Examen VMBO-KB
2013 gedurende 500 minuten
techniek breed CSPE KB
Bij dit examen horen bijlagen, uitwerkbijlagen en digitale bestanden.
Dit examen bestaat uit 11 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 80 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden.
PK-0697-b-13-1-o
Zeilen op een skûtsje
Je gaat met je klas een week zeilen op een skûtsje. Een skûtsje is een oude zeilboot van 12 tot 20 meter lang (zie foto). Vroeger werden deze boten als vrachtschip gebruikt. Ze vervoerden bijvoorbeeld mest of aardappelen. Nu worden skûtsjes vooral gebruikt voor recreatie of om op te wonen. Na de zeilweek helpen jullie de schipper met werkzaamheden.
Onderdeel A tijdsduur ongeveer 95 minuten
Het schip is toe aan een opknapbeurt. Er moet een aantal klussen worden uitgevoerd, zodat alles er weer netjes uitziet. De schipper heeft jou gevraagd om hiervoor een werkplanning te maken.
5p
1
Werkplanning maken Voordat je aan de opdracht begint In de tabel op de volgende pagina zie je alle klussen en de benodigde tijd per klus. Maak de werkplanning op uitwerkbijlage 1. Bekijk eerst de opdracht en de tabel met de klussen goed.
PK-0697-b-13-1-o
2 / 10
lees verder ►►►
Uitvoering van de opdracht Maak de werkplanning door alle klussen in het schema op uitwerkbijlage 1 te zetten. Als een klus meer dan een uur duurt, zet je in ieder uur dat je inplant de letter van de betreffende klus. Een klus kan onderbroken worden door een lunch. Je hebt vijf dagen de tijd om alle klussen uit te voeren. Alle klussen worden door jou uitgevoerd. Bij klus H werk je samen met een tegelzetter. Houd rekening met de bijzonderheden. Houd rekening met een logische werkvolgorde. Uit te voeren klussen
A
B C
klus nieuwe koelkast plaatsen en aansluiten oude koelkast verwijderen materialen afvoeren naar de milieustraat
D E F
tijdsduur 4 uur
2 uur 3 uur
het voordek lakken het voordek schuren nieuwe kikkers* plaatsen op het dek G kikkers ophalen in de winkel H nieuwe tegels in de keuken laten zetten door tegelzetter
2 uur 6 uur 3 uur
I
oude tegels verwijderen
4 uur
J
barbecue voorbereiden
4 uur
K
oude kikkers verwijderen van het dek lunchpauze
2 uur
L
bijzonderheden De nieuwe koelkast wordt donderdagmiddag om 13.00 uur bezorgd. De oude koelkast moet afgevoerd worden naar de milieustraat. De chauffeur met het busje voor het vervoer is alleen beschikbaar op woensdag van 14.00 tot 17.00 uur.
2 uur 8 uur
1 uur
De tegelzetter heeft alleen tijd op donderdag. Jij bent beschikbaar om hem te helpen. Het restmateriaal wordt door de tegelzetter afgevoerd. De oude tegels moeten afgevoerd worden naar de milieustraat. De barbecue is op vrijdagavond. De boodschappen die nodig zijn voor de voorbereiding worden vrijdagmiddag om 13.00 uur bezorgd. De oude kikkers moeten afgevoerd worden naar de milieustraat. Iedere dag moet een lunchpauze van 1 uur worden ingepland.
* Een kikker is een onderdeel op de boot waaraan je een touw kunt vastmaken.
PK-0697-b-13-1-o
3 / 10
lees verder ►►►
16p
2
Maak de minitoets bij opdracht 2.
Bij de werkzaamheden op het skûtsje is afval vrijgekomen. Jij gaat dat wegbrengen naar de milieustraat. Daar moet het afval worden gescheiden. Er zijn verschillende containers voor de verschillende afvalproducten.
4p
3
Afval sorteren Voordat je aan de opdracht begint Open het bestand afvalscheiding.xls. Sla het bestand op onder de naam: afvalscheiding [jouw naam].xls. Uitvoering van de opdracht Bekijk de afbeeldingen van het afval. Klik op een afbeelding voor een vergroting. Klik op het vakje onder de afbeelding. Klik op het pijltje naast het vakje onder de afbeelding. Bekijk alle afvalcontainers in het rijtje. Selecteer de juiste afvalcontainer voor dit afvalproduct. Herhaal deze stappen voor alle afvalproducten. Als je klaar bent met de opdracht Sla het bestand nogmaals op. Maak een afdruk van het bestand afvalscheiding [jouw naam].xls door onder aan de pagina op de knop Print te klikken. Lever de afdruk in bij de examinator.
