Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~ Inhoudsopgave
Paginanummer
Inleiding
2
Deel 1 Hoofdstuk 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Hoofdstuk 2
versie september 2015
Pedagogisch beleidsplan
2
Organisatie en Visie Organisatie Professioneel peuterspeelwerk Doelstelling Voor-School Sociale en emotionele veiligheid Ontwikkelingsgericht en preventief werken
2 2 3 3 3 4
Pedagogisch handelen
4
Hoofdstuk 3
Terreinen van ontwikkeling 3.1 Lichamelijke en motorische 3.2 Sociaal-emotionele 3.3 ontwikkeling van de identiteit en zelfredzaamheid 3.4 seksuele ontwikkeling 3.5 creatieve en muzikale ontwikkeling 3.6 cognitieve ontwikkeling 3.7 Taalontwikkeling
5 5 5 5 5 5 6 6
Hoofdstuk 4
Overbrengen van Waarden en Normen 4.1 Gewetensvorming, goed en kwaad 4.2 belonen en straffen, omgaan met regels 4.3 delen en verdelen 4.4 feesten en rituelen 4.5 omgaan met verschillende culturen en geloof 4.6 omgaan met materialen
6 6 6 7 7 7 7
Hoofdstuk 5
Eten en drinken
7
Hoofdstuk 7
Wennen
7
Hoofdstuk 6
Handboeken
8
Nawoord
9
Uitwerking Pedagogisch Beleidsplan zie deel 2 ‘werkplan locatiegebonden’ aanwezig in het Handboek op de locatie.
-1-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015
Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~
versie september 2015
Inleiding Dit is het pedagogische beleid van het peuterspeelwerk in Drechterland, Stede Broec en Andijk (West Friesland) die sinds augustus 2014 vallen onder Stichting Voor-School. Van augustus 2010 tot juli 2014 heeft het peuterspeelwerk in Drechterland, Stede Broec en Andijk samen gewerkt onder een andere stichting. Het Pedagogisch Beleid van het peuterspeelwerk in West Friesland is tot stand gekomen tijdens leidsterbijeenkomsten is samenspraak met de coördinator. Het peuterspeelwerk in West Friesland (WF) en Stichting Voor-School hebben ieder een eigen pedagogisch beleid. Stichting Voor-School gaat een fusie aan met Kappio, een niet commerciële kinderopvangorganisatie. Het is de bedoeling dat op termijn het pedagogisch beleid organisatiebreed beschreven wordt. Dat zal gebeuren wederom in samenspraak met de uitvoerende leidsters. Met ingang van augustus 2015 vallen de locaties in Drechterland en Stede Broec onder de wet Kinderopvang. Wij gaan dan werken onder de noemer Peuterspeelwerk en de kinderen komen in de peuterspeelgroep. Ons reguliere aanbod blijft kortdurend ontwikkelingsgericht in vaste groepen, op 2 vaste dagdelen per week gedurende 40 weken per jaar. Met ingang van november 2015 bieden wij ook peuterspeelwerk aan op een locatie in Andijk. Het huidige pedagogisch beleid van het peuterspeelwerk in WF bestaat uit twee delen: 1. Het pedagogisch beleidsplan: hierin staan de algemene pedagogische uitgangspunten beschreven. 2. Het pedagogisch werkplan locatiegebonden: hierin is a.d.h.v. de dagdeelindeling een concrete vertaling van het pedagogisch beleid vastgelegd, zodat duidelijk is hoe de doelstellingen in de praktijk nagestreefd en gerealiseerd worden. Dit pedagogisch beleid is geschreven voor alle betrokkenen rond het peuterspeelwerk: Voor de leidsters, stagiaires en nieuwe leidsters is het beleidsplan van belang op het gebied van de bewustwording van hun handelen. Het pedagogisch handelen wordt met elkaar besproken en zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Binnen de organisatie achten wij het van groot belang dat er een constante evaluatie is over de benadering van de peuters. Voor de ouders / verzorgers biedt het pedagogische beleid de mogelijkheid kennis te maken met onze organisatie, onze doelstelling en visie