Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
PEUTERCENTRUM Het Speelrijk 3
Werkplan Voor u ligt het locatiewerkplan voor Peutercentrum Het Speelrijk 3. In dit plan is beschreven hoe de locatie er uitziet, welk dagritme wordt gehanteerd en welke (locatie-eigen) regels er worden gehanteerd. Het Speelrijk 3 Wijk: Malburgen Oost Adres: Eimerssingel-Oost 262, 6834 CZ Arnhem Telefoonnummer: 06-33629229
Maart 2015
1 1
Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
Ligging Het Speelrijk heeft 3 locaties. Het Speelrijk 1 is gehuisvest in het buurtcentrum sociaal huis ‘Het Prisma’ en het Speelrijk 2 en 3 zijn gehuisvest in De Johannesschool. Het Speelrijk 1, 2 en 3 maken deel uit van de brede school Malburgen Oost-Zuid Immerloo samen met het Mozaïek, de Johannesschool, peutercentrum de Kleine Boemerang, wijkcentrum de Hobbit, het sportbedrijf en het kunstbedrijf.
Openstelling Het Speelrijk is op een aantal vaste dagdelen per week open wisselend per locatie. Het aantal dagdelen dat het peutercentrum open is is onder andere afhankelijk van de vraag en/of de mogelijkheden die de accommodatie biedt. In de loop van een schooljaar kan dit aantal wijzigen. Bijvoorbeeld bij een verandering van het aantal peuters. Voor actuele informatie over de dagdelen dat de verschillende locaties van Het Speelrijk open zijn, kunt u contact opnemen met de administratie (026 – 3523350 dagelijks tussen 9.00 – 12.30 uur)
De leiding en groepsgrootte Bij Speelrijk 3 kunnen16 peuters worden geplaatst. Er zijn twee vaste beroepskrachten werkzaam. Eén dagdeel in de week is er ondersteuning van een vrijwilligster. De ochtendgroep is vijf dagdelen geopend. De peuters komen in principe 2 dagdelen per week. Ouders kunnen meer dagdelen afnemen. Indien het consultatiebureau een VVE-indicatie heeft afgegeven komt de peuter in piincipe vier dagdelen. Bij speelrijk 3, de zogenaamde Startgroep, komen overwegend peuters met een indicatie. In deze startgroep kunnen peuters zelfs vijf ochtenden gebruik maken van het pedagogisch-educatieve aanbod. De peuters zijn tussen de 2 ½ en 4 jaar.
Stagiaires Naast de vaste gezichten van de pedagogisch medewerksters zijn er regelmatig stagiaires (voor langere of kortere tijd). Deze stagiaires komen in de regel van het Rijn-IJsselcollege en/of het ROC A12 en volgen een opleiding op mbo niveau (sociaal pedagogisch werk). Daarnaast kan het zijn dat er stagiaires zijn die deelnemen aan een leerwerktraject van het Aerentheem college en/of stagiaires die een HBO pedagogiek opleiding volgen bij de Hoge school Arnhem Nijmegen. Stagiaires worden altijd boventallig ingezet. Stagiaires voeren wel in het kader van hun stage / opleiding onder toezicht van een pedagogisch medewerkster opdrachten uit. Zij worden begeleid vanuit de opleiding en door een pedagogisch medewerkster (stagebegeleider vanuit de SPA).