Op het dek van de boot vervang je de oude kikkers (zie foto) door nieuwe.
6p
4
CAD-tekenen Op de volgende pagina zie je een schets van de nieuwe kikker. De maten zijn in millimeters.
PK-0697-b-13-1-o
4 / 10
lees verder ►►►
Voordat je aan de opdracht begint Open het CAD-programma. Maak een nieuw CAD-bestand aan. Sla het bestand op onder de naam: kikker [jouw naam].dwg/dxf. Uitvoering van de opdracht Teken met het CAD-programma het bovenaanzicht. Zorg ervoor dat je alle maten correct in de tekening zet. Er mogen geen maten dubbel staan of ontbreken. Maak gebruik van de juiste lijnsoorten. Zet rechts onder in de tekening je naam en kandidaatnummer. Als je klaar bent met de opdracht Sla het bestand nogmaals op. Maak een afdruk van de CAD-tekening. Lever de afdruk in bij de examinator.
PK-0697-b-13-1-o
5 / 10
lees verder ►►►
Onderdeel B tijdsduur ongeveer 310 minuten
De schipper heeft behalve het skûtsje ook een rubberboot. Je gaat voor hem een pomp maken om water uit de rubberboot te pompen. 21p
5
Pomp maken
Maak een pomp volgens de tekeningen en de stuklijst uit bijlage 1. Tips: Voor het uitslaan van het gat in de voetklep (stuknummer 16) kun je een holpijp gebruiken. De montagegaten in het pomphuisdeksel (stuknummer 5) en het pomphuis (stuknummer 8) kun je tegelijk boren. Daarna kun je het gat in het pomphuis opboren. Alleen het T-stuk (stuknummer 10) moet je lijmen (de voet van het pomphuis lijm je niet!). Gebruik hiervoor het volgende lijmvoorschrift: Lijmvoorschrift hard pvc 1 Zorg dat de onderdelen schoon, droog en onbeschadigd zijn. 2 Geef de insteeklengte aan op het buiseind. 3 Ontvet de lijmvlakken van het T-stuk en de buis met een schone doek en pvc-reiniger. 4 Strijk de buis en het T-stuk in met lijm. 5 Schuif de buis in het T-stuk en richt de buis. Er moet lijm voor het T-stuk uitlopen. 6 Veeg overtollige lijm af, gebruik eventueel pvc-reiniger. Let op: Bij deze opdracht wordt ook je werkhouding beoordeeld. Werk veilig, zelfstandig en efficiënt. Gebruik de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen. Houd je werkplek opgeruimd tijdens het werken. Ga zorgvuldig om met materialen, gereedschappen en machines. Ruim alles op de juiste manier op als je klaar bent.
PK-0697-b-13-1-o
6 / 10
lees verder ►►►
Onderdeel C tijdsduur ongeveer 95 minuten
De koelkast van het skûtsje is kapot. De schipper vraagt jou om hem te adviseren over het aanschaffen van een nieuwe koelkast. Je gaat de schipper bellen om aan hem te vragen wat zijn wensen zijn. Daarna zoek je in een catalogus een koelkast voor hem uit.
5p
6
Telefonisch overleggen Voordat je aan de opdracht begint Lees de opdracht eerst helemaal door. Leg pen en papier klaar, zodat je aantekeningen kunt maken. Uitvoering van de opdracht Bereid je voor op het telefoongesprek met de schipper (meneer Visser). In het telefoongesprek moet je erachter komen wat voor koelkast de schipper wil hebben. Let op: de koelkast mag maximaal 50 cm breed zijn. Bekijk de catalogus met koelkasten, die je van de examinator krijgt. Deze catalogus staat in bijlage 2. De schipper wil graag een koelkast uit deze catalogus. Schrijf op wat je de schipper wilt vragen om na het telefoongesprek een goed advies te kunnen geven. Tijdens het telefoongesprek mag je de catalogus en je vragen erbij houden.
