Strategische oefening Brugse Zeehaven Beleidsdoelstellingen 2015-2020 1
Prof. dr. Elvira Haezendonck i.s.m. Prof. dr. Michaël Dooms en Prof. dr. Alain Verbeke (ECSA)
Mevr. Mieke Laethem (Crossroad) Opdrachtgever:
Overzicht werkzaamheden 2
Aug - nov 2014
Nov – febr 2015
Maart - apr 2015
Congres – Brugge
Mei 2015
ACTIEPLAN BELEIDSDOELSTELLINGEN 2015 – 2020
Na FASE 4
Gezamenlijk Actieplan
FASE 4
Stakeholder benadering en prioritaire doelstellingen
FASE 3
Analyse strategische oefening en bepaling stakeholders
FASE 2
FASE 1
UITGEVOERDE STUDIE
Uitvoering actieplan
2015 - 2020
Fase 1: Focus en consolidatie 3
4 strategische krijtlijnen: Thema 1: Connectiviteit en efficiënte logistiek Thema 2: Regionale groei en clustering Thema 3: Milieu- en sociale waardecreatie Thema 4: Ontwikkeling van opportuniteiten op het vlak van waarde-creatie • • • •
bijv. voor trafiek of industriesector of verschijningsvorm van goederen of voor de haven als geheel
Fase 1: Externe invloeden 4
• Toekomst nieuwe wagentrafiek • Toekomst deepsea containers dwingen tot strategische keuze • Zeebrugge als energiehaven • Nieuwe stukgoedtrafieken • Tendensen containergerelateerde logistiek en distributie
Fase 2: Doel 5
• Onderzoek draagvlak strategie • Benadering stakeholders • Vertaling naar strategische initiatieven en acties 1. Uitgebreide bevraging economische actoren (27):
klanten, prospecten en experten havengebeuren 2. Integratie bevestigde acties (uit interne MBZ oefening) en nieuwe acties 3. Integratie van interne MBZ oefening en externe tendenzen
Fase 2: integratie (1) 6
Fase 2: integratie (2) 7
Strategische facetten van waardecreatie Connectiviteit Logistieke efficiëntie
Regionale groei en clustering
Milieu en sociale waardecreatie
MBZ Gedragen project 1
Gedragen project 2
Gedragen project 3
Stakeholders
STRATEGISCH
INITIATIEF
Mogelijkheden voor MBZ
Externe tendenzen
Onzekerheden en risico’s
Verwachte uitkomst
4 prioritaire, trafiek-overschrijdende strategische initiatieven PORT-CITY PORT-AREAS PORT-COOPERATION
PORT-FLOWS 8
PORT-CITY
Evenwichtig waardecreatie model voor Haven en Stad
9
PORT-CITY De haven in Brugge, Brugge in de haven Draagvlak lokale burgers vergroten
Optimaal evenwicht goederen- en passagiers-stromen
Upgrading Coördineren om te infrastructuur: versterken • OntvangstHaven & Stad Brugge faciliteiten • Inplanting – industrie cruisepassagiers • Woon – werk – • Behandeling onderwijs cargo • Logistieke ontsluiting • Waterwegontsluiting (Stadsvaart) Lading aantrekken en toegevoegde waarde diensten organiseren
Verdere ontwikkeling integratieve infra & efficiëntere operationele afstemming
Verhogen duurzaamheid • Stedelijke logistiek • Cruise toerisme
Verbeteren logistieke links “haven in Brugge”
Implementatie integratieve infrastructuur haven en stad 10
PORT-CITY Beoogde bijdrage drie strategische doelstellingen van het havenbestuur: o Beter samengaan wonen – werken / goederen en passagiers o Haven en stad Brugge optimaal “verbinden” o Clean port/secure port – Clean City
Externe tendensen: o Groot belang voor haven om te investeren in ” license to operate”, draagvlak o Belang van de stad en gehele regio: Brugge en kust blijven enorme aantrekkingspool o Aandacht gebruik LNG voor logistieke links stad en haven 11
PORT-CITY Opportuniteiten, volgens mogelijkheden Zeebrugge (cf. stakeholders): o Beter samengaan wonen & werken / erfgoed & economie o Beter samengaan goederen- en passagiersvervoer zowel spoor, water als weg o Stadsvaart ter ondersteuning van regionale ontwikkeling en draagvlak voor logistiek o Stakeholders wensen beter samengaan van functionaliteiten in het gebied, met nadruk op verkeersoptimalisatie 12
PORT-CITY Drie gelinkte, strategische projecten: belang, sequentie in de tijd, implementatie 1. Coordineren om te versterken Stad en Haven : o Inplanting – industrie o Woon – werk - onderwijs o Logistieke ontsluiting (spoor – water – weg)
2. Opwaardering infrastructuur voor
o Ontvangstfaciliteiten cruisepassagiers o Behandeling cargo o Waterwegontsluiting (Stadsvaart)
3. Verbeteren logistieke links voor meer haven in Brugge o Stadslogistiek o Ecosysteem versterken
13
PORT-CITY Aandachtspunten o Bepalen infrastructuur & trafiek stadsvaart o Uitvoering & financiering cruiseterminal: toepassen internationale standaarden o Platform “haven in Brugge”: balans maatschappelijke en economische doelstellingen; focus op logistieke optimalisatie
