SUB COMMISSIE ERFGOED van de COMMISSIE RUIMTELIJKE KWALITEIT
AMERSFOORT weeknummer: 38
Verslag d.d. 16-09-2014 Status: vastgesteld
Aanwezig: Leden:
mevr. Ir. L.L.M. Oudenaarde, voorzitter, stadsbouwmeester dhr. Ir. M.A. van Bleek, restauratiearchitect mevr. E.G. Jansen, burgerlid
Ambtelijke ondersteuning: Plv. secr. Subcie Welstand
dhr. Ing. P. Bal
pagina 1 van 8
BEOORDELINGEN:
PRINCIPEPLANNEN: 8.
WEL-1005859 Utrechtseweg (voormalig ziekenhuis De Lichtenberg) het inrichten en aanleggen van het terrein en het kappen van bomen
Gasten Willem Oxener, landschapsarchitect, gemeente Amersfoort Waldo Ramsoender, gemeente Amersfoort Nicole Ludeking, gemeente Amersfoort Toelichting Met betrekking tot de locatie van het voormalige Lichtenberg ziekenhuis op De Berg is een stedenbouwkundig plan ontwikkeld dat voorziet in vervangende woningbouw na sloop van het voormalige ziekenhuis. Door de bouw van het nieuwe ziekenhuis aan de Maatweg zijn de oude ziekenhuislocaties, waaronder die van het Lichtenberg ziekenhuis, als functie voor ziekenhuis overbodig geworden. Het oude complex zal gesloopt worden. Het vrijkomende terrein wordt ingericht voor woningbouw. De ambtelijke vertegenwoordiging informeert de commissie over de stand van zaken aan de hand van het opgestelde inrichtingsplan op basis van het op 17-12-2013 door de gemeenteraad vastgestelde ‘definitief ontwerp stedenbouw’ (DOS) d.d. 11-11-2013. Het ‘definitief ontwerp stedenbouw’ geeft de kaders voor de te realiseren bebouwing en de inrichting van de openbare ruimte. Daarnaast wordt gewerkt aan het Uitwerkingsplan van het bestemmingsplan en tevens moet voor een gedeelte nog een herziening van het bestemmingsplan worden vastgesteld. Voor de aanleg en inrichting van het terrein en de daarvoor noodzakelijke kap van bomen zullen één of meerdere omgevingsvergunningen moeten worden aangevraagd (het uitvoeren van werken geen bouwwerken zijnde, en werkzaamheden). Alvorens tot verlening van omgevingsvergunningen dan wel tot vaststelling van een Uitwerkingsplan wordt beslist, vragen burgemeester en wethouders een schriftelijk advies van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Vanaf 01-09-2013 vervangt de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit-subcommissie Erfgoed de eerdere monumentencommissie. De voorgenomen uitwerking en inrichting voor dit gebied wordt in een digitale presentatie toegelicht door dhr. Oxener, landschapsarchitect van de gemeente Amersfoort. De herverkaveling met daarop afgestemde ontwikkelingen van het voormalige parkeerterrein tussen Utrechtseweg en Vondellaan zijn in deze ontwikkeling begrepen. Meegedeeld wordt dat bij de ontwikkeling van dit gebied de inrichting van het gebied voorafgaande aan uitgifte wordt ingericht, opdat daarmee bij aanvang de gewenste sfeer wordt neergezet en ongewenste ontwikkelingsrichtingen worden voorkomen. In de presentatie komt een aantal aanpassingen, zoals uitgewerkt in het inrichtingsplan, naar voren. Deze aanpassingen zullen worden meegenomen bij de vaststelling van het uitwerkingsplan of in de herziening van het bestemmingsplan (die nog in procedure gebracht moet worden). Dat betreft o.a.: - beperkte aanpassingen in de omgeving van het ‘weitje’ en de groene as ter hoogte van de Jacob Catslaan, - het doortrekken van een 4 meter brede groenzone achter de woningen grenzend aan de Jacob Catslaan, en - het doorvoeren van een kleine grenscorrectie bij de inrit en aan de zijkant van het perceel Jacob Catslaan (in herziening bestemmingsplan). Aan de hand van deze informatie wordt aan de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit-subcommissie Erfgoed gevraagd of ingestemd kan worden met het opgestelde inrichtingsplan zoals getoond en wordt daarmee advies gevraagd als bedoeld in artikel 39.5.2 onder f van het bestemmingsplan Berg-Utrechtseweg, dan wel een advies als bedoeld in artikel 7.4.2 van het Uitwerkingsplan dat overigens nog bestuurlijk moet worden vastgesteld.