2 2
Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Er wordt gewerkt volgens de methode Kaleidoscoop en is er extra aandacht voor taalstimulering. Het Speelrijk 3 is een VVE-intensief peutercentrum. Dit houdt in, dat meer dan 30% van de geplaatste kinderen een VVE-indicatie heeft. VVE staat voor Voor- en Vroegschoolse Educatie. De beroepskrachten zijn VVE-geschoold. In de groep zitten peuters met verschillende achtergronden en culturen. Zij bezoeken het peutercentrum vijf ochtenden per week. Regelmatig komen de orthopedagoge en logopediste in de groep om de ontwikkeling van de kinderen te volgen. Het Speelrijk 3 werkt met het OVM. Het OVM staat voor Ontwikkelings -Volg -Model. De pedagogisch medewerksters van het Speelrijk 3 brengen met het OVM de ontwikkeling van uw peuter in kaart en bespreken de ontwikkeling van uw peuter regelmatig met u. Dit vindt plaats na de eerste 3 maanden en aan het einde van de peutercentrum-periode. Aan het eind van de peutercentrum-periode draagt de pedagogisch medewerkster het OVM over aan de (basis)school waar uw kind naar toe gaat. Dit gebeurt altijd met uw instemming. Peutergym De peuters krijgen peutergym van een vakleerkracht van gymvereniging AAC in samenwerking met een vaste beroepskracht. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de gymzaal van de Johannesschool, die voldoet aan de eisen van veiligheid. Samenwerking Er wordt samengewerkt met de buurtbasisscholen Het Mozaïek en De Johannesschool, Stichting PAS (o.a. de logopediste van de St. PAS), sociaalhuis Het Prisma, het Sociale Wijkteam, het consultatiebureau, MEE, de bibliotheek, het Arnhemse Sportbedrijf en het Arnhemse Kunstbedrijf. De samenwerking met de Johannesschool wordt concreet gemaakt in de Startgroep Speelrijk 3. Onder begeleiding van een pedagogisch medewerkster van SPA en een leerkracht van de Johannesschool wordt doelgericht gewerkt aan ontwikkelingsstimulering met als doel, de toekomstige onderwijsresultaten van de kinderen te verbeteren. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de methode ‘Opbrengstgericht Werken’ passend binnen de Kaleidoscopische visie. Brede school Een brede school is een samenhangend netwerk van toegankelijke en goede voorzieningen voor kinderen, jongeren en gezin, met de school als middelpunt. Inhoudelijke samenwerking tussen scholen en andere instellingen is hét kenmerk van brede scholen. De ontwikkelingskansen van kinderen vergroten, een doorgaande ontwikkelingslijn realiseren en een sluitend netwerk rond het kind creëren, zijn de centrale doelstellingen. Daarnaast speelt het creëren van een veilige omgeving en het ontwikkelen van sociale competentie een belangrijke rol. Het peutercentrum kan binnen het Brede-Schoolconcept enkele specifieke functies vervullen. Te denken valt hierbij aan het peutercentrum als: Entree van de Brede school; Broedplaats voor ouderbetrokkenheid en ouderparticipatie; (Eerste) contactplaats voor jonge ouders; 3 3
Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
Voorportaal naar de basisschool; Voorbereider op het basisonderwijs; Vindplaats voor ontwikkelingsstoornissen / -achterstanden.
Brengen en halen / openingstijden De openingstijden lopen zoveel als mogelijk parallel met de openingstijden van de basisscholen. Uw peuter is welkom vanaf 8.30 uur. Zorgt u er wel voor dat uw kind uiterlijk om 9.00 uur op het peutercentrum is. Als kinderen later worden gebracht, is dat niet goed voor de rust in de groep. Bij een middagbezoek brengt u uw kind tussen 13.00 en 13.15 uur. In dit geval zorgt u ervoor dat uw kind uiterlijk om 13.15 uur op het peutercentrum is. Als u uw kind brengt, moet het voor zowel de pedagogisch medewerkster als voor het kind duidelijk zijn dat u het overdraagt aan de leiding van het peutercentrum. Dat gaat het beste als u duidelijk en kort afscheid neemt bij het weggaan. Als u op een ochtend / middag thuis niet telefonisch bereikbaar zult zijn, laat dan de pedagogisch medewerkster weten waar u wel bereikbaar bent. Bij Speelrijk 3 haalt u uw kind tussen 11.45 en 12.00 uur weer op.
Inzet orthopedagoge De SPA heeft een eigen orthopedagoge in dienst. De orthopedagoge komt op alle peutercentra. Een voor het peuterspeelzaalwerk vrij uniek gegeven. De orthopedagoge heeft tot belangrijkste taak het adviseren van de pedagogisch medewerksters in hun pedagogische relatie met de kinderen. Daarnaast kan, op verzoek en na toestemming van de ouders/verzorgers, de hulp van de orthopedagoge worden ingeroepen wanneer een pedagogisch medewerkster dan wel de ouders zich zorgen maken over de ontwikkeling van een kind. Pedagogisch medewerksters doen verder een beroep op de orthopedagoge bij het verwijzen van peuters naar andere instanties
Overdracht naar de basisschool Aan het eind van de peutercentrum-periode is er met u een eindgesprek en draagt de pedagogisch medewerkster de peuter, d.m.v. het OVM (digitaal) en een overdrachtsformulier over aan de (basis)school waar uw kind naar toe gaat. Dit gebeurt alleen met uw instemming.