Verwachte uitkomsten Verhoging “license to operate” voor haven
Evenwichtig waardecreatie model Stad & Haven 14
PORT-AREAS Aantrekken projecten bestaande & nieuwe investeerders in hoogwaardige niches
15
PORT-AREAS Stakeholder gedreven strategisch management haventerreinen Reconversie terreinen in functie van markt en positionering
Ontwikkeling maritieme logistieke zone en zones met functionele invulling
Ontwikkeling gezamenlijke business case template en stakeholder gedreven proces voor ontwikkeling (reconversie)projecten
Maritieme Logistieke Zone als pilootproject van gecoördineerde ontwikkeling (incl. aanpassing arbeidsvoorwaarden)
Investeren op bepaalde niches (sterkten) en “flexterminals” voor opportuniteiten
Afstemmen interne organisatie MBZ op positionering – strategie met VOKA uitwerken
Verhogen animatie binnen lokale economische cluster (identificatie differentiërende projecten) Identificatie ‘high potential’ business cases in diverse marktsegmenten (bijv. voeding, distributie UK, wood en pulp) Ontwikkelingen zoeken in regionale markt, focus op toegevoegde waardecreatie 16
PORT-AREAS Beoogde bijdrage drie strategische doelstellingen van het havenbestuur: o Logistieke efficiëntie vereist in de eerste plaats optimaal ruimtegebruik o Reconversie suboptimaal gebruikte terreinen o Maritieme logistieke zone creëren en projecten identificeren om havencluster te versterken
Externe tendensen: o Verdwijnen stuk deepsea containertrafiek en stagnatie aantal andere trafieken o Noodzaak aan nadruk op overslag met toegevoegde waardecreatie door bijkomende logistieke diensten o Logistieke diensten aantrekken vergt aanwezigheid van geschikte terreinen en gerelateerde superstructuur 17
PORT-AREAS Opportuniteiten, volgens mogelijkheden Zeebrugge (cf. Stakeholders): o Interne reorganisatie van MBZ nodig o Dedicated account management voor grote havenklanten o Door samenwerking tussen havenbestuur en klanten, actiever inzetten op aantrekken hoogwaardige industrie die havencluster kan versterken (flexterminals)
18
PORT-AREAS Drie gelinkte, strategische projecten: belang, sequentie in de tijd, implementatie 1. Samen met de stakeholders ontwikkelen van template voor projecten van reconversie/optimale terreinherbestemming 2. Project van maritieme logistieke zone, als pilootproject, kan voorbeeld zijn van gecoördineerde ontwikkeling 3. In een derde fase ‘high potential’ business cases ontwikkelen, opnieuw door samenwerking havenbestuur en klanten
PORT-AREAS Aandachtspunten o Haventerreinen zijn schaars; havenbestuur dient belang van de gemeenschap voorop te stellen o Project logistieke maritieme zone is zeer belangrijk kan slechts geïmplementeerd worden mits concurrentiële arbeidsvoorwaarden (cf. Wet Major)
Verwachte uitkomst Aantrekken projecten van bestaande & nieuwe investeerders in hoogwaardige niches
20
PORT-COOPERATION
Strategische samenwerking tussen havens - Gebaseerd op marktinzichten - Met spoor en binnenvaart als partner
21
PORT-COOPERATION Strategische Havensamenwerking Samenwerking met andere havens op projectbasis
Gemeenschappelijke hinterlandstrategie en zoeken naar container segmenten
Met andere Samen aan tafel zitten (Schelde)haven(s) concreet met spoor- en samenwerkingsprotocol binnenvaartoperatoren sluiten
Selectieve uitwisseling marktinzichten en harmonisatie institutionele context
Allianties met andere havens voor spoorvervoer en binnenvaart/estuaire
Verbetering maritieme toegang
Gemeenschappelijke containerstrategie: deepsea-short sea en transshipmentdistributie
Vlaamse baaien (voor zowel voor- als achter-land)
22
PORT-COOPERATION Beoogde bijdrage drie strategische doelstellingen van het havenbestuur: o Connectiviteit haven met hinterland: volwaardig binnenvaartalternatief o Logistieke efficiëntie verhogen o ‘Win-win’ context met andere havens (in Scheldeestuarium)
Externe tendensen:
o Must voor Zeebrugge in het licht van vernieuwde containerstrategie o Grote hubs dwingen tot allianties havens, of reductie tot “fringe competitor” o Havensynergieën werken ook elders 23
PORT-COOPERATION Opportuniteiten, volgens mogelijkheden Zeebrugge (cf. Stakeholders): o Marktinzichten als startpunt voor samenwerking o Op concrete, meetbare projectbasis o Een strategie die de optimalisatie van voor- (maritieme toegang) en achterland (via Vlaamse baaien) moet toelaten