en daaruit voortkomend, het pedagogische klimaat binnen het peuterspeelwerk. Voor de gemeente Stede Broec en gemeente Drechterland met wie we afspraken hebben voor ouders die niet in aanmerking komen voor Kinderopvangtoeslag, ( nieuwe) medewerkers en andere betrokkenen geeft dit beleidsplan een duidelijk beeld over de gang van zaken binnen onze organisatie. Deel 1 Pedagogisch beleidsplan 1. Organisatie en visie 1.1 Organisatie Stichting Voor-School, peuterspeelwerk WF is een organisatie uitsluitend voor peuterspeelwerk, als zodanig behartigen wij de belangen van de peuters, de peuterleidsters en de ouders/verzorgers. Op dit moment hebben wij de verantwoording over onderstaande locaties: Nijntje Pluis Bovenkarspel ’t Kwetternest Wijdenes De Drie Turven Grootebroek De Woelwaters Hoogkarspel De Peuterhorn Lutjebroek De Woudstappertjes Westwoud Baloe Hem De Blokkerdoos Oosterblokker Padrakkertjes Venhuizen De Kuyper klointjes Andijk (nov. ’15) De Bazeroetjes Schellinkhout
-2-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015
Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~
versie september 2015
1.2 Professioneel peuterspeelwerk Het management van Stichting Voor-School draagt zorg voor professioneel peuterspeelwerk binnen verschillende gemeenten. Vanuit de visie dat we op de peuterspeelgroepen ontwikkelingsgericht en preventief werken hebben wij de volgende doelstelling geformuleerd.
1.3 De doelstelling van Stichting Voor-School Drechterland en Stede Broec is: Het stimuleren van de ontwikkeling van jonge kinderen door hen in groepsverband samen te brengen onder leiding van deskundige, gekwalificeerde leidsters. Leidsters die ook zorg dragen voor het tijdig signaleren van ontwikkelingsachterstanden / problemen bij jonge kinderen en waar mogelijk ouders doorverwijzen en ondersteuning bieden bij de opvoeding. (zie protocol signaleren van zorg) Pedagogisch doel: “In een vertrouwde en veilige omgeving het kind zo goed mogelijk begeleiden en stimuleren in zijn ontwikkeling zodat het kind kan opgroeien tot een harmonieus, evenwichtig en zelfstandig mens” Het beleid van Stichting Voor-School is er op gericht dat peuters ten minste 2x per week de peuterspeelgroep bezoeken in een vaste groep bij een vaste leidster. In de praktijk kunnen we de volgende belangrijke functies van het peuterspeelwerk benoemen: Spelen : Al spelend ontdekken de peuters de wereld om zich heen. Voor peuters gaan spelen en leren hand in hand, spelen is een manier van leren. Ontwikkelen: In de leeftijd van twee tot vier jaar maken kinderen een stormachtige ontwikkeling door, ieder kind op unieke wijze en in eigen tempo. Het peuterspeelwerk biedt een omgeving waar het kind gestimuleerd wordt in de ontwikkeling. Ontmoeten: Spelen met andere kinderen is essentieel voor de ontwikkeling. Binnen het peuterspeelwerk ontmoeten kinderen andere kinderen en leren in een veilige sfeer en onder deskundige leiding geleidelijk om te gaan, te spelen met andere kinderen. Ook is het peuterspeelwerk een plek waar ouders / verzorgers elkaar kunnen ontmoeten. Signaleren: De leidsters hebben de vaardigheden om gedurende de periode dat een peuter de speelgroep bezoekt te signaleren indien er sprake is van ontwikkelingsproblemen dan wel problemen in de opvoedsituatie. Ook hebben de leidsters de kennis om door te verwijzen. Ondersteunen: Leidsters onderhouden kontact met de ouders / verzorgers. In geval van zorgen over de ontwikkeling van een peuter zullen en kunnen deze ook met de ouders/verzorgers besproken worden en kan de leidster een ondersteunende rol hebben.
