VAARTOCHT BUITENLAND
ETAPPE 8: KÖPENICK-KÖPENICK
VAREN LANGS VOLK
Idyllische meertjes en oevers met volkstuinen. In traag tempo varen we langs rijen vakantiehuisjes. Op een steenworp afstand van het centrum van Berlijn vinden we veel groen, rust en ruimte. We hebben geluk, als enige team hoeven wij niet van A naar B, maar varen we een rondje. TEKST JEFF HOLLESTELLE | FOTO’S MARJOLEIN BOKMA, SIEBOLD FREEKE
E
INDELIJK, de laatste etappe! Niet dat ik blij ben dat de reis zijn einde nadert, maar nu is het mijn beurt! Al weken hoor ik verhalen van enthousiaste collega’s die met heimwee naar Duitsland en de Tijgerhaai op kantoor verschijnen. Zo mooi, groen en rustig, volgens de een. Dramatisch voelbare historie, volgens de ander. Samen met Marjolein rij ik stuiterend van ongeduld naar Köpenick, de plaats waar collega’s Briek en Kolthof de Tijgerhaai hebben achtergelaten. Morgen varen we terug naar Berlijn, het hoort wel niet bij onze opdracht, maar we kunnen het niet laten. Hoe vaak kom je hier tenslotte op eigen kiel? En maandagochtend stappen mijn zus Marlies, zwager David en neefje Jason aan boord. Dan begint ons traject. Met z’n vijven gaan we het gebied ten zuidoosten van Berlijn ontdekken. Best luxe eigenlijk, we kunnen onze gang gaan. Als we vrijdag maar weer in Köpenick zijn. Wanneer de boot is ingeruimd, nemen we een biertje in de
28 | WATERKAMPIOEN#2 2006
ANWW0603-028-Tijgerhaai.indd 28
23-01-2006 14:38:00
ku lan re slo en ni mo Bl ee en ar ge laa Bi Ze pr ge
LKSTUINEN
NOORDZEE
Schwerin
4
3 El
NEDERLAND
5
be
6
Hannover
2
8
7
Gouda
Mittellandkanal
BERLIJN
Münster
Etappe 1 El
DUITSLAND
²
n
be
Rij
kuip. De zon schijnt, bootjes van allerlei pluimage varen langs; het lijkt wel vakantie! Al heel de middag horen we zware dreunen van niet te definiëren muziek achter het statige slot Köpenick vandaan komen. Er zijn soms flarden dixieland en jazz in te ontdekken. We kunnen onze nieuwsgierigheid niet bedwingen en varen met de rubberboot het geluid tegemoet. Een goed idee, want we belanden in het 10e Köpenicker Blues- en Jazzfestival. Het oude centrum is omgetoverd tot een bruisende jazzclub. Rondom de oude kerk, het raadhuis en het dorpsplein staat het vol met podia en biertenten. En de artiesten die optreden geven zijn niet de minste. Dixieland-legende Chris Barber komt bijvoorbeeld, volgend weekend helaas pas. Net als Nina Hagen met de twintigkoppige Leipzig Big Band. Balen dat we deze bizarre combinatie gaan missen! Zelfs de Dutch Swing College band uit Nederland staat op het programma. Liggend in het gras aan de oever van de Dahme genieten we van de zon en de muziek. Wat een mooi begin...