Verslag subcommissie Erfgoed d.d. 16-09-2014
vastgesteld Pagina 2
Beoordeling Op grond van de ingediende gegevens is de commissie van oordeel dat het stedenbouwkundig plan voorziet in een ontwikkeling voor dit gebied met een solitair minder passend volume, afgeschermd en verzacht door groen, naar een herontwikkeling naar passende woningbouw met stedenbouwkundige en landschappelijke kenmerken van De Berg. De ontwikkeling, zoals uitgewerkt in het ‘definitief ontwerp stedenbouw’ en het ínrichtingsplan zoals getoond, heeft de instemming van de commissie. De uitwerking is zorgvuldig. Geconstateerd wordt dat de kwaliteit van het plan zit in het landschappelijke en het groen, dat als passend wordt ervaren in schaal en ten opzichte van de omgeving. Dat kenmerkt zich door: - het inpassen van de bestaande waardevolle elementen als grafheuvel, weitje en groenzone aan de Jacob Catslaan. - het respecteren van de zichtlijn vanuit de Vondellaan op de St. Ansfriduskerk en het toevoegen van een zichtlijn vanuit de Utrechtseweg op de St. Ansfriduskerk, - het toevoegen van een monumentale groenzone in de vorm van een parkzone waar het reliëf beleefbaar wordt, - en het ontsluiten van en het toevoegen van het gebied aan het publiek domein. De voorgestelde aanpak impliceert de noodzakelijke aanleg en uitwerking van dit gebied, waaronder het kappen van bomen. De commissie stemt hiermee in en adviseert positief ten aanzien van de voor deze uitwerking en inrichting noodzakelijke en nog aan te vragen omgevingsvergunningen. Conclusie Aanvaardbaar
Verslag subcommissie Erfgoed d.d. 16-09-2014
vastgesteld Pagina 3
AANVRAGEN (inclusief wijzigen van eerder beoordeelde plannen): 1.
WEL-4772553 Kamp 42 het plaatsen van een uithangbord aan de gevel
Toelichting De aanvraag betreft het aanbrengen van een uithangbord aan de gevel, gericht naar De Kamp. Het pand is gelegen in rijksbeschermd stadsgezicht en het pand is aangewezen als rijksmonument. De aanvraag betreft tevens een wijziging op de op 13-08-2014 onder dossiernummer CRO4731640 verleende omgevingsvergunning voor het aanbrengen van reclame-uitingen op de ramen van het pand. De tekst in de eerder beoordeelde reclame-uitingen wordt aangepast aan de actuele situatie en zal daarnaast alleen op de ramen links van de deur worden aangebracht, in combinatie met het uithangbord. Beoordeling De commissie is van oordeel dat de aanpassing van de op de ramen aan te brengen reclame-uitingen en bovendien alleen op de ramen links van de deur in de voorgevel, aanvaardbaar is. Het uithangbord blijft binnen de afmetingen van 80 x 80 cm die op grond van de reclamerichtlijnen uit objectcriteria van de welstandsnota zijn toegestaan. Op grond van de ingediende gegevens is de commissie van oordeel dat het plan, getoetst aan de door de gemeenteraad vastgestelde welstandsnota, voldoet aan de daarin benoemde criteria en dat deze toevoeging recht doet aan de waarden van het rijksmonument. Conclusie Aanvaardbaar
4.