Inrichting en werkwijze Op het peutercentrum wordt gewerkt met het educatief programma ‘Kaleidoscoop’. Het Speelrijk 3 beschikt over een groepsruimte die conform de werkwijze ‘Kaleidoscoop’ is ingericht en ingedeeld. De methode richt zich op de brede ontwikkeling van kinderen. Doelstelling is het bevorderen van de ontwikkeling en het vergroten van hun onderwijskansen.
4 4
Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
‘Actief Leren’ stimuleert zoveel mogelijk het actief en zelfstandig leren van de kinderen. Het is een methode die kinderen structuur en zekerheid biedt. De rol van de pedagogisch medewerkster is vooral ondersteunend en begeleidend. De structuur en de opzet van de dagindeling en de indeling en aankleding van het peutercentrum zijn aangepast aan’ Actief Leren’. Uitgangspunt daarbij is dat kinderen het beste leren in een stimulerende, maar geordende ruimte. Het peutercentrum is ingedeeld in duidelijke hoeken zoals de bouwhoek, het huis, de knutselhoek en de leeshoek. Het spelmateriaal is voorzien van plaatjes en ligt overzichtelijk klaar om mee aan de slag te gaan. De kinderen kunnen de spulletjes daardoor zelfstandig pakken en opruimen. Bij ‘Actief Leren’ is het belangrijk dat kinderen hun eigen activiteiten mogen kiezen. Eerst wordt er samen met de peuters een plannetje gemaakt; daarna mogen de kinderen hun eigen plan uitvoeren. Na afloop wordt er door de pedagogisch medewerksters en de peuters samen nagepraat over hoe de uitvoering verlopen is. Deze cyclus van vooruitkijken-uitvoeren-terugkijken is bij het ‘Actief Leren’ heel belangrijk. Verder werken we met het taalstimuleringsprogramma Puk en Ko en Logo3000. Naast het vaste dagelijkse programma vinden er regelmatig meer thema gerichte activiteiten plaats waarbij een bijvoorbeeld ook een excursie mogelijk is. En uiteraard krijgen de diverse feesten speciale aandacht (Sinterklaas, Kerst, zomerfeest, Vaderdag, Moederdag enz.). Regelmatig worden er workshops voor ouders georganiseerd.
Een dagdeel op het peutercentrum in schema (dagritme):
Brengen en Begroetingskring Speelleren in de grote groep Speelleren in de kleine groep Vooruitkijken (plannetjes maken) Speelwerken Opruimen Terugkijken Fruitkring Buiten spelen Kinderen worden opgehaald
Nadat de ouders afscheid hebben genomen, begroeten de kinderen elkaar in de begroetingskring. Vervolgens gaan de kinderen vooruitkijken; een plannetje maken voor wat ze tijdens het volgende programmadeel (speelwerken) gaan doen. Het speelwerken duurt ongeveer een uur. De kinderen bouwen met duplo of blokken, gaan alleen of samen met een ander kind in de huishoek spelen, doen een spelletje of gaan een verftekening maken. Na het speelwerken wordt er samen met de kinderen opgeruimd en vervolgens met de kinderen teruggekeken naar wat ze hebben gedaan tijdens het speelwerken. Het vooruitkijken en terugkijken gebeurt in een klein groepje, op een veilige en gezellige plaats. Vervolgens gaan kinderen gezamenlijk fruit eten en iets drinken. Aansluitend worden er liedjes gezongen en bewegingsspelletjes gedaan. Dit onderdeel heet speelleren in de grote groep. Aan deze activiteit doen alle kinderen gezamenlijk mee. Daarna gaan de kinderen speelleren in de kleine groep. Kinderen hebben in een kleine groep veel gelegenheid tot interactie en communicatie met elkaar. Dat moment is uitermate geschikt om de taalontwikkeling te stimuleren en gericht aandacht te besteden aan ontwikkelingsgebieden van individuele 5 5
Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
kinderen. Aansluitend wordt er bij droog weer vaak buiten gespeeld. Daarna worden de kinderen opgehaald.