© CARTOGRAPHICS
WATERKAMPIOEN#2 2006 | 29
ANWW0603-028-Tijgerhaai.indd 29
23-01-2006 14:39:03
VAARTOCHT BUITENLAND Zondag vertrekken we bijtijds richting Berlijn. Op de vouwfietsen crossen we langs historische plekken. We komen er achter dat we veel te weinig tijd hebben en beloven onszelf om hier nog eens terug te komen. Om een uur of negen maandagochtend arriveert de familie in Köpenick. We laden de Tijgerhaai vol met speelgoed voor Jason. Je kunt tenslotte niet zonder als je net anderhalf bent. En met een beetje passen en meten krijgen we alle spullen aan boord. Vier volwassenen en een peuter blijkt best veel voor dit scheepje. We doen eerst boodschappen bij een hypermoderne Kaiser supermarkt. Vanaf de boot is dat een minuut of tien lopen. Onderweg verbazen we ons over de straatjes en huizen. Kleurig geverfd, met net zulke kleurige planten in manden aan de gevel. Het ziet er hier verzorgd en gezellig uit. De gemiddelde auto in het straatbeeld is niet ouder dan een jaar of vier en van blauw rokende Trabanten hebben ze hier al lang niet meer gehoord. Het oostblokgevoel ontbreekt volledig. Even na het middaguur vertrekken we in zuidelijke richting via de Dahme en de Langersee om te eindigen in Zeuthen aan, jawel, de Zeuthener See. Net buiten Köpenick vind je veel watersport. Rijen keurig met zeil afgedekte motorboten,
watersportverenigingen in overvloed. De boten hebben bescheiden afmetingen maar het zijn er wel veel. Na een half uurtje verandert het landschap, de bebouwing wordt ingeruild voor bomen en kleine strandjes met verbazend veel nudisme. Via Schmökwitz varen we de Zeuthener See op. Jachthavens zoals wij die kennen vind je er niet maar volgens de almanak kunnen we bij Boothaus Roll terecht. Over het afmeren hoeven we ons geen zorgen te maken. Veel helpende handen parkeren ons allervriendelijkst in een box. Met de kont nog net op het meer. ‘Man, een mooier terras vind je niet’, roept David enthousiast. Hij weet nog niet dat hij dit deze week nog 37 keer zal roepen. Wandelend door Zeuthen krijg je het gevoel in Hillegersberg te zijn, een van de chicste wijken van Rotterdam en gelegen aan de Bergse Plas. Ook hier staan mooi gerestaureerde kasten van huizen met waanzinnige tuinen aan het water. Vermogende Berlijners zijn uit de stad getrokken en hier neergestreken. Niet alleen in Zeuthen overigens, het hele gebied lijkt te zijn ingenomen door mensen met een serieuze bankrekening. In elk geval de mooie plekjes. We eten aan boord en genieten ’s avonds van ons eigen terras.
We rennen door de regen n
2 1
Verstopt wierfilter.
2
Verbaasd blijft het hert staan kijken. Je ziet in deze contreien veel wild.
3
Het Gossener Kanal lijkt te spoken. Regen en damp zorgen voor een apart sfeertje.
1 30 | WATERKAMPIOEN#2 2006
ANWW0603-028-Tijgerhaai.indd 30
23-01-2006 14:50:24
Ik weet niet precies van welke herrie ik dinsdagochtend wakker word. Het is of de regen die met bakken uit de hemel op het staal van de Tijgerhaai klettert of het is Jason die het hoog tijd vindt voor wat actie. Wat ik wel weet, is dat het vroeg is, heel vroeg. Een voor een rennen we door de regen met een toilettas onder onze arm naar de douches van Bootshaus Roll. De weersverandering is even schrikken en een wijze oude man, tenminste die houding neemt hij aan, weet ons te vertellen dat het maar ‘even’ duurt. We zijn weer blij, ‘even’ kunnen we wel aan. Maar met ‘even’ bedoelt de beste man tot zaterdag. En het is nu dinsdag, vrijdag gaan we weer naar huis. Grom. Met onze fotograaf, Siebold Freeke, hebben we om twaalf uur afgesproken in Köpenick. We varen terug om hem op te pikken. Daarna gaat de tocht over de Müggelspree en de Grosser Müggelsee in oostelijke richting naar Klein Venedig. Klein Venetië dus. Grote delen van het merengebied ten zuidoosten van Berlijn zijn bezaaid met volkstuintjes en daarop kleine vakantiewoningen. Variërend van vervallen houten schuren tot villa’s waar je hebberig van wordt. Het was en is hét vakantieparadijs voor de Berlijners. Klein Venedig is een compleet dorp waar de tuinen met slootjes worden doorsneden. Onze Tijgerhaai is te groot om er doorheen te varen maar de grote ringvaart moet net kunnen. En inderdaad, we kunnen net onder een brugje door Klein Venedig in. Gelukkig is het opgehouden met regenen. De verzameling vakantieparadijzen is leuk om te zien. Alles