WEL-4773745 Potgieterlaan 4 het plaatsen van 2 dakkapellen op de woning
Toelichting De aanvraag betreft het plaatsen van een dakkapel op het voor- en op het achterdakvlak van de woning. De woning is gelegen in rijksbeschermd stadsgezicht. De woning zelf heeft geen monumentale status. Het betreft de linker woning van de twee-onder-één-kap woningen Potgieterlaan 2 en 4. Het dakvlak heeft een breedte van 5,75 meter. De dakkapel op het voordakvlak heeft een breedte van 3,00 meter. De dakkapel op het achterdakvlak voldoet niet aan de criteria voor een vergunningsvrije plaatsing van de dakkapel, vanwege de afstand tot de dakvoet en vanwege de plaatsing binnen 50cm uit de rand van het dak (41cm). Beoordeling De commissie is van oordeel dat dakkapellen denkbaar zijn. De beide dakkapellen voldoen echter niet helemaal aan de criteria. De dakkapel op het voordakvlak is breder dan de helft van het betreffende dakvlak. Een dakkapel moet een toevoeging zijn aan het dakvlak en het dakvlak niet te veel overheersen. Om die reden is in de loketcriteria voor dakkapellen op het voordakvlak van de welstandsnota als voorwaarde gesteld dat de dakkapel niet breder mag zijn dan de helft van de dakvlakbreedte, wat in dit geval inhoudt dat de dakkapel niet breder mag zijn dan 2875mm. Indien de breedte van de dakkapel wordt aangepast naar 2875mm, dan kan daaraan medewerking worden verleend. De dakkapel op het achterdakvlak staat met 41cm te dicht bij de rand. Dat moet minimaal 50cm zijn. Een smallere dakkapel, waarbij de afstand tot de perceelscheiding dan wel de dakrand minimaal 50cm bedraagt, is denkbaar. De commissie doet daarentegen de suggestie om de dakkapel met de voorgestelde breedte te verschuiven naar de perceelscheiding met de belendende woning, waardoor de dakkapel verder van de dakrand komt te staan. Geadviseerd wordt dit af te stemmen met de eigenaar van het belendende perceel. Bij een dakkapel vanaf de perceelscheiding (dus op de bouwmuur) wordt dit een trendsetter voor een eventuele dakkapel op het achterdakvlak van de belendende woning, waarbij dan de dakkapellen op de beide woningen aansluitend zullen moeten worden geplaatst. Gelet op de indeling van de woning is deze oplossing goed denkbaar. Op grond van de ingediende gegevens is de commissie van oordeel dat het voorstel voor de beide dakkapellen, getoetst aan de door de gemeenteraad vastgestelde welstandsnota, niet voldoet aan de daarin benoemde criteria, tenzij de maatvoering van de dakkapellen wordt aangepast als benoemd in dit advies.
Verslag subcommissie Erfgoed d.d. 16-09-2014
vastgesteld Pagina 4
Conclusie Niet aanvaardbaar, tenzij de breedte van de dakkapel op het voordakvlak wordt aangepast naar 2875mm en de dakkapel op het achterdakvlak wordt versmald dan wel verschoven wordt tot op de perceelscheiding met de belendende woning.
5.
WEL-4753070 Achter de Kamp 2 het intern verbouwen en gevelwijziging, dakterras met liftopbouw
Gasten mevr. A.L.M. Hovens, bureau Monumentenzorg Toelichting De aanvraag betreft een verbouwing van het pand waarbij een lift moet worden ingebouwd en een dakterras zal worden gemaakt, waarbij ook het dakterras met de lift bereikbaar moet zijn. Langs de dakrand aan de zijde van het binnenterrein zal daarvoor een hekwerk moeten worden geplaatst en de lift zal als volume boven het bestaande platte dak uitsteken. De liftopbouw zal uitgevoerd worden met een zinken bekleding. Het plan daarvoor werd aangepast, nadat eerst al een voorstel voor een gemetselde opbouw werd gedaan. Het pand is gelegen in rijksbeschermd stadsgezicht, is aangewezen als rijksmonument en is gelegen op de hoek Grote Sint Jansstraat en Achter de Kamp. Doordat er aan de zijde van Achter de Kamp geen gesloten bebouwing is en de noordoostgevel vanaf Achter de Kamp volledig zichtbaar is, zal ook de aan die zijde op het platte dak (ter plaatse van de lagere kap) te plaatsen volume voor de lift goed zichtbaar zijn. Beoordeling De commissie is van oordeel dat met de toevoeging van het volume voor de liftopbouw om het dakterras ook bereikbaar te maken via een lift er een sterke verstoring zal optreden van de hoofdvorm met de nog gave gevel. Deze opbouw voor de liftschacht is veel te fors voor deze situatie, daarmee een aantasting van de te beschermen waarden van dit rijksmonument en is niet aanvaardbaar. Het karakter van het gebouw vraagt om een zorgvuldige oplossing. De voorgestelde oplossing is echter een aantasting van het karakter van het gebouw. Wellicht kan gezocht worden naar een meer inpandige oplossing of een plaatsing meer in de oksel van de hogere kappen, waardoor een opbouw aan het zicht wordt onttrokken en het gevelbeeld van het rijksmonument minder zal verstoren. Op grond van de ingediende gegevens is de commissie van oordeel dat het plan, getoetst aan de door de gemeenteraad vastgestelde welstandsnota, niet voldoet aan de daarin benoemde criteria alsmede aan de te beschermen waarden van het rijksmonument. Conclusie Niet aanvaardbaar
6.