1.4 Sociale en emotionele veiligheid bieden. Het bieden van een gevoel van veiligheid zien wij als het meest essentiële pedagogisch doel voor het peuterspeelwerk. Vanuit een gevoel van veiligheid kunnen kinderen zich ontwikkelen. Wij creëren die veiligheid o.a. door de peuters in te delen in vaste groepen met een vaste leidster. In een vertrouwde groep, in de aanwezigheid van bekende leeftijdsgenoten en leidster(s) kunnen kinderen gevoelens van verbondenheid en emotionele veiligheid ontwikkelen. Het is belangrijk dat het kind zich thuis en veilig voelt binnen het peuterspeelwerk en ook dat de ouders zich veilig voelen. Leidsters nemen een actieve rol in het opbouwen van een goed contact met de ouders. Als ouders met een gerust hart hun kind toevertrouwen aan het peuterspeelwerk komt dat de ontwikkeling van de peuter ten goede. Werken aan de sociale veiligheid betekent voor ons dat we erover waken dat het kind wordt beschermd tegen pesten, vooroordelen en eenzaamheid. 1.5 Ontwikkelingsgericht en preventief werken. Een peuterspeelgroep levert een belangrijke bijdrage aan het voorkomen en tijdig signaleren van ontwikkelingsachterstanden en draagt zorg voor een ononderbroken ontwikkelingslijn. In het algemeen wordt gesteld dat het peuterspeelwerk een ontwikkelingsgerichte preventieve (basis)voorziening is voor kinderen van 2 tot 4 jaar is. Het bieden van optimale ontwikkelingskansen en het stimuleren van een brede ontwikkeling staan centraal op alle locaties. Een aantal van onze
-3-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015
Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~
versie september 2015
locaties hanteren richtlijnen vanuit de ontwikkelingsgerichte methode Startblokken. Startblokken van Basisontwikkeling een gecertificeerde Voor en Vroegschoolse Educatie (VVE) methode is een pedagogisch werkplan om de ontwikkeling van baby's, peuters en jonge kleuters optimaal te stimuleren. Het zorgt ervoor dat leidsters aangrijpingspunten zoeken bij de spelontwikkeling van jonge kinderen. In het - door de leidster begeleide en gestuurde - spel liggen de beste mogelijkheden om taal en denken uit te lokken en te stimuleren. Betekenisvolle spelactiviteiten binnen het werken met thema’s lokken interesse, enthousiasme en actieve betrokkenheid van kinderen uit. dé voorwaarden voor een continue ontwikkeling voor jonge kinderen. Meer informatie is te vinden in deel 2, de locatiegebonden werkplannen. 2 Pedagogisch handelen Ieder kind heeft de drang in zich om zich te ontwikkelen. Elk kind is uniek en mag zijn, zoals hij is. Ieder kind heeft zijn/haar eigen tempo in zijn/haar ontwikkeling. Ook bij peuters is er sprake van ontwikkelingsniveaus, afhankelijk van aanleg en milieuomstandigheden. Als basis voor zijn/haar ontwikkeling heeft een kind recht op een veilige omgeving. Deze uitspraak vormt de grondslag voor het respect, dat wij naar alle mensen, kinderen en volwassenen, willen opbrengen. Wij benoemen hier een aantal pedagogische uitgangspunten die belangrijk zijn voor de ontplooiing van kinderen. o In ons peuterspeelwerk wordt aandacht besteed aan de verschillende ontwikkelingsgebieden, zoals de sociale, de emotionele, de motorische (lichamelijke), de cognitieve ontwikkeling van het kind en de ontwikkeling van de identiteit en de zelfredzaamheid. (zie hoofdstuk 3 voor de uitwerking van deze gebieden) o Het peuterspeelwerk biedt het kind gevarieerde activiteiten, gericht op de totale ontwikkeling van het kind. o De omgeving is belangrijk bij het stimuleren van de ontwikkeling. Ons beleid is erop gericht, dat