n naar de douches XXX Xxxx
3 WATERKAMPIOEN#2 2006 | 31
ANWW0603-028-Tijgerhaai.indd 31
23-01-2006 14:50:45
VAARTOCHT BUITENLAND even netjes en keurig onderhouden. Veel lijken de bewoners niet van ons te moeten hebben, vriendelijk groeten is er niet bij. Verbazing op de gezichten wel. En dat is best te begrijpen. Het moet een raar gezicht zijn, zo’n keurige Nederlandse klassieker die stinkend als een patatkraam, met minder dan vijftig centimeter over (in de breedte welteverstaan) zich een weg baant langs je achtertuin. En het wordt nog steeds smaller! Na een kwartiertje varen, krijg ik het een beetje benauwd. We hebben echt geen centimeter speling meer. Niet onder de bruggen, niet onder de kiel en niet in de breedte. Maar we gaan door. Haakse bochten nemend terwijl het eigenlijk niet kan. Mannetje voor, mannetje achter en millimeter voor millimeter de hoek om. Eerlijk is eerlijk, het gebied is geweldig om doorheen te varen, maar wees verstandig en neem de rubberboot. Na een klein uurtje hebben we de laatste brug gehad. Ik voel me een hele stuurman. Zonder krassen, zonder achteruit terug te hoeven varen maar met een natte rug. Het enige dat me een beetje is gaan storen is dat gebrom van die droge uitlaat. Uhh, droge uitlaat, die heeft onze nieuwe motor toch niet? Oeps, geen koelwater! Gelukkig merk ik het op tijd en nog voor het koelwateralarm begint te piepen, meren we af. Het ondiepe water heeft ervoor gezorgd dat het wierfilter verstopt is geraakt. Omdat slapen met vijf mensen aan boord al een hele puzzel is, besluiten we voor Siebold een hotel te regelen. We bellen
wat in de rondte en vinden er een aan het water. Het is aan de Zeuthener See. Via het Gossener Kanal zakken we af richting het zuiden. Het is weer gaan regenen en niet zo’n beetje ook. Waar het water ophoudt en de lucht begint, is niet te zien. De damp van het water, de donkere bomen, het geraas van de regen op de kajuit en de beslagen ramen maken het mysterieus. Bijna spookachtig. We vergissen ons en leggen aan bij een restaurant dat niet het hotel is dat we hebben gebeld. David en ik gaan poolshoogte nemen en belanden in een vreselijke kroeg. Je kan er leunen tegen de rokerige alcohollucht die er hangt maar we worden vriendelijk onthaald. De barman regelt een prima kamer voor Siebold in een tegenover gelegen pension. In een bijna rookvrij tussengedeelte schuift hij wat tafels tegen elkaar, zodat we er een hapje kunnen eten. Eerst Jason naar bed op de Tijgerhaai en gewapend met de babyfoon wagen we de gok en bestellen
vijf schnitzelvarianten. Terwijl we zitten te eten, krijgt een handjevol vijftigers linedance-les van de plaatselijke cowboy. Het blijft nog lang onrustig in Zeuthen. De woensdag begint met een déjà vu, is het de oorverdovende regen of toch Jason? Het is in ieder geval weer lekker vroeg. Vanwege de regen besluiten we een stuk te gaan varen. Richting Gussow, een klein dorpje aan de Dolgensee. Via de Dahme-Wasserstrasse komen we bij de enige sluis van ons traject. Sluis de Neue Mühle. Klein maar spannend. Binnen dertig seconden raast de sluis vol water en liggen we 2 meter hoger.
32 | WATERKAMPIOEN#2 2006
ANWW0603-028-Tijgerhaai.indd 32
23-01-2006 14:51:28
Heftig. Na deze sluis verandert de Dahme langzaam in een van de mooiste rivieren die ik ooit heb gezien. Net breed genoeg en met een natuurschoon waar je stil van wordt. Tenzij je anderhalf jaar oud bent, dan zing je samen met tante Marjolein en je moeder de hele dag door kinderliedjes. Omdat het niet ophoudt met regenen, besluiten we Siebold vanuit Gussow met de taxi weg te laten gaan. Mooie plaatjes schieten zit er niet meer in. Aan het eind van de middag gaat hij in de stromende regen op pad. Een uur later is het droog. Ook hier kennen ze Murphy zeker. We liggen vlak voor de Dolgensee afgemeerd en na het eten besluiten David en ik
Keurige klassieker, stinkend als een patatkraam.