WEL-4739973 Krankeledenstraat 7 het plaatsen van een afzuiginstallatie, zonwering en een reclamebord
Toelichting De aanvraag betreft een aantal wijzigingen aan het horecapand Krankeledenstraat 7. Het pand is gelegen in rijksbeschermd stadsgezicht. Het pand zelf heeft geen aanvullende monumentale status. De aanvraag omvat het aanbrengen van markiezen aan de voorgevel, het wijzigen van de bestaande uitsteekbak aan de gevel en het aanbrengen van een afzuigkanaal aan de achterzijde van het pand. Voor de voorgevel worden drie markiezen voorgesteld, één markies (type a) boven de twee ramen aan de linkerzijde van de deur, een markies (type b) boven de deur en een markies (type a) boven het raam rechts van de deur. Bij de verandering van de reclame-uitingen moeten de fonds vervangen worden, waarbij de fond van het biermerk vervangen wordt door een logo van het bedrijf (‘Hete kolen’) en in het onderbord wordt een logo van het biermerk (Jupiler) aangebracht. Het afzuigkanaal zal aan de achterzijde tegen de opgaande gevel van de tweede eerste verdieping van het belendende pand Krankeledenstraat 5 tot 2 meter bovendaks worden geplaatst. Beoordeling De commissie is van oordeel dat er inderdaad rekening gehouden moet worden met enige zontoetreding en dat Verslag subcommissie Erfgoed d.d. 16-09-2014
vastgesteld Pagina 5
op grond daarvan het aanbrengen van zonwering in de vorm van markiezen denkbaar zijn, indien dat ook past binnen het gemeentelijk beleid om op deze plek, direct langs de (beperkt toegankelijke) rijweg, belemmeringen door markiezen toe te staan. Een markies boven de toegangsdeur is niet aanvaardbaar. Het aanbrengen van markiezen boven de ramen als voorgesteld is in principe denkbaar, mits daarvoor ‘normale’ markiezen worden toegepast zoals in de aanvraag aangeduid met type b (classic model). De voorgestelde markiezen van ‘pet model’ (type a) zijn niet aanvaardbaar. Dat model is te fors voor toepassing in deze situatie. Het toe te passen doek en aan te brengen reclame-uitingen op de markiezen dienen nader te worden gespecificeerd dan wel bemonsterd alvorens daarvoor door de commissie een advies kan worden uitgebracht. De commissie is verder van oordeel dat de reclame-uiting niet voldoet aan de reclamerichtlijnen uit de welstandsnota, waarin het gevelhandboek is begrepen. Vanwege de aanpassing van deze reclame-uiting moet de nieuwe situatie getoetst worden aan de nu geldende richtlijnen en dan moet geconcludeerd worden dat de reclame-uiting te hoog hangt. De reclame-uiting moet worden aangebracht aan de gevel van de begane grond, dan wel aan het overgangsgebied tussen begane grond en onderzijde van de kozijnen van de verdieping, waarbij de reclame-uiting minimaal 20cm onder de onderdorpel van de raamkozijnen van de verdieping moet worden aangebracht. Het wijzigen van de reclame-uiting in het bestaande frame is dus niet aanvaardbaar. Het aanbrengen van een afzuigkanaal aan de achterzijde van het pand, tegen de opgaande zijgevel van het belendende pand Krankeledenstraat 5 is denkbaar. Dit kanaal zal vanuit het openbaar gebied niet of nauwelijks zichtbaar zijn. Deze functioneel noodzakelijke voorziening is aanvaardbaar, mits het kanaal zal worden uitgevoerd in een donker dekkende kleur, bijvoorbeeld antraciet. Op grond van de ingediende gegevens is de commissie van oordeel dat het plan op meerdere onderdelen als verwoord in dit advies, getoetst aan de door de gemeenteraad vastgestelde welstandsnota, niet voldoet aan de daarin benoemde criteria. Conclusie Niet aanvaardbaar voor wat betreft de markiezen aan de voorgevel en de wijziging van de uitstekende reclamebak. Aanvaardbaar voor wat betreft het afzuigkanaal, mits uitgevoerd in een donker dekkende kleur, bijv. antraciet.