Thematisch spelend leren In de programmering zal regelmatig aandacht geschonken worden aan bepaalde thema's al dan niet in samenwerking met anderen (bijvoorbeeld de bibliotheek). Om onder andere de taalontwikkeling te stimuleren heeft de SPA rondom een aantal thema's zogenaamde themakisten ontwikkeld zoals "Welterusten kleine beer", "de Boerderij", "Kleding", "Ziek zijn beter worden", "Het huis","Zintuigen". Deze themakisten rouleren langs de peutercentra.
Thema-uitstapjes Afhankelijk van het thema maken we een uitstapje, mits er genoeg begeleiding mee kan. Ook kan het zijn dat we n.a.v. het thema een deskundige laten komen op het peutercentrum.
Aandachtpunten in de groep
We laten de kinderen niet klimmen en klauteren op het meubilair We laten de kinderen niet met speelgoed gooien, tenzij het daarvoor is bedoeld We stimuleren de kinderen om zelfstandig naar het toilet te gaan en helpen indien nodig We stimuleren de kinderen om samen met ons op te ruimen Binnen in de speelzaal mogen de kinderen niet rennen en hard gillen We nemen maatregelen m.b.t. een goede hygiëne. We wijzen de kinderen erop regelmatig hun handen te wassen (zeker na toiletbezoek en voor het eten). We stimuleren de zelfredzaamheid
Aandachtpunten bij het buitenspelen Buitenspelen is leuk en gezond (lekker fietsen en bewegen) en is dan ook een vast onderdeel van ons dagprogramma. Speelrijk 3 heeft geen eigen buitenspeelplaats. De peuters spelen tijdelijk op het terrein van Speelrijk 2 en incidenteel bij Speelrijk 1. De buitenspeelplaats is helemaal door een hek omgeven. De pedagogisch medewerksters zorgen ervoor dat het hek dicht is als de kinderen op de speelplaats zijn. De peuters kunnen het hek niet zelf openmaken. We laten de kinderen geen zand gooien naar elkaar, en letten erop dat er bij het fietsen niet tegen elkaar wordt gebotst.
6 6
Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
Locatie-eigen tradities en rituelen Rituelen zijn voor kinderen erg belangrijk. Herhaling geeft hen zekerheid en vertrouwen. Hieronder geven we een opsomming van de belangrijkste rituelen bij Het Speelrijk 3.
Het afscheid nemen Wij attenderen ouders er op dat zij bewust afscheid moeten nemen. Dit geeft duidelijkheid naar het kind en naar de pedagogisch medewerksters. Bij een raam zwaaien we de ouders uit, als een kind dit niet wil, hoeft dit niet en laten we het kind vanaf zijn speelplek zwaaien. Het afscheid moet niet te lang duren. Ouders kunnen te allen tijde bellen om te vragen hoe het met hun kind gaat, zeker als het afscheid wat moeilijk gaat.
Het vieren van de verjaardag Met de ouders wordt een afspraak gemaakt over de datum waarop een verjaardag gevierd gaat worden. Dit doen we tussen 11:00 - 11:30 uur/ 15.00 – 15.30 uur. De ouders kunnen bij de viering aanwezig en mogen foto´s maken. De jarige mag trakteren. Wij adviseren de ouders vooral te kiezen voor een verantwoorde traktatie. Verjaardag van direct familielid Als een direct familielid jarig is, knutselen de peuters een cadeautje voor hem/haar
Feesten Op Het Speelrijk 3 vieren we de gebruikelijke feesten: Sinterklaas, Vader- en Moederdag, Pasen, Carnaval en Kerst. Sinterklaas: We bekijken elk jaar opnieuw hoe dit gevierd wordt. Dus een gezellige speelochtend, maar wel met alle aandacht voor een fijn Sinterklaasfeest, met cadeautjes en pepernoten. Kerst: Ook hier bekijken we elk jaar hoe we dit feest vieren. We besteden elk jaar aandacht aan zang- en knutselactiviteiten. In de laatste week voor de kerstvakantie kunnen we een kerstbrunch houden of een ander gezamenlijk tafelmoment hebben. Pasen We vieren dit door een fijne ochtend te hebben, het verven of verstoppen van eieren, een knutsel, zang- of dansactiviteit.
Moederdag/Vaderdag: Voor Moederdag en Vaderdag maken we een leuke attentie voor moeder en vader.