de speelgroepen een uitnodigende werking hebben op kinderen, dat ze gestimuleerd worden tot activiteiten. De ruimte / indeling in de speelgroepen is daarop afgestemd. o Heel belangrijk is de houding van de leidster. De sociale omgeving is voor een belangrijk deel bepalend voor de ontwikkeling. Wij gaan uit van veel communicatie over en weer tussen leidster en kind. De leidster is tegenover het kind uitnodigend, beschermend en sensitief. Zij geeft het kind het gevoel dat het welkom is en dat het zichzelf mag zijn. Zij is ook degene, die de positieve sfeer in de groep kan bevorderen, door open te staan voor acties en reacties van kinderen en een mate van sociaal gedrag te stimuleren. Zij doet dit door kinderen met elkaar te laten spelen, naar elkaar te laten luisteren en hen rekening met elkaar te laten houden en samen te delen. Zij benoemt wat het kind al kan. Zij benoemt positief gedrag. De leidster nodigt ook de ouders uit om aan de positieve sfeer bij te dragen. De drie basisfuncties van het peuterspeelwerk, spelen, ontwikkelen en ontmoeten, geven de mogelijkheid om een extra accent aan te brengen in de vorm van lichte opvoedingsondersteuning. Het bewust omgaan met spel, ontwikkelingsmogelijkheden en de contacten met de ouders geven de leidsters de mogelijkheid te signaleren wanneer er problemen zijn in de ontwikkeling van het kind. Gerichter observeren en gesprekken met de ouders kunnen er dan toe leiden, dat er verwezen kan worden naar deskundige hulp (CJG / VAT). Gericht observeren als er sprake is van zorg, wordt alleen toegepast in overleg met de ouders.
3 Terreinen van ontwikkeling Stichting Voor-School Drechterland en Stede Broec vindt ontwikkelingsstimulering van het jonge kind heel belangrijk, met name de sociaal-emotionele en de taalontwikkeling. 3.1 Lichamelijke en motorische ontwikkeling Het peuterspeelwerk biedt activiteiten om de grove en fijne motoriek te stimuleren. Op de peuterspeelgroep is voldoende speelgoed en materiaal aanwezig denk aan fietsjes, blokken, glijbaan, kleurpotloden, insteekmozaïek, puzzels etc. De speelgroep zorgt voor uitdagende spelmogelijkheden en de leidsters brengen zoveel mogelijk variatie in bewegingsactiviteiten. -4-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015
Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~
versie september 2015
3.2 Sociaal-emotionele ontwikkeling Het ontmoeten van andere kinderen en het samen spelen in een groep is essentieel voor de ontwikkeling van het kind en een belangrijk onderdeel van het peuterspeelwerk. In onze speelgroepen krijgen de kinderen de gelegenheid om van het ‘naast elkaar’ spelen, wat kenmerkend is voor de jongste peuters, te groeien naar steeds meer samen spelen, kenmerkend voor oudere peuters. Wij stimuleren het samen spelen en helpen bij het ‘oefenen’. Het samen met leeftijdsgenootjes in een groep en onder leiding kunnen spelen, is een belangrijk onderdeel van het peuterspeelwerk. Wij begeleiden de kinderen bij het rekening met elkaar leren houden, we stimuleren het maken van ‘afspraken’ met elkaar. Dit biedt kinderen de mogelijkheid in een veilige omgeving hun grenzen te exploreren, plezier te ervaren aan het gezamenlijk ondernemen van dingen en een vertrouwde plaats in de groep te vinden. Op de speelgroep is voldoende speelgoed aanwezig voor fantasiespellen en illusie/identificatie – spel, verkleden, poppen - / huishoek e.d. Kinderen worden daardoor in de gelegenheid gesteld in de huid van een ander te kruipen, en te experimenteren met emoties. Het rollenspel. Ook aan de hand van verhalen, voorvallen en liedjes proberen wij met de kinderen emoties uit te spelen. Het is belangrijk voor de peuter om zijn emoties te kunnen uiten. Daardoor kan het kind er ook mee leren omgaan. Boosheid, verdriet, blijdschap e.d. krijgen aandacht van de leidster en er wordt aandacht aan besteed om de gevoelens onder woorden te brengen. 