zijn ook wat bewegingen richting Transavia. Wij voorzien dat dat voornamelijk op organisatorisch vlak zal gebeuren. Hoe dat met de vliegergroeperingen zou kunnen, zien we nog niet. De passagetak van Martinair bevindt zich ook in een moeilijke markt. Het langeafstands-leisurevervoer zit al jaren in de verdrukking. Dat zie je ook bij ArkeFly en buitenlandse maatschappijen als LTU. Het blijkt in deze markt toch lastig te zijn om geld te verdienen. Het is goed om te zien dat KLM vanuit werkgelegenheidsperspectief op dit moment daar toch aan vast wil houden. Nu moeten we kijken hoe we daar handen en voeten aan kunnen geven. De passagemarkt van Martinair is wat dat betreft een grotere uitdaging dan de vrachtoperatie.” Steven: “Je zou je kunnen voorstellen dat Martinair meer een netwerkfunctie krijgt binnen de KLM-groep, dat bijvoorbeeld mensen vanuit Finland naar de verre vakantieoorden vervoerd worden. Daar kunnen misschien synergieën ontstaan. Het is wat lastiger om dat aan het Transavia-product te koppelen, want dat is geen netwerkorganisatie.
We moeten hierbij niet op de directiestoelen gaan zitten van de bedrijven, maar het is, denk ik, zeker wel aardig om ook langs deze lijnen te denken.”
De sfeer tussen de ledenraad van Transavia en het bestuur is al een tijdje niet zo goed. Hebben jullie concrete ideeën om dat te verbeteren?
Evert: “Het is een discussie die constant gevoerd wordt, het is niet nieuw. De discussie zal ook niet verdwijnen. Ik denk wel dat we het er binnen de vereniging over eens zijn met elkaar dat als je gaat sleutelen aan de pensioenleeftijd je het hele pensioengebouw omvertrekt. Er ontstaat dan schade aan de carrière van veel vliegers. Er is geen makkelijke oplossing voor. Wat we in het beleidsplan hebben gezet is: laten we ons concentreren op andere belangrijke zaken en de pensioenleeftijd in stand houden zolang dat kan. Alleen als je door externe factoren gedwongen wordt, zul je misschien mee moeten bewegen. Als – zoals het huidige kabinet wil – bijvoorbeeld de AOW-leeftijd in de toekomst omhoog mocht gaan, dan moeten we kijken hoe we dat in het systeem kunnen inpassen. Dat zou een moment zijn waardoor je door externe omstandigheden opnieuw naar de regeling zou moeten kijken.”
Steven: “Ik ben daar vrij direct bij betrokken, heb daar ook al een paar trajecten doorlopen. We zien ook wel dat er problemen zijn geweest waarin de ledenraad niet altijd ongelijk had. Maar in mijn optiek ontbreekt het bij de Transavia-ledenraad wel eens aan realiteitsbesef. De perceptie heerst, daar lijkt het althans op, dat het makkelijk is om een motie te amenderen. Het bestuur moet daar dan wel weer mee naar de maatschappij. Op die manier probeert de ledenraad met het bedrijf te onderhandelen en schiet zich daarmee regelmatig in de voet. Ik proef ook onnodige en contraproductieve animositeit jegens het bestuur. We zijn allemaal collega’s van elkaar en hebben meestal dezelfde belangen, dus waarom zoeken ze het conflictmodel?” Evert: “Een mogelijke oplossing biedt wellicht een iets andere inrichting van het dagelijks bestuur. Daar komt nu ook een Martinair- en een Transavia-bestuurder in te zitten. We hebben daar bewust voor gekozen om zo de banden tussen de drie groepen wat aan te halen.”
Steven: “We hebben natuurlijk net een traject doorlopen waarbij we door externe omstandigheden het financieringsmodel hebben moeten aanpassen. In die zin is dat nu helemaal gecorrigeerd.
7 op de bok april 2009
Evert: “Laat ik eerst zeggen dat het moet, niet alleen geredeneerd vanuit het bestuur, maar ook vanuit de ledenraad en de leden van Transavia. Je kunt nu eigenlijk zeggen dat het Transavia-gedeelte van de VNV onbestuurbaar is geworden, en dat gaat zijn weerslag krijgen op de resultaten daar. Ingewikkelde problemen zouden wel eens heel moeilijk oplosbaar kunnen blijken als de verhoudingen zo blijven. Ik hoop dan maar dat de gedeeltelijke vernieuwing van spelers aan onze kant daar een bijdrage toe kan zijn. Het bestuur is ook niet foutloos. Maar ik denk wel dat we met elkaar in gesprek moeten gaan over hoe de laatste ledenraadsvergaderingen zijn verlopen. Hopelijk komen we dan tot een beter wederzijds begrip. De vereniging werkt toch met een bestuur dat gekozen is, de lijnen uitzet en bestuurt en daarbij gecontroleerd wordt door de ledenraden. Maar als je dat omdraait en via de ledenraad probeert te gaan onderhandelen met de maatschappij, dan blijkt dat niet te werken.”