PK-0697-b-13-1-o
Voer het telefoongesprek met de schipper. Spreek duidelijk. Stel jezelf correct voor. Noem je voor- en achternaam en de naam van de school. Sluit het gesprek netjes af.
7 / 10
lees verder ►►►
Na het telefoongesprek zoek je in de catalogus een geschikte koelkast uit. Je schrijft een e-mail aan de schipper waarin je hem adviseert welke koelkast hij het beste kan aanschaffen.
5p
7
Advies geven Voordat je aan de opdracht begint Je krijgt van de examinator bijlage 3 met een samenvatting van de wensen van de schipper. Gebruik deze bij het geven van je advies. Open het bestand e-mail.doc. Sla het bestand op onder de naam: e-mail [jouw naam].doc. Uitvoering van de opdracht Kies uit de catalogus in bijlage 2 de meest geschikte koelkast voor de schipper. Schrijf de e-mail aan de schipper met je advies. Het e-mailadres van de schipper is
[email protected]. Let op: het kan zijn dat er meer dan één koelkast aan de eisen voldoet. Geef dan aan welke koelkasten geschikt zijn en welke de schipper het best kan kiezen. Motiveer je advies. Als je klaar bent met de opdracht Sla het bestand nogmaals op. Maak een afdruk van de e-mail. Lever de afdruk en bijlage 3 in bij de examinator.
2p
8
Terugkijken In opdracht 6 heb je een telefoongesprek gevoerd met de schipper. Je gaat nu zelf beoordelen hoe je dit gedaan hebt. Doe dit door het schema op uitwerkbijlage 2 in te vullen.
PK-0697-b-13-1-o
8 / 10
lees verder ►►►
In de toiletruimte van de boot kun je het licht aandoen met een drukknop. Na het loslaten van deze knop blijft de lamp een bepaalde tijd branden. Hieronder zie je het stroomkringschema van de schakeling met een tijdrelais.
Deze schakeling werkt als volgt: Met een terugverende drukknop S1 wordt de lamp E1 ingeschakeld. De lamp in de toiletruimte gaat aan. Na het loslaten van drukknop S1 blijft lamp E1 nog een tijdje branden en gaat dan uit. Jij gaat een testopstelling van de schakeling maken. Bij deze testopstelling maak je gebruik van een programmeerbaar stuurrelais in plaats van een tijdrelais. Voor lamp E1 gebruik je een signaallamp H1. In de testopstelling moet H1 5 seconden blijven branden nadat S1 is losgelaten. Voordat je begint teken je een ladderdiagram en een stroomkringschema. 2p
9
Schema’s tekenen Voordat je aan de opdracht begint Lees de tekst hierboven over de werking van de schakeling. Uitvoering van de opdracht Maak het ladderdiagram af op uitwerkbijlage 3. Maak het stroomkringschema af op uitwerkbijlage 3. Als je klaar bent met de opdracht Lever uitwerkbijlage 3 in bij de examinator.
PK-0697-b-13-1-o
9 / 10
lees verder ►►►
4p
10
Testopstelling opbouwen en programmeren Voordat je aan de opdracht begint Je krijgt van de examinator bijlage 4 en een pagina met aanwijzingen voor het programmeren van het stuurrelais. Uitvoering van de opdracht Je krijgt van de examinator de benodigde materialen. Bouw de testopstelling op volgens het stroomkringschema op bijlage 4. Als je klaar bent vraag je de examinator om de schakeling te controleren en de spanning in te schakelen. Als de schakeling niet goed is aangesloten, mag je één keer proberen dit zelf op te lossen. Je kunt dan nog een deel van de punten behalen. Vraag dan de examinator om opnieuw de schakeling te controleren en de spanning in te schakelen. Als de schakeling nu nog niet goed is aangesloten, zal de examinator dit voor je doen. Je krijgt dan voor dit onderdeel geen punten. Programmeer hierna het stuurrelais volgens het ladderdiagram. Vraag de examinator om de werking van de testopstelling te testen. Als het niet goed werkt, mag je één keer proberen dit zelf op te lossen. Je kunt dan nog een deel van de punten behalen. Als je klaar bent met de opdracht Vraag de examinator je testopstelling te beoordelen. Lever bijlage 4 weer in bij de examinator.
10p
11
Maak de minitoets bij opdracht 11.
PK-0697-b-13-1-o
10 / 10
lees verdereinde ►►►