om gewapend met een paar hengels het meer op te roeien. Het is zo stil en betoverend mooi dat we de buitenboordmotor niet willen starten. Met de ruggen naar een rietkraag gooien we de hengel uit en zowaar, we vangen een paar kleine witvisjes. Onbelangrijk. Twee vrienden in een rubberbootje, zwijgend met een biertje in de hand. Doelloos starend over een meer dat langzaam verdwijnt in de mistige schemer. Dat is pas belangrijk. Het is een van de mooiste momenten van de tocht. WATERKAMPIOEN#2 2006 | 33
ANWW0603-028-Tijgerhaai.indd 33
23-01-2006 14:51:46
VAARTOCHT BUITENLAND Vertrouwd. Donderdagochtend wekt ons met regen, of is het toch….. Gelukkig klaart het snel op. We varen naar Prieros. Een authentiek Runddorf. Waarmee niet meer bedoeld wordt dan dat de huizen rondom de kerk zijn gebouwd. In het Heimatshaus krijgen we een indruk van het leven honderden jaren geleden. Op een bord staan de toltarieven van de Prierosbrück anno 1827. ‘Königlichen und prinzlichen Herrschaften’ mochten gratis over de brug en voor honderd ganzen betaalde je maar liefst 25 frank. Het hoogtepunt in het dorp is een slagerijtje. Wat een feest. Droge worsten en vleeswaren gemaakt zoals het hoort. Waarom zien we deze kwaliteit in Nederland zo weinig? Al snel varen we weer. Het plan? Barbecuen aan de Kleiner Müggelsee. We hebben bij de Linssendealer in Köpenick een foto gezien en dat willen wij ook. Zo romantisch en sfeervol; een strandje met kampvuur en barbecue, de Tijgerhaai dichtbij voor anker. We hebben er zin in. Onderweg stoppen we nog even bij onze vrienden van Bootshaus Roll. David springt op de fiets om een paar biertjes voor bij het eten te gaan kopen. Hij komt doornat terug, het is weer eens gaan regenen. Als we het anker laten vallen op de Kleiner Müggelsee is het droog. Met de rubberboot breng ik alvast wat barbecue-spullen naar de wal. Jason slaapt en we maken ons op voor een superavond. Het zit alleen niet mee. Als ik terug roei naar de boot om nog wat spullen op te halen zien ik hoe ‘ons’ plekje wordt ingenomen door een omvangrijke Duitse familie. Geen probleem, we
schuiven wel een stukje op. Net als ik samen met David weer aan wal klim om het vuur aan te steken, komen er een paar kinderen luid schreeuwend en in paniek naar ons toe gerend. Niet zo vreemd, want ze worden op de hielen gezeten door een boos wild zwijn met jongen. Samen met de kinderen staan we ademloos aan de waterkant te wachten op wat het zwijn besluit en zijn klaar om in het water te springen. Dat hoeft uiteindelijk niet. Het zwijn verliest na een paar minuten haar interesse in ons... Pfff. Eerst maar eens een biertje. Als we bekomen zijn van de schrik steken we de barbecue aan. Het gaat gebeuren... Als de kolen nog niet eens gloeien, verschijnt er een Polizei-boot. Vriendelijk, maar o zo dringend worden we verzocht om de barbecue uit te maken. We zitten aan de rand van een bos en open vuur is hier verboden. Ik roei naar de heer en dame van de Wasserpolizei en probeer ze om te praten. Stom. Nu moet zelfs de olielamp uit. We doven het vuur met zand en balen. We besluiten om te dineren met de droge worst uit Prieros, toastjes en andere lekkernijen. Met z’n vieren op een kleed aan de waterkanten genieten we van het moment. Heel even. Want nog voor de eerste hap begint het te regenen. Logisch. We schieten in de lach en roeien terug naar de boot. Om 11 uur ’s avonds barbecuen in de koekenpan aan boord van de Tijgerhaai heeft ook wel wat. De laatste dag begint bekend. Het is vroeg, alleen regent het niet. Het miezert en is grijs. We varen terug naar Köpenick en stoppen onderweg in Friedrichshagen. We doen boodschappen
Op de hielen gezeten door
2 1 34 | WATERKAMPIOEN#2 2006
ANWW0603-028-Tijgerhaai.indd 34
23-01-2006 14:52:16
en vluchten snel de drukke stad uit. Dat is wennen na de rust van de afgelopen dagen! De Tijgerhaai wordt afgemeerd bij Linssen-importeur Reichl en ineens begrijp ik de verhalen van de collega’s. Een weeïg gevoel in de maag geeft bij ons allemaal aan dat we hier niet weg willen. Nu nog niet in ieder geval. De mooie natuur en het heerlijk trage tempo van de afgelopen dagen willen we nog even vasthouden. We lunchen uitgebreid en stappen dan toch in de auto, het zit erop. @KADK:VAARPRAKTISCH VAARPRAKTISCH Weinig verrassingen. Het merengebied is eenvoudig vaarwater. Beroepsvaart kom je nauwelijks tegen en sluizen zijn er niet veel. Je moet wel rekening houden met het feit dat je niet zomaar even in een haven afmeert en boodschappen doet. Een goede fiets is onontbeerlijk. Drinkwater en diesel zijn goed verkrijgbaar. Een aantal van de meren en vaarwaters is erg ondiep, let op de betonning. Het grootste meer, de Grosser Müggelsee, is voor motorboten alleen toegankelijk in de betonde vaargeul.
1
Jachthavens zoals wij die kennen, zijn hier niet.
2
Het barbecue-feestje valt in het water, toch vermaken we ons best.
een wild zwijn met jongen COMEN BESTEL HET 99 A IN G PA P O KIJK IDSEN! KAARTEN EN G PLETE PAKKET
2 WATERKAMPIOEN#2 2006 | 35
ANWW0603-028-Tijgerhaai.indd 35
23-01-2006 14:52:41