Een vrij groot gedeelte van jullie beleidsplan is gewijd aan pensioenen, niet zo verwonderlijk met de achtergrond van Evert. Maar de discussie over de pensioenleeftijd bij KLM speelt natuurlijk weer. Jullie standpunt is duidelijk te lezen in het beleidsplan, maar hoe gaan jullie dat verkopen in de ledenraad?
Steven: “Nu we de drie maatschappijen van de ledenraadsgroeperingen – KLM, Martinair en Transavia – in één groep hebben vliegen, vinden we het ook belangrijk dat we als vereniging met deze drie groeperingen onder één dak blijven. Dat we als groeperingen een eenheid bewaren, omdat dat met name op arbeidsvoorwaardelijk vlak gezien belangrijk is. En dat is best wel een uitdaging. Ik denk ook wel dat het kan, maar daar is wel veel realiteitszin en medewerking voor nodig van alle deelgroeperingen.”
Evert: “Je ziet in tijden dat het goed gaat de onderwerpen vaak gaan over mooie dingen, een Bastionakkoord. Hoe belangrijk een dergelijk akkoord ook is, het is geboren uit luxe. De komende tijd staan we voor heel andere discussies. Mijn grote wens is dat we dat met elkaar op kunnen lossen. In tijden dat het niet goed gaat zie je sneller de roep om het dan maar zelf te doen, die discussie zie je ook bij Martinair ontstaan. Maar dat zou de collectieve kracht die we nu hebben verminderen en het zou een desastreus effect hebben voor de afgescheiden vliegers in het bijzonder. Het ergste zou zijn als mensen gedwongen afscheid van hun baan moeten nemen. Dat moeten we boven alles proberen te voorkomen. Daarvoor kan, ik zeg niet alles, maar wel veel voor wijken. Ik vraag de achterban dan ook om hier met een open blik naar te kijken, mocht het zover komen.”
VLIEGEND NAAR KINGMA
Joh. Verhulststraat 206 Amsterdam
Om nu door het veranderen van de pensioenleeftijd dit systeem weer op de helling te zetten en bij wijze van spreken die helling nog in te zepen ook, daarvan moet je wel eerst een heel gedegen afweging maken of je dat wel wilt.”
8
Wat zien jullie als de belangrijkste uitdaging?
op de bok april 2009
Binnenluiendijk 33, Vraagprijs: € 639.000,- k.k. Hoorn 4-kamerappartement van circa 175m2 met een balkon op het zuidwesten, 2 badkamers en een parkeerplaats. Met uitzicht over o.a. de havens, het IJsselmeer en de Hoofdtoren. www.kingmamakelaars.nl
VVR 2 ....? Of er even tussenuit ! VAKANTIE VILLA TE HUUR MORAIRA Spanje 06-50290502
WWW.VILLAROYALPALM.NL
In chique Oud Zuid, nabij Vondelpark, recent gerenoveerd 3-kamer app. (ca. 75 m2). Via de ruime entree bereikt men de lichte woonkamer aan de voorzijde. De luxe open keuken is v.v. alle moderne gemakken. Tevens hier 3 ruime bergkasten voor o.a. wasmachine en droger. In de woonkamer en hal ligt een mooie massieve Frans eikenhouten vloer. In de hal is een garderobe ruimte en een apart toilet met fontein. Aan de achterzijde zijn 2 slaapkamers waarvan de hoofdslaapkamer openslaande deuren heeft naar het Frans balkon. De luxe badkamer is v.v. natuursteen tegels, luxe wasbak en ligbad. Een parkeervergunning is eenvoudig en zonder wachttijd te verkrijgen.
Vraagprijs € 395.000,- k.k. Inl: Van Vliet Makelaars, Elandsgracht 4 1016 TV Amsterdam, tel. 020-3309454 www.vanvlietmakelaars.nl
f e e s tc o m m i s s i e
18
VNV 80 jaar
op de bok april 2009
Zoals u wellicht reeds heeft opgevangen zal 4 september 2009 op spectaculaire wijze het 80-jarig bestaan van de VNV gevierd worden in het Concertgebouw te Amsterdam. Het thema van deze avond zal zijn: ‘Around the World in 80 years’. Dit thema zullen we kracht bijzetten met de hiernaast genoemde artiesten die u mee zullen nemen op een reis door de verschillende lagen van de muziekwereld. Wij hopen hiermee jong en oud op de dansvloer te krijgen om het feest tot één werelds spektakel te maken. De vaste stoelen in de Hoofdzaal zullen worden verwijderd om plaats te bieden aan Club Magenta. Daarnaast zal de Spiegelzaal als Club Magenta Herensociëteit de plek zijn waar het jubileum gevierd kan worden bij een iets lager geluidsniveau. Hier kan men borrelen, genieten en lekker ontspannen. Ook op culinair gebied zullen wij de meridianen passeren. Voor de culinaire versnaperingen hebben wij wederom Grand Catering ingehuurd, zij waren ook verantwoordelijk voor de fantastische catering bij het VNV-feest in De Lichtfabriek.