24
PORT-COOPERATION Drie gelinkte, strategische projecten: belang, sequentie in de tijd, implementatie 1. Sluiten samenwerkingsprotocol met andere havens in Schelde-estuarium, vooral voor niches waarop andere havens kunnen inspelen vanuit hun sterkten 2. Een gezamenlijke strategie met spoor en binnenvaart, waarbij infrastructuur, tarifering en dienstverlening aan bod komen 3. Gekoppeld aan succes van twee vorige: gemeenschappelijke containerstrategie, in het bijzonder voor speciale ‘niches’
PORT-COOPERATION Aandachtspunten o Niet top-down opgelegd, wel gefaciliteerd o Hoe zich als kleinere partner in deepsea containergebeuren hoeden voor overname door grotere haven? o Enkel via een stapsgewijze benadering en opbouw van vertrouwen
Verwachte uitkomsten Strategische samenwerking tussen havens op basis van marktinzichten en in partnerschap met spoor en binnenvaart 26
PORT FLOWS Schip komt naar de lading Zeebrugge knooppunt specifieke lading
27
PORT FLOWS Nieuw clustermodel strategic traffic units (STUs) Selectiviteit hoofdclusters voeding, energie en breakbulk Versterken bestaande clusters (RoRo, cruises en containers)
Prioritisering clusterprojecten en selectie concrete cases/niches
Nieuwe trafieken via bottomup initiatieven
Optimale support regionale clusterontwikkeling
Regionale Superstructuur voor tussenpersonen/di enstverleners
Opportuniteiten pro-actief met VAL en VAS benaderen en industrie aantrekken
Verdere ontwikkeling Cargo Community System: optimale elektronische gegevensuitwisseling
Informatie en Market intelligence samen opbouwen en delen
Hinterland connecties en wisselwerking deep-short sea trafieken bevorderen 28
PORT FLOWS Beoogde bijdrage drie strategische doelstellingen van het havenbestuur: o Actieve benadering voedingscluster, aardgasmarkt en breakbulk o 3PL spelers aantrekken en duurzaam vestigen o Identificeren specifieke projecten via bottom-up initiatieven naar nieuwe trafieken binnen clusters
Externe tendenzen :
o Consolidatie en partnerships in ocean carriers o Verschuivingen in de globale economie: producten en afzetmarkten o Nieuwe potentiële supply chains = cargo-stromen en –soorten (bijvoorbeeld 3D printing) o Stijgend belang Multimodaliteit
pro-actief inspelen op globale goederenstromen 29
PORT FLOWS Opportuniteiten, volgens mogelijkheden Zeebrugge (cf. Stakeholders): o Sterk ontwikkelde voedingscluster in het directe achterland van Zeebrugge/Brugge o Karakteristieken van de haven: nabijheid zee en bestaande faciliteiten o Bestaande industrie en sterk ondernemerschap in directe achterland
30
PORT FLOWS Drie gelinkte, strategische projecten: belang, sequentie in de tijd, implementatie 1. Prioritisering clusterprojecten en selectie concrete niches 1. 2. 3. 4. 5.
Voedingssector Boost Agro bulk LNG energie hub positionering Breakbulk lading Actiever werken op bundeling lading op niche stromen, regiogelinked in samenwerking met 3PL bedrijven/industrie 6. Doorgedreven versterking distributie naar regio’s (UK, FR, Z-EU, Scandinavië) 7. Ondersteuning innovatie bestaande RoRo – Cruises - Containers 31
PORT FLOWS Drie gelinkte, strategische projecten: belang, sequentie in de tijd, implementatie 2. Nodige superstructuren voor aantrekken expediteurs en tussenpersonen voor clusters 3. Gezamenlijke opbouw en delen van informatie / market intelligence zoals deep sea-short sea, CCS, …
32
PORT FLOWS Aandachtspunten o Aantrekken lijnen voor deepsea (relatie met shortsea leggen) o Moeilijkheden om expediteurs naar Zeebrugge te halen (historisch verankerd in andere havens en huidige digitalisering) o Mogelijk ook industriële activiteiten in of dichter bij havengebied toelaten ter ondersteuning van clusters
Verwachte uitkomsten Duidelijke positionering duurzame versterking hoofdclusters met toename regionale gebondenheid
33
MBZ als Initiator, Facilitator en Community Manager PORT-CITY
Verhoging “license to operate” voor haven. Evenwichtig waarde-creatie model Stad & Haven
PORT-AREAS
Aantrekken projecten van bestaande & nieuwe investeerders in hoogwaardige niches
PORT-COOPERATION
Strategische samenwerking tussen havens op basis van (container) marktinzichten en in partnerschap met spoor en binnenvaart
PORT-FLOWS
Duidelijke positionering duurzame versterking hoofdclusters met toename regionale gebondenheid 34
DANK VOOR UW AANDACHT
35