7.
WEL-4723800 Langestraat 76 het wijzigen van de gevel op de begane grond van het pand
Gasten dhr. G. Keijzer, bureau Monumentenzorg Toelichting Naar aanleiding van het advies van de commissie d.d. 08-07-2014 is vanuit het bureau Monumentenzorg afgestemd met aanvrager over de uitvoering van de voorgestelde gevelwijziging van het pand. Het pand is gelegen in rijksbeschermd stadsgezicht en aangewezen als gemeentelijk monument. Op grond daarvan wordt voorgesteld om het stukwerk uit te voeren in de kleur van de natuurelementen die in de gevel van eerste en tweede verdieping zijn toegepast. De suggestie om eventueel een plint toe te passen is daarbij niet overgenomen. Beoordeling Op grond van de overgelegde informatie en de daarbij gegeven toelichting vanuit het bureau Monumentenzorg is de commissie van oordeel dat de gevelwijziging, getoetst aan de door de gemeenteraad vastgestelde welstandsnota en waaronder het Gevelhandboek begrepen is, voldoet aan de daarin benoemde criteria. Gevraagd wordt de toe te passen kleur, gelijk aan die van de natuursteenelementen in de gevel, nader te specificeren, zoals RAL-nummer e.d. Conclusie Aanvaardbaar
9.
WEL-4730457 Prins Johan Frisolaan 25 het plaatsen van zonnepanelen op het platte dak
Toelichting Verslag subcommissie Erfgoed d.d. 16-09-2014
vastgesteld Pagina 6
Naar aanleiding van het advies van de commissie d.d. 02-09-2014 is intern afgestemd over de stand van zaken met betrekking het in ontwikkeling zijnde beleid zonnepanelen in (rijks-)beschermde stadsgezichten. Geconstateerd moet worden dat bij toepassing van de voorgestelde zonnepanelen op het platte dak van de woning deze ten gevolge van de sterke niveauverschillen in het terrein toch vanuit het openbaar gebied zichtbaar zullen zijn. Het beleid dat hiervoor nog moet worden vastgesteld gaat in de richting dat zonnepanelen in het rijksbeschermde stadsgezicht De Berg onder voorwaarden denkbaar zijn. In situaties bij zonnepanelen op platte daken die vanuit het openbare gebied zichtbaar zullen zijn geldt dan als randvoorwaarde dat er sprake zal zijn van samenhangende en hoogwaardig oplossingen. Hoewel dat uit de aanvraag lastig is te herleiden blijkt wel dat de aanvraag bedoeld is voor een situatie op het platte dak van zowel de woning Prins Johan Frisolaan 23 als 25. Het betreft daarbij twee aangesloten woningen met plat dak. Beoordeling De commissie constateert dat de zonnepanelen, zoals voorgesteld met de hellingshoek waaronder die geplaatst zullen worden, vanuit het openbaar gebied zichtbaar zullen kunnen zijn. In principe is dit volgens het concept beleid voor zonnepanelen in dit rijksbeschermde stadsgezicht denkbaar, mits sprake is van een samenhangende en hoogwaardige oplossing. In het concept beleid, waarbij het gaat om het principe van wel of niet kunnen plaatsen van zonnepanelen, zijn geen aanvullende richtlijnen gegeven. De zonnepanelen voor Prins Johan Frisolaan 23 en 25 zullen volgens de aanvraag geplaatst worden onder een hoek van 20°. De commissie heeft de indruk dat bij een eerdere aanvraag, mogelijk Prins Willem Alexander, aanvullende eisen werden gesteld over de hellingshoek. Vanuit oogpunt van consistent beleid wordt gevraagd