Havenziekenhuis ROTTERDAM
Suprapubische katheter Een katheter die ervoor zorgt dat de urine goed uit de blaas stroomt
Een suprapubische katheter is een buis die door de uroloog door de buikwand boven het schaambeen in de blaas wordt geplaatst. Deze katheter zorgt ervoor, dat de urine goed uit de blaas kan stromen. De belangrijkste reden om een suprapubische katheter te plaatsen is retentie (het niet op een natuurlijke manier kunnen lozen van urine) of incontinentie (ongewild urineverlies). Een andere manier is om een katheter direct in de blaas te plaatsen via de plasbuis. Dit heet een transurethrale katheter. De katheter blijft voortdurend in de blaas en wordt daarom verblijfskatheter genoemd.
Voorbereiding Het plaatsen van een suprapubische katheter gebeurt, om ontstekingen te voorkomen, onder steriele omstandigheden. Een paar dagen voor de ingreep stopt u met het innemen van bloedverdunnende middelen, zoals sintrom en marcoumar. Wanneer u antistolling gebruikt, hoeft u deze niet te onderbreken. Neemt u bij twijfel altijd even contact op met de polikliniek. De ingreep gebeurt poliklinisch en onder plaatselijke verdoving. U hoeft niet nuchter te zijn. Voor de ingreep scheert de verpleging de buikwand tussen navel en schaambeen. Vaak wordt voor de operatie via de plasbuis een katheter ingebracht om de blaas te kunnen vullen. Het inbrengen van de suprapubische katheter wordt zo gemakkelijker. Na het ontsmetten van de buikwandhuid (meestal met jodium) wordt de huid met een injectie verdoofd.
Inbrengen van suprapubische katheter De arts maakt een snee in de verdoofde huid en prikt de blaas aan met een naald. Dit kan pijn doen. De naald zit in een hol buisje. Na het weg halen van de naald wordt de katheter via dit buisje in de blaas geplaatst. Het buisje wordt daarna verwijderd. Om ervoor te zorgen dat de katheter niet uit de blaas valt, blazen we de ballon van de katheter op. Over de wond bij de suprapubische katheter doen we een steriel gaas.
Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van
Havenziekenhuis ROTTERDAM
De ingreep duurt ongeveer vijftien minuten. Na de ingreep kunt u meteen weer naar huis. Het is prettig als er iemand bij u is die u naar huis kan brengen.
Na het inbrengen Iemand met een suprapubische katheter heeft speciale verzorging nodig. Dit wordt meestal gedaan door een deskundige (wijk)verpleegkundige. De insteekopening van de katheter moet iedere dag opnieuw worden afgedekt met een steriel gaas (splitgaas), dat soms is ingesmeerd met betadine jodiumzalf. Op de katheter kan een urinezakje worden aangesloten. Dit zakje maakt u op uw been vast met een speciaal bandsysteem. ’s Nachts is een urinezak die u aan het bed kunt hangen de beste oplossing. Er zijn ook speciale stopjes, waarmee u de katheter overdag kunt afsluiten. Kiest u hiervoor, dan moet u wel vaak de blaas legen (bijvoorbeeld elke vier uur, in overleg met uw arts). U kunt met de katheter gewoon douchen en in bad.
Risico’s Bij het inbrengen van een suprapubische katheter kunnen problemen ontstaan: – Bloedverlies uit de blaas door de injectie. Dan kan het heel soms nodig zijn om de blaas goed te spoelen. – Schade aan de omliggende weefsels, zoals een bloedvat of een darmlis. Dit risico is kleiner als de blaas voor de injectie goed vol is. Bij twijfel kunnen we met een echo de precieze plaats van de blaas bepalen. Het aanprikken van de blaas kunnen we dan op een scherm zien. Gelukkig komt dit probleem bijna niet voor.
Blaasspoeling Door een verblijfskatheter krijgt u vaak slijm of gruis in uw blaas. Dit hangt samen met afgestoten blaaswandslijmvlies. Soms worden er ook stenen gemaakt. Om ervoor te zorgen dat dit niet gebeurt zijn twee dingen belangrijk: 1. U moet veel drinken, meer dan 1500 cc op een dag. 2. Als het nodig is kan op advies van de uroloog de blaas gespoeld worden. Dit heeft maar in een paar gevallen zin.
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 2 van 5 -
Suprapubische katheter
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis ROTTERDAM
Klachten Nadat de suprapubische katheter is ingebracht, kunt u een aantal klachten krijgen. De katheter kan irriteren, waardoor u soms blaaskrampen krijgt. Deze krampen behandelen we met spasmeremmende medicijnen. De klachten lijken op die van een blaasontsteking. Behandeling met antibiotica is bijna nooit nodig. Het is normaal dat er bacteriën worden gevonden in de urine bij een suprapubische katheter.
Risico’s Als u een suprapubische katheter krijgt, kunnen de volgende problemen ontstaan: Lekkage van de katheter U kunt terwijl u een katheter heeft toch urineverlies hebben. Hier kunnen verschillende redenen voor zijn. Meestal zit er een knik in de afvoerslang of is de slang naar de katheterzak afgebonden. Als de blaas samentrekt, wordt de urine naast de katheter geperst. Blaaskrampen U kunt blaaskrampen krijgen door een ontsteking. Vaak komen blaaskrampen ook door irritatie van de katheter. Verstopping van de katheter Als de katheter niet meer goed werkt, moet deze gespoeld worden. Loopt de katheter na de spoeling nog steeds niet goed door, dan moet hij verwisseld worden. Uitvallen van de katheter Als de ballon kapot gaat, kan de katheter uit het lichaam vallen. Er moet dan zo snel mogelijk een nieuwe katheter worden ingebracht, omdat het insteekkanaal in de buikwand anders weer dicht kan gaan.
Verwisselen De suprapubische katheter moet om de zes weken tot drie maanden verwisseld worden. Dit gebeurt onder steriele omstandigheden. Direct nadat de oude katheter is verwijderd, moet de nieuwe worden ingebracht, omdat het insteekkanaal vrij snel kan sluiten. Als er veel steenaanslag op de katheter zit, kan de verwisseling beter eerder gebeuren. De insteekopening moet dagelijks met een steriel gaas
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 3 van 5 -
Suprapubische katheter
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis ROTTERDAM
worden afgedekt.
Tot slot Deze folder is een aanvulling op het gesprek met uw arts. Neem bij vragen of onduidelijkheden contact op met uw arts of de verpleging. Belt u dan naar de Polikliniek Urologie telefoonnummer 010 404 33 60.
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 4 van 5 -
Suprapubische katheter
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis ROTTERDAM
Wat is uw mening? Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U kunt uw suggesties doorgeven via onze website www.havenziekenhuis.nl bij 'patiënten' of uw mening delen via www.zorgkaartnederland.nl
Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer 010 - 404 33 00.
Afspraak afzeggen of wijzigen Bent u onverwacht verhinderd? Laat u dit dan zo spoedig mogelijk aan ons weten. Een andere patiënt kan dan wellicht eerder worden geholpen.
Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op www.havenziekenhuis.nl. Onder het kopje ‘Patiënten’ kunt u doorklikken naar het specialisme Urologie
114835
Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. © Havenziekenhuis
POSTADRES
Telefoon & fax
HOOFDLOCATIE
buitenpolikliniek krimpen
Postbus 70031
010 - 404 33 00
Haringvliet 2
Patrijzenstraat 59
3000 LN Rotterdam
010 - 412 15 17
Rotterdam
Krimpen aan den IJssel
www.havenziekenhuis.nl
- 5 van 5 -
Suprapubische katheter