3.1 Ontwikkeling van de identiteit en zelfredzaamheid Om de identiteit te stimuleren gebruiken we regelmatig de naam van de peuter. Zo leert de peuter dat hij iemand is. Jonge kinderen vinden alle handelingen van volwassenen ( de leidsters) heel interessant, ze willen nadoen, wij zijn ons daarvan bewust en trachten een positief voorbeeld (rolmodel) te geven. Het zelfvertrouwen vergroten we door activiteiten die het kind onderneemt positief te benoemen. Dagelijks worden peuters gestimuleerd zelfstandig handelingen te verrichten denk aan; zelf handen wassen, zelf jas aantrekken en zelf broek ophalen, maar ook zelf spelmateriaal kiezen, pakken en opruimen. Bij alles letten we op wat het kind al kan en waar hij op dat moment aan toe is. 3.3 Seksuele ontwikkeling Bewustwording van verschillen tussen jongens en meisjes ontstaan op de peuterleeftijd, op het moment dat een peuter komt met vragen of opmerkingen wordt hierop ingegaan. De seksuele ontwikkeling wordt niet bewust gestimuleerd op het peuterspeelwerk. 3.4 Creatieve en muzikale ontwikkeling De ontwikkeling van creativiteit is van groot belang. De gezonde peuter is van nature creatief. Het peuterspeelwerk is de plek waar door middel van kennismaken met de verschillende materialen “gewerkt” wordt aan deze ontwikkeling. De peuter mag experimenteren met bij voorbeeld zand, klei, verf, plaksel en papier. Door middel van muziek maken, dansen en dagelijks zingen wordt de muzikale ontwikkeling gestimuleerd. 3.5 Cognitieve ontwikkeling Bij de cognitieve ontwikkeling gaat het om het leren onderscheiden en herkennen van eigenschappen en voorwerpen en het leggen van verbanden tussen de verschillende gebeurtenissen. Op het peuterspeelwerk leren kinderen spelenderwijs rangschikken naar verschillende kenmerken, zoals grootte, kleur en vorm. Ook leren kinderen oplossingen te bedenken voor problemen. De verschillende spel en spelmaterialen, op het peuterspeelwerk aanwezig, zijn goede hulpmiddelen om ervaring op te doen en de ontwikkeling van het denken te stimuleren. 3.6 Taalontwikkeling De taalontwikkeling is een belangrijk onderdeel van de totale ontwikkeling van de peuter. Taal is het middel om contact te maken, om uitdrukking te geven aan gevoelens en behoeften. Juist op de leeftijd van een peuter is de gevoeligheid voor ontwikkelen van taal groot. Het peuterspeelwerk is, naast het gezin een belangrijke plaats waar de taalontwikkeling van het kind gestimuleerd wordt. Taalontwikkeling vindt plaats bij alles wat we met elkaar doen. De communicatie over en weer met -5-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015
Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~
versie september 2015
de leidster is een belangrijk element in de ontwikkeling van de woordenschat. Deze bewuste aandacht voor taal is zeker ook belangrijk voor kinderen van andere culturele achtergronden die thuis een andere taal spreken. Op onzepeuterspeelwerk wordt Nederlands gesproken, zodat elk kind deze taal leert begrijpen en spreken. Het leren van de Nederlandse taal gebeurt spelenderwijs in de vorm van spel, boekjes voorlezen, verhaaltjes vertellen, liedjes zingen, voorwerpen benoemen, gesprekjes voeren met de kinderen en in de alledaagse omgang en spel met elkaar.