Website: (www.vnv-dalpa.nl/feest2009) De website is inmiddels al een paar weken in de lucht. Hier kunt u vanaf vandaag inschrijven voor het gala. Tevens zal op de site steeds meer nieuwe informatie gegeven worden van parkeergelegenheid tot hotelarrangementen. De feestcommissie zal de komende maanden nog bezig zijn het feest tot in de puntjes uit te werken. We houden u via de site, Nieuwsflitsen en Op de Bok graag op de hoogte.
Galafeest 4 september
19 op de bok april 2009
Artiesten VNV-gala ‘Around the World in 80 years’ 4 september 2009: Om 21.00 ‘special guest’ performance LAS VEGAS SHOW ORCHESTRA THE CLASSIC CROONERS DJ KOOT BERGET LEWIS JEROEN VAN DER BOOM De VNV feestcommissie hoopt u op 4 september in het Concertgebouw te verwelkomen: Wil Jaski, Christophe Knaepen, Ruud Jurgens, Cees Tanja en Ernst Wiesman.
o p
d e
h o o g t e u i t v e r g r o o t
Afscheid
m e d e d e l i n g e n
b e s t u u r
Zo ongeveer twaalf jaar geleden werd Hans Tettero door het toenmalige presidentiële team Griffioen-Blom gevraagd het bestuur te versterken als bestuurslid René de Groot KLM-zaken. Kort daarna werd ik president gevraagd om bestuurslid Sint Jago te helpen als assistent-bestuurslid professionele zaken. Met ieder een ruime periode als bestuurder binnen onze vereniging, waarvan de laatste vier jaar als presidentieel team, gaan we op 29 april het stokje overdragen aan de heren Van Zwol en Verhagen. Voor Hans en mij breken na deze datum rustiger tijden aan. Voor de vereniging is het geweldig te constateren dat weer nieuwe mensen bereid zijn de schouders eronder te zetten. Dat is toch wel de kracht van onze vereniging. Voortdurend zijn mensen bereid zich hard te maken voor de gezamenlijke doelstellingen en belangen.
v a n h e t
Ik schreef het ook al in mijn voorwoord voor het jaarverslag. Bij het terugblikken op voorbije periodes wordt vooral aandacht besteed aan de vele onderwerpen, dossiers, protocollen en contracten waaraan gewerkt is. Onderbelicht blijft meestal dat dit werken aan gezamenlijke doelstellingen leidt tot onderling respect en hechte vriendschappen, dat dit werken soms gepaard gaat met fikse discussies en soms conflicten, en dat het leidt tot verbroedering. Met name dit zijn de eigenschappen die de vereniging zo sterk maken. De vereniging is van en voor de leden en het werk wordt gedaan door de leden. Conflicten worden niet uit de weg gegaan en er is plaats voor verschillende meningen. Uiteindelijk wordt met respect voor elkaar een gezamenlijke weg bepaald. Zo wordt intern gewerkt en extern opgetreden. Dat deze aanpak werkt, blijkt onder meer uit de groei van de vereniging. Tegen maatschappelijke bewegingen in, waarbij vakbonden en verenigingen het moeilijk hebben, lukt het de VNV voortdurend om met een groeiende luchtvaartsector mee te blijven groeien. Nieuw in dienst getreden collega’s worden nagenoeg allemaal lid van de VNV en het lukt daarmee de organisatiegraad op peil te houden of zelfs te verbeteren.
De belangrijkste boodschap aan onze opvolgers zou ook zijn deze specifieke kenmerken te waarborgen. Tevens zou ik ze mee willen geven ervoor te zorgen dat de VNV een rol van betekenis blijft spelen in de Nederlandse luchtvaartsector, maar zeker ook daarbuiten. Door zorgvuldig, kordaat, goed geïnformeerd en goed gefundeerd te werken en op te treden heeft onze vereniging een uitstekende positie weten te verwerven. Deze werkwijze en positie zijn ook in de toekomst essentieel om de belangen van de verkeersvliegers in Nederland zo optimaal mogelijk te behartigen. Gelukkig weet ik dat onze opvolgers geen boodschappen nodig hebben. Het zijn ervaren mannen, uit het juiste hout gesneden. Het nieuwe presidentiële team draait op de achtergrond al even mee en ook aan het nieuwe dagelijks bestuur raken we intern al aardig gewend. Volgens mij zijn ze er helemaal klaar voor. Bijzonder veel mensen hebben Hans en mij de afgelopen jaren ondersteund en geholpen met het vele werk en de complexe afwegingen. Ik ben dankbaar dat we gedurende de twee periodes als presidentieel team zulke kundige, kritische en bereidwillige mensen om ons heen hebben gehad. Zonder hen hadden we de klus nooit kunnen klaren. Ik wil al deze mensen, onder wie de staf van de VNV, van harte bedanken voor de steun, het geduld en het vertrouwen. Hans en ik hebben genoten van het werken voor de VNV. Het is voor ons een geweldige tijd geweest. Mede namens Hans dank ik ook u hartelijk voor het in ons gestelde vertrouwen en de vele blijken van waardering over de afgelopen jaren. Ik zie u graag terug als collega in het bemanningencentrum of op de bok.