7 7
Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
Carnaval: De peuters mogen in de week voorafgaand aan de voorjaarsvakantie verkleed naar het peutercentrum komen en we hebben een gezellige ochtend met modeshow, dans en ander vertier
Verdere informatie Ouders die een kijkje willen nemen Ouders kunnen met de pedagogisch medewerksters een afspraak maken als ze een indruk van het peutercentrum willen hebben of andere informatie willen. Dit gaat dan om een bezoekje van ongeveer 10 minuten Plaatsing van een nieuwe peuter Ouders en peuter krijgen een uitnodiging voor een intake (datum en tijd). Ze krijgen dan alle benodigde informatie en kunnen tevens het peutercentrum bekijken. Dit bezoek duurt 30 minuten. Moeilijke gewenning Als een peuter de eerste keer komt en moeite heeft met wennen, dan is het in overleg met de ouders mogelijk, dat een van de ouders blijft tot aan de kring. Peutercentrum portfolio De ouders worden geïnformeerd via persoonlijke brieven. Daarnaast ligt er een peutercentrum portfolio in de groep, waarin ouders kunnen zien wat er op het peutercentrum aan activiteiten plaatsvindt. Er staan anekdotes , foto’s enz in. Maken van foto’s Tijdens het verblijf op de Het Speelrijk worden er regelmatig foto’s van de peuters gemaakt. Er worden foto’s gemaakt tijdens het spelen en andere momenten. Ouders en de peuters kunnen deze foto’s bekijken op onze digitale fotolijst. Ze kunnen niet worden besteld. Als ouders willen dat er foto’s van hun kind wordt gemaakt, kunnen ze een fototoestel van thuis meegeven zodat de pedagogisch medewerksters een paar foto’s kunnen maken.
Veiligheid en hygiëne Op basis van de wet Kinderopvang en Kwaliteitseisen peuterspeelzalen vindt er jaarlijks, in het kader van ons beleid t.a.v. veiligheid en gezondheid, een risico-inventarisatie plaats, voorzien van een plan van aanpak en evaluatie. Hiervoor gebruikt de SPA voor wat betreft het veiligheidsbeleid de richtlijnen en instrumenten zoals opgenomen in de brochure ‘Veiligheidsmanagement’ Methode voor de peuterspeelzalen van de Stichting Consument en Veiligheid, Amsterdam januari 2007. Voor het gezondheidsbeleid gebruikt de SPA richtlijnen en instrumenten zoals opgenomen in de brochure ‘Risico-inventarisatie gezondheid’. Peuterspeelzalen van het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid. Amsterdam 2007. De
8 8
Locatiegebonden werkplan Het Speelrijk 3
uitgevoerde risico-inventarisaties t.a.v. veiligheid en gezondheid liggen na uitvoering op de peutercentra ter inzage. Jaarlijks inspecteert de VGGM Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (voorheen de GGD). Vervolgens worden 1 keer per jaar alle speeltoestellen gecontroleerd en controleert de brandweer periodiek de brandveiligheid, in het kader van de verleende omgevingsvergunning (voorheen gebruiksvergunning).
Aandachtpunten bij de toiletgang/verschonen van de kinderen De toiletten van het Speelrijk 3 bevinden zich op de gang. Er zijn twee peutertoiletten met een deur en een opklapbare verschoontafel voor kinderen met luiers. De afscheiding van de gang is d.m.v. een glazen wand, de deur is ook grotendeels van glas. Er is dus zicht op de ruimte vanaf de gang. Ook vanaf buiten is er zicht op de ruimte d.m.v. een raam. Als wij naar het toilet gaan, gaan er meerdere kinderen tegelijk mee met één pedagogisch medewerkster. De andere beroepskracht blijft op de groep, bij de achtergebleven kinderen. Op een vast tijdstip op de ochtend gaan alle kinderen naar het toilet, vergezeld door beide pedagogisch medewerksters. Als er een kind verschoond moet worden, kunnen er alleen kinderen mee die zichzelf kunnen redden. Het kind op de verschoontafel wordt nooit alleen/los gelaten. De pedagogisch medewerksters zijn te allen tijde zichtbaar vanuit de gang, voor medewerkers van de Johannesschool.
Website SPA Dertig peutercentra maken onderdeel uit van Stichting Peutercentra Arnhem (SPA). Peutercentrum Het Speelrijk 3 is er daar één van. Aangezien Het Speelrijk 3 zelf geen website heeft, verwijzen wij u naar de website van Stichting Peutercentra Arnhem: www.spa-arnhem.nl
9 9