4
Overbrengen van waarden en normen
4.1 Gewetensvorming, goed en kwaad De vorming van een geweten is bij een kind in de peuterleeftijd in een cruciale fase. Op deze leeftijd wordt de basis gelegd voor het verdere leven. Het geweten is aanwezig maar voor het kind is het nog niet helemaal duidelijk waar de grenzen liggen. Het zal voortdurend deze grenzen opzoeken. Het geeft het kind zekerheid, wanneer de leidinggevende duidelijk is over de grenzen. Over waarden en normen, regels waar we ons aan houden, zal gepraat worden met de ouders. Te grote verschillen tussen thuis en het peuterspeelwerk zullen tot verwarring leiden. 4.2 Belonen en straffen, omgaan met regels De ontwikkeling van een kind wordt gestimuleerd door goed gedrag van het kind te benoemen. Het is plezierig om voor gedrag beloond te worden en daarom zal het kind het gedrag willen herhalen. In het peuterspeelwerk belonen wij het kind door bv.: - te benoemen dat het gewaardeerd wordt wat het kind doet - het kind even extra aandacht te geven - het kind plezierige dingen te laten doen Door een positieve benadering (belonen) werken we ook aan het zelfvertrouwen van het kind. Met straffen willen we terughoudend zijn in het peuterspeelwerk. We laten het kind een fout of verkeerde handeling weer goedmaken, door iets op te ruimen of door bv. vrede te sluiten. Als dit niet voldoende is om de grens van wat wel en niet mag aan te geven, beperken we ons tot bestraffend toespreken of het kind voor korte tijd even (in de groepsruimte) apart te zetten. Dit altijd met uitleg aan de peuter en als de leidster boos is laat ze na een gesprekje weten dat ze niet meer boos is. Ook in dit verband vinden wij het belangrijk ouders te informeren over wat er gebeurt op het peuterspeelwerk. 4.3 Delen en verdelen De sociale vaardigheden worden getraind door samen spelen; hierbij hoort altijd “delen en verdelen”. Voor peuters is delen en verdelen nog moeilijk, op het peuterspeelwerk leren we dit bewust aan. Wij vinden het belangrijk om aan te geven dat het speelgoed voor iedereen is en dat samen spelen leuk kan zijn. Niet alles hoeft gedeeld te worden, een eigen werkstuk van constructiemateriaal of op creatief gebied is van het kind persoonlijk. Respect voor ieders werk willen wij de kinderen ook bijbrengen. Kinderen wordt geleerd elkaar te helpen als dat nodig mocht zijn, op elkaar te wachten en naar elkaar te luisteren. 4.4 Feesten en rituelen Feest vieren maakt op het peuterspeelwerk een belangrijk onderdeel uit van de activiteiten. Wij vieren o.a. verjaardagen van de peuters, geboorte broertje of zusje, een zomer of voorjaarsfeest, Sinterklaas en kerst. Feesten vergroten het saamhorigheidsgevoel en kunnen de sfeer een positieve impuls geven. Verschillende rituelen zijn belangrijk op het peuterspeelwerk. - het afscheid - en begroetingsritueel - de rituelen in de kring of aan tafel - het opruimritueel ‘De kring’ gebeurt op een vast moment tijdens een dagdeel. Voor de peuters is het een rustpunt en het geeft houvast in de tijd. Tegelijkertijd is het een interactief sociaal gebeuren.