eerst onderzoek te doen naar al verleende vergunningen in dit gebied, zoals bij Prins Willem Alexanderlaan, en de daarbij gehanteerde randvoorwaarden, opdat die bij deze beoordeling betrokken kunnen worden. De commissie is van oordeel, dat bij instemming met de plaatsing van de zonnepanelen, er in ieder geval uitgegaan moet worden van zwarte panelen, zoals voorgesteld in de afbeelding met vier verschillende uitvoeringstypen. In afwachting van nader onderzoek over al gehanteerde uitgangspunten bij verleende vergunningen wordt een advies op deze aanvraag nogmaals aangehouden. Conclusie Aangehouden
10. WEL-4740997 Anna Paulownalaan 6 het vervangen van de garage door een carport met berging en overdekt terras Gasten Johan Koopman, architect, StudioWA Toelichting Naar aanleiding van het advies van de commissie d.d. 02-09-2014 is door de architect onderzoek gedaan naar mogelijke aanpassingen van het ontwerp van het bijgebouw en is om een overleg met de commissie gevraagd om hierover af te kunnen stemmen en waarvoor enkele schetsen zijn gemaakt. De architect geeft een toelichting op de gekozen uitgangspunten. De eigenaar heeft een sterke voorkeur voor de toepassing van een rieten kap en dit wordt door de architect ook ondersteund. Naar het oordeel van de architect wordt met toepassing van een rieten kap voorkomen dat het beeld ontstaat van aaneengesloten bebouwing met pannen daken. Beoordeling De commissie geeft in een toelichting op het advies om welke redenen het ingediende plan als niet aanvaardbaar werd beoordeeld. Het hoofdgebouw betreft een markante woning en geconstateerd werd dat het bijgebouw daarbij weinig aansluiting zocht door een uitwerking als boerenschuur met zwarte houten gevels en een rieten dak. Het bijgebouw zal fors groter worden dan het bestaande, te slopen bijgebouw. Hoewel afwijkingen in materiaalgebruik denkbaar zijn is het wel belangrijk dat hoofd- en bijgebouw familie van elkaar blijven. Anders zal het bijgebouw een heel afwijkende stijl van architectuur gaan vormen. Naar het oordeel van de commissie is de suggestie van de architect om de onderbouw in metselwerk uit te voeren in combinatie met een rieten kap denkbaar. De houten gevels met staanders en schoren gaven te veel een landelijke stijl die niet past bij de architectuur van het hoofdgebouw. De afwijkingen ten opzichte van de architectuur van het hoofdgebouw waren in het ontwerp te groot, waardoor dit in afstemming op elkaar gaat wringen. Er zal voldoende verwantschap tussen hoofd- en bijgebouw moeten zijn. De door de architect voorgestelde Verslag subcommissie Erfgoed d.d. 16-09-2014
vastgesteld Pagina 7
oplossingsrichting lijkt denkbaar en de commissie ziet een uitwerking van dat principe met belangstelling tegemoet. Omdat er vooralsnog geen nieuw bouwplan ter beoordeling is ingediend maar er wel zicht is op een oplossing wordt een advies met betrekking tot dit bouwplan aangehouden met de kanttekening dat het oorspronkelijke ontwerp nog als niet aanvaardbaar moet worden aangemerkt. Conclusie Aangehouden
Amersfoort, 8 oktober 2014 de plv. secretaris van de subcommissie Erfgoed, P. Bal
Verslag subcommissie Erfgoed d.d. 16-09-2014
vastgesteld Pagina 8