-6-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015
Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~
versie september 2015
4.5 Omgaan met verschillende culturen en geloof Op onze peuterspeelwerklocaties wordt gewerkt vanuit de Nederlandse cultuur en m.b.t. het geloof zijn wij neutraal. Wij staan open voor verhalen, liedjes en feesten vanuit andere culturen. Op de peuterspeelwerklocatie, waar ook kinderen uit andere culturen komen kan, na overleg met de ouders, aandacht besteed worden aan activiteiten die voor kinderen met een andere culturele achtergrond belangrijk zijn. 4.6 Omgaan met materialen Tijdens het spelen wordt gebruik gemaakt van de verschillende materialen. Wij vinden het belangrijk om de peuters o.a. door opruimrituelen bij te brengen dat je zorgvuldig omgaat met de materialen 5 Eten en drinken Als rustpunt tijdens een dagdeel bieden wij de peuters fruit (en/of koekje) en drinken aan. Afhankelijk van de speelgroep gaat het om eigen meegenomen drinken en/of fruit. Wij houden rekening met eventuele diëten. Ouders kunnen op het aanmeldingsformulier aangeven als er voor hun peuter sprake is van een dieetvoorschrift 6 Wennen Ouders / verzorgers ontvangen vanuit de peuteradministratie een plaatsingsbericht/ contract voor bepaalde dagdelen. De leidster van de groep waarin het kind wordt geplaatst neemt contact op met de ouders om het plaatsingsbericht/contract te bevestigen en af te spreken wanneer het kind voor het eerst de speelgroep bezoekt. Op de eerste dag wordt tijd vrij gemaakt voor uitwisselen van informatie en een kopje koffie of thee wordt aangeboden. De ouders / verzorgers krijgen een mondelinge toelichting van de leidsters over het peuterspeelwerk. De Algemene Informatiegids van onze locaties staat op de website. Ouders die niet in het bezit zijn van een internetaansluiting kunnen de informatiegids opvragen. Als een peuter naar het peuterspeelwerk gaat zal dat waarschijnlijk de eerste keer zijn dat de ouder de peuter in een voor hem/haar vreemde omgeving achterlaat. Het is belangrijk dat ouders/verzorgers en hun peuter zichzelf de tijd geven om te wennen aan het peuterspeelwerk. Peuters leren het ritme van een dagdeel kennen en krijgen er na verloop van tijd vertrouwen in dat er na het spelen een ouder/verzorger komt om ze op te halen. Een ochtend/middag op het peuterspeelwerk verloopt volgens een vast ritme. De peuters maken zo kennis met spelen in een groep, luisteren in een groep, zingen, aan tafel zitten met een groep en het doen van creatieve activiteiten. Het peuterspeelwerk beschikken over een mooie buitenruimte. Als het weer het enigszins toelaat gaan de peuters ook buiten spelen. Enkele aandachtspunten die leidster met de ouders/verzorger bespreekt: Altijd duidelijk afscheid nemen van uw peuter, ook al gaat de peuter in het begin huilen. Er voor zorgen dat u op tijd bent om uw peuter op te halen. Meenemen: Indien nodig verschoning, luiers en vochtige doekjes in een tas met duidelijk de naam aan de buitenkant. Per speelgroep krijgt u informatie over drinken of fruit mee. Voor de peuter is het peuterspeelwerk een veilige plek als het contact tussen leidsters en ouder/verzorger goed verloopt. Informatie uitwisselen, een praatje maken tijdens het brengen en halen vinden wij daarom van groot belang. Eventueel gemiste dagdelen kunnen niet op andere dagdelen worden ingehaald daar wij met vaste groepen werken. De wenperiode start bij aanvang van de plaatsing / het contract en is voor iedere peuter en ouder/verzorger anders. Voor de een is de periode langer dan voor de ander. Als blijkt dat na een aantal weken de peuter nog niet is gewend, dan zal de leidster met ouder/verzorger afspraken maken om evt. aan begin van een dagdeel iets langer te blijven of op dagdeel iets later te komen. Ons beleid is erop gericht dat iedere peuter na verloop tijd zonder verdriet afscheid neemt van ouder/verzorger.
-7-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015
Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~
versie september 2015
Het komt incidenteel voor dat een peuter niet kan wennen, niet past binnen de groep of te jong is in zijn ontwikkeling voor de start op de speelgroep. In overleg met de ouder/verzorger kunnen we de plaatsing ongedaan maken of uit stellen naar een later moment. 7
Het vier ogen principe
Het is bij wet verplicht dat er binnen het peuterspeelwerk altijd iemand moet kunnen mee kijken of luisteren. De definitie ‘het vier ogen principe’ zoals opgenomen in de wetgeving luidt: de houder van een kindcentrum organiseert de dagopvang op zodanige wijze, dat de beroepskracht of de beroepskracht in opleiding de werkzaamheden uitsluitend kan verrichten terwijl hij gezien of gehoord kan worden door een andere volwassene. Dat betekent dat met vier ogen, ook vier oren kunnen worden bedoeld. Voor-School heeft een protocol opgesteld waarin de richtlijn staan voor de uitvoering van het vier ogen principe. Het protocol is op locatie aanwezig in het Handboek. 8 Handboeken, implementatie en waarborgen Om aan de eisen, wensen en verwachtingen van de gebruikers van het peuterspeelwerk van VoorSchool te kunnen voldoen, verklaart Voor-School dat er gewerkt wordt vanuit handboeken waarin de kwaliteit op schrift gesteld is en zo ingevoerd dat het voldoet aan de eisen die gesteld zijn in de Wet Kinderopvang. Voor-School heeft zich tot taak gesteld er op toe te zien dat het door haar geformuleerde kwaliteitsbeleid en de kwaliteitsdoelstellingen bekend zijn bij de medewerkers, voor zover deze medewerkers werkzaamheden verrichten die onderdeel zijn van de handboeken. Het handboek bestaat uit de volgende beleidsstukken en protocollen: A B
C D E F G H I J K L M NO
P R
Pedagogisch Beleid, deel 1 algemeen, deel 2 locatie gebonden Personeelsmap (incl. functiebeschrijving peuterleidster, VOG, kopie diploma’s leidsters / vrijwilligers*betreffende locatie) *van toepassing op aantal locaties in Drechterland Overlegstructuur Ouderbeleid (incl. klachtenregeling, klachtenformulier en Algemene informatiegids ouders) Overdracht instrument Stagebeleid Hygiëne beleid (incl. schoonmaaklijst en instructies) Calamiteitenplan (incl. formulier registratie ongevallen en ontruimingsplan) Protocol Signaleren van Zorg Protocol Geneesmiddelenverstrekking (incl. overeenkomst en aftekenlijst) Protocol Overlijden Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (incl. sociale kaart) Vrijwilligersbeleid RI&E veiligheid en gezondheid (locatie gebonden) Werkafspraken veiligheid Werkafspraken gezondheid Protocol Vier Ogen Principe Voor-School VVE scholing – borging plan (locaties Stede Broec)
Op ieder locatie is het Handboek aanwezig en tijdens teamoverleg staan onderdelen uit het handboek met regelmaat op de agenda om te waarborgen dat alle medewerkers op de hoogte zijn van het uit te voeren beleid.
-8-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015
Pedagogisch beleid Voor-School ~ locaties West Friesland ~
versie september 2015
IKC ontwikkelingen Stichting Voor School staat open voor maatschappelijke ontwikkelingen. Vanuit het basisonderwijs krijgen wij soms de vraag het peuterspeelwerk onder te brengen in een basisschool. Wij staan open voor deze vraag. Wij zien kansen voor de ontwikkeling van het jonge kind en een goede doorgaande lijn naar het basisonderwijs. Indien van toepassing beschrijven wij onze werkwijze binnen een basisschool in het locatiegebonden werkplan. Nawoord In de inleiding heeft u kunnen lezen dat dit plan voor verschillende doelgroepen is beschreven. Wij verwachten dat u na het lezen van dit plan meer inzicht heeft gekregen in de manier waarop wij omgaan / werken met de peuters op onze locaties in West Friesland. Stichting Voor-School WF streeft naar een open z.g. transparante organisatie. Wij gaan ervan uit dat transparantie ten goede komt aan iedereen die bij ons peuterspeelwerk betrokken is. Mochten er bij het lezen van dit plan vragen of aanvullingen bij u opgekomen zijn dan staan wij daarvoor open. Het Pedagogisch Beleid is binnen onze organisatie een “actief document”, samen met de leidsters blijven wij ons pedagogisch handelen goed bekijken. Ook staan wij open voor maatschappelijke vernieuwingen / ontwikkelingen. Grootebroek September 2015
-9-
A PB Deel 1 algemeen Dr. en SB.,versie sept